Prasanna

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(a) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(a)

Question 1.
କେତେକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର ସମକୋଣସଂଲଗ୍ନ ବାହୁ ଦୁଇଟିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଛି । ପିଥାଗୋରୀୟ ତ୍ରୟୀ ସାହାଯ୍ୟରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) 3 ମି. ଓ 4 ମି.
(ii) 5 ସେ.ମି. ଓ 12 ସେ.ମି.
(iii) 7 ସେ.ମି. ଓ 24 ସେ.ମି.
(iv) 8 ମି. ଓ 15 ମି.
(v) 1.5 ସେ.ମି. ଓ 2 ସେ.ମି.
(vi) 10 ସେ.ମି. ଓ 24 ସେ.ମି.
Solution:
(i) 5 ମି. ( ∵3, 4 ଓ 5 ଗଣନ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟ ପିଥାଗୋରୀୟ ଟ୍ରିପ୍‌ଲ)
(ii) 13 ସେ.ମି. (∵ 15, 12 ଓ 13 ଗଣନ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟ ପିଥାଗୋରୀୟ ଟ୍ରିପ୍‌ଲ)
(iii) 25 ସେ.ମି. (∵ 7, 24 ଓ 25 ଗଣନ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟ ପିଥାଗୋରୀୟ ଟ୍ରିପ୍‌ଲ)
(iv) 17 ମି. (∵ 8, 15 ଓ 17 ଗଣନ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟ ପିଥାଗୋରୀୟ ଟ୍ରିପ୍‌ଲ)
(v) 2.5 ସେ.ମି. (∵1.5, 2 ଓ 2.5 ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟ ପିଥାଗୋରୀୟ ଟ୍ରିପ୍‌ଲ)
(vi) 26 ସେ.ମି. (∵ 3, 4 ଓ 5 ଗଣନ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟ ପିଥାଗୋରୀୟ ଟ୍ରିପ୍‌ଲ)

Question 2.
ନିମ୍ନରେ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର ଯଥାକ୍ରମେ କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ଏକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଦତ୍ତ ଅଛି । ତ୍ରିଭୁଜର ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସ୍ଥିର କର ।
(i) 2.5 ସେ.ମି. ଓ 2.4 ସେ.ମି.
(ii) 4.1 ମି. ଓ 4 ମି.
(iii) 12.5 ମି. ଓ 10 ମି.
(iv) 125 ମି. ଓ 100 ମି.
(v) 299 ମି. ଓ 276 ମି..
Solution:
(i) ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2.5 ସେ.ମି. ଓ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2.4 ସେ.ମି.
∴ ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\sqrt{(2 \cdot 5)^2-(2 \cdot 4)^2}\) = \(\sqrt{6 \cdot 25-5 \cdot 76}\) = \(\sqrt{0 \cdot 49}\) = 0.7 ସେ.ମି.
ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିଣ୍ଡୟର ବିକନ୍ତ ପଣାଲା :
\(\sqrt{(2 \cdot 5)^2-(2 \cdot 4)^2}\) = \(\sqrt{(2 \cdot 5+2 \cdot 4)(2 \cdot 5-2 \cdot 4)}\) [∵a² – b² = (a + b) (a – b)]
= \(\sqrt{4 \cdot 9 \times 0 \cdot 1}\) = \(\sqrt{0.49}\) = 0.7 ସେ.ମି.

(ii) ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 4.1 ମି. ଓ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 4 ମି.
∴ ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\sqrt{(4 \cdot 1)^2-(4)^2}\) = \(\sqrt{16 \cdot 81-16}\) = \(\sqrt{0 \cdot 81}\) = 0.9 ମି.

(iii) ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 12.5 ମି. ଓ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 10 ମି.
∴ ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\sqrt{(12.5)^2-(10)^2}\) = \(\sqrt{(156.25-100)}\) = \(\sqrt{56.25}\) = 7.5 ମି.

(iv) ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 125 ମି. ଓ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 100 ମି.
∴ ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\sqrt{(125)^2-(100)^2}\) = \(\sqrt{(125+100)(125-100)}\) = \(\sqrt{225 \times 25}\) = 15 × 5 = 75 ମି.
ଅଥବା \(\sqrt{125^2-100^2}\) = \(\sqrt{25^2 \times 5^2-25^2 \times 4^2}\) = \(\sqrt{25^2\left(5^2-4^2\right)}\) = \(\sqrt{25^2 \times 3^2}\) = 25 × 3 = 75 ମି.

(v) ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 299 ମି. ଓ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 276 ସେ.ମି.
∴ ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\sqrt{(299)^2-(276)^2}\) = \(\sqrt{(299+276)(299-276)}\) = \(\sqrt{575 \times 23}\) = \(\sqrt{5 \times 5 \times 23 \times 23}\) = 5 × 23 = 115 ମି.

Question 3.
ନିମ୍ନରେ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଦତ୍ତ ଅଛି । ପ୍ରମାଣ କର ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ସମକୋଣା ତୁରୁକ |
(i) 11 ସେ.ମି., 60 ସେ.ମି. ଓ 61 ସେ.ମି.
(ii) 0.8 ମି., 1.5 ମି. ଓ 1.7 ମି.
(iii) 0.9 ତେ.ମି., 4 ତେ.ମି. ଓ 4.1 ତେ.ମି.
(iv) 0.7 ସେ.ମି., 24 ସେ.ମି. ଓ 2.5 ସେ.ମି.
Solution:
(i) 11² + 60² = 121 + 3600 = 3721 = (61)²
∴ ଏହା ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।
(ii)
(0.8)² + (1.5)² = 0.64 + 2.25 = 2.89 = (1.7)²
∴ ଏହା ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।

(iii) (0.9)² + (4)² = 0.81 + 16 = 16.81 = (4.1)²
∴ ଏହା ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।

(iv) (0.7)² + (2.4)² = 0.49 + 5.76 = 6.25 = (2.5)²
∴ ଏହା ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।

Question 4.
ABC ତ୍ରିଭୁଜରେ ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି । ପ୍ରଥମେ ପରୀକ୍ଷା କରି ଦେଖ ABC ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ କି ? ଯଦି ଉତ୍ତର ହଁ ହୁଏ, ତେବେ ତ୍ରିଭୁଜର କେଉଁ କୋଣର ପରିମାଣ 90° ହେବ ?
(i) AB = 3 ସେ.ମି., BC = 4 ସେ.ମି. ଏବଂ CA = 5 ସେ.ମି.
(ii) CA = 5 ସେ.ମି., AB = 12 ସେ.ମି. ଏବଂ BC = 13 ସେ.ମି.
(iii) BC = 7 ସେ.ମି., CA = 24 ସେ.ମି. ଏବଂ AB = 25 ସେ.ମି.
(iv) BC = 9 ସେ.ମି., AB = 40 ସେ.ମି. ଏବଂ AC = 41 ସେ.ମି.
(v) AB = 8 ସେ.ମି., BC = 15 ସେ.ମି. ଏବଂ CA = 17 ସେ.ମି.
Solution:
(i) ABC ତ୍ରିଭୁଜରେ AB = 3 ସେ.ମି., BC = 4 ସେ.ମି. ଓ AC = 5 ସେ.ମି. |
(ii) AB² + BC² = (3)² + (4)² = 9 + 16 = 25 = (5)² = AC²
ତେଣୁ ABC ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।
ଏହି ତ୍ରିଭୁଜର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ AC = ତ୍ରିଭୁଜର କଣ୍ଠ ।
AC କର୍ପୂର ସମ୍ମୁଖୀନ କୋଣ ∠ABC ର ପରିମାଣ 90° ହେବ ।

(ii) ABC ତ୍ରିଭୁଜରେ CA = 5 ସେ.ମି., AB = 12 ସେ.ମି. ଏବଂ BC = 13 ସେ.ମି. |
AC² + AB² = 5² + 12² = 25 + 144 = 169 = 13² = BC²
ତେଣୁ ABC ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।
ଏହି ତ୍ରିଭୁଜର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ BC = ତ୍ରିଭୁଜର କର୍ଣ୍ଣ ।
BC କର୍ପୂର ସମ୍ମୁଖୀନ କୋଣ ∠BAC ର ପରିମାଣ 90° ହେବ ।

(iii) ABC ତ୍ରିଭୁଜରେ BC = 7 ସେ.ମି., CA = 24 ସେ.ମି. ଏବଂ AB = 25 ସେ.ମି.
BC² + AC² = 7² + 24² = 49 + 576 = 625 = 25² = AB²
ତେଣୁ ABC ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।
ଏହି ତ୍ରିଭୁଜର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ AB = ତ୍ରିଭୁଜର କର୍ଣ୍ଣ ।
AB କର୍ପୂର ସମ୍ମୁଖୀନ କୋଣ ZACB ର ପରିମାଣ 90° ହେବ ।

(iv) ABC ତ୍ରିଭୁଜରେ BC = 9 ସେ.ମି., AB = 40 ସେ.ମି. ଏବଂ AC = 41 ସେ.ମି.
BC² + AB² = 9² + 40² = 81 + 1600 = 1681 = 41² = AC²
ତେଣୁ ABC ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।
ଏହି ତ୍ରିଭୁଜର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ AC = ତ୍ରିଭୁଜର କର୍ଣ୍ଣ ।
AC କର୍ପୂର ସମ୍ମୁଖୀନ କୋଣ ∠ABC ର ପରିମାଣ 90° ହେବ ।

(v) ABC ତ୍ରିଭୁଜରେ AB = 8 ସେ.ମି., BC = 15 ସେ.ମି. ଏବଂ CA = 17 ସେ.ମି.
AB² + BC² = 8² + 15² = 64 + 225 = 289 = 17² = AC²
ତେଣୁ ABC ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।
ଏହି ତ୍ରିଭୁଜର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ AC = ତ୍ରିଭୁଜର କଣ୍ଠି ।
AC କର୍ପୂର ସମ୍ମୁଖୀନ କୋଣ ∠ABC ର ପରିମାଣ 90° ହେବ ।

Question 5.
ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି A ସ୍ଥାନରୁ ବାହାରି ପୂର୍ବ ଦିଗକୁ 50 ମିଟର ଗତିକଲା ପରେ ସେଠାରୁ ଉଭର 120 ମିଟର ଗତିକରି B ନାମକ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିଲେ । A ଠାରୁ B ର ଦୂରତା କେତେ ?
Solution:
ଜଣେ ବାହାରି ଗତିପଥ A ରୁ ପୂର୍ବକୁ 50 ମି. ଗତିକରି ‘O’ ବିନ୍ଦୁରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ପୁନଶ୍ଚ O ରୁ ଉତ୍ତରକୁ 120 ମି. ଗତିକରି B ନାମକ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚି AOB ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଲା ।
ଏହାର m∠O = 90°
∴ AOB ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର ସମକୋଣସଂଲଗ୍ନ ବାହୁଦ୍ୱୟ BO = 120 ମି. ଏବଂ AO = 50 ମି. |
A ଓ B ମତରେ ଦୁଇତା = କଣ୍ଡ = AB = \(\sqrt{\mathrm{OB}^2+\mathrm{OA}^2}\) = \(\sqrt{(120)^2+(50)^2}\) (ପିଥାଗୋରୀୟ ଉପପାଦ୍ୟ)
= \(\sqrt{14400+2500}\) = \(\sqrt{16,900}\) = 130 ମିଟର |

Question 6.
20 ମିଟର ଉଚ୍ଚ. ଗୋଟିଏ ତାଳଗଛ ଝଡ଼ରେ ନଇଁ ପଡ଼ିବାରୁ‘ତା’ର ଅଗ୍ରଭାଗ ସେହି ଗଛର ମୂଳଠାରୁ 12 ମିଟର ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ସ୍ତମ୍ଭର ଅଗ୍ରଭାଗକୁ ସ୍ପର୍ଶକଲା । ସ୍ତମ୍ଭଟିର ଉଚ୍ଚତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
AB = ତାଳଗଛର ଉଚ୍ଚତା = 20 ମିଟର,
ତାଳଗଛ ଝଡ଼ରେ ନଇଁପଡ଼ିବାରୁ ତା’ର ଅଗ୍ରଭାଗ ସ୍ତମ୍ଭଠାରୁ 12 ମି. ଦୂରରେ ଥ‌ିବା
ସ୍ତମ୍ଭ DCର ଅଗ୍ରଭାଗ C କୁ ସ୍ପର୍ଶକଲା ।

ବର୍ତ୍ତମାନ BDC ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର ∠D ସମକୋଣ
AB = BC = 20 ମିଟର, BD = 12 ମିଟର
ପିଥାଗୋରସ୍‌ଙ୍କ ଉପପାଦ୍ୟ ଅନୁସାରେ CD = \(\sqrt{\mathrm{BC}^2-\mathrm{BD}^2}\) = \(\sqrt{20^2-12^2}\) = \(\sqrt{400-144}\) = \(\sqrt{256}\) = 16 ମିଟର
∴ସ୍ତମ୍ଭର ଉଚ୍ଚତା 16 ମିଟର ।

Question 7.
ଗୋଟିଏ କୋଠାଘରର ବାହାର କାନ୍ଥର ପାଦଦେଶରୁ 8 ମିଟର ଦୂରରେ ଗୋଟିଏ ନିଶୁଣି ରଖ୍ କାନ୍ଥକୁ ଡେରିଦେଲେ, ନିଶୁଣିର ଅଗ୍ରଭାଗ କାନ୍ଥର ଉପରକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରେ । ନିଶୁଣଟିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 10 ମିଟର ହେଲେ, କାନ୍ଥର ଉଚ୍ଚତା ସ୍ଥିର କର ।
Solution:
କୋଠାର ବାହାର କାନ୍ତର ଇଳତା = AB
ଏହାର ବାହାର ପାଦଦେଶ ‘B’ ଠାରୁ 8 ମି. ଦୂର ‘C’ ଠାରେ ଏକ ନିଶୁଣି
କାନ୍ଥର ଅଗ୍ରଭାଗ ‘A’ ଠାରେ ସ୍ପର୍ଶ କରେ ।

ବର୍ତ୍ତମାନ ABC ସମକୋଣୀ △ର ∠B ସମକୋଣ ।
ନିଶୁଣିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ AC = 10 ମିଟର, BC = 8 ମି.
∴ AB = \(\sqrt{\mathrm{AC}^2-\mathrm{BC}^2}\) = \(\sqrt{10^2-8^2}\) = \(\sqrt{100-64}\) = \(\sqrt{36}\) = 6 ମିଟର
∴ କାନ୍ଥର ଉଚ୍ଚତା 6 ମିଟର ।

Question 8.
ଗୋଟିଏ ଘରର ଦୁଇ ବିପରୀତ କାନ୍ଥର ଉଚ୍ଚତା ଯଥାକ୍ରମେ 25 ଡେସି ମି. ଓ 4 ଡେସି ମି. । କାନ୍ଥ ଦୁଇଟିର ଉପରିଭାଗକୁ ଲାଗିଥିବା ଗୋଟିଏ ସଳଖ କଡ଼ିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 65 ଡେସି ମି. ହେଲେ, ଘରର ପ୍ରସ୍ଥ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ଘରର ଦୁଇ ବିପରୀତ କାନ୍ଥ AB ଓ CD | ଘରର ପ୍ରସ୍ଥ : = BC
କଡ଼ିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ AD = 65 ଡେସି ମି. AB = 64 ଡେସି ମି. ଏବଂ CD = 25 ତେ.ମି.ମି.
D ବିନ୍ଦୁରୁ AB ଉପରେ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ପାଦବିନ୍ଦୁ M ହେଲେ,
△AMD ରେ MD = BC ଏବଂ

AM = AB – BM = AB – CD = 64 – 25 = 39 ତେ.ମି.ମି.
MD = \(\sqrt{\mathrm{AD}^2-A M^2}\) = \(\sqrt{65^2-39^2}\) = \(\sqrt{4225-1521}\) = \(\sqrt{2704}\) = 52 ତେ.ମି.ମି.
କିନ୍ତୁ MD = BC
∴ ଘରର ପ୍ରସ୍ଥ = BC = 52 ତେ.ମି.ମି.

Question 9.
ଗୋଟିଏ ପୋଖରୀରେ ଥିବା ଏକ ପଦ୍ମକଢ଼ିର ଅଗ୍ରଭାଗ ଜଳ ଉପରକୁ 1 ମିଟର ଦେଖାଯାଉଥିଲା । କିନ୍ତୁ ବାୟୁଦ୍ଵାରା ଏହି କଢ଼ିଟି ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ଘୁଞ୍ଚିଯାଇ ମିଟର ଦୂରରେ ଜଳସ୍ତର ସଙ୍ଗେ ମିଶିଗଲା । ପୋଖରୀରେ ଜଳର ଗଭୀରତା ନିଶ୍ଚୟ କର ।
Solution:
AB = ପଦ୍ମନାଡ଼ର ପ୍ରଥମ ଅବସ୍ଥା । ଏହାର AC ଅଂଶ ପାଣି ଉପରକୁ ଦେଖାଯାଉଛି ।
BC = ଜଳର ଗଭୀରତା । ପବନଦ୍ଵାରା ଚାଳିତ ହୋଇ ପଦ୍ମନାଡ଼ଟି 3 ମିଟର ଦୂରରେ D ବିନ୍ଦୁରେ ଜଳ ସହିତ ମିଶିଗଲା ।
BD = ପଦ୍ମନାଡ଼ର ଦ୍ଵିତୀୟ ଅବସ୍ଥା ।
∴ AB = BD = BC + AC
ମନେକର ଜଳର ଗଭୀରତା BC = x ମିଟର
∴ BD = (x + 1) ମିଟର

ବରମାନ BCD ସମକୋଣା ପ୍ରତିଭୁଲରହି BD² = BC² + CD²
⇒ (x + 1)² = x² + 3² ⇒ x² + 2x + 1 = x² + 9
⇒ 2x = 9 – 1 ⇒ 2x = 8 ⇒ x = \(\frac { 8 }{ 2 }\) = 4 ମିଟର |
∴ ଜଳର ଗଭୀରତା 4 ମିଟର ।

Question 10.
ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 32 ସେ.ମି. । ତାହାର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଅନ୍ୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଅପେକ୍ଷା ୫ ସେ.ମି. ବୃହତ୍ତର ହେଲେ, କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସ୍ଥିର କର ।
Solution:
ABC ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର AB ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 32 ସେ.ମି.
ମନେକର BC ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = x ସେ.ମି.
ପ୍ରଶାନୁସାରେ AC କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = (x + 8) ସେ.ମି.

ଆମେ ଜାଣିଛେ, ABC ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜରେ, AC² = AB² + BC²
⇒ (x + 8)² = (32)² + x² ⇒ x² +8² + 2·x·8 = 1024 + x²
⇒ 64 + 16x = 1024 ⇒ 16x = 1024 – 64
⇒ 16x = 960 ⇒ x = \(\frac { 960 }{ 16 }\) = 60 ⇒ AC = (x + 8) ସେ.ମି.
= (60 + 8) ସେ.ମି. = 68 ସେ.ମି.
∴କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 68 ସେ.ମି. |

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.2

Question 1.
ସଦୃଶ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଏକାଠି କରି ସରଳ କର ।

(କ) 21b – 74 + 3b – 2a
ସମାଧାନ:
21b – 7a – 3b – 2a
= 21b – 3b – (-7a) – (-2a)
= (21 – 3)b – {(-7) – (-2)} a
= 24b – (-9a) = 24b – 9a

(ଖ) -z² +  13z² – 5z +  7z³ – 15z
ସମାଧାନ:
-z² +  13z² – 5z +  7z³ – 15z
= 7z³ – z² + 13z² – 5z – 15z
= 7z³ – (-1 + 13)z² + {(-5) + (-15)}z
= 7z³ + 112z² – 20z

(ଗ) 3a – 2b – c – 5b – 6c – 2a
ସମାଧାନ:
3a – 2b – c – 5b – 6c – 2a
= 3a – 2a- 2b – 5b – c – 6c
= (3 + 2)a + (-2 – 5)b + (-1 + 6)c
= 5a – 7b + 5c

(ଘ) 6ab + 2a – 3ab – ab + 5a
ସମାଧାନ:
6ab + 2a – 3ab – ab + 5a
= 6ab – 3ab – ab + 2a + 5a
= (6 – 3 – 1)ab + (2 + 5)a
= 2ab + 7a

(ଙ) 5x²y – 5x² + 3yx² – 3y² +  x² + y² + 4xy² – 2y²
ସମାଧାନ:
5x²y – 5x² + 3yx² – 3y² +  x² + y² + 4xy² – 2y²
= 5x²y + 3yx² – 5x² + x² – 3y² + y² – 2y² + 4xy²
= (5 + 3)x²y + (-5 + 1)x² + (-3 + 1 – 2)y² + 4xy²
= 8x²y – 4x² – 4y² + 4xy²

Question 2.
ଯୋଗଫଳ ସ୍ଥିର କର ।

(କ) 3mn, -5mn, 8mn, -4mn
ସମାଧାନ:
ଯୋଗଫଳ = 3mn – 5mn + 8mn – 4mn
= (3 – 5 + 8 – 4)mn = (11 – 9)mn = 2mn

(ଖ) 5a, 8a, -9a, -2a
ସମାଧାନ:
ଯୋଗଫଳ = 5a + 8a – 9a – 2a = (5 + 8 – 9 – 2)a = 2a

(ଗ) a + b – 3, b – 2a + 3
ସମାଧାନ:
ଯୋଗଫଳ = a + b – 3 + b – 2a + 3 = a – 2a + b + b – 3 + 3
= {1 + (-2)}a + (1 + 1)b + {(-3) + 3} = -1 × a + 2b + 0 = 2b – a

(ଘ) -7mn + 5, 2mn + 2
ସମାଧାନ:
ଯୋଗଫଳ = -7mn + 5 + 2mn + 2 = -7mn + 2mn + 5 + 2
= (-7 + 2)mn + (5 + 2) = -5mn + 7

(ଙ) x² – 2y + 3, 3y² + 5y – 7
ସମାଧାନ:
ଯୋଗଫଳ = x² – 2y + 3 + 3y² + 5y – 7 = x² + 3y² + (-2y) + 5y + 3 – 7
= x² + 3y² + (-2 + 5)y + (3 – 7) = x² + 3y² + 3y – 4

(ଚ) 14x + 10y – 12xy – 13, 18 – 7x – 10y + 8xy
ସମାଧାନ:
ଯୋଗଫଳ = 14x + 10y – 12xy – 13 + 18 – 7x – 10y + 8xy
= 14x – 7x + 10y – 10y – 12xy + 8xy – 13 + 18
= (14 – 7)x + (10 – 10)y + (-12 + 8)xy + (18 – 13)
= 7x + 0 . y – 4xy + 5 = 7x – 4xy + 5

(ଛ) 5m – n + 5, 3m + 4n – 1
ସମାଧାନ:
ଯୋଗଫଳ = 5m – n + 5 + 3m + 4n – 1 = 5m + 3m – n + 4n + 5 – 1
= (5 + 3)m + (-1 + 4)n + (5 – 1) = 8m + 3n + 4

(ଜ) x² – y² – 1, y² – 1 – x², 1 – x²y²
ସମାଧାନ:
ଯୋଗଫଳ = x² – y² – 1 + y² – 1 – x² + 1 – x²y²
= x² – x² – y² + y² – 1 – 1 + 1 – x²y²
= (x – x²) + (-y² + y²) + (-1 + 1 )- 1 – x²y²
= 0 + 0 + 0 – 1 – x²y²
= -x²y² – 1

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 6 ବର୍ଗ-ବର୍ଗମୂଳ ଏବଂ ଘନ-ଘନମୂଳ Ex 6(h) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Algebra Chapter 6 ବର୍ଗ-ବର୍ଗମୂଳ ଏବଂ ଘନ-ଘନମୂଳ Ex 6(h)

Question 1.
ଘନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) \(\frac{7}{9}\)
(ii) \(– \frac{8}{11}\)
(iii) \(\frac{12}{7}\)
(iv) \(– \frac{13}{8}\)
(v) \(2 \frac{3}{5}\)
(vi) \(3 \frac{1}{4}\)
(vii) \(-1 \frac{2}{3}\)
(viii) 0.2
(ix) 1.3
(x) 0.03
ସମାଧାନ :
(i) \(\frac{7}{9}\)ର ଘନ = \(\left(\frac{7}{9}\right)^3=\frac{7^3}{9^3}=\frac{343}{729}\)

(ii) \(– \frac{8}{11}\)ର ଘନ = \(\left(\frac{-8}{11}\right)^3=\frac{(-8)^3}{11^3}=-\frac{512}{1331}\)

(iii) \(\frac{12}{7}\)ର ଘନ = \(\left(\frac{12}{7}\right)^3=\frac{12^3}{7^3}=\frac{1728}{343}\)

(iv) \(– \frac{13}{8}\)ର ଘନ = \(\left(\frac{-13}{8}\right)^3=\frac{(-13)^3}{8^3}=\frac{-2197}{512}\)

(v) \(2 \frac{3}{5}\)ର ଘନ = \(\left(2 \frac{3}{5}\right)^3=\left(\frac{13}{5}\right)^3=\frac{13^3}{5^3}=\frac{2197}{125}\)

(vi) \(3 \frac{1}{4}\)ର ଘନ = \(\left(3 \frac{1}{4}\right)^3=\left(\frac{13}{4}\right)^3=\frac{13^3}{4^3}=\frac{2197}{64}\)

(vii) \(-1 \frac{2}{3}\)ର ଘନ = \(\left(-1 \frac{2}{3}\right)^3=\left(-\frac{5}{3}\right)^3=\frac{(-5)^3}{3^3}=\frac{-125}{27}\)

(viii) 0.2ର ଘନ = \((0 \cdot 2)^3=\left(\frac{2}{10}\right)^3=\frac{2^3}{10^3}=\frac{8}{1000}=0.008\)

(ix) 1.3ର ଘନ = \((1 \cdot 3)^3=\left(\frac{13}{10}\right)^3=\frac{13^3}{10^3}=\frac{2197}{1000}=2 \cdot 197\)

(x) 0.03ର ଘନ = \((0 \cdot 03)^3=\left(\frac{3}{100}\right)^3=\frac{(3)^3}{(100)^3}=\frac{27}{1000000}=0 \cdot 000027\)

Question 2.
ଘନମୂଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) \(\frac{8}{125}\)
(ii) \(\frac{-64}{1331}\)
(iii) \(\frac{-27}{4096}\)
(iv) \(– \frac{2197}{9261}\)
(v) 0.001
(vi) 0.008
(vii) 1.728
(viii) 0.000125
ସମାଧାନ :
(i) \(\sqrt[3]{\frac{8}{125}}=\sqrt[3]{\frac{2^3}{5^3}}=\sqrt[3]{\left(\frac{2}{5}\right)^3}=\frac{2}{5}\)

(ii) \(\sqrt[3]{-\frac{64}{1331}}=\sqrt[3]{\frac{(-4)^3}{(11)^3}}=\sqrt[3]{\left(\frac{-4}{11}\right)^3}=\frac{-4}{11}\)

(iii) \(\sqrt[3]{\frac{-27}{4096}}=\sqrt[3]{\frac{(-3)^3}{(16)^3}}=\sqrt[3]{\left(\frac{-3}{16}\right)^3}=\frac{-3}{16}\)

(iv) \(\sqrt[3]{\frac{2197}{9261}}=\sqrt[3]{\frac{(13)^3}{(21)^3}}=\sqrt[3]{\left(\frac{13}{21}\right)^3}=\frac{13}{21}\)

(v) \(\sqrt[3]{0.001}=\sqrt[3]{\frac{1}{1000}}=\sqrt[3]{\frac{1^3}{10^3}}=\sqrt[3]{\left(\frac{1}{10}\right)^3}=\frac{1}{10}=0 \cdot 1\)

(vi) \(\sqrt[3]{0 \cdot 008}=\sqrt[3]{\frac{8}{1000}}=\sqrt[3]{\frac{2^3}{10^3}}=\sqrt[3]{\left(\frac{2}{10}\right)^3}=\frac{2}{10}=0 \cdot 2\)

(vii) \(\sqrt[3]{1 \cdot 728}=\sqrt[3]{\frac{1728}{1000}}=\sqrt[3]{\frac{12^3}{10^3}}=\sqrt[3]{\left(\frac{12}{10}\right)^3}=\frac{12}{10}=1 \cdot 2\)

(viii) \(\sqrt[3]{0 \cdot 000125}=\sqrt[3]{\frac{125}{1000000}}=\sqrt[3]{\frac{5^3}{(100)^3}}=\sqrt[3]{\left(\frac{5}{100}\right)^3}=\frac{5}{100}=0 \cdot 05\)

Question 3.
ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ରାଶି କୌଣସି ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଘନ ଅଟେ ?
(i) \(\frac{27}{64}\)
(ii) \(\frac{125}{128}\)
(iii) \(\frac{-216}{729}\)
(iv) \(– \frac{-250}{686}\)
(v) 0.08
(vi) 0.125
(vii) 0.1331
ସମାଧାନ :
(m, n ∈ Q ଏବଂ n = m³ ହେଲେ, n ଏକ ଘନ ସଂଖ୍ୟା ହେବ ।)
(i) \(\frac{27}{64}=\frac{3 \times 3 \times 3}{4 \times 4 \times 4}=\left(\frac{3}{4}\right)^3\) ଏହା ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଘନ ।

(ii) \(\frac{125}{128}=\frac{5 \times 5 \times 5}{2 \times 2 \times 2 \times 2 \times 2 \times 2 \times 2}=\frac{5^3}{2^3 \times 2^3 \times 2}\) ଏହା ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଘନ ନୁହେଁ ।

(iii) \(\frac{-216}{729}=\frac{(-6) \times(-6) \times(-6)}{9 \times 9 \times 9}=\left(\frac{-6}{9}\right)^3\) ଏହା ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଘନ ଅଟେ ।

(iv) \(– \frac{-250}{686}=\frac{-5 \times 5 \times 5 \times 2}{7 \times 7 \times 7 \times 2}=\left(\frac{-5}{7}\right)^3\) ଏହା ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଘନ ନୁହେଁ ।

(v) 0.08 = \(\frac{8}{10}=\frac{2 \times 2 \times 2}{2 \times 5}=\frac{(2)^3}{2 \times 5}\) ଏହା ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଘନ ଅଟେ ।

(vi) 0.125 = \(\frac{125}{1000}=\frac{5 \times 5 \times 5}{5 \times 5 \times 5 \times 2 \times 2 \times 2}=\frac{1}{2^3}=\left(\frac{1}{2}\right)^3\) ଏହା ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଘନ ଅଟେ ।

(vii) 0.1331 = \(\frac{1331}{10000}=\frac{11 \times 11 \times 11}{10 \times 10 \times 10 \times 10}=\frac{11^3}{10^3 \times 10}\) ଏହା ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଘନ ନୁହେଁ ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.1

Question 1.
ନିମ୍ନ ବୀଜଗାଣିତିକ ରାଶିଗୁଡ଼ିକର ପଦ ସଂଖ୍ୟା ସ୍ଥିର କର ଏବଂ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଅଲଗା ଅଲଗା କରି ଲେଖ ।
(କ) – 4x + 5  (ଖ) – 4x + 5y  (ଗ) 3y + 2y²  (ଘ) 1 + x + x²  (ଙ) 5xy² + 5x²y – 3xy  (ଚ) pq + q  (ଛ) 4p² – 3q²  (ଜ) 2x + \(\frac{1}{4}\)
ସମାଧାନ:

ବୀଜଗାଣିତିକ ରାଶି	ପଦ ସଂଖ୍ୟା	ପଦ
(କ) – 4x + 5	2	– 4x, 5
(ଖ) – 4x + 5y	2	– 4x, 5y
(ଗ) 3y + 2y2	2	3y, 2y2
(ଘ) 1 + x + x2	3	1, x, x2
(ଙ) 5xy2 + 5x2y – 3xy	3	5xy2, 5x2y, -3xy
(ଚ) pq + q	2	pq, q
(ଛ) 4p2 – 3q2	2	4p2, 3q2
(ଜ) 2x + \(\frac{1}{4}\)	2	2x, \(\frac{1}{4}\)

Question 2.
ଦତ୍ତ ବୀଜଗାଣିତିକ ରାଶିର ଧ୍ରୁବକ ସଂଖ୍ୟା ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଦର ସାଂଖ୍ୟକ ସହଗଗୁଡ଼ିକୁ ଲେଖ ।
(କ) 5 – 3t²  (ଖ) 7xy – 5x² – 2  (ଗ) -p²q² + 7pq  (ଘ) x + 2xy + 3y  (ଙ) m + 3n
ସମାଧାନ:

ବୀଜଗାଣିତିକ ରାଶି	ଧ୍ରୁବକବିହାନ ପଦସମୁହ	ପଦଗୁଡ଼ିକର ସାଂଖ୍ୟକ ସହର
(କ) 5 – 3t2	– 3t2	-3
(ଖ) 7xy – 5x2 – 2	7xy – 5x2	7, -5
(ଗ) -p2q2 + 7pq	-p2q2 7pq	-1, 7
(ଘ) x + 2xy + 3y	x, 2xy, 3y	1, 2, 3
(ଙ) m + 3n	m, 3n	1, 3

Question 3.
‘x’ ଚଳରାଶି ବିଶିଷ୍ଟ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କର ଏବଂ ପଦଗୁଡ଼ିକରୁ ‘x’ ର ସହଗ ସ୍ଥିର କର ।
(କ) xy² + x  (ଖ) 13y² – 8xy  (ଗ) 2 – x  (ଘ) x + y + 2  (ଙ) 12xy² + 25  (ଚ) 7xy + xy²
ସମାଧାନ:

ବୀଜଗାଣିତିକ ରାଶି	ଧ୍ରୁବକବିହାନ ପଦସମୁହ	ପଦଗୁଡ଼ିକର ସାଂଖ୍ୟକ ସହର
(କ) xy2 + x	xy2, x	y2, 1
(ଖ) 13y2 – 8xy	-8xy	-8y
(ଗ) 2 – x	-x	-1
(ଘ) x + y + 2	x	1
(ଙ) 12xy2 + 25	12xy2	12y2
(ଚ) 7xy + xy2	7xy + xy2	7y, y2

Question 4.
ନିମ୍ନଲିଖତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସଦୃଶ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଏକାଠି କରି ଲେଖ ।

(କ) 4 – xy², -4yx², 8x², 2xy², 7y, -11x², -100x, -11yz, 20x²y, 5x, -3
ସମାଧାନ:
+4, -3 ପଦଦ୍ବୟ ସଦୃଶ; -xy², 2xy² ପଦଦ୍ୱୟ ସଦୃଶ;
-4yx², 20x²y ପଦଦ୍ୱୟ ସଦୃଶ; 8x², -11x² ପଦଦ୍ଵୟ ସଦୃଶ;
-100x, 5x ପଦଦ୍ୱୟ ସଦୃଶ ଏବଂ 7y ଓ -11yz ପଦର ସଦୃଶ ପଦ ନାହିଁ ।

(ଖ) 10pq, 7p, 8q, p³q², 7qp, -100p, -23, 12q²p², -3p, 7, 20q²p³, 78pq, 13p²q, qp², 701p²
ସମାଧାନ:
10pq, 7qp, 78pq ପଦମାନ ସଦୃଶ; 7p, -100p, -3p ପଦମାନ ସଦୃଶ;
p³q², 20q²p³ ପଦଦ୍ୱୟ ସଦୃଶ; -23, 7 ପଦଦ୍ଵୟ ସଦୃଶ;
13p²q, qp² ପଦଦ୍ୱୟ ସଦୃଶ ଏବଂ 8q, 12q²p² ଓ 701p² ର ସଦୃଶ ପଦ ନାହିଁ ।

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 4 ଅଙ୍କନ Ex 4(e) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Geometry Chapter 4 ଅଙ୍କନ Ex 4(e)

Question 1.
ABCD ଚତୁର୍ଭୁଜ ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରି AB = 4 ସେ.ମି., BC = 3 ସେ.ମି., AD = 2.5 ସେ.ମି., CD = 3 ସେ.ମି. ଓ BD = 4 ସେ.ମି |
Solution:

(i) △ABD ଅଙ୍କନ କରି, ମାଦ୍ରାର AB = 4 ସେ.ମି., AD = 2.5 ସେ.ମି. ଏବଂ BD = 4 ସେ.ମି. |
(ii) D ଓ B ଉଭୟକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି 3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରିକି ଚାପଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ ଛେଦକରିବେ । ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ C ଦିଅ ।
(iii) \(\overline{\mathrm{CD}})\) ଏବଂ \(\overline{\mathrm{BC}})\) ଅଙ୍କନ କରି ABCD ଚତୁର୍ଭୁଜ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Question 2.
ABCD ଚତୁର୍ଭୁଜ ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର AB = BC = 5.5 ସେ.ମି., CD = 4 ସେ.ମି., AD 6.3 ସେ.ମି. ଏବଂ AC = 9.4 ସେ.ମି. । ଚତୁର୍ଭୁଜଟି ଅଙ୍କନ କରି BD ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
(i) △ABC ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର AB = 5.5 ସେ.ମି., BC = 5.5 ସେ.ମି. ଏବଂ AC = 9.4 ସେ.ମି. ।
(ii) A ଓ Cକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି ଯଥାକ୍ରମେ 6.3 ସେ.ମି. ଏବଂ 4 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରିକି ଚାପଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ ଛେଦ କରିବେ । ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ D ଦିଅ ।

(iii) D, Aକୁ ଏବଂ D, Cକୁ ଯୋଗକରି ABCD ଚତୁର୍ଭୁଜ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।
(iv) B, Dକୁ ଯୋଗକରି BD ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମାପ ।

Question 3.
ଗୋଟିଏ ରମ୍ବସ୍ ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 4.5 ସେ.ମି. ଏବଂ ଗୋଟିଏ କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 6 ସେ.ମି. । ରମ୍ବସ୍‌ ଅଙ୍କନ କରି ତାହାର ଅନ୍ୟ କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମାପି ସ୍ଥିର କର ।
Solution:
(i)
A ABC ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର BC = 4.5 ସେ.ମି., AB = 4.5 ସେ.ମି. ଏବଂ AC = 6 ସେ.ମି. ।

(ii) A ଓ Cକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି 4.5 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧବିଶିଷ୍ଟ ଦୁଇଟି ଚାପ ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରିକି ସେମାନେ ପରସ୍ପରକୁ D ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରିବେ ।
(iii) D, A ଏବଂ D, Cକୁ ଯୋଗକରି ABCD ରମ୍ବସ୍ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।
(iv) BD ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମାପ ।

Question 4.
ABCD ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର AB = 3 ସେ.ମି., BC = 4.2 ସେ.ମି. ଓ କଣ୍ଠ AC ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 6 ସେ.ମି. |
Solution:
(i) △ABC ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର BC 4.2 ସେ.ମି., AB = 3 ସେ.ମି. ଏବଂ AC = 6 ସେ.ମି. |

(ii) A ଓ Cକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ଯଥାକ୍ରମେ 4.2 ସେ.ମି. ଏବଂ 3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଷବିଶିଷ୍ଟ ଚାପଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ D ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରନ୍ତୁ ।
(iii) D, A ଏବଂ D, Cକୁ ଯୋଗକରି ABCD ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 4 ଅଙ୍କନ Ex 4(d) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Geometry Chapter 4 ଅଙ୍କନ Ex 4(d)

Question 1.
ABC ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଅଙ୍କନ କର, ଯହିଁରେ କର୍ଣ୍ଣ AC ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 5 ସେ.ମି. ଓ BC =3 ସେ.ମି. । ତ୍ରିଭୁଜଟି ଅଙ୍କନ କରି \(\overline{\mathrm{AB}})\) ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମାପ ।
Solution:

(i) 3 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ \(\overline{\mathrm{BC}})\) ରେଖାଖଣ୍ଡ ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) B ବିନ୍ଦୁରେ ∠XBC ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର ପରିମାଣ 90° ହେବ ।
(iii) C ବିନ୍ଦୁକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି 5 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରିକି ଉକ୍ତ ଚାପ \( \overrightarrow{\mathrm{BX}}\) କୁ A ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରିବ ।
(iv) C, Aକୁ ଯୋଗକର । ବର୍ତ୍ତମାନ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ABC ତ୍ରିଭୁଜ ମିଳିବ ।

Question 2.
ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 8 ସେ.ମି. ଓ ଅନ୍ୟ ଏକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 5.1 ସେ.ମି. ।
Solution:

(i) 5.1 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ AB ରେଖାଖଣ୍ଡ ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) B ବିନ୍ଦୁରେ ∠XBC ଅଙ୍କନ କରି, ଯାହାର ପରିମାଣ 90° ହେବ ।
(iii) A ବିନ୍ଦୁକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି 8 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଷ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରିକି ଏହା BX କୁ C ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରିବ ।
(iv) C, Aକୁ ଯୋଗ କର । ବର୍ତ୍ତମାନ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ABC ତ୍ରିଭୁଜ ମିଳିବ ।

Question 3.
△ABC ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରି AB = BC = 5.6 ସେ.ମି. । B ହେବ AC ପ୍ରତି ଅଜିତ ଲମ୍ବର ପାଦବିନ୍ଦୁ D | BD = 4 ସେ.ମି. |
Solution:

(i) \(\overleftrightarrow{\mathrm{MN}}\) ରେଖା ଅଙ୍କନ କର ଏବଂ D ବି ନ୍ଦୁ ରେ DX ⊥ \(\overleftrightarrow{\mathrm{MN}}\) ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) \( \overrightarrow{\mathrm{DX}}\) ରୁ DB = 4 ସେ.ମି. ଅଂଶ ଛେଦନ କର |
(iii) Bକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି 5.6 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଦୁଇଟି ଚାପ MNକୁ ଯଥାକ୍ରମେ A ଓ C ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(iv) B, Aକୁ ଏବଂ B, Cକୁ ଯୋଗ କରି △ABC ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Question 4.
△ABCରେ AC = 5 ସେ.ମି. | \(\overline{\mathrm{AB}})\) ପ୍ରତି CD ଲମ୍ବ । CD = 4 ସେ.ମି., BC = 6 ସେ.ମି. । ତ୍ରିଭୁଜଟି ଅଙ୍କନ କର ।
Solution:

(i) MN ରେଖା ଅଙ୍କନ କର ଏବଂ D ବିନ୍ଦୁରେ . \(\overline{\mathrm{DX}})\) ⊥ \(\overleftrightarrow{\mathrm{MN}}\) ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) \( \overrightarrow{\mathrm{DX}}\) ରୁ \(\overline{\mathrm{DC}})\) = 4 ସେ.ମି. ଅଂଶ ଛେଦନ କର |
(iii) Cକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି 5 ସେ.ମି. ଓ 6 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ଦୁଇଟି ଚାପ \(\overleftrightarrow{\mathrm{MN}}\) କୁ ଯଥାକ୍ରମେ A ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ- କରୁ ।
(iv) C, A ଏବଂ C, Bକୁ ଯୋଗ କରି △ABC ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Economics Solutions Chapter 6 ଉତ୍ପାଦନ Objective Questions.

CHSE Odisha 12th Class Economics Chapter 6 Objective Questions in Odia Medium

ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ ଓ ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ବିକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ସଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

1 ଆଧୁନିକ ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମତରେ ଉତ୍ପାଦନ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
(A) ଭୌତିକ ଦ୍ରବ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି
(B) ବିନିମୟକ୍ଷମ ଉପଯୋଗିତା ସୃଷ୍ଟି
(C) ମୂଲ୍ୟ ସଂଯୋଗ
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ
Answer:
(B) ବିନିମୟକ୍ଷମ ଉପଯୋଗିତା ସୃଷ୍ଟି

2. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁଟି ଉତ୍ପାଦନର ଉପାଦାନ ନୁହେଁ ?
(A) ମଜୁରି
(B) ଭୂମି
(C) ସଙ୍ଗଠନ
(D) ପୁଞ୍ଜି
Answer:
(A) ମଜୁରି

3. ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ର ଏକ :
(A) ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସୂତ୍ର
(B) ସ୍ଵଳ୍ପକାଳୀନ ସୂତ୍ର
(C) ବଜାରକାଳୀନ ସୂତ୍ର
(D) ଉପରୋକ୍ତ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(B) ସ୍ଵଳ୍ପକାଳୀନ ସୂତ୍ର

4. ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ର କେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ?
(A) କୃଷି
(B) ଶିଳ୍ପ
(C) ସେବା
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ
Answer:
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ

5. ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ର କେତୋଟି ସ୍ତରରେ ବିଭକ୍ତ ?
(A) ୨ଟି
(B) ୪ଟି
(C) ୩ଟି
(D) ୧ଟି
Answer:
(C) ୩ଟି

6. ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର କେଉଁ ସ୍ତରରେ ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ ?
(A) ପ୍ରଥମ ସ୍ତର
(B) ଦ୍ଵିତୀୟ ସ୍ତର
(C) ତୃତୀୟ ସ୍ତର
(D) ଚତୁର୍ଥ ସ୍ତର
Answer:
(A) ପ୍ରଥମ ସ୍ତର

7. ନୀତି ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିନ୍ଦୁ ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର କେଉଁ ସ୍ତରରେ ଦେଖାଯାଏ ?
(A) ପ୍ରଥମ ସ୍ତର
(B) ଦ୍ଵିତୀୟ ସ୍ତର
(C) ତୃତୀୟ ସ୍ତର
(D) ଚତୁର୍ଥ ସ୍ତର
Answer:
(A) ପ୍ରଥମ ସ୍ତର

8. ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହେଲାବେଳେ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ :
(A) ହ୍ରାସ ହୁଏ
(B) ବୃଦ୍ଧି ପାଏ
(C) ଶୂନ୍ୟ ହୁଏ
(D) ସ୍ଥିର ରହେ
Answer:
(C) ଶୂନ୍ୟ ହୁଏ

9. ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ ଋଣାତ୍ମକ ହେଲାବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ :
(A) ହ୍ରାସ ହୁଏ
(B) ବୃଦ୍ଧି ପାଏ
(C) ସ୍ଥିର ହୁଏ
(D) ଶୂନ୍ଯ ରହେ
Answer:
(A) ହ୍ରାସ ହୁଏ

10. କେଉଁ ସ୍ତରକୁ ବିବେକୀ ଉତ୍ପାଦନ ନିଷ୍ପଭି ସ୍ତର କୁହାଯାଏ ?
(A) ପ୍ରଥମ ସ୍ତର
(B) ଦ୍ଵିତୀୟ ସ୍ତର
(C) ତୃତୀୟ ସ୍ତର
(D) ଉଭୟ (A) ଓ (B)
Answer:
(B) ଦ୍ଵିତୀୟ ସ୍ତର

11. ଯେଉଁ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପଦ୍ୱାରା ବସ୍ତୁରେ ଉପଯୋଗିତା ସଂଯୋଗ ବା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ତାହାକୁ :
(A) ଉପଭୋଗ କୁହାଯାଏ
(B) ଉତ୍ପାଦନ କୁହାଯାଏ
(C) ବଣ୍ଟନ କୁହାଯାଏ
(D) ଉପରୋକ୍ତ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(B) ଉତ୍ପାଦନ କୁହାଯାଏ

12. ଉତ୍ପାଦନର ସାଧନ ଓ ଉତ୍ପାଦ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ସମ୍ପର୍କକୁ :
(A) ଉତ୍ପାଦନ ଫଳନ କୁହାଯାଏ
(B) ଉପଭୋଗ ଫଳନ କୁହାଯାଏ
(C) ଚାହିଦା ଫଳନ କୁହାଯାଏ
(D) ଯୋଗାଣ ଫଳନ କୁହାଯାଏ
Answer:
(A) ଉତ୍ପାଦନ ଫଳନ କୁହାଯାଏ

13. ଦୀର୍ଘକାଳରେ ଉତ୍ପାଦନର ସାଧନଗୁଡ଼ିକ :
(A) ସ୍ଥିର
(B) ପରିବର୍ତ୍ତୀ
(C) ସ୍ଥିର ଓ ପରିବର୍ତ୍ତୀ
(D) ଉପରୋକ୍ତ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(B) ପରିବର୍ତ୍ତୀ

14. ଉତ୍ପାଦନ କହିଲେ –
(A) ଯେତେବେଳେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟଦ୍ଵାରା ଗୋଟିଏ ଦ୍ରବ୍ୟର ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ, ଯାହାର ଉପଯୋଗିତା ରହିଥାଏ ।
(B) ଯେତେବେଳେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟଦ୍ୱାରା ଗୋଟିଏ ଦ୍ରବ୍ୟର ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ, ଯାହାର ଉଭୟ ଉପଯୋଗିତା ଏବଂ ବିନିମୟ ମୂଲ୍ୟ ରହିଥାଏ ।
(C) ନୂତନ ଦ୍ରବ୍ୟସୃଷ୍ଟି
(D) ଉପରୋକ୍ତ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(B) ଯେତେବେଳେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟଦ୍ୱାରା ଗୋଟିଏ ଦ୍ରବ୍ୟର ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ, ଯାହାର ଉଭୟ ଉପଯୋଗିତା ଏବଂ ବିନିମୟ ମୂଲ୍ୟ ରହିଥାଏ ।

15. କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ରଟି କେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଧିକ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ?
(A) ଶିଳ୍ପ
(B) କୃଷି
(C) ସେବା
(D) ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟ
Answer:
(A) ଶିଳ୍ପ

16. ଉତ୍ପାଦନ ଫଳନ ହେଉଛି –
(A) କୌଣସି ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ସଂସ୍ଥାର ଭୌତିକ ନିବେଶ ଏବଂ ଭୌତିକ ଉତ୍ପାଦନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ
(B) ଯୋଗାଣ ଏବଂ ମାଗଣ ମଧ୍ଯରେ ସମ୍ପର୍କ
(C) ଉତ୍ପାଦନ ଓ ପରିବ୍ୟୟ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ରକୁ ମଧ୍ୟ :
(D) ଉପରୋକ୍ତ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(A) କୌଣସି ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ସଂସ୍ଥାର ଭୌତିକ ନିବେଶ ଏବଂ ଭୌତିକ ଉତ୍ପାଦନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ

17. କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ରକୁ ମଧ୍ୟ :
(A) ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ପରିବ୍ୟୟ ସୂତ୍ର କୁହାଯାଏ
(B) ହ୍ରାସମାନ ପରିବ୍ୟୟ ସୂତ୍ର କୁହାଯାଏ
(C) ସ୍ଥିର ପରିବ୍ୟୟ ସୂତ୍ର କୁହାଯାଏ
(D) ଉପରୋକ୍ତ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(A) ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ପରିବ୍ୟୟ ସୂତ୍ର କୁହାଯାଏ

18. ଯେତେବେଳେ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ, ସେତେବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ :
(A) ହ୍ରାସ ପାଏ
(B) ବୃଦ୍ଧି ପାଏ
(C) ସ୍ଥିର ରହେ
(D) ଦ୍ରୁତଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ
Answer:
(D) ଦ୍ରୁତଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ

19. ଯେତେବେଳେ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ ଶୂନ୍ୟ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ :
(A) ସର୍ବନିମ୍ନ ହୁଏ
(B) ସର୍ବାଧ‌ିକ ହୁଏ
(C) ବୃଦ୍ଧି ପାଏ
(D) ହ୍ରାସ ପାଏ
Answer:
(B) ସର୍ବାଧ‌ିକ ହୁଏ

20. ହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପାଦନର କାରଣ ହେଲା-
(A) ସ୍ଥିର ଉପାଦାନର ଅତ୍ୟଧ୍ଵକ ବ୍ୟବହାର
(B) ଉପାଦାନ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିସ୍ଥାପନର ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥିତିସ୍ଥାପକତା
(C) ଉଭୟ (A) ଓ (B)
(D) ଉପରୋକ୍ତ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(C) ଉଭୟ (A) ଓ (B)

21. ଉତ୍ପାଦନ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝାଏ ?
(A) ମୂଲ୍ୟ ସଂଯୋଗ
(B) ଉପଯୋଗିତ
(C) ଉପଯୋଗିତା ସୃଷ୍ଟି
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ
Answer:
(C) ଉପଯୋଗିତା ସୃଷ୍ଟି

22. ଉତ୍ପାଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ କେଉଁ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉତ୍ପାଦିତ ହୋଇଥାଏ ?
(A) ବଜାରରେ ବିକ୍ରି ହେଉଥ‌ିବା ଦ୍ରବ୍ୟ
(B) ବିନିମୟ ମୂଲ୍ୟଥବା ନୂତନ ଦ୍ରବ୍ୟ
(C) କେବଳ ବ୍ୟାବହାରିକ ମୂଲ୍ୟ ଥିବା ଦ୍ରବ୍ୟ
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ
Answer:
(C) କେବଳ ବ୍ୟାବହାରିକ ମୂଲ୍ୟ ଥିବା ଦ୍ରବ୍ୟ

23. ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଉପାଦାନ ସୂତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ?
(A) ଚାଷ
(B) ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ
(C) ଖଣିଜ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉତ୍ତୋଳନ
(D)ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ
Answer:
(D)ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ

24. କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଠିକ୍ ?
(A) ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ହାରରେ ବଢ଼ିଥାଏ
(B) ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ
(C) ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦ ବଢ଼ିଥାଏ
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ
Answer:
(C) ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦ ବଢ଼ିଥାଏ

25. ନିମ୍ନଲିଖ୍ କେଉଁଟି ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ନୁହେଁ ?
(A) ସ୍ଥିର ଓ ପରିବର୍ତୀ ଉପାଦାନର ଉପସ୍ଥିତି
(B) ସମସ୍ତ ଉପାଦାନ ସମଜାତୀୟ
(C) ପରିବର୍ତୀ ଅନୁପାତରେ ଉପାଦାନର ଅନୁପାତ ପରିବର୍ତ୍ତନ
(D) ଶ୍ରମିକ ଏକ ସ୍ଥିର ଉପାଦାନ
Answer:
(D) ଶ୍ରମିକ ଏକ ସ୍ଥିର ଉପାଦାନ

26. ଉତ୍ପାଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସ୍ବଳ୍ପ କାଳରେ ଉତ୍ପାଦ ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧି ହେଲେ ମଧ୍ୟ କେଉଁ ଉପାଦାନ ସ୍ଥିର ରହିଥାଏ ?
(A) ସ୍ଥିର ଉପାଦାନ
(B) ପରିବର୍ତୀ ଉପାଦାନ
(C) ଉଭୟ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(A) ସ୍ଥିର ଉପାଦାନ

27. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ସମୟରେ କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟେ ?
(A) ଯେତେବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ଅଧିକ ହୁଏ
(B) ଯେତେବେଳେ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧିକ
(C) ଯେତେବେଳେ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧିକ ହୁଏ
(D) ଉଭୟ (A) ଓ (C)
Answer:
(B) ଯେତେବେଳେ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧିକ

28. ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର କେଉଁ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସ୍ଥିର ଉପାଦାନର ପରିମାଣ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଥାଏ ?
(A) ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ
(B) ଦ୍ଵିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ
(C) ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ
(D) ଉଭୟ (A) ଓ (B)
Answer:
(A) ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ

29. ପରିବର୍ଭନୀୟ ଆନୁପାତିକ ସୂତ୍ରର କେଉଁ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧିକ ହୋଇଥାଏ ?
(A) ତୃତୀୟ
(B) ପ୍ରଥମ
(C) ଦ୍ଵିତୀୟ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(C) ଦ୍ଵିତୀୟ

30. ଯେତେବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହୁଏ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ ?
(A) ସର୍ବାଧ୍ଯକ ହୁଏ
(B) ସର୍ବନିମ୍ନ ହୁଏ
(C) ଶୂନ୍ୟ ହୁଏ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(C) ଶୂନ୍ୟ ହୁଏ

31. ପରିବର୍ଭନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର କେତୋଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ରହିଛି ?
(A) 1ଟି
(B) 2ଟି
(C) 4ଟି
(D) 3ଟି
Answer:
(D) 3ଟି

B. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1. ଏକ ପ୍ରଦତ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ କୌଶଳରେ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ଉତ୍ପାଦରେ ପରିଣତ ହେବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ______________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଉତ୍ପାଦନ

2. ବିନିମୟକ୍ଷମ ____________ ର ସୃଷ୍ଟି ନିମିତ୍ତ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଉତ୍ପାଦନ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଉପଯୋଗିତା

3. ଉପାଦାନ ଓ ଉତ୍ପାଦ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରାବିଧ‌ିକ ସମ୍ପର୍କକୁ __________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଉତ୍ପାଦନ ଫଳନ

4. ______________ କାଳରେ ସବୁଯାକ ଉପାଦାନର ପରିମାଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇପାରେ ନାହିଁ ।
Answer:
ସ୍ଵଚ୍ଛ

5. ଯେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକର ପରିମାଣ ସ୍ଵଳ୍ପକାଳରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ କରିହୁଏ ନାହିଁ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ____________ ଉପାଦାନ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସ୍ଥିର

6.. ଯେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକର ପରିମାଣ ସ୍ଵଳ୍ପକାଳରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ କରିହୁଏ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ____________ ଉପାଦାନ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ପରିବର୍ତୀ

7. ___________ କାଳରେ ସବୁଯାକ ଉତ୍ପାଦନର ପରିମାଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇପାରେ ।
Answer:
ଦୀର୍ଘ

8. ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତି ଏକକ ମିଶ୍ରଣରୁ ଯେଉଁ ପରିମାଣର ମୋଟ ଭୌତିକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ, ତାହାକୁ ___________ ଉତ୍ପାଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ମୋଟ

9. ଯେଉଁ ବିନ୍ଦୁରେ ମୋଟ ଉତ୍ପନ୍ନ ବଦ୍ଧିତ ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ବନ୍ଦ କରେ ଓ ହ୍ରାସମାନ ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ଆରମ୍ଭ କରେ, ତାହାକୁ ___________ ବିନ୍ଦୁ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ନୀତି ପରିବର୍ତ୍ତନ

10. ଯେଉଁ ସ୍ତରରେ ହାରାହାରି ଉତ୍ପନ୍ନ ସର୍ବାଧ‌ିକ ମୂଲ୍ୟରେ ପହଞ୍ଚେ, ସେହି ସ୍ତରକୁ ____________ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ତର କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ

11. ଯେଉଁ ସ୍ତରରେ ଉଭୟ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପନ୍ନ ଓ ହାରାହାରି ଉତ୍ପନ୍ନ ହ୍ରାସ ପାଆନ୍ତି, ତାହାକୁ _____________ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ତର କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ହ୍ରାସମାନ

12. ଏହି ସ୍ତରରେ ମୋଟ ଉତ୍ପନ୍ନ ଓ ହାରାହାରି ଉତ୍ପନ୍ନ ହ୍ରାସ ପାଆନ୍ତି ଓ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପନ୍ନ ଋଣାତ୍ମକ ହୁଏ, ସେହି ପର୍ଯ୍ୟାୟକୁ ____________ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ତର କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଋଣାତ୍ମକ

13. ଉତ୍ପାଦନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ନିଷ୍ପରି _______________ ସ୍ତରରେ ହିଁ ନେବା ଉଚିତ୍‌ ।
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ

14. ଉତ୍ପାଦନର ଦ୍ବିତୀୟ ସ୍ତରକୁ _______________ ଉତ୍ପାଦନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ସ୍ତର କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବିବେକୀ ।

C. ନିମ୍ନଲିଖ ଉକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଭୁଲ୍ କି ଠିକ୍ ଲେଖ । ରେଖାଙ୍କିତ ଅଂଶର ପରିବର୍ତ୍ତନ ନ କରି ଆବଶ୍ୟକ ସ୍ଥଳେ ସଂଶୋଧନ କର ।

1. ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ ଋଣାତ୍ମକ ହେଲେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନ ସର୍ବାଧିକ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ ଶୂନ୍ୟ ହେଲେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହୋଇଥାଏ ।

2. ଭୌତିକ ଦ୍ରବ୍ୟର ସୃଷ୍ଟିକୁ ଉତ୍ପାଦନ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ବିନିମୟକ୍ଷମ ଉପଯୋଗିତାର ସୃଷ୍ଟିକୁ ଉତ୍ପାଦନ କୁହାଯାଏ ।

3. ସ୍ଵଳ୍ପକାଳରେ ଉତ୍ପାଦନର ସମସ୍ତ ଉପାଦାନ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇପାରିବ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ଦୀର୍ଘକାଳରେ ଉତ୍ପାଦନର ସମସ୍ତ ଉପାଦାନ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇପାରିବ ।

4. ଉତ୍ପାଦନର ବୃଦ୍ଧି ସହ ସ୍ଥିର ଉପାଦାନର ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଏ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ଉତ୍ପାଦନର ବୃଦ୍ଧି ସହ ସ୍ଥିର ଉପାଦାନ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ରହେ ।

5. ସ୍ଥିର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ପୂର୍ଣ୍ଣମାତ୍ରାରେ ବିଭାଜ୍ୟ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।

6. ଦୀର୍ଘକାଳରେ ସମସ୍ ଉପାଦାନ ପରିବର୍ତ୍ତନଣାଳ ।
Answer:
ଠିକ୍ ।

7. ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ର ଦୀର୍ଘକାଳରେ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ର ସ୍ଵଳ୍ପକାଳରେ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ।

8. ଉତ୍ପାଦନକର୍ତ୍ତା ସାଧାରଣତଃ କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଉତ୍ପାଦନ କରିଥାଏ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ଉତ୍ପାଦନକର୍ତ୍ତା ସାଧାରଣତଃ କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଉତ୍ପାଦନ କରିଥାଏ ।

9. ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦ କଦାପି ଶୂନ୍ୟ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ କଦାପି ଶୂନ୍ୟ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ ।

10. ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ଋଣାତ୍ମକ ହୋଇପାରେ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦ ଋଣାତ୍ମକ ହୋଇପାରେ ।

11. କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ର ଉପାଦାନର ଅବିଭାଜ୍ୟତା କାରଣରୁ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ଠିକ୍ ।

12. ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ହେବା ସମୟରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ହେବା ସମୟରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ।

13. ହାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ର କେବଳ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ର ଶିଳ୍ପ ଉତ୍ପାଦନ, ଖଣି, ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ, ନିର୍ମାଣ ଇତ୍ୟାଦି ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ।

14. କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧିକ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହୋଇଥାଏ ।

15. ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ ହ୍ରାସ ହେବା ସମୟରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ଭୁଲ୍ ।
ଠିକ୍ – ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦନ ହ୍ରାସ ହେବା ସମୟରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ହୋଇଥାଏ ।

D. ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

1. ଉତ୍ପାଦନ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
Answer:
ବିନିମୟକ୍ଷମ ଉପଯୋଗିତାର ସୃଷ୍ଟି ନିମିତ୍ତ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଉତ୍ପାଦନ କୁହାଯାଏ ।

2. ଉତ୍ପାଦନ ଫଳନ କ’ଣ?
Answer:
ଉପାଦାନ ଓ ଉତ୍ପାଦ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ପ୍ରାବିଧ‌ି ସମ୍ପର୍କକୁ ଉତ୍ପାଦନ ଫଳନ କୁହାଯାଏ ।

3. ସ୍ଥିର ଉପାଦାନ କ’ଣ ?
Answer:
ଯେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକର ପରିମାଣ ସ୍ଵଳ୍ପକାଳରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିହୁଏ ନାହିଁ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ଥିର ଉପାଦାନ (ଭୂମି, ମେସିନ୍ ଇତ୍ଯାଦି) କୁହାଯାଏ ।

4. ପରିବର୍ତୀ ଉପାଦାନ କ’ଣ ?
Answer:
ଯେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକର ପରିମାଣ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିହୁଏ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ପରିବର୍ତୀ ଉପାଦାନ (ଶ୍ରମ) କୁହାଯାଏ ।

5. ନିବେଶ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
େଉଁ ଦ୍ରବ୍ୟ ଓ ସେବାର ବ୍ୟବହାର ଉତ୍ପାଦ ସୃଷ୍ଟି କରେ ତାହାକୁ ନିବେଶ କୁହାଯାଏ ।

6. ମୋଟ ଉତ୍ପନ୍ନ କ’ଣ ?
Answer:
ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତି ଏକକ ମିଶ୍ରଣରୁ ଯେଉଁ ପରିମାଣର ମୋଟ ଭୌତିକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ, ତାହାକୁ ମୋଟ ଉତ୍ପନ୍ନ କୁହାଯାଏ ।

7. ହାରାହାରି ଉତ୍ପନ୍ନ କ’ଣ ?
Answer:
ମୋଟ ଉତ୍ପନ୍ନକୁ ପରିବର୍ତୀ ଉପାଦାନଦ୍ୱାରା ବିଭାଜନ କଲେ, ହାରାହାରି ଉତ୍ପନ୍ନ ମିଳିଥାଏ ।

8. ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧିକ ହେବାବେଳେ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ କ’ଣ ହୁଏ ?
Answer:
ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହେବାବେଳେ ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ ଶୂନ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ।

9. ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହେବାବେଳେ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦ କ’ଣ ହୁଏ ?
Answer:
ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହେବାବେଳେ, ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ପାଉଥାଏ ।

10. ପରିବର୍ତୀ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର ପ୍ରଥମ ସୋପାନର ଅନ୍ୟନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ପରିବର୍ତୀ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର ପ୍ରଥମ ସୋପାନର ଅନ୍ୟନାମ ହେଉଛି ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ତର ।

11. ପରିବର୍ତୀ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର ଦ୍ୱିତୀୟ ସୋପାନର ଅନ୍ୟନାମ କ’ଣି ?
Answer:
ପରିବର୍ତୀ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରର ଦ୍ବିତୀୟ ସୋପାନର ଅନ୍ୟନାମ ହେଉଛି ହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ତର ।

12. କେଉଁ ଅବସ୍ଥାରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ହୁଏ ?
Answer:
ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦ ଋଣାତ୍ମକ ହେଲେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ପାଏ ।

13. ପ୍ରତିଷ୍ଠାନକୁ କେଉଁ ଅବସ୍ଥାରେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଓ ବହିରାଗତ ସୁବିଧା ମିଳିଥାଏ ?
Answer:
ପ୍ରତିଷ୍ଠାନକୁ ଦୀର୍ଘକାଳରେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଓ ବହିରାଗତ ସୁବିଧା ମିଳିଥାଏ ।

14. କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ରର ଅନ୍ୟ ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସୂତ୍ରର ଅନ୍ୟନାମ ହେଲା କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ପରିବ୍ୟୟ ସୂତ୍ର ।

15. ପରିବର୍ତୀ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରରେ କେତୋଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ରହିଛି ?
Answer:
ପରିବର୍ତୀ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ରରେ ତିନୋଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ରହିଛି; ଯଥା – କ୍ରମବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ, କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଓ ଋଣାତ୍ମକ ଉତ୍ପନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ।

16. ସ୍ଵଳ୍ପକାଳୀନ ଉତ୍ପାଦନ ଫଳନର ଅନ୍ୟ ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ସ୍ବଳ୍ପକାଳୀନ ଉତ୍ପାଦନ ଫଳନର ଅନ୍ୟ ନାମ ହେଲା ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ର ।

17. ପରିବର୍ତ୍ତୀ ପରିବ୍ୟୟର ପରିମାଣ ଓ ଉତ୍ପାଦିତ ଦ୍ରବ୍ୟର ପରିମାଣ ମଧ୍ଯରେ ଥ‌ିବା ସମ୍ପର୍କକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ନିୟମଟି କ’ଣ ?
Answer:
ପରିବର୍ତ୍ତୀ ପରିବ୍ୟୟର ପରିମାଣ ଓ ଉତ୍ପାଦିତ ଦ୍ରବ୍ୟର ପରିମାଣ ମଧ୍ଯରେ ଥିବା ସମ୍ପର୍କକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ନିୟମଟି ହେଉଛି ପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଅନୁପାତ ସୂତ୍ର ।

18. ସାଧନର ହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପନ୍ନ ରେଖାର ଆକାର କିପରି ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ସାଧନର ହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପନ୍ନ ରେଖାର ଆକାର ନିମ୍ନଗାମୀ ହୋଇଥାଏ ।

19. ମୋଟ ଉତ୍ପନ୍ନ କ୍ରମ ହ୍ରାସମାନ ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ଲାଭ କଲେ ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପନ୍ନରେ କ’ଣ ହୁଏ ?
Answer:
ମୋଟ ଉତ୍ପନ୍ନ କ୍ରମ ହ୍ରାସମାନ ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ଲାଭ କଲେ ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପନ୍ନ ହ୍ରାସ ପାଏ ।

20. କେଉଁ କାଳରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପରିବର୍ତ୍ତୀ ପରିବ୍ୟୟର ପରିମାଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ତାହାର ଉତ୍ପାଦନକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରେ ?
Answer:
ସ୍ବଳ୍ପ କାଳରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପରିବର୍ତ୍ତୀ ପରିବ୍ୟୟର ପରିମାଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ତାହାର ଉତ୍ପାଦନକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରେ ।

21. ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦନ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ ସ୍ତରଠାରୁ ତଳକୁ ଖସି ଆସିଲେ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନରେ କ’ଣ ହୁଏ ?
Answer:
ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦନ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ ସ୍ତରଠାରୁ ତଳକୁ ଖସି ଆସିଲେ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ କମିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରେ ।

22. ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦନ ଶୂନ୍ୟ ହେବାବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନ କ’ଣ ହେବ ?
Answer:
ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଉତ୍ପାଦନ ଶୂନ୍ୟ ହେବାବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନ ସର୍ବାଧିକ ହେବ ।

23. ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ ରେଖାର କେଉଁ ବିନ୍ଦୁରେ ଉଭୟ ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଓ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ ସମାନ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ ରେଖାର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବିନ୍ଦୁରେ ଉଭୟ ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ଓ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ ସମାନ ହୋଇଥାଏ ।

24. ହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ଥିତିରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନରେ କିଭଳି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ?
Answer:
ହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ଥିତିରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ସର୍ବାଧ‌ିକ ବିନ୍ଦୁରେ ପହଞ୍ଚିଯାଏ ।

25. ସ୍ଥିର ସାଧନ କ’ଣ ?
Answer:
େଉଁ ସାଧନଗୁଡ଼ିକର ପରିମାଣ ସ୍ଵଳ୍ପକାଳରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିହୁଏ ନାହିଁ । ସେଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ଥିର ଉପାଦାନ (ଭୂମି, ମେସିନ୍ ଇଦ୍ୟାଦି) କୁହାଯାଏ ।

26. କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ଥିତିରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନରେ କିଭଳି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ?
Answer:
କ୍ରମହ୍ରାସମାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ସ୍ଥିତିରେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ସର୍ବାଧ‌ିକ ବିନ୍ଦୁରେ ପହଞ୍ଚିଯାଏ ।

27. ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ ଶୂନ୍ୟ ହେବାବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନ କ’ଣ ହେବ ?
Answer:
ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ ଶୂନ୍ୟ ହେବାବେଳେ ମୋଟ ଉତ୍ପାଦନ ସର୍ବାଧିକ ହେବ ।

28. ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ ସ୍ତରଠାରୁ ତଳକୁ ଖସି ଆସିଲେ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନରେ କ’ଣ ହୁଏ ?
Answer:
ସୀମାନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ ସ୍ତରଠାରୁ ତଳକୁ ଖସି ଆସିଲେ ହାରାହାରି ଉତ୍ପାଦନ କମିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Science Solutions Chapter 15 ଜଳ – ଅମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Science Solutions Chapter 15 ଜଳ – ଅମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ

Question 1.
ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ଉକ୍ତି ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଓ ଭୁଲ୍ ଉକ୍ତିକୁ ଯଥାକ୍ରମେ T ଓ F ଲେଖ ।
(କ) ପୃଥ‌ିବୀରେ ହ୍ରଦ ଓ ନଦୀଜଳର ପରିମାଣଠାରୁ ଭୂତଳ ଜଳର ପରିମାଣ ଅଧିକ ।
(ଖ) ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥ‌ିବା ଲୋକମାନେ ଜଳ ଅଭାବ ଭୋଗ କରିଥା’ନ୍ତି ।
(ଗ) ଜଳସେଚନ ପାଇଁ ନଦୀହିଁ ଏକମାତ୍ର ଉତ୍ସ ଅଟେ ।
(ଘ) ବୃଷ୍ଟିପାତରେ ବର୍ଷାଜଳ ହିଁ ଶେଷ ଉତ୍ସ ଅଟେ ।
Solution:
(କ) T
(ଖ) F
(ଗ) F
(ଘ) T

Question 2.
ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(କ) ଜଣେ ’ବ୍ୟକ୍ତି ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ _________ କିଗର କଲ ପ୍ରତିଦିନ ବ୍ୟବହାର କରେ ।
(ଖ) ଥନ୍ମମାନିକ ହସଦରେ ପ୍ୱଥିବା ପୂପରେ ସମ୍ବଦାୟ କଲ _______ ଶନ କିଲୋମିଟର ।
(ଗ) ପୃଥ‌ିବୀର ଜଳ 20 ଲିଟର ହେଲେ, ଆମ ନଦୀ, ହ୍ରଦର ଜଳ ପରିମାଣ _______ ଚାମଚ ଅଟେ |
(ଘ) ମେଶରେ ଭଲ _______ ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଏ ।
(ଙ) ମହାନଦୀ ନଦାଦବ୍ _______ ନଦୀ ଉପରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି ।
(ଚ) ନଳକୂପରେ ମିଳୁଥିବା ଜଳକୁ _______ ଭଲ କହିପାରିବା |
Solution:
(କ) 50
(ଖ) 140 କୋଟି
(ଗ) 4.5 ଚାମଚ
(ଘ) ଦାଶଯ
(ଙ) ମହାନଦା
(ଚ) ଭୂତଳ

Question 3.
ଭୂତଳ ଜଳ କିପରି ପୁନଃ ଭରଣା ହୁଏ, ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Solution:
(i) ଅଧିକାଂଶ ବର୍ଷାଜଳ ନଦୀ, ନାଳ ଓ ଜଳାଶୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଯାଉଥ‌ିବା ବେଳେ ଅଳ୍ପ କିଛି ମୁଭିକା ଓ ଉଭିଦମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଶୋଷିତ ହୋଇଥାଏ ।

(ii) ଆଉ କିଛି ଜଳ ପୃଥ‌ିବୀ ଆଭ୍ୟନ୍ତରର ବିଭିନ୍ନ ଶିଳାସ୍ତର ଭେଦକରି ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ପ୍ରଭାବରେ ଭୂଗର୍ଭରେ ପ୍ରବେଶ କରେ । ଏହି ଜଳକୁ ଭୂତଳ ଜଳ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଅନ୍ତଃ ପରିସ୍ରବଣ (Infiltration)କୁହାଯାଏ । ଏହାଦ୍ଵାରା ଭୂତଳରେ ଗଚ୍ଛିତ ଜଳର ପୁନଃଭରଣ ହୋଇଥାଏ ।

(iii) ଆମକୁ ଜାଣିରଖୁବାକୁ ପଡ଼ିବଯେ ଭୂତଳରେ ଗଚ୍ଛିତ ଜଳର ପରିମାଣ ସୀମିତ । ନଳକୂପ ଓ ଗଭୀରକୂପ ଆଦିରୁ ଅତ୍ୟଧ‌ିକ ଭୂତଳ ଜଳ ଉତ୍ତୋଳନ କରିବା ଫଳରେ ଭାରତର ଅଧିକାଂଶ ସ୍ଥାନରେ ଭୂତଳ ଜଳର ପରିମାଣ ହ୍ରାସ ପାଇ ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଜଳର ଅଭାବ ଦେଖାଯାଉଛି । ଏଣୁ ଏହାର ସଂରକ୍ଷଣ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ ।

Question 4.
ତୁମ ସାହିରେ 50 ଟି ଘର ଅଛି, ଦଶଟି ନଳକୂପ ରହିଛି । ଜଳସ୍ତର ଉପରେ କିପରି ସୁଦୂର ପ୍ରସାରୀ ପ୍ରଭାବ ପତିବ ଲେଖ |
Solution:
(i) ଆମେ ଜାଣୁ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ ଜଣେ ପିଇବା, ଧୋଇବା, ରାନ୍ଧିବା ତଥା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା ପାଇଁ ଦୈନିକ ମୋଟ 50 ଲିଟର ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ କରେ । ଏଣୁ 50 ଟି ଘରେ ଯଦି ଅତି କମ୍‌ରେ 100 ଜଣ ଲୋକଥା’ନ୍ତି ସେମାନେ ଦୈନିକ 5000 ଲିଗର ଭଲ ଆବଶପଲ କରିବାରେ |

(ii) ସାହିରେ ସେମାନଙ୍କପାଇଁ 10ଟି ନଳକୂପ ଅଛି । ଏଣୁ ଭୂତଳ ଜଳକୁ ଉତ୍ତୋଳନ କରି ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ । ଗୋଟିଏ ନଳକୂପ ଥିଲେ ଜଳର ଅଭାବ ହେବ ବୋଲି ଭାବି ହୁଏତ ସେମାନେ କମ୍ ଜଳ ବ୍ୟବହାର କରିଥାନ୍ତେ, ତେଣୁ ଅଧ‌ିକ ନଳକୂପ ଯୋଗୁଁ ଅତ୍ୟଧ୍ଵ ଭୂତଳ ଜଳର ଉତ୍ତୋଳନ ଫଳରେ ଏହା ନିମ୍ନଗାମୀ ହେବ ଓ କ୍ରମେ ଜଳର ଅଭାବ ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଅନୁଭୂତ ହେବ । ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଏହା ଅନୁଭୂତ ନ ହେଲେ ମଧ୍ୟ କିଛିଦିନ ପରେ ଏହାର ଥଭାବ ଦେଖାଯିବ |

Question 5.
ଜଳସ୍ତର ନିମ୍ନୀକରଣର ବିଭିନ୍ନ କାରଣଗୁଡ଼ିକର ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦିଅ ।
Solution:
ଜଳସ୍ତର ନିମ୍ନକରଣର ମୁଖ୍ୟକାରଣଗୁଡ଼ିକ ହେଲା :
(i) ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି (ii) ଶିଳ୍ପ ଓ କୃଷିରେ ଜଳରେ ଅଧିକ ଉପଯୋଗ (iii) ସ୍ଵଳ୍ପବୃଷ୍ଟି ଓ (iv) ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷୟ ।
(i) ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି – ଜନସଂଖ୍ୟାର ଦ୍ରୁତ ବୃଦ୍ଧି ହେବା ଯୋଗୁ ଜନସମୂହଙ୍କ ପାଇଁ ବାସଗୃହ, ରାସ୍ତାଘାଟ, ଦୋକାନବଜାର, କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଆଦି ନିର୍ମାଣରେ ଅନେକ ଜମି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ବର୍ଷାଜଳ ପଡ଼ିଲେ କିମ୍ବା ପକ୍‌କା ଚଟାଣ ଜଳ ପାଇଁ ବାଧକ ଯୋଗୁ ଜଳ ପୁନଃଭରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମନ୍ଦିତ ହୋଇଥାଏ । ଜନସଂଖ୍ୟାର ସେତେ ପୁନଃଭରଣ ହେଉ ନାହିଁ, ଏଣୁ ଜଳାଭାବ ଅନୁଭୂତ ହେଉଛି ।

(ii) ଶିଳ୍ପ ଓ କାରଖାନା ବୃଦ୍ଧି – ସମାଜର ଆର୍ଥିକ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଓ ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଲୋକଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ପାଇଁ ଅଧିକ ଶିଳ୍ପ ଓ କାରଖାନାମାନ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଉଛି । ଫଳରେ ମାତ୍ରାଧ୍ଵ ଜଳର ବ୍ୟବହାର ହେବା ସହ ଜଳ ପ୍ରଦୂଷଣମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଚାଲିଛି । ଏହା ଜଳ ନିମ୍ନକରଣର ଆଉ ଏକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ।

(iii) କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟ – କୃଷିପାଇଁ ଆମେ ବୃଷ୍ଟି ଜଳ ଉପରେ ପ୍ରଧାନତଃ ନିର୍ଭର କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ନଦୀବନ୍ଧ ଯୋଜନା ଓ କେନାଲ ସାହାଯ୍ୟରେ ଜଳସେଚନ କରାଗଲାଣି । ଏପରିକି ଖରାଦିନେ ଉଠାଜଳସେଚନର ବ୍ୟବହାର ମଧ୍ୟ କରାଯାଉଛି । ଏଣୁ ଭୂତଳ ଜଳସ୍ତର କ୍ରମେ କମିବାରେ ଲାଗିଛି ।

(iv) ସ୍ଵଳ୍ପବୃଷ୍ଟି ଓ ଜଙ୍ଗଲକ୍ଷୟ – ଅନିୟମିତ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଏବଂ ଅଧ୍ଯକ ଓ କମ୍ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଫଳରେ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ବନ୍ୟା ଓ ମରୁଡ଼ି ଦେଖାଯାଏ । ଜଙ୍ଗଲ୍ ସାଧାରଣତଃ ଜଳଚକ୍ରକୁ ବ୍ୟାହତ ରଖେ ଓ ଏହାଫଳରେ ପାଗ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ଜଙ୍ଗଲକ୍ଷୟ ଯୋଗୁଁ ଅନାବୃଷ୍ଟି ଓ ପାଗର ଦୂତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି । ଫଳରେ ଆମ ରାଜ୍ୟର କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ମରୁଡ଼ି ଦେଖାଗଲାଣି । ଏଣୁ ପରିବେଶର ଉତ୍ତାପ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ସହ ଜଳସ୍ତର କ୍ରମେ କମି କମି ଯାଉଛି ।

Question 6.
ତୁମେ ବଗିଚାରେ ଜଳ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ କିପରି ଯତ୍ନବାନ ହେବ ଲେଖ ।
Solution:
(i) ଆମ ଘରେ ଯଦି ଗୋଟେ ବଗିଚା ଅଛି ତେବେ ଆମ ଘରର ଗାଧୁଆ ପାଣି, ରନ୍ଧାଘରର ପାଣି, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟବହାରରୁ ବାହାରୁଥ‌ିବା ପାଣିକୁ ଗୋଟିଏ ପାଣିନାଳ ଦେଇ ବଗିଚାକୁ ଛାଡ଼ି ପାରିବା କାରଣ ଆମେ ଜାଣୁ ଉଭିଦ ପାଇଁ ଜଳର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଏଣୁ ଆମ ବ୍ୟବହାର୍ଯ୍ୟ ଜଳର ଅପଚୟ ଯେପରି ନ ହୁଏ

(ii) ବଗିଚାରେ ସବୁଗଛ ସମାନ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ବେଳେବେଳେ ଅଧ୍ଵ ଜଳ ମଧ୍ୟ ଉଭିଦ ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ, ଏଣୁ ଏସବୁକୁ ଆଖରେ ରଖ୍ କେଉଁ ଗଛପାଇଁ ମଳାକରି ଜଳଦେବା , କେଉଁଠି ସିଆର କାଟି ଜଳ ଦେବା, କେଉଁଠି ସିଞ୍ଚନ ପ୍ରଣାଳୀ ବ୍ୟବହାର କରିବା– ଏସବୁ ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ।

(iii) ନାଳ ନର୍ଦ୍ଦମା ଜଳକୁ ସିଧାସଳଖ ବଗିଚାକୁ ନ ଛାଡ଼ି ଗୋଟିଏ ଜଳକୁଣ୍ଡରେ ଜମା କରି ସେଥୁରେ କେତେକ ଜଳଜ ଉଭିଦ ଓ ମାଛ ଛାଡ଼ି ଶୋଧନ କରି ସେହି ଜଳକୁ ବଗିଚାର ଗଛପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବା ।

(iv) କାକ୍‌ଟସ ଗଛର ଜଳ ଧାରଣ କ୍ଷମତା ରହିଛି । ତେଣୁ ଜଳାଭାବ ଅଞ୍ଚଳରେ ଫୁଲ ଗଛ ସହ କାକ୍‌ସ ଆଦି ଗଛ ଲଗାଇଲେ କମ୍ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ । ଜଳ ପରିଚାଳନାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖ୍ ଦରକାର ନଥ‌ିବା ବେଳେ ଘର ଟ୍ୟାପ୍‌କୁ ଖୋଲା ରଖୁବା ଅନୁଚିତ ।

Question 7.
ନିମୋକ୍ତ ଦାକ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଲାଲାଭାଟି ପାତ ଦାଯା ନ୍ତହେ ?
(କ) ଶିଳ୍ପର ଦ୍ରୁତବୃଦ୍ଧି
(ଖ) ଳନସଖ୍ୟା ହଦି
(ଗ) ଅଧ୍ବକ ବୃଷ୍ଟିପାତ
(ଘ) ଲଲରସ୍କ ପରିଚାଲନା
Solution:
(ଗ) ଅଧ୍ବକ ବୃଷ୍ଟିପାତ

Question 8.
କେଉଁଟି ପୃଥ‌ିବୀର ସମୁଦାୟ ଜଳପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ?
(କ) ନଦୀ ଓ ହ୍ରଦରେ ଜଳର ପରିମାଣ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାତ୍ରା ଅଟେ ।
(ଖ) ଭୂତଳ ଜଳର ପରିମାଣ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଟେ ।
(ଗ) ସମୁଦ୍ର ଓ ମହାସାଗରରେ ଜଳର ପରିମାଣ ସ୍ଥିର ଅଟେ ।
(ଘ) ପୃଥ‌ିବୀର ଜଳର ପରିମାଣ ସ୍ଥିର ।
Solution:
(ଘ) ପୃଥ‌ିବୀର ଜଳର ପରିମାଣ ସ୍ଥିର ।

Question 9.
ଭୂତଳ ଜଳ ଓ ଜଳସ୍ତରର ନାମାଙ୍କିତ ନକ୍‌ ଅଙ୍କନ କରି ରଙ୍ଗଦ୍ୱାରା ଦର୍ଶାଅ ।
Solution:

Question 10.
ତୁମ ଘରେ ଜଳ ଅପଚୟ ହେବାର ୫ଗୋଟି ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦିଅ ।
Solution:

• ପାଣି ପିଇବାବେଳେ ଏକ ଗ୍ଲାସ ପାଣିନେଇ ସେଥୁ ଅଳ୍ପ ପିଇ ବାକି ସବୁ ପାଣି ଢାଳି ନଷ୍ଟ କରିଥାଉ ।
• ନଳକୂପରୁ ମୋଟର୍ ଦ୍ୱାରା ଜଳ ଟାଙ୍କିରେ ଭର୍ତ୍ତି କଲାବେଳେ ପାଣି ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଆମର ଅଜାଣତା ଯୋଗୁଁ ପାଣି ପଡୁଥାଏ, କାରଣ ମୋଟର୍‌କୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ବନ୍ଦ କରାଯାଏ ନାହିଁ ।
• ମୁହଁ ଧୋଇବା ବା ଦାନ୍ତ ଘଷିବା ସମୟରେ ଟ୍ୟାପ୍‌ଟି ଖୋଲି ଦାନ୍ତ ଘସିଥାଉ । କଳଟିକୁ ଆମ ସୁବିଧାପାଇଁ ଖୋଲାରଖୁ, ଫଳରେ ଅନେକ ଜଳର ଅପଚୟ ଘଟେ ।
• ମ୍ୟୁନିସିପାଲିଟି ଟ୍ୟାପରେ ପାଣି ଆସୁଥୁଲେ ଆବଶ୍ୟକତା ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ କଳ ଖୋଲା ରଖିବାଦ୍ଵାରା ଜଳର ଅପଚୟ ଘଟେ ।
• ଗାଧୋଇବାରେ, ଲୁଗାଧୋଇବାରେ, ରନ୍ଧାରେ ଯେତେପାଣି ଆବଶ୍ୟକ ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ପାଣି ବ୍ୟବହାର କରୁ କାରଣ ଆମେ ସହରରେ ଏଯାଏ ଜଳାଭାବ ଅନୁଭବ କରିନାହୁଁ ।

Question 11.
ଲଗାତର ଦୁଇବର୍ଷ ଅନାବୃଷ୍ଟି ହେଲେ ସହରାଞ୍ଚଳ ଓ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଯେଉଁ ଯେଉଁ ଅସୁବିଧା ହେବ, ସେଥିରୁ ତିନୋଟି ଲେଖାଏଁ ଲେଖ ।
Solution:
ଆମ ରାରତଦଘର ବିଭିନ୍ନ ଥିଲାରେ ହୁଏ ଆଉ କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜଳାଭାବ ଜନିତ ମରୁଡ଼ି ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ । ଲଗାତାର ଦୁଇବର୍ଷ ଅନାବୃଷ୍ଟି ହେଲେ ସବୁଆଡ଼େ ମରୁଡ଼ି ସହ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ମଧ୍ଯ ଦେଖାଯିବାର ଆଶଙ୍କା ଥାଏ ।

ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଦେଖାଯିବା ଅସୁବିଧା :
(i) ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକେ ଚାଷଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଚଳନ୍ତି । ବର୍ଷା ହେଲେ ଚାଷ କାମ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ଅନାବୃଷ୍ଟି ଯୋଗୁଁ ମରୁଡ଼ି ପଡ଼ି ମାଟି ସବୁ ଫାଟିଯିବ । ଏଣୁ ଜମି ଚାଷ ଅନୁପଯୋଗୀ ହୋଇଯିବ ।
(ii) ଚାଷ କାମ ଜଳସେଚନ ଉପରେ ବିଶେଷତଃ କେନାଲରୁ ପାଣି ଯୋଗାଣ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି କରାଯାଇଥାଏ । ଜଳାଭାବ ଯୋଗୁଁ ଚାଷ, ଜଳସେଚନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ଜମି ଗୁଡ଼ିକରେ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।
(iii) ଆମର ଅଧିକାଂଶ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରୁ ହିଁ ସହରକୁ ଆସିଥାଏ । ଏଣୁ ଅଧିକାଂଶ ଜମିରେ ଚାଷ ହୋଇନପାରିଲେ ଉତ୍ପାଦନ ବହୁ ପରିମାଣରେ କମିଯିବ ଓ ଉଭୟ ସହର ଓ ଗ୍ରାମରେ ଖାଇବାକୁ ଖାଦ୍ୟର ଅଭାବ ହେବ । ଏଥିସହ ବିଦ୍ୟୁତ ଶକ୍ତି ମିଳିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼ିବ ।

ବିପଯୁବସ୍ତୁ ସପୂଜାପ ପୂଚନା ଓ ବିଶେଷଣ :

→ ଜଳ ହିଁ ଜୀବନ :
ଜୀବନର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ପତ୍ତି ଜଳ ମାଧ୍ୟମରେ ହେବା ଦିନଠାରୁ ଜଳ ଜୀବନର ଏକ ମୂଳ ଆଧାର ରୂପେ ପରିଗଣିତ ହୋଇ ଆସୁଅଛି ।

→ ଜଳର ଆବଶ୍ୟକତା :

• ପ୍ରାଣୀ ଭତ୍ତିଦମାନଙ୍କର ବଞ୍ଚରହିବା ପାଇଁ ଗଭାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲ୍ଲରଖବା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।
• ବଭମାନ ଚାରିଆଡେ କଲାଭାଟ୍ ଦେଖାଗଲାଣି, ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ମରୁଡି ପଡିଲାଣି, ମହଉରେ ମଦି ଏହାର ଅଭାବ ଅନୁଭୁତ ହୋଇନି, ଗାଗାଆଁଲରେ ଏହାର ଅତିମାତାରେ ଅଭାବ ଅନୁଭୂତ ହେଲାଣି |

→ ପୃଥିବା ପାଣରେ କଲର ପରିମାଣ :
(i) ଭୂପୃଷ୍ଠର ସାତଭାଗରୁ ୫ଭାଗ କେବଳ ସମୁଦ୍ର । ସମଗ୍ର ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଶତକଡ଼ା 71 ଭାଗ ଜଳାବୃତ । ଏଥ‌ିପାଇଁ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ‘ଜଳଗ୍ରହ’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏତେ ପରିମାଣର ଜଳର ଉପସ୍ଥିତି ଯୋଗୁ ଆମ ପୃଥ‌ିବୀ ମହାଶୂନ୍ୟରୁ ‘ନୀଳଗ୍ରହ’ ବୋଲି ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଏ ।

(ii) ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ଯେ ପୃଥ‌ିବୀପୃଷ୍ଠର ସମୁଦାୟ ଜଳର ପରିମାଣ ପ୍ରାୟ 140 କୋଟି ଘନ କିଲୋମିଟର । ମୋଟ ଜଳରୁ 97.5 ଭାଗ ହେଉଛି କେବଳ ସମୁଦ୍ରର ଲୁଣିଜଳ ଓ ଅବଶିଷ୍ଟ 2.5 ଭାଗ ମଧୁର ଜଳ ।

(iii) କାଲ ଏକ ନରକାରଣ ଯୋଗ୍ୟ ପ୍ରାକନିକ ସମଦ | କାନମଖ୍ୟାର କର ଯୋଗୁ ଏହାର ବାହ୍ୟୁପରିମାଣରେ ଅନନ୍ୟତ କରାଯାରନ୍ଥି |

(iv) ଉପଯୁକ୍ତ ବିନିଯୋଗ କରାନଗଲେ ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏହା ଆମର ମୁଖ୍ୟ ବିପଦ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି । ଭୂତଳ ଜଳ ସରିଯାଉଥୀ ନବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ ସମ୍ପଦ । ଏଣୁ ଏହା ସୀମିତ ।
2003 ମସିହାକୁ ବିଶ୍ଵ ଜଳବର୍ଷ ରୂପେ ପାଳନ କରି ଲୋକଙ୍କୁ ମଧୁର ଜଳ ସମ୍ପର୍କରେ ସଚେତନ କରାଯାଉଅଛି ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର 18 ତାରିଖକୁ ‘ବିଶ୍ଵ ଜଳ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଦିବସ’ ରୂପେ ପାଳନ କରାଯାଉଅଛି ।

→ ଜଳର ବିଭିନ୍ନ ଅବସ୍ଥା :

• କାଳ ସାଧାରଣଙ୍ କଠିନ, ତରଳ ଗଦାସମ ଅଥବରେ ଥାଏ |
• ମେରୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହା ବରଫ ରୂପେ ଓ ହିମାଳୟର ଶୃଙ୍ଗରେ ମଧ୍ୟ ବରଫ ଜମାଟ ବାନ୍ଧି ରହିଥାଏ ।
• ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଥିବା ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ଘନୀଭୂତ ହୋଇ ବୃଷ୍ଟିଜଳ ଭାବରେ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଟକୁ ଆସେ ଓ ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ ପୁନର୍ବାର ବାଷ୍ପୀଭୂତ ହୋଇ ଉପରକୁ ଯାଇ ମେଘ ସୃଷ୍ଟି କରେ । ଏହାକୁ ପ୍ରକୃତିର ଜଳଚକ୍ର କୁହାଯାଏ ।
• ସ୍ଫୁଟନ ଓ ବାଷ୍ପନ ଦ୍ବାରା ଜଳ ବାଷ୍ପରେ ପରିଣତ ହୋଇ ବାୟୁ ସହିତ ମିଶିଥାଏ ।
• ଝରଣା, ହ୍ରଦ, ନଦୀ, ପୋଖରୀରେ ଜଳ ତରଳ ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଏ । ନଦୀଜଳ ସମୁଦ୍ରରେ ମିଶି ସମୁଦ୍ରର ଲବଣାକ୍ତ ଜଳରୂପେ ତରଳ ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଏ ।
• ରନ୍ଧନ କାର୍ଯ୍ୟ କଲାବେଳେ ଜଳ ବାମ୍ଫ ହୁଏ । ତାହା ଜଳର ବାଷ୍ପୀୟ ଅବସ୍ଥା

→ ଓବିଶାର କଳସମଦ :

• ମହାନଦୀ, ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା, ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗ, ବୈତରଣୀ, ବ୍ରାହ୍ମଣୀ, ଋଷିକୂଲ୍ୟା, ବଂଶଧାରା, ନାଗାବଳୀ, ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ଆଦି ନଦୀ ଓ ସେମାନଙ୍କ ଶାଖା ନଦୀ ଓଡ଼ିଶାର ବ୍ୟବହାର ଉପଯୋଗୀ ମୁଖ୍ୟ ଜଳସମ୍ପଦ । ଏହି ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ବୃଷ୍ଟିପୁଷ୍ଟ ଅଟନ୍ତି ।
• ଲୁଣି ଜଳର ଗନ୍ତାଘର ହିସାବରେ ଚିଲିକା ଏବଂ ସୁଦୀର୍ଘ ସମୁଦ୍ର ସମ୍ଭାର ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ଜଳସମ୍ପଦ । ଏଥିରେ ମାଛଚାଷ ଏବଂ ନୌବାଣିଜ୍ୟ କରାଯାଏ । ପରିବ୍ରାଜୀ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ପ୍ରଧାନ ପୀଠସ୍ଥଳୀ ହେଉଛି ଚିଲିକା ।
• ଓଡ଼ିଶାର ସୁଦୀର୍ଘ ସମୁଦ୍ର ସମ୍ଭାରର ନାମ ହେଲା ବଙ୍ଗୋପସାଗରର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ।
• ଓଡ଼ିଶାରେ ବର୍ଷାଋତୁରେ ଅର୍ଥାତ୍ ଜୁନ୍ ମାସଠାରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସ ମଧ୍ୟରେ ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ଯୋଗୁଁ ବର୍ଷାହୁଏ କିନ୍ତୁ ଏହା ନିୟମିତ ଭାବେ ହୁଏ ନାହିଁ ।
• ବର୍ଷା ନଥ‌ିବା ବେଳେ ଏହି ଜଳସମ୍ପଦକୁ ସଞ୍ଚୟ କରି ନିୟମିତ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ଆମ ଦେଶରେ ବିଭିନ୍ନ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ କରାଯାଇଛି, ଏଥୁରୁ ହୀରାକୁଦ ଅନ୍ୟତମ ।
• ହୀରାକୁଦରେ ଗଚ୍ଛିତ ତଳ ଉଭୟ ଜଳସେଚନ ତଥା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି ।
• ପାନୀୟଜଳ ପାଇବାକୁ ବିଭିନ୍ନ ଜାଗାରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଇଥାଏ । ସହରାଞ୍ଚଳରେ
• ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ ପୋଖରୀ, ନଈନାଳ ଓ କୂଅ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥା’ନ୍ତି । ଏବେ ଅନେକ
• କେତେକ ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ବର୍ଷାଜଳକୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ତାହାକୁ ନିଜର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।

→  ଭୂତଳ ଜଳ :

• ଭୂବର୍ତ୍ତୀ ଜଳ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ମୃଭିକାରେ ରହିଯାଏ ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟ ଜଳ ମୃତ୍ତିକାରେ ଥିବା ଛିଦ୍ରଦେଇ ଭୂତଳକୁ ଚାଲିଯାଏ । ଭୂତଳରେ ଏହିପରି ଅନ୍ତଃପରିସ୍ରବଣ (Infiltration) ଦ୍ଵାରା ସଂଗୃହୀତ ଜଳକୁ ଭୂତଳ ଜଳ କୁହାଯାଏ ।
• ଭୂତଳ ଜଳ ଯଦି ଦୁଇଟି ପ୍ରସ୍ତର ସ୍ତର ମଧ୍ଯରେ ଥାଏ, ତାହାକୁ ଆକ୍ରାଫର (Aquifer) କୁହାଯାଏ ।
• ଭୂତଳ ଜଳର ଉପରଭାଗକୁ ଜଳ ପରିପୂଣ୍ଣ ସ୍ତର (Water table) କୁହାଯାଏ ।
• ଭୂତଳରେ ଗଚ୍ଛିତ ଜଳର ପରିମାଣ ସୀମିତ । ଏଣୁ ଏହି ଜଳର ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ବ୍ୟବହାର ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।

→ କଳସ୍ତର ନିମ୍ନାକରଣ :

• ଜଳସ୍ତର ନିମ୍ନକରଣର ମୁଖ୍ୟ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି, ଶିଳ୍ପ ଓ କୃଷିରେ ଜଳର ଅଧ୍ବକ ଉପଯୋଗ, ସ୍ଵଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟି ଓ ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷୟ । ଏପରିକି ବର୍ତ୍ତମାନ ଭୂବନେଶ୍ଵରରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଲାଣି ।
  
• ଜନସଂଖ୍ୟାର ଦ୍ରୁତ ବୃଦ୍ଧିଯୋଗୁଁ ରାସ୍ତା ଉପର ପିଚୁ, ଘରର କଂକ୍ରିଟ ଛାତ ଓ ପକ୍କା ଚଟାଣ ଦେଇ ଭୂତଳ ଜଳର ପୁନଃ ଭରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମନ୍ଦିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଭୂତଳ ଜଳର ଅନିୟନ୍ତ୍ରିତ ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଜଳସ୍ତର ଅଧ୍ଵ ନିମ୍ନଗାମୀ ହେଲାଣି ।
• ଶିଳ୍ପ ଓ କଳକାରଖାନାର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁଁ ଜଳର ମାତ୍ରାଧ‌ିକ ବ୍ୟବହାର ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ, ଜଳ ପ୍ରଦୂଷିତ ମଧ୍ୟ ଦେଇଛି |
• କଲ ଗନା କରିବାଯ୍ୟ ଦେବା ଅସମ୍ପୂମ | ଉଠା କାଳ ପେରେ ଅଧିକ ପ୍ରଣାଳ ପଢିଥାଏ |
• ମୌସୁମୀ ବାୟୁଜନିତ ଅନିୟମିତ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଫଳରେ ସ୍ଵଳ୍ପବୃଷ୍ଟି, ଏପରିକି ଅନାବୃଷ୍ଟି ଯୋଗୁଁ ମଧ୍ଯ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ
• ବାସଗୃହ, କୃଷି, ଶିଳ୍ପ, ଜଳସେଚନ, ପରିବହନ ଆଦି ମଣିଷର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ପ୍ରହ୍ମଗିତି ଦ୍ରୋଣାରେ ଲାଗିଛି |
• ଜଙ୍ଗଳରେ ଥିବା ଉଭିଦଗୋଷ୍ଠୀହିଁ ଜଳଚକ୍ରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରିଥା’ନ୍ତି । ଏହା ବାୟୁକୁ ବିଶୁଦ୍ଧ ରଖୁବାରେ ସାହାଯ୍ୟ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ମରୁଡ଼ି ଦେଖାଗଲାଣି ।

→ ହବିପଦର ପରିମାଣରେ ସମୟର :
ବର୍ତ୍ତମାନ ବର୍ଷକୁ ବର୍ଷ ବୃଷ୍ଟିପାତ ପରିମାଣରେ ତାରତମ୍ୟ ଦେଖାଯାଉଛି । ବୃଷ୍ଟିପାତର ଏହି ଅସମତା ଚାଷ, ଜଳସେଚନ, ଜଳବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନକୁ ବହୁ ପରିମାଣରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ଏହି କାରଣରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଖରାଦିନେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ କାଟ କରିଥାଏ ।

→ ଜଳର ଆବଣ୍ଟନ :

• ଜଳ ଉପଲବ୍‌ଧ ହେବାର ଏହି ଅନିଶ୍ଚିତତା ଯୋଗୁଁ ଜଳର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଉପଲବ୍‌ଧ ଜଳର ସୁପରିଚାଳନା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।
• ଏଥପାଇଁ ଆମକୁ ଜଳର ଅପଚୟ କମାଇବା ସହ ଏହାର ପ୍ରଦୂଷଣକୁ ମଧ୍ଯ କମାଇମା ପାଇଁ ସଚେତନ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।
• ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଚେତନତା ତଥା ଉପଯୁକ୍ତ ଯତ୍ନନେଲେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ହୋଇପାରିବ ।
• ଏଥିପାଇଁ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ ନିର୍ମାଣ କରି ବର୍ଷାଜଳକୁ ସଞ୍ଚୟ କରି ରଖ୍ କେନାଲ ସାହାଯ୍ୟରେ ଚାଷପାଇଁ ଏହି ଜଳ ଯୋଗାଯାଇଥାଏ । ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ଛୋଟ ଆଡ଼ିବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ କରି ଚାଷ କରାଯାଏ ।
• ଏପରିକି ‘ବିନ୍ଦୁ ଜଳସେଚନ’ ବା ବୁନ୍ଦା ଜଳସେଚନ ଓ ସିଞ୍ଚନ ପ୍ରଣାଳୀ ବ୍ୟବହାର କରି ଜଳାଭାବ ସମସ୍ୟାର

→ ଆସ, ଜାଣିବା :

• ଜୀବପାଇଁ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ । ପୃଥ‌ିବୀରେ ଜଳର ପରିମାଣ ସୀମିତ ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଜଳର ପରିମାଣ ମଧ୍ଯରୁ ଲବଣାକ୍ତ ଜଳ ବେଶୀ । ମଧୁର ଜଳ ଓ ପାନୀୟ ଜଳର ପରିମାଣ ଅତି କମ୍ ।
• ଜଳର ତିନୋଟି ଅବସ୍ଥା ଯଥା : କଠିନ, ତରଳ, ଗ୍ୟାସୀୟ ।
• ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି, ଶିଳ୍ପ ଓ କାରଖାନା ବୃଦ୍ଧି, ସ୍ପଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟି, ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷୟ ଓ ଜଳର କୁପରିଚାଳନା ଜଳ ଅଭାବର କାରଣ ।
• ପରିତ୍ୟକ୍ତ ଜଳ ଭୂତଳ ଜଳରୂପେ ସଞ୍ଚିତ ରହେ ।
• ଉଦ୍ଭିଦ ପାଇଁ ଜଳର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।