Prasanna

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Maths Notes Geometry Chapter 3 ବୃତ୍ତର ସ୍ପର୍ଶକ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 10 Maths Notes Geometry Chapter 3 ବୃତ୍ତର ସ୍ପର୍ଶକ

→ ଉପକ୍ରମଣିକା (Introduction) :
(i) ଚିତ୍ର- 1 ରେ ABC ଏକ ବୃତ୍ତ ଏବଂ L ଏକ ରେଖା । ଏଠରେ L ଓ ବୃତ୍ତ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁ ନାହିଁ । ଏଠାରେ ବୃତ୍ତ ଓ ସରଳରେଖା L ଅଣଛେଦୀ ।

( ଚିତ୍ର-1 )
(ii) ଚିତ୍ର-2 ରେ ABC ବୃତ୍ତ ଓ L ରେଖା ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇଟି ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁ B ଓ C ରହିଛି ।
ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସରଳରଖା L ଓ ବୃତ୍ତ ABC ପରସ୍ପରଛେଦୀ । Lକୁ ଛେଦକ ରେଖା (secant) ଓ B, C ବିନ୍ଦୁକୁ ଛେଦବିନ୍ଦୁ କୁହାଯାଏ ।

(ଚିତ୍ର-2)
(iii) ଚିତ୍ର-3ରେ L ରେଖା ଓ ବୃତ୍ତ ABC ପରସ୍ପରଛେଦୀ । ମାତ୍ର ସେମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁ ରହିଛି । ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ L ରେଖାକୁ ବୃତ୍ତର ସ୍ପର୍ଶକ (tangent) ଓ P ବିନ୍ଦୁକୁ Lର ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁ କୁହାଯାଏ ।

(ଚିତ୍ର-3)
ଏକ ସମତଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ବୃତ୍ତ ଓ ଏକ ସରଳରେଖାର ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁ (ବା ଛେଦବିନ୍ଦୁ) ଥିଲେ ଉକ୍ତ ସରଳରେଖାକୁ ବୃତ୍ତର ଏକ ସ୍ପର୍ଶକ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁକୁ ସଂପୃକ୍ତ ସ୍ପର୍ଶକର ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁ କୁହାଯାଏ ।

(iv) ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ର ଓ ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁକୁ ଯୋଗକରୁଥିବା ରେଖାଖଣ୍ଡକୁ ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁଗାମୀ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ କୁହାଯାଏ ।
କୌଣସି ବୃତ୍ତର ଏକ ସ୍ପର୍ଶକର ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ବିନ୍ଦୁ ବୃତ୍ତର ବହିଃସ୍ଥ ଅଟନ୍ତି ।

ଉପପାଦ୍ୟ – 12
ଗୋଟିଏ ବୃତ୍ତର ଏକ ସ୍ପର୍ଶକ ଏହାର ସ୍ପର୍ଶବିଦୁଗାମୀ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ପ୍ରତି ଲମ୍ବ ।

ପ୍ରମେୟ 3.1 : (ଉପପାଦ୍ୟ 12ର ବିପରୀତ କଥନ) : ବୃତ୍ତର କୌଣସି ବିଦୁରେ, ଉକ୍ତ ବିନ୍ଦୁଗାମୀ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ପ୍ରତି ଲମ୍ବ, ଉକ୍ତ ବୃତ୍ତର ଏକ ସ୍ପର୍ଶକ ଅଟେ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 1 : ଏକ ବୃତ୍ତର କୌଣସି ଏକ ସ୍ପର୍ଶକର ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁଠାରେ ଉକ୍ତ ସ୍ପର୍ଶକ ପ୍ରତି ଲମ୍ବ, କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁଗାମୀ ହେବ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 2 : ଏକ ବୃତ୍ତର କୌଣସି ଏକ ବିନ୍ଦୁଠାରେ ଗୋଟିଏ ଏବଂ କେବଳ ଗୋଟିଏ ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କିତ ହୋଇପାରିବ ।
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜ ABC ଦତ୍ତ ଥିଲେ ଏହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରୁଥିବା କେବଳ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ବୃତ୍ତ POR ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇ ପାରିବ । ଉକ୍ତ ବୃତ୍ତକୁ ତ୍ରିଭୁଜର ଅନ୍ତଃବୃତ୍ତ (Incircle) କୁହାଯାଏ । P, Q ଓ R କୁ ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁ କୁହାଯାଏ । ଅନ୍ତଃବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ରକୁ ଅନ୍ତଃକେନ୍ଦ୍ର (Incentre) କୁହାଯାଏ ।

\(\overline{\mathrm{OA}}\), \(\overline{\mathrm{OB}}\) ଓ \(\overline{\mathrm{OC}}\) ଯଥାକ୍ରମେ ∠A, ∠B ଓ ∠Cର ସମଦ୍ବିଖଣ୍ଡକ ହେବେ ।

→ ବୃତ୍ତର ବହିଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁରୁ ବୃତ୍ତପ୍ରତି ସ୍ପର୍ଶକ :
(i) ପାର୍ଶ୍ବରେ ABC ଏକ ବୃତ୍ତ । ଏହାର ବହିଃସ୍ଥ P ଏକ ବିନ୍ଦୁ P ବିନ୍ଦୁରୁ ଅନେକ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କଲେ ସେଥୁରୁ ଅନେକ ରେଖା ବୃତ୍ତକୁ ଦୁଇଟି ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବ ।
ଅନେକ ରେଖା ବୃତ୍ତକୁ ଆଦୌ ଛେଦ କରିବ ନାହିଁ । ମାତ୍ର ଦୁଇଟି ରେଖା ବୃତ୍ତକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବ ।

(ii) ଗୋଟିଏ ବୃତ୍ତର ବହିଃସ୍ଥ କୌଣସି ବିନ୍ଦୁରୁ ଉକ୍ତ ବୃତ୍ତପ୍ରତି ଦୁଇଟି ଏବଂ କେବଳ ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ ସମ୍ଭବ ।
ସ୍ପର୍ଶକର ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁ ଓ ବହିଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁକୁ ଯୋଗକରୁ ଥ‌ିବା ରେଖାଖଣ୍ଡକୁ ସ୍ପର୍ଶକଖଣ୍ଡ (Tangent segment) କୁହାଯାଏ ।

ଉପପାଦ୍ୟ – 13 :
କୌଣସି ବୃତ୍ତର ବହିଃସ୍ଥ ଏକ ବିନ୍ଦୁରୁ ଉକ୍ତ ବୃତ୍ତ ପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ସ୍ପର୍ଶକଖଣ୍ଡ ଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 1 : କୌଣସି ବୃତ୍ତର ଏକ ବହିଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁ P ଠାରୁ ବୃତ୍ତପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ସ୍ପର୍ଶକ ଖଣ୍ଡ \(\overline{\mathrm{PQ}}\) ଓ \(\overline{\mathrm{PR}}\) ହେଲେ ଏବଂ O ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ର ହେଲେ \(\overline{\mathrm{PO}}\), ∠QPR ଓ ∠QORକୁ ସମନ୍ଦିଖଣ୍ଡ କରେ ।

ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 2 : କୌଣସି ବୃତ୍ତର ଏକ ବହିଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁ P ଠାରୁ ଅଙ୍କିତ ସ୍ପର୍ଶକଖଣ୍ଡ \(\overline{\mathrm{PQ}}\) ଓ \(\overline{\mathrm{PR}}\) ହେଲେ ଏବଂ ୦ ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ର ହେଲେ \(\overline{\mathrm{PO}}\), \(\widehat{\mathbf{Q R}}\) ଚାପକୁ ସମସ୍ଵିଖଣ୍ଡକ କରେ । ଅର୍ଥାତ୍‌ \(\widehat{\mathbf{Q M}}\) ≅ \(\widehat{\mathbf{R M}}\) ⇒ \(\overline{\mathrm{QM}}\) ≅ \(\overline{\mathrm{RM}}\) ।

→ ଏକାନ୍ତର ଚାପ (Alternate arc) :
(i) ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ ABC ବୃତ୍ତର – ବିନ୍ଦୁରେ ବୃତ୍ତପ୍ରତି \(\overleftrightarrow{PQ}\) ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କିତ ।
\(\overline{\mathrm{TA}}\) ଏକ ଜ୍ୟା ।
\(\overline{\mathrm{TA}}\) ଜ୍ୟାକୁ \(\overleftrightarrow{PQ}\) ସ୍ପର୍ଶକର ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁଗାମୀ ଜ୍ୟା କୁହାଯାଏ ।

(ii) \(\overline{\mathrm{TA}}\) ଜ୍ଯା \(\overleftrightarrow{PQ}\) ସହ ∠ATP ଓ ∠ATQ ଅଙ୍କନ କରେ ।
ଜ୍ୟା \(\overline{\mathrm{TA}}\) ଦ୍ଵାରା ବୃତ୍ତ ABC ରେ ଦୁଇଟି ଚାପ \(\widehat{\mathbf{A B T}}\) ଓ \(\widehat{\mathbf{A D T}}\) ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ।
\(\overline{\mathrm{TA}}\) ଜ୍ୟାର P ଯେଉଁ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ, B ବିନ୍ଦୁ ତା’ର ବିପରୀତ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏଠାରେ \(\widehat{\mathbf{A B T}}\) କୁ ∠ATPର ଏକାନ୍ତର ଚାପ କହନ୍ତି ।
ଏହି ଚାପର ଅନ୍ତର୍ଲିଖ୍ ∠ABT କୁ ∠ATPର ଏକାନ୍ତର ଚାପାନ୍ତର୍ଲିଖ କୋଣ କୁହାଯାଏ ।
∠ACT ମଧ୍ଯ ∠ATPର ଅନ୍ୟ ଏକ ଏକାନ୍ତର ଚାପାନ୍ତର୍ଲିଖ କୋଣ ।
∠ATQ ର ଏକାନ୍ତର ଚାପ \(\widehat{\mathbf{A D T}}\) ଓ ଏକ ଏକାନ୍ତର ଚାପାନ୍ତର୍ଲିଖ କୋଣ ∠ADT ।

ପ୍ରମେୟ 3.2 :
ବୃତ୍ତର ଏକ ସ୍ପର୍ଶକ, ଏହାର ସ୍ପର୍ଶବିଦୁଗାମୀ କୌଣସି ଏକ ଜ୍ୟା ସହିତ ଯେଉଁ କୋଣ ଉତ୍ପନ୍ନ କରେ, ତା’ର ପରିମାଣ ସହ ଉକ୍ତ କୋଣର ଏକାନ୍ତର ଚାପାନ୍ତର୍ଲିଖ କୋଣର ପରିମାଣ ସମାନ ।

ପ୍ରମେୟ 3.3 : (ପ୍ରମେୟ 3.2ର ବିପରୀତ କଥନ)
ଏକ ବୃତ୍ତର କୌଣସି ଜ୍ୟା, ଏହାର ଏକ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ ଦେଇ ଅଙ୍କିତ ଏକ ସରଳରେଖା ସହ ଯେଉଁ କୋଣ ଅଙ୍କନ କରେ, ତାହା ଉକ୍ତ କୋଣର ଏକାନ୍ତର ଚାପାନ୍ତର୍ଲିଖ କୋଣ ସହ ସମପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ ହେଲେ, ସରଳରେଖାଟି ବୃତ୍ତପ୍ରତି ଏକ ସ୍ପର୍ଶକ ହେବ ।

→ ବୃତ୍ତର ବହିଃସ୍ଥ ଏକ ବିନ୍ଦୁ ଦେଇ ବୃତ୍ତପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଛେଦକ :

L ରେଖା ABC ବୃତ୍ତର ଏକ ଛେଦକ ରେଖା ।
L ରେଖା ABC ବୃତ୍ତକୁ ଦୁଇଟି ବିନ୍ଦୁ A ଓ Bରେ ଛେଦ କରୁଛି ।
A ଓ Bର ମଧ୍ୟବର୍ତୀ ସମସ୍ତ ବିନ୍ଦୁ ଭିନ୍ନ Lରେଖା ଉପରିସ୍ଥ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ବିନ୍ଦୁ ବୃତ୍ତ ABCର ବହିଃସ୍ଥ ।
ଏହିଭଳି ଏକ ବହିଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁରୁ ABC ବୃତ୍ତପ୍ରତି ଅସଂଖ୍ୟ ଛେଦକ ରେଖାମାନ ଅଙ୍କନ କରାଯାଇ ପାରିବ ।

ଉପପାଦ୍ୟ 14 :
ଏକ ବୃତ୍ତର ବହିଃସ୍ଥ କୌଣସି ଏକ ବିନ୍ଦୁ P ଦେଇ ବୃତ୍ତପ୍ରତି ଏକ ସ୍ପର୍ଶକଖଣ୍ଡ \(\overline{\mathrm{PT}}\) ଏବଂ ଏକ ଛେଦକ \(\overleftrightarrow{PAB}\)
ଅଙ୍କିତ ଛେଦକ PA × PB = PT² ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 1 :
ଏକ ବୃତ୍ତର ବହିଃସ୍ଥ କୌଣସି ଏକ ବିନ୍ଦୁ P ଦେଇ ଦୁଇଟି ଛେଦକ ଯଦି ବୃତ୍ତକୁ ଯଥାକ୍ରମେ A, B ଓ C, D ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରନ୍ତି, ତେବେ ସ୍ପର୍ଶକ \(\overleftrightarrow{PT}\) (ସ୍ପର୍ଶ ବିନ୍ଦୁ T) ଅଙ୍କନ କରି ପ୍ରମାଣ
∴ PA × PB = PC × PD

→ ଏକାଧିକ ବୃତ୍ତ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେତେକ ତଥ୍ୟ :
ଏକ ସମତଳରେ S₁ ଓ S₂ ଦୁଇଟି ବୃତ୍ତ ।
(i) ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ର (କ) ଓ (ଖ)ରେ S₁ ଓ S₂ ଦୁଇଟି ଅଣଛେଦୀ ବୃତ୍ତ ।
(ii) ଚିତ୍ର (ଗ)ରେ S₁ ଓ S₂ ପରସ୍ପରକୁ ଦୁଇଟି ବିନ୍ଦୁରେ ଏବଂ ଚିତ୍ର (ଘ) ଓ (ଙ)ରେ ପରସ୍ପରକୁ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରୁଛନ୍ତି ।

(iii) ଚିତ୍ର (ଚ)ରେ ଉଭୟ ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ର ଅଭିନ୍ନ କିନ୍ତୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ଭିନ୍ନ । ଏହି ବୃତ୍ତ ଦ୍ଵୟକୁ ଏକ-କେନ୍ଦ୍ରିକ (Concentric) ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ । S₁ ଓ S₂ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟ ଏବଂ S₁ ବୃତ୍ତର ବହିର୍ଦେଶରେ ଥ‌ିବା S₂ ବୃତ୍ତର ଅନ୍ତଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ସେଟ୍‌କୁ ବୃତ୍ତାକାର ବଳୟ (Circular annulus) କୁହାଯାଏ । ଏକ ବୃତ୍ତାକୃତି ବଳୟରେ ବହିଃସ୍ଥ ବୃତ୍ତର ଅନ୍ତର୍ଦେଶ ଓ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ ବୃତ୍ତର ବହିର୍ଦ୍ଦେଶର ଛେଦଦ୍ୱାରା ଗଠିତ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ବଳୟାକୃତି କ୍ଷେତ୍ର (Annular Region) କୁହାଯାଏ ।
(iv) ପାର୍ଶ୍ଵସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ S₁ ଓ S₂ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ A ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରୁଛନ୍ତି । \(\overleftrightarrow{AB}\) ସରଳରେଖାକୁ ଏହି ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର ରାଡ଼ିକାଲ ଅକ୍ଷ (Radical axis) କୁହାଯାଏ । \(\overline{PT}\) ରେଖାଖଣ୍ଡକୁ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର ସାଧାରଣ ଜ୍ୟା (common chord) କୁହାଯାଏ ।

(ରାଡ଼ିକାଲ୍ ଅକ୍ଷ ଉପରିସ୍ଥ ଯେକୌଣସି ବିନ୍ଦୁରୁ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟ ପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ସ୍ପର୍ଶକଖଣ୍ଡ ଦ୍ଵୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ।)

→ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ (Common Tangents) :
ଏକ ସମତଳରେ ଥିବା ଦୁଇଟି ବୃତ୍ତକୁ ସେହି ସମତଳରେ ଯେଉଁ ସରଳରେଖା ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟକୁ ସ୍ପର୍ଶକରେ ତାହାକୁ ଉକ୍ତ ବୃତ୍ତଦ୍ବୟର ଏକ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ (Common tangent) କୁହାଯାଏ ।

(a) ପରସ୍ପର ଅଣଛେଦୀ ବୃତ୍ତର ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ :
ଚିତ୍ର (a) ଓ (b) ପ୍ରତ୍ୟେକରେ ଦୁଇଟି ଅଣଛେଦୀ ତଥା ପରସ୍ପର ବହିଃସ୍ଥ ବୃତ୍ତର ଚିତ୍ର ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ଚିତ୍ର (a)ରେ ଥିବା S₁ ଓ S₂ ଉଭୟ ବୃତ୍ତକୁ L₁ ସରଳରେଖା ସ୍ପର୍ଶ କରୁଛି । ବୃତ୍ତ ଦ୍ବୟର କେନ୍ଦ୍ର O₁ ଓ O₂ ଉଭୟ L₁ ରେଖାରେ ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏପରିସ୍ଥଳେ L₁ ରେଖାକୁ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର ସରଳ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ (direct common tangent) କୁହାଯାଏ । L₂ ରେଖା ମଧ୍ୟ ଚିତ୍ର (a)ରେ ଥ‌ିବା ବୃତ୍ତ ଦ୍ବୟର ଅନ୍ୟ ଏକ ସରଳ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ । ଏଣୁ ଏକ ସମତଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଦୁଇଟି ଅଣଛେଦୀ ତଥା ପରସ୍ପର ବହିଃସ୍ଥ ବୃତ୍ତର ଦୁଇଗୋଟି ସରଳ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ ଥାଏ (ଚିତ୍ର (a)) ।

ଚିତ୍ର (b)ରେ ଥ‌ିବା S₃ ଓ S₄ ବୃତ୍ତ ଦ୍ଵୟକୁ L₃ ସରଳରେଖା ସ୍ପର୍ଶକ କରୁଛି ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର O₃ ଏବଂ O₄, L₃ ରେଖାର ବିପରୀତ ପାର୍ଶ୍ବରେ ଅଛନ୍ତି । ଏପରି କ୍ଷେତ୍ରରେ, ବୃତ୍ତ ଦ୍ବୟର ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକକୁ ତୀର୍ଯ୍ୟକ୍ ସାଧାରଣ asi (transverse common tangent) |
ଦୁଇଟି ଅଣଛେଦୀ ତଥା ପରସ୍ପର ବହିଃସ୍ଥ ବୃତ୍ତ ଲାଗି ଦୁଇଟି ତୀର୍ଯ୍ୟକ୍ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ ଥାଏ । (ଚିତ୍ର (b)

ଚିତ୍ରରେ ଦୁଇଟି ଅଣଛେଦୀ ବୃତ୍ତ Sã ଓ S, ମଧ୍ୟରୁ S, ବୃତ୍ତ S, ବୃତ୍ତର ଅନ୍ତଃସ୍ଥ । ଏଣୁ ଏପରି କ୍ଷେତ୍ରରେ କୌଣସି ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ ରହିବା

(b) ସ୍ପର୍ଶକ ବୃତ୍ତର ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ :

(i) ବହିଃସ୍ପର୍ଶୀ ସ୍ପର୍ଶକ ବୃତ୍ତର ସରଳ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ : ଚିତ୍ର (a)ରେ S₁ ଓ S₂ ବୃତ୍ତଦ୍ବୟ ସ୍ପର୍ଶକ ବୃତ୍ତ ( ବହିଃସ୍ପର୍ଶୀ) L₁ ଓ L₂ ଉଭୟ S₁ ଓ S₂ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର ସରଳ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ ।
(ii) ବହିଃସ୍ପର୍ଶୀ ସ୍ପର୍ଶକ ବୃତ୍ତର ତୀର୍ଯ୍ୟକ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ : ଚିତ୍ର (b)ରେ S₃ ଓ S₄ ବହିଃସ୍ପର୍ଶୀ ସ୍ପର୍ଶକ ବୃତ୍ତ । L₃ ହେଉଛି ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର ତୀର୍ଯ୍ୟକ୍ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ । ଏହା ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁରେ ହିଁ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରୁଛି ।
(iii) ଅନ୍ତଃସ୍ପର୍ଶୀ ସ୍ପର୍ଶକ ବୃତ୍ତର ସରଳ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ : ଚିତ୍ର (c)ରେ S₅ ଓ S₆ ବୃତ୍ତ ଦ୍ବୟ ଅନ୍ତଃସ୍ପର୍ଶୀ ସ୍ପର୍ଶକ ବୃତ୍ତ । L₄ ରେଖା ଉଭୟ ବୃତ୍ତର ସ୍ପର୍ଶ ବିନ୍ଦୁରେ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରୁଛି । ଏହା ହେଉଛି ବୃତ୍ତ ଦ୍ଵୟର ସରଳ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ ।

(c) ପରସ୍ପରଛେଦୀ ଦୁଇଟି ଛେଦବିନ୍ଦୁ ଥ‌ିବା ବୃତ୍ତର ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ :

ଚିତ୍ରରେ S₁ ଓ S₂ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ A ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରନ୍ତି । ଏଠାରେ L₁ ଓ L₂ ରେଖାଦ୍ବୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ S₁ ଓ S₂ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରନ୍ତି । ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର କେନ୍ଦ୍ର O₁ ଏବଂ O₂ ଉଭୟ L₁ ର ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ । O₁ ଏବଂ O₂ ଉଭୟ L₂ର ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏଣୁ L₁ ଓ L₂ ପ୍ରତ୍ୟେକ, S₁ ଓ S₂ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର ସରଳ ସାଧାରଣ ସ୍ପର୍ଶକ ।

ଉପପାଦ୍ୟ 15 :
ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକ ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ରଦ୍ଵୟ ଓ ସ୍ପର୍ଶବିନ୍ଦୁ ଏକ ସରଳରେଖାର ଅବସ୍ଥିତ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 1 : ଦୁଇଟି ବହିଃସ୍ପର୍ଶୀ ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ରଦ୍ଵୟର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଦୂରତା, ଉକ୍ତ ବୃତ୍ତଦ୍ବୟର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧର ସମଷ୍ଟି ସହ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 2 : ଦୁଇଟି ଅନ୍ତଃସ୍ପର୍ଶୀ ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ରତ୍ୱୟର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଦୂରତା ଉକ୍ତ ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧର ଅନ୍ତର ସହ ସମାନ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class History Important Questions Chapter 11 ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ବିଖଣ୍ଡୀକରଣ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 History Important Questions Chapter 11 ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ବିଖଣ୍ଡୀକରଣ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ବିଖଣ୍ଡୀକରଣ ପାଇଁ କେଉଁ କେଉଁ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ଦାୟୀ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ନିମ୍ନଲିଖ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ବିଖଣ୍ଡୀକରଣ ପାଇଁ ଦାୟୀ ଅଟେ ।

• ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଏବଂ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ତୀବ୍ର ମତଭେଦ ଘଟି ବିଶ୍ୱରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରାଧାନ୍ୟ କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲା ।
• ଅଶୀ ଦଶକର ଆରମ୍ଭରୁ ମୁଦ୍ରାସ୍ପତି, ଆବଶ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀର ଅଭାବ, କୃଷି ଉତ୍ପାଦ ହ୍ରାସ ଏବଂ କଳାବଜାରର ପ୍ରଭାବରୁ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇପଡ଼ିଲା । ଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରି କାର ରାଷ୍ଟ୍ର ପତି ରୋନାଲ୍ଡ ରିଗାନ୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଘୋଷିତ ତାରକା ଯୁଦ୍ଧ ଯୋଜନା ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଦୁର୍ବଳ ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ଅତ୍ୟଧ୍ଵ ସାମରିକ ଖର୍ଚ୍ଚର ବୋଝ ଲଦି ଦେଇଥିଲା ।
• ୧୯୮୬ ମସିହାରେ ଗୋର୍ବାଚେର୍‌ଙ୍କଦ୍ଵାରା ଘୋଷିତ ଗ୍ଲାସ୍‌ସ୍ତ ନୀତିଦ୍ୱାରା ୱାରସ୍ ଚୁକ୍ତି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସମୂହର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବ୍ୟାପାରରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ହସ୍ତକ୍ଷେପ ବନ୍ଦ କରି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କୋହଳ କରି ଦିଆଯିବାରୁ ସେସବୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ଗୁଡ଼ିକରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସରକାରର ପତନ ଘଟିଲା ।
• ଗୋର୍ବାଚେଲ୍‌ଙ୍କ ଘୋଷିତ ପେରିସ୍ପାଇକା ଓ ଉସ୍କୋରେନୟ ନୀତିଦ୍ଵାରା ଲାଭ ହେଉନଥ୍ବା ଉଦେଗଗୁଡ଼ିକୁ ବଞ୍ଚ।ଈବାକୁ ଯାଇ ସରକାରୀ ଖର୍ଚ୍ଚ ବଢ଼ି ଚାଲିଲା । ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ସଂଘୀୟ ସରକାରକୁ ରାଜସ୍ୱ ଦେବାକୁ ମନା କରିଦେବାରୁ ଏହାର ଅର୍ଥନୀତି ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଗଲା ।
• କ୍ରମେ ସୋଭି ଏତ୍ ସଂଘର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ସାମାଜିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଭେଦ ତୀବ୍ରତର ହେଲା । ସେହି ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ବହୁ ଦଳୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରି ସମାଜବାଦୀ ଓ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଦଳ ଗଠନ କଲେ ଏବଂ ସ୍ଵାଧୀନତା ଘୋଷଣା କଲେ । ଫଳରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କ୍ଷମତା ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଗଲା ।
• କ୍ଷମତା ଦଖଲ ପାଇଁ ସାମ୍ୟବାଦୀଙ୍କ ସମସ୍ତ ଚେଷ୍ଟା ବିଫଳ ହେଲା । ୧୯୯୧ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୨୫ ତାରିଖରେ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଲେ ଓ ତା’ ପରଦିନ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଅସ୍ତିତ୍ବ ଲୋପ ପାଇଲା ।

କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। କେବେ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ପୃଥ‌ିବୀର ଅନ୍ୟତମ ବୃହତ୍ ଶକ୍ତି ରୂପେ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ? କାହାର ନେତୃତ୍ବରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୋଭିଏତ୍ ରୁପ୍‌ର ପ୍ରଭାବ ଓ ପ୍ରତିପତ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ?
Answer:

• ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ପୃଥ‌ିବୀର ଅନ୍ୟତମ ବୃହତ୍ ଶକ୍ତିରୂପେ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ।
• ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କ ବଳିଷ୍ଠ ନେତୃତ୍ଵରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରୁଷ୍ ପ୍ରଭାବ ଓ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା ।

୨। କିଏ, କେବେ ଓ କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଗ୍ଳାସ୍‌ନସ୍ତ ଓ ପେରିସ୍ତ୍ରୋଇକା ନୀତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ୧୮୮୬ ମସିହାରେ ରୁଷିଆର ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଓ ଆର୍ଥନୀତିକ ଅବସ୍ଥାକୁ ସୁଧାରିବାପାଇଁ ଗ୍ଲାସ୍‌ନସ୍ତ ଓ ପେରିସ୍ତ୍ରୋଇକା ନୀତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।

୩ । ଜାର୍ ଶାସନର ପତନ କିପରି ଘଟିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୧୭ ମସିହାରେ ରୁଷ୍ ଦେଶରେ ଏକଚ୍ଛତ୍ରବାଦୀ ଓ ଅତ୍ୟାଚାରୀ ଜାର୍ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ବୋଲ୍‌ସେଭିକ୍ ଆନ୍ଦୋଳନ ସଂଘଟିତ ହେବାଦ୍ୱାରା ଜାର୍ ଶାସନର ପତନ ଘଟିଥିଲା ।

୪। ୧୯୪୯ ମସିହା ବେଳକୁ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ କେଉଁ କେଉଁ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୪୯ ମସିହା ବେଳକୁ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ପୂର୍ବ ଇଉରୋପୀୟ ଦେଶ ଯଥା ପୋଲାଣ୍ଡ, ହଙ୍ଗେରୀ, ଚେକୋସ୍ଲୋଭାକିଆ, ରୁମାନିଆ, ବୁଲ୍‌ଗେରିଆ, ଆଲବାନିଆ, ପୂର୍ବ-ଜର୍ମାନୀ ପ୍ରଭୃତିରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ, ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲା ।

Objective Type Questions With Answers
A. ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। କେବେ ଲେନିନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ୧୫ଟି ରାଜ୍ୟର ସମାହାରରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୨୩ ମସିହାରେ ଲେନିନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ୧୫ଟି ରାଜ୍ୟର ସମାହାରରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ।

୨ । ରୁଷ୍ଠର ଶେଷ ଜାର୍ ଦ୍ବିତୀୟ ନିକୋଲାସ୍ କେଉଁ ବିପ୍ଳବଦ୍ଵାରା ଗାଦିଚ୍ୟୁତ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ରୁଷ୍ ଶେଷ ଜାର୍ ଦ୍ବିତୀୟ ନିକୋଲାସ୍ ୧୯୧୭ ମସିହା ଫେବୃୟାରୀ ବିପ୍ଳବଦ୍ଵାରା ଗାଦିଚ୍ୟୁତ ହୋଇଥିଲେ ।

୩ । ରୁଷ୍ଠ ସମ୍ରାଟମାନେ କେଉଁ ମସିହାରୁ ଜାର୍ ଉପାଧ୍ ଧାରଣ କରୁଥିଲେ ?
Answer:
ରୁପ୍‌ର ସମ୍ରାଟମାନେ ୧୫୪୭ ମସିହାରୁ ଜାର୍ ଉପାଧ୍ ଧାରଣ କରିଥିଲେ ।

୪ । କେଉଁ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଷ୍ଟାଲିନ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଶାସନ ଦୃଢ଼ ହସ୍ତରେ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୫୩ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଷ୍ଟାଲିନ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଶାସନ ଦୃଢ଼ ହସ୍ତରେ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।

୫। ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କିଏ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ନିକିତା କୃଶ୍ଚେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ।

୬। ଷ୍ଟାର୍ଲିନ୍‌ଙ୍କର ବଳିଷ୍ଠ ନେତୃତ୍ବର କି’ ପ୍ରଭାବ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଉପରେ ପଡ଼ିଥିଲା ?
Answer:
ଷ୍ଟାର୍ଲିନ୍‌ଙ୍କର ବଳିଷ୍ଠ ନେତୃତ୍ବ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ବରେ ସାମ୍ୟବାଦର ଲୌହ ପରଦାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାର ପ୍ରତିପତ୍ତିକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଥିଲା ।

୭ । ସାମ୍ୟବାଦୀ ଲୌହ ପରଦା ନୀତି ଯୋଗୁଁ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ କିପରି କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଲା ?
Answer:
ସାମ୍ୟବାଦୀ ଲୌହ ପରଦା ନୀତି ଯୋଗୁଁ ବିଶ୍ବସ୍ତରୀୟ ସୂଚନା ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ଶିଳ୍ପାୟନ ସୁଫଳରୁ ସୋଭିଏତ ସଂଘ ବଞ୍ଚିତ ହୋଇ ଅନଗ୍ରସରତାର ଶିକାର ହୋଇଥିଲା ।

୮ । ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ କେବେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହେଲେ ?
Answer:
୧୯୯୦ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ୧୫ ତାରିଖରେ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଥମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହେଲେ ।

୯ । ବୋରିସ୍ ୟେଲସିନ୍ କିଏ ?
Answer:
ବୋରିସ୍ ୟେଲସିନ୍ ରୁଷ୍ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ ।

୧୦ । କେବେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଅସ୍ତିତ୍ବ ଲୋପ
Answer:
୧୯୯୧ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୨୬ ତାରିଖରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଅସ୍ତିତ୍ଵ ଲୋପ ପାଇଲା ।

B. ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧ । ସୋଭିଏତ୍ ରୁମ୍‌ରେ କେବେ ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୨୮ ମସିହା

୨ । ଲେନିନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ କେତୋଟି ରାଜ୍ୟର ସମାହାରରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୫

୩। ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ କେଉଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସମୟରେ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ନିକିତ କୃଶ୍ଚେଭ୍

୪। କେଉଁ ଘଟଣା ଯୋଗୁଁ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ କେଉଁ ମନୋଭାବ ଯୋଗୁଁ ସେ ସାମ୍ୟବାଦୀଙ୍କଦ୍ଵାରା ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଚେର୍ଣ୍ଣୋବିଲ୍ ଆଣବିକ ଦୁର୍ଘଟଣା

୫ । ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂସ୍କାର କେବେଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୨୧

୬ । ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନିକିତା କୃଶ୍ଚେର୍‌ଙ୍କର କେଉଁ ମନୋଭାବ ଯୋଗୁଁ ସେ ସାମ୍ୟବାଦୀଙ୍କଦ୍ଵାରା ନିନ୍ଦିତ ହେଲେ ?
Answer:
ଉଦାରବାଦୀ ମନୋଭାବ

୭। ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ତାରକା ଯୁଦ୍ଧ ଯୋଜନା ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଉପରେ କି ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥୁଲା ?
Answer:
ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଉପରେ ଅତ୍ୟକ ସାମରିକ ଖର୍ଚ୍ଚର ବୋଝ ଲଦି ଦେଇଥୁଲା

୮। ୧୯୯୦ ମସିହାରେ କିଏ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍

୯। କେଉଁ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷର ସରକାର ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ହରାଇଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୯୦

୧୦ । ଜର୍ଜିଆ କେବେ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ର ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ରାଜ୍ୟ ଗୋଷ୍ଠୀ ସହିତ ମିଶିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୯୩

୧୧ । ଆମେରିକାର ତାରକା ଯୁଦ୍ଧ କେଉଁ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ଅଧିକ ଚାପ ପକାଇଥିଲା ?
Answer:
ରୁ ଷ୍

୧୨ । ୧୯୮୬ ମସିହାରେ ସୋଭିଏତ୍ ରୁମ୍‌ରେ କେଉଁ ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା ?
Answer:
ଚେର୍ଣ୍ଣୋବିଲ୍ ଆଣବିକ ଦୁର୍ଘଟଣା

୧୩ । ‘ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍’ କେବେ ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୮୫

୧୪ । ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନେ ସଂଘୀୟ ସରକାରଙ୍କୁ କ’ଣ ଦେବାକୁ ମନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ରାଜସ୍ଵ

୧୫ । ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷର ‘ପେରିସ୍ତ୍ରୋଇକା’ର ଅର୍ଥ କ’ଣ ?
Answer:
ଆର୍ଥନୀତିକ ପୁନର୍ବିନ୍ୟାସ

୧୬ । ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ‘ଉସ୍କୋରେନିୟେ’ର ଅର୍ଥ କ’ଣ ?
Answer:
ଦ୍ରୁତ ଆର୍ଥନୀତିକ ବିକାଶ

୧୭ । ରୁଷିଆରେ ନୂତନ ଆର୍ଥିକ ନୀତି କେବେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୮୬

୧୮। କେଉଁ ନୀତିଦ୍ୱାରା ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ଅଧିକାର ସମ୍ଭବ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଗ୍ଳାସନସ୍ତ

୧୯ । ସହସ୍ରାଧୂକ ରାଜନୈତିକ ବନ୍ଦୀ ଏବଂ ବିରୋଧୀମାନଙ୍କୁ ରୁଷରେ କେବେ କାରମୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୮୬ ମସିହା

୨୦ । ୧୯୮୭ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ମାସରେ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ରୁଷରେ କେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା

C. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

୧। ୧୯୨୮ ମସିହାରେ ରୁଷ୍ଠରେ ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ _______ ଯୋଜନା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍

୨ । __________ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଷ୍ଟାଲିନ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଶାସନକୁ ଦୃଢ଼ ହସ୍ତରେ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୫୩

୩ । ୧୫୪୭ ମସିହାରେ ୧୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ ରୁଷର ପ୍ରଥମ ଜାର୍ _______ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ଚତୁର୍ଥ ଇଭାନ୍

୪। ରୁଷର ଶେଷ ଜାର୍ _______ ଥିଲେ ।
Answer:
ଦ୍ଵିତୀୟ ନିକେଲାସ୍

୫। ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁପରେ _________ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ନିକିତା କୃଶ୍ଚେଭ୍

୬। ରୁଷ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ________ ଜଣେ ଉଦାରବାଦୀ ନେତା ଥିଲେ ।
Answer:
ନିକିତା କୃଶ୍ଚେଭ୍

୭। ‘ତାରକା ଯୁଦ୍ଧ’ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ________ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।
Answer:
ରୋନାଲଡ଼ ରିଗାନ୍

୮।  __________ ମସିହାରେ ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ରୁପ୍‌ରେ ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୨୮

୯। ଚେର୍ଣ୍ଣୋବିଲ୍ ଆଣବିକ ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ରରେ ଦୁର୍ଘଟଣା _________ ମସିହାରେ ଘଟିଥିଲା ।
Answer:
୧୯୮୬

୧୦ । ‘କୃଶ୍ଚେଭ୍’ _________ ମସିହାରେ କ୍ଷମତାରୁ ଅପସରି ଯାଇଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୬୪

୧୧। _________ ମସିହାରେ ରୁଷ୍ଠରେ ଜାର୍ ଶାସନର ପତନ ଘଟିଥିଲା ।
Answer:
୧୯୧୭

୧୨ । ଲେନିନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ________ ଟି ରାଜ୍ୟର ସମାହାରରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ।
Answer:
୧୫

୧୩ । ୧୯୨୮ ମସିହାରେ ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ ଙ୍କଦ୍ୱାରା
Answer:
ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ

୧୪। _______ ମସିହାରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଅସ୍ତିତ୍ବ ଲୋପ ପାଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୯୧

D. ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ ( ✓) ଓ ଭୁଲ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✗) ଲେଖ ।

୧। ୧୯୨୮ ମସିହାରେ ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍ ରୁଷିଆରେ ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
୨ । ରୁଷର ସମ୍ରାଟମାନେ ୧୫୪୬ ମସିହାରୁ ଜାର୍ ଉପାଧ୍ ଧାରଣ କରୁଥିଲେ ।
୩। ଚତୁର୍ଥ ଇଭାନ୍ ରୁଷିଆର ଦ୍ବିତୀୟ ଜାର୍ ଥିଲେ ।
୪। ରୁଷିଆର ଶେଷ ଜାରି ଥିଲେ ଜାର ଦ୍ଵିତୀୟ ଆଲେକ୍‌ଜାଣ୍ଡର ।
୫। ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କ ପରେ ନିକିତା କୃଶ୍ଚେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ।
୬। ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜର୍ଜ ବୁଶ୍ ‘ତାରକା ଯୁଦ୍ଧ’ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।
୭। ୧୯୮୫ ମସିହାରେ ଚେର୍ଣ୍ଣୋବିଲ୍ ଆଣବିକ ଶକ୍ତିକେନ୍ଦ୍ରରେ ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା ।
୮ । ମିଖାଇଲ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ୧୯୮୬ ମସିହାରେ ସୋଭିଏତ୍ ପଲିଟିବ୍ୟୁରେର ସମ୍ପାଦକ ହେଲେ ।
୯ । ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ବିଲୋପ ୧୯୯୧ ଡିସେମ୍ବର ୨୬ ତରିଖରେ ହୋଇଥିଲା ।
୧୦ । ୧୦ଗୋଟି ରାଜ୍ୟକୁ ନେଇ ଏକ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

Answer:
୧। (✓)
୨ । (✗)
୩ । (✗)
୪। (✗)
୫। (✓)
୬। (✗)
୭। (✗)
୮ । (✗)
୯ । (✓)
୧୦ । (✗)

E. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦକୁ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହ ମିଳନ କରି ଲେଖ ।

F. ରେଖାଙ୍କିତ ପଦକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର ।

୧ । ଜର୍ଜିଆ ୧୯୯୨ ମସିହାରେ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ସହିତ ମିଶି ଯାଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୯୩

୨। ୧୯୯୧ ଡିସେମ୍ବର ୨୧ ତାରିଖ ସୁଦ୍ଧା ୧୨ଗୋଟି ରାଜ୍ୟକୁ ନେଇ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ଏକ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ଗଠିତ ହୋଇସାରିଥିଲା ।
Answer:
୧୧ ଗୋଟି

୩। ଜାର୍ ଦ୍ୱିତୀୟ ନିକୋଲାସ୍ ୧୯୧୭ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ବିପ୍ଳବଦ୍ଵାରା ଗାଦିଚ୍ୟୁତ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ଫେବୃୟାରୀ

୪ । ମିଖାଇଲ ଗୋର୍ବାଚେଭ ସୋଭିଏତ ସଂଘରେ ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍

୫। ତାରକା ଯୁଦ୍ଧ ସୋଭିଏତ ସଂଘର ଯୋଜନା ଥିଲା ।
Answer:
ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା

୬ । ୧୫୪୭ ମସିହାରେ ଜାର ଦ୍ଵିତୀୟ ନିକୋଲାସ ରୁଷର ପ୍ରଥମ ଜାର୍ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ଚତୁର୍ଥ ଇଭାନ୍

୭। ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂସ୍କାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ୧୯୨୦ ମସିହାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୨୧

୮। ଲିଓନିଡ୍ର ବେଜନେଇ ୧୯୫୩ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଶାସନ ଦୃଢ଼ ହସ୍ତରେ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍

୯ । ୧୯୮୮ ମସିହାରେ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ତାଙ୍କର ନୂତନ ଆର୍ଥନୀତିକ ନୀତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୮୬

୧୦ । ରୁଷ୍ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ୧୯୮୭ ମସିହାରେ ଯୋଶେଫ ଷ୍ଟାଲିନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବଚେଭ୍

G. ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ସଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

Question 1.
ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ କେବେ ରୁଷରେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ?
(A) ୧୯୮୫
(B) ୧୯୮୭
(C) ୧୯୮୮
(D) ୧୯୯୦
Answer:
(B) ୧୯୮୭

Question 2.
ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ କେବେ ଇସ୍ତଫା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
(A) ୧୯୮୯
(B) ୧୯୯୦
(C) ୧୯୯୧
(D) ୧୯୯୨
Answer:
(C) ୧୯୯୧

Question 3.
କେବେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଅସ୍ଥିତ୍ଵ କେବେ ଲୋପ ପାଇଥିଲା ?
(A) ୧୯୮୭
(B) ୧୯୮୯
(C) ୧୯୯୦
(D) ୧୯୯୧
Answer:
(D) ୧୯୯୧

Question 4.
କୃଷ୍ଟେଭ୍ କେବେ କ୍ଷମତାରୁ ଅପସରି ଯାଇଥିଲେ ?
(A) ୧୯୬୨
(B) ୧୯୬୩
(C) ୧୯୬୪
(D) ୧୯୬୭
Answer:
(C) ୧୯୬୪

Question 5.
କେଉଁ ମସିହାରେ ରୁଷ୍ଠରେ ଜାର୍ ଶାସନର ପତନ ଘଟିଥିଲା ?
(A) ୧୯୧୭
(B) ୧୯୧୯
(C) ୧୯୬୪
(D) ୧୯୬୭
Answer:
(A) ୧୯୧୭

Question 6.
ଲେନିନ୍ ଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ କେତୋଟି ରାଜ୍ୟର ସମାହାରରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ?
(A) ୨୧
(B) ୧୯
(C) ୧୫
(D) ୧୭
Answer:
(C) ୧୫

Question 7.
କେଉଁ ମସିହାରେ ସୋସେଫ୍ ଷ୍ଟ୍ର।ଲିନ୍ ଙ୍କତୃ।ରା ରୁଷ୍ରେ ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଥିଲା ।
(A) ୧୯୨୪
(B) ୧୯୨୮
(C) ୧୯୧୮
(D) ୧୯୨୯
Answer:
(B) ୧୯୨୮

Question 8.
ଚେୟୌବିଲ୍ ଆଣବିକ ଶକ୍ତି ଦୁର୍ଘଟଣା କେଉଁ ମସିହାରେ ଘଟିଥିଲା ?
(A) ୧୯୯୧
(B) ୧୯୯୦
(C)୧୯୮୫
(D) ୧୯୮୬
Answer:
(D) ୧୯୮୬

Question 9.
୧୯୨୩ ମସିହାରେ କାହା ନେତୃତ୍ୱରେ ୧୫ଟି ରାଜ୍ୟର ସମାହାରରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ?
(A) ଭ୍ଲାଡ଼ିମିର ଲେନିନ୍
(B) ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍
(C) ଆଲେକ୍ସି କୋସିଜିନ୍
(D) ଲିଓନିଡ୍ ବ୍ରେଜନେଭ୍
Answer:
(A) ଭ୍ଲାଡ଼ିମିର ଲେନିନ୍

Question 10.
ଲେନିନ୍‌ଙ୍କର ନୂତନ ଅର୍ଥନୈତିକ ନୀତିଦ୍ୱାରା କେବେଠାରୁ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂସ୍କାର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ୧୯୧୯ ମସିହା
(B) ୧୯୨୧ ମସିହା
(C) ୧୯୨୩ ମସିହା
(D) ୧୯୨୫ ମସିହା
Answer:
(B) ୧୯୨୧ ମସିହା

Question 11.
କେବେଠାରୁ ରୁଷର ସମ୍ରାଟମାନେ ଜାର୍ ଉପାଧ୍ ଧାରଣ କରୁଥିଲେ ?
(A) ୧୫୪୧ ମସିହା
(B) ୧୫୪୫ ମସିହା
(C) ୧୫୪୬ ମସିହା
(D) ୧୫୪୭ ମସିହା
Answer:
(D) ୧୫୪୭ ମସିହା

Question 12.
କେବେ ଚତୁର୍ଥ ଇଭାନ୍ ରୁ ଷ୍ଠ ପ୍ରଥମ ଜାର୍ ହୋଇଥିଲେ ?
(A) ୧୫୪୬ ମସିହା
(B) ୧୫୪୭ ମସିହା
(C) ୧୫୪୯ ମସିହା
(D) ୧୫୫୨ ମସିହା
Answer:
(B) ୧୫୪୭ ମସିହା

Question 13.
ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁପରେ କିଏ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ?
(A) ଲେନିନ୍
(B) ବ୍ରେଜ୍‌ନେଭ୍
(C) କୃଶ୍ଚେଭ୍
(D) କୋସିଜିନ୍
Answer:
(C) କୃଶ୍ଚେଭ୍

Question 14.
କେଉଁ ସୋଭିଏତ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସମୟରେ ଚୀନ୍‌ରଶାସକ ମାଓ-ସେ-ତୁକ୍‌ଙ୍କ ସହିତ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ସମ୍ପର୍କ ତିକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ଲେନିନ୍
(B) କଣ୍ଢେଭ୍
(C) କୋସିଜିନ୍
(D) ବ୍ରେଜ୍‌ନେଭ୍
Answer:
(B) କଣ୍ଢେଭ୍

Question 15.
କେଉଁ ଦେଶ ସାଙ୍ଗରେ ତୀବ୍ର ମତଭେଦ ଯୋଗୁଁ ବିଶ୍ଵରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରାଧାନ୍ୟ କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା
(B) ଚୀନ୍
(C) ଜର୍ମାନୀ
(D) ଜାପାନ
Answer:
(B) ଚୀନ୍

Question 16.
କିଏ ତାଙ୍କର ଉଦାରବାଦୀ ମନୋଭାବ ଯୋଗୁଁ କ୍‌ର ପନ୍ଥୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିନ୍ଦିତ ହୋଇ ୧୯୬୪ ମସିହାରେ କ୍ଷମତାରୁ ଅପସରି ଯାଇଥିଲେ ?
(A) ଲେନିନ୍
(B) କୋସିଜିନ୍
(C) ବ୍ରେଜ୍ନେଭ୍
(D) କୃଶ୍ଚେଭ୍
Answer:
(D) କୃଶ୍ଚେଭ୍

Question 17.
ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର କେଉଁ ଶାସକଙ୍କ ସମୟରେ ଏହାର ସାମରିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ଯଥେଷ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ?
(A) ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍
(B) କୋସିଜିନ୍
(C) ଲିଓନିଡ୍ ବ୍ରେଡ୍‌ନେଭ୍
(D) ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍
Answer:
(C) ଲିଓନିଡ୍ ବ୍ରେଡ୍‌ନେଭ୍

Question 18.
କିଏ ୧୯୮୫ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ସୋଭିଏତ୍ ପଲିଟିବ୍ୟୁରୋର ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକ ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ?
(A) ଲେନିନ୍
(B) ଆଲେକ୍ସି କୋସିଜିନ୍
(C) ଲିଓନିଡ୍ ବ୍ରେଜନେଭ୍
(D) ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍
Answer:
(D) ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍

Question 19.
କେବେ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ତାଙ୍କର ଗ୍ଳାସ୍‌ସ୍ତ ଓ ପେରିସ୍ପୋଇକା ନୀତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ?
(A) ୧୯୮୦
(C) ୧୯୮୭
(B) ୧୯୮୬
(D) ୧୯୮୮
Answer:
(B) ୧୯୮୬

Question 20.
କେଉଁ ନୀତିଦ୍ଵାରା ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘରେ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିବାର ସ୍ଵାଧୀନତା ଏବଂ ସମ୍ବାଦପତ୍ରର ସ୍ଵାଧୀନତା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ପେରିସ୍ତ୍ରୋଇକା
(B) ଉସ୍କୋରେନିୟୋ
(C) କ୍ଳାସ୍‌ନସ୍ତ
(D) ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନା
Answer:
(C) କ୍ଳାସ୍‌ନସ୍ତ

Question 21.
୧୯୯୦ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୫ ତାରିଖରେ କିଏ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ?
(A) ଲେନିନ
(B) ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍
(C) ବୋରିସ୍ ୟେଲ୍‌ସିନ୍
(D) ଲିଓନିଡ୍ ବ୍ରେଜନେଭ୍
Answer:
(B) ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍

Question 22.
ଆର୍ଥନୀତିକ ପୁନର୍ଗଠନ ଓ ଦ୍ରୁତ ଆର୍ଥନୀତିକ ବିକାଶ ନିମନ୍ତେ କିଏ ପେରିସ୍ପୋଇକା ଏବଂ ଉସ୍କୋରେନିୟୋ ନୀତିଦ୍ଵୟ ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ ?
(A) ଗୋର୍ବାଚେଭ୍
(B) ଲେନିନ୍‌
(C) କୋସିଜିନ୍
(D) କୃଶ୍ଚେଭ୍
Answer:
(A) ଗୋର୍ବାଚେଭ୍

Question 23.
କେଉଁ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ସୋଭିଏତ୍ ସରକାର ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ହରାଇଥିଲେ ?
(A) ୧୯୮୬
(B) ୧୯୮୮
(C) ୧୯୯୦
(D) ୧୯୯୧
Answer:
(C) ୧୯୯୦

Question 24.
୧୯୯୧ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୨୫ ତାରିଖ ଦିନ କିଏ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
(A) ୟେସିନ୍
(B) ଗୋର୍ବାଚେଭ୍
(C) ଲେନିନ୍
(D) କୋସିଜିନ୍
Answer:
(B) ଗୋର୍ବାଚେଭ୍

Question 25.
ଜର୍ଜିଆ କେବେ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ସହିତ ମିଶିଥିଲା ?
(A) ୧୯୮୬
(C) ୧୯୯୦
(B) ୧୯୮୮
(D) ୧୯୯୩
Answer:
(D) ୧୯୯୩

Question 26.
କେଉଁଟି ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନ ଥିଲା ?
(A) ବେଲାରୁଷ୍
(B) ଆର୍ମେନିଆ
(C) ଲାଟ୍‌ଭିଆ
(D) ମୋଲ୍‌ଲା
Answer:
(C) ଲାଟ୍‌ଭିଆ

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(d) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(d)

Question 1.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍ ର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 2520 ବର୍ଗମିଟର । ଏହାର ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଆଧାରର ବହୁମାନକର ଦେଶ୍ୟ 20 ମି., 21 ମି. ଓ 29 ମି. ହେଲେ, ଆୟତନ ମିଶ କର |
Solution:
ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମିବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 20 ମି., 21 ମି. ଓ 29 ମି. ।
∵ 20² + 21² = 29² ⇒ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 20 × 21 = 210 ବଗମି.
ମନେକର ପ୍ରିଜିମ୍ର ଉଚ୍ଚତା = h ମି.
ପ୍ରିଜିମ୍ର ସମଗ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଭୂମିର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା + 2 × ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= (20 + 21 + 29) × h + 2 × 210 = (70 h + 420) ବଗମି.
ପଣାକୁପାରେ, 70h + 420 = 2500
⇒ 70h = 2520 – 420 ⇒ 70h = 2100 ⇒ h = \(\frac { 2100 }{ 70 }\) = 30 ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମୂର ଆୟତନ = ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ × ଉଚ୍ଚତା = 210 × 30 ଘନ ମି. = 6300 ଘନ ମି.

Question 2.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମୂର ଭୂମି, 8√2 ସେ.ମି. ଦୀର୍ଘ କଣ୍ଠ ବିଶିଷ୍ଟ ସମକୋଣୀ ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ । ଉଚ୍ଚତା 14 ସେ.ମି. ହେଲେ ଆୟତନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଆଧାର ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ।
ଏହି ତ୍ରିଭୁଜର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 8√2 ସେ.ମି., ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା (h) = 14 ସେ.ମି.
ତେବେ ତ୍ରିଭୁଜର ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\frac{8 \sqrt{2}}{\sqrt{2}}\) = 8 ସେ.ମି.
ପ୍ରିଜିମୂର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 8 × 8 ସେ.ମି. = 32 ବ ସେ.ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍ର ଆୟତନ = ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ × ଉଚ୍ଚତା = (32 × 14) ଘନ ସେ.ମି. = 448 ଘନ ସେ.ମି.

Question 3.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମୂର ଆୟତନ 2520 ଘନ ମିଟର । ଏହାର ଆଧାର ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଯାହାର ସମକୋଣ ସଂଲଗ୍ନ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 7 ମି. ଓ 24 ମି. । ପ୍ରିଜିମ୍ବର ଉଚ୍ଚତା ଓ ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସ୍ଥିର କର ।
Solution:
ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍ବର ଆଧାର ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ । ଏହି ତ୍ରିଭୁଜର ସମକୋଣ ସଂଲଗ୍ନ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 7ମି. ଓ 24 ମି. |
କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\sqrt{7^2+24^2}\) = \(\sqrt{49+576}\) = \(\sqrt{625}\) = 25 ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 7 × 24 = 84 ବ.ମି.
ପ୍ରିଲିମର ରଳତା = ପ୍ରିଲିମ୍ଭ ଆୟତନ / କୁମିତ ଯେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 2520 }{ 84 }\) ମି. = 30 ମି.
∴ ପ୍ରିଜମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଭୂମିର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା
= (7 +24 + 25) × 30 = 56 × 30 = 1680 ବ.ମି.

Question 4.
15 ସେ.ମି. ଉଚ୍ଚ ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ଆଧାର ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଯାହାର କଣ୍ଠର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 10 ସେ.ମି., ଆୟତନ 360 ଘନ ସେ.ମି. ହେଲେ ଆଧାରର ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ପ୍ରିଜିମ୍‌ ଆଧାର ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ । ମନେକର ଆଧାରର ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a ସେ.ମି. ଓ b ସେ.ମି. |
ତ୍ରିଭୁଜର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 10 ସେ.ମି. ।
∴ a² + b² = 10² ⇒ a² + b² = 100
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) ab ବ. ସେ.ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଆୟତନ / ଭଳତା = \(\frac { 360 }{ 15 }\) = 24 ବ. ସେ.ମି.
∴ \(\frac { 1 }{ 2 }\) ab = 24 ⇒ ab = 48
(a + b)² = a² + b² + 2ab ⇒ (a + b)² = 100 + 2 × 48 = 196
⇒ a + b = √196 ⇒ a + b = 14
ସେହିପରି (a – b)² = a² + b² – 2ab ⇒ (a−b)² = 100 – 2 × 48
⇒ (a – b)² ⇒ 4 a – b = 2
(i) ଓ (ii) କୁ ଯୋଗକଲେ, 2a = 16 ⇒ a = 8 ସେ.ମି.
∴b = 14 – 8 = 6 ସେ.ମି.
∴ ଆଧାରର ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 8 ସେ.ମି. ଓ 6 ସେ.ମି. ।

Question 5.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ, ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର \(\frac { 8 }{ 9 }\) କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 96 ବର୍ଗମିଟର ଏବଂ ଆୟତନ 48 ଘନ ମିଟର ହେଲେ ଉଚ୍ଚତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 9 ବ.ମି.
∴ସମଗ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 96 × \(\frac { 9 }{ 8 }\) = 108 ବ.ମି.
⇒ ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 108 ବ.ମି.
⇒ 96 + 2 × ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 108 ବ.ମି. ⇒ 2 × ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 108 – 96 = 12 ବ.ମି.
⇒ ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 12 }{ 2 }\) ବ.ମି. = 6 ବ.ମି. |
⇒ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଆୟତନ = 48 ଘନ ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା = ଆୟତନ / ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 48 }{ 6 }\) ମି. = 8 ମି.

Question 6.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଆଧାର ପରିସୀମା 56 ମିଟର । ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 1680 ବର୍ଗମିଟର ଏବଂ ଆୟତନ 2520 ଘନମିଟର ହେଲେ ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଆଧାରର ପରିସୀମା = 56 ମି. । ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 1680 ବ.ମି.
ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା = 1680 ବ.ମି.
⇒ ଉଚ୍ଚତା = \(\frac { 1680 }{ 56 }\) ମି. = 30 ମି.
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଶଳତା = 30 ମି. | ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଆଧାରର = 2520ଘ.ମି.
⇒ ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ × ଉଚ୍ଚତା = 2520 ଘ.ମି.
⇒ ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 2520 }{ 30 }\) ବ.ମି. = 84 ବ.ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 84 ବର୍ଗମିଟର ।

Question 7.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ଆୟତନ 84√3 ଘ. ସେ.ମି. । ଉଚ୍ଚତା 7 ସେ.ମି. ଏବଂ ଆଧାର ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ହେଲେ ଆଧାରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା = 7 ସେ.ମି. ।
ପ୍ରିଜିମ୍ବର ଆୟତନ = 84√3 ଘ. ସେ.ମି.
ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ × ଉଚ୍ଚତା = 84√3 ଘ. ସେ.ମି.
⇒ ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{84 \sqrt{3}}{7}\) = 12√3 ବ. ସେ.ମି.
ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଆଧାର ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ । ମନେକର ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a ସେ.ମି. ।
∴ ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{\sqrt{3}}{4}\)a² ବ. ସେ.ମି. |
ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର, \(\frac{\sqrt{3}}{4}\)a² = 12√3 ⇒ a² = 12√3 × \(\frac{4}{\sqrt{3}}\) = 48 = a = √48 = 4√3 ସେ.ମି.
∴ ଆଧାରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 4√3 ସେ.ମି. ।

Question 8.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍ବର ଉଚ୍ଚତା 336 ସେ.ମି. । ଏହାର ଭୂମିର ବାହୁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 21 ସେ.ମି., 72 ସେ.ମି.,ଓ 75 ସେ.ମି. । 288 ସେ.ମି. ଉଚ୍ଚତା ଏବଂ 42√2 ସେ.ମି. ଦୀର୍ଘ କଣ୍ଠିଥିବା ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମି ବିଶିଷ୍ଟ ଅନ୍ୟ ଏକ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ଘନଫଳ ଯଦି ଏହି ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଘନଫଳ ସହିତ ସମାନ ହୁଏ, ତେବେ ଭୂମିର ବାହୁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ପ୍ରଥମ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମିବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରିଜିମୂର ଭୂମିର ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 21 ସେ.ମି., 72 ସେ.ମି. ଓ 75 ସେ.ମି. ।
ଏଠାରେ 21² + 72² = 75² ⇒ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ଭୂମି ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ \(\frac{1}{2}\) = × 21× 72 = 756 ବ. ସେ.ମି. |
ପ୍ରଥମ ପ୍ରିଜିମ୍ବର ଆୟତନ = ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ × ଉଚ୍ଚତା = 756 × 336 = 254016 ଘ. ସେ.ମି.
ମନେକର ଦ୍ୱିତୀୟ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମିର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a ସେ.ମି. ଓ b ସେ.ମି. ।
ତ୍ରିକୁଲାର କାଣ୍ଡର ଦେଶ୍ୟ = 42√2 ସେ.ମି. a² + b² = (42√2)² ⇒ a² + b² = 3528
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{1}{2}\)ab ବ.ସେ.ମି.
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ଆୟତନ = ପ୍ରଥମ ପ୍ରିଜିମୂର ଆୟତନ = 254016 ବ.ସେ.ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା = 288 ସେ.ମି.
କମିର ଯେତ୍ରଫଳ = ଆୟତନ / ଭଲଭା = \(\frac{254016}{288}\) = 882 ବ. ସେ.ମି. |
∴ \(\frac{1}{2}\)ab = 882 ⇒ ab = 1764
(a + b)² = a² + b² +2ab ⇒ (a + b)² = 3528 + 2 × 1764 = 3528 + 3528
⇒ (a+b)² = 7056 ⇒ a+ b = 84 …(i)
ସେହିପରି (a – b)² = a² + b² – 2ab ⇒ (a – b)² = 3528 – 2 × 1764
⇒ (a – b)² = 0 ⇒ a – b = 0 …(ii)
(i) ଓ (ii)ରୁ 2a = 84 ⇒ a = 42
∴ b = 84 – 42 = 42
∴ କମିର ଯେତ୍ରଫଳ ଦେଶ୍ୟ 42 ସେ.ମି. ଓ 42 ସେ.ମି. ।

Question 9.
8√3 ମିଟର ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍ର ଭୂମି ଗୋଟିଏ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ । ଏହି ପ୍ରିଜିମୂର ଆୟତନ 864 ଘନମିଟର ହେଲେ ଏହାର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ।
ମନେକର ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = a ମି. | ∴ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{\sqrt{3}}{4}\)a² ଦି.ମି.
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା = 8√3 ମି., ଫିଲିମ୍ୟର ଆୟତନ = 864 ମି.ମି.
⇒ ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ × ଉଚ୍ଚତା = 864 ଘ.ମି.
⇒ ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{864}{8 \sqrt{3}}\) ଦି.ମି. = 36√3 ଦି.ମି.
∴ \(\frac{\sqrt{3}}{4}\)a² = 36√3 ⇒ a² = 36 × 4 ⇒ a = 12 ମି.
ଭୂମିର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 12 ମି. ।
ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଭୂମିର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା + 2 × ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
∴ ପହ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (12 + 12 + 12) × 8√3 + 2 × 36√3 = 288√3 + 72√3 = 360√3 ଜଗ ମିଟର |

Question 10.
4 ମିଟର ବ୍ୟାସ ଓ 9 ମିଟର ଗଭୀର କୂଅଟିଏ ଖୋଳାଯାଇ ସେଥୁରୁ ବାହାରିଥିବା ମାଟିକୁ 12 ମିଟର ବ୍ୟାସର ଏକ ସିଲିଣ୍ଡର ଆକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ସ୍ତୂପରେ ଗଦାକଲେ, ସ୍ତୂପଟିର ଉଚ୍ଚତା କେତେ ହେବ ?
Solution:
କୁଅଟିର ବ୍ୟାସ = 4 ମି. ⇒ ବ୍ୟାସାଦି = r = \(\frac { 4 }{ 2 }\) = 2 ମି.
ଓ ଗଭୀରତା (h) = 9 ମି.
∴ କୁଅରୁ ବାହାରିଥିବା ମାଟିର ଆମଦାନ = πr²h = (\(\frac { 22 }{ 7 }\) × (2)² × 9) = \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 36 ଘ.ମି.
ସ୍ପପର ଦ୍ୟାପ = 12 ମି. ⇒ ବ୍ୟାସାଦି = \(\frac { 12 ମି. }{ 2 }\) = 6 ମି.
ମନେକର ସ୍ତୂପର ଉଚ୍ଚତା h ମି. । ∴ ସ୍ତୂପର ଆୟତନ = \(\frac { 22 }{ 7 }\) × (6)² × h ଘ.ମି.
ପୂଜାକୁ ପାରେ, \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 36 × h = \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 36 ⇒ h = 1 ମି.
∴ ସ୍ତୂପଟିର ଉଚ୍ଚତା 1 ମିଟର |

Question 11.
ଗୋଟିଏ ସିଲିଣ୍ଡର ଆକାରର ସ୍ତମ୍ଭ ତିଆରି କରିବାକୁ ପ୍ରତି 100 ଘନ ଡେ.ମି.କୁ 8 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ 352 ଟଙ୍କା ଖର୍ଜ ହୁଏ । ସ୍ତମ୍ଭଟିର ଭୂମିର ବ୍ୟାସ 20 ଡେ.ମି. ହେଲେ ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ହିସାବ କର । (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
ପ୍ରତି 100 ଘନ ଡେ.ମି.କୁ 8 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ 352 ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ = \(\frac { 100 }{ 8 }\) × 352 = 4400 ଘ.ଡେ.ମି.
∴ ସ୍ତମ୍ଭଟିର ଆୟତନ = 4400 ଘ.ଡେ.ମି.
ସ୍ତମ୍ଭଟିର ଭୂମିର ବ୍ୟାସ = 20 ଡେ.ମି. ⇒ ବ୍ୟାସାଦି = \(\frac { 20 }{ 2 }\) = 10 ଡେ.ମି.
ମନେକର ସ୍ତମ୍ଭଟିର ଉଚ୍ଚତା = h ଡେ.ମି.
ସ୍ତମ୍ଭଟିର ଆୟତନ = π × (10)² h ଘ.ଡେ.ମି. = π × 100h ଘ.ଡେ.ମି.
(∵ ସିଲିଣ୍ଡରାକୃତି ସ୍ତମ୍ଭର ଆକୃତି = ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ × ଉଚ୍ଚତା)
ପୂଜାକୁପାରେ, л × 100h = 4400 ⇒ h = \(\frac { 4400 }{ 100 }\) × \(\frac { 7 }{ 22 }\) = 14 ଡେ.ମି.
∴ ସ୍ତମ୍ଭଟିର ଉଚ୍ଚତା 14 ଡେ.ମି. ।

Question 12.
28 ମିଟର ଉଚ୍ଚ ଗୋଟିଏ ସିଲିଣ୍ଡରର ଆୟତନ 5\(\frac { 1 }{ 2 }\) ମିଟର ଦୀର୍ଘ ବାହୁ ବିଶିଷ୍ଟ ଗୋଟିଏ ସଙ୍ଗେ ସମାନ । ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
ଗମଶନାର ବାଦୁଇ ଦେଶ୍ୟ = 5\(\frac { 1 }{ 2 }\) ମି. = \(\frac { 11 }{ 2 }\) ମି. |
ସମଘନର ଆୟତନ = (\(\frac { 11 }{ 2 }\))³ ଘ.ମି.
ମନେକର ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ = r ମି., ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା = 28 ମି.
ମିଲିଣ୍ଡରର ଆୟତନ = πr²h = \(\frac { 22 }{ 7 }\) × r² × 28 ଘ.ମି. = 88r² ଘ.ମି.
ପୂଜାକୁପାରେ, 88r² = (\(\frac { 11 }{ 2 }\))³ ⇒ r² = \(\frac{11 \times 11 \times 11}{8}\)

Question 13.
ଗୋଟିଏ ସିଲିଣ୍ଡରର ଘନଫଳ 9504 ଘନ ସେ.ମି. । ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 1584 ବ.ସେ.ମି. । ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
ମନେକର ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ = r ସେ.ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା = h ସେ.ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ଆପଣନ = πr²h = 9504 ଘନ ସେ.ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πrh = 1584 ବ.ସେ.ମି.
∴ \(\frac{\pi \mathrm{r}^2 \mathrm{~h}}{2 \pi \mathrm{r} h}\) = \(\frac { 9504 }{ 1584 }\) ⇒ \(\frac { r }{ 2 }\) = 6 ⇒ r = 12 ଡେ.ମି.
∴ 2πrh = 1584
⇒ 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 12 × h = 1584 ⇒ h = \(\frac{1584 \times 7}{44 \times 12}\) = 21 ସେ.ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା 21 ସେ.ମି. ।

Question 14.
ଗୋଟିଏ ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା ଭୂମିର ବ୍ୟାସର ଦୁଇଗୁଣ । ଏହାର ଘନଫଳ 539 ଘ.ଡେ.ମି. ହେଲେ ସମଗ୍ର ତ୍ପକତଲଭ ଯେତ୍ତପଳ କେତେ ?
Solution:
ମନେକର ସିଲିଣ୍ଡରର ବ୍ୟାସ = x ଡେ.ମି., ତେବେ ଉଚ୍ଚତା (h) = 2x ଡେ.ମି.
⇒ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ (r) = \(\frac { x }{ 2 }\) ଡେ.ମି.
ସିଲିଣ୍ଡରର ଆପଣନ = πr²h = \(\frac { 22 }{ 7 }\) × (\(\frac { x }{ 2 }\))² × 2x = \(\frac { 22 }{ 7 }\) × \(\frac{x^2}{4}\) × 2x = \(\frac{22 x^3}{14}\) ଘ. ସେ.ମି.
ପୂଜାକୁପାରେ, \(\frac{22 x^3}{14}\) = 539 ⇒ x³ = 539 × \(\frac { 14 }{ 22 }\) = 343 ⇒ x = \(\sqrt[3]{343}\) = 7 ସେ.ମି.
∴ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ = \(\frac { x }{ 2 }\) = \(\frac { 7 }{ 2 }\) ସେ.ମି. ଉଚ୍ଚତା = 2x = 2 x 7 = 14 ସେ.ମି.
ସିଲିଣ୍ଡରର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πr (h + r)
∴ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × \(\frac { 7 }{ 2 }\) (14 + \(\frac { 7 }{ 2 }\)) = 22 (\(\frac { 28 + 7 }{ 2 }\)) = 11 × 35 = 385 ଡେ.ମି.

Question 15.
ଗୋଟିଏ ନିଦା ସମବର୍ଭୁଳର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 701\(\frac { 1 }{ 4 }\) ବ.ସେ.ମି. ଓ ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳ 528 ବ. ସେ.ମି.
ହେଲେ ଆୟତନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ : ମନେକର ନିଦା ସମବର୍ଭୁଳର ଭୂମିର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ = 1 ସେ.ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା = h ସେ.ମି. |
∴ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πr (h + r) ବ.ସେ.ମି.
ଓ ବକ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πrh ବ.ସେ.ମି. = 528 ବ. ସେ.ମି.
ପୂଜାକୁପାରେ, 2πr (h + r) = 701\(\frac { 1 }{ 4 }\) ବ. ସେ.ମି. ବ| \(\frac { 2805 }{ 4 }\) ବ. ସେ.ମି. |
⇒ 2πrh + 2πr² = \(\frac { 2805 }{ 4 }\) ⇒ 2πr² = \(\frac { 2805 }{ 4 }\) – 528 = \(\frac{2805-2112}{4}\) = \(\frac { 693 }{ 4 }\)
⇒ 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × r² = \(\frac { 693 }{ 4 }\) ⇒ r² = \(\frac { 693 }{ 4 }\) × \(\frac{7}{22 \times 2}\) = \(\frac { 441 }{ 16 }\) ⇒ r = \(\sqrt{\frac{441}{16}}\) = \(\frac { 21 }{ 4 }\)
କିନ୍ତୁ ଦଉ 2πrh = 528 ⇒ 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × \(\frac { 21 }{ 4 }\) × h = 528 ⇒ h = \(\frac{528 \times 7 \times 4}{2 \times 22 \times 21}\) = 16
⇒ h = 16 ସେ.ମି.
ସମୟକୂଳର ଆୟତନ = πr²h = \(\frac { 22 }{ 7 }\) × (\(\frac { 21 }{ 4 }\))² × 16 = 1386 ଘ. ସେ.ମି.
∴ ସମୟକୂଳର ଆୟତନ 1386 ଘ. ସେ.ମି. |

Question 16.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ବୃତ୍ତଭୂମିକ ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା ଓ ବ୍ୟାସର ଅନୁପାତ 3 : 2। ଏହାର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 1232 ବ.ସେ.ମି. ହେଲେ ଏହାର ଘନଫଳ ନିଶ୍ଚୟ କର । (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
ମନେକର ପଲିପ୍ରହର କଳତା = 3x ସେ.ମି. ଓ ବ୍ୟାସ = 2x ସେ.ମି.
⇒ ସିଲିଣ୍ଡରର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ = \(\frac { 2x }{ 2 }\) = x ସେ.ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πr (h + r)
= 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × x (3x + x) = \(\frac { 44 }{ 7 }\) × 4x² ବ. ସେ.ମି.
ପ୍ରଶାନୁସାରେ, \(\frac { 44 }{ 7 }\) × 4x² = 1232
⇒ x² = 1232 × \(\frac { 7 }{ 44 }\) × \(\frac { 1 }{ 4 }\) = 49 ⇒ x = √49 = 7 ସେ.ମି.
⇒ ସିଲିଣ୍ଡରର କଳତା = 3x = 3 × 7 = 21 ସେ.ମି. ଓ ବୃତ୍ତଭୂମିକ = 7 ସେ.ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ଘନଫଳ = πr²h = \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 7 × 7 × 21 = 3234 ସେ.ମି.

Question 17.
ଉଭୟ ପ୍ରାନ୍ତ ବନ୍ଦ ହୋଇଥିବା ଗୋଟିଏ ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରରେ ବ୍ୟବହୃତ ଧାତୁର ଘନଫଳ 4928 ଘ.ସେ.ମି. ଏବଂ ଏହାର ପୃଷ୍ଠତଳଦ୍ୱୟର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅନ୍ତର 352 ବ.ସେ.ମି. । ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା 28 ସେ.ମି. ହେଲେ, ଏହାର ଭିତର ଓ ବାହାର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ କେତେ ? (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
ମନେକର ସିଲିଣ୍ଡରର ବହିଃ ଏବଂ ଅନ୍ତଃବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ଦ୍ବୟ ଯଥାକ୍ରମେ R ସେ.ମି. ଏବଂ r ସେ.ମି. ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, ଧାତୁର ଘନଫଳ = 4928 .60..
⇒ лR²h – лr²h = 4928 ⇒ лh (R² – r²) = 4928
⇒ \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 28 (R² – r²) = 4928
⇒ R² – r² = 56 … (i)

ପୁନଶ୍ଚ, ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳଦ୍ୱୟର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅନ୍ତର 352 ବ.ସେ.ମି. ।
⇒ 2лRh – 2лгh = 352 ⇒ 2лh (R − r) = 352
⇒ 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 28 (R – r) = 352 ⇒ R – r = \(\frac{352 \times 7}{2 \times 22 \times 28}\) = 2
⇒ R – r = 2 …(ii)
(i) ରୁ ପାଇବା (R + r)(R – r) = 56 ⇒ (R + r) × 2 = 56
⇒ R – r = 28 …(iii)
(i) ଓ (iii) ରୁ ପାଇବା 2R = 30 ⇒ R = 15 ସେ.ମି.
ଏବଂ r = 13 ସେ.ମି.
∴ ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ଭିତର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ।3 ସେ.ମି. ଓ ବାହାର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ 15 ସେ.ମି. |

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class History Important Questions Chapter 13 ଭାରତର ପରମ୍ପରା Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 History Important Questions Chapter 13 ଭାରତର ପରମ୍ପରା

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ପରମ୍ପରା କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ? ସ୍ଵଚ୍ଛ ଓ ଉଚ୍ଚ ପରମ୍ପରାଦ୍ୱାରା ଆମର କ’ଣ ଲାଭ ହୋଇଛି ?
Answer:

• କୌଣସି ଜାତି, ସମ୍ପଦ୍ରାୟ, ଗୋଷ୍ଠୀ, ସମାଜ ଅଥବା ରାଷୁରେ ପୁରୁଷାନୁକୁମେ ଧାରାବାହିକ ଭାବରେ ପ୍ରଚଳିତ ସୁସ୍ଥ ଲୋକରୀତି, ଧର୍ମ, ବିଶ୍ଵାସ, ଜୀବନଧାରା ବା ଶୈଳୀ, ଯାହାକୁ ପରବର୍ତୀ ପିଢ଼ି ମଧ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରି ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ପରିଚାଳିତ ହୁଅନ୍ତି ତାହାକୁ ପରମ୍ପରା କୁହାଯାଏ ।
• ସୁସ୍ଥ ପରମ୍ପରା କୌଣସି ଉଗ୍ର ଧର୍ମାନ୍ଧତା, କୁସଂସ୍କାର କିମ୍ବା ଅନ୍ଧ ଅନୁକରଣ ବା ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ସୁସ୍ଥ ପରମ୍ପରା କୌଣସି ଉଗ୍ର ଧର୍ମାନ୍ଧତା,
• ଉଚ୍ଚ ପରମ୍ପରା ଯୋଗୁଁ ଭାରତରେ ଏକ ସୁସ୍ଥ ସମାଜ ଗଠନ କରିବା ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି ।
• କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ସଫଳ ଗଣତନ୍ତ୍ର,ଉଦାର ଧର୍ମଚେତନା, ଅନୁକରଣୀୟ ସଂସ୍କୃତି ଓ ଆଦର୍ଶ ଅର୍ଥନୀତି ଏହି ଉଚ୍ଚ ପରମ୍ପରା ଯୋଗୁଁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇପାରିଛି ।
• ବିଶ୍ଵର ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ଦେଶରେ ଭାରତ ପରମ୍ପରା ଆଦୃତ ହୋଇ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ଗର୍ବିତ କରିଛି ।

୨ । ବିବାହକୁ ଭାରତର ଏକ ସାମାଜିକ ପରମ୍ପରା ଭାବେ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:

• ଭାରତରେ ବିବାହକୁ ପତି-ପତ୍ନୀଙ୍କର ଏକ ପବିତ୍ର ବନ୍ଧନ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ଏହା ଏକ ସଂସ୍କାର ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କଦ୍ୱାରା ନୀତିଗତ ଭାବେ ପାଳନୀୟ ।
• ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ବିବାହକୁ ଏକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଇଛି ।
• ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ବିବାହ ପଦ୍ଧତି ଅନୁସୃତ ହେଉଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ସମସ୍ତ ପଦ୍ଧତିରେ ପରମ୍ପରା ଓ ରୀତିଗୁଡ଼ିକ ସମାନ ଥାଏ ।
• ଭାରତରେ ବାସ କରୁଥିବା ବିଭିନ୍ନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅଧ୍ୟାବାସୀ ନିଜର ଧର୍ମନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ବିବାହ ସମ୍ପାଦନ କରିଥା’ନ୍ତି ।
• ଏକ ପବିତ୍ର ଅନୁଷ୍ଠାନ ଭାବେ ବିବେଚିତ ହେଉଥ‌ିବା ବିବାହ ବନ୍ଧନ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଏକ ପ୍ରଧାନ ସାମାଜିକ ପରମ୍ପରା ଅଟେ ।

୩ । କୁଟୀର ଶିଳ୍ପ କିପରି ଭାରତରେ ଆର୍ଥନୀତିକ ପ୍ରଗତିର ଏକ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:

1. ଯୁଗ ଯୁଗ ଧରି କୁଟୀର ଶିଳ୍ପ ଭାରତରେ ଏକ ଆର୍ଥନୀତିକ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।
2. ସିନ୍ଧୁ ସଭ୍ୟତା ସମୟରେ ମାଟି, ପଥର ଓ ଧାତୁ ନିର୍ମିତ ବିଭିନ୍ନ ସାମଗ୍ରୀ; ଋଗ୍‌ବୈଦିକ ଯୁଗରେ କାଠ, ଧାତୁ, ଚମଡ଼ା ଓ ତନ୍ତକାମ; ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଉନ୍ନତ ଧରଣର ମାଟିପାତ୍ର ଓ ଲୁହାନିର୍ମିତ ଉପକରଣ, ବେତକାମ, ଲୁଗା ରଙ୍ଗ କାମ ଇତ୍ୟାଦି ଭାରତରେ କୁଟୀର ଶିଳ୍ପ ପର ମ୍ପରାର ଏକ ଦୃଢ଼ ଭିଭି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲା ।
3. ସେ ସମୟରୁ କୁଟୀର ଶିଳ୍ପର ଅବିରତ ପ୍ରଗତି ଘଟି ଆଜି ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ଏହା କୌଳିକ ବୃତ୍ତିରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ।
4. ମାଟି, ପଥର, କାଠ ଓ ଶିଙ୍ଗର ମୂର୍ତ୍ତି, ପାତ୍ର ଓ ସାଜସଜ୍ଜା ଉପକରଣ; ସୁନାରୁ ପାର ଅଳଙ୍କାର ଓ ତାରକସୀ କାମ; ବିଭିନ୍ନ ଧାତୁରେ ନିର୍ମିତ କୃଷି, ଶିଳ୍ପ ଓ ଗୃହରେ ବ୍ୟବହୃତ ଉପକରଣ ଇତ୍ୟାଦି କୁଟୀର ଶିଳ୍ପର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
5. ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ କୁଟୀର ଶିଳ୍ପ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଓ ଅନେକ ବିଦେଶୀ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଚାହିଦା ବୃଦ୍ଧି କରି ଆର୍ଥନୀତିକ ପ୍ରଗତିରେ ଏକ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।

କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଯୌଥ ପରିବାର କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ? ଭାରତରେ ଯୌଥ ପରିବାରର ପରମ୍ପରା କେବେଠାରୁ ଚଳିଆସୁଛି ?
Answer:

• ଯୌଥ ପରିବାର କହିଲେ ଜେଜେବାପା, ଜେଜେମା’, ବାପା, ମା’, ବଡ଼ବାପା, ବଡ଼ମା’, ଦାଦା, ଖୁଡ଼ୀ, ପୁଅ, ବୋହୂ, ପୁତୁରା, ପୁତୁରା ବୋହୂ, ନାତି, ନାତୁଣୀ, ନାତୁଣୀ ବୋହୂ ଏବଂ ବିବାହ କରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଝିଅ, ଝିଆରୀ ଆଦି ସମସ୍ତଙ୍କର ଏକତ୍ର ବସବାସକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ।
• ଭାରତରେ ବୈଦିକ ଯୁଗରୁ ଯୌଥ ପରିବାରର ପରମ୍ପରା ଚଳିଆସୁଛି ।

୨ । କାହାକୁ ଭାରତର ପ୍ରାଚୀନତମ ସାହିତ୍ୟ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ? ଭାରତରେ ସାହିତ୍ୟର ପରମ୍ପରା କେବେଠାରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ?
Answer:

• ବେଦକୁ ଭାରତର ପ୍ରାଚୀନତମ ସାହିତ୍ୟ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।
• ଭାରତରେ ସାହିତ୍ୟର ପରମ୍ପରା ବୈଦିକ ଯୁଗରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।

୩ । ଶାସନର ବିକେନ୍ଦ୍ରୀକରଣ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
Answer:

1. ପ୍ରତେକ ଶାସକଙ୍କ ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅଧିକୃତ ଅଞ୍ଚଳର ବିଶାଳତା ଓ ବିଭିନ୍ନତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶାସନର ବିକେନ୍ଦ୍ରୀକରଣ କରାଯାଇ ଏହାକୁ ଫଳପ୍ରଦ କରାଯାଇଛି ।
2. ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଭାରତରେ ଗ୍ରାମଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଜିଲ୍ଲା ଓ ପ୍ରଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଶାସନର ବିକେନ୍ଦ୍ରୀକରଣ ହୋଇ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ଥାନରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଶାସନ ରହିଛି ।

୪ । ଚତୁରାଶ୍ରମ କ’ଣ ?
Answer:

• ମନୁ ଷ୍ୟ ଜୀବନର ଚାରୋଟି ଅବସ୍ଥାକୁ ଚତୁରାଶ୍ରମ କୁହାଯାଏ ।
• ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟ ବା ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ ସମୟ, ଗାର୍ହସ୍ଥ୍ୟ ବା ସାଂସାରିକ ଜୀବନ ସମୟ, ବାନପ୍ରସ୍ଥ ବା ତପସ୍ୟାରେ ମଗ୍ନହେବା ସମୟ ଏବଂ ସନ୍ୟାସ ବା ଆତ୍ମସଂଯମ ସହିତ ସତ୍ୟ ଓ ଧର୍ମ ପ୍ରଚାର କରିବାର ସମୟ ।

୫ । ପୂଜା ସମୟରେ ଭାରତୀୟମାନେ କ’ଣ ବ୍ୟବହାର କରିଥା’ନ୍ତି ?
Answer:

• ପୂଜା ସମୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଧର୍ମମତ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତୀୟମାନେ ଦୀପ, ଧୂପ, ଫୁଲ, ଚନ୍ଦନ, ସିନ୍ଦୂର, ଅତର ଆଦିର ବ୍ୟବହାର କରିଥା’ନ୍ତି।
• ଏତଦ୍‌ବ୍ୟତୀତ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥ ପାଠ, ଭଜନ, କୀର୍ତ୍ତନ, ପ୍ରାର୍ଥନା ତଥା ହୋମ ଯଜ୍ଞର ବ୍ୟବସ୍ଥା ହୋଇଥାଏ ।

୬ । ହଜ୍ କ’ଣ ?
Answer:

1. ଇସ୍‌ଲାମ୍ ଧର୍ମରେ କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧାର୍ମିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରିବାପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି ।
2. ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମର୍ଥ ମୁସଲମାନ ଇସ୍‌ଲାମ୍ ଧର୍ମର ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ ମକ୍‌କୁ ତୀର୍ଥ ଯାତ୍ରା କରି ସେଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଉପାସନାର ମୁଖ୍ୟକେନ୍ଦ୍ର କାବାକୁ ଭକ୍ତି ଜଣାଇବା ଏକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ । ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ ହଜ୍ କୁହାଯାଏ ।

୭ । ଦିନ-ଇ-ଲ୍ଲାହୀ କ’ଣ ? ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ଆକବର କ’ଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ଦିନ-ଇ-ଲ୍ଲାହୀ ଆକବରଙ୍କ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ ଏକ ଧର୍ମମତ ।
• ଏହାଦ୍ଵାରା ଆକବର ସର୍ବଧର୍ମ ସମନ୍ବୟରେ ଏକ ନୂତନ ଧାର୍ମିକ ପନ୍ଥା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ସହିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧର୍ମ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ।

୮ । ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନରେ କେତେଗୋଟି ମୌଳିକ ଅଧିକାର ରହିଛି ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ଭାରତରେ ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଚଳିତ ?
Answer:

• ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ୬ ଗୋଟି ମୌଳିକ ଅଧିକାର ରହିଛି ।
• ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ସମାନତାର ଅଧିକାର, ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର, ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର, ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଶିକ୍ଷା ଅଧିକାର ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ଭାରତରେ ପ୍ରଚଳିତ ।

୯ । ଭ୍ରାତ୍ତି କ’ଣ ?
Answer:

1. ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀର ଷୋହଳଟି ମହାଳନପଦ ମଧ୍ୟରୁ ଭ୍ରାନ୍ସି ଏକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ଥିଲା ।
2. ଏହା ଆଠଟି ବଂଶ ବା ଗୋଷ୍ଠୀର ଏକ ରାଜ୍ୟସଂଘ ଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ଏକ ଜନପ୍ରତିନିଧୂ ସଭା ଓ ନିର୍ବାଚିତ ରାଜା ଥିଲେ ।

୧୦ । ଭାରତର ପାରମ୍ପରିକ ଆୟୁର୍ବେଦ ଚିକିତ୍ସା ଏବେ ମଧ୍ୟ ଜନପ୍ରିୟ କାହିଁକି ?
Answer:
ଭାରତରେ ପାରମ୍ପରିକ ଆୟୁର୍ବେଦ ଚିକିତ୍ସା ଏବେ ମଧ୍ୟ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କରଣରୁ ଜନପ୍ରିୟ ଅଟେ ।

• ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ବୃକ୍ଷଲତାର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣର ଆଧାରରେ ଆୟୁର୍ବେଦ ଔଷଧ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥାଏ ।
• ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ଚିକିତ୍ସାର କୌଣସି ପାର୍ଶ୍ଵ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ନଥାଏ ।

୧୧ । ସମସ୍ତ ଧର୍ମରେ କାହାକୁ ବିରୋଧ କରାଯାଇଛି ?
Answer:
ସମସ୍ତ ଧର୍ମରେ ଜାତିପ୍ରଥା ଓ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା, ଭେଦାଭେଦ ଓ ଉଚ୍ଚନୀଚ ମନୋଭାବ, ନିଷ୍ଠୁରତା ଓ ନିର୍ଦ୍ଦୟତା, ଅନୀତି ଓ ଅନ୍ୟାୟ ତଥା ଘୃଣା, ଦ୍ବେଷ, ଈର୍ଷା ଓ ଲୋଭକୁ ବିରୋଧ କରାଯାଇଛି ।

Objective Type Questions With Answers
A. ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧ । ମୁସଲମାନମାନଙ୍କର ଦୁଇଟି ପର୍ବର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଇଦ୍ -ଉଲ୍ ଫିତର ଓ ଇଦ୍ -ଉଲ୍ -ଜୁହ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କର ଦୁଇଟି ପର୍ବ ଅଟେ ।

୨। ଋଗ୍‌ ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଉଥିଲା ?
Answer:
ଋଗ୍‌ ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରକୁ ‘ଗଶ’ କୁହାଯାଉଥିଲା

୩ । ଖ୍ରୀ.ପୂ. ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ କେତୋଟି ମହାଜନପଦ ଥିଲା ?
Answer:
ଖ୍ରୀ.ପୂ. ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଷୋହଳଟି ମହାଜନପଦ ଥିଲା ।

୪। ମୌର୍ଯ୍ୟଯୁଗରେ ସମ୍ରାଟ୍ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କଦ୍ଵାରା କେଉଁ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ମୌର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗରେ ସମ୍ରାଟ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କଦ୍ଵାରା ପୌର ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୫ । ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କିଏ କେବେ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୮୮୨ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଲର୍ଡ ରିପନ୍‌ ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।

୬ । କେଉଁ ଯୁଗରେ ଗୋହତ୍ୟା ଓ ଗୋମାଂସ ଭକ୍ଷଣ ନିଷିଦ୍ଧ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଗୋହତ୍ୟା ଓ ଗୋମାଂସ ଭକ୍ଷଣ ନିଷିଦ୍ଧ କରାଯାଇଥିଲା ।

୭ । ହସ୍ତତନ୍ତରେ କ’ଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ ?
Answer:
ହସ୍ତତନ୍ତରେ ଶାଢ଼ି, ଚାଦର, ଧୋତି ଓ ଗାମୁଛା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ ।

୮ | ଆନ୍ତର୍ମହାଜନପଦ ବାଣିଜ୍ୟ କେଉଁ ସମୟରେ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା ?
Answer:
ଖ୍ରୀ.ପୂ. ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆନ୍ତର୍ମହାଜନପଦ ବାଣିଜ୍ୟ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା ।

୯ । ବୈଦିକ ଯୁଗର ପଶୁମାନଙ୍କୁ କେଉଁ କାମରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିଲା ?
Answer:
ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟ, ପରିବହନ, ଯୁଦ୍ଧ, କ୍ରୀଡ଼ା, ଶତ୍ରୁ ବା ଅପରାଧର ସ୍ଥାନକୁ ଖୋଜି ବାହାର କରିବା ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟରେ ପଶୁଙ୍କୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିଲା ।

୧୦ । କେଉଁ ଶିଳ୍ପର ଅବିରତ ପ୍ରଗତି ଘଟି ତାହା କୌଳିକ ଶିଳ୍ପରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ?
Answer:
କୁଟୀର ଶିଳ୍ପର ଅବିରତ ପ୍ରଗତି ଘଟି ତାହା କୌଳିକ ଶିଳ୍ପର ପରିଣତ ହୋଇଛି ।

B. ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। ବୈଦିକ ଯୁଗର କେଉଁ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ରେ ସମାଜର ସମସ୍ତ ଶ୍ରେଣୀରୁ ସଦସ୍ୟ ମନୋନୀତ ହେଉଥିଲେ ?
Answer:
ସମିତି

୨। ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କେଉଁ ଯୁଗରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଅଛି ?
Answer:
ଗୁପ୍ତଯୁଗ

୩ । ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣର ସମୟକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଉଥିଲା ?
Answer:
ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟ

୪। ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଆତ୍ମସଂଯମ ସହିତ ସତ୍ୟ ଓ ଧର୍ମ ପ୍ରଚାର କରିବା ସମୟକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଉଥିଲା ?
Answer:
ସନ୍ନ୍ୟାସ

୫ । କେଉଁ ଯୁଗରୁ ଭାରତରେ ଚିତ୍ରକଳାର ଉଦ୍ଭବ ହୋଇଛି ?
Answer:
ପ୍ରାଗ୍-ଐତିହାସିକ

୬। କେଉଁ ବେଦରେ ଚିକିତ୍ସା ବିଦ୍ୟା ସମ୍ପର୍କରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଅଛି ?
Answer:
ଅଥର୍ବ

୭। କାହାର ଆଧାରରେ ଆୟୁର୍ବେଦ ଚିକିତ୍ସାର ବିକାଶ ହୋଇଛି ?
Answer:
ବୃକ୍ଷଲତାର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ

୮ । ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଧନୀ, ବିଜ୍ଞ ଓ ବୟୋବୃଦ୍ଧ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ କେଉଁ ଅନୁଷ୍ଠାନର ସଦସ୍ୟ ରହୁଥିଲେ ?
Answer:
ସଭା

୯ । ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ କେଉଁ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରରେ ଆଠଟି ବଂଶ ବା ଗୋଷ୍ଠୀର ଏକ ରାଜ୍ୟସଂଘ ଥିଲା ?
Answer:
ଭିଞ୍ଚି

୧୦ । ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବନର ଚାରିଟି ଅବସ୍ଥାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଇଁଥାଏ ?
Answer:
ଚତୁ ରାଶ୍ରମ

୧୧ । ତପସ୍ୟାରେ ମଗ୍ନ ହେବାକୁ ସମୟକୁ କେଉଁ ଅବସ୍ଥା କୁହାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
ବାନପ୍ରସ୍ଥ

୧୨ । ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର କେଉଁ ଦାର୍ଶନିକ ଚିନ୍ତାଧାରା ଭାରତରେ ବିଶ୍ଵ ଭ୍ରାତୃତ୍ଵର ବଳିଷ୍ଠ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ?
Answer:
ବସୁଧୈବ କୁଟୁମ୍ବକମ୍

୧୩। ଭାରତରେ ପାରମ୍ପରିକ ନୃତ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ବିକାଶ ଲାଭ କରିଥିବା କଥା କେଉଁଥୁରୁ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ପ୍ରାଚୀନ ମୂର୍ତ୍ତିକଳା

୧୪ । ଭାରତରେ ପ୍ରାଚୀନତମ ସାହିତ୍ୟଭାବେ କାହାକୁ ବିବେଚନା କରାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
ବେଦ

୧୫ । ଆମ ସାହିତ୍ୟ ରଚନାର ଏକ ଆଦର୍ଶ ପୁରୁଷଭାବେ କାହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
କାଳିଦାସ

୧୬ । ଜ୍ୟୋତିଷ ବିଦ୍ୟାରେ ପାରଦର୍ଶିତା ଲାଭ କରିଥି ପୁସ୍ତକଟି କିଏ ?
Answer:
ଜ୍ୟୋତିଷ ବେଦାଙ୍ଗ

୧୭ । କ୍ରିପ୍ସି ଓ ମଲ୍ଲ ନାମକ ଦୁଇଟି ମହାଜନପଦରେ କେଉଁ ପ୍ରକାରର ଶାସନ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା ?
Answer:
ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର

୧୮। ଗ୍ରାମ ସ୍ତରରେ ଥ‌ିବା ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ

୧୯ । କେଉଁ ସମ୍ରାଟ ତାଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ପୌର ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ସମ୍ରାଟି ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ

୨୦ । କେଉଁ ବଡ଼ଲାଙ୍କ ସମୟରେ ଭାରତରେ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଏକ ନିୟମିତ ଢଙ୍ଗରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଲର୍ଡ ରିପନ୍‌

C. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

୧ । ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବନର ଚାରୋଟି ଅବସ୍ଥାକୁ _______ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଚତୁରାଶ୍ରମ

୨ । ଧର୍ମପାଳନକୁ ଦୃଢ଼ କରିବାପାଇଁ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ________ ଯାତ୍ରା ଏକ ପାରମ୍ପରିକ ବିଶ୍ବାସ ।
Answer:
ଚତୁର୍ଧାମ

୩ ।_______ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ପ୍ରାଣପିଣ୍ଡ ଭାବେ ବିବେଚିତ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ବୈଦିକ ସଂସ୍କୃତି

୪। _______ ରୁ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଙ୍ଗୀତର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।
Answer:
ସାମବେଦ

୫। ନୃତ୍ୟଗୀତ ଭାରତର ଏକ ମୌଳିକ ________।
Answer:
କଳା

୬ | ବୁଦ୍ଧପୂର୍ଣ୍ଣିମା _______ ମାନଙ୍କର ଏକ ବଡ଼ ପର୍ବ ।
Answer:
ବୌଦ୍ଧ

୭ । ଏକେଶ୍ୱରବାଦ ଉପରେ ________ ମାନେ ଦୃଢ଼ ବିଶ୍ଵାସ ରଖୁଥିଲେ ।
Answer:
ମୁସଲମାନ/ ଖ୍ରୀଷ୍ଟି ଆନ୍

୮। ଚିକିତ୍ସା ବିଦ୍ୟା ସମ୍ପର୍କରେ _________ ବେଶରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।
Answer:
ଅଥର୍ବ

୯। ତପସ୍ୟାରେ ମଗ୍ନ ହେବାର ସମୟକୁ ________ ଅବସ୍ଥା କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବାନ ପୁସ୍ଥ

୧୦ । ଆମ ସାହିତ୍ୟର ଆଦର୍ଶ ପୁରୁଷ ଥିଲେ _______ ।
Answer:
କାଳିଦାସ

D. ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✓) ଓ ଭୁଲ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✗) ଚିହ୍ନ ଦିଅ ।

୧। ଭଗବାନଙ୍କୁ ପାଇବାର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ମାର୍ଗ ହେଉଛି କର୍ମବାଦ ।
୨ । ପ୍ରାଗ୍-ଐତିହାସିକ ଯୁଗରୁ ଭାରତରେ ଚିତ୍ରକଳାର ଉଦ୍ଭ ବ ହୋଇଥିଲା ।
୩ । ଋଗ୍‌ ବେଦରୁ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଂଗୀତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।
୪। ପୁରାତନ ଯୁଗରେ କାଳିଦାସଙ୍କୁ ସାହିତ୍ୟ ରଚନାର ଆଦର୍ଶ ପୁରୁଷ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।
୫। ଚିକିତ୍ସାବିଦ୍ୟା ଅଥର୍ବ ବେଦରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।
୬। ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କ ଦାର୍ଶନିକ ଚିନ୍ତାଧାରା ଭ୍ରାତୃଭାବ ବୋଲି ବିଶ୍ଵରେ ଆଦୃତ ହୋଇଛି ।
୭। ଧର୍ମ ପାଳନକୁ ଦୃଢ଼ କରିବାପାଇଁ ହିନ୍ଦୁମାନେ ଚତୁର୍ଧାମ ଯାତ୍ରା କରନ୍ତି ।
୮। ମୁସଲମାନମାନଙ୍କର ମକ୍କାଯାତ୍ରା ସଂପୃକ୍ତ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀଙ୍କର ଏକ ପାରମ୍ପରିକ ବିଶ୍ଵାସ ।
୯ । ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧାର୍ମିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରିବାପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି ।
୧୦ । ମୁସଲମାନ ଓ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍‌ମାନେ ଏକେଶ୍ୱରବାଦରେ ବିଶ୍ଵାସ କରନ୍ତି ।

Answer:
୧। (✗)
୨। (✓)
୩ । (✗)
୪। (✓)
୫। (✓)
୬। (✗)
୭। (✓)
୮। (✓)
୯ । (✗)
୧୦ । (✓)

E. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦକୁ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହ ମିଳନ କରି ଲେଖ ।

F. ରେଖାଙ୍କିତ ପଦକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର ।

୧। ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତା ସମୟରୁ ଭାରତରେ ସ୍ଥାପତ୍ୟ କଳାର ଉଦ୍ଭବ ହୋଇଛି ।
Answer:
ସିନ୍ଧୁ

୨ । ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ସଭାରେ ସବୁ ଶ୍ରେଣୀୟ ମନୋନୀତ ସଦସ୍ୟ ରହୁଥିଲେ ।
Answer:
ସମିତି

୩ । ବଡ଼ଦିନ, ଗୁଡ୍ଫ୍ରାଇଡେ ମୁସଲମାନମାନେ ପାଳନ କରିଥାନ୍ତି ।
Answer:
ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନମାନେ

୪। ଖ୍ରୀଷ୍ଟଧର୍ମାବଲମ୍ବୀମାନେ ଗୁରୁନାନକ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରନ୍ତି ।
Answer:
ଶିଖ୍

୫। ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷାଶ୍ରମ କୁହାଯାଉଥିଲା ।
Answer:
ଗୁରୁକୁଳ

୬। ସମସ୍ତ କୁଟୁମ୍ବ ଏକତ୍ର ରହିବାକୁ ମୌଳିକ ପରିବାର କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଯୌଥ

୭ । ଧର୍ମ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିବାହକୁ ଏକ ପବିତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥାଏ।
Answer:
ଅନୁଷ୍ଠାନ

୮। ଆମ ସମ୍ବିଧାନରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକକୁ ୭ ଗୋଟି ମୌଳିକ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ।
Answer:
୬

୯। ଋଗ୍‌ ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରକୁ ପ୍ରଜାତନ୍ତ୍ର କୁହାଯାଉଥିଲା ।
Answer:
ଗଣ

୧୦ । ୧୮୮୨ ମସିହାରେ ଭାରତରେ ପୌର ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମ୍ରଚଳନ କରାଯାଇଥ୍ଲା
Answer:
ସ୍ୱାୟତ୍ତ

G. ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ସଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

Question 1.
ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନରେ ବୃଦ୍ଧି ଓ ଗୋସମ୍ପଦର ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ କ’ଣ ଆବୃତ୍ତି କରାଯାଉଥିଲା ?
(A) ବୈଦିକ ସ୍ତୋତ୍ର
(B) ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଙ୍ଗୀତ
(C) ଆଧୁନିକ ସଙ୍ଗୀତ
(D) କ୍ଷୁଦ୍ର କବିତା
Answer:
(A) ବୈଦିକ ସ୍ତୋତ୍ର

Question 2.
ଗୁପ୍ତଯୁଗରେ କାହାକୁ ପରିବାରର ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ସମ୍ପତ୍ତି ରୂପେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା ?
(A) ପଶୁସଂପଦ
(B) ସୁନାରୁପା
(C) ଚାଷଜମି
(D) ଘରଦ୍ବାର
Answer:
(D) ଘରଦ୍ବାର

Question 3.
ବୈଦିକ ଯୁଗରୁ କେଉଁ ଶିଳ୍ପର ଅବିରତ ପ୍ରଗତି ଘଟି ଆଜି ଭାରତରେ କେଉଁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ
(A) ଲୌହ ଶିଳ୍ପ
(B) ପଥର ଶିଳ୍ପ
(C) ପଶୁପାଳନ
(D) କୁଟୀର ଶିଳ୍ପ
Answer:
(D) କୁଟୀର ଶିଳ୍ପ

Question 4.
ସିନ୍ଧୁ ସଭ୍ୟତାରେ ଲଙ୍ଗଳ କେଉଁଥୁରୁ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଉଥିଲା ?
(A) କାଠ
(B) ପିତ୍ତଳ
(C) ଲୁହା
(D) ପଥର
Answer:
(A) କାଠ

Question 5.
ଭାରତରେ କେଉଁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଇଥିଲା ?
(A) ୧୮୮୦
(B) ୧୮୮୨
(C) ୧୮୮୧
(D) ୧୮୮୩
Answer:
(B) ୧୮୮୨

Question 6.
କାହାକୁ ଭାରତରେ ପ୍ରାଚୀନତମ ସାହିତ୍ୟ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ?
(A) ବେଦ
(B) ରାମାୟଣ
(C) ଉପନିଷଦ୍
(D) ମହାଭାରତ
Answer:
(A) ବେଦ

Question 7.
ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର କେତୋଟି ଦାର୍ଶନିକ ପଦ୍ଧତିକୁ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିକୁ ବିଶିଷ୍ଟ ଅବଦାନ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ?
(A) ୨ଟି
(B) ୫ଟି
(C) ୪ଟି
(D) ୬ଟି
Answer:
(C) ୪ଟି

Question 8.
ପିତୃବଂଶୀୟ ଯୌଥ ପରିବାର ଗଠନର ମୂଳରେ କେଉଁ ସମ୍ପର୍କ ଥାଏ ?
(A) ପିତା-ମାତା
(B) ପିତା-କନ୍ୟା
(C) ପିତା-ପୁତ୍ର
(D) ମାତା-ପୁତ୍ର
Answer:
(C) ପିତା-ପୁତ୍ର

Question 9.
ମାତୃବଂଶୀୟ ଯୌଥ ପରିବାର ଗଠନର ମୂଳରେ କେଉଁ ସମ୍ପର୍କ ନିହିତ ଥାଏ ?
(A) ପିତା-ପୁତ୍ର
(B) ପୁତ୍ର-କନ୍ୟା
(C) ମାତା-ପୁତ୍ର
(D) ମାତା-କନ୍ୟା
Answer:
(D) ମାତା-କନ୍ୟା

Question 10.
କେଉଁ ଦେଶରେ ବିବାହକୁ କେବଳ ଦୁଇଜଣ ଯୁବକ ଯୁବତୀଙ୍କ ମିଳନଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରା ନଯାଇ ଦୁଇଟି ଯୌଥ ପରିବାରର ମିଳି ନଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଇଥାଏ ?
(A) ଭାରତ
(B) ଆଫଗାନିସ୍ଥାନ
(C) ପାକିସ୍ତାନ
(D) ନେପାଳ
Answer:
(A) ଭାରତ

Question 11.
କେଉଁ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବିବାହକୁ ଏକ ପବିତ୍ର ଅନୁଷ୍ଠାନଭାବେ ଭାରତରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ?
(A) ସାମାଜିକ
(B) ବୌଦ୍ଧିକ
(C) ଧାର୍ମିକ
(D) ରାଜନୈତିକ
Answer:
(C) ଧାର୍ମିକ

Question 12.
ଭାରତୀୟ ପରମ୍ପରାରେ ସନ୍ତାନମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସାଥୀ ଖୋଜିବା କାହାର ନୈତିକ କର୍ଭବ୍ୟଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ?
(A) ପିତା
(B) ମାତା
(C) ପିତାମାତା
(D) ସମାଜ
Answer:
(C) ପିତାମାତା

Question 13.
ଭାରତରେ ସାଧାରଣତଃ କେଉଁ ବଂଶୀୟ ଯୌଥ ପରିବାର ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ?
(A) ପିତୃ
(C) ପୁତ୍ର
(B) ମାତୃ
(D) ମାତୁଳ
Answer:
(A) ପିତୃ

Question 14.
‘ଅତିଥି ଦେବୋ ଭବ’ କେଉଁମାନଙ୍କର ଏକ ମହତ୍ତ୍ବପୂର୍ଣ ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଅଟେ ?
(A) ଭାରତୀୟ
(B) ସିଂହଳୀୟ
(C) ଇଟାଲୀୟ
(D) ରୁଷୀୟ
Answer:
(A) ଭାରତୀୟ

Question 15.
ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ମୃତବ୍ୟକ୍ତିର ଅନ୍ତେଷ୍ଟି କ୍ରିୟା ସମ୍ପାଦନ କରିବା ଏବଂ ପରଲୋକଗତ ଆତ୍ମାର ଶାନ୍ତି ଓ ସଦ୍‌ଗତି ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବା କେଉଁ ଦେଶର ଏକ ପରମ୍ପରାଭାବେ ପ୍ରଚଳିତ ?
(A) ଚୀନ୍
(B) ଭୁଟାନ୍
(C) ଜାପାନ
(D) ଭାରତ
Answer:
(D) ଭାରତ

Question 16.
କେଉଁମାନେ ମହାବୀର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିଥା’ନ୍ତି ?
(A) ଜୈନ
(B) ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍
(C) ବୌଦ୍ଧ
(D) ଶିଖ୍
Answer:
(A) ଜୈନ

Question 17.
କେଉଁମାନେ ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ପାଳନ କରିଥା’ନ୍ତି ?
(A) ହିନ୍ଦୁ
(B) ଜୋରାଷ୍ଟରୀୟ
(C) ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍
(D) ବୌଦ୍ଧ
Answer:
(A) ହିନ୍ଦୁ

Question 18.
କେଉଁମାନେ ମହରମ୍ ପାଳନ କରିଥା’ନ୍ତି ?
(A) ମୁସଲମାନ୍
(B) ହିନ୍ଦୁ
(C) ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍
(D) ଜୈନ
Answer:
(A) ମୁସଲମାନ୍

Question 19.
କେଉଁମାନେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଜନ୍ମ ପାଳନ କରିଥା’ନ୍ତି ?
(A) ହିନ୍ଦୁ
(B) ଜୋରାଷ୍ଟରୀୟ
(C) ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍
(D) ମୁସଲମାନ
Answer:
(C) ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍

Question 20.
କିଏ ସର୍ବଧର୍ମ ସମନ୍ବୟରେ ଏକ ନୂତନ ଧାର୍ମିକ ପନ୍ଥା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିଥିଲେ ?
(A) ଅଶୋକ
(C) ସମୁଦ୍ରଗୁପ୍ତ
(B) ହର୍ଷବର୍ଦ୍ଧନ
(D) ଆକବର
Answer:
(D) ଆକବର

Question 21.
କେବେ ଆକବର ସମସ୍ତ ଧର୍ମର ସାର ତତ୍ତ୍ଵର ସମନ୍ବୟରେ ଦିନ୍-ଇ-ଇଚ୍ଛାହୀ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ?
(A) ୧୫୭୮
(B) ୧୫୮୧
(C) ୧୫୮୩
(D) ୧୫୮୫
Answer:
(B) ୧୫୮୧

Question 22.
ସିନ୍ଧୁ ସଭ୍ୟତାର ମୋହରରେ କେଉଁ ଦେବତାଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଦେଖାଯାଏ ?
(A) ହନୁମାନ
(B) ବ୍ରହ୍ମା
(C) ଗଣେଶ
(D) ଶିବ
Answer:
(D) ଶିବ

Question 23.
ତିନି ବେଦ କାହାର ମୁଖନିଃସୃତ ବାଣୀ ଥିଲା ?
(A) ରାମ
(B) ମହେଶ୍ଵର
(C) ବ୍ରହ୍ମା
(D) ବିଷ୍ଣୁ
Answer:
(C) ବ୍ରହ୍ମା

Question 24.
‘ଇଷ୍ଟର ସଟରଡ଼େ’ କେଉଁମାନେ ପାଳନ କରିଥା’ନ୍ତି ?
(A) ଜୈନ
(B) ବୌଦ୍ଧ
(C) ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍
(D) ଜୋରାଷ୍ଟରୀୟ
Answer:
(C) ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍

Question 25.
‘ଇଦ୍-ଉଲ୍-ଫିତର’ କେଉଁମାନେ ପାଳନ କରିଥା’ନ୍ତି ?
(A) ମୁସଲମାନ୍
(B) ଶିଖ୍
(C) ବୌଦ୍ଧ
(D) ଜୈନ
Answer:
(A) ମୁସଲମାନ୍

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class History Important Questions Chapter 7 ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକାରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରସମୂହର ଅଭ୍ୟୁଦୟ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 History Important Questions Chapter 7 ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକାରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରସମୂହର ଅଭ୍ୟୁଦୟ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଏସିଆ ମହାଦେଶର କେଉଁସବୁ ଦେଶ କେବେ ଓ କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇ ଏସିଆର ନିମ୍ନୋକ୍ତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ।

• ୧୯୧୯ ମସିହାରେ ଅମାନୁଲ୍ଲା ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ରାଜା ହେଲା ପରେ ଏହାକୁ ସ୍ବାଧୀନ ଘୋଷଣା କଲେ । ୧୯୨୧ରେ ରେ ଜା ଇଂରେଜମାନଙ୍କଠାରୁ କ୍ଷମତା ଅତ୍କାର କରି ଇରାନ୍‌କୁ ସ୍ଵାଧୀନ୍ କରିଥିଲେ ।
• ୧୯୪୬ ମସିହାରେ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ଫରାସୀମାନଙ୍କୁ ବିତାଡ଼ିତ କରି ସିରିଆ ଓ ଲେବାନନ୍ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୪୭ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧୫ ତାରିଖରେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ପରିଚାଳିତ ଅହିଂସା ଆନ୍ଦୋଳନ ବଳରେ ଭାରତ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
• ୧୯୪୮ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୪ ତାରିଖରେ ଅଙ୍ଗସାନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ, ୧୯୪୯ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୨ ତାରିଖରେ ସୁକର୍ଣ୍ଣୋଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
• ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଲାଓସ୍, ହୋଚିମିନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଭିଏତ୍‌ନାମ, ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ଏବଂ ନାରୋଦମ୍ ସିହାନୋଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ।
• ୧୯୪୮ ମସିହା ଫେବୃୟାରୀ ୪ ତାରିଖରେ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ୧୯୫୭ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୩୧ ତାରିଖରେ ମାଳୟ ଏବଂ ୧୯୫୯ ମସିହାରେ ସିଙ୍ଗାପୁର ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

୨। ଆଫ୍ରିକାର କେଉଁ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରି ଥ୍ ଲ । ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ଆଫ୍ରିକୀୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ।

• ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଗାମାଲ ଅବଦୁଲ୍ ନାସେର୍ ଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ମିଶର ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୧୯୫୬ ମସିହାରେ ମରକ୍କୋ ଓ ଟ୍ୟୁନିସିଆ ଫରାସୀମାନଙ୍କ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ।
• ୧୯୬୨ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୩ ତାରିଖରେ ଆଲଜେରିଆ ଏବଂ ୧୯୫୭ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ତାରିଖରେ ଆଫ୍ରିକୀୟ କୃଷ୍ଣକାୟ ଦେଶ ଘାନା ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
• ୧୯୫୮ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨ ତାରିଖରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ଗିନିରେ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା ।
• ଏତଦ୍‌ବ୍ୟତୀତ ୧୯୬୦ ମସିହାରେ ୧୭ଟି ଆଫ୍ରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ଯଥା ମୌରିଟାନିଆ, ମାଲି, ନାଇଜର, ଚାଦ୍, ସେନେଗାଲ, ନାଇଜେରିଆ, କାମେରୁନ୍ ଆଦି ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ।
• ୧୯୬୧ ରୁ ୧୯୬୬ ମସିହା ମଧ୍ଯରେ ଗାୟିଆ, ଉଗାଣ୍ଡା, କେନିଆ, ମାଲା, ରୁୱାଣ୍ଡା ପ୍ରଭୃତି ଆଫ୍ରିକୀୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୮୦ ମସିହାରେ ଜିମ୍ବାୱେ ଏବଂ ୧୯୯୪ ମସିହାରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ନିଜକୁ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।

୩ । ବ୍ରିଟିଶ ଉପନିବେଶବାଦ ବିରୋଧରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ହୋଇଥିବା ଆନ୍ଦୋଳନର ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କର ।
Answer:

1. ଭାରତର ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଉପନିବେଶବାଦ ବିରୋଧରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
2. ତାଙ୍କ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ଅହିଂସା ଆନ୍ଦୋଳନ ବଳରେ ୧୯୪୭ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧୫ ତାରିଖ ଦିନ ଭାରତ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ।
3. ବ୍ରିଟିଶ୍ ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦର କୂଟନୈତିକ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଫଳରେ ଏହା ଅଖଣ୍ଡ ଭାରତ ହୋଇ ରହିନଥୁଲା ।
4. ଏହା ଦୁଇଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ନାମକ ଦୁଇଟି ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ।
5. ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଭାରତରେ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୪। ଆଞ୍ଜେରିଆ କେବେ ଓ କିପରି ସ୍ୱାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ?
କିମ୍ବା, କେବେ ଆକ୍ସେରିଆର ଜାତୀୟ ମୁକ୍ତି ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ ଫରାସୀ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଶସ୍ତ୍ର ସଂଗ୍ରାମ ଘୋଷଣା କଲା ? ଆଲଜେରିଆର ସ୍ଵାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତି କାହା ସରକାର ସମବେଦନା ପ୍ରକାଶ କଲା ? କେବେ ଏହା ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କଲା ?
Answer:

• ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଆଲଜେରିଆରେ ‘ଜାତୀୟ ମୁକ୍ତି ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ’ ଗଠିତ ହେବାପରେ ଫରାସୀ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ସଶସ୍ତ୍ର ସଂଗ୍ରାମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
• ଫରାସୀ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଦଳ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉଦାରଚେତା ନେତାମାନେ ଆଲଜେରିଆର ସ୍ଵାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ ।
• ଫ୍ରାନ୍ସର ଜେନେରାଲ୍ ଡିଗଲ ସରକାର ମଧ୍ୟ ଆଲ୍ଜରିଆର ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରତି ସମବେଦନା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।
• ଫଳସ୍ଵରୁପ ୧୯୬୨ ମସିହା ଜୁଲାଇ ମାସରେ ଫରାସୀ ଶାସନରୁ ନିଜକୁ ମୁକ୍ତ କରି ଆଲଜେରିଆ ଏକ ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ।

୫। ଭିଏତ୍‌ନାମ୍ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ କାହିଁକି ହୋଇଥିଲା ଓ ଏହାର ନେତୃତ୍ବ କିଏ ନେଇଥିଲେ ? କେଉଁ ଦୁଇଟି ଦେଶ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସମର୍ଥନ ଜଣାଇଥିଲେ ଓ କେଉଁ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଭିଏତ୍‌ନାମ୍‌ରେ ବିଭାଜନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଭିଏତ୍‌ନାମକୁ ଫରାସୀ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତ କରିବାପାଇଁ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
• ହୋ-ଚି-ମିନ୍ ଏହାର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ।
• ସାମ୍ୟବାଦୀ ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ଉଦ୍‌ବୁଦ୍ଧ ହୋଇ ହୋ-ଚି-ମିନ୍ ‘ଭିଏତ୍‌ମିନ୍’ ନାମକ ଗଣବାହିନୀ ଗଠନ କରି ଫରାସୀ ସୈନ୍ୟବାହିନୀକୁ ପରାଜିତ କରିଥିଲେ ।
• ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ଓ ଚୀନ୍ ଭିଏତ୍‌ ନାମ୍ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସମର୍ଥନ ଜଣାଇଥିଲେ ।
• ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଜେନେଭା ସମ୍ମିଳନୀରେ ଭିଏତ୍‌ନାମକୁ ଭାଗ କରାଯାଇ ଉତ୍ତର ଭିଏତ୍‌ନାମ୍ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଭିଏତ୍‌ନାମ୍ ନାମକ ଦୁଇଟି ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ର ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ।

୬ । କେଉଁ ସଙ୍ଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିଲା ଓ କେଉଁମାନେ ଏହାର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ ? ଏହାର ଫଳାଫଳ କ’ଣ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରଥମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କିଏ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:

1. ଆଫ୍ରି କୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ’ ସଙ୍ଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିଲା ।
2. ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କର ନୀତି ଓ ଆଦର୍ଶରେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥିଲା ।
3. ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ଡେସମଣ୍ଡ ଲୁଥୁଲି, ୱାଲଟର୍‌ ସି ସୁଲି ଓ ନେଲସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲ। ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ।
4. ପୃଥ‌ିବୀର ବହୁ ଦେଶ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ସରକାରଙ୍କର ବର୍ଣବିଦେଷ ନୀତିକୁ ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲାବେଳେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଏହା ବିରୋଧ କରି ଅର୍ଥନୈତିକ ବାସନ୍ଦ ଲାଗୁ କରିଥିଲା ।
5. ବହୁବର୍ଷ ଧରି ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମାଲୋଚନା ଓ ଚାପ ଫଳରେ ୧୯୯୪ ମସିହାରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗ ଶାସନ ବଦଳରେ ଗଣତନୁ ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ନେଲସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ କୃଷ୍ଣକାୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ।

୭ । ଇଜିପ୍ଟରେ ଗଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ସଙ୍ଗଠିତ ହୋଇ କେଉଁ ଶାସନର ପତନ ଘଟିଥିଲା ? କିଏ କେବେ ଏହାର ଶାସନ କ୍ଷମତା ନିଜ ହାତକୁ ନେଇଥିଲେ ? ଇଜିପ୍ଟ ଦେଶରେ ନୂତନ ସରକାର କିଏ କେବେ ଗଢ଼ିଥିଲେ ?
କିମ୍ବା, ଇଜିପ୍ଟ କେବେ ଓ କିପରି ନିଜକୁ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ?
Answer:

• ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଇଜିପ୍ଟରେ ଗଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ସଙ୍ଗଠିତ ହୋଇ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସମର୍ଥ ରାଜତନ୍ତ୍ର ଶାସନର ପତନ ଘଟିଥିଲା ।
• ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ସେଠାକାର ରାଜା ଫାଗୁକ୍ ଙ୍କୁ ଗାଦିଚୁତ କରି ଜେନେରାଲ ନାଗୁଇଚ୍ ଶାସନ କ୍ଷମତା ନିଜ ହାତକୁ ନେଇଥିଲେ ।
• ୧୯୫୪ ମସିହାରେ କର୍ଣ୍ଣେଲ ଗାମାଲ୍ ଅବଦୁଲ୍ ନାସେର୍ ବିପ୍ଳବୀ ପରିଷଦର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ହୋଇ ଇଜିପ୍‌ଟରେ ନୂତନ ସରକାର ଗଢ଼ିଥିଲେ ।
• ଏହିଭଳି ଭାବରେ ଇଜିପ୍ଟ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ନିଜକୁ ଏକ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ।

୮। ତୁର୍କୀ କିପରି ସ୍ୱାଧୀନତା ଲାଭ କରି ଏକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ ହେଲା ?
Answer:

• ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ ତୁର୍କୀରେ ମିତ୍ର ଶକ୍ତି ମାନଙ୍କର ଆଧ୍ୟତ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ତୁର୍କୀର ଜନସାଧାରଣ ମୁସ୍ତାଫା କେମାଲ୍ ଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ଏହା ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
• ରୁଷ୍ ସରକାରଙ୍କର ସହଯୋଗରେ ମୁସ୍ତାଫା କେ ମାଲ୍ ମିତ୍ର ଶକ୍ତି ମାନଙ୍କର ସାମରିକ ବାହିନୀଗୁଡ଼ିକୁ ତୁର୍କୀରୁ ତଡ଼ିଦେଇଥିଲେ ।
• ଏହାପରେ ତୁର୍କୀ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରି ଏକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ।

୯। ଇଉରୋପୀୟମାନେ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ଉପନିବେଶମାନ କାହିଁକି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ? ଏହାର ଫଳାଫଳ କ’ଣ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

1. ଭୌଗୋଳିକ ଆବିଷ୍କାର ଯୋଗୁଁ ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଯାତାୟାତ ଓ ଯୋଗାଯୋଗର ସୁବିଧା ହେବାଦାରା ଇଉରୋପୀୟ ବଣିକମାନେ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ପ୍ରାଚୁର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିପାରିଥିଲେ ।
2. ଫଳରେ ବାଣିଜ୍ୟର ଉନ୍ନତି, ଆର୍ଥିକ ସମୃଦ୍ଧି, ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର ଓ ଧର୍ମପ୍ରଚାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଇଉପରୋପର ବିଭିନ୍ନ ରାଷ୍ଟ୍ର; ଯଥା— ଇଂଲଣ୍ଡ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ପର୍ତ୍ତୁଗାଲ୍, ଡେନ୍‌ମାର୍କ ପ୍ରଭୃତି ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ଉପନିବେଶମାନ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।
3. କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକର ଉନ୍ନତି ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ନ ଦେଇ ନିଜ ସ୍ଵାର୍ଥ ହାସଲ ପାଇଁ ଅଧିକ ଆଗ୍ରହୀ ଥିଲେ । ଉପନିବେଶର ଅଧ୍ଵବାସୀମାନେ ଶୋଷଣ ଓ ନିର୍ଯାତନାର ଶିକାର ହେଉଥିଲେ । ତେଣୁ ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକରେ ତୀଚ୍ର ଜନଅସନ୍ତୋଷ ଦେଖାଦେଲା ।
4. ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ ଆଶାରେ ସେମାନେ ମିତ୍ରଶକ୍ତି ସପକ୍ଷରେ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ହେଁ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷରେ ନିରାଶ ହେଲେ । ତେଣୁ ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ।
5. ଏହି ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନର ଫଳସ୍ଵରୂପ ଅନେକ ଏସୀୟ ଓ ଆଫ୍ରିକୀୟ ଉପନିବେଶ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲେ ।

କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ଚୀନ୍‌ରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିଲା ? ତାଙ୍କ ଦଳର ନାମ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:

• ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସନ୍‌ତ୍ ସେନ୍‌ ଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ଚୀନ୍‌ରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିଲା ।
• ତାଙ୍କ ଦଳର ନାମ କୋମିଙ୍ଗୁଟାଙ୍ଗ୍ ଥିଲା ।

୨ । କାହା ନେତୃତ୍ବରେ ତୁର୍କୀର ଜନସାଧାରଣ ମିତ୍ରଶକ୍ତିର ଆଧ୍ୟତ୍ୟ ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କଲେ ? ଏଥ‌ିରେ କେଉଁ ଦେଶର ସରକାରଙ୍କର ସହଯୋଗ ଥିଲା ?
Answer:

• ମୁସ୍ତାଫା କେ ମାଲ୍ଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ତୁର୍କୀର ଜନସାଧାରଣ ମିତ୍ରଶକ୍ତିର ଆଧ୍ୟତ୍ୟ ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କଲେ ।
• ଏଥିରେ ରୁଷ୍ ସରକାରଙ୍କର ସହଯୋଗ ଥିଲା ।

୩ । ଲାଓସ୍‌ରେ ଫରାସୀ ଶାସନ ବିରୋଧରେ କେଉଁମାନେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଥିଲେ ? ଲାଓସ୍ କେବେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

1. ଲାଓସ୍‌ରେ ଫରାସୀ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ପାଥେଟ୍ ଲାଓ ନାମକ ଏକ ଗଣବାହି ନୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଥିଲା ।
2. ଲାଓସ୍ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

୪ । କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସାମ୍ର।ଜ୍ୟବାଦ ବିରୋଧରେ ଆଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଓ କେବେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଅଙ୍ଗସାନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପରିଚାଳିତ ଫାସିବାଦୀ ବିରୋଧୀ ସ୍ଵାଧୀନ ଜନ ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସାମ୍ର।ଜ୍ୟବାଦ ବିରୋଧରେ ଆଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
• ୧୯୪୮ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୪ ତାରିଖରେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲା ।

୫ । ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ କାହା ନେତୃତ୍ବରେ ଓଲନ୍ଦାଜ୍ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିଲା ଓ କେବେ ଏହା ପରାଧୀନତାରୁ ମୁକ୍ତ ହେଲା ?
Answer:

• ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ନେତା ସୁକର୍ଣ୍ଣୋଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ଓଲନ୍ଦାଜ୍ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିଲା ।
• ଏହା ୧୯୪୯ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୨ ତାରିଖରେ ପରାଧୀନତାରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ସ୍ବାଧୀନ ହେଲା ।

୬ । କେଉଁ ସଙ୍ଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିଲା ଓ କେଉଁମାନେ ଏହାର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ ?
Answer:

1. ଆଫ୍ରି କୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ’ ସଙ୍ଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଥିଲା ।
2. ଡେସମଣ୍ଡ ଲୁଥୁଲି, ୱାଲ୍‌ଟର୍ ସିସୁଲି ଏବଂ ନେଲସନ୍ ମଣ୍ଡେଲା। ଏହାର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ।

୭ । କିଏ ଆକ୍ସେରିଆର ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରତି ସମବେଦନା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ? କେବେ ଆଲଜେରିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଜେନେରାଲ ଡିଗଲ୍‌ଙ୍କ ସରକାର ଆଲଜେରିଆର ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରତି ସମବେଦନା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।
• ୧୯୬୨ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୩ ତାରିଖରେ ଆଲଜେରିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

୮। ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ କିଏ ସମର୍ଥନ ଜଣାଇଥିଲା ? ଏହା କେବେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇ କେଉଁ ନାମରେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ତସଂଘର ସାଧାରଣ ପରିଷଦ ସମର୍ଥନ ଜଣାଇଥିଲା ।
• ୧୯୮୦ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ଏହା ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇ ଜିମ୍ବାୱେ ନାମରେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲା ।

୯ । ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକା କେଉଁ ଦେଶର ଉପନିବେଶ ଥୁଲା ? ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଏହାକୁ କେଉଁ ଦେଶର ତତ୍ତ୍ଵାବଧାନରେ ରଖାଗଲା ?
Answer:

1. ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକା ଜର୍ମାନୀର ଉପନିବେଶ ଥିଲା ।
2. ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଏହାକୁ ଜର୍ମାନୀଠାରୁ ଛଡ଼ାଇ ଆଣି ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ତତ୍ତ୍ଵାବଧାନରେ ରଖାଗଲା ।

୧୦ । ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ନେଲସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲାଙ୍କ ଅବଦାନ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:

• ନେଲ ସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲ। ଦକ୍ଷିଣ-ଆଫ୍ରି କାର ବର୍ଣ୍ଣବିଦ୍ବେଷ ନୀତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଗ୍ରାମ ଅବ୍ୟାହତ ରଖୁଥିଲେ ।
• ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପରିଚାଳିତ ଆନ୍ଦୋଳନ ଯୋଗୁଁ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗ ଶାସନର ଅବସାନ ଘଟି ଗଣତନ୍ତ୍ର ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେଲା ।

୧୧ । ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ କୋରିଆ କାହା କବଳରୁ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିଲା ? ଏହା କେଉଁ ନାମରେ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ କୋରିଆ ଜାପାନ କବଳରୁ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିଲା ।
• ଏହା ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ନାମରେ ଦୁଇଭାଗ ହୋଇଥିଲା ।

୧୨ । ଚୀନ୍‌ରେ ଗୃହଯୁଦ୍ଧ କାହିଁକି ଆରମ୍ଭ ହେଲା ?
Answer:

• ଜାପାନର ମାଞ୍ଚୁରିଆ ଆକ୍ରମଣଠାରୁ ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେଲା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚୀନ୍ରର ସେନାବାହିନୀ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଜାପାନଠାରୁ ପରାଜୟ ବରଣ କରିଥିଲା ।
• ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାଜିତ ହେବା ଯୋଗୁଁ ଓ ଦେଶର ଦୁର୍ବଳ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିକୁ ସୁଧାରିବାପାଇଁ ଅକ୍ଷମ ହେବାରୁ ମାଓ – ସେ –ତୁଙ୍ଗଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଦଳ ଓ ଚିଆଙ୍ଗ୍ କାଇଶେକ୍‌ଙ୍କ କୋମିଙ୍ଗଟାଲ୍ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

୧୩ । ଇଉରୋପୀୟ ବଣିକମାନେ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶରେ ଉପନିବେଶ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ କାହିଁକି ?
Answer:

1. ଭୌଗୋଳିକ ଆବିଷ୍କାରଦ୍ଵାରା ଯାତାୟାତ ଓ ଯୋଗାଯୋଗର ସୁବିଧା ହେବାଦ୍ଵାରା ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ପ୍ର।ଚୁର୍ଯ୍ୟ ସମର୍କରେ ଇଉରୋପୀୟ ବଣିକମାନେ ଜାଣିପାରିଥିଲେ ।
2. ଫଳରେ ବାଣିଜ୍ୟର ଉନ୍ନତି, ଆର୍ଥିକ ସମୃଦ୍ଧି, ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର ଓ ଧର୍ମପ୍ରଚାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଇଉରୋପର ବିଭିନ୍ନ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ଉପନିବେଶ ମାନ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।

୧୪ । ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ କେଉଁ ଶାସନ ଚାଲିଥିଲା ? କିଏ ଏହାକୁ ଏକ ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଇଂରେଜ ଶାସନ ଚାଲିଥିଲା ।
• ୧୯୧୯ ମସିହାରେ ଏହାର ରାଜାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯିବାରୁ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଅମାନୁଲ୍ଲା ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନକୁ ଏକ ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।

୧୫ । କିଏ କେବେ ଚୀନ୍ ଦେଶରେ ଲୋକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ? ସେ କେଉଁ ଦଳର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ ?
Answer:

• ମାଓ-ସେ-ତୁଙ୍ଗ୍ ୧୯୪୯ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧ ତାରିଖରେ ଚୀନ୍ ଦେଶରେ ଲୋକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ।
• ସେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଦଳର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ।

୧୬ । କିଏ କେବେ ଇଜିପ୍ଟ ଦେଶରେ ନୂଆ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ? ମରକ୍କୋ ଓ ଟ୍ୟୁନିସିଆ କେବେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:

1. ୧୯୫୪ ମସିହାରେ କଣ୍ଢେଲ୍ ଗାମାଲ୍ ଅବଦୁଲ୍ ନାସେର୍ ବିପ୍ଳବୀ ପରିଷଦର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ହୋଇ ଇଜିପ୍ଟ ଦେଶରେ ନୂଆ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ।
2. ୧୯୫୬ ମସିହାରେ ମରକ୍‌ ଓ ଟ୍ୟୁନିସିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ।

୧୭ । ନାମିବିଆର ପୂର୍ବତନ ନାମ କ’ଣ ଥିଲା ? ଏହି ଦେଶ କେବେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ନାମିବିଆର ପୂର୍ବତନ ନାମ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକା ଥିଲା ।
• ୧୯୯୦ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖରେ ଏହି ଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

Objective Type Questions With Answers
A. ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲାପରେ କେଉଁ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ?
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲାପରେ ଜିମ୍ବାୱେ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ।

୨। ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ଆଫ୍ରିକୀୟ କୃଷ୍ଣକାୟ ଦେଶ ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ କାହା ନେତୃତ୍ବରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇ ମୁକ୍ତ ହେଲା ?
Answer:
ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ଆଫ୍ରିକୀୟ କୃଷ୍ଣକାୟ ଦେଶ ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ ଡ. କ୍ୱାମେ ଏନ୍‌କୁମାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇ ମୁକ୍ତ ହେଲା ।

୩ । ଆଫ୍ରିକୀୟ କୃଷ୍ଣକାୟ ଦେଶ ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ ମୁକ୍ତ ହୋଇ କେଉଁ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ?
Answer:
ଆଫ୍ରିକୀୟ କୃଷ୍ଣକାୟ ଦେଶ ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ଘାନା ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ।

୪ । କେଉଁ ବର୍ଷକୁ ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
୧୯୬୦ ମସିହାକୁ ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ କୁହାଯାଏ ।

୫ । ୧୯୬୦ ମସିହାକୁ ‘ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ କାହିଁକି କୁହାଯାଏ ?
Answer:
୧୯୬୦ ମସିହାରେ ୧୭ ଟି ଆଫ୍ରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହି ବର୍ଷକୁ ‘ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ’ କୁହାଯାଏ ।

୬ । କେବେ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୪୮ ମସିହା ଫେବୃଆରୀ ୪ ତାରିଖରେ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ।

୭ । ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ବେଳକୁ ଚୀରେ କେଉଁ ଦଳ କ୍ଷମତାସୀନ ଥିଲା ?
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ବେଳକୁ ଚୀନ୍‌ରେ ଚିଆଙ୍ଗ-କାଇ- ଶେକ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ବାଧୀନ କୋମିଙ୍ଗୁଟାଙ୍ଗ୍ ଦଳ କ୍ଷମତାସୀନ ଥିଲା ।

୮ । କିଏ ଚୀନ୍‌ରେ ଲୋକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମାଓ-ସେ-ତୁଙ୍ଗ୍ ଚୀନ୍‌ରେ ଲୋକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ।

୯ । ଚିଆଙ୍ଗ କାଇଶେକ୍ ପରାଜିତ ହୋଇ କେଉଁଠାକୁ ପଳାୟନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଚିଆଙ୍ଗ କାଇଶେକ୍ ପରାଜିତ ହୋଇ ଫର୍ମୋଜା ଦ୍ବୀପକୁ ପଳାୟନ କରିଥିଲେ ।

୧୦ । ଚିଆଙ୍ଗ କାଇଶେକ୍ ଫର୍ମୋଜା ଦ୍ଵୀପରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିବା ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରର ନାମ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ଚିଆଙ୍ଗ କାଇଶେକ୍ ଫର୍ମୋଜା ଦ୍ଵୀପରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିବା ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରର ନାମ ଥିଲା ତାଇୱାନ୍ ।

୧୧ । କେବେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲା ?
Answer:
୧୯୪୮ ଜାନୁୟାରୀ ୪ ତାରିଖରେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

୧୨ । କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲା ?
Answer:
ଅଙ୍ଗସାନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲା ।

୧୩ । ହୋ-ଚି-ମିନ୍ କେଉଁ ଗଣବାହିନୀ ଗଠନ କରି ଫରାସୀ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ପରାଜିତ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ହୋ-ଚି-ମିନ୍ ‘ଭିଏତ୍ ମିନ୍’ ନାମକ ଗଣବାହିନୀ ଗଠନ କରି ଫରାସୀ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ପରାଜିତ କରିଥିଲେ ।

୧୪ । ୧୯୬୧ ରୁ ୧୯୬୬ ମଧ୍ୟରେ କେଉଁ କେଉଁ ଆଫ୍ରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୬୧ ରୁ ୧୯୬୬ ମଧ୍ଯରେ ଗାୟିଆ, ସିଏରାଲିଓନ୍, ରୁୱାଣ୍ଡା, ଉଗାଣ୍ଡା, କେନିଆ, ତାଞ୍ଜାନିଆ, ମାଲାୱି, ଜାମ୍ବିଆ, ବୋନା, ଲେସୋଥୋ ପ୍ରଭୃ ତି ଆଫ୍ରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ।

୧୫ । କାହା ନେତୃତ୍ୱରେ କେବେ ଇରାନ୍ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ରେଜା ଖାଁଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ୧୯୨୧ ମସିହାରେ ଇରାନ୍ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

୧୬ । ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧରେ ମିତ୍ରଶକ୍ତି ପକ୍ଷରେ କାହିଁକି ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ଲାଭ ଆଶାରେ ମିତ୍ରଶକ୍ତି ପକ୍ଷରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।

୧୭ । ଅମାନୁଲ୍ଲା କେବେ ଓ କିପରି ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୧୯ ମସିହାରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ରାଜାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯିବା ପରେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଅମାନୁଲ୍ଲା ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ ।

୧୮ । ସିରିଆରେ କେଉଁ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ସିରିଆରେ ଫରାସୀ କେଉଁ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲେ ।

୧୯ । କେଉଁ ଶାସନ କବଳରୁ ସିଙ୍ଗାପୁର କେବେ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୫୯ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନ କବଳରୁ ସିଙ୍ଗାପୁର ମୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

୨୦ । କାହା ସମର୍ଥନରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ସମର୍ଥନରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୨୧ । କେବେ ଏବଂ କେଉଁ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆକୁ ଦୁଇଟି ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ
Answer:
୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଜେନେଭା ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆକୁ ଦୁଇଟି ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ ପରିଗଣିତ କରାଗଲା ।

୨୨ । ଭିଏତ୍‌ନାମ୍‌ର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ କେଉଁ ଦୁଇଟି ଦେଶ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା ?
Answer:
ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ଓ ଚୀନ୍ ଭିଏତନାମ୍‌ର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା ।

୨୩ । କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ ନିଜକୁ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ?
Answer:
ନାରୋଦମ୍ ସିହାନୋକ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ ନିଜକୁ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ।

୨୪ । କିଏ କେବେ ଇଜିପ୍ଟ ଦେଶରେ ନୂତନ ସରକାର ଗଢ଼ିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୫୪ ମସିହାରେ କର୍ମେଲ୍ ଗାମାଲ୍ ଅବଦୁଲ୍ ନାସେର୍ ବିପ୍ଳବୀ ପରିଷଦର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ହୋଇ ଇଜିପ୍ଟ ଦେଶରେ ନୂତନ ସରକାର ଗଢ଼ିଥିଲେ ।

୨୫ । ମରକ୍କୋ ଓ ଟ୍ୟୁନିସିଆ କେଉଁ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ସଂଗ୍ରାମ ଚଳାଇ କେବେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ଫରାସୀ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ସଂଗ୍ରାମ ଚଳାଇ ମରକ୍କୋ ଓ ଟ୍ୟୁନିସିଆ ୧୯୫୬ ମସିହାରେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ।

୨୬ । ଆଲଜେରିଆରେ କେବେ ଜାତୀୟ ମୁକ୍ତି ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ ଗଠିତ ହେଲା ଏବଂ ଏହା କେଉଁ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ସଶସ୍ତ୍ର ସଂଗ୍ରାମ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଆଲ୍‌ରିଆରେ ଜାତୀୟ ମୁକ୍ତି ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ ଗଠିତ ହେଲା ଏବଂ ଏହା ଫରାସୀ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ସଶସ୍ତ୍ର ସଂଗ୍ରାମ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା।

୨୭ । ଆଞ୍ଜେରିଆ କେବେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୬୨ ମସିହା ଜୁଲାଇ ମାସରେ ଆଲଜେରି ଆ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

୨୮ । କେବେ ଓ କିପରି ଭାବରେ ଗିନିରେ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୫୮ ମସିହାରେ ଫରାସୀ ଶାସନାଧୀନ ଗିନିରେ ଜନମତ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ୧୯୫୮ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨ ତାରିଖ ଦିନ ସେଠାରେ ଏକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା ।

୨୯ । କୃଷ୍ଣକାୟମାନେ କେଉଁ ସଙ୍ଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଥିଲେ ?
Answer:
କୃଷ୍ଣକାୟମାନେ ଆଫ୍ରିକୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ନାମକ ଏକ ସଙ୍ଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଥିଲେ ।

୩୦ । ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ କୃଷ୍ଣକାୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ କୃଷ୍ଣକାୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ ନେଲସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲା ।

B. ଗୋଟିଏ ପଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧ । କେବେ ସିଙ୍ଗାପୁର ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ହୋଇ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଲା ?
Answer:
୧୯୫୯

୨ । ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ଆଫ୍ରିକୀୟ କୃଷ୍ଣକାୟ ଦେଶ ‘ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ’ କାହା ନେତୃତ୍ୱରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇ ୧୯୫୭ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ତାରିଖରେ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ଘାନା ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ?
Answer:
ଡ. କ୍ୱାରୀ ଏନ୍‌କୁମା

୩ । କେଉଁ ମସିହାରେ ଆଲଜେରିଆ ସ୍ବାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୬୨

୪ । ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ କୃଷ୍ଣକାୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ନେଲସନ୍ ମଣ୍ଡେଲା

୫ । କୋରିଆ ଯୁଦ୍ଧ କେବେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୫୦ ମସିହା ଜୁନ୍ ୨୫ ତାରିଖ

୬ । ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ବେଳକୁ କାହା ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ କୋମିଙ୍ଗଟାଙ୍ଗ୍ ଦଳ ଚୀନ୍‌ରେ କ୍ଷମତାସୀନ ଥିଲା ?
Answer:
ଚିଆଙ୍ଗ କାଇଶେକ୍

୭ । ଚୀନ୍ ରେ କି ଏ ଲୋକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମାଓ-ସେ-ତୁଙ୍ଗ୍

୮। ଆରବ ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ କେଉଁ ସଂସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ଆଶାନୁରୂପ ସଫଳତା ଲାଭ କରିଥିଲା ?
Answer:
ଆର ବଲିଗ୍

୯ । କେଉଁ ସଙ୍ଗଠନ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ସ୍ଵାଧୀନତାର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ?
Answer:
ଆଫ୍ରିକୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ

୧୦ । ୧୯୫୪ ମସିହାରେ କିଏ ଇଜିପ୍ଟ ଦେଶରେ ନୂତନ ସରକାର ଗଢ଼ିଥିଲେ ?
Answer:
ଗାମାଲ୍ ଅବଦୁଲ୍ ନାସେର୍

୧୧ । ସିଙ୍ଗାପୁର କେଉଁ ଦେଶର ଏକ ଉପନିବେଶ ଥିଲା ?
Answer:
ବ୍ରିଟେନ୍

୧୨ । ପାଥେଟ୍ ଲାଓ ନାମକ ଗଣବାହିନୀ କେଉଁ ଦେଶର ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିଥିଲା ?
Answer:
ଲାଓସ୍‌

୧୩ । କେଉଁ ଦେଶଟି ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଘାନା ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ?
Answer:
ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ

୧୪ । କର୍ମେଲ୍ ଗାମାଲ ଅବଦୁଲ ନାସେର୍ କେଉଁ ଦେଶରେ ନୂତନ ସରକାର ଗଢ଼ିଥିଲେ ?
Answer:
ଇଜିପ୍ଟ,

୧୫ । ବର୍ଣ୍ଣ ବିଦ୍ବେଷ ନୀତି ବିରୋଧରେ ହୋଇଥ୍ ଆନ୍ଦୋଳନରେ କିଏ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ନେଲ୍ ସନ୍ ମଣ୍ଡେଲା

୧୬ । ‘ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ’ ରେ ଆଫ୍ରିକାର କେତୋଟି ଦେଶ ଏକାକାଳୀନ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୭ଟି

୧୭ । ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା କେଉଁ ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜକୁ ଜାପାନ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ କରି ତାହାକୁ ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା ?
Answer:

୧୭ । ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା କେଉଁ ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜକୁ ଜାପାନ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ କରି ତାହାକୁ ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା ?
Answer:
ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଦ୍ବୀପପୁଞ୍ଜ

୧୮ । ଚୀନ୍‌ରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ୱ କିଏ ନେଇଥିଲେ ?
Answer:
ସନ୍ ୟାତ୍ ସେନ୍

୧୯ । କେଉଁ ଦ୍ଵୀପରେ ସ୍ଵାଧୀନ ତାଇୱାନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ର ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଫର୍ମୋଜା ଦ୍ୱୀପ

୨୦ । କୋରିଆରେ କେଉଁ ଦେଶ ଶାସନ କରୁଥିଲା ?
Answer:
ଜାପାନ

୨୧ । କେଉଁ ଦେଶର ସମର୍ଥନରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍

୨୨ । ଉତ୍ତର କୋରିଆ କେବେ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୫୦ ଜୁନ୍ ୨୫ ତାରିଖ

୨୩ । କେତେ ଡିଗ୍ରୀ ସମାନ୍ତର ରେଖାକୁ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆର ସୀମାରେଖା ରୂପେ ନିର୍ୟ ୟ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
୩୮ ଡିଗ୍ରୀ ସମାନ୍ତର ରେଖା

୨୪ । ଭିଏତ୍‌ନାମ୍‌ରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ କେଉଁ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଫରାସୀ ଶାସନ

୨୫ । ଭିଏତ୍‌ ନାମ୍ ମୁକ୍ତା ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ବ କିଏ ନେଇଥିଲେ ?
Answer:
ହୋ-ଚି-ମିନ୍

C. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

୧। ଶ୍ରୀଲଙ୍କା _________ ମସିହାରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ
Answer:
୧୯୪୮

୨ । _________ ମସିହାକୁ ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
୧୯୬୦

୩ । __________ ବୀନ୍ରେ ଲୋକ ସାଧାରଣତନୁ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ମାଓ-ସେ-ତୁଙ୍ଗ୍

୪ । __________ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆକୁ ଦୁଇଟି ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରି ଣତ କରାଗଲା ।
Answer:
ଜେନେଭ

୫। ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆ ସ୍ବାଧୀନ ହେଲାପରେ __________ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ।
Answer:
ଜିମ୍ବାୱେ

୬ | ___________ ମସିହାରେ ସିଙ୍ଗାପୁର ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତ ହେଲା ।
Answer:
୧୯୫୯

୭ । କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ _________ ଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ନିଜକୁ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ।
Answer:
ନାରୋଦମ୍ ସିହାନୋକ

୮ । ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ _________ ଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ପରାଧୀନତାରୁ ମୁକ୍ତ ହେଲା ।
Answer:
ସୁକ ହେଁ

୯ । ________ ମସିହାରେ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ର ଲାଓସ୍ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୫୪

୧୦ । ଭିଏତ୍‌ମିନ୍ ଦଳ ___________ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ହୋ-ଚି-ମିନ୍

D. ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ ( ✓) ଓ ଭୁଲ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✗) ଲେଖ ।

୧। ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ସ୍ବାଧୀନ ଦଳ ଡଚ୍ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
୨। ଜାତୀୟତାବାଦୀ ନେତା ସୁକର୍ଣ୍ଣୋ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆକୁ ସ୍ବାଧୀନ କରାଇଥିଲେ ।
୩ । ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଫିଲିପାଇନ୍ସକୁ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଜର୍ମାନୀ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲା ।
୪। ୧୯୫୯ ମସିହାରେ ସିଙ୍ଗାପୁର ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
୫। ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ କୋରିଆ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
୬। ହୋ-ଚି-ମିନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଭିଏତନାମ୍ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
୭। ଇଥ୍‌ଓପିଆରେ ଇଟାଲୀ ଆକ୍ରମଣକୁ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ପ୍ରତିରୋଧ କରାଯାଇଥିଲା ।
୮। ୧୯୬୬ ମସିହାକୁ ‘ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ’ କୁହାଯାଏ ।
୯। ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆର ପୂର୍ବନାମ ଥିଲା ଜିମ୍ବାୱେ ।
୧୦ । କର୍ଣ୍ଣେଲ ଅବଦୁଲ ନାସେର ଆଲଜେରିଆରେ ନୂତନ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ।

Answer:
୧। (✗)
୨ । (✓)
୩ । (✗)
୪ । (✓)
୫ । (✗)
୬ । (✓)
୭ । (✓)
୮ । (✗)
୯ । (✗)
୧୦ । (✗)

E. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦକୁ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହ ମିଳନ କରି ଲେଖ ।

F. ରେଖାଙ୍କିତ ପଦକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର ।

୧। ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ।
Answer:
୧୯୪୮

୨। ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ କୃଷ୍ଣକାୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ ଅବଦଲ୍ ନାସେର ।
Answer:
ନେଲସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲା

୩ । ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷରେ ଆଫ୍ରିକାର ୨୭ଟି ଦେଶ ଏକକାଳୀନ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୭ଟି

୪ । ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହେବାପରେ ନାମ୍ବିଆ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ।
Answer:
ଜିମ୍ବାୱେ

୫ । ଚୀନ୍‌ରେ ଚିଆଙ୍ଗ-କାଇ-ସେକ୍ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଦଳର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ ।
Answer:
ସନ୍‌ତ୍ ସେନ୍

୬ । ହୋଚି-ମିନ୍ ଆଫ୍ରିକା ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ଵ ନେଇଥିଲେ ।
Answer:
ଭିଏତ୍‌ନାମ

୭ । ସ୍ଵାଧୀନ ତାଇୱାନ ରାଷ୍ଟ୍ର ମାଳୟ ଦ୍ବୀପରେ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ।
Answer:
ଫର୍ମୋଜା ଦ୍ୱୀପ

୮। ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ହୋ-ଚି-ମିନୁଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
ସୁକର୍ଣ୍ଣୋ

୯ । ଅଙ୍ଗସାନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ମାଳୟ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
ବ୍ରହ୍ମଦେଶ

୧୦ । ୧୯୬୨ ମସିହା ଜୁଲାଇ ମାସରେ ଆଲବାନିଆ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
ଆଞ୍ଜେରିଆ

G. ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ସଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

Question 1.
ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁମାନଙ୍କ ଶାସନରୁ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
(B) ଓଲନ୍ଦାଜ୍
(C) ଇଂରେଜ
(D) ଫରାସୀ.
Answer:
(B) ଓଲନ୍ଦାଜ୍

Question 2.
‘ଭିଏତ୍‌ମିନ୍’ ଦଳ କିଏ ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
(A) ମାଓ-ସେ-ତୁଙ୍ଗ
(B) ସୁମା-ଚୀନ
(C) ହୋ-ଚି-ମିନ୍
(D) ଚିଆଙ୍ଗ-କାଇଶେକ୍
Answer:
(C) ହୋ-ଚି-ମିନ୍

Question 3.
‘ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ’ରେ ଆଫ୍ରିକାର କେତୋଟି ଦେଶ ଏକାକାଳୀନ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
(A)୧୨ ଟି
(B)୧୫ ଟି
(C) ୧୭ ଟି
(D) ୨୭ ଟି
Answer:
(C) ୧୭ ଟି

Question 4.
କେବେ ସ୍ବାଧୀନ ଲାଓସ୍ ରାଷ୍ଟ୍ର ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ୧୯୪୫
(B) ୧୯୫୪
(C) ୧୯୫୬
(D) ୧୯୬୧
Answer:
(B) ୧୯୫୪

Question 5.
କେଉଁ ମସିହାକୁ ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ କୁହାଯାଏ ?
(A) ୧୯୫୯
(B) ୧୯୬୦
(C) ୧୯୬୪
(D) ୧୯୭୦
Answer:
(B) ୧୯୬୦

Question 6.
ଚୀନ୍‌ରେ କେବେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଦଳ ଶାସନ କ୍ଷମତା ଦଖଲ କଲା ?
(A) ୧୯୪୯
(B) ୧୯୫୨
(C) ୧୯୫୦
(D) ୧୯୬୦
Answer:
(A) ୧୯୪୯

Question 7.
କେବେ ସିଙ୍ଗାପୁର ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ହୋଇ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଲା ?
(A) ୧୯୩୩
(B) ୧୯୫୪
(C) ୧୯୫୫
(D) ୧୯୫୯
Answer:
(D) ୧୯୫୯

Question 8.
ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ଆଫ୍ରିକୀୟ କୃଷ୍ଣକାୟ ଦେଶ ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ କାହା ନେତୃତ୍ୱରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇ ୧୯୫୭ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ତାରିଖରେ ମୁକ୍ତ ହେଲା ଓ ଘାନା ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ?
(A) ଏମା
(B) ପି.ଡୁମା
(C) ଏନ୍.ମାଣ୍ଡେଲ
(D) ଏସ୍‌ମା
Answer:
(A) ଏମା

Question 9.
ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆର ନାମ କ’ଣ ହେଲା ?
(A) ନାମ୍ବିଆ
(B) ଜିମ୍ବାୱେ
(C) ଲୋସୋଥୋ
(D) ଘାନା
Answer:
(B) ଜିମ୍ବାୱେ

Question 10.
ନିମ୍ନଲିଖ କେଉଁ ମସିହାରେ ଆଲଜେରିଆ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ?
(A) ୧୯୬୨
(B) ୧୯୭୨
(C) ୧୯୬୪
(D) ୧୯୪୬
Answer:
(A) ୧୯୬୨

Question 11.
ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ କୃଷ୍ଣକାୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କିଏ ଥିଲେ ?
(A) ୱାଲଟର୍ ସିସୁଲି
(B) ଏନ୍‌କୁମା
(C) ନେଲସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲା
(D) ଡେସମଣ୍ଡ ଲୁଥୁଲି
Answer:
(C) ନେଲସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲା

Question 12.
କେବେ ରେଜା ଖାଁ ଇଂରେଜମାନଙ୍କଠାରୁ କ୍ଷମତା ଅଧିକାର କରି ଇରାକୁ ସ୍ବାଧୀନ କରିଥିଲେ ?
(B) ୧୯୧୯
(A) ୧୯୧୭
(C) ୧୯୨୧
(D) ୧୯୨୩
Answer:
(C) ୧୯୨୧

Question 13.
ଇରାନ୍‌ରେ କେଉଁ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ଇଂରେଜ
(B) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
(C) ଜାପାନୀ
(D) ଡବ୍
Answer:
(A) ଇଂରେଜ

Question 14.
୧୯୧୯ ମସିହାରେ କିଏ ଆଫଗନିସ୍ତାନକୁ ଏକ ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ?
(A) ରେଜା ଖାଁ
(B) ମୁସ୍ତାଫା କେମାଲ
(C) ଅମାନୁଲ୍ଲା
(D) ମାଓ ସେ ତୁଙ୍ଗ
Answer:
(C) ଅମାନୁଲ୍ଲା

Question 15.
କେଉଁ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ସିରିଆରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ଫରାସୀ
(B) ଡେନ୍
(C) ଇଂରେଜ
(D) ଇଟାଲୀ.
Answer:
(A) ଫରାସୀ

Question 16.
କାହା ସହଯୋଗରେ ମୁସ୍ତାଫା କେମାଲ୍ ପାଶା ମିତ୍ରଶକ୍ତିମାନଙ୍କର ସାମରିକ ବାହିନୀଗୁଡ଼ିକୁ ତୁର୍କୀରୁ ତଡ଼ିଦେଇଥିଲେ ?
(A) ରୁଷ୍
(B) ପୋଲାଣ୍ଡ
(C) ପ୍ରୁସିଆ
(D) ଜର୍ମାନୀ
Answer:
(A) ରୁଷ୍

Question 17.
କେଉଁ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ଜାତୀୟ ଦଳ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ?
(A) ଡେନ୍
(B) ଜାପାନୀ
(C) ଡବ୍
(D) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
Answer:
(C) ଡବ୍

Question 18.
କିଏ ବ୍ରହ୍ମଦେଶରେ ଫାସିବାଦୀ ବିରୋଧୀ ସ୍ଵାଧୀନ ଜନ ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦ ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ?
(A) ଚିଆଙ୍ଗ୍ କାଇଶେକ
(B) ମାଓ ସେ ତୁଙ୍ଗ୍
(C) ଅଙ୍ଗୁନ୍
(D) ସୁକର୍ଣ୍ଣୋ
Answer:
(C) ଅଙ୍ଗୁନ୍

Question 19.
କେଉଁ ଦେଶ ୪ ଫେବୃୟାରୀ ୧୯୪୮ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ?
(A) ଶ୍ରୀଲଙ୍କା
(B) ଆଫଗାନିସ୍ଥାନ
(C) ବ୍ରହ୍ମଦେଶ
(D) ମାଳୟ
Answer:
(A) ଶ୍ରୀଲଙ୍କା

Question 20.
୧୯୫୭ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୩୧ ତାରିଖରେ ମାଳୟ କେଉଁ ଶାସନରୁ ନିଜକୁ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲା ?
(A) ଫରାସୀ
(B) ଜାପାନୀ
(C) ବ୍ରିଟିଶ୍
(D) ଡେନ୍
Answer:
(C) ବ୍ରିଟିଶ୍

Question 21.
ସିଙ୍ଗାପୁର କାହାର ଉପନିବେଶ ଥିଲା ?
(A) ଜାପାନ
(B) ଇଟାଲୀ
(C) ତୁର୍କୀ
(D) ବ୍ରିଟେନ୍
Answer:
(D) ବ୍ରିଟେନ୍

Question 22.
ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ କାହା କବଳରୁ କୋରିଆ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରି ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ନାମରେ ଦୁଇଭାଗ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ଜାପାନ
(B) ପୋଲାଣ୍ଡ
(C) ପ୍ରୁସିଆ
(D) ଇଟାଲୀ
Answer:
(A) ଜାପାନ

Question 23.
୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ କେଉଁ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆକୁ ଦୁଇଟି ସ୍ୱାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ର ରୂପେ ସ୍ବୀକୃତି ମିଳିଥିଲା ?
(A) ଜେନେଭା
(B) ସ୍ବିଡ଼େନ
(C) ପ୍ୟାରିସ୍
(D) ଗୋଷ୍ଠୀ ନିରପେକ୍ଷ
Answer:
(A) ଜେନେଭା

Question 24.
କେଉଁ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ଭିଏତ୍‌ ନାମ୍‌ରେ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
(B) ଡେନ୍
(C) ଡବ୍
(D) ଫରାସୀ
Answer:
(D) ଫରାସୀ

Question 25.
ପାଥେଟ୍ ଲାଓ ନାମକ ଗଣବାହିନୀ କେଉଁ ଦେଶର ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିଥିଲା ?
(A) ଲାଓସ୍
(B) ନାଇଜେରିଆ
(C) ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ
(D) ଶ୍ରୀଲଙ୍କା
Answer:
(A) ଲାଓସ୍

Question 26.
ନାରୋଦମ୍ ସିହାନୋକ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ କେଉଁ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇ ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରର ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିଲା ?
(A) ଫରାସୀ
(B) ବ୍ରିଟିଶ୍
(C) ଡେନ୍
(D) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
Answer:
(A) ଫରାସୀ

Question 27.
କେବେ ସିରିଆ ଓ ଲେବାନନ୍ ଫରାସୀମାନଙ୍କୁ ବିତାଡ଼ିତ କରି ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ?
(A) ୧୯୪୨
(B) ୯୧୪୪
(C) ୧୯୪୬
(D) ୧୯୪୭
Answer:
(C) ୧୯୪୬

Question 28.
ଇଜିପ୍ଟର ଗଣଆନ୍ଦୋଳନ ସଂଘଟିତ ହୋଇ କାହା ସମର୍ଥିତ ରାଜତନ୍ତ୍ରର ପତନ ଘଟିଥିଲା ?
(A) ବ୍ରିଟିଶ୍
(B) ଫରାସୀ
(C) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
(D) ଡବ୍
Answer:
(A) ବ୍ରିଟିଶ୍

Question 29.
କେବେ ଜେନେରାଲ୍ ନାଗୁଇବ୍ ରାଜା ଫାରୁକ୍‌ ଙ୍କୁ ଗାଦିଚ୍ୟୁତ କରି ଇଜିପ୍ଟର ଶାସନ କ୍ଷମତା ହାତକୁ ନେଇଥିଲେ ?
(A) ୧୯୪୯
(B) ୧୯୫୦
(C) ୧୯୫୨
(D) ୧୯୫୭
Answer:
(C) ୧୯୫୨

Question 30.
ଫରାସୀ ସରକାର ବିରୋଧରେ ସଂଗ୍ରାମ ଚଳାଇ ମରକ୍କୋ ଓ ଟ୍ୟୁନିସିଆ କେବେ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ?
(A) ୧୯୫୨
(B) ୧୯୫୩
(C) ୧୯୫୬
(D) ୧୯୫୭
Answer:
(C) ୧୯୫୬

Question 31.
କର୍ଣ୍ଣେଲ ଗାମାଲ ଅବ୍‌ଦୁଲ ନାସେର କେଉଁ ଦେଶରେ ନୂତନ ସରକାର ଗଢ଼ିଥିଲେ ?
(A) ଇଥ୍‌ଓପିଆ
(B) ଇଜିପ୍ଟ
(C) ନାଇଜେରିଆ
(D) ଟାଞ୍ଜାନିଆ
Answer:
(B) ଇଜିପ୍ଟ

Question 32.
୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଅଞ୍ଜେରିଆରେ ‘ଜାତୀୟ ମୁକ୍ତି ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ’ ଗଠିତ ହୋଇ କେଉଁ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ସଶସ୍ତ୍ର ସଂଗ୍ରାମ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ?
(A) ଫରାସୀ
(B) ବ୍ରିଟିଶ୍
(C) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
(D) ଡେନ୍
Answer:
(A) ଫରାସୀ

Question 33.
୧୯୫୭ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ୬ ତାରିଖରେ କେଉଁ ଦେଶ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ଘାନା ନାମରେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ଅପରଭୋଲ୍‌ଟା
(B) ଆଇଭରିକୋଷ୍ଟ
(C) ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ
(D) ଟାଞ୍ଜାନିଆ
Answer:
(C) ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ

Question 34.
ଫରାସୀ ଶାସନାଧୀନ ଗିନି କେବେ ଏକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ୧୯୫୬ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୬
(B) ୧୯୫୭ ମସିହା ଜୁନ୍ ୧୮
(C) ୧୯୫୮ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨
(D) ୧୯୫୯ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୧୪
Answer:
(C) ୧୯୫୮ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨

Question 35.
ଦୁଇ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଉପନିବେଶ ମୋଜାମ୍ବିକ୍ ଓ ଆଙ୍ଗୋଲା କେବେ ସ୍ବାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲା ?
(A) ୧୯୭୦
(B) ୧୯୭୧
(C) ୧୯୭୪
(D) ୧୯୭୫
Answer:
(D) ୧୯୭୫

Question 36.
କେଉଁ ଭାରତୀୟଙ୍କ ନୀତି ଓ ଆଦର୍ଶରେ ଆଫ୍ରିକୀୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧି
(B) ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ
(C) ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ
(D) ନେତାଜୀ ସୁଭାଷଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ
Answer:
(A) ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧି

Question 37.
କେବେ ନେଲ୍ସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲା ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ କୃଷ୍ଣକାୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ?
(A) ୧୯୯୨ ଜୁନ୍ ୧୧
(B) ୧୯୯୨ ମେ ୧୮
(C) ୧୯୯୩ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮
(D) ୧୯୯୪ ମେ ୧୦
Answer:
(D) ୧୯୯୪ ମେ ୧୦

Question 38.
ଡେସ୍‌ମଣ୍ଡ ଲୁଥୁଲି କେଉଁ ଦେଶର ମୁକ୍ତି ସଂଗ୍ରାମୀ ଥିଲେ ?
(A) ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକା
(B) ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା
(C) କଙ୍ଗୋ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର
(D) ଟ୍ୟୁନିସିଆ
Answer:
(B) ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Notes Algebra Chapter 1 ସେଟ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏବଂ ସେଟ୍‌ର ପ୍ରୟୋଗ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Maths Notes Algebra Chapter 1 ସେଟ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏବଂ ସେଟ୍‌ର ପ୍ରୟୋଗ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ

ଉପକ୍ରମଣିକା (Introduction) :
ସେଟ୍ ତତ୍ତ୍ଵର ସ୍ରଷ୍ଟା ହେଉଛନ୍ତି ଜର୍ମାନ ଗଣିତଜ୍ଞ ଜର୍ଜ କ୍ୟାଣ୍ଟର (Georg Cantor) (1845-1918) ।
ସେଟ୍ ତତ୍ତ୍ଵ (Set Theory) ଗଣିତକୁ ସହଜ ଓ ସୁନ୍ଦର କରିବାରେ, ଜଟିଳ ଗାଣିତିକ ତତ୍ତ୍ଵକୁ ସରଳ ଓ ସାବଲୀଳ ଭାବରେ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବାରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିପାରିଛି ।

ପୂର୍ବପାଠର ପର୍ଯ୍ୟାଲୋଚନା (Introduction) :
(i) ସେଟ୍ ଓ ଏହାର ଉପାଦାନ (Set and its elements) :
ସେଟ୍ ଓ ସେଟ୍‌ର ଉପାଦାନ ସଂଜ୍ଞା ବିହୀନ ପଦ ଅଟେ । ଏହାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିବାପାଇଁ ଦୁଇଟି ପ୍ରଣାଳୀ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ; ଯଥା –
(a) ତାଲିକା ପ୍ରଣାଳୀ (Tabular or Roster Method) :
ତାଲିକା ପ୍ରଣାଳୀରେ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ କୁଟୀଳ ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖାଯାଏ । ଯେପରି –
S = {a, b, c, d}, N = {1, 2, 3, 4, 5, …..} ଏଠାରେ c ଏକ ସେଟ୍ ଓ ‘a’ ଏହାର ଉପାଦାନ ।
(b) ସୂତ୍ର (ସେଟ୍ ଗଠନକାରୀ) ପ୍ରଣାଳୀ (Set builder method) :
ସେଟ୍ ଗଠନକାରୀ ପ୍ରଣାଳୀରେ ସେଟ୍‌ର ଉପାଦାନମାନଙ୍କ ସାଧାରଣ ଧର୍ମକୁ ଭିଭିକରି ଲେଖାଯାଏ । ଯେପରି 
S = {x | x ଇଂରାଜୀ ବର୍ଣ୍ଣମାଳାର ପ୍ରଥମ ଚାରୋଟି ବର୍ଷ}
N = {x | x, ଏକ ଗଣନ ସଂଖ୍ୟା }

(ii) ସସୀମ ସେଟ୍ ଓ ଅସୀମ ସେଟ୍ (Finite and Infinite sets) :
ସସୀମ ସେଟ୍ – ଯଦି କୌଣସି ସେଟ୍‌ର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ଗୋଟି ଗୋଟି କରି ଗଣିଲେ ଗଣନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ପରିସମାପ୍ତି  ଘଟେ, ତେବେ ଉକ୍ତ ସେଟ୍‌ଟି ଏକ ସସୀମ ସେଟ୍ ଅଟେ ।
ସମୀପ ସେଟ୍ A ର ଉପାଦାନ ସଂଖ୍ୟାକୁ (A) ଦ୍ଵାରା ବା n(A) ଦ୍ଵାରା ସୁଚାଯାଇଥାଏ ।
ଅସୀମ ସେଟ୍– ଯଦି କୌଣସି ସେଟ୍‌ର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ଗୋଟି ଗୋଟି କରି ଗଣିଲେ ଗଣନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ପରିସମାପ୍ତି ନଘଟେ ଉକ୍ତ ସେଟ୍‌ଟି ଏକ ଅସୀମ ସେଟ୍ ଅଟେ ।

(iii) ଶୂନ୍ୟସେଟ୍ (Empty or Null set) – ଯଦି କୌଣସି ସେଟ୍ ଉପାଦାନବିହୀନ ତେବେ ସେହି ସେଟ୍‌କୁ ଶୂନ୍ୟ ସେଟ୍ କୁହାଯାଏ । ଏହାର ଉପାଦାନ ସଂଖ୍ୟା 0 
ଶୂନ୍ୟସେଟ୍‌କୁ Ô ବା { } ଦ୍ଵାରା ସୂଚିତ କରାଯାଏ ।

(iv) ଉପସେଟ୍ (Subset) – A ଓ B ସେଟ୍‌ଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଯଦି A ସେଟ୍‌ର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉପାଦାନ B ସେଟ୍‌ର ଉପାଦାନ ହୋଇଥାଏ, ତେବେ Aକୁ B ସେଟ୍‌ ଉପସେଟ୍ କୁହାଯାଏ ।
ଏହାକୁ A ⊂ B ବା B ⊃ A ଭାବେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ ।
A ⊂ B ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି : x ∈ A ⇒ x ∈ B
ମନେରଖ :
⇒ Φ ⊂ A (ଶୂନ୍ୟସେଟ୍ ଯେକୌଣସି ସେଟ୍‌ର ଉପସେଟ୍) 
⇒ A ⊂ A (ଯେକୌଣସି ସେଟ୍ ତା’ ନିଜର ଉପସେଟ୍)

(v) ଦୁଇଟି ସେଟ୍‌ର ସମାନତା (Equality of two sets) :
A ଓ B ସେଟ୍ ଦ୍ଵୟରେ A c B ଓ B c A ହେଲେ A ଓ B ସେଟ୍‌ଦ୍ଵୟ ସମାନ; ଅର୍ଥାତ୍ A = B
ସେଟ୍‌ର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା କ୍ରମର ପରିବର୍ତ୍ତନ କଲେ ମଧ୍ୟ ସେଟ୍‌ଟି ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ହେବ ।

ବ୍ୟାପକ ସେଟ୍ (Universal Set) :
ଆମର ଆଲୋଚନାର ପରିସର ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସେଟ୍, ଯଦି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସେଟ୍ Eର ଉପସେଟ୍ କିମ୍ବା ଯେକୌଣସି ବସ୍ତୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସେଟ୍ Eର ଉପାଦାନ ହୁଏ, ତେବେ ସେହି ସେଟ୍‌କୁ ବ୍ୟାପକ ସେଟ୍ କୁହାଯାଏ । ସାଧାରଣତଃ ବ୍ୟାପକ ସେଟ୍ E କୁ ଆୟତଚିତ୍ରଦ୍ୱାରା ଓ ଏହାର ଉପସେମାନଙ୍କୁ ଆବଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ରଦ୍ଵାରା ବା ବୃତ୍ତାକାର କ୍ଷେତ୍ରଦ୍ଵାରା ସୂଚାଯାଇଥାଏ ।
ଉଦାହରଣ :
ଯଦି N = ଗଣନ ସଂଖ୍ୟାର ସେଟ୍‌, N* ବା W = ସଂପ୍ରସାରିତ ସ୍ବଭାବିକ ସଂଖ୍ୟା ସେଟ୍, Z = ପୂର୍ବ ସଂଖ୍ୟା ସେଟ୍ ଓ S = { \(\frac{1}{n}\)| n ∈ N} ହୁଏ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟା ସେଟ୍ (Q)କୁ ବ୍ୟାପକ ସେଟ୍ E ରୂପେ ନିଆଯାଏ ।
ଏଠାରେ N, W, Z ଓ S ପ୍ରତ୍ୟେକ Qର ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଉପସେଟ୍ ଅଟନ୍ତି ।
∴ N ⊂ E, W ⊂ E, Z ⊂ E ଓ S ⊂ E

ସେଟ୍‌ ପ୍ରକ୍ରିୟା (Set Operations):
ସେଟ୍‌ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗ (Union), ଛେଦ (Intersection) ଓ ଅନ୍ତର (Difference) ଘଟିଥାଏ । ଏମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଦୈତ ପ୍ରକ୍ରିୟା (Binary operation) ।
⇒ ସେଟ୍‌ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗ, ଛେଦ ଓ ଅନ୍ତର ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ନେଇ ଯେଉଁ ବୀଜଗଣିତର ସୃଷ୍ଟି ତାହାକୁ ବୁଲିଆନ୍ ବୀଜଗଣିତ (Boolean Algebra) କୁହାଯାଏ ।
⇒ ବୁଲିଆନ୍ ବୀଜଗଣିତ, ଇଂରେଜ ଗଣିତଜ୍ଞ ଓ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିତ୍ George Booleଙ୍କ ନାମରେ ନାମିତ ।

(a) ସଂଯୋଗ (Union) :
A ଓ B ସେଟ୍‌ୟରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ନେଇ ଗଠିତ ସେଟ୍‌କୁ A ଓ B ର ସଂଯୋଗ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏହା A ∪ B ଦ୍ଵାରା ସୂଚିତ ହୁଏ ।
ଅର୍ଥାତ୍ A ∪ B = {x | x ∈ A ବା x = B}
ଏଠାରେ x ∈ A ବା x = B ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି x ଉପାଦାନଟି A ସେଟ୍‌ରେ କିମ୍ବା Bସେଟ୍‌ର କିମ୍ବା ଉଭୟ ସେଟ୍‌ରେ ରହିପାରେ ।
ସଂଯୋଗ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେତେକ ତଥ୍ୟ :

• A ⊂ B ହେଲେ A ∪ B = B  ଏବଂ B ⊂ A ହେଲେ A ∪ B = A ହେବ ।
• କୌଣସି ସେଟ୍ ‘A’ ସହିତ A ର ସଂଯୋଗ ‘A’ ଅଟେ । ଅର୍ଥାତ୍ A ∪ A = A
• ଶୂନ୍ୟ ସେଟ୍‌ରେ କୌଣସି ଉପାଦାନ ନଥ‌ିବାରୁ ଯେକୌଣସି ସେଟ୍ A ସହିତ ଏହାର ସଂଯୋଗ A ଅଟେ । ଅର୍ଥାତ୍ A ∪ Φ = A 
• A ⊂ A ∪ B ଏବଂ B ⊂ A ∪ B

ସଂଯୋଗର ନିୟମ :
(i) A ∪ B = B ∪ A (ସଂଯୋଗ ପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ରମ ବିନିମୟୀ ଅଟେ ।)
(ii) (A ∪ B) ∪ C = A ∪ (B ∪ C) (ସଂଯୋଗ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସହଯୋଗୀ ଅଟେ ।)

(b) ଛେଦ (Intersection):
A ଓ B ସେଟ୍ ଦ୍ଵୟରେ ଥ‌ିବା ଉପାଦାନମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ଉଭୟ A ଓ Bର ଉପାଦାନ ହୋଇଥ‌ିବେ ସେହିମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ସେଟ୍‌କୁ À ଓ Bର ଛେଦ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏହା A n B ଦ୍ୱାରା ସୂଚିତ ହୁଏ ।
ଅର୍ଥାତ୍ A ∩ B = {x | x ∈ À ଓ x € B}
ଏଠାରେ x ∈ A ଓ x ← Bର ଅର୍ଥ ହେଉଛି x, A ଓ Bର ସାଧାରଣ ଉପାଦାନ । ଅର୍ଥାତ୍ x, A ଓ B ଉଭୟ ସେଟ୍‌ ଉପାଦାନ ।

ଯଦି A ଓ B ସେଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ କୌଣସି ସାଧାରଣ ଉପାଦାନ (Common Elements) ନଥାଏ, ତେବେ A ଓ B ସେଟ୍‌ଦ୍ଵୟକୁ ଅଣଛେଦୀ ସେଟ୍ (Disjoint set) କୁହାଯାଏ । ଅର୍ଥାତ୍ A ∩ B = Φ
ଛେଦ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେତେକ ତଥ୍ୟ :

• A ⊂ B ହେଲେ A ∩ B = B  ଏବଂ B ⊂ A ହେଲେ A ∩ B = A ହେବ ।
• ଯେକୌଣସି ସେଟ୍ A ଓ ସେହି ସେଟ୍‌ ଛେଦ A ଅଟେ । A ∩ A = A
• ଶୂନ୍ୟ ସେଟ୍ ର୍ଡ଼ ରେ କୌଣସି ଉପାଦାନ ନଥ‌ିବାରୁ ଯେକୌଣସି ସେଟ୍ A ସହିତ ଏହାର ଛେଦ à ହେବ । A ∩ = Φ
• A ⊂ A ∩ B ଏବଂ B ⊂ A ∩ B

ଛେଦର ନିୟମ :
⇒ A ∩ B = B ∩ A (ଛେଦପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ରମବିନିମୟୀ)
⇒ (A ∩ B) ∩ C = A ∩ (B ∩ C) (ଛେଦ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସହଯୋଗୀ)
ବଣ୍ଟନ ନିୟମ (Distributive law) :
⇒ A, B, ତିନିଗୋଟି ସେଟ୍ ହେଲେ,, A ∪ (B ∪ C) = (A ∪ B) ∩ (A ∪ C)ଅର୍ଥାତ୍ ସଂଯୋଗ ଛେଦ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବଣ୍ଟନ କରେ ।
⇒ A ∩ (B ∪ C) = (A ∩ B) ∪ (A ∩ C) ଅର୍ଥାତ୍ ଛେଦ ସଂଯୋଗ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବଣ୍ଟନ କରେ ।

(c) ଅନ୍ତର (Difference):
ଯଦି A ଓ B ଦୁଇଟି ସେଟ୍, ତେବେ À ସେଟ୍‌ର ଯେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ Bରେ ନାହାନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ସେଟ୍‌କୁ A ଅନ୍ତର B (A difference B) କୁହାଯାଏ ଅନ୍ତର Bକୁ A – B ଦ୍ୱାରା ସୂଚିତ କରାଯାଏ । 
ଅର୍ଥାତ୍ A – B = {x | x ∈ A ଓ x ∉ B}
B ସେଟ୍‌ରେ ଯେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ A ସେଟ୍‌ରେ ନାହାଁନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ନେଇ B ଅନ୍ତର A ସେଟ୍‌ଟି ଗଠିତ ।
ଅର୍ଥାତ୍ B – A = {x | x ∈ B ଓ x ∉ A}


ଅନ୍ତର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେତେକ ତଥ୍ୟ :
(i) ଯେକୌଣସି ସେଟ୍ À ପାଇଁ A – A = Φ
(ii) A – B ⊂ A ଓ B – A ⊂ B
(iii) (A – B) ∩ (B – A) = Φ
(iv) (A – B) ∩ (A ∩ B) = Φ
(v) (B – A)  ∩ (A ∩ B) = Φ
(vi) A – B, B – A, A ∩ B ସେନ୍ଦ୍ରିୟ ପରସ୍ପର ଅଣଛେଦୀ ଅଟନ୍ତି ।
(vii) A – B = A – (A ∩ B), B – A = B – ( A ∩ B), ଅନ୍ତର ପ୍ରକ୍ରିୟାଟି କ୍ରମବିନିମୟୀ ଓ ସହଯୋଗୀ ନୁହେଁ
ଅର୍ଥାତ୍ :
⇒ ସେଟ୍ ଅନ୍ତର ପ୍ରକ୍ରିୟାଟି କ୍ରମବିନିମୟୀ କିମ୍ବା ସହଯୋଗୀ ନୁହେଁ । A – B ≠ B – A
⇒ (A – B) – C ≠ A – (B – C) 

ସମଞ୍ଜସ ଅନ୍ତର (Symmetric Difference) :
ଯଦି A ଓ B ଯେକୌଣସି ଦୁଇଟି ସେଟ୍, ତେବେ A – B ଓ B – A ସେଟ୍‌ୟର ଉପାଦାନମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ସେଟ୍‌କୁ A ଓ Bର ସମଞ୍ଜସ ଅନ୍ତର ସେଟ୍ କୁହାଯାଏ ଓ ଏହାକୁ A Δ B ସଂକେତ ଦ୍ୱାରା ସୂଚିତ କରାଯାଏ ।
ଅର୍ଥାତ୍ A Δ B = (A – B) ∪ (B – A) 
A Δ B = (A ∪ B) – (A ∩ B)
ସମଞ୍ଜସ୍ୟ-ଅନ୍ତର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେତେଗୋଟି ତଥ୍ୟ :
(i) A Δ B = B Δ A (ସମଞ୍ଜସ୍ୟ-ଅନ୍ତର ପ୍ରକ୍ରିୟା କ୍ରମବିନିମୟୀ)
(ii) (A Δ B) Δ C ≠ A Δ (B Δ C) (ସମଞ୍ଜସ ଅନ୍ତର ପ୍ରକ୍ରିୟା ସହଯୋଗୀ ନୁହେଁ)

ଏକ ସେଟ୍‌ର ପରିପୂରକ ସେଟ୍ (Complement of a Set) :
ଯଦି E ବ୍ୟାପକ ସେଟ୍ ଓ À ଏହାର ଏକ ଉପସେଟ୍ ହୁଏ ତେବେ E ସେଟ୍‌ର ଯେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ À ସେଟ୍‌ରେ ନାହାଁନ୍ତି ସେହିମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ସେଟ୍‌କୁ Á ସେଟ୍‌ର ପରିପୂରକ ସେଟ୍ କୁହାଯାଏ ଓ ଏହାର ସଂକେତ A’ ଅଟେ ।
ଅର୍ଥାତ୍ | A’ = E – A = {x | x ∈ E ଓ x ∈ A}
ପରିପୂରକ ସେଟ୍ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେତେକ ତଥ୍ୟ :
(i) A ∩ A’= Φ (ii) A ∪ A’ = E (iii) (A’)’ = A (iv) Φ’ = E (v) E’ = Φ

ଡିମର୍ଗାନ୍ ନିୟମ (De Morgan’s Laws):
ମନେକର E ବ୍ୟାପକ ସେଟ୍ ଓ A, B ସେଟ୍‌ୟ ଏହାର ଉପସେଟ୍ । 
(A∪B)=A’∩ B ́ ́…. (i)
(A ∩ B) = A’ ∪ B’ … (ii)
ଏହି ନିୟମଦ୍ୱୟ ଡିମର୍ମାନଙ୍କ ନିୟମ ନାମରେ ଅଭିହିତ ।
(i) ରୁ ଜଣାଯାଏ ସଂଯୋଗର ପରିପୂରକ ସେଟ୍, ପରିପୂରକ ସେୟର ଛେଦ । 
(ii) ରୁ ଜଣାଯାଏ ଛେଦର ପରିପୂରକ ସେଟ୍ ପରିପୂରକ ସେଟ୍‌ମାନଙ୍କ ସଂଯୋଗ ।
ମନେରଖ :
ପରିପୂରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା (Complimentation) ହେତୁ ସଂଯୋଗ, ଛେଦରେ ଓ ଛେଦ ସଂଯୋଗରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୁଏ ।

ବି.ଦ୍ର. :(A ∪ B)’ = A’ ∩ B’,
A ଓ B ପରିବର୍ତ୍ତେ A‘ ଓ B’ ଲେଖୁଲେ
(A’ ∪ B’)’ = (A’)’ ∩ (B’)’ = A ∩ B
∴ (A’)’ = A ଓ (B’)’ = B
⇒ ((A’ ∪ B’)’)’ = (A ∩ B)’ ⇒ A’ ∪ B’ = (A ∩ B)’
(A ∩ B)’ = A’ ∪ B’
ଏଠାରେ ଲକ୍ଷ୍ୟକର ଯେ, ଡି. ମର୍ଗାନ୍‌ଙ୍କ ପ୍ରଥମ ନିୟମରୁ ଦ୍ବିତୀୟ ନିୟମଟି ପ୍ରମାଣିତ ହେଲା । (ପ୍ରମାଣିତ)

ଦୁଇଟି ସେଟ୍‌ର କାର୍ଟେଜୀୟ ଗୁଣଫଳ (Cartesian product of two Sets) :
(i) ସମତଳ ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଜ୍ୟାମିତିରେ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁକୁ ଏହାର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (x, y) ଦ୍ଵାରା ସୂଚାଇ ଦିଆଯାଏ । (x, y) ହେଉଛି ବାସ୍ତବ ସଂଖ୍ୟାର ଏକ କ୍ରମିକ ଯୋଡ଼ି (Ordered pair) ।

• ଯଦି x ଓ Y ଦୁଇଟି ବାସ୍ତବ ସଂଖ୍ୟା ତେବେ (x, y) କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ି ସ୍ଥାନାଙ୍କ ସମତଳରେ ଏକ ବିନ୍ଦୁ, ମାତ୍ର {x, y} ଗୋଟିଏ ସେଟ୍ ଯାହାର ଦୁଇଗୋଟି ଉପାଦାନ ଅଛି ।
• ଯଦି x ≠ Y ହୁଏ, ତେବେ ସ୍ଥାନଙ୍କ ଜ୍ୟାମିତିରେ (x, y) ଓ (y, x) ଦୁଇଟି ପୃଥକ୍ ବିନ୍ଦୁକୁ ସୂଚାଇ ଥାଆନ୍ତି । କିନ୍ତୁ {x, y} ଓ {y, x} ସେଟ୍ ଦୁଇଟି ସମାନ ।

(ii) ଦୁଇଟି କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ି (x₁, y₁) ଓ (x₂, y₂) ସମାନ ହେବେ ଯଦି x₁ = x₂ ଓ y₁ = y₂ ହେବ ।
(iii) (x, y) କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ିରେ x ଓ yକୁ ଯଥାକ୍ରମେ କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ି (x, y)ର ପ୍ରଥମ ଉପାଂଶ ଓ ଦ୍ବିତୀୟ ଉପାଂଶ କୁହାଯାଏ । A ଓ B ଦୁଇଟି ଅଣଶୂନ୍ୟ ସେଟ୍, ତେବେ Aର ଉପାଦାନମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଥମ ଉପାଂଶ ଓ Bର ଉପାଦାନମାନଙ୍କୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ଉପାଂଶ ରୂପେ ନେଲେ ଯେତେଗୁଡ଼ିଏ କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ି ସୃଷ୍ଟିହେବ, ସେହି ସମସ୍ତ କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ିମାନଙ୍କୁ ଉପାଦାନ ରୂପେ ନେଇ ଗଠିତ ସେଟ୍‌କୁ A ଓ B ସେଟ୍‌ୟର କାର୍ଟେଜୀୟ ଗୁଣଫଳ କୁହାଯାଏ ।
A ଓ B ସେଟ୍‌ୟର କାର୍ଟେଜୀୟ ଗୁଣଫଳ A × B ସଂକେତଦ୍ୱାରା ସୂଚୀତ ହୁଏ ।
ସୁତରାଂ A × B = {(a, b) | a ∈ A ଓ b ∈ B)
ସେହିପରି B ଓ A ସେଟ୍‌ୟର କାର୍ଟେଜୀୟ ଗୁଣଫଳ B × A = {(b, a) | b ∉ B ଓ a ∈ A}
ଯଦି | A | = m ଓ | B | = n ହୁଏ, | A × B | = | B × A | = mn
ବି.ଦ୍ର. : A × A କୁ A² ରୂପେ ଲେଖାଯାଏ ।

ଦୁଇଟି ସେଟ୍ A ଓ Bର ସଂଯୋଗ ସେଟ୍‌ର ଉପାଦାନ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଏହାର ପ୍ରୟୋଗ : 
ଯଦି A ଓ B ଦୁଇଟି ସସୀମ ସେଟ୍, ତେବେ
(i) (a) A ଓ B ସେଟ୍‌ୟ ପରସ୍ପର ଛେଦୀ ହେଲେ, |A ∪ B| = |A| + |B| – |A ∩ B|
(b) A ଓ B ସେଟ୍‌ୟ ପରସ୍ପର ଅଣଛେଦୀ ହେଲେ, |A ∪ B| = |A| + |B|
(ii) |A Δ B| = |A| + |B| – 2|A ∩ B|
(iii) ଯଦି A ∩ B = Φ ଦୁଏ ତେବେ  |A ∪ B| = |A| + |B|

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Maths Notes Geometry Chapter 5 ପରିମିତି will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 10 Maths Notes Geometry Chapter 5 ପରିମିତି

→ ବୃତ୍ତର ପରିଧ୍ (Circumference of circle):
ବୃତ୍ତର ପରିସୀମାକୁ ବୃତ୍ତର ପରିସ୍ କୁହାଯାଏ ।
ବ୍ୟାସାର୍ଷକୁ ଯଥାକ୍ରମେ c, d ଓ r ଏକକ ରୂପେ ସୂଚିତ କରାଯାଏ ।
ବୃତ୍ତର ପରିସ୍ ଓ ବୃତ୍ତର ବ୍ୟାସର ଅନୁପାତ ସର୍ବଦା ଏକ ସ୍ଥିରାଙ୍କ । ଉକ୍ତ ସ୍ଥିରାଙ୍କ π ଯାହାକୁ Johann Lambert ଏକ ଅପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଆଖ୍ୟା ଦେଇଥିଲେ ।

ବୃତ୍ତର ପରିସ୍ = πd, ଆମେ ଜାଣୁ d = 2r (r = ବୃତ୍ତର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ)
ବୃତ୍ତର ପରିଧ୍ (c) = π.2r = 2πr

→ ବୃତ୍ତର ଚାପର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (Length of an arc)

ଅର୍ଥବୃତ୍ତର ପରିଧ୍ = πr
ଅର୍ଥବୃତ୍ତର ପରିସୀମା = πr + 2r

ଅର୍ଥବୃତ୍ତର ପରିସୀମା :
ଚିତ୍ର (a)ରେ OAXB ବୃତ୍ତକଳାର ପରିସୀମା = OA+OB+ \(\widehat{\mathbf{A X B}}\) ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ
= 2OA + \(\widehat{\mathbf{A X B}}\)ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = (2r + l) ଏକକ ।

→ ବୃତ୍ତର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Area of a Circle) :
ବୃତ୍ତର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ A ଏବଂ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ r ଏକକ ଦ୍ବାରା ସୂଚିତ ହେଲେ
A = πr² ବର୍ଗ ଏକକ

→ ବୃତ୍ତୀୟ ବଳୟର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Area of a circular annulus) :
ବଳୟର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ବାହାର ବୃତ୍ତର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ – ଭିତର ବୃତ୍ତର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
ଯଦି ବହିଃବୃତ୍ତର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ OA = R ଏକକ ଏବଂ ଅନ୍ତଃବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ OB = r ଏକକ ହୁଏ,
ବୃତ୍ତୀୟ ବଳୟର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = π( R² – r²) ବର୍ଗ ଏକକ

→ ବୃତ୍ତକଳାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Area of a sectorial region) :
(i) ବୃତ୍ତକଳାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{1}{2}\) × ବୃତ୍ତକଳାର ଚାପର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ବ୍ୟାପଦ୍ଧ
ବୃତ୍ତକଳାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{1}{2}\) lr ବର୍ଗ ଏକକ

(ii) ବୃତ୍ତକଳାର ଚାପଟିର ଡିଗ୍ରୀ ପରିମାପ θ° ଏବଂ ବୃତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ପରିମାପ 360° ହେଲେ ବୃତ୍ତକଳାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ

ଦୁଇଟି ଏକକେନ୍ଦ୍ରୀକ ବୃତ୍ତକଳାଦ୍ୱୟର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅନ୍ତର = \(\frac{1}{2}\) × ବ୍ୟାସାର୍ଷଦ୍ୱୟର ଅନ୍ତର × ଚାପଦ୍ଵୟର
ସମଷ୍ଟି = \(\frac{1}{2}\) × ବ୍ୟାସାର୍ଷଦ୍ବୟର ସମଷ୍ଟି × ଚାପଦ୍ବୟର ଅନ୍ତର
ଯଦି ଏକକେନ୍ଦ୍ରୀକ ବୃତ୍ତକଳାଦ୍ୱୟର ବ୍ୟାସାର୍ଷଦ୍ବୟର R ଓ r ଏକକ ଏବଂ ଚାପଦ୍ଵୟ ଯଥାକ୍ରମେ L ଓ l ଏକକ ହୁଏ, ତେବେ
ବୃତ୍ତକଳାଦ୍ୱୟର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅନ୍ତର = \(\frac{1}{2}\) (R – r) (L + l) ବା \(\frac{1}{2}\) (R + r) (L – l)

→ ବୃତ୍ତଖଣ୍ଡର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Area of a sectorial region) :
AXBA ବୃତ୍ତଖଣ୍ଡର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = OAXB ବୃତ୍ତକଳାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ – ∆ OAB ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
ବୃହତ୍ ବୃତ୍ତଖଣ୍ଡ AYBAର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ବୃତ୍ତର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ – କ୍ଷୁଦ୍ର ବୃତ୍ତଖଣ୍ଡର AXBAର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ।

→ ପ୍ରିଜିମ୍ବର ପୃଷ୍ଟତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Surface Area of a Prism) :
ଏହା ଏକ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଆଧାର ବିଶିଷ୍ଟ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍ ଯାହାର ଭୂମି ଓ ଶୀର୍ଷତଳଦ୍ଵୟ ତ୍ରିଭୁଜାକାର କ୍ଷେତ୍ର ଓ ପାର୍ଶ୍ଵତଳ ତ୍ରୟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର ।

• ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା
• ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ପତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ।

→ ବୃତ୍ତଭୂମିକ ନିଦା ସରଳ ସିଲିଣ୍ଡର (ସମବର୍ଭୁଳ)ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Curved surface area of a right circular solid cylinder):
ନିଦା ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ r ଏକକ ଓ ଉଚ୍ଚତା h ଏକକ ହେଲେ
(i) ସିଲିଣ୍ଡରର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳ ବା ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ସିଲିଣ୍ଡରର ଆଧାରର ପରିଧ୍ × ଉଚ୍ଚତା
= 2лrh ବର୍ଗ ଏକକ

(ii) ସିଲିଣ୍ଡରର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = = ବକ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= 2xrh + 2πr² = 2πr (h + r) ବର୍ଗ ଏକକ

→ ବୃତ୍ତୀୟ ବଳୟଭୂମିକ ଫମ୍ପା ସରଳ ସିଲିଣ୍ଡରର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Surface area of a right circular cylinder) :
ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ଅନ୍ତଃବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ r ଏକକ, ବହିଃବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ R ଏକକ ଓ ଉଚ୍ଚତା h ଏକକ ହେଲେ
(i) ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ବହିଃପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πRh ବର୍ଗ ଏକକ
(ii) ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ଅନ୍ତଃପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πrh ବର୍ଗ ଏକକ
(iii) ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πRh + 2πrh = 2π(R + r) h ବର୍ଗ ଏକକ
(iv) ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = : ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
=2л(R + r) h + 2л(R² – r²) = 2л(R + r) [h+ (R – r)]
= 2л(R + r)(h + t) ବର୍ଗ ଏକକ [ବେଧ (t) = R – r]

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Maths Notes Geometry Chapter 6 ଅଙ୍କନ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 10 Maths Notes Geometry Chapter 6 ଅଙ୍କନ

→ ଉପକ୍ରମଣିକା (Introduction) :

• ଅଙ୍କନ ପାଇଁ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଚିତ୍ରର ସାହାଯ୍ୟ ନିଆଯାଇଥାଏ । କାରଣ ଅଙ୍କନ ପ୍ରଣାଳୀର ସୋପାନଗୁଡ଼ିକ ସେଥୁରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଜଣାପଡ଼ିଯାଇଥାଏ ।
• ପରୀକ୍ଷା ଖାତାରେ ଅଙ୍କନ କଲାବେଳେ ବିଶ୍ଳେଷଣ ତଥ୍ୟ ଅଙ୍କନ ପ୍ରଣାଳୀଗୁଡ଼ିକ ଲେଖୁବା ଅନାବଶ୍ୟକ ।

ଅଙ୍କନ – 1 :
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜର ଏକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଏବଂ ସେହି ବାହୁର ବିପରୀତ କୋଣର ପରିମାଣ ଦତ୍ତ ଥିଲେ ତ୍ରିଭୁଜର ପରିବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ ।

→ ଉଦାହରଣ – 1 :
∆ ABC ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର BC = a ଏକକ, m∠A = 8°, AX ମଧ୍ୟମା = x ଏକକ
ଅଙ୍କନ ପ୍ରଣାଳୀ :

• BC ଏବଂ ∠Aର ପରିମାଣକୁ ନେଇ ପରିବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
  (BC = a ଏକକ ଏବଂ m∠OBC=m∠OCB = 90° – θ ନେଇ ∆ OBC ଅଙ୍କନ କର ।)
• BC ର ମଧ୍ୟବିଦୁ X ଚିହ୍ନଟ କର ।
• Xକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି AX ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ପରିମିତ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯାହା ଅଙ୍କିତ ପରିବୃତ୍ତକୁ À ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବ ।
• AB ଓ AC ଅଙ୍କନ କର ।
• ABC ଆବଶ୍ୟକୀୟ ତ୍ରିଭୁଜ ।

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Maths Notes Geometry Chapter 4 ତ୍ରିକୋଣମିତି will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 10 Maths Notes Geometry Chapter 4 ତ୍ରିକୋଣମିତି

→ ଉପକ୍ରମଣିକା (Introduction) :
sin θ, cos θ ଆଦି ଛଅଟି ତ୍ରିକୋଣମିତିକ ଅନୁପାତକୁ ଉଚ୍ଚତର ଗଣିତରେ ତ୍ରିକୋଣମିତିକ ଫଳନ କୁହାଯାଏ ।
ସଂଜ୍ଞା :
(1) sin 0° = 0, cos 0° = 1, tan 0° = 0, cot 0° = ନିରର୍ଥକ, sec 0° = 1 ଓ cosec 0° = ନିରର୍ଥକ ।
(2) sin 90° = 1, cos 90° = 0, tan 90° = a, cot 90° = 0, sec 90° = ନିରର୍ଥକ ଓ cosec 90° = 1

ସୂତ୍ର (A) : ଅନୁପୂରକ କୋଣର ତ୍ରିକୋଣମିତିକ ଅନୁପାତ ମଧ୍ଯରେ ସଂପର୍କ :
sin (90° – θ) = cos θ
tan (90° – θ) = cot θ
cos (90° – θ) = sin θ
sec (90° – θ) = cosec θ
cot (90° – θ) = tan θ
cosec (90° – θ) = sec θ

ସଂଜ୍ଞା :
sin 180° = 0
tan 180° = 0
sec 180° = -1
cos 180° = -1
cot 180° = ନିରର୍ଥକ ବା ସଂଜ୍ଞା ବିହୀନ
cosec 180° = ସଂଜ୍ଞା ବିହୀନ

→ ମନେରଖ :

ସୂତ୍ର (B) : ସ୍ଥୂଳକୋଣ ତ୍ରିକୋଣମିତିକ ଅନୁପାତ ମଧ୍ଯରେ ସମ୍ପର୍କ :

ସୂତ୍ର (C) : ଏକ ସୂକ୍ଷ୍ମକୋଣ 8 ଓ ସ୍ଥୂଳକୋଣ (90° + 8)ର ତ୍ରିକୋଣମିତିକ ଅନୁପାତ ମଧ୍ଯରେ ସମ୍ପର୍କ:

→ କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତ୍ରିକୋଣମିତିକ ଅନୁପାତ : (0°, 30°, 45, 60°, 90, 120°, 135°, 150° ଏବଂ 180)

ମନେରଖ :

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ପରିସଂଖ୍ୟାନ Ex 7(a) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Maths Solutions Algebra Chapter 7 ପରିସଂଖ୍ୟାନ Ex 7(a)

Question 1.
ନିମ୍ନସ୍ଥ ସାରଣୀ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଲବ୍‌ଧାଙ୍କମାନଙ୍କର ରାଶିକୃତ ବାରମ୍ବାରତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ	10	11	12	13	14	15	16	17	18
ବାରମ୍ବାରତା	5	8	17	29	41	36	27	16	10

ସମାଧାନ:

ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ	ବାରମ୍ବାରତା	ରାଶିକୃତ ବାରମ୍ବାରତା (c. f)
10	5	5
11	8	13
12	17	30
13	29	59
14	41	100
15	36	136
16	27	163
17	16	179
18	10	189
	Σf = 189

Question 2.
ନିମ୍ନସ୍ଥ ସାରଣୀରେ ଲବ୍‌ଧାଙ୍କମାନଙ୍କର ଦତ୍ତ ରାଶିକୃତ ବାରମ୍ବାରତାରୁ ସେଗୁଡ଼ିକର ବାରମ୍ବାରତା ନିଶ୍ଚୟ କର ।

ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ	1	2	3	4	5	6	7	8
ରାଶିକୃତ ବାରମ୍ବାରତା	5	13	25	43	56	66	73	77

ସମାଧାନ:

ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ	ରାଶିକୃତ ବାରମ୍ବାରତା (c. f)	ବାରମ୍ବାରତା
1	5	5
2	13	8	(13-5)
3	25	12	(25-13)
4	43	18	(43-25)
5	56	13	(56-43)
6	66	10	(66-56)
7	73	7	(73-66)
8	77	4	(77-73)
		Σf = 77

Question 3.
(a) ନିମ୍ନରେ 25 ଜଣ ଲୋକଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା (ସେ.ମି.ରେ) ଲେଖାଯାଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଊକ୍ରମରେ ସଜାଇ ଏକ ପୌନଃପୁନଃ ବିତରଣ ସାରଣୀରେ ପ୍ରକାଶ କର ।

160	162	170	171	165	166	161	159	158	175	163	162	165
166	170	172	171	170	173	180	160	165	164	163	167

ସମାଧାନ:
ଊକ୍ରମରେ ସଜାଇ ରଖ୍ ଲେ 

158	159	160	160	161	161	162	163	163	164	164	165	165
166	166	167	170	170	170	171	171	172	173	175	180

ପୌନଃପୁନଃ ବିତରଣ ସାରଣୀ :

ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ	ଟାଲିଚିହୃ	ବାରମ୍ବାରତା
158	/	1
159	/	1
160	//	2
161	/	1
162	//	2
163	//	2
164	//	2
165	//	2
166	//	2
167	/	1
170	///	3
171	//	2
172	/	1
173	/	1
175	/	1
180	/	1
		Σ(f) = 25

(b) ଉପରୋକ୍ତ ସାରଣୀରୁ ନିମ୍ନଲିଖତ ପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(i) ସର୍ବନିମ୍ନ ଉଚ୍ଚତା କେତେ ?
(ii) ସର୍ବାଧ‌ିକ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଲୋକସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
(iii) କେଉଁ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ?
(iv) କେତେଜଣ ଲୋକଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା 180 ସେ.ମି.ରୁ କମ୍ ?
(v) କେତେଜଣ ଲୋକଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା 170 ସେ.ମି.ରୁ 180 ସେ.ମି. (ଉଭୟ ଉଚ୍ଚତା ସହ) ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଛି ?
ସମାଧାନ:
(i) ସର୍ବନିମ୍ନ ଉଚ୍ଚତା 158 ସେ.ମି. ।
(ii) ସର୍ବାଧ‌ିକ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଲୋକସଂଖ୍ୟା = 1
(iii) 170 ସେ.ମି. ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ।
(iv) 24 ଜଣ ଲୋକଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା 180 ସେ.ମି.ରୁ କମ୍ ।
(v) 9 ଜଣ ଲୋକଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା 170 ସେ.ମି.ରୁ 180 ସେ.ମି. ।

Question 4.
(a) 30 ଜଣ ପିଲାଙ୍କର ଗଣିତ ପରୀକ୍ଷା ନମ୍ବର ଦିଆଯାଇଛି ( ପରୀକ୍ଷାର ମୋଟ ନମ୍ବର 100) । ଦତ୍ତ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ଏକ ପୌନଃପୁନଃ ବିତରଣ ସାରଣୀ ପ୍ରକାଶ କର ।

21	12	51	48	21	32	48	32	81	72	32	48	48	91	51
61	51	81	72	51	61	51	61	51	51	91	61	72	81	61

ସମାଧାନ:
ପୌନଃପୁନଃ ବିତରଣ ସାରଣୀ :

ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ	ଟାଲିଚିହୃ	ବାରମ୍ବାରତା(f)
12	/	1
21	//	2
32	///	3
48	////	4
51	////  //	7
61	////	5
72	///	3
81	///	3
91	//	2
		Σ(f) = 30

(b) ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିବା ସାରଣୀରୁ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(i) ଯଦି ପାସ୍ ନମ୍ବର 30 ହୁଏ, ତେବେ କେତେଜଣ ପିଲା ପାସ୍‌ କରିଛନ୍ତି ?
(ii) ଯଦି 90 – 100 ନମ୍ବରକୁ A ଗ୍ରେଡ, 60 – 80 ନମ୍ବରକୁ B ଗ୍ରେଡ୍, 30 – 50 ନମ୍ବରକୁ C ଗ୍ରେଡ୍, 10 – 20 କୁ D ଗ୍ରେଡ୍ ଓ 10 ରୁ କମ୍‌କୁ E ଗ୍ରେଡ୍ ଦିଆଯାଏ, ତେବେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରେଡ଼ ପାଇଥିବା ପିଲାଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(iii) ପାସ୍ ନମ୍ବର କେତେ ରଖିଲେ 29 ଜଣ ପିଲା ପାସ୍ କରିବେ ?
ସମାଧାନ:
(i) ଯଦି ପାସ୍ ନମ୍ବର 30 ହୁଏ, ତେବେ 27 ଜଣ ପିଲା ପାସ୍ କରିଛନ୍ତି ।
(ii) A ଗ୍ରେଡ୍ ପାଇଥିବା ଛାତ୍ରସଂଖ୍ୟା 2 ।
B ଗ୍ରେଡ୍ ପାଇଥିବା ଛାତ୍ରସଂଖ୍ୟା 11 ।
C ଗ୍ରେଡ୍ ପାଇଥ‌ିବା ଛାତ୍ର ସଂଖ୍ୟା 7 ।
D ଗ୍ରେଡ୍ ପାଇଥ୍‌ ଛାତ୍ର ସଂଖ୍ୟା 1 ।
E ଗ୍ରେଡ୍ ପାଇଥିବା ଛାତ୍ର ସଂଖ୍ୟା 0 ।
(iii) ପାସ୍ ନମ୍ବର 20 ରଖିଲେ 29 ଜଣ ପିଲା ପାସ୍ କରିବେ ।

Question 5.
(a) ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଲବ୍‌ଧାଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ଊର୍ଜକ୍ରମରେ ସଜାଅ ।

74	64	67	73	80	78	65	69	73	84	83	73	93	62	72
72	62	79	88	79	61	53	87	56	87	81	42	70	45	66

ସମାଧାନ:

42	45	53	56	61	62	62	64	65	66	67	69	70	72	72
73	73	73	74	78	79	79	80	81	83	84	87	87	88	93

(b) ଉପରୋକ୍ତ ବିନ୍ୟାସ (Array)କୁ ଏକ ପୌନଃପୁନଃ ବିତରଣ ସାରଣୀରେ ପ୍ରକାଶ କର ।
ସମାଧାନ:
ପୌନଃପୁନଃ ବିତରଣ ସାରଣୀ :

ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ	ଟାଲିଚିହୃ	ବାରମ୍ବାରତା(f)
42	/	1
45	/	1
53	/	1
56	/	1
61	/	1
62	//	2
64	/	1
65	/	1
66	/	1
67	/	1
69	/	1
70	/	1
72	//	2
73	///	3
74	/	1
78	/	1
79	//	2
80	/	1
81	/	1
83	/	1
84	/	1
87	//	2
88	/	1
93	/	1
		Σ(f) = 30

(c) ଉପରୋକ୍ତ ବିତରଣରୁ ନିମ୍ନଲିଖତ ପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(i) ସର୍ବନିମ୍ନ ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ କେତେ ?
(ii) ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ କେତେ ?
(iii) କେଉଁ ଲବ୍‌ଧାଙ୍କର ବାରମ୍ବାରତା ସର୍ବାଧ୍ଵକ ?
(iv) ଲବ୍‌ଧାଙ୍କମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
ସମାଧାନ:
(i) ସର୍ବନିମ୍ନ ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ = 42
(ii) ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଲବ୍‌ଧାଙ୍କ = 93
(iii) 73 ଏହାର ବାରମ୍ବାରତା 3, ଯାହା ସର୍ବାଧ୍ଵ । 
(iv) ଲବ୍‌ଧାଙ୍କମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା = 30

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(c) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(c)

Question 1.
ଏକ ସରଳ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମିବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର ବାହୁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a, b, c, ଉଚ୍ଚତା h, ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ L, ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ W ଦ୍ଵାରା ସୂଚିତ ହେଲେ ନିମ୍ନଲିଖତ ପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କର ସମାଧାନ କର ।
(a) a = 10 ସେ.ମି., b = 6 ସେ.ମି., c = 8 ସେ.ମି., h = 20 ସେ.ମି. କ୍ଷେତ୍ରଫଳ L ଓ W ସ୍ଥିର କର ।
(b) a=5 ମି., b = 5 ମି., c = 6 ମି., h = 8 ମି. ହେଲେ L ଓ W ସ୍ଥିର କର ।
(c) a = b = 15 ମି., c = 24 ମି., b = 18 ମି. ହେଲେ L ଓ W ସ୍ଥିର କର ।
Solution:
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) = ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା
ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (W) = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) + 2× ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ

(a) △ ର ବାହୁତପର ବୈଶ୍ୟ a = 10 ସେ.ମି., b = 6 ସେ.ମି., ଓ c = 8 ସେ.ମି
ଏଠାରେ 6² + 8² = 10² ତେଣୁ ତ୍ରିଭୁଜଟି ସମକୋଣୀ । ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର ସମକୋଣ ସଂଲଗ୍ନ ବାହୁଦ୍ୱୟ 6 ସେ.ମି 8 ସେ.ମି |
△ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 6 × 8 = 24 ଦଗ ସେ.ମି
△ ର ପରିସାମା = (6 + 8 + 10) ସେ.ମି = 24 ସେ.ମି
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) = △ ର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା = 24 × 20 = 480 ଦଗ ସେ.ମି
ଏବଂ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (W) = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × △ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 480 + 2 × 24 = 480 + 48 = 528 ଦଗ ସେ.ମି

(b) △ ର ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a = 5 ମି., b = 5 ମି. ଓ c = 6 ମି.
ପ୍ରିଲକର ଅବ ପରିପାପ = s = \(\frac{a+b+c}{2}\) = \(\frac{5+5+6}{2}\) = 8 ମି.
△ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\sqrt{8(8-5)(8-5)(8-6)}\)
= \(\sqrt{8 \times 3 \times 3 \times 2}\) = 12 ଦଗ ମି
△ ର ପରିସାମା = (5 + 5 + 6) ମି = 16 ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) = △ ର ପରିସୀମା x ଉଚ୍ଚତା = 16 × 8 = 128 ଦଗ ମି
ଏବଂ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (W) = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × △ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= 128 + 2 × 12 = 128 + 24 = 152 ଦଗ ମି

(c) △ ର ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a = 15 ମି., b = 15 ମି.. ଓ c = 24 ମି.
△ ର ପରିସାମା = (15 + 15 + 24) ମି. = 54 ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) = △ ର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା = 54 × 18 = 972 ଦଗ ମି
ତ୍ରିୟକର ଅବପରିପାପା = s = \(\frac{a+b+c}{2}\) = \(\frac{15+15+24}{2}\) = 27 ମି.
△ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\sqrt{s(s-a)(s-b)(s-c)}\)
= \(\sqrt{27(27-15)(27-15)(27-24)}\)
= \(\sqrt{27 \times 12 \times 12 \times 3}\) = 9 × 12 ଦଗ ମି = 108 ଦଗ ମି
ଏବଂ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (W)
= ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) + 2 × △ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= 972 + 2 × 108 = 972 + 216 ≈ 1188 ଦଗ ମି

Question 2.
ଗୋଟିଏ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା h, ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ L ଏବଂ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ W ଦ୍ଵାରା ସୂଚିତ ହେଲେ ନିମ୍ନଲିଖତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କର ।
(a) ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସମକୋଣୀ ସମଦିବାହୁ ଯାହାର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 40 ମି, h = 50 ମି, L ଓ W କେତେ ?
(b) ସୁଷମ ଷଡ଼ଭୁଜାକାର ଆଧାର ବିଶିଷ୍ଟ ଭୂମିର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 6 ଡେ.ମି., h = 20 ସେ.ମି ହେଲେ L ଓ W କେତେ ?
(c) ପିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ଯାହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 16 ସେ.ମି., h = 25 ସେ.ମି., ହେଲେ L ଓ W କେତେ ? [√3 ≃ 1.732]
Solution:
(a) ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସମକୋଣୀ ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ, ଯାହାର କଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 40 ମି.
ତ୍ତିକଲାଭ ବାମନ ବାହାର ଦେଶ୍ୟ = କଣ୍ଡର ଦେଶ୍ୟ / √2 = \(\frac{40}{\sqrt{2}}\) ମି. = 20√2 ମି.
ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{1}{2}\) × 20√2 × 20√2 = 400 ଦଗ ମି
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) = ଅଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା
= 40(√2 + 1) × 50 = 2000 (1.414 + 1)
= 2000 × 2.414 = 4828 ଦଗ ମି
ଓ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (W) = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × △ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= 4828 + 2 × 400 = 5628 ଦଗ ମି |

(b) ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସୁଷମ ଷଡ଼ଭୁଜ ଯାହାର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 6 ସେ.ମି. ।
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି 6 ଗୋଟି ସମବାହୁ △ ରେ ପରିଣତ ହେଲା,
ଯାହାର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 6 ଡେ.ମି. ।
ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 6 × \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × (6)² = 54√3 ବର୍ଗ ଡେ.ମି.
= 54 × 1.732 ଦଗ ମି = 93.528 ବର୍ଗ ଡେ.ମି. |
ଭୂମିର ପରିସୀମା = 6 × 6 = 36 ଡେ.ମି.

∴ ପ୍ରିଜିମ୍ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) = ଭୂମିର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା
ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 36 × 20 = 720 ବର୍ଗ ଡେ.ମି.
ଏବଂ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (720 + 2 × 93.528) ବର୍ଗ ଡେ.ମି. = 907.056 ବର୍ଗ ଡେ.ମି.|

(c) ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (L) = ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା = 3 × 16 × 25 = 1200 ବର୍ଗ ଡେ.ମି.
ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × (16)²

ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= (1200 + 2 × 64 √3) = (1200 + 128 × 1.732)
= (1200 + 221.696) = 1421.696 ବର୍ଗ ଡେ.ମି.|

Question 3.
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମି ବିଶିଷ୍ଟ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର ବାହୁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ 13 ସେ.ମି., ସେ.ମି. ଓ 15 ସେ.ମି. । ଏହାର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 840 ବର୍ଗ ସେ.ମି. ହେଲେ ପ୍ରିଜିମ୍ଟିର ଉଚ୍ଚତା ଓ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ତ୍ରିକାରର ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈଶ୍ୟ (a) 13 ସେ.ମି., (b) 14 ସେ.ମି. ଓ (c) 15 ସେ.ମି. |
ତ୍ରିଭୁଜର ଅର୍ଦ୍ଧପରିସୀମା (s) = \(\frac{13+14+15}{2}\) = \(\frac { 42 }{ 2 }\) = 21 ସେ.ମି.
ପ୍ରିଜିମ୍ବର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\sqrt{s(s-a)(s-b)(s-c)}\) = \(\sqrt{21(21-13)(21-14)(21-15)}\)
= \(\sqrt{21 \times 8 \times 7 \times 6}\) = \(\sqrt{3 \times 7 \times 2 \times 2 \times 2 \times 7 \times 3 \times 2}\) = 3 × 7 × 2 × 2 = 84 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
ଆଧାରର ପରିପାପା = (13 + 14 + 15) ସେ.ମି. = 42 ସେ.ମି.
ମନେକର ପ୍ରିଜିମ୍ବର ଉଚ୍ଚତା = h ସେ.ମି.
ପ୍ରିଜିମ୍ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରପଳ = ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା = 42h ବର୍ଗ ସେ.ମି.
ପ୍ରମାନୁସାରେ, 42h = 840 ⇒ h = \(\frac { 840 }{ 42 }\) = 20 ସେ.ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମୂର ଉଚ୍ଚତା = 20 ସେ.ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା + 2 × ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= 42 × 20 + 2 × 84 = (840 + 168) ର୍ଗ ସେ.ମି. = 1008 ବର୍ଗ ସେ.ମି.

Question 4.
ଗୋଟିଏ ଖୁଣ୍ଟ ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମି ବିଶିଷ୍ଟ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍ । ଏହାର ପାର୍ଶ୍ଵତଳଗୁଡ଼ିକୁ କାଗଜ ମଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରତି ବର୍ଗ ସେ.ମି.କୁ 15 ପଇସା ହିସାବରେ ଟ 18.90 ଖର୍ଚ୍ଚ ହେଲା । ଖୁଣ୍ଟଟିର ଉଚ୍ଚତା 8√3 ସେ.ମି. ହେଲେ ଭୂମିର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ?
(√3 = 1\(\frac { 3 }{ 4 }\))
Solution:
ପ୍ରିଜିମ୍ ଆକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ସ୍ତମ୍ଭର ପାର୍ଶ୍ଵତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 18.90 }{ 0.15 }\) = \(\frac { 1890 }{ 15 }\) = 126 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରପଳ = ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା
⇒ 126 = ଆଧାରର ପରିସୀମା × 8√3
ଭୂମି ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ହେତୁ ଆଧାରର ପରିସୀମା = 3a (a = ଭୂମିର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ)
⇒ 3a = \(\frac{126}{8 \sqrt{3}}\) ⇒ a = \(\frac{126 \times 4}{8 \times 3 \times 7}\) (∵ √3 = \(\frac { 7 }{ 4 }\)) ⇒ a = \(\frac { 504 }{ 168 }\)
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମିର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 3 ସେ.ମି. |

Question 5.
18 ମିଟର ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମି ବିଶିଷ୍ଟ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର ବାହୁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 12 ମି., 16 ମି. ଓ 20 ମି. ହେଲେ ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଦେଶ୍ୟ 12 ମି., 16 ମି. ଓ 20 ମି. | ଏଠ।ରେ 12² + 16² = 20²
∴ ତ୍ରିଭୁଜଟି ସମକୋଣୀ । ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର ସମକୋଣ ସଂଲଗ୍ନ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 12 ମି. ଓ 16 ମି. ।
∴ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 12 × 16 = 96 ବର୍ଗ ମି.
ଆଧାରର ପରିସୀମା (12 + 16 +20) ମି. = 48 ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଭୂମିର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା + 2 × ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (48 × 18 + 2 × 96) = 864 + 192 = 1056 ବର୍ଗ ମି. |

Question 6.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 2100 ବ.ସେ.ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା 30 ସେ.ମି. । ଏହାର ଆଧାର ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଯାହାର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 29 ସେ.ମି. । ଆଧାରର ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ମନେକର ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଆଧାରର ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ a ସେ.ମି. ଓ b ସେ.ମି. |
ପ୍ରିଜିମୂର ଆଧାର ଏକ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ଏହାର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 29 ସେ.ମି. ।
ଏଠ।ରେ a² + b² = 29² ⇒ a² + b² = 841 …(i)
ତ୍ରିଭୁଜର ପରିସୀମା = (a + b + 29) ସେ.ମି.
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା = (a + b + 29) × 30 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର, (a + b + 29) × 30 = 2100 ⇒ a + b + 29 = \(\frac { 2100 }{ 30 }\) = 70
⇒ a + b = 70 – 29 = 41 ⇒ a + b = 41 …(ii)
⇒ (a+b)² = (41)² ⇒ a² + b² + 2ab = 1681
⇒ 841 + 2 ab 1681 (∵ a² + b² = 841)
⇒ 2ab = 1681 – 841 = 840 ⇒ ab = 420
∴ (a – b)² = (a + b)² – 4ab = (41)² – 4 × 420 = 1681 – 1680 = 1
⇒ a – b = 1 ….(iii)
(ii) ଓ (iii)କୁ ଯୋଗକଲେ, 2a = 42 ⇒ a= \(\frac { 2100 }{ 30 }\) = 21 69.
∴ b = 41 — 21 = 20 ସେ.ମି.
∴ ଆଧାରର ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 21 ସେ.ମି. ଓ 20 ସେ.ମି. ।

Question 7.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ଯାହାର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 24 ସେ.ମି. ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 13 ସେ.ମି. । ପ୍ରିଜିମ୍ବର ଉଚ୍ଚତା 20 ସେ.ମି. ହେଲେ, ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ପ୍ତିକମର କାମି ଏକ ସମବାହୁ ତିକୁଳ |
△ABCର AC = AB 13 ସେ.ମି. ଓ BC = 24 ସେ.ମି. |
\(\overline{\mathrm{AD}}\) ⊥ \(\overline{\mathrm{BC}}\) ବ୍ରେକେ BD = CD = \(\frac { 24 }{ 2 }\) = 12 ସେ.ମି. |

∴ AD = \(\sqrt{13^2-12^2}\) = \(\sqrt{169-144}\) = √25 = 5 ସେ.ମି.
∴ △ABC ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 24 × 5 ବର୍ଗ ସେ.ମି. = 60 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଅଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା
= (13 + 13 + 24) × 20 = 50 × 20 = 1000 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × △ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= 1000 + 2 × 60 = 1120 ବର୍ଗ ସେ.ମି.

Question 8.
ଗୋଟିଏ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ । ଯାହାର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 50 ସେ.ମି., ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା 1.2 ମି. ହେଲେ, ପ୍ରିଜିମ୍‌ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । (√3 ≃ 1.732)
Solution:
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମି ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ । ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 50 ସେ.ମି. = \(\frac { 1 }{ 2 }\) ମି. ।
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ତ୍ରିଭୁଜ (h) = 1.2 ମି.
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଆଧାରର ପରିସୀମା × ଉଚ୍ଚତା
∴ ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 3 × \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 1.2 = 1.8 ବର୍ଗ ମି.
ଆଖାଇର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × (\(\frac { 1 }{ 2 }\))² = \(\frac{\sqrt{3}}{16}\) = \(\frac { 1.732 }{ 16 }\) = 0.10825 ବର୍ଗ ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମୂର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × △ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (1.8 + 2 × 0.10825) = 2.0165 ବର୍ଗ ମି.

Question 9.
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମି ବିଶିଷ୍ଟ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଭୂମିର ବାହୁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ 13 ସେ.ମି., 14 ସେ.ମି. ଓ 15 ସେ.ମି. । ଏହାର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 1050 ବ.ସେ.ମି. ହେଲେ, ପ୍ରିଜିମ୍ବର ଉଚ୍ଚତା ଓ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣୟ କର ।
Solution:
ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ଆଧାରର ପରିସୀମା = (13 + 14 + 15) ସେ.ମି. = 42 ସେ.ମି. ।
∴ ପ୍ରିକମର ଭକତା = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର / ଆଧାରର ପରିମାପ = \(\frac { 1050 }{ 42 }\) ସେ.ମି. = 25 ସେ.ମି.
ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\sqrt{s(s-a)(s-b)(s-c)}\)
= \(\sqrt{21(21-13)(21-14)(21-15)}\) (∵ s = \(\frac { 13 + 14 + 15 }{ 2 }\) = 21 ସେ.ମି. )
= \(\sqrt{21 \times 8 \times 7 \times 6}\) = \(\sqrt{7 \times 3 \times 2 \times 2 \times 2 \times 7 \times 2 \times 3}\)
= 7 × 3 × 2 × 2 = 84 ବଗ ସେ.ମି.
∴ ପ୍ରିଜିମ୍‌ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + 2 × ଆଧାରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (1050 + 2 × 84) = (1050 + 168) = 1218 ବଗ ସେ.ମି.

Question 10.
ଗୋଟିଏ କାଠବାଡ଼ି ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜାକାର ଭୂମି ବିଶିଷ୍ଟ ସରଳ ପ୍ରିଜିମ୍ । ଏହାର ପାର୍ଶ୍ଵତଳଗୁଡ଼ିକୁ କାଗଜ ମଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରତି ବର୍ଗ ସେ.ମି.କୁ 15 ପଇସା ହିସାବରେ ଟ. 18.90 ଖର୍ଚ୍ଚ ହେଲା । କାଠବାଡ଼ିଟିର ଉଚ୍ଚତା 8√3 ସେ.ମି. ହେଲେ, ଭୂମିର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ? (√3 = 1\(\frac { 3 }{ 4 }\))
Solution:
ପ୍ରିଜିମ୍‌ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1890 }{ 15 }\) ବର୍ଗସେ.ମି. = 126 ବଗ ସେ.ମି.
ପ୍ରିଜିମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା = 8√3 = 8 × \(\frac { 7 }{ 4 }\) = 14 ସେ.ମି.
ଆଧାରର ପରିମାପ = ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ / ଉଚ୍ଚତା = \(\frac { 126 }{ 14 }\) ସେ.ମି. = 9 ସେ.ମି.
∴ ଭୂମିର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\frac { 9 }{ 3 }\) ସେ.ମି. = 3 ସେ.ମି. (∵ ଆଧାର ଏକ ସମବାହ ଚିକକ |)

Question 11.
ଗୋଟିଏ ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ r, ବ୍ୟାସ d ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା h ଦ୍ବାରା ସୂଚିତ ହେଲେ ନିମ୍ନଲିଖତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କର | (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
(a) d = 16 ସେ.ମି., h = 21 ସେ.ମି. ହେଲେ ମକୁପାରଦତଳର ସ୍ନେତ୍ରଫଳ କେତେ ?
(b) ମକୁପାରଦତଳର ସ୍ନେତ୍ରଫଳ 1188 ବ.ମି., d = 18 ମି. ହେଲେ, h କେତେ ?
(c) ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 1386 ବ.ସେ.ମି. ଓ h = 36 ସେ.ମି. ହେଲେ, ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ?
Solution:
(a) ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସ (d) = 16 ସେ.ମି., ଉଚ୍ଚତା (h) = 21 ସେ.ମି.
⇒ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ (r) = \(\frac { 16 }{ 2 }\) = 8 ସେ.ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πrh ବର୍ଗ ସେ.ମି. = 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 8 × 21 ବ. ସେ.ମି. = 1056 ବଗ ସେ.ମି.

(b) ମନେକର ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା = h ମି.
ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସ (d) = 18 ମି. ⇒ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ (r) = \(\frac { 18 }{ 2 }\) = 9 ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରପଳ = 2πrh
= (2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 9 × h) ବଗ. ମି. = \(\frac { 396 }{ 7 }\) h ବ.ମି.
ପ୍ରଶାନୁସାରେ, h = 1188 ⇒ h = \(\frac { 1188 × 7 }{ 396 }\) = 21 ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା 21 ମିଟର ।

(c) ମନେକର ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ = r ସେ.ମି. ।
∴ ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରପଳ = πr² ବର୍ଗ ସେ.ମି.
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, πr² = 1386
⇒ r² = \(\frac { 1386 × 7 }{ 22 }\) = 441 ⇒ r = √441 = 21 ସେ.ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πr (h + r)
= 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 21 (36 +21) = 132 × 57 = 7524 ବର୍ଗ ସେ.ମି.

Question 12.
ଗୋଟିଏ ରୋଲର୍‌ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 1.6 ମି. ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା 70 ସେ.ମି. । ଏହା କେତେଥର ଘୂରିଲେ 26.4 ଏୟର ସ୍ଥାନ ସମତଳ କରିପାରିବ ? (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
ରୋଲର୍‌ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 1.6 ମି, ଉଚ୍ଚତା = 70 ସେ.ମି. = \(\frac { 70 }{ 100 }\) ମି. = 0.7 ମି.
⇒ ରୋଲର୍‌ର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ = \(\frac { 1.6 }{ 2 }\) = 0.8 ମି.
∴ ରୋଲର୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πrh = 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 0.8 × 0.7 ବ.ମି. = 3.52 ବ.ମି.
ରୋଲର୍‌ଟି 1 ଥର ଘୂରିଲେ 3.52 ବ.ମି. ସ୍ଥାନ ସମତଳ କରିପାରେ ।
26.4 ଏୟର ବା (26.4 × 100) ବ.ମି. ମାନ ସମତଳ କରିପାରିବ = \(\frac { 26.4 × 100 }{ 3.52 }\) = 750 ଥର ଘୂରିଲେ
∴ ରୋଲର୍‌ଟି 750 ଥର ଘୂରିଲେ 26.4 ଏୟର ସ୍ଥାନ ସମତଳ କରିପାରିବ ।

Question 13.
1540 ବର୍ଗ ମିଟର ଭୂମିରେ ଗୋଟିଏ ରୋଲର 90 ଥର ଗଡ଼ାଇବାକୁ ପଡ଼େ । ରୋଲର୍‌ଟିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଏହାର ବ୍ୟାସ ସହିତ ସମାନ ହେଲେ ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
1540 ବ. ମି. ଭୂମିରେ ଗୋଟିଏ ରୋଲର୍‌ 90 ଥର ଗଡ଼ାଇବାକୁ ପଡ଼େ ।
ରୋଲର୍‌ଟିର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1540 }{ 90 }\) = \(\frac { 154 }{ 9 }\) ବର୍ଗ ମି.
ମନେକର ରୋଲର୍‌ର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = r ମି. | ⇒ ବ୍ୟାସ = 2r ମି. = ରଳତା
∴ ରୋଲର୍‌ର ପାର୍ଶ୍ଵପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2 · π · r · (2г) = 4πr² ବ.ମି. [∵ ରଳତା (h) = 2r ମି.]
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ,,4πr² = \(\frac { 154 }{ 9 }\) ⇒ r² = \(\frac { 154 }{ 9 }\) × \(\frac { 7 }{ 22 }\) × \(\frac { 1 }{ 4 }\) = \(\frac { 49 }{ 36 }\) ⇒ r = \(\frac { 7 }{ 6 }\) ମି.
∴ ରୋଲର୍‌ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2r = 2 × \(\frac { 7 }{ 6 }\) = \(\frac { 7 }{ 3 }\) ମି. = 2\(\frac { 1 }{ 3 }\) ମି.

Question 14.
ଗୋଟିଏ ସିଲିଣ୍ଡର ଆକାର ସ୍ତମ୍ଭର ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳକୁ ରଙ୍ଗ କରିବାରେ ପ୍ରତି ବର୍ଗମିଟରକୁ 60 ପଇସା ହିସାବରେ 792 ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ ହେଲା । ଏହାର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 154 ବର୍ଗମିଟର ହେଲେ ଏହାର ଉଚ୍ଚତା କେତେ ? (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
60 ପଇସା ପ୍ରତି ବର୍ଗମିଟର ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳ ରଙ୍ଗ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେଲେ 792 ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ = \(\frac { 79200 }{ 60 }\) ବ. 1320 ଦଗମିଟର ଭଳ ପାଇ
ସିଲିଣ୍ଡରର ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 1320 ବର୍ଗମିଟର
ମନେକର ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ = 1 ମି.
ସିଲିଣ୍ଡରର ଭୂମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = πr² ବର୍ଗ ମି.
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, πr² = 154
⇒ \(\frac { 22 }{ 7 }\) × r² = 154 ⇒ r² = \(\frac { 154 × 7 }{ 22 }\) = 49 ⇒ r = 7 ମି.
ମନେକର ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା = h ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ବଜ୍ରପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2πrh
⇒ 1320 = 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 7 × h ⇒ h = \(\frac { 1320 }{ 2 × 22 }\) = 30 ମି.
∴ ସିଲିଣ୍ଡରର ଉଚ୍ଚତା 30 ମିଟର |

Question 15.
ଗୋଟିଏ ଦୁଇପାଖ ଖୋଲା ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ବହିଃବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ 5 ମି. । ଏହାର ଉଚ୍ଚତା 14 ମି. ଏବଂ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠତଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 748 ବ.ମି. ହେଲେ, ଏହାର ଅନ୍ତଃବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
ମନେକର ପଣା ସିଲିଣ୍ଡରର ଅନ୍ତଦ୍ୟାପାଦ = r ମି.
ବହିଃବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ (R) = 5 ମି., ଉଚ୍ଚତା (h) = 14 ମି.
∴ ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ସମଗ୍ର ସିଲିଣ୍ଡରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2π(R + r)(h + R – r)
= 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) (5 + r)(14 + 5 – r) ବ.ମି. = \(\frac { 44 }{ 7 }\) (5 + r)(19 – r) ବ. ମି.
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, \(\frac { 44 }{ 7 }\) (5 + r)(19 – r) = 748
⇒ 95 – 5r + 19r – r² = \(\frac { 748 × 7 }{ 44 }\) ⇒ 95 + 14r – r² = 119
⇒ r² – 14r + 24 = 0
⇒ r² – 2r – 12r + 24 = 0 ⇒ r(r – 2) – 12 (r – 2) = 0
⇒ (r – 2) (r – 12) = 0 ⇒ r – 2 = 0 or r – 12 = 0
⇒ r = 2 or 12
∵ ବହିଃବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ (R) = 5.ମି. ତେଣୁ ଅନ୍ତରଦ୍ୟାସାଦ (r) = 2 ମି.
∴ ଫମ୍ପା ସିଲିଣ୍ଡରର ଅନ୍ତଦ୍ୟାପାଦ 2 ମିଟର |

Question 16.
ଗୋଟିଏ ଲୁହା ନଳର ଦୈଶ୍ୟ 84 ସେ.ମି. | ଏହାର ବେଧ 2 ସେ.ମି. | ଭୁମିର ବହି ବ୍ୟାପାଇଁ 8 ସେ.ମି ହେଲେ, ସମଣ୍ତତ୍ପ୍ଳର ଯେତ୍ରଫଳ ନିଶଯ କର |
Solution:
ଲୁହାସଲର ଦେଶ୍ୟ (h) = 84 ସେ.ମି. ବହଦ୍ୟାପାଦ (R) = 8 ସେ.ମି. |
ଦେଧ (t) = 2 ସେ.ମି. ⇒ R – r = 2 ⇒ r = R – 2 = 8 – 2 = 6 ସେ.ମି. |
∴ ସମଗପଗଳର ଯେତ୍ରଫଳ = 2π(R + r)(h + t) = 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) (8 + 6)(84 + 2) ବ. ସେ.ମି.
= 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) × 14 × 86 ବ. ସେ.ମି. = 7568 ବ. ସେ.ମି.

Question 17.
ଗୋଟିଏ ଲୁହାନଳର ଦୈଶ୍ୟ 100 ସେ.ମି. | ଏବଂ କୁହାଇ ତ୍ପମ 4 ସେ.ମି. | ଏହାର ସମଗପଗଳର ଯେତ୍ରଫଳ 9152 ବ. ସେ.ମି. ହେଲେ ଦୁମିର ସମଣ୍ତତ୍ପ୍ଳର ଓ ଅନ୍ତଦ୍ୟାପାଦ ନିଶ୍ରୟ କର | (π ≃ \(\frac { 22 }{ 7 }\))
Solution:
ମନେକର କୁହାନଳାର ଅନ୍ତଦ୍ୟାପାଦ = r ସେ.ମି.
ଲୁହାନଳର ପ୍ରମ (t) = R – r = 4 ସେ.ମି.
R = (r + 4) ସେ.ମି. ଓ h = 100 ସେ.ମି.
∴ ସମଗପଗଳର ଯେତ୍ରଫଳ = 2π(R + r)(h + t) = 2 × \(\frac { 22 }{ 7 }\) (r + 4 + r)(100 + 4) ବ. ସେ.ମି.
= \(\frac { 44 }{ 7 }\) (2r + 4) × 104 ବ. ସେ.ମି. = \(\frac { 44 }{ 7 }\) × 2(r + 2) × 104 ବ. ସେ.ମି.
= \(\frac { 9152 }{ 7 }\) (r + 2) ବ. ସେ.ମି.
ସମଗପଗଳର \(\frac { 9152 }{ 7 }\) (r + 2) = 9152
⇒ r + 2 = 7 ⇒ r = 7 – 2 = 5
∴ R = r + 4 = 5 + 4 = 9
∴ ଜମିର ବହଦ୍ୟାପାଦ 9 ସେ.ମି. ଓ ଅନ୍ତଦ୍ୟାପାଦ 5 ସେ.ମି. |