Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 8 ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟା InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.
BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 8 ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟା InText Questions
ନିମ୍ନରେ ଜଣେ ଦୋକାନୀର କେତେକ ଜିନିଷର ବିକ୍ରିକୁ ଲାଭ ଓ କ୍ଷତିରେ ସୂରଯାଇଛି। ଲାଭ ଓ କ୍ଷତି ହେଉଛି ଦୁଇଟି ବିପରୀତ ଅବସ୍ଥା। ଲାଭକୁ ‘+’ ସଂକେତ ଦ୍ୱାରା ସୂରଯାଉଥିବା ବେଳେ ‘ କ୍ଷତି’ କୁ ‘-’ ସଂକେତ ଦ୍ୱାରା ସୂରଯାଇଥାଏ। କେତେକ ପରିସ୍ଥିତିର ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି, ସଂକେତ ବ୍ୟବହାର କରି ଲେଖ –
| କିନିଷର ନାମ | ଲାଭ | କ୍ଷତି | ଡପଯୁକ୍ତ ଚିହ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରି ସୂଚାଇବା |
| ସୋରିଷତେକ | 150 ଟଙ୍କା | ||
| ଚାଡଳ | 250 ଟଙ୍କା | ||
| ଗୋଲମରିଚ | 225 ଟଙ୍କା | ||
| ଗହମ | 200 ଟଙ୍କା | ||
| ଆଳୁ | 50 ଟଙ୍କା |
ସମାଧାନ:
| କିନିଷର ନାମ | ଲାଭ | କ୍ଷତି | ଡପଯୁକ୍ତ ଚିହ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରି ସୂଚାଇବା |
| ସୋରିଷତେକ | 150 ଟଙ୍କା | + 150 ଟଙ୍କା | |
| ଚାଡଳ | 250 ଟଙ୍କା | – 250 ଟଙ୍କା | |
| ଗୋଲମରିଚ | 225 ଟଙ୍କା | + 225 ଟଙ୍କା | |
| ଗହମ | 200 ଟଙ୍କା | + 200 ଟଙ୍କା | |
| ଆଳୁ | 50 ଟଙ୍କା | – 50 ଟଙ୍କା |
ନିଜେ କରି ଦେଖ:
ଉପରିସ୍ଥ ସଂଖ୍ୟାରେଖାକୁ ଦେଖ୍ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
-ଶୂନ (0) ସୂଚକ ବିନ୍ଦୁ ପାଖରୁ ଡାହାଣକୁ 3 ଏକକ ଯାଅ, କେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ପାଇଲ ?
ସମାଧାନ:
+3
ଶୂନ (0) ସୂଚକ ବିନ୍ଦୁ ପାଖରୁ ବାମକୁ ଓ ଏକକ ଯାଅ, କେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ପାଇଲ ?
ସମାଧାନ:
-3
କହିଲ ଦେଖ୍:
ସଂଖ୍ୟାରେଖା ବ୍ୟବହାର କରି -4 ରେ +6 ଯୋଗକଲେ ଯୋଗଫଳ କେତେ ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ଏଣୁ (4) + (+6) = +2
ନିଜେ କରି ଦେଖ:
(i) ଯେ କୌଣସି ଦୁଇଟି ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ନିଅ । ପ୍ରଥମ ସଂଖ୍ୟାଟିରେ ଦ୍ବିତୀୟ ସଂଖ୍ୟାଟିକୁ ମିଶାଅ । ଏବେ ଦ୍ବିତୀୟ ସଂଖ୍ୟାରେ ପ୍ରଥମ ସଂଖ୍ୟାକୁ ମିଶାଅ । ଉଭୟ ଯୋଗଫଳ ସମାନ ହେଲା କି ?
ସମାଧାନ:
3 + 5 = 8, 5 + 3 = 8 ଉଭୟ ଯୋଗଫଳ ସମାନ ।
(ii) ଗୋଟିଏ ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ଓ ଗୋଟିଏ ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ନେଇ ସେହିଭଳି କାମଟିକୁ କର । ଦୁଇଟି ଯାକ ଯୋଗଫଳ ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଛ ?
ସମାଧାନ:
– 3 + (-5) = −2, (−5) + 3 = -2; ଉଭୟ ଯୋଗଫଳ ସମାନ ।
(iii) ଦୁଇଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ନେଇ ପ୍ରଥମ ସଂଖ୍ୟାରେ ଦ୍ବିତୀୟ ସଂଖ୍ୟାକୁ ମିଶାଇ ଯୋଗଫଳ କେତେ ହେଲା ଲେଖ । ଏବେ ଦ୍ବିତୀୟ ସଂଖ୍ୟାରେ ପ୍ରଥମ ସଂଖ୍ୟାକୁ ଯୋଗକରି ଯୋଗଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । ଉଭୟ ଯୋଗଫଳ ସମାନ ହେଉଛି କି ?
ସମାଧାନ:
(-3) + (-5) = -8 , (-5) + (-3) = -8; ଉଭୟ ଯୋଗଫଳ ସମାନ ।
(iv) ଉପରେ କରିଥିବା ତିନୋଟି କାମରୁ କ’ଣ ଜାଣିଲ ?
ସମାଧାନ:
ଦୁଇଟି ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟାକୁ ଯେକୌଣସି କ୍ରମରେ ଯୋଗକଲେ ଯୋଗଫଳ ସମାନ ହୁଏ ।
କହିଲ ଦେଖ୍:
ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ବିୟୋଗ ପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ରମବିନିମୟୀ ନିୟମ ପାଳନ କରେ କି ?
ସମାଧାନ:
ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ବିୟୋଗ ପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ରମବିନିମୟୀ ନିୟମ ପାଳନ କରେ ନାହିଁ ।
1. ସଂଖ୍ୟାରେଖା ସାହାଯ୍ୟରେ କେତେ ଯୋଡ଼ା ବିପରୀତ ସଂଖ୍ୟାର ଯୋଗଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) (+4) + (-4) = କେତେ ?
ସମାଧାନ:
(+4) + (-4) = 0
(ii) (-7) + (+7) = କେତେ ?
ସମାଧାନ:
(-7) + (+7)= 0
(iii) (+8) + (-8) = କେତେ ?
ସମାଧାନ:
(+8) + (-8) = 0
2. ଉପରୋକ୍ତ ତିନୋଟି ଯୋଗଫଳରୁ କ’ଣ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଛ ?
ସମାଧାନ:
ଦୁଇଟି ବିପରୀତ ସଂଖ୍ୟାର ଯୋଗଫଳ 0 ।
3. -12, +6, -1394 ଓ +1579 ର ପରମ ମାନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
-12 ର ପରମମାନ = | -12 | = 12;
+6 ର ପରମମାନ = | +6 | = 6;
-1394 ର ପରମମାନ = | –1394 |= 1394;
+1579 ର ପରମମାନ = | +1579 | = 1579
4. +8 କୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରରେ ଦୁଇଟି ଧନାତ୍ମକ ରାଶିର ସମଷ୍ଟି ରୂପେ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
+8 = (+7) + (+1) = (+6) + (+2)
= (+5) + (+3) = (+4) + (+4)
= (+3) + (+5) = (+2) + (+6) = (+1) + (+7)