Odisha State Board BSE Odisha 7th Class History Solutions Chapter 5 ଧର୍ମ ସଂସ୍କାର ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂସ୍କୃତିର ବିକାଶ Textbook Exercise Questions and Answers.
BSE Odisha Class 7 History Solutions Chapter 5 ଧର୍ମ ସଂସ୍କାର ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂସ୍କୃତିର ବିକାଶ
୧। ନିମ୍ନଲିଖ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(କ) ଭକ୍ତି ଓ ସୁଫି ଧର୍ମ ପ୍ରଚାର ହେବାର କାରଣଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ ?
Answer:
- ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ଇସଲାମ୍ ଧର୍ମ ଓ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ପରସ୍ପର ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥିଲା ଓ ଉଭୟ ଧର୍ମରେ ଥିବା ଅନ୍ଧବିଶ୍ଵାସ, କୁସଂସ୍କାର ଆଦିକୁ ହିନ୍ଦୁ ଓ ମୁସଲମାନ ସନ୍ଥମାନେ ଦୂର କରିବାପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ ।
- ଭକ୍ତ ଧର୍ମର ସନ୍ଥମାନେ ଭକ୍ତିକୁ ମୁଖ୍ୟ ଆଧାର କରି ଏହା ସାହାଯ୍ୟରେ ଈଶ୍ବରଙ୍କୁ ଆରାଧନା କରିବାପାଇଁ ଉପଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।
- ଭକ୍ତି ଓ ସୁଫି ଧର୍ମର ସନ୍ଥମାନେ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାରେ ସେମାନଙ୍କ ଧର୍ମବାଣୀକୁ ପ୍ରଚାର କରୁଥିବାରୁ ତାହା ଲୋକମାନଙ୍କର ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଉଥିଲା ।
- ଉଭୟ ସଂପ୍ରଦାୟର ସନ୍ଥମାନେ ଜାତିପ୍ରଥାକୁ ବିରୋଧ କରୁଥିଲେ ଓ ସରଳ ଜୀବନଯାପନ ପାଇଁ ଉପଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ତେଣୁ ଭକ୍ତି ଓ ସୁଫି ଧର୍ମ ପ୍ରଚାରିତ ହେବାରେ ଲାଗିଲା ।
(ଖ) ଭକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନର ସାରକଥାଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ ?
Answer:
- ଭକ୍ତ ଧର୍ମ ଆନ୍ଦୋଳନର ସନ୍ଥମାନେ ସରଳ ଏବଂ ନିରାଡ଼ମ୍ବର ଧର୍ମ ଉପାସନା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ବ ଦେଉଥିଲେ ।
- ସେମାନେ ଭକ୍ତିକୁ ମୁଖ୍ୟ ଆଧାର କରି ଏହା ସାହାଯ୍ୟରେ ଈଶ୍ୱରଙ୍କୁ ଆରାଧନା କରିବାପାଇଁ ଉପଦେଶ ଦେଉଥିଲେ ।
- ଭକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନର ଧର୍ମଗୁରୁମାନେ ସମାଜରେ ଥି ଜାତିପ୍ରଥାକୁ ନିନ୍ଦା କରୁଥିଲେ ।
- ସେମାନେ ସ୍ତ୍ରୀ-ପୁରୁଷ ଭେଦଭାବରେ ବିଶ୍ଵାସ କରୁନଥିଲେ ।
- ସେମାନେ ଜାତି-ଧର୍ମ-ବର୍ଣ୍ଣ-ଗୋଷ୍ଠୀ ନିର୍ବିଶେଷରେ ସମସ୍ତେ ଏକ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସନ୍ତାନ ବୋଲି ବିଚାର କରୁଥିଲେ ।
(ଗ) ଭକ୍ତିଧର୍ମର ପ୍ରଚାରକମାନଙ୍କ ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଭକ୍ତିଧର୍ମର ପ୍ରଚାରକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କବୀର, ନାନକ ଏବଂ ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଥିଲେ । ଏମାନଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ସନ୍ଥ ଜ୍ଞାନେଶ୍ଵର, ନାମଦେବ, ମୀରାବାଇ, ସୁରଦାସ ଏବଂ ତୁକାରାମ ଭକ୍ତିଧର୍ମର ପ୍ରଚାରକ ଥିଲେ ।
(ଘ) ସୁଫିଧର୍ମ କେଉଁମାନେ ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ ?
Answer:
ସୁଫିଧର୍ମ ନିଜାମୁଦ୍ଦିନ୍ ଅଉଲିୟା, ଖୁଜା ମୋଇନୁଦ୍ଦିନ୍ ଚିସ୍ତି, ବାବା ଫରିଦ୍, ଶାହା ଆଲାମ ବୁଖାରୀ ଓ ଶେଖ ସିଆଉଦ୍ଦିନ୍ ଓ ବାହାଉଦ୍ଦିନ୍ ଜାକାରିଆ ଆଦି ସୁଫି ସନ୍ଥମାନେ ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ ।
(ଡ) ଭକ୍ତି ଓ ସୁଫି ଧର୍ମ ପ୍ରଚାରର ଫଳାଫଳ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
- ଭକ୍ତି ଓ ସୁଫି ଧର୍ମ ଆନ୍ଦୋଳନ ଉଭୟ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କୁ ପରସ୍ପରର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ କରାଇବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା ।
- ଏହା ଏକ ନୂତନ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତି ବିକଶିତ କରାଇବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା ।
- କବୀର ଓ ନାନକ ଆଦି ଧର୍ମଗୁରୁମାନେ ସମାଜରେ ଥିବା ଜାତିପ୍ରଥାକୁ ନିନ୍ଦା କରିଥିଲେ ।
- ନାରୀ ଜଣେ ପୁରୁଷଠାରୁ ହୀନ ନୁହେଁ ବୋଲି ସେମାନେ ବିବେଚନା କରିଥିଲେ ।
- ଭକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଫଳରେ ହିନ୍ଦୁମାନେ ମୁସଲମାନଙ୍କ ପୀରଙ୍କୁ ଉପାସନା କରୁଥିବାବେଳେ ମୁସଲମାନମାନେ ହିନ୍ଦୁଦେବତା ନାରାୟଣଙ୍କ ପ୍ରତି ଭକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ।
- ଏହି ଭକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଭାରତରେ ଏକତା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଦିଗରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା ।
(ଚ) ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷା ଓ ସାହିତ୍ୟର ବିକାଶ କାହିଁକି ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
- ଭକ୍ତି ଧର୍ମର ସନ୍ଥମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଧର୍ମବାଣୀକୁ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାରେ ପ୍ରଚାର କରୁଥିଲେ ।
- ତେଣୁ ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାରେ ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ସାହିତ୍ୟ ରଚନା ସମ୍ଭବପର ହୋଇଥିଲା ।
- ତେଲୁଗୁ, ତାମିଲ, କନ୍ନଡ଼, ଗୁଜରାଟୀ, ହିନ୍ଦୀ, ମରାଠୀ, ବଙ୍ଗଳା, ଓଡ଼ିଆ ଓ ପଞ୍ଜାବୀ ଭାଷାରେ ଲିଖ୍ ଭକ୍ତି ସଙ୍ଗୀତଗୁଡ଼ିକ ବିଶେଷ ଜନାଦୃତ ହୋଇଥିଲା ।
- ଏହି ସମୟରେ ବଙ୍ଗଳାର ନସରତ୍ ଶାହା ମହାଭାରତ ଓ ରାମାୟଣକୁ ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାରେ ଅନୂଦିତ କରିଥିଲେ । ହିନ୍ଦୀଭାଷାରେ ମାଲିକ୍ ମହମ୍ମଦ ଜୟସୀ, ‘ପଦ୍ମାବତ୍’ ଓ ତୁଳସୀଦାସ ‘ରାମଚରିତ ମାନସ’ ରଚନା କରିଥିଲେ ।
- ଏହି ସମୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସଙ୍କ ‘ଭାଗବତ’ ଓ ବଳରାମ ଦାସଙ୍କ ‘ଦାଣ୍ଡି ରାମାୟଣ’ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇଥିଲା । ହିନ୍ଦୀ ଭାଷାରେ କବୀରଙ୍କ ରଚିତ ‘ଦୋହା’, ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟଙ୍କ ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାରେ କୀର୍ତ୍ତନ, ନାନକଙ୍କ ପଞ୍ଜାବୀ ଭାଷାରେ ଏବଂ ସନ୍ଥ ଜ୍ଞାନେଶ୍ଵର ଓ ନାମଦେବଙ୍କ ମରାଠୀ ଭାଷାରେ ଧର୍ମପ୍ରଚାର ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷା ଓ ସାହିତ୍ୟର ବିକାଶରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା ।
(ଛ) ଚିତ୍ରକଳାର ବିକାଶ ମଧ୍ୟଯୁଗରେ କିପରି ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
- ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ରାଜବାଟୀକୁ ସୁନ୍ଦର କରିବାପାଇଁ କାନ୍ଥରେ ବଡ଼ ବଡ଼ ସୁନ୍ଦର ଚିତ୍ରମାନ ଅଙ୍କନ କରାଯାଉଥିଲା ।
- ସେ ସମୟରେ ବହିକୁ ସୁନ୍ଦର କରିବାପାଇଁ ବହୁ କ୍ଷୁଦ୍ର ଚିତ୍ରମାନ ରଙ୍ଗଦ୍ଵାରା କରାଯାଉଥିଲା । ଅନେକ ସମୟରେ ରାଜାମାନଙ୍କ ଚିତ୍ରକୁ ରଙ୍ଗ ଦିଆଯାଇ ଆକର୍ଷଣୀୟ କରାଯାଉଥିଲା ।
- ଆକବର ଏକ ତତ୍ସରଖାନା ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ଓ ସେଠାରେ ୧୭ ଜଣ ଦକ୍ଷ ଚିତ୍ରକରଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜସ୍ୱନ୍ତ ଓ ବସନି ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ ।
- ଏହି ଚିତ୍ରକରମାନେ ଭାରତୀୟ ଓ ପାରସିକ କଳାର ସମ୍ମିଶ୍ରଣରେ ଏକ ନୂଆ ଚିତ୍ରକଳା ଶୈଳୀର ବିକାଶ ଘଟାଇଥିଲେ ।
- ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମୋଗଲ ଶାସକ ଓ ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ୟର ପ୍ରାଦେଶିକ ରାଜାମାନଙ୍କ ପୃଷ୍ଠପୋଷକତାରେ ମଧ୍ଯ ଚିତ୍ରକଳାର ଅନେକ ଉନ୍ନତି ସାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲା ।
(ଜ) ସଙ୍ଗୀତ କଳାର, ବିକାଶ ପାଇଁ ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ନିଆଯାଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ଲେଖ ।
Answer:
- ମଧ୍ୟଯୁଗର ରାଜା ଓ ସାମନ୍ତମାନଙ୍କ ପୃଷ୍ଠପୋଷକତାରେ ସଙ୍ଗୀତକଳାର ଉନ୍ନତି ହୋଇଥିଲା ।
- ସୁଫି ଓ ଭକ୍ତି ଧର୍ମର ପ୍ରଚାରକମାନେ ସଙ୍ଗୀତ ସମାବେଶମାନ ଆୟୋଜନ କରି ଭକ୍ତି ସଙ୍ଗୀତଗୁଡ଼ିକୁ ଜନପ୍ରିୟ କରିଥିଲେ ।
- ଭାରତୀୟ ଓ ପାର୍ସୀ ସଙ୍ଗୀତ ମିଳନରେ ଭାରତରେ ପ୍ରଚଳିତ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଙ୍ଗୀତର ଉନ୍ନତି ହୋଇଥିଲା । ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ ଅମୀର ଖୁସ୍ରୁ ସୀତାର ଯନ୍ତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ସେ ପର୍ସିଆ-ଆରବୀୟ ସଙ୍ଗୀତ ଲୋକମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚାଇ ଥୁଲେ । ସେ ସମୟରେ ତବଲା ଓ ସାରଙ୍ଗୀ ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଖରେ ବେଶ୍
- ଫିରୋଜ ଶାହା ତୁଗ୍ଲକ୍ଙ୍କ ସମୟରେ ପାରସିକ ଭାଷାରେ ‘ରାଗଦର୍ପଣ’ ଅନୁବାଦ ହୋଇଥିଲା । ଏହାଛଡ଼ା ଆକବରଙ୍କ ଦରବାରର ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ ତାନ୍ସେନ୍ ହିନ୍ଦୁସ୍ଥାନୀ ସଙ୍ଗୀତକୁ ଲୋକପ୍ରିୟ କରାଇଥିଲେ ।
- ରାଜା ମାନସିଂହଙ୍କ ପୃଷ୍ଠପୋଷକତାରେ ସଙ୍ଗୀତର ବିଭିନ୍ନ ରାଗଗୁଡ଼ିକ ‘ମାନ କୌତୂହଳ’ ପୁସ୍ତକରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା । ପାରସିକ-ଆରବିକ ସଙ୍ଗୀତକଳା ବିଜୟନଗର ରାଜ୍ୟର ସଙ୍ଗୀତକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା ।
୨। ତଳ ପ୍ରଶ୍ନର କେତେକ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ଦିଆଯାଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଯେଉଁଟି ଠିକ୍ ତା’ ପାଖରେ ଠିକ୍ (/) ଚିହ୍ନ ଦିଅ ।
(କ) କବୀର କେଉଁଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
(ବନାରସ, କାନପୁର, ଲକ୍ଷ୍ନୌ, ଆହ୍ଲାବାଦ)
Answer:
ବନାରସ
(ଖ) ଶିଙ୍ଖଧର୍ମ କିଏ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
(କବୀର, ଗୁରୁ ନାନକ, ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂ, ତୁକାରାମ)
Answer:
ଗୁରୁ ନାନକ
(ଗ) ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟଙ୍କ ପ୍ରଧାନ ଶିଷ୍ୟ କିଏ ଥିଲେ ?
(ଗୋପ ଦାସ, ମଧୁ ଦାସ, ହରି ଦାସ, ଗୋବିନ୍ଦ ଦାସ)
Answer:
ହରି ଦାସ
(ଘ) ନାମଦେବ କେଉଁ ରାଜ୍ୟର ଧର୍ମ ପ୍ରଚାରକ ଥିଲେ ?
(ଗୁଜରାଟ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, କେରଳ, ତାମିଲନାଡୁ)
Answer:
ମହାରାଷ୍ଟ୍ର
(ଙ) ନିଜାମୁଦ୍ଦିନ୍ ଅଭଲିୟା କେଉଁଠାରେ ରହୁଥିଲେ ?
(ଗିୟାସପୁର, ଦିଲ୍ଲୀ, ଗୁରୁଗାଁ, ମଥୁରା)
Answer:
ଗିୟାସପୁର
(ଚ) ମହାଭାରତ ଓ ରାମାୟଣକୁ କିଏ ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାରେ ଅନୁବାଦ କରିଥିଲେ ?
(ନସରତ୍ ଶାହ, ମହମ୍ମଦ ଶାହ, ଅହମ୍ମଦ ଶାହ, ହରିହର ଶାହ)
Answer:
ମହମ୍ମଦ ଶାହ
(ଛ) ଆମୁକ୍ତ ମାଲ୍ୟଦା କେଉଁ ଭାଷାରେ ଲେଖାଯାଇଥିଲା ?
(ତାମିଲ, ତେଲୁଗୁ, ବଙ୍ଗଳା, ମାଲାୟାଲାମ)
Answer:
ତେଲୁଗୁ
(ଜ) ‘ତସବୀରଖାନା’ କିଏ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ?
(ଜାହାଙ୍ଗୀର, ଶାହାଜାହାନ, ଆକବର, ବାବର)
Answer:
ଆକବର
(ଝ) ରାଗଦର୍ପଣ କେଉଁ ସୁଲତାନଙ୍କ ସମୟରେ ଲେଖାଯାଇଥିଲା ?
(ବଲବନ୍, ବାବର, ମହମ୍ମଦ ତୁଗ୍ଲକ୍, ଫିରୋଜଶାହା ତୁଗ୍ଲକ୍)
Answer:
ଫିରୋଜଶାହା ତୁଗ୍ଲକ୍
୩। ଯେଉଁଗୁଡ଼ିକ ଅଲଗା ତା’ ଚାରିପାଖରେ ଗୋଲ ବୁଲାଅ । (ପ୍ରଶ୍ନ ସହ ଉତ୍ତର)
(କ) କବୀର, ଗୁରୁ ନାନକ, ଶାହଆଲାମ୍ ବୁଖାରୀ, ଜ୍ଞାନେଶ୍ଵର
(ଖ) ବୀଜକ, ଗୁରୁଗ୍ରନ୍ଥ ସାହେବ, ଚୈତନ୍ୟ ଚରିତାମୃତ, ବାବା ଫରିଦ
(ଗ) ପଦ୍ମାବତୀ, ହିନ୍ଦୀ, ତେଲୁଗୁ, ପଞ୍ଜାବୀ
(ଘ) ତବଲା, ଢୋଲକ, ହାରମୋନିୟମ, ମୃଦଙ୍ଗ
୪। ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ନାମ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ପୁସ୍ତକକୁ ଗାର ଟାଣି ଯୋଡ଼ ।
Answer:
