BSE Odisha 10th Class Life Science Important Questions Chapter 8 ଶକ୍ତିର ଉତ୍ସ

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Life Science Important Questions Chapter 8 ଶକ୍ତିର ଉତ୍ସ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Life Science Important Questions 8 ଶକ୍ତିର ଉତ୍ସ

Objective Type Questions with Answers

A ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

1. ନୂତନ ଉଭିଦର 4ଟି ଉଦାହରଣ ଦିଅ ।
ଉ-
ବୃକ୍ଷ, ଉଭିଦ, ଶସ୍ୟ, ଶୈବାଳ ଇତ୍ୟାଦି ।

2. ଅବଶେଷର 4ଟି ଉଦାହରଣ ଦିଅ ।
ଉ-
କୁଟା, କୁଣ୍ଡା, ଆଖୁଖଦା, ଜଙ୍ଗଲର ଅବଶେଷ ଇତ୍ୟାଦି ।

3. ଆବର୍ଜନାର 4ଟି ଉଦାହରଣ ଦିଅ ।
ଉ-
ଅପଘଟନଯୋଗ୍ୟ ଆବର୍ଜନା, ମଳ, ନାଳ ନର୍ଦ୍ଦମାର ଅଳିଆ, କାରଖାନାର ଜୈବ ଆବର୍ଜନା, ଗୋବର, ଇତ୍ୟାଦି ।

4. ଧାତୁ ନିର୍ମିତ ଡୋମରେ କିଣ୍ବନରୁ କେଉଁ ଗ୍ୟାସ୍ ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ ?
ଉ-
ମିଥେନ, କାର୍ବନ ଡାଇଅକ୍ସାଇଡ୍, ହାଇଡ୍ରୋଜେନ, ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍ ସଲଫାଇଡ୍ ।

5. ଆଷ୍ଟ୍ରାସାଇଟ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନ ପରିମାଣ ଦର୍ଶାଅ ।
ଉ-
ଆଷ୍ଟ୍ରାସାଇଟ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନ୍‌ର ପରିମାଣ ପ୍ରାୟ 94% ରୁ 98% ।

6. ବିଟୁମିନସ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନ ପରିମାଣ ଦର୍ଶାଅ ।
ଉ-
ବିଟୁମିନ୍‌ସ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନ୍‌ ପରିମାଣ ପ୍ରାୟ 79% ରୁ 93% ।

7. ଲିଗ୍‌ ନାଇଟ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନର ପରିମାଣ ଦର୍ଶାଅ ।
ଉ-
ଲିଗ୍‌ନାଇଟ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନ୍‌ର ପରିମାଣ ପ୍ରାୟ 72% 78% ।

8. ପିଟ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନର ପରିମାଣ ଦର୍ଶାଅ ।
ଊ-
ପିଟ୍ ଜାତୀୟ କୋଇଲାରେ ପ୍ରାୟ 44% ରୁ 71% କାର୍ବନ୍ ଥାଏ ।

9. ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍ କିପରି ସୃଷ୍ଟି ??
ଉ-
ମୃତ ଉଭିଦର ଦେହାବଶେଷରୁ କୋଇଲା ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ଜୀବ ଓ ଉଦ୍ଭଦର ଦେହାବଶେଷରୁ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ।

10. ତାପଜ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
କୋଇଲାରୁ ସୃଷ୍ଟ ଶକ୍ତି ତାପଜ ଶକ୍ତି ଭାବେ ଘରେ ଓ ଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ଏଥି ମଧ୍ୟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି । ଏହାକୁ ତାପଜ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି (Thermal electricity) କୁହାଯାଏ ।

11. କୋକ୍‌ର 2ଟି ବ୍ୟବହାର ଲେଖ ।
ଊ-
(କ) ଧାତୁ ନିଷ୍କାସନରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।

12. ଅଶୋଧୀତ ତୈଳ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ଭୂଗର୍ଭର ସଚ୍ଛିଦ୍ର ଶିଳାସ୍ତର ମଧ୍ଯରେ ପ୍ରକୃତି ଏହି ମୂଲ୍ୟବାନ ପଦାର୍ଥକୁ ସଞ୍ଚୟ କରି ରଖୁଛି । ଏହି ସମ୍ପ୍ର ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍‌ ଅଶୋଧ ତୈଳ କୁହାଯାଏ ।

13. ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ
ଭୂଗର୍ଭର ସଚ୍ଛିଦ୍ର ଶିଳାସ୍ତର ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରକୃତି ଏହି ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍ ସହ ମିଶି କିଛି ଗ୍ୟାସ୍ ମଧ୍ୟ ଆସିଥାଏ । ଏହି ଗ୍ୟାସ୍‌କୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍ କୁହାଯାଏ ।

14. ଭାରତର କେଉଁଠାରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍ ଗଚ୍ଛିତ ଥ‌ିବାର ସୂଚନା ମିଳୁଛି ?
ଉ
ଆମ ଦେଶର ରାଜସ୍ଥାନ, ମୁମ୍ବାଇ ଉପକୂଳ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ କୃଷ୍ଣା ଓ ଗୋଦାବରୀ ନଦୀର ତ୍ରିକୋଣଭୂମି (Delta) ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍ ଗଚ୍ଛିତ ଥ‌ିବାର ସୂଚନା ମିଳେ ।

15. ଅମ୍ଲବୃଷ୍ଟିର କାରଣ କ’ଣ ?
ଉ-
କୋଇଲା ଓ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍ ଜଳିବା ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଦୂଷଣ ହୋଇଥାଏ । ତା’ଛଡ଼ା ଏହାଦ୍ଵାରା କାବିନ୍, ଯାହାକି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଅମ୍ଳବୃଷ୍ଟିର କାରଣ ହୋଇଥାଏ ।

B ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

1. ଯେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍କୁ ବିଶୋଧନ କରାଯାଏ ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଇଥାଏ ?
2. ଷ୍ଟିଲ୍‌ ତିଆରି ପାଇଁ ବିଜାରକ ଭାବେ କାହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
3. ଗୁଜରାଟର କେଉଁଠାରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍‌କୁ ପାଇପ୍‌ଦ୍ବାରା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଉଛି ?
4. କେଉଁ କୋଇଲାରୁ କମ୍ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ?
5. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ଜାଳେଣି ଶୁଖୁଲା ଗୋବର ଠାରୁ କେତେ ଗୁଣ ଦକ୍ଷ ?
6. ଅମ୍ଳଜାନ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ଜୈବ ପଦାର୍ଥର ବିଘଟନ ଦ୍ଵାରା କେଉଁ ଗ୍ୟାସ୍ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ?
7. କେଉଁ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଜୈବ ପଦାର୍ଥରୁ ଜୈବ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ ନାହିଁ ?

9. କେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ବାରା କୋଇଲାକୁ କୋଲ୍‌ରେ ପରିଣତ କରାଯାଏ ?
10. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍‌ରେ ମିଥେନ୍‌ର ପରିମାଣ ଶତକଡ଼ା କେତେ ?
11. ଗୋବରକୁ ସିଧା ଖତ କଲେ ଶତକଡ଼ା ପ୍ରାୟ କେତେ ଭାଗ ନଷ୍ଟ ହୁଏ ?
12. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟର ପ୍ରବେଶ ପାତ୍ରରେ ଗୋବର ଓ ପାଣିର ଅନୁପାତ କେତେ ଥାଏ ?
13. 4 – 5 ଗାଈ ଗୋରୁଙ୍କ ଗୋବରରେ ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ କରିପାରିବେ ?
14. ଭୂଗର୍ଭର ସହିଦ୍ର ଶିଳାସ୍ତର ମଧ୍ଯରେ କ’ଣ ସଞ୍ଚିତ ହୋଇ ରହିଥାଏ ?
15. ଗୁଜରାଟର କେଉଁଠାରେ ନାଭିକୀୟ ଶକ୍ତିରୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ କେନ୍ଦ୍ର ଅଛି ?
16. କର୍ଣ୍ଣାଟକର କେଉଁଠାରେ ନାଭିକୀୟ ପାରମାଣବିକ କେନ୍ଦ୍ର ଅଛି ?
17. କାର୍ବନର ପରିମାଣ ଅନୁଯାୟୀ କୋଇଲାକୁ କେତୋଟି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ?
18. ସାମୁଦ୍ରିକ ଜୀବଙ୍କ ଦେହାବଶେଷରୁ କ’ଣ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ?
19. ଗୋବର ଓ ବିଭିନ୍ନ ଆବର୍ଜନାରୁ ଉତ୍ପାଦିତ ଗ୍ୟାସ୍ କ’ଣ ଅଟେ ?
20. ଆମ ଦେଶରେ ଥ‌ିବା ଗୋରୁ ଓ ମଇଁଷିଙ୍କଠାରୁ ବର୍ଷକୁ ପ୍ରାୟ କେତେ କୋଟି ଟନ୍ ଗୋବର ମିଳିଥାଏ ?

Answer
1. ଆଂଶିକ ପାତନ
2. କୋକ୍
3. ବରୋଦା
4. ପିଟ୍
5. 6
6. ଜୈବ ଗ୍ୟାସ୍
7. ପଚନ
8. ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍
9. ଅନ୍ତର୍ଧୂମ ପାତନ
10. 65-75
11. 25.
12. 4:5
13. 7-8
14. ଅଶୋଧ ତୈଳ
15. କାକ୍ରାପୁର
16. କାଇଗା
17. 4
18. ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍
19. ମିଥେନ୍
20. 90

C ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1. . ଆମ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ 1 ବର୍ଗମିଟର ଅଞ୍ଚଳରେ ଲମ୍ବ ଭାବରେ ପ୍ରାୟ ……………. ସୌରଶକ୍ତି ପଡ଼ିଥାଏ ।
2. ଯେଉଁ ଉପକରଣ ଦ୍ଵାରା ସୌର ତାପରେ ରୋଷେଇ ତାହାକୁ କୁରାଯାଏ । …………….. କୁହାଯାଏ ।
3. ଯେଉଁ ଉପକରଣ ଦ୍ବାରା ସୌରଶକ୍ତିକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତିରେ ତାହାକୁ କୁରାଯାଏ । ……………. କୁହାଯାଏ ।
4. ଏକ ସୌର ସେଲ୍ ଆଲୋକିତ ହେଲେ ପ୍ରାୟ …………………….. W ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ ।
5. ପବନ କଳ ସାହାଯ୍ୟରେ ବାୟୁର ଗତିଜ ଶକ୍ତିକୁ ଉପଯୋଗ କରି ………………… ଚଳାଇ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ।
6. ପବନ କଳଦ୍ଵାରା ପୁରୀରୁ ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ………………….. ମେଗାୱାଟ୍ ଶକ୍ତି ମିଳିପାରୁଛି ।
7. କନ୍ୟାକୁମାରୀଠାରେ ସ୍ଥାପିତ ପବନ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରୁ ପ୍ରାୟ ……………… ମେଗାୱାଟ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇପାରୁଛି ।
8. ରାନ୍ସ ନଦୀ ମୁହାଣରେ ଜୁଆର ଓ ଭଟ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଜଳପତ୍ତନର ଉଚ୍ଚତାରେ ପ୍ରାୟ …………….. ମିଟର ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହେ ।


11. ଅମ୍ଳଜାନ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ଜୈବ ପଦାର୍ଥର ବିଘଟନ ଦ୍ଵାରା ନିର୍ଗତ ଗ୍ୟାସ୍‌ ମିଶ୍ରଣକୁ …………………. ଦ୍ଵାରା ନିର୍ଗତ ଗ୍ୟାସ୍‌ର ମିଶ୍ରଣକୁ କୁହାଯାଏ ।
12. କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ଆବର୍ଜନାରୁ ମିଳୁଥିବା ଶକ୍ତିକୁ ……………………. କୁହାଯାଏ ।
13. ଆମ ଦେଶରେ ପ୍ରାୟ …………………… କୋଟି ଗୋରୁ ଗାଈ ଓ ମଇଁଷି ଅଛନ୍ତି ।
14. ଗୋବରରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ଗ୍ୟାସରେ ମିଥେନ୍‌ ପରିମାଣ …………………… ଶତକଡା ଅଟେ ।
15. ଗୋବରକୁ ସିଧା ଖତ କଲେ ଶତକଡ଼ା ପ୍ରାୟ ……………………. ନଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ।
16. ପ୍ଲେଟଟିଏ ତଳେ ପଡ଼ିଲେ ସ୍ଥିତିଜ ……………………. ଶକ୍ତି ରୂପାନ୍ତରିତ ହୁଏ ।
17. ଏକ ମିନିଟ୍‌ରେ ପ୍ରତି ବର୍ଗ ସେ.ମି. ପାଇଁ ସୌର ପ୍ରବାହର ପରିମାଣ ……………. କ୍ୟାଲୋରୀ ।
18. ନିର୍ମଳ ମେଘମୁକ୍ତ ଆକାଶରେ ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରାୟ ………………………… Kwh/mଙ୍କ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
19. ସୌରସେଲ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ସଫଳ ଗବେଷଣା ………………………. ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା ।
20. ପବନ କଳରେ ବ୍ୟବହୃତ ପ୍ରଲେପର ଗୁଡ଼ିକର ବ୍ୟାସ ପ୍ରାୟ ………………….. ମିଟର ।
21. ଆମ ଦେଶରେ …………………… ମସିହାରୁ ପବନ କଳ ସାହାଯ୍ୟରେ ପାଣି ଉଠାଇବା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଥିଲା ।
22 ……………… ମସିହାରେ ଫରାସୀ ବୈଜ୍ଞାନି କମାନେ ଜୁଆରରୁ ଶକ୍ତି ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ ।
23. ସମୁଦ୍ରର ପୃଷ୍ଠଭାଗ ଜଳ ଓ 2 କି.ଗ୍ରା. ଗଭୀର ଜଳ ମଧ୍ୟରେ ତାପମାତ୍ରାର ପାର୍ଥକ୍ୟ ………….. °C ଅଟେ ।
24. ଭାରତ ସରକାର …………………. ମସିହାରୁ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଯୋଗାଣ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିଛନ୍ତି ।
25. ଗୋବର ଓ ବିଭିନ୍ନ ଆବର୍ଜନାରୁ ଉତ୍ପାଦିତ ଗ୍ୟାସ ହେଉଛି ………………. ।
26. ଭାରତରେ ଥିବା ଗୋରୁ ଓ ମଇଁଷିମାନଙ୍କଠାରୁ ବର୍ଷକୁ ପ୍ରାୟ ……………. କୋଟି ଟନ୍ ଗୋବର ମିଳେ ।
27. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟରେ ଗୋବର ଓ ପାଣି …………………… ଅନୁପାତରେ ମିଶାଇ ମଣ୍ଡ କରାଯାଏ ।
28. ଆନ୍ତଃସାଇଟ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନର ପରିମାଣ ……………….. ।
29. ବିଟୁମିନସ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନର ପରିମାଣ ……………………….. ।
30. ଲି ଗ୍‌ ନାଇଟ୍ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନର ପରିମାଣ …………………… ।

Answers
1. 1.2 K.watt
2. ସୌରବୁଲା
3. ସୌରସେଲ୍
4. 7
5. ଜେନେରେଟର
6. 5.5
7. 380
8. 14
9. ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ
10. 1.602 x 10^-19
11. ଜୈବଗ୍ୟାସ
12. ଜୈବଶକ୍ତି
13. 30
14. 65-75
15. 50 ଭାଗ
16. ଶଦ୍ଦ
17. 2
18. 4ରୁ7
19. 1954
20. 6
21. 1966
22. 1961
23. 20
24. 48
25. ମିଥେନ
26.90
27. 4:5
28. 94ରୁ98
29. 79ରୁ 93
30. 72ରୁ 78

(D) ନିମ୍ନସ୍ଥ ଭକ୍ତିଗୁଡିକରୁ କେଉଁଟି ଠିକ୍ (✓ ) ବା ଭୁଲ୍ (✗) ଦର୍ଶାଅ ।

1. ସୌରରନ୍ଧକରେ ପ୍ରତିଫଳକ ରୂପେ ଉତ୍ତଳ ପ୍ରତିଫଳକ ଲଗାଯାଏ ।
2. ସୌରସେଲରେ ସୌରଶକ୍ତିର ସିଧାସଳଖ ବିନିଯୋଗ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପଦ୍ଧତିକୁ ଆଲୋକ ଭୋଲ୍‌ଟୀୟ ପ୍ରଭାବ କୁହାଯାଏ ।
3. ଜର୍ମାନୀକୁ ପବନର ଦେଶ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
4. ତାପମାତ୍ରାର ପାର୍ଥକ୍ୟ 20°C ନ ହେଲେ ରୂପାନ୍ତରଣ ପାୱାର ପ୍ଲାଣ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇ ନଥାଏ ।
5. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟରେ କୋଷ୍ଟ୍ରିଡିୟମ୍ ନାମକ ବ୍ୟାକ୍ଟେ ରିଆ ଅମ୍ଳଜାନ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ବଢ଼ି ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ଉତ୍ପନ୍ନ କରେ ।
6. ଆମ ଦେଶରେ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଓ ଗୁଜୁରାଟ ରାଜ୍ୟରେ ପବନକଳ ବହୁଳଭାବେ ପ୍ରଚଳିତ ।
7. . ସୌରସେଲ୍ଫ ଆଲୋକିତ ହେଲେ ପ୍ରାୟ 10 ରୁ 20 V ଭୋଲ୍ଟେଜ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଭବାନ୍ତର ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ।
8. ସୌରଚୁଲ୍ଲାର ପ୍ରତିଫଳକରୂପେ ଅବତଳ ଦର୍ପଣକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
9. ସୌରଚୁଲ୍ଲାର ଭିତରପାର୍ଶ୍ଵରେ କଳାରଙ୍ଗର ପ୍ରଲେପ ଦିଆଯାଇଥାଏ ।
10. ମେଘମୁକ୍ତ ଆକାଶରେ ପ୍ରତିଦିନ 10 14kwh ପରିମାଣର ସୌରଶକ୍ତି l ବର୍ଗମିଟର ଅଞ୍ଚଳ ପାଏ ।

Answers
1. (✗)
2. (✓)
3. (✗)
4. (✓)
5. (✗)
6. (✓)
7. (✗)
8. (✓)
9. (✓)
10. (✗)

E ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ପ୍ରଥମ ଯୋଡାର ସମ୍ପର୍କକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକରି ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ଦ୍ଵିତୀୟଟିରେ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	ଖ’ ସ୍ତମ୍
ପେଟ ତଳେ ପଡ଼ିବା : କିତିକ → ଣଦ୍ଦଶକ୍ତ	ମହିମବତାକଳିବା:
ଜଳ ଶକ୍ତି : ନବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ	କୋଇଲା ଶକ୍ତି :
ଆଧାରପାତ୍ର : ସୌରଭୁଲା	P, N ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍ :
ତାପକୋଷୀ ଆଚ୍ଛାଦାନ : ସୌରସେଲ୍	ପ୍ରପେଲର୍ :
ଅବତଳ ପ୍ରତିଫଳକ : ସୌରସେଲ୍	ସ୍କୁ ଇସ୍‌ଗେଟ୍ :

Answer

ଉ ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	ଖ’ ସ୍ତମ୍
ପେଟ ତଳେ ପଡ଼ିବା : କିତିକ → ଣଦ୍ଦଶକ୍ତ	ମହିମବତାକଳିବା: ରାସାୟନିକ → ତାପ ଶକ୍ତି
ଜଳ ଶକ୍ତି : ନବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ	କୋଇଲା ଶକ୍ତି : ନବୀକରଣ ଆଯେ।ଗ୍ୟ
ଆଧାରପାତ୍ର : ସୌରଭୁଲା	P, N ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍ : ସୋଲ।ର ସେଲ
ତାପକୋଷୀ ଆଚ୍ଛାଦାନ : ସୌରସେଲ୍	ପ୍ରପେଲର୍ : ପବନ କଳ
ଅବତଳ ପ୍ରତିଫଳକ : ସୌରସେଲ	ସ୍କୁ ଇସ୍‌ଟ୍ : ଜୁଆର ଶକ୍ତି

 

2. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	ଖ’ ସ୍ତମ୍
ପବନଦେଶ : ଡେନ୍‌ମାର୍କ	ପବନ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ର (ଭାରତ) :
ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ବିଭାବାନ୍ତର : ସୋଲାରସେଲ	ଜେନେରେଟର :
କୋଇଲା : ତାପଜବିଦ୍ୟୁତ୍‌ଉତ୍ପାଦନ	ଗୋବର :
ୟୁରାନିୟମ୍ : ନାଭିକୀୟ ଶକ୍ତି	ଗୋବର :
ଗୁଜରାଟ : କାକ୍ରାପୁର	ମହାରାଷ୍ଟ୍ର :

Answer

ଉ ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	ଖ’ ସ୍ତମ୍
ପବନଦେଶ : ଡେନ୍‌ମାର୍କ	ପବନ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ର (ଭାରତ) :  କନ୍ୟାକୁମାରା
ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ବିଭାବାନ୍ତର : ସୋଲାରସେଲ	ଜେନେରେଟର : ପବନ କଳ
କୋଇଲା : ତାପଜବିଦ୍ୟୁତ୍‌ଉତ୍ପାଦନ	ଗୋବର : ଗୋବର ଗ୍ୟାସ ପ୍ଲାଣ୍ଟ
ୟୁରାନିୟମ୍ : ନାଭିକୀୟ ଶକ୍ତି	ଗୋବର : ଜୈବଶକ୍ତି
ଗୁଜରାଟ : କାକ୍ରାପୁର	ମହାରାଷ୍ଟ୍ର : ତାରାପୁର

 

3. ‘କ ସ୍ତମ୍ଭ	ଖ’ ସ୍ତମ୍
ଗୋବର : ଜୈବ ଜାଳେଣୀ	ଜୈବ ଆବର୍ଜନା :
ଶୈବାଳ : ନୂତନ ଉଭିଦ	ଆଖୁଖଦା :
କୁଣ୍ଡା : ଅବଶେଷ	ନାଳନର୍ଦ୍ଦମାର ଅଳିଆ :
ଗୋବରରୁ ଜାଳେଣୀ : 30%	କଷିକାତଅବଣେଷରୁକାଳେଶୀ :
ନବାକରଣଯେ।ଗ୍ୟ :ସୌରଶକ୍କ୍ତି	ନବୀକରଣ ଅଯୋଗ୍ୟ :

Answer

ଉ ‘କ ସ୍ତମ୍ଭ	ଖ’ ସ୍ତମ୍
ଗୋବର : ଜୈବ ଜାଳେଣୀ	ଜୈବ ଆବର୍ଜନା : ଜୈବଶକ୍ତି
ଶୈବାଳ : ନୂତନ ଉଭିଦ	ଆଖୁଖଦା : ଅବଶେଷ
କୁଣ୍ଡା : ଅବଶେଷ	ନାଳନର୍ଦ୍ଦମାର ଅଳିଆ : ଆବର୍ଜନା
ଗୋବରରୁ ଜାଳେଣୀ : 30%	କୃଷିଜାତ ଅବଶେଷରୁ ଜାଳେଣୀ : 34%
ନବାକରଣଯେ।ଗ୍ୟ :ସୌରଶକ୍କ୍ତି	ନବୀକରଣ ଅଯୋଗ୍ୟ : କୋଇଲା

Multiple Choice Questions (Mcqs) With Answers

1. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍‌ର କେଉଁଟି ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ?
(A) ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ
(B) ମିଥେନ
(C) ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍
(D) ଯବକ୍ଷାରଜାନ
Answer
(B) ମିଥେନ

2. କେଉଁ ଶକ୍ତି ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇ ଜୀବଜଗତକୁ ଜୈବ
(A) ଆଲୋକ
(B) ପବନ
(C) ଜୁଆର
(D) ଢେଉ
Answer
(A) ଆଲୋକ

3. କେଉଁଟି ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍‌ର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ?
(A) ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ
(B) ମିଥେନ୍
(C) ଅମ୍ଳଜାନ
(D) ଯବକ୍ଷାରଜାନ
Answer
(B) ମିଥେନ୍

4. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ କେଉଁ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥାଏ ?
(A) ନାଇଟ୍ରେଟ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତକାରୀ
(B) ମିଥାନୋଜେନ୍
(C) ଗନ୍ଧକ
(D) ରସାୟଶ୍ଳେଷଣ
Answer
(B) ମିଥାନୋଜେନ୍

5. କେଉଁ କୋଇଲାରେ କାର୍ବନ୍‌ର ପରିମାଣ ସବୁଠାଙ୍କୁ କମ୍ ?
(A) ଲିଗ୍‌ନାଇଟ୍
(B) ପିଟ୍
(C) ବିଟୁମିନସ୍
(D) ଆଡ୍ଡାସାଇଟ୍
Answer
(B) ପିଟ୍

6. କେଉଁ ଶକ୍ତିଟି ନବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ ?
(A) ଭୂତାପଜ
(B) ସମୁଦ୍ର ତରଙ୍ଗ
(C) ନାଭିକୀୟ
(D) କୋଇଲା
Answer
(D) କୋଇଲା

7. ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍‌ର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ କ’ଣ ?
(A) ମିଥେନ୍
(B) ଅମ୍ଳଜାନ
(C) ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ
(D) ଉଦ୍‌ଜାନ
Answer
(A) ମିଥେନ୍

8. କେଉଁ ପ୍ରକାର କୋଇଲାରୁ ଅଧ୍ଵକ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ?
(A) ବିଟୁମିନ୍ସ
(B) ଆନ୍ତଃସାଇଟ୍
(C) ଲିଗ୍‌ ନାଇଟ୍
(D) ପିଟ୍
Answer
(B) ଆନ୍ତଃସାଇଟ୍

9. ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ କୋଇଲା କେଉଁଟି ?
(A) ଲିଗ୍‌ନାଇଟ୍
(B) ବିଟୁମିନ୍ସ
(C) ପିଟ୍
(D) ଆଷ୍ଟ୍ରାସାଇଟ୍
Answer
(D) ଆଷ୍ଟ୍ରାସାଇଟ୍

10. କେଉଁଟି ଏକ ନବୀକରଣ ଅଯୋଗ୍ୟ ଶକ୍ତିର ଉତ୍ସ ?
(A) ଜଳଶକ୍ତି
(B) ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍
(C) ବାୟୁଶକ୍ତି
(D) ସୌରଶକ୍ତି
Answer
(B) ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍

11. ଜୈବଶକ୍ତି କେଉଁ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଜୈବ ପଦାର୍ଥରୁ ମିଳି ନ ଥାଏ ?
(A) ଅପଘଟନ
(B) ଅନ୍ତର୍ଧୂମ ପାତନ
(C) ତରଳୀକରଣ
(D) ଗ୍ୟାସୀକରଣ
Answer
(B) ଅନ୍ତର୍ଧୂମ ପାତନ

12. କେଉଁଟି ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ଅଟେ ?
(A) ମିଥେନ୍
(B) ଇଥେନ୍
(C) ପ୍ରୋପେନ୍‌
(D) ବ୍ୟୁଟେନ୍
Answer
(A) ମିଥେନ୍

13. କେଉଁଟି ସବୁଠାରୁ ଭଲ କୋଇଲା ଅଟେ ?
(A) ପିଟ୍
(B) ଆଷ୍ଟ୍ରାସାଇଟ୍
(C) ବିଟୁମିନ୍ସ
(D) ଲିଗ୍‌ନାଇଟ୍
Answer
(B) ଆଷ୍ଟ୍ରାସାଇଟ୍

14. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍‌ରେ ମିଥେନ୍‌ର ପରିମାଣ ଶତକଡ଼ା କେତେ ?
(A) 45-55
(B) 55-65
(C) 65-75
(D) 75-85
Answer
(C) 65-75

15. ଗୋବରକୁ ସିଧା ଖତ କଲେ ଶତକଡ଼ା ପ୍ରାୟ କେତେ ଭାଗ ନଷ୍ଟ ହୁଏ ?
(A) 10
(B) 15
(C) 25
(D) 35
Answer
(C) 25

16. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟର ପ୍ରବେଶ ପାତ୍ରରେ ଗୋବର ଓ ପାଣିର ଅନୁପାତ କେତେ ଥାଏ ?
(A) 2:3
(B) 3 :4
(C) 4 : 5
(D) 5:6
Answer
(C) 4 : 5

1. ସୌରଶକ୍ତି ବିଷୟରେ ଏକ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କର । ଏହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି କାର୍ଯ୍ୟ ଉପକରଣ ଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।
ଉ-

• ସୂର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚଶହ କୋଟି ବର୍ଷ ହେଲା ସୌରମଣ୍ଡଳକୁ ବିପୁଳ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଇ ଆସୁଛି ଓ ଆହୁରି ଅନେକ କୋଟି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହିପରି ଶକ୍ତି ଯୋଗାଉଥ‌ିବ ।
• ଏହା ଅନନ୍ତ ଆକାଶକୁ ଯେତେ ଶକ୍ତି ବିକିରଣ କରେ ତାହାର ଅତ୍ୟନ୍ତ ସ୍ଵଳ୍ପଭାଗ ପ୍ରାୟ 50 ନିୟୁତ ଭାଗରୁ । ଭାଗ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ପହଞ୍ଚିଥାଏ । ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରି ମାଣ ର ସୌର ପ୍ରବାହ କୁହାଯାଏ ।
• ଏକ ମିନିଟ୍‌ରେ ପ୍ରତି ବ.ସେ.ମି.କୁ ଏହାର ପରିମାଣ ହେଉଛି 2 କ୍ୟାଲୋରୀ । ଏହା ଏକ ସ୍ଥିରୀଙ୍କ ।
• ଯେଉଁ ଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ପହଞ୍ଚେ ତା’ର ପ୍ରାୟ ଅଧା ପୃଥ‌ିବୀ ଅବଶୋଷଣ କରେ ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟ ଚାଲିଯାଏ । ଏହି ପ୍ରତିଫଳନକୁ ଆଲବେଡ଼ୋ କହନ୍ତି ।
• ଅବଶୋଷିତ ଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା କୋଇଲା ଓ ପେଟ୍ରୋଲଜାତ ଶକ୍ତିଠାରୁ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧ୍ଵ ।
• ଆମ ପୃଥ‌ିବୀରେ ଏକ ବର୍ଗମିଟର ଅଞ୍ଚଳରେ ଲମ୍ବଭାବରେ ପ୍ରାୟ 1.2 କିଲୋୱାଟ ସୌରଶକ୍ତି ପଡ଼ିଥାଏ ।
• ହିସାବରୁ ଜଣାଯାଇଛି ଏକ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଯେଉଁ ସୌରଶକ୍ତି ଲାଭ କରିଥାଏ ତାହା 5000 ନିୟୁତ କିଲୋୱାଟ ଆଓ୍ବାର ଶକ୍ତିଠାରୁ ଅଧ‌ିକ । ନିର୍ମଳ ମେଘମୁକ୍ତ ଆକାଶରେ ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରାୟ 4 ରୁ 7 KWh/m² ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
• ସୌର କୁ କର ବା ବୁର୍ଲା ଓ ସୌର ଜଳଉତ୍ତାପକର କାର୍ଯ୍ୟପଦ୍ଧତି ଏହି ନୀତି ଉପରେ ଆଧାରିତ ।

2. ସୋଲାର ସେଲ୍‌ର ଗଠନ ଚିତ୍ର ସହ ବୁଝାଅ ।
ଉ-
ସୌରସେଲ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ସଫଳ ଗବେଷଣା 1954 ମସିହାରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ବେଲ୍‌ ଫୋନ୍ ଲାବୋରେଟୋରିରେ କରାଯାଇଥିଲା ।

• ସୌର ସେଲ୍ ରେ ସୌରଶକ୍ତି ସିଧାସଳଖ ବିନିଯୋଗ କରି ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ସୃଷ୍ଟିକରେ । ତେଣୁ ଏହି ପଦ୍ଧତିକୁ ଆଲୋକ ଭୋଲ୍‌ୟ ପ୍ରଭାବ କୁହାଯାଏ ।
• ସୌରସେଲ୍‌ରେ N-ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍‌କୁ P- ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍ ଉପରେ ଚପାଇ ରଖାଯାଇଛି ।

• ସିଲିକନ୍‌ର ପରମାଣୁର ବାହ୍ୟତମ କକ୍ଷରେ 4 ଟି ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ୍ ଥ‌ିବାରୁ ଏହା ଚତୁଃସଂଯୋଜୀ । ସିଲିକନ୍ ସ୍ଫଟିକରେ ଆର୍ସେନିକ୍ ମିଶାଇ N- ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍ ହୁଏ ।
• ଆର୍ସେନିକ୍ ପଞ୍ଚସଂଯୋଜୀ ହୋଇଥ‌ିବାରୁ ସିଲିକନ୍ ସହିତ ମିଶିବା ବେଳେ ଗୋଟିଏ ଇଲେକ୍‌ ଟ୍ରନ୍ ବଳି ପଡ଼େ ଏବଂ ଏହି ମୁକ୍ତ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ୍‌ ଚାର୍ଜବାହକ ରୂପେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ।
• ଏହା ବିଯୁକ୍ତ ଚାର୍ଜ ହୋଇଥିବାରୁ ଏପରି ଆର୍ସେନିକ ମିଶା ସିଲିକନ୍‌କୁ N-ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍ କୁହାଯାଏ ।
• ସିଲିକନ୍‌ରେ ବୋରନ୍ ଖାଦ ମିଶାଇଲେ ତାହାକୁ P ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍ କହନ୍ତି ।
• N-ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍ ଓ P-ପ୍ରକାର ସିଲିକନ୍ ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ପଡ଼ିଲେ ଯୁକ୍ତ ଓ ବିଯୁକ୍ତ ଅଗ୍ରମଧ୍ଯରେ ବିଭବାନ୍ତର ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ । ଉଭୟ ଅଗ୍ରକୁ ତାରଦ୍ଵାରା ସଂଯୋଗ କଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ ହୋଇଥାଏ ।
• ଏକ ସୌର ସେଲ୍ ଆଲୋକିତ ହେଲେ ପ୍ରାୟ 0.5 ରୁ 10 V ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭୋଲଟେଜ୍ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବ ଏବଂ 1.0 W ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇପାରିବ । ଅଧ୍ଵ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ପାଇଁ ଗୁଡ଼ିଏ ସେଲ୍‌କୁ ପକ୍ତିରେ ଓ ସ୍ତମ୍ଭରେ ସଜାଇ ସୋଲାର ପ୍ୟାନେଲ ତିଆରି କରାଯାଏ ।

1. ସୌର ପ୍ରବାହ ଓ ଆଲବେଡ଼େ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
ଊ-

• ସୂର୍ଯ୍ୟ ଅନନ୍ତ ଆକାଶରୁ ଯେତେ ଶକ୍ତି ବିକିରଣ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାଗ ପୃଥ‌ିବୀପୃଷ୍ଠରେ ପହଞ୍ଚିଥାଏ (ପ୍ରାୟ 50 ନିୟୁତ ଭାଗରୁ l ଭାଗ) ଏହାକୁ ସୌର ପ୍ରବାହ କହନ୍ତି ।
• ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିମାଣରୁ ସୌରଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀକୁ ମିଳିଥାଏ । ଏକ ମିନିଟ୍‌ରେ ପ୍ରତି ବର୍ଗସେ.ମି.କୁ ଏହାର ପରିମାଣ ପ୍ରାୟ 2 କ୍ୟାଲୋରୀ । ଏହା ଏକ ସ୍ଥିରାଙ୍କ ।
• ଯେଉଁ ଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀପୃଷ୍ଠରେ ପହଞ୍ଚେ ତା’ର ପ୍ରାୟ ଅଧା ପୃଥ‌ିବୀ ଅବଶୋଷଣ କରେ ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିଫଳିତ ଓ ବିକିରିତ ହୋଇ ମହାକାଶକୁ ଚାଲିଯାଏ । ଏହି ପ୍ରତିଫଳନକୁ ‘ଆଲ୍‌ବେଡ଼ୋ’ କହନ୍ତି ।

2. ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନକୁ ନବୀକରଣ ଅଯୋଗ୍ୟ ଶକ୍ତିର ଉତ୍ସ ବୋଲି କୁହାଯାଏ କାହିଁକି ?
ଉ-

• ମୃତ ଉଭିଦ ଦେହାବଶେଷରୁ କୋଇଲା ଓ ବ ଓ ଉଦ୍ଭବର ଦେହାବଶେଷରୁ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ।
• ପ୍ରକୃତିରେ କୋଇଲା, ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍‌ ପରିମାଣ ସୀମିତ ।
• ଏହି ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକ ଥରେ ବ୍ୟବହାର ହେଲାପରେ ଆଉ ଥରେ ବ୍ୟବହାର କରିହୁଏ ନାହିଁ । ଏଣୁ କୁହାଯାଏ ।

3. ଜୈବ ଗ୍ୟାସ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ଏହା କିପରି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ?
ଊ –

• ଅମ୍ଳଜାନ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ଜୈବପଦାର୍ଥର ବିଘଟନ ଦ୍ଵାରା ନିର୍ଗତ ଗ୍ୟାସର ମିଶ୍ରଣକୁ ଜୈବଗ୍ୟାସ କୁହାଯାଏ । ଗୋବରରୁ ଏହି ଗ୍ୟାସ ମିଳୁଥ‌ିବାରୁ ଏହାକୁ ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
• ଗୋବର ଓ ବିଭିନ୍ନ ଆବର୍ଜନାରୁ ଯେଉଁ ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ପାଦିତ ହୋଇଥାଏ ତାହା ହେଉଛି ମିଥେନ୍ ।
• ଆମ ଦେଶରେ ଗୋରୁ ମଇଁଷିଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ 30 କୋଟି ଗୋବରରୁ ମିଳୁଥିବା ଜାଳେଣି ପ୍ରାୟ 30 ଭାଗ । କୃଷିଜାତ ଅବଶେଷରୁ ମିଳୁଥି ଜାଳେଣି ପ୍ରାୟ 34 ଭାଗ ।
• ଆମ ଦେଶରେ ଗୋରୁ ମଇଁଷିଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୨୦ କୋଟି ଟନ୍ ଗୋବର ମିଳିଥାଏ ।
• ଗୋବର ଗ୍ୟାସ ପ୍ଳାଣ୍ଟ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କଠାରୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ମିଳିଥାଏ ।
• ଚାରି ବା ପାଞ୍ଚଟି ଗାଈଗୋରୁଙ୍କ ଗୋବରରୁ ଏକ ପ୍ଲାଣ୍ଟ ନିର୍ମାଣ କରାଗଲେ ଏକ ସାତ ଆଠ ଜଣିଆ ପରିବାର ନିମନ୍ତେ ଗ୍ୟାସ ମିଳିଥାଏ ।

4. ଗୋବର ଗ୍ୟାସ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟରେ ଧାତୁନିର୍ମିତ ଡୋମ୍ବର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ଲେଖ ।
ଊ –

• ଏହା କୂପକୁ ଘୋଡ଼ାଇ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ବାୟୁରୋଧୀ କରିଥାଏ ।
• କୂପଟି ବାୟୁରୋଧୀ ହେବାଦ୍ଵାରା ଅମ୍ଳଜାନ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ବଢ଼ିପାରୁଥିବା ମିଆନୋଜେନ୍ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଏହି ମିଶ୍ରଣରୁ ବିଶ୍ବନଦ୍ୱାରା ମି, ବାବନ ଡାଇଅକ୍‌ସାଇଡ୍ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍ ସଲଫାଇନ୍ ଗ୍ୟାସ୍ ଉପୂଜ କରନ୍ତି ।
• ଏଥ‌ିରେ ଥ‌ିବା ମିଥେନ୍ ପରିମାଣ ଶତକଡ଼ା 65-75 ଭାଗ । ଗ୍ୟାସ୍ ଚାପରେ ଡୋମଟି ଉପର କୁ ଉଠେ । ଏହି ମିଥେନ୍ ଗ୍ୟାସ୍ ଦହନୀୟ ଅଟେ ।

5. ସୌରଚୁଲାର କାର୍ଯ୍ୟ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ । (ଚିତ୍ର ଅନାବଶ୍ଯକ)
ଊ –

• ଧାତୁ ନିର୍ମିତ ଆଧାର ପାତ୍ରର ବାହାର ପାଖରେ ଓ ତାପଶୋଷୀ ଆଛାଦନର ଭିତର ପାର୍ଶ୍ଵରେ ବା ପ୍ରତିଫଳନ କରୁଥିବା ପୃଷ୍ଠଠାରୁ ଅଧିକ ତାପ ଶୋଷଣ କରେ ।
• ତାପଶୋଷୀ ଆଚ୍ଛାଦନର ଉପରି ଭାଗକୁ କାଚ ଫଳକରେ ଆଦୃତ କରାଯାଇଥିବାରୁ ଅନ୍ୟନ୍ତର ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧିପାଏ କାରଣ ଅବଶୋଷିତ ତାପ ସହଜରେ ବାହାରିପାରେ ନାହିଁ ।
• ଅଧ୍ଵ ପ୍ରତିଫଳନ ପାଇଁ ପ୍ରତିଫଳକର ଭିତର ସେଇଟୁଲାଇ ଅଭ୍ୟନ୍ତର ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧିପାଏ ଓ ରୋଷେଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଏ ।

6. ସୌରଶକ୍ତି ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ଅପେକ୍ଷା ଅଧ୍ଵ ଉପଯୋଗୀ କାହିଁକି ?
ଉ-
ସୌରଶକ୍ତି ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ଅପେକ୍ଷା ଅଧ୍ଵ ଉପଯୋଗୀ କାହିଁକି ?

• ସୌରଶକ୍ତି ଏକ ନବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସ ଅଟେ ।
• ଏହି ପ୍ରକାର ଶକ୍ତି ଉତ୍ସରୁ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାର କଲାପରେ ପୁନର୍ବାର ସେହି ଉତ୍ସ ସୃଷ୍ଟି କରିହୁଏ ବା ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାୟରେ ସେ ସମସ୍ତ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସରୁ ବାରମ୍ବାର ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ । ଯାହା ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନଦ୍ୱାରା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।
• ସୌରପ୍ରବାହ ଦ୍ଵାରା ପୃଥ‌ିବୀପୃଷ୍ଠରେ 1 ମିନିଟ୍‌ରେ ପ୍ରତି ବର୍ଗ ସେ.ମି.ରେ ପ୍ରାୟ 2 କ୍ୟାଲୋରୀ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ଓ ଏହା ଏକ ସ୍ଥିରାଙ୍କ ଅଟେ ।

7. ଉତ୍ତମ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସ କିପରି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ?
ଊ-

• ଶାରିରୀକ ପରିଶ୍ରମ ପାଇଁ ପେଶୀରେ ସଞ୍ଚ ଶକ୍ତି, ଯନ୍ତ୍ର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି, ବ୍ୟବହାର ଉପଯୋଗୀ ଶକ୍ତି କୌଣସି ଏକ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସରୁ ହିଁ ଆସିଥାଏ ।
• ଏହି ଶକ୍ତି ଉତ୍ସଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରଭାରଭେଦ, ସେଗୁଡ଼ିକର ଆବଶ୍ୟକତା ଓ ସର୍ବୋପରି ସଂରକ୍ଷଣ ବିଷୟରୁ ହିଁ ଉତ୍ତମ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସ ବିବେଚିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଯେଉଁ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସ (କ) ପ୍ରତି ଘନଫଳ ବା ବସ୍ତୁତ୍ୱ ପ୍ରତି ଅଧ୍ବକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରେ, (ଖ) ସହଜରେ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇପାରେ, (ଗ) ସହଜରେ ସଂରକ୍ଷଣ କରାଯାଇପାରେ, ଏବଂ (ଘ) ସର୍ବୋପରି କମ ବ୍ୟୟସାପେକ୍ଷ ହୋଇଥାଏ, ତାହାକୁ ଆମେ ଏକ ଉତ୍ତମ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସ ବୋଲି କହିପାରିବା ।

8. ଶକ୍ତିର ରୂପାନ୍ତରଣ ଉଦାହରଣ ସହ ବୁଝାଅ ।
ଉ-

• ଶକ୍ତି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରରେ ଉପଲବ୍ଧ ହୁଏ ଏବଂ ଏକ ପ୍ରକାରର ଶକ୍ତି ଅନ୍ୟ ଏକ ପ୍ରକାର ଶକ୍ତିକୁ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇପାରେ ।
• ଉଦାହରଣ – I : ଆମେ ଯଦି ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ଥାନରୁ ଏକ ପ୍ଲେଟ୍‌କୁ ତଳକୁ ପକାଉ, ପ୍ଲେଟ୍‌ଟି ତଳେ ପଡ଼ିବା ବେଳେ ସେଥୁରେ ଥ‌ିବା ସ୍ଥିତିଜ ଶକ୍ତି ହୋଇଥାଏ ।
• ଉଦାହରଣ- II : ଆମେ ଯଦି ଏକ ମହମବତୀକୁ ଜାଳିବା, ମହମରେ ଥ‌ିବା ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତି ତାପଶକ୍ତିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୁଏ’।
• ଶକ୍ତି ଏକ ରୂପରୁ ଅନ୍ୟ ରୂପକୁ ରୂପାନ୍ତରିତ ହେବା ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଆମେ ମହବତୀ ଜଳିବା ଉଦାହରଣକୁ ବିଚାର କରିବା ।

9. କେବଳ ନାମାଙ୍କିତ ଚିତ୍ର ପ୍ରଦାନ କର । ବର୍ଣ୍ଣନା ଅନାବଶ୍ୟକ ।
(a) ସୌରଚୁଲା
(b) ସୌରସେଲ୍
(c) ପବଳ କଳ
(d) ଜୁଆରରୁ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ ପ୍ରଣାଳୀ
(e) ନଦୀବନ୍ଧ ଯୋଜନା ସୌରଚୁଲା –
ଉ-
(a) ସୌରଚୁଲା

ଉ-
1. ଉତ୍ତମ ଶକ୍ତିର ଉତ୍ସରେ କେଉଁ ଲକ୍ଷଣ ମାନ ଦେଖାଯାଏ ?
ଉ-

• ପ୍ରତି ଘନଫଳ ବା ବସ୍ତୁତ୍ବ ପ୍ରତି ଅଧ‌ିକ କାର୍ଯ୍ୟ
• ସହଜରେ ଉପଲବ୍‌ଧ ହୋଇପାରେ ।
• ସହଜରେ ସଂରକ୍ଷଣ କରାଯାଇପାରେ ।
• ସର୍ବୋପରି କମ୍ ବ୍ୟୟସାପେକ୍ଷ ହୋଇପାରେ ।

2. କବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ ଶକ୍ତିର ଉତ୍ସଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଲେଖ ।
ଉ-

• ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାୟରେ ଯେଉଁ ଉତ୍ସରୁ ଶକ୍ତି ବାରମ୍ବାର ମିଳି ଥାଏ ଓ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାର କଲାପରେ ବାରମ୍ବାର ଉତ୍ସ ସୃଷ୍ଟି କରି ହୁଏ କୁହାଯାଏ ।
• ଏହି ଶକ୍ତି ଉତ୍ସର ଉଦାହରଣ- ଜୈବବସ୍ତୁତ୍ୱରୁ ଜାତ ଶକ୍ତି, ବାୟୁ ଶକ୍ତି, ନାଭିକୀୟ ଶକ୍ତି ଇତ୍ୟାଦି ।

3. ପବନ କଳରୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି କିପରି ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ?
ଉ-

• ପବନ କଳରେ କେତେକ ପ୍ରପେଲ ର ଲଗାଯାଇଛି ଯାହାର ବ୍ୟାସ ପ୍ରାୟ 6 ମିଟର ।
• ପବନ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ପ୍ରପେଲର ଘୁରେ ଏବଂ ଘୁରିବା ସହ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ।

4. ସୌର ରନ୍ଧକ ଥ‌ିବା ତାପଶୋଷୀ ଆଚ୍ଛାଦନ କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
ଭ-

• ଆଧାର ପାତ୍ର ଗୁଡ଼ିକୁ ର ଖା ଯାଇଥ‌ି ଆବୃତ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହାକୁ ତାପଶୋଷୀ ଆଚ୍ଛାଦନ କୁହାଯାଏ ।
• ଏହି ଆଚ୍ଛାଦନ ଦ୍ଵାରା ପାତ୍ରର ଭିତର ପାର୍ଶ୍ଵର ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ ଓ ପାତ୍ର ଦ୍ଵାରା ଅବଶୋଷିତ ତାପ ସହଜରେ କାଚ ବାହାରକୁ ଯାଇପାରେ ନାହିଁ ।

5. କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ପବନ କଳ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିବ ନାହିଁ ?
ଉ-

• ପବନର ବେଗ ଅତ୍ୟଧ୍ଵକ କମିଗଲେ ପବନ ଚକି ସମ୍ଭବପର ହୁଏ ନାହିଁ ।
• ପବନର ବେଗ ଅତ୍ୟଧୁକ ବା ପବନ ଅଧ୍ଵ ବେଗରେ ବହିଲେ ପବନ ଚକି ଭାଙ୍ଗିଯାଏ ।

6. ରାନସ୍ ନଦୀ ମୁହାଣରେ କିପରି ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ?
ଉ-

• ରାନସ୍ ନଦୀ ମୁହାଣରେ ଜୁଆର ଓ ଭଟ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ରହେ । ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇଥର ଜୁଆର ଓ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ । ଜୁଆର ଶକ୍ତି ସଂଗ୍ରହପାଇଁ ନଦୀ ମୁହାଣରେ ପ୍ରାୟ 20 Km ସୁଇସ୍ ଗେଟ୍ ଲଗାଯାଏ । ଉଚ୍ଚ ସମୟରେ ଗେଟ୍‌କୁ ଖୋଲି ଦିଆଯାଏ ଓ ଜୁଆର ଗେଟ୍ ବନ୍ଦ କରାଯାଏ ।
• ଜଳ ପତ୍ତନରୁ ଜଳ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଭାବରେ ସମୁଦ୍ରକୁ ଖଲାସ କରାଯାଏ । ଏହି ଖଲାସ ହେଉଥ‌ିବା ଜଳସ୍ରୋତରେ ଟରବାଇନ୍ ଘୁରାଇ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପନ୍ନ କରାଯାଏ ।

7. ସୁଇସ୍ ଗେଟ୍‌ର କାର୍ଯ୍ୟ ଲେଖ ।
ଊ-

• ନଦୀ ମୁହାଣରେ ଜଳାଶୟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇ ଯେଉଁ ଗେଟ୍ ଲଗାଯାଏ ତାହାକୁ ସୁଇସ୍ ଗେଟ୍
• ଜଳ ପତ୍ତନରୁ ଜଳ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଭାବରେ ସମୁଦ୍ରକୁ ଖଲାସ କରାଯାଏ । ଏହି ଖଲାସ ହେଉଥ‌ିବା ଜଳସ୍ରୋତରେ ଟରବାଇନ୍ ଘୁରାଇ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପନ୍ନ କରାଯାଏ ।

8. ଢେଉରୁ କିପରି ଶକ୍ତି ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଏ ?
ଉ-

• ଜୁଆର ପରି ଢେଉରେ ଥ‌ିବା ଗତିଜ ଶକ୍ତିକୁ ବିନିଯୋଗ କରି ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ ପ୍ରବଳ ବାୟୁପ୍ରବାହ ହେବାଦ୍ଵାରା ଢେଉ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ।
• ଢେଉ ଶକ୍ତିକୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ଟରବାଇନ୍ ଚଳାଇ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇଥାଏ ।

ଉ-

• ନଦୀରେ ବନ୍ଧ ପକାଇ ଏକ ବୃହତ୍ ଜଳଭଣ୍ଡାର ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଏ । ପରେ ଜଳକୁ ଉଚ୍ଚ ପତ୍ତନରୁ ନିମ୍ନ ପତ୍ତନକୁ ପ୍ରବଳ ବେଗରେ ଛଡ଼ାଯାଏ । ସେଥୁରୁ ଜାତ ହେଉଥ‌ିବା ଜଳସ୍ରୋତ ଶକ୍ତି ଟରବାଇନ୍ ଘୁରାଇବାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
• ଟର ବାଇନ୍ ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ଜେନେରେ ଟର ଆର୍ମେଚର ଘୁରିବାଦ୍ଵାରା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ ।

10. ଭୂ-ତାପୀୟ ଶକ୍ତିର ଉପକାରିତାଗୁଡ଼ିକ ଲେଖ ।
ଊ-

• ଏହି ଶକ୍ତି ବର୍ଷର ସବୁ ସମୟରେ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇପାରେ । ଏହା ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷଣ କରେ ନାହିଁ ।
• ଅନ୍ୟ ଉପାୟରେ ଉତ୍ପାଦିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ତୁଳନାରେ ଏହି ଉପାୟରେ ଉତ୍ପାଦିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତିର ଖର୍ଚ୍ଚ ପରିମାଣ କମ୍ ।

11. ଭୂ-ତାପଜ ଶକ୍ତି କ’ଣ ? କେଉଁ ଦେଶରେ ଭୂତାପୀୟ ଶକ୍ତିର ବ୍ୟବହାର ଅଧିକ ?
ଉ-

• ପୃଥ୍ବୀ ଅଭ୍ୟନ୍ତରରେ ଥ‌ିବା ତାପଶକ୍ତି କୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରି ଭୂ-ତାପଜ ଶକ୍ତି କୁହାଯାଏ ।
• ନିଉଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଓ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହି ପ୍ରକାରର ଶକ୍ତିର ବ୍ୟବହାର ବହୁଳ ଅଟେ ।

12. ମାସ୍‌ମା କ’ଣ ? ମାମା ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ରହିଥାଏ ସେହି ସ୍ଥାନକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-

• ପୃଥ‌ିବୀର ଗଭୀରତମ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ଉତ୍ତପ୍ତ ଏଠାରେ ଶିଳାଗୁଡ଼ି କ ତରଳିଯାଇଥାଏ ଏହି ତରଳ ଶିଳାକୁ ମାମା କୁହାଯାଏ ।
• ତରଳ ଶିଳା ବା ମାସ୍‌ମା ଯେଉଁ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କରେ ରହିଥାଏ ସେହି ସ୍ଥାନକୁ ଉତ୍ତପ୍ତ ସ୍ଥାନ କହନ୍ତି ।

13. ସୌର ଚୁଲାର 2ଟି ଉପକାରିତା ଲେଖ ।

• କୌଣସି ଇନ୍ଧନର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡ଼େ ନାହିଁ ।
• ପ୍ରତିଫଳକର ଭିତର ପୃଷ୍ଠକୁ ଅତି ମସୃଣ କରାଯାଇଥ‌ିବାରୁ ରୋଷେଇ ଦ୍ରବ୍ୟ ଅଧ‌ିକ ତାପମାତ୍ରାରେ ଗରମ କରାଯାଏ ।

14. ନାଭିକୀୟ ଶକ୍ତି ବିନିଯୋଗର 2ଟି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲେଖ ?
ଉ-

• ଏହି ବିଭାଜନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଏକ ବିଶେଷ ଅସୁବିଧା ଏହାର ଠିକ୍ ଉପାୟରେ ପରିଚାଳନା । ଏହା ସମ୍ଭାବନା ରହିଥାଏ ।
• ନାଭିକୀୟ ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ରର ପ୍ରତିଷ୍ଠାରେ ଅତ୍ୟଧ୍ଵ ଖର୍ଚ୍ଚ, ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷଣର ଯଥେଷ୍ଟ ସମ୍ଭାବନା ଓ ଗୁରୁ ପରମାଣୁର ସୀମିତ ଲଭ୍ୟତା ଏହି ଶକ୍ତିର ବିନିଯୋଗ ଦିଗରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଅଟେ ।

15. ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନର 2ଟି ଉପକାରିତା ଲେଖ ।
ଉ-

• କୋଇଲାକୁ ଶକ୍ତିଉତ୍ସଭାବେ ବ୍ୟବହାରକରି ଶିଳ୍ପ ବିପ୍ଳବ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି ।
• ଶିଳ୍ପ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରୁ ହିଁ ମନୁଷ୍ୟର ଜୀବନଶୈଳୀରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିଛି ।

16. ସୌରଶକ୍ତି ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ଅପେକ୍ଷା ଅଧୂକ ଉପଯୋଗୀ କାହିଁକି ?
ଉ-
ସୌରଶକ୍ତି ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ଅପେକ୍ଷା ଅଧ୍ଵ ଉପଯୋଗୀ କାରଣ –

• ସୌରଶକ୍ତି ଏକ ନବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସ ଅଟେ ।
• ଏହି ପ୍ରକାର ଶକ୍ତି ଉତ୍ସରୁ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାର କଲାପରେ ପୁନର୍ବାର ସେହି ଉତ୍ସ ସୃଷ୍ଟି କରିହୁଏ ବା ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାୟରେ ସେ ସମସ୍ତ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସରୁ ବାରମ୍ବାର ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ । ଯାହା ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନଦ୍ୱାରା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।
• ସୌରପ୍ରବାହ ଦ୍ଵାରା ପୃଥ‌ିବୀପୃଷ୍ଠରେ l ମିନିଟ୍‌ରେ ପ୍ରତି ବର୍ଗ ସେ.ମି.ରେ ପ୍ରାୟ 2 କ୍ୟାଲୋରୀ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ଓ ଏହା ଏକ ସ୍ଥିରାଙ୍କ ଅଟେ ।

17. ସୌରଶକ୍ତି ବାୟୁପ୍ରବାହ ପାଇଁ କିପରି ଦାୟୀ ବୁଝାଅ ।
ଉ-

• ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ପ୍ରଭାବରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନ ସମାନ ଭାବେ ଉତ୍ତପ୍ତ ହୋଇ ନଥିବାରୁ ଅଟେ ।
• ବାୟୁ ଚାପର ଏହି ପାର୍ଥକ୍ୟ ଯୋଗୁଁ ବାୟୁସ୍ରୋତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । ଏହି କାରଣରୁ ସୌରଶକ୍ତି ବାୟୁ ପ୍ରବାହପାଇଁ ଦାୟୀ ଅଟେ ।

18. ଉତ୍ତମ ଶକ୍ତଉ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ଯେଉଁ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସ

• ପ୍ରତି ଘନଫଳ ବା ବସ୍ତୁତ୍ଵ ପ୍ରତି ଅଧ୍ବକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରେ,
• ସହଜରେ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇପାରେ,
• ସହଜରେ ସଂରକ୍ଷଣ କରାଯାଇପାରେ, ଏବଂ
• ସର୍ବୋପରି କମ ବ୍ୟୟସାପେକ୍ଷ ହୋଇଥାଏ, ତାହାକୁ ଏକ ଉତ୍ତମ ଶକ୍ତି ଭାବେ ବିବେଚିତ ହୋଇଥାଏ ।

19. ଢେଉରୁ କିପରି ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ?
ଉ-

• ଜୁଆର ପରି ଢେଉରେ ଥ‌ିବା ଗତିଜଶକ୍ତିକୁ ବିନିଯୋଗ କରି ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇପାରିବ ।
• ସମୁଦ୍ରର ଉପରିଭାଗରେ ପ୍ରବଳ ବାୟୁପ୍ରବାହରୁ ଢେଉର ସୃଷ୍ଟି ।
• ଏହି ଢେଉଶକ୍ତିକୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ଟର୍‌ବାଇନ୍ ଚଳାଇ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇପାରୁଛି ।

20. ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଥିବା ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।
ଉ-
ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ହୀରାକୁଦ, ମାଛକୁ ଣ୍ଡ, ବାଲିମେଳା ରେଙ୍ଗାଲି, ଉପର କୋଲାବ, ଉପର ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ଆଦି ଜଳବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଛି ।