Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Odia Solutions Chapter 12 ବିଶ୍ଵବିଜୟୀ ବିବେକାନନ୍ଦ Textbook Exercise Questions and Answers.
BSE Odisha Class 6 Odia Solutions Chapter 12 ବିଶ୍ଵବିଜୟୀ ବିବେକାନନ୍ଦ
ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକସ୍ଥ ଅଭ୍ୟାସ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
Question ୧।
ଉତ୍ତର କୁହ ।
(କ) ବିଲେ କଦଳୀ ବାଡ଼ିରେ ବସିବାର କାରଣ କ’ଣ ?
Answer:
ବିଲେ ମାଆଙ୍କ ପାଖରୁ ରାମାୟଣ କାହାଣୀରୁ ଶୁଣିଥିଲେ ଯେ ହନୁମାନ କଦଳୀ ଖାଇବାକୁ ସୁଖ ପାଆନ୍ତି । ହନୁମାନ ରାତିରେ କଦଳୀ ଖାଇବାକୁ ଆସିବେ ଭାବି ବିଲେ କଦଳୀ ବାଡ଼ିରେ ତାଙ୍କୁ ଦେଖିବାପାଇଁ ବସିଥିଲା ।
(ଖ) ବିଲେର ଏପରି ନାଁ କାହିଁକି ଦିଆଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ବିଲେଙ୍କର ମାଆ ଭୁବନେଶ୍ୱରା ଜାଶାର ବାରେଶ୍ଵର ମହାଦେବଙ୍କୁ ପୂଅଟିଏ ପାଇଥାବାରୁ ତାଙ୍କର ନାଁ ‘ବିଲେ’ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।
(ଗ) ରାମକୃଷ୍ଣ ନରେନ୍ଙ୍କୁ କ’ଣ ବୁଝାଇ ଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
ରାମକୃଷ୍ଣ ନରେନ୍ଙ୍କୁ ବୁଝାଇ ଦେଇଥିଲେ ଯେ, ପୃଥିବୀରେ ସବୁଧର୍ମ ସମାନ । ମାନବର ସେବା ହିଁ ଭଗବାନଙ୍କର ପ୍ରକୃତ ପୂଜା ।
(ଘ) ନରେନ୍ ନିଜ ପରିବାରର ଦାୟିତ୍ଵ କିପରି ସମ୍ଭାଳି ଥିଲେ ?
Answer:
ନରେନ୍ ଶିକ୍ଷକତା କରି ନିଜ ପରିବାରର ଦାୟିତ୍ଵ ସମ୍ଭାଳି ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସବୁବେଳେ ଅଭାବ ଅସୁବିଧା ସବୁ ଲାଗି ରହିଥିଲା ।
(ଙ) ନରେନ୍ ନିଜ ଜୀବନର ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ କିପରି ଗ୍ରହଣ କଲେ ?
Answer:
ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ଜନସେବାକୁ ହିଁ ନରେନ୍ ନିଜ ଜୀବନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କଲେ ।
Question ୨।
(କ) ବିଶ୍ଵ ଧର୍ମସଭା ଆମେରିକାର କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଆମେରିକାର ଚିକାଗୋ ସହରରେ ବିଶ୍ଵ ଧର୍ମସଭା ହୋଇଥିଲା ।
(ଖ ) ବିବେକାନନ୍ଦ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ କିପରି ମନ୍ତ୍ରମୁଗ୍ଧ କଲେ ?
Answer:
ବିବେକାନନ୍ଦ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ ‘ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀ’ ବୋଲି ସମ୍ବୋଧନ କଲେ । ତା’ପରେ ଭାରତୀୟ ଧର୍ମ ଓ ଦର୍ଶନ, ହିନ୍ଦୁଧର୍ମର ବିଶେଷତ୍ଵ ଓ ବିଶ୍ଵଭ୍ରାତୃତ୍ଵର ବାଣୀ ଇତ୍ୟାଦି ଚମତ୍କାର ଭାବରେ ବୁଝାଇଦେଇ ବିବେକାନନ୍ଦ ଶ୍ରେ।ତାମାନଙ୍କୁ ମନ୍ତ୍ରମୁଗ୍ଧ କରିଦେଲୋ
(ଗ) ପଣ୍ଡିତମାନେ ତାହାଙ୍କୁ ମାନବଜାତିର ଅଳଙ୍କାର ବୋଲି କାହିଁକି କହିଥିଲେ ?
Answer:
ବିବେକାନନ୍ଦ ଭାରତୀୟ ଧର୍ମ ଓ ଦର୍ଶନ, ହିନ୍ଦୁଧର୍ମର ବିଶେଷତ୍ଵ, ବିଶ୍ୱଭ୍ରାତୃତ୍ବର ବାଣୀ ବିଶ୍ଵ ଧର୍ମସଭାରେ ଚମତ୍କାରଭାବେ ବୁଝାଇ ଦେଇଥିଲେ । ସବୁ ମଣିଷ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସନ୍ତାନ, ସମସ୍ତେ ଭାଇ ଭାଇ, ମାନବର ସେବାହିଁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସେବା – ଏହା ସେ ବୁଝାଇଦେଲେ । ଏଭଳି କଥା ଶୁଣି ପଣ୍ଡିତମାନେ ତାଙ୍କୁ ମାନବ ଜାତିର ଅଳଙ୍କାର ବୋଲି କହିଥିଲେ ।
(ଘ) ‘ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ’ ଅନୁଷ୍ଠାନଟି କି କି ଲୋକହିତକର କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ?
Answer:
୧୮୯୭ ମସିହାରେ ବିବେକାନନ୍ଦ ‘ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ’ ନାମକ ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନଟିକୁ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଏହା ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ, ନାରୀଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର, ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ସଦ୍ଭାବ ରକ୍ଷା ଓ ଦରିଦ୍ରମାନଙ୍କ ସେବା କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ।
(ଙ) ବିବେକାନନ୍ଦ ସାରା ଦେଶରେ କେଉଁ ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ, ନାରୀଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର, ଦରିଦ୍ରମାନଙ୍କର ସେବା ଓ ସାଂପ୍ରଦାୟିକ ସଦ୍ଭାବ ରକ୍ଷା ଆଦିର ବାର୍ତ୍ତା ବିବେକାନନ୍ଦ ସାରା ଦେଶରେ ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ ।
Question ୩ ।
ସରଳ ଭାଷାରେ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
(କ) ମାନବର ସେବା ହିଁ ହେଉଛି ଭଗବାନଙ୍କର ପ୍ରକୃତ ପୂଜା ।
Answer:
ମାନବର ସେବା ………………………….. ପ୍ରକୃତ ପୂଜା ।
ଉଦ୍ଧୃତାଂଶଟି ଡକ୍ଟର ଶୁଭେନ୍ଦ୍ରମୋହନ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ ସିଂଙ୍କ ରଚିତ ‘ବିଶ୍ବବିଜୟୀ ବିବେକାନନ୍ଦ’ ପ୍ରବନ୍ଧରୁ ଉଦ୍ଧୃତ ।ଏଠାରେ ଲେଖକ, ‘ମାନବର ସେବା ଯେ ପ୍ରକୃତ ଭଗବାନଙ୍କର ପୂଜା’ ଭାରତ।ୟ ଦର୍ଶନର ଏହି ତତ୍ତ୍ଵକୁ ପ୍ରମାଣିତ କରିଛନ୍ତି । ବିବେକାନନ୍ଦ ଜଣେ ପ୍ରତିଭାବାନ୍ ଛାତ୍ର ଥିଲେ । ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବହୁ ପୁସ୍ତକ ସେ ପଢ଼ିଥିଲେ । ବୟସ ବଢ଼ିବା ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟରେ ତାଙ୍କ ମନରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଜାତ ହେଲା । ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ସାକ୍ଷାତ୍ ହୋଇଥିଲା । ସେ ତାଙ୍କ ମନରେ ଜାତ ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନର ସମାଧାନ କରିଦେଇଥିଲେ । ପୃଥିବୀରେ ସବୁ ଧର୍ମ ସମାନ ଏବଂ ମାନବର ସେବାହିଁ ଭଗବାନଙ୍କର ପ୍ରକୃତ ପୂଜା ବୋଲି ସେ ବୁଝାଇ ଦେଇଥିଲେ ।
ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜୀବନରେ ହୋଇ ସେ ଜନସେବାକୁ ହିଁ ଜୀବନର ବ୍ରତଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଚିକାଗୋଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ବିଶ୍ଵ ଧର୍ମସଭାରେ ମଧ୍ୟ ମାନବ ସେବା ହିଁ ଈଶ୍ୱର ସେବା ବୋଲି ବୁଝାଇ ଦେଇ ସେ ଉପସ୍ଥିତ ପଣ୍ଡିତବର୍ଗଙ୍କର ପରିପୂରଣପାଇଁ ସେ ୧୮୯୭ ମସିହାରେ ‘ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ’ ନାମକ ଏକ ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନଟି ଜନସେବାକୁ ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିଆସିଛି । ବାସ୍ତବରେ ଲେଖକଙ୍କର ଏହି ଉକ୍ତି ଯଥାର୍ଥ ଅଟେ ।
(ଖ) ସେ ହେଉଛନ୍ତି ମାନବ ଜାତିର ଅଳଙ୍କାର ସଦୃଶ ।
Answer:
ସେ ହେଉଛନ୍ତି ………………………. ଅଳଙ୍କାର ସଦୃଶ
ଉଦ୍ଧୃତାଂଶଟି ଡକ୍ଟର ଶୁଭେନ୍ଦ୍ରମୋହନ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ ସିଂଙ୍କ ରଚିତ ‘ବିଶ୍ୱବିଜୟୀ ବିବେକାନନ୍ଦ’ ପ୍ରବନ୍ଧରୁ ଉଦ୍ଧୃତ । ଏଠାରେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ପଣ୍ଡିତମାନେ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କୁ କିପରି ମାନବଜାତିର ଅଳଙ୍କାର ସଦୃଶ ବୋଲି ମତାମତ ଦେଇଥିଲେ ତାହା ଆଲୋଚିତ ହୋଇଛି । ୧୮୯୩ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧ ତାରିଖରେ ଆମେରିକାର ଚିକାଗୋ ସହରରେ ବିଶ୍ଵ ଧର୍ମ ସଭାର ଆୟୋଜନ ହୋଇଥିଲା । ସଭା ଶେଷରେ ଭାରତର ତରୁଣ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କୁ ଅଳ୍ପ ସମୟ କହିବାପାଇଁ ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିଲା । ସର୍ବପ୍ରଥମେ ‘ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀ’ ବୋଲି ଉପସ୍ଥିତ ଶ୍ରୋତାଙ୍କୁ ସେ ସମ୍ବୋଧନ କଲେ ।
ପରେ ଭାରତୀୟ ଧର୍ମ ଓ ଦର୍ଶନ, ହିନ୍ଦୁଧର୍ମର ବିଶେଷତ୍ଵ ଏବଂ ବିଶ୍ୱଭ୍ରାତୃତ୍ଵର ବାଣୀ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ ଏପରି ଚମତ୍କାର ଭାବରେ ବୁଝାଇଲେ ଯେ, ଶ୍ରୋତାମାନେ ମନ୍ତ୍ରମୁଗ୍ଧ ହୋଇଗଲେ । ସବୁ ମଣିଷ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସନ୍ତାନ, ଆମେ ସମସ୍ତେ ଭାଇ ଭାଇ, ମାନବର ସେବା ତାଙ୍କର ଏଭଳି କଥା ଶୁଣି ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ପଣ୍ଡିତମାନେ କହିଲେ, ‘ସେ ହେଉଛନ୍ତି ମାନବ ଜାତିର ଅଳଙ୍କାର ସଦୃଶ’’। କାରଣ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଅନ୍ୟ ସବୁ ଧର୍ମର ଯେଉଁ ପ୍ରତିନିଧୁମାନେ ଭାଷଣ ଦେଇଥିଲେ, ସେମାନେ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ପରି କହି ନ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଏହି ସାରଗର୍ଭକ ବାଣୀମାନ ପଣ୍ଡିତମାନଙ୍କୁ ବେଶ୍ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରିଥିଲା । ବାସ୍ତବରେ ଲେଖକଙ୍କର ଏହି ବକ୍ତବ୍ୟ ଯଥାର୍ଥ ଅଟେ ।
Question ୪।
‘ହନୁମାନ ଅମର । ହନୁମାନ କଦଳୀ ଖାଇବାକୁ ସୁଖ ପାଆନ୍ତି ।’’ ଏଥିରେ ଦ୍ଵିତୀୟ ବାକ୍ୟରେ ହନୁମାନ ବଦଳରେ ‘ସେ’ ବସାଇଲେ ବାକ୍ୟଟି ଶୁଣିବାକୁ ଭଲ ଲାଗିବ । ଏହି ‘ସେ’ ହେଉଛି ଏକ ସର୍ବମାନ ପଦ । ନିମ୍ନରେ ଥିବା ରେଖାଙ୍କିତ ପଦ ସ୍ଥାନରେ ଉପଯୁକ୍ତ ସର୍ବନାମ ବ୍ୟବହାର କରି ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସଜାଡ଼ି ଲେଖ ।
(କ) ନରେନ୍ଦ୍ର ଛାତ୍ର ଭାବରେ ଥିଲେ ବିଚକ୍ଷଣ । ଅତି ସହଜରେ ପାଠସବୁ ନରେନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ମନେରହିଯାଏ ।
Answer:
ନରେନ୍ଦ୍ର ଛାତ୍ର ଭାବରେ ଥିଲେ ବିଚକ୍ଷଣ । ଅତି ସହଜରେ ପାଠସବୁ ତାଙ୍କର ମନେ ରହିଯାଏ ।
(ଖ) ନରେନ୍ ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ୍ କଲେ । ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ ନରେନ୍ଙ୍କୁ ଶିଷ୍ୟ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କଲେ ।
Answer:
ନରେନ୍ ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ୍ କଲେ । ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ ତାଙ୍କୁ ଶିଷ୍ୟ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କଲେ ।
Question ୫।
ନିମ୍ନରେ ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି । ସେଥିରେ ଥିବା ସ୍ଵରବର୍ଣ, ବ୍ୟଞ୍ଜନ ବର୍ଣ୍ଣ ଓ ଯୁକ୍ତ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକୁ ବାଛି ଲେଖ । ସେ ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ ନାମରେ ଏକ ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଏଇ ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସେ ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ଅନେକ ସାହାଯ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ ।
Answer:
| ସ୍ଵରବର୍ଣ୍ଣ | ଗ୍ୟଞ୍ଜନ ବର୍ଣ୍ଣ | ଯୁକ୍ତ ବର୍ଣ୍ଣ |
| ଏ, ଅ,ଇ, ଉ,ଆ | ସ,ର,ମ,ଶ,ନ,କ,ବ,ଗ, ର, ପ,ଚ,ଦ,ହ, ଯ, ଥ, କ, ଲ | କୃ,ଷ୍ଣ, ଷୃ ,ସଂ, ଗ୍ର |
Question ୬।
ନିମ୍ନରେ ଯେଉଁ ଅନୁଚ୍ଛେଦଟି ଦିଆଯାଇଛି, ସେଥୁରେ ବିରାମ ଚିହ୍ନ ଦିଆଯାଇ ନାହିଁ । ଠିକ୍ ସ୍ଥାନରେ ଠିକ୍ ଚିହ୍ନଟିକୁ ବସାଇ ଲେଖା
ତାହାରି ମଧ୍ୟରେ ସେ ଶୁଣିପାରିଲେ ସତେ ଯେପରି ତାଙ୍କ ଗୁରୁ କହୁଛନ୍ତି ଯା ଲଙ୍ଘିଯା ଏ ସମୁଦ୍ର ଦୂରଦେଶରେ ଯାଇ ଭାରତର ବାଣୀ ପହଞ୍ଚାଇ ଦେ’ ।
Answer:
ତାହାରି ମଧ୍ୟରେ ସେ ଶୁଣିପାରିଲେ ସତେ ଯେପରି ତାଙ୍କ ଗୁରୁ କହୁଛନ୍ତି, ‘ଯା, ଲଙ୍ଘିଯା ଏ ସମୁଦ୍ର । ଦୂରଦେଶରେ ଯାଇ ଭାରତର ବାଣୀ ପହଞ୍ଚାଇ ଦେ ।’’
Question ୭।
ଯେପରି ‘ଡାକିବାରୁ’ ‘ଡାକି’, ‘କହିବାରୁ’ ‘କହି’ ପଦର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ, ସେହିପରି ତଳପଦଗୁଡ଼ିକର ରୂପ କ’ଣ ହେବ ଲେଖ ।
ଶୁଣିବା, ଜାଣିବା, ବସିବା, ନେବା, ଦେବା, ଖାଇବା, ଦେଖିବା, କରିବା, ପଢ଼ିବା
Answer:
ଶୁଣିବା – ଶୁଣି,
ଜାଣିବା – ଜାଣି,
ବସିବା – ବସି,
ନେବା – ନେଇ,
ଦେବା – ଦେଇ,
ଖାଇବା – ଖାଇ,
ଦେଖୁବା – ଦେଖ୍,
କରିବା – କରି,
ପଢ଼ିବା – ପଢ଼ି ।
Question ୮।
‘ବେଳ’ ଶବ୍ଦର ପୂର୍ବରେ ‘ଅନେକ’ ଶବ୍ଦ ଯୋଡ଼ି ଯେପରି ‘ଅନେକ ବେଳ’ ହେଉଛି, ସେଇଭଳି ‘ଅନେକ’
ଶବ୍ଦ ଯୋଡ଼ି ଆଉ କେତୋଟି ନୂତନ ଶବ୍ଦ ଲେଖ ।
Answer:
ଅନେକ ଦିନ, ଅନେକ ବର୍ଷ, ଅନେକ ଲୋକ, ଅନେକ କାମ, ଅନେକ ସମୟ ।
Question ୯।
‘ମାତ୍ର’ ଶବ୍ଦଟି ବ୍ୟବହାର କରି ଆଉ ତିନୋଟି ବାକ୍ୟ ଲେଖ । ଯେପରି – ‘ରାମ ଖେଳପଡ଼ିଆକୁ ଗଲା; ମାତ୍ର ଖେଳିଲା ନାହିଁ ।
Answer:
ହରି ସ୍କୁଲକୁ ଗଲା; ମାତ୍ର ପଢ଼ିଲା ନାହିଁ ।
ରଘୁ ମନ୍ଦିରକୁ ଗଲା; ମାତ୍ର ଦିଅଙ୍କୁ ଦେଖିଲା ନାହିଁ ।
ରବି ପରିଶ୍ରମ କଲା; ମାତ୍ର ପରୀକ୍ଷାରେ ସଫଳ ହେଲାନାହିଁ ।
Question ୧୦।
ମୁଁ ଯାତ ଦେଖିବାକୁ ଯାଇଥିଲି । ଫୁଲରୁ ଫଳ ଜାତ ହୁଏ- ବାକ୍ୟଦୁଇଟିରେ ରେଖାଙ୍କିତ ପଦଦୁଇଟି ଶୁଣିବାକୁ ପ୍ରାୟ ଏକା ପରି; କିନ୍ତୁ ଅର୍ଥ ଅଲଗା । ସେ ଦୁଇଟି ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ଲେଖ । ସେହିପରି ଏକାଭଳି ଶୁଣାଯାଉଥିବା ଅଥଚ ଭିନ୍ନ ଅର୍ଥ ବୁଝାଉଥବା ଆଉ କେତୋଟି ଶବ୍ଦ ବାକ୍ୟରେ ବ୍ୟବହାର କର ।
ଯାତ – ଯାତ୍ରା
ଜାତ – ଜନ୍ମ
Answer:
ସେହିପରି –
କୁଳ – ବଂଶ
କୂଳ – ତଟ
ଗୁଣି – ତନ୍ତ୍ରବିଦ୍ୟା
ଗୁଣୀ – ଗୁଣବାନ୍
ଚୁଡ଼ା – ଖାଦ୍ୟ ବିଶେଷ
ଚୂଡ଼ା – ଅଗ୍ରଭାଗ
ଚିର – ଦୀର୍ଘକାଳ
ଚୀର – ଚିରା
କୁଳ – ଉଚ୍ଚକୁଳରେ ରାମ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ।
କୂଳ – ମୁଁ ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ବୁଲୁଥୁଲି ।
ଗୁଣି – ଲୋକଟି ଗୁଣି ଅଭ୍ୟାସ କରୁଛି ।
ଗୁଣୀ – ଗୁଣୀଲୋକର ସମସ୍ତେ ଆଦର କରନ୍ତି ।
ଚୁଡ଼ା – ପିଲାଟି ଚୁଡ଼ା ଖାଉଛି ।
ଚୂଡ଼ା – ମନ୍ଦିର ଚୂଡ଼ାରେ ନେତ ଉଡୁଛି ।
ଚିର – ସେ ଚିରକାଳ ଧରି ରୁଗ୍ଣ ଅଟନ୍ତି ।
ଚୀର – ଦରିଦ୍ର ଲୋକଟି ଚୀର ବସ୍ତ୍ର ପିନ୍ଧିଛି ।
Question ୧୧।
‘ଚିନ୍ତା’ ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଶୀଳ’ ଲାଗିଲେ ‘ଚିନ୍ତାଶୀଳ’ ହେବ । ସେହିପରି ଆଉ ପାଞ୍ଚଟି ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଶୀଳ’ ଲଗାଇ ନୂଆ ଶବ୍ଦ ଲେଖ ।
Answer:
ଦୟାଶୀଳ, କ୍ଷମାଶୀଳ, ଦାନଶୀଳ, ଧର୍ମଶୀଳ, ମନନଶୀଳ ।
Question ୧୨।
ଉଦାହରଣକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକରି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(କ) ପିଲାଟି ଆନନ୍ଦିତ ହେଲା । ପିଲାମାନେ _____________।
(ଖ) ମୁଁ କଟକ ଯାଇଥୁଲି । ଆମ୍ଭେ କଟକ _____________ ।
(ଗ) ସେ ଦିଲ୍ଲୀ ଯିବ । ସେମାନେ ଦିଲ୍ଲୀ _____________।
Answer:
(କ) ପିଲାଟି ଆନନ୍ଦିତ ହେଲା । ପିଲାମାନେ ଆନନ୍ଦିତ ହେଲେ ।
(ଖ) ମୁଁ କଟକ ଯାଇଥୁଲି । ଆମ୍ଭେ କଟକ ଯାଇଥିଲୁ ।
(ଗ) ସେ ଦିଲ୍ଲୀ ଯିବ । ସେମାନେ ଦିଲ୍ଲୀ ଯିବେ ।
ତୁମ ପାଇଁ କାମ:
୧। ସ୍ଵାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ବିଭିନ୍ନ ଲେଖା ସଂଗ୍ରହ କରି ଘରେ ପଢ଼ ।
୨। ପାଠରେ ଥିବା ଛବି ଭଳି ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କର ଛବିଟିଏ ଅଙ୍କନ କର ।
୩ ।ଶୁଭେନ୍ଦ୍ରମୋହନ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ ସିଂହଙ୍କର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲେଖା ସଂଗ୍ରହ କରି ପଢ଼ ।
ପରାକ୍ଷା ଉପରଯାଗା ଅତିରିକ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
Question ୧।
ଏକ ପଦରେ କ’ଣ ହେବ ?
ଯାହାର କିଛି କାମ ନାହିଁ ସେ
Answer:
ବେକାର
ବ୍ୟବସାୟ କରେ ଯେ ସେ
Answer:
ପୂରସାୟା
ଯେଉଁ ଲୋକ ଭ୍ରମଣ କରେ ସେ
Answer:
ଭ୍ରମଣକାରା
ଯାହା ସବୁଠାରୁ ଭଲ
Answer:
ସର୍ବେ।ତ୍ତମ
ଯାହା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରୟୋଜନୀୟ
Answer:
ସାର୍ବଜନାନ
ଯେ ବିଜ୍ଞାନ ଜାଣନ୍ତି ସେ
Answer:
ବୈଜ୍ଞାନିକ
ବକ୍ତୃତା ଦେବାରେ ଯାହାର ଦକ୍ଷତା ଅଛି ସେ
Answer:
ବାଗ୍ମୀ
ହଠାତ୍ ଯାହା ଆଶା କରାଯାଇ ନଥାଏ
Answer:
ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ
ବିକାରହୀନ ଯେ
Answer:
ନିର୍ବିକାର
ସ୍ଵାମୀ ଓ ସ୍ତ୍ରୀ
Answer:
ଦମ୍ପତି
ଜାବନର ଶେଷଭାଗ
Answer:
ଉତ୍ତରଜୀବନ
ପିଲିଠାରୁ ବୁଢ଼ା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ୍ରି
Answer:
ଆବାକବୃଦ୍ଧିବନିତା
Question ୨।
ବିପରୀତ ଶବ୍ଦ ଲେଖ ।
ବିଜୟ, ବିକାର, ଦୟାଳୁ, ଧନୀ, ଦୋଷୀ, ଅନୁରାଗ, ଭୀରୁ, ଅଭାବ, ଆଶା, ପୂର୍ବ, ପଣ୍ଡିତ, ରତ !
Answer:
ବିଜୟ – ପରାଜୟ
ବିକାର – ନିବିକାର
ଦୟାଳୁ – ନିର୍ଦ୍ଦୟ
ଧନୀ – ନିର୍ଦ୍ଧିନ
ଦୋଷୀ – ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ
ଅନୁରାଗ – ବିରାଗ
ଭୀରୁ – ନିର୍ଭାକ
ଅଭାବ – ଭାବ
ଆଶା – ନିରାଶା
ପୂର୍ବ – ଶୂନ୍ୟ
ପଣ୍ଡିତ – ମୂର୍ଖ
ରତ! – ବିରତ
Question ୩।
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକର ମେଳ କରାଅ ।
| ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ | ‘ଖ’ |
| ସମୃଦ୍ଧ | ପାଶ୍ରିତ୍ୟ |
| ପାଥେୟ | ସାମାହାନ |
| ବିତ୍ବତ୍ତା | ସ୍ନେହ |
| ଲଙ୍ଗାକାର | ଉନ୍ନତ |
| ଅନୁରାଗ | ସ୍ଵାକାର |
| ଅସାମ | ବାଟଖର୍ଚ୍ଚ |
Answer:
| ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ | ‘ଖ’ |
| ସମୃଦ୍ଧ | ଉନ୍ନତ |
| ପାଥେୟ | ବାଟଖର୍ଚ୍ଚ |
| ବିତ୍ବତ୍ତା | ପାଶ୍ରିତ୍ୟ |
| ଲଙ୍ଗାକାର | ସ୍ଵାକାର |
| ଅନୁରାଗ | ସ୍ନେହ |
| ଅସାମ | ସାମାହାନ |
Question ୪।
ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(କ) ବିବେକାନନ୍ଦ କନ୍ୟାକୁମାରୀଠାରେ କି ଅଲୌକିକ ଚେତନା ଲାଭ କଲେ ?
କନ୍ୟାକୁମାରାଠାରେ ସାଗର ମଧ୍ୟସ୍ଥ ବିରାଟ ଶିଳାଖଣ୍ତ ଉପରେ ଧ୍ୟାନରେ ବସିଥିବାବେଳେ ସେ ଶୁଣିପାରିଲେ ଗୁରୁ ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ, ସମୁଦ୍ର ପାରି ହୋଇ ଅନ୍ୟ ଦେଶରେ ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାର ପ୍ରେରଣା । ଏହାଦ୍ଵାରା ସେ ଅଲୌକିକ ଚେତନା ଲାଭ କଲେ ।
(ଖ) ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ କିଏ ?
ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ ପରମହଂସ ବିଖ୍ୟାତ ଯୋଗସିଦ୍ଧ ସନ୍ୟାସୀ ଥିଲେ । ଦକ୍ଷିଣେଶ୍ବର ତାଙ୍କର ସାଧନାପୀଠ ଥିଲା ଏବଂ ସେ ଶକ୍ତିର ଉପାସକ ଥିଲେ । ନରେନ୍ ତାଙ୍କର ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜୀବନରେ ବିଶ୍ୱବିଜୟା ଖିବେକାନନ୍ଦ ହୋଇପାରିଥ୍ ଲୋ
(ଗ) ସ୍ଵାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ କେଉଁଠାରେ ଧ୍ୟାନରେ ବସିଥିଲେ ?
ତିନୋଟି ସାଗରର ମିଳନସ୍ଥଳ କନ୍ୟାକୁମାରୀର କୁମାରୀ ମନ୍ଦିରଠାରୁ ଅଳ୍ପ ଦୂରରେ ଏକ ଶିଳାଖଣ୍ଡ ଉପରେ ସ୍ଵାମୀଜୀ ଧ୍ୟାନରେ ବସିଥିଲେ ଓ ଦିବ୍ୟଜ୍ୟୋତି ଲାଭ କରିଥିଲେ । ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଥିବା ବିବେକାନନ୍ଦ ମଣ୍ଡପଟିରେ ଏବେ ସ୍ଵାମୀଜୀଙ୍କର ପୂର୍ଣାବୟବ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ରହିଅଛି ।
(ଘ) ‘ମାର୍ଗାରେଟ୍ ନୋବେଲ’ଙ୍କ ବିଷୟରେ ଯାହା ଜାଣ ଲେଖ ।
Answer:
ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ବିଦେଶୀ ଶିଷ୍ୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମାର୍ଗାରେଟ୍ ନୋବେଲ ଅନ୍ୟତମ ଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଶିଷ୍ୟା ହୋଇ ପାରିଥିଲେ । ସେ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇଥିଲେ । ପରେ ସେ ଭଗିନୀ
(ଙ) ବିବେକାନନ୍ଦ ରାମକୃଷ୍ଣ ପରମହଂସଙ୍କର ଶିଷ୍ୟ ହେଲେ କାହିଁକି ?
Answer:
ଅଧୂକରୁ ଅଧିକ ପଢ଼ିବାରୁ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ମନ ଅଧ୍ଵ ପ୍ରଶ୍ମିଳ ହୋଇଉଠିଲା । ସେ ଚିନ୍ତାଶୀଳ ହୋଇ ପଡ଼ିଲେ । ଏମିତି ଚିନ୍ତାକୁଳିତ ଥିବା ସମୟରେ ଥରେ ରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ଦେଖାହୋଇଗଲା । ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ ନରେନ୍ଙ୍କ ମନରେ ଜାତ ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନର ସମାଧାନ କରିଦେଲେ । ସେ ତାଙ୍କୁ ବୁଝାଇଦେଲେ, ପୃଥିବୀରେ ସବୁଧର୍ମ ସମାନ । ମାନବ ସେବାହିଁ ଈଶ୍ୱର ସେବା । ତେଣୁ ବିବେକାନନ୍ଦ ରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଗୁରୁ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରି ତାଙ୍କର ଶିଷ୍ୟ ହୋଇଗଲେ ।
(ଚ) କେତେବେଳେ ଓ କେଉଁଠାରେ ଭାରତର ବାଣା ଲୋକଙ୍କୁ ଦେବାପାଇଁ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଆସିଲା ?
Answer:
ସାରା ଭାରତରେ ବୁଲିବୁଲି ବିବେକାନନ୍ଦ ଧର୍ମ, ସେବା ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଲୋକଙ୍କୁ ବୁଝାଇଲେ । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତ ଭ୍ରମଣ ଶେଷରେ ସେ ରାମେଶ୍ଵରଠାରୁ କନ୍ୟାକୁମାରୀକୁ ସମୁଦ୍ରରେ ପହଁରି ପହଁରି ଯାଇ ସେଠାରେ ଥବା ଗୋଟିଏ ପ୍ରଶସ୍ତ ଶିଳା ଉପରେ ବସି ଧ୍ୟାନ ମଗ୍ନ ହୋଇଗଲେ । ଏହି ସମୟରେ ଏକ ଅପୂର୍ବ ଆନନ୍ଦ ଦିବ୍ୟ ଆଲୋକରେ ତାଙ୍କର ଅନ୍ତର ଉଛୁଳି ଉଠିଲା । ତାଙ୍କୁ ଭାରତର ବାଣୀ ସମୁଦ୍ର ଲଙ୍ଘନ କରି ଦୂରଦେଶରେ ପହଞ୍ଚାଇ ଦେବାପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଆସିଲା ।
Question ୫।
ସରଳ ଭାଷାରେ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
(କ) ଏକାଧାରରେ ସେ ଥିଲେ ଦେଶପ୍ରେମୀ, ବିଶ୍ଵପ୍ରେମୀ ଓ ମାନବପ୍ରେମୀ ଗୁରୁ ।
ଏକାଧାରରେ …………………………………. ମାନବପ୍ରେମା ଗୁରୁ।
ଶଂସିତ ଗଦ୍ୟାଶଟି ଡ. ଶୁଭେନ୍ଦ୍ରମୋହନ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ ସିଂଙ୍କ ଲିଖିତ ‘ବିଶ୍ୱବିଜୟୀ ବିବେକାନନ୍ଦ’ ପ୍ରବନ୍ଧରୁ ଆନୀତ । ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ପ୍ରତିଭା ବିଷୟରେ ଲେଖକ ଏଠାରେ ସୁନ୍ଦର ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କର ସୁନାମ ଓ ଜ୍ଞାନ ଗରିମା ପୃଥିବୀସାରା ବ୍ୟାପିଗଲା । ସେ ସ୍ଵଦେଶକୁ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କଲାପରେ ୧୮୯୭ ମସିହାରେ ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ ନାମକ ଏକ ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗଢ଼ିଥିଲେ । ଏହାର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସେ ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ବହୁ ସାହାଯ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ । ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ, ନାରୀଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର, ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ସଭାବ ଓ ଦରିଦ୍ରର ସେବା ଇତ୍ୟାଦି ବାର୍ତ୍ତା ସେ ଦେଶସାରା ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ ।
ସାରା ମାନବ ଜାତିକୁ ସେ ଏକ ବୋଲି ଭାବୁଥିଲେ । ଅକ୍ଳାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ ଫଳରେ ତାଙ୍କ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ଭଗ୍ନ ହେଲା। ସେ ୧୯୦୨ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୪ ତାରିଖରେ ଦେହତ୍ୟାଗ କଲେ । ସେ ଏକାଧାରରେ ଥିଲେ ଦେଶପ୍ରେମୀ, ବିଶ୍ୱପ୍ରେମୀ ଓ ମାନବପ୍ରେମୀ ଗୁରୁ । ନିଜ ଜ୍ଞାନ ବଳରେ ସେ କେବଳ ବିଶ୍ବଜୟ କରି ନଥିଲେ, ବରଂ ସାରା ବିଶ୍ଵରେ ମାନବ ପ୍ରେମର ନୂତନ ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ । ବାସ୍ତବରେ ଲେଖକ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କର ଯେଉଁ ସବୁ ଗୁଣାବଳୀ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି ତାହା ଯଥାର୍ଥ ଅଟେ ।
Question ୬।
ନିମ୍ନଲିଖତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(କ) ସ୍ଵାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କୁ କାହିଁକି ବିଶ୍ଵବିଜୟୀ କୁହାଯାଇଛି ?
Answer:
ଆମେରିକାର ଚିକାଗୋ ସହରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଧର୍ମ ମହାସଭାରେ ଭାଷଣ ଦେଇ ବିବେକାନନ୍ଦ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ ମନ୍ତ୍ରମୁଗ୍ଧ କରିଦେଇଥିଲେ । ଭାରତୀୟ ଧର୍ମ ଓ ଦର୍ଶନ, ହିନ୍ଦୁଧର୍ମର ବିଶେଷତ୍ଵ ଓ ବିଶ୍ୱଭ୍ରାତୃତ୍ଵର ବାଣୀ ସେ ଏଭଳି ଚମତ୍କାର ଭାବେ ବୁଝାଇଦେଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଶଂସା ଅଜାଡ଼ି ହୋଇପଡ଼ିଲା । ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ପଣ୍ଡିତମାନେ ତାଙ୍କୁ ‘ସମଗ୍ର ମାନବ ଜାତିର ଅଳଙ୍କାର’ ବୋଲି କହିଲେ । ଏହି ଘଟଣା ପରେ ସ୍ବାମିଜୀଙ୍କ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ବିଦେଶର ବହୁ ନରନାରୀ ତାଙ୍କ ଶିଷ୍ୟତ୍ବ ଗ୍ରହଣ କଲେ । ସେ ସ୍ବଦେଶକୁ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କଲାପରେ ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ ନାମକ ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗଢ଼ି ସେବା କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ଏକାଧାରରେ ଥିଲେ ଦେଶପ୍ରେମୀ, ବିଶ୍ଵପ୍ରେମୀ ଓ ମାନବପ୍ରେମୀ । ସେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ଵକୁ ଜୟ କରି ଭାରତର ଗୌରବ ବଢ଼ାଇଥିଲେ । ଯୁଗ ଯୁଗ ପାଇଁ ସାରା ବିଶ୍ବକୁ ମାନବ ପ୍ରେମର ଏକ ନୂତନ ବାର୍ତ୍ତା ଶୁଣାଇ ଯାଇଥିଲେ । ତେଣୁ ତାଙ୍କୁ ଯଥାର୍ଥରେ ବିଶ୍ଵବିଜୟୀ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ।
(ଖ) ସାରା ଦେଶରେ ବିବେକାନନ୍ଦ କେଉଁ ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୮୯୩ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧ରେ ଆମେରିକାର ଚିକାଗୋ ସହରରେ ଆୟୋଜିତ ଧର୍ମ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଭାଷଣ ଦେଇ ବିବେକାନନ୍ଦ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ ମୁଗ୍ଧ କରିପାରିଥିଲେ । ବିଦେଶର ବହୁ ନରନାରୀ ତାଙ୍କ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ତାଙ୍କ ଶିଷ୍ୟତ୍ବ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୮୯୭ ମସିହାରେ ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ ନାମକ ଏକ ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗଢ଼ିଥିଲେ । ମାନବ ଜାତିର ସେବା କରିବା ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା । ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ, ନାରୀଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର, ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ସଭାବ ରକ୍ଷା, ତଥା ଦରିଦ୍ରମାନଙ୍କର ସେବା ଇତ୍ୟାଦିର ବାର୍ତ୍ତା ସେ ସାରା ଦେଶରେ ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ । ସାରା ମାନବ ଜାତିକୁ ସେ ଏକ ବୋଲି କହିଥିଲେ ଏବଂ ସବୁଧର୍ମ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ସମ୍ମାନ ଥିଲା ।
(ଗ) ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କ ବାଲ୍ୟଜୀବନ କିପରି ଥିଲା ?
Answer:
୧୮୬୩ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧୨ ତାରିଖରେ ବିବେକାନନ୍ଦ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ବିଶ୍ବନାଥ ଦତ୍ତ କଲିକତା ଉଚ୍ଚ ବିଚାରାଳୟରେ ଓକିଲାତି କରୁଥିଲେ । ଜ୍ଞାନୀ ଓ ଦାନୀ ଭାବେ ତାଙ୍କର ଯଥେଷ୍ଟ ସୁନାମ ଥିଲା । ମା’ ଭୁବନେଶ୍ଵରୀ ଦେବୀ ଦାନଶୀଳା ଓ ଧର୍ମପରାୟଣା ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିଲାଦିନର ନାମ ଥିଲା ନରେନ୍ଦ୍ର । ଛାତ୍ର ଭାବରେ ସେ ଖୁବ୍ ବିଚକ୍ଷଣ ଥଲେ । ପାଠସବୁ ତାଙ୍କର ସହଜରେ ମନେ ରହିଯାଉଥିଲା । ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ବ୍ୟତୀତ ସେ ଅନ୍ୟସବୁ ପୁସ୍ତକ ମଧ୍ଯ ପଢ଼ି ପକାଉଥିଲେ । ଦୁଃଖୀ ଦରିଦ୍ରମାନଙ୍କୁ ସେ ଖୁବ୍ ଦୟାଭାବ ଦେଖାଉଥିଲେ । ସେ ଘରୁ ଯାହା ପାଉଥିଲେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବାଣ୍ଟି ଦେଉଥିଲେ ।
(ଘ) ବିଲେ କଦଳୀ ବାଡ଼ିରେ ଲୁଚି ବସିଥିଲେ କାହିଁକି ?
Answer:
ଅନେକ ବେଳୁ ସଞ୍ଜ ବୁଡ଼ି ରାତି ହେଲାଣି । ବିଲେ ଘରକୁ ଫେରି ନ ଥିଲା । ବିଲେକୁ ନ ପାଇ ସମସ୍ତେ ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇପଡ଼ିଲେ । ରାତି ଅଧ ହେଲା । କେହି ଜଣେ କଦଳୀ ବାଡ଼ିକୁ କୌଣସି କାମରେ ଯାଇଥିଲା । ସେ ଦେଖିଲା ବିଲେ କଦଳୀ ବାଡ଼ିରେ ଚକାପକାଇ ବସିଛି । ବିଲେକୁ ଘରକୁ ଅଣାଗଲା । ଏହାପରେ ପ୍ରକୃତ କଥା ଜଣାପଡ଼ିଲା । ମାଆ ପୁଅକୁ ରାମାୟଣ କାହାଣୀ କହନ୍ତି । ମା’ ଥରେ କହିଥିଲେ ଯେ ହନୁମାନ ଅମର ଓ ସେ କଦଳୀ ଖାଇବାକୁ ଭଲ ପାଆନ୍ତି । ବିଲେର ଧାରଣା ହେଲା ଯେ ହନୁମାନ ନିଶ୍ଚେ ରାତିରେ କଦଳୀ ଖାଇବାକୁ ଆସିବେ । ତେଣୁ ସେ ହନୁମାନଙ୍କୁ ଦେଖିବାପାଇଁ କଦଳୀ ବାଡ଼ିରେ ଲୁଚି ବସିଥିଲେ ।
(ଙ) ବିବେକାନନ୍ଦ ରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କର ଶିଷ୍ୟ ହେଲେ କିପରି ?
Answer:
ପିଲାଦିନରୁ ବିବେକାନନ୍ଦ ଅସାଧାରଣ ଶକ୍ତିସମ୍ପନ୍ନ ଥିଲେ ସେ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନେକ ବହି ପଢୁଥିଲେ । ବୟସ ବଢ଼ିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସେ ଚିନ୍ତାଶୀଳ ହୋଇପଡ଼ିଲେ । ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାପାଇଁ ତାଙ୍କ ମନରେ ଆଗ୍ରହ ବଢ଼ିଲା। ଥରେ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କର ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ସହିତ ସାକ୍ଷାତ୍ ହେଲା । ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ ତାଙ୍କ ମନର ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ସମାଧାନ କରିଦେଲେ । ମାନବସେବା ଈଶ୍ୱର ସେବା ବୋଲି ବୁଝାଇଦେଲେ । ବିବାହ କରି ଘରସଂସାର କରିବା କି ବିଳାସୀ ଜୀବନଯାପନ କରିବାକୁ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କର ଇଚ୍ଛା ନଥିଲା । ତେଣୁ ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ସେ ଜନସେବାକୁ ଜୀବନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କର ସାଧନାପୀଠ କଲିକତା ନିକଟସ୍ଥ ଦକ୍ଷିଣେଶ୍ଵର କାଳୀ ମନ୍ଦିରକୁ ଚାଲିଗଲେ । ସେଠାରେ ସେ ରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଶିଷ୍ୟଭାବେ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ରହିଲେ ।
(ଚ) ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କୁ ପଣ୍ଡିତମାନେ ମାନବ ଜାତିର ଅଳଙ୍କାର ବୋଲି କାହିଁକି କହିଲେ ?
Answer:
୧୮୯୩ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧ ତାରିଖରେ ଆମେରିକାର ଚିକାଗୋ ସହରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଧର୍ମ ସମ୍ମିଳନୀରେ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କୁ ଭାଷଣ ଦେବାପାଇଁ ଅଳ୍ପକିଛି ସମୟ ମିଳିଥିଲା । ସେ ଭାରତୀୟ ଧର୍ମ ଓ ଦର୍ଶନ, ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ବିଶେଷତ୍ଵ, ବିଶ୍ଵଭ୍ରାତୃତ୍ୱର ବାଣୀ ଇତ୍ୟାଦି ଏଭଳି ଚମତ୍କାର ଭାବରେ ବୁଝାଇଦେଲେ ଯେ ଶ୍ରୋତାମାନେ ମନ୍ତ୍ରମୁଗ୍ଧ ହୋଇଗଲେ । ତାଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଶଂସା ଅଜାଡ଼ି ହୋଇପଡ଼ିଲା । ସବୁ ମଣିଷ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ସନ୍ତାନ, ସମସ୍ତେ ଭାଇ ଭାଇ, ମାନବର ସେବାହିଁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସେବା — ଏହା ସେ ବୁଝାଇଦେଲେ । ତାଙ୍କର ଏଭଳି ପାଣ୍ଡିତ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାଷଣ ଶୁଣି ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ପଣ୍ଡିତମାନେ କହିଲେ, ‘ସେ ହେଉଛନ୍ତି ମାନବ ଜାତିର ଅଳଙ୍କାର ସଦୃଶ’’।
ଲେଖକ ପରିଚୟ:
ଡକ୍ଟର ଶୁଭେନ୍ଦ୍ରମୋହନ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ ସିଂ (୧୯୩୩) ଅନୁଗୁଳ ଜିଲ୍ଲା ଆଠମଲ୍ଲିକର ପାପସରା ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଜଣେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟିକ ଓ ଭାଷା ବିଶାରଦ ଭାବରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ସେ ବେଶ୍ ଜଣାଶୁଣା । ତାଙ୍କ ଲିଖ ଶତାଧ୍ଵକ ପୁସ୍ତକ ମଧ୍ୟରେ ‘ସ୍ଵପ୍ନଗନ୍ଧା’, ‘ରତନ ଟାପୁର କାହାଣୀ’, ‘ଆମେ ସବୁଜ’, ‘ଶତାବ୍ଦୀ ପୁରୁଷ’ ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରଧାନ । ବିଷୟ ସୂଚନା
ବିଷୟ ସୂଚନା:
‘ବିଶ୍ୱବିଜୟୀ ବିବେକାନନ୍ଦ’ ପ୍ରବନ୍ଧରେ ଲେଖକ ଭାରତର ସଂସ୍କୃତି ଓ ପରମ୍ପରାର ମହତ୍ତ୍ଵ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଏଥିରେ ସ୍ଵାମୀଜୀଙ୍କ ଜୀବନାଦର୍ଶ, ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ମହାନ୍ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀର ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ।
ସାରକଥା:
ଭାରତର ବରପୁତ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଵାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ଅନ୍ୟତମ । ସ୍ଵାମୀଜୀଙ୍କର ପିଲାଦିନର ନାଁ ଥିଲା ‘ବିଲେ’ । ପିଲାଦିନେ ତାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ରହସ୍ୟମୟ ଥିଲା । ଦିନେ ରାତିରେ ବିଲେ ଘରକୁ ପଡ଼ିଲେ । କେହି ଜଣେ ରାତି ଅଧରେ କୌଣସି କାମରେ କଦଳୀବାଡ଼ିକୁ ଯିବାରୁ ବିଲେକୁ ସେଠାରେ ଧ୍ୟାନରେ ବସିଥିବାର ଦେଖିଲା । ମାଆଙ୍କ ପାଖରୁ ରାମାୟଣ କାହାଣୀରୁ ସେ ଶୁଣିଥିଲେ ଯେ, ହନୁମାନ କଦଳୀ ଖାଇବାକୁ ଭଲ ପାଆନ୍ତି । ତେଣୁ କଦଳୀ ବାଡ଼ିକୁ ଆସିଲେ ସେ ହନୁମାନଙ୍କୁ ଦେଖୁବେ ବୋଲି ବସି ରହିଥିଲେ । ପିଲାଦିନୁ ତାଙ୍କର ବିଚିତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଦେଖ୍ ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଉଥିଲେ ।
ବିଲେଙ୍କର ପିତାଙ୍କ ନାମ ବିଶ୍ଵନାଥ ଦତ୍ତ ଓ ମା’ଙ୍କ ନାମ ଭୁବନେଶ୍ଵରୀ । କଲିକତା ଉଚ୍ଚ ବିଚାରାଳୟରେ ତାଙ୍କ ପିତା ଓକିଲାତି କରୁଥିଲେ । ସେମାନେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦାନୀ ଓ ଧର୍ମପରାୟଣ ଥିଲେ । ବହୁଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନଙ୍କର କୌଣସି ସନ୍ତାନସନ୍ତତି ନ ହେବାରୁ ଭୁବନେଶ୍ଵରୀ କାଶୀର ବୀରେଶ୍ଵର ମହାଦେବଙ୍କୁ ପୂଜାକରି ପୁଅଟିଏ ପାଇଥିଲେ । ସେଇ ପୁଅର ନାଁ ବିଲେ । ୧୮୬୩ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧୨ ତାରିଖରେ ବିଲେଙ୍କର ଜନ୍ମ । ପିଲାଦିନେ ତାଙ୍କ ନାଁ ଥିଲା ନରେନ୍ଦ୍ର ଓ ପରେ ତାଙ୍କର ନାଁ ହେଲା ବିବେକାନନ୍ଦ । ବଡ଼ ହେଲାପରେ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବହି ପଢ଼ି ସେ ଜ୍ଞାନଲାଭ କଲେ । କ୍ରମେ ତାଙ୍କ ମନରେ ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ! ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ସାକ୍ଷାତ୍ ହେଲା ଏବଂ ସେ ତାଙ୍କ ମନରେ ଜାତ ହୋଇଥିବା ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ସମାଧାନ କରିଦେଲେ । ସବୁ ଧର୍ମ ସମାନ ଏବଂ ମାନବର ସେବାହିଁ ଭଗବାନଙ୍କର ପ୍ରକୃତ ପୂଜା ବୋଲି ସେ ବୁଝାଇଦେଲେ ।
୧୮୮୫ ମସିହାରେ ନରେନ୍ ବି.ଏ. ପାସ୍କକଲେ । ହଠାତ୍ ତାଙ୍କ ପିତା ସ୍ୱର୍ଗାରୋହଣ କଲେ । ଘରକୁ ଚଳାଇବା ଭାର ତାଙ୍କ ଉପରେ ପଡ଼ିଲା । ତାଙ୍କ ପରିବାରର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଭଲ ନଥିଲା, ତେଣୁ ଅର୍ଥ ଉପାର୍ଜନ କରି ଘର ଚଳାଇବା ନରେନ୍ଙ୍କ ପକ୍ଷେ ବହୁ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼ିଲା । କିଛିଦିନ ଶିକ୍ଷକତା କରି ସେ ଗୁଜୁରାଣ ମେଣ୍ଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ, ମାତ୍ର ଅଭାବ ଦୂର ହେଲା ନାହିଁ । ଏତେ ଅଭାବ ସତ୍ତ୍ଵେ ସେ ବିଚଳିତ ହେଉ ନଥା’ନ୍ତି ।
ବିବାହ କରି ଘରସଂସାର କରିବା ଅଥବା ଅର୍ଥ ଉପାର୍ଜନ କରି ବିଳାସବ୍ୟସନରେ ଜୀବନ କଟାଇବାକୁ ସେ ଚାହିଁ ନଥିଲେ । ସେ ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ଜନସେବାକୁ ଜୀବନର ବ୍ରତଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିନେଲେ । ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ସାଧନାପୀଠ ଦକ୍ଷିଣେଶ୍ବର କାଳିମନ୍ଦିରରେ ରହି ସେ ଗୁରୁଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଲାଭ କଲେ ।
୧୮୮୬ ମସିହାରେ ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ ପରମହଂସଙ୍କର ମହାପ୍ରୟାଣ ପରେ ସେ ଭାରତ ଭ୍ରମଣରେ ବାହାରିଲେ । ସେ ବହୁ ସ୍ଥାନରେ ଧର୍ମ ଓ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ପାଣ୍ଡିତ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାଷଣମାନ ଦେଲେ । ତାଙ୍କ ବକ୍ତୃତା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୁଗ୍ଧ ଓ ପ୍ରଭାବିତ କଲା । ଶେଷରେ ସେ ରାମେଶ୍ବରରେ ପହଞ୍ଚିଲେ ଓ ସେଠାରୁ କନ୍ୟାକୁମାରୀ ଗଲେ । କୁମାରୀ ସାଗର ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଶିଳାଖଣ୍ଡ ଉପରେ ବସି ଧ୍ୟାନସ୍ଥ ଥିବାବେଳେ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣଙ୍କ ବାଣୀ ଏ ସମୁଦ୍ର, ଦୂର ଦେଶରେ ଭାରତର ବାଣୀ ପହଞ୍ଚାଇ ଦେ’। ୧୮୯୩ ମସିହାରେ ଆମେରିକାର ଚିକାଗୋ ସହରରେ ଗୋଟିଏ ବିରାଟ ଧର୍ମସଭାର ଆୟୋଜନ ହେଉଥାଏ । ବିବେକାନନ୍ଦ ଚିକାଗୋ ଗଲେ । ଜାହାଜରେ ଆମେରିକାର ଜଣେ ବିଖ୍ୟାତ ଅଧ୍ୟାପକ ତାଙ୍କର ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ଦେଖୁ ସେହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେବାପାଇଁ ସୁବିଧା କରିଦେଲେ ।
୧୮୯୩ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧ ତାରିଖ । ଚିକାଗୋର ବିଶ୍ବ ଧର୍ମସଭାରେ ବହୁ ପଣ୍ଡିତଙ୍କର ସମାଗମ ହୋଇଥାଏ । ସବୁଧର୍ମର ପ୍ରତିନଧୂମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଭାଷଣ ଦେଇ ସାରିଥା’ନ୍ତି । ସଭାମଞ୍ଚରେ ଗଭୀର ନୀରବତା । ଭାରତର ଜଣେ ତରୁଣ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ କିଛି କହିବେ । କମ୍ ସମୟ ଦିଆଯାଇଛି ତାଙ୍କୁ । ବିବେକାନନ୍ଦ ଆରମ୍ଭ କଲେ – ‘ଆମେରିକାବାସୀ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ !’’ ଶ୍ରୋତାମାନେ ଆନନ୍ଦରେ ତାଳିମାରି ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଲେ । ଭାରତୀୟ ଧର୍ମ, ଦର୍ଶନ ସମ୍ପର୍କରେ ଭାଷଣ ଦେଇ ସେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଚମତ୍କୃତ କରିଦେଲେ । ଆମେରିକାର ବିଭିନ୍ନ ସମ୍ବାଦପତ୍ରରେ ତାଙ୍କର ଭାଷଣ ଓ ଫଟୋଚିତ୍ରମାନ ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା । ଏସବୁ ପରେ ପଣ୍ଡିତମାନେ ମୁକ୍ତକଣ୍ଠରେ କହିଲେ – ‘ସେ ହେଉଛନ୍ତି ମାନବ ଜାତିର ଅଳଙ୍କାର ସଦୃଶ ।’’ ତାଙ୍କ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ବିଦେଶର ବହୁ ନରନାରୀ ତାଙ୍କର ଶିଷ୍ୟତ୍ଵ ଗ୍ରହଣ କଲେ । ମାର୍ଗାରେଟ୍ ନୋବେଲ ନାମକ ଜଣେ ମହିଳା ତାଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଶିଷ୍ୟା ଥିଲେ । ପରେ ସେ ଭଗିନୀ ନିବେଦିତା ନାମରେ ପରିଚିତା ହେଲେ ।
୧୮୯୭ ମସିହାରେ ‘ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ’ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କଲେ । ଏହି ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ଚଳାଇବାପାଇଁ ସ୍ଵାମୀଜୀ ଆଣିଥିଲେ । ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ଦୂରୀକରଣ, ନାରୀଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର, ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ସଦ୍ଭାବ ସେ ଦେଶରେ ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ । ଅକ୍ଲାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ କରିବାରୁ ତାଙ୍କର ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ଭଗ୍ନ ହେଲା ଓ ୧୯୦୨ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୪ ତାରିଖ ଦିନ ଧ୍ୟାନସ୍ଥ ଅବସ୍ଥାରେ ସେ ଇହଧାମ ତ୍ୟାଗ କଲେ । ଏକାଧାରରେ ସେ ଥିଲେ ଗୁରୁ, ଦେଶପ୍ରେମୀ, ମାନବବାଦୀ ଓ ବିଶ୍ଵପ୍ରେମୀ ।
କଠିନ ଶବ୍ଦାର୍ଥ:
- ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ – ଶ୍ରୀରାମକୃଷ୍ଣ ପରମହଂସ ( ୧୮୩୬-୧୮୮୬) ବିଖ୍ୟାତ ଯୋଗସିଦ୍ଧ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ।
- ଚିନ୍ତାଶୀଳ – ଯେ ଚିନ୍ତା କରେ ।
- ଗୁଜୁରାଣ – ଦୈନିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ।
- ଅବିଚଳିତ – ବ୍ୟସ୍ତ ନହୋଇ ।
- ଅନୁପ୍ରାଣିତ – ଉତ୍ସାହିତ, ପ୍ରଭାବିତ ।
- ବାଲ୍ମିତା – ବକ୍ତୃତା ଦେବାର ଦକ୍ଷତା ।
- ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା – ଛୁଆଁ ଅଛୁଆଁ ଭେଦଭାବ ।
- ଅଧ୍ୟୟନ – ପାଠପଢ଼ା ।
- ନିର୍ବିକାର – ବିକାରହୀନ ।
- ବକ୍ତବ୍ୟ – ଯାହା କହିବା ଉଚିତ, ଭାଷଣ ।
- ମୁଗ୍ଧ – ବିମୋହିତ ।