Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.2 Textbook Exercise Questions and Answers.
BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.2
Question 1.
ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି 1200 ଟଙ୍କାରେ 40 ଟି ଖେଳଣା କାର୍ କିଣି 16% ଲାଭରେ ବିକିଲେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖେଳଣା କାର୍କୁ ସେ କେତେ ଦାମରେ ବିକିଲେ ?
ସମାଧାନ:
40 ଟି ଖେଳଣା କାରର କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ = 1200 ଟଙ୍କା
ଲାଉ = କିଣାମୂଲ୍ୟର 16% = 1200 × \(\frac{16}{100}\) ଟ. = 192 ଟଙ୍କା
ବିକ୍ରୟମୂଲ୍ୟ = କିଣାମୂଲ୍ୟ + ଲାଭ = 1200 ଟ + 192 ଟ = 1392 ଟଙ୍କା
40 ଟି ଖେଳଣା କାରର ବିକ୍ରୟମୂଲ୍ୟ 1392 ଟଙ୍କା ।
1 ଟି ଖେଳଣା କାରର ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ଟ. \(\frac{1392}{40}\) = ଟ. 34.80 ପଇସା
∴ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖେଳଣା କାରକୁ ସେ ଟ. 34.80 ରେ ବିକିଲେ ।
Question 2.
ଗୋଟିଏ ବଳଦକୁ 900 ଟଙ୍କାରେ ବିକିବାରୁ ସୁଧାକର ବାବୁଙ୍କର 10% କ୍ଷତି ହେଲା । ତେବେ ସେ କେତେ ଟଙ୍କାରେ ବଳଦଟିକୁ କିଣିଥିଲେ ? କେତେ ଟଙ୍କାରେ ବିକିଥିଲେ ତାଙ୍କର 10% ଲାଭ ହୋଇଥା’ନ୍ତା ?
ସମାଧାନ:
ମନେକର ବଳଦର କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ = 100 ଟଙ୍କା ଓ କ୍ଷତି = 10% ।
ଅର୍ଥାତ୍ 90 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ 100 ଟଙ୍କା ।
1 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ \(\frac{100}{90}\) ଟଙ୍କା ।
900 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = \(\frac{100}{90}\) × 900 = 1000 ଟଙ୍କା
∴ ବଳଦର କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ 1000 ଟଙ୍କା ।
ଲାଭ = କ୍ରୟମୂଲ୍ୟର 10% = 1000 ଟ. × \(\frac{10}{100}\) = 100 ଟଙ୍କା
∴ ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ + ଲାଭ = 1000 ଟ. + 100 ଟ. = 1100 ଟଙ୍କା
∴ ବଳଦଟିକୁ 1100 ଟଙ୍କାରେ ବିକିଥିଲେ ତାଙ୍କର 10% ଲାଭ ହୋଇଥା’ନ୍ତା ।
Question 3.
10 ଟି ନାଲି ବେଲୁକୁ 1 ଟଙ୍କାରେ ଓ 8 ଟି ଛିଟ ବେଲୁକୁ 1 ଟଙ୍କାରେ କିଣି ସବୁତକ ବେଲୁକୁ ଏକ ଟଙ୍କାରେ ବିକିଲେ ଶତକଡ଼ା କେତେ ଲାଭ ବା କ୍ଷତି ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ମୋଟ ବେଲୁନ୍ ସଂଖ୍ୟା = 10 + 8 = 18 ଟି
18 ଟି ବେଲୁନ୍ର କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ = 1 ଟ. + 1 ଟ. = 2 ଟଙ୍କା ଓ 18 ଟି ବେଲୁନ୍ର ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = 1 ଟଙ୍କା
∴ କ୍ଷତି = କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ – ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = 2 ଟ. – 1 ଟ. = 1 ଟଙ୍କା
∴ ସବୁତକ ବେଲୁନ୍କୁ ଏକ ଟଙ୍କାରେ ବିକିଲେ 50% କ୍ଷତି ହେବ ।
Question 4.
ରହିମ୍ ବାବୁ 800 ଟଙ୍କାର ଚାଉଳ କିଣିଲେ । କିଣିଥିବା ଚାଉଳର \(\frac{3}{4}\) ଅଂଶକୁ 10% ଲାଭରେ ଓ ଅବଶିଷ୍ଟ ଅଂଶକୁ 10% କ୍ଷତିରେ ବିକିଲେ । ତେବେ ସମସ୍ତ ଚାଉଳ ବିକ୍ରିରେ ତାଙ୍କର ଶତକଡ଼ା କେତେ ଲାଭ ବା କ୍ଷତି ହେଲା ?
ସମାଧାନ:
ମୋଟ ଚାଉଳର କିଣାମୂଲ୍ୟ = 800 ଟଙ୍କା । \(\frac{3}{4}\) ଅଂଶର ଦାମ୍ = 800 x \(\frac{3}{4}\) ଟ. = 600 ଟଙ୍କା
ଲାଉ = 600 ଟଙ୍କାର 10% = 600 × \(\frac{10}{100}\) ଟଙ୍କା = 60 ଟଙ୍କା
∴ ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = କିଣାମୂଲ୍ୟ + ଲାଭ = 600 ଟ. + 60 ଟ. = 660 ଟଙ୍କା
ଅବଶିଷ୍ଟ ଚାଉଳର କିଣାମୂଲ୍ୟ = 800 ଟ. – 600 ଟ. = 200 ଟଙ୍କା ।
କ୍ଷତି = 200 ଟଙ୍କାର 10% = 200 × \(\frac{10}{100}\) = 20 ଟଙ୍କା ।
ତେଣୁ ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = କିଣାମୂଲ୍ୟ – କ୍ଷତି = ଟ. 200 – ଟ. 20 = 180 ଟଙ୍କା
ମୋଟ ଚାଉଳର ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = 660 ଟଙ୍କା + 180 ଟଙ୍କା = 840 ଟଙ୍କା
ମୋଟ ଚାଉଳରେ ଲାଭ = 840 ଟ. – 800 ଟ. = 40 ଟଙ୍କା
∴ ସମସ୍ତ ଚାଉଳ ବିକ୍ରିରେ ତାଙ୍କର 5% ଲାଭ ହେଲା ।
Question 5.
ଜଣେ ମାଲଗୋଦାମ ବ୍ୟବସାୟୀ 800 ଟଙ୍କା ମୂଲ୍ୟରେ କିଣିଥିବା ଚାଉଳ ବସ୍ତାକୁ 10% ଲାଭ ରଖ୍ ଖୁଚୁରା ଦୋକାନୀକୁ ବିକ୍ରି କଲା, ଖୁଚୁରା ଦୋକାନୀଟି ସେହି ଚାଉଳ ବସ୍ତାକୁ 15% ଲାଭ ରଖ୍ ଗ୍ରାହକକୁ ବିକିଲା । ତେବେ ଗ୍ରାହକ ଜଣକ କେତେ ଦାମ୍ ନେଇ ଚାଉଳ ବସ୍ତାଟି କିଣିଲା ?
ସମାଧାନ:
ମାଲଗୋଦାମ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କର ଚାଉଳର କିଣାମୂଲ୍ୟ = 800 ଟଙ୍କା
ଲାଉ = 800 ଟଙ୍କାର 10% = 800 × \(\frac{10}{100}\) ଟଙ୍କା = 80 ଟଙ୍କା
∴ ମାଲଗୋଦାମ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କର ଚାଉଳର ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = 800 ଟ. + 80 ଟ. = 880 ଟଙ୍କା
ଖୁଚୁରା ଦୋକାନୀଟିର ଲାଭ = 880 ଟଙ୍କାର 15% = 880 × \(\frac{15}{100}\) = 132 ଟଙ୍କା
ଗ୍ରାହକର କିଣାଦାମ୍ = 880 ଟ. + 132 ଟ. = 1012 ଟଙ୍କା
∴ ଗ୍ରାହକ ଜଣକ 1012 ଟଙ୍କା ଦେଇ ଚାଉଳ ବସ୍ତା କିଣିଲା ।
Question 6.
ଜଣେ ଦୋକାନୀ 5 ଟା ନଡ଼ିଆକୁ 24 ଟଙ୍କା ଦରରେ କିଛି ନଡ଼ିଆ କିଣି ସେଗୁଡ଼ିକୁ 20 ଟଙ୍କାରେ 3 ଟି ଲେଖାଏଁ ବିକ୍ରି କଲା । ତେବେ ତା’ର ଶତକଡ଼ା କେତେ ଲାଭ ବା କ୍ଷତି ହେଲା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
5 ଓ 3 ର ଲ.ସା.ଗୁ. = 15 । 5 ଟି ନଡ଼ିଆର କିଣାଦାମ୍ 24 ଟଙ୍କା ।
15 ଟି ନଡ଼ିଆର କିଣାଦାମ୍ = 24 × 3 = 72 ଟଙ୍କା
3 ଟି ନଡ଼ିଆର ବିକ୍ରିଦାମ୍ 20 ଟଙ୍କା । 15 ଟି ନଡ଼ିଆର ବିକ୍ରିଦାମ୍ = 20 × 5 = 100 ଟଙ୍କା
ଲାଭର ପରିମାଣ = ବିକ୍ରିଦାମ୍ – କିଣାଦାମ୍ = 100 ଟଙ୍କା – 72 ଟଙ୍କା = 28 ଟଙ୍କା
∴ ତାଙ୍କର 38 \(\frac{8}{9}\)% ଲାଭ ହେଲା ।