Odisha State Board CHSE Odisha Class 11 Logic Solutions Unit 1 ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରର ପ୍ରକୃତି, ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଭାଷା Objective Questions
CHSE Odisha Class 11 Logic Unit 1 Objective Questions in Odia Medium
ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ ଓ ଅତି ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ବିକଳ୍ପ ଉତ୍ତରଭିଭିକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
୧। କେଉଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ ‘ମନୁଷ୍ୟ ଏକ ବିଚାର ବୁଦ୍ଧି ସମ୍ପନ୍ନ ପ୍ରାଣୀ’ ବୋଲି ମତ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି ।
(କ) ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍
(ଖ) ପ୍ଲାଟୋ
(ଗ) ଜନ୍ ଷ୍ଟୁଆଟ୍ ମିଲ୍
(ଘ) ସକ୍ରେଟିସ୍
Answer:
(କ) ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍
୨। ‘ଲଜିକ୍’କୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ କେଉଁ ଶାସ୍ତ୍ର ରୂପେ ନାମକରଣ କରାଯାଇଛି ।
(କ) ମନୋବିଜ୍ଞାନ
(ଖ) ସମାଜଶାସ୍ତ
(ଗ) ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର
(ଘ) ଦର୍ଶନ ଶାସ୍ତ୍ର
Answer:
(ଗ) ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର
୩। ‘ଲଜିକ୍’ ଶବ୍ଦଟି କେଉଁ ଗ୍ରୀକ୍ ଶବ୍ଦରୁ ଆସିଅଛି ?
(କ) ଚିନ୍ତା
(ଖ) ଯୁକ୍ତି
(ଗ) ପଲିଟସ୍
(ଘ) ଲୋଗସ୍
Answer:
(ଘ) ଲୋଗସ୍
୪। ‘ଲୋଗସ୍’ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ କାହାକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
(କ) ଚିନ୍ତା ଏବଂ ଭାଷା
(ଖ) ବ୍ୟବହିତ ଏବଂ ଅବ୍ୟବହିତ
(ଗ) ଜ୍ଞାତ ଏବଂ ଅଜ୍ଞାତ
(ଘ) ଅନୁମାନ ଏବଂ ଯୁକ୍ତି
Answer:
(କ) ଚିନ୍ତା ଏବଂ ଭାଷା
୫। ବ୍ୟାପକ ଅର୍ଥରେ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ଯରୁ କାହା ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ?
(କ) ଚିନ୍ତା
(ଖ) ଭାଷା
(ଗ) ନୈତିକତା
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ଚିନ୍ତା
୬। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ କାହା ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ?
(କ) ଯୁକ୍ତି
(ଖ) ଭାଷା
(ଗ) ବିଜ୍ଞାନ
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ଯୁକ୍ତି
୭। ଅନୁମାନ ଏକ କି ପ୍ରକାର ଜ୍ଞାନ ଅଟେ ?
(କ) ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ
(ଖ) ପରୋକ୍ଷ
(ଗ) ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଓ ପରୋକ୍ଷ
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଖ) ପରୋକ୍ଷ
୮। ହେତୁକୁ ଯେଉଁ ବଚନରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ, ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ହେତୁ ବଚନ
(ଖ) ସିଦ୍ଧାନ୍ତ
(ଗ) ଅନୁମାନ
(ଘ) ଯୁକ୍ତି
Answer:
(କ) ହେତୁ ବଚନ
୯। ହେତୁକୁ ଆଶ୍ରୟ କରି ଯେଉଁ ତର୍କ ବଚନ ନିଷ୍ପନ୍ନ କରାଯାଏ, ତାହୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
(କ) ହେତୁ ବଚନ
(ଖ) ବୈଧ
(ଗ) ଅବୈଧ
(ଘ) ସିଦ୍ଧାନ୍ତ
Answer:
(ଘ) ସିଦ୍ଧାନ୍ତ
୧୦। ଅନୁମାନ ହେଉଛି ଏକ କି ପ୍ରକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଟେ ?
(କ) ମାନସିକ
(ଖ) ଶାରୀରିକ
(ଗ) ବୌଦ୍ଧିକ
(ଘ) ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ଠିକ୍ ଅଟନ୍ତି
Answer:
(କ) ମାନସିକ
୧୧। ଅନୁମାନକୁ ଭାଷାରେ ବ୍ୟକ୍ତ କଲେ ତାହାକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
(କ) ଆଇନ
(ଖ) ତତ୍ତ୍ୱ
(ଗ) ଯୁକ୍ତି
(ଘ) କାରଣ
Answer:
(ଗ) ଯୁକ୍ତି
୧୨। ତର୍କ ବଚନର ମୂଲ୍ୟ କ’ଣ ଅଟେ ?
(କ) ବୈଧ ଓ ଅବୈଧ
(ଖ) ଭୁଲ୍ ଓ ଠିକ୍
(ଗ) ସତ୍ୟ କିମ୍ବା ମିଥ୍ୟା
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ସତ୍ୟ କିମ୍ବା ମିଥ୍ୟା
୧୩। ଯୁକ୍ତିର ମୂଲ୍ୟ କ’ଣ ଅଟେ ?
(କ) ବୈଧ ଓ ଅବୈଧ
(ଖ) ଭୁଲ୍ ଓ ଠିକ୍
(ଗ) ସତ୍ୟ କିମ୍ବା ମିଥ୍ୟା
(ଘ) କଳା ଓ ବିଜ୍ଞାନ
Answer:
(କ) ବୈଧ ଓ ଅବୈଧ
୧୪। ନିମ୍ନୋକ୍ତ ଯୁକ୍ତି କ’ଣ ହେବ ?
ସମସ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ମରଣଶୀଳ ।
ସମସ୍ତ ରାଜା ମନୁଷ୍ୟ ।
∴ ସମସ୍ତ ରାଜା ମରଣଶୀଳ ।
(କ) ଅବୈଧ
(ଖ) ବୈଧ
(ଗ) ସତ୍ୟ
(ଘ) ମିଥ୍ୟା
Answer:
(ଖ) ବୈଧ
୧୫। ନିମ୍ନୋକ୍ତ ଯୁକ୍ତିଟି କ’ଣ ହୋଇପାରେ ?
ସମସ୍ତ କାଉ କଳା ଅଟନ୍ତି ।
…….. ସମସ୍ତ ମରଣଶୀଳ ପ୍ରାଣୀ କଳା ଅଟନ୍ତି ।
(କ) ବୈଧ
(ଖ) ଅବୈଧ
(ଗ) ସତ୍ୟ
(ଘ) ମିଥ୍ୟା
Answer:
(ଖ) ଅବୈଧ
୧୬। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରକୁ କେଉଁ ବିଜ୍ଞାନ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ?
(କ) ଆକାରନିଷ୍ଠ
(ଖ) ଆଦର୍ଶ ନିଷ୍ଠ
(ଗ) ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ
(ଘ) କର୍ରାନିଷ୍ଠ
Answer:
(ଖ) ଆଦର୍ଶନିଷ୍ପ
୧୭। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରକୁ ଗଣିତଶାସ୍ତ୍ର ରୂପେ ବିବେଚନା କଲେ ତାକୁ କେଉଁ ବିଜ୍ଞାନ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଆକାରନିଷ୍ଠ
(ଖ) ଆଦର୍ଶନିଷ୍ଠ
(ଗ) ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ
(ଘ) କର୍ରାନିଷ୍ଠ
Answer:
(କ) ଆକାରନିଷ୍ଠ
୧୮। ଘଟିଯାଉଥବା ଘଟଣାବଳୀଗୁଡ଼ିକୁ ନିଛକ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ କେଉଁ ବିଜ୍ଞାନ କହନ୍ତି ?
(କ) ଆକାରନିଷ୍ଠ
(ଖ) ଆଦର୍ଶନିଷ୍ଠ
(ଗ) ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ
(ଘ) କର୍ରାନିଷ୍ଠ
Answer:
(ଗ) ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ
୧୯। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଜ୍ଞାନ ତଥା କଳା ବୋଲି କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) ଥମ୍ ସନ୍
(ଖ) ଆଲ୍ଡ୍ରିକ୍
(ଗ) ହେଲୀ
(ଘ) ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍
Answer:
(ଗ) ହେଲୀ
୨୦। କିଏ ‘‘ଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କଳା ହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର’’ ବୋଲି କହିଥିଲେ ?
(କ) ଆଲ୍ବର୍ଟସ୍ ମେଗ୍ନସ୍
(ଖ) ହେଲି
(ଗ) ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍
(ଘ) ଆଲଡ୍ରିକ୍
Answer:
(ଘ) ଆଲଡ୍ରିକ୍
୨୧। କିଏ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରକୁ ମାନବ ଜ୍ଞାନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିବା ନିୟମ ମାନଙ୍କର ବିଜ୍ଞାନ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ?
(କ) ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍
(ଖ) ଡଃ ବେନ୍
(ଗ) ଉବରୱେର
(ଘ) ମିଲ୍
Answer:
(ଗ) ଉବରୱେଗ୍
୨୨. କିଏ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଯୁକ୍ତିର ବୈଧତା ନିରୂପଣ ପାଇଁ ନିୟମ ଓ ଉପାୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବାର ସୁସଂହତ ଆଲୋଚନାକୁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର କୁହାଯାଏ ।
(କ) ପ୍ଲାଟୋ
(ଖ) ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ
(ଗ) ଡଃ ଗଣେଶ୍ଵର ମିଶ୍ର
(ଘ) ସକ୍ରେଟିସ୍
Answer:
(ଗ) ଡଃ ଗଣେଶ୍ବର ମିଶ୍ର
୨୩। ‘ବୈଧଯୁକ୍ତି’ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ଯରୁ କାହା ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ?
(କ) ସମସ୍ତ ହେତୁ ବଚନ ଗୁଡ଼ିକ ସତ୍ୟ ଅଟେ
(ଖ) ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ସତ୍ୟ ଅଟେ ।
(ଗ) ଉଭୟ ହେତୁ ବଚନ ଓ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ସତ୍ୟ ଅଟେ
(ଘ) ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଘ) ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
୨୪। ଗୋଟିଏ ଅବୈଧ ଯୁକ୍ତି କାହା ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ।
(କ) ହେତୁ ବଚନ ଓ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ମିଥ୍ୟା ହୋଇଥାଏ
(ଖ) ହେତୁ ବଚନ ଓ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ସତ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ।
(ଗ) ହେତୁ ବଚନ ଓ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ସତ୍ୟ ହୋଇଥାଏ
(ଘ) ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସିଟିରୁ ଗୋଟିଏ ।
Answer:
(ଘ) ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସିଟିରୁ ଗୋଟିଏ ଠିକ୍ ।
୨୫। ଯଦି ଗୋଟିଏ ଯୁକ୍ତି ବୈଧହୁଏ ତେବେ ………….
(କ) ଏହା ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ରୂପେ ଯଥାର୍ଥ
(ଖ) ଏହା ଯଥାର୍ଥ ନୁହେଁ
(ଗ) ଏହା ଯଥାର୍ଥ, ଯଦି ହେତୁବଚନ ଗୁଡ଼ିକ ସତ୍ୟ ହୋଇଥାଏ
(ଘ) ଏହା ଯଥାର୍ଥ କିନ୍ତୁ ଏହାର ହେତୁବଚନ ଗୁଡ଼ିକ ସତ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
(ଗ) ଏହା ଯଥାର୍ଥ, ଯଦି ହେତୁବଚନ ଗୁଡ଼ିକ ସତ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ।
୨୬। ଯୁକ୍ତିଟି ଯଥାର୍ଥ, ଯଦି ……………………
(କ) ହେତୁବଚନ ଗୁଡ଼ିକ ମିଥ୍ୟା ହୋଇପାରେ
(ଖ) ବୈଧ ହେବା ପାଇଁ ଅସମର୍ଥ ହୋଇଥାଏ
(ଗ) ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ମିଥ୍ୟା ହୋଇଥାଏ
(ଘ) ଏଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଘ) ଏଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
୨୭। ‘କ’ ସର୍ବଦା ‘କ’ ଅଟେ । ଏହା ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍ଙ୍କ ବିଚାରର ମୌଳିକ ନିୟମାବଳୀ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁ ନିୟମ ଉପରେ
(କ) ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ
(ଖ) ବିରୋଧ ନିୟମ
(ଗ) ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
(ଘ) କୌଣସି ଉତ୍ତର ଠିକ୍ ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ
୨୮। ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁ ହୁଏତ ଗୋଟିଏ ଗୁଣଯୁକ୍ତ ନତୁବା ଗୁଣଟିର ବିରୁଦ୍ଧ ଗୁଣଯୁକ୍ତ । ଏହା କେଉଁ ନିୟମ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବେସିତ ହୋଇଥାଏ ?
(କ) ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ
(ଖ) ବିରୋଧ ନିୟମ
(ଗ) ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
(ଘ) ଉପରୋକ୍ତ ନିୟମ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଗ) ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
୨୯। ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁରେ ଦୁଇଟି ପରସ୍ପର ବିରୋଧୀ ଗୁଣ ଏକତ୍ର ଓ ଏକ ସମୟରେ ରହିବା ସମ୍ଭବପର ନୁହେଁ । ଏହା କେଉଁ ନିୟମ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ?
(କ) ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ
(ଖ) ବିରୋଧ ନିୟମ
(ଗ) ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
(ଘ) ଉପରୋକ୍ତ ନିୟମ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ଠିକ୍ ।
Answer:
(ଖ) ବିରୋଧ ନିୟମ
୩୦। ନିୟମ ତିନୋଟିକୁ କେଉଁ ତର୍କ ଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ ‘ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ଅନୁମାନ ପଦ୍ଧତିର ସାଧାରଣ ସ୍ଵୀକାର୍ଯ୍ୟ ସତ୍ୟ’’ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ?
(କ) ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍
(ଖ) ଡ. ବେନ୍
(ଗ) ମିଲ୍
(ଘ) ଉପରୋକ୍ତ ନିୟମ କେହି ନୁହଁନ୍ତି
Answer:
(ଗ) ମିଲ୍
୩୧। “କ ⊃ କ’’ ଏହା କେଉଁ ନିୟମର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ରୂପ ।
(କ) ତାଦାତ୍ମ୍ ନିୟମ
(ଖ) ବିରୋଧ ନିୟମ
(ଗ) ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
(ଘ) କୌଣସି ଉତ୍ତର ଠିକ୍ ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ
୩୨। ~(କ .~ କ) ଏହା କେଉଁ ନିୟମର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ରୂପ ।
(କ) ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ
(ଖ) ବିରୋଧ ନିୟମ
(ଗ) ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
(ଘ) କୌଣସି ଉତ୍ତର ଠିକ୍ ନୁହେଁ
Answer:
(ଖ) ବିରୋଧ ନିୟମ
୩୩। (କ V~ କ) ଏହା କେଉଁ ନିୟମର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ରୂପ ।
(କ) ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ
(ଖ) ବିରୋଧ ନିୟମ
(ଗ) ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
(ଘ) କୌଣସି ଉତ୍ତର ଠିକ୍ ନୁହେଁ
Answer:
(ଗ) ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
୩୪। କେତେ ଗୁଡ଼ିଏ ଅକ୍ଷର ମିଶି ମନର ଭାବକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କଲେ ତାକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
(କ) ପଦ
(ଖ) ଶବ୍ଦ
(ଗ) ବାକ୍ୟ
(ଘ) ତର୍କ ବାକ୍ୟ
Answer:
(ଖ) ଶବ୍ଦ
୩୫। ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦ କିମ୍ବା କେତେଗୁଡ଼ିକ ଶବ୍ଦ ମିଶି ତର୍କ ବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ବିଧେୟ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଲେ ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଶବ୍ଦ
(ଖ) ପଦ
(ଗ) ବାକ୍ୟ
(ଘ) ତର୍କ ବାକ୍ୟ
Answer:
(ଖ) ପଦ
୩୬। କେତେଗୁଡ଼ିଏ ଶବ୍ଦ ମିଶି ମନର ଭାବକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କଲେ ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଶବ୍ଦ
(ଖ) ପଦ
(ଗ) ବାକ୍ୟ
(ଘ) ତର୍କ ବାକ୍ୟ
Answer:
( ଗ ) ବାକ୍ୟ
୩୮। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଶବ୍ଦର ବିନା ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
(ଖ) ପରତନ୍ତ ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
(ଗ) ଅପଦ ଶବ୍ଦ
(ଘ) ଏଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
୩୯। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦର ସ୍ଵାଧୀନ ଭାବରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ବା ବିଧେୟ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସହାୟତାରେ ତର୍କ ବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
(ଖ) ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
(ଗ) ଅପଦ ଶବ୍ଦ
(ଘ) ଉପରୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ଠିକ୍
Answer:
(ଖ)ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
୪୦। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସହାୟତାରେ ବା ବିନା ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
(ଖ) ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
(ଗ) ଅପଦ ଶବ୍ଦ
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଗ) ଅପଦ ଶବ୍ଦ
୪୧। କେଉଁ ଶବ୍ଦକୁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଦୃଷ୍ଟିରୁ ପଦ ବୋଲି ବିବେଚିତ କରାଯାଏ ?
(କ) ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
(ଖ) ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
(ଗ) ଅପଦ
(ଘ) ସରଳପଦ
Answer:
(କ) ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
୪୨। ପଦଟି ଯେଉଁ ଯେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଯୋଜ୍ୟ ହୁଏ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଖ) ବାଚ୍ଯାର୍ଥ
(ଗ) ବିସ୍ତୃତି
(ଘ) ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ
Answer:
(ଖ) ବାଚ୍ୟାର୍ଥ
୪୩। ଯେତେବେଳେ ପଦଟି ଯେଉଁ ଯେଉଁ ବିଶେଷତ୍ଵ ବା ଗୁଣ ହେତୁ ପଦକୁ ସେହି ସେହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ, ତାକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
(କ) ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଖ) ବାଚ୍ଯାର୍ଥ
(ଗ) ବିସ୍ତୃତି
(ଘ) ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ
Answer:
(କ) ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
୪୪। କୌଣସି ବସ୍ତୁପ୍ରତି ବ୍ୟକ୍ତିର କଳ୍ପନାପ୍ରସୂତ ଗୁଣ ବା ଗୁଣସମୂହର ଆରୋପଣକୁ ଉକ୍ତ ବସ୍ତୁ ସୂଚିତ ପଦର କ’ଣ ବୋଲି ଅଭିହିତ କରାଯାଏ ?
(କ) ବ୍ୟକ୍ତିସାପେକ୍ଷ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଖ) ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ
(ଗ) ବୈଜ୍ଞାନିକ ବା ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରୀୟ
(ଘ) ଉପରୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
(କ) ବ୍ୟକ୍ତିସାପେକ୍ଷ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
Answer:
(କ) ବ୍ୟକ୍ତିସାପେକ୍ଷ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
୪୫। କୌଣସି ବସ୍ତୁରେ ନିହିତ ସକଳପ୍ରକାର ଗୁଣଗୁଡ଼ିକୁ ସେହି ବସ୍ତୁସୂଚିତ ପଦର କେଉଁ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଭାବରେ ଅଭିହିତ କରାଯାଏ ?
(କ) ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଖ) ବ୍ୟକ୍ତିସାପେକ୍ଷ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଗ) ତାର୍କିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଘ) ବାତ୍ୟାର୍ଥ
Answer:
(କ) ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
୪୬। ଗୋଟିଏ ପଦର ବୈଜ୍ଞାନିକ ପଦ୍ଧତିରେ ସ୍ଥିରୀକୃତ କେବଳ ମୁଖ୍ୟ ଗୁଣାବଳୀକୁ ପଦର କେଉଁ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଭାବରେ ଅଭିହିତ କରାଯାଏ ?
(କ) ବ୍ୟକ୍ତିସାପେକ୍ଷ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଖ) ତାର୍କିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଗ) ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଖ) ତାର୍କିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
୪୭। ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଓ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥର ହ୍ରାସ ବୃଦ୍ଧିକୁ କେତେ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ?
(କ) ୩
(ଖ) ୪
(ଗ) ୫
(ଘ) ୬
Answer:
(ଖ) ୪
୪୮। ଗୋଟିଏ ପଦରେ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ଶବ୍ଦ ଥିଲେ ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଏକଶାବ୍ଦିକ ପଦ
(ଖ) ବହୁଶାବ୍ଦିକ ପଦ
(ଗ) ଏକାର୍ଥକ ପଦ
(ଘ) ଅନେକାର୍ଥକ ପଦ
Answer:
(କ) ଏକଶାବ୍ଦିକ ପଦ
୪୯। ଗୋଟିଏ ପଦରେ ଏକାତ୍ମକ ଶବ୍ଦ ଥିଲେ ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଏକାର୍ଥକ ପଦ
(ଖ) ଅନେକାର୍ଥକ ପଦ
(ଗ) ବହୁଶାବ୍ଦିକ ପଦ
(ଘ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
Answer:
(ଗ) ବହୁଶାବ୍ଦିକ ପଦ
୫୦। ଗୋଟିଏ ପଦର ଗୋଟିଏ ଅର୍ଥ ଥିଲେ ତାହାକୁ କେଉଁ ପଦ କହନ୍ତି ?
(କ) ଏକଶାବ୍ଦିକ ପଦ
(ଖ) ବଶେଷ ପଦ
(ଗ) ଏକାର୍ଥକ ପଦ
(ଘ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
Answer:
(ଗ) ଏକାର୍ଥକ ପଦ
୫୧। ଗୋଟିଏ ପଦର ଏକାଧ୍ଵକ ଅର୍ଥ ଥିଲେ ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଏକାର୍ଥକ ପଦ
(ଖ) ଅନେକାର୍ଥକ ପଦ
(ଗ) ବଶେଷ ପଦ
(ଘ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
Answer:
(ଖ) ଅନେକାର୍ଥକ ପଦ
୫୨। ଗୋଟିଏ ପଦ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ବା ସମଷ୍ଟିବିଶେଷକୁ ବୁଝାଉଥିଲେ ତାହାକୁ କି ପଦ କହନ୍ତି ?
(କ) ବିଶେଷ ପଦ
(ଖ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
(ଗ) ଏକାର୍ଥକ ପଦ
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ବିଶେଷ ପଦ
୫୩। ଗୋଟିଏ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମଷ୍ଟି ଇତ୍ୟାଦିର ଶ୍ରେଣୀକୁ ବୁଝାଉଥିଲେ ତାହାକୁ କି ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ବିଶେଷ ପଦ
(ଖ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
(ଗ) ଭାବ ପଦ
(ଘ) ଅଭାବ ପଦ
Answer:
(ଖ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
୫୪। ଗୋଟିଏ ପଦ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ବସ୍ତୁ ବା ବ୍ୟକ୍ତିର ସମଷ୍ଟିକୁ ବୁଝାଉଥ୍ଲେ, ତାହାକୁ କି ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
(ଖ) ବିଶେଷ ପଦ
(ଗ) ସମଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
(ଘ) ବ୍ୟଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
Answer:
(ଗ) ସମଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
୫୫। ଯେଉଁ ପଦ କୌଣସି ସମଷ୍ଟିକୁ ନ ବୁଝାଇ ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀକୁ ବୁଝାଏ ତାହାକୁ କି ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
(ଖ) ବିଶେଷ ପଦ
(ଗ) ସମଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
(ଘ) ବ୍ୟଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
Answer:
(ଘ) ବ୍ୟଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
୫୬। ଗୋଟିଏ ପଦ କୌଣସି ଦ୍ରବ୍ୟ ଅର୍ଥାତ୍ ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସେମାନଙ୍କର ଶ୍ରେଣୀ, ସମଷ୍ଟି ଇତ୍ୟାଦିକୁ ବୁଝାଉଥିଲେ ତାହାକୁ କି ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଦ୍ରବ୍ୟବାଚକ ପଦ
(ଖ) ଗୁଣବାଚକ ପଦ
(ଗ) ସମଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
(ଘ) ବ୍ୟଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
Answer:
(କ) ଦ୍ରବ୍ୟବାଚକ ପଦ
୫୭। ଗୋଟିଏ ପଦ କୌଣସି ଗୁଣ ବା କ୍ରିୟାର ନାମ ହୋଇଥିଲେ ତାହାକୁ କେଉଁ ପଦଭାବେ ନାମିତ କରାଯାଏ ?
(କ) ଦ୍ରବ୍ୟବାଚକ ପଦ
(ଖ) ଗୁଣବାଚକ ପଦ
(ଗ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
(ଘ) ବିଶେଷ ପଦ
Answer:
(ଖ) ଗୁଣବାଚକ ପଦ
୫୮। ଗୋଟିଏ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ, ଶ୍ରେଣୀ, ଗୁଣ, କ୍ରିୟା ଇତ୍ୟାଦିର ଅସ୍ଥିତ୍ଵକୁ ବୁଝାଉଥିଲେ ତାହାକୁ କି ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଭାବ ପଦ
(ଖ) ଅଭାବ ପଦ
(ଗ) ବ୍ୟାହତାର୍ଥକ ପଦ
(ଘ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
Answer:
(କ) ଭାବ ପଦ
୫୯. ଗୋଟିଏ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ, ଶ୍ରେଣୀ, ଗୁଣ, କ୍ରିୟା ଇତ୍ୟାଦିର ଅନସ୍ତିତ୍ବ ବା ଅଭାବକୁ ବୁଝାଉଥିଲେ ତାହାକୁ ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ବ୍ୟାହତାର୍ଥକ ପଦ
(ଖ) ଭାବ ପଦ
(ଗ) ଅଭାବ ପଦ
(ଘ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
Answer:
(ଗ) ଅଭାବ ପଦ
୬୦। ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଗୋଟିଏ ବ୍ୟାହତାର୍ଥକ ପଦ ?
(କ) ଆହାର
(ଖ) ଅନାହାର
(ଗ) ଅନ୍ଧ
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଗ) ଅନ୍ଧ
୬୧। ଗୋଟିଏ ପଦର ଅର୍ଥ ତାହାର ଅନ୍ୟ ଏକ ପଦ ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇଥିଲେ ତାକୁ କି ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ନିରପେକ୍ଷ ପଦ
(ଖ) ସାପେକ୍ଷ ପଦ
(ଗ) ସାମାନ୍ୟ ପଦ
(ଘ) ବ୍ୟଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
Answer:
(ଖ) ସାପେକ୍ଷ ପଦ
୬୨। ଗୋଟିଏ ପଦର ଅର୍ଥ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପଦ ସହିତ ତାହାର ସମ୍ବନ୍ଧ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇନଥିଲେ ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ନିରପେକ୍ଷ ପଦ
(ଖ) ସାପେକ୍ଷ ପଦ
(ଗ) ଭାବ ପଦ
(ଘ) ଅଭାବ ପଦ
Answer:
(କ) ନିରପେକ୍ଷ ପଦ
୬୩। ଗୋଟିଏ ପଦର ଉଭୟ ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଓ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଥିଲେ ତାହାକୁ କି ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
(ଖ) ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
(ଗ) ସାପେକ୍ଷ ପଦ
(ଘ) ନିରପେକ୍ଷ ପଦ
Answer:
(କ) ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
୬୪। ଗୋଟିଏ ପଦରେ ହୁଏତ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ କିମ୍ବା ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଥାଏ ମାତ୍ର ଉଭୟ ନଥାଏ, ତାହାକୁ କି ପଦ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ସାପେକ୍ଷ ପଦ
(ଖ) ନିରପେକ୍ଷ ପଦ
(ଗ) ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
(ଘ) ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
Answer:
(ଗ) ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
୬୫। କେଉଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ଅଟେ ?
(କ) ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍
(ଖ) ମିଲ୍
(ଗ) ବେନ୍
(ଘ) ସକ୍ରେଟିସ୍
Answer:
(ଖ) ମିଲ୍
୬୬। କେଉଁ ତର୍କ ଶାସ୍ତ୍ରବିତ୍ଙ୍କ ମତରେ ନାମବାଚକ ପଦ ଗୁଡ଼ିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ।
(କ) ମିଲ୍
(ଖ) ବେନ୍
(ଗ) ଜେଭନ୍ସ୍
(ଘ) ଉପରୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ନୁହଁନ୍ତି
Answer:
(ଗ) ଜେଭେନ୍ସ
୬୭। କେଉଁ ତର୍କ ଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ନାମ ବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରଥମେ ଅଲକ୍ଷଣ ଓ ପରେ ସଲକ୍ଷଣ ହୋଇଥାନ୍ତି ?
(କ) ବେନ୍
(ଖ) ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ରାଏ
(ଗ) ଜେଭନ୍ସ୍
(ଘ) ମିଲ୍
Answer:
(ଖ) ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ରାଏ
୬୮. ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ଭାଷାର ବ୍ୟବହାରକୁ କେତେ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ?
(କ) ୩
(ଖ) ୪
(ଗ) ୫
(ଘ) ୬
Answer:
(କ) ୩
୬୯। ପ୍ରଚଳିତ, କଥ୍ତ ଓ ଲିଖ ସଙ୍କେତର ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଭାଷା
(ଖ) ବାକ୍ୟ
(ଗ) ଭାଷା
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଗ) ଭାଷା
୭୦। କାହାକୁ ଭାଷାର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ରୂପ କହନ୍ତି ?
(କ) ବାକ୍ଯ
(ଖ) ଅକ୍ଷର
(ଗ) ଅର୍ଥ
(ଘ) ଶବ୍ଦ
Answer:
(ଘ) ଶବ୍ଦ
୭୧। ବିଜ୍ଞାନର ଭାଷା କେଉଁ ପ୍ରକାରର ହେବା ସମ୍ଭବପର ଅଟେ ?
(କ) ସୂଚନାତ୍ମକ
(ଖ) ଭାବାତ୍ମକ
(ଗ) ନିର୍ଦ୍ଦେଶାତ୍ମକ
(ଘ) ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ସୂଚନାତ୍ମକ
୭୨। ଯେଉଁ ଭାଷା ତଥ୍ୟର ଉପସ୍ଥାପନା କରେ ତାକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
(କ) ବର୍ଣ୍ଣନାମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
(ଖ)
(ଗ) ନିର୍ଦେଶ ବା ଅନୂଜ୍ଞାମୂଳକ
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ବର୍ଣ୍ଣନାମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
୭୩। ବକ୍ତା ନିଜର ଭାବ ପ୍ରକାଶ କରିବା ପାଇଁ କିମ୍ବା ଶ୍ରୋତା ମନରେ ଭାବ ଉଦ୍ରେକ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଯେଉଁ ଭାବରେ ଭାଷାର ବ୍ୟବହାର କରେ ତାକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ? (କ) ବର୍ଣନାତ୍ମକମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
(କ) ବର୍ଣ୍ଣନାମୂକମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
(ଖ) ଭାବାବେଗ ମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
(ଗ) ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ବା ଅନୁଜ୍ଞାମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଖ) ଭାବାବେଗ ମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
୭୪। ଶ୍ରୋତାକୁ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଏକ କର୍ମରେ ପ୍ରବୃତ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ବା କୌଣସି ଏକ କର୍ମରୁ ନିବୃତ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଯେଉଁ ଭାବରେ ଭାଷାର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ, ତାହାକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
(କ) ବର୍ଣ୍ଣନାମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
(ଖ) ଭାବାବେଗମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
(ଗ) ନିର୍ଦେଶ ବା ଅନୁଜ୍ଞାମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
(ଘ) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଗ) ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ବା ଅନୁଜ୍ଞାମୂଳକ ବ୍ୟବହାର
B. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
୧। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ___________________ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।
Answer:
ପ୍ରାମାଣ
୨। ______________________ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରର ବିଷୟବସ୍ତୁ ।
Answer:
ପ୍ରାମାଣ୍ଯ
୩। ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମର ସୂତ୍ର __________________ ।
Answer:
ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ଯାହା ସର୍ବଦା ତାହା ସେଇଆ ଅଟେ ।
୪। ‘କ’ ସର୍ବଦା `କ ଅଟେ । ଏହା ______________________ ନିୟମ ଅଟେ ।
Answer:
ତାଦାତ୍ମ୍ୟ
୫। ବିରୋଧ ନିୟମଟିର ସୂତ୍ର ____________________ ।
Answer:
କୌଣସି ବସ୍ତୁ ଏକାସମୟରେ ଦୁଇଟି ବିରୋଧ ଗୁଣର ସମାହାର ହୋଇନପାରେ ।
୬। ‘‘କୌଣସି ବସ୍ତୁ ଏକାସମୟରେ ଦୁଇଟି ବିରୋଧ ଗୁଣର ସମାହାର ହୋଇନପାରେ ।’’ ଏହାକୁ ________________ ନିୟମ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବିରୋଧ ନିୟମ
୭। ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମର ସୂତ୍ର _______________________ ଅଟେ ।
Answer:
ଗୋଟିଏ ପଦାର୍ଥଠାରେ ଦୁଇ ପରସ୍ପର ଗୁଣଭିତରୁ ଯେକୌଣସିଟିକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ।
୯। ଅବରୋହ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରର ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ____________________ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ।
Answer:
ତର୍କବଚନ ଏବଂ ଯୁକ୍ତିର ଆକାର
୧୦। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଏକ _________________ ବିଜ୍ଞାନ ଅଟେ ।
Answer:
ଆଦର୍ଶଗତ
୧୧। ଗଣିତଭଳି ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ________________ ବିଜ୍ଞାନ ଅଟେ ।
Answer:
ଆକାରଗତ
୧୨। ଭାଷାରେ ପ୍ରକାଶିତ ଅବଧାରଣକୁ _____________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ତର୍କବାକ୍ଯ
୧୩। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରର ମୌଳିକ ନିୟମଗୁଡ଼ିକୁ ମୂଳସୂତ୍ର କୁହାଯାଏ । କାରଣ ସେଗୁଡ଼ିକ _____________________ ।
Answer:
ଅସ୍ତିତ୍ବ ସ୍ବୀକାର୍ଯ୍ୟ ବା ଅନୁମାନର ସ୍ବତଃସିଦ୍ଧ ସତ୍ୟ
୧୪। ପଦର ________________ ତା’ର ଅନ୍ତର୍ଗତ ଉପସର୍ଗଗୁଡ଼ିକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କରେ ।
Answer:
ବିସ୍ତୃତି
୧୫। ଏକାଧ୍ଵକ ଅର୍ଥ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ପଦକୁ ________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଅନେକାର୍ଥକ
୧୬। ଭାଷାରେ ପ୍ରକାଶିତ ଅନୁମାନକୁ ________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଯୁକ୍ତି
୧୭। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଯୁକ୍ତିର ___________________ ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅଟେ ।
Answer:
ବୈଧତା ବା ପ୍ରାମାଣ୍ୟ
୧୮। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରର ମୌଳିକ ବିଧୁଗୁଡ଼ିକ _____________________ ର ନିୟମ ।
Answer:
ସମସ୍ତ ଯୁକ୍ତି ତଥା ବିଚାର
୧୯। ବର୍ଗର ସମସ୍ତ ସଭ୍ୟଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ଗୁଣଗୁଡ଼ିକୁ ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ __________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
୨୦। ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅର୍ଥ ଥିବା ପଦ ____________________ ପଦ ଅଟେ ।
Answer:
ନିଦ୍ଦିଷ୍ନାର୍ଥକ
୨୧। ଗୋଟିଏ ପଦର ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଓ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ____________________ ଭାବରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୁଅନ୍ତି ।
Answer:
ବିପରୀତମୁଖୀ
୨୨। ଯଦି ଗୋଟିଏ ପଦର ଉଭୟ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଓ ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଥାଏ, ତାକୁ ___________________ ପଦ କହନ୍ତି ।
Answer:
ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ
୨୩। ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ପଦ ବହୁତ ଶବ୍ଦଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ, ତାକୁ ______________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବହୁଶାବ୍ଦିକ
୨୪। ___________________ ଶବ୍ଦ ଆଦୌ ପଦ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ ।
Answer:
ଅପଦ
୨୫। ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଓ _____________________ ବିପରୀତମୁଖୀଭାବେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଥାନ୍ତି ।
Answer:
ବାତ୍ୟାର୍ଥ
୨୬। ଗୋଟିଏ ପ୍ରାମାଣିକ ଯୁକ୍ତିରେ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ______________________ ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିଃସନ୍ଦେହଭାବେ ଅନୁସୃତ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ହେତୁବାକ୍ୟ
୨୭। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷଭାବେ __________________ ଓ ପରୋକ୍ଷଭାବେ ____________________ ସହିତ ସଂପୃକ୍ତ ।
Answer:
ଯୁକ୍ତି, ଅନୁମାନ
୨୮। ଆରୋହାନୁମାନର ହେତୁବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ _____________________ ।
Answer:
ଅନୁଭୂତିସିଦ୍ଧ
୨୯। ଅବରୋହାନୁମାନର ହେତୁବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ _______________________ ହେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ ।
Answer:
ବସ୍ତୁତଃ ସତ୍ୟ
୩୦। ବ୍ୟାପକ ଅର୍ଥରେ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରକୁ ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇପାରେ; ଯଥା ______________ ଓ ____________________ ।
Answer:
ଅବରୋହାନୁମାନ, ଆରୋହାନୁମାନ
୩୧। ____________________ ଯୁକ୍ତିରେ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ହେତୁବାକ୍ୟ ବା ହେତୁବାକ୍ୟମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିଃସନ୍ଦେହରୂପେ ସମର୍ଥ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ବୈଧ ବା ପ୍ରାମାଣିକ
୩୨। ‘ଲଜିକ୍’ ଶବ୍ଦ ଗ୍ରୀକ୍ ଶବ୍ଦରୁ ଆସିଅଛି ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଚିନ୍ତା ବା ଯୁକ୍ତି ଏବଂ ଭାଷା ବା ___________________ ।
Answer:
ଲୋଗସ୍, ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି
୩୩। ଭାଷାରେ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତ ହେତୁ ଧାରଣାକୁ _____________________ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଭାଷାରେ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତ ନିଗମନ ଧାରଣାକୁ _____________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ହେତୁବାକ୍ୟ, ସିଦ୍ଧାନ୍ତ
୩୪। _______________________ କୁ ଭାଷାରେ ବ୍ୟକ୍ତ କଲେ ତାହାକୁ ଯୁକ୍ତି କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଅନୁମାନ
୩୫। ଯେଉଁ ଧାରଣାମାନଙ୍କରୁ ଅନୁମାନଦ୍ୱାରା ଜ୍ଞାନ ଜାତ ହୁଏ, ତାହାକୁ ____________________ ଓ ହେତୁଧାରଣାରୁ ନିଷ୍ପନ୍ନ ଧାରଣାକୁ ________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ହେତୁ-ଧାରଣା, ନିଗମନ-ଧାରଣା
୩୬। ବସ୍ତୁ ବିଷୟରେ ପରୋକ୍ଷ ଜ୍ଞାନଲାଭ କରିବାର ମାନସିକ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ______________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଅନୁମାନ
୩୭। କେଉଁ ଅନୁମାନ ପ୍ରଣାଳୀ ସିଦ୍ଧ ଓ କେଉଁ ଅନୁମାନ ପ୍ରଣାଳୀ ଅସିଦ୍ଧ ତାହା _______________________ ସ୍ଥିର କରିଥାଏ ।
Answer:
ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର
୩୮। ଡ. ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ରାୟଙ୍କ ମତରେ ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦ ପ୍ରଥମେ କିନ୍ତୁ ପରେ ___________________ କିନ୍ତୁ ପରେ _____________________ ହୁଏ ।
Answer:
ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ, ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
୩୯। _____________________ ଙ୍କ ମତରେ ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ କାରଣ ଏମାନଙ୍କର ଉଭୟ ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଓ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଥାଏ ।
Answer:
ଜେଭନ୍ସ
୪୦। ମିଲ୍ଲଙ୍କ ମତରେ ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦ _______________ କାରଣ ଏହାର ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ନାହିଁ ।
Answer:
ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ
୪୧। ଯେଉଁ ପଦର ଅର୍ଥ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପଦ ସହିତ ତାହାର ସମ୍ବନ୍ଧ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇନଥାଏ, ତାହାକୁ ____________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ନିରପେକ୍ଷ
୪୨। ଯେଉଁ ପଦର ଅର୍ଥ ତାହାର ଅନ୍ୟ ଏକ ପଦ ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇଥାଏ, ତାହାକୁ _________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସାପେକ୍ଷ
୪୩। ଯେଉଁ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ ବା ଶ୍ରେଣୀରେ ସ୍ଵାଭାବିକଭାବେ ଥିବା କୌଣସି ଗୁଣର ତାତ୍କାଳିକ ଅଭାବକୁ ବୁଝାଉଥାଏ ତାହାକୁ ______________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବ୍ୟାହତାର୍ଥକ
୪୪। ଗୋଟିଏ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ, ଶ୍ରେଣୀ, ଗୁଣ, କ୍ରିୟା ଇତ୍ୟାଦିର ଅନସ୍ତିତ୍ୱ ବା ଅଭାବକୁ ବୁଝାଉଥିଲେ ତାହାକୁ ________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଅଭାବ
୪୫। ଯେଉଁ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ, ଶ୍ରେଣୀ, ଗୁଣ, କ୍ରିୟା ଇତ୍ୟାଦିର ଅସ୍ତିତ୍ଵକୁ ବୁଝାଉଥାଏ, ତାହାକୁ _______________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଭାବ
୪୬। ତାର୍କିକମାନଙ୍କ ମତରେ ଦ୍ରବ୍ୟବାଚକ ପଦକୁ _____________ ଓ ଗୁଣବାଚକ ପଦକୁ _______________ ପଦ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ମୂର୍ଖପଦ, ବିବିକ୍ତ
୪୭। ଯେଉଁ ପଦ କୌଣସି ଗୁଣ ବା କ୍ରିୟାର ନାମ ହୋଇଥାଏ, ତାହାକୁ __________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଗୁଣବାଚକ
୪୮। ଯେଉଁ ପଦ କୌଣସି ଦ୍ରବ୍ୟ ଅର୍ଥାତ୍ ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସେମାନଙ୍କର ଶ୍ରେଣୀ, ସମଷ୍ଟି ଇତ୍ୟାଦିକୁ ବୁଝାଉଥାଏ ତାହାକୁ _________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଦ୍ରବ୍ୟବାଚକ
୪୯। ଯେଉଁ ପଦ କୌଣସି ସମଷ୍ଟିକୁ ନ ବୁଝାଇ ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀକୁ ବୁଝାଏ, ତାହାକୁ ___________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବ୍ୟଷ୍ନିବାଚୀ
୫୦। ଯେଉଁ ପଦ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ବସ୍ତୁ ବା ବ୍ୟକ୍ତିର ସମଷ୍ଟିକୁ ବୁଝାଉଥାଏ, ତାହାକୁ ____________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସମଷ୍ନିବାଚୀ
୫୧। ଗୋଟିଏ ପଦ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମଷ୍ଟିବିଶେଷକୁ ବୁଝାଉଥିଲେ ତାହାକୁ _______________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବିଶେଷ
୫୩। ଯେଉଁ ପଦର ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ଅର୍ଥ ଥାଏ, ତାହାକୁ _______________________ ପଦ କୁହାଯାଏ; କିନ୍ତୁ ଯେଉଁ ପଦର ଏକାଧ୍ଵ ଅର୍ଥ ଥାଏ ତାହାକୁ ____________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଏକାର୍ଥକ, ଅନେକାର୍ଥକ
୫୪। ଯେଉଁ ପଦରେ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ ତାହାକୁ __________________ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଏକାଶାବ୍ଦିକ
୫୫। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦର ସ୍ଵାଧୀନଭାବରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ, ତାହାକୁ ____________________ ଶବ୍ଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ
୫୬। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଶବ୍ଦକୁ ଅପେକ୍ଷା ନକରି ବା କୌଣସି ଶବ୍ଦ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ନ ହୋଇ ଗୋଟିଏ ତର୍କବାକ୍ୟରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ, ତାହାକୁ ______________________ ଶବ୍ଦ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସ୍ବତନ୍ତ୍ରପଦଯୋଗ୍ୟ ବା ଅନନ୍ୟାଶ୍ରୟୀ
୫୭। ଏକ ବା ଏକାଧିକ ଶବ୍ଦର ସମଷ୍ଟି ଯେତେବେଳେ ତର୍କବଚନରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ତାହା _____________________ କହନ୍ତି ।
Answer:
ପଦ
୫୮। ବ୍ୟାକରଣ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁସାରେ କେତେକ ବର୍ଷ ମିଶି ଗୋଟିଏ ଅର୍ଥ ପ୍ରକାଶ କଲେ, ତାହାକୁ _________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଶବ୍ଦ
୫୯। ସମସ୍ତ ________________________ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପଦ ।
Answer:
ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
୬୦। ସଂଯୋଜକ ଗୋଟିଏ _____________ ନୁହେଁ ।
Answer:
ପଦ
C. ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
୧। କୌଣସି ହେତୁକୁ ଆଶ୍ରୟ କରି କୌଣସି ସିଦ୍ଧାନ୍ତରେ ଉପନୀତ ହେବାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଅନୁମାନ
୨। ଅନୁମାନକୁ ଯେତେବେଳେ ଭାଷାରେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଯୁକ୍ତି
୩। ଭାଷାରେ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତ ହେତୁ ଧାରଣାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ହେତୁ
୪। ଭାଷାରେ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତ ନିଗମନ ଧାରଣାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ସିଦ୍ଧାନ୍ତ
୫। ଚିନ୍ତା ବା ଯୁକ୍ତି କରିବାର ଶାସ୍ତ୍ରକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବୈଧ ଯୁକ୍ତି
୬। ଯେତେବେଳେ ସିଦ୍ଧାନ୍ତଟି ହେତୁବାକ୍ୟମାନଙ୍କଠାରୁ ଯଥାର୍ଥରେ ପ୍ରତିପାଦିତ ହୁଏ, ତାକୁ କେଉଁ ଯୁକ୍ତି କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବୈଧ ଯୁକ୍ତି
୭। ଯେତେବେଳେ ସିଦ୍ଧାନ୍ତଟି ହେତୁବାକ୍ୟମାନଙ୍କଠାରୁ ଯଥାର୍ଥରେ ପ୍ରତିପାଦିତ ହୁଏ ନାହିଁ ତାକୁ କେଉଁ ଯୁକ୍ତି କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଅବୈଧ ଯୁକ୍ତି
୮। ଯେଉଁ ଶାସ୍ତ୍ର କୌଣସି ଆଦର୍ଶକୁ ଭିଭିକରି ଯୁକ୍ତିମାନଙ୍କର ବୈଧତା ବିଚାର କରେ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଆଦର୍ଶଭିତ୍ତିକ ଶାସ୍ତ୍ର
୯। କେଉଁ ଯୁକ୍ତିରେ ହେତୁବାକ୍ୟ ସତ୍ୟ ଏବଂ ଅନୁମାନ ପଦ୍ଧତି ବୈଧ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ଯଥାର୍ଥ ଯୁକ୍ତି
୧୦। କେଉଁ ଯୁକ୍ତିରେ ଅନୁମାନ ପଦ୍ଧତି ଅବୈଧ ଏବଂ ହେତୁବାକ୍ୟ ମିଥ୍ୟା ଅଟେ ?
Answer:
ଅଯଥାର୍ଥ ଯୁକ୍ତି
୧୧। ‘ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ଯାହା, ତାହା ସର୍ବଦା ସେଇଆ’ ଏହା ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍ଙ୍କ କେଉଁ ନିୟମ ଅର୍ନ୍ତଭୁକ୍ତ ଅଟେ ?
Answer:
ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ
୧୨। ‘‘ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁରେ ଦୁଇଟି ପରସ୍ପର ବିରୋଧୀଗୁଣ ଏକତ୍ର ଓ ଏକ ସମୟରେ ରହିବା ସମ୍ଭବପର ନୁହେଁ ’’ ଏହା ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍ଙ୍କ କେଉଁ ନିୟମ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅଟେ ?
Answer:
ବିରୋଧ ନିୟମ
୧୩। ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁ ହୁଏତ ଗୋଟିଏ ଗୁଣଯୁକ୍ତ ନତୁବା ଗୁଣଟିର ବିରୁଦ୍ଧ ଗୁଣଯୁକ୍ତ, ଏପରି ଚିନ୍ତାଧାରା ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍ଙ୍କ କେଉଁ ନିୟମ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅଟେ ?
Answer:
ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ
୧୪। ତର୍କବାକ୍ୟରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରୁଥିବା ଶବ୍ଦକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ପଦ
୧୫। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଶବ୍ଦର ବିନା ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ ତାକୁ କେଉଁ ଶବ୍ଦ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
୧୬। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦର ସ୍ଵାଧୀନଭାବରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ
୧୭। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସହାୟତାରେ ବା ବିନା ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଅପଦ
୧୮। କେଉଁ ପଦଦ୍ୱାରା ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତି ବା କର୍ମ ଇତ୍ୟାଦି ସୂଚିତ ହୁଏ ?
Answer:
ବାତ୍ୟାର୍ଥ ପଦ
୧୯। କେଉଁ ପଦଦ୍ୱାରା ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତିର ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ଓ ସାଧାରଣ ଗୁଣ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ ?
Answer:
ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
୨୦। କେଉଁ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତି ବା ଜାତିର ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ବିଚାର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଦୃଷ୍ଟିରୁ କରିଥାଏ ?
Answer:
ବ୍ୟକ୍ତିନିଷ୍ଠ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
୨୧। କେଉଁ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଗୋଟିଏ ବ୍ୟକ୍ତି ବା ବସ୍ତୁର ସମସ୍ତ ଗୁଣକୁ ଅବତାରଣା କରିଥାଏ ?
Answer:
ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ ବା ତାତ୍ତ୍ଵିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
୨୨। ଯେତେବେଳେ ପଦର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପଦ୍ଧତିରେ ସ୍ଥିରୀକୃତ କେବଳ ମୁଖ୍ୟ ଗୁଣାବଳୀକୁ ବୁଝାଇଥାଏ, ତାକୁ କେଉଁ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ କହନ୍ତି ?
Answer:
ବୈଜ୍ଞାନିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ବା ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ
୨୩। ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ପଦ ତାହାର ଜାତିର ଉପଜାତି ବା ଉପଜାତିସମୂହକୁ ପ୍ରକାଶ କରେ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବିସ୍ତୃତି
୨୪। କେଉଁ ପଦ ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦକୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ଏକଶାବ୍ଦିକ ପଦ
୨୫। କେଉଁ ପଦ ଏକାଧ୍ୱ ଶବ୍ଦ ବା ବହୁ ଶବ୍ଦଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ବିହୁଶାବ୍ଦିକ ପଦ
୨୬। ଗୋଟିଏ ପଦ ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ଅର୍ଥକୁ ପ୍ରକାଶ କରେ, ତାକୁ କେଉଁ ପଦ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଏକାର୍ଥକ ପଦ
୨୭। କେଉଁ ପଦର ଏକାଧ୍ୟକ ଅର୍ଥ ଥାଏ ?
Answer:
ଅନେକାର୍ଥକ ପଦ
୨୮। କେଉଁ ପଦ ବସ୍ତୁ ବା ବ୍ୟକ୍ତିର ଶ୍ରେଣୀକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
Answer:
ସାମାନ୍ୟ ପଦ
୨୯। କେଉଁ ପଦ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତି, ଗୁଣ ବା ସମଷ୍ଟିକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
Answer:
ବିଶେଷ ପଦ
୩୦। ଯେଉଁ ପଦ କେତେକ ବସ୍ତୁ ବା ବ୍ୟକ୍ତିର ସମଷ୍ଟିକୁ ବୁଝାଏ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ସମଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
୩୧। ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ପଦର ନାମ, ତାହାଦ୍ୱାରା ସୂଚିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁ ବା ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ବୁଝାଏ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବ୍ୟଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
୩୨। କେଉଁ ପଦ କୌଣସି ଦ୍ରବ୍ୟ ଅର୍ଥାତ୍ ବସ୍ତୁ, ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସେମାନଙ୍କର ଶ୍ରେଣୀ, ସମଷ୍ଟି ଇତ୍ୟାଦିକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
Answer:
ଦ୍ରବଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ
୩୩। ଯେଉଁ ପଦ କୌଣସି ଗୁଣ ବା କ୍ରିୟାର ନାମକୁ ବୁଝାଏ, ତାକୁ କେଉଁ ପଦ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଗୁଣବାଚକ ପଦ
୩୪। କେଉଁ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ, ଶ୍ରେଣୀ, ଗୁଣ, କ୍ରିୟା ଇତ୍ୟାଦିର ଅସ୍ତିତ୍ଵକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
Answer:
ଭାବବାଚକ ପଦ
୩୫। କେଉଁ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ, ଶ୍ରେଣୀ, ଗୁଣ, କ୍ରିୟା ଇତ୍ୟାଦିର ଅଭାବକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
Answer:
ଅଭାବ ପଦ
୩୬। କେଉଁ ପଦ କୌଣସି ବସ୍ତୁ ବା ଶ୍ରେଣୀର ତଥା ସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବେ ଥିବା କୌଣସି ଗୁଣର ତାତ୍କାଳିକ ଅଭାବକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
Answer:
ବ୍ୟାହତାର୍ଥକ ପଦ
୩୭। ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ପଦର ଅର୍ଥ ତାହାର ଅନ୍ୟ ଏକ ପଦ ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ସେହି ପଦକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ସାପେକ୍ଷ ପଦ
୩୮। ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ପଦର ଅର୍ଥ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପଦ ସହିତ ତାହାର ସମ୍ବନ୍ଧ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇନଥାଏ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ନିରପେକ୍ଷ ପଦ
୩୯। କେଉଁ ପଦର ଉଭୟ ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଓ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଥାଏ ?
Answer:
ସଲକ୍ଷଣ ପଦ ବା ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
୪୦। ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ପଦର ହୁଏତ ବାତ୍ୟାର୍ଥ କିମ୍ବା ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ରହିଥାଏ କିନ୍ତୁ ଉଭୟଟି ନଥାଏ, ତାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଅଲକ୍ଷଣ ପଦ ବା ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ
୪୧। କେଉଁ ପଦଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଏକ ବ୍ୟକ୍ତି, ବସ୍ତୁ, ଶ୍ରେଣୀ ଅଥବା ଗୁଣକୁ ସୂଚିତ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟାର୍ଥକ ପଦ
୪୩। କେଉଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ଗୁଣବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ବିଶେଷ ପଦ ?
Answer:
ଜେଭନ୍ସ
୪୪। କେଉଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ଗୁଣବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଶ୍ରେଣୀକରଣ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ?
Answer:
କେଇନ୍ସ
୪୫। କେଉଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ଅଲାକ୍ଷଣିକ ବା ଅଲକ୍ଷଣ ପଦ ?
Answer:
ମିଲ୍
୪୬। କେଉଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ବା ଲାକ୍ଷଣିକ ?
Answer:
ଜେଭନ୍ସ
୪୭। କେଉଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରଥମେ ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ କିନ୍ତୁ ପରେ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ?
Answer:
ଡକ୍ଟର ପ୍ରଫୁଲ କୁମାର ରାୟ
୪। କେଉଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରବିଦ୍ଙ୍କ ମତରେ ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଓ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଭାବରେ ସଂପୃକ୍ତ ।
Answer:
ବୋସାଙ୍କେ
D. ଭୁଲ୍ ଥିଲେ ଠିକ୍ କରି ଲେଖ
୧। ପ୍ଲାଟୋଙ୍କ ମତରେ, ‘ସମସ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ବିଚାରବନ୍ତ ପ୍ରାଣୀ ଅଟନ୍ତି ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଆରିଷ୍ଟୋଟଲ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘ସମସ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ବିଚାରବନ୍ତ ପ୍ରାଣୀ ଅଟନ୍ତି ।’’ (ଠିକ୍)
୨। ‘ଲଜିକ୍’ ଶବ୍ଦଟି ଗ୍ରୀକ୍ ଶବ୍ଦ ‘ଡେମୋକ୍ରସ୍’ରୁ ଆସିଅଛି । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ଲଜିକ୍’ ଶବ୍ଦଟି ଗ୍ରୀକ୍ ଶବ୍ଦ ‘ଲୋଗସ୍’ରୁ ଆସିଅଛି । (ଠିକ୍)
୩। ଅନୁମାନ ଏକ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଟେ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଅନୁମାନ ଏକ ମାନସିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଟେ । (ଠିକ୍)
୪। ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ସିଦ୍ଧାନ୍ତକୁ ଆଶ୍ରୟ କରି ହେତୁ ଅନୁସୃତ ହୁଏ, ତାହାକୁ ଅନୁମାନ କହନ୍ତି । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ହେତୁକୁ ଆଶ୍ରୟ କରି ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ, ତାହାକୁ ଅନୁମାନ କହନ୍ତି । (ଠିକ୍)
୫। ଅନୁମାନକୁ ଯେତେବେଳେ ଚିନ୍ତା କରାଯାଏ, ତାହାକୁ ଯୁକ୍ତି କହନ୍ତି । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଅନୁମାନ ଯେତେବେଳେ ଭାଷାରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ, ତାହାକୁ ଯୁକ୍ତି କୁହାଯାଏ । (ଠିକ୍)
୬। ଯୁକ୍ତିଟି ସତ୍ୟ କିମ୍ବା ମିଥ୍ୟା ହୋଇପାରେ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଯୁକ୍ତିଟି ବୈଧ କିମ୍ବା ଅବୈଧ ହୋଇପାରେ । (ଠିକ୍)
୭। ତର୍କବାକ୍ୟଟି ବୈଧ କିମ୍ବା ଅବୈଧ ହୋଇପାରେ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ତର୍କବାକ୍ୟଟି ସତ୍ୟ କିମ୍ବା ମିଥ୍ୟା ହୋଇପାରେ । (ଠିକ୍)
୮। ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ ବିଜ୍ଞାନ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଗୋଟିଏ ଆଦର୍ଶଭିଭିକ ବିଜ୍ଞାନ । (ଠିକ୍)
୯। ଗଣିତ ଭଳି ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଏକ ଆଦର୍ଶଭିଭିକ ବିଜ୍ଞାନ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଗଣିତ ଭଳି ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଏକ ଆକାରଗତ ବିଜ୍ଞାନ । (ଠିକ୍)
୧୦। ମିଲ୍କଙ୍କ ମତରେ, ‘ମାନବୀୟ ଜ୍ଞାନର ନିୟାମକ ବିଧି ବିଜ୍ଞାନହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ୟବର ଭଏସ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘ମାନବୀୟ ଜ୍ଞାନର ନିୟାମକ ବିଧୂର ବିଜ୍ଞାନହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ।’’(ଠିକ୍)
୧୧। ହେଲିଙ୍କ ମତରେ, ‘ବିଚାରର ନିୟମାବଳୀ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଜ୍ଞାନହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଟମ୍ସନ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘ବିଚାରର ନିୟମାବଳୀ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଜ୍ଞାନହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ।’’ (ଠିକ୍)
୧୨। ଆଲ୍ଡ୍ରିକ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘ଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଜ୍ଞାନହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଆଲ୍ବର୍ଟସ ମେଗ୍ନସ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘ଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଜ୍ଞାନହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ।’’ (ଠିକ୍)
୧୩। ଆରିଷ୍ଟୋଟଲଙ୍କ ମତରେ, ‘ଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କଳାହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଆଲ୍ଡ୍ରିକ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘ଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କଳାହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ।’’ (ଠିକ୍)
୧୪। ବେନ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଜ୍ଞାନ ତଥା କଳା ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ସ୍ଵେଟ୍ଲିଙ୍କ ମତରେ, ‘ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର ଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଜ୍ଞାନ ତଥା କଳା ।’’ (ଠିକ୍)
୧୫। ‘ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ଯାହା, ତାହା ସର୍ବଦା ସେଇଆ’’ ଏହା ବିରୋଧ ନିୟମ ଅଟେ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ଯାହା, ତାହା ସର୍ବଦା ବସ୍ତୁ ଯାହା, ତାହା ସର୍ବଦା ସେଇଆ’’ ଏହା ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ ଅଟେ । (ଠିକ୍)
୧୬। ‘ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ଏକ ସ୍ଥାନରେ ଓ ଏକ ସମୟରେ ଉଭୟ ଶ୍ଵେତ୍ ଓ ଅଶ୍ଵେତ ହୋଇନପାରେ’’ ଏହା ନିର୍ମଧ୍ଯମ ନିୟମ ଅଟେ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ଏକ ସ୍ଥାନରେ ଓ ଏକ ସମୟରେ ଉଭୟ ଶ୍ଵେତ ଓ ଅଶ୍ଵେତ ହୋଇନପାରେ’’ ଏହା ବିରୋଧ ନିୟମ ଅଟେ । (ଠିକ୍)
୧୭। ‘ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁ ହୁଏତ ଗୋଟିଏ ଗୁଣଯୁକ୍ତ ନତୁବା ଗୁଣଟିର ବିରୁଦ୍ଧ ଗୁଣଯୁକ୍ତ’’ ଏହା ତାଦାତ୍ମ୍ୟ ନିୟମ ଅଟେ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘‘ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁ ହୁଏତ ଗୋଟିଏ ଗୁଣଯୁକ୍ତ ନତୁବା ଗୁଣଟିର ବିରୁଦ୍ଧ ଗୁଣଯୁକ୍ତ’’ ଏହା ନିର୍ମାଧ୍ୟମ ନିୟମ ଅଟେ । (ଠିକ୍)
୧୮। ତର୍କବାକ୍ୟରେ ତିନିଗୋଟି ପଦ ରହିଥାଏ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ତର୍କବାକ୍ୟରେ ଦୁଇଗୋଟି ପଦ ରହିଥାଏ । (ଠିକ୍)
୧୯। ତର୍କବାକ୍ୟରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ, ବିଧେୟ ଓ ସଂଯୋଜକକୁ ପଦ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଏ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ତର୍କବାକ୍ୟରେ କେବଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ବିଧେୟକୁ ପଦ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ । (ଠିକ୍)
୨୦। ତର୍କବାକ୍ୟରେ ସଂଯୋଜକ ଏକ ପଦ ଅଟେ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ତର୍କବାକ୍ୟରେ ସଂଯୋଜକ ଏକ ପଦ ନୁହେଁ । (ଠିକ୍)
୨୧। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଶବ୍ଦର ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ ତାହାକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ କୁହାଯାଏ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଶବ୍ଦର ବିନା ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ ତାହାକୁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ କୁହାଯାଏ ! (ଠିକ୍)
୨୨। ଯେଉଁ ଶବ୍ଦର ସ୍ଵାଧୀନ ଭାବରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ, ତାହା ହେଉଛି ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଯେଉଁ ଶବ୍ଦର ସ୍ଵାଧୀନଭାବରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ବା ବିଧେୟରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସହାୟତାରେ ତର୍କବାକ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କିମ୍ବା ବିଧେୟ ରୂପେ ଯେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ, ତାହାହେଉଛି ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ । (ଠିକ୍)
୨୩। ବିସ୍ମୟସୂଚକ ଚିହ୍ନଗୁଡ଼ିକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ ଅଟେ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ବିସ୍ମୟସୂଚକ ଚିହ୍ନଗୁଡ଼ିକ ଅପଦ ଶବ୍ଦ ଅଟେ । (ଠିକ୍)
୨୪। କେବଳ ଅପଦ ଶବ୍ଦ ଓ ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ପଦ ହୁଅନ୍ତି । (ଭୁଲ୍)
Answer:
କେବଳ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ପଦ ହୋଇଥାନ୍ତି । (ଠିକ୍)
୨୫। ବିଶେଷ୍ୟ, ବିଶେଷଣ, ସର୍ବନାମଗୁଡ଼ିକ ଅପଦ ହୋଇଥାନ୍ତି । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ବିଶେଷ୍ୟ, ବିଶେଷଣ, ସର୍ବନାମଗୁଡ଼ିକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ ହୋଇଥାନ୍ତି । (ଠିକ୍)
୨୬। କ୍ରିୟା, କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣ ଓ ଅବ୍ୟୟଗୁଡ଼ିକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ ହୋଇଥାନ୍ତି । (ଭୁଲ୍)
Answer:
କ୍ରିୟା, କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣ ଓ ଅବ୍ୟୟଗୁଡ଼ିକ ପରତନ୍ତ୍ର ପଦଯୋଗ୍ୟ ଶବ୍ଦ ହୋଇଥାନ୍ତି । (ଠିକ୍)
୨୭। ଯେତେବେଳେ ପଦଟି ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଓ ସାଧାରଣ ଲକ୍ଷଣ ବା ଗୁଣଗୁଡ଼ିକୁ ସୂଚାଇଥାଏ, ତାହାକୁ ପଦର ବାତ୍ୟାର୍ଥ କହନ୍ତି । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଯେତେବେଳେ ପଦଟି ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଓ ସାଧାରଣ ଲକ୍ଷଣ ବା ଗୁଣଗୁଡ଼ିକୁ ସୂଚାଇଥାଏ, ତାହାକୁ ପଦର ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ କହନ୍ତି । (ଠିକ୍)
୨୮। ପଦଟି ଯେଉଁ ଯେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହୁଏ, ତାହା ପଦର ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ପଦଟି ଯେଉଁ ଯେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହୁଏ, ତାହା ପଦର ବାତ୍ୟାର୍ଥ । (ଠିକ୍)
୨୯। ପଦର ବ୍ୟକ୍ତିସାପେକ୍ଷ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଜ୍ଞାତାର ତତ୍ତ୍ଵ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ପଦର ବ୍ୟକ୍ତିସାପେକ୍ଷ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ଜ୍ଞାତାର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ । (ଠିକ୍)
୩୦। ପଦର ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ପଦସୂଚିତ ବସ୍ତୁର ସମସ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ତଥା ଗୌଣ ଗୁଣକୁ ବୁଝାଏ ନାହିଁ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ପଦର ବସ୍ତୁଧର୍ମୀ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ପଦସୂଚିତ ବସ୍ତୁର ସମସ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ତଥା ଗୌଣ ଗୁଣକୁ ବୁଝାଏ । (ଠିକ୍)
୩୧। ବ୍ୟକ୍ତିସାପେକ୍ଷ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକୁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ କୁହାଯାଏ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ବୈଜ୍ଞାନିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥହିଁ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ । (ଠିକ୍)
୩୨। ବାତ୍ୟାର୍ଥ ଓ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥର ବିପରୀତମୁଖୀ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ୫ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଏ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
ବାଚ୍ୟାର୍ଥ ଓ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥ ବିପରୀତମୁଖୀ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ୪ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଏ । (ଠିକ୍)
୩୩। ମିଲଙ୍କ ମତରେ, ‘ଗୁଣବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ବିଶେଷ ପଦ ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଜେଭନ୍ସଙ୍କ ମତରେ, ‘ଗୁଣବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ବିଶେଷ ପଦ ।’’ (ଠିକ୍)
୩୪। କିନିଜଙ୍କ ମତରେ, ‘ଯେଉଁ ଗୁଣବାଚକ ପଦ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ହୋଇପାରେ ତାହାହିଁ କେବଳ ସାମାନ୍ୟ ପଦ ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଭାରତୀୟ ତର୍କବିତ୍ ଅମ୍ବିକା ଚରଣ ମିତ୍ରଙ୍କ ମତରେ, ‘ଯେଉଁ ଗୁଣବାଚକ ପଦ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ହୋଇପାରେ, ତାହାହିଁ ସାମାନ୍ୟ ପଦ ।’’ (ଠିକ୍)
୩୫। ମିଲ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ମିଲ୍କଙ୍କ ମତରେ, ‘‘ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦ ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ।’’ (ଠିକ୍)
୩୬। ଜେଭନ୍ସଙ୍କ ମତରେ, ‘ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଜେଭନ୍ସଙ୍କ ମତରେ, ‘ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦଗୁଡ଼ିକ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ।’’ (ଠିକ୍)
୩୭। ଡକ୍ଟର ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ରାୟଙ୍କ ମତରେ, ‘ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦ ପ୍ରଥମେ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ଓ ପରେ ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ।’’ (ଭୁଲ୍)
Answer:
ଡକ୍ଟର ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ରାୟଙ୍କ ମତରେ, ‘ବ୍ୟକ୍ତିବାଚକ ପଦ ପ୍ରଥମେ ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ଓ ପରେ ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ।’’ (ଠିକ୍)
୩୮। ‘ଅନ୍ଧ’ ହେଉଛି ଅଭାବ ପଦ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ଅନ୍ଧ’ ହେଉଛି ବ୍ୟାହତାର୍ଥକ ପଦ । (ଠିକ୍)
୩୯। ‘ଆହାର’ ପଦଟି ଦ୍ରବ୍ୟବାଚକ ପଦ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ଆହାର’ ପଦଟି ଭାବ ପଦ । (ଠିକ୍)
୪୦। ‘ପତି-ପତ୍ନୀ’ ହେଉଛି ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ପତି-ପତ୍ନୀ’ ହେଉଛି ସାପେକ୍ଷ ପଦ । (ଠିକ୍)
୪୧। ‘ମନୁଷ୍ୟ’ ପଦଟି ଅଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ମନୁଷ୍ୟ’ ପଦଟି ଲକ୍ଷଣାର୍ଥକ ପଦ । (ଠିକ୍)
୪୨। ‘ପୁସ୍ତକାକାର’ ପଦଟି ବ୍ୟଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ପୁସ୍ତକାଗାର’ ପଦଟି ସମଷ୍ଟିବାଚୀ ପଦ । (ଠିକ୍)
୪୩। ‘ପାଣି’ ପଦଟି ଏକାର୍ଥକ ପଦ । (ଭୁଲ୍)
Answer:
‘ପାଣି’ ପଦଟି ଅନେକାର୍ଥକ ପଦ । (ଠିକ୍)