Prasanna

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Optional Odia Solutions Chapter 17 ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ Textbook Exercise Questions and Answers.

+2 2nd Year Odia Optional Chapter 17 ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ Question Answer

(କ) ବିକଳ୍ପ ସହ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୧ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ ।
(ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାରୋଟି ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତର ବାଛି ଲେଖ ।)

Question ୧।
ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ କେଉଁପରି ପ୍ରତିବର୍ଷ ଥରେ ଲେଖାଏଁ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଆସେ ?
(କ) ଉଲ୍କଣ୍ଠାପରି
(ଖ) ମିନିଟ୍ କଣ୍ଟାପରି
(ଗ) ଘଣ୍ଟାକଣ୍ଟାପରି
(ଘ) ସେକେଣ୍ଡ କଣ୍ଟାପରି
ଉ –
(ଗ) ଘଣ୍ଟାକଣ୍ଟାପରି ।

Question ୨।
ମାଳିକୁ କ’ଣ ଅଡ଼ୁଆ ?
(କ) ବୋଦା
(ଖ) ମେଣ୍ଢା
(ଗ) ଛେଳି
(ଘ) ଗାଈ
ଉ –
(ଗ) ଛେଳି ।

Question ୩ ।
ମେହେରଙ୍କ ଛବିକୁ ରଖୁବା ପାଇଁ କ’ଣଟିଏ ଦରକାର ପଡ଼ିଲା ?
(କ) ଚଉକିଟିଏ
(ଖ) ଟେବୁଲଟିଏ
(ଗ) ଖଟଟିଏ
(ଘ) ଖଟୁଲିଟିଏ
ଉ
(ଖ) ଟେବୁଲଟିଏ ।

Question ୪ ।
କଙ୍କାଳ ଓ ଖପୁରିମାନଙ୍କ ସ୍ବାଗତ ଦେଖୁ ସାହିତ୍ୟିକ କ’ଣ ହେଲେ ?
(କ) ଭୟରେ ଥରିଲେ
(ଖ) ଖୁବ୍ ଡରିଗଲେ
(ଗ) ଛାନିଆରେ ହୁରୁଡ଼ିଲେ
(ଘ) ମୁହଁ ବୁଲାଇଦେଲେ
ଉ –
(ଗ) ଛାନିଆରେ ହୁରୁଡ଼ିଲେ ।

Question ୫।
କେଉଁ ଅବିଭକ୍ତ ଜିଲ୍ଲା କବିଙ୍କୁ କ୍ରୋଡ଼ରେ ଧରି ଧନ୍ୟ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ସୁନ୍ଦରଗଡ଼
(ଖ) ସମ୍ବଲପୁର
(ଗ) ମୟୂରଭଞ୍ଜ
(ଘ) କୋରାପୁଟ
ଉ –
(ଖ) ସମ୍ବଲପୁର ।

Question ୬।
ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆନାଟୋମି ଅଧ୍ୟାପକ ସ୍ଵର୍ଗୀୟ ସନାତନ ପୁଝାରୀ କେଉଁ ଜିଲ୍ଲାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
(କ) କେନ୍ଦୁଝର
(ଖ) କୋରାପୁଟ
(ଗ) ସମ୍ବଲପୁର
(ଘ) କଳାହାଣ୍ଡି
ଉ –
(ଗ) ସମ୍ବଲପୁର ।

Question ୭ |
କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କର ‘ପ୍ରଣୟବଲ୍ଲରୀ’ କାବ୍ୟ ଠିକ୍ କେଉଁପରି ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
(କ) ଭାଙ୍ଗପରି
(ଖ) ଗଞ୍ଜେଇ ପରି
(ଗ) ଅଫିମ ପରି
(ଘ) ମାଦକଦ୍ରବ୍ୟ ପରି
ଉ –
(ଗ) ଅଫିମପରି ।

Question ୮ |
ଜିଭରେ କ’ଣ ଟିକିଏ ମାରିଦେଲେ ମିଷ୍ଟତା ଦୀର୍ଘକାଳ ଧରି ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
(କ) ଗୁଡ଼
(ଖ) ଚିନି
(ଗ) ସାକାରିନ୍
(ଘ) ମହୁ
ଉ –
(ଗ) ସାକାରିନ୍ ।

Question ୯ ।
କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କର କେଉଁ କାବ୍ୟ ପଢ଼ିଲେ ମେଲାଲିଆ ହୋଇଯାଇପାରେ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
(କ) ତପସ୍ବିନୀ
(ଖ) ପ୍ରଣୟବଲ୍ଲରୀ
(ଗ) ଇନ୍ଦୁମତୀ
(ଘ) କୀତକବଧ
ଉ –
(କ) ତପସ୍ବିନୀ ।

Question ୧୦ ।
କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କର କେଉଁ ଲେଖା ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସକମାନଙ୍କୁ କୁଇନାଇନ୍ ପରି ଲାଗିଥିଲା ?
(କ) ଅର୍ଘ୍ୟଥାଳୀ
(ଖ) ଅହଲ୍ୟାପ୍ତବ
(ଗ) ଭାରତୀ – ଭାବନା
(ଘ) ପଦ୍ମିନୀ
ଉ –
(ଗ) ଭାରତୀ-ଭାବନା ।

(ଖ) କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ୧ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

Question ୧ ।
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଓଡ଼ିଶାକୁ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ କିପରି ଆସେ ।
ଉ –
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଓଡ଼ିଶାକୁ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ଘଣ୍ଟାକଣ୍ଟା ପରି ଆସେ ।

Question ୨।
ମାଳିକୁ କ’ଣ ଅଡ଼ୁଆ ?
ଉ –
ମାଳିକୁ ଛେଳି ଅଡ଼ୁଆ ।

Question ୩ ।
ଚକଚକିଆ ଟେବୁଲଟିଏ କେଉଁଠାରୁ ଆସିଲା ?
ଉ –
ଚକଚକିଆ ଟେବୁଲଟିଏ ଅପରେସନ୍ କୋଠରିରୁ ଆସିଲା ।

Question ୪ ।
ସାହିତ୍ୟିକ ଛାନିଆରେ କାହିଁକି ହୁରୁଡ଼ିଲେ ?
ଉ –
ଘରେ ପଶୁ ନ ପଶୁଣୁ କଙ୍କାଳ ଓ ଖପୁରିମାନଙ୍କ ସ୍ଵାଗତ ଦେଖୁ ସାହିତ୍ୟିକ ଛାନିଆରେ ହୁରୁଡ଼ିଲେ ।

Question ୫।
କିଏ ଆଧୁନିକ ପିଣ୍ଡତତ୍ତ୍ବ ବା ଆନାଟୋମିର ଜନକ ଥିଲେ ?
ଉ –
ହେନେରି ଗ୍ରେ ଆଧୁନିକ ପିଣ୍ଡତତ୍ତ୍ଵ ବା ଆନାଟୋମିର ଜନକ ଥିଲେ ।

Question ୬।
କବି ଗଙ୍ଗାଧର କେଉଁଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୀବନ ସଂଗ୍ରାମରେ ଲିପ୍ତ ଥିଲେ ?
ଉ –
କବି ଗଙ୍ଗାଧର ୪.୪.୧୯୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୀବନ ସଂଗ୍ରାମରେ ଲିପ୍ତ ଥୁଲେ ।

Question ୭ ।
କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କ ସମୟରେ କେଉଁମାନେ ଦେଶର ଶାସକ ଥିଲେ ।
ଉ –
କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କ ସମୟରେ ଗୋରାମାନେ ଦେଶର ଶାସକ ଥିଲେ ।

Question ୮।
ଆମ ଦେଶର ରତ୍ନମାନଙ୍କୁ କିଏ ଖାତିର କରୁନଥିଲେ ?
ଉ –
ଆମ ଦେଶର ରତ୍ନମାନଙ୍କୁ କିଏ ଗୋରାସକମାନେ କରୁନଥିଲେ ।

Question ୯।
ମେହେରଙ୍କ କବିତାରେ ମଧୁରତାକୁ କାହା ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇଛି ।
ଉ –
ମେହେରଙ୍କ କବିତାରେ ମଧୁରତାକୁ ଉତ୍ତର ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଛି ।

Question ୧୦ ।
ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସକମାନଙ୍କୁ କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କର କେଉଁ ଲେଖା କୁଇନାଇନ୍ ପରି ଲାଗିଥିଲା ।
ଉ –
ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସକମାନଙ୍କୁ କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କର ‘ଭାରତୀ ଭାବନା’ ଲେଖା କୁଇନାଇନ୍ ପରି ଲାଗିଥିଲା ।

(ଗ) କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ୨ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(ଲେଖା ଓ ଲେଖକଙ୍କ ସୂଚନା ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ଓ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ।)

Question ୧।
ଭାବପ୍ରବଣ ଛାତ୍ରମାନେ ମେହେରଙ୍କ ପରି ହେବାପାଇଁ କାହାକୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଭାବପ୍ରବଣ ଛାତ୍ରମାନେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ମେହେରଙ୍କ ପରି ହେବାପାଇଁ ମନେମନେ ସରସ୍ଵତୀଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି ।

Question ୨।
କାହାର ହାତକୁ ନମସ୍କାର କରିବା ଭଙ୍ଗୀରେ ରଖ୍ ସୁତା ବାନ୍ଧି ଦିଆଗଲା ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । କଙ୍କାଳ ବା ସ୍କେଲିଟନ୍ ହାତକୁ ନମସ୍କାର କରିବା ଭଙ୍ଗୀରେ ରଖ୍ ସୁତା ବାନ୍ଧି ଦିଆଗଲା ।

Question ୩ ।
ମେହେରଙ୍କ ଛବିଟି କାହାକୁ ଢିରା ଦିଆହୋଇ ଥୁଆଗଲା ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମେହେରଙ୍କ ଛବିଟି ହାଡ଼ଯୋଡ଼ା ଦଣ୍ଡା ବା ସ୍ପ୍ଲୀଣ୍ଟ ଢିରା ଦିଆହୋଇ ଥୁଆଗଲା ।

Question ୪।
କେଉଁ ଜିଲ୍ଲାରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆନାଟୋମି ଅଧ୍ୟାପକ ସନାତନ ପୁଝାରୀ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆନାଟୋମି ଅଧ୍ୟାପକ ସନାତନ ପୁଝାରୀ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

Question ୫।
କେଉଁ ନିୟମ ପାଳିବାରୁ କବିଙ୍କର ଶରୀର ବେଶ୍ ପୁଷ୍ଟ ହୋଇ ଆସିଥିଲା ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ପ୍ରାକୃତିକ ନିୟମ ପାଳିବାରୁ କବିଙ୍କର ଶରୀର ବେଶ୍ ପୁଷ୍ଟ ହୋଇ ଆସିଥିଲା ।

Question ୬।
କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କ ପିତା ଓ ମାତାଙ୍କ ନାମ କ’ଣ ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । କବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ଚୈତନ୍ୟ ମେହେର ଓ ମାତାଙ୍କ ନାମ ସେବତୀ ଦେବୀ ।

Question ୭ ।
ଶକୁନ୍ତଳା ପାଖରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ଏବଂ ଅନସୂୟା କାହାପରି ଦେଖାଯା’ନ୍ତି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଶକୁନ୍ତଳା ପାଖରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ଏବଂ ଅନସୂୟା ଗାଇନାକୋଲଜିଷ୍ଟ ପାଖେ ଦିଓଟି ନର୍ସପରି ଦେଖାଯା’ନ୍ତି ।

Question ୮ |
କେଉଁମାନେ ଗାଇନାକୋଲଜିଷ୍ଟ ପାଖରେ ଥ‌ିବା ଦୁଇ ନର୍ସ ଭଳି ଦେଖାଯା’ନ୍ତି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଶକୁନ୍ତଳା ପାଖରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ଓ ଅନସୂୟା ଗାଇନାକୋଲଜିଷ୍ଟ ପାଖରେ ଥ‌ିବା ଦୁଇ ନର୍ସ ଭଳି ଦେଖାଯା’ନ୍ତି ।

Question ୯ ।
କବିଙ୍କର କେଉଁ ଲେଖାକୁ ବ୍ରୋମାଇଡ୍ ପରି ଅବସାଦକ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । କବିଙ୍କର ‘ତପସ୍ବିନୀ’ କାବ୍ୟକୁ ବ୍ରୋମାଇଡ୍ ପରି ଅବସାଦକ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ।

Question ୧୦ ।
କେଉଁ ଦିନ ଓଡ଼ିଶାବାସୀ ଜାଣିଲେ ଯେ ତାଙ୍କର ନମସ୍ୟ କବି ଗଙ୍ଗାଧର ଆଉ ନାହାଁନ୍ତି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ତା ୪-୪-୧୯୨୪ ଦିନ ଓଡ଼ିଶାବାସୀ ଜାଣିଲେ ଯେ ତାଙ୍କର ନମସ୍ୟ କବି ଗଙ୍ଗାଧର ଆଉ ନାହାଁନ୍ତି ।

(ଘ) ଅଳ୍ପ ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୩ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ୩୦ଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(ଲେଖା ଓ ଲେଖକଙ୍କ ସୂଚନା ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ଓ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ୨ ନମ୍ବର ।)

Question ୧।
ଭାବପ୍ରବଣ ଛାତ୍ରମାନେ ସରସ୍ଵତୀଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି କାହିଁକି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । କୌଣସି ଜୟନ୍ତୀ ସମାରୋହରେ କବି, ସାହିତ୍ୟିକ ତଥା ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରେମୀମାନେ, ଜୟନ୍ତୀପାଳନ କରାଯାଉଥ‌ିବା ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ, ସାହିତ୍ୟ ସାଧନା ଓ କର୍ମମୟ ଜୀବନ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିଥା’ନ୍ତି । ସେହିପରି ଅଭିଜ୍ଞ ବକ୍ତାମାନେ ମଧ୍ୟ କୃତୀ ସେହି ସୁଯୋଗ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିଭଳି ହେବାକୁ ସରସ୍ଵତୀଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଥା’ନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ବିଶ୍ଵାସଥାଏ ସରସ୍ଵତୀଙ୍କର ଦୟାହେଲେ, ସେ ସାରସ୍ଵତ ସାଧକ ଭାବରେ ଯଶସ୍ବୀ ହୋଇ ପାରିବେ ।

Question ୨।
ଖାଳେଇ ଭିତରେ ମାଛ ଆସି ଛାଏଁ ଛାଏଁ ପଶିଯିବା କଥା କେଉଁ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କୁହାଯାଇଛି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଖୋଜି ଆଣିବାପାଇଁ ଦାୟିତ୍ବ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ସେମାନେ ଡାକ୍ତରଖାନା ଫାଟକ ପାଖରେ ଦେଖ‌ିଲେ ଜଣେ ସାହିତ୍ୟିକ ପେଟକୁ ଚିପିଧରି, ମୁହଁକୁ ନିସାଡ଼ି ରିକ୍‌ସାରେ ଆସୁଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କୁ ଆଉ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କୁ ଖୋଜିବାପାଇଁ ସହର ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ହେଲା ନାହିଁ । ସେମାନେ ସେହି ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କୁ, ‘ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ଯାଉଥ’ କହି ନେଇ ଆସିଲେ । ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଖାଳେଇ ଭିତରେ ମାଛଆସି ଛାଏଁ ଛାଏଁ ପଶି ଯିବା କଥା କୁହାଯାଇଛି ।

Question ୩।
ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କର ଜିଭଟା ତାଙ୍କ ଅଲକ୍ଷରେ ନିଜର ଦାନ୍ତମୂଳକୁ ପରୀକ୍ଷା କରି ଦେଖେଲା କାହିଁକି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ଦୁଇଜଣ ଛାତ୍ର ଜଣେ ପେଟମରା ରୋଗୀ ତଥା ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କୁ କହିବୋଲି ଧରି ଆଣିଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ନେଇ ଦାନ୍ତ ଓପଡ଼ା ଚଉକି ଉପରେ ବସାଇ ଦେଲେ । ଏ ଚଉକି ସହ ଆଗରୁ ସେ ପରିଚିତ ଥିଲେ । ତେଣୁ ଅଲକ୍ଷ୍ୟରେ ସାହିତ୍ୟିକ ଜଣକ ତାଙ୍କ ଜିଭଟାକୁ ସବୁ ଦାନ୍ତମୂଳ ଠିକ୍ ଅଛି କି ନାହିଁ ପରୀକ୍ଷା କରି ଦେଖୁଲେ । ଦାନ୍ତଓପଡ଼ା ଚଉକି ଉପରେ ବସିଥିବାରୁ ସେ ଏପରି କରିଥିଲେ ।

Question ୪।
ଚଉକି ଉପରେ ବସିବାକୁ ସାହିତ୍ୟିକ କୁନ୍ଥୁକୁନ୍ଥୁ ହେଉଥିଲେ କାହିଁକି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ‘ଫତୁରାନନ୍ଦ’ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ଜୟନ୍ତୀ ଉତ୍ସବ ପାଳନ ଅବସରରେ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କୁ କୌଣସି ପ୍ରକାର କହିବୋଲି ଧରି ଆଣିଥିଲେ । ସେ ପ୍ରଥମେ ଘର ଭିତରକୁ ପଶୁପଶୁ କଙ୍କାଳଙ୍କୁ ଦେଖ୍ ଛାନିଆ ହୋଇଥିଲେ । ପରେ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ ଦାନ୍ତ ଉପଡ଼ା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଚଉକି ଉପରେ ବସିବାକୁ କୁହାଗଲା, ସେତେବେଳେ ସେ ସେଭଳି ଚଉକି ଉପରେ ବସିବାକୁ କୁନ୍ଥୁକୁନ୍ଥୁ ହୋଇଥିଲେ । କାରଣ କାଳେ ତାଙ୍କର ଦାନ୍ତ ଓପାଡ଼ି ଦେବେ, ସେଥ‌ିପାଇଁ ସେ ଆଶଙ୍କା କରିଥିଲେ ।

Question ୫।
କାହାର ମେରୁଦଣ୍ଡର ବକ୍ରତା କାହିଁକି ସାମାନ୍ୟ ବଢ଼ିଯାଇଥିଲା ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ ଅବସରରେ ଡାକ୍ତରୀ ବକ୍ତା ଜଣକ, ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ କହିବା ଅବସରରେ ଏହା କହିଥିଲେ । ଗଙ୍ଗାଧର ଯେହେତୁ ତନ୍ତୁବାୟ ପରିବାରର ଦାୟାଦ ଥିଲେ, ସେଥ‌ିପାଇଁ ସେ ବୟନ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଲିପ୍ତ ରହିବାରୁ ତାଙ୍କର ମେରୁଦଣ୍ଡର ବକ୍ରତା ସାମାନ୍ୟ ବଢ଼ିଯାଇଥିଲା ।

Question ୬ |
କବିଙ୍କର ‘ପ୍ରଣୟବଲ୍ଲରୀ’ କାବ୍ୟକୁ କାହିଁକି ଅଫିମ ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇଛି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ସାଧନା ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଯାଇ, ‘ପ୍ରଣୟ ବଲ୍ଲରୀ’ କାବ୍ୟକୁ ଅଫିମ ସହିତ ତୁଳନା କରିଛନ୍ତି । ଅଫିମ ନିଶାକୁ ଯେପରି ଛାଡ଼ି ହୁଏନା ବରଂ ବାରମ୍ବାର ଖାଇବାକୁ ହୁଏ ଠିକ୍ ସେହିପରି ‘ପ୍ରଣୟବଲ୍ଲରୀ’ କାବ୍ୟକୁ ବାରମ୍ବାର ପଢ଼ିବାକୁ ହୁଏ । ପୁନଶ୍ଚ ଏଥିରେ ଦୁଷ୍ମନ୍ତ ଓ ଶକୁନ୍ତଳାଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣନା ଆକର୍ଷଣୀୟ ହୋଇଛି ବୋଲି କହିଛନ୍ତି, ଯାହାକି ଅଫିମ ନିଶାଭଳି ମୋହଗ୍ରସ୍ତ କରାଏ ।

Question ୭ ।
‘ଭାଇନମ୍ ଗାଲିସାଇ’’ କ’ଣ ? ଏହା କେଉଁ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କୁହାଯାଇଛି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ‘ଭାଇନମ୍ ଗାଲିସାଇ’ ଏକ ଔଷଧୀୟ ଦ୍ରବଣ ଯାହା ସେବନ କଲେ ପ୍ରଥମେ ଉତ୍ତେଜନା ପରେ ଅବସାଦ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ । ବକ୍ତା ଜଣକ ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କ ସାରସ୍ଵତ ସାଧନା ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଯାଇ ‘‘ପ୍ରଣୟବଲ୍ଲରୀ’’ର ଆକର୍ଷଣୀୟତା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛି । ସେ କହିଛନ୍ତି, ଯେଉଁ ସ୍ଥାନଟିରେ ଶକୁନ୍ତଳା ଓ ଦୁଷ୍ମନ୍ତଙ୍କ ଭେଟ ବଣ୍ଡିତ ହୋଇଛି ତାହା ଭାଇନମ୍ ଗାଲିସାଇ ପରି ଆକର୍ଷଣୀୟ । ଶକୁନ୍ତଳାଙ୍କର ପତିଗୃହକୁ ଗମନ ଓ ପତିଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ ପାଠକ ମନରେ ସେହିଭାବ ଆଣେ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି ।

Question ୮ ।
ଆମ ବଣରେ କେଉଁ ସବୁ ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷଗୁଡ଼ିକ ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇ ରହିଛି ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଡାକ୍ତରୀ ବକ୍ତାଜଣକ ମେହେର ସାହିତ୍ୟରେ ତ୍ରୁଟି ବିଚ୍ୟୁତି ଦେଖାଇବାକୁ ଯାଇ କହିଛନ୍ତି, ମେହେରଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣନା ଭଲ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ସେଥ‌ିରେ ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷଗୁଡ଼ିକର ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇ ନାହିଁ। ଆମ ବଣରେ ପାତାଳଗରୁଡ଼, ସିଙ୍କୋନା, କରାଯାଇଛି ।

Question ୯ ।
ମେଲାନ କୋଲିଆ କ’ଣ ? ଏହା କେଉଁ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କୁହାଯାଇଛି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମେଲାନ କୋଲିଆ ହେଉଛି ଅବସାଦମୂଳକ ଅସୁସ୍ଥତା । ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟକ୍ତିଜଣକ ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କ ସାରସ୍ଵତ କୃତି ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଯାଇ, ‘ତପସ୍ବିନୀ’ କାବ୍ୟକୁ ବଡ଼ ମର୍ମନ୍ତୁଦ ଓ ଅବସାଦକ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ସେହି କାବ୍ୟକୁ ବେଶି ପଢ଼ିଲେ ମେଲାନ୍ କୋଲିଆ ହୋଇଯାଇପାରେ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ।

Question ୧୦ ।
‘ଭାଇନମ୍ ଇପିକାକ୍‌’ କ’ଣ ? ଏହା କେଉଁ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କୁହାଯାଇଛି ?
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଭାଇନମ୍ ଇପିକାକ୍ ହେଉଛି ବିଶେଷ ଗୁଣଯୁକ୍ତ ଏକ ଔଷଧୀୟ ଦ୍ରବଣ । ଏହାକୁ ସେବନକଲେ ନିୟମିତ ବ୍ୟବଧାନରେ ଉତ୍ତେଜନା ଓ ଅବସାଦ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ । ଡାକ୍ତରୀ ବକ୍ତା ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କ ‘ଭାରତୀ-ଭାବନାକୁ’ ଭାଇନମ୍ ଇପିକାକ୍ ସହିତ ତୁଳନା କରିଛନ୍ତି । ଭାଇନାମ୍ ଇପିକାକର ଦ୍ବିବିଧ କ୍ରିୟାଥ୍‌ଲା ପରି, ଭାରତୀଭାବନାର ଦ୍ବିବିଧ ଅର୍ଥ ଥ‌ିବାରୁ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସକଙ୍କ ଠାରୁ ମେହେର ରକ୍ଷା ପାଇଯାଇଥିଲେ ।

(ଙ‍) ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୫ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ୧୫୦ଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

Question ୧।
‘ମେଡ଼ିକାଲ୍ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଏକ ରମ୍ୟରଚନା, ଆଲୋଚନା କର ।
ଉ –
ଫତୁରାନନଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ବ୍ୟଙ୍ଗ, ବିଦ୍ରୁପ ଓ ହାସ୍ୟରସରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ । ବିଶେଷକରି ତାଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ଗଳ୍ପ ହାସ୍ୟରସ ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ନିଜର ମନ୍ତବ୍ୟଟିକୁ ପ୍ରକାରାନ୍ତରେ ପ୍ରକାଶ କରିଥା’ନ୍ତି । ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପ ‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ମଧ୍ୟ ଅନୁରୂପ ଗଳ୍ପ । ଗଳ୍ପ ହେଲେ ବି, ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷଯାଏ କଥାକାର ଯେପରି ସରସ ଉକ୍ତିମାନ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି, ତାହାକୁ ଏକ ରମ୍ୟରଚନା ଭାବରେ ଆକଳନ କରାଯାଇପାରେ । ସେ କୌଣସି କଥାକୁ ସିଧାସିଧ ପ୍ରକାଶ ନ କରି ବରଂ ତୁଳନାତ୍ମକ ଚିତ୍ର ଦେଇ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଯେଉଁ ତୁଳନାଟି ପାଠକ ପ୍ରାଣରେ ରସସିକ୍ତ ବା ରମଣୀୟ ଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।

ପ୍ରତିବର୍ଷ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରାଯାଏ ଏବଂ କବି, ସାହିତ୍ୟିକମାନେ ପୂଜ୍ୟପୂଜାର ମାନସିକତା ନେଇ, ମେହେରଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ସାଧନାକୁ ବିଚାର ଆଲୋଚନା କରିଥା’ନ୍ତି । ଏହାଦ୍ୱାରା ପରବର୍ତ୍ତୀ ପିଢ଼ି ବିଶେଷ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି । ଏହାକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରି କଥାକାର ଲେଖୁଛନ୍ତି – ‘‘ଘଣ୍ଟାକଣ୍ଟା ପରି ପ୍ରତିବର୍ଷ ଥରେ ଲେଖାଏଁ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଆସେ ।’’ ତରୁଣ ବକ୍ତାମାନେ ଦୁଇ ଚାରିଦିନ ଆଗରୁ କାଦୁଅ ଚିପି କୋଚିଆ ଧରିଲା ପରି, ବିଷୟବସ୍ତୁ ପାଇବା ପାଇଁ ମେହେର ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ ଘାଣ୍ଟିବସନ୍ତ ଓ ଠିକଣା ସମୟରେ ଖାଳେଇ ଭିତରୁ ଘଘାଳ୍ କରି ମାଛଗୁଡ଼ାକ କାଢ଼ି ପକାଇଲା ପରି ପେଟରୁ ମେହେରଙ୍କ ବିଷୟରେ ଜ୍ଞାନଗୁଡ଼ିକ ଓକାଳି ପକାଇବାକୁ ଉହୁଙ୍କି ରହିଥା’ନ୍ତି ।” “ମୋଟ ଉପରେ ଚୋରାବସନ୍ତ ଆସିଲେ ଦେହ ଉଲୁସିଲା ପରି କବି, ସାହିତ୍ୟିକମାନଙ୍କ ଦେହ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ଆଗମନରେ ଉଲୁସି ଉଠେ ।” ଏହିପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ କଥାକୁ ସେ ରମଣୀୟ ଭାବେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିବାକୁ ଡାକ୍ତର, ଡାକ୍ତରୀ ଛାତ୍ରମାନେ ଇଚ୍ଛା କରିଛନ୍ତି । ଯେଉଁ ପରିବେଶରେ ଯାହା କରିହେବ, ସେପରି ନ କରି ଯଦି ଅନ୍ୟ କେହି କାମକରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତା’ହେଲେ ତାହା ସଫଳ ହେବ ନାହିଁ ।

ଡାକ୍ତରୀ ଛାତ୍ରମାନେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିବାକୁ ଯାଇ ସେଭଳି ପରିବେଶ କରିଛନ୍ତି, ତାହା ନିହାତି ଅପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ମନେ ହୋଇଛି । ସଭାଗୃହକୁ ସଜାଇବାପାଇଁ ଫାଟକ ପାଖରେ କଙ୍କାଳକୁ ନମସ୍କାର ଭଙ୍ଗୀରେ ରଖୁବା, ମୁଣ୍ଡର ହାଡ଼ ଥୋଇ ତା’ ତଳକୁ ସ୍ବାଗତମ୍ ଲେଖୁ, ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ଯାଇ ଜଣେ ପେଟରୋଗୀକୁ ଆଣିବା, ସଭାଗୃହକୁ ରକ୍ତକଣିକାର ବଡ଼ ବଡ଼ ରଙ୍ଗୀନ୍ କାନ୍ଥ ଛବିକୁ ଟଙ୍ଗାଇବା, ସଭାପତିଙ୍କ ପାଇଁ ଦାନ୍ତ ଓପଡ଼ା ଚେୟାର ରଖିବା, ଟେବୁଲ ଉପରେ ଫୁଲଦାନୀ ବଦଳରେ ଭୃଣସାଇତା ହୋଇଥିବା କାଚ ବୁୟମ୍ ରଖିବା ଏବଂ ସଭାରେ ଯେଉଁ ଡାକ୍ତରମାନେ ବକ୍ତା ଭାବରେ ମେହେରଙ୍କୁ ଭିନ୍ନ ଭାବରେ ଚିତ୍ରଣ କରିବା, ସବୁଗୁଡ଼ିକ ନିହାତି ହାସ୍ୟରସାତ୍ମକ । ଗାଳ୍ପିକ ଏସବୁ ବର୍ଣ୍ଣନାରେ ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ସାହିତ୍ୟ ସଭା ନିହାତି ଅବାନ୍ତର ।

ଉକ୍ତ ଗଳ୍ପଟିରେ ନିଜର ହାସ୍ୟରସାତ୍ମକ ଭାବକୁ, ଗାଳ୍ପିକ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

Question ୨।
ମେଡ଼ିକାଲ୍ କଲେଜରେ ଡାକ୍ତରୀ ଛାତ୍ରମାନେ କିପରି ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କଲେ ?
ଉ –
ଗାଳ୍ପିକ ଫତୁରାନନ୍ଦ ଜଣେ ହାସ୍ୟରସାତ୍ମକ କଥାକାର ଭାବରେ ପରିଚିତ । ସେ ତାଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗଳ୍ପରେ ବ୍ୟଙ୍ଗ ଓ ହାସ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଜର ଦୁର୍ବଳ ଦିଗକୁ ଆକ୍ଷେପ କରନ୍ତି । ବାହାରକୁ କେବଳ ହାସ୍ୟରସର ଭାବ ରହିଥିଲେ ବି, ସମାଜର ତ୍ରୁଟି ସୁଧାରିବା ହିଁ ତାଙ୍କ ଗଳ୍ପର ମୂଳଲକ୍ଷ୍ୟ । ଆଲୋଚ୍ୟ ‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ, ଡାକ୍ତରମାନେ ସାହିତ୍ୟ ସଭାକଲେ କିମ୍ବା କୌଣସି ବିଶେଷ ସାରସ୍ଵତ ସାଧକଙ୍କର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କଲେ, ସେଥିରେ ସେମାନେ ସଫଳ ହୋଇପାରନ୍ତି ନାହିଁ ବୋଲି ସେ ପ୍ରକାରାନ୍ତରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ।

‘କାଉ ଧାନ ଖାଇବା ଦେଖୁ ବଗ ଧାନ ଖାଇଲାପରି’ କିମ୍ବା ‘ଓଧ ସାଙ୍ଗରେ ଭୁଆଁ ବିରାଡ଼ି ବାଇ’ ହେଲାପରି ଥରେ ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜର ଡାକ୍ତରୀ ଛାତ୍ରମାନେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିବାକୁ ସ୍ଥିରକଲେ । ସେମାନେ ପୂରାଦମ୍ରେ ଲାଗିପଡ଼ିଲେ । ସଭାର ଆୟୋଜନ କରାଗଲା । ସେମାନେ ତାଙ୍କର ଅଧ୍ୟାପନା କୋଠରୀକୁ ସଭାଗୃହ ଭାବରେ ସଜାଇ ଦେଲେ । ହଲର ଫାଟକ ଦୁଇ ପାଖରେ ଯୋଡ଼ାଏ କଙ୍କାଳକୁ ଠିଆ କରାଇ ଦେଲେ । ଉଭୟ କଙ୍କାଳର ହାତକୁ ନମସ୍କାର କରିବା ଭଙ୍ଗୀରେ ରଖ୍ ସୁତା ବାନ୍ଧି ଦିଆଗଲା । ମୁଣ୍ଡ ଉପରକୁ ଦୁଇଟା ଜାନୁହାଡ଼ ଛକି ପକାଇ ତା’ ଆଗକୁ ଗୋଟିଏ ମୁଣ୍ଡହାଡ଼ ରଖେଦେଲେ । ସେହି ମୁଣ୍ଡ ହାଡ଼ ତଳକୁ ସେମାନେ ‘ସ୍ବାଗତମ୍’ ଲେଖ୍ ଦେଇଥିଲେ ।

ଘର ଭିତରକୁ ସଜାଇବାକୁ ଯାଇ, ରକ୍ତ କଣିକାର ବଡ଼ ବଡ଼ ରଙ୍ଗୀନ୍ କାନ୍ଥଛବି ସବୁ ଚାରିପାଖେ ମାରିଦେଲେ । ମେହେରଙ୍କ ଛବିକୁ ସେମାନେ ଅପରେସନ୍ ଟେବୁଲ୍ ଉପରେ ଗଳ୍‌କନା ପକାଇ ଠିଆ କରାଇଦେଲେ । ସଭାପତିଙ୍କ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଭଲ ଚେୟାର ଦରକାର ପଡ଼ିବାରୁ, ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ଘରୁ ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ଚୌକିଟି ଆଣି ଥୋଇଦେଲେ । ସଜାସଜି ପରେ ଦୁଇଜଣ ଛାତ୍ର ସାହିତ୍ୟିକ ଭାବରେ ଜଣେ ପେଟ ରୋଗୀକୁ ନେଇ ଆସିଲେ । ସଭାପତି ଜଣକ ଏଭଳି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଦେଖୁ ମନେ ମନେ ଛାନିଆଁ ହୋଇଗଲେ ବି କୁନ୍ଥୁକୁନ୍ଥୁ ହୋଇ, ଚୌକି ଉପରେ ବସିଲେ ।

ଏହାପରେ ଡାକ୍ତରମାନେ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ଭାଷଣ ଦେଲେ । ସେମାନେ ମେହେରଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଓ ସାରସ୍ଵତ ଜୀବନକୁ ସେମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ ଅନୁଯାୟୀ ବିଚାର ଆଲୋଚନା କଲେ । ଯେହେତୁ ସେମାନେ ରୋଗ, ରୋଗୀ ଓ ଔଷଧ ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ରହିଥିଲେ, ସେହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସେମାନେ ଅନୁରୂପ ବିଚାରଧାରା ପରିପ୍ରକାଶ କଲେ ।

ଶେଷରେ ସଭାପତିଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟ ମଧ୍ଯ ଥିଲା ସଭାର ଅନୁରୂପ । ସେ କହିଥିଲେ, ‘ସାହିତ୍ୟରେ ଯଦି କେଉଁଠାରେ କିଛି କ୍ଷତହୁଏ, ତେବେ ଆପଣମାନେ ନିଶ୍ଚୟ ତାକୁ ଲୋସନ୍ ପାଣିରେ ଧୋଇ ଗଜ୍ ବ୍ୟାଣ୍ଡେଜ୍‌ରେ ବାନ୍ଧିଦେବେ, ଏଥରେ ସନ୍ଦେହ ନାହିଁ ।’’ ତାଙ୍କର ପେଟରୋଗ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଷ୍ଟ୍ରେଚର୍‌ରେ ମେଡ଼ିକାଲ ୱାର୍ଡ଼କୁ ନିଆଯାଇଥିଲା ।

ଏହିସବୁ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଚାର କରି ଦେଖ‌ିଲେ ଗଳ୍ପଟିକୁ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ ନେଇ ପରିକଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି ।

Question ୩ ।
ତୁମ ପଠିତ ଗଳ୍ପଟି ପରିକଳ୍ପନାରେ ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀର ପରିଚୟ ପ୍ରଦାନ କର ।
ଉ –
‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର ଓରଫ ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କର ଏକ ଅନବଦ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି । କଥାକାର ବୃତ୍ତିରେ ଡାକ୍ତର ଥିଲେ । ସେ ଡାକ୍ତରୀ ପାଠ ପଢ଼ି ଡାକ୍ତରୀ ବୃତ୍ତିକୁ ଆପଣେଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକଲେ ବି ପ୍ରବୃତ୍ତିରେ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ସାହିତ୍ୟ ସାଧକ । ସାହିତ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ଜୀବନକୁ ଚିକିତ୍ସା କରିବାଭଳି ଏକ ନୂତନ ଆଦର୍ଶକୁ ସେ ଅଙ୍ଗୀକାର କରିନେଇଥିଲେ । ହସ ଓ ବ୍ୟଙ୍ଗଭଳି ଉପାଦାନକୁ ସାହିତ୍ୟ ରଚନାର ସର୍ବୋତ୍ତମ ବିଭବ ଭାବରେ ସେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଯଦି ଡାକ୍ତର ଓ ଡାକ୍ତରୀଛାତ୍ରମାନେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରନ୍ତି, ତା’ହେଲେ ସେମାନଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ କେବେବି କବି, ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟ ଭଳି ହେବ ନାହିଁ । ବରଂ ସେମାନଙ୍କ ଅଭ୍ୟାସ ଓ ବୃଦ୍ଧିକୁ ନେଇ ମେହେରଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଓ ସାରସ୍ବତ ଜୀବନକୁ ଅନୁଶୀଳନ କରିବେ ।

କବି ବଳଦେବ ରଥ ‘ଜଗତେ କେବଳ’ କବିତାରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ, ଯିଏ ଯାହା, ସିଏ ତାହାହିଁ ହୋଇ ରହବା ଉଚିତ୍ । କାରଣ ସବୁ ମଣିଷଙ୍କର ବିଚାରଧାରା ସମାନ ନୁହେଁ କିମ୍ବା ସବୁ ବୃତ୍ତିର ମଣିଷ କେବେବି ସବୁକାମକୁ ଯଥାଯଥ ଭାବରେ ସମାପନ କରିପାରିବେ ନାହିଁ । ସେହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ରୋଗୀ, ରୋଗ ଓ ଔଷଧକୁ ନେଇ ସଦାସର୍ବଦା ଚିନ୍ତା କରୁଥିବା ଡାକ୍ତରମାନେ ଯଦି ଜୟନ୍ତୀ ସଭାରେ ଅଭିଭାଷଣ ଦିଅନ୍ତି, ତା’ହେଲେ ସେମାନେ ନିଶ୍ଚୟ ରୋଗୀ, ରୋଗ ଓ ଔଷଧ କଥାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିବେ ।

ଡାକ୍ତର ଓ ଡାକ୍ତରୀଛାତ୍ରମାନେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀପାଳନ କରିବାକୁ ସ୍ଥିରକଲେ । ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପରି ଏକ ସଭାର ଆୟୋଜନ କଲେ । ଡାକ୍ତରଖାନା ପରିବେଶରେ ଯେଉଁ ସବୁ ଜିନିଷ ମିଳେ, ସେହି ସବୁ ଜିନିଷକୁ ନେଇ ସେମାନେ ସଭାଗୃହକୁ ସଜାଇ ଦେଲେ । ସଭାପାଇଁ ଟେବୁଲ୍ ଭାବରେ ସେମାନେ ଅପରେସନ୍ ଟେବୁଲ୍‌କୁ ବ୍ୟବହାର କଲେ । ଟେବୁଲ୍ ଉପରେ ପକାଇବା ପାଇଁ ଗଜକନା ଆଣିଥିଲେ । ସଭାପତିଙ୍କ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଭଲ ଚୌକି ଦରକାର ପଡ଼ିବାରୁ ସେମାନେ, ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ରୁମ୍ଭରୁ ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ଚୌକି ଆଣିଥିଲେ । ଟେବୁଲ୍ ଉପରେ ଫୁଲଦାନୀ ନ ମିଳିବାରୁ, ଫୁଲଦାନୀ ବଦଳରେ ଭୃଣ ସାଇତା ହୋଇଥିବା କେତେଗୁଡ଼ିଏ କାଚର ବୁୟମ୍ ଆଣି ରଖିଦେଲେ ।

ଏକ ପେଟରୋଗୀକୁ ସଭାପତି ଆସନରେ ବସାଇ ସାରିବା ପରେ, ବକ୍ତାମାନେ ବକ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ । ବକ୍ତାମାନେ ମେହେରଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନକୁ, ବର୍ଣ୍ଣନା କରି, ସୁଷମ ଖାଦ୍ୟର ଅଭାବ ଯୋଗୁ, ତାଙ୍କ ଶରୀର ପୁଷ୍ପ ନ ଥିଲା । ଖେଳୁ ଖେଳୁ ତାଙ୍କର ଅସ୍ଥି ଚଡ଼କି ଯାଇଥିଲା, ଯୁବାବସ୍ଥା ବେଳକୁ ସବୁ ଠିକ୍ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା । ସେହିପରି ସାରସ୍ଵତ ସାଧନା ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରଣୟବଲ୍ଲରୀ, ତପସ୍ବିନୀ ଓ ଭାରତୀ ଭାବନାକୁ ଡାକ୍ତରୀ ଔଷଧ ସହିତ ତୁଳନା କରିଛନ୍ତି ।

କେଉଁ ପରିବେଶରେ କିପରି ମାନସିକତା ପରିପ୍ରକାଶ ପାଏ, କଥାକାର ତାହାହିଁ ଦେଖାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି ।

Question ୪।
ହାସ୍ୟାଦ୍ଦୀପକ ତଥା କୌତୂହଳ ପ୍ରଦ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ଭାବରେ ‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଗଳ୍ପର ସାର୍ଥକତା ଦର୍ଶାଅ ।
ଉ –
ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର ବା ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କର ‘ମେଡ଼ିକାଲ୍ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ । ଏଥିରେ ହାସ୍ୟ ଓ ବ୍ୟଙ୍ଗ ମାଧ୍ୟମରେ କଥାକାର ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ ଦିଗକୁ ଦେଖାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ହାସ୍ୟରସର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ହସ ସୃଷ୍ଟି, ଯାହାକି ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପର ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେହି ଭାବଧାରା ପରିପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି । ଫତୁରାନନ୍ଦ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ସୃଷ୍ଟିରେ ଏହିଭଳି ଶୈଳୀ ଅନୁସରଣ କରିଛନ୍ତି ।

ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ ଉତ୍ସବ ପୂର୍ବରୁ ବକ୍ତାମାନେ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ଦେଖ୍, ମାନସିକ ସ୍ତରରେ ଭାଷଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥା’ନ୍ତି ଏବଂ ସଭାରେ ତାହାକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥା’ନ୍ତି । ତାହାକୁ ବର୍ଣନା କରି କଥାକାର ଲେଖୁଛନ୍ତି – “ତରୁଣ ବକ୍ତାମାନେ ଦୁଇ ଚାରିଦିନ ଆଗରୁ କାଦୁଅ ଚିପି କୋଚିଆ ଧରିଲା ପରି, ବିଷୟବସ୍ତୁ ପାଇବା ପାଇଁ ମେହେର ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ ଘାଣ୍ଟି ବସନ୍ତି ଓ ଠିକଣା ସମୟରେ ଖାଳେଇ ଭିତରୁ ଘଘାଳ କରି ମାଛଗୁଡ଼ାକ କାଢ଼ି ପକାଇଲା ପରି ପେଟରୁ ମେହେରଙ୍କ ବିଷୟର ଜ୍ଞାନଗୁଡ଼ିକ ଓକାଳି ପକାଇବାକୁ ଉହୁଙ୍କି ରହିଥା’ନ୍ତି । ବୟସ୍କ ବକ୍ତାମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ କହିଛନ୍ତି – “ବୁଢ଼ା ଧୋକଡ଼ା ବକ୍ତାମାନେ ମେହେରଙ୍କୁ କିପରି ନୂଆ ଭାବରେ ସଜାଇ ଲୋକଙ୍କୁ ଦେଖାଇବେ, ସେଥିଲାଗି ନିଜ ନିଜ ମୁଣ୍ଡକୁ ଦହିହାଣ୍ଡି ମଜ୍ଜିଲା ପରି ମଛିବାରେ ଲାଗିପଡ଼ନ୍ତି ।” ଜଣେ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ, ସେଭଳି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଲେଖକ ଲେଖୁଛନ୍ତି – “ଯେଉଁ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କର ପେଟମରା ଥୁବ ଓ ଖେଞ୍ଚ୍ ହେଉଥବ, ତାକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ମାତ୍ରେ ଧାଇଁ ଆସିବ । ବେଶି ଖୋଜିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ, କାରଣ ଅଧିକାଂଶ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କର ପେଟକୁ ମାରେ ।”

ସଭାଗୃହକୁ ଡାକ୍ତରୀ ଛାତ୍ରମାନେ ସଜାଇବାକୁ ଯାଇ, କଙ୍କାଳମାନଙ୍କୁ ହାତଯୋଡ଼ିବା, ମଣିଷ ମୁଣ୍ଡହାଡ଼ ଉପରେ ସ୍ବାଗତମ୍ ଲେଖା ଦେଖିଲା ପରେ, କେତେକ ଯାହା କହିଥିଲେ, ତାହା ନିହାତି ହାସ୍ୟାଦ୍ଦୀପକ । “ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇ ଦେଖୁଥ‌ିବା କେତେକ ବାହାର ଲୋକ ଗୁଣୁଗୁଣୁ ହୋଇ କହୁଥା’ନ୍ତି ।” ‘ଅଳପେଇସେ ଯମ ଘରକୁ ସ୍ଵାଗତ କରୁଛନ୍ତି, ଭାବରେ ଆଣିଥିଲେ । ସେହି ଅତିଥ୍‌ଙ୍କୁ ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ଚୌକିରେ ବସିବାକୁ କହିବାରୁ ତାଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ସଂପର୍କରେ କଥାକାର କୋଉ ବୋକଡ଼ ଜାଣୁ ଜାଣୁ ତା’ ଭିତରକୁ ପଶିବ ?” ଘରସଜା ଭଳି ଜଣେ ପେଟମରା ରୋଗୀକୁ ସେ ସଭାପତି ଭାବରେ ଆଣିଥିଲେ । ସେହି ଅତିଥ୍‌ଙ୍କୁ ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ଚୌକିରେ ବସିବାକୁ କହିବାରୁ ତାଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ସଂପର୍କରେ କଥାକାର ଲେଖୁଛନ୍ତି – “ଆଉ ସହର ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ଦରକାର ପଡ଼ିଲା ନାହିଁ । ଦୈବ ଅନୁକୂଳ ହେଲେ ସିନା ଏମିତି ଖାଳେଇ ଭିତରେ ମାଛ ଆସି ଛାଏଁ ଛାଏଁ ପଶିଯାଏ । X X X ଏ ଚଉକି ସହ ଆଗରୁ ଥରେ ସେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ଅଲକ୍ଷ୍ୟରେ ତାଙ୍କ ଜିଭଟା ସବୁ ଦାନ୍ତମୂଳ ଠିକ୍ ଅଛି କି ନା ତାହା ପରୀକ୍ଷା କରି ଦେଖୁନେଲେ ।”

ଗଳ୍ପର ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ ପ୍ରକାର ତୁଳନାତ୍ମକ ବର୍ଣ୍ଣନା ଦେଇ ଗଳ୍ପଟିକୁ ସରସ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ଫତୁରାନନ୍ଦ ଅନୁରୂପ ଶୈଳୀରେ ତାଙ୍କର ସମଗ୍ର ଗଳ୍ପ ସୃଷ୍ଟିକୁ ମହିମା ମଣ୍ଡିତ କରିଛନ୍ତି ।

Question ୫।
ତୁମ ପଠିତ ଗଳ୍ପ ଅବଲମ୍ବନରେ ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କର ସାହିତ୍ୟ ଶୈଳୀ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କର ।
ଉ –
ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର ବା ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କର ‘ମେଡ଼ିକାଲ୍ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ । ଏଥିରେ ହାସ୍ୟ ଓ ବ୍ୟଙ୍ଗ ମାଧ୍ୟମରେ କଥାକାର ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ ଦିଗକୁ ଦେଖାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ହାସ୍ୟରସର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ହସ ସୃଷ୍ଟି, ଯାହାକି ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପର ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେହି ଭାବଧାରା ପରିପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି । ଫତୁରାନନ୍ଦ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ସୃଷ୍ଟିରେ ଏହିଭଳି ଶୈଳୀ ଅନୁସରଣ କରିଛନ୍ତି ।

ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ ଉତ୍ସବ ପୂର୍ବରୁ ବକ୍ତାମାନେ ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ଦେଖ୍, ମାନସିକ ସ୍ତରରେ ଭାଷଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥା’ନ୍ତି ଏବଂ ସଭାରେ ତାହାକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥା’ନ୍ତି । ତାହାକୁ ବର୍ଣନା କରି କଥାକାର ଲେଖୁଛନ୍ତି – “ତରୁଣ ବକ୍ତାମାନେ ଦୁଇ ଚାରିଦିନ ଆଗରୁ କାଦୁଅ ଚିପି କୋଚିଆ ଧରିଲା ପରି, ବିଷୟବସ୍ତୁ ପାଇବା ପାଇଁ ମେହେର ଗ୍ରନ୍ଥାବଳୀ ଘାଣ୍ଟି ବସନ୍ତି ଓ ଠିକଣା ସମୟରେ ଖାଳେଇ ଭିତରୁ ଘଘାଳ କରି ମାଛଗୁଡ଼ାକ କାଢ଼ି ପକାଇଲା ପରି ପେଟରୁ ମେହେରଙ୍କ ବିଷୟର ଜ୍ଞାନଗୁଡ଼ିକ ଓକାଳି ପକାଇବାକୁ ଉହୁଙ୍କି ରହିଥା’ନ୍ତି । ବୟସ୍କ ବକ୍ତାମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ କହିଛନ୍ତି – “ବୁଢ଼ା ଧୋକଡ଼ା ବକ୍ତାମାନେ ମେହେରଙ୍କୁ କିପରି ନୂଆ ଭାବରେ ସଜାଇ ଲୋକଙ୍କୁ ଦେଖାଇବେ, ସେଥିଲାଗି ନିଜ ନିଜ ମୁଣ୍ଡକୁ ଦହିହାଣ୍ଡି ମଜ୍ଜିଲା ପରି ମଛିବାରେ ଲାଗିପଡ଼ନ୍ତି ।” ଜଣେ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ, ସେଭଳି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଲେଖକ ଲେଖୁଛନ୍ତି – “ଯେଉଁ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କର ପେଟମରା ଥୁବ ଓ ଖେଞ୍ଚ୍ ହେଉଥବ, ତାକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ମାତ୍ରେ ଧାଇଁ ଆସିବ । ବେଶି ଖୋଜିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ, କାରଣ ଅଧିକାଂଶ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କର ପେଟକୁ ମାରେ ।”

ସଭାଗୃହକୁ ଡାକ୍ତରୀ ଛାତ୍ରମାନେ ସଜାଇବାକୁ ଯାଇ, କଙ୍କାଳମାନଙ୍କୁ ହାତଯୋଡ଼ିବା, ମଣିଷ ମୁଣ୍ଡହାଡ଼ ଉପରେ ସ୍ବାଗତମ୍ ଲେଖା ଦେଖିଲା ପରେ, କେତେକ ଯାହା କହିଥିଲେ, ତାହା ନିହାତି ହାସ୍ୟାଦ୍ଦୀପକ । “ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇ ଦେଖୁଥ‌ିବା କେତେକ ବାହାର ଲୋକ ଗୁଣୁଗୁଣୁ ହୋଇ କହୁଥା’ନ୍ତି ।” ‘ଅଳପେଇସେ ଯମ ଘରକୁ ସ୍ଵାଗତ କରୁଛନ୍ତି, ଭାବରେ ଆଣିଥିଲେ । ସେହି ଅତିଥ୍‌ଙ୍କୁ ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ଚୌକିରେ ବସିବାକୁ କହିବାରୁ ତାଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ସଂପର୍କରେ କଥାକାର କୋଉ ବୋକଡ଼ ଜାଣୁ ଜାଣୁ ତା’ ଭିତରକୁ ପଶିବ ?” ଘରସଜା ଭଳି ଜଣେ ପେଟମରା ରୋଗୀକୁ ସେ ସଭାପତି ଭାବରେ ଆଣିଥିଲେ । ସେହି ଅତିଥ୍‌ଙ୍କୁ ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ଚୌକିରେ ବସିବାକୁ କହିବାରୁ ତାଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ସଂପର୍କରେ କଥାକାର ଲେଖୁଛନ୍ତି – “ଆଉ ସହର ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ଦରକାର ପଡ଼ିଲା ନାହିଁ । ଦୈବ ଅନୁକୂଳ ହେଲେ ସିନା ଏମିତି ଖାଳେଇ ଭିତରେ ମାଛ ଆସି ଛାଏଁ ଛାଏଁ ପଶିଯାଏ । X X X ଏ ଚଉକି ସହ ଆଗରୁ ଥରେ ସେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ଅଲକ୍ଷ୍ୟରେ ତାଙ୍କ ଜିଭଟା ସବୁ ଦାନ୍ତମୂଳ ଠିକ୍ ଅଛି କି ନା ତାହା ପରୀକ୍ଷା କରି ଦେଖୁନେଲେ ।”

ଗଳ୍ପର ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ ପ୍ରକାର ତୁଳନାତ୍ମକ ବର୍ଣ୍ଣନା ଦେଇ ଗଳ୍ପଟିକୁ ସରସ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ଫତୁରାନନ୍ଦ ଅନୁରୂପ ଶୈଳୀରେ ତାଙ୍କର ସମଗ୍ର ଗଳ୍ପ ସୃଷ୍ଟିକୁ ମହିମା ମଣ୍ଡିତ କରିଛନ୍ତି ।

କବି ପରିଚିତି :

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ହାସ୍ୟରସ ସ୍ରଷ୍ଟା ଫତୁରାନନ୍ଦ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଆସନର ଅଧିକାରୀ । ତାଙ୍କର ସାରସ୍ବତ ସାଧନା ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ସମାଜର ବହୁ କୁସଂସ୍କାର ବିରୋଧରେ କୁଠାରଘାତ କରିଛନ୍ତି । ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାଭାଷୀ ହାସ୍ୟରସର ପ୍ରଣେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର ଯଥେଷ୍ଟ ଖ୍ୟାତି ରହିଛି । ଫଳସ୍ଵରୂପ ତାଙ୍କର ଅନେକ ଗଳ୍ପ ବହୁ ଭାରତୀୟ ଭାଷାରେ ଅନ୍ତବାଦ ହୋଇ ସଫଳତା ଲାଭକରିଛି ।

ଫତୁରାନନ୍ଦଙ୍କ ପ୍ରକୃତ ନାମ ଡାକ୍ତର ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର । ମାତ୍ର ହାସ୍ୟରସର ସ୍ରଷ୍ଟା ହେବାପରେ ସେ ନିଜକୁ ଲେଖା ମାଧ୍ୟମରେ ଫତୁରାନନ୍ଦ ବୋଲି ପରିଚିତ କରାଇଥିଲେ । ସେ କଟକ ସହରର ଝାଞ୍ଜିରୀ ମଙ୍ଗଳା ଅଞ୍ଚଳରେ ପିତା ବିଦ୍ୟାଧର ମିଶ୍ର ଏବଂ ମାତା ସୁଭଦ୍ରା ଦେବୀଙ୍କ ଔରସରୁ ୧୯୧୫ ମସିହାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପେଶାରେ ସେ ଚିକିତ୍ସକ ଥିଲେ ବି ନିଶାରେ ଥିଲେ ସାହିତ୍ୟିକ ।

ଫତୁରାନନ୍ଦ ଧନ ପ୍ରାଚୁର୍ଯ୍ୟ ଭିତରେ ବଢ଼ିଥିଲେ । ସେ ଥିଲେ ତାଙ୍କ ପିତାମାତାଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ସନ୍ତାନ । ମାତ୍ର ଭାଗ୍ୟର ନିର୍ମମ ଚାବୁକ ପ୍ରହାରରେ ସେ ନିଃସ୍ବ ଓ ଅସହାୟ ହୋଇଯାଇଥିଲେ । ଅସରନ୍ତି ଦୁଃଖ, ଅକଳନ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଭିତରେ ପୋଡ଼ିଜଳି ଶୁଦ୍ଧ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜାଜୁଲ୍ୟମାନ ହେଲାପରି ହସିବା ଓ ହସେଇବା ତାଙ୍କର ଏକ ଅପୂର୍ବ ଏକାନ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଥିଲା । ନିଜର ଦୁଃଖ ଯେତେ ନିଷ୍ଠୁର, ଯେତେ ଅସହ୍ୟ ହୋଇଥାଉ ପଛକେ ଅନ୍ୟର ଆଖ୍ୟାରେ ଲୁହଟୋପାଏ ଦେଖ‌ିଲେ ସେ ତା’ପ୍ରତି ସହାନୁଭୂତିଶୀଳ ହୋଇ ଉଠୁଥିଲେ । ତା’ପ୍ରତି ଦରଦ ପ୍ରକାଶ କରି ତା’କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଆଗେଇ ଆସୁଥିଲେ ।

ଫତୁରାନନ୍ଦ ଚାଟଶାଳୀରୁ ବିଦ୍ୟା ଆରମ୍ଭକରି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ କଲେଜିଏଟ୍ ସ୍କୁଲରେ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ । କଲେଜିଏଟ୍ ସ୍କୁଲରେ ବିଦ୍ୟାଶିକ୍ଷା ପରେ ସେ ମେଡ଼ିକାଲ ସ୍କୁଲରେ ନାମ ଲେଖାଇଥିଲେ । ଜଣେ ଡାକ୍ତର ହୋଇ ରୋଗୀସେବା କରିବାରେ ଆଶା କରିଥିଲେ ତାଙ୍କର ଜେଜେବାପା । ସେ ଡାକ୍ତରୀ ପାର୍ଶ୍ଵକଲେ ମାତ୍ର ରୋଗୀସେବା କରିପାରିଲେ ନାହିଁ । ବରଂ ଶରୀର ସେବା ଅପେକ୍ଷା ମନସେବା ଅର୍ଥାତ୍ ଅନ୍ୟମୁହଁରେ ହସ ଭରିଦେବାର ଯୋଜନା କରି ହାସ୍ୟରସର ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିକଲେ । ଅନ୍ୟର ମନକୁ ଉତ୍‌ଫୁଲ୍ଲିତ କରିବାର ସଂକଳ୍ପ ନେଲେ ଏବଂ ସେଥ‌ିରେ ସିଦ୍ଧି ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ ।

ହାସ୍ୟ ଓ ବ୍ୟଙ୍ଗ ତାଙ୍କ ଲେଖାର ମୂଳଥିଲା । ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ନିଜେ ସ୍ଵୀକାର କରି କହିଛନ୍ତି – ‘ଦୁଃଖରୁ ନିଷ୍କୃତ ପାଇଁ ତାକୁ ବ୍ୟଙ୍ଗକରି ନିଜେ ହସିବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକଲେ । କ୍ରମେ ଏହି ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ବେଶି ହୋଇଗଲେ ତାହା ଉଚ୍ଛୁଳି ପଡ଼ି ସାହିତ୍ୟରୂପରେ ଦେଖାଯାଏ । ଫତୁରାନନ୍ଦ ଯେଉଁ ପୁସ୍ତକ ରଚନା କରିଛନ୍ତି, ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – ‘ନାକଟା ଚିତ୍ରକର (ଉପନ୍ୟାସ) – ୧୯୫୦, ‘ନିଲଠାକବି’ ‘କବିତା’, ‘ସାହିତ୍ୟ ଚାଷ’ (ଗଳ୍ପ) ୧୯୫୯, ‘ହେରେସା’ (ଗଳ୍ପ), ‘ବିଦୂଷକ’ (ଗଳ୍ପ) ୧୯୬୩, ‘ମଙ୍ଗଳବାରିଆ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ’ (ଗଳ୍ପ) ୧୯୬୩, ‘ହସକୁରା’ (ଗଳ୍ପ) – ୧୯୭୨, ‘ବୃହତ୍‌ଭାଣ୍ଡ’ (ଗଳ୍ପ) – ୧୯୭୭, ‘ଅମୃତବେହିଆ’ (ଗଳ୍ପ) ୧୯୭୭, ‘ଭୋଟ୍’, (ଗଳ୍ପ) – ୧୯୮୦, ‘ଗମାତ୍’ (ଗଳ୍ପ) – ୧୯୮୨, ନିଦ୍ରା ବେହେଲା (ଗଳ୍ପ) – ୧୯୮୨, ‘ଫମାଲୋଚନା’ (ହାସ୍ୟରଚନା) – ୧୯୮୨, ‘କଲିକତି ଚେଙ୍କ’ (ନାଟକ) – ୧୯୮୨, ‘ଥଟଲିବାଜା’ (ଗଳ୍ପ) – ୧୯୮୨, ‘ନବଜିଆ’ (ଗଛ) ୧୯୮୩, ‘ସାହିତ୍ୟ ବେଉଷଣ’ (ଗଛ) – ୧୯୮୩, ‘ସାହିତ୍ୟ ବଛାବଛି’ (ଗଳ୍ପ) – ୧୯୮୪, ‘ମୋ ଫୁଟାଢଙ୍ଗାର କାହାଣୀ’ (ଆତ୍ମଜୀବନୀ) ଇତ୍ୟାଦି ।

ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ ରଚନାରେ ହାସ୍ୟ ଓ ବ୍ୟଙ୍ଗର ଅପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦୀ ସମ୍ରାଟ ଫତୁରାନନ୍ଦ । ତାଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବକ୍ତବ୍ୟର ସ୍ପଷ୍ଟତା । ଦୃଷ୍ଟି ଓ ଦର୍ଶନର ପରିପକ୍ବତାର ସ୍ପଷ୍ଟ ଆଭାସ ମିଳିଥାଏ । ନିହାତି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଓ ନିଜସ୍ଵ ଅନୁଭୂତିକୁ ନେଇ ସେ ରଚନା କରୁଥିଲେ ଗଳ୍ପ । ସୁତରାଂ ତାଙ୍କର ଗଳ୍ପଥିଲା ହୃଦୟସ୍ପର୍ଶୀ ଓ ମନନଧର୍ମୀ । ତାଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ଗଳ୍ପ ସଙ୍କଳନରେ ଏହାର ସତ୍ୟତା ପ୍ରମାଣିତ ।

ଗଳ୍ପର ସାରକଥା :

ଫତୁରା ନନ୍ଦ ଓରଫ ରାମତନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ରଙ୍କର ‘ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ’ ଏକ ହାସ୍ୟରସାମ୍ୟକ ଲଘୁରସ ମୂଳକ ସରସ ରଚନା । ଉକ୍ତ ଗଳ୍ପଟିରେ ଗାଳ୍ପିକ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି, ସାହିତ୍ୟସଭା କିମ୍ବା ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ କେବଳ ସାହିତ୍ୟ ଅନୁରାଗୀଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ । ଯେକୌଣସି ସ୍ତରର ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କଲେ, ସେଥ‌ିରେ କିଛି ନୂଆତତ୍ତ୍ବ ମିଳିଥାଏ । ଡାକ୍ତରୀ ପଢୁଥ‌ିବା ଛାତ୍ରମାନେ, ସଦାସର୍ବଦା ରୋଗୀସେବା, ଶରୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଶିକ୍ଷା ଓ ଔଷଧପତ୍ର ନେଇ ନିଜର ମାନସିକ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରିଥା’ନ୍ତି । ସେଭଳି ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଯଦି ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କ ସୁଯୋଗ ଦିଆଯାଏ । ତା’ହେଲେ ସେମାନେ ପରିବେଶ, ଶରୀର ଓ ଔଷଧକୁ ନେଇ ତୁଳନା କରିଥା’ନ୍ତି । ଗାଳ୍ପିକ ଗଳ୍ପଟିରେ ହାସ୍ୟରସ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାହିଁ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

ସାହିତ୍ୟ ସଭାର ସାହିତ୍ୟିକମାନେ କିମ୍ଵା ବକ୍ତାମାନେ ଅଭିଭାଷଣ ଦେବାପୂର୍ବରୁ ଅନେକ ପ୍ରକାର ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି । ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ପଡ଼େ ଏବଂ କବି, ସାହିତ୍ୟିକ ଓ ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରେମୀମାନେ ସେହି ତଥ୍ୟ କଣ୍ଠସ୍ଥ କରନ୍ତି ଓ ତାହାକୁ ସଭାରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରନ୍ତି । ମାତ୍ର ବୟସ୍କ ବକ୍ତାମାନେ ମେହେର ସାହିତ୍ୟର ତାତ୍ତ୍ଵିକ ଦିଗକୁ ଉନ୍ମୋଚନ କରନ୍ତି । ଭାବପ୍ରବଣ ଛାତ୍ରମାନେ ସେପରି ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି । ଗାଳ୍ପିକ ଏହାକୁ ବର୍ଣ୍ଣନାକରି ଲେଖୁଛନ୍ତି – “ଚୋରା ବସନ୍ତ ଆସିଲେ ଦେହ ଉଲୁସିଲା ପରି କବି, ସାହିତ୍ୟିକମାନଙ୍କ ଦେହ ମେହେର ଜୟନ୍ତୀ ଆଗମନରେ ଉଲ୍ଲସି ଉଠେ । ସମସ୍ତେ ଊଣା ଅଧିକେ ଜୟନ୍ତୀକୁ ସାଦର ଅଭ୍ୟର୍ଥନା ଜଣାନ୍ତି ।”

କାଉ ଧାନ ଖାଇବା ପରି ବକ ଧାନ ଖାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକରିବା ଭଳି ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜର ଡାକ୍ତର ଓ ଡାକ୍ତରୀ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ମେହେରଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ଥିର କଲେ । ସଭାର ଆୟୋଜନ ହେଲା । ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଉପଲବ୍ଧ ନାନା ସରଞ୍ଜାମରେ ସଭାଗୃହ ସଜେଇ ଦିଆଗଲା । ଅଧ୍ୟାପନା କୋଠରୀ ବା ଲେକ୍‌ଟର ହଲ୍‌ର ଫାଟକକୁ ଦୁଇପାଖରେ ଯୋଡ଼ାଏ କଙ୍କାଳଙ୍କୁ ଠିଆ କରାଇ ଦିଆଗଲା । ଉଭୟଙ୍କ ହାତକୁ ନମସ୍କାର କରିବା ଭଙ୍ଗୀରେ ରଖ୍ ସୂତା ବାନ୍ଧି ଦିଆଗଲା । ମୁଣ୍ଡ ଉପରକୁ ଜାନୁହାଡ଼ ଛକି ପକାଇ ତା’ ଆଗକୁ ଗୋଟିଏ ମୁଣ୍ଡହାଡ଼ ରଖାଯାଇ ତା’ ତଳକୁ ସ୍ଵାଗତମ୍ ଲେଖାଗଲା । ପାଖରେ ଦେଖୁଥ‌ିବା ଲୋକମାନେ ଏପରି ଆୟୋଜନ ପାଇଁ ମନେମନେ ବିରକ୍ତି ପ୍ରକାଶ କରୁଥିଲେ ।

ଘର ସଜାଇବାକୁ ଯାଇ ସେମାନେ, ରକ୍ତକଣିକାର ବଡ଼ ବଡ଼ ରଙ୍ଗୀନ୍ କାନ୍ଥଛବି, ଚାରିପାଖରେ ମାରିଦେଲେ । ମେହେରଙ୍କ ଛବିକୁ ରଖ୍ ପାଇଁ ସେମାନେ ଅପରେସନ୍ ଟେବୁଲ୍‌କୁ ବ୍ୟବହାର କଲେ । ଟେବୁଲ୍ ଉପରେ ଗଜକନା ପକାଇ, ହାଡ଼ଯୋଡ଼ାକ ଢିରାଦେଇ ମେହେରଙ୍କ ଫଟୋକୁ ରଖିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କଲେ । ସଭାପତିଙ୍କ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଭଲ ଚେୟାର ଦରକାର ପଡ଼ିବାରୁ ସେମାନେ ଦାନ୍ତଭଙ୍ଗା ଘରୁ, ସେହି ଚଉକିଟି ନେଇ ଆସିଲେ । ଟେବୁଲ୍ ଉପରେ ଫୁଲଦାନୀ ବଦଳରେ, ସେମାନେ ଭୃଣ ସାଇତା କେତେଗୁଡ଼ିଏ କାଚର ବୁୟମ୍ ଆଣି ରଖିଦେଲେ ।

ସଭାଘର ସଜା ସରିଲାବେଳକୁ, ଅତିଥ୍ ଆଣିବାକୁ ଯାଇଥିବା ଦୁଇଜଣ ଛାତ୍ର ପେଟରୋଗୀ, ଯେକି ଯନ୍ତ୍ରଣାପାଇଁ ମୁଖବିକୃତି କରୁଥିଲା । ତାହାକୁ ଧରି ଆଣିଲେ । ପେଟରୋଗୀଟି ଭଲ ଔଷଧ ପାଇବା ଆଶାରେ, ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ସଙ୍ଗରେ ଚାଲି ଆସିଥିଲେ । ମାତ୍ର ଘରେ ପଶୁ ପଶୁ ଏଭଳି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଦେଖୁ ସେ ଛାନିଆ ହୋଇଗଲେ । ତଥାପି ଭଦ୍ରତା ଖାତିରରେ ନିଜର ମନୋଭାବକୁ ଲୁଚାଇ ରଖିଲେ । ଦାନ୍ତ ଓପଡ଼ା ଚଉକିରେ ସେ ଥରେ ବସିଥିଲେ, ସେଭଳି ଚଉକିରେ ବସିବାକୁ ଅନିଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କଲେ ମଧ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତିରେ ପଡ଼ି ବାଧ୍ୟହୋଇ ସେଥ୍ରେ ବସିଲେ । ଟେବୁଲ ଉପରେ ଥୁଆ ହୋଇଥ‌ି ବୁୟମ୍ ଦେଖ୍ ତାଙ୍କର ମୁଖବିକୃତି ଟିକିଏ ବଢ଼ିଯାଇଥିଲା । ଅତିଥିଙ୍କ ପେଟମାରୁଛି ଭାବି, ତାହାର ଉପଚାର କରାଗଲା । ମାମୁଲି ରୀତିନୀତିରେ ସଭାକାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

ପ୍ରଥମେ ଜଣେ ଡାକ୍ତର ଉଠି ବକ୍ତବ୍ୟ ଦେଲେ, ମେହେରଙ୍କୁ ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି ଓ ସବୁସ୍ଥାନରେ ସେ ପରିଚିତ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କର ଜନ୍ମସ୍ଥାନର ପରିଚୟ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି – ‘ଯେଉଁଠାରେ ରୌଦ୍ରଘାତ ଅଧ୍ୟକ ପରିମାଣରେ ହୋଇଥାଏ, ସେହି ବରପାଲି ଗ୍ରାମରେ ସେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ପିଲାଦିନେ ଖେଳୁ ଖେଳୁ ଗୋଡ଼ ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା । ସେଭଳି ଗୋଡ଼ ଭାଙ୍ଗିବାର କାରଣ ମଧ୍ୟ ବକ୍ତା ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।

ଅଧିକ ସମୟ ସେ ବୟନ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବାରୁ, ତାଙ୍କ ମେରୁଦଣ୍ଡର ବକ୍ରତା ସାମାନ୍ୟ ବଢ଼ିଯାଇଥିଲା । ଥରେ ତା’ କୁଡ଼ିରେ କାଙ୍କ ଆଙ୍ଗୁଠି ଫୁଟିଯାଇ ବିଷାକ୍ତ ହେବାରୁ, ସେପ୍‌ଟିକ୍ ହୋଇଗଲା । ସେଭଳି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ, ଅନ୍ୟଜଣେ ଚୁଙ୍ଗୁଚୁଙ୍ଗିଆ ଛାତ୍ର ଉଠିପଡ଼ି ଔଷଧ ଦେବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବାକୁ କହିଥିଲା । ସେ ଯେଉଁ ଔଷଧ କଥା କହିଲେ, ସେତେବେଳକୁ ସେ ଔଷଧ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇନଥିଲା । କୌଣସି ଉପାୟରେ ତୁଟୁକା ତୁଟୁକିରେ ସେ ଆରୋଗ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ଥରେ ତାଙ୍କର ଘର ପୋଡ଼ି ଯାଇଥିଲା ଏବଂ ନିଆଁ ଲିଭାଇବାକୁ ଯାଇ, ତାଙ୍କ ଶରୀରର ବହୁ ଯାଗାରେ ପୋଡ଼ିଯାଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଟ୍ୟାନିକ ଏସିଡ଼୍ ମଲମ ବା ଜେଳି ବାହାରି ନ ଥ‌ିବାରୁ ରନ୍ଧା ନଡ଼ିଆ ତେଲରେ ମେହେରଙ୍କ – ଘା’ ଶୁଖିଥିଲା । ଏହିଭଳି ଗୁଡ଼ାଏ ଅପ୍ରାସଙ୍ଗିକ କଥା କହିସାରିବା ପରେ ସେ ମେହେରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିବା କଥା କହି ବକ୍ତବ୍ୟ ଶେଷକରି ଥିଲେ ।

ତାଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟ ଶେଷହେବାରୁ ଆଉ ଜଣେ ବକ୍ତାମଧ୍ୟ, ମେହେରଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ କୃତି ସେତେବେଳେ ପରିପ୍ରଚାରିତ ହେବା କଥାକୁ କ୍ଲୋରୋଫର୍ମର ବାଷ୍ପ ସହିତ ତୁଳନା କରିଥିଲେ । ସେହିପରି ମେହେରଙ୍କ କବିତାକୁ ସାକାରିନ୍, ପ୍ରଣୟବଲ୍ଲରୀ କାବ୍ୟକୁ ଅଫିମ, ଦୁଷ୍ମନ୍ତ ଶକୁନ୍ତଳାଙ୍କର ଭେଟକୁ ଭାଇନମ୍ ଗାଲିସାଇ, ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ଓ ଅନୁସୂୟାଙ୍କୁ ଗାଇନାକୋଲଜିଷ୍ଟ ପାଖରେ ରହିଥ‌ିବା ଦୁଇଟି ନର୍ସଙ୍କ ସହିତ ତୁଳନା କରି କାବ୍ୟକୁ ସୁନ୍ଦର ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । କବି ତାଙ୍କର କାବ୍ୟରେ ଅରଣ୍ୟର ବର୍ଣ୍ଣନା ଦେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେଥ‌ିରେ ବିନୌଷଧ ବର୍ଣନା ନ କରିଥିବାରୁ, ମେହେରଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ହୋଇଛି ଦୋଷାବହ ।

ଦ୍ଵିତୀୟ ବକ୍ତାଟି ବସୁନବସୁ ଅନ୍ୟଜଣେ ବକ୍ତା କବିଙ୍କର ତପସ୍ବିନୀ କାବ୍ୟ ବଡ଼ ମର୍ମନ୍ତୁଦ ବୋଲି କହିଥିଲେ । ସେହି କାବ୍ୟ ବ୍ରୋମାଇଡ୍ ପରି ଅବସାଦକ ବୋଲି କହିଥିଲେ । କାରଣ ସେଭଳି କାବ୍ୟ ପଢ଼ିଲେ ମେଲେନ୍‌ଲିଆ ହୋଇଯାଇପାରେ । କବିଙ୍କର ‘ଭାରତୀ ଭାବନା’ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସକମାନଙ୍କୁ କୁଇନାଇନ୍ ପରି ଲାଗିଥିଲା । କୁଇନାଇନ୍‌ର ଦ୍ବିବିଧ କ୍ରିୟାଥ୍‌ଲା ଭଳି, କାବ୍ୟଟି ଦ୍ବିବିଧ ଅର୍ଥଯୁକ୍ତ ଥିବାରୁ କବି କୌଣସି ଉପାୟରେ ରକ୍ଷାପାଇ ଯାଇଥିଲେ । କବି କୃଷକ ଓ କୃଷିଦ୍ରବ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଔଷଧ ଗଛ ବିଷୟରେ କିଛି କହି ନଥ‌ିବାରୁ, ବକ୍ତା କ୍ଷୋଭ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ଏଭଳି ବକ୍ତବ୍ୟ ଶୁଣି ସଭାପତି ଆତଙ୍କିତ ହେଉଥିଲେ, କାରଣ କବି ଔଷଧ ମୋଷଦରୁ ରକ୍ଷା ପାଇଯାଆନ୍ତୁ ବୋଲି ସେ ଭଗବାନ୍‌ଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଡାକୁଥିଲେ ।

ଶେଷରେ ସଭାପତି ଡାକ୍ତର ଓ ଡାକ୍ତରୀ ଛାତ୍ରଙ୍କୁ ସୁହାଇଲା ଭଳି ବକ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ । ସାହିତ୍ୟକୁ ସେମାନେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଚାର କରିଛନ୍ତି ବୋଲି ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲେ । ହାସ୍ୟରସାତ୍ମକ ମନ୍ତବ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରି କଥାକାର “ତାକୁ ଲୋସନ୍ ପାଣିରେ ଧୋଇ ଗଜ ବ୍ୟାଣ୍ଡେଜ୍‌ରେ ବାନ୍ଧିଦେବେ, ଏଥ‌ିରେ ସନ୍ଦେହ ନାହିଁ ।’’

ସଭାପତିଙ୍କର ପେଟମରା ଯୋଗୁ ସାହିତ୍ୟ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ବାଧା ଆସିଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ଷ୍ଟ୍ରେଚରରେ ମେଡ଼ିକାଲ ୱାର୍ଡ଼କୁ ବୁହାହୋଇ ଯିବା ପରେ ସଭାଭଙ୍ଗ ହୋଇଥିଲା ।

କଥାକାର ଡାକ୍ତର ଥିବାରୁ ଏବଂ ଡାକ୍ତରଖାନା ପରିସରରେ ଅଧ‌ିକ ସମୟ ଥ‌ିବାରୁ, ଗଳ୍ପଟିକୁ ସେହି ପରିବେଶରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ ନେଇ ବିଚାର କରିଛନ୍ତି ।

କଠିନ ଶବ୍ଦାର୍ଥ ଓ ସୂଚନା :

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Solutions Grammar ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ Textbook Exercise Questions and Answers.

CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Grammar ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ Question Answer

अधोलिखितं गद्यांशस्य संक्षिप्तविवरण प्रदत्तः

1. चिकित्सा विज्ञानक्षेत्रे भारतस्य महती परम्परा अस्ति । अथर्ववेदे आयुर्विज्ञानस्य चर्चा दृश्यते । तत्र वहुविधा चिकित्सा पद्धतिः वर्णिता भवन्ति । अश्विनीकुमारौ देववैद्यौ आस्ताम् । उपमन्योः रक्षा तौ कृतवन्तौ । भगवान् धन्वन्तरी लोकानां रोगनिवारणार्थमवतारं गृहीतवान् । चरकसुश्रुतप्रभृतयः चिकित्सकाः चिकित्साशास्त्रं विरच्य ख्यातिमुपर्जितवन्तः । चिकित्साक्षेत्रे प्रयुक्तानां यन्त्राणां स्वरूपं तेन निर्धारितम् । विविधाः चिकित्साः तेन वर्णितम् । यन्त्रविज्ञानक्षेत्रे विश्वकर्मनल प्रमुखाः यन्त्रिणः प्रसिद्धा अभवन् । प्रसिद्ध – यन्त्रिणः नलस्य साहय्येन रामचन्द्रः अतलसागरे सेतुनिर्माणं कृतवान् इति पौराणिकी वार्त्ता प्रचलति । अतः अस्माकं देशे चिकित्सकानां यन्त्रिणां च आदरः सर्वत्रैव परिलभ्यते । अतः छात्राः सर्वे एतादृशम् अध्ययने सदा निरताः भवेयुः ।
Solution:
ଭାରତୀୟ ପ୍ରାଚୀନ ଚିକିତ୍ସାପରମ୍ପରାୟାମ୍ ଅଥର୍ବବେଦସ୍ୟ ସ୍ଥାନଂ ସ୍ବତନ୍ତ୍ରମ୍ । ଚିକିତ୍ସାବିଜ୍ଞାନେ ଯେଷା ନାମ ଶୁୟତେ ତେ ଭବନ୍ତ ଯଥା – ଅଶ୍ବିନୀକୁମାରୌ, ଧନ୍ବନ୍ତରୀ, ଚରକ, ସୁଶ୍ରୁତଃ ପ୍ରଭୃତୟଃ । ଯନ୍ତ୍ରବିଜ୍ଞାନେ ବିଶ୍ଵକର୍ମତଃ, ନଳସ୍ୟ ଚ ଉଲ୍ଲେଖମାସୀତ୍ । ଅତଃ ଛାତ୍ରୀ ସଦୈବ ଆଦୃତାୟାଂ ଯନ୍ତ୍ରଚିକିତ୍ସାୟାଂ ମନୋନିବେଶଃ କରଣୀୟା ।
ଶୀର୍ଷକଃ – ” ଚିକିମା – ମନ୍ତ୍ର ବିନ୍ଯାନମୋ: ମଦ୍ରରମ୍ଭ” ।

2. संप्रति अवलोक्यते – विशालभारतवर्षस्य संस्कृतिः क्रमशः अवक्षीयते । स्वचरित्रं विस्मर्यते । प्रगतिश्च व्याहन्यते ! नाना कारणमध्ये संस्कृतस्य अवहेला भारतस्य पतनाय अन्यतमं कारणम् । यदा संस्कृतस्य परंपरातः वयं विच्युताः तदा अस्माकम् एकत्वं विनश्यति । गर्वतः इदं वक्तुं शक्यते – संस्कृतज्ञः जनः उत्कृष्टतरः भारतीयः । कारणं पृथिव्यां विभिन्न देशेषु यः आचारः परिवेशः अथवा रुचिवोधः कल्याणकर तत्सर्वं वेदेषु प्रकीर्त्तितम् । वेदस्य ज्ञानं भारतस्य स्वाभिमानवर्धकम् ।
Solution:
ସଂସ୍କୃତଂ ପ୍ରତି ଅବହେଳା ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତଃ, ଚରିତ୍ରସ୍ଖଳନସ୍ୟ, ପ୍ରଗତଃ ବାଧକସ୍ୟ ଚ କାରଣଂ ଭବତି । ସଂସ୍କୃତଃ ଏକତାୟା ସୂତ୍ରମ୍ । ସଂସ୍କୃତଜ୍ଞ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଭାରତୀୟଃ । ବିଶ୍ଵସଂସ୍କୃତଃ ବାହକଃ ଭାରତୀୟ ସ୍ବାଭିମାନଂ ଚ ବେଦଃ ।
ଶୀର୍ଷକଃ – ‘ସଂସ୍କୃତଃ ସଂସ୍କୃତଃ ମୂଳମ୍’ ।

3. संप्रतिकाले सम्वादपत्राणां भूमिका अतीव गुरुत्वपूर्णम् । यथा शरीरस्य कृते अन्नं भोजनं तथा सम्वादपत्रमपि मानसं भोजनम् । यथा दीपं विना सर्वत्र अन्धकारः दृश्यते, तथैव सम्वादपत्रविहीनस्य मानवं सर्वदिशः शून्या दृश्यते । सांप्रतिक युगे यः सम्वादपत्रं न पठति, स कूपमण्डुकवत् वर्त्तते । देशस्य किमपि सम्वादे ज्ञातुं न प्रभवति । संप्रति विज्ञानस्य युगः । देशविदेशयोः तथा प्रगतिशीलजातेः धर्मः । सम्वादपत्रमाध्यमेन जनमतं प्रकटितं भवति । विशेषतः गणतान्त्रिकराष्ट्रेषु सम्वादपत्रस्य यथेष्टं गुरुत्वं विद्यते । शासनां भ्रम प्रदर्शनेन ते उचित मार्गेण परिचालिताः भवन्ति, तथा देशस्य मङ्गलमपि साधयन्ति ।
Solution:
ସମ୍ବାଦପତ୍ର ମାନମଃ ଭୋଜନଂ ଭବତି । ସମ୍ବାଦପତ୍ର ବିନା ମନୁଷ୍ୟାନାଂ ଜ୍ଞାନବର୍ଦ୍ଧନଂ ନ ଭବିଷ୍ୟତି । ବିଜ୍ଞାନଯୁଗେ ସଂବାଦପତୃମ୍ୟ ରୁମିଲା ଅଥଚ ଗ୍ରୁତ୍ୱତ୍ପଣ୍ଡମ୍ | ଗଣତନ୍ତୁମା ଭବିଜଣାମନତ୍ୟସ୍ଥାର୍ଥ ସମ୍ପାଦପତ୍ରାଶି ମାଳିଦଣକା ଉତନ୍ତ୍ |
ଶୀର୍ଷକଃ – ‘ଜନମତ ପ୍ରକାଶକଂ ସମ୍ବାଦପତ୍ରମ୍’’ ।

4. सन्ति पञ्चमातरः इति पण्डिताः वदन्ति । तासां मातृणाम् अन्यतमा खलु पृथिवी । यतः सा माता इव लोकान् धारयति पालयति च । पृथिवीश्च अंशविशेषा नराणां जन्मभूमिः । सापि मातृवत् सदा माननीया । जननी यथा मातृभक्तानाम्, जन्मभूमिस्तथा देशभक्तानां परमा देवता । तस्याः : कृते ते प्राणान् अपि परित्यजन्ति, किं पुनः स्वर्गम् । अतः जननीव स्वर्गादपि अधिका जन्मभूमिः । ये खलु देशभक्ताः ते जन्मभूमि विहाय स्वर्गमपि गन्तुं नेच्छन्ति । नास्ति तेषां कृते अन्यः स्वर्गः । जन्मभूमि इव तेषां परमः स्वर्गः ।
Solution:
ଇୟଂ ପୃଥ‌ିବୀ ମାତାରୂପେଣ ଜନାନାଂ ଧାରୟିତ୍ୱ ପାଳୟିତ୍ୱ ଚ ମାତୃଭୂମି ଇତି ଉଚ୍ୟତେ । ଦେଶଭକ୍ତାନାଂ ଦେବତା ଇୟଂ ପୃଥ‌ିବୀ । ମାତୃଭୂମି ସ୍ବର୍ଗାତ୍ ଅପି ବଳିୟସୀ । ଦେଶଭକ୍ତା ଜନ୍ମଭୂମି ବିହାୟ ସ୍ଵର୍ଗମପି ଗତଂ ନ ଇଚ୍ଛନ୍ତି ।
ଶୀର୍ଷକଃ – ‘ଜନନୀ ଜନ୍ମଭୂମିଶ୍ଚ ସ୍ବର୍ଗାଦପି ଗରୀୟସୀ’’ ।

5. अस्माकं भारतवर्षे सर्वविध कृषिसमन्विताः जातयः, वहवः संप्रदाया: विभिन्न भाषाभाषिणश्च निवसन्ति । अत्र प्रागऐतिहासिक युगे अस्माकं प्राक्तनाः ऋषयः वेदमन्त्रान् प्रकाशितवन्तः । एते आर्यजनाः इति कथिताः । एते आर्यजनाः पञ्चभिः गोष्ठिभिः परिचिताः । कालक्रमेण एते आर्यः सैन्धवगाङ्गेय भूमिषु वसतिं विस्तारितवन्तः । अतः अयं भूभागः आर्यावर्त्त इति आख्यातः । महर्षिः अगस्त्यः विन्ध्यपर्वतमतिक्रम्य दाक्षिणात्ये आर्यसंस्कृति प्रचारतिवान् । कालक्रमेण इयं भारतभूमिः वहुभिः जनपदैः परिशोभिता आसीत् ।
Solution:
ଭାରତବର୍ଷ କୃଷିପ୍ରଧାନଃ ଦେଶଃ । ପ୍ରାକ୍ତନଋଷୟ ବେଦମନ୍ତ୍ରାନ୍ ଉଚ୍ଚାରିତବନ୍ତଃ । ଏତେ ଆର୍ଯ୍ୟଜନା । ଆର୍ଯ୍ୟା ସିନ୍ଧୁତଟେ ବସପିଂ ଚକାରଃ । ଅସ୍ମାକଂ ଭାରତବର୍ଷ ଆର୍ଯ୍ୟାବର୍ଜ୍ୟ ଇତି ଖ୍ୟାତଃ ।
ଶୀର୍ଷକଃ – ଭାରଣାମାଦମମଦ: |

6. सर्वदा सर्वत्र च नारी सम्मानार्हा । स्वपरिवारे समाजे च नारीणां स्थानं महत्त्वपूर्णं गुरुत्वपूर्णश्च । नार्यः यदि अज्ञानान्धकारे निमग्नाः भवन्ति, तर्हि तासामन्तः गुणानां विकाशः न भवति । परिणामे समाजस्य उन्नतिः प्रतिहता भवेत् । पुरुषः नारी च समाजस्य अङ्गद्वयमेव । शिक्षालाभात् यदि नारी वञ्चिता भवति शरीरकल्पस्य समाजस्य एकमङ्गमपरिपुष्टं स्यात् । अतः मानसिकशक्तेः विवृद्धये नारीणां शिक्षया नितरां प्रयोजनमस्ति ।
Solution:
ନାରୀ ସଦା ସମ୍ମାନାହାଁ ମହତ୍ତ୍ବପୂର୍ଣା ଚାସୀତ୍ । ନାରୀଣାମ୍ ଅନ୍ତକରଣସ୍ୟ ଗୁଣା ଯଦି ନ ବିକଶନ୍ତି ତହିଁ ସମାଜସ୍ୟ ଉନ୍ନତିଃ ପ୍ରତିହତା ଭବତି । ନାରୀ ସମାଜସ୍ୟ ଅଙ୍ଗମ୍ । ମାନସିକଶକ୍ତେ ବର୍ଣନାର୍ଥୀ ନାରୀଶିକ୍ଷା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟା ।
ଶୀର୍ଷକଃ – ଯତ୍ର ନାର୍ଯ୍ୟସ୍ତୁ ପୂଜ୍ୟନ୍ତେ ରମନ୍ତେ ତତ୍ର ଦେବତାଃ ।

7. वालकाः विद्याध्ययनाय यत् व्रतमाचरन्ति तत् ब्रह्मचर्य नाम्ना प्रसिद्धम् । ब्रह्मचर्य एव महान् तपोऽस्ति । अनेन तपसा देवाः मृत्युं जित्वा अमरत्वम् अलभन्त । ब्रह्मचर्येण शरीरं सुस्थं कान्तियुक्तं च भवति । वह्मचर्येण मस्तिस्कस्य विकाशे भवति । वुद्धिः शुद्धः तीव्रा च भवति । इदं विद्याध्ययेन महती सहायतां करोति । ब्रह्मचर्येण अस्माकं पूर्वजाः वलवन्तः तेजस्विनः विद्वांसः दीर्घजीविनश्च अभवन् । अतएव चतुर्षु आश्रमेषु ब्रह्मचर्याश्रम एव प्रथम अस्ति ।
Solution:
ବାଳକ ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟବ୍ରତଂ ପାଳୟନ୍ତି । ଦେବା ଅନେନ ଅମରତ୍ୱମ୍ ଅଲଭନ୍ତ । ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟଣ ଶରୀରଂ ସୁସ୍ଥ କାନ୍ତିଯୁକ୍ତ ମସ୍ତିସ୍କବିକାଶଂ ଚ ଭବତି । ଶୁଦ୍ଧବୁଦ୍ଧି ବିଦ୍ୟାଧୟନେ ସହାୟିକା ଭବତି । ଅନେନ ପୂର୍ବଜା ବଳବନ୍ତଃ ତେଜସ୍ବିନଃ, ବିଦ୍ୱାନଃ ଦୀର୍ଘଜୀବିନଶ୍ଚ ଭାବନ୍ତି । ଅୟଂ ପ୍ରଥମାଶ୍ରମଃ ଭବତି ।
ଶୀର୍ଷକଃ – ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟମ୍ ।

8. राष्ट्रस्य प्रगत्यर्थं समृद्धये च नारीशीक्षा अपरिहार्य्या । पाश्चात्य मानवाः एतदनुभूय नारीशिक्षां प्रति ध्यानं सम्मानञ्च ददाति । प्राचीनकाले वैदिकयुगे च भरतभूखण्डे नारीशिक्षा प्रचलिता आसीत् । प्राक् गार्गी – मैत्रेयी – विश्ववारा – लोपामुद्रा – लीलावती – संघमित्रा प्रमुख्याः परमविदुष्यः आसन् । शिक्षा क्षेत्रे ताश्च अग्रगण्याः । तथा च मध्ययुगे दुर्गावती – पद्मिनी – मीरावाइ प्रभृतिनां सुमहत् अवदानमस्ति । भारतवर्षस्य स्वाधीनता लाभार्थं संग्रामभूमौ झान्सीराणी लक्ष्मीवाइ प्रभृतिनां वीरत्वं सुविदितमेव ।
Solution:
ନାରୀଶିକ୍ଷା ରାଷ୍ଟ୍ରପ୍ରଗତିଃ ସମୃଦ୍ଧି ଚ ଅତଃ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟା ଅସ୍ମିନ୍ ବିଷୟ ସମ୍ମାନୟନ୍ତି । ବୈଦିକକାଳେ ଗାର୍ଗୀ -ମୈତ୍ରେୟୀ – ବିଶ୍ଵବାରା – ଲୋପାମୁଦ୍ରା –ଲୀଳାବତୀ-ସଂଘମିତ୍ରାଦୟ ବିଦୁଷ୍ୟ ଆସନ୍ । ମଧ୍ୟଯୁଗେ ଦୁର୍ଗାବତୀ-ପଦ୍ମିନୀ-ମୀରାବାଇ ସୁମହତୀ । ସ୍ଵାଧୀନତା ଭାରତବର୍ଷେ ରାଣୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀବାଈ ବୀରତ୍ୱ ସୁବିଦିତା ।
ଶୀର୍ଷକଃ – ନାରୀଶିକ୍ଷା ରାଷ୍ଟ୍ରପ୍ରଗତିଶ୍ଚ ।

9. यः संस्कृतं जानाति, सः साहित्य काव्य – पुराण – दर्शनादि अध्ययनं कृत्वा आनन्दितं भवति । सः भारतस्य आत्मानं सम्यक् रूपेण जानाति । व्यासेन सह हिमालयात् आरभ्य विभिन्नेषु वनारण्येषु भ्रमति वहुवीधेषु पर्यटनं करोति च । वाल्मीकिना सह पञ्चवट्यां शरदं यापयति । किस्मिन्ध्यां लङ्गाञ्च परिपश्यति । कालिदासेन सह मेघपृष्ठे भारतस्य अपूर्वं सौन्दर्यं विलोकयति । रघोः सैनिकैः सार्धं ससागरां धरां विजयते । विश्वनाथकविराजेन सहं काव्यशास्त्राणां मनोरमं सौन्दर्यवोधम् आस्वादयति ।
Solution:
ସଂସ୍କୃତଜ୍ଞ ସାହିତ୍ୟ-କାବ୍ୟ-ପୁରାଣଦର୍ଶନାଦି ଅଧ୍ୱ ସହ ବନାରଣ୍ୟଷୁ ଭ୍ରମତି । ବାଲ୍ମୀକିନା ସହ ଶରଦଂ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟମବଲୋକୟତି । ରଘୋ ସୈନିକୈ ସାନଂ ଧରାଂ ବିଜୟତେ ବିଶ୍ଵନାଥେନ ସହ କାବ୍ଯସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟମ୍ ଆସ୍ବାଦୟତି ଚ |
ଶୀର୍ଷକଃ – ସଂସ୍କୃତଃ ଭାରତସ୍ୟାତ୍ମା | ଭାରତାତ୍ମା ସଂସ୍କୃତମ୍ ।

10. सर्वे भद्रजनाः न महान्तः । अनेकाः मिष्टभाषिणः भवन्ति, ते केषामपि उपकारं न चिन्तयन्ति । स्वल्पमपि हितं साधयन्ति । ते धर्मनीतेः किमपि नियमस्य विरुद्धेन तथा च नियमस्यविरुद्धेन किमपि कार्यं न कुर्वन्ति । एते प्रशंसर्हाः अत्र नास्ति सन्देहः । परं एते महान् इति न उच्यते । महानतायाः विचारे केवलम् एतावन्न गृह्यते ।
Solution:
ସର୍ବେ ଭଦ୍ରଜନାଃ ନ ମହାନ୍ତଃ । ମିଷ୍ଟଭାଷିତଃ ପରୋପକାରଂ ନ ଚିନ୍ତୟତ୍ତି ସ୍ଵହିତ୍ୟ ସାଧୟନ୍ତ ଚ । ଧର୍ମନୀତଃ ବିରୁଦ୍ଧମବିରୁଦ୍ଧ ବା ନ କୁର୍ବନ୍ତି । ଏତେ ପ୍ରଶଂସାହାଁ ନ ମହାନ୍ ଇତି । ମହାନତାୟାଂ ବ୍ୟାପାରେ ଏତାବତ୍ ନ ଗୃହ୍ୟତେ ।
ଶୀର୍ଷକଃ – ମହାତ୍ମାଲକ୍ଷଣମ୍ ।

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Solutions Grammar ଅନୁଚ୍ଛେଦଭାଗ Textbook Exercise Questions and Answers.

CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Grammar ଅନୁଚ୍ଛେଦଭାଗ Question Answer

ଅନୁଚ୍ଛେଦ – ୯

देवाः, मानवाः दानवाः च प्रजापतेः पुत्राः । एकदा ते पितरं प्रजापतिम् उपसृत्य प्रार्थयामासुः । भगवन्, अस्मभ्यम् उपदेशं देहि । प्रजापतिः ‘द’ इति त्रिवारं सूत्ररूपेण उच्चारितवान् । एतेन ते सन्तुष्टाः । देवाः उपदेशसूत्रं ज्ञातवन्तः । ते स्वर्गे सुखरताः विलासप्रियाः । तेषां कृते आत्मनिग्रहः आवश्यकः । ददाम्यत इन्द्रियदमनं कुरुत इत्यर्थं ते गृहीतवन्तः । मानवा: स्वार्थपराः दानाविमुखाः । तेषां निमित्तं दानम् प्रयोजनीयम् । अतः, द दत्त । दानादिना परोपकारं कुरुत इत्यर्थं ते अवगतवन्तः । दानवाः निष्ठुराः हिंसापरायणाः । तदर्थं दया हि परमो धर्मः । अतः, द – दयध्वम् – इत्यर्थं ते ज्ञातवन्तः । प्रजापतेः वाणी द-द-द इति निर्गता । दाम्यत, दत्त, दयध्वम् – इति नीतिवाणी गगने गुञ्जन्ती अमूल्यं जीवनादर्शम् उपदिशति । स्वार्थात्मिका प्रवृत्तिर्हि निवृत्तिस्तु परा मता ।

प्रश्नाः
१ । एकेन वाक्येन उत्तरं लिखत ।
(क) प्रजापतेः के पुत्राः ?
(ख) प्रजापतिपुत्राः किं प्रार्थयामासुः ?
(ग) प्रजापतिः कीदृशम् आशीर्वादं दत्तवान् ?
(घ) प्रथम ‘द’ स्य कः अर्थः ?
(ङ) द्वितीय ‘द’स्य कम् अर्थं मानवाः ज्ञातवन्तः ?
(च) अत्र का नीतिशिक्षा लभ्यते ?
(छ) प्रजापतिः कं वर्णं त्रिवारम् उच्चारितवान् ?
ଉତ୍ତର :
(କ) ଦେବାଃ, ମାନବାଃ ଦାନବାଃ ଚ ପ୍ରଜାପତଃ ପୁତ୍ରାଃ ।
(ଖ) ପ୍ରତାପତିପୁତ୍ରା ‘ଭଗବାନ୍, ଅସ୍ମଭ୍ୟମ୍ ଉପଦେଶଂ ଦେହି ‘ – ଇତି ପିତରଂ ପ୍ରଜାପତଂ ପ୍ରାର୍ଥୟାମାସୁ ।
(ଗ) ପ୍ରଜାପତିଃ ‘ଦ’ ଇତି ତ୍ରିବାରଂ ସୂତ୍ରରୂପେଣ ଆଶୀର୍ବାଦଂ ଦତ୍ତବାନ୍ ।
(ଘ) ପ୍ରଥମ ‘ଦ’ ଇତି ଅସ୍ୟ ଅର୍ଥ ଦାମ୍ୟତ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଦମନଂ କୁରୁତ ।
(ଙ) ଦ୍ବିତୀୟ ‘ଦ’ ଇତି ଅସ୍ୟ ଦାନାଦିନା ପରୋପକାରଂ କୁରୁତ୍ୱ ଇତ୍ୟର୍ଥୀ ମାନବାଃ ଜ୍ଞାତବନ୍ତଃ ।
(ଚ) ଅତ୍ର ନୀତିଶିକ୍ଷା ଲଭ୍ୟତେ ଯତ୍ – ସ୍ଵାର୍ଥାମ୍ବିକା ପ୍ରବୃଭିହିଁ ନିବୃତ୍ତିସ୍ତୁ ପରା ମତା ।’
(ଛ) ପ୍ରଜାପତିଃ ଦ ଇତି ତ୍ରିବାରମ୍ ଉଚ୍ଚାରିତବାନ୍ ।

ଅନୁଚ୍ଛେଦ – ୧୦

एकस्मिन् तपोवने कश्चिद् ऋषिः आसीत् । तस्य अनेके शिष्याः । कदाचिद् गुरुः उपदिष्टवान् । सर्वप्राणिषु भगवान् अस्ति । अतः समभावः सर्वत्र दर्शनीयः । एकदा कश्चित् शिष्यः मार्गे गच्छति स्म । एकः मदोन्मत्तः गजः आगच्छति । ‘अपसर अपसर’ इति कोलाहलः श्रुतः । स शिष्यः चिन्तितवान् – गजः भगवतस्वरूपः, अतः धावनेन किम् ? गजोपरि हस्तिपकः ‘शीघ्रं धाव’ इति निर्देशं कृतवान् । किन्तु शिष्यः अविचलितः तत्र स्थितः । गजः शुण्ड्या शिष्यम् उत्क्षिप्य दूरे निक्षिप्तवान् । शिष्यः आहतः चेतनाहीनः जातः । तस्य सहपाठिनः तम् नीत्वा उपचारं कृतवन्तः ।

शिष्यः स्वस्थः सन् गुरुं पृच्छति – गुरो ! गजः भगवतस्वरूपः, स कथम् इत्थं कृतवान् ? गुरुः पृष्ठवान् – हस्तिपकः अपि भगवतस्वरूपः । तस्य वचनं कथं न श्रुतम् ? स च कथितवान्- वत्स ! सर्वजलं न गङ्गाजलम् । समुद्र – जलम् अपि जलं किन्तु न पानयोग्यम् । अतएव सज्जनः असज्जनः इति भेदः अस्ति । अतः तद्भेदं ज्ञात्वा एव कार्यं सम्पादनीयम् । ज्ञानं भारः क्रियां विना ।

प्रश्नाः
१ । एकेन वाक्येन उत्तरं लिखत ।
(क) गुरुः शिष्यान् किम् उपदिष्टवान् ?
(ख) शिष्यः धावनार्थं कथं विमुखाः जातः ?
(ग) गंजः शिष्यस्य कां दशां कृतवान् ?
(घ) संज्ञां प्राप्य शिष्यः गुरुं किं पृष्ठवान् ?
(ङ) गुरुः कीदृशम् उत्तरं दत्तवान् ?
(च) मार्गे कीदृशः गजः आगतवान् ?
(छ) अन्ये शिष्याः आहतस्य शिष्यस्य किं कृतवन्तः ?
ଉତ୍ତର :
(କ) ଗୁରୁ ଶିଷ୍ୟାନ୍ ଉପଦିଷ୍ଟବାନ୍ – ସର୍ବପ୍ରାଣିଷ୍ଣୁ ଭଗବାନ୍ ଅସ୍ଥି । ଅତଃ ସମଭାବ ସର୍ବତ୍ର ଦର୍ଶନୀୟ ।
(ଖ) ସ ଶିଷ୍ୟ ଚିତବାନ୍ – ଗଜଃ ଭଗବତସ୍ୱରୂପଃ, ଅତଃ ଧାବନାର୍ଥୀ ଡଃ ବିମୁଖ ଜାତଃ ।
(ଗ) ଗଜଃ ଶୁଶ୍ୟା ଶିଷ୍ୟମ୍ ଉତ୍‌କ୍ଷିପ୍ୟ ଦୂରେ ନିକ୍ଷିପ୍ତବାନ୍, ଯେନ ସ ଆହତଃ ଚେତନାହୀନଃ ଜାତଃ ।
(ଘ) ସଂଜ୍ଞା ପ୍ରାପ୍ୟ ଶିଷ୍ୟ ଗୁରୁ – ପୃଷ୍ଟବାନ୍ ଗୁରେ ! ଭଗବତଃସ୍ୱରୂପ, ସ କଥମ୍ ଇଡିଂ କୃତବାନ୍ ।
(ଙ) ଉତ୍ତରଣ ଗୁରୁ ଶିଷ୍ୟ ପୃଷ୍ଟବାନ୍ – ହସ୍ତପକଃ ଅପି ଭଗବତସ୍ଵରୂପଃ, ପରନ୍ତୁ ତସ୍ୟ ବଚନଂ କଲଂ ନ ଶ୍ରୁତମ୍ ?
(ଚ) ମାର୍ରେ ଏକ ମଦୋନ୍ଵିତଃ ଗଜଃ ଆଗତବାନ୍ ।
(ଛ) ଅନ୍ୟ ଶିଷ୍ୟ ଆହତସ୍ୟ ଶିଷ୍ୟସ୍ୟ ଉପଚାରଂ କୃତବନ୍ତଃ ।

ଅନୁଚ୍ଛେଦ – ୧୧

पुरा कश्चित् चित्रकलाप्रियः नृपः आसीत् । सः कलाकारान् सम्मानयति स्म । एकदा द्वौ चित्रकरौ आगतौ । एकः कथितवान् – अहं महाभारतचित्रं करोमि । तदर्थं दशवर्षाणि उपेक्षितानि । द्वितीयः कथितवान् – अहं गुप्तं किमपि चित्रं रचयामि । तदर्थम् अनुमतिः दीयते चेत् स्वकलाम् अन्ते दर्शयामि । तत्र भित्तिद्वयं परस्परम् अभिमुखम् अस्ति । एकस्यां प्रथमः महाभारतचित्रं करोतु । द्वितीयः अपरत्र लिखतु इति राजादेशः आसीत् । एवं दशवर्षाणि व्यतीतानि । चित्रोन्मोचनस्य कालः आगतः । पूर्वम् राजा प्रथमस्य चीत्रं दृष्टवान् । स महाभारतस्य चित्रं विलोक्य चमत्कृतः । अद्भुतां कलां प्रशंसितवान् ।

द्वितीयः राजसमिपम् आगत्य उक्तवान् – महाराज ! मम चित्रमपि सम्पन्नम् । जवनिकाम् अपसारयतु भवान् । तत्रापि प्रथमस्य चित्रस्य अविकलं रूपं दृश्यते । कोऽपि भेदः न ज्ञायते । राजा कारणं पृष्टवान् । द्वितीय: चित्रकरः विनीतं निवेदितवान्, महाराज ! न मया चित्रं लिखितम् । केवलं दशवर्षाणि भित्तेः संस्कारः कृतः । तेन भित्तिः दर्पण इव दृश्यते । यत्र चित्रम् अविकलं प्रतिफलितं दृश्यते । राजा उभयोः कलाकारयोः पटुतां विलोक्य पारितोषिकं दत्तवान् । भित्तिः यथा निर्मला तथैव मनः निर्मलं चेत् तत्र आदर्शपुरुषाणां चरितानि अपि प्रतिफलितानि भविष्यन्ति ।

प्रश्ना:
एकेन वाक्येन उत्तरं लिखत ।
(क) प्रथम : चित्रकरः किं कथितवान् ?
(ख) द्वितीय: चित्रकरः किं निवेदितवान् ?
(ग) द्वितीयस्य कीदृशीं कलां राजा दृष्टवान् ?
(घ) द्वितीयः चित्रकरः किं कृतवान् ?
(ङ) अत्र का नीतिशिक्षा लभ्यते ?
(च) पुरा कीदृशः नृपः आसीत् ?
(छ) चित्रसम्पादने कति वर्षाणि व्यतीतानि ?
ଉତ୍ତର :
(କ) ପ୍ରଥମଃ ଚିତ୍ରକରଃ କଥ୍ତବାନ୍ – ଅହଂ ମହାଭାରତଚିତ୍ର କରୋମି, ତଦର୍ଥ ଦଶବର୍ଷାଣି ଅପେକ୍ଷିତାନି ।
(ଖ) ଦ୍ବିତୀୟତଃ ଚିତ୍ରକର ନିବେଦିତବାନ୍ – ଅହଂ ଗୁପ୍ତ କିମପି ଚିତ୍ର ରଚୟାମି, ତଦର୍ଥମ୍ ଅନୁମତଃ ଦୀୟତେ ଚେତ୍ ସ୍ଵକଳାମ୍ ଅନ୍ତେ ଦର୍ଶୟାମି ।
(ଗ) ଦ୍ବିତୀୟ ଚିତ୍ରକରସ୍ୟ ପ୍ରଥମଚିତ୍ରସ୍ୟ ଅବିକଳଂ ରୂପଂ ରାଜା ଦୃଷ୍ଟବାନ୍ ।
(ଘ) ଦ୍ବିତୀୟ ଚିତ୍ରକରଃ ଚିତ୍ର ନ ଲିଖ୍ତବାନ୍; କେବଳଂ ଦଶବର୍ଷାଣି ଭିତ୍ତେ ସଂସ୍କାରଃ କୃତବାନ୍ ।
(ଙ) ଅତ୍ର ନୀତିଶିକ୍ଷା ଲଭ୍ୟତେ ଯତ୍ – ଭିଭିଂ ଯଥା ଚରିତାନି ଅପି ପ୍ରତିଫଳିତାନି ଭବିଷ୍ୟନ୍ତ ।
(ଚ) ପୁରା କଶ୍ଚିତ୍ ଚିତ୍ରକଳାପ୍ରିୟ ନୃପଃ ଆସୀ ।
(ଛ) ଚିତ୍ର ସମ୍ପାଦନେ ଦଶବର୍ଷାଣି ବ୍ୟତୀତାନୀ ।

ଅନୁଚ୍ଛେଦ – ୧୨

एकदा कश्चिद् वणिक् व्यापारनिमित्तम् उष्ट्रेण यात्रां कृतवान् । एवं मार्गे गमनकाले रात्रिः अभवत् । ग्रामः दूरे आसीत् । किमपि आश्रयस्थलं न प्राप्तवान् । रात्रियापनार्थं स स्वशिबिरं स्थापितवान् ।

समीपस्थे स्कम्भे उष्ट्रस्य बन्धनं कृतवान् । रात्रौ आहारं कृत्वा निद्रां गतवान् । गभीररात्रौ शीतं प्रबलमभवत् । उष्ट्रः शीतम् असहमानः स्वामिनं प्रार्थयमास – स्वामिन्, शीतम् असह्यम् । शिबिरस्य कोणे स्वमुखं स्थापयामि । कृपां करोतु भवान् । दयालुः स्वामी अनुमतिं दत्तवान् । अनन्तरं ग्रीवाप्रवेशया अनुमतिं याचितवान् । अनुमतिः प्राप्ता । ततः स्वपादप्रवेशार्थम् उष्ट्रः प्रार्थितवान् । एवं उष्ट्रः क्रमशः सकलं शरीरं तत्र प्रावेशयत् । वहिर्गमनाय स्वामिनं निर्दिष्टवान् यतः तत्र द्वयोः कृते स्थानं नासीत् । कुण्ठितं स्वामिनं विलोक्य उष्ट्रः तं पादेन ताड़यित्वा वहिष्कृतवान् । संचेतनो वणिधु चिन्तयति- आदौ एव दुर्जनः दूरे स्थापनीयः नोचेत् विपत्तिः आगमिष्यति ।

प्रश्ना:
एकेन वाक्येन उत्तरं लिखत ।
(क) गमनकाले रात्रौ वणिक् किं कृतवान् ?
(ख) उष्ट्रबन्धनानन्तरं वणिक् किं कृतवान् ?
(ग) प्रथमम् उष्ट्रः स्वामिनं किं प्रार्थितवान् ?
(घ) मुखप्रवेशानन्तरम् उष्ट्रः किं कृतवान् ?
(ङ) क्रमशः उष्ट्रः किं कृतवान् ?
(च) वणिक् केन यात्रां कृतवान् ?
(छ) कुत्र वणिक् उष्ट्रस्य बन्धनं कृतवान् ?
ଉତ୍ତର :
(କ) ଗମନକାଳେ ରାତ୍ରୈ ବଣିକ୍ ରାତ୍ରିଯାପନାର୍ଥୀ ସ୍ୱଶିବିରଂ ସ୍ଥାପିତବାନ୍ ।
(ଖ) ଉଷ୍ଟ୍ରବନ୍ଧନାନ୍ତରଂ ବଣିକ୍ ରାତ୍ରୈ ଆହାରଂ କୃତ୍ୱା ନିଦ୍ରାଗତବାନ୍ ।
(ଗ) ପ୍ରଥମମ୍ ଉଷ୍ଟ୍ରୀ ଶୀତମ୍ ଅସହମାନଃ ସ୍ଵାମିନଂ ପ୍ରାର୍ଥୟାମାସ – ସ୍ବାମିନ୍, ଶୀତମ୍ ଅସହ୍ୟମ୍, ଶିବିରସ୍ୟ କୋଣେ କୃପୟା ସ୍ଵମୁଖ୍ୟ ସ୍ଥାପନାର୍ଥମ୍ ଅନୁମତଂ ଦଦାତୁ ।
(ଘ) ମୁଖ ପ୍ରବେଶାନନ୍ତରମ୍ ଉଷ୍ଟ୍ରୀ ଗ୍ରୀବାପ୍ରବେଶାୟ ଅନୁମତି ଯାଚିତବାନ୍ ।
(ଙ) ଉଷ୍ଟ୍ର କ୍ରମଶଃ ସକଳଂ ଶରୀରଂ ଶିବିରମଧ୍ୟ ପ୍ରାବେଶୟତ୍ ।
(ଚ) ବଣିକ୍ ଉଷ୍ଟେଣ ଯାତ୍ରା କୃତବାନ୍ ।
(ଛ) ବଣିକ୍ ସ୍କମ୍ଭେ ଉଷ୍ଟ୍ରସ୍ୟ ବନ୍ଧନଂ କୃତବାନ୍ ।

ଅନୁଚ୍ଛେଦ – ୧୩

कस्मिंश्चिदधिष्ठाने देवशमी इति जनः प्रतिवसति स्म । तस्य भार्या सुतश्च आस्ताम् । तस्य गृहे नकुलशिशुः अपि आसीत् । सुतंवत्सला माता सुतेन सह नकुलम् अपि पोषयामास । एकदा सा जलकुम्भम् आदाय जलार्थं तडागं गतवती । सा गृहरक्षणार्थं देवशर्मााणम् उक्तवती । देवशर्मा निमन्त्रणम् आसाद्य सत्वरं निर्गतः । अत्रान्तरे दैववशात् कृष्णसर्पो विलान्निष्क्रान्तः । नकुलशिशुः भ्रातुः रक्षार्थं सर्पेण सह युद्धं कृत्वा तं खण्डशः कृतवान् ।

माता तड़ागान् आगत्य नकुलशिशुं रुधिरक्लिन्नमुखं विलोक्य शङ्कितचित्ता । अनेन दुरात्मना मे सुतो भक्षितः । इति विचिन्त्य कोपात् तस्योपरि तं जलकुम्भं निक्षिप्तवती । गृहाभ्यन्तरम् आगत्य सुतं सुप्तं दृष्टवती । समीपे कृष्णसर्पं खण्डशः कृतम् अवलोक्य पुत्रकल्पनकुलस्य वधशोकेन आत्माशिरो वक्षः स्थलं च ताडितवती । अतः सुष्षूच्यते अपरीक्ष्य न कर्त्तव्यम् । अपि च सहसा विदधीत न क्रियाम् ।

प्रश्ना:
एकेन वाक्येन उत्तरं लिखत ।
(क) देवशर्मणः गृहे के आसन् ?
(ख) देवशर्मणः भार्या कस्य कस्य पोषणं कृतवती ?
(ग) देवशर्मपत्नी तडागं कथं गतवती ?
(घ) नकुलशिशुः देवशर्मणः पुत्रं कथं रक्षितवान् ?
(ङ) देवशर्मभार्या नकुलशिशुं दृष्ट्वा किं कृतवती ?
(च) सा कथं शोचनां कृतवती ?
(छ) अन का नीतिशिक्षा लभ्यते ?
ଉତ୍ତର :
(କ) ଦେବଶର୍ମଶଃ ଗୃହେ ତସ୍ୟ ଭାର୍ଯ୍ୟା, ସୁତଃ ନକୁଳଶିଶୁ ଚ ଆସନ୍ ।
(ଖ) ଦେବଶର୍ମଶଃ ଭାର୍ଯ୍ୟା ସୁତେନ ସହ ନକୁଳମ୍ ଅପି ପୋଷଣଂ କୃତବତୀ ।
(ଗ) ଦେବଶର୍ମପତ୍ନୀ ତଡ଼ାଗଂ ଜଳାର୍ଥୀ ଗତବତୀ ।
(ଘ) ନକୁଳଶିଶୁ ସର୍ପଣ ସହ ଯୁଦ୍ଧ କୃତାଂ ତଂ ଖଣ୍ଡଶଃ କୃତବାନ୍ ଦେବଶର୍ମଶଃ ପୁନଃ ରକ୍ଷିତବାନ୍ ଚ ।
(ଙ) ଦେବଶର୍ମଭାର୍ଯ୍ୟା ନକୁଳଶିଶୋ ରୁଧକ୍ଲିନ୍ନମୁଖ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟା ଶଙ୍କିତଚିତ୍ତା ଅନେନ ଦୁରାତ୍ମନା ମେ ସୁତଃ ଭକ୍ଷିତଃ ଇତି ବିଚିତ୍ୟ କୋପାତ୍ର ତସ୍ୟାପରି ତଂ ଜଳକୁମ୍ଭ ନିକ୍ଷିପ୍ତବତୀ ।
(ଚ) ଗୃହାଭ୍ୟନ୍ତରେ ସୁତଂ ସୁପ୍ତ ଦୃଷ୍ଟା ସମୀପେ କୃଷ୍ଣସପିଂ ଖଣ୍ଡଶଃ କୃତମ୍ ଅବଲୋକ୍ୟ ପୁତ୍ରକଳ୍ପ ନକୁଳସ୍ୟ ବଧଶୋକେନ ଆତ୍ମଶିରୋ ବୟଃସ୍ଥଳଂ ଚ ତାଡ଼ୟିତ୍ଵ ସା ଶୋଚନା କୃତବତୀ ।
(ଛ) ଅତ୍ର ନୀତିଶିକ୍ଷା ଲଭ୍ୟତେ ଯତ୍ – ‘ଅପରୀକ୍ଷ୍ୟ ନ କର୍ତ୍ତବ୍ୟମ୍ ‘ , ଅପିଚ ସହସା ବିଦଧୀତ ନ କ୍ରିୟାମ୍ ।

ଅନୁଚ୍ଛେଦ – ୧୪

सर्वे मानवाः न समाऩाः । केचन कुटिला : दुर्जनाः । केचन सरलाः सज्जनाः । मानवस्य यथार्थदृष्टेः अभावेन सत्प्रकृतयः तथा न प्रतीयन्ते । दुर्जनाः अपि मध्यारूपम् अभिनयन्तः सरलस्वभावाः विभासन्ते । तस्मात् आपातप्रतीयमानं रूपं न सहसा विश्वसनीयम् । कस्यापि विषये विना विवेकं मतं न पोषणीयम् । एकदा कश्चित् साधुः भिक्षासंग्रहार्थं कमपि ग्रामं गच्छति स्म । कस्मिंश्चिद् गोचरे भ्रमतः तस्य दृष्टिपथं कोऽपि मेषः आगतः ।

विचित्रवेषं साधुं विलोक्य भृशं कुपितः स मस्तकम् अवनमयन् प्रचण्डघाताय कतिचित्पदानि पश्चाद् गतवान् । साधुः तस्य ईदृशं व्यवहारं दृष्ट्वा व्यचारयत् – अहो साधुस्वभावः शिष्टश्च अयं प्राणी । पुण्यनिधिं मां दृष्ट्वा एव गुणज्ञः अयम् अभिवादनाय स्वमस्तकम् अवनमयति । तस्मिन्नेव क्षणे तं प्रचण्डम् अभ्यसरत् मेषः । एकेनैव मेषमुण्डाघातेन साधुः भूमौ अलुठत् । अपात्रेषु उञ्चमतपोषणं दुर्गतिकारणमेव ।

प्रश्ना:
एकेन वाक्येन उत्तरं दत्त ।
( क ) मानवाः कीदृशाः सन्ति ?
(ख) सत्प्रकृतयः तथा कथं न प्रतीयन्ते ?
(ग) कीदृशं रूपं सहसा न विश्वसनीयम् ?
(घ) मेषः साधोः दृष्टिपथं कथम् आगतः ?
(ङ) साधुं विलोक्य मेषः कीदृशीं प्रतिक्रियां प्रदर्शितवान् ?
(च) के मिथ्यारूपम् अभिनयन्ति ?
(छ) किं रूपं सहसा न विश्वसनीयम् ?
ଉତ୍ତର :
(କ) ସର୍ବେ ମାନବାଃ ନ ସମାନଃ, କେଚନ କୁଟିଳା ଦୁର୍ଜନାଃ କେଚନ ସରଳା ସଜନାଃ ଚ ସନ୍ତି ।
(ଖ) ମାନବସ୍ୟ ଯଥାର୍ଥ ଦୃଷ୍ଟି ଅଭାବେନ ସତ୍ତ୍ଵେ ପ୍ରକୃତୟଃ ତଥା ନ ପ୍ରତୀୟନ୍ତେ ।
(ଗ) ଆପତ ପ୍ରତୀୟମାନଂ ରୂପଂ ସହସା ନ ବିଶ୍ବସନୀୟମ୍ ।
(ଘ) କଟିଂଶ୍ଚିତ୍ ଗୋଚରେ ଭ୍ରମତଃ ସାଧୋ ଦୃଷ୍ଟିପଥ୍ୟ କୋଽପି ମେଷ ଆଗତଃ ।
(ଙ) ସାଧୁ ବିଲୋକ୍ୟ ଭୃଶଂ କୁପିତଃ ସ ମେଷ ମସ୍ତକମ୍ ଅବନମୟନ୍ ପ୍ରଚଣ୍ଡଘାତାୟ କତିଚିତ୍ ପଦାନି ପଶ୍ଚାତ୍ ଗତବାନ୍ ।
(ଚ) ଦୁର୍ଜନା ମିଥ୍ୟାରୂପମ୍ ଅଭିନୟନ୍ତ ।
(ଛ) ଆପାତପ୍ରତୀୟମାନଂ ରୂପଂ ସହସା ନ ବିଶ୍ଵସନୀୟମ୍ ।

ଅନୁଚ୍ଛେଦ – ୧୫

कस्मिंश्चिद् राज्ये महेन्द्रो नाम भूपतिः आसीत् । स न्यायशीलः उदारः च । एकदा स मन्त्रिभिः सह राज्यस्य परिक्रमां करोति स्म । तत्र स दृष्टवान् यत् कश्चिद् वृद्धः माली उपवने क्षुद्रम् आम्रतरुं रोपयति । राजा तद् उपवनं गतवान् । तं मालिनं पृष्टवान् – किं त्वम् अत्र सेवकः अथवा स्वामी । माली उक्तवान् – नाहं कुत्र सेवारतः । इदम् उपवनं मम पूर्वजानां पितृपितामहानाम् । राजा अवदत् – किं त्वं चिन्तयसि, अस्य वृक्षस्य फलभक्षणस्य त्वं जीविष्यसि ?

आम्रवृक्षः महता कालेन फलम् ददाति इति प्रसिद्धम् । वृद्धमाली नरपतेः वचनं श्रुत्वा अकथयत् – अहं येभ्यः वृक्षेभ्यः फलानि आस्वादयामि ते वृक्षाः न मया रोपिताः । अन्यरोपितवृक्षाणां फलानि अहं भक्षयामि । अहमपि अन्यस्य हेतोः फलवृक्षं रोपयामि । फलवृक्षरोपणे परार्थता हि अस्माकं चिराचरिता नीति: । न कोऽपि स्वयं स्वार्थाीय वृक्षं रोपयति । नरपतिः मालिनः श्लाध्येन विचारेण सन्तुष्टः तं पुरस्कारैः संवर्धितवान् ।

प्रश्नाः
एकेन वाक्येन उत्तरं लिखत ।
(क) भूपतिः कीदृशः आसीत् ?
(ख) राज्यभ्रमणकाले राजा किं दृष्टवान् ?
(ग) राजा मालिनं किं पृष्टवान् ?
(घ) माली राजानं किम् उक्तवान् ?
(ङ) आम्रवृक्षस्य फलदानविषये किं प्रसिद्धम् ?
(च) अत्र का नीतिशिक्षा लभ्यते ?
(छ) भूपतेः नाम किम् ?
ଉତ୍ତର :
(କ) ଭୂପତିଃ ନ୍ୟାୟଶୀଳ ଉଦାରଃ ଚ ଆସୀତ୍ ।
(ଖ) ରାଜ୍ୟଭ୍ରମଣକାଳେ ରାଜା ଦୃଷ୍ଟବାନ୍ ଯତ୍ କଶ୍ଚିତ୍ ବୃଦ୍ଧ ମାଳୀ ଉପବନେ କ୍ଷୁଦ୍ରମ୍ ଆମ୍ରତରୁ ରୋପୟତି ।
(ଗ) ରାଜା ମାଳିନଂ ପୃଷ୍ଟବାନ୍— କିଂ ତ୍ୱମ୍ ଅତ୍ର ସେବକଃ ଅଥବା ସ୍ଵାମୀ ।
(ଘ) ମାଳୀ ରାଜାନମ୍ ଉକ୍ତବାନ୍— ନାହଂ କୁତ୍ର ସେବାରତଃ । ଇଦମ୍ ଉପବନଂ ମମ ପୂର୍ବଜାନାଂ ପିତୃପିତାମହାନାମ୍ ।
(ଙ) ଆମ୍ରବୃକ୍ଷ ମହତା କାଳେନ ଫଳଂ ଦଦାତି ଇତି ପ୍ରସିଦ୍ଧମ୍ ।
(ଚ) ଅତ୍ର ନୀତିଶିକ୍ଷା ଲଭ୍ୟତେ ଯତ୍ – ‘ଫଳବୃକ୍ଷରୋପଣେ ପରାର୍ଥତା ହି ଅସ୍ମାକଂ ଚିରାଚରିତା ନୀତିଃ ।
(ଛ) ଭୂପତଃ ନାମ ମହେନ୍ଦ୍ର ଆସୀତ୍ ।

ଅନୁଚ୍ଛେଦ – ୧୬

कस्मिंश्चिद् वने सिंहः व्याघ्रः च आस्ताम् । सिंहः क्रमशः वृद्धः संजातः । व्याघ्रः कनीयान् सवलः च आसीत् । वृद्धात् अपि सिंहात् व्याघ्रः बिभेति । सिंहो वृद्धोपि व्याघ्रापेक्षया बलीयान् । अतः व्याघ्रः सिंहेन सह मैत्रीं कृत्वा अतिष्ठत् । कदाचित् वनमध्ये ताभ्यां किञ्चिदपि भोजनं नासादितम् । उभौ वुभुक्षया पीडितौ । सौभाग्यात् एकदा समक्षं चरन्तं क्षुद्रं हरिणं तौ दृष्टबन्तौ । व्याघ्र उक्तवान् अंहं द्रुतचलने समर्थः । अतः अहं हरिणं धरामि । भबान् नालीबन्धोपरि सावधानं तिष्ठतु । येन तेन मार्गेण हरिणः द्रुतधावनं कृत्वा आत्मानं न गोपयेत् । सिंहः तथा कृतवान् । व्याघ्रः हरिणम् अभ्यपतत् तं च धृतवान् ।

सिंहःव्याघ्रः च उभौ क्षुधार्तौ । आहारास्तु स्वल्पः । उभयोः तद्भक्षणे लोभः जातः । व्याघ्रः उक्तवान्- स्वयम् अहम् हरिणं धृतवान् । अतः स ममैव भक्षणीयः । सिंहः उक्तवान् – अहं पशुपतिः वनराजः । अतः स मम आहारः । त्वं चलनसमर्थः, अतः धावित्वा अन्य जन्तुं गृहाण । एवं द्वयोर्मध्ये विवादः जातः । आहारं त्वक्त्वा परस्परम् आक्रमणं कृतवन्तौ । नखैः दशनैः च परस्पराघातेन क्षतौ रक्ताक्तौ उभौ निश्चलौ संजातौ । एकः शृगालः एतद् दृश्यं गुप्तं पश्यति स्म । स वहिरागत्य हरिणं स्वदशनमध्ये स्थापयित्वा द्रुतं पलायितवान् ।

अतः सुष्षूच्यते दृयोर्विवादे तृतीयस्य लाभः । यत्र बन्धुता सहयोगश्च तत्र कदापि भेदभावः विवादः वा न स्पृहणीयः ।

प्रश्ना:
एकेन वाक्येन उत्तरं लिखत ।
(क) व्याघ्रः वलवान् अपि कथं वृद्धात् सिंहात् बिभेति ?
(ख) व्याघ्रः किं कृत्वा अतिष्ठत् ?
(ग) सिंहः कथं नालीबन्धोपरि तिष्ठेत् ?
(घ) व्याघ्रः किं कृत्वा हरिणं धृतवान् ?
(ङ) आहारं स्वायत्तं कृत्वा व्याघ्रः किम् उक्तवान् ?
(च) सिंह: व्याघ्रं किम् उक्तवान् ?
(छ) उभौ कथं निश्चलौ जातौ ?
ଉତ୍ତର :
(କ) ସିଂହ ବୃଦ୍ଧାଽପି ବ୍ୟାଘ୍ରାପେକ୍ଷୟା ବଳୀୟାନ୍, ଅତଃ ବ୍ୟାଘ୍ର ବଳବାନ୍ ଅପି ବୃଦ୍ଧସିଂହାତ୍ ବିଭେତି ।
(ଖ) ବ୍ୟାଘ୍ର ସିଂହନ ସହ ମୈତ୍ରୀ କୃତ୍ଵା ଅତିଷ୍ଠତ୍ ।
(ଗ) ଯେନ ତେନ ମାର୍ଗଣ ହରିତଃ ଦ୍ରୁତଧାବିତ୍ରା ଆତ୍ମାନଂ ନ ଗୋପୟେତ୍ ଅତଃ, ସିଂହଃ ସାବଧାନଂ ନାଳୀବନ୍ଦୋପରି
(ଘ) ବ୍ୟାଘ୍ର ହରିଣମ୍ ଅଭ୍ୟପତତ୍ ତଂ ଚ ଧୃତବାନ୍ ।
(ଙ) ଆହାରଂ ସ୍ଵାୟତଂ କୃତ୍ୱା ବ୍ୟାଘ୍ର ଉକ୍ତବାନ୍ – ସ୍ବୟମ୍ ଅହଂ ହରିଣଂ ଧୃତବାନ୍ । ଅତଃ ସ ମମିବ ଭକ୍ଷଣୀୟ ।
(ଚ) ସିଂହଃ ବ୍ୟାଘ୍ରମ୍ ଉକ୍ତବାନ୍– ଅହଂ ପଶୁପତିଃ ବନରାଜଃ, ଅତଃ ସ ସମ ଆହାରଃ । ତଂ ଚଳନସମର୍ଥ, ଅତଃ ଧାବିତ୍ଵା ଅନ୍ୟ ଜନ୍ତୁ ଗୃହାଣ ।
(ଛ) ପରସ୍ପରମ୍ ଆକ୍ରମଣଂ କୃତବରୌ ତୌ ନଖି ଦଶତିଃ ଚ ପରସ୍ପରାଘାତନେ କ୍ଷତୌ ରକ୍ତାଭୌ ଉଭୌ ନିଶ୍ଚନୌ ।

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Solutions Grammar ବିଭିନ୍ନ ପରୀକ୍ଷାରେ ପଡ଼ିଥିବା ବାକ୍ୟମାନଙ୍କର ସଂସ୍କୃତାନୁବାଦ Textbook Exercise Questions and Answers.

CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Grammar ବିଭିନ୍ନ ପରୀକ୍ଷାରେ ପଡ଼ିଥିବା ବାକ୍ୟମାନଙ୍କର ସଂସ୍କୃତାନୁବାଦ Question Answer

1. पत्यानां (5) वाक्यानां संस्कृतेन अनुवादं कुरुत :

(क) In what region does the sun set?
କେଉଁ ଦିଗରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଅସ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ?

(ख) I saved you from that danger.
ମୁଁ ତୁମକୁ ସେହି ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା କଲି ।

(ग) Three boys have gone to the festival.
ତିନିଜଣ ବାଳକ ମେଳାକୁ ଗଲେ ।

(घ) He cut the tree with an axe.
ସେ କୁରାଢ଼ିରେ ଗଛଟିକୁ ହାଣିଲା ।

(ङ) Hari got angry with the servant.
ହରି ଚାକର ଉପରେ ରାଗିଲା ।

(च) The girl is singing sweet song.
ଝିଅଟି ମଧୁର ଗୀତ ଗାଉଛି ।

(छ) The disciple shows respect to the preceptor.
ଶିଷ୍ୟ ଗୁରୁଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଉଛି ।

(ज) This is the biggest tree in the garden.
ବଗିଚାରେ ଏହା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଗଛ ।
उत्तर:
(क) କସ୍ୟା ଦିଶି ସୂର୍ଯ୍ୟ ଅସ୍ତଂ ଭବତି ?
(ख) ଅହଂ ତାଂ ତସ୍ୟା ବିପଦଃ ଅରକ୍ଷମ୍ ।
(ग) ତ୍ରୟଂ ବାଳକା ମେଳାସ୍ଥଳମ୍ ଅଗଚ୍ଛନ୍ ।
(घ) ଡଃ କୁଠାରେଣ ବୃକ୍ଷମ୍ ଅଛିନ୍ନତ୍ ।
(ङ) ହରି ଭୂତ୍ୟାୟ ଅକୁତ୍ ।
(च) ବାଳିକା ମଧୁରଂ ଗୀତଂ ଗାୟତି ।
(छ) ଶିଷ୍ୟ ଗୁରବେ ସମ୍ମାନଂ ଜ୍ଞାପୟତି ।
(ज) ଉଦ୍ୟାନେ ଅୟଂ ସର୍ବବୃହତ୍ ବୃକ୍ଷ ।

2. संस्कृतेन पञ्चानां (5) अनुवादं कुरुत |

(a) Time waits for none.
ସମୟ କାହାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରେ ନାହିଁ ।

(b) He who makes best use of time, prospers.
ଯିଏ ସମୟର ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ ଉପଯୋଗ କରେ, ସେ ଉନ୍ନତି କରେ ।

(c) But those who waste their time in vain, suffer from poverty and starvation.
କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ ବୃଥାରେ ସମୟ ନଷ୍ଟ କରନ୍ତି, ସେମାନେ ଅନାହାର ତଥା ଦାରିଦ୍ର୍ୟରେ ସଢ଼ିଥା’ନ୍ତି ।

(d) Procrastination is a great foe of human life.
ଦୀର୍ଘସୂତ୍ରତା ମଣିଷ ଜୀବନର ବଡ଼ ଶତ୍ରୁ ।

(e) Hence we should attend to our duties and responsibilities in time.
ତେଣୁ ଆମେ ଆମର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଏବଂ ଦାୟିତ୍ୱ ଠିକ୍ ସମୟରେ କରିବା ଉଚିତ ।

(f) Some people are very lazy.
କିଛି ଲୋକ ଭାରି ଅଳସୁଆ ।

(g) They never work in time.
ସେମାନେ କେବେ ଠିକ୍ ସମୟରେ କାମ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

(h) So they suffer a lot in life.
ତେଣୁ ସେମାନେ ଜୀବନରେ ବେଶି ଦୁଃଖ ପାଆନ୍ତି ।
उत्तर:
(a) ସମୟ କସ୍ମି ନ ଅପେକ୍ଷ୍ୟତେ ।
(b) ଯଃ ସମୟସ୍ୟ ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟମ୍ ଉପଯୋଗ କରୋତି, ଡଃ ଉନ୍ନତଂ କରୋତି ।
(c) ଅପିତୁ, ଯେ ବୃଥା ସମୟଂ ନଶ୍ୟନ୍ତ, ତେ ଅନାହାରେଣ ଦାରିଦ୍ର୍ୟନ ଚ ପୀଡ଼ିତା ଭବନ୍ତି ।
(d) ଦୀର୍ଘସୂତ୍ରତା ମାନବଜୀବନସ୍ୟ ମହତ୍ ଶତ୍ରୁ ।
(e) ତତଃ ବୟମ୍ ଅସ୍ମାକଂ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଦାୟିତ୍ୱ ଚ ସମୁଚିତସମୟେନ କୁର୍ଯ୍ୟାମ୍ ।
(f) କେଚିତ୍ ଜନଃ ଅତୀବ ଆଳସ୍ୟପରାୟଣ ।
(g) ତେ କଦାପି ସମୁଚିତସମୟେନ କାର୍ଯ୍ୟ ନ କୁର୍ବନ୍ତି ।
(h) ତତଃ ତେ ଜୀବନେ ଅଧିକଂ ଦୁଃଖୀ ପ୍ରାପ୍ଲା ବନ୍ତି ।

3. संस्कृतभाषया पञ्चानां (5) वाक्यानाम् अनुवादं कुरुत :

(a) At daybreak, the sun slowly rises in the East.
ସିନ୍ଦୂରା ଫାଟିଲେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ପୂର୍ବଦିଗରେ ଉଦୟ ହୁଅନ୍ତି ।

(b) The peacock dances at the sight of the cloud in the sky.
ଆକାଶରେ ମେଘ ଦେଖ‌ିଲେ ମୟୂର ନାଚେ ।

(c) Gopabandhu was born in the village called ‘Suando’.
ଗୋପବନ୍ଧୁ ‘ସୁଆଣ୍ଡୋ’ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଲାଭ କରିଥିଲେ ।

(d) He saw me from the top of the building.
ସେ ମୋତେ କୋଠା ଉପରୁ ଦେଖୁ ।

(e) Morning walk is conducive to health.
ପ୍ରାତଃଭ୍ରମଣ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ପକ୍ଷେ ହିତକର ।

(f) Nothing on the earth lasts for ever.
ପୃଥ‌ିବୀରେ କୌଣସି ବସ୍ତୁ ଚିରକାଳ ରହେ ନାହିଁ ।

(g) Next year All-India Oriental Conference will be held at Nagpur.
ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ପ୍ରାଚ୍ୟବିଦ୍ୟା ସମ୍ମଳନ ନାଗପୁରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ।

(h) It is our prime duty to preserve and promote the environment.
ପରିବେଶର ସୁରକ୍ଷା ଓ ଉନ୍ନତିବିଧାନ ଆମର ପରମ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
उत्तर
(a) ସମାରବ୍‌ ଦିବସେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଶନଃ ଶନଃ ପୂର୍ବସ୍ୟା ଦିଶି ଉଦେତି ।
(b) ଆକାଶେ ମେଘଂ ପଶ୍ୟତି | ମେଘେ ଦୃଷ୍ଟେ ମୟୂରଃ ନୃତ୍ୟତି ।
(c) ଗୋପବନ୍ଧୁ ସୁଆଣ୍ଡୋ ଗ୍ରାମେ ଜନ୍ମଲାଭାଂ କୃତବାନ୍ ।
(d) ସ୍ଵଂ ମାଂ ପ୍ରାସାଦାତ୍ ଅପଶ୍ୟତ୍ ।
(e) ପ୍ରାତଃ ଭ୍ରମଣଂ ସ୍ଵାସ୍ଥାୟ ହିତକରମ୍ ।
(f) ପୃଥ‌ିବ୍ୟା କିଞ୍ଚିତ୍ ବସ୍ତୁ ଚିରକାଳଂ ନ ତିଷ୍ଠତି ।
(g) ଆଗାମୀ ସମ୍ବତ୍ସରେ ପ୍ରାଚ୍ୟବିଦ୍ୟା ସମ୍ମଳନଂ ନାଗପୁରେ ଅନୁଷ୍ଠିତଂ ଭବିଷ୍ୟତି ।
(h) ପରିବେଶସ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଉନ୍ନତିବିଧାନଂ ଚ ଅସ୍ଵାକଂ ପର୍‌ମକର୍ତ୍ତବ୍ୟମ୍ ।

4. केषाञ्चित् पंञ्चानां (5) वाक्यानां संस्कृतभाषया अनुवादं कुरुत |

(a) We sat in the shade of a tree.
ଆମେ ଗଛ ଛାଇରେ ବସିଲୁ ।
(b) Rama obeys the commands of his father.
ରାମ ବାପାଙ୍କ ଆଜ୍ଞାକୁ ମାନେ ।

(c) The children were not happy without their mother.
ମା’ ବିନା ଛୁଆମାନେ ସୁଖୀ ହେଉ ନଥିଲେ ।

(d) Sushil did not come to school yesterday.
ସୁଶୀଳ କାଲି ସ୍କୁଲକୁ ଆସି ନଥୁଲା ।

(e) The girl wishes to write a letter.
ଝିଅଟି ଚିଠି ଲେଖୁବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁଛି ।

(f) Everyone should discharge his own duty.
ସମସ୍ତେ ନିଜ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରିବା ଉଚିତ ।

(g) The sound is coming from this direction.
ଏହି ଦିଗରୁ ଶବ୍ଦ ଆସୁଛି ।

(h) We know the power of penance.
ଆମେ ତପସ୍ୟାର ଶକ୍ତି ଜାଣୁ ।
उत्तर:
(a) ବରଂ ବୃକ୍ଷଛାୟାୟାମ୍ ଉପବିଷ୍ଟବନ୍ତଃ ।
(b) ରାମଃ ପିତୁଃ ଆଦେଶଂ ମାନୟତି ।
(c) ମାତ୍ରା ବିନା ଶିଶୟଃ ସୁଖୁନଃ ନ ଅଭିବନ୍ ।
(d) ସୁଶୀତଃ ହାଃ ବିଦ୍ୟାଳୟଂ ନ ଆଗତବାନ୍ ।
(e) ବାଳିକା ପତ୍ର ଲିଖମ୍ ଇଚ୍ଛତି ।
(f) ସର୍ବେ ସ୍ଵକର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରଣୀୟମ୍ ।
(g) ଆସ୍ୟା ଦିଶଃ ଶବ୍ଦ ଆଗଚ୍ଛତି ।
(h) ବୟଂ ତପସ୍ୟାୟଃ ଶକ୍ତି ଜାନୀମଃ ।

5. पंञ्चानां (5) वाक्यानां संस्कृतभाषया अनुवादं कुरुत |
(i) ଭୁବନେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିରମାଳିନୀ ନଗରୀ ଅଟେ ।
(ii) ଭଦ୍ରକ ଓ ବାରିପଦା ମଧ୍ଯରେ ବାଲେଶ୍ଵର ।
(iii) ବାରାଣସୀ ପ୍ରାଚ୍ୟବିଦ୍ୟାର ପୀଠ ଥିଲା ।
(iv) କିଏ ଆମେରିକା ଯିବ, କୁହ ।
(v) ହରିଣ ସବୁବେଳେ ବାଘକୁ ଡରେ ।
(vi) ଛାତ୍ର ଶ୍ରେଣୀଗୃହରେ ବସିବା ଉଚିତ ।
(vii) ମନୋରଞ୍ଜନକୁ ଏକ ବସ୍ତ୍ର ଦିଅ ।
उत्तर:
(i) ଭୁବନେଶ୍ଵରଂ ମନ୍ଦିରମାଳିନୀ ନଗରୀ ଭବତି ।
(ii) ଭଦ୍ରକଂ ବାରିପଦା ଚ ଅନ୍ତରା ବାଲେଶ୍ଵରମ୍
(iii) ବାରାଣସୀ ପ୍ରାଚ୍ୟବିଦ୍ୟାୟା ପୀଠମ୍ ଆସୀତ୍ ।
(iv) କଃ ଆମେରିକାଂ ଗମିଷ୍ୟତି, ବଦ ?
(v) ମୃଶଃ ସଦା ବ୍ୟାଘ୍ରାତ୍ ବିଭେତି ।
(vi) ଛାତ୍ର ଶ୍ରେଣୀଗୃହେ ଉପବିଶେତ୍ ।
(vi) ମନୋରଞ୍ଜନାୟ ଏବଂ ବରଂ ଦେହି ।

6. पंञ्चानां (5) वाक्यानां संस्कृतभाषया अनुवादं कुरुत |
(i) ସେ ଆଜି କଟକ ଯିବ ।
(ii) ମୁଁ କଲେଜ ହତାରେ ମଧୁକୁ ବୁଲୁଥିବାର ଦେଖିଲି ।
(iii) ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ସହିତ ମୁଁ ଏକମତ ଅଟେ ।
(iv) ମୁଁ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଖିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁଛି ।
(v) ଭଗବାନ୍‌ ଆପଣଙ୍କର ମଙ୍ଗଳ କରନ୍ତୁ ।
(vi) ସତ୍ୟ ଏବଂ ସରଳତା ମହାନ୍ ଗୁଣ ।
(vii) ଏହି ଲୋକଟି ଜଣେ ସାଧୁ ହୋଇଥିବେ ।
उत्तर:
(i) ଡଃ ଅଦ୍ୟ କଟକଂ ଗମିଷ୍ୟତି ।
(ii) ଅହଂ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟପ୍ରାଙ୍ଗଣେ ଭ୍ରମରଂ ମଧୁମ୍ ଅପଶ୍ୟମ୍ ।
(iii) ଅନେନ ପ୍ରସ୍ତାବେନ ସହ ଅହମ୍ ଏକମତଂ ଭବାମି ।
(iv) ଅହଂ ଚନ୍ଦ୍ର ଦ୍ରଷ୍ଟୁମ୍ ଇଚ୍ଛାମି ।
(v) ଭଗବାନ୍ ଭବତଃ ମଙ୍ଗଳଂ କରୋତୁ ।
(vi) ସତ୍ୟ ସରଳତା ଚ ମହାନ୍ ଗୁନଃ ।
(vi) ଅୟଂ ଜନଃ ଏକଃ ସାଧୁ ଭବେତ୍ ।

7. पंञ्चानां (5) वाक्यानां संस्कृतभाषया अनुवादं कुरुत |
(i) ଫମ୍ପା ମାଠିଆର ଶବ୍ଦ ବେଶି ।
(ii) କାଲି ମୁଁ ଫୁଟବଲ ମ୍ୟାଚ୍ ଦେଖୁଥୁଲି ।
(iii) ସକାଳେ ଘାସ ଗାଲିଚାରେ ବୁଲିବା ଉଚିତ ।
(iv) ଏବର୍ଷ ବାତ୍ୟା କ୍ଷତି ଘଟାଇଲା ।
(v) ବାପା ମୋ ପାଇଁ କମ୍ପ୍ୟୁଟର କିଣିଲେ ।
(vi) ବିପଦରେ ଆତ୍ମରକ୍ଷା ସର୍ବପ୍ରଥମେ କରିବ ।
(vii) ନିଜର ପଡ଼ୋଶୀକୁ ଭଲ ପାଅ ।
उत्तर:
(i) ଅର୍ଧା ଘଟୋ ଘୋଷମୁପେତି ନୂନମ୍ ।
(ii) ହଂ ଅହଂ ପାଦକନ୍ଦୁକ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମ୍ ଅପଶ୍ୟମ୍ ।
(iii) ପ୍ରାତଃ ତୃଣାସ୍ତରେଣ ଭ୍ରମେତ୍ ।
(iv) ଐଷମଃ ବାତ୍ୟା କ୍ଷୟମ୍ ଅଘଟୟତ୍ ।
(v) ପିତା ମଦପିଂ ସଂଗଣକଯନ୍ତ୍ରମ୍ ଅକ୍ରୀଣତ୍ ।
(vi) ବିପଦି ଆତ୍ମରକ୍ଷଣଂ ସର୍ବାଦୌ କରିଷ୍ଯସି ।
(vii) ସ୍ବସ୍ୟ ପ୍ରତିବେଶିନେ ଗୃହୟ ।

8. पंञ्चानां (5) वाक्यानां संस्कृतभाषया अनुवादं कुरुत |
(i) ପରୋପକାର ଆତ୍ମସନ୍ତୋଷ ପ୍ରଦାନ କରେ ।
(ii) ମୋ ଭାଇ ତୁମ ପାଇଁ କ’ଣ ଆଣିବେ ?
(iii) ସିଂହ ପଶୁମାନଙ୍କର ରାଜା ବୋଲି ବିଦିତ ।
(iv) ମାଆ ଏବଂ ମାତୃଭୂମିଠାରୁ କେହି ବଡ଼ ନୁହେଁ ।
(v) ଅଜଣା ଲୋକକୁ ବିଶ୍ୱାସ କରିବା ଅନୁଚିତ ।
(vi) ଦେବତା ଏବଂ ଅସୁର କୃଷ୍ଣଙ୍କର କୃପାଲାଭ କଲେ ।
(vii) ଉତ୍ତମ ପୁସ୍ତକ ପଠନ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ହିତକର ।
उत्तर:
(i) ପରୋପକାରଃ ଆତ୍ମସନ୍ତୋଷ ପ୍ରଦଦାତି ।
(ii) ମମ ଭ୍ରାତା ତନ୍ତ୍ର କୃତେ କିମ୍ ଅନେଶ୍ୟତି ?
(iii) ସିଂହଃ ପଶୁନାଂ ରାଜା ଇତି ବିଦିତଃ ।
(iv) ଜନନୀ ଜନ୍ମଭୂମିଶ୍ଚ କୋଽପି ଗରୀୟସୀ ।
(v) ଅଜ୍ଞଜନେ ନ ବିଶ୍ୱସେତ୍ ।
(vi) ଦେବା ଅସୁରା ଚ କୃଷ୍ଣସ୍ୟ କୃପାମ୍ ଅଲଭନ୍ତ ।
(vii) ଉତ୍ତମପୁସ୍ତକସ୍ୟ ପଠନଂ ସର୍ବେଭ୍ୟ ହିତକରମ୍ ।

Odisha State Board BSE Odisha Class 9 English Grammar Book Solutions Chapter 3 Time and Tense Textbook Exercise Activity Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 English Grammar Solutions Chapter 3 Time and Tense

Time and Tense aren’t the same thing.
[Time ଓ Tense ସମାନ ଭାବ ବା ଜିନିଷକୁ ବୁଝାଏ ନାହିଁ ।]
ଯେପରି :
(i) Sasmita is getting married tomorrow. (ସସ୍ମିତାର ବିଭାଘର କାଲି ହେବ ।)
[ଏହି ବାକ୍ୟରେ ‘is getting’ Present Tense ରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛି; କିନ୍ତୁ ଭବିଷ୍ୟତ ସମୟକୁ ବୁଝାଉଛି; କାରଣ ସସ୍ମିତାର ବିଭାଘର ଭବିଷ୍ୟତରେ ହେବ ।]
(ii) The Purusottam Express leaves New Delhi at 11 P.M. today. (Future Time) [ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଏକ୍‌ସପ୍ରେସ୍ ଆଜି ରାତି ୧୧ଟାରେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ଛାଡ଼ିବ ।]
[ଏଠାରେ ‘leaves’ – Present Tense ; ତେଣୁ ଏଠାରେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଛାଡ଼ିବା ସମୟକୁ Present Simple Tense · leaves’ ଦ୍ଵାରା ସୂଚିତ କରାଯାଉଛି । ]

What is time? (Time ବା ସମୟ କ’ଣ/ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ?)
TIME is a concept which we express in terms of year, month, week, day, hours, minutes, second. [ସମୟ ଏକ ଧାରଣା ଯାହାକୁ ଆମ୍ଭେ ବର୍ଷ, ମାସ, ସପ୍ତାହ, ଦିନ, ଘଣ୍ଟା, ମିନିଟ୍, ସେକେଣ୍ଡ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶ କରୁ ।]

(i) Amit is playing cricket now. (Present Time)
(ଅମିତ୍ ଏବେ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳୁଛି ।) ( ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟ)
(ii) Amit was playing cricket yesterday. (Past Time)
(ଅମିତ୍ ଗତକାଲି କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳୁଥିଲା ।) (ଅତୀତ ସମୟ)
(iii) Amit is playing cricket tomorrow. (Future Time)
(ଅମିତ୍ ଆସନ୍ତାକାଲି କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳିବ ।) (ଭବିଷ୍ୟତ ସମୟ)

Remember :
(i) Present Time Action – At the time of the speaking of the speaker:
Example: Father is reading the paper. (ବାପା ଖବରକାଗଜ ପଢୁଛନ୍ତି ।)
[ଏଠାରେ ବକ୍ତାଙ୍କର କହିବା ସମୟରେ ପଢ଼ାଚାଲିଛି ।]
(ii) Past Time action – Before the time of the speaking of the speaker: Example : Father was reading the paper. (ବାପା ଖବରକାଗଜ ପଢୁଥିଲେ ।) [ଏଠାରେ ବକ୍ତାଙ୍କର କହିବା ପୂର୍ବରୁ ପଢ଼ା ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।]
(iii) Future Time action – After the time of the speaking of the speaker :
Example: Father is reading the paper tomorrow. (ବାପା କାଲି ଖବରକାଗଜ ପଢ଼ିବେ ।)
[ଏଠାରେ ବକ୍ତାଙ୍କର କହିବାପରେ ପଢ଼ାହେବ ।]

Remember:
Before ‘now’ – Past Time
Now – Present Time
After ‘now’ – Future Time କୁ ବୁଝାଏ ।

What is tense? (Tense କ’ଣ ବା କାହାକୁ କୁହାଯାଏ?)
TENSE is the form of the Verb that is used to express Time.
[TENSE ହେଉଛି Verb ବା କ୍ରିୟାପଦର ସେହି ରୂପ ଯାହାକୁ ସମୟକୁ ସୂଚିତ କରିବାପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ

Remember:
A VERB must have a TENSE to denote TIME. (ମନେରଖ ଏକ କ୍ରିୟାପଦର ନିଶ୍ଚୟ ଏକ tense ଥାଏ, ଯାହା ସମୟ ସୂଚିତ କରେ ।)

Examples :
(i) Father has written a novel. (Present Time) (ବାପା ଗୋଟିଏ ଉପନ୍ୟାସ ଲେଖୁଛନ୍ତି ।)
[ଏଠାରେ has written – Present Tense,
has – Helping Verb,
written – Main Verb ଅଟନ୍ତି |]
(ii) Father wrote a novel last year. (Past Time) (ବାପା ଗତବର୍ଷ ଗୋଟିଏ ଉପନ୍ୟାସ ଲେଖୁଥଲେ ।)
[ଏଠାରେ wrote – Past Tense]

Kinds of Tense (କାଳର ପ୍ରକାରଭେଦ)
Tense is of two kinds; Present Tense and Past Tense.
[କାଳ ଦୁଇପ୍ରକାରର; ଯଥା – ବର୍ତ୍ତମାନ କାଳ ଓ ଅତୀତ କାଳ]

1. Present Tense (ବର୍ତ୍ତମାନ କାଳ):
The present tense of the Verb(s) refers to the Present Time action.
[Verb(s) ବା କ୍ରିୟାପଦର Present Tense କହିଲେ Present Time ବା ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ହେଉଥୁବା କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବୁଝାଏ ।]
Examples :
(i) The players are coming onto the fields. (ଖେଳାଳିମାନେ ପଡ଼ିଆକୁ ଆସୁଛନ୍ତି ।)
(ii) The players have a lot of talents. (ଖେଳାଳିମାନଙ୍କର ବହୁତ ପ୍ରତିଭା ଅଛି ।)
(iii) The players have won the match for the country. (ଖେଳାଳିମାନେ ଦେଶପାଇଁ ମ୍ୟାଚ୍‌ ଜିତିଛନ୍ତି ।)
(iv) The players have been fielding for three hours.
(ଖେଳାଳିମାନେ ତିନିଘଣ୍ଟା ଧରି କ୍ଷେତ୍ରରକ୍ଷଣ କରୁଛନ୍ତି ।)
[ଏହି ଚାରୋଟି ବାକ୍ୟରେ ରେଖାଙ୍କିତ କ୍ରିୟାପଦଗୁଡ଼ିକ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଚାଲୁଥିବାରୁ ବା ଏଗୁଡ଼ିକ ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକୁ ସୂଚିତ କରୁଥିବାରୁ Present Tense ରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛନ୍ତି ।]

Forms of Present Tense (ବର୍ତ୍ତମାନ କାଳର ପ୍ରକାରଭେଦ)
The Present Tense has four forms (ବର୍ତ୍ତମାନ କାଳର ଚାରୋଟି ରୂପ ରହିଛି ।) :
(i) Present Simple Tense
(ii) Present Progressive/Continuous Tense
(iii) Present Perfect Tense
(iv) Present Perfect Progressive Tense

Present Simple:
Making/Formation :
(i) ‘ Be’ verb – is / am / are ( ଅଟେ, ଅଟୁ, ଅଟନ୍ତି, ଅଛି)
(ii) ‘Have’ verb – has/have ( ଅଛି, ନିଜର)
(iii) Main Verb – go / goes ( ଯାଏ, ଯାଉ, ଯା’ନ୍ତି)

Subject ବା କର୍ରା ତୃତୀୟ ପୁରୁଷ ଏକବଚନରେ ଥିଲେ :
(i) Main Verb +s (goes / takes / asks etc.)
(ii) ବାକ୍ୟ negative ବା ନାହିଁ ଅର୍ଥରେ ଥିଲେ : doesn’t + Main Verb
(iii) ବାକ୍ୟ Interrogative ବା ପ୍ରଶ୍ନ ଅର୍ଥରେ ଥିଲେ does + Main Verb
Subject ବା କର୍ତ୍ତା ପ୍ରଥମ ପୁରୁଷ ଓ ଦ୍ବିତୀୟ ପୁରୁଷ ଏବଂ ତୃତୀୟ ପୁରୁଷ ବହୁବଚନରେ ଥିଲେ :
(i) Main Verb (go / take / ask etc.)
(ii) ବାକ୍ୟ Negative ବା Interrogative ଅର୍ଥରେ ଥିଲେ : do + Main Verb (not)

First Person (ପ୍ରଥମ ପୁରୁଷ)	Second Person (ଦ୍ବିତୀୟ ପୁରୁଷ)	Third Person (ତୃତୀୟ ପୁରୁଷ)
I (ମୁଁ)	you (ତୁମେ, ତୁମ୍ଭେ	it (ଏହା)
we (ଆମ୍ଭେମାନେ)	ଆପଣ, ଆପଣମାନେ)	he, she (ସେ) Rama, Ratan, gold, book they, people, girls etc.

Use of Present Simple Tense :
(i) To refer to habitual actions :
[ଅଭ୍ୟାସଗତ ବା ବାରମ୍ବାର ଘଟୁଥିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବାକ୍ୟରେ Adverbs ବା କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣ; ଯଥା – always, very often, usually /generally, sometimes, never (କେବେ ନୁହେଁ) ଆଦି ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ :]
Examples:
(i) I go to school every day. (ଯାଏ)
(ii) Uncle often comes to our house. (ଆସକ୍ତି) (‘Uncle’ = third person singular number)
(iii) My grandfather never eats meat. (ଖାଆନ୍ତି ନାହିଁ)
(iv) Father usually goes to the office late. (ଯା’କ୍ତି) (father = third person singular number)

(ii) To talk about laws of nature, general or scientific truth
(ପ୍ରକୃତିର ନିୟମ, ସାଧାରଣ ବା ବୈଜ୍ଞାନିକ ସତ୍ୟ ଅର୍ଥରେ) :
Examples:
The sun rises (ଉଦୟ ହୁଏ) in the east.
Water boils (ଗରମ ହୁଏ) at 100°C.
Pigs eat (ଖାଇପକାନ୍ତି) everything.
Tiger is (ଅଟେ a dangerous animal.
Iron expands (ସଂପ୍ରସାରିତ ହୁଏ, ବଢ଼େ) as temperature rises.

(iii) To talk about the present or permanent state
(ବର୍ତ୍ତମାନର ଅବସ୍ଥା ବା ସ୍ଥାୟୀ ଅବସ୍ଥା ଅର୍ଥରେ):
Examples:
(i) My uncle lives (ବାସକରନ୍ତି) in Cuttack.
(ii) They have (ଅଛି) an imported car.
(iii) The Mahanadi falls into (ପଡ଼ିଛି) the Bay of Bengal.

(iv) To talk about running commentaries of sport events (ଖେଳର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷଦର୍ଶୀ ଧାରା ବିବରଣୀ ଅର୍ଥରେ):
Examples:
Zaheer bowls (ବୋଲିଂ କଲେ / ପ୍ରହାର କଲେ) to Jayasuriya and the batsman hits the ball to the boundary.

(v) To talk about the process of doing something (କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟର କରିବା ପ୍ରଣାଳୀ) :
Examples :
Lopa breaks (ଭାଙ୍ଗୁଛି) an egg and adds (ମିଶାଉଛି) salt to it.
Father washes dust off (ଧୂଳି ଝାଡ଼ୁଛନ୍ତି) the shoes.

(vi) To talk about planned future action (ଭବିଷ୍ୟତରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଯୋଜନାବଦ୍ଧ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ):
[ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭବିଷ୍ୟତକୁ ସୂଚିତ କରୁଥିବା tomorrow, next month, next Sunday ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ]
Examples :
(i) The Parliament opens (ଆରମ୍ଭ ହେବ) tomorrow.
(ii) Mini’s birthday comes off (ଆରମ୍ଭ ହେବା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ) tomorrow.
(iii) Father retires (ଅବସର ନେବେ) in 2021.

Present Progressive Tense:
Making: is/am/ are + Main Verb (+ ing)
Use :

(i) To talk about an action/situation which is in progress at the time of speaking or over a period of time (ବର୍ତ୍ତମାନର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ) :
Examples:
(i) It is raining (ବର୍ଷା ହେଉଛି) now.
(ii) Don’t disturb the girl; she is reading (ପଢୁଛି).
(iii) We are still waiting (ଅପେକ୍ଷା କରିଛୁ) for the train.
(iv) Presently the teachers of this school are discussing (ଆଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି) over a problem.

(ii) To talk about an action happening over a long period around now (ଦୀର୍ଘଦିନଧରି ଚାଲିଆସୁଥୁବା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ) :
Examples:
Mr Sahoo is writing (କିଛିଦିନଧରି ଲେଖୁଛନ୍ତି) a guide of English for the students of class X.
They are building (କିଛି ଦିନା ମାସ ଧରି ତିଆରି କରୁଛନ୍ତି) a new factory in Bhubaneswar.

(iii) [To talk about a changing situation (ବାରମ୍ବାର/କ୍ରମଶଃ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ):
Examples:
Prices of green vegetables, are going up everyday. (ବଢ଼ିଚାଲିଛି। ପ୍ରତିଦିନ)
More and more pupils are learning spoken English. (ଶିଖୁଛନ୍ତି କିଛି ବର୍ଷ ଧରି)
The old man is gradually getting weaker and weaker. (ଦୁର୍ବଳ ହୋଇ ପଡ଼ୁଛନ୍ତି)

(iv) To talk about something unpleasant happening again and again
(ବାରମ୍ବାର ଘଟୁଥିବା ବିରକ୍ତିକର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ always, forever, constantly ଆଦି ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ)
Examples:
He is always borrowing my book. (ଧାର ନେଉଛି/ ବିରକ୍ତିକର କାର୍ଯ୍ୟ)
The villagers are constantly quarrelling among themselves. (କଳି କରୁଛନ୍ତି। ନିନ୍ଦନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ)
My mobile is always going out of order. (ଖରାପ ହୋଇଯାଇଛି/ ବିରକ୍ତିକର କାର୍ଯ୍ୟ)

Present Simple	Present Progressive
(Permanent Action) (ସ୍ଥାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ) Mr Mishra usually goes (ଯାଆନ୍ତି) to his office on his bike (ଅଭ୍ୟାସଗତ ସ୍ଥାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ)	(Temporary action) (ଅସ୍ଥାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ)but today he is going (ଯାଉଛନ୍ତି)on foot. (ଚାଲିଚାଲି) (ଅସ୍ଥାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ)

Non-Progressive/Stative Verbs (ଅବସ୍ଥାବାଚକ/ଗୁଣବାଚକ କ୍ରିୟା)
(i) Verbs denoting feelings, emotions, opinions, relations etc. are called VERBS OF STATE or STATIVE VERBS or NON-PROGRESSIVE VERBS as they don’t take ‘ing’ with them.
[ଅନୁଭୂତି, ଆବେଗ, ମତ, ସମ୍ପର୍କ, ଅଧ୍ବକାର, ମାନସିକତା ଇତ୍ୟାଦିର ଅର୍ଥ ବୁଝାଉଥବା କ୍ରିୟାପଦ (Verbs) ଗୁଡ଼ିକୁ STATIVE VERBS ବା NON-PROGRESSIVE VERBS କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏଭଳି Verb ରେ Progressive form ବା ‘-ing” ନଥିବାରୁ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ NON-PROGRESSIVE VERBS ଏଭଳି Verbs ହେଲା –

(i) Verbs of Possession (ଅଧ୍ବକାରଜନିତ କ୍ରିୟା) : have, own, possess, belong (to), contain, consist.
(ii) Verbs of Likes/Dislikes (ଇଚ୍ଛା/ଘୃଣାଜନିତ କ୍ରିୟା) : like, dislike, want, love, hate, prefer.
(iii) Verbs of Senses (ଇନ୍ଦ୍ରିୟାନୁଭୂତିଜନିତ କ୍ରିୟା) : see (eye), hear (ear), smell (nose), taste (tongue), feel (skin).
(iv) Verbs of Thinkings (ଭାବଜନିତ କ୍ରିୟା) : think, believe, understand, know, opine.
(v) Verbs of Mental Activities (ମାନସିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପଜନିତ କ୍ରିୟା) : hope, forget, expect,
remember:
(vi) Verbs of Appearance (194): appear, seem, look, resemble (ଏକାପରି )
(vii) Other verbs (ବିବିଧ କ୍ରିୟା) : depend, promise, cost, weigh, measure, deny, refuse etc.

Correct the Errors (ଭୁଲ୍ ଥିଲେ ଠିକ୍ କର) :

(i) Are you loving your parents?
Answer:
Do you love your parents?

(ii) This book is belonging to me.
Answer:
This book belongs to me.

(iii) We are hoping better crops.
Answer:
We hope better crops.

(iv) The girl is resembling her grandmother.
Answer:
The girl resembles her grandmother.

(v) I am having a brother.
Answer:
I have a brother.

(vi) Rose is smelling sweet.
Answer:
Rose smells sweet.

(vii) We are understanding your problem.
Answer:
We understand your problem.

Present Perfect:
Making: has/ have + past participle (third form of the Main Verb)
Use:
(i) To talk about a just concluded action the result of which is still visible. (ନିକଟ ଅତୀତରେ ସରିଥିବା କାର୍ଯ୍ୟ ଯାହାର ଫଳାଫଳ ଏବେ ବି ଥାଏ ।)

Examples :
Asima has lost her mobile. (ହଜାଇଦେଇଛି । ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମିଳି ନାହିଁ)
The players have left the ground. (ଛାଡ଼ି ଚାଲିଯାଇଛନ୍ତି । ଏବେ ଖେଳପଡ଼ିଆ ଶୂନ୍ଯ)

(ii) For the living writer/founder etc. (ଏବେ ବଞ୍ଚିଥିବା ଲେଖକ/ପ୍ରତିଷ୍ଠାକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ) Examples:
Mr Dash has built this temple. (ତିଆରି କରିଛନ୍ତି। ଏବେ ବଞ୍ଚୁଛନ୍ତି)
Prem Ananda has given music in the film ‘Prem Kumar’.
(ସଂଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେଇଛନ୍ତି Iପ୍ରେମ ଆନନ୍ଦ ଏବେ ଜୀବିତ)

(iii) With the expressions ‘this is the first time, for the second time, the only time and the+ superlative degree’.

Examples :
This / It is the first time I have spoken at a meeting. (ଏଇ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ମୁଁ ଗୋଟିଏ ସଭାରେ ଭାଷଣ ଦେଇଛି ।)
Father has gone to hospital for a check-up for the second time.
(ଦ୍ଵିତୀୟଥର ପାଇଁ ବାପା ଡାକ୍ତରଖାନାକୁ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ଯାଇଛନ୍ତି ।)
This is the best film I have ever seen.
(ମୁଁ ଦେଖୁଥ‌ିବା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ସବୁଠାରୁ ଭଲ । the best = the + superlative degree.)

(iv) With Adverbs like just, never, ever, always, lately, already, yet etc.
(ବାକ୍ୟମାନଙ୍କରେ କ୍ରିୟା just, never, ever, always, lately, already, yet ବିଶେଷଣ ଇତ୍ୟାଦି ଥିଲେ)

Examples:
The train has just come. (ପହଞ୍ଚିଛି)
Hasn’t mother milked the cow yet? (ଦୁହିଁ ନାହାନ୍ତି ?)
Lately (ନିକଟରେ) the price of vegetables (ବଢ଼ିଯାଇଛି) । has gone up.
Have you ever told lies? (କହିଛ ?)

(v) With Time Adverbials (ସମୟସୂଚକ କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ) like this morning, this afternoon, today, this week, this month, etc.

Examples:
Satish has rung me up three times this afternoon.
(ଫୋନ୍ କଲାଣି ଏବେ ବି ଅପରାହ୍‌ଣ ଅଛି ।)
Samir has written ten letters this morning. (ଲେଖୁସାରିଲାଣି/ ଆଜି ସକାଳ ସରି ନାହିଁ ।)
Father has grown vegetables in the garden this year. (ଚାଷ କରିଛନ୍ତି। ଏ ବର୍ଷ ସରି ନାହିଁ ।)
has/have gone (Present Perfect) has/have been (Present Perfect)
Sarat has gone to Mumbai. Sarat has been to Mumbai.
(ଯାଇଛି । ଫେରି ନାହିଁ) (ଯାଇ ଫେରିଆସିଲାଣି)

(vi) For Newspaper headlines, letters, radios, televisions.
(ସମ୍ବାଦପତ୍ରର ମୁଖ୍ୟଶ, ଚିଠି, ରେଡ଼ିଓ, ଦୂରଦର୍ଶନର ମୁଖ୍ୟ ସମ୍ବାଦ ।)

Examples:
The terrorists (ଆତଙ୍କବାଦୀମାନେ) have destroyed (ଧ୍ୱଂସ କରି ଦେଇଛନ୍ତି) the Hotel Taj.

Present Perfect Progressive:
Making :|has been / have been + ‘ing” (Main verb)
Use :

(i) To talk about an action that began in the past and is still continuing. (ଅତୀତରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା କାର୍ଯ୍ୟ ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲୁଥିଲେ)
(Since + point of time ଓ for + period of time ସହିତ)
Examples:
(i) It has been raining since 10 A.M. today.
(ii) They have been living in this rented house for ten years.
(ଦଶବର୍ଷଧରି ସେମାନେ ଏହି ଭଡ଼ାଘରେ ରହିଆସୁଛନ୍ତି ।)
(iii) Since when has the girl been typing the letter? (ଝିଅଟି କେବେଠାରୁ ଚିଠିଟିକୁ ଟାଇପ୍ କରୁଛି ?)
(iv) How long have the children been doing the sums? [କେବେଠାରୁ ପିଲାମାନେ ଅଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ କଷୁଛନ୍ତି ? ]
(v) I am very tired; I have been working hard all day. (ମୁଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ଳାନ୍ତ ଅଟେ; ମୁଁ ଦିନସାରା କଠିନ କାମ କରୁଛି ।)
( ଏଠାରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବେ ବି ଚାଲିଛି ।)
(vi) The hands of the mechanic are black; he has been washing the engine for ten minutes. (ମେକାନିକ୍‌ର ହାତ କଳା ହୋଇଛି; ସେ ଦଶମିନିଟ୍ ଧରି ଇଞ୍ଜିନ୍ ସଫାକରୁଛନ୍ତି । )
(ଏଠାରେ ସଫାକରିବା କାର୍ଯ୍ୟ ଏବେ ବି ଚାଲିଛି ।)

2. Past Tense (ଅତୀତ କାଳ):
Past Tense refers to the Past Time Action of the Verb.
(କ୍ରିୟାର ଅତୀତ ସମୟର କାର୍ଯ୍ୟକୁ Past Tense କୁହାଯାଏ ।)
Examples:
(i) Mother offered tea to the guest. (ଯାଚିଲେ/ ଦେଲେ)
(ii) He had a Samsung Mobile set. (ଥ୍ଲା)

Forms of Past Tense :
Present Tense ଭଳି Past Tenses ର ଚାରୋଟି forms (ରୂପ) ରହିଛି ।
(i) Past Simple
(ii) Past Progressive
(iii) Past Perfect
(iv) Past Perfect Progressive

Past Simple:
Making (ଗଠନ) :
‘Be’ verb: was/were (ଥିଲେ ଥିଲୁ, ଥିଲା/ ଥିଲ)
‘Have’ verb: had (ନିଜର ଥୁଲା)
Main Verb: got / took / went, etc.
(ପାଇଲେ ପାଇଲୁ ପାଇଥିଲେ| ନେଲେ ନେଲା/ନେଇଥିଲେ/ ଗଲା/ ଗଲେ ଗଲୁ ଯାଇଥୁଲୁ ଇତ୍ୟାଦି ।)
Negative (ନାସ୍ତିବାଚକ ଅର୍ଥରେ) didn’t + Main Verb ଓ Interrogative (ପ୍ରଶ୍ନ)ରେ Did……Main Verb.)

Use:
(i) For the completed action done in a short moment
(ଅଚ୍ଛ ମୁହୁର୍ଭରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିବା କାର୍ଯ୍ୟ):
Examples:
I saw a beggar on the way to school. (ଦେଖୁଲି/ଦେଖୁଥୁଲି)
The dog bit the child in the leg. (କାମୁଡ଼ିଦେଲା)

(ii) For a completed action done over a longer period
(ଦୀର୍ଘସମୟବ୍ୟାପୀ ଅତୀତର ସମାପ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ) :
Examples:
Father was ill for two months. (ଥିଲେ)
The English ruled India for over three hundred years. (ଶାସନ କରିଥିଲେ)

(iii) Repeated actions done in the past (ଅତୀତରେ ବାରମ୍ବାର ହୋଇଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ) :
Examples:
Sister walked to college while we were in Cuttack. (ଚାଲିଚାଲି ଯାଉଥିଲା)
It rained a lot last month. (ବର୍ଷା ହୋଇଥିଲା)

(iv) With the expressions I wish ………..
(I wish ……… ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଉକ୍ତିରୁ)
Examples:
I wish I had the wings of a bird! (ମୋର ଗୋଟିଏ ପକ୍ଷୀଭଳି ଡେଣା ଥା’ନ୍ତା କି !)
I wish I knew your address ! (ମୁଁ ତୁମର ଠିକଣା ଜାଣିଥା’ନ୍ତି କି !)

Past Progressive:
Making: was / were + ‘ing’ (Main Verb)
Use:
(i) To talk about the ongoing action in the past
(ଅତୀତରେ ବହୁତ ସମୟ ଧରି ଚାଲୁଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ)
Examples:
Malati was having her lunch at 1 p.m. (ଖାଉଥିଲା)
It was raining all night. (ବର୍ଷା ହେଉଥିଲା)
They were waiting for the train at the platform. (ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲେ)

(ii) If two actions were going on in the past at the same time
(ଅତୀତରେ ଯଦି ଦୁଇଟି କାର୍ଯ୍ୟ ଏକ ସମୟରେ କିଛିସମୟ ଧରି ହୋଇଥିଲେ)
Examples:
My sister was watching TV while I was reading.
(ମୁଁ ପଢୁଥିଲାବେଳେ ମୋ ଭଉଣୀ ଟିଭି ଦେଖୁଥିଲା ।)
What were you doing when your father was reading the paper?
(ତୁମ ବାପା ଯେତେବେଳେ ଖବରକାଗଜ ପଢୁଥିଲେ ତୁମେ କ’ଣ କରୁଥିଲ ?)

(iii) To talk about the unpleasant action done repeatedly in the past with ‘always’.
(ଅତୀତରେ ବାରମ୍ବାର ଘଟିଥିବା ଅସୁଖୀକର କାର୍ଯ୍ୟପାଇଁ (always ସହିତ)
Examples :
This dog was always barking at my brother.
(ଏହି କୁକୁରଟି ବାରମ୍ବାର ସବୁବେଳେ ମୋ ଭାଇକୁ ଦେଖ୍ ଭୁକୁଥିଲା ।)
The children of this village were always quarrelling among themselves.
ଏହି ଗାଁର ପିଲାମାନେ ସବୁବେଳେ ନିଜ ନିଜ ଭିତରେ କଳି କରୁଥିଲେ ।)

(iv) Past Simple for the shorter action and Past Progressive tense for the longer action in the past (ଅତୀତରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିବା ଅଳ୍ପ ଅବଧୂର କାର୍ଯ୍ୟପାଇଁPast Simple ଓ ଦୀର୍ଘ ଅବଧୂର କାର୍ଯ୍ୟପାଇଁ Past Progressive Tense କରୁଥିଲେ ।)
Examples :
While I was bathing (Past Progressive Tense) the phone rang (Past Simple)
(ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଗାଧୋଉଥଲି, ଫୋନ୍ ବାଜିଉଠିଲା ।)
Father came in (Past Simple) while I was singing (Past Progressive)
(ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଗାଉଥଲି, ବାପା ଭିତରକୁ ଆସିଲେ ।)

(v) Past Simple for two short-timed actions in the past:
Example:
(i) The students stood up when the teacher came in.
(ଯେତେବେଳେ ଶିକ୍ଷକ ଭିତରକୁ ଆସିଲେ, ପିଲାମାନେ ଠିଆହୋଇଥିଲେ ।)

Past Perfect Tense:
Making: had + past participle of main verb
Use :
(i) Of the two finished actions in the past, Past Perfect (had+Past Participle of Main Verb) for the former/earlier action and Past Simple for later action:
(ଅତୀତରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିବା ୨ଟି କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟପାଇଁ (had + Past Participle of Main Verb) ଓ ପରବର୍ତୀ କାର୍ଯ୍ୟପାଇଁ Past Simple )
Examples:
The concert (ସଂଗୀତ ସଭା ) had started before we entered the hall.
(ହଲ୍‌ରେ ପହଞ୍ଚିବାପୂର୍ବରୁ ସଂଗୀତ ସଭା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଥିଲା ।)
He refused to go until he had seen his mother.
(ସେ ତା’ ମା’କୁ ନ ଦେଖିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯିବାକୁ ମନାକରିଦେଲା ।)

(ii) Past Perfect is used with verbs like: hope, expect, think, intend etc.
(hope, expect, think, intend Verb କ୍ଷେତ୍ରରେ Past Perfect ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ)
Examples:
They had hoped that they would finish their work in time.
I had intended (ଚାହୁଁଥୁଲି) of helping my classmates.

(iii) Past Perfect tense in the If-Clause and would have + Past Participle of Main Verb in the Main Clause.
[If-Clause ରେ (If – ଖଣ୍ଡବାକ୍ୟ had + Past Participle of Main Verb 21666, Main Clause ରେ would have + Past Participle of Main Verb ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ)
Examples:
If I had studied hard, I would have got more marks.
(ମୁଁ ପରିଶ୍ରମ କରି ପଢ଼ିଥିଲେ, ଅଧ୍ଵକ ନମ୍ବର ରଖୁଥା’ନ୍ତି ।)
If the driver hadn’t driven terrifically, the accident wouldn’t have happened.
(ଡ୍ରାଇଭର ପ୍ରଚଣ୍ଡ ବେଗରେ ଗାଡ଼ି ଚଳାଇ ନଥଲେ, ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟି ନ’ଥାନ୍ତା ।)

Past Perfect Progressive:
Making: had been + ‘ing’ of Main Verb
Use :
(i) To talk about an action continued over a longer period of time in the past before the happening of the result (ଅତୀତରେ ଫଳାଫଳ ଘଟିବା ପୂର୍ବରୁ କାର୍ଯ୍ୟଟିକୁ ଦୀର୍ଘସମୟ ଧରି କରାଯାଉଥିଲେ) :
Examples:
The trees were wet; it had been raining all night.
(ଗଛଗୁଡ଼ିକ ଓଦା ଥିଲା; ରାତିସାରା ବର୍ଷା ହେଉଥିଲା ।)
I was tired; I had been teaching for three hours.
(ମୁଁ କ୍ଳାନ୍ତ ଥୁଲି; ମୁଁ ତିନିଘଣ୍ଟା ଧରି ପଢ଼ାଉଥଲି ।)

3. Future tense (ଭବିଷ୍ୟତ ସମୟ):
Modals like ‘shall’, ‘should’, ‘will’, ‘would’, ‘may’, ‘might’, ‘can’, ‘could’, ‘need’, ‘must’ express the future in some situations particularly shall and will speak of the future in most cases. (ଭବିଷ୍ୟତରେ କେତେକ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଉପରୋକ୍ତ modal ସବୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ଅଧିକାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ shall ଓ will କୁ ଭବିଷ୍ୟତର କାର୍ଯ୍ୟପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।)
Examples:
I / we shall / will go. (ମୁଁ । ଆମ୍ଭେମାନେ ଯିବି । ଯିବୁ)
You will go. (ତୁମ୍ଭେ । ତୁମ୍ଭେମାନେ ଯିବ ।)
He/she/ Rajesh will go. (ସେ। ରାଜେଶ ଯିବ । ଯିବେ ।)
They/the police will go. (ସେମାନେ । ପୋଲିସମାନେ ଯିବେ ।)

Tense forms for Future Time
Though English has no future tense, there are many ways of talking about the future. (ଇଂରାଜୀରେ future tense ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଭବିଷ୍ୟତର ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସୂଚିତ କରିବାପାଇଁ କେତେକ ରୂପ ରହିଛି ।)

1. Be + going to + main verb (is / am / are going to + main verb)
A. We use this future time expression when we talk about the future fulfilment of a present cause or indication. Here the cause is seen or felt at the moment of speaking) (ବର୍ତ୍ତମାନର କାରଣ ବା ଭବିଷ୍ୟବାଣୀକୁ ଆଧାରକରି ଭବିଷ୍ୟତର ପୂରଣ ହେବାକୁ ଥ‌ିବା କାର୍ଯ୍ୟ)
(i) Look out! (ସାବଧାନ) You‘re going to fall. (ପଡ଼ିଯିବ)
(ii) There are dark clouds in the sky.
(iii) It is going to rain. (ବର୍ଷା ହେବ)
(iv) The boss (ମାଳିକ) is angry with you.
(v) He is going to dismiss you. (ବାହାର କରିଦେବେ)

B. We also use ‘be going to‘ talk about what we / one intend/intends to do in the future.
(ଭବିଷ୍ୟତରେ ଜଣେ ଯାହା କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛୁକ ସେ କ୍ଷେତ୍ରରେ be going to + main verb ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।)
(i) We are going to leave for Puri tomorrow morning. (ପୁରୀକୁ ଯାତ୍ରା କରିବୁ) (We have intended to do so)
(ii) I’m going to have a bath. (ଗାଧୋଇବି) (I intend)
(iii) Uncle is going to buy me a camera: (କିଣିବେ) (He intends)

2. Present Progressive Tense (am / is/are + main verb ‘ing’):
We sometimes use Present Progressive tense of the verb to talk about something that we have already arranged or planned to do in the future. (ଭବିଷ୍ୟତର କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଆମ୍ଭେମାନେ ପୂର୍ବରୁ ଯୋଜନା ବା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଥିଲେ ସେ କ୍ଷେତ୍ରରେ Present progressive tense ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।)
We can’t change this plan as it isn’t in our power to do so.
(i) We are leaving for Puri tomorrow morning. (ପୁରୀକୁ ଯାତ୍ରା କରିବୁ) (already planned and arranged)
(ii) “What are you doing Sunday next?”
I’m visiting my old friends. (ଦେଖା କରିବି) (planned)

3. Present Simple Tense:
We use the Present simple to talk about future events which are parts of a fixed time table or unchangeable programme. (ନିର୍ଦିଷ୍ଟ ବା ଅପରିବର୍ଶନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଜନିତ ଭବିଷ୍ୟତର ଘଟଣା ଯଥା – ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟ, ବିଭାଘର, ବ୍ରତ, ଜନ୍ମଦିନ, ଖେଳ ବା କ୍ରୀଡ଼ା ଆଦିର ଆରମ୍ଭ ଓ ଶେଷ ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ)

Remember:
Here the sentence begins with things or actions.
(ଏଭଳି ଭବିଷ୍ୟତର କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ବାକ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ବା ବସ୍ତୁରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ।)

(i) Tomorrow is Friday.
(ii) Our Written Examination starts (ଆରମ୍ଭ ହେବ) next week.
(iii) The plane leaves (ଛାଡ଼ିବ) at 8 p.m. today.
(iv) Maitree’s birthday comes off (ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ) at 4 p.m. tomorrow.
(v) The train arrives (ପହଞ୍ଚିବ) at Cuttack Railway station at 2 p.m. today.

4. Will + main Verb
A. We use ‘will + main verb’ to predict the future.
(ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ କରିବା ଅର୍ଥରେ will + main verb)
Examples:
(i) I will miss you.
(ii) Don’t climb up that tree. You’ll fall.
(iii) The tree will put forth new leaves. (ନୂତନ ପତ୍ର ଦେଖାଦେବ)

B. We also use ‘will + main verb’ when we decide to do something at the moment of speaking.
(କଥାହେବା ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ କିଛି କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଗଲେ)
Examples:
(i) “There’s someone at the door.
(ii) “Is there ? Oh, I’ll see who it is.” (ଦେଖେ)

(iii) Wait a minute. I’ll come with you. (ଯିବି)
(iv) The phone is ringing. I’ll answer it. (ଉତ୍ତର ଦେଉଛି)
(v) Mohan: Show me your mobile?
Sohan: What will you do with it?

5. Be + about to (is / am / are about to)
Official arrangement (ସରକାରୀ ବ୍ୟବସ୍ଥା)
Examples:
(i) The guard has blown the whistle.
(ii) The train is about to move (ଚାଲିବା ଉପରେ).
(iii) The game is about to start.
(iv) The two prime ministers are to meet for talks on a number of issues.

Textual Activities With Answers

Activity – 1

Study the following sentences and underline the verbs. Mention the tense and the time these verbs refer to. The first one has been done for you. (ନିମ୍ନଲିଖତ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ପଢ଼ ଓ କ୍ରିୟାପଦଗୁଡ଼ିକୁ ରେଖାଙ୍କିତ କର / କ୍ରିୟାଗୁଡ଼ିକ ସୂଚିତ କରୁଥିବା tense ଓ time ର ନାମ ଲେଖ ।)
(ଦିଆଯାଇଥିବା ଉଦାହରଣ ଭଳି ।)
(i) Mira didn’t do her homework. (କଲାନାହିଁ)
(Time Past, Tense – Past)
(ii) We are going on a picnic tomorrow.
(iii) There will be a lot of fun.
(iv) Tomorrow is Sunday.
(v) Our class teacher has given us permission to go on a picnic.
(vi) She also coming with us.
(vii) We always obey our teachers.

Answer:
(ii) We are going (ଯିବୁ) on a picnic tomorrow.
(Time-future, tense-present)
(iii) There will be (ହେବ) a lot of fun.
(Time – future, tense – present)
(iv) Tomorrow is Sunday. (ଅଟେ)
(Time – future, tense – present)
(v) Our class teacher has given us permission to go on a picnic.
(Time – present, tense – present)
(vi) She is also coming (ଆସିବ) with us.
(Time – future, tense – present)
(vii) We always obey(ପାଳନକରୁ) our teachers.
(Time – present, tense – present)

Conjugation Of Verbs :
The conjugation of verb meaning showing the principal forms of the main verbs. (କ୍ରିୟାର ମୁଖ୍ୟରୂପ ପ୍ରଦର୍ଶନକୁ Verb ମାନଙ୍କର Conjugation କୁହାଯାଏ ।)
These three forms are:

Present	Past	Past Participle
eat	ate	eaten
take	took	taken
sing	sang	sung

Activity – 2

Look up a dictionary and fill in the blanks in the following table of verbs. (କ୍ରିୟାପଦମାନଙ୍କର ନିମ୍ନସ୍ଥ ସାରଣୀରେ ପ୍ରଦତ୍ତ କ୍ରିୟାମାନଙ୍କର ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।)

1	2	3
begin	began	begun
go	–	gone
come	–	come

Answer:

1 (Present)	2 (Past)	3 (Past Participle)
begin	began	begun
go	went	gone
come	came	come

 

1	2	3
open	opened	–
shut	–	–
take	–	taken
give	–	given
–	saw	seen
sit	–	sat
stand	–	–
–	read	read
write	wrote	–
run	–	run
–	played	–
put	–	–
sell	sold	–
buy	–	–
bring	–	–
–	–	done
fly	–	–
cut	–	–
sing	–	sung

1 (Present)	2 (Past)	3 (Past Participle)
open	opened	opened
shut	shut	shut
take	took	taken
give	gave	given
see	saw	seen
sit	sat	sat
stand	stood	stood
read	read	read
write	wrote	written
run	ran	run
nlay	played	plaved
put	put	put
sell	sold	sold
buy	bought	bought
bring	brought	brought
do	did	done
fly.	flew	flown
cut	cut	cut
sing	sang	sung

Use of these verb forms :

Present form	Past form	Past Participle
I go there (ଯାଏ) Children go to school. (ଯାଆନ୍ତି) We go to work. (ଯାଉ) You go to the music class. (ଯାଅ)	I/we/you/he / Rakesh / They go. The children went there. (ଗଲି / ଗଲୁ / ଗଲା / ଗଲେ)	Have you ever gone there? (ଯାଇଛ) Who had gone there? (ଯାଇଥ୍ଲା)

Activity – 3

Choose five other verbs and frame a similar blank – filling exercise for your friends. (ଅନ୍ୟ ପାଞ୍ଚୋଟି କ୍ରିୟାପଦ ବାଛି ଏଇଭଳି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ ଭଳି ଅନୁଶୀଳନୀ ତିଆରି କର ।)

1	2	3
fly speak lie (to tell lie) (ମିଛ କହିବା)	flew spoke lied	flown spoken lied
hang (ଫାଶୀ ଦେବା)	hanged	hanged
feel (ଅନୁଭବ କରିବା)	felt	felt

Answer:

l	2	3
feed	fed	fed
lie (ପଡ଼ିରହିବା)	lay	lain
lay (place, arrange,	laid	laid
put down flat) (ଥୋଇବା, ଚିହୋଇ ପଡ଼ିବା)
hang (to put up) (ଝୁଲିରହିବା)	hung	hung
fill (ଭର୍ତ୍ତିକରିବା / ପୂରଣ କରିବା)	filled	filled’

Acitvity – 4

(A) Fill in the blanks with the correct form of verbs given in brackets.
He _________ (get) up early every day. He _______ (brush) his teeth and (have) his bath. He __________ (take) a quick breakfast. He ___________ not want to be punished at school. So he (set) out early to reach school in time. He __________ (sit) on the same bench in my classroom. He _________ (have) straight hair and a sharp nose. What
_________ (be) his name?
Answer:
He gets up (ଡଠି ପଡେ) early every day. He brushes (ସଫା କରେ) his teeth and has his bath. He takes a quick breakfast (ଶୀଘ୍ର ସକାଳ ଭୋଜନ କରେ). He doesn’t want (ଚାହେଁ ନାହିଁ) to be punished at school. So he sets out (ବାହାରି ପଡ଼େ) early to reach school in time. He sits (ବସେ) on the same bench in my classroom. He has (ଅଛି) straight hair and a sharp nose. What is his name?

Note: The above verbs are used in the present simple tense as they denote recurrent actions.
(ରେଖାଙ୍କିତ କ୍ରିୟାପଦଗୁଡ଼ିକୁ ବାରମ୍ବାର ଘଟୁଥିବା କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବୁଝାଉଥ‌ିବାରୁ ସେଗୁଡ଼ିକୁ present simple tenseରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛି।)

Activity – 5

Make sentences in the Present Perfect using the words given. If required, you may use some more words to complete the sentence. The first one has been done for you as an example. (ପ୍ରଦତ୍ତ ଉଦାହରଣଭଳି ଦିଆଯାଇଥିବା ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ସାହାଯ୍ୟରେ Present Perfect Tense ବ୍ୟବହାର କରି ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ତିଆରି କର । ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିଲେ ବାକ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ କରିବାପାଇଁ ଏକାଧୁକ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରିପାର । ତୁମ ପାଇଁ ଉଦାହରଣଟିଏ କରାଯାଇଛି ।)

1. ever / you / been / to Kashmir?
Answer:
Have you ever been to Kashmir?

2. Never / I / see / a ghost / in my life
Answer:
I have never seen a ghost in my life (କେବେହେଲେ ଦେଖୁନାହିଁ)

3. My younger brother/not finish/his homework/yet.
Answer:
My younger brother hasn’t finished his homework yet. (ଶେଷ କରିନାହିଁ)

4. It/ first time / I / take / a public examination.
Answer:
It is the first time I have taken a public examination. (ପରୀକ୍ଷା ଦେଇଛି)

5. He / the best boy / I / come across
Answer:
He is the best boy I have come across. (ଭେଟିଛି)

6. Who/ you / ever / visited / the Taj Mahal?
Answer:
Who of you has ever visited the Taj Mahal? (ଦେଖୁଛ )

7. He/the only player/that/ got / a chance / to play / an international cricket match.
Answer:
He is the only player that has got a chance to play an international cricket match.

Activity – 6

Use Since or For as required in the following dialogue.
(ନିମ୍ନଲିଖତ କଥୋପକଥନରେ Since ବା for ବ୍ୟବହାର କର ।)
(i) Since + point of time (last January / 10 p.m. / last night / Monday.) (ଅତୀତର ନିଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟଗୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ)
(ii) For+period of time (Two years / three months.) (ଅତୀତରୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ) (ସମୟର ପର୍ଯ୍ୟାୟ)

A. _________ when have you waited for the doctor?
Answer:
Since when have you waited for the doctor? (କେବେଠାରୁ)

B. I have waited for the doctor ___________ 6 p.m.
Answer:
I have waited for the doctor since 6 p.m. (ସଂଧ୍ୟା ୬ଟାରୁ)

A. Would you wait for him ___________ two hours more?
Answer:
Would you wait for him for two hours more? (ଆଉ ଦୁଇ ଘଣ୍ଟା ଅଧ୍ବକ)

B. No, I have already waited long. I understand my friend has waited for me at home ___________ 9 a.m. I would like to see him at once.
Answer:
No, I have already waited long. I understand my friend has waited
for me at home since 9 a.m. (ସକାଳ ୯ ଟାରୁ) I would like to see him at once.

Activity – 7

Complete the sentences using the words given in brackets : Use the Present Perfect or the Present Perfect Progressive as required. The first one has been done for you. ଭିତରେ ଥିବା ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକୁ ନେଇ present perfect and present perfect progressive tense ବ୍ୟବହାର କରି ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ପୂରଣ କର ।)

(i) Anita – You look very tired, Amit.
Answer:
Anita- I have been working hard all day.

(ii) How long has it been raining?
Answer:
It has been raining for three days. (ବର୍ଷା ହେଉଛି । ତିନିଦିନ ଧରି)

(iii) What have you been doing all morning?
Answer:
I have been working out sums all morning (work out sums). (କଷୁଛି) (ସକାଳ ସାରା)

(iv) How long have you stayed here ?
Answer:
I have stayed here for a week (for a week). (ଏକ ସପ୍ତାହ ଧରି ଏଠାରେ ରହିଛି)

(v) How long have you swum in the river?
Answer:
I have been swimming in the river for two hours. (ଦୁଇ ଘଣ୍ଟାଧରି ପହଁରୁଛି)

(vi) Sabita is ill. She is still under treatment.
Answer:
The doctor has been treating Sabita for a long (treat, Sabita).

(vii) We are at the station for the last two hours. Our parents haven’t come yet.
Answer:
We have been waiting for our parents at the station for the last two hours (wait, at the station, for our parents, the last two hours). (ଦୁଇ ଘଣ୍ଟାଧରି ଅପେକ୍ଷା କରିଛୁ)

(viii) The lion attacked its keeper. He is dead now.
Answer:
The lion has killed its keeper. (ମାଲିକକୁ ମାରିଦେଇଛି) (This means the keeper is dead now)

Activity – 8

Make sentences using the ‘Present Perfect Progressive’ form of the verbs given in brackets.
(ବନ୍ଧନୀ ଭିତରେ ଥିବା କ୍ରିୟାପଦଗୁଡ଼ିକର Present Perfect Progressive form ବ୍ୟବହାର କରି ବାକ୍ୟ ତିଆରି କର ।)

1. Mrs. Das is very tired. (work hard)
Answer:
He has been working hard all day.

2. Mr. Das looks pale (ମଳିନ). (not feel well / all day)
Answer:
He hasn’t been feeling well all day.

3. Their son Ashok has got a headache. (watch TV / all evening)
Answer:
He has been watching TV all evening.

4. Their daughter Bini has got no money left. (buy dresses)
Answer:
She has been buying dresses for two hours.

5. They are sitting idle (ଅଳସୁଆ ଭାବରେ ବସିଛନ୍ତି) and can’t do anything. (rain / since the evening)
Answer:
It has been raining since the evening.

Remember :
We use present perfect progressive (has / have been + ing) to show that something has been going on from/since the past. ((ଅତୀତରୁ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲୁ ରହିଥିଲେ ଓ ଏବେ ସେହି କାର୍ଯ୍ୟର ଫଳାଫଳ ଜଣାପଡ଼ୁଥିଲେ, ସେଠାରେ verbର present perfect progressive tense କୁହାଯାଏ ।)

Activity – 9

One sentence in each of the following pairs is unacceptable. Strike it off. (ନିମ୍ନଲିଖତ ଯୋଡ଼ିକିଆ ବାକ୍ୟରେ ବ୍ୟାକରଣଗତ ଭୁଲ୍ ବାକ୍ୟକୁ କାଟିଦିଅ ।)
1. I can go home now.
Answer:
I have finished my classwork.
I have been finishing my classwork. [✗]

2. You look tired. (କ୍ଳାନ୍ତ ଦେଖାଯାଉଛ )
Answer:
Have you been working in the garden?
Have you worked in the garden? [✗]

3. Speak the truth.
Answer:
Have you broken the window?
Have you been breaking the window? [✗]

4. Your eyes are red.
Answer:
You have cried. [✗]
You have been crying.

5. Now you can live in that house.
Answer:
We have repaired the roof.
We have been repairing the roof. [✗]

Remember :
Present Perfect tense is used for the action just concluded with its effect still prevailing. Present Perfect Progressive tense is used with the action still going on. ( ନିକଟ ଅତୀତରେ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟର ଫଳାଫଳ ଏବେ ଥିଲେ Present Perfect ଓ ଅତୀତରୁ କାର୍ଯ୍ୟ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲି ରହିଥିଲେ Present Perfect Progressive Tense ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।)
Examples:

Present Perfect	Present Perfect
I have wiped out the black­board. (It is clean now) (ସଫା କରି ଦେଇଛି) ( କଳାପଟା ସଫାଅଛି)	I have been wiping out the blackboard for three minutes. (ମୁଁ ତିନିମିନିଟ୍ ଧରି କଳାପଟା ସଫା କରୁଛି) (ଏବେ ବି ସଫା କରୁଛି)

Activity – 10

Complete the following conversation, using either the Past Simple or the Present Perfect form of the verb given in brackets. (ନିମ୍ନଲିଖତ କଥାବାର୍ତ୍ତାକୁ Past Simple ବା Present Perfect ଦ୍ୱାରା ପୂରଣ କର ।)

Ashok: What are these people doing here? What (happen)?
Bini: There (be) an accident.
Ashok: An accident? What (happen) exactly?
Bini: A cat (run) across the road in front of a car. The driver (try) to apply the brake and (hit) the tree on the side of the road.
Ashok: When (it happen)?
Bini: About ten minutes ago.
Ashok : (anyone call) for an ambulance?
Bini: No, not yet. But the police (arrive). They will take care of that.
Ashok: This is the second accident we (have) here this week.
Bini: We should have a hump here.

Note Past Simple – action began and ended in the past. (ଅତୀତରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଅତୀତରେ ସମାପ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ)
Present Perfect action though just concluded has its corresponding effect at the present.
(କାର୍ଯ୍ୟ ନିକଟରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଫଳାଫଳ ଏବେ ବି ଥାଏ ।)

Answer:
Ashok: What are these people doing here? What has happened (ଘଟିଛି)? (present perfect)
Bini: There was an accident. (ଘଟିଥିଲା) (past simple)
Ashok: An accident? What happened (ଘଟିଥିଲା) exactly? (past simple)
Bini: A cat ran (ଏପଟରୁ ସେପଟକୁ ଗତିକଲା) (past simple) across the road in front of a car.
The driver tried (ଚେଷ୍ଟା କଲା) (past simple) to apply the brake and hit (ଧକ୍‌କା ଦେଲା) (past simple) the tree on the side of the road.
Ashok: When did it happen (ଘଟିଲା?) (past simple)
Bini: About ten minutes ago.
Ashok: Has anyone called (ଡକାଇ ପଠାଇଛି) for an ambulance? (present perfect)
Bini: No, not yet. But the police have arrived (ପହଞ୍ଚିଯାଇଛନ୍ତି). (present perfect). They will take care of that.
Ashok: This is the second accident we have had (ଘଟିଯାଇଛି) here this week. (present perfect)
Bini: We should have a hump here.

Activity – 11

Fill in the blanks with the Past Simple or Present Perfect forms of the verbs given in brackets (Past Simple
Present Perfect ବା Present Perfect ବ୍ୟବହାର କରି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।)

Bakul : _______ (you see) Jagu last night?
Pikul: No, but I _______ (just come) from his house. He’s in bed. He ________ (be) very ill for the last three days.
Bakul: I’m sorry to hear that. So that’s why he ________ (not come) to the party last night.
Pikul: The doctor _______ (see) him twice by now. He’s coming again tomorrow. Oh, by the way, Jagu _______ (send) your book.

Answer:
Bakul : Did you see (ଦେଖା କରିଥିଲା) Jagu last night? (past simple)
Pikul: No, but I have just come (ଏଇକ୍ଷଣି ଆସିଛି) from his house. (present perfect) He’s in bed. He has been (ଅସୁସ୍ଥ ଅଛି) very ill for the last three days. (present perfect)
Bakul: I’m sorry to hear that. So that’s why he didn’t come (ଆସି ନ ଥିଲା) to the party last night. (past simple)
Pikul: The doctor has seen (ଦେଖାଦେଇଛି) him twice by now. He’s coming again tomorrow. Oh, by the way, Jagu has sent (ପଠାଇ ଦେଇଛନ୍ତି) your book.

Activity – 12

Fill in the blanks using the Past Simple or the Past Progressive forms of the verbs given in brackets. (Past Simple ବା Past Progressive tense ବ୍ୟବହାର କରି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।)

Once when I ______ (read) in my room, I ________ (hear) a lot ot noise outside. I ________ (come) out and _______ (see) that many people _______ (run) in a particular direction. They _______ (shout) at the top of their voice. They all _______ (have) buckets and water pots in their hands. I ______ (ask) them what the matter was. Somebody ______ (point) at a house at the end of our village. I _______ (see) that the house _______ (burn). People _______ (throw) water at the house in order to put out the fire. Very soon the fire ________ (come) under control.

Note:
Past Simple – action completed in the past. (ଅତୀତରେ ସମାପ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ)
Past Progressive – action continuing for a period of time in the past. ଅତାତରେ ଦାର୍ଘ ସମୟଧରି ଚାଲିଥିବା କାର୍ଯ୍ୟ)

Answers
Once when I was reading (ପଢୁଥୁଲି) in my room, I heard (ଶୁଣିଲି) a lot ot noise outside. I came out (ବାହାରି ଆସିଲି) and saw (ଦେଖୁଲି) that many people were running (ଦୌଡ଼ୁଥିଲେ) in a particular direction. They were shouting (ଚିତ୍କାର କରୁଥିଲେ) at the top of their voice. They all had (ଥିଲା) buckets (ବାଲ୍‌) and water pots in their hands. I asked (ପଚାରିଲି) them what the matter was. Somebody pointed (ଆଙ୍ଗୁଳି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କଲା): at a house at the end of our village. I saw (ଦେଖିଲି) that the house was burning (ଜଳୁଥିଲା). People were throwing (ଫିଙ୍ଗୁଥିଲେ) water at the house in order to put out (ନିଆଁ ଲିଭାଇବା ପାଇଁ). Very soon the fire came under control (ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଆସିଲା).

Activity – 13

Rewrite the paragraph using the Past Progressive or the Past Simple forms of the verbs given in the brackets. (Bracket ଭିତରେ ଥିବା କ୍ରିୟାପଦଗୁଡ଼ିକୁ ନେଇ Past Progressive /Past Simple ବ୍ୟବହାର କର ।)

I (walk) along the street one day when I (see) something strange. I (notice) a person of the same height as me and (have) the same hair style. He (wear) clothes of the same colour and (carry) a school bag just as mine. He (just / cross) the road ahead of me but he (not/avoid) me at all. I (be) sure of that. As he (go across) the road, I (follow) him.

Answer:

I was walking (ଚାଲିଚାଲି ଯାଉଥୁଲି) along the street one day when I saw (ଦେଖଲି) something strange. I noticed (ଲକ୍ଷ୍ୟ କଲି) a person of the same height as me and had (ଥିଲା) the same hair style. He wore (ମିଳିଥିଲା) clothes of the same colour and carried (ଧରିଥିଲା) a school bag just as mine. He just crossed (ଅତିକ୍ରମ କଲା) the road ahead of me but he didn’t avoid (ମୋଠାରୁ ଦୃଷ୍ଟି ଆଡ଼େଇଲା ନାହିଁ) me at all. I was (ଥୁଲି) sure of that. As he was going across (ଅତିକ୍ରମ କରୁଥିଲା) the road, I followed (ପଛେ ପଛେ ଗଲି) him.

Activity – 14

Combine the following sentences into single ones using the Past Perfect or the Past Simple forms of the verbs. (Past Perfect ବା Past Simple ବ୍ୟବହାର କରି ନିମ୍ନଲିଖତ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ବାକ୍ୟରେ ପରିଣତ କର ।)

1. The alarm clock rang. I woke up = As soon as _________
Answer:
As soon as the alarm clock rang, I woke up. (ଆଲାର୍ମ ଘଣ୍ଟା ବାଜିବା ମାତ୍ରେ ମୁଁ ଉଠି ପଡ଼ିଲି ।)

2. I cleaned my teeth. I took my bath = After I _________
Answer:
After I had cleaned my teeth, I took my bath. (ଦାନ୍ତ ସଫା କରିବା ପରେ ମୁଁ
ଗାଧୋଇଲି ।)

3. I looked at my watch. I realized I was late = When _________
Answer:
When I looked at my watch, I realized I had been late.
(ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଘଣ୍ଟାକୁ ଚାହିଁଲି, ଜାଣିପାରିଲି ଯେ ମୋର ଡେରି ହୋଇଯାଇଥିଲା ।)

4. I arrived at the school. I remembered it was Sunday = When _________
Answer:
When I arrived at the school, I remembered it was Sunday.
(ସ୍କୁଲରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ମୋର ମନେପଡ଼ିଗଲା ଯେ ଦିନଟି ରବିବାର ଥିଲା । )

5. Siya wrote the letter. She posted it = After Siya _________
Answer:
After Siya had written the letter, she posted it. (ସୀୟା ଚିଠିଟି ଲେଖି ସାରିବା ପରେ ଡାକରେ ପଠାଇଲା।)

Note Past Simple – for the latter/second action in the past. (ଅତୀତର ୨ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ past simple)
Past Perfect – for the former/first action in the past. past perfect tense. (ଅତୀତର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ Past Perfect Tense).
Past simple for both actions (short two action happened at the same time in the past. ( ଅତୀତରେ ଦୁଇଟି କାର୍ଯ୍ୟ ଏକ ସମୟରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିଲେ Past Simple Tense)

Activity – 15

Work in pairs A and B. Without showing your sentences to your partner, A writes 5 sentences using the Past Perfect tense of verbs. He/She puts before the sentences an expression like as soon as /when/ by the time/after. In the mean time, B writes 5 sentences using the Past Simple tense of verbs. After writing the sentences, you show each other the sentences and try to combine them. Check your answer with the help of your teacher (All the sentences may not combine.) (‘A’ ଓ ‘B’ ନାମରେ ଦୁଇଜଣ ହୋଇଯାଅ । ନିଜର ସାଥୀ ‘B’ କୁ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ନ ଦେଖାଇ ‘A’ as soon as, when, by the time, after ବ୍ୟବହାର କରି ପାଞ୍ଚୋଟି ବାକ୍ୟ Past Perfect tense ରେ ଲେଖୁବ । ସେହିପରି Verb ମାନଙ୍କର Past Simple tense ବ୍ୟବହାର କରି ‘B’ ପାଞ୍ଚୋଟି ବାକ୍ୟ ଲେଖୁବ । ବାକ୍ୟସବୁ ଲେଖିବାପରେ ତୁମେ ପରସ୍ପରକୁ ସେଗୁଡ଼ିକ ଯୋଗକରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବ ଓ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ଉତ୍ତରଗୁଡ଼ିକୁ ଠିକ୍ କରାଇନେବ । ସବୁ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଯୋଗକରିବା ଦରକାର ନାହିଁ ।)

Five sentences were written by ‘A’.
(i) As soon as the doctor had reached, he began operation.
(ii) When I reached school, it began to rain.
(iii) After father had a cup of tea, he began to read through the paper.
(iv) By the time the film began, I had reached the hall.
(v) The thief had gone when the police arrived.

Five sentences written by ‘B’.
(i) The doctor reached. Then he began operation.
(ii) On reaching school, it began to rain.
(iii) Father began to read through the paper after having a cup of tea.
(iv) The film began on reaching the hall.
(v) The thief went. Then the police arrived.

Activity – 16

Complete the following dialogue using the Past Perfect or the Past Perfect Progressive forms of the verbs given in brackets.

Federer: My best moment in the match was when I realised that the game (finish) and I (become) the champion. I (win) at last. At that moment I (become) the best Tennis player of the world.
Reporter: And when you won, how long you (play) Tennis?
Federer: I started just before I finished school. That means, I (play) for about six years when I won Wimbledon.
Reporter: You (beat) some good players before you won that tournament.
Federer: Yes, ever since I started as a Tennis professional, I (win) games regularly, until my injury.

Answer:

Federer: My best moment in the match was when I realised that the game had finished (ଶେଷହୋଇଯାଇଥିଲା) and I had become (ହୋଇଥୁଲି) the champion. I had won (ଜିତି ଯାଇଥୁଲି) at last. At that moment I had become (ହୋଇଯାଇଥୁଲି) the best Tennis player of the world.
Reporter: And when you won, how long had you been playing (ଖେଳୁଥୁଲି) Tennis?
Federer: I started just before I finished school. That means, I had been playing (ଖେଳୁଥୁଲି) for about six years when I won Wimbledon.
Reporter: You had beaten (ପରାସ୍ତ କରିଥୁଲ) some good players before you won that tournament. Federer: Yes, ever since I started as a Tennis professional, I had won (ଜିତିଥିଲି) games regularly, until my injury.

Remember :
For a long period of action completed in the past, we use past perfect progressive tense. (ଅତୀତରେ ଘଟିଥିବା ଦୀର୍ଘ ସମୟର କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ progressive tense) Past simple tense is used with the result of that longer acion of the past. (ଅତୀତର ସେହି ଦୀର୍ଘ ଅବଧୂ କାର୍ଯ୍ୟର ଫଳାଫଳ କ୍ଷେତ୍ରରେ past simple tense) past simple tense)

Example :
ବୁଢ଼ା ଲୋକଟି କାଲି ରାତିରେ ମରିଗଲା । ତା’ର ସ୍ତ୍ରୀ ତାକୁ ଦୀର୍ଘ ୬ ମାସ ଧରି ସେବାକରି ଆସୁଥିଲା । (The old man died/passed away last night. His wife had been nursing him for six months.)

Activity – 17

Two friends Sanu and Siya are leaving school together. Their parents have gone to their village. Some of the lines of their conversation are correct and some have a mistake. Put a tick against the correct sentence. If a sentence has an error in it, write the correct form. (ବନ୍ଧୁ ସାନୁ ଓ ସୀୟା ଏକତ୍ର ସ୍କୁଲ ଛାଡ଼ିବେ । ସେମାନଙ୍କର ବାପା ମା’ ସେମାନଙ୍କର ଗାଁକୁ ଯାଇଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର କଥୋପକଥନର କେତେକ ଧାଡ଼ି ଠିକ୍‌ ଅଛି ଓ କେତେକ ଭୁଲ୍ ଅଛି । ଠିକ୍ ବାକ୍ୟ ପାଖରେ । ଚିହ୍ନ ଦିଅ ଓ ଭୁଲ ଥିବା ବାକ୍ୟକୁ ଠିକ୍ କରି ଲେଖ ।)

Sanu: Where will you eat tonight?
Siya: At home. I’ve got a cookery book, so I’ll make a curry.
Sanu: Why not come to my place? I’m going to cook for us both something.
Siya: Won’t you go to meet your Grandpa?
Sanu: No, he’s left for the village. I’m not going to meet him for a month or so.
Siya: Ok. I’m going to come round at 8 and I’ll bring some ice cream.
Sanu: Fine. I’ll see you then.

Answer:

Sanu, Where will you eat tonight (ଆଜି ରାତିରେ)? (✓)
Siya: At home. I’ve got a cookery book (ରୋଷେଇ ଶିକ୍ଷା ପୁସ୍ତିକା), so I’am going to make a curry.
Sanu: Why aren’t you coming to my place? I’ll cook for us both something.
Siya: Aren’t you going to meet your Grandpa?
Sanu: No, he’s (has) left for the village. I’m not going to meet him for a month or so. (✓)
Siya: Ok, I’ll come round at 8 and I’ll bring some ice cream.
Sanu: Fine, I’ll see you then.

Activity – 18

Use will/shall, be going to, or present progressive forms of the verbs given in brackets and complete the sentences. (be going to – is/am/ are going to + main verb)

Mina: Would you like to come to watch a movie this weekend?
Mitina: I’d like to, but I’m afraid (I / not / have) time
Mina: Why? (what / do) ?
Mitina: Well, (my / father / arrive) back from Delhi. He’s been there for six months and (we / have) a big party to celebrate.
Mina : (he/not/be) too tired for a party after his long train journey?
Mitina: Yes and no doubt (he/ have) no proper food during the journey. So, on Saturday he can take it easy. But on Sunday, (all the family/come) on a picnic. (I/ prepare) things all day on Saturday.
Mina: What a lot of work for you.
Mitina: I don’t mind. Other members of my family are helpful and we are well organized. In fact, (I/ see) someone about hiring a cook this afternoon. So, I must go now or (I/not/get) to their shop before (they / close).
Mina: I hope (everything / go) well for you.
Mitina: I’m sure (it / be) a great day provided (the weather / remain) fine.

Answer:

Mina: Would you like to come to watch a movie (ଚଳଜିତ୍ର) this weekend?
Mitina: I’d like to, but I’m afraid (ମୋର ଆଶଙ୍କା) I won’t have time.
Mina: Why? What will you do?
Mitina: Well, my father is’ arriving (ଫେରିବେ / ପୂର୍ବରୁ ନିଷ୍ପଭି) back from Delhi. He’s been there for six months and and we are having/are going to have (ଆୟୋଜନ କରିବୁ) a big party to celebrate.
Mina: Won’t he be too tired (ହୋଇପଡ଼ିବେ ନାହିଁ କି ?) for a party after his long train journey?
Mitina: Yes and no doubt he is going to have no proper food during the journey. So, on Saturday he can take it easy. But on Sunday, all the family are coming (ଆସିବେ) (ପୂର୍ବ ନିଷ୍ପଭି ଓ ଯୋଜନା) on a picnic. I am going to prepare / am preparing (ଆୟୋଜନ କରିବି) । (ପୂର୍ବର ନିଷ୍ପଭି ଓ ବ୍ୟବସ୍ଥା) things all day on Saturday.
Mina: What a lot of work for you.
Mitina: I don’t mind. Other members of my family are helpful and we are well organized (ସୁସଂଗଠିତ). In fact, I will see someone about hiring a cook this afternoon. So, I must go now or I won’t get (ପହଞ୍ଚିପାରିବି ନାହିଁ) to their shop before they are going to be closed (ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବ).
Mina: I hope everything will go (with verb ‘hope’) well for you.
Mitina: I’m sure it will be (ହେବ) (with the adjective ‘sure’) a great day provide (ଯଦି) the weather remains (present simple) fine.

Activity – 19

Rewrite the following sentences using the correct form of the verbs given in brackets. Read the following passage. It’s about Raju’s daily routine [ ନିମ୍ନଲିଖତ ଅନୁଚ୍ଛେଦ (ରାଜୁର ନିୟମିତ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀ ବିଷୟରେ) ପଢ଼ । କ୍ରିୟାପଦମାନଙ୍କର ସଠିକ୍ ରୂପ ବ୍ୟବହାର କର |]

Raju (get) up early everyday. He (brush) his teeth and (have) his bath. He (take) a quick breakfast. He usually (prefer) fruits for his breakfast. Soon after, he (sit) down to do his homework. He (not want) to be punished at school. So, he (set out) early to reach the school in time.

Answer:

Raju gets up (ଡଠେ) early everyday. He brushes (ଦାନ୍ତ ଘଷେ) his teeth and has his bath (ସାନକରେ). He takes (ଖାଇନିଏ) a quick breakfast. He usually prefers (ପସନ୍ଦ କରେ) fruits for his breakfast. Soon after, he sits down (ବସି ପଡ଼େ) to do his homework. He doesn’t want (ଚାହିଁ ନାହିଁ) to be punished at school. So, he sets out (ବାହାରି ପଡ଼େ) early to reach the school in time.

Activity – 20

Suppose you are the monitor of your class and very well up in English. You ask your friends to look out through the windows and write three correct sentences each about the things they see. You then go round the class to see if all of them have written correctly. Correct the wrong sentences wherever you find them. (ମନେକର ତୁମେ ତୁମ ଶ୍ରେଣୀର monitor ଓ ଇଂରାଜୀରେ ଖୁବ୍ ଭଲ | ସାଙ୍ଗମାନଙ୍କୁ ଝରକାଗୁଡ଼ିକ ଦେଇ ବାହାରକୁ ଚାହିଁବାକୁ କୁହ ଓ ସେମାନେ ଦେଖୁଥିବା ଦୃଶ୍ୟକୁ ନେଇ ତିନୋଟି ଲେଖାଏଁ ବାକ୍ୟ ଲେଖୁବାକୁ କୁହ । ଶେଷରେ କ୍ଳାସ୍‌ରେ ଚୁଲି ସେମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର ଦେଖ, ଭୁଲଗୁଡ଼ିକୁ ଠିକ୍ କରି ଲେଖ।)

Answer:

Anil: I am seeing a flight of birds.
Kabi: Two dogs are barking at each other.
Rahman: I am finding two village women carrying waterpots.
Preetam : I am noticing a farmer removing weeds (ବାଳୁଙ୍ଗା ବାଛୁଥୁବାର).
Corrected by myself :
Anil: I see a flight of birds.
Kabi: The sentence is correct.
Rahman: I find (ଦେଖୁଛି) two village women carrying waterpots.
Preetam: I notice (ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଛି) a farmer removing weeds.

Remember:
The verbs like have, own, belong, like, dislike, love, hate, prefer, admire (ପ୍ରଶଂସା କରିବା), see, hear, smell, taste, feel, hope, forget, remember, think, believe, appear/seem/look, understand, depend, cost etc. usually don’t take ‘ing’ with them. (ଏହି ସମସ୍ତ କ୍ରିୟାପଦ ସହିତ ସାଧାରଣତଃ ‘ing’ form ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ନାହିଁ ।)

Activity – 21

Use either the present simple or the present progressive in the following sentences to complete the dialogue. (ନିମ୍ନଲିଖତ ବାକ୍ୟମାନଙ୍କରେ Present Simple/present progressive ବ୍ୟବହାର କରି ନିମ୍ନଲିଖତ କଥୋପକଥନକୁ ସଂପୂର୍ଣ କର ।)

Seema: Hellow, Lopa, what (you / do) these days?
Lopa: Nothing special. I (learn) dancing in a dancing school. What about you?
Seema: Me? I am (work) at a training school. The school (offer) lessons on cooking.
Lopa : (you like) the job?
Seema: Yes, of course. I (prefer) this job because I (also learn) a lot about cooking while working here.
Lopa: What (they/teach) now?
Seema: Right now, they (give) lessons on Chinese food. You know, Chinese dishes (taste) so good!
Lopa: Can I join the classes someday?
Seema: Sure. They (want) more and more students to join their school. You are welcome.
Lopa: Thank you.

Answer:

Seema: Hellow, Lopa, what are you doing (କ’ଣ କରୁଛୁ) these days?
Lopa: Nothing special. I am learning (ଶିଖୁଛି) dancing in a dancing school. What about you?
Seema: Me? I am working (କାମ କରୁଛୁ) at a training school. The school offers (ଦେଡଛି) lessons on cooking.
Lopa: Do you like (ଭଲ ଲାଗୁଛି) the job?
Seema: Yes, of course. I prefer (ଭଲ ଲାଗୁଛି) this job because I am also learning a lot about cooking while working here.
Lopa: What are they teaching (ପଢ଼ାଉଛନ୍ତି) now?
Seema : Right now, they are giving (ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି । ଶିକ୍ଷା ଦେଉଛନ୍ତି) lessons on Chinese food. You know, Chinese dishes tastes (ରୁଚିକର ଲାଗେ) so good!
Lopa: Can I join the classes someday?
Seema: Sure. They want (ଚାହୁଁଛନ୍ତି) more and more students to join their school. You are welcome.
Lopa: Thank you.

Time and Tense Additional Questions With Answers

(i) Fill in the gaps in the following table of verbs.

1. go ______ gone
Answer:
Went

2. do did _______
Answer:
Done

3. ______ cut cut
Answer:
Cut

4. buy bought ______
Answer:
Bought

5. send ______ sent
Answer:
Sent

6. ______ took taken
Answer:
Take

7. see saw _____
Answer:
Seen

8. ______ flew flown
Answer:
Fly

9. sing ______ sung
Answer:
Sang

10. sell ______ sold
Answer:
Sold

11. beg begged ________
Answer:
Begged

12. spread ________ spread
Answer:
Spread

13. _______ set set
Answer:
Set

14. teach taught ______
Answer:
Taught

15. ______ rose risen
Answer:
Rise

16. bite ______ bitten
Answer:
Bit

17. lie lay _____
Answer:
Lain

18. marry married _______
Answer:
Married

19. _____ wept wept
Answer:
Weep

20. think _______ thought
Answer:
Thought

(ii) Mention the tense and time the verbs refer to.

1. We are going on a picnic tomorrow.
Answer:
Present tense, future time

2. The Prime Minister visits China next month.
Answer:
Present tense, future time

3. She didn’t do her work.
Answer:
Past tense, past time

4. We are leaving for Puri tomorrow.
Answer:
Present tense, future time

5. We always obey our teachers.
Answer:
Present tense, present time

6. He put me in difficulty.
Answer:
Past tense, past time

7. The sun set at 6 p.m.
Answer:
Past tense, past time

8. Tomorrow is Sunday.
Answer:
Present tense, future time

9. He wanted to do it.
Answer:
Past tense, past time

10. He has given me permission to go there.
Answer:
Present tense, past time.

(iii) Fill in the gaps using the correct form of the verbs given in the brackets.

1. God __________ omnipresent. (be)
Answer:
Is

2. Some people _______ in ghost. (believe)
Answer:
Believe

3. My friend usually _________ with me. (come)
Answer:
Comes

4. Our teacher never ___________ angry with us. (get)
Answer:
Gets

5. Water _______ at 100°C. (boil)
Answer:
Boils

6. Nikita ___________ from Rourkela. (come)
Answer:
Comes

7. I for __________ my mistakes. (apologise)
Answer:
Apologise

8. Summer _________ after spring. (come)
Answer:
Comes

9. Tigers __________ in forests. (live)
Answer:
Live

10. If it ___________ I shall not go to school. (rain)
Answer:
Rains

11. He __________ his lunch now. (take)
Answer:
Is taking

12. They __________ for Mumbai recently. (leave)
Answer:
Had left

13. His hands are dirty. He __________ in the garden. (work)
Answer:
Has been working

14. He is the best boy that I __________ ever _________ across. (come)
Answer:
Have ….. Come

15. I _______ my homework yet. (not finish)
Answer:
Have not finished

16. We _________ in this city since 1997. (live)
Answer:
Have lived

17. I _________ in Cuttack since 1990. (be)
Answer:
Have been

18. Sachchi Routray __________ volumes of poems in Odia. (write)
Answer:
Wrote

19. I ________ it clean already. (swept)
Answer:
Have swept

20. Summer has set in. It __________ hotter day by day. (get)
Answer:
Is getting

21. It seems the baby ___________for ever. (cry)
Answer:
Is crying

22. I _________ he is honest. (think)
Answer:
Think

23. The committee ________ of ten members. (consist)
Answer:
Consists

24. He walks to school everyday, but today he ___________ by bicycle. (go)
Answer:
is going

25. My father _________ a car. (own)
Answer:
owns

(iv) Use the correct form of verbs given in the brackets.

1. The British _________ India for many years. (rule)
Answer:
Ruled

2. It _________ all days this week. (rain)
Answer:
Rained

3. The thief _________ when the police arrived. (go)
Answer:
had gone

4. They __________ for two hours when the car broke down. (drive)
Answer:
had been driving

5. My brother was watching TV while __________ a book. (read)
Answer:
was reading

6. I ________ a pen yesterday. (buy)
Answer:
Bought

7. When I was reading, somebody __________ at the door. (knock)
Answer:
Knocked

8. I __________ a sound in the dark. (hear)
Answer:
Heard

9. He explained what _________ (happen)
Answer:
had happened

10. He told that he __________ his work. (finish)
Answer:
had finished

11. I wish I ____________ four hands. (have)
Answer:
Had

12. Jagannath Das ___________the Odia Bhagabata. (write)
Answer:
wrote

13. Prativa Roy __________ Shilapadma. (write)
Answer:
has written

14. __________ you _________ him last night? (see)
Answer:
Did, see

15. When I _________ the door I saw our teacher standing at the door. (open)
Answer:
Opened

16. He called me when I __________ my breakfast. (take)
Answer:
was taking

17. The phone is ringing. I __________ it. (answer)
Answer:
will answer

18. Our examination __________ next week. (start)
Answer:
Starts

19. Don’t call me at 11.30 p.m. I _____________then. (sleep)
Answer:
will be sleeping

20. The road __________ by the end of this year. (repair)
Answer:
will have repaired

21. My father __________ from America next week. (return)
Answer:
is returning

22. Look. The bull ___________ you. (attack)
Answer:
is going to attack

23. Wait a minute. I __________ with you. (come)
Answer:
will come

24. I ________ a project soon. (start)
Answer:
am going to start

25. The President of India ____________ America next month. (visit)
Answer:
Visits

26. Leave that, I _________ for you. (carry)
Answer:
will carry

27. There are clouds in the sky. It _________ (rain)
Answer:
is going to rain.

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Solutions Grammar ସଂସ୍କୃତ ଭାଷୟା ଅନୁବାଦମ୍ Textbook Exercise Questions and Answers.

CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Grammar ସଂସ୍କୃତ ଭାଷୟା ଅନୁବାଦମ୍ Question Answer

୧। ମନୁଷ୍ୟ ସାମାଜିକ ପ୍ରାଣୀ ଅଟେ ।
Solution:
ମାନବ ସାମାଜିକ ପ୍ରାଣୀ ଅସ୍ତି |

୨। ଗ୍ରାମର ଲୋକମାନେ ପ୍ରାୟତଃ କୃଷିବଳ ଅଟନ୍ତି ।
Solution:
ଗ୍ରାମୀଣୀ ଜନଃ ପ୍ରାୟଣ କୃଷିବଳା ଭବନ୍ତି ।

୩। ସମସ୍ତଲୋକ ସଂସାରରେ ସୁଖ ଇଚ୍ଛା କରନ୍ତି ।
Solution:
ସର୍ବୋଜନାଃ ସଂସାରେ ସୁଖମିଛନ୍ତି |

୪୮ ସୁଖକୁ ଧନଦ୍ଵାରାହିଁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇପାରେ ।
Solution:
ସୁଙ୍ଖ ଧନେନ ଏବଂ ପ୍ରାଚିଂ ଶକ୍ୟତେ ।

୫। ଯାହା ନିକଟରେ ଧନ ଅଛି, ସେ ସୁଖର ଶୁଏ ।
Solution:
ଯସ୍ୟ ସମୀପେ ଧନଂ ଭବତି, ଧଃ ସୁଖେନ ଶେତେ ।

୬। ନିର୍ଦ୍ଦନ ପୁରୁଷ କିନ୍ତୁ ମିତ୍ରମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ଯ ତ୍ୟାଗ କରନ୍ତି ।
Solution:
ନିଶ୍ଚନଂ ପୁରୁଷ ତୁ ମିତ୍ରାଣି ଅପି ତ୍ୟଜନ୍ତି ।

୭। ବର୍ଷାଋତୁରେ ଆକାଶରେ କଳାରଙ୍ଗର ମେଘମାନ ଗର୍ଜନ କରନ୍ତି ।
Solution:
ବର୍ଷତୌ ଆକାଶେ ଶ୍ୟାମବର୍ଷା ମେଘା ଗର୍ଜନ୍ତି ।

୮। ବର୍ଷାକାଳରେ ପ୍ରାୟତଃ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦର୍ଶନ ଦୁର୍ଲଭ ହୁଏ ।
Solution:
ବର୍ଷାକାଳେ ପ୍ରାୟ ସୂର୍ଯ୍ୟସ୍ୟ ଦର୍ଶନଂ ଦୁର୍ଲ୍ଲଭିଂ ଭବତି ।

୯୮ ମେଘମାନଙ୍କର ଗର୍ଜନ ଶୁଣି ବଣରେ ମୟୂରମାନେ ନାଚନ୍ତି ।
Solution:
ମେଘାନାଂ ଗର୍ଜନଂ ଶ୍ରୁତ୍ବା ବନେ ମୟୂରଃ ନୃତ୍ୟନ୍ତ ।

୧୧ । ବିଜୟଦଶମୀ ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର ପର୍ବ ଅଟେ |
Solution:
ବିଜୟ ଦଶମୀ ଆର୍ଯ୍ୟାମାଂ ପର୍ବ ଅସ୍ତି |

୧୨ । ଏହି ମହୋତ୍ସବ ଆଶ୍ୱିନମାସରେ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷର ଦଶମୀରେ ସଂପାଦିତ ହୋଇଥାଏ ।
Solution:
ଅୟଂ ମହୋତ୍ସତଃ ଆଶ୍ୱିନମାସେ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷସ୍ୟ ଦଶମାଂ ସଂପାଦ୍ୟତେ ।

୧୩। ଏହିଦିନରେ ହିଁ ଶ୍ରୀରାମ ରାବଣକୁ ମାରିଥିଲେ ।
Solution:
ଅଗ୍ନିନେବ ଦିବସେ ଶ୍ରୀରାମ ରାବଣଂ ହତବାନ୍ ।

୧୪ । ଏହି ପର୍ବ ଶିକ୍ଷାଦିଏ ଯେ ସର୍ବଦା ଅସତ୍ୟରେ ସତ୍ୟର ବିଜୟ ହୁଏ ।
Solution:
ଇଦଂ ପର୍ବ ଶିକ୍ଷୟତି ଯତ୍ ସଦା ଅସ ସତ୍ୟସ୍ୟ ବିଜୟ ଭବତି ।

୧୫ । କ୍ଷତ୍ରିୟମାନେ ଏହି ଅବସରରେ ଅସ୍ତ୍ରମାନଙ୍କର ପୂଜା କରନ୍ତି ।
Solution:
କ୍ଷତ୍ରିୟା ଅସ୍କ୍ରିନ୍ ଅବସରେ ଅସ୍ତ୍ରାମାଂ ପୂଜୟନ୍ତି |

୧୬ । ଥରେ କୌରବପାଣ୍ଡବମାନଙ୍କର ଶସ୍ତ୍ରକୌଶଳ ପରୀକ୍ଷା ହେଲା ।
Solution:
ଏକଦା କୌରବପାଣ୍ଡବାନାଂ ଶସ୍ତ୍ରକୌଶଳ ପରୀକ୍ଷା ଅଭିବତ୍ ।

୧୭ । ପାଟଳୀପୁତ୍ର ନାମକ ଗୋଟିଏ ନଗର ଥିଲା ।
Solution:
ର୍ଥପ୍ତି ପାଟଲାପୁକୃ ନାମଧେୟ ନଗରପ ।

୧୮। ରାମ ଓ ଶ୍ୟାମ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପଢୁଛନ୍ତି ।
Solution:
ରାମ ଶ୍ୟାମଶ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପଠତଃ ।

୧୯ । ଚାତକମାନେ ବର୍ଷାପାଣି ପିଅନ୍ତି |
Solution:
ଚାତକ ବର୍ଷାଜଳ ପିବନ୍ତି ।

୨୦ । ଆମ୍ଭେମାନେ ଛାତ୍ରାବାସରେ ରହିଛୁ ।
Solution:
ବୟଂ ଛାତ୍ରାବାସେ ତିଷ୍ଠାମଃ ।

୨୧ । ଉପବନରେ ମୃଗଛୁଆମାନେ ଜଳ ପିଉଛନ୍ତି |
Solution:
ଉପବନେ ମୃଗଶାବକଃ ଜଳଂ ପିବନ୍ତି ।

୨୨ । ଧୀବରମାନେ ନଈକୂଳରେ ବିଶ୍ରାମ କରନ୍ତି ।
Solution:
ଧୀବରା ନଦୀକୂଳେ ବିଶ୍ରାମ୍ୟନ୍ତ ।

୨୩। ତୁମର ଶିକ୍ଷକ ରାଗନ୍ତି ନାହିଁ ।
Solution:
ତବ ଶିକ୍ଷକଃ ନ କୃଧତି ।

୨୪ । ରାଜାମାନେ ରାଜ୍ୟକୁ ପାଳନ କରନ୍ତି ।
Solution:
ନୃପା ରାଜ୍ୟ ପାଳୟନ୍ତି ।

୨୫ । ଆପଣ ବିଦେଶରେ ଧନ ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି |
Solution:
ଭବାନ୍ ବିଦେଶେ ଧନମ୍ ଅର୍ଜୟତି |

୨୬ । ଲୋକମାନେ କୁହନ୍ତି ଶିବ ଆଶୁତୋଷ ।
Solution:
ଜନଃ କଥୟନ୍ତ ଶିରଃ ଆଶୁତୋଷ ।

୨୭ । ଆପଣମାନେ ସମୁଦ୍ରର ଶୋଭାକୁ ଦେଖିବା ଉଚିତ ।
Solution:
ଭବନ୍ତଃ ସମୁଦ୍ରସ୍ୟ ଶୋଭାଂ ପଶ୍ୟୟଃ ।

୨୮ । ସକାଳେ ଥଣ୍ଡା ପାଣି ପିଅ ।
Solution:
ପ୍ରାତଃ ଶୀତଳଂ ଜଳଂ ପିବ ।

୨୯ । ପଲେ ହରିଣ ପଡ଼ିଆରେ ଚରୁଥିଲେ ।
Solution:
ହରିଣଯୂଥ ପ୍ରାନ୍ତରେ ଅଚରତ୍ ।

୩୦ । ଚଢ଼େଇମାନେ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ବସାକୁ ଫେରୁଥିଲେ ।
Solution:
ବିହଙ୍ଗା ସାୟଂ ନୀଙ ପ୍ରତ୍ୟାଗଛନ୍ତି ସ୍ମ ।

୩୧ । ରାବଣ ସୀତାକୁ ବଣରୁ ନେଇଯାଇଥିଲା ।
Solution:
ରାବତଃ ସୀତାଂ ବନାତ୍ ଅପହରତି ସ୍ମ ।

୩୨ । ଲବ ଓ କୁଶ ରାମାୟଣ ଗାଇଥିଲେ ।
Solution:
ଲବାଃ କୁଶଶ୍ଚ ରାମାୟଣମ୍ ଅଗାୟତାମ୍ ।

୩୩ । ପଥକମାନେ କୂଅରୁ ପାଣି ପିଇବେ ।
Solution:
ପଥକା କୂପାତ୍ ଜଳଂ ପାସ୍ୟନ୍ତି |

୩୪ । ବର୍ଷାକାଳରେ ଆକାଶ ମେଘାଚ୍ଛନ୍ନ ହେବ ।
Solution:
ବର୍ଷାକାଳେ ଆକାଶଃ ମେଘାଚ୍ଛନଃ ଭବିଷ୍ୟତି ।

୩୫ । ଛାତ୍ରମାନେ ଯାଆନ୍ତୁ ନୋହିଲେ ପଢ଼ନ୍ତୁ ।
Solution:
ଛାତ୍ରୀ ଗଚ୍ଛନ୍ତୁ ନୋଚେତ୍ ପଠନ୍ତୁ ।

୩୬ । ଗତ ରାତିରେ ଚୋରଟି ଚୋରି କରିଥିଲା ।
Solution:
ହ୍ୟ ନଭଃ ଚୋରଃ ଅଚୋରୟତ୍ ।

୩୭ । ଆମ୍ଭେମାନେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସେଠାକୁ ଯାଉଛୁ ।
Solution:
ବୟଂ ସଂପ୍ରତି ତତ୍ର ଗଚ୍ଛାମଃ ।

୩୮ । ଯେଉଁମାନେ ଯିବେ ସେମାନେ ନିଶ୍ଚୟ ଖାଇବେ ।
Solution:
ଯେ ଗମିଷ୍ୟନ୍ତ ତେ ଅବଶ୍ୟ ଖାଦିଷ୍ୟନ୍ତି |

୩୯ । ଯେଉଁମାନେ ଧାର୍ମିକ ସେମାନେ ସତ୍ୟ କହନ୍ତି ।
Solution:
ଯେ ଧାର୍ମିକାଂ ତେ ସତ୍ୟ ବଦନ୍ତି ।

୪୦ । ଏହି ସଂସାରରେ କିଏ କାହାର`ବନ୍ଧୁ ?
Solution:
ଏତସ୍କ୍ରିନ୍ ସଂସାରେ ପଃ କସ୍ୟ ବାନ୍ଧବ ?

୪୧ । ସବୁ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ଆଣ ।
Solution:
ସର୍ବେଭ୍ୟ ବ୍ରାହ୍ମଣେଭ୍ୟ ଖାଦ୍ୟାନି ଆନୟ ।

୪୨ । ତୁମେ ଏହାର ମରିବା ଉପାୟ ଚିନ୍ତା କର ।
Solution:
ତୁମ୍ ଅସ୍ୟ ବଧୋପାୟଂ ଚିନ୍ତୟ ।

୪୩। ଏହି ସରୋବରରେ ପ୍ରଚୁର ମାଛ ଅଛନ୍ତି |
Solution:
ଅସ୍କ୍ରିନ୍ ସରୋବରେ ପ୍ରଚୁରା ମସ୍ୟା ସନ୍ତି ।

୪୪ । କାଳିଦାସ କବିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ।
Solution:
କାଳିଦାସ କବିଷ୍ଣୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ।

୪୫ । ଏହି ଧନିକମାନେ ଧନଲାଭ କରିବେ ।
Solution:
ଏତେ ଧନିକାଂ ଧନଂ ଲପ୍‌ସ୍ୟନ୍ତେ ।

୪୬ । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦିଲ୍ଲୀରେ ବାସ କରୁଛନ୍ତି |
Solution:
ରାପପତି: ଦିଲ୍ଲାମ୍ ଭପବଗତ |

୪୭ । ପିତା ପୁତ୍ରକୁ ସ୍ନେହର ସହିତ ପଚାରିଲେ ।
Solution:
ପିତା ପୁତଂ ସସ୍ନେହମ୍ ଅପୃଚ୍ଛତ୍ ।

୪୮ । ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ ବହୁଛନ୍ତି ।
Solution:
ନଦ୍ୟ ପ୍ରାୟଶଃ ପଶ୍ଚିମାତ୍ ପୂର୍ବ ପ୍ରବହନ୍ତି ।

୪୯ । ପୃଥ‌ିବୀରେ କେହି ଅମର ନାହିଁ ।
Solution:
ପୃଥ୍ତ୍ୟ। କଂ ଥମର: ନାସ୍ତି |

୫୦ । ସେହି ସହରରେ ଜଣେ ପରିବ୍ରାଜକ ରହିଥିଲେ ।
Solution:
ତସ୍ୟା ନଗର୍ଯ୍ୟା ଏକ ପରିବ୍ରାଜକ ଅତିଷ୍ଠତ୍ ।

୫୧ । ପୁଅ ଅତିଥିଙ୍କୁ ସେବା କରୁଛି |
Solution:
ପୁନଃ ଅତିଥେ ସେବାଂ କରୋତି ।

୫୨ । ଧନ-ଜନ ଓ ଯୌବନର ଗର୍ବ କରନାହିଁ ।
Solution:
ପୃଥିବ୍ୟା କଃ ଅମରଃ ନାସ୍ତି ।

୫୩। ନରପତି ସୁଦର୍ଶନ ପଣ୍ଡିତ ସଭା କରିଥିଲେ ।
Solution:
ସୁଦର୍ଶନଃ ନରପତିଃ ପଣ୍ଡିତସଭାମ୍ ଅକରୋତ୍ ।

୫୪ । ଆପଣ ହୃଦୟରୁ ଚିନ୍ତା ଦୂର କରନ୍ତୁ ।
Solution:
ଭବାନ୍ ହୃଦୟାତ୍ ଚିନ୍ତା ଦୂରୀକରୋତୁ ।

୫୫ । ପ୍ରବଳ ପବନ ଯୋଗୁଁ ଗଛଗୁଡ଼ିକ ପଡ଼ିଗଲା ।
Solution:
ବାତ୍ୟାୟା ବୃକ୍ଷା ଅପତନ୍ ।

୫୬ । ପିଲାଟିର କ୍ଷୀର ଦରକାର ।
Solution:
ବାଳାନାଂ କ୍ଷୀରେଣ ପ୍ରୟୋଜନମ୍ ।

୫୭ । ବନ୍ଧୁ ଯାହାର ନାହିଁ ତା’ର ବିଦ୍ୟା ବନ୍ଧୁ ।
Solution:
ବିଦ୍ୟା ବନ୍ଧୁ ଅବନ୍ଧୁନାମ୍ ।

୫୮ । ବସନ୍ତ ଋତୁରେ କୋକିଳ ମଧୁର ଗାନ କରେ ।
Solution:
ବସନ୍ତର୍ରେ କୋକିଳା କଳଂ କୂଜନ୍ତି ।

୫୯ । ଏ ମୃଗ ଯେପରି ମୋର ବନ୍ଧୁ, ସେହିପରି ଆପଣ ମଧ୍ୟ ମୋର ବନ୍ଧୁ ।
Solution:
ଯଥା ଅୟଂ ମୃଗ ମମ ବନ୍ଧୁ ତଥା ଭବାନ୍ ଅପି ମମ ବନ୍ଧୁ ।

୬୦ । କୃପଣ କାହାରିକୁ କିଛି ଦିଏନାହିଁ ।
Solution:
କୃପଣ କହ୍ନେ କିଞ୍ଚିତ୍ ନ ଦଦାତି ।

୬୧ । ଶିକ୍ଷକ ଛାତ୍ରକୁ ବହିଟିଏ ଦେଲେ ।
Solution:
ଶିକ୍ଷକ ଛାତ୍ରାୟ ଏକମ୍ ପୁସ୍ତକମ୍ ଅଦଦାତ୍ ।

୬୨ । ଝିଅମାନେ ମାଆକୁ ଅନୁକରଣ କରନ୍ତି ।
Solution:
ଦୁହିଙ୍ ମାତରମ୍ ର୍ଥନ୍ମକୁବନ୍ତି |

୬୩। ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ପିଲାଙ୍କ ସହିତ ଗୋରୁ ରଖୁଥିଲେ ।
Solution:
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ବାଳକଃ ସା ଗା ଅରକ୍ଷତ୍ ।

୬୪। ଈଶ୍ବର ଦୁଃଖରୁ ରକ୍ଷା କରନ୍ତି |
Solution:
ଈଶ୍ଵରଃ ଦୁଃଖାତ୍ ରକ୍ଷତି ।

୬୫ । ଆଷାଢ଼ମାସରେ ଭକ୍ତମାନେ ବିଦେଶରୁ ପୁରୀକୁ ଆସନ୍ତି ।
Solution:
ଆଷାଢ଼ମାରସ ଭକ୍ତ ବିଦେଶରୁ ପୁରୀକୁ ଆସଛିନ୍ତି ।

୬୬ । ଦଶରଥଙ୍କର ତିନୋଟି ଭାର୍ଯ୍ୟା ଥିଲେ ।
Solution:
ଦଶରଥସ୍ୟ ତିରଃ ଭାର୍ଯ୍ୟା ଆସନ୍ ।

୬୭ । ଚାରିଟି ପଦର ସଂସ୍କୃତରେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କର ।
Solution:
ଚତୁର୍ବିଂ ପଦାନାଂ ସଂସ୍କୃତେନ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କୁରୁ ।

୬୮ । ପଞ୍ଚମଶ୍ରେଣୀରେ କେତେ ଛାତ୍ର ପଢ଼ନ୍ତି ?
Solution:
ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣଂ କତି ଛାତ୍ରା ପଠନ୍ତି ?

୬୯ । ଅଗଷ୍ଟ ମାସର ପନ୍ଦରଦିନ ସ୍ଵାଧୀନତା ଦିବସ ।
Solution:
ଅଗଷ୍ଟମାସସ୍ୟ ପଞ୍ଚଦଶଃ ଦିବସ ସ୍ଵାଧୀନତା ଦିବସ୍ୱୀ ।

୭୦ । ପିତା ପୁତ୍ର ପାଇଁ କ’ଣ ନ କରନ୍ତି ?
Solution:
ପିତା ପୁତ୍ରସ୍ୟ କୃତେ କିଂ ନ କରୋତି ?

୭୧ । ମନ୍ଦିର ସମ୍ମୁଖରେ କଦମ୍ବ ଗଛ ଅଛି ।
Solution:
ମନ୍ଦିରସ୍ୟ ପୁରତଃ କଦମ୍ବ ବୃକ୍ଷ ଅସ୍ତି ।

୭୨ । ସେ କ’ଣ ଭୟଙ୍କର ନୁହେଁ ?
Solution:
କିମସୌ ନ ଭୟଙ୍କରଃ ?

୭୩। ମୋ ଦୁଃଖ ବାପା ଅବଶ୍ୟ ଜାଣିବେ ।
Solution:
ପିତା ମେ ଦୁଃଖମ୍ ଅବଶ୍ୟ ଜ୍ଞାସ୍ୟତି |

୭୪। ସେ ମୋ ମୁଣ୍ଡକୁ ବାଡ଼େଇଦେଲା ।
Solution:
ସ୍ୱୀ ମାଂ ମସ୍ତକେ ଅତାଡ଼ୟତ୍ ।

୭୫ । ସିଂହ ପଶୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ।
Solution:
ସିଂହଃ ପଶୁଷୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ।

୭୬ । ବ୍ୟାଧ ବଣରେ ମୃଗମାନଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କଲେ ।
Solution:
ବ୍ୟାଧଃ ବନେ ମୃଗାନ୍ ହନ୍ତି |

୭୭ । ପିଲାମାନେ ଦୌଡ଼ୁ ଦୌଡ଼ୁ ପଡ଼ିଗଲେ ।
Solution:
ବାଳକା ଧାବନ୍ତଃ ଅପତନ୍ ।

୭୮ । ଗଉଡୁଣୀ କ୍ଷୀର ନେଇ ଗାଁକୁ ଯାଏ ।
Solution:
ଗୋପୀ କ୍ଷୀରଂ ନୀତ୍ଵା ଗ୍ରାମିଂ ଗଚ୍ଛତି ।

୭୯ । କାମ କର ଫଳ ଆଶା କରନାହିଁ ।
Solution:
କର୍ମଣ୍ୟ ବାଧ୍ୟକାରସ୍ତେ ମା ଫଳେଷୁ କଦାଚନ ।

୮୦ । ଅଧିକ ହେଲେ ଦୋଷ ନାହିଁ ।
Solution:
ଅଧୂକନ୍ତୁ ନ ଦୋଷାୟ ।

୮୧ । ଯା’ର ମନ ଯେଡ଼େ ତା’ର ପ୍ରଭୁ ସେଡ଼େ ।
Solution:
ଯାଦୃଶୀ ଭାବନା ଯସ୍ୟ ସିଦ୍ଧିର୍ଭବନ୍ତି ତାଦୃଶୀ ।

୮୨ । ଗଲା କଥାକୁ ଚିନ୍ତା କରନାହିଁ ।
Solution:
ଗତସ୍ୟ ଶୋଚନା ନାସ୍ତି ।

୮୩ । ବୁଦ୍ଧି ଯାର ବଳ ତା’ର ।
Solution:
ବୁଦ୍ଧିର୍ୟସ୍ୟ ବଳଂ ତସ୍ୟ ।

୮୪ । ଦୈବବଳଠାରୁ ବଡ଼ ବଳ ନାହିଁ ।
Solution:
ନ ଚ ଦୈବାତ୍ ପରଂ ବଳମ୍ ।

୮୫ । ଅତି ଲେମ୍ବୁ ଚୁପୁଡ଼ିଲେ ପିତା ।
Solution:
ଅତି ସର୍ବତ୍ର ଗର୍ହିତମ୍ ।

୮୬ । ଅପାଳକ ରାଇଜରେ ବିଜୁଳି ଲକ୍ଷେ ଟଙ୍କା ।
Solution:
ନିରସ୍ତ ପାଦପେ ଦେଶେ ଏରଣ୍ଡୋଽପି ଦ୍ରୁମାୟତେ ।

୮୭ । ମରମ ସତ୍ୟ କହିବ ନାହିଁ ।
Solution:
ମା ବୁୟାତ୍ ସତ୍ୟମପ୍ରିୟମ୍ |

୮୮ । ହିତକର ଓ ମଧୁରବଚନ ଦୁର୍ଲଭ ।
Solution:
ହିତଂ ମନୋହାରୀ ଓ ଦୁର୍ଲଭିଂ ବଡଃ ।

୮୯୮ ଜ୍ଞାନୀ ସବୁଠାରେ ପୂଜାପାଏ ।
Solution:
ବିଦ୍ଵାନ୍ ସର୍ବତ୍ର ପୂଜ୍ୟତେ ।

୯୦ । ସମସ୍ତେ ସବୁକଥା ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ ।
Solution:
ନ ହି ସର୍ବଂ ସର୍ବଂ ବେଭି ।

୯୧ | ନିଜ ଧର୍ମରେ ମରଣ ଶ୍ରେୟସ୍କର ପର ଧର୍ମରେ ନୁହେଁ ।
Solution:
ସ୍ଵଧର୍ମେ ନିଧନଂ ଶ୍ରେୟଃ ପରଧର୍ମୋ ଭୟାବହିଃ ।

୯୨ । ଜନନୀ ଓ ଜନ୍ମଭୂମି ସ୍ଵର୍ଗଠାରୁ ବଳୀୟସୀ ।
Solution:
ଜନନୀ ଜନ୍ମଭୂମିଶ୍ଚ ସ୍ବର୍ଗାଦପୀ ବଳୀୟସୀ ।

୯୩ । ଦୁଃଖ ଓ ସୁଖ ଚକ୍ରପରି ଘୂରୁଛି ।
Solution:
ଚକ୍ରବତ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ୍ତେ ଦୁଃଖାନି ଚ ସୁଖାନି ଚ ।

୯୪। ଦୁଇ ଜଣଙ୍କ କଳିରେ ତୃତୀୟର ଲାଭ ।
Solution:
ଦ୍ବୟୋର୍ବିବାଦେ ତୃତୀୟସ୍ୟ ଲାଭଃ ।

୯୫ । ଏକତା ହିଁ ବଳ ।
Solution:
ସଂଘ ଶକ୍ତି କନୌଯୁଗେ ।

୯୬ । କପାଳ ଲିଖନ କେ କରିବ ଆନ ।
Solution:
ଭାଗ୍ୟ ଫଳତି ସର୍ବତ୍ର ।

୯୭ । ଅର୍ଥ ସବୁ ଅନର୍ଥର ମୂଳ ।
Solution:
ଅର୍ଥ ଅନର୍ଥ ଭାବୟ ନିତ୍ୟମ୍ ।

୯୮। ଧର୍ମହୀନ ଲୋକେ ପଶୁତୁଲ୍ୟ ।
Solution:
ଧର୍ମେଣ ହୀନଃ ପଶୁଭଃ ସମାନାଃ ।

୯୯ । ଭୋକିଲା ଲୋକ ପାପପୁଣ୍ୟ ବିଚାରେ ନାହିଁ
Solution:
ବୁଭୁକ୍ଷିତଃ କିଂ ନ କରୋତି ପାପମ୍ ।

୧୦୦ । ହଠାତ୍ କିଛି କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ।
Solution:
ସହସା ବିଦଧୀତ ନ କ୍ରିୟାମ୍ ।

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Solutions Grammar ବିଷୟ ବହିର୍ଭୂତ ବ୍ୟାକରଣ ବିଭାଗ Textbook Exercise Questions and Answers.

CHSE Odisha Class 12 Sanskrit Grammar ବିଷୟ ବହିର୍ଭୂତ ବ୍ୟାକରଣ ବିଭାଗ Question Answer

(୧) ଶବ୍ଦଷୁ ରୂପାଣି ଲିଖତ

ପୃଥମା ଏକବଚନେ

ଫଳ = ଫଳମ୍
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତୈ
ମୁନି = ମୁନିଃ
ମତି = ମତିଃ
ବାରି = ବାରି
ମତି = ମତୀ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ସା
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ ) = ତତ୍
କିମ୍ (ପୁଂ) = କଃ
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛନ୍
କିମ୍ (ପୁଂ) = କିମ୍
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କିମ୍
କିମ୍ ( କ୍ଳା) = କିମ୍
ଆତ୍ମନ୍ = ଅୟମ୍

ପ୍ରଥମା ଦ୍ବିବଚନେ 

ନର = ଇମୌ
ଲତା = ଲତେ
ମୁନି = ମୁନୀ
ପିତୃ = ପିତା
ବାରି = ବାରିଣୀ
ନଦୀ = ନଦ୍ୟୋ
ପିତୃ = ପିତରୌ
ମାତୃ = ମାତରେ
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛନ୍ତୋ
ମନସ୍ = ମନସୀ
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମାନୌ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତୈ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତେୀ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତେ
କିମ୍ ( କ୍ଳା) = କେୀ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = କେ
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କେ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = କମେୀ
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଇମେ
ଇଦମ୍ ( କ୍ଳା) = ଇମେ
ଅସ୍ପୃଦ୍ = ଆବାମ୍
ଯୁକ୍ଷ୍ମଦ୍ = ଯୁବାମ୍
ଦ୍ବି (ପୁଂ) = ଦ୍ରୋ
ଦ୍ବି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଦେ
ଦ୍ବି (ଲ୍ଲୀ) = ଦେ

ପୃଥମା ବଦ୍ମବତନେ

ନର = ନରଃ
ଫଳ = ଫଲାନ
ମୁନି = ମୁନୟ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତେ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତା
ତଦ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ତାନି
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ପୂୟମ୍
ତ୍ରି (ପୁଂ) = ତ୍ରୟଃ
ତ୍ରି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତିରଃ
ତ୍ରି (ଲ୍ଲୀ) = ତ୍ରୀଣି
ମତି = ମତୟଃ
ବାରି = ବାରୀଣି
ନଦୀ = ନଦୀଃ
ପିତୃ = ପିତରଃ
ମାତୃ = ମାତରଃ
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛନ୍ତଃ
ମନସ୍ = ମନାଂସି
କିମ୍ (ପୁଂ) = କେ
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କା
କିମ୍ (ସ୍କ୍ରୀ) = କାନି
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଇମମ୍
ଚତୁର୍ (ପୁଂ) = ଚତ୍ବାରଃ
ଚତୁର୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଚତସ୍ର
ଚତୁର (କ୍ଳ) = ଚତ୍ବାରି

ଦ୍ୱିତାପା ଏକବଚନେ

ନର = ନରମ୍
ଫଳ = ଫଳମ୍
ଲତା = ଲତାମ୍
ମୁନି = ମୁନିମ୍
ମତି = ମତିମ୍
ବାରି = ବୀରି
ନଦୀ = ନଦୀମ୍
ପିତୃ = ପିତରମ୍
ମାତୃ = ମାତରମ୍
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଜନ୍ତାମ୍
ମନସ୍ = ମନଃ
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମନମ୍
ତଦ୍(ପୁଂ) = ତମ୍
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାମ୍
ତଦ୍ (କ୍ଳ) = ତତ୍
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କାମ୍
କିମ୍ (କ୍ଳ) = କିମ୍
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଇମେ, ଏନମ୍
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଇମାମ୍, ଏନାମ୍
ଇଦମ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ଇମାନି, ଏନତ୍
ଅସ୍ମଦ୍ = ମାମ୍, ମା
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ତ୍ବାମ୍, ତ୍ବା

ଦ୍ୱିତାପା ହୁବଚନେ

ନର = ନରୌ
ଫଳ = ଫଳାନି
ଲତା = ଲତେ
ମନସ୍ = ମମାଂସି
କିମ୍ (ପୁଂ) = କମ୍
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛନ୍ତୋ
ମନସ୍ = ମନସୀ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ)= ଇକ୍ଷ୍ନୌ, ଏନୌ
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଇମେ, ଏନେ
ଇଦମ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ଇମେ, ଏନେ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତୈ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତେ
ଅସ୍ପୃଦ୍ = ଆବାମ୍, ନୌ
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ଯୁବାମ୍, ବାମ୍
ବାରି = ବାରିଣୀ
ତଦ୍ (ଲ୍ଲୀ) = `ତେ
ଦ୍ବି (ପୁଂ) = ଦୌ
କିମ୍ (ପୁଂ) = କୌ
ଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଦ୍
ପିତୃ = ପିତରେ
ମାତୃ = ମାତରେ

ଦ୍ୱିତାପା ବହୁବଚନେ

ନର = ନରାନ୍
ଫଳ = ଫଳାନି
ଲତା = ଲତଃ
ମୁନି = ମୁନୀନ୍
ମତି = ମତୀ:
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମନଃ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ଡାନ୍
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତା:
ତଦ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ତାନି
ଇଦମ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ଇମାନି, ଏନାନି
ଅସ୍ପୃଦ୍ = ଅସ୍ମାନ୍, ନଃ
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ୟୁଷ୍ମାନ୍, ପଃ
ତ୍ରି (ପୁଂ) = ତ୍ରୀନ୍
ତ୍ରି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତିସ୍ର
ପିତୃ = ପିତୃ ନ୍
ମାତୃ = ମାତୃ
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କା
କିମ୍ (ସ୍କ୍ରୀ) = କାନି
କିମ୍ (ପୁଂ) = କାନ୍
ଇଦମ୍( ସ୍ତ୍ରୀ)=ଇମା, ଏନଃ
ତ୍ରି (କ୍ନୀ) = ତ୍ରୀଣି
ଚତୁର୍ (ପୁଂ) = ଚତୁର୍ଃ
ଚତୁର୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଚତପଃ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଚତୁର୍

ତତାମା ଏକବଚନେ

ଲତା = ଲତୟା
ମୁନି = ମୁନିନା
ମାତୃ = ମାତ୍ରା
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛତା
ମନସ୍ = ମନସା
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମନା
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କେନ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତେନ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଅନେନ, ଏନେନ ଇଦମ୍
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଅନୟା, ଏନୟ
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଅନେନ, ଏନେନ
ଅସ୍ମଦ୍ : = ମୟା
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ତ୍ରୟା

ତତାମା ହୁବଚନେ

ବାରି = ବାରିଣା
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତୟା
ତଦ୍ (କ୍ଳ) = ତେନ
ନଦୀ = ନଦ୍ୟା
ପିତୃ = ପିତ୍ରା
ନର= ନରାଭ୍ଯାମ୍
ଫଳ = ଫଳାଭ୍ୟାମ୍
ଲତା = ଲତାଭ୍ୟାମ୍
ମୁନି = ମୁନିଭ୍ଯାମ୍
ମତି = ମତିଭ୍ଯାମ୍
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛଭ୍ଯାମ୍
ମନସ୍ = ମନୋଭ୍ଯାମ୍
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମଭ୍ୟାମ୍
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତାଭ୍ୟାମ୍
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାଭ୍ୟାମ୍
ଇଦମ୍( ସ୍ତ୍ରୀ) = ଆଭ୍ୟାମ୍
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଦ୍ବାଭାମ୍
ଅସ୍ପୃଦ୍ = ଆବାଭ୍ଯାମ୍
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ଯୁବାଦ୍ୟମ୍
ଦ୍ବି (ପୁଂ) = ଦ୍ବାଭ୍ଯାମ୍
ଦ୍ବି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଦ୍ଵାଡ୍ୟାମ୍
ବାରି = ବାରିକ୍ୟାମ୍
ତଦ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ତାଭ୍ୟାମ୍
ନଦୀ = ନଦୀଭ୍ଯାମ୍
କିମ୍ (ପୁଂ) = କାଭ୍ୟାମ୍
ପିତୃ = ପିତୃଭ୍ୟାମ୍
ମାତୃ = ମାତୃଭ୍ୟାମ୍
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କାଭ୍ୟାମ୍
କିମ୍ (ଲ୍ଲୀ) = କାଭ୍ୟାମ୍

ଦ୍ୱିତାପା ବହୁବଚନେ

ନର = ନରଃ
ଫଳ = ଫନିଃ
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମ
ଅସ୍ମଦ୍ = ଅସ୍ଵାଭି
ଲତା = ଲତାଭି
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତିଃ
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ଯୁଷ୍ମାଭି
ମୁନି = ମୁନିଭଃ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାଭି
ତ୍ରି (ପୁଂ) = ତ୍ରିଭି
ତଦ୍ (କ୍ନୀ) = ତିଃ
କିମ୍ (ପୁଂ) = କୈ
ତ୍ରି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତିସୃଭି
ତ୍ରି (ଲ୍ଲୀ) = ତ୍ରିଭି
ନଦୀ = ନଦୀଭି
ପିତୃ = ପିତୃଭି
ଚତୁର (ପୁଂ) = ଚତୁରି:
ଚତୁର (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଚତମତି:
ମାତୃ = ମାତୃଭି
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛଭି
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଏଭି
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଆଭି
ଚତୁର୍ (କ୍ଳ) = ଚତୁର୍ଭି

ଚତୁର୍ଥା ଏକବଚନେ

ନର = ନରାୟ
ମାତୃ = ମାତ୍ରେ
ମୁନି = ମୁନୟେ
ମତି = ମତୟେ, ମତେ
ବାରି = ବାରିଣେ
ନଦୀ = ନଦୈ
ପିତୃ = ପିତ୍ରେ
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛତେ
ଲତା = ଲତାୟେ
ମନସ୍ = ମନସେ
କିମ୍ (କ୍ଳ) = କହ୍ନେ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଅସ୍ମି
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଅସି
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତସ୍ମି
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଅସ୍ମି
ଅସ୍ପୃଦ୍ = ମହାମ୍, ମେ
ନର = ନରାଭ୍ଯାମ୍
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ତୁଭ୍ୟମ୍, ତେ

ଚତୁର୍ଥା ହୁବଚନେ

ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛଲ୍ୟାମ୍
ତଦ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ତସ୍ମି
କିମ୍ (ପୁଂ) = କହ୍ନେ
ଲତା = ଲତାଭ୍ୟାମ୍
ମନସ୍ = ମନୋଭ୍ଯାମ୍
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମଭ୍ୟମ
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଆଭ୍ୟାମ୍
ଇଦମ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ଆଭ୍ୟାମ୍
ମୁନି = ମୁନିଭ୍ଯାମ୍
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତାଭ୍ୟାମ୍
ମତି = ମତିଭ୍ଯାମ୍
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାଲ୍ୟାମ୍
ବାରି = ବାରିଲ୍ୟାମ୍
ତଦ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ତାଭ୍ୟାମ୍
ନଦୀ = ନଦୀଭ୍ଯାମ୍
କିମ୍ (ପୁଂ) = କାଭ୍ୟାମ୍
ଅସ୍ମଦ୍ =ଆବାଭ୍ୟାମ୍,
ବୌ ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ଯୁବାଭ୍ୟାମ୍,
ବାମ୍ ଦ୍ବି (ପୁଂ) = ଦ୍ବାଭ୍ଯାମ୍
ଦ୍ବି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଦ୍ବାଭାମ୍
ପିତୃ = ପିତୃଭ୍ୟାମ୍
ମାତୃ = ମାତୃଭ୍ୟାମ୍
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କାଭ୍ୟାମ୍
ଦ୍ବି (ଲ୍ଲୀ) = ଦ୍ଵାଭାମ୍
କିମ୍ (ଲ୍ଲୀ) = କାଭ୍ୟାମ୍

ଚତୁର୍ଥା ବହୁବଚନେ

ନର = ନରେଭ୍ୟ
ଫଳ = ଫଳେଭ୍ୟ
ମନସ୍ = ମନୋଭ୍ୟ
ଲତା = ଲତାଭ୍ୟ
ମତି = ମତିଭ୍ୟ
ବାରି = ବାରିଦ୍ର୍ୟ
ପିତୃ = ପିତୃଭ୍ଯ
ମାତୃ = ମାତୃଭ୍ୟ
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛଭ୍ୟ
ଇଦମ୍ (ଲ୍ଲୀ) = ଏଭ୍ୟ
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମ
ଅସ୍ମଦ୍ = ଅସୃଭ୍ୟମ୍, ନଃ
ଯୁଷ୍କଦ୍ = ଯୁଗ୍ମଭ୍ୟମ୍, ଡଃ
ମୁନି = ମୁନିଭ୍ୟ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାଭ୍ଯ
ତ୍ରି (ପୁଂ) = ତ୍ରିଭ୍ୟ
ତ୍ରି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତିସୃଭ୍ୟ
ଚତୁର୍ (ପୁଂ) = ଚତୁର୍ଥାଂ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଏଭ୍ୟ
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଆଭ୍ୟ
ଚତୁର୍ (କ୍ରୀ) = ଚତୁର୍ଭୁ

ପଞ୍ଚମୀ ଏକବଚନେ

ମତି = ମତଃ,
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତସ୍ମାତ୍
ବାରି = ବାରିଶଃ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତସ୍ୟା
ଫଳ = ଫଳାତ୍
ଲତା = ଲତାୟା
ମାତୃ = ମାତୁଃ
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛତଃ
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କନ୍ୟା
କିମ୍ (କ୍ଳ) = କସ୍ମାତ୍
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଅସ୍ନାତ୍
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଅସ୍ୟା
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଅର୍ଥାତ୍
ଅସ୍ମଦ୍ = ମତ୍
ଯୁଷଦ୍ = ତ୍ଵତ୍
ପିତୃ = ପିତୁଃ
କମ୍ (ପୁଂ) = କସ୍ମାତ୍

ପଞ୍ଚମୀ ଦ୍ବିବଚନେ

ନର = ନରାଭ୍ଯାମ୍
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛଭ୍ୟାମ୍
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଆଭ୍ଯାମ୍
ମୁନି = ମୁନିଭ୍ଯାମ୍
ମତି = ମତିଭ୍ଯାମ୍
ବାରି = ବାରିଲ୍ୟାମ୍
ଫଳ = ଫଳାଭ୍ୟାମ୍
ଲତା = ଲତାଭ୍ୟାମ୍
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତାଭ୍ୟାମ୍
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାଭ୍ୟାମ୍
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଆଭ୍ୟାମ୍
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଆଭ୍ୟାମ୍
ଯୁଷ୍କଦ୍ = ଯୁବାଭ୍ୟାମ୍
ଦ୍ବି (ପୁଂ) = ଦ୍ବାଭ୍ଯାମ୍
ନଦୀ = ନଦୀଭ୍ୟାମ୍
କିମ୍ (ପୁଂ) = କାଭ୍ଯାମ୍
ଦ୍ବି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଦ୍ବାଭ୍ଯାମ୍
ପିତୃ = ପିତୃଭ୍ୟାମ୍
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କାଭ୍ୟାମ୍
ଦ୍ବି (କ୍ରୀ) = ଦୁମ୍
ମାତୃ = ମାତୃଭ୍ୟାମ୍
କିମ୍ (ସ୍କ୍ରୀ) = କାଭ୍ୟାମ୍

ପଞ୍ଚମୀ ବହୁବଚନେ

ନର = ନରେଭ୍ୟ
ମନସ୍ = ମନୋଭଃ
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଏଭ୍ୟ
ଫଳ = ଫଳେଭ୍ୟ
ଲତା = ଲତାଭ୍ୟ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତେଭ୍ୟ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାଭ୍ୟ
ମୁନି = ମୁନିଭଃ
ବାରି = ବାରିଦ୍ର୍ୟ
ନଦୀ = ନଦୀଭ୍ୟ
ପିତୃ = ପିତୃଭ୍ୟ
ମାତୃ = ମାତୃଭ୍ୟ
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛଭ୍ୟ
ତଦ୍ (ସ୍କ୍ରୀ) = ତେଭ୍ୟ
କିମ୍ (ପୁଂ) = କେଭ୍ୟ
କିମ୍ ( ସ୍ତ୍ରୀ) = କାଭ୍ୟ
କିମ୍ (କ୍ଳ) = ବେଶ୍ୟ:
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଏଭ୍ୟ:
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଆଭ୍ୟ
ଅସ୍ମଦ୍ = ଅସ୍ପୃତ୍
ଯୁଷ୍କଦ୍ = ଯୁଷ୍କତ୍
ତ୍ରି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତିସୃଭ୍ୟ
ତ୍ରି (କ୍ଳ) = ତ୍ରିଭ୍ୟ
ଚତୁର୍ (ପୁଂ) = ଚତୁର୍ଭୁ
ଚତୁର୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଚତସୃଭ୍ୟ
ଚତର (କ୍ଳ) = ଚତୁର୍ଦ୍ଦ

ଯପା ଏକବଚନେ

ନର = ନରସ୍ୟ
ଫଳ = ଫଲମ୍ୟ
ମାତୃ = ମାତୁଃ
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛତଃ
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କାସ୍ୟ:
କିମ୍ (କ୍ଳ) = କସ୍ଯ
ମନସ୍ = ମନମଃ
ଆମ୍ନନ୍ନ = ଆତ୍ମନଃ
ଲତା = ଲତାୟା
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଅସ୍ଯ
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଅଧ୍ୟା
ମତି = ମତଃ, ମତ୍ୟା
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତଥ୍ୟ
ବାରି = ବାରିଣୀ
ନଦୀ = ନମଃ
ତଦ୍ (କ୍ଳ) = ରସ୍ୟ
ପିତୃ = ପିତୁଃ
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଅସ୍ୟ
ଅସ୍ମଦ୍ (କ୍ଳ) = ମମ, ମେ
ଯୁଷ୍ପଦ୍ = ତବ, ତେ

ଯପା ଦ୍ବିବଚନେ

ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛତୋ
ଫଳ = ଫଳୟୋ
ଲତା = ଲତ
ମୁନି = ମୁର୍ଯ୍ୟୋ
ମନସ୍ = ମନସୋ
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମନୋ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତୟୋ
ମତି = ମତୋ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତ୍ରୟୋ
ବାରି = ବାରିଣୋ
ତଦ୍ (କ୍ଳ) = ତୟୋ
କିମ୍ (ପୁଂ) = କୟୋ
ପିତୃ = ପିତ୍ରୋ
ମାତୃ = ମାତ୍ରୋ
ନର = ନରାଣାମ୍
ଫଳ = ଫଳାନାମ୍
ଲତା = ଲତାନାମ୍
ମୁନି = ମୁନୀନାମ୍
କିମ୍ (ଲ୍ଲୀ) = କୟୋ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଅନୟୋ, ଏନୟୋ
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଅନୟୋ, ଏନୟୋ
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଅନୟୋ, ଏନୟୋ
ଅସ୍ମଦ୍ = ଆବୟୋ, ନୌ ।

ଯପା ବହୁବଚନେ

ଦ୍ବି (ପୁଂ) = ଦ୍ଵୟୋ
ଦ୍ବ( ସ୍ତ୍ରୀ) = ଦ୍ବୟୋ
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଏଷାମ୍
ମନସ୍ = ମନସାମ୍
ଆତ୍ମନ୍ = ଆମ୍ବନାମ୍
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତେଷାମ୍
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାସାମ୍
ତଦ୍ (କ୍ଳ) = ତେଷାମ୍
କିମ୍ (ପୁଂ) = କେଷାମ୍
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କାସାମ୍
ଅସ୍ପୃଦ୍ =ଅସ୍ମାକମ୍, ନଃ
ଯୁଷ୍କଦ୍ = ପୁଷ୍କକମ୍, ଡଃ
ତ୍ରି (ପୁଂ) = ତ୍ରୟାଣାମ୍
ତ୍ରି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତିସୃଣାମ୍
ତ୍ରି (ଲ୍ଲୀ) = ତ୍ରୟାଣାମ୍
ଚତୁର୍ (ପୁଂ) = ଚତୁର୍ଦ୍ଧାମ୍
ଚତର୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଚତସୃଣାମ୍
ଚତୁର୍ (ଲ୍ଲୀ) = ଚତୁର୍ଥାମ୍
ପିତୃ = ପିତୃ ଣାମ୍
ମାତୃ = ମାତୃ ଣାମ୍
କିମ୍ (କ୍ଳ) = କେଷାମ୍
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଏଷାମ୍
ଗଚ୍ଛନ୍ = ଗଚ୍ଛତାମ୍
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଆସାମ୍

ସପୃମା ଏକବଚନେ

ନର = ନରେ
ମାତୃ = ମାତରି
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କଲ୍ୟାମ୍
ଗଚ୍ଛତ୍ = ଗଚ୍ଛତି
ଲତା = ଲତାୟାମ୍
ମୁନି = ମୁନୌ
ଆତ୍ମନ୍ = ଆତ୍ମନି
ମତି = ମତୈ, ମତ୍ୟାମ୍
ମନସ୍ = ମନସି
କିମ୍ (କ୍ଳ) = କସ୍ମିନ୍
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଅସ୍କିନ୍
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଅସ୍ଯାମ୍
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତସ୍ମିନ୍
ଇଦମ୍ (ସ୍କ୍ରୀ) = ଅସ୍କିନ୍
ବାରି = ବାରିଣି
ତଦ୍ ( ସ୍ତ୍ରୀ) = ତସ୍ଯାମ୍
ଅସ୍ମଦ୍ = ମୟି
ନଦୀ = ନଦ୍ୟାମ୍
ତଦ୍ (କ୍ରୀ) = ତସ୍ମିନ୍
ଯୁଷଦ୍ = ତ୍ରୟି
ପିତୃ = ପିତରି
କିମ୍ (ପୁଂ) = କସ୍ମିନ୍

ସପ୍ତମା ଦ୍ୱିବଚନେ

ଫଳ = ଫଳୟୋ
ଲତା = ଲତୟୋ
ମୁନି = ମୁନ୍ୟା
ବାରି = ବାରିଣୋ
ନଦୀ = ନଦୋ
ପିତୃ = ପିତ୍ରୋ
ମାତୃ = ମାତ୍ରେ
ନର = ନରେଷୁ ଫଳେଷୁ
ମନସ୍ = ମନସୋ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତ୍ରୟୋ
ତଦ୍ (କ୍ରୀ) = ତ
କିମ୍ ( ସ୍ତ୍ରୀ) = କୟୋ
କିମ୍ (କ୍ରୀ) = କୟୋ
ମନସ୍ = ଆତ୍ମସୁ
ତଦ୍ (ପୁଂ) = ତେଷୁ
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଅନୟୋ, ଏନୟୋ
ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଅନୟୋ, ଏନୟୋ
ଅସ୍ମଦ୍ = ଆବୟୋ
ଦ୍ବି (ପୁଂ) = ଦ୍ବୟୋ
ଦ୍ବି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଦ୍ବୟୋ

ସପ୍ତମା ବହୁବଚନେ

ଇଦମ୍ (କ୍ଳ) = ଏଷୁ
ଅସ୍ପୃଦ୍ = ଅସ୍ଵାସୁ
ତ୍ରି (ପୁଂ) = ତ୍ରିଶୁ
ତଦ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତାସୁ
ମତି = ମତିଶ୍ରୁ ବାରି = ବାରିଷୁ
ତଦ୍ (କ୍ଳ) = ତେଷୁ
ତ୍ରି (ସ୍ତ୍ରୀ) = ତିସୃଷ
କିମ୍ (ପୁଂ) = କେଷୁ
ନଦୀ = ନଦୀଷୁ
ପିତୃ = ପିତୃଶୁ
ମାତୃ = ମାତୃଶୁ
କିମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = କାସୁ
କିମ୍ (କ୍ଳ) = କେଷୁ
ଇଦମ୍ (ପୁଂ) = ଏଷୁ
ଗଚ୍ଛନ୍ = ଗଚ୍ଛସୁ
ଇଦମ୍ (ସ୍ତ୍ରୀ) = ଆସୁ

ଲର୍ଡ୍ ମଧ୍ୟମ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଉବସି
ଗମ୍ = ଗଛସି
ପଠ୍ = ପଠସି
କୃ = କଗୋସି
ଅସ୍ = ଅମି
ଲର୍ = ଲଭସେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପ୍କମଶି

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ରବଥ:
ଗମ୍ = ଗଛଥ:
ପଠ୍ = ପଠାଅ:
କୃ = କ୍ନରୁଥ:
ଅସ୍ = ସ୍ଟ:
ଲର୍ = ଲଭେଥେ
ପ୍ଜ୍ମ = ତ୍ପଳୟଥ:

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବଥ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛଥ
ପଠ୍ = ପଠଥ
କୃ = କୁରୁଥ
ଅସ୍ = ସ୍ଥ
ଲର୍ = ଲଭେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟଥ

ଲର୍ଡ୍ ଭଭମ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଉବାମି
ଗମ୍ = ଗଛ।ମି
ପଠ୍ = ପଠାମି
କୃ = କରେ।ମି
ଅସ୍ = ଅସି
ଲର୍ = ଲଭେ
ପ୍ଜ୍ମ = ତ୍ପକଯ୍ରାମି

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଭବାପଃ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛାଦଃ
ପଠ୍ = ପଠାରଃ
କୃ = କୁନଃ
ଅସ୍ = ସ୍ୱ
ଲର୍ = ଲଭାବହେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟାମଃ

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବାମ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛାମଃ
ପଠ୍ = ପଠାମଃ
କୃ = କୁମଃ
ଅସ୍ = ସ୍ୱ
ଲର୍ = ଲଭାମହେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟାମଃ

ବିଧ୍ଲିଙ୍ ମଧ୍ୟମ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଭବେ
ଗମ୍ = ଗଳ୍ପୀ
ପଠ୍ = ପଠେ
କୃ = କୁଯ୍ୟା
ଅସ୍ = ସ୍ୟା
ଲର୍ = ଲଭେଥା
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟୀ

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଭବେତମ୍
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛେତମ୍
ପଠ୍ = ପଠେତମ୍
କୃ = କୁର୍ଯ୍ୟାତମ
ଅସ୍ = ଖ୍ୟାତମ୍
ଲର୍ = ଲଭେୟାଥାମ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟେତମ୍

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବେତ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛେତ
ପଠ୍ = ପଠେତ
କୃ = କୁପ୍ୟାତ୍
ଅସ୍ = ଖ୍ୟାତ
ଲର୍ = ଲଭେଧୂମ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟେତ

(୨) ଧାତୁରୂପାଣି ଲିଖତ

ଲଟ୍ ପ୍ରଥମ ପୁରୁଣ

(ଏକବନେ)

ରୂ = ଉବଚି
ଗମ୍ = ଗଛତି
ପିଠ = ପଠତି
ହା = କରୋତି
ଆଶ୍ = ଅସ୍ତି
ଲର୍ = ଲାଭରେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପଳମତି

(ଦ୍ବିବଚନ)

ରୂ = ଇବତ:
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛତ:
ପିଠ = ପଠତ:
ହା = କୁରୁତ:
ଆଶ୍ = ପୃ:
ଲର୍ = ଲଭେତେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜଯତ:

(ବଦୃବଚନ)

ରୂ = ଇବନ୍ତି
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛନ୍ତି
ପିଠ = ପଠ୍ତିନ୍ତି
ହା = କୁରୁନ୍ତି
ଆଶ୍ = ପୃନ୍ତି
ଲର୍ = ଲେତନ୍ତି
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜଯନ୍ତି

ବିଧୂଲିଡ୍ ଉତ୍ତମ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଭବେୟମ୍
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛେୟମ୍
ପଠ୍ = ପଠେୟମ୍
କୃ = କୁର୍ଯ୍ୟାମ୍
ଅସ୍ = ସ୍ୟାମ୍
ଲର୍ = ଲଭେୟ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟେୟମ୍

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଭବେ:
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛେବ
ପଠ୍ = ପଠେବ
କୃ = କୁର୍ଯ୍ୟାବ
ଅସ୍ = ସ୍ୟାବ
ଲର୍ = ଲଭେବହି
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟେବ

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବେମ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛେମ
ପଠ୍ = ପଠେମ
କୃ = କୁର୍ଯ୍ୟାମ
ଅସ୍ = ସ୍ୟାମ
ଲର୍ = ଲଭେମହି
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟେମ

ଲୋଟ୍ ପୃଥମ ପୁରୁପ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଭବତୁ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛତୁ
ପଠ୍ = ପଠତୁ
କୃ = କରୋଡ଼ୁ
ଅସ୍ = ଅସ୍ତୁ
ଲର୍ = ଲଭତାମ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟତୁ

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଭବତାମ୍
ଗମ୍ = ଗଛତାମ୍
ପଠ୍ = ପଠତାମ୍
କୃ = କୁରୁତାମ୍
ଅସ୍ = ସ୍ତାମ୍
ଲର୍ = ଲଭେତାମ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟତାମ୍

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବନ୍ତୁ
ଗମ୍ = ଗଛନ୍ତୁ
ପଠ୍ = ପଠନ୍ତୁ
କୃ = କୁର୍ବନ୍ତୁ
ଅସ୍ = ସନ୍ତୁ
ଲର୍ = ଲଭନ୍ତାମ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟନ୍ତୁ

ଲୋଟ୍ ମଧ୍ୟମ ପୁରୁପ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଭବ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛ
ପଠ୍ = ପଠ
କୃ = କୁରୁ
ଅସ୍ = ଏଧ୍
ଲର୍ = ଲଭସ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟ

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଭବିତମ୍
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛତମ୍
ପଠ୍ = ପଠତମ୍
କୃ = କୁରୁତମ୍
ଅସ୍ = ସ୍ତମ୍
ଲର୍ = ଲଭ୍ଥାମ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟତମ୍

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବତ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛିତ
ପଠ୍ = ପଠତ
କୃ = କୁରୁତ
ଅସ୍ = ସ୍ତ
ଲର୍ = ଲଭଧ୍ୟମ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟତ

ଲୋଟ୍ ଉରମ ପୁରୁପ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଭବାନି
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛାନି
ପଠ୍ = ପଠାନି
କୃ = କରବାଣି
ଅସ୍ = ଅସାନି
ଲର୍ = ଲଭେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟାନି

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଭବାବ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛାବ
ପଠ୍ = ପଠାବ
କୃ = କରିବାବ
ଅସ୍ = ଅସାବ
ଲର୍ = ଲଭାବହି
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟାବ

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବାମ
ଗମ୍ = ଗଚ୍ଛାମ
ପଠ୍ = ପଠାମ
କୃ = କରବାମ
ଅସ୍ = ଅସାମ
ଲର୍ = ଲଭାମହୈ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟାମ

ଲର୍ଡ୍ ପ୍ପରୁପ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବତ୍
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛତ୍
ପଠ୍ = ଅପଠତ୍
କୃ = ଅକରୋତ୍
ଅସ୍ = ଆସୀତ୍
ଲର୍ = ଅଲଭତ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟତ୍

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବତାମ୍
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛତାମ୍
ପଠ୍ = ଅପଠତାମ୍
କୃ = ଅକୁରୁତାମ୍
ଅସ୍ = ଆସ୍ତାମ୍
ଲର୍ = ଅଲଭେତାମ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟତାମ୍

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବନ୍
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛନ୍
ପଠ୍ = ଅପଠନ୍
କୃ = ଅକୁର୍ବନ୍
ଅସ୍ = ଆସନ୍
ଲର୍ = ଅଲଭନ୍ତ
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟନ୍

ଲର୍ଡ୍ ମଧ୍ୟମ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବ
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛ
ପଠ୍ = ଅପନଃ
କୃ = ଅକରୋ
ଅସ୍ = ଆସୀ
ଲର୍ = ଅଲଭଥା
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟ

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବିତମ୍
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛତମ୍
ପଠ୍ = ଅପଠତମ୍
କୃ = ଅକୁରୁତମ୍
ଅସ୍ = ଆସ୍ତମ୍ଭ
ଲର୍ = ଅଲଭେଥାମ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟମ୍

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବତ
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛତ
ପଠ୍ = ଅପଠତ
କୃ = ଅକୁରୁତ
ଅସ୍ = ଆସ୍ତ
ଲର୍ = ଅଲଭଧ୍ୱମ୍
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟ

ଲର୍ଡ୍ ଭରମ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବମ୍
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛମ୍
ପଠ୍ = ଅପଠମ୍
କୃ = ଅକରବମ୍
ଅସ୍ = ଆସମ୍
ଲର୍ = ଅଲଭେ
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟମ୍

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବାବ
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛାବ
ପଠ୍ = ଅପଠାବ
କୃ = ଅକୁର୍ବ
ଅସ୍ = ଆସ୍ଵ
ଲର୍ = ଅଲଭାବହି
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟାବ

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଅଭବାମ
ଗମ୍ = ଅଗଚ୍ଛାମ
ପଠ୍ = ଅପଠାମ
କୃ = ଅକୁମ
ଅସ୍ = ଆସ୍ଵ
ଲର୍ = ଅଲଭାମହି
ପ୍ଜ୍ମ = ଅପୂଜୟାମ

ଲର୍ଡ୍ ପ୍ରଥମ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଉବିଯାପତି
ଗମ୍ = ମଣିଷ୍ୟତି
ପଠ୍ = ପଠିଷ୍ୟତି
କୃ = କରିଖ୍ୟାତି
ଅସ୍ = ଭବିଷ୍ୟତି
ଲର୍ = ଲମ୍ବମ୍ୟରେ
ପ୍ଜ୍ମ = ତ୍ପକଯିବ୍ୟତି

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଭବିଷ୍ୟତଃ
ଗମ୍ = ଗମିଷ୍ୟତଃ
ପଠ୍ = ପଠିଷ୍ୟତଃ
କୃ = କରିଷ୍ୟତଃ
ଅସ୍ = ଭବିଷ୍ୟତଃ
ଲର୍ = ଲପ୍‌ତେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟିଷ୍ୟତଃ

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବିଷ୍ୟନ୍ତି
ଗମ୍ = ଗମିଷ୍ୟନ୍ତି
ପଠ୍ = ପଠିଷ୍ୟନ୍ତି
କୃ = କରିଷ୍ୟନ୍ତି
ଅସ୍ = ଭବିଷ୍ୟନ୍ତି
ଲର୍ = ଲପ୍‌ତନ୍ତି
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟିଷ୍ୟନ୍ତି

ଲୁଟ୍ ମଧ୍ୟମ ପୁରୁଷ

(ଏକବଚନ)

ଭୂ = ଭବିଷ୍ଯସି
ଗମ୍ = ଗମିଷ୍ୟସି
ପଠ୍ = ପଠିଷ୍ୟସି
କୃ = କରିଷ୍ଯସି
ଅସ୍ = ଭବିଷ୍ୟସି
ଲର୍ = ଲପ୍‌ସ୍ୟସେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟିଷ୍ୟସି

(ଦ୍ବିବଚନ)

ଭୂ = ଭବିଷ୍ୟତଃ
ଗମ୍ = ଗଷ୍ୟତଃ
ପଠ୍ = ପଠିଷ୍ୟତଃ
କୃ = କରିଷ୍ୟତଃ
ଅସ୍ = ଭବିଷ୍ୟତଃ
ଲର୍ = ଲଥେ
ପ୍ଜ୍ମ =ପୂଜୟିଷ୍ୟତଃ

(ବହୁବଚନ)

ଭୂ = ଭବିଷ୍ୟଥ
ଗମ୍ = ଗମିଷ୍ୟଥ
ପଠ୍ = ପଠିଷ୍ୟଥ
କୃ = କରିଷ୍ୟଥ
ଅସ୍ = ଭବିଷ୍ୟଥ
ଲର୍ = ଲପ୍‌ସ୍ୟଧେ
ପ୍ଜ୍ମ = ପୂଜୟ ଷ୍ୟଥ

(୩) ସବିଗ୍ରହ ସମାସନାମ ଲିଖତ

(i) ଅବ୍ୟୟୀଭାବ

ଉପକୃଷ୍ଣମ୍ = କୃଷ୍ଣସ୍ୟ ସମୀପମ୍
ଉପନଦମ୍ = ଗଲାଯା: ସମାପମ
ସୁକଳିଙ୍ଗମ୍ = କଳିଙ୍ଗାନା ସମୃଦ୍ଧି
ନିର୍ମକ୍ଷିକମ୍ = ମକ୍ଷିକାଣାମ୍ ଅଭାରଃ
ଦୁର୍ଭିକ୍ଷମ୍ = ଭିକ୍ଷାୟା ଅଭାବାଃ
ଅନୁରୂପମ୍ = ରୂପସ୍ୟ ଯୋଗ୍ୟମ୍
ଯଥାଶକ୍ତି = ଶକ୍ତିମ୍ ଅନତିକ୍ରମ୍ୟ
ସୁମଦ୍ରମ୍ = ମଦ୍ରାମାଂ ସମୃଦ୍ଧି
ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟମ୍ = ଭାଗ୍ୟାନାଂ ବୃଦ୍ଧି
ନିର୍ଜନମ୍ = ଜନାନାମ୍ ଅଭାରଃ
ଅତିହିମମ୍ = ହିମସ୍ୟ ଅତ୍ୟୟ
ଅନୁବିଷ୍ଣୁ = ବିଷୋ ପଶ୍ଚାତ୍
ପ୍ରତିଦିନମ୍ = ଦିନଂ ଦିନଂ ପ୍ରତି
ଉପକୃଷ୍ଣମ୍ = କୃଷ୍ଣସ୍ୟ ସମୀପମ୍
ଉପନଦମ୍ = ନଦ୍ୟା ସମୀପମ୍
ସୁକଳିଙ୍ଗମ୍ = କଳିଙ୍ଗାନାଂ ସମୃଦ୍ଧି
ଦୁର୍ଯବନମ୍ = ଯବନାନାଂ ବୃଦ୍ଧି
ଅତିନିଦ୍ରମ୍ = ନିଦ୍ରା ସମ୍ପ୍ରତି ନ ଯୁଜ୍ୟତେ
ସହରି = ହରେ ସାଦୃଶ୍ୟମ୍
ଅନୁଜ୍ୟେଷ୍ଠମ୍ = ଜ୍ୟେଷ୍ଠସ୍ୟ ଆନୁପୂର୍ବେଣ
ସକ୍ଷତ୍ରମ୍ = କ୍ଷତ୍ରାମାଂ ସମ୍ପରିଂ
ଉପରାଜମ୍ = ରାଜ୍ଞୀ ସମୀପମ୍
ସମଯମ୍ନ = ଅଙ୍ଗୋ ପରମ୍

(ii) ତତ୍ତ୍ଵପୁରୁଷ

(୨ମ୍ବା ତତ୍ପୁରୁଶ:)

କୃଷ୍ଣଶ୍ରିତଃ = କୃଷ୍ଣ ଶ୍ରିତଃ
କୃପପତିତଃ = କୂପଂ ପତିତଃ
ଶାଳାପ୍ରାପ୍ତ = ଶାଳା ପ୍ରାପ୍ତ
ଗ୍ରାମଗମୀ = ଗ୍ରାମିଂ ଗମୀ
ଦୁଃଖାତୀତଃ = ଦୁଃଖମ୍ ଅତୀତଃ
ଗ୍ରାମଗତଃ = ଗ୍ରାମିଂ ଗତଃ
କଷ୍ଟାପରଃ = କପମ୍ ଆପନ:
ମୁହୂର୍ଭସୁଖମ୍ = ମୁହୂରଂ ସୁଖମ୍

(୩ୟା ତତ୍‌ପୁରୁଷ)

ମାସପୂର୍ବ = ମାସେନ ପୂର୍ବ
ପିତୃସମଃ = ପିତ୍ରା ସମଃ
ବାକ୍‌କଳହଃ = ବାଚା କଳହଃ
ଗୁଡ଼ମିଶ୍ର = ଗୁଡ଼େନ ମିଶ୍ର
ମାତୃସଦୃଶଃ = ମାତ୍ରା ସଦୃଶଃ
ଧାନ୍ୟାନମ୍ = ଧାନ୍ୟନ ଊନମ୍
ଆଚାରନିପୁନଃ = ଆଚାରେଣ ନିପୁନଃ
ମାସାବରଃ = ମାସେନ ଅବରଃ

(୪ର୍ଥୀ ତତ୍‌ପୁରୁଷ)

ପୂପଦାରୁ = ଯୂପାୟ ଦାରୁ
ଗୋହିତମ୍ = ଗୋଭାଂ ହିତମ୍
ଗୋରକ୍ଷିତମ୍ = ଗୋଭ୍ୟ ରକ୍ଷିତମ୍
ଭୂତବଳି = ଭୂତେଭ୍ୟ ବହିଃ
ଗୋସୁଖମ୍ = ଗୋଭ୍ୟ ସୁଖମ୍

(୫ମୀ ତତ୍ତ୍ଵପୁରୁଷ)

ଚୋରଭୟମ୍ = ଗୋତିଃ ସୁଖମ୍
ବ୍ୟାଘ୍ରଭୀତଃ = ବ୍ୟାଘ୍ରାତ୍ ଭୀତଃ
ବୃକଭୀତଃ = ବୃକାତ୍ ଭୀତିଃ
ଗ୍ରାମନିର୍ଗତଃ = ଗ୍ରାମାତ୍ ନିର୍ଗତଃ
ସ୍ୱର୍ଗପତିତଃ = ସ୍ବର୍ଗାତ୍ ପତିତଃ
ତରଙ୍ଗାପତ୍ରସ୍ତ = ତରଙ୍ଗାତ୍ ଅପତ୍ରସ୍ତ
ଦୂରାଦାଗତଃ = ଦୂରାତ୍‌ ଆଗତଃ
ବ୍ୟାଘ୍ରଭୀତଃ = ବ୍ୟାଘ୍ରାତ୍ ଭୀତଃ
ସର୍ପଭୀ = ସର୍ପାତ୍ ଭୀ
ସୁଖାପେତଃ = ସୁଖାତ୍ ଅପେତଃ
କଳ୍ପନାପୋତଃ = କଛ୍ନାମା: ଅପ୍ରେତ:
ଚକ୍ରମୁନଃ = ଚକ୍ରାତ୍‌ ମୁକ୍ତା
ପରଶୁତଃ = ଶଣତ୍ ପରେ

(୬ଯା ପତ୍ରସ୍ନରୁପ:)

ଦେଶସେବକ: = ଦେବସ୍ୟ ପୂଜକଃ
ଗ୍ରାମଗମନମ୍ = ଗ୍ରାମସ୍ୟ ଗମନମ୍
ଅର୍ଥଗୌରବମ୍ = ଅର୍ଥସ୍ୟ ଗୌରବମ୍
ବୃକ୍ଷୋପରି = ବୃକ୍ଷସ୍ୟ ଉପରି
କୃଷ୍ଣସଖୀ = କୃଷ୍ଣସ୍ୟ ସଖା
ଅକ୍ଷଶୌଣ୍ଡ = ଅକ୍ଷେଷୁ ଶୌଣ୍ଡ
ଦ୍ୟୁତକିତକଃ = ଦ୍ଯୁତେ କିତବ

(୬ଷ୍ଠୀ ତତ୍ତ୍ଵପୁରୁଷ)

ବ୍ରାହ୍ମଣଯାଜକଃ = ବ୍ରାହ୍ମଣସ୍ୟ
ଯାଜକ = ଦେବସ୍ୟ ପୂଜନମ୍
ସ୍ଵକର୍ତ୍ତବ୍ୟମ୍‌ = ସ୍ଵସ୍ୟ କର୍ତ୍ତବ୍ୟମ୍
ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ଦ୍ୟମ୍ = ବୁଦ୍ଧେ ମାନ୍ଦ୍ୟମ୍

(୭ମୀ ତତ୍‌ପୁରୁଷ)

ଅକ୍ଷଧୂନଃ = ଅକ୍ଷେଷୁ ଧୂନଃ
ବେଦପଣ୍ଡିତଃ = ବେଦେ ପଣ୍ଡିତଃ
କାର୍ଯ୍ୟଚପନଃ = କାର୍ଯ୍ୟ ଚପନଃ
ସାହିତ୍ୟନିପୁନଃ = ସାହିତ୍ୟେ ନିପୁନଃ
ର୍ଥଯାଧ୍ନଭ: = ଆତପେ ଶୁଷ୍କ
ଚକ୍ରବନ୍ଧ = ଚକ୍ର ବନ୍ଧ
ଗଣିତପଟୁ = ଗଣିତେ ପଟୁ
କଟାହପକଃ = କଟାହେ ପକ୍ୱ
ତୀର୍ଥଧ୍ୟାଙ୍‌କ୍ଷ = ତୀର୍ଥେ ଧ୍ୱଂକ୍ଷ

(୧ମା ଉପସ୍ରୁପ:)

ପୂର୍ବକାୟଃ = ପୂର୍ବଂ କାୟସ୍ୟ
ପୂର୍ବାହ୍ଣଣୀ = ପୂର୍ବମ୍ ଅନ୍ତଃ
ସ।କ୍ରାଦୁ: = ସାୟଃ ଅନ୍ତଃ
ମଧ୍ୟାହୃ: = ମଧ୍ୟମ୍ ଅନ୍ତଃ
ଥପରାଦଣ: = ଅପରମ୍ ଅନ୍ତଃ
ମଧ୍ୟଭାତ୍ର: = ନ ସନ୍ଦେହ

(ନଳ୍ ତତ୍ପୁରୁପ:)

ଅସନ୍ଦେହ୍: = ନ ସନ୍ଦେହ୍:
ଅପଳ୍ଳା: = ନ ପନ୍ନା:
ଅବିଶ୍ୱ: = ନ ବିଘ୍ନ
ଅନଶ୍ଵ: = ନ ଅନ୍ତଃ
ଅପନ୍ଥା = ନ ଇଚ୍ଛା

(ପୃ।ଦି ତତ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ:)

ସ୍ମପ୍ମରୁପ: = ଶୋଭନଃ ପୁରୁଷ
ଅତିମାନଃ = ଅତିକ୍ରାନ୍ତଃ ମାଳାମ୍
ପ୍ତତାଯଦ: = ପୃଗତ: ଆଚାଯ୍ୟ:

(ଇପପଦ ତତ୍ପୁର୍ଯ:)

କୁମ୍ଭକାରଃ = କୁମ୍ଭୀ କରୋତି ଇତି
ବଶଂବଦଃ = ବଶଂ ବଦତି ଇତି
ନିଶାକରଃ = ନିଶା କରୋତି ଇତି
ପାଦପଃ = ପାଦେ ପିବତି ଇତି
ଜଳତଃ = କଲିଂ ଦଦାରିଲଚି
ପଙ୍କଜଃ = ପଙ୍କ ଜାୟତେ ଇତି

(iii) କର୍ମଧାରୟ

ଭୀମକାନ୍ତଃ = ଭୀମ କାନ୍ତଃ
ବିଦ୍ୟାସାଗରଃ = ବିଦ୍ୟା ଏବ ସାଗରଃ
ସମାନମନ୍ତ୍ରୀ = ସମାନଃ
ମନ୍ତ୍ରୀ = ସପ୍ତ ଋଷୟଃ
କୃତୀକୃତମ୍ = କୃତମ୍ ଅକୃତମ୍
ମୁଖପଦ୍ମମ୍ = ମୁଖ୍ୟ ପଦ୍ମମ୍ ଇବ
ଶନଶ୍ୟାମ: = ଘନଃ ଅଘନଃ
ଆମ୍ରବୃକ୍ଷ = ଆନ୍ତଃ ଇତି ବୃକ୍ଷ
ତୁରଃ = ଷଣ୍ଡା ମାତୃଣାମ୍ ଅପତ୍ୟ ପୁମାନ୍
ପଞ୍ଚ ଗାପଃ ଧନଂ ଯସ୍ୟ ଡଃ

(iv) ଦ୍ବିଗୁ

ବୈମାତୁରଃ = ଦ୍ବୟୋ ମାତ୍ରେ ଅପତାମ୍ ପୁମାନ୍
ସପ୍ତାହଃ = ସପ୍ତାନାମ୍ ଅହ୍ନା ସମାହାରଃ
ତ୍ରିଲୋକୀ = ତ୍ରୟାନାଂ ଲୋକାନାଂ ସମାହାରଃ
ଚତୁର୍ୟୁଗମ୍ = ଚତୁର୍ବିଂ ଯୁଗାନାଂ ସମାହାରଃ
ପୁରୁଷବ୍ୟାଘ୍ର = ପୁରୁଷ ବ୍ୟାଘ୍ର ଇବ
ବଟବୃକ୍ଷ = ବଟ ଇତି ବୃକ୍ଷ
ଗ୍ରାମାନ୍ତରମ୍ = ଅନ୍ୟ ଗ୍ରାମଃ
ସର୍ବଦେବା = ସର୍ବେ ଦେବାଃ
ବୀରପୁରୁଷ = ବୀରଃ ପୁରୁଷ

(v) ଦ୍ବନ୍ଦ୍ବ

ଦୃରିଦୃଭୌ = ହରିଶ୍ଚ ହରଶ୍ଚ
ପତ୍ରପୁଷ୍ପଫଳାନି = ପରଂ ଚ ପୁଷ୍ପ ଚ ଫଳ
ସାତାରାମୌ = ସୀତା ଚ ରାମ ଚ
ଯୁଧ୍ରାର୍ଜୁନୌ = ଯୁଷ୍ଠିରଶ୍ଚ ଅର୍ଜୁନଶ୍ଚ
ଘଟପଟମ୍ = ଘଟଣ୍ଟ ପଟଣ୍ଟ
ରଥକାଶ୍ମୀରୋହମ୍ = ରଥକାଷ୍ଟ ଅଶ୍ଵାରୋହାଶ୍ଚ
ପ୍ରାୟୋଦକଃ = ପ୍ରାପ୍ତମ୍ ଉଦକଂ ଯଃ ହାଃ
ବୀରପୁରୁଷକଃ = ବୀରଃ ପୁରୁଷ ଯସ୍ମିନ୍ ଡଃ
ଚିତ୍ରଗୁ = ଚିତ୍ରା ଗାତଃ ଯସ୍ୟ ଡଃ
କଲ୍ୟାଣୀ ପ୍ରିୟ = କଲ୍ୟାଣୀ ପ୍ରିୟା ଯସ୍ୟ ଡଃ
ବୀଣାପାଣି = ବୀଣା ପାଶୌ ଯସ୍ୟା
ଚନ୍ଦ୍ରମୌଳି = ଚନ୍ଦ୍ର ମୌନୌ ଯସ୍ୟ
ଉପଶତଃ = ଶସ୍ୟ ସମୀପେ ଯେ ସନ୍ତି ତେ
ଦ୍ଵିତ୍ରା = ଦୌ ବା ତ୍ରୟୋ ବା
ସପୁନଃ = ପୁତ୍ରେଣ ସହ ବର୍ତ୍ତମାନଃ
ରାମମାନେ = ରାମଃ ଚ ସୀତା ଚ
ମାତାପିତାର = ମାତା ଚ ପିତା ଚ
ସଂଜ୍ଞାପରିଭାଷମ୍ = ସଂଜ୍ଞାଶ୍ଚ ପରିଭାଷାଶ୍ଚ
ପାଣିପାଦମ୍ = ପାଣୀ ଚ ପାଦୌ ଚ
ପୂକାଲିକ୍ଷମ୍ = ପୂକଶ୍ଚ ଲିକ୍ଷାଶ୍ଚ
ଗବାଶ୍ୱମ୍ = ଗାବଶ୍ଚ ଅଶ୍ଵଶ୍ଚ
ମିତ୍ରାବରୁଶୌ = ମିତ୍ରଷ୍ଟ ବରୁଣଶ୍ଚ

(vi) ବହୁବ୍ରୀହିଃ

ପୀତମ୍ ଅମ୍ବରଂ ଯସ୍ୟ ଡଃ
ଅପୁନଃ = ଅବିଦ୍ୟମାନଃ ପୁନଃ ଯସ୍ୟ
ସୁକେଶୀଭାର୍ଯ୍ୟା = ସୁକେଶୀ ଭାର୍ଯ୍ୟା
ଦୃଢ଼ାଭନ୍ତଃ = ଦୃଢ଼ା ଭଣ୍ଡିଂ ଯସ୍ୟ ଡଃ
ଭାଲଚନ୍ଦ୍ର = ଭାଲେ ଚନ୍ଦ୍ର ଯସ୍ୟ ଡଃ
ଦଶାନାଂ ସମୀପେ ଯେ ସନ୍ତି ତେ
ଦଶାନନଃ = ଦଶ ଆନନଃ ଯସ୍ୟ ସ୍ୱ
ପଞ୍ଚଷା = ପଞ୍ଚ ବା ଷଡ଼୍ ବା
କେଶେଷୁ କେଶେଷୁ ଗୃହୀନ୍ସା ଇଦଂ ଯୁଦ୍ଧ ପ୍ରବୃତ୍ତମ୍
ଦଣ୍ଡାଦଣ୍ଡି = ଦଣ୍ଡେ ଦଣ୍ଡେ ପ୍ରହୃତ୍ୟ ଇଦଂ ଯୁଦ୍ଧ ପ୍ରବୃରମ୍
ଅପ୍ରଜା = ଅବିଦ୍ୟମାନା ପ୍ରଜା ଯସ୍ୟ ସ୍ୱ
ଉଦ୍‌ଗନ୍ଧି = ଉଦ୍‌ଗତଃ ଗନ୍ଧ ଯସ୍ୟ ଡଃ
ଗଜାନନଃ = ଗଜାନନମ୍ ଇବ ଆନନଂ ଯସ୍ୟ ଡଃ
ଦୃଷ୍ଟଧର୍ମା = ଦୃଷ୍ଟି ଧର୍ମ ଯେନ ଡଃ
କୁଶୋଧୀ = କୁଣ୍ଡମ୍ ଇବ ଉଧଃ ଯସ୍ୟା ସା
ଅନପତ୍ୟ = ଅବିଦ୍ୟମାନମ୍ ଅପତ୍ୟ ଯସ୍ୟ ସ୍ୱ
ଅପୁନଃ = ଅବିଦ୍ୟମାନଃ ପୁନଃ ଯସ୍ୟ ଡଃ
ନିର୍ଦ୍ଦୟ = ନିର୍ଗତା ଦୟା ଯସ୍ମାତ୍
ସୁଗନ୍ଧି = ଶୋଭନଃ ଗନ୍ଧ ଯସ୍ୟ ଡଃ
କଣ୍ଠେକାଳୀ = କଣ୍ଠେ କାଳୀ ଯସ୍ୟ ଡଃ
ଉଷ୍ଟ୍ରମୁଖ = ଉଷ୍ଟ୍ରମୁଖମ୍ ଇବ ମୁଖ୍ଯ ଯସ୍ୟ ଡଃ
ଯୁବଜାନିଃ = ଯୁବତଃ ଜାୟା ଯସ୍ୟ ଡଃ
ପୁଣ୍ଡରୀକାକ୍ଷୀ = ପୁଣ୍ଡରୀକେ ଇବ ଅକ୍ଷିଣୀ ଯସ୍ୟ ଡଃ
ଘଟୋଧୀ : = ଘଟ ଇବ ଊଧଃ ଯସ୍ୟା ସା
ମତ୍ସ୍ୟଗନ୍ଧି = ମତ୍ସ୍ୟଗନ୍ଧ ଇବ ଗନ୍ଧ ଯସ୍ୟା ସା
ସକର୍ମକଃ = କର୍ମଣା ସହ ବର୍ତ୍ତମାନଃ

(୪) ସ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରତ୍ୟୟେ ରୂପାଣି ଲିଖତ

କୋକିଳ – କୋକିଳା
ଧଃ – ସା
କ୍ଷେପକ – କ୍ଷିପକା
କୃଶ – କୃଶା
ଧ୍ରୁବକ – ଧ୍ରୁବିକା
ଚଟକ – ଚଟକା
ଅଶ୍ବ – ଅଶ୍ବା
ମୂଷିକ – ମୂଷିକା
କାଣ୍ଡପୁଷ୍ପ – କାଣ୍ଡପୁଷ୍ପ
ଶୂଦ୍ର – ଶୂଦ୍ରା, ଶୂଦ୍ରୀ
ସର୍ବକ – ସର୍ବିକା
ତାରକ – ତାରକା,
ବର୍ଷକ – ବର୍ଷକା, ବଣ୍ଡିକା
ବର୍ଷକ – ବର୍ଷକା, ବର୍ତିକା
ଅଷ୍ଟକ – ଅଷ୍ଟକା, ଅଷ୍ଟିକା
ପୁତ୍ରକ – ପୁତ୍ରକା, ପୁତ୍ରିକା
ଭତ୍ସ – ଭସ୍ତକା, ଭଣ୍ଡିକା
ଗୁଣିନ୍ – ଗୁଣିନୀ
ରାଜନ୍ – ରାଜ୍ଞୀ
ଶୂନ୍ – ଶୁନୀ
ଯୁବନ୍ – ଯୁବତି, ଯୁବତୀ
ବିଶ୍ବସ୍ – ବିଦୁଷୀ
ଭବତ୍ ଭବତୀ
ଶ୍ରେୟସ୍ – ଶ୍ରେୟସୀ
ବୃନ୍ଦାରକ – ବୃନ୍ଦାରକା, ବୃନ୍ଦାରିକା
ଶ୍ରୀମତ୍ – ଶ୍ରୀମତୀ
ଆର୍ଯ୍ୟକ – ଆର୍ଯ୍ୟକା, ଆର୍ଯ୍ୟକା
ଯାବତ୍ – ଯାବତୀ
ଏଷା – ଏଷକା, ଏଷିକା
ଇୟତ୍ – ଇୟତୀ
ଗଙ୍ଗା – ଗଙ୍ଗକା, ଗଙ୍ଗିକା
ଶୁଭ୍ର – ଶୁଭ୍ରା, ଶୁଭ୍ରକା
ସେବକ – ସେବିକା
କର୍ତ୍ତୃ – କର୍ମୀ
ଶିକ୍ଷକ – ଶିକ୍ଷିକା
ଦାତୃ – ଦାତ୍ରୀ
ପ୍ରାଚ୍ – ପ୍ରାଚୀ
ପ୍ରତ୍ଯବ୍ – ପ୍ରତୀଚୀ
ଗଚ୍ଛତ୍ – ଗଚ୍ଛନ୍ତୀ
ନରକ – ନରିକା
କ୍ରୋଷ୍ଟ – କୋଷ୍ଟ୍ରୀ
ଚିକୀର୍ଷତ୍ – ଚିକୀର୍ଷନ୍ତୀ
ତୁଦତ୍ – ତୁଦତୀ, ତୁଦନ୍ତୀ
ଇଚ୍ଛତ୍ – ଇଚ୍ଛତୀ, ଇଚ୍ଛନ୍ତୀ
ଯାତ୍ – ଯାତୀ, ଯାନ୍ତ୍ରୀ
ଦ୍ବିପାଦ – ଦ୍ବିପଦୀ
ତ୍ରିପାଦ – ତ୍ରିପାଦୀ
ଗାର୍ଗୀ – ଗାର୍ଗୀ
ବାସ୍ଥ୍ୟ – ବାସୀ
କୁମାର – କୁମାରୀ
କିଶୋର – କିଶୋରୀ
ଆତିଥେୟ – ଆତିଥେୟୀ
କୁମ୍ଭକାର – କୁମ୍ଭକାରୀ
ତ୍ରିତୟ – ତ୍ରିତୟୀ
ଆକ୍ଷିକ – ଆକ୍ଷିକୀ
ଲାବଣିକ – ଲାବଣିକୀ
ତାଦୃଶ – ତାଦୃଶୀ
ନଶ୍ବର ନଶ୍ବରୀ
ଚିରଣ୍ଟ – ଚିରଣ୍ଟୀ
ତ୍ରିଲୋକ – ତ୍ରିଲୋକୀ
ଜିତ୍ବର – ଜିହ୍ବରୀ
ତ୍ରିପଦ – ତ୍ରିପଦୀ
ତରୁଣ – ତରୁଣୀ
ଶତମୂଳ – ଶତମୂଳୀ
ଦ୍ବିପୁରୁଷ – ଦ୍ବିପୁରୁଷୀ
ଚୌର – ଚୌରୀ
କିଙ୍କର – କିଙ୍କରା, କିଙ୍କରୀ
ପତି – ପତ୍ନୀ
ହରିତ – ହରିତା
ଗୌର – ଗୌରୀ
ମନୁଷ୍ୟ – ମନୁଷୀ
ପିଙ୍ଗଳ – ପିଙ୍ଗଳୀ
ଦ୍ରୋଣ – ଦ୍ରୋଣୀ
ହରିଣ – ହରିଣୀ
ବିଲ୍ବ – ବିଲ୍ଲୀ
ଆର୍ଯ୍ୟକୃତ – ଆର୍ଯ୍ୟକୃତୀ
ସୁମଙ୍ଗଳ – ସୁମଙ୍ଗଳୀ
ସୂର୍ଯ୍ୟ – ସୂର୍ଯ୍ୟା, ସୂରୀ
ଭୃଙ୍ଗ – ଭୃଙ୍ଗୀ
ମହ – ମହୀ
ଶୁନ – ଶୁନୀ
କୁଣ୍ଡ – କୁଣ୍ଡୀ
ଗୋଣ – ଗୋଣୀ, ଗୋଣା
ସ୍ଥଳ – ସ୍ଥଳୀ, ସ୍ଥଳା
ଭାଜ – ଭାଜୀ, ଭାଜା
ନାଗ – ନାଗୀ, ନାଗା
ନୀଳ – ନୀଳୀ, ନୀଳା
କୁଶ – କୁଶୀ, କୁଶା
କାମୁକ – କାମୁକୀ, କାମୁକା
ଶୋଣ – ଶୋଣୀ, ଶୋଣା
ପଟୁ – ପତ୍ନୀ, ପଟୁ
ମୁହୁ – ମୃଦୀ, ମୁଦୁଃ
ଲଘୁ – ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ଲଘୁ
ତନୁ – ତନ୍ତ୍ରୀ, ତନୁଃ
ସାଧୁ – ସାୟୀ, ସାଧୁ
ବହୁ – ବହ୍ମୀ, ବହୁ
କପି – କପୀ, କପି
ଶକ୍ତି – ଶଲ୍ଲୀ, ଶକ୍ତି
ଗତି – ଗତୀ,
ଅହି – ଅହୀ, ଅହିଂ
ମୁନି – ମୁନୀ, ମୁନିଃ
କବି – କବୀ,
ଅରାଳ – ଅରାଳୀ, ଅରାଳା
ମୃଡ଼ – ମୁଡ଼ାନୀ
କୃପଣ – କୃପଣୀ, କୃପଣା
ରୁଦ୍ର – ରୁଦ୍ରାଣୀ
ବିକଟ – ବିକଟୀ, ବିକଟା
କଲ୍ୟାଣ – କଲ୍ୟାଣୀ, କଲ୍ୟାଣା
ପୁରାଣ – ପୁରାଣୀ, ପୁରାଣା
ବିଶାଳ – ବିଶାଳୀ, ବିଶାଳା
ଉଦାର – ଉଦାରୀ, ଉଦାରା
ରାତ୍ରି – ରାତ୍ରୀ, ରାତ୍ରି
ଧରଣି – ଧରଣୀ, ଧରଣି
ଭୂମି – ଭୂମୀ, ଭୂମି
ଅଟବି – ଅଟବୀ, ଅଟବି
ମଣି – ମଣୀ, ମଣି
ସୂଚି – ସୂଚୀ, ସୂଚି
ରଜନି – ରଜନୀ, ରଜନିଃ
ଶ୍ରେଣି – ଶ୍ରେଣୀ, ଶ୍ରେଣୀ
ଶକଟି – ଶକଟୀ,
ଗୋପ – ଗୋପା, ଗୋପୀ
ବ୍ରାହ୍ମଣ – ବ୍ରାହ୍ମଣୀ
ସୂର – ସୂରୀ
ନାପିତ – ନାପିତୀ
କ୍ଷତ୍ରିୟ – କ୍ଷତ୍ରିୟୀ
ହିମ – ହିମାନୀ
ଯବନ – ଯବାନୀ, ଯବନାନୀ
ମାତୁଳ – ମାତୁଳା, ମାତୁଳୀ,
ମାତୁଳାନୀ ଉପାଧ୍ୟାୟ – ଉପାଧ୍ୟାୟୀ, ଉପାଧ୍ୟାୟୀ,
ଅର୍ଘ୍ୟ – ଅର୍ଯ୍ୟା, ଅର୍ଯ୍ୟାଣୀ
ବ୍ରହ୍ମାଣ – ବ୍ରହ୍ମାଣୀ
ଚନ୍ଦ୍ରମୁଖ – ଚନ୍ଦ୍ରମୁଖୀ, ଚନ୍ଦ୍ରମୁଖା
ଅତିକେଶ – ଅତିକେଶୀ, ଅତିକେଶ
ସୁକେଶ – ସୁକେଶୀ, ସୁକେଶା
ସୁସ୍ତନ – ସୁସ୍ତନୀ, ସୁସ୍ତନା
ତୁଙ୍ଗନାସିକ – ତୁଙ୍ଗନାସିକୀ, ତୁଙ୍ଗନାସିକା
କୃଶୋଦର – କୃଶୋଦରୀ, କୃଶୋଦରା
ସହୋଦର – ସହୋଦରୀ, ସହୋଦରା
ବିମ୍ବୋଷ୍ଠ – ବିମ୍ବୋଷ୍ଠୀ, ବିମ୍ବୋଷ୍ଠା
ସୁଜଙ୍ଘ – ସୁଜଙ୍ଗୀ, ସୁଜଙ୍‌ଘା
ଶୁଭ୍ରଦନ୍ତ – ଶୁଭ୍ରଦନ୍ତୀ, ଶୁଭ୍ରଦନ୍ତା
ସୁକଣ୍ଠ – ସୁକର୍ଣ୍ଣୀ, ସୁକର୍ଣ୍ଣା
ସୁଶୃଙ୍ଗ – ସୁଶୃଙ୍ଗୀ, ସୁଶୃଙ୍ଗା
ରାଜ୍ଞ – ରାଜ୍ଞୀ
ବୈଶ୍ୟ – ବୈଶ୍ୟ, ବୈଶ୍ୟା
ତମ୍ବଙ୍ଗ – ତନ୍ତ୍ରଙ୍ଗୀ, ତନ୍ତ୍ରଙ୍ଗା
ପଦ୍ଧତି – ପଦ୍ଧତୀ, ପଦ୍ଧତିଃ
ଇନ୍ଦ୍ର – ଇନ୍ଦ୍ରାଣୀ
ସୁଗାତ୍ର – ସୁଗାତ୍ରୀ, ସୁଗାତ୍ରା
ଯଷ୍ଟି – ଯନ୍ତ୍ରୀ, ଯଷ୍ଟି
ଚଣ୍ଡ – ଚଣ୍ଡୀ, ଚଣ୍ଡା
ସୁକଣ୍ଠ – ସୁକଣ୍ଠୀ, ସୁକଣ୍ଠା
ସୁପୁଚ୍ଛ – ସୁପୁଚ୍ଛୀ, ସୁପୁଚ୍ଛା
ମୃଗ – ମୃଗୀ
ଅସୁର – ଅସୁରୀ
ଶୂକର – ଶୂକରୀ
ବନ୍ଧୁ – ବନ୍ଧୂ
କର୍କନ୍ଧୁ – କର୍କରଃ
ରଜୁ – ରଜ୍ଜୁ
ହନୁ – ହନୁଃ
ଶ୍ୱଶୁର – ଶ୍ୱଶଃ
କୃଶାଙ୍ଗ – କୃଶାଙ୍ଗୀ, କୃଶାଙ୍ଗା
ଖନକ – ଖନକୀ
ଜମ୍ବୁକ – ଜମ୍ବୁକୀ
ଶାଇଁରବ – ଶାଙ୍ଗରବୀ
ଦୈବ – ଦୈବୀ
ଗୌତମ – ଗୌତମୀ
ପୌତ୍ର – ପୌତ୍ରୀ
ହୟ – ହସ୍ତୀ
ଗବୟ – ଗବୟୀ
ନୃ – ନାରୀ
ନର – ନାରୀ
ଦକ୍ଷିଣ – ଦକ୍ଷିଣା
ଓଦନପାକ – ଓଦନପାକୀ
ଶାଳପର୍ଶ – ଶାଳପର୍ଶୀ
ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପ – ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପୀ
ଅତିଥ୍ – ଅତିଥୀ, ଅତିଥ୍ୟ
ଅଶ୍ବ – ଅଶ୍ବା
ଅଶ୍ୱପାଳକ – ଅଶ୍ୱପାଳିକା
ଆବଶ୍ୟ – ଆବଟ୍ୟା
ଇଦମ୍ – ଇୟମ୍
ଉଦାର – ଉଦାରୀ, ଉଦାରା
ଦାକ୍ଷି – ଦାକ୍ଷୀ
କୁନ୍ତି – କୁନ୍ତୀ
ଭୀରୁ – ଭୀରୂ
କୃତ – କୃତା
ନନ୍ଦନ – ନନ୍ଦନା
ପାଠକ – ପାଠିକା
ବିଦ୍ୟୁତ୍ – ବିଭ୍ଯତୀ
ଭୋଗ୍ୟ – ଭୋଗ୍ୟା
ମାସିକ – ମାସିକୀ
ଶବର – ଶବରୀ

Odisha State Board BSE Odisha Class 9 English Grammar Book Solutions Chapter 12 The Predicate Phrase Textbook Exercise Activity Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 English Grammar Solutions Chapter 12 The Predicate Phrase

What is Predicate ? (ବିଧେୟ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ?)
The word or words which say something about the person or the thing denoted by the subject are called Predicate. (କର୍ରାଦ୍ଵାରା ସୂଚିତ ବ୍ୟକ୍ତି ବା ବସ୍ତୁ ସଂପର୍କରେ ଯେଉଁ ଶବ୍ଦସମୂହ କିଛି କହେ ତାହାକୁ ବିଧେୟ ବା ବାକ୍ୟାଶ କୁହାଯାଏ ।)

Subject	Predicate
(i) Fire	bums.
(ii) A fierce fire (ଭୟଙ୍କର ଅଗ୍ନିକାଣ୍ଡ)	burnt down the building.
(iii) A fierce fire that broke out yesterday evening	burnt the building and many others in the same street.

Predicate phrase pattern (ବିଧେୟ ବାକ୍ୟାଶ କ୍ରମ ଗଠନ)
A predicate phrase pattern consists of two – verb pattern since verb is the indispensable part of a predicate phrase.
(ଦୁଇ ପ୍ରକାର କ୍ରିୟାପଦ ଗଠନ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ନେଇ ଗୋଟିଏ predicate phrase pattern ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ, ଯେହେତୁ କ୍ରିୟାପଦ ହେଉଛି ଗୋଟିଏ ବିଧେୟର ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଂଶ ।)

A. InTransitive verb pattern
In the intransitive verb pattern, the usual orders are (ଅକର୍ମକ କ୍ରିୟାର କ୍ରମ ଗଠନ ପ୍ରଣାଳୀରେ)
(i) verb କ୍ରିୟା + complement (ପୂରକ ) + adjunct (ବିବର୍ଷକ)
(b) verb କ୍ରିୟା + adjunct (ବିବଦ୍ଧକ)

B. Transitive verb pattern (ସକର୍ମକ କ୍ରିୟାର ଗଠନ ପ୍ରଣାଳୀ)
In the transitive verb pattern, the usual orders are:
(i) Transitive verb (କ୍ରିୟା) + object (କର୍ମ) + adjunct ((ବିବର୍ଷକ))
(ii) verb (କ୍ରିୟା) + object (କର୍ମ) + object (କର୍ମ) + adjunct ((ବିବର୍ଷକ))
(iii) verb (କ୍ରିୟା) + object (କର୍ମ) + complement (ପୂରକ) + adjunct ((ବିବର୍ଷକ))

Let’s know about verbs (Transitive or Intransitive), object, complement and adjunct in the predicate phrase. (Predicate phrase patterns ବ୍ୟବହୃତ କ୍ରିୟାପଦ, କର୍ମ, ପୂରକ ଓ ବିବର୍ଷକ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ।)

(i) Transitive verb is the verb that is used with an object or objects in a sentence. (ବାକ୍ୟରେ ଯେଉଁ କ୍ରିୟା ସହିତ କର୍ମ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ସେଭଳି କ୍ରିୟାକୁ ସକର୍ମକ କ୍ରିୟା କୁହାଯାଏ ।)
(ii) The intransitive verb is the verb that is used with no object in a sentence. (ବାକ୍ୟରେ କ୍ରିୟା ସହିତ କର୍ମ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇନଥାଏ, ତାହାକୁ ଅକର୍ମକ କ୍ରିୟା କୁହାଯାଏ ।)

Object (କର୍ମ)
An object in a sentence receives the action performed by the subject. (କର୍ତ୍ତାର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ଶବ୍ଦକୁ କର୍ମ କୁହାଯାଏ ।)
Like the two types of predicating verb (s), the object in a sentence or predicate phrase is of two types. (ବାକ୍ୟରେ ଦୁଇ ପ୍ରକାର predicating verb ଭଳି, object ବା କର୍ମ ମଧ୍ଯ ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ।)

(i) Direct Object (D.O.) is one which answers the question ‘what’ to the verb and denotes thing. (କ୍ରିୟାପଦରେ ‘କ’ଣ’ ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଲେ ଓ ବସ୍ତୁ ବା ପଦାର୍ଥର ଉତ୍ତର ମିଳିଲେ, direct object ହୁଏ ।)
(ii) Indirect Object (I.O) is one which answers the question ‘whom’ to the verb and denotes person or animal. (କ୍ରିୟାପଦରେ କାହାକୁ ବା କାହାପାଇଁ ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନକଲେ ଓ ବ୍ୟକ୍ତି ବା ପ୍ରାଣୀର ଉତ୍ତର ମିଳିଲେ ତାହା Indirect Object ହୁଏ ।)

If there is only one object in a sentence, it is always treated as the direct object. (ବାକ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର object ଥିଲେ ତାହାକୁ direct object ର ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ।)

Complement (ପୁରକ) :
The aditional word or words by which the predicate is made complete is called the complement (ଯେଉଁ ଅତିରିକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବା ଶବ୍ଦ ସମୂହ ଦ୍ଵାରା Predicate ବା ବିଧେୟକୁ ପୂରଣ କରାଯାଏ, ତାହାକୁ complement କୁହାଯାଏ ।)

(i) Subject intransitive complement is called so as the verb (s) is intransitive. (କ୍ରିୟାପଦ ଅକର୍ମକ ଥିବାରୁ ଓ subject ର complete କରୁଥିବାରୁ ବ୍ୟବହୃତ ଶବ୍ଦ ବା ଶବ୍ଦ ସମୂହ subject intransitive କୁହାଯାଏ ।)
(ii) Object (transitive) complement is called so as the verb (s) is transitive.
(କ୍ରିୟାପଦ ସକର୍ମକ ଥିବାରୁ ଓ object ବା କର୍ମର ଅର୍ଥକୁ ଶବ୍ଦ ବା ଶବ୍ଦ ବିଶେଷ complete କରୁଥିବାରୁ ତାହାକୁ object (transitive) complement କୁହାଯାଏ ।)

Subject complement (intransitive)
Examples:
(i) Honey tastes sweet. – tastes – intransitive verb, sweet – compliment
(ii) This pillow feels soft. – feels – intransitive verb, soft – complement
(iii) The old man became weak. – became – intransitive verb, weak – complement
(iv) I am a teacher. – am – intransitive verb, a teacher – compliment.

Object complement (transitive)
Examples:
(i) Mother has made the curry spicy. – (has made – transitive verb, the curry – object, spicy – object complement)

2. Subject + Verb + Complement Pattern (S+V+C)
Remember: The complement may come in different forms- a noun or noun phrase, an adjective or adjective phrase, prepositional phrase, adverb phrase and a clause. (ବାକ୍ୟରେ complement ବା ପୂରକ ବିଭିନ୍ନ ରୂପରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ; ଯଥା ଏକ ବିଶେଷ୍ୟ (ବାକ୍ୟାଶ), ବିଶେଷଣ (ବାକ୍ୟାଶ), ବିଭକ୍ତି ସୂଚକ ଅବ୍ୟୟ ବାକ୍ୟାଶ, କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣ (ବାକ୍ୟାଶ) ବା ଏକ ଖଣ୍ଡବାକ୍ୟରେ)

3. Subject + Verb + Complement (S+V+C)

SUBJECT (S)	VERB (V)	COMPLEMENT (C) (Intransitive)
Dasaratha	was	a king (noun phrase).
Honey	tastes	sweet (adjective).
Uncle	is	on the way (Prepositional phrase).
The car	stopped	there (adverb).
I	am	what my father has made (clause).

4. Subject + Verb + Adjunct Pattern (S+V+A)

SUBJECT (S)	VERB (V) (Intransitive)	ADJUNCT (A)
The man	is walking	slowly (adverb of manner).
Father	has left	just now (adverb of time).
I	get up	early in the morning (adverb of time).

Predicate Phrase Pattern (Transitive Verb Pattern)
1. Subject + Verb + Object Pattern (S+V+O)

SUBJECT (S)	VERB (V) (Intransitive)	OBJECT (O) Direct object
The baby Meera The officer Kamini	broke worked out will suspend is knitting (ବୁଣୁଛି)	the toy all the sums, the clerk, a sweater.

2. Subject + Verb + Object + Object Pattern (S+V+O+O)

SUBJECT (S)	VERB (Transitive)	OBJECT (Indirect(କାହାକୁ)	Object (Direct) (କ’ଣ)
Tapaswini Ipsita Mother The government	gave will send has made has offered	her friend me me the players	a book, some money, some tasty cakes, a lot of land.

We can interchange the objects (ଆମ୍ଭେମାନେ କର୍ମଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥାନ ବଦଳାଇ ପାରିବା) :
Examples:
(i) Tapaswini gave a book to her friend.
(a book = direct object, to her friend = indirect object)
(ii) Mother has made some tasty cakes for me.
(some tasty cakes = direct object, for me = indirect object)

3. Subject + Verb + Object + Complement Pattern (S+V+O+C)

SUBJECT (S)	VERB (V) (Transitive)	OBJECT (O) (Direct)	COMPLEMENT
Uncle The headmaster The subjects The judge The government I We	painted has put made set ordered found have made	the door the school him the prisoner the man the child the girl	blue. (adjective) into good order, (prepositional object) king, (noun) free, (adjective) to be arrested, (infinitive) asleep, (adverb) what she is today, (clause)

4. Subject + Verb + Object + Adjunct Pattern (S+V+O+A)

SUBJECT (S)	VERB (Transitive)	OBJECT (Indirect)(କାହାକୁ)	ADJUNCT (Direct) (କ’ଣ)
We	saw	a tiger	in the jungle, (placed adverb)
The teacher	has beaten	my brother	mercilessly, (adverb of manner)
They	found	the blind man	on the village road, (adverb of place)

Remember After the verbs like put, keep, and place (ରଖିବା), we use complements after the objects. (put, keep, pleace ପରେ ଆମ୍ଭେମାନେ object ପରେ complement ବ୍ୟବହାର କରୁ ।)

Examples:
(i) I put the book on the table.
(the book = direct object, put = transitive verb,
on the table = complement (adverb of place / prepositional phrase)
(ii) Father keeps his money in the post office.
(keeps = transitive verb, his money = direct object (adverb),
in the post office = (place) complement)

Textual Activities With Answers

Activity – 1

Underline the Main Verb (M.V.) and say whether it is Transitive (V) or Intransitive (Vin) (ମୁଖ୍ୟ କ୍ରିୟାପଦକୁ ରେଖାଙ୍କିତ କରି ସକର୍ମକ ବା ଅକର୍ମକ ଲେଖ ।)

1. John is playing outside.
Answer:
is playing = intransitive verb (no object), outside = adverb of place

2. Children like sweets very much.
Answer:
like = transitive verb. sweets = direct object, very much = adverb of degree

3. He has changed a lot.
Answer:
has changed = intransitive verb, a lot = adverb of degree.

4. Barsha offered me a nice gift.
Answer:
offered = transitive verb, me = indirect object, a nice gift = direct object

5. Little men desire high posts.
Answer:
desire = transitive verb, high posts = direct object

Activity – 2

Interchange the objects using ‘to’ or ‘for. (‘to’ ଏବଂ ‘for’ ବ୍ୟବହାର କରି କର୍ମର ସ୍ଥାନ ପରିବର୍ତ୍ତନ କର ।)

(i) The chief guest offered me a prize.
Answer:
The chief guest offered a prize to me.

(ii) Fetch me a glass of water.
Answer:
Fetch (ଯାଇ ଆଣ) a glass of water for me.

(iii) Chumki sent Sunita and Tapan her best wishes.
Answer:
Chumki sent her best wishes (ଶୁଭେଚ୍ଛା) to Sunita and Tapan.

(iv) Trees give us plenty of valuable things.
Answer:
Trees give plenty of valuable things to us.

(v) Please bring me the book of the latest edition.
Answer:
Please bring the book of the latest edition (ନୂତନ ସଂସ୍କରଣ) for me.

Activity – 3

Find out the objects and complements in the following sentences. (ନିମ୍ନଲିଖତ ବାକ୍ୟମାନଙ୍କରୁ “କର୍ମ” ଓ “ପୂରକ’ ବାହାର କର ।)

1. Sita looks fine.
Answer:
fine – complement (looks – link verb)

2. Ramababu is a nice gentleman.
Answer:
a nice gentleman – Complement (‘be’ verb is)

3. Padminee plays chess.
Answer:
chess – direct object (What does play)

4. Trees grow well in spring.
Answer:
well – complement (manner adverb), in spring (time adverb)

5. They are making a plan.
Answer:
a plan – direct object (What are they making?)

6. Rabi is looking at the sky.
Answer:
the sky – object (What is Rabi looking at ?)

7. He is sitting on a string charpoy.
Answer:
on a string charpoy – adjunct (no complement)

8. The court rejected her appeal.
Answer:
her appeal (ଆବେଦନ) – direct object (What rejected ?)

9. Her questions often puzzle me.
Answer:
me-direct object (Whom puzzle)

10. I like green vegetables.
Answer:
green vegetables – direct object (What do you like ?)

Activity – 4

Identify the adjuncts and complements in the following sentences.
(ନିମ୍ନୋକ୍ତ ବାକ୍ୟମାନଙ୍କରେ ବିବର୍ଷକ ଓ ପୂରକ ଚିହ୍ନାଅ ।)

1. This pen costs twenty rupees.
Answer:
twenty rupees – complement

2. My brother usually writes poems.
Answer:
usually-adjunct, poems – direct object

3. Gopabandhu is an eloquent speaker.
Answer:
an eloquent speaker (ବାଗ୍ମୀ ବକ୍ତା) – complement

4. My friend got first division in the exam.
Answer:
in the examination – adjunct (noun phrase), first division – direct object

5. He became weak in a few days.
Answer:
weak – complement (adjunct), in a few days – adjunct (adverb of time)

6. Meera appears foolish.
Answer:
foolish-complement (adjunct)

7. The man has ten acres of land in our village.
Answer:
ten acres of land – complement (noun phrase), in our village – adjunct (adverb of place)

8. He has still in a state of shock.
Answer:
still-adjunct (adverb of time), in a state of shock-complement (noun phrase)

9. The dog is at the front gate.
Answer:
at the front gate – complement (adverb of place)

10. He rejected my proposals outright.
Answer:
my proposals – direct object, outright (ରୋକ୍‌ଠୋକ) – adjunct (adverb of manner)

Activity – 5

Which Noun Phrases in the following sentences work as objects and which are the complements? (ନିମ୍ନ ପ୍ରଦତ୍ତ ବାକ୍ୟମାନଙ୍କରେ object ଓ complement ରୂପେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା କୁ ଚିହ୍ନାଅ ।)

1. Economics is my favorite subject.
Answer:
my favorite subject = noun phrase (compliment)

2. My friend never tells a lie.
Answer:
a lie – object = noun phrase (direct)

3. An honorable man never betrays his friends.
Answer:
his friends – object = noun phrase (direct object)

4. We call Gandhiji the Father of the Nation.
Answer:
Gandhiji – direct object = noun phrase, The Father of Nation = complement = noun phrase

5. Everyone called him Sunny.
Answer:
him- direct object = noun phrase, Sunny-complement = noun phrase

6. She gives her children expensive presents.
Answer:
her children – indirect object = noun phrase, expensive (ମୂଲ୍ୟବାନ୍) presents – direct object = noun phrase

7. The students selected Bakul their monitor.
Answer:
Bakul – direct object = noun phrase, their monitor – complement = noun phrase

8. My father tasted the curry.
Answer:
the curry – direct object = noun phrase

9. None but the brave deserves the fair.
Answer:
the fair (praise) (ପ୍ରଶଂସା) – direct object = noun phrase

10. I have a house at Cuttack.
Answer:
a house complement = noun phrase, at Cuttack – adjunct

The Predicate Phrase Additional Questions With Answers

Read the following sentences and say whether the verb used in the sentence is Transitive or Intransitive.

1. We heard a noise.
Answer:
heard – Transitive

2. The thief stole the money.
Answer:
stole – Transitive

3. The policeman saw the thief.
Answer:
saw Transitive

4. The young man became an officer.
Answer:
became – Intransitive

5. The flower smells nice.
Answer:
smells – Intransitive

6. The child feels cold.
Answer:
feels Intransitive

7. The enemy attacked the town.
Answer:
attacked – Transitive

8. Children like sweets very much.
Answer:
like – Transitive

9. My mother passed me the salt.
Answer:
passed – Transitive

10. The old man died last week.
Answer:
died Intransitive

11. He left just now.
Answer:
left Intransitive

12. Padminee plays chess.
Answer:
plays Transitive

13. I gave him a book.
Answer:
gave Transitive

14. I bought a frock.
Answer:
bought Transitive

15. The child fell down.
Answer:
fell down – Intransitive

Find out the objects and complements in the following sentences.

1. The court rejected his appeal.
Answer:
his appeal – Object

2. Trees give us plenty of valuable things.
Answer:
us – Indirect Object, plenty of valuable things – Direct object

3. My teacher taught the grammar.
Answer:
the grammar – Object

4. The cat killed the rat.
Answer:
the rat – Object

5. The boy looks tired.
Answer:
tired Complement

6. The sky got dark.
Answer:
dark – Complement

7. My mother is a teacher.
Answer:
a teacher – Complement

8. Honey tastes sweet.
Answer:
sweet – Complement

9. Minakshi writes poems.
Answer:
poems – Object

10. Abdul broke the window.
Answer:
the window – Object

11. The man seems restless.
Answer:
restless – Complement

12. My brother became a doctor.
Answer:
a doctor – Complement

13. I feel very cold.
Answer:
very cold – Complement

14. He gave me a present.
Answer:
me – Indirect Object,
a present – Direct Object

15. We found him dead.
Answer:
him – Object, dead – Complement

Write the pattern of the following sentences.

1. She is on the way.
Answer:
SVC

2. We returned yesterday.
Answer:
SVA

3. The girl drew a picture.
Answer:
SVO

4. The old lady passed away.
Answer:
SV

5. I gave him a book.
Answer:
SVOO

6. The man is walking slowly.
Answer:
SVA

7. The baby cried loudly.
Answer:
SVA

8. They looks tired
Answer:
SVC

9. The book made him famous.
Answer:
SVOC

10. Neha offered me a nice gift.
Answer:
SVOO

11. Little men desire high posts.
Answer:
SVO

12. The girl is hemming her kerchief.
Answer:
SVO

13. My house is nearby.
Answer:
SVC

14. They elected me chairman.
Answer:
SVOC

15. The driver kept the car in the garage.
Answer:
SVOC (Adjunct)

Identify the adjuncts and complements in the following sentences.

1. This pen costs twenty rupees.
Answer:
twenty rupees – complement

2. The girl appears foolish.
Answer:
foolish – compliment

3. The dog is at the front gate.
Answer:
at the front gate – complement

4. He left just now.
Answer:
just now – adjunct

5. I get up early in the morning.
Answer:
early in the morning – adjunct

6. Mr. Mishra is a doctor.
Answer:
a doctor – complement

7. The wind blew slowly.
Answer:
slowly – adjunct

8. Fire burns quickly.
Answer:
quickly – adjunct

9. It seems strange.
Answer:
strange – compliment

10. The old man feels cold.
Answer:
cold- complement

11. I made it last year.
Answer:
last year – adjunct

12. The children returned happily.
Answer:
happily – adjunct

13. He met me today.
Answer:
today – adjunct

14. The baby is always crying.
Answer:
always – adjunct

15. It smells nice.
Answer:
nice compliment

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Optional Odia Solutions Chapter 16 ‘ମା’ ଆସିଲେଣି Textbook Exercise Questions and Answers.

+2 2nd Year Odia Optional Chapter 16 ‘ମା’ ଆସିଲେଣି Question Answer

(କ) ବିକଳ୍ପ ସହ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୧ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ ।
(ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାରୋଟି ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତର ବାଛି ଲେଖ ।)

Question ୧ ।
‘ମା ଆସିଲେଣି’ – ଖବରଟି ପ୍ରଥମେ କିଏ ଘୋଷଣା କଲା ?
(କ) ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣି
(ଖ) ଚୂଡ଼ାମଣି
(ଗ) ଘରର ପୂଝାରୀ
(ଘ) ଘରର ଚାକର
ଉ –
(ଗ) ଘରର ପୂଝାରୀ

Question ୨।
ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ବଙ୍ଗଳାର କବାଟ ସକାଳ କେତେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖୋଲିନଥାଏ ?
(କ) ଆଠଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
(ଖ) ସାଢ଼େ ଆଠଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
(ଗ) ନଅଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
(ଘ) ଛଅଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ଉ –
(କ) ଆଠଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ

Question ୩ ।
ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ପୁଅଝିଅ କେଉଁଠାରେ ପଢ଼ୁଥିଲେ ?
(କ) ସରକାରୀ ସ୍କୁଲ
(ଖ) ଗାଁର ପବ୍ଲିକ୍ ସ୍କୁଲ୍
(ଗ) ଗାଁ ସ୍କୁଲ୍
(ଘ) ସହରର ପବ୍ଲିକ୍ ସ୍କୁଲ୍
ଉ –
(ଘ) ସହରର ପବ୍ଲିକ୍ ସ୍କୁଲ୍

Question ୪ ।
ପିଲାମାନେ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କୁ କ’ଣ ସମ୍ବୋଧନ କରୁଥିଲେ ?
(କ) ଡାଡ଼୍
(ଖ) ଡାଡ଼ି
(ଗ) ବାବା
(ଘ) ବାପା
ଉ –
(ଖ) ଡାଡ଼ି

Question ୫ ।
ନିଜକୁ ମିଶାଇ ଚୂଡ଼ାମଣି କେତେ ଭାଇଭଉଣୀ ?
(କ) ଚାରି
(ଖ) ଦୁଇ
(ଗ) ଏଗାର
(ଘ) ଅଠର
ଉ –
(ଘ) ଅଠର ।

Question ୬ ।
କିଏ ପିକ୍ୟୁଲିଆର ଉଇମ୍ୟାନ୍ ?
(କ) ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’
(ଖ) ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣି
(ଗ) ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ଝିଅ
(ଘ) ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ଭଉଣୀ
ଉ –
(କ) ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’

Question ୭।
ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’ ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ମିଲ୍ ପାଇଁ କ’ଣ କାମନା କରୁଥିଲେ ?
(କ) ବିଲ୍
(ଖ) ଧନ୍ୟବାଦ
(ଗ) କରୁଣା
(ଘ) ପ୍ରତିଦାନ
ଉ –
(ଗ) କରୁଣା

Question ୮ ।
ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣି ପୂଝାରୀକୁ ଡାକି ମା’ଙ୍କ ପାଇଁ କ’ଣ ବରାଦ କଲେ ?
(କ) ବରା
(ଖ) ଇଡ଼ିଲି
(ଗ) ଦୋସା
(ଘ) ପ୍ରତିଦାନ
ଉ –
(ଗ) ଦୋସା

Question ୯ ।
ଚୂଡ଼ାମଣି ପ୍ରତିଦିନ ବାଥ୍‌ରୁମ୍‌ ଆସି ଅନ୍ତତଃ କେତେ ସମୟ ପାଇଁ ଚଣ୍ଡୀପାଠ କରନ୍ତି ?
(କ) ବରା
(ଖ) ଘଣ୍ଟାଟିଏ
(ଗ) ଦୁଇଘଣ୍ଟା
(ଘ) ଘଡ଼ିଏ
ଉ –
(ଖ) ଘଣ୍ଟାଟିଏ

Question ୧୦ ।
ବ୍ରେକ୍‌ଫାଷ୍ଟ୍ ବେଳେ ଟେବୁଲରେ ମା’ଙ୍କୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି କେଉଁମାନେ ବସି ସାରିଥିଲେ ?
(କ) ଚାକର ପୂଝାରୀ
(ଖ) ନାତିନାତୁଣୀ
(ଗ) ପୁଅବୋହୂ
(ଘ) ପୁଅବୋହୂ, ନାତିନାତୁଣୀ
ଉ –
(ଘ) ପୁଅବୋହୂ, ନାତିନାତୁଣୀ

Question ୧୧ ।
ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କୁ କିଏ ପ୍ରଥମେ ଖବର ଦେଲା ମା’ ଆସିଛନ୍ତି ଏଥର ରହିବେ ?
(କ) ସ୍ଵାମୀ
(ଖ) ପୁଅ
(ଗ) ଝିଅ
(ଘ) ପୂଝାରୀ
ଉ
(ଖ) ପୁଅ

Question ୧୨ ।
‘ହଁ ବାପା ! ମା’ ଏଥର ଖର୍ଚା ଦେବେ ନାହିଁ ଖାଇବାର” – ଏକଥା କିଏ କହିଛି ?
(କ) ଚୂଡ଼ାମଣି
(ଖ) ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣି
(ଗ) ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ଝିଅ
(ଘ) ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ପୁଅ
ଉ –
(ଗ) ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ଝିଅ

Question ୧୩ ।
‘‘କିରେ ତୋର ଅଙ୍କ କଷା ସଇଲା’’ ଏ କଥା ଚନ୍ଦ୍ରମଣିକୁ କିଏ ପଚାରିଥିଲେ ?
(କ) ମେମ୍ ସାହେବ
(ଖ) ଚୂଡ଼ାମଣି
(ଗ) ବୃଦ୍ଧା ମା’
(ଘ) ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ପୁଅ
ଉ –
(ଗ) ବୃଦ୍ଧା ମା’

Question ୧୪ ।
ସକାଳେ ମା’କେତେ କପ୍ କଫି ପିଇଥିଲେ ?
(କ) ତିନି
(ଖ) ଚାରି
(ଗ) ପାଞ୍ଚ
(ଘ) ଛଅ
ଉ –
(ଖ) ଚାରି

Question ୧୫ ।
ଚୂଡ଼ାମଣି ପରବାର କେଉଁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆସି ମା’ଙ୍କୁ ବଳେଇ ଦେଇଗଲେ ?
(କ) ଘରର ଦୁଆର
(ଖ) ସହରର ଶେଷ ପ୍ରାନ୍ତ
(ଗ) କଲୋନି ମୁଣ୍ଡ
(ଘ) ଫାଟକ
ଉ –
(ଘ) ଫାଟକ

(ଖ) କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ୧ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

Question ୧।
କେଉଁ ଖବରଟି ପ୍ରଥମେ ଘରର ପୂଝାରୀ ଘୋଷଣା କଲା ?
ଉ –
ମା’ ଆସିବାର ଖବରଟି ପ୍ରଥମେ ଘରର ପୂଝାରୀ ଘୋଷଣା କଲା ।

Question ୨ ।
କିଏ ଜଣେ ବିଲାତ ଫେରନ୍ତା ଅଫିସର ?
ଉ –
ଚୂଡ଼ାମଣି ସାହେବ ଜଣେ ବିଲାତ ଫେରନ୍ତା ଅଫିସର୍ ।

Question ୩ ।
ୱେଷ୍ଟ୍ରେ ବୁଢ଼ାବୁଢ଼ୀମାନେ କେଉଁଠାରେ ରହନ୍ତି ?
ଉ –
ୱେଷ୍ଟ୍ରେ ବୁଢ଼ାବୁଢ଼ୀମାନେ ହୋମ୍‌ରେ ରହନ୍ତି ।

Question ୪।
ବୁଢ଼ାବୁଢ଼ୀମାନେ କେଉଁଠାରେ ବାନପ୍ରସ୍ଥରେ ରହନ୍ତି ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ?
ଉ –
ବୁଢ଼ାବୁଢ଼ୀମାନେ ଇଷ୍ଟରେ ବାନପ୍ରସ୍ଥରେ ରହନ୍ତି ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ।

Question ୪ ।
ସେଦିନ ମା’ ପୁଅଘରେ ପହଞ୍ଚି ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ନିକଟରେ କି ପ୍ରକାର ଘୋଷଣା କଲେ ?
ଉ –
ସେଦିନ ମା’ ପୁଅଘରେ ପହଞ୍ଚି ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ନିକଟରେ ତାଙ୍କର ରହିବା କଥା ଗୁପ୍ତରେ ଘୋଷଣା କଲେ ।

Question ୬ ।
ପୂଝାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି କେଉଁ ବଜାରକୁ ଗଲା ଦୋସା ଆଣିବାକୁ ?
ଉ –
ପୂଝାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ଦୁଇ ମାଇଲ୍ ବାଟ ବଜାରକୁ ଗଲା ଦେବା ଆଣିବାକୁ ।

Question ୭ ।
ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ବାପା ଜଣେ କି ପ୍ରକାର ଲୋକ ଥିଲେ ?
ଉ –
ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ବାପା ଜଣେ ଉଚ୍ଚକୋଟୀର ଲୋକ ଥିଲେ ।

Question ୮।
ବ୍ରେକ୍‌ଫାଷ୍ଟ୍ ଦେଇସାରି ଚନ୍ଦ୍ରମଣି କ’ଣ ପାଇଁ କିଚିନ୍ ଆଡ଼କୁ ଚାଲିଗଲା ?
ଉ –
ବ୍ରେକ୍‌ଫାଷ୍ଟ ଦେଇସାରି ଚନ୍ଦ୍ରମଣି କଫି ତିଆରି କରିବାକୁ କିଚିନ୍ ଆଡ଼କୁ ଚାଲିଗଲା ।

Question ୯।
ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ପକେଟ୍‌ରୁ କାଗଜ ଓ ପେନ୍‌ସିଲ୍ କାଢ଼ି କ’ଣ କଲା ?
ଉ –
ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ପକେଟ୍‌ରୁ କାଗଜ ଓ ପେନ୍‌ସିଲ୍ କାଢ଼ି ବୃଦ୍ଧାଙ୍କ ଖାଇବାର ବିଲ୍ କଲା ।

Question ୧୦ ।
ମା’ କେଉଁଥିରେ ବସି ଘରୁ ବାହାରିଗଲେ ?
ଉ –
ମା’ ରିକ୍‌ସାରେ ବସି ଘରୁ ବାହାରିଗଲେ ।

କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ୨ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(ଲେଖା ଓ ଲେଖକଙ୍କ ସୂଚନା ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ଓ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ।)

Question ୧ ।
ଘରକୁ ମା’ କେତେ ବର୍ଷ ପରେ ଆସିଥିଲେ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଘରକୁ ମା’ ପ୍ରାୟ ତିନି ବର୍ଷ ପରେ ଆସିଥିଲେ ।

Question ୨।
ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’ ବିଧବା ହେଲା ପରେ କେଉଁଠାରେ ରହୁଥିଲେ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’ ବିଧବା ହେଲା ପରେ ଏକାକୀ ଗାଁରେ ରହୁଥିଲେ ।

Question ୩ ।
କାହାରି ପାଖରେ ଧାରୁଆ ହୋଇ ବଞ୍ଚିବା ଲୋକ ପରଜନ୍ମରେ କ’ଣ ହୁଏ ବୋଲି ମା’ଙ୍କ ଧାରଣା ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । କାହାରି ପାଖରେ ଧାରୁଆ ହୋଇ ବଞ୍ଚିବା ଲୋକ ପରଜନ୍ମରେ ତା’ ପାଖରେ କୁକୁର ହୋଇ ଜନ୍ମହୁଏ ବୋଲି ମା’ଙ୍କ ଧାରଣା ।

Question ୪ ।
ପୂଝାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି କାନ ଯୋଡ଼ାକ ଉଠିଲା ପରଠାରୁ କେଉଁ କଥା ପ୍ରଥମେ ଶୁଣିଲା ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ପୂଝାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି କାନଯୋଡ଼ାକ ଉଠିଲା ପରଠାରୁ ‘ମା’ ଆସିଛନ୍ତି !’ କଥା ପ୍ରଥମେ ଶୁଣିଲା ।

Question ୫ ।
ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ବ୍ରେକ୍‌ଫାଷ୍ଟବେଳେ ଟେବୁଲ୍‌ରେ କି କି ସରଞ୍ଜାମ ପରଶିଥିଲେ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଛରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ବ୍ରେକ୍‌ଫାଷ୍ଟ୍ବେଳେ ଟେବୁଲ୍‌ରେ ଦୋସା, ସମୋସା, ସ୍ଟି, ଫୁଟ୍ସ ସହିତ କଫି ପରଶିଥୁଲା ।

Question ୬ ।
ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ପୁଅ ସକାଳର କେଉଁ ବଡ଼ ଖବରଟି ଆଗତୁରା ପ୍ରଘଟ କରିଦେଲା ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ପୁଅ ସକାଳରୁ ‘ମା’ ଆସିଛନ୍ତି ରହିବେ ଏଥର’ ଖବରଟି ଆଗତୁରା ପ୍ରଘଟ କରିଦେଲା ।

Question ୭ ।
ମା’ କାହିଁକି ଅଧ୍ଵ ତିନି କପ୍ କଫି ସକାଳେ ପିଇଦେଇଥିଲେ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ପୁଅବୋହୂ ଓ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ସହିତ କୌଣସି ଏକ ମଜାଦାର୍ ଗପରେ, ସେଇ ସକାଳଟିକୁ ବିତାଇବାକୁ ଯାଇ, ମା’ ଅଧ୍ଵ ତିନିକପ୍ କଫି ପିଇଦେଇଥିଲେ ।

Question ୮ ।
ମା’ଙ୍କୁ ରିକ୍‌ସାରେ ବସେଇବାର କେତେ ସମୟ ପରେ ଚୂଡ଼ାମଣି ଫୋନ୍ କଲ୍‌ଟିଏ ପାଇଲେ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମା’ଙ୍କୁ ରିକ୍‌ସାରେ ବସେଇବାର ପ୍ରାୟ ପନ୍ଦର ମିନିଟ୍ ସମୟ ପରେ ଚୂଡ଼ାମଣି ଫେଣ୍ଟ୍ କଲ୍‌ଟିଏ ପାଇଥିଲେ ।

(ଘ) ଅଳ୍ପ ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୩ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ୩୦ଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(ଲେଖା ଓ ଲେଖକଙ୍କ ସୂଚନା ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ଓ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ୨ ନମ୍ବର ।)

Question ୧।
ମା’ ଆସିଲାବେଳେ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ଘର ପରିବେଶ କିପରି ଥିଲା ତାହା ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମା’ ଆସିଲାବେଳକୁ ଘରର ପୂଝାରୀ କେବଳ ଉଠିଥିଲା, ଘରର ଅନ୍ୟସବୁ ସଦସ୍ୟ ସୁଷୁପ୍ତିରେ ନିଃଶ୍ବାସ ଛାଡୁଥିଲେ । ସେ ଘର ପାଇଁ ସକାଳ ମାତ୍ର ଆଠଟା ବାଜିଥାଏ । ଘରର କବାଟଗୁଡ଼ିକ ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖୋଲି ନ ଥାଏ । ମେମ୍‌ସାହେବଙ୍କ ଶୋଇବା ବଖରାରୁ ପାଖବଖରାରୁ ସାହେବଙ୍କର ସ୍ଵର ମାତ୍ର ଶୁଭିଲା, ‘ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ! କିଏ ଆସିଲେ’ ।

Question ୨।
ଚୂଡ଼ାମଣି ଓଡ଼ିଶାର ଗାଁଗଣ୍ଡା ଲୋକଙ୍କ ବୋଲି ସହିତ ଖୁବ୍ ପରିଚିତ ଥିଲେ କହିବାର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଚୂଡ଼ାମଣି ବିଲାତ ଫେରନ୍ତା ଅଫିସର ହେଲେ ବି, ଓଡ଼ିଶାର ଗାଁଗଣ୍ଡା ଲୋକଙ୍କ ବୋଲି ସହିତ ଖୁବ୍ ପରିଚିତ ଥିଲେ । କାରଣ ସେ ଜଣାନ୍ତି ଏବଂ ତାଙ୍କର ଆସିବାଟିକୁ ବଡ଼ପାଟିରେ ଘୋଷଣା କରନ୍ତି । ପୂଝାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି, ବାବୁଙ୍କ ମା’ ଆସିଥିବାରୁ ପ୍ରଥମେ ଘୋଷଣା କଲେ ବି, ଆଉଥରେ ‘ଆଜ୍ଞା, ମା’ ଆସିଛନ୍ତି’ ବୋଲି ଶୁଣାଇଦେଲା । ଏଭଳି ବ୍ୟବହାରରେ ଚୂଡ଼ାମଣି ଖୁବ୍ ପରିଚିତ ଥିଲେ ବୋଲି ଲେଖକ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ।

Question ୩ ।
ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ବାପା ମରିବା ପୂର୍ବରୁ ତାଙ୍କ ମା’ଙ୍କ ପାଇଁ କ’ଣ ସବୁ ଛାଡ଼ି ଚାଲିଯାଇଥିଲେ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ବାପା ମରିବା ପୂର୍ବରୁ ତାଙ୍କ ମା’ଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଚୁର ଧନସମ୍ପତ୍ତି ଛାଡ଼ିଯାଇଥିଲେ । ପୁନଶ୍ଚ ସେ ମଧ୍ୟ ଅଠରଟି ସୁଯୋଗ୍ୟ ପୁତ୍ରକନ୍ୟାଙ୍କର ମାତାର ଗୌରବ ଆସନରେ ତାଙ୍କୁ ବସାଇ ଯାଇଥିଲେ ।

Question ୪ ।
ବୃଦ୍ଧା ମା’ଙ୍କୁ ପିଲାମାନେ ‘ପିକ୍ୟୁଲିଆର୍ ଉଇମ୍ୟାନ୍’ ଆଖ୍ୟା ଦେଇଥିଲେ କାହିଁକି ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ବୃଦ୍ଧା ମା’ଙ୍କ ପିଲାମାନେ ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷାରେ ଶିକ୍ଷିତ ଓ ବିଲାତ ଫେରନ୍ତା ହୋଇଥିବାରୁ ମାତାଙ୍କ ରୁଚିକୁ ଆକ୍ଷେପ କରି ‘ପିକ୍ୟୁଲିଆର୍ ଉଇମ୍ୟାନ୍’ ବୋଲି ଆଖ୍ୟା ଦେଇଥା’ନ୍ତି । ପୁନଶ୍ଚ ଏଭଳି କହିବାର କାରଣ ହେଉଛି, ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଥିଲାବେଳେ ସେ ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ମିଲ୍ ପାଇଁ ସର୍ବଦା ବିଲ୍ ଚାହୁଁଥିଲେ ଠିକ୍ ହୋଟଲ୍‌ର ଗରାଖ ପରି । ଯାହାଫଳରେ ପିଲାମାନେ ମା’ଙ୍କ ଚରିତ୍ରକୁ ନେଇ ଏପରି କଥା କହୁଥିଲେ ।

Question ୫ ।
ସ୍ଵାମୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଅନ୍ତେ ମା’ କେଉଁ କଥାକୁ ମନେରଖ୍ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଖରେ ନରହିବାକୁ ସଂକଳ୍ପ କରିଥିଲେ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’ଙ୍କର ବିଶ୍ଵାସ ଥିଲା ସଂସାରରେ କାହାରି ପାଖରେ ଧାରୁଆ ହୋଇ ବଞ୍ଚିଲେ, ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜନ୍ମରେ ସେ ତାହା ପାଖରେ କୁକୁର ହୋଇ ଜନ୍ମହେବ । ଏଭଳି ବିଚାରବୋଧ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ବାପାଙ୍କୁ ବ୍ୟଥ୍‌ତ କରିଥିଲା । ସେ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କହିଥିଲେ, ମୁଁ ମଲାପରେ ତୁମେ ନିଶ୍ଚୟ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଖରେ ରହିବ । ପରିହାସରେ କହିଥିଲେ, ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ କୁକୁର ହେବାରେ ତୁମର କୌଣସି ଆପତ୍ତି ନାହିଁ । ସ୍ଵାମୀଙ୍କର ସେହି ପରିହାସର କଥାପଦିକ ସେ ସବୁଦିନ ମନେରଖିଲେ ଏବଂ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଖରେ ନରହିବାକୁ ସଂକଳ୍ପ କରିଥିଲେ ।

Question ୬ ।
ସେଦିନ ମା’ ଘରକୁ ଆସିବା ମାତ୍ରେ ନାଣିନାତୁଣୀଙ୍କ ପାଖେ କେଉଁକଥା ଗୁପ୍ତରେ ଘୋଷଣା
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’ ଘରକୁ ଆସିବାମାତ୍ରେ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ପାଖରେ ଗୁପ୍ତରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ‘ମୁଁ ଆସିଲି । ଏଥର ରହିବି ଏଠି ! କିନ୍ତୁ ଚୁପ୍ ! କାହାକୁ କହିବ ନାହିଁ । ଯଦି କହିଚ ଏଇ ଦେଖ ମୋ ସୁକେଶ୍, ସିଧା ବାହାରି ଚାଲିଯିବି ଗାଁକୁ ବୁଝଲ ?’ ଘୋଷଣାନାମା ଶୁଣିଲା ପରେ ପିଲା ଦୁଇଟି କାହାକୁ ଏକଥା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ କହି ନ ଥିଲେ ।

Question ୭ ।
ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ କେଉଁ ପ୍ରଶ୍ନ ଶୁଣି ବୁଢ଼ୀ ମା’ ପ୍ରଥମେ ଅବାକ୍ ହୋଇଯାଇଥିଲା ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମା’ ଘରେ ପହଞ୍ଚିବା ମାତ୍ରେ, ପୁପ୍ତରେ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ପାଖରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ, ସେ ଆସିଛନ୍ତି ରହିବେ, ଏଥର ଆଉ ଗାଁକୁ ଯିବେ ନାହିଁ । ପିଲା ଦୁଇଟି ଘୋଷଣାନାମା ପ୍ରକାଶ ନ କଲେ ବି ଜେଜେମା’ଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଥିଲେ, ‘ତେବେ ଏଥର ପ୍ରତି ମିଲ୍ ପାଇଁ ବିଲ୍ ଦାବି କରିବ ନାହିଁ ତ ଜେଜେମା’ ?’’ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କଠାରୁ ଏଭଳି ପ୍ରଶ୍ନ ଶୁଣି ବୁଢ଼ୀମା’ ପ୍ରଥମେ ଅବାକ୍

Question ୮ ।
ବାପା ମା’ଙ୍କର କ୍ଷଣସ୍ଥାୟୀ ଅଥର୍ବତା ସମ୍ପର୍କରେ ଦୁଇ ପୁଅଝିଅ ସଚେତନ ନ ଥିଲେ କହିବାର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
ଉ –
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମା’ ଘରେ ପହଞ୍ଚିବା ମାତ୍ରେ, ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କୁ କହିଥିଲେ, ସେ ଏଥର ଆସିଛନ୍ତି ରହିବେ ଏବଂ ଗାଁକୁ ଯିବେନାହିଁ । ଏକଥା କାହାରି ନାତିଟି ଏହିକଥା ପ୍ରକାଶ କରିଦେଇଥିଲା । ମା’ଙ୍କ ରହିବା କଥା ଶୁଣି, ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ହାତରୁ ମସଲା ଦୋସାରୁ କିଛି ଅଂଶ ଖସିପଡ଼ିଲା ଏବଂ ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁଙ୍କ ଖାଇବାଟା ଅଳ୍ପ ସମୟ ପାଇଁ ସ୍ଥିର ହୋଇଗଲା । ମାତ୍ର ବାପା ମା’ଙ୍କର ଥିଲେ । ଅର୍ଥାତ୍ ବାପା ମା’ଙ୍କ ମାନସିକତା ନ ବୁଝି ସେମାନେ ଏକଥା ଖୁସିରେ କହିଥିଲେ ।

(ଙ) ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୫ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ୧୫୦ଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

Question ୧ ।
ସେ ଘର ମା’ଙ୍କର ନୁହେଁ, ଡାଡ଼ି ମମିଙ୍କର ନିଶ୍ଚୟ – ପଠିତ ଗଳ୍ପ ଭିଭିରେ ଏହାରା ମର୍ମ ବୁଝାଇ ଦିଅ ।
ଉ –
କଥାକାର ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଆଧୁନିକ କଥାସାହିତ୍ୟର ଜଣେ ଗାଳ୍ପିକ ଓ ଔପନ୍ୟାସିକ ଭାବରେ ଯଥେଷ୍ଟ ସିଦ୍ଧି ଅର୍ଜନ କରିପାରିଛନ୍ତି । ସେ ଅନେକ ସାର୍ଥକ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ରଚନା କରି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟକୁ ପରିପୁଷ୍ଟ କରିଅଛନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଏକ ବିଶେଷ ଧରଣର ଗଳ୍ପ ହେଉଛି, ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ । ଗଳ୍ପଟିରେ ଗାଳ୍ପିକ ସଂପ୍ରତିକ ସମାଜରେ ସ୍ଵାର୍ଥସର୍ବସ୍ଵ ମଣିଷ କିପରି ନିଜର ସୁଖସୁବିଧା ପାଇଁ ମୂଳ ପରିବାରରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇ, ନିଜର ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି, ତାହାର ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦେଇଛନ୍ତି । ସହରୀ ମଣିଷ କ୍ରମଶଃ ମାତାପିତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଉଦାସୀନ ଭାବ ଦେଖାଉଛି । ଫଳସ୍ୱରୂପ ସେମାନେ ଯେଉଁ ଘରେ ରହୁଛନ୍ତି, ସେଥ‌ିରେ ନିଜର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର୍ୟ ହିଁ ଜାହିର କରୁଛନ୍ତି । କଥାକାର ସୂଚନା ଦେଇ କହିଛନ୍ତି, ‘ସେ ଘର ମା’ଙ୍କର ନୁହେଁ, ବରଂ ଡାଡ଼ି ମମିଙ୍କର’।

‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପରେ କଥାକାର ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଗଳ୍ପର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଏଭଳି ଉକ୍ତିଟି ଦେଇ, ଘରଟିକୁ ଆଧୁନିକ ମଣିଷର ଚିନ୍ତା ଚେତନା ପରିପ୍ରକାଶିତ ହେଉଥ‌ିବା ପରିବେଶ ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ କରାଇଛନ୍ତି । ସକାଳୁ ସକାଳୁ ପୂଝାରୀ ଘୋଷଣା କଲା ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ମା’ ଜଣକ ହେଉଛନ୍ତି, ଘରର ମାଲିକଙ୍କ ଜନ୍ମଦାତ୍ରୀ ମା’ । ସେ ଆସି ପହଞ୍ଚିଗଲେ ଘରେ କିପରି ଗୋଟିଏ ସ୍ନେହର ବାତାବରଣ ଖେଳିଯାଏ । ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଆପେଣଇ ନେବାର ଭାବ ଯେପରି ବାଣ୍ଟି ହୋଇଯାଏ । ଫଳରେ ଚାକର ପୂଝାରୀଙ୍କ ମନ ଆନନ୍ଦରେ ତନ୍ମୟ ହୋଇଉଠେ । ତେଣୁ ପୂଝାରୀଟି ମା’ ଆସିଲେଣି ବୋଲି କେବଳ ଘୋଷଣା କଲା ନାହିଁ, ବରଂ ତା’ ସ୍ଵରରେ କିପରି ଆନନ୍ଦ ଭାବ ପରିପ୍ରକାଶ ହେଉଥିଲା । କାରଣ ଦୀର୍ଘ ତିନି ବର୍ଷ ହେଲା, ସେ ଏ ଘରକୁ ଆସି ନ ଥିଲେ କିମ୍ବା ମା’ ଭଳି ମିଠା ଶବ୍ଦ ଆଉ ଶୁଣାଯାଇ ନ ଥିଲା । ତିନିବର୍ଷ ପରେ ସେ ଆସୁଥିବାରୁ ପୂଝାରୀ ଚାକରଙ୍କ ମୁହଁରେ ମା’ ଶବ୍ଦଟି ପ୍ରତିଧ୍ଵନିତ ହୋଇଥିଲା । ଅର୍ଥାତ୍ ସମସ୍ତେ ମା’ଙ୍କ ନାମ କହି ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ।

କିନ୍ତୁ ସେ ଘର ମା’ଙ୍କର ନ ଥିଲା । ଯେଉଁ ଘରେ ବଡ଼ପାଟିରେ ସମ୍ଭାଷଣ କରିବାର ଉତ୍‌ଫୁଲ୍ଲିତ ଭାବ ଦେଖାଦେବ । ଯେହେତୁ ସେ ଘରେ ମା’ ଅତିଥୁଭଳି ଅଳ୍ପଦିନ ପାଇଁ ଆସିଛନ୍ତି, ପୁଣି ହୁଏତ ଚାଲିଯିବେ । ଯେପରି ତିନିବର୍ଷ ପରେ ଆସିଛନ୍ତି । ସେ ଘର ହେଉଛି ଡାଡ଼ି ମମିଙ୍କର । ଯେଉଁ ଘରେ ବିଲାତି ଆଦବ୍ କାଇଦାରେ ମାପଚୁପର ସଂପର୍କ । ତେଣୁ ବଡ଼ପାଟିରେ ମା’ ଡାକ ଶୁଣାଯାଉ ନ ଥିଲା । ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ ଭାଷାରେ, “ମା’ ଶବ୍ଦର ଧ୍ୱନି ଓ ପ୍ରତିଧ୍ବନିରେ ଘରର କୌଣସି ଖୁଣ୍ଟ ନିଜ ଜାଗରୁ ଇଞ୍ଚେ ଏପଟ ସେପଟ ହେବାର ନ ଥିଲା ।”

ବାସ୍ତବିକ କଥାକାର ସ୍ଵଚ୍ଛ କଥାରେ ଅନେକ କିଛି କହିଯିବାର ଭାବରଖ୍ ଏଭଳି କଥା ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି ।

Question ୨।
‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଏକ ରହସ୍ୟବାଦୀ ଗଳ୍ପ – ପ୍ରମାଣ କର ।
ଉ –
ଗାଳ୍ପିକ ଭାବରେ ନିଜର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ସୁରକ୍ଷିତ କରି ରଖ୍ଯାରିଛନ୍ତି । କଥାକାରଙ୍କ କଥା ସାମ୍ରାଜ୍ୟରେ ରହିଛି ସମାଜ ଜୀବନ ପ୍ରତି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ । ସେ ସମାଜକୁ ନାନା ଭାବରେ ଦେଖୁଛନ୍ତି ଓ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭାବରେ ଦେଖାଇବାର ପ୍ରୟାସ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପ ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ରେ ସମାଜର ଏକ ବିଶେଷ ଦିଗକୁ ଦେଖାଇବାକୁ ଚରିତ୍ରଟି କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ପାଲଟିଛି, ସେହି ଚରିତ୍ରଟି ଗଛର ଶେଷରେ ମୃତ ବୋଲି ଖବର ମିଳିଛି । ଯଦି ଗୋଟିଏ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ମା’ ଚରିତ୍ରଟି ଅତି ଅସହାୟ ଭାବରେ, ଘରେ ହଇଜା ରୋଗରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଛନ୍ତି, ତା’ହେଲେ ମା’ ଭାବରେ ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁଙ୍କ ଘରକୁ କିଏ ଆସିଥିଲା । ସେହି ମା’ ଚରିତ୍ରଟିରେ ସବୁକିଛି ସ୍ୱାଭାବିକତା ଥିଲେ ବି, କେହି କିପରି କିଛି ବିଶେଷ ସୂଚନା ପାଇପାରିଲେ ନାହିଁ । ବଡ଼ ରହସ୍ୟମୟ ହୋଇଉଠିଛି କଥାବସ୍ତୁଟି । ସୁତରାଂ କଥାକାର ରହସ୍ୟବାଦୀ ଭାବଧାରାଦ୍ଵାରା ଜନନୀର ବାତ୍ସଲ୍ୟ ସ୍ନେହକୁ ପ୍ରମାଣ କରିଛନ୍ତି ।

ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁଙ୍କ ଘରର ସକାଳ ସମୟ, ଅର୍ଥାତ୍ ଆଠଟା ବେଳକୁ ଆସି ମା’ ପହଞ୍ଚିଯାଇଛନ୍ତି । ମା’ ଆସିଛନ୍ତି ବୋଲି ଚାକର ପୂଝାରୀଙ୍କ ମୁହଁରେ ଦେଖାଦେଇଛି ଆନ୍ତରିକତାର ଭାବ । ଫଳରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ନିକଟରେ ସେ ଘୋଷଣା କରିଛି, ମା’ ଆସିବାର ଖବରଟି । ପ୍ରଥମେ ମା’ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ସହିତ କଥାବାର୍ତ୍ତା ହୋଇଛନ୍ତି । ପୂର୍ବଭଳି ମଜା କରିଛନ୍ତି । ଚାଲିଯିବାର ମିଥ୍ୟା ଧମକ ମଧ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି । ସେ ଆସିଛନ୍ତି ଓ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ଏଠାରେ ରହିବେ ବୋଲି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛନ୍ତି । ପୁଅବୋହୂଙ୍କଠାରୁ ଦେଖାଣିଆ ସମ୍ଭାଷଣ ମଧ୍ୟ ପାଇଛନ୍ତି ।

ବୋହୂ ନିଜର ଆନ୍ତରିକତା ପ୍ରମାଣ କରିବାପାଇଁ ଶାଶୁଙ୍କ ପାଇଁ ମସଲା ଦୋସା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜଳଖୁ ବରାଦ କରିଛି ପୂଝାରୀକୁ ଆଣିବାପାଇଁ । ସବୁକିଛି ଆସିଛି । ଖାଇବା ଟେବୁଲ୍ ପାଖରେ ସମସ୍ତେ ମା’ଙ୍କୁ ଘେରି ବସିଛନ୍ତି । ଖାଇବାପର୍ବ ସରିଛି । ଏହାଭିତରେ ମା’ ପୂଝାରୀକୁ ଖାଇବା ବିଲ୍ ମଧ୍ଯ ମାଗିଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ଜାଗାରେ ଅଧ‌ିକ ତିନିକପ୍ କଫି ପିଇଛନ୍ତି । ଶେଷରେ ସେ ନରହି ଚାଲିଯାଇଛନ୍ତି । ଘରର ସଦସ୍ୟମାନେ ତାଙ୍କୁ ଫାଟକ ପାଖରେ ବଳେଇଦେଇ ଆସିଛନ୍ତି । ଏହାର ପନ୍ଦର ମିନିଟ୍ ପରେ ଟେଲିଫୋନ୍ ଯୋଗେ ଖବର ମିଳିଛି, ମା’ କାଲିଠୁ ମରି ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୁଏ ଯେ ମମତାମୟୀ ମା’ ପୁଅବୋହୂ ନାତି ନାତୁଣୀଙ୍କୁ ଦେଖିବାପାଇଁ ବିଶେଷରୂପରେ ଆସିଛନ୍ତି । ଦେଖ୍ ସାରିଲାପରେ ତାଙ୍କର ଆତ୍ମା ଶାନ୍ତି ପାଇଛି ।

ଉପରୋକ୍ତ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବିଚାର କଲେ ଜଣାଯାଶ, ଏହା ଏକ ରହସ୍ୟବାଦୀ ଗଳ୍ପ, ଯେଉଁଥରେ ଅଲୌକିକ କ୍ରିୟା ହେଲାଭଳି ମନେ ହୋଇଥାଏ ।

Question ୩ ।
ଚୂଡାମଣିଙ୍କର ମା’ ଜଣେ ଅବାଗିଆ ଭଦ୍ରମହିଳା କୁହାଯିବାର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ ବୁଝାଇ ଦିଅ ।
ଉ –
ଆଧୁନିକ କଥାସାହିତ୍ୟରେ ଗଳ୍ପ ଓ ଉପନ୍ୟାସ ରଚନା କରି ଯେଉଁ କେତେଜଣ ସ୍ରଷ୍ଟା, ନିଜର ବିଶେଷତାକୁ ପ୍ରମାଣ କରିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କଥାକାର ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଅନ୍ୟତମ । ସେ ଚରିତ୍ର ଚିତ୍ରଣ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ମଣିଷଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ ବିଚାରଧାରା ଓ ରୁଚିବୋଧକୁ ଅବିକଳ ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥା’ନ୍ତି । ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପ ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ର‘ ମୁଖ୍ୟ ଚରିତ୍ର ମା’ଙ୍କର ଚରିତ୍ରରେ ରହିଥ‌ିବା ବିଶେଷ ଦିଗକୁ ଦେଖାଇଛନ୍ତି ।

ସ୍ରଷ୍ଟାର ସୃଷ୍ଟିରେ କେହି ମଣିଷ ସମାନ ନୁହଁନ୍ତି । ସମସ୍ତଙ୍କର ସମାନ ଚିନ୍ତାଧାରା କିମ୍ବା ବିଚାରବୋଧ ରହିନଥାଏ । ସମୟେ ସମୟେ ଉପଯୁକ୍ତ ଜ୍ଞାନ ଓ ଶିକ୍ଷା ବଳରେ ତାହା ବଦଳି ଯାଇଥାଏ । ମାତ୍ର ସଂକୀର୍ୟ ବିଚାରଧାରା ପ୍ରମୋଦିତ ମଣିଷଟି ପରିବାର ଓ ସମାଜ ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ସହାନୁଭୂତିର ସହିତ, ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ବିଚାରଧାରାକୁ ନ ବଦଳାଇଲେ, ତାହା ଜିଦ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇ ଯାଇଥାଏ ଏବଂ ତାହା ଆଉ ବଦଳି ନଥାଏ । ସେ ସେହି ଜିଦ୍‌କୁ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବାପାଇଁ ସବୁବେଳେ ଚେଷ୍ଟା କରିଥାଏ । ଗଳ୍ପଟିରେ ଚୂଡାମଣିବାବୁଙ୍କ ମା’ଙ୍କୁ ସେହିଭଳି ଏକଜିଦିଆ ସ୍ବଭାବର ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକଭାବରେ ପିଲାମାନେ ଧରି ନେଇଛନ୍ତି । ମା’ଙ୍କୁ ପାଖରେ ରଖ୍ ତାଙ୍କର ସେହି ଜିଦ୍‌କୁ ସହାନୁଭୂତି ଓ ସ୍ନେହବଳରେ ବଦଳାଇବାପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିନାହାନ୍ତି । ଯାହାଫଳରେ ସେ ଆହୁରି ଜିଦିଆ ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି ଏବଂ ନିଜ ଜିଦ୍‌କୁ ଧରି ରଖ୍ଛନ୍ତି ।

ଚୂଡାମଣିଙ୍କ ମା’ଙ୍କର ଧାରଣା, ସଂସାରରେ କାହାରି ପାଖରେ ଧାରୁଆ ହୋଇ ଯେ ବଞ୍ଚେ, ସେ ମଲାପରେ ତା’ପାଖରେ କୁକୁର ହୋଇ ଜନ୍ମ ହୋଇଥାଏ । ସେହି ଚିନ୍ତାଧାରା ପାଇଁ ସେ ନିଜର ସ୍ଵାମୀଙ୍କ ନିକଟରେ ମଧ୍ୟ ଧାରୁଆ ହୋଇ ରହିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରିନଥିଲେ । ସେ ସ୍ଵାମୀଙ୍କ ଋଣ ପରିଶୋଧ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ସେ ଅଠରଟି ସନ୍ତାନସନ୍ତତି ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଆଉ ସନ୍ତାନ ଜନ୍ମ କରିପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ସ୍ଵାମୀଙ୍କୁ ମୁହଁ ଖୋଲି କହିଥିଲେ । ସ୍ପଷ୍ଟଭାବରେ ସ୍ଵାମୀଙ୍କୁ ଜଣାଇ ଦେଇଥିଲେ- “ମୁଁ କୁକୁର ଜନ୍ମ ନେବାପାଇଁ ଆଦୌ ଆଗ୍ରହୀ ନୁହେଁ – ବିଶେଷତଃ ତୁମ ପରି ମାଲିକ ପାଖରେ ।” ସ୍ଵାମୀ ହସିହସି କହିଥିଲେ, ‘ମୁଁ ମଲାପରେ, ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଖରେ କୁକୁର ହେବାରେ ତୁମର କ’ଣ କିଛି ଆପତ୍ତି ନାହିଁ ।’’ ସ୍ପର୍ଶକାତର ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ ଭାବରେ ସେ ସ୍ଵାମୀଙ୍କର କଥାକୁ ମନେରଖୁଥିଲେ ଏବଂ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଦେୟ ଦେଉଥିଲେ । ଦେୟ ବା ବିଲ୍ ବିନା ସେ କାହାରି ଘରେ ମିଲ୍ ଖାଉନଥିଲେ ।

ଗାଳ୍ପିକ ଚୂଡାମଣିବାବୁଙ୍କ ମା’ଙ୍କର ବିଶେଷ ଧାରଣାର ସୂଚନା ଦେଇ, ତାଙ୍କ ପିଲାମାନଙ୍କର ମା’ଙ୍କ ପ୍ରତି ରହିଥ‌ିବା ଅନୁଦାର ଭାବକୁ ଦେଖାଇଛନ୍ତି ।

Question ୪ ।
ଶିକ୍ଷିତ ଓ ସହରୀବାବୁମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ମା’ର ଗୁରୁତ୍ଵ କିପରି ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ପଠିତ ଗଳ୍ପ ଅବଲମ୍ବନରେ ଏହାର ସତ୍ୟତା ପ୍ରତିପାଦନ କର ।
ଉ –
ଲେଖକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଓଡ଼ିଆ କଥାସାହିତ୍ୟର ଏକ ଅଭୂତପୂର୍ବ ସ୍ରଷ୍ଟାର ଆସନରେ ଅବସ୍ଥାନ କରିଛନ୍ତି । ମଣିଷର ଅବଚେତନ ମନର ରହସ୍ୟ ଉଦ୍‌ଘାଟନ, ମାନବିକ ଭାବସମ୍ବେଦନତା ଓ ଜୀବନର ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପହଞ୍ଚିଥ‌ିବା ମଣିଷମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସହାନୁଭୂତିଶୀଳତା ହିଁ ତାଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିରେ ମୁଖ୍ୟ ସ୍ୱର । ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପ ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ରେ କଥାକାର ଶିକ୍ଷିତ ଓ ସହରରେ ନିଜକୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରୁଥିବା ମଣିଷମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ପିତାମାତାଙ୍କ ପ୍ରତି ରହିଥ‌ିବା ଦେଖାଣିଆ ମନୋବୃତ୍ତି ଚୂଡାମଣିବାବୁଙ୍କ ଚରିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ସୂଚିତ କରିଛନ୍ତି ।

ବସ୍ତୁତାନ୍ତ୍ରିକ ଜୀବନଶୈଳୀରେ ଆଜିର ଶିକ୍ଷିତ ମଣିଷ ଉଦ୍‌ଭ୍ରାନ୍ତ । ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ଵାର୍ଥକୁ ସାକାର କରିବାପାଇଁ, ତା’ ନିକଟରେ ରକ୍ତର ସମ୍ପର୍କ ମୂଲ୍ୟହୀନ । ଫଳରେ ଅନ୍ତଫାଡି ଜନ୍ମ ଦେଇଥ‌ିବା, ନିଜ ସୁଖକୁ ପଛରେ ପକାଇ ପିଲାଙ୍କ ସୁଖକୁ ବଡ଼ ମନେକରିଥି ମା’ ପାଇଁ ସେ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରିବାରେ କୁଣ୍ଠିତ । କେବଳ ଦେଖାଣିଆ ସ୍ବଭାବ ନେଇ, ସୀମିତ କର୍ମ ମଧ୍ୟରେ ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରିସମାପ୍ତି ସେ ଚାହୁଁଛି । ଫଳସ୍ଵରୂପ ଜନ୍ମଦାତ୍ରୀ ମା’ ହେଉଛି ଅବହେଳିତ । ସେହିପରି ପୁଅ ହିସାବରେ ମା’ର ରୁଚିବୋଧକୁ ଓ ବିଚାରଧାରାକୁ ସେ କୌଣସି ସମୟରେ ସହାନୁଭୂତିର ସହିତ ବିଚାର କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉନାହିଁ । ବରଂ ମା’ର ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ବିଚାରବୋଧକୁ ଧରିରଖ୍, କୌଣସି ଉପାୟରେ ପାଖରୁ ଦୂରେଇ ଦେଉଛି ।

ଏପରିକି ଗଳ୍ପରେ, ଅଠରଟି ଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନସନ୍ତତି ଜନ୍ମ ଦେଇଥ‌ିବା ମା’ କାହାରି ପାଖରେ ରହିପାରି ନାହାନ୍ତି । ବରଂ ମା’ଙ୍କର ଅବାଗିଆ ଗୁଣକୁ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଦୋହରେଇ ଚାଲିଛନ୍ତି । ସେ ଏଠିସେଠି ହେବା ଅପେକ୍ଷା, ଗାଁରେ ନିଜର ସ୍ଵାଭିମାନକୁ ଧରି ବଞ୍ଚୁହିବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି । ଆଜିର ମଣିଷ ନିକଟରେ ଧନ ଅପେକ୍ଷା ମନର ଅଭାବ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି । ଗଳ୍ପଟିରେ ଚୂଡାମଣିବାବୁ ଏବଂ ତାଙ୍କର ସ୍ତ୍ରୀ ଯେତେବେଳେ ଶୁଣିଛନ୍ତି, ମା’ ଆସିଛନ୍ତି, ସବୁଦିନ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ରହିବେ, ସେଥ‌ିରେ ସେ ଦୁହେଁ ଚମକି ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଗାଳ୍ପିକ ଏହାକୁ ସୂଚନାତ୍ମକ ଭାବେ ଦେଖାଇଛନ୍ତି – “ମିସେ ସ୍ଚୂଡାମଣିଙ୍କ ହାତରୁ ତାଜା ମସଲା ଦୋସାର ଖଣ୍ଡେ ବଡ଼ ଅଂଶ କଣ୍ଟା ଅଗରେ ଅଳ୍ପ ଉପରକୁ ଉଠୁ ଉଠୁ ପୁଣି ଖସି ପଡ଼ିଲା । ଚୂଡାମଣିଙ୍କ ନିବୁଜ ପାଟି ଭିତରେ ମଜ୍ଜିତ ହେଉଥ‌ିବା ଅନ୍ୟ ଖଣ୍ଡେ ଦୋସାର ଶେଷାଶଟି ମଧ୍ଯ କିଞ୍ଚିତ୍ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୋଇ ପୁଣି ଅଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଗଲା ।”

ମା’ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରୁ ଯେତେ ଅବହେଳା ପାଇଲେ ବି, ସେ ପିଲାଙ୍କ ଭଲପାଇବାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ରହିଥାଏ । କାରଣ ପୁତ୍ରର ଅବହେଳା ମା’ର ବାତ୍ସଲ୍ୟ ସ୍ନେହରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ଭଟ୍ଟା ପକାଇପାରେ ନାହିଁ । ମୃତ୍ୟୁପରେ ମଧ୍ୟ ମା’ ଜନ୍ମିତ ସନ୍ତାନସନ୍ତତିଙ୍କର କିପରି ଚିର ମଙ୍ଗଳମୟୀ ଓ ଆଶୀର୍ବାଦଦାୟିନୀ ହୋଇଛି, ଗାଳ୍ପିକ ଏହାକୁ ନିଖୁଣ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ସହରୀ ପୁଅବୋହୂ ମା’ଙ୍କ ରୁଚିବୋଧକୁ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ସାମୟିକ ଚଳେଇ ନେବାକୁ ଚାହାନ୍ତି; କିନ୍ତୁ ମା’ଙ୍କୁ ନେଇ ସବୁଦିନେ ଚଳିବେ, ସେଭଳି ମାନସିକତା ସେମାନଙ୍କର ନଥାଏ । କଥାକାର ଚୂଡାମଣିବାବୁଙ୍କ ପରିବାର ଚଳଣି ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ଦେଖାଇ ଦେବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି ।

ଗଳ୍ପଟିରେ ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷିତ ମଣିଷଙ୍କ ସ୍ଵାର୍ଥସର୍ବସ୍ଵ ମାନସିକତାକୁ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ଦେଖାଇ ଦିଆଯାଇଛି ।

Question ୪।
ନିଜ ଭାଷାରେ ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପର ଭାବାର୍ଥ ବୁଝାଇ ଦିଅ ।
ଉ –
ଲେଖକ ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଓଡ଼ିଆ କଥାସାହିତ୍ୟର ଏକ ଅଭୂତପୂର୍ବ ସ୍ରଷ୍ଟାର ଆସନରେ ଅବସ୍ଥାନ କରିଛନ୍ତି । ମଣିଷର ଅବଚେତନ ମନର ରହସ୍ୟ ଉଦ୍‌ଘାଟନ, ମାନବିକ ଭାବସମ୍ବେଦନତା ଓ ଜୀବନର ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପହଞ୍ଚିଥ‌ିବା ମଣିଷମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସହାନୁଭୂତିଶୀଳତା ହିଁ ତାଙ୍କ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିରେ ମୁଖ୍ୟ ସ୍ୱର । ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପ ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ରେ କଥାକାର ଶିକ୍ଷିତ ଓ ସହରରେ ନିଜକୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରୁଥିବା ମଣିଷମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ପିତାମାତାଙ୍କ ପ୍ରତି ରହିଥ‌ିବା ଦେଖାଣିଆ ମନୋବୃତ୍ତି ଚୂଡାମଣିବାବୁଙ୍କ ଚରିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ସୂଚିତ କରିଛନ୍ତି ।

ବସ୍ତୁତାନ୍ତ୍ରିକ ଜୀବନଶୈଳୀରେ ଆଜିର ଶିକ୍ଷିତ ମଣିଷ ଉଦ୍‌ଭ୍ରାନ୍ତ । ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ଵାର୍ଥକୁ ସାକାର କରିବାପାଇଁ, ତା’ ନିକଟରେ ରକ୍ତର ସମ୍ପର୍କ ମୂଲ୍ୟହୀନ । ଫଳରେ ଅନ୍ତଫାଡି ଜନ୍ମ ଦେଇଥ‌ିବା, ନିଜ ସୁଖକୁ ପଛରେ ପକାଇ ପିଲାଙ୍କ ସୁଖକୁ ବଡ଼ ମନେକରିଥି ମା’ ପାଇଁ ସେ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରିବାରେ କୁଣ୍ଠିତ । କେବଳ ଦେଖାଣିଆ ସ୍ବଭାବ ନେଇ, ସୀମିତ କର୍ମ ମଧ୍ୟରେ ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରିସମାପ୍ତି ସେ ଚାହୁଁଛି । ଫଳସ୍ଵରୂପ ଜନ୍ମଦାତ୍ରୀ ମା’ ହେଉଛି ଅବହେଳିତ । ସେହିପରି ପୁଅ ହିସାବରେ ମା’ର ରୁଚିବୋଧକୁ ଓ ବିଚାରଧାରାକୁ ସେ କୌଣସି ସମୟରେ ସହାନୁଭୂତିର ସହିତ ବିଚାର କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉନାହିଁ । ବରଂ ମା’ର ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ବିଚାରବୋଧକୁ ଧରିରଖ୍, କୌଣସି ଉପାୟରେ ପାଖରୁ ଦୂରେଇ ଦେଉଛି ।

ଏପରିକି ଗଳ୍ପରେ, ଅଠରଟି ଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନସନ୍ତତି ଜନ୍ମ ଦେଇଥ‌ିବା ମା’ କାହାରି ପାଖରେ ରହିପାରି ନାହାନ୍ତି । ବରଂ ମା’ଙ୍କର ଅବାଗିଆ ଗୁଣକୁ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଦୋହରେଇ ଚାଲିଛନ୍ତି । ସେ ଏଠିସେଠି ହେବା ଅପେକ୍ଷା, ଗାଁରେ ନିଜର ସ୍ଵାଭିମାନକୁ ଧରି ବଞ୍ଚୁହିବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି । ଆଜିର ମଣିଷ ନିକଟରେ ଧନ ଅପେକ୍ଷା ମନର ଅଭାବ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି । ଗଳ୍ପଟିରେ ଚୂଡାମଣିବାବୁ ଏବଂ ତାଙ୍କର ସ୍ତ୍ରୀ ଯେତେବେଳେ ଶୁଣିଛନ୍ତି, ମା’ ଆସିଛନ୍ତି, ସବୁଦିନ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ରହିବେ, ସେଥ‌ିରେ ସେ ଦୁହେଁ ଚମକି ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଗାଳ୍ପିକ ଏହାକୁ ସୂଚନାତ୍ମକ ଭାବେ ଦେଖାଇଛନ୍ତି – “ମିସେ ସ୍ଚୂଡାମଣିଙ୍କ ହାତରୁ ତାଜା ମସଲା ଦୋସାର ଖଣ୍ଡେ ବଡ଼ ଅଂଶ କଣ୍ଟା ଅଗରେ ଅଳ୍ପ ଉପରକୁ ଉଠୁ ଉଠୁ ପୁଣି ଖସି ପଡ଼ିଲା । ଚୂଡାମଣିଙ୍କ ନିବୁଜ ପାଟି ଭିତରେ ମଜ୍ଜିତ ହେଉଥ‌ିବା ଅନ୍ୟ ଖଣ୍ଡେ ଦୋସାର ଶେଷାଶଟି ମଧ୍ଯ କିଞ୍ଚିତ୍ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୋଇ ପୁଣି ଅଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଗଲା ।”

ମା’ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରୁ ଯେତେ ଅବହେଳା ପାଇଲେ ବି, ସେ ପିଲାଙ୍କ ଭଲପାଇବାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ରହିଥାଏ । କାରଣ ପୁତ୍ରର ଅବହେଳା ମା’ର ବାତ୍ସଲ୍ୟ ସ୍ନେହରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ଭଟ୍ଟା ପକାଇପାରେ ନାହିଁ । ମୃତ୍ୟୁପରେ ମଧ୍ୟ ମା’ ଜନ୍ମିତ ସନ୍ତାନସନ୍ତତିଙ୍କର କିପରି ଚିର ମଙ୍ଗଳମୟୀ ଓ ଆଶୀର୍ବାଦଦାୟିନୀ ହୋଇଛି, ଗାଳ୍ପିକ ଏହାକୁ ନିଖୁଣ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ସହରୀ ପୁଅବୋହୂ ମା’ଙ୍କ ରୁଚିବୋଧକୁ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ସାମୟିକ ଚଳେଇ ନେବାକୁ ଚାହାନ୍ତି; କିନ୍ତୁ ମା’ଙ୍କୁ ନେଇ ସବୁଦିନେ ଚଳିବେ, ସେଭଳି ମାନସିକତା ସେମାନଙ୍କର ନଥାଏ । କଥାକାର ଚୂଡାମଣିବାବୁଙ୍କ ପରିବାର ଚଳଣି ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ଦେଖାଇ ଦେବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି ।

ଗଳ୍ପଟିରେ ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷିତ ମଣିଷଙ୍କ ସ୍ଵାର୍ଥସର୍ବସ୍ଵ ମାନସିକତାକୁ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ଦେଖାଇ ଦିଆଯାଇଛି ।

ଗାଳ୍ପିକ ପରିଚିତି :

ସ୍ଵାଧୀନତା ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳଠାରୁ ଅଦ୍ୟାବଧୂ ଓଡ଼ିଆ କଥାସାହିତ୍ୟ, ଗଳ୍ପ ଓ ଉପନ୍ୟାସ ରଚନା କରି ନିଜ ସିଦ୍ଧିର ସ୍ଵାକ୍ଷର ବାଢ଼ିଥିବା ଜଣେ ସମର୍ଥ କଥାଶିଳ୍ପୀ ହେଉଛନ୍ତି ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ । କଥାଶିଳ୍ପୀ ଆଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କଟକ ଜିଲ୍ଲାର କନ୍ଦରପୁର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ସିଦ୍ଧେଶ୍ଵରଠାରେ ଜନ୍ମ । ସେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଲାଭକରି ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନରେ ଏମ୍.ଏସ୍‌. ପାସ୍ କରିବା ପରେ, ଏଇ ବିଭାଗର ଜଣେ ଅଧ୍ୟାପକ ରୂପେ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସେ ପ୍ରଥମେ କରଞ୍ଜିଆ ଓ ପରେ ଜଗତ୍‌ ସିଂହପୁରର ସ୍ଵାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ଅଧ୍ୟକ୍ଷଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଜଣେ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଚେତନାଭିଭିକ ମନୋବୈଜ୍ଞାନିକ କଥାକାର ଭାବର ସେ ସୁପରିଚିତ । ସାଧାରଣ ମଣିଷଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଉଚ୍ଚ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ମଣିଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସେ ନିଜର ଗଳ୍ପ ପରିସରଭୁକ୍ତ କରିଅଛନ୍ତି । ମଣିଷର ଅବଚେତନ ରହସ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚନ କରିବାରେ ସେ ସିଦ୍ଧହସ୍ତ । ମାନବିକ ସମ୍ବେଦନାବୋଧ ତାଙ୍କ ଗଳ୍ପର ପ୍ରାଣଧର୍ମ ।

ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଆଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଗଳ୍ପ ସଙ୍କଳନଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – ‘ଦୁର୍ବାର’, ‘ମନ ଅରଣ୍ୟ’, ‘ଏଇ ଶେଷ ପଦଟି’, ‘ଅରଣ୍ୟର ଚୂଳ’, ‘ଅଦିନ ବଉଳ’, ‘ମନମର୍ମର’, ‘ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀ ପାଇଁ ଗଳ୍ପ’ । ସେହିପରି ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ରଚିତ ଉପନ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – ‘ଶତାବ୍ଦୀର ନଚିକେତା’, ‘ତିନୋଟି ରାତିର ସକାଳ’, ‘ନରକିନ୍ନର’, ‘ଦକ୍ଷିଣାବର୍ତ୍ତ’, ‘ଶକୁନ୍ତଳା’, ‘ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସେୟାର’, ‘ଅନ୍ୟ ଏକ ଭାରତ ଅନ୍ୟ ଏକ ସମୟ’ ।

ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ନିଜର ସାରସ୍ବତ ସାଧନା ପାଇଁ ‘ଝଙ୍କାର’ ତଥା ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ପୁରସ୍କାର ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ପୁନଶ୍ଚ ସେ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀ ଓ କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀଦ୍ଵାରା ପୁରସ୍କୃତ ହୋଇଛନ୍ତି ।

ସ୍ପଷ୍ଟ ଅଥଚ ବ୍ୟଞ୍ଜନାମୟୀ ଭାଷା, ବ୍ୟଙ୍ଗାତ୍ମକ ଦୃଷ୍ଟି ଏବଂ ମନୋବିଶ୍ଳେଷଣଧର୍ମୀ ଚିନ୍ତାଧାରା ତାଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ସମ୍ଭାରକୁ ପ୍ରାଣବନ୍ତ କରି ଗଢ଼ିତୋଳିଛି, ତାଙ୍କର ସିଦ୍ଧି ତେଣୁ ଅସାମାନ୍ୟ ।

ଆଲୋଚ୍ୟ ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପଟିରେ ସହରୀ ମଣିଷର ମାତାପିତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଅବହେଳା ଓ ଉଦାସୀନତାର ସ୍ଵରୂପ ଉନ୍ମୋଚନ କରାଯାଇଛି । ବସ୍ତୁତାନ୍ତ୍ରିକ ଜୀବନଶୈଳୀ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ଵାର୍ଥରେ ବାଟବଣା ହୋଇ ଆଜିର ମଣିଷ କିଭଳି ଜନ୍ମଦାତ୍ରୀ ମା’କୁ ଅବହେଳା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ, ତାହାର ଏକ ମନ୍ମୟ ଆଲେଖ୍ୟ ହୋଇଛି ‘ମା’ ଆସିଲେଣି’ ଗଳ୍ପ । ପୁତ୍ରର ଅବହେଳା କିନ୍ତୁ ମା’ର ବାତ୍ସଲ୍ୟ ସ୍ନେହରେ କୌଣସି ଭଟ୍ଟା ଆଣିଦେଇ ନାହିଁ । ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ମଧ୍ୟ ମା’

ହୋଇଛି । ଏକ ଚିରନ୍ତନ ମାତୃମୂର୍ତ୍ତିରେ ଅମିୟ ଆଶିଷ ଓ ଅଭୟ ବରଦାନର ସନ୍ଧାନ କରିଛନ୍ତି ଲେଖକ ।

ଗଳ୍ପର ସାରକଥା :

ମା’ଙ୍କ ପ୍ରତି ଯେ କିଛି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ରହିଛି, ସେକଥା ବିସ୍ମୃତ ହୋଇଯାଇଥା’ନ୍ତି । କାରଣ ସେମାନେ ସ୍ଵାଧୀନ ଭାବରେ ନିଜ କରିନଥା’ନ୍ତି । ପିତାମାତାଙ୍କ ପ୍ରତି କିଛି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମୟରେ ପିତାମାତାଙ୍କ ଦୋଷଗୁଣକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା ପୁତ୍ର ଯେତେ ଦୋଷ କଲେ ମଧ୍ୟ ମାତା, କରିବାରେ ସେମାନଙ୍କର କୌଣସି ଆଗ୍ରହ ନ ଥାଏ । ବରଂ ଅନେକ କରି ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପଥରୁ ଦୂରେଇ ଯାଇଥା’ନ୍ତି । ତାହାର ଦୋଷ ଧରେ ନାହିଁ । ପୁତ୍ରର ଅବହେଳାକୁ ସେ ଜନନୀ ସୁଲଭ ଉଦାରତାରେ ଭୁଲିଯାଇଥାଏ । ଗଳ୍ପଟିରେ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ମଧ୍ୟ ମା’ ତାହାର ଜନ୍ମିତ ସନ୍ତାନ ଓ ନାତି, ନାତୁଣୀଙ୍କ ପାଇଁ କରାଯାଇଛି । ଏକ ଚିରନ୍ତନ ମାତୃମୂର୍ତ୍ତିରେ ଅମିୟ ଆଶିଷ ଓ ଅଭୟ ବରଦାନର ସନ୍ଧାନ କରିଛନ୍ତି ଲେଖକ ।

ବଙ୍ଗଳାର କବାଟଗୁଡ଼ିକ ଖୋଲି ନ ଥାଏ । ବରଂ ସମସ୍ତଙ୍କର ନିଦ୍ରାଜନିତ ଶବ୍ଦ ବାହାରି ଆସୁଥାଏ । ସେହି ସମୟରେ ଘରର ପୂଝାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜଣାଇଦେବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲା, ମା’ ଆସିଲେଣି । ଅର୍ଥାତ୍ ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁଙ୍କ ମା’ ସକାଳୁ ସକାଳୁ ଆସିଗଲେଣି । ପୂଝାରୀଟିର ସ୍ଵରରେ କିଛି ଆନନ୍ଦ ଥୁଲାଭଳି ମନେ ହେଉଥିଲା । କାରଣ ପ୍ରାୟ ତିନି ବର୍ଷ ପରେ ସେ ଘରେ ପୁଣିଥରେ, ସେ ମିଠା ଶବ୍ଦଟି ପୂଝାରୀ ଚାକର ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କ ମୁଖରେ ପ୍ରତିଧ୍ଵନିତ ହେଉଥିଲା ।

ପୂଝାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ସମସ୍ତଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ କହିଦେଲା, ‘ଆଜ୍ଞା ‘ମା’ ଆସିଛନ୍ତି’। ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁ ସେହି ଶବ୍ଦଟି ଶୁଣିବା ମାତ୍ରେ ଚମକି ପଡ଼ିଲେ । ତାଙ୍କୁ ଜଣାପଡ଼ୁଥିଲା, ସତେକି ବିକଳ ସ୍ୱରରେ କୋଉଠି ଆଉଁନାଦ କରି କହୁଥିଲା, ରାଜ୍ୟରେ ହଇଜା, ବସନ୍ତ ବ୍ୟାପିଗଲାଣି । ସେ ଘର ଭିତରେ ମା’ଙ୍କର ସ୍ବର ଶୁଣିଲା ପରେ, ବେଡ଼ରୁମ୍‌ର ଅନ୍ଧାରିଆ କାନ୍ତକୁ ଚାହିଁଲେ । ସେହି ସମୟରେ ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ଆଉ ଥରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା, ‘ସମସ୍ତେ ଉଠ, ମା’ ଆସିଗଲେ ।’

କାମସାରି କବାଟ ଖୋଲିଲେ । ସବୁ ଶୁଣିପାରୁଥିଲେ ବି, ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁ, ତାଙ୍କର ସେହି ବିଚିତ୍ର ଧାରଣା, ହଇଜା ବସନ୍ତର ଅହେତୁକ ଆଶଙ୍କାରୁ ନିଜକୁ ମୁକ୍ତ କରିପାରୁ ନ ଥିଲେ ।

ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କର ମା’ ଥିଲେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷିତା । ସେ ବିଧବା ହେବା ପରେ ସହର ଛାଡ଼ି ଗାଁରେ ରହିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ସ୍ଵାମୀ ତାଙ୍କୁ ଛାଡ଼ିଯିବା ପୂର୍ବରୁ ଯେ କେବଳ ପ୍ରଚୁର ଧନସମ୍ପତ୍ତି ଦେଇଯାଇ ନ ଥିଲେ, ବରଂ ଅଠରଟି ସୁଯୋଗ୍ୟ ପୁତ୍ରକନ୍ୟା ମଧ୍ୟ ଦେଇଯାଇଥିଲେ । ମାତ୍ର ତାଙ୍କୁ କୌଣସି ପୁତ୍ର କନ୍ୟା ନିଜପାଖରେ ବାନ୍ଧିରଖ୍ ନ ଥିଲେ । ଫଳରେ ଏକାକୀ ଗାଁରେ ରହୁଥ‌ିଲେ । ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବୁଝାଇ କହୁଥିଲେ, ଗାଁରେ ସେ ବେଶ୍ ଖୁସିରେ ଅଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଲାଗି କେହି ଚିନ୍ତାକରନ୍ତୁ ନାହିଁ ବୋଲି ବୁଝାଇ ଦେଉଥିଲେ । ପିଲାମାନେ ମଧ୍ୟ ମା’କୁ କୌଣସି ସମୟରେ କୌଣସି ଅସ୍ଵାଭାବିକତା ନ ଥିଲା ।

“ୱେଷ୍ଟରେ ବୁଢ଼ାବୁଢ଼ୀମାନେ ହୋମ୍‌ରେ ରହନ୍ତି, ଇଷ୍ଟରେ ବାନପ୍ରସ୍ଥରେ ରହନ୍ତି । ତେବେ ଆମେ ବହୁବାର ଅନୁରୋଧ କରିଛୁ ମା’କୁ ଆମ ପାଖରେ ରହିବାକୁ; କିନ୍ତୁ ସେ କ’ଣ ରହିବ । ରହିପାରିବ ? ଆପଣ ଚିହ୍ନନ୍ତି ନାହିଁ ଆମ ମା’କୁ । ପିକ୍ୟୁଲିଆର୍ ଉଇମ୍ୟାନ୍ ! ଆମ ସାଥ୍‌ରେ ରହିବାର ତା’ର ସର୍ଭ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ?’ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ଭାଇମାନେ ପରସ୍ପର ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବଙ୍କୁ ନିଜ ମା’ର ଚରିତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ବୁଝାନ୍ତି, ‘ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ମିଲ୍ ପାଇଁ ସେ ଚାହେଁ ଆମେ ତାକୁ ଗୋଟିଏ ବିଲ୍ ଦେବୁ ଆଉ ସେ ଆମର ଜଣେ ଗରାଖ ପରି ଆମ ଘରେ ରହିବ । ଆଚ୍ଛା, କହିଲେ ଆମେ କ’ଣ ତା’ପାଇଁ ନିଜ ଘରେ ଗୋଟିଏ ହୋଟେଲ୍ ଖୋଲିବୁ ?”

ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’ଙ୍କର ବିଚିତ୍ର ଚିନ୍ତାଧାରା ଥିଲା । ସେ କାହାରି ପାଖରୁ ଧାରୁଆ ହୋଇ ରହିବାକୁ ଚାହୁଁ ନ ଥିଲେ । ସେ ବୁଝିଥଲେ, ଯଦି କେହି ଧାରୁଆ ହୋଇ ମରିଯାଏ, ତା’ହେଲେ, ଆରଜନ୍ମକୁ ତା’ ପାଖରେ କୁକୁର ହୋଇ ଜନ୍ମ ନେବ । ତେଣୁ ସେ ନିଜ ସ୍ଵାମୀଙ୍କ ପାଖରେ ମଧ୍ୟ ଧାରୁଆ ହୋଇ ରହିବାକୁ ଚାହୁଁ ନ ଥିଲେ, ତେଣୁ ବର୍ଷ ପରେ ବର୍ଷ ସ୍ଵାମୀଙ୍କୁ ଅଠରଟି ସନ୍ତାନ ଉପହାର ଦେଇଥିଲେ । ଶେଷରେ ସ୍ଵାମୀଙ୍କୁ ମୁହଁ ଖୋଲି କହିଥିଲେ – ସେ ଆଉ ସନ୍ତାନ ଉତ୍ପାଦନ କରିପାରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଧାରୁଆ ହୋଇ ରହିପାରିବେ ନାହିଁ । ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ବାପା, ପତ୍ନୀଙ୍କର ଏଭଳି ମାନସିକତାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । କହିଥିଲେ, ‘ମୁଁ ମଲାପରେ ତେମେ କେଉଁଠି ରହିବ’। ବୁଢ଼ୀ କିନ୍ତୁ ସ୍ଵାମୀଙ୍କର ସେହି କଥାକୁ ମନେରଖୁଥିଲେ ଏବଂ ପିଲାଙ୍କ ପାଖରେ ରହିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରି ନ ଥିଲେ । ଯେବେ ରହୁଥିଲେ ପ୍ରାପ୍ୟ ଦେଇ ଧାରୁଆ ନ ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିଲେ ।

ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁଙ୍କ ମା’ ଘରେ ପହଞ୍ଚୁ ପହଞ୍ଚୁ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ପାଖରେ ନିଜର ମନକଥା କହିଦେଲେ । ସେ ଆଉ ଏଠାରୁ ଯିବେନାହିଁ କିମ୍ବା ପୂର୍ବପରି ମିଲ୍ ପାଇଁ ବିଲ୍ ଦେବେନାହିଁ । ଏଥରକ ସେ କେବଳ ନାତି ନାତୁଣୀଙ୍କ ପାଖରେ କୁକୁର ହୋଇ ରହିବାର ସ୍ବୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ । ସତକୁ ସତ ସେହି ସକାଳେ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ପଛରେ ବିରାଟ ସରକାରୀ ବଂଲୋର ଏକର ଏକର ଜମି ଉପରେ ସେ କୁକୁର ଭଳି ଧାଇଁଥିଲେ ।

ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁ ଶେଯରୁ ଉଠି ବୁଢ଼ୀକୁ ସଙ୍ଖାଳି ସାରି ନିତ୍ୟକର୍ମ କରିବାକୁ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ । ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣି ଉଠିଲା ପରେ ପୂଝାରୀଙ୍କୁ ବରାଦ କଲେ ମସଲା ଦୋସା ଆଣିବାପାଇଁ । କାରଣ ସେ ଜାଣିଥିଲେ, ଶାଶୂଙ୍କୁ ମସଲା ଦୋସା ଭଲଲାଗେ । ବହୁଦିନ ପରେ ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କଠାରୁ ଏଭଳି କଥା ଶୁଣି ପୂଝାରୀଟି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଏହା ଭିତରେ ମେମ୍‌ସାହେବ ରୋଷେଇ ଘରକୁ ଯାଇ, ବ୍ରେକ୍‌ଫାଷ୍ଟ୍ ଏବଂ ତା’ପରେ ଲଞ୍ଚ୍ ଲାଗି ସୁଚିନ୍ତିତ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଥିଲେ ।

ଯଥା ସମୟରେ ଚୂଡ଼ାମଣି ପରିବାର ନିତ୍ୟକର୍ମ ସାରିଲା ପରେ, ବ୍ରେକ୍‌ଫାଷ୍ଟ୍ ପାଇଁ ଟେବୁଲରେ ମା’କୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ବସିପଡ଼ିଲେ । ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ସବୁ ଖାଇବା ସାମଗ୍ରୀ ଥୋଇଦେଲା ପରେ, କଫି କରିବା ପାଇଁ କିଚିନ୍‌ ଆଡ଼କୁ ଚାଲିଗଲା । ସମସ୍ତେ ବ୍ରେକ୍‌ଫାଷ୍ଟ୍ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ନାତିଟି, ଗୋପନୀୟ କଥାକୁ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଲା, ‘ମା’ ଆସିଛନ୍ତି ରହିବେ ଏଥର’। ଏକଥା ଶୁଣିବା ପରେ ଚୂଡ଼ାମଣିବାକୁ ଓ ମେମ୍‌ସାହେବ ସାମାନ୍ୟ ଭାବେ ଚମକିପଡ଼ି, ନିଜକୁ ଚଳାଇନେଲେ । କଥାକାର ଏହାକୁ ଯଥାର୍ଥ ଭାବରେ ଲେଖୁଛନ୍ତି – ‘ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ହାତରୁ ତାଜା ମସଲା ଦୋସାର ଖଣ୍ଡେ ବଡ଼ ଅଂଶ କଣ୍ଟା ଅଗରେ ଅଳ୍ପ ଉଠୁ ଉଠୁ ପୁଣି ଖସିପଡ଼ିଲା । ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ନିବୁଜ ପାଟି ଭିତରେ ମଜ୍ଜିତ ହେଉଥ‌ିବା ଅନ୍ୟ ଖଣ୍ଡେ ଦୋସାର ଶେକାଂଶଟି ମଧ୍ଯ କିଞ୍ଚିତ୍ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୋଇ ପୁଣି ଅଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଗଲା ।’’ ନାତି ନାତୁଣୀ ବାପା ମା’ଙ୍କର ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଅନୁମାନ କରି ନ ଥିଲେ । ଫଳରେ ନାତୁଣୀଟି ପୁନର୍ବାର କହିଥିଲା, ‘ହଁ ବାପା ! ମା’ ଏଥର ଖର୍ଚ୍ଚ ଦେବେନାହିଁ ଖାଇବାର ।’’

ଚୂଡ଼ାମଣିବାବୁ ମିସେସ୍‌ଙ୍କୁ କଣେଇ ଚାହିଁଦେଇ, ମା’ଙ୍କୁ କଥାର ସତ୍ୟାସତ୍ୟ ପଚାରିଥିଲେ । ଏହା ଭିତରେ ମେମ୍‌ସାହେବ କଫି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଥିଲେ । ହଠାତ୍‌ ଚୂଡ଼ାମଣିଙ୍କ ମା’ ପୂଝାରୀକୁ ଡାକି, ଗୋପନୀୟ ଭାବେ ବିଲ୍ କଥା କହିଥିଲେ । ପୂଝାରୀଟି ଅନିଚ୍ଛା ସତ୍ତ୍ଵେ ବାବୁ ଓ ମେମ୍‌ଙ୍କୁ ଚାହିଁଥିଲା । କାହାଠାରୁ କୌଣସି ସୂଚନା ନ ପାଇ ବାଧ୍ୟହୋଇପକେଟ୍‌ରୁ ଖଣ୍ଡିଏ କାଗଜ ଓ ତା’ ସହିତ ପେନ୍‌ସିଲ୍‌ଟିଏ ବାହାର କରିଥିଲା । ପୁଅବୋହୂ ଓ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କ ସହିତ କୌଣସି ଏକ ମଜାଦାର ଗପରେ ସକାଳଟିକୁ ବିତାଇବା ଭିତରେ, ବୃଦ୍ଧାଜଣକ ଆଉ ତିନି କପ୍ କଫି ପିଇଥୁଲେ, ଚନ୍ଦ୍ରମଣିଙ୍କ ଶେଷ ହିସାବରେ ଫର୍କଟି ଯୋଡ଼ା ହେବା ପରେ । କେହି ଜଣେ ରିକ୍‌ ଡାକିବା ପରେ ସେ ବାହାରିଥିଲେ ଫେରିଯିବା ପାଇଁ ।

ଚୂଡ଼ାମଣି, ମିସେସ୍ ଚୂଡ଼ାମଣି ଓ ତାଙ୍କର ପିଲାଦୁହେଁ ଫାଟକ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମା’ଙ୍କୁ ବଳେଇ ଦେଇ ଆସିଲେ । ଚାକରମାନେ ଦୂରରେ ଠିଆହୋଇ ଅଦ୍ଭୁତ ଦୃଶ୍ୟଟି ଦେଖୁଥିଲେ ଏବଂ କଥାବାର୍ତ୍ତା ହେଉଥିଲେ ।

ମା’ଙ୍କୁ ବସେଇ ଆସିବାର ପନ୍ଦର ମିନିଟ୍ ପରେ ଟେଲିଫୋନ୍ ଆସିଲା, ‘ଆପଣଙ୍କ ମା’ କାଲିଠୁ ଏଠି ମରିପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଗାଁରେ ଭୀଷଣ ହଇଜା । ଟେଲିଫୋନ୍ ଆସିଥି ପାଖ ପବ୍ଲିକ୍ କଲ୍ ଅଫିସ୍‌ରୁ ।

କଠିନ ଶବ୍ଦାର୍ଥ ଓ ସୂଚନା :

Odisha State Board BSE Odisha Class 9 English Grammar Book Solutions Chapter 10 Adverbs and Adverbials Textbook Exercise Activity Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 English Grammar Solutions Chapter 10 Adverbs and Adverbials

Look at the answers to the following questions carefully.
(ତଳଲିଖତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତରଗୁଡ଼ିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ଦେଖ ।)
1. (a) How did she sing? (ସେ କିପରି ଗାଇଲା?)
(b) She sang beautifully. (ସେ ଭଲ ଭାବରେ ଗାଇଲା ।)
2. (a) When did you see him? (ତୁମେ ତାକୁ କେତେବେଳେ ଦେଖିଲ ?)
(b) I saw him yesterday. (ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ଗତକାଲି ଦେଖୁଲି ।)
3. (a) Where were the children playing? (ପିଲାମାନେ କେଉଁଠାରେ ଖେଳୁଥିଲେ ?)
(b) They were playing in the park. (ସେମାନେ ଉଦ୍ୟାନରେ ଖେଳୁଥିଲେ ।)
4. (a) How often does he come here ? (ସେ କେତେଥର ଏଠାକୁ ଆସନ୍ତି ?)
(b) He comes here everyday. (ସେ ଏଠାକୁ ପ୍ରତିଦିନ ଆସନ୍ତି ।)

ପ୍ରଥମ ବାକ୍ୟରେ beautifully, ଦ୍ବିତୀୟ ବାକ୍ୟରେ yesterday, ତୃତୀୟ ବାକ୍ୟରେ in the park ଓ ଚତୁର୍ଥ ବାକ୍ୟରେ every day ହେଉଛି ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ Adverb । କାରଣ ଏଗୁଡ଼ିକ Verbs ବା କ୍ରିୟାପଦଗୁଡ଼ିକର ଅର୍ଥକୁ add ବା ଯୋଗକରୁଛନ୍ତି ବା ବିଶେଷିତ କରୁଛନ୍ତି ।

What is an Adverb ? (ଏକ କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ କ’ଣ ?)
Adverb is a word that qualifies a verb or an adjective or an adverb. (ବାକ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ଗୋଟିଏ କ୍ରିୟାପଦ ବା ବିଶେଷଣ ପଦ ବା କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ ପଦକୁ ବିଶେଷିତ କରୁଥିବା ଶବ୍ଦକୁ Adverb କୁହାଯାଏ ।)

Examples:
(i) Harish is walking slowly.
slowly (ଧୀରେ ଧୀରେ) = adverb
How is walking? (କେମିତି ଚାଲୁଛି ?)
(modifies the verb ‘ is walking’.)

(ii) Harish is too slow to work.
too (ବହୁତ) = adverb (How slow?) (କେତେ ଧୀର)
(modifies the adjective ‘slow’.)

(iii) Harish is walking very slowly.
slowly – adverb very – adverb
How slowly? (କେତେ ଧୀରେ ଧୀରେ?)
Ans. very (ବହୁତ)
(modifies the adverb ‘ slowly’.)

Adjective (Pronoun/Noun qualifier ( ବିଶେଷ୍ୟ/ ସର୍ବନାମର ବିଶେଷକ)	Adverb (“Verb’ qualifier) (କ୍ରିୟାପଦର ବିଶେଷକ)
(i) Ranjan is a careful driver. (driver = noun) (ରଞ୍ଜନ ଜଣେ ଯତ୍ନବାନ ଚାଳକ ।) (ii) Minu was polite. (Minu = noun) (ମିନୁ ନମ୍ର ଥିଲା ।)	(i) Ranjan drives carefully. (drives = verb) (ରଞ୍ଜନ ଯତ୍ନର ସହିତ ଗାଡ଼ି ଚଳାଏ ।) (ii) Minu behaved politely. (behaved = verb) (ମିନୁ ନମ୍ରତାର ସହିତ ବ୍ୟବହାର ଦେଖାଇଲା।)
Adjective	Adverbials
(i) Pintu is a friendly fellow. (ii) Our English teacher is clever.	(i) Pintu behaves in a friendly manner. (ii) Our English teacher talks in a clever manner/way.

Adverb ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ଶବ୍ଦକୁ ନେଇ ତିଆରି ହୋଇଥିବାବେଳେ Adverbial ଦୁଇ ବା ତିନିରୁ ଅଧ‌ିକ ଶବ୍ଦକୁ ନେଇ ଗଠିତ ।

Examples :

Adverb	Adverbial
nicely ( ସୁନ୍ଦର)	in a nice manner / way (ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ)
politely (ନମ୍ର)	in a polite manner / way (ନମ୍ର ଭାବରେ)

Formation of Adverb (କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣର ଗଠନ)
(1) Adding’ ward’ to show direction
[ଗତିପଥ ସୂଚକ ଅର୍ଥରେ ‘ward’ (ଆଡ଼କୁ) ଯୋଗ କରି] :
(i) The soldiers marched forward.
(ii) Children go homeward after school.

Others are onward (ଆଗକୁ ଆଗକୁ), upward (ଉପରକୁ), downward (ତଳକୁ), eastward ( ଆଡ଼କୁ) southward (ଦକ୍ଷିଣ ଆଡ଼କୁ), forward (ଆଗକୁ), seaward (ସମୁଦ୍ର ଆଡ଼କୁ), etc.

(2) Adding-‘wise’ (ଅନୁସାରେ) to show manner [ଅବସ୍ଥା ଅର୍ଥରେ ‘wise’ ଯୋଗ କରି] :
clockwise (ବାମରୁ ଡାହାଣକୁ), breadthwise (ଚଉଡ଼ା ଅନୁସାରେ), classwise (ଶ୍ରେଣୀ ଅନୁଯାୟୀ),subjectwise (ବିଷୟବସ୍ତୁ ଅନୁସାରେ), lengthwise (ଲମ୍ବ ଅନୁସାରେ) ।

(3) Prefixing ‘a’ to some nouns or adjectives [କେତେକ ବିଶେଷ୍ୟ ବା ବିଶେଷଣ ପଦର ଆରମ୍ଭରେ । ମୂଳରେ a ବ୍ୟବହାର କରି / ଯୋଡ଼ି]
afresh (ନୂଆକରି), anew (ନୂଆକରି), aside (ଗୋଟିଏ ପାଖକୁ), aloud (ବଡ଼ପାଟିରେ), afar (ଦୂରରୁ), along (ରାସ୍ତାର ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ଵଦେଇ), ahead (ଆଗରେ), across (ଅନ୍ୟପାଖରେ) । (ଗୋଟିଏ ପଟରୁ ଅନ୍ୟପଟକୁ), abroad (ବିଦେଶ), around (ଚାରିଆଡ଼େ), etc.

(4) Adding+ly’ to the adjectives (ବିଶେଷଣ ପଦରେ ‘ ly? ଯୋଗ କରି) :

Adjective	Suffix- ‘ly ’ (Adverb)	Odia Meanings
gentle (ଭଦ୍ରା ଧୀର)	gently	ଭଦ୍ରାମି ସହିତ / ଧୀର ଭାବରେ
easy ( ସହଜ)	easily	ସହଜରେ
true ( ସତ୍ୟ ସଚ୍ଚାଟ)	truly	ସଚ୍ଚାଟଦର ସହିତ
full (ପୂର୍ଣୃ)	fully	ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ
bright (ଉଜ୍ଜ୍ବଳ)	brightly	ଉଜ୍ଜ୍ବଳଦର ସହିତ
poor (କଦର୍ଯ୍ୟ)	poorly	କଦର୍ଯ୍ୟ ଭାବରେ
comfortable ( ଆରାମଦାୟକ)	comfortably	ଆରାମଦାୟକ ଭାବରେ

(5) Original Adverbs (ମୌଳିକ କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ) :
fast (ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ), late (ଡେରିରେ), hard (ଜୋର୍‌ରେ), well (ଭଲ ଭାବରେ), better (ଆହୁରି ଭଲ ଭାବରେ ପୂର୍ବାପେକ୍ଷା )
Examples:
P.T. Usha runs fast. (ଦ୍ରୁତଗତିରେ)
It is raining hard. (ମୂଷଳଧାରାରେ)
The teacher has beaten my brother hard. (ନିଷ୍ଠୁର ଭାବରେ)
Are you working hard for your exams ? (କଠିନ ପରିଶ୍ରମ କରି)
India played well in the 2nd test. (ଭଲ ଭାବରେ)
He often comes to school late. (ଡେରି କରି)

Types of Adverbs (କ୍ରିୟାବିଶେଷଣର ପ୍ରକାରଭେଦ)
(1) Adverb of Manner (ଅବସ୍ଥ।)
(2) (Verb ରେ ବା କିପରି ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ)

Examples:
They walked slowly. (How did walk?)
He answered my question brilliantly. (How did answer?)
The dog is running fast. (How is running?)

Adverb of Time (ସମୟ):
(Verb ରେ at what time (କେଉଁ ସମୟରେ) / when (କେବେ) ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ)
Examples:
(i) We go to school at 10 a.m.
(ii) The train will arrive soon.
(iii) Father has just gone out.
(iv) He has already posted the letter.

(3) Adverb of Place (ସ୍ନାନ) :
(Verb ରେ କେଉଁଠାରେ ବା where ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ)
Examples:
(i) Mr Mishra lives upstairs (ଉପର ମହଲାରେ).
(ii) Have you seen him anywhere?
(iii) He is nowhere to be found.
(iv) So many children are in the park.
(v) English is spoken all over the world.

(4) Adverb of Frequency (ବାରମ୍ବାରତା) :
(Verb ରେ how often ବା କେତେଥର ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ)
Examples:
(i) Have you ever been to Agra ?
(ii) We always speak English in school.
(iii) Mother usually cooks our meals at 11 a.m.
(iv) Uncle often comes to our house.

(5) Adverb of Degree (ପରିମାଣ) :
(Adjective ରେ how much ବା କେତେ ପରିମାଣରେ ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ)
Examples:
(i) It is very cold today.
(ii) India won the match quite easily.
(iii) Manali is singing fairly well.

(6) Sentential Adverb:
Some adverbs used in the first / beginning of sentences giving the idea about the entire sentences, are called Sentential Adverbs. (ବାକ୍ୟର ମୂଳରେ ବ୍ୟବହୃତ କେତେକ କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ ଯାହା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ବାକ୍ୟ ବିଷୟରେ ଧାରଣା ଦେଇଥାଏ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ Sentential Adverbs କୁହାଯାଏ ।)

ଏଭଳି adverbs ହେଲା fortunately (ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ) / luckily, unfortunately/unluckily ( ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତଃ), in fact (ପ୍ରକୃତରେ), perhaps (ବୋଧହୁଏ), of course(ଅବଶ୍ୟ), possibly (ସମ୍ଭବତଃ),
Examples:
(i) Fortunately the child survived the accident.
(ii) Of course the questions on English were stiff.
(iii) Perhaps the train will reach late today.
(iv) In fact India is a great country.

Confusing Adverbs (ଦ୍ବନ୍ଦ୍ବ ସୃଷ୍ଟିକାରୀ କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ):

(1) hard: He works hard for the exam. (ପରିଶ୍ରମ କରି)
hardly (କ୍ୱଚିତ୍ ବା କେବେ କେମିତି) : Uncle hardly comes to our house.
(2) near (close by) (ପାଖରେ): I found the school quite near.
nearly (almost) (ପ୍ରାୟ) : He nearly lost the match.
(3) Free (without paying) (ବିନା ମୂଲ୍ୟରେ/ ମାଗଣାରେ) : Father got this mobile free.
Freely (ମୁକ୍ତରେ/ ଅବାଧରେ/ବିନା ଭୟରେ) : Animals move freely in the forest.
(4) late (after the stipulated time) (ଡେରିରେ): The train arrived late today.
lately (in the recent past) (ନିକଟ ଅତୀତରେ): The price of vegetables has gone up lately.
(5) deep (ଭିତରକୁ): He went deep into the water.
deeply (ଗଭୀର ଭାବରେ): I love you deeply.
(6) short (କମ୍/ହ୍ରାସ) : Money ran short.
shortly (ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ) : Our examinations begin shortly.
(7) direct (ସିଧାସଳଖ/ ବାଟରେ ନ ରହି) : He went direct to school.
directly (ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ): The sun is directly overhead at noon.

Use of ‘Good’ and ‘Well’ :
1. Madhuri is a good dancer.
[ଏଠାରେ good = adjective (dancer = noun)]
Madhuri dances well.
[ଏଠାରେ well = adverb (dances = verb)]
2. Are you well today?
[ଏଠାରେ well = adjective (in good health)]

Adverbials (କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ ବାକ୍ୟାଶ) :
ଉଭୟ Adverb ଓ Adverbial ର ଅର୍ଥ ଏକ । ଏକାଧିକ ଶବ୍ଦକୁ ନେଇ Adverbial ଗଠିତ । ଯେପରି –
1. Adverb Phrase:
Examples:
The cricketers played wonderfully well.
The boy is studying very well.

2. Prepositional Phrase (ବିଭକ୍ତିସୂଚକ ଅବ୍ୟୟ ଯଥା in, at, with ଇତ୍ୟାଦିରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥବା):
Examples:
Father isn’t at home.
Father returned from his office.
I cut the apple with a knife.

3. Noun Phrase :
Examples:
Mihir lives next door.
I got your letter this morning.

Position of Adverbs:
1. Front Position (ବାକ୍ୟର ପ୍ରଥମରେ କର୍ତ୍ତା ବା Subject ପୂର୍ବରୁ)
Examples:
Perhaps the man is blind.
Sometimes he comes to my house.

2. Mid-position (ସାହାଯ୍ୟକାରୀ କ୍ରିୟା ପରେ ବା ମୁଖ୍ୟ କ୍ରିୟା ପୂର୍ବରୁ)
Examples:
We never tell lies. (before the main verb ‘tell’)
We have never told lies. (after the helping verb ‘have’ before the main verb ‘told’) My watch is always breaking down. (helping verb ‘is’ ପରେ । main verb ‘breaking’ ପୂର୍ବରୁ)

3. End-position (ବାକ୍ୟର ଶେଷରେ)
Examples:
He visits this place occasionally.
Uncle is coming to our house tomorrow.
The girl painted the picture carefully.

Degree of Adverbs:
Like adjectives, adverbs have three Degrees.

Positive Degree	Comparative Degree	Superlative Degree
fast	faster	fastest
hard	harder	hardest
early	earlier	earliest
near	nearer	nearest
well	better	best
badly	more badly	most badly
little	less	least
much	more	most
far	farther/further	farthest/furthest

Use of Some Important Adverbs
1. Yet (ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ) [ପ୍ରଶ୍ନସୂଚକ ଓ ନାସ୍ତିସୂଚକ ବାକ୍ୟରେ] :
Has the postman come yet? (Interrogative)
No, he hasn’t come yet. (Negative)

(2) Still (ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ)
[ପ୍ରଶ୍ନରେ ଓ ଅସ୍ତିସୂଚକ ଅର୍ଥରେ (ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ଅବଧୂ ପରେ)] :
Are you still working? (Question)
Bishu is still sleeping. (Positive)

(3) Already (before now) [ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟର ଅବଧୂ ପରେ already] :
Question (ପ୍ରଶ୍ନ) Has mother already made lunch?
Affirmative (ଅସ୍ତିସୂଚକ): Nilima has already posted the letter.

(4) No longer/ no more [not any longer / not anymore (ଆଉ ନୁହେଁ)] :
(i) Father doesn’t go to the office anymore.
Or, Father no more goes to the office. (ବାପା ଆଉ ଅଫିସ୍ ଯାଉ ନାହାନ୍ତି ।)
(ii) I don’t live in Cuttack any longer.
Or, I no longer live in Cuttack.

(5) Ago (ପୂର୍ବେ/ପୂର୍ବରୁ) [Past simple tense ସହିତ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।]
I met (Past simple) her ten days ago. (ମୁଁ ତାକୁ ଦଶଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଭେଟିଥୁଲି ।)
The accident occurred a week ago. (Past simple) (ଦୁର୍ଘଟଣାଟି ଏକ ସପ୍ତାହ ପୂର୍ବରୁ ଘଟିଥୁଲା ।)

(6) Never (କେବେ ନୁହେଁ), Ever (କେବେ)
I have never seen Gandhi.
Have you ever seen Gandhi? (ତୁମେ କେବେ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କୁ ଦେଖୁଛ ?)

(7) Seldom / hardly / scarcely (କ୍ଵଚିତ୍‌ / କେବେ କେମିତି) :
Mr. Das hardly / seldom / scarcely sleeps by day.
Or, Hardly / seldom does Mr Das sleep by day. (ବାପା କ୍ଵଚିତ୍ ଦିନରେ ଶୁଅନ୍ତି ।)

(8) Quite / too / so (ଏତେ / ପୂରାପୂରି) :
The girl was so happy. (ଝିଅଟି ଏତେ । ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖୁସି ଥିଲା । )
The man is quite/so/too tired. (ଲୋକଟି ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ଳାନ୍ତ ।) too …….. to (ନାହିଁ ଅର୍ଥରେ)
The tea is too strong for me to drink. (ଚା’ଟି ଏତେ ଗରମ ଯେ ମୁଁ ପିଇପାରୁ ନାହିଁ ।)

(9) Enough (ଯଥେଷ୍ମ) :
I am strong (adjective) enough to lift the box.
(ବାକ୍‌ସଟିକୁ ଉଠାଇବାରେ ମୁଁ ଯଥେଷ୍ଟ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ।)

Word Order of Adverbs :
1. Manner + Place + Time (MPT)
Examples:
(i) The teacher taught the poem beautifully in class yesterday. [ଏଠାରେ beautifully Manner, in the class = place, yesterday = time.]
It is raining hard (manner) there (place) now (time).

(ii) Place + Manner + Time (PMT)
[With words of movement | ବା ଗତିସୂଚକ ଶବ୍ଦ (go, went, come, return, fly, reach, travel
Father went to America by plane last month.
[ଏଠାରେ to America = place, by plane = manner, last month = time.]
Let’s move into the new house (place) by car (manner) this afternoon (time).

(iii)

Mother cooked food nicely and carefully.
nicely = six letters carefully = nine letters

(iv)

Gandhi was born on the 2nd (day) of October (month) in 1869 (year).
India became an Independent country on the 15th (date) August(month), 1947(year).

Textual Activities With Answers

Activity – 1

Underline and name the adverbs in the following sentences. (ନିମ୍ନଲିଖତ ବାକ୍ୟମାନଙ୍କରେ କ୍ରିୟା ବଶେଷଣ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ରେଖାଙ୍କିତ କରି ସେଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ।)

1. We looked carefully at the man.
Answer:
carefully (ସତର୍କତାରସହିତ) = adverb of manner

2. Suddenly we heard a noise.
Answer:
Suddenly (ହଠାତ୍) = sentential adverb

3. She spoke in a friendly way.
Answer:
in a friendly way (ବନ୍ଧୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ) = adverb of manner

4. They worked really hard.
Answer:
hard (କଠିନ) = adverb of manner, really (ପ୍ରକୃତରେ) = adverb of degree

5. We played till evening.
Answer:
till evening = adverb of time

6. They are quite tired.
Answer:
quite an adverb of degree

7. I have never seen him earlier.
Answer:
never = adverb of frequency, earlier = adverb of time

8. Luckily we won the match.
Answer:
Luckily (ସୌଭାଗ୍ୟରୁ) = sentential adverb

9. Sometimes they are irregular.
Answer:
sometimes = adverb of frequency

10. We reached home early yesterday.
Answer:
home = adverb of place, early = adverb of time, yesterday = adverb of time

Activity – 2

Change the word in brackets into an adverb and use it in the blank spaces. (ପ୍ରଦତ୍ତ ଶବ୍ଦଗଡ଼ିକୁ କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣରେ ପରିଣତ କରି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।)

1. We did the sum _________ (quick)
Answer:
Quickly (ଶୀଘ୍ର)

2. Meera danced ____________ well. (fair)
Answer:
Fairly (ପ୍ରାୟତଃ)

3. We waited there ___________ (patient)
Answer:
Patiently (ଧୈର୍ଯ୍ୟର ସହିତ)

4. _________ we escaped unhurt (I am). (ଆଘାତ ନପାଇ ବଞ୍ଚିଗଲୁ). (lucky)
Answer:
Luckily (ସୌଭାଗ୍ୟରୁ)

5. She is ___________ a dancer. (probable)
Answer:
Probably (ସମ୍ଭବତଃ)

6. It is ____________ cold here. (terrible)
Answer:
Terribly (ଭୟଙ୍କର ଭାବରେ)

7. He ___________ looks better today. (Certain)
Answer:
Certainly (ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ)

8. The baby slept __________ (quiet)
Answer:
Quietly (ଶାନ୍ତିରେ)

9. I am ___________ satisfied with you. (full)
Answer:
Fully (ପୂରାପୂରି)

10. Walk on the road ____________ (careful)
Answer:
carefully (ଯତ୍ନର ସହିତ)

Activity – 3

Fill in the blanks choosing from the pair in brackets. (ବନ୍ଧନୀ ଭିତରେ ଥ‌ିବା ଶବ୍ଦଯୁଗଳ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।)

1. This work is very __________ We finished it (easy / easily)
Answer:
easy (ସହଜ) – adjective, easily (ସହଜରେ)

2. Mama drew a ___________ picture. (beautiful/beautifully)
Answer:
beautiful – adjective

3. The children were ____________ They played ___________ (happy / happily)
Answer:
happy (ଖୁସି) – adjective, happily (ଖୁସିରେ) – adverb

4. I met him ___________ My meeting with the man was quite __________ (unexpected/unexpectedly)
Answer:
unexpectedly (ହଠାତ୍ / ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଭାବରେ ) – adverb, unexpected (ହଠାତ୍ / ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ) – adjective

5. The old woman was weeping ___________ She looked very ___________ (sad / sadly)
Answer:
sadly (ଦୁଃଖରେ) – adverb, sad (ଦୁଃଖ) – adjective

6. I am working very. ___________ (hard / hardly)
Answer:
hard (କଠିନ) – adverb

Activity – 4

Fill in the blanks choosing from the pairs of adverbs in the box below. (ବାକ୍ସ ଭିତରେ ଥିବା ଶବ୍ଦ ଯୁଗଳ ଭିତରୁ ଠିକ୍ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।)
late/lately, hard/hardly, short/shortly, high/highly, free/freely

1. We reached school very ________.
Answer:
late (ବିଳମ୍ବରେ) – (adverb)

2. They worked _______ to finish the work in time.
Answer:
hard (ପରିଶ୍ରମକରି)

3. The meeting will be held ________.
Answer:
shortly (ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ)

4. Birds can fly very ________.
Answer:
High (ଉଚ୍ଚରେ)

5. The poor man got the food ________.
Answer:
free (ମାଗଣାରେ)

Activity – 5

Say whether the italicized words are adverbs or adjectives. (ଇଟାଲିକ୍ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣ ପଦ ବା ବିଶେଷଣ ପଦ ଲେଖ ।)

1. His house is very near.
Answer:
near-adjective, very-adverb, near-adverb

2. Our examination is drawing near.
Answer:
near – adverb (ପାଖେଇଆସୁଛି)

3. We were driving along a very wide road.
Answer:
wide – adjective

4. Open your mouth wide.
Answer:
wide – adverb (ମେଲାକରି)

5. He looks better today.
Answer:
better – adjective

6. Pranati can sing better.
Answer:
better – adverb

Activity – 6

Use the adverbs given in brackets in their right places. (କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଠିକ୍ ସ୍ଥାନରେ ବ୍ୟବହାର କର ।)

1. He would help me. (Certainly)
Answer:
He would certainly help me. (ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ)

2. Have you been to Rourkela? (ever)
Answer:
Have you ever been (କେବେ ଯାଇଛ) to Rourkela?

3. Tipu is late for school. (usually)
Answer:
Usually, Tipu is late for school.
Or, Tipu is usually (ସାଧାରଣତଃ) late for school.

4. She can paint well. (extremely)
Answer:
She can paint extremely well. (ଅତି ଭଲ ଭାବରେ)

5. My tooth is aching. (really)
Answer:
My tooth is aching (ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦେଇଛି) really.

6. These people are quarreling. (always)
Answer:
These people are always quarreling.

7. We had a lovely holiday. (last week)
Answer:
We had a lovely holiday last week.

8. I have finished the work. (just)
Answer:
I have just finished the work.

9. We crossed the river. (safely)
Answer:
We crossed the river safely. (ନିରାପଦରେ)

10. He died young. (unfortunately)
Answer:
Unfortunately (ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତଃ) he died young.

Activity – 7

Put the adverbs given in the brackets in their right-order. (କ୍ରମ ଅନୁସାରେ କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କର ।)

1. Gobinda has been waiting (for an hour, patiently).
Answer:
Gobinda has been waiting patiently for an hour.

2. I went (quickly, there).
Answer:
I went there quickly.

3. She ran (into the room, quickly).
Answer:
She ran into the room quickly.

4. Ramesh spoke (in the meeting, this morning, nervously).
Answer:
Ramesh spoke nervously in the meeting this morning.

5. Father called me (angrily, into his room).
Answer:
Father called me angrily into his room.

6. It rained (in the evening, heavily, at 6 o’clock )
Answer:
It rained heavily at 6 o’clock in the evening.

7. Leela rested (in her bed, peacefully, until evening).
Answer:
Leela rested peacefully in her bed until evening.

8. I saw her (in a shop, accidentally, in Cuttack)
Answer:
I saw her accidentally (ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଭାବେ) in a shop in Cuttack.
[in a shop-specific place adverb, in Cuttack – general place adverb]

9. The car turned (towards the school, left)
Answer:
The car turned left towards the school.

10. Why was the child crying (in the garden, so loudly, a while ago)?
Answer:
Why was the child crying so loudly in the garden a while ago (କିଛିକ୍ଷଣ ପୂର୍ବରୁ)

Activity – 8

Put the adverbs in their right places and fill in the blanks :
(ଠିକ୍ ଜାଗାରେ କ୍ରିୟା ବିଶେଷଣ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।)

1. _______ I like to go __________ . _________ (by four o’clock, home, usually)
Answer:
Usually, I like to go home by four o’clock.

2. I ________ work __________ . __________ (much faster, always, in the morning)
Answer:
I always work much faster in the morning.

3. He _______ behaves __________ . _________ (at work, seldom, so carelessly)
Answer:
He seldom (କୃଚିତ୍) behaves so carelessly at work.

4. __________ we go __________ . ___________ . __________ (every day, to school, normally, at 10 o’clock)
Answer:
Normally (ସାଧାରଣତଃ) we go to school at 10 o’clock every day.

5. She __________ comes ___________ . ___________ (these days, occasionally, to my house)
Answer:
She occasionally comes to my house these days.

Activity – 9

Rewrite the following sentences putting the adverbs italicized at the beginning. The first one is done for you. (ରେଖାଙ୍କିତadverbs ଗୁଡ଼ିକୁ ବାକ୍ୟର ପ୍ରଥମରେ ବ୍ୟବହାର କରି ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ପୁଣିଥରେ ଲେଖ । ପ୍ରଥମଟି ତୁମ ପାଇଁ କରାଯାଇଛି ।)

1. My friend rarely visits movies. Rarely does my friend visit movies.
2. He seldom writes to me.
3. I understood only then what he meant.
4. They could nowhere find a better instructor.
5. I heard about this dreadful news only today.
6. My wife no sooner got home than it rained.
Answers
2. Seldom does he write to me.
3. Only then did I understand what he meant.
4. Nowhere could they find a better instructor. (ପ୍ରଶିକ୍ଷକ)
5. Only today did I hear about this dreadful news. (ଭୟଙ୍କର ଖବର)
6. No sooner did my wife get home (ଘରେ ପହଞ୍ଚିବା ମାତ୍ରେ) than it rained.

Adverbs And Adverbials Additional Questions With Answers

(i) Identify the adverbs and name them.

1. The train will arrive soon.
Answer:
soon – Adverb of time

2. The bus turned left.
Answer:
left- Adverb of place

3. Mini is always late for office.
Answer:
always- Adverb of frequency

4. They are absolutely right.
Answer:
absolutely-Adverb of degree

5. Samir works hard.
Answer:
hard- Adverb of manner

6. Beena was ill yesterday.
Answer:
yesterday- Adverb of time

7. We can probably raise the issue.
Answer:
probably- Sentence adverb

8. I have never seen him before.
Answer:
never – Adverb of frequency

9. This is fairly a big house.
Answer:
fairly- Adverb of degree

10. Sometimes they are irregular.
Answer:
sometimes- Adverb of frequency

11. Suresh Babu speaks in a friendly way.
Answer:
a friendly way- Adverb phrase (manner)

12. Luckily we escaped unhurt.
Answer:
Luckily – Sentence adverb

13. He certainly looks better today.
Answer:
certainly – Sentence adverb

14. We won the match quite easily.
Answer:
quite – Adverb of degree, easily – Adverb of manner

15. He has just gone out.
Answer:
just – Adverb of time

16. We visited Puri last week.
Answer:
last week – Adverb of time

17. We pay the bill monthly.
Answer:
monthly – Adverb of time

18. Mr. Mohanty lives upstairs.
Answer:
upstairs – Adverb of place

19. The game was not at all interesting.
Answer:
at all – Adverb of degree

20. Unfortunately, he lost the chance.
Answer:
unfortunately – Sentence adverb

21. We did the sum quickly.
Answer:
quickly – Adverb of manner

22. It is terribly cold.
Answer:
terribly Adverb of degree

23. He came rather late.
Answer:
rather – Adverb of degree

24. In fact, it is heart-touching.
Answer:
In fact – Sentence adverb

25. We played till evening.
Answer:
till evening – Adverb of time

(ii) Choose the correct alternatives.

1. In our state the students get textbooks _______ (free/ freely)
Answer:
Free

2. We have moved into this house _________ (late / lately)
Answer:
Lately

3. The meeting will be held __________ (short / shortly)
Answer:
Shortly

4. The children played __________ (happy / happily)
Answer:
Happily

5. The train arrived _________ (late/ lately)
Answer:
Late

6. I met him ___________ (unexpected / unexpectedly)
Answer:
Unexpectedly

7. He __________ (hard / hardly) comes here.
Answer:
Hardly

8. I ___________ (near / nearly) met with an accident.
Answer:
Nearly

9. We could finish our work __________ (easy / easily)
Answer:
Easily

10. Birds can fly __________ (high / highly)
Answer:
High

11. We finished the work __________ (quick quickly)
Answer:
Quickly

12. She looks ___________ (sad / sadly)
Answer:
Sad

13. Mira drew a __________ picture. (beautiful / beautifully)
Answer:
Beautiful

14. My meeting with him was quite __________ (unexpected / unexpectedly)
Answer:
Unexpected

15. This work is very _________ (easy / easily)
Answer:
Easy

16. The boys were __________ (happy / happily)
Answer:
Happy

17. The lady was weeping ___________ (sad / sadly)
Answer:
Sadly

18. He works very ____________ (hard / hardly)
Answer:
Hard

19. You are ____________ (usual / usually) late for school.
Answer:
Usually

20. I found the post office quite ___________ (near / nearly)
Answer:
Near

(iii) Put the adverbs/adverbials in the right order.

1. We reached _________ (safely, home yesterday)
Answer:
home safely yesterday.

2. Meet me _________ (next week, at 11 p.m., on Sunday)
Answer:
at 11 p.m. on Sunday next week.

3. We lived __________ (in Puri, in a hotel)
Answer:
in a hotel in Puri

4. She sang ___________ (in the town hall, beautifully, yesterday)
Answer:
beautifully in the town hall yesterday

5. We worked ____________ (yesterday, in the garden, hard)
Answer:
hard in the garden yesterday

6. We flew __________ (by Air India, to the USA, last week)
Answer:
to the USA by Air India last week

7. The examination begins ____________ (in the morning, at 9 a.m., on 22 February)
Answer:
at 9 a.m. in the morning on 22 February

8. He was born _________ (on 12 August, at 5 p.m., in the year 1964)
Answer:
at 5 p.m. on 12 August in the year 1964 there silently

9. I stood __________ (silently, there)
Answer:
There silently

10. I saw my friend off __________ (at 5 o’clock, at the station, yesterday evening)
Answer:
at the station at 5 o’clock yesterday evening

11. He stood __________ (for about five minutes, in the class, silently)
Answer:
silently in the class for about five minutes

12. He worked ___________ (all day, yesterday, at his office, very hard)
Answer:
very hard at his office all day yesterday

13. He hurt his leg __________ (badly, last Sunday, with a knife)
Answer:
badly with a knife last Sunday

14. Let’s go __________ (tonight, to the pictures)
Answer:
to the pictures tonight

15. Our country became independent __________ (1947, on 14-15 August, at midnight)
Answer:
at midnight on 14-15 August 1947

16. I saw her ___________. (in a shop, accidentally, in Cuttack)
Answer:
accidentally in a shop in Cuttack

17. Why was the child crying __________? (in the garden, so loudly, a while ago)
Answer:
so loudly in the garden a while ago

18. It rained ___________ (in the evening, heavily, at 6 o’clock)
Answer:
heavily at 6 o’clock in the evening

19. He spoke ____________ (in the meeting, this morning, nervously)
Answer:
nervously in the meeting this morning

20. She rested ___________ (in her bed, peacefully, until evening)
Answer:
peaceful in her bed until the evening

21. Gobinda has been waiting ________ (for an hour, patiently)
Answer:
patiently for an hour

22. She ran __________ (into the room, quickly, an hour ago)
Answer:
into the room quickly an hour ago

23. He behaved __________ (at work, carelessly)
Answer:
carelessly at work.

24. He arrived ___________ (yesterday, home, unexpectedly)
Answer:
home unexpectedly yesterday

25. He went ____________ (to the office, in the morning, in hungry)
Answer:
to the office in a hurry in the morning

(iv) Rewrite the sentences beginning with the words the phrases underlined.

1. I have never seen him before.
Answer:
Never have I seen him before.

2. We seldom go out these days.
Answer:
Seldom do we go out these days.

3. He has hardly done anything useful.
Answer:
Hardly has he done anything useful.

4. They returned after school hour.
Answer:
After school hour did they return.

5. He disappeared suddenly.
Answer:
Suddenly he disappeared.

6. June comes after May.
Answer:
After May comes June.

7. You can purify your soul only by meditation.
Answer:
Only by meditation, you can purify your soul.

8. He had scarcely finished writing when the bell rang.
Answer:
Scarcely had he finished writing when the bell rang.

9. They could nowhere find a better place.
Answer:
Nowhere could they find a better place.

10. My friend rarely visits movies.
Answer:
Rarely does my friend visit movies.

11. I heard about this dreadful news only today.
Answer:
Only today did I hear about this dreadful news.

12. My wife no sooner got home than it rained.
Answer:
No sooner did my wife get home than it rained.

13. He seldom writes to me.
Answer:
Seldom does he write to me.

14. I understood only then what he meant.
Answer:
Only then did I understand what the meant.

15. She had rarely written such a long letter.
Answer:
Rarely had she written such a long letter.

(v) Use the correct degree of the adverbs given in brackets.

1. I can run the __________ (fast) of all.
Answer:
Fastest

2. He reached __________ (early) than me.
Answer:
Earlier

3. The _________ (near) zoo is at Nandankanan.
Answer:
Nearest

4. I swim _________ (well) than he does.
Answer:
Better

5. Mumbai is _________ (far) than Kolkata.
Answer:
Farther

6. She walked the ___________ (slow) of all.
Answer:
Slowest

7. Rinu is working very __________ (hard).
Answer:
Hard

8. The female actors acted __________ (well) than male actors.
Answer:
Better

9. I can speak __________ than him. (quickly)
Answer:
more quickly

10. He makes mistakes the ___________ (little) of all.
Answer:
Least

11. She can sing ___________ (well) than her sister.
Answer:
Better

12. A deer can run ____________ (fast) than an elephant.
Answer:
Faster

13. He would certainly have met you ___________ (early)
Answer:
Earlier

14. I can speak as ____________ (quickly) as you.
Answer:
Quickly

15. Rabi speaks __________ (politely) of all.
Answer:
most politely.

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 Optional Odia Solutions Chapter 15 ପକ୍ଷାଘାତ Textbook Exercise Questions and Answers.

+2 2nd Year Odia Optional Chapter 15 ପକ୍ଷାଘାତ Question Answer

(କ) ବିକଳ୍ପ ସହ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୧ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ ।
(ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାରୋଟି ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତର ବାଛି ଲେଖ ।)

Question ୧।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେଉଁ ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ ଥିଲେ ?
(କ) ମଧୁମେହ
(ଖ) ଅପସ୍ମାର
(ଗ) ପକ୍ଷାଘାତ
(ଘ) ରକ୍ତଚାପ
ଉ
(ଗ) ପକ୍ଷାଘାତ

Question ୨।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେତେବର୍ଷ ବୟସରେ ପେନ୍‌ସନ୍ ନେଲେ ?
(କ) ଅଠାବନ
(ଖ) ପଞ୍ଚାବନ
(ଗ) ଷାଠିଏ
(ଘ) ବାଷଠି
ଉ –
(ଖ) ପଞ୍ଚାବନ

Question ୩।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେତେବର୍ଷ ଧରି ଚାକିରି କରିଥିଲେ ?
(କ) ତିରିଶ
(ଖ) ଏକତିରିଶ
(ଗ) ବତିଶ
(ଘ) ଚଉତିରିଶ
ଉ –
(କ) ତିରିଶ

Question ୪।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର କେତୋଟି ପୁଅ ?
(କ) ଦୁଇଟି
(ଖ) ଗୋଟିଏ
(ଗ) ତିନୋଟି
(ଘ) ଚାରୋଟି
ଉ –
(ଗ) ତିନୋଟି

Question ୫ ।
ପିତା କାହା ମାଧ୍ୟମରେ ଅମର ହୁଏ ?
(କ) ପୁତ୍ର
(ଖ) କନ୍ୟା
(ଗ) ପତ୍ନୀ
(ଘ) ଭ୍ରାତା
ଉ –
(କ) ପୁତ୍ର

Question ୬ |
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କ ବଡ଼ପୁଅ କ’ଣ ହେବାପାଇଁ ଆଗେଇ ଚାଲିଥିଲେ ?
(କ) ନେତା
(ଖ) ଅଭିନେତା
(ଗ) ସୁବକ୍ତା
(ଘ) ଦାର୍ଶନକ
ଉ –
(ଗ) ସୁବକ୍ତା

Question ୭।
ମଝିଆଁପୁଅ ହାତରେ କ’ଣ ଧରି ପିତା ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସିଥିଲେ ?
(କ) ଫୁଲମାଳ
(ଖ) ଉପହାର
(ଗ) ମଦ ବୋତଲ
(ଘ) ଭାଗବତ ଗ୍ରନ୍ଥ
ଉ –
(ଗ) ମଦ ବୋତଲ

Question ୮ |
ଘରର ସମସ୍ତେ କେତେବେଳେ ଫେରିବେ ବୋଲି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ଭାବିଛନ୍ତି ?
(କ) ମଧ୍ୟରାତ୍ରରେ
(ଖ) ଆସନ୍ତାକାଲି ସକାଳେ
(ଗ) ଅନେକ ରାତିରେ
(ଘ) ସନ୍ଧ୍ୟାବେଳେ
ଉ –
(ଗ) ଅନେକ ରାତିରେ

Question ୯ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେଉଁ ପୁତ୍ରକୁ କୁଳର କଳଙ୍କ ବୋଲି ଭାବିଥିଲେ ?
(କ) ବଡ଼ପୁଅ
(ଖ) ମଝିଆଁପୁତ୍ର
(ଗ) ତୃତୀୟପୁଅ
(ଘ) ପୋଷ୍ୟପୁତ୍ର
ଉ –
(ଗ) ତୃତୀୟପୁଅ

Question ୧୦ ।
କେଉଁ ପୁତ୍ର ପାଖରେ ଜୀବନର ସବୁ ଦୋଷଦୁର୍ବଳତା ଖୋଲି କହିଦେବାକୁ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ଇଚ୍ଛା ହେଲା ?
(କ) ପୋଷ୍ୟପୁତ୍ର
(ଖ) ତୃତୀୟପୁତ୍ର
(ଗ) ମଝିଆଁପୁଅ
(ଘ) ବଡ଼ପୁଅ
ଉ –
(ଖ) ତୃତୀୟପୁତ୍ର

(ଖ) କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ୧ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

Question ୧।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କାହା ଉପରେ କାନ୍ଥକୁ ଡେରି ପଡ଼ିଥାଆନ୍ତି ?
ଉ –
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ବାରଣ୍ଡାରେ ପଡ଼ିଥିବା ଖଗ ଉପରେ କାନ୍ଥକୁ ଡେରି ପଡ଼ିଥାଆନ୍ତି ।

Question ୨।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେଉଁ ଆଡ଼କୁ ଚାହିଁ ପାନ ପାକୁଳି କରୁଥାଆନ୍ତି ?
ଉ –
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଆକାଶକୁ ଚାହିଁ ପାନ ପାକୁଳି କରୁଥାଆନ୍ତି ।

Question ୩ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେଉଁ ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ ?
ଉ –
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ ।

Question ୪ ।
କେଉଁ ବୟସରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଅବସର ନେଲେ ?
ଉ –
ପଞ୍ଚାବନ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଅବସର ନେଲେ ।

Question ୫ ।
କିଏ ନିସ୍ପୃହ ଭାବରେ ଖଣ୍ଡେ କାଠ ଭଳି ପଡ଼ି ରହୁଥିଲେ ?
ଉ –
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ଦ୍ଵିତୀୟପକ୍ଷ ସ୍ତ୍ରୀ ନିସ୍ପୃହ ଭାବରେ ଖଣ୍ଡେ କାଠଭଳି ପଡ଼ି ରହୁଥିଲେ ।

Question ୬ ।
ଦେହ ଓ ମନରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କାହାକୁ ନବ୍ୟା କରିଲେ ?
ଉ –
ଦେହ ଓ ମନରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ନିଜର ଦ୍ବିତୀୟପକ୍ଷ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ନବ୍ୟା କରିଲେ ।

Question ୭ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର କେତୋଟି ପୁଅ ?
ଉ –
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ତିନୋଟି ପୁଅ ।

Question ୮।
ପିତା କାହା ମାଧ୍ୟମରେ ଅମର ହୁଏ ?
ଉ –
ପିତା ପୁତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଅମର ହୁଏ।

Question ୯।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ମଝିଆଁ ପୁଅ ହାତରେ କ’ଣ ଧରି ପ୍ରବେଶ କଲେ ?
ଉ –
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ମଝିଆଁ ପୁଅ ହାତରେ ମଦବୋତଲ ଧରି ପ୍ରବେଶ କଲେ ।

Question ୧୦ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ତୃତୀୟ ପୁତ୍ର କ’ଣ ପିନ୍ଧି ଆସିଥିଲେ ?
ଉ –
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ତୃତୀୟ ପୁତ୍ର ଗେରୁଆଲୁଗା ପିନ୍ଧି ଆସିଥିଲେ ।

(ଗ ) କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ୨ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(ଲେଖା ଓ ଲେଖକଙ୍କ ସୂଚନା ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ଓ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ।)

Question ୧।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ପିଠିଆଡ଼େ କ’ଣଟିଏ କିପରି ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଏ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ପିଠିଆଡ଼େ ଗୋଟାଏ ତେଲଚିକିଟା ଛିଣ୍ଡା ତକିଆ ଆଉଜି ରହିଥାଏ ।

Question ୨ ।
ଚାକିରି ଜୀବନରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କ’ଣ ସବୁ ପାଇଥିଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଚାକିରି ଜୀବନରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କ୍ଷମତା, ପ୍ରତିପରି, ସମ୍ମାନ ଓ ଅର୍ଥ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ପାଇଥିଲେ ।

Question ୩।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେବେ ଓ କେତେଦିନ ଭିତର କଳାକାଠ ପଢ଼ି ଶୁଖୁଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ପଞ୍ଚାବନ ବର୍ଷ ବୟସରେ ପେନ୍‌ସନ୍ ନେବା ପରେ ଓ ଦୁଇଦିନ ଭିତରେ କଳାକାଠ ପଡ଼ି ଶୁଖୁଲେ ।

Question ୪।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେବେ ଓ କାହିଁକି ନିଜକୁ ଜଣେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକ ବୋଲି ଭାବିଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ପେନ୍ସନ୍ ନେବା ପରେ ଓ ତାଙ୍କଠାରୁ ପବଦୀ ଯିବା ପରେ ନିଜକୁ ସେ ଜଣେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକ ବୋଲି ଭାବିଲେ ।

Question ୫ ।
ନାରୀର ସୁପ୍ତ ଅଭିଳାଷ ଜଗାଇବା ଅନୁଚିତ ବୋଲି କିଏ କାହିଁକି କହିଥିଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ନାରୀର ସୁପ୍ତ ଅଭିଳାଷ ଜଗାଇବା ଅନୁଚିତ ବୋଲି ମୋପାସାଁ କହିଥିଲେ, କାରଣ ଥରେ ଜାଗିଲେ ତା’ର ଗତିରୋଧ କରିବା ଅସମ୍ଭବ ।

Question ୬ ।
ବର୍ତ୍ତମାନ କାହିଁକି ମୋତେ ଭାଗବତ ଶୁଣାଉଚ ବୋଲି କିଏ କାହାକୁ କହିଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ବର୍ତ୍ତମାନ କାହିଁକି ମୋତେ ଭାଗବତ ଶୁଣାଉଚ ବୋଲି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ, ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କୁ କହିଲେ ।

Question ୭ ।
ଜୀବନ ପ୍ରବାହର ନିୟମ କାହା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଜୀବନ ପ୍ରବାହର ନିୟମ ପୁରୁଷ ଓ ସ୍ତ୍ରୀର ପ୍ରେମ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ ।

Question ୮ ।
ମୋର ଗୁପ୍ତ ଚରିତ୍ରର ଏକ ପ୍ରକାଶ୍ୟ ବିଗ୍ରହ ବୋଲି କିଏ କାହାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକରି କହିଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମୋର ଗୁପ୍ତ ଚରିତ୍ର ଏକ ପ୍ରକାଶ୍ୟ ବିଗ୍ରହ ବୋଲି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ନିଜର ବଡ଼ପୁଅକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି କହିଲେ ।

Question ୯।
ଅନ୍ତରେ ବାହାରେ ଏକା ବୋଲି କିଏ କାହିଁକି ଅନୁଭବ କଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କୁ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟମାନେ ଯେ ଯାହାର ପ୍ରବୃତ୍ତି ମାର୍ଗ ଧରି ଚାଲିଯାଆନ୍ତି ଏବଂ ଅନେକ ରାତିରେ ଫେରନ୍ତି, ସେତେବେଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଅନ୍ତରେ ବାହାରେ ଏକା ବୋଲି ଅନୁଭବ କରୁଥିଲେ ।

Question ୧୦ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେଉଁ ପୁତ୍ରକୁ କୁଳର କଳଙ୍କ ବୋଲି ଭାବୁଥିଲେ ଏବଂ କାହିଁକି ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ତାଙ୍କର ତୃତୀୟ ପୁତ୍ର ସନ୍ୟାସୀ ହୋଇ ଚାଲିଯାଇଥିବାରୁ, ତାହାକୁ କୁଳର କଳଙ୍କ ବୋଲି ଭାବୁଥିଲେ ।

(ଘ) ଅଳ୍ପ ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୩ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ୩୦ଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(ଲେଖା ଓ ଲେଖକଙ୍କ ସୂଚନା ପାଇଁ ୧ ନମ୍ବର ଓ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ୨ ନମ୍ବର ।)

Question ୧।
କୌଳିକ ଦେବତାରା ଅବସ୍ଥାର ପ୍ରସଙ୍ଗ କାହିଁକି ଅବତାରଣା କରାଯାଇଛି ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ହଠାତ୍ ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହେଲା ପରେ, ତାଙ୍କ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସହିତ ସାମାନ୍ୟ ଦୈହିକ ସଂଯୋଗ ଥିଲେ ବି ମାନସିକ ସଂଯୋଗ ଆଦୌ ନ ଥିଲା । ସେହି ଅବସରରେ ଗାଳ୍ପିକ ବିଚାର କରିଛନ୍ତି, ଏ ଯୁଗର ହଠାତ୍ ଧନୀ ଓ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ସଭ୍ୟତାର ପୂଜାରୀ ପରିବାରରେ କୌଳିକ ଦେବତା ଯେପରି ବହିଷ୍କୃତ ନୁହେଁ, ପରିତ୍ୟକ୍ତ ଠିକ୍ ସେହିପରି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ହୋଇଛି ।

Question ୨।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ଚାକିରି ଜୀବନ କିପରି ଥିଲା ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ଚାକିରି ଜୀବନ ଥିଲା ତିରିଶ ବର୍ଷର । ଚାକିରି ତାଙ୍କର ଆରମ୍ଭ ଖୁବ୍ ତଳରୁ ହୋଇଥିଲେ ବି ଶେଷକୁ ସେ ଉଚ୍ଚ ଆସନର ଅଧିକାରୀ ହୋଇଥିଲେ । କ୍ଷମତା, ପ୍ରତିପରି, ସମ୍ମାନ ଓ ଅର୍ଥ ସେ ଚାକିରି ଜୀବନରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ପାଇଥିଲେ ।

Question ୩ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କୁ ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗ କିପରି ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ପଞ୍ଚାବନ୍ ବର୍ଷ ବୟସରେ ପେନ୍‌ସନ୍ ନେବାର ଦୁଇଦିନ ପରେ ଶୁଖ୍ କଳାକାଠ ପଡ଼ିଯାଇଥିଲେ । ସେ ଅତ୍ୟଧ୍ଵ ମାନସିକ ଚାପରେ ରହିଥିଲେ । ତୃତୀୟ ଦିନ ଖରାବେଳେ ସେ ବାହାରକୁ ଯିବାବେଳେ ଗୋଡ଼ ଖସିଯିବାରୁ ପଡ଼ିଯାଇଥିଲେ । ଉଠିବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକଲେ ବି ଗୋଡ଼ ଉଠିଲା ନାହିଁ କିମ୍ବା ଡାକିବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକଲେ ବି ପାଟି ଖୋଲିଲା ନାହିଁ । ସେ ବୁଝିପାରିଲେ ଯେ ହଠାତ୍ ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗ ତାଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କଲା ।

Question ୪ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ସହିତ ବାଦାନୁବାଦ କରି ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ତାଙ୍କୁ କ’ଣ କହିଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଥିଲେ, ଲଜ୍ଜାବତୀ ଓ ମଫସଲି ଢଙ୍ଗର । ମାତ୍ର ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ତାଙ୍କୁ ନବ୍ୟା କରାଇଥିଲେ । ଫଳରେ ସେ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରିଣୀ ଭାବେ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉପଭୋଗ କରିଚାଲିଲେ । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଏହାର ବିରୋଧ କରିବାରୁ ସେ ପ୍ରତିବାଦ କରି କହିଥିଲେ, “କିଏ କହିଥିଲା ମୋତେ ବାହାରିବାକୁ, ସମସ୍ତଙ୍କ ସହିତ ମିଶିବାକୁ, ମଦ ଖାଇବାକୁ । ବର୍ତ୍ତମାନ କାହିଁକି ଭାଗବତ ଶୁଣାଉଚ । ମୋତେ ଯଦି ପୁତ୍ରାର୍ଥେ ଭାର୍ଯ୍ୟା କରିଥାନ୍ତ ତା’ହେଲେ କଥା ଅଲଗା ହୋଇଥା’ନ୍ତ । ମୁଁ କହିଥୁଲି, ନାରୀର ଇଚ୍ଛା ଯଦି ଜାଣ, ସମ୍ଭାଳି ପାରିବ ନାହିଁ ।’’

Question ୫ ।
ଜୀବନ ପ୍ରବାହ ସମ୍ପର୍କରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ଧାରଣା କ’ଣ ଥିଲା ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ଜୀବନ ପ୍ରବାହ ସଂପର୍କରେ ଧାରଣା ଥିଲା, ଜୀବନ କ୍ଷଣସ୍ଥାୟୀ, ମରଣଶୀଳ ସତ; କିନ୍ତୁ ଜୀବନ ପ୍ରବାହ ଚିରନ୍ତନ । ପିତାମାତା ଉତ୍ପାଦନ କରନ୍ତି ସନ୍ତାନସନ୍ତତି । ସନ୍ତାନ ପୁଣି ଦିନେ ପିତାମାତା ହୋଇ ସନ୍ତାନ ଜନ୍ମ ଦିଅନ୍ତି । ଜୀବନ ପରେ ଜୀବନ ଚାଲିଯାଏ; ମାତ୍ର ଜୀବନ ପ୍ରବାହ ଚିରନ୍ତନ ହିଁ ଚାଲିଥାଏ । ପୁରୁଷ ଓ ସ୍ତ୍ରୀର ପ୍ରେମ ମଧ୍ୟରେ ନିୟମରହିଁ ପ୍ରକାଶ କେବଳ । ପିତା ଅମର ହୁଏ ପୁତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ।

Question ୬ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ବଡ଼ପୁଅ ତାଙ୍କର ଗୋଡ଼ ଘଷି ଦେଉଥଲେ କାହିଁକି ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଛରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ବଡ଼ପୁଅ ତାଙ୍କର ଗୋଡ଼ ଘଷି ଦେଉଥିଲା । ସେବା ମନୋବୃତ୍ତି ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ନିଜର ପରିପ୍ରଚାର ପାଇଁ । ସେ ଗୋଡ଼ ଘଷି ଦେଲାବେଳେ କ୍ୟାମେରାବାଲା ଫଟୋ ଉଠାଇ ନେଇଥିଲା । ସେ କେବଳ ପିତୃଭକ୍ତିର ଫଟ ଉଠାଇବାକୁ ଆସିଥିଲା, ବାପାଙ୍କୁ ସେବାକରିବା ପାଇଁ ନୁହେଁ ।

Question ୭ ।
ମଝିଆଁ ପୁଅ ପିତା ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ କ’ଣ କହିଲେ ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ମଝିଆଁ ପୁଅ ଜଣେ ମଦ୍ୟପ । ତେଣୁ ସେ ମାତାଲ୍ ଅବସ୍ଥାରେ ପିତା ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ ସାଷ୍ଟାଙ୍ଗ ପ୍ରଣିପାତ ଜଣାଇ କାନ୍ଦି ପକାଇଥିଲା, ସକାଳୁ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ବୋତଲ ପିଇଛି ବୋଲି ସଫେଇ ଦେଇଥିଲା ଓ ବୋତଲରେ ବଳିଥ‌ିବା ମଦକୁ ତାଙ୍କୁ ପିଇବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲା ।

Question ୮।
କେଉଁଟି ଅମଙ୍ଗଳଜନକ ଏବଂ କେଉଁଟି ମଙ୍ଗଳକାରକ ବୋଲି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ଭାବିଛନ୍ତି ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ଅନୁତାପ କରି ଭାବିଥିଲେ, ଦେହର ନାନାକ୍ରିୟାରୁ ଜାତ, ନାନା ଇଚ୍ଛାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଓ ଚରିତାର୍ଥ କଲେ, ତାହା ସମାଜ ପାଇଁ ଅମଙ୍ଗଳଜନକ ଓ ଧ୍ୱଂସକାରକ ହୋଇଥାଏ । ମାତ୍ର ଦେହଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭାବିତ ନ ହୋଇ ଶୁଦ୍ଧ ଚିନ୍ତାକରି କାମକଲେ ତାହା ସମାଜ ପାଇଁ ମଙ୍ଗଳକାରକ ହୋଇଥାଏ ।

Question ୯।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କେଉଁ ଘଟଣାରୁ ଅମରତ୍ଵର ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ହେବା ପରେ ଅନୁତାପର ନିଆଁରେ ଜଳୁଥିଲେ । ଯେଉଁ ସାନପୁଅକୁ ସେ କୁଳାଙ୍ଗାର ବୋଲି ଭାବୁଥିଲେ, ସେହି ପୁଅକୁ ଦେଖ୍ ତାଙ୍କ ମନରେ ଅଶେଷ ବଳ ଓ ସାର୍ଚ୍ଚନା ଆସିଥିଲା । ସେହି ପୁଅକୁ ଦେଖ୍ ଭାବିଲେ, ତାଙ୍କ ଭିତରେ ସବୁ ପଶୁପ୍ରବୃତ୍ତି ଭିତରେ ଗୋଟାଏ କ୍ଷୀଣ ଶୁଦ୍ଧ ଚିନ୍ତା ଲୁଚିରହିଥିଲା । ସେ ତାହାର ସନ୍ଧାନ ପାଇ ନ ଥିଲେ ବି, ପୁଅ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରକାଶ ପାଉଥ‌ିବା ଦେବଭାବ ହିଁ, ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଅମରତ୍ଵ ବୋଲି ସେ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ।

Question ୧୦ ।
ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ପୁତ୍ର କେଉଁ ମନ୍ତ୍ରରେ ପିତାଶ୍ରୀ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ ଅଭିମନ୍ତ୍ରିତ କରିଛନ୍ତି ?
ଉ –
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ଦୈହିକ କ୍ରିୟାରୁ ଜାତ ଇଚ୍ଛାକୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେବା ହିଁ ଅନୀତି । ବରଂ ଯାହାର ଇଚ୍ଛାରେ ଏ ସୃଷ୍ଟି ଆତଯାତ ହେଉଛି, ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ଓ ବିଲୟ ହେଉଛି, ତାଙ୍କ ଚିନ୍ତା ଜୀବନର ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାହା କରିବା ଶୁଦ୍ଧ ଚିନ୍ତା। ସେଭଳି ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ଏବେ ମଧ୍ୟ ସମୟ ଅଛି । ପାଇଁ ବେଳ ରହିଥାଏ ।

(ଙ) ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ୫ ନମ୍ବର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ । ୧୫୦ଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

Question ୧।
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଏକ ଆତ୍ମବିଶ୍ଳେଷଣାତ୍ମକ ଗଳ୍ପ – ଆଲୋଚନା କର ।
ଉ –
ଆତ୍ମବିଶ୍ଳେଷଣ କରିପାରେ । ସେ ନିଜକୁ ନିଜେ ସମୀକ୍ଷା କରେ । ନିଜର କର୍ମକୁ ନେଇ ଠିକ୍ ଭୁଲ୍‌ର ହିସାବ କରେ । କାରଣ ଜୀବନରେ ଅର୍ଥ ବଳରେ, କ୍ଷମତା ବଳରେ, ପ୍ରତିପତ୍ତି ବଳରେ ଓ ବୟସ ବଳରେ ସେ ଯାହାସବୁ କରିଯାଏ, ତାହାକୁ ସେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସମୟରେ, ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସମୀକ୍ଷା କରେ । ନିଜର ଭୁଲ୍ ପାଇଁ ଅନୁତାପ କରେ । ନିଜକୁ ନିଜେ ଦଣ୍ଡ ଦେବାକୁ ଇଚ୍ଛାକଲେ ବି, ସେପରି କରିପାରେନା । ଶେଷରେ ସେ ପରମାତ୍ମା, ସବୁ ସୃଷ୍ଟିର ନିୟନ୍ତ୍ରଣକାରୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଶରଣାପନ୍ନ ହୁଏ ଓ ତାଙ୍କରି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ହାତ ଯୋଡ଼େ । ଏହିଭଳି ଏକ କଥାବସ୍ତୁକୁ ନେଇ କଥାକାର କର୍ମ ପାଇଁ ଅନୁତାପ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଯେପରି ଅନୁତାପ ଅନଳରେ ଦଗ୍ଧଭୂତ ହୋଇ ନିଜର ଭୁଲ୍ ପାଇଁ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ନିକଟରେ ଶରଣାପନ୍ନ ହୋଇଛନ୍ତି ।

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଥିଲେ କଚେରୀରେ ହାକିମ । ତଳସ୍ତରରୁ ଚାକିରି ଆରମ୍ଭ କରି ନିଜର କୁଟିଳ ବୁଦ୍ଧି ବଳରେ, ସେ ଉପରସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଲେ । କ୍ଷମତାର ସେ ଅପପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ । ଯାହାଫଳରେ ସେ ଅର୍ଥ, କ୍ଷମତା ଓ ପ୍ରତିପତ୍ତି ବଳରେ ଚାକିରି ଜୀବନରେ ଜୀବନକୁ ବେଶ୍ ଉପଭୋଗ କରିଥିଲେ । ମାତ୍ର ସେ ପଞ୍ଚାବନ ବର୍ଷ ବୟସରେ ପେନ୍‌ସନ୍ ନେବାପରେ, ତାଙ୍କଠାରୁ ସବୁ କିଛି ଚାଲିଯାଇଥିଲା । ସେ ହୋଇଥିଲେ ଜଣେ ସାଧାରଣ ମଣିଷ। ତାଙ୍କୁ କେହି ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଦେଇ ନ ଥିଲେ କିମ୍ବା ନମସ୍କାରଟିଏ ଜଣାଇ ନଥିଲେ । ହଠାତ୍ କ୍ଷମତା ଚାଲିଗଲା ପରେ ସେ ହୋଇଗଲେ ମାନସିକ ଚାପଗ୍ରସ୍ତ । ଅବସର ନେବାର ତିନିଦିନ ପରେ ସେ ପଡ଼ିଯାଇ, ପାଲଟିଗଲେ ପକ୍ଷାଗାତ ରୋଗୀ । ତାଙ୍କର ହାତଗୋଡ଼ ଚଳିଲା ନାହିଁ କିମ୍ବା କଥା କହିବାର ଶକ୍ତି ରହିଲା ନାହିଁ । ଫଳରେ ପରିବାର ପାଇଁ ସେ ହୋଇଗଲେ ଏକ ପ୍ରକାର ବୋଝ ଭଳି । ଦୟାକରି କେହି କିଛି କରିଲେ କରିଲା କିମ୍ବା ନ କରିଲେ ମଧ୍ୟ ଅଭିଯୋଗ କରିବାର ଶକ୍ତି ନାହିଁ । ଫଳରେ ସେ ରାଜପ୍ରାସାଦ ପରି ଘର କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବାହାର ବାରଣ୍ଡାରେ ଗୁହାଳ ଘର ପାଖକୁ ସେ ପଡ଼ିରହିଲେ ଏକାନ୍ତ ନିଃସ୍ଵ ଭାବରେ । ଆକାଶକୁ ଚାହିଁ ଚାହିଁ ସମୟ ଅତିବାହିତ କଲେ ।

ନିହାତି ଏକୁଟିଆ ସମୟରେ ସେ ଚିନ୍ତାକଲେ ନିଜର ଦ୍ଵିତୀୟପକ୍ଷ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ କଥା । ବୟସ ଆବେଦନରେ ସେ ଯାହାକୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ, ଲଜ୍ଜାବତୀ ଓ ମଫସଲିରୁ ନବ୍ୟା କରିଥିଲେ, ସେ ଆଉ ତାଙ୍କର ଭଲମନ୍ଦ ବୁଝିଲା ନାହିଁ । କାରଣ ସେଥ‌ିପାଇଁ ସେ ଦାୟୀ । ଘରର ଘରଣୀକୁ ସେ ବାହାରକୁ ନେଇଥିଲେ । ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ସହିତ ମିଳାମିଶା କରିବାର ସୁଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ମଦ୍ୟପାନ କରାଇଥିଲେ । ଫଳରେ ସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କର ନହୋଇ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରିଣୀ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଦିନସାରା ଜୀବନକୁ ଉପଭୋଗ କରି ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ ଘରକୁ ଫେରୁଥିଲା ।

ବଡ଼ପୁଅ ନେତାଭାବରେ ନିଜକୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିବାକୁ ଚାହିଁଥିଲା । ସେ ପୁଅକୁ ଦେଖ୍ ଭାବିଥିଲେ – ‘ମୁଁ ଯେବେ ଧନଲୋଭରେ ନାନା ଅସଦ୍ ଉପାୟକୁ ଧରିଥିଲି, ନାନା କୂଟନୀତିଦ୍ଵାରା ଚାକିରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦ୍ରୁତ ଉପରକୁ ଉଠିଚାଲିଥିଲି, ଏ ପୁତ୍ର ମୋର ସେଇ ସମୟର, ମୋର ଗୁପ୍ତ ଚରିତ୍ରର ଏକ ପ୍ରକାଶ୍ୟ ବିଗ୍ରହ । ଅତଏବ ତା’ର କିଛି ଦୋଷ ନାହିଁ । ମୋର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୋଷ ।’’ ମଝିଆଁ ପୁଅ ଥିଲେ ମଦ୍ୟପ । ତାକୁ ମଧ୍ୟ ଦେଖ୍ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଭାବିଥିଲେ, ସେ ଦିନେ ମଦ ପିଇବା ଖରାପ କର୍ମ ନୁହେଁ ବୋଲି ଯୁକ୍ତି କରୁଥିଲେ । ସାରା ପରିବାର ଆଗରେ ମଦ ପିଉଥିଲେ । ସଭ୍ୟଦେଶରେ ମଦ୍ୟପାନର ଉଦାହରଣ ଦେଇଥିଲେ, ସେହି ମାନସିକତା ଆଜି ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ପାଖରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ।

ସାନପୁଅ ଯେ କି ସନ୍ନ୍ୟାସୀ, ତାହାକୁ ସେ କୁଳାଙ୍ଗାର ବୋଲି ଚିନ୍ତା କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଶେଷ ସମୟରେ ସେ ହିଁ ତାଙ୍କ ଜୀବନ ମରୁଭୂମିରେ ଓଏସିସ୍ ପାଲଟି ଯାଇଛି । ଆତ୍ମସମୀକ୍ଷା କରି ସେ ଭାବିଥିଲେ – “ତେବେ କଅଣ ବାହାରର ପଶୁପ୍ରବୃତ୍ତି ଭିତରେ ଗୋଟିଏ କ୍ଷୀଣ ଶୁଦ୍ଧ ଚିନ୍ତା ଲକ୍‌କାୟିତ ଥିଲା । କାହିଁ, ମୁଁ କେବେ ତା’ର ସନ୍ଧାନ ପାଇନି । ଏଇ କ’ଣ ତେବେ ଅମରତ୍ୱ ।” ସାନପୁଅ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କୁ ବୁଝାଇଥିଲା । ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କୁ ଚିନ୍ତାକରିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲା ଏବଂ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ତାହାହିଁ କରିଥିଲେ ।

Question ୨।
ପରିବାର ପ୍ରତି ଅବହେଳା କରି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କିପରି ଦଣ୍ଡିତ ହୋଇଛନ୍ତି, ପଠିତ ଗଳ୍ପ ଅବଲମ୍ବନରେ ପ୍ରତିପାଦନ କର ।
ଉ –
ପରିବାର ସଭ୍ୟ ମଣିଷର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳୀ । ମଣିଷ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମ ନିଏ, ବଢ଼େ ଓ ନିଜର ସୁରକ୍ଷିତ ସ୍ଥିତିକୁ ପରିପ୍ରକାଶ କରେ । ମଧୁସୂଦନ ରାଓ ଲେଖୁଛନ୍ତି –

“ବୈକୁଣ୍ଠ ସମାନ ଆହା ଅଟେ ସେହି ଘର,
ପରସ୍ପର ସ୍ନେହ ଯହିଁ ଥାଏ ନିରନ୍ତର ।”

ପରସ୍ପର ସ୍ନେହରେ ପାରିବାରିକ ଜୀବନରେ ସ୍ବର୍ଗୀୟ ସୁଖ ମିଳିଥାଏ । ପରିବାର ଗଠନ କରି ପିତାମାତା ନିଜର ସୁବିଧା ଓ ସୁଖକୁ ପଛରେ ପକାଇଦେଇ, ପୁତ୍ରକନ୍ୟାଙ୍କ ସୁଖକୁ ଅଗ୍ରାଧିକାର ଦେଇଥା’ନ୍ତି । ପୁତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମଣିଷ ଓ ଆଦର୍ଶ ନାଗରିକ ହେବାପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥା’ନ୍ତି । ମାତ୍ର ଅନେକ ସମୟରେ ଅନେକ ପିତାମାତା ପୁତ୍ରକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ପରାମର୍ଶ ଦେବାକୁ ଓ ପୁତ୍ରପ୍ରତି କର୍ତ୍ତବ୍ୟକୁ ଭୁଲିଯାଇଥା’ନ୍ତି । କ୍ଷମତା, ଅର୍ଥ ଓ ବୟସ ତାଙ୍କୁ ପରିବାରଠାରୁ ଦୂରେଇ ନେଇଥାଏ । ପରିଣତିରେ ପରିବାର ହୋଇଯାଏ ଅସଜଡ଼ା । ପୁତ୍ରମାନେ ପିତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବହାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରିବାରୁ ଦୂରେଇ ଯାଇଥା’ନ୍ତି । ପରିଣତ ବୟସରେ ବେହିସାବୀ ପିତାଟି ଅନୁତାପ କରେ ସିନା ଆଉ କିଛି କରିବାର ନ ଥାଏ । ନେଡ଼ିଗୁଡ଼ ସେତେବେଳକୁ କହୁଣିକୁ ବୋହିଯାଇଥାଏ, ତାହାକୁ ସଜାଡ଼ିବା ଆଉ ସମ୍ଭବ ହୋଇ ନ ଥାଏ । ନିଜର ଭୁଲ୍ ପାଇଁ ସେ ମଧ୍ୟ ଦଣ୍ଡିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କଚେରିରେ ହାକିମ ଥାଇ କ୍ଷମତା ଓ ପଦବୀର ମୋହରେ ନିଜ ପାରିବାରିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟକୁ ଭୁଲିଯାଇଥିଲେ । ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଠିକ୍ ବାଟରେ ରଖ୍ ନ ଥିଲେ କିମ୍ବା ପୁଅମାନଙ୍କୁ ଭଲମଣିଷ ହେବାପାଇଁ ଯତ୍ନବାନ୍ ହୋଇ ନ ଥିଲେ । ତିନୋଟି ପୁତ୍ରସନ୍ତାନ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ସେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ବୟସରେ ଦ୍ବିତୀୟ ପତ୍ନୀ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପଦବୀ ମୋହରେ ଓ ଅର୍ଥବଳରେ ସେ ପରିବାର ପ୍ରତି ଅବହେଳା କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ଯେଉଁ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ସେ ଲଜ୍ଜାବତୀ ଓ ମଫସଲିରୁ ନବ୍ୟା କରିଥିଲେ, ସେ ହୋଇଯାଇଥିଲା ସ୍ୱେଚ୍ଛାଚାରିଣୀ । ପତ୍ନୀଠାରୁ ସେ ସାମାନ୍ୟଭାବେ ସହାନୁଭୂତି ପାଇ ନ ଥିଲେ ।

ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ, କଥା କହିବାର ଓ ଚାଲିବାର କ୍ଷମତା ହରାଇ ଥିଲାବେଳେ, ସେ କେବଳ ସବୁ ଦେଖୁଥିଲେ, କିଛି କରିପାରୁ ନ ଥିଲେ । କେବଳ ଗଁ ଗଁ ହୋଇ ନିଜର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ପ୍ରକାଶ କରୁଥିଲେ । ବଡ଼ପୁଅ ନେତା ହେବାକୁ ଯାଇ, ବାପାଙ୍କର ସେବା ନ କରି, ପିତୃସେବା କରିବାର ଫଟୋ ଉଠାଇ ନେଇଥିଲେ । ମଝିଆଁ ପୁଅ ମଦ୍ୟପ ଭାବରେ ବାପାଙ୍କୁ ମଦ୍ୟପାନ କରିବାକୁ କହିଥିଲେ । ପରିବାର ତାଙ୍କର ନିହାତି ଅସଜଡ଼ା ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଅଟ୍ଟାଳିକା ପରି ଘର କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଗୁହାଳ ପାଖ ବାହାର ବାରଣ୍ଡାର ଖଟ ଉପରେ ପଡ଼ିରହିଥିଲେ । ସେ ଅନୁତାପ ଅନଳରେ ଦଗ୍ଧଭୂତ ହୋଇଯାଉଥିଲେ । ଆଖୁ ତାଙ୍କର ଝରିଯାଉଥିଲା ଅବାରିତ ଲୁହ । କିଛି କହି ନ ପାରି ସେ କେବଳ ଗଁ ଗଁ ହେଉଥିଲେ ।

ପରିବାର ପ୍ରତି ଅବହେଳା କରି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କିପରି ଦଣ୍ଡିତ ହୋଇଥିଲେ, ତାହା ଗାଳ୍ପିକ ମନୋଜ୍ଞ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

Question ୩ ।
ପକ୍ଷାଘାତ ଗଳ୍ପର ସାରମର୍ମ ବିଶ୍ଳେଷଣ କର ।
ଉ –
ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଜଣେ ସ୍ୱନାମଧନ୍ୟ ଗଳ୍ପକାର ଭାବରେ ସୁପରିଚିତ । ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା ସହ ମାନବିକତାର ମଣିକାଞ୍ଚନ ସମନ୍ଵୟରେ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଗଳ୍ପ ଉର୍ଜସ୍ବଳ ହୋଇଉଠିଛି । ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତରରୁ ସେ ଚରିତ୍ର ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତି ଓ ତାହାକୁ ନେଇ ସେ ସମାଜ ପାଇଁ ନିଆରା ଦିଗ୍‌ଦର୍ଶନ ଦିଅନ୍ତି । ସମାଜ ପାଇଁ ସେ ହୁଅନ୍ତା ଜଣେ ପଥପ୍ରଦର୍ଶକ । ଅଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପ ‘ପକ୍ଷାଘାତ’ରେ କଥାକାର ଅନୁରୂପ ଭାବଧାରା ପରିପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ସମାଜରେ ଅନେକ ମଣିଷ ଥାଆନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ କି କ୍ଷମତା, ଅର୍ଥ ଓ ବୟସ ମଦମତ୍ତରେ ଜୀବନରେ ନିଜର ସୁଖସୁବିଧାକୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଥା’ନ୍ତି । ସେମାନେ ପରବାରର କୌଣସି ଯତ୍ନ ନିଅନ୍ତି ନାହିଁ ।

ତାଙ୍କର ଯେ ପରିବାର ପାଇଁ କିଛି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ରହିଛି, ସେମାନେ ତାହା ଭୁଲିଯାଇଥା’ନ୍ତି । ପିତା ହିସାବରେ ପୁତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଦିଗ୍‌ଦର୍ଶନ ଦେଇ, ଆଦର୍ଶ ମଣିଷ କରି ଗଢ଼ିବାରେ ସେମାନେ ଅବହେଳା କରିଥା’ନ୍ତି । ଫଳରେ ତାଙ୍କ ପରିବାର ହୋଇଯାଏ ଅସଜଡ଼ା । ପତ୍ନୀ ହୋଇଯାଆନ୍ତି ଯେତେବେଳେ ପିତା ଜଣକ ଅବସର ନିଅନ୍ତି, ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ହୁଅନ୍ତି, ପରିବାରର ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ଆଶା କରନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କୁ ତାହା ମିଳେନାହିଁ । ଅନୁତାପ ଓ ଅନୁଶୋଚନାରେ ଶେଷ ଜୀବନରେ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କଠାରେ ନିଜକୁ ସମର୍ପଣ କରିଦେଇଥା’ନ୍ତି ।

ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପରେ ଗାଳ୍ପିକ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ଚରିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ଦେଖାଇଛନ୍ତି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କଚେରିରେ ହାକିମ ଥାଇ କ୍ଷମତା ଓ ପଦବୀର ମୋହରେ ନିଜର ପାରିବାରିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟକୁ ଭୁଲିଯାଇଛନ୍ତି । ତିନୋଟି ପୁତ୍ର ସନ୍ତାନ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ସେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ବୟସରେ, ନିଜ ବୟସଠାରୁ ପନ୍ଦର ବର୍ଷ ସାନ ଦ୍ଵିତୀୟ ପତ୍ନୀ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ବିଳାସରେ ରହି ପରିବାର ପ୍ରତି କୌଣସି ପ୍ରକାର ଯତ୍ନଶୀଳ ହୋଇନାହାଁନ୍ତି । ପଦବୀ ମୋହରେ ନିଜ ପତ୍ନୀକୁ ସେ ନବ୍ୟା କରିଛନ୍ତି, ପୁତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଭଲ ମଣିଷ କରି ଗଢ଼ିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିନାହାଁନ୍ତି ।

ମାତ୍ର ଅବସର ନେବାର ଦୁଇଦିନ ପରେ ତୃତୀୟ ଦିନ ସେ ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗର ଶିକାର ହୋଇଛନ୍ତି । ଫଳରେ ସେ ପରିବାର ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରକାର ବୋଝ ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି । ସ୍ତ୍ରୀ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରିଣୀ ଭାବରେ ବାହାରେ ବୁଲି ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ ଫେରିଲେ ମଧ୍ୟ କୌଣସି ସମୟରେ ସ୍ଵାମୀଙ୍କର ସାମାନ୍ୟ ଦେଖାଶୁଣା କରିବାକୁ ଚାହିଁନାହିଁ । ସେ ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଧରି ନିଜକୁ ସଜାଇହେଲେ ବି ସ୍ଵାମୀଙ୍କୁ ଆଡ଼ଆଟ୍‌ରେ ଚାହିଁନାହିଁ । ବଡ଼ପୁଅ ସାଜିଛି ବିଫଳ ରାଜନେତା । ବାପାଙ୍କର ସେବା ନ କରି ମଧ୍ୟ ପିତୃଭକ୍ତ ପ୍ରମାଣ କରିବାର ଫଟ ଉଠାଇଛି । ମଝିଆଁ ପୁଅ ମଦ୍ୟପ ଭାବରେ, ବାପାଙ୍କୁ ମଦ୍ୟପାନ କରିବାକୁ କହିଛି । ମାତାଲ୍ ଭାବରେ ବାପାଙ୍କ ପ୍ରତି ମନଇଚ୍ଛା ବ୍ୟବହାର କରିଛି । ମାତ୍ର ସାନପୁଅ ଯେ କି ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ହେଲା, ତାକୁ ସେ କୁଳାଙ୍ଗାର ବୋଲି ମନେକରୁଥିଲେ, ସେ ହିଁ ହୋଇଛି ବଞ୍ଚିବାର ସାହାରା। ସେ ସାନପୁଅର ପ୍ରେରଣାରେ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ନିକଟରେ ଶରଣାପନ୍ନ ହୋଇଥାଏ ।

Question ୪।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ଦ୍ଵିତୀୟ ପକ୍ଷର ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ଚରିତ୍ର ଚିତ୍ରଣ କର ।
ଉ –
କଥାକାର ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ଜଣେ ଅପୂର୍ବ ଚରିତ୍ରଶିଳ୍ପୀ । ତାଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗଳ୍ପରେ ସେ ଚରିତ୍ରର କଳାକୁଶଳତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥା’ନ୍ତି । ଚରିତ୍ରମାନେ ତାଙ୍କର ମାନସ ସନ୍ତାନ ହୋଇଥିବାରୁ, ସେହି ଚରିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ହିଁ ସେ ନିଜସ୍ଵ ଚିନ୍ତା ଓ ଚେତନାକୁ ପରିପ୍ରକାଶ କରିଥା’ନ୍ତି । ପୁନଶ୍ଚ ସେହି କଳ୍ପିତ ଚରିତ୍ରକୁ ଆଧାର କରି ସମାଜର ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ପ୍ରକାରାନ୍ତରେ ଦର୍ଶାଇଥା’ନ୍ତି । ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପ ‘ପକ୍ଷାଘାତ’ରେ, କଥାକାର ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ଦ୍ଵିତୀୟ ପକ୍ଷର ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଗୌଣ ଚରିତ୍ର ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ହେଁ ତାଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ନାରୀ ମନସ୍ତତ୍ତ୍ଵକୁ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

ନାରୀର ହୃଦୟକୁ ଜିତିବା ଓ ମନକୁ ଆପଣେଇବାପାଇଁ ପୁରୁଷ ସବୁବେଳେ ଚେଷ୍ଟାକରେ । ମାତ୍ର ସେଥ‌ିରେ ସେ ସଫଳ ହୁଏନାହିଁ । ନାରୀ ହୋଇଯାଏ ଆହୁରି ରହସ୍ୟମୟୀ । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ତିନି ତିନିଟି ପୁଅ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଦ୍ବିତୀୟ ସ୍ତ୍ରୀ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ସ୍ତ୍ରୀଟି ତାଙ୍କ ବୟସଠାରୁ ପନ୍ଦର ବର୍ଷ ସାନ । ମାତ୍ର ସେ ଅର୍ଥ ଓ ପଦବୀ ବଳରେ, ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ କରି ଜୀବନକୁ ଉପଭୋଗ କରିବାକୁ ଚାହିଁଥିଲେ । ବିବାହବେଳେ ସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କର ଥିଲେ ଲଜ୍ଜାବତୀ ଓ ମଫସଲୀ । ତେଣୁ ଏକା ଖଟରେ ଶୋଇଲେ ମଧ୍ୟ, ସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କର ପଡ଼ିରହୁଥିଲେ ନିସ୍ପୃହ ଭାବରେ ଖଣ୍ଡେ କାଠଭଳି । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ନିଜ ଚଳଣିକୁ ସରସ ସୁନ୍ଦର କରିବାପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଦେହ ଓ ମନରେ ଆଧୁନିକା କରାଇଲେ । ଫଳରେ ସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କର ଆଉ ଅଧୀନରେ ରହିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ନାହିଁ ।

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ସ୍ୱେଚ୍ଛାଚାରିଣୀ । ସ୍ଵାମୀଙ୍କର ଅସାମର୍ଥ୍ୟର ସୁଯୋଗ ନେଇ ସେ ମଟର ନେଇ ସବୁବେଳେ ସହରରେ ବୁଲିଲେ । ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉପଭୋଗ କଲେ । ସବୁବେଳେ ବିଳମ୍ବିତ ରାତ୍ରିରେ ଘରକୁ ଫେରିଲେ ମଧ୍ୟ, ତାଙ୍କଠାରେ ପତ୍ନୀସୁଲଭ ଶାଳୀନତା ସାମାନ୍ୟ ଭାବେ ନ ଥିଲା । ବରଂ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଅଭିଯୋଗ କଲେ ଅନେକ ପ୍ରକାର ସତମିଛ କଥା କହି, କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ନିଜକୁ ଦୂରେଇ ନେଉଥଲେ । ଏପରିକି ବାଦାନୁବାଦ ହେଲେ, ସ୍ଵାମୀଙ୍କୁ ଦୋଷାରୋପ କରି କହୁଥିଲେ, ‘କିଏ କହିଥିଲା ମୋତେ ବାହାରିବାକୁ, ସମସ୍ତଙ୍କ ସହିତ ମିଶିବାକୁ, ମଦ ଖାଇବାକୁ, ଶୁଣେ ? ବର୍ତ୍ତମାନ କାହିଁକି ମୋତେ ଭାଗବତ ଶୁଣାଇଚ ? ମୋତେ ଯଦି କେବଳ ପୁତ୍ରାର୍ଥେ ଭାର୍ଯ୍ୟା କରିଥାଆନ୍ତ କଥା ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଆନ୍ତା । ତୁମେ କଲ ମୋତେ ତୁମର ……. ତୁମେ ବୁଢ଼ା, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ନୁହେଁ, ତୁମକୁ କହିଥିଲି, ନାରୀର ଇଚ୍ଛା ଯଦି ଜାଣ, ସମ୍ଭାଳି ପାରିବ ନାହିଁ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ।’’ ଏଭଳି ଉକ୍ତିରୁ ଜଣେ ଭ୍ରଷ୍ଟା ନାରୀର ମାନସିକତାକୁ ଅନୁମାନ କରିହୁଏ ।

ସ୍ଵାମୀ ପକ୍ଷାଘାତରେ ପଡ଼ିଥିଲେ ବି, ସ୍ତ୍ରୀ ହିସାବରେ ସ୍ଵାମୀଙ୍କର ସେବା ତ ଦୂରର କଥା, ବରଂ ଆଡ଼ଆସ୍‌ ସୁଦ୍ଧା ସେ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ । ବରଂ ବାହାରକୁ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଧରି ସଜବାଜ ହୁଅନ୍ତି । ଗୁଣୁଗୁଣୁ ଗୀତ ଗାଇ ଅତର ସୁଗନ୍ଧରେ ନିଜକୁ ସୁଗନ୍ଧିତ କରାନ୍ତି । ବାହାରକୁ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ମୁଣା ହଲାଇ ଚାଲିଗଲାବେଳେ, ତାଙ୍କର ଯେ ସ୍ଵାମୀ ଅଛନ୍ତି, ସେ ତାହା ଭୁଲିଯାଆନ୍ତି ।

ଗାଳ୍ପିକ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ଦ୍ଵିତୀୟ ପକ୍ଷର ସ୍ତ୍ରୀ ଚରିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଜଣେ ସ୍ୱେଚ୍ଛାଚାରିଣୀ ନାରୀର ମାନସିକତାକୁ ଦେଖାଉଛନ୍ତି ।

Question ୫।
‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପର ସାର୍ଥକତା ନିରୂପଣ କର ।
ଉ –
ଆଧୁନିକ ଗଦ୍ୟସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ୟତମ ବଳିଷ୍ଠ ବିଭାଗ ହେଉଛି କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ । ଏହି ବିଭାଗଟି ଯେପରି କଳାତ୍ମକ ଓ ଉପଭୋଗ୍ୟ, ସେହି ପରିମାଣରେ ବୁଦ୍ଧିଦୀପ୍ତ ।

ସୁବିସ୍ତୃତ ଜୀବନ ପ୍ରବାହ ମଧ୍ୟରୁ ଯେଉଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମୁହୂର୍ଭଟି ମଣିଷ ହୃଦୟରେ ଗଭୀର ରେଖାପାତ କରେ, ସେହି ସ୍ମରଣୀୟ ମୁହୂର୍ତ୍ତଟିକୁ ଚକିତ ଉଦ୍ଭାସିତ କରିବା କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ଧର୍ମ । ଗଳ୍ପ ହେଉଛି ଗୋଟିଏ ରସଘନ ନିବିଡ଼ ମୁହୂର୍ତ୍ତର ପକାଇ ପାରେନାହିଁ । କେତୋଟି ମୁହୂର୍ଭ ଗଭୀର ଭାବରେ ହୃଦୟରେ ଛାପ ପକାଇଥାଏ । ସେହି ଗଭୀର ପ୍ରଭାବକୁ ଧରିରଖେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ । କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ବ୍ୟାପ୍ତି ନାହିଁ ସତ, ମାତ୍ର ଅଛି ଦୀପ୍ତି l ସେହି ଦୀପ୍ତି ସମଗ୍ର ଜୀବନସଭାକୁ ଆଲୋକିତ କରିଦିଏ ।

‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଗଳ୍ପର ଆରମ୍ଭ ନାଟକୀୟ । ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସେଟିଂରେ ନାଟକ ଅଭିନୀତ ହେଲାଭଳି, ଏଥରେ ବାହାର ବାରଣ୍ଡାରେ ପଡ଼ିଥିବା ଖଟ ଉପରେ ଗଳ୍ପନାୟକ ତେଲଚିକିଟା ତକିଆ ଦେଇ, କାନ୍ଥକୁ ଆଉଜି ପଡ଼ିରହିଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଉଠିବାର କିମ୍ବା କଥା କହିବାର କୌଣସି ଶକ୍ତି ନ ଥାଏ । ବଲ ବଲ କରି ଆକାଶକୁ ଚାହିଁ ପାନ ପାକୁଳି କରୁଥା’ନ୍ତି । ସେହି ଅବସରରେ ମୁଖ୍ୟ ଚରିତ୍ର ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ଅତୀତ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଓ ପରିଣତିକୁ ଦେଖାଇ ଦିଆଯାଇଛି । ଗଳ୍ପର ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଭାବଧାରା ବର୍ଣ୍ଣିତ ।

ଗଳ୍ପର କାହାଣୀ ବା କଥାବସ୍ତୁ ସ୍ଵଳ୍ପ । ମାତ୍ର ସେଥ‌ିରେ କଥାକାର ଜଣେ କ୍ଷମତା ମଦମତ୍ତ, ପଦବୀସର୍ବସ୍ଵ ମଣିଷର କରୁଣ ପରିଣତିକୁ ଦେଖାଇଛନ୍ତି । ଜୀବନରେ ଜଣେ ଯାହା କରେ, ପ୍ରତିବଦଳରେ ସେହିଭଳି ସୁଖ ବା ଦୁଃଖ ଭୋଗ କରେ । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ପରିବାର ପ୍ରତି ଯେଉଁ ଅବହେଳା କରିଛନ୍ତି, ପରିଣତିରେ ସେହିଭଳି ଦୁଃଖ ପାଇଛନ୍ତି । କୃତକର୍ମ ପାଇଁ ଅନୁତାପ କରି ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ହାତ ଯୋଡ଼ିଛନ୍ତି ।

ଗଳ୍ପଟିର ସ୍ଵଳ୍ପସଂଖ୍ୟକ ଚରିତ୍ର ବର୍ଣ୍ଣନା ରହିଛି । ମୁଖ୍ୟ ଚରିତ୍ର ହେଉଛନ୍ତି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ । ସେହି ମୁଖ୍ୟ ଚରିତ୍ରକୁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଦେଖାଇବାପାଇଁ ଏଥୁରେ ବିଫଳ ରାଜନେତା ବଡ଼ପୁଅ, ମଦ୍ୟପ ମଝିଆଁ ପୁଅ, ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ସାନପୁଅ ଓ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରିଣୀ ଦ୍ୱିତୀୟ ପତ୍ନୀଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ନିଜ ଜୀବନର ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପାଇଁ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଯେ ଦାୟୀ ହାତ ପ୍ରମାଣ କରାଯାଇଛି ।

ସହଜ, ସରଳ, ଏକମୁଖୀ ଘଟଣାକୁ ନେଇ ଗଛଟି ଆଗେଇ ଚାଲିଛି । ଗଳ୍ପର ବର୍ଣ୍ଣନାପାଟବତା ଅତ୍ୟନ୍ତ ସ୍ପଷ୍ଟ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇ, ତାହାର କଳାତ୍ମକ ପରିପ୍ରକାଶକୁ ଦ୍ବିଗୁଣିତ କରାଯାଇଛି । ଗଳ୍ପର ଶେଷରେ ଗାଳ୍ପିକ ଯାହା କହିବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି, ତାହା ହିଁ ଚରିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ।

ଏସବୁ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବିଚାର କରି ଦେଖୁଲେ, ‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଏକ ସାର୍ଥକ ଗଳ୍ପ ।

ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପର ସୃଷ୍ଟି ଓ ସମ୍ଭାବନା :

ଆବହମାନ କାଳରୁ ଗଳ୍ପର କାନ୍ତକୋମଳ ସ୍ପର୍ଶରେ ମାନବ ପ୍ରାଣ ଚିର ଦ୍ରବୀଭୂତ । ଗଳ୍ପ କହିବା ଓ ଶୁଣିବା ମାନବର ଅନ୍ତରାତ୍ମାର ଚିର ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି । ଏହି କହିବା ଓ ଶୁଣିବାକୁ ନେଇ କଳାପାଟବତାର କାଳ୍ପନିକ ଗତିସ୍ରୋତରେ ଗଳ୍ପକଳାର ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ ଘଟିଥାଏ । ବିଶ୍ବର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ ସହ ତାଳ ଦେଇ ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ ସାହିତ୍ୟ ମଧ୍ଯ ତା’ର ଗତାନୁଗତିକତାରେ ନିତ୍ୟ ଧାବମାନ । ଏହି କହିବା ଶୁଣିବାକୁ ନେଇ ସମାଜ, ସଂସ୍କୃତି ସହ ମାନବ ମନୋରାଜ୍ୟର ରହସ୍ୟମୟ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିମାନ ଗଳ୍ପକଳାର ସହଜ ସ୍ଵାଭାବିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ଅତି ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ପରିସ୍ଫୁଟିତ ହୋଇଥାଏ । ପାରିମ୍ପରିକ ଭାବେ ଯାହା ଆଈମା’ କାହାଣୀ ବୁଢ଼ୀ ଅସୁରୁଣୀ କଥା ଓ ରାଜପୁତ୍ର ରାଜକନ୍ୟାଙ୍କ ଜୀବନର ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲା ସମୟ ସ୍ରୋତରେ ତାହା ଆଧୁନିକ ଜୀବନର ବ୍ୟସ୍ତବହୁଳ ଜୀବନଚର୍ଯ୍ୟାକୁ ନେଇ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ମାଧ୍ୟମରେ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇଉଠିଲା ।

ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ ସିନ୍ଧୁର ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିର ଆଦର୍ଶ ନେଇ ଆଧୁନିକ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ଆଧୁନିକ ଜୀବନର ଜଞ୍ଜାଳ ଯନ୍ତ୍ରଣା ମାନସିକତାରେ ଆଶ୍ବସ୍ତିକରତାର ସ୍ନିଗ୍‌ଧ ପ୍ରଲେପ ଦେବାପାଇଁ ପ୍ରୟାସରତ । ଆଧୁନିକ ମାନବର ଘଟଣାବହୁଳ ଜୀବନକୁ ଦଣ୍ଡାୟମାନ । ପରିସର ସ୍ଵଳ୍ପ ହେଲେହେଁ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିର ଚମତ୍କାରିତାରେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର କଳେବର ଚିର ରସୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ । ସୀମିତ କଳେବର ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରକାଶଭଙ୍ଗୀର ତନ୍ମୟତା ଓ ସାବଳୀଳ ଶବ୍ଦ ସଂଯୋଜନା ମଧ୍ୟରେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ, ସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଭାଗଠାରୁ ସମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଅଟେ । ମୁହୂର୍ଭସର୍ବସ୍ଵ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଉପରେ ମାନବ ଜୀବନର ଶାଶ୍ଵତ ସତ୍ୟକୁ ଉପସ୍ଥାପନା କରିବାର ବିଶେଷତ୍ଵ ନେଇ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ସାର୍ଥକତା ସୁଦୂରପ୍ରସାରୀ । ସ୍ଵଳ୍ପ ପରିସର ମଧ୍ୟରେ ଅନନ୍ତ ସମ୍ଭାବନାର ସ୍ରୋତକୁ ଉଦ୍‌ଘାଟନ କରି କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ସୃଜନୀକଳାର ଏକ ମହନୀୟ ଭୂମିକାକୁ ଚରିତାର୍ଥ କରିଥାଏ ।

ଛୋଟ ଘଟଣାପ୍ରବାହ, ମାନବ ପ୍ରାଣର କ୍ଷୁଦ୍ର ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି ଅତି ସହଜ ସରଳ ଭାବରେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ଅବୟବ ମାଧ୍ୟମରେ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରି ଅଗଣିତ ପାଠକକୁ ଚମତ୍କୃତ କରିଦିଏ । ଜୀବନର ଓ ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ ବିଭାଗ ଉପରେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ମନ୍ମୟ ପରିପ୍ରକାଶ ସହଜସିଦ୍ଧ ଅଟେ । ଇତିହାସଠାରୁ ରାଜନୀତି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତଥା ପୌରାଣିକରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଜୀବନଚର୍ଯ୍ୟାର ପରିସ୍ ମଧ୍ଯରେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ପରିସର ନିତ୍ୟନୂତନ ବର୍ଷବିଭାରେ ତରଙ୍ଗାୟିତ ହୋଇପାରେ ।

ବର୍ତ୍ତମାନ ସାମଜରେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ପରିସର ବହୁବର୍ଷା । ଆଦର୍ଶବାଦୀ, ବାସ୍ତବବାଦୀ, ଘଟଣାପ୍ରଧାନ, ଚରିତ୍ରପ୍ରଧାନ, ସ୍ଥିତିବାଦୀ ଚେତନା ତଥା ଅଣୁଧର୍ମୀ ଓ ଆଭାସଧର୍ମୀ ଭିଭିରେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ପରିସ୍ ଅଭିନବ ଚମତ୍କାରିତାରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ଅଟେ । ମନସ୍ତତ୍ତ୍ଵ, ସାଙ୍କେତିକତା, ଆଭାସଧର୍ମୀ, ମାନବଧର୍ମୀ ଅତିବାସ୍ତବିକତାକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଆଧୁନିକ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ଅବୟବ ବିଚିତ୍ରବର୍ଣ୍ଣା ବିଭାରେ ଭାସ୍ଵରମୟ ହୋଇଉଠିଛି । ତେଣୁ ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପର ସୃଷ୍ଟି ରହସ୍ୟରୁ ଏହାର ସମ୍ଭାବନା ବହୁ ଗୁଣରେ ସୁଦୂରପ୍ରସାରୀ ।

ଲେଖନୀ ସ୍ପର୍ଶରେ ଆଧୁନିକ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ଆଧୁନିକ ଜୀବନର ନବୀନ ସଂଜୀବନୀ ମନ୍ତ୍ରରେ ସମୃଦ୍ଧିସମ୍ପନ୍ନ ହୋଇପାରିଛି । ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ବାର୍ତ୍ତାବହ ଭାବରେ ଯେଉଁ ସ୍ୱନାମଧନ୍ୟ ପ୍ରବାଦପୁରୁଷମାନେ ଅଗ୍ରଦୂତ ସାଜିଥିଲେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯଥାକ୍ରମେ କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟ, ଭକ୍ତକବି ମଦୁସୂଦନ ରାଓ ଓ ସ୍ଵଭାବକବି ଗଙ୍ଗାଧର ଲଭିଲା । ‘ରେବତୀ କୁ ବାଦ୍ ଦେଲେ ଗାଳ୍ପିକ ଫକୀରମୋହନ ଧୂଳିଆବାବା, ପେଟେଣ୍ଟ ମେଡ଼ିସିନ୍, ସଭ୍ୟ ଜମିଦାର, ବୀରେଇ ବିଶ୍ଵାଳ, ରାଣ୍ଡିପୁଅ ଅନନ୍ତା ପ୍ରଭୃତି କୋଡ଼ିଏଟି କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ସ୍ରଷ୍ଟା ଥିଲେ ।

ହୋଇଥିଲା । ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ନନ୍ଦ ସତୀବଟ, ତେନ୍ତୁଳିଆ ପୀର, ନଚିକେତା ଓ ଆହତ ପକ୍ଷୀ ପ୍ରଭୃତି କେତୋଟି ଗଳ୍ପକୁ ନେଇ ଏକ ‘ଗଳ୍ପଗ୍ରନ୍ଥ’ର ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ସେହପରି ଦୟାନିଧି ମିଶ୍ର ପ୍ରଦୀପ, ନିର୍ବାଣ, ଶାନ୍ତି, ଆକର୍ଷଣ ପ୍ରଭୃତି କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପମାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ଗାଳ୍ପିକ ଦିବ୍ୟସିଂହ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ମଧ୍ୟ ଏହି ସମୟରେ ଗୟାଶ୍ରାଦ୍ଧ, ଅମୃତ କଙ୍କଡ଼ା, ହିସାବ ନିକାଶ, ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରଭୃତି ଗଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ତେବେ ସମୟର ଆହ୍ଵାନକୁ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଗଳ୍ପିକ ଭାବରେ ସଙ୍କେତ ସୃଷ୍ଟି କଲା । ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତଙ୍କ ଲେଖନୀ ମୁନରେ ବୁଢ଼ାଶଙ୍ଖାରି, ପ୍ରତିବାଦ, ପରୀକ୍ଷାଫଳ, ପ୍ରଜାପତିଙ୍କୁ ଅଭିଶାପ ସ୍ଵାଗତ ଜଣାଇଲା ।

କାନ୍ତକବିଙ୍କ ପରେ ଓଡ଼ିଆ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ଶ୍ରୀବୃଦ୍ଧି ସାଧନ ପାଇଁ ବହୁ ଯଶସ୍ୱୀ ଗଳ୍ପକାରମାନେ ଆଗେଇ ଆସିଥିଲେ । ଲେଖନୀ ମୁନରେ ଭାସ୍ଵରିତ ହୋଇଉଠିଲା ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରେବା ରାୟ, ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି, ଦାଶରଥ୍ ମହାପାତ୍ର, ଥିଲା । ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ନବଜାଗରଣର ଉଷା କାଳରେ ପଣ୍ଡିତ ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର ଓ ତାଙ୍କର ଛାତ୍ର ଗୋଦାବରୀଶ ମହାପାତ୍ରଙ୍କର ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ ସାହିତ୍ୟକୁ ଅନନ୍ୟ ଅବଦାନ ଥିଲା। ପଣ୍ଡିତ ମିଶ୍ରଙ୍କର ଲେଖନୀ ସଂଯତ ଓ ସ୍ଥିତପ୍ରଜ୍ଞ କରିଥିଲେ ।

ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟାକୁ ନେଇ ଗାଳ୍ପିକମାନେ ଗଳ୍ପ ରଚନା କଲେ । ବିଶେଷକରି ମାର୍କସ୍ଵାଦୀ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ନେଇ କଥାକାର ଭଗବତୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ଚାଞ୍ଚଲ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କଲେ । ଲେଖକଙ୍କର ‘ଶିକାର’ ଗଳ୍ପଟି ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ ସାହିରେ ଏକ ଆଲୋଡ଼ନ ସୃଷ୍ଟି କଲା । ଗାଳ୍ପିକ ମନୋଜ ଦାସ, ଅନନ୍ତ ପଟ୍ଟନାୟକ ପ୍ରଭୃତି ଏହି ଚିନ୍ତା ଓ ଚେତନାର ଅନୁବର୍ତୀ ହୋଇ ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ ସାହିତ୍ୟକୁ ନୂତନ ଦିଗ୍‌ଦର୍ଶନ ଦେଲେ ।

ମାର୍କସ୍‌ବାଦ ସାଙ୍ଗକୁ ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସବୁଜ ଚେତନାର ମଧ୍ୟ ଆବିର୍ଭାବ ହେଲା। ଏହି ଶ୍ରେଣୀୟ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବହୁ ପ୍ରବୀଣ ଓ ନବୀନ ଗାଳ୍ପିକବୃନ୍ଦଙ୍କର ଅଭ୍ୟୁଦୟ ହେଲା । ପତି, ବ୍ରହ୍ମାନନ୍ଦ ପଣ୍ଡା, ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ପାଟଶାଣୀ, ବିଭୁତି ପଟ୍ଟନାୟକ, ପ୍ରତିଭା ରାୟ, ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି ପ୍ରଭୃତି କୋଡ଼ିଏଟି କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ସ୍ରଷ୍ଟା ଥିଲେ ।

ବିଶେଷକରି କଥାକାର ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, କିଶୋରୀଚରଣ ଦାସ ଓ ମନୋଜ ଦାସଙ୍କ ଲେଖନୀର ଚମତ୍କାରିତା ଏକମାତ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପ ସାହିତ୍ୟରେ ସୀମାବଦ୍ଧ ନ ହୋଇ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସ୍ତରକୁ ସ୍ପର୍ଶ କଲା । ତେଣୁ ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପର ସୃଷ୍ଟି ଘର ଅଗଣାର ଆଈମା’ ମୁହଁରୁ ଅୟମାରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସମୟର ଦୁର୍ବାର ସ୍ରୋତରେ ତାହାର ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଓଡ଼ିଆ ଗଳ୍ପସମୂହ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର କୃତ୍ବବିଦ୍ୟ ଗଳ୍ପକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଗୌରବର ଦିଗ୍‌ଦର୍ଶନ ଦେବାରେ ସର୍ବସମର୍ଥ କୃତିତ୍ଵମୟ ସମ୍ଭାବନା ବିଶ୍ବର ବିଭିନ୍ନ ଗଳ୍ପ ସାହିତ୍ୟ ସହ ସମାନ ଭାବରେ ପାଦ ମିଳାଇ ବିଜୟଶ୍ରୀମଣ୍ଡିତ ହୋଇପାରିଛି । କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ ।

ଗାଳ୍ପିକ ପରିଚିତି :

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର ତାଙ୍କର ସରସ୍ଵତ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ସ୍ୱନାମଧନ୍ୟ । ଯାଜପୁର ଜିଲ୍ଲାର ପୁରୁଷୋତ୍ତମପୁରର ବରୁଆଠାରେ ୧୯୧୫ ମସିହାରେ ଗାଳ୍ପିକ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଓ ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ତାଙ୍କର ଦେହାବସାନ ହୋଇଥିଲା । ଓଡ଼ିଆ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ରଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେ ନିଜର ଦକ୍ଷତାକୁ ପ୍ରତିପାଦନ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦିଗ ପ୍ରତି ସେ ଉଦାସୀନ ନଥିଲେ । ‘ଚନ୍ଦ୍ର ଓ ଚମ୍ପା’ ତାଙ୍କର ଏକ ଅପୂର୍ବ ଉପନ୍ୟାସ ଯାହା ପାଠକୀୟ ସ୍ଵୀକୃତି ଅନାୟାସରେ ଲାଭ କରିପାରିଛି । ତେବେ ଗଳ୍ପ ଓ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ରଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଲେଖକଙ୍କର ସୃଷ୍ଟିର ପରିଧ୍ ସୁଦୂରପ୍ରସାରୀ ।

ଲେଖକଙ୍କର ରଚନାରେ ସାମାଜିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଭାବଧାରାର ତ୍ରିବେଣୀ ସଙ୍ଗମ ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହୁଏ । ବିଶେଷକରି ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତାକୁ ଲେଖକ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମାନବିକତା ଓ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତାକୁ ସେ ଗୋଟିଏ କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ଉପରେ ସମ୍ମିଳିତ କରିବାପାଇଁ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ସୃଷ୍ଟିମାନଙ୍କରେ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରତ ରହିଛନ୍ତି । ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା ଓ ମାନବିକତାକୁ ଅଭେଦ ଓ ଅବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବରେ ପରିକଳ୍ପନା କରି କଲମ ଚଳାଇଛନ୍ତି । ଆଧ୍ୟାତ୍ମ ବୃତ୍ତର ଅନୁଶୀଳନ କଲେ ମାନବିକତା ଯେ ଆପଣାଛାଏଁ ଅଙ୍କୁରିତ ହୋଇଉଠେ, ଏହି ଚିରନ୍ତନ ସତ୍ୟକୁ ଗାଳ୍ପିକ ପାଠକ ସମ୍ମୁଖରେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ମତରେ ମାନବ ଅନ୍ତରର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ସଦ୍‌ଗୁଣ, ନୈତିକତା, ବିବେକଶୀଳତା ଓ ସହୃଦୟତା ହିଁ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତାର ସ୍ଵରୂପ ଯାହା ପରୋକ୍ଷରେ ମାନବିକତାକୁ ପରିମାର୍ଜିତ କରିଥାଏ । ଲେଖକ ଏହି ଚିରନ୍ତନୀ ସତ୍ୟକୁ ପ୍ରାୟତଃ ତାଙ୍କୁର ସାରସ୍ଵତ କୃତିମାନଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ପାଠକ ସମ୍ମୁଖରେ କରିଛନ୍ତି ।

ଲେଖକଙ୍କର ସାରସ୍ଵତ ସୃଷ୍ଟିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗଳ୍ପ ସଙ୍କଳନ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଆସିଛି । ସେହି ସଙ୍କଳନମାନ ଯଥାକ୍ରମେ ‘ସ୍ଵପ୍ନସିଦ୍ଧ’ (୧୯୬୦), ‘ଅସୀମ’ (୧୯୬୧), ‘ପାଷାଣର ପ୍ରାଣ’ (୧୯୬୧), ‘ବଟମହାପୁରୁ ଓ ମହାପୁରୁଷବାଗ’ (୧୯୬୩), ‘ନରଛଞ୍ଚାଣ’ ଓ ‘କୀର୍ତିଯସ୍ୟ’ । ଏହି ସମସ୍ତ ଗଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ସଙ୍କଳନ ଆକାରରେ ‘ମିତ୍ରକଳ୍ପ’ (୧୯୭୯) ଓ ‘ମିତ୍ରଗଳ୍ପ’ (୧୯୮୦)ରେ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଛି । ଏତଦ୍‌ବ୍ୟତୀତ ଗାଳ୍ପିକଙ୍କର ରମ୍ୟରଚନା ଓ ଲଳିତ ନିବନ୍ଧମାନ ‘ଏଣୁଶ୍ଚ ତେଣୁଶ୍ଚ’ ନାମକ ପୁସ୍ତକରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଅଛି । ଆଲୋଚ୍ୟ ଗଳ୍ପଟି – ୨’ ଗ୍ରନ୍ଥରୁ ଆନୀତ ।

ଗଳ୍ପର ସାରକଥା :

‘ପକ୍ଷାଘାତ’ ଏକ ଆତ୍ମବିଶ୍ଳେଷଣାତ୍ମକ ଗଳ୍ପ । ମଣିଷ ବୟସ ଥିଲାବେଳେ, କ୍ଷମତା ଥିଲାବେଳେ ଅନେକ ପ୍ରକାର ପ୍ରତିପରି ଜାହିର୍ କରେ । କାହାକୁ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଦେବାକୁ ଚାହେଁ ନାହିଁ । ଅକରଣୀୟ କାମ କରିବସେ । କ୍ଷମତା ମଦମତ୍ତରେ ଜୀବନକୁ ଉପଭୋଗ କରିଯାଏ । ଜୁଆରରେ ନିଶ୍ଚୟ ଭଟ୍ଟା ଆସିଲା ପରି, ଯେତେବେଳେ ବୟସ ଚାଲିଯାଏ, କ୍ଷମତା ହାତଛଡ଼ା ହୋଇଯାଏ, ସେତେବେଳେ ସେ ନିଜକୁ ଅତି ନିଃସ୍ବ ମନେକରେ । ପୁଣି ସେହି ସମୟରେ ମଣିଷଟି ଯଦି ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଯାଏ, ସେହି ସମୟରେ ବଞ୍ଚିବା ତା ପାଇଁ ଦୁର୍ବିସହ ହୋଇପଡ଼େ । ବିବେକର ଜାଣୀ ଶୁଣିଲାବେଳକୁ ବହୁତ ଡେରି ହୋଇଯାଇଥାଏ । ଗଛଟିରେ ଗାଳ୍ପିକ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର କଳ୍ପିତ ଚରିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ କହିଛନ୍ତି, କ୍ଷମତା, ଅର୍ଥ, ପ୍ରତିପରି ମଣିଷକୁ ବିପଥଗାମୀ କରିଥାଏ । ଏହାର ରିପୁଗୁଡ଼ିକୁ ସେ ଠିକ୍ ଭାବରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିପାରେ ନାହିଁ । ଫଳରେ ଜୀବନ ହତାଶମୟ ହୋଇଯାଏ । ଗଡ଼ିଗଲା ସମୟ ପାଇଁ ମନରେ ଅନୁତାପ ଆସେ, ମାତ୍ର କର୍ମଫଳ ଭୋଗ କରିବାକୁ ହୋଇଥାଏ ।

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ କଚେରିରେ ହାକିମ ଥିଲେ । ଦୀର୍ଘ ତିରିଶ ବର୍ଷଧରି ଚାକିରି କରି ସେ ପେନ୍‌ସନ୍‌ ନେଲେ । ସେ ଚାକିରି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଖୁବ୍ ତଳସ୍ତରରୁ । କିନ୍ତୁ ନିଜ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ, ନିଜର ବୁଦ୍ଧି ବଳରେ ସେ ତଳସ୍ତରରୁ ଉପରସ୍ତର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାକିରିର ସୀମା ବଢ଼ାଇଥିଲେ । ସୁତରାଂ ଚାକିରି ଶେଷବେଳକୁ ସେ ଅତି ଉଚ୍ଚ ଆସନର ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ । ସେହି ଚାକିରି ଜୀବନରେ କ୍ଷମତା, ପ୍ରତିପରି, ସମ୍ମାନ ଓ ଅର୍ଥ ପ୍ରଚୁର ଭାବେ ପାଇଥିଲେ । ପେନ୍‌ସନ୍‌ ନେବା ପରେ ସେ ଅତି ସାଧାରଣ ମଣିଷ ପାଲଟି ଯାଇଥିଲେ । ଚାକିରି ସମୟରେ ସେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ହାକିମ ଥିଲେ । ସେଥ‌ିପାଇଁ ସବୁବେଳେ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପାଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଅବସର ନେଲା ପରେ ତାଙ୍କୁ କେହି ଆଡ଼ଆଖିରେ ମଧ୍ୟ ଚାହିଁ ନ ଥିଲେ । ଅତୀତର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ମନ ବ୍ୟାକୁଳ ହୋଇଉଠିଥିଲା । ଖୁବ୍ ମାନସିକ ଯନ୍ତ୍ରଣାରେ ଥାଇ, ଅବସର ନେବାର ତିନି ଦିନ ପରେ, ବାହାରକୁ ଯିବାବେଳେ ତାଙ୍କର ଗୋଡ଼ ଖସିଯାଇଥିଲା ଓ ସେ ପଡ଼ିଯାଇଥିଲେ । ସେହି ପଡ଼ିଯିବା ପରେ ତାଙ୍କର ଗୋଡ଼ ଚଳିଲା ନାହିଁ କିମ୍ବା କାହାକୁ ଡାକିବାକୁ ପାଟି ଫିଟିଲା ନାହିଁ । ସେ ହୋଇଗଲେ ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗୀ ।

ପକ୍ଷାଘାତ ରୋଗୀ ହେଲା ପରେ, ତାଙ୍କର ସ୍ଥାନ ସବୁବେଳେ ହେଉଛି, ବାହାର ବାରଣ୍ଡାରେ ପଡ଼ିଥ‌ିବା ଖଟ ଉପରେ । ସେହି ଖଟ ଉପରେ କାନ୍ଥକୁ ଡେରି ହୋଇ ରହିଥା’ନ୍ତି । ପିଠିଆଡ଼େ ଥାଏ, ଗୋଟିଏ ତେଲଚିକିଟା ଛିଣ୍ଡା ତକିଆ । ବଲ ବଲ କରି ସେ କେବଳ ଆକାଶକୁ ଚାହିଁଥା’ନ୍ତି । କାହାକୁ କିଛି କହିବାର ଯୁ’ ନ ଥାଏ । କେତେବେଳେ କାହାର ଇଚ୍ଛା ହେଲେ ଖଣ୍ଡେ ପାନ ଦେଇଯାଏ କିମ୍ବା ତକିଆକୁ ଟିକିଏ ସଜାଡ଼ି ଦେଇ ଯାଇଥାଏ । ଘରର ସବୁଲୋକ ଦେଖେଇ ହେବାକୁ ଯାହାକିଛି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରନ୍ତି, ମାତ୍ର ମାନସିକ ସ୍ତରରେ ସମସ୍ତେ ବିରକ୍ତ ହେଉଥା’ନ୍ତି ।

ଖଟ ଉପରେ ସେ ପଡ଼ି ରହିଥିଲାବେଳେ, ଘରେ ତାଙ୍କର କେହି ନ ଥା’ନ୍ତି । ସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କର ଦ୍ଵିତୀୟ ପକ୍ଷର । ବୟସରେ ପନ୍ଦର ବର୍ଷ ତଫାତ୍ । ବିବାହ ସମୟରେ ସେହି ସ୍ତ୍ରୀ ଲଜ୍ଜାବତୀ ଓ ମଫସଲି ଢଙ୍ଗର ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ତା’କୁ ଆଧୁନିକ ଚଳଣି ସହିତ ପରିଚିତ କରାଇଲେ । ଫଳରେ ସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କର ଦେହରେ ମନରେ ଆଧୁନିକା ହୋଇଗଲେ । ମଟର ନେଇ ସେ ସବୁବେଳେ ବାହାରେ ବୁଲୁଥିଲେ ଏବଂ ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ ଘରକୁ ଫେରୁଥିଲେ । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବ୍ୟବହାର ନେଇ ଅନୁତାପ କରୁଥିଲେ । ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ସେ ଆଧୁନିକା କରାଇଥିବାରୁ, ସେ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରିଣୀ ହୋଇଛି ବୋଲି ଭାବୁଥିଲେ ।

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ତିନୋଟି ପୁଅ ଅଛନ୍ତି । ମାତ୍ର କେହି ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଯତ୍ନବାନ୍ ନୁହଁନ୍ତି । ତାଙ୍କ ପାଟିରୁ ପାନ ସରିଗଲେ ମଧ୍ୟ, କେହି ମନ ଜାଣି ପାନ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ । ସେ ଜୀବନରେ ବହୁ ଅର୍ଥ ରୋଜଗାର କରି ଅଟ୍ଟାଳିକା ପରି ଘର କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ପଡ଼ିଥା’ନ୍ତି ଗୁହାଳକୁ ଲାଗିଥିବା ପିଣ୍ଡା ଉପରେ । ସ୍ତ୍ରୀ ବାହାରକୁ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଧରି ସଜ ହେଲେ ବି, ତାଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଥରେ ହେଲେ ଚାହାନ୍ତି ନାହିଁ । ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଦେଖି ତାଙ୍କର ଦେହ ମନ ଅସହ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ରଣାରେ ଚିତ୍କାର କରିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଚିତ୍କାର କରିପାରୁ ନ ଥିଲେ । କେବଳ ତାଙ୍କ ପାଟିରୁ ଗଁ ଗଁ ଶବ୍ଦ ବାହାରୁଥିଲା ।

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସିଲେ ତାଙ୍କର ବଡ଼ ପୁଅ । ସେ ନେତା ହୋଇନାହାଁନ୍ତି, ମାତ୍ର ନେତା ହେବାପାଇଁ ଅସତ୍ ଉପାୟରେ ପ୍ରଚୁର ଅର୍ଥ ଉପାର୍ଜନ କରୁଛନ୍ତି । ନାନାପ୍ରକାର ପେଞ୍ଚ ଓ କୂଟନୀତି ପ୍ରୟୋଗ କରି ସେ ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ଉପରକୁ ଉଠୁଥିଲେ । ପୁଅ ଆସି ତାଙ୍କ ଗୋଡ଼ ଘଷିଦେବାକୁ ଲାଗିଲେ । ସେହି ସମୟରେ କ୍ୟାମେରାବାଲା ଫଟ ଉଠାଇନେଲେ । ଫଟ ଉଠିସାରିଲା ପରେ, ପୁଆ କାମ ସରିଗଲା ଓ ସେ ହସି ହସି ବାପାଙ୍କଠାରୁ ବିଦାୟ ନେଇଥିଲା । ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଜାଣିଲେ, ପୁଅ ତାଙ୍କର ପିତୃଭକ୍ତ ଫଟ ଉଠାଇବାକୁ ଆସିଥିଲା । ସେହି ପୁଅକୁ ଦେଖି, ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ନିଜ ଚରିତ୍ରକୁ ସମୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ଗାଳ୍ପିକ ଏହାକୁ ବର୍ଣନା କରି ଲେଖିଛନ୍ତି – “ମୁଁ ଯେବେ ଧନଲୋଭରେ ନାନା ଅସଦୁପାୟକୁ ଧରିଥୁଲି, ନାନା କୂଟନୀତିଦ୍ୱାରା ଚାକିରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦ୍ରୁତ ଉପରକୁ ଉଠି ଚାଲିଥିଲି, ଏ ପୁତ୍ର ମୋର ସେଇ ସମୟର, ମୋର ଗୁପ୍ତ ଚରିତ୍ରର ଏକ ପ୍ରାକାଶ୍ୟ ବିଗ୍ରହ ।” ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଜାଣି ପାରିଛନ୍ତି, ଏଥୁରେ ପୁଅର କୌଣସି ଦୋଷ ନାହିଁ । ଅନୁତାପରେ ତାଙ୍କ ଆଖିରୁ ଲୁହ ଝରି ଯାଉଥିଲା । ସେ କିଛି କହିନପାରି କେବଳ ଗଁ ଗଁ ହେଉଥିଲେ ।

ଏହି ସମୟରେ ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲା ମଝିଆଁ ପୁଅ । ହାତରେ ମଦ ବୋତଲ ଧରି ଟଳି ଟଳି ସେ ଆସିଥିଲା । ମାତାଲ ଅବସ୍ଥାରେ ବାପାଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ ଜଣାଇଥିଲା । ସକାଳୁ ସକାଳୁ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ବୋତଲ ପିଇଛି ବୋଲି କହିଥିଲା । ବାପାଙ୍କୁ ପିଇବାପାଇଁ ମଦ ଯାଚିଥିଲା। ସେହି ପୁଅକୁ ଦେଖ୍ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ନିଜର ଅତୀତକୁ ମନେ ପକାଇଥିଲେ । ସେ କିପରି ମଦ୍ୟପାନ କରି ମାତାଲ ହେଉଥିଲେ । ସେ ସମୟରେ ନିଜର କ୍ଷମତା ଜାହିର୍ କରି କହୁଥିଲେ, ମଦ ପିଇବା କିଛି ଖରାପ ନୁହେଁ । ସଭ୍ୟଦେଶରେ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟମାନେ ଏକାଠି ମଦ୍ୟପାନ କରିଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଏଭଳି ଅନୁଚିନ୍ତାର ପରିପ୍ରକାଶ ହେଉଛି ମଝିଆଁ ପୁଅ । ଅନୁତାପର ଅଗ୍ନିରେ ସେ ଯେପରି ଜଳି ଯାଉଥିଲେ । ନିଜ ହାତରେ ନିଜ ବେକ ଚିପି ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ମାତ୍ର ତାଙ୍କ ହାତରେ ସେଭଳି କରିବାକୁ ସାମର୍ଥ୍ୟ ନ ଥିଲା ।

ଏତେବଡ଼ ଘରେ, ଦୂର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଏକୁଟିଆ ପଡ଼ିରହିଥିଲେ । ଯିଏ ଯାହାର ପ୍ରବୃତ୍ତି ମାର୍ଗ ଧରି ବାହାରକୁ ଯାଇଥିଲେ । ସମସ୍ତେ ଫେରିବେ ବିଳମ୍ବିତ ରାତ୍ରିରେ । ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କୁ ଏକୁଟିଆ ପଡ଼ିରହିବାକୁ ହେଉଥିଲା । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ମନ ତାଙ୍କର ହାହାକାର କରି ଉଠୁଥିଲା । ଗାଳ୍ପିକ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କର ଅସହାୟତା ଓ ଅନୁତାପକୁ ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ଲେଖିଛନ୍ତି, ‘ଦିନ ଥିଲା ଯେବେ ସେ ଦେହର ନାନା କ୍ରିୟାର ଜାତ ନାନା ଇଚ୍ଛାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଉଥିଲେ ଏବଂ ଚରିଚାର୍ଥ କରୁଥିଲେ । ଦେହଦ୍ୱାରା କୌଣସି ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ ନ ହୋଇ ଶୁଦ୍ଧ ଚିନ୍ତା ଯେ ଥାଇପାରେ ସେ କଥା ସ୍ଵୀକାର କରୁନଥିଲେ । ଆଜି ସେ ଭାବୁଛନ୍ତି ପ୍ରଥମଟି ବ୍ୟକ୍ତି ଓ ସମାଜ ପକ୍ଷରେ ଅମଙ୍ଗଳଜନକ, ସଂସକାରକ ଏବଂ ଦ୍ବିତୀୟଟି ଉଭୟଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ମଙ୍ଗଳକାରକ, କିନ୍ତୁ ଲେଡ଼ି ଗୁଡ଼ କହୁଣିକି ଗଡ଼ିଗଲା ପରେ ଆଉ କି ଉପାୟ ଅଛି । ସେ କୌଣସିମତେ, ବହୁ ଯନ୍ତ୍ରଣା ପାଇଲେ ମଧ୍ୟ ଦୁଇ ହାତ ଯୋଡ଼ି ନମସ୍କାର କଲେ ।

ବାପାଙ୍କୁ ନମସ୍କାର ହେଉଥ‌ିବାର ଦେଖି, ସାନପୁଅ ଆନନ୍ଦିତ ହୋଇଥିଲେ । ବାପାଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ, ଭଗବତ୍ ବିଶ୍ଵାସରେ ନିମଜ୍ଜିତ ରହିବାପାଇଁ । ପୁଅକୁ ଦେଖି ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁ ଚିନ୍ତା କରିଥିଲେ, ପୁଅଟି ତାଙ୍କର ମେଧାବୀ ଥିଲା । ମାତ୍ର ପାଠପଢ଼ା ସମୟରେ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା । ପୁଅର ଏଭଳି ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ସେତେବେଳେ ସେ ଲଜ୍ଜିତ ହୋଇଥିଲେ । ପୁଅକୁ କୁଳର କଳଙ୍କ ବୋଲି ମନେକରିଥିଲେ । ଏପରିକି କୌଣସି ସମୟରେ ସାନପୁଅ କଥା ମନେପଡ଼ିଲେ ନିଜେ ଅପମାନିତ ମନେକରୁଥିଲେ । ମାତ୍ର ସେହି ପୁଅ ଅସହାୟ ସମୟରେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଥିଲା ଅଶେଷ ବଳ ଓ ସାଲ୍ଗୁନା ଥିଲା । ତାଙ୍କର ସବୁ ପଶୁ ପ୍ରବୃତ୍ତି ଭିତରେ ଗୋଟିଏ କ୍ଷୀଣ ଶୁଦ୍ଧ ଚିନ୍ତା ରହିଥିଲା, ଯାହାର ପରିପ୍ରକାଶ ହେଉଛି ସାନପୁଅ ।

ପୁଅଟି ବାପାଙ୍କ ପାଖରେ ବସି ଦେହ ଆଉଁସି ଦେଉଥିଲା । ବାପାଙ୍କୁ ବୁଝାଇ କହୁଥିଲା – “କ୍ଷମତା ପ୍ରତିପତ୍ତି ଉଚ୍ଚାସନ ମାନ ସମ୍ମାନ ପାଇବା ପୂର୍ବରୁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଶୋଧନ ଦରକାର; ତାହା ଯାହାର କରିବାର ଇଚ୍ଛା ବା କ୍ଷମତା ନାହିଁ, ସେ ସାଧାରଣ ଲୋକ ଭାବରେ ରହିବା ଉଚିତ । ତା’ ନ ହେଲେ ସେ ଯେତେ ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ ହେଉ ନା କାହିଁକି ସମାଜରେ ଘୋର ଅମଙ୍ଗଳ ହେବ ।”

ପୁଅଠାରୁ ସତ୍ ପରାମର୍ଶ ଶୁଣିସାରିଲା ପରେ, ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କର ଇଚ୍ଛା ହେଉଥିଲା, ପୁଅ ପାଖରେ ଜୀବନରେ କରିଥିବା ସବୁ ଦୋଷକୁ ସ୍ବୀକାର କରିଯିବାପାଇଁ । ମାତ୍ର ଯେତେ ଚେଷ୍ଟା କଲେ ବି, ସେଥ‌ିରେ ସେ ସଫଳ ହୋଇନଥିଲେ । ବରଂ ତାଙ୍କ ଆଖିରୁ ଝରି ଆସୁଥିଲା ଅବାରିତ ଅନୁତାପର ଅଶ୍ରୁ ।

ପୁଅ ବାପାଙ୍କର କଷ୍ଟକୁ ବୁଝିପାରିଥିଲା । ସେ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଇ ବାପାଙ୍କୁ ବୁଝାଇ କହିଥିଲା “ଭୁଲ୍ କିଛି ନାହିଁ, ଅବଶ୍ୟ ଦୈହିକ କ୍ରିୟାରୁ ଜାତ ଇଚ୍ଛାକୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଓ ସ୍ଵାଧୀନତା ଦୋବହିଁ ଅନୀତି । ଯେଉଁ ଅଦ୍ଭୁତ ନିୟମରେ ବା ଯାହାର ଇଚ୍ଛାରେ କୋଟି କୋଟି ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସୃଷ୍ଟିହୋଇ ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ବିଲୟ ହେଉଚି, ତାଙ୍କ ଚିନ୍ତା ହିଁ ଶୁଦ୍ଧ ଚିନ୍ତା । ଆପଣ ସେ ଚିନ୍ତା କରିନାହାଁନ୍ତି ବୋଲି ବ୍ୟସ୍ତ ହୁଅନ୍ତୁ ନାହିଁ, ବର୍ତ୍ତମାନ ମଧ୍ୟ ସମୟ ଅଛି । ଜୀବନର ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାହା ପାଇଁ ବେଳ ରହିଥାଏ ।”

ସାନପୁଅର କଥା ଶୁଣି, ନିଜକୁ ସମୀକ୍ଷା କରୁଥିବା ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନବାବୁଙ୍କ ମନ ପରିତୃପ୍ତରେ ଭରିଯାଇଥିଲା । ଜୀବନର ବାସ୍ତତାକୁ ସେ ଚିହ୍ନିସାରିଲା ପରେ, ପୁଣିଥରେ ବହୁ କଷ୍ଟରେ ହାତଯୋଡ଼ି ଭଗବାନ୍‌ଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ନମସ୍କାର ଜଣାଇଥିଲେ ।

କଠିନ ଶବ୍ଦାର୍ଥ ଓ ସୂଚନା :