Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 5 ଭଗ୍ନ ସଂଖ୍ୟା Ex 5.2 Textbook Exercise Questions and Answers.
BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 5 ଭଗ୍ନ ସଂଖ୍ୟା Ex 5.2
Question 1.
ନିମ୍ନ ଉକ୍ତିଗୁଡିକୁ ନିଜ ଖାତାରେ ଲେଖ ଓ ସେଥିରେ ଥିବା ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(କ) 3 କୁ ଲବ ଓ 5 କୁ ହର ରୂପେ ନେଇ ଗଠିତ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟାଟି _____
ସମାଧାନ:
\(\frac{3}{5}\)
(ଖ) \(\frac{2}{5}\) ର ହର, ଲବ ଠାରୁ _____ ଅଧ୍ବକ ।
ସମାଧାନ:
3
(ଗ) \(\frac{3}{8}\) ର ଅର୍ଥ, ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁର _____ ସମାନ ଭାଗରୁ _____ ଭାଗ। ଆହୁରି ମଧ୍ୟ \(\frac{3}{8}\) ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି, ଏକ ପ୍ରକାର ବସ୍ତୁମାନଙ୍କର ଏକ ସମୂହର _____ ସମାନ ଭାଗରୁ _____ ଭାଗ।
ସମାଧାନ:
8, 3, 8, 3
Question 2.
\(\frac{3}{5}, \frac{7}{4}, \frac{4}{3}, \frac{5}{9}, \frac{9}{10}\) ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟା ଓ ଅପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟା ଗୁଡ଼ିକୁ ଅଲଗା ଅଲଗା କରି ଲେଖ।
ସମାଧାନ:
ଯେଉଁ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟାର ଲବ ସାନ ଓ ହର ବଡ଼ ହୁଏ ତାହାକୁ ପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଯେଉଁ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟାଗ ହର ସାନ ଓ ଲବ ବଡ଼ହୁଏ ତାହାକୁ ଅପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟା କୁହାଯାଏ ।
ପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟା – \(\frac{3}{5}, \frac{5}{9}, \frac{9}{10}\) ; ଅପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟା – \(\frac{7}{4}, \frac{4}{3}\)
Question 3.
ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖ୍ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଚିତ୍ରର ଚିତ୍ରିତ ଅଂଶ ପୂରାଚିତ୍ରର କେତେ ଭଗ୍ନାଂଶ ତାହା ଲେଖ ।
(କ)
ସମାଧାନ:
\(\frac{2}{6}\) ବା \(\frac{1}{3}\)
(ଖ)
ସମାଧାନ:
\(\frac{3}{9}\) ବା \(\frac{1}{3}\)
(ଗ)
ସମାଧାନ:
\(\frac{4}{8}\) ବା \(\frac{1}{2}\)
(ଘ)
ସମାଧାନ:
\(\frac{5}{10}\) ବା \(\frac{1}{2}\)
Question 4.
(କ) 5 ଟି ପେନ୍ସିଲ୍ରୁ 2ଟି ପେନ୍ସିଲ୍ ଭଙ୍ଗା ।
ସମାଧାନ:
\(\frac{2}{5}\)
(ଖ) 8 ଗୋଟି ଫୁଲରୁ 3ଟି ଫୁଲ ଶୁଖୁଲା ।
ସମାଧାନ:
\(\frac{3}{8}\)
(ଗ) ଗୋଟିଏ ପଲରେ ଥିବା 12ଟି ଛେଳି ମଧ୍ୟରେ 7ଟି ଛେଳି କଳା।
ସମାଧାନ:
\(\frac{7}{12}\)
Question 5.
(କ) 1, 2, 3, 4 ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ବ୍ୟବହାର କରି ଗଠନ କରାଯାଇ ପାରୁଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
1, 2, 3, 4 ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ବ୍ୟବହାର କରି ଗଠନ କରାଯାଇ ପାରୁଥିବା ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟା ଲେଖ । – \(\frac{1}{2}, \frac{1}{3}, \frac{1}{4}, \frac{2}{3}, \frac{2}{4}, \frac{3}{4}\)
(ଖ) 7, 8, 9, 10 ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ବ୍ୟବହାର କରି ଲେଖାଯାଇ ପାରୁଥିବା ସମସ୍ତ ଅପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନାଂସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ମିଶ୍ର ସଂଖ୍ୟାରେ ପରିଣତ କର।
ସମାଧାନ:
7, 8, 9, 10 ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ବ୍ୟବହାର କରି ଗଠନ କରାଯାଇ ପାରୁଥିବା ଅପ୍ରକୃତ ଭଗ୍ନାଂସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ଲେଖ । – \(\frac{10}{9}, \frac{10}{8}, \frac{10}{7}, \frac{9}{8}, \frac{9}{7}, \frac{8}{7}\)
\(\frac{10}{9}=1 \frac{1}{9}, \quad \frac{10}{8}=1 \frac{2}{8}, \quad \frac{10}{7}=1 \frac{3}{7}, \quad \frac{9}{8}=1 \frac{1}{8}, \quad \frac{9}{7}=1 \frac{2}{7}, \quad \frac{8}{7}=1 \frac{1}{7}\)
(ଗ) 4, 5, 6, 7, 8, 9 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ବ୍ୟବହାର କରି ଏପରି ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟାମାନ ଲେଖ ଯାହାର ଲବ ହର ଅପେକ୍ଷା (i) 2 କମ୍ (ii) 3 ଅଧ୍ବକ ।
ସମାଧାନ:
(i) ଲବ ହର ଅପେକ୍ଷା 2 କମ୍ – \(\frac{4}{6}, \frac{5}{7}, \frac{6}{8}, \frac{7}{9}\)
(ii) ଲବ ହର ଅପେକ୍ଷା 3 ଅଧିକ – \(\frac{7}{4},\frac{8}{5},\frac{9}{6}\)
Question 6.
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଛବିରେ ଥିବା ବସ୍ତୁମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ଛୋଟ କୋଠରି ଭିତରେ ଥିବା ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକ କେତେ ଭଗ୍ନାଂଶ?
(କ)
ସମାଧାନ:
\(\frac{4}{9}\)
(ଖ)
ସମାଧାନ:
\(\frac{4}{12}\) ବା \(\frac{1}{3}\)
Question 7.
ନିମ୍ନସ୍ଥ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟାକୁ ଏକକ ଭଗ୍ନସଂଖ୍ୟାର ସମଷ୍ଟି ରୂପେ ପ୍ରକାଶ କର।
(କ) \(\frac{3}{5}\)
ସମାଧାନ:
= \(\frac{1}{5}+\frac{1}{5}+\frac{1}{5}\)
(ଖ) \(\frac{7}{8}\)
ସମାଧାନ:
= \(\frac{1}{8}+\frac{1}{8}+\frac{1}{8}+\frac{1}{8}+\frac{1}{8}+\frac{1}{8}+\frac{1}{8}\)
(ଗ) \(\frac{3}{10}\)
ସମାଧାନ:
= \(\frac{1}{10}+\frac{1}{10}+\frac{1}{10}\)