Prasanna

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class History Solutions Chapter 12 ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ମିଶ୍ରଣ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 History Solutions Chapter 12 ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ମିଶ୍ରଣ

୧। ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ୬୦ଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କରେ ପ୍ରଚଳିତ ଥ‌ିବା ‘ପ୍ରଜାମାରଣ’ ପ୍ରଥାଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ଲେଖ ।
Answer:

• ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କରେ ବେଠି, ବେଗାରୀ, ମାଗଣ, ରସଦ ଓ ଭେଟି ପ୍ରଭୃତି ‘ପ୍ରଜାମାରଣ’ ପ୍ରଥାଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା । ଏହିସବୁ ପ୍ରଥା ଯୋଗୁଁ ପ୍ରଜାମାନଙ୍କୁ ରାଜା ବା ରାଜକର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅର୍ଥଦାନ ବା ଶ୍ରମଦାନ ବା ଦ୍ରବ୍ୟଦାନ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା ।
• ରାସ୍ତା, ରାଜପ୍ରାସାଦ ପ୍ରଭୃତି ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ପ୍ରଜାମାନେ ବିନା ପାରିଶ୍ରମିକରେ କରୁଥିବା ଶ୍ରମଦାନକୁ ‘ବେଠି’ କୁହାଯାଉଥିଲା ।
• ରାଜା ଓ ରାଜକର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ବିନା ପାଉଣାରେ ପାଲିଙ୍କି ବା ସବାରୀରେ ଗୋଟିଏ ଶିବିରରୁ ଅନ୍ୟ ଶିବିରକୁ ବୋହିବା ପ୍ରଥାକୁ ‘ବେଗାରୀ’ କୁହାଯାଉଥିଲା ।
• ରାଜକୀୟ ବିବାହ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉତ୍ସବମାନଙ୍କରେ ପ୍ରଜାମାନେ ଅର୍ଥ ଓ ଦ୍ରବ୍ୟ ଆକାରରେ ଉପହାର ଦେୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପ୍ରଥାକୁ ‘ମାଗଣ’ କୁହାଯାଉଥିଲା ।
• ରାଜା ଓ ରାଜକର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ମଫସଲ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କର ମାଗଣା ଖାଦ୍ୟପେୟର କରିବା ପ୍ରଥାକୁ ‘ରସଦ’ କୁହାଯାଉଥିଲା । ସେହିପରି ପର୍ବପର୍ବାଣି ବା ବିବାହ ସମୟରେ ରାଜଉଆସକୁ ଉପହାର ପଠାଇବା ପ୍ରଥାକୁ ‘ଭେଟି’ କୁହାଯାଉଥିଲା ।

(ଖ) ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଆନ୍ଦୋଳନରେ କି କି ମୁଖ୍ୟ ଦାବି ଥିଲା ?
Answer:
ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଆନ୍ଦୋଳନର ମୁଖ୍ୟ ଦାବିଗୁଡ଼ିକ ନିମ୍ନ ପ୍ରକାର ଥିଲା –

• ବେଠି, ବେଗାରୀ, ମାଗଣ, ରସଦ ଓ ଭେଟି ପ୍ରଭୃତି ଅନ୍ୟାୟ ପ୍ରଥାକୁ ବନ୍ଦ କରିବା ।
• ପ୍ରଜାମାନଙ୍କୁ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିର ଅଧିକାର, ଗଣମାଧ୍ୟମର ସ୍ଵାଧୀନତା ଅଧିକାର, ସଂଘ ଗଠନ କରିବାର ଅଧିକାର ପ୍ରଭୃତି ମୌଳିକ ନାଗରିକ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବା ।
• ଚାଷଜମି ଉପରେ ରୟତର ଅଧିକାର ସମ୍ପର୍କିତ ସ୍ପଷ୍ଟ ନିୟମ ପ୍ରଚଳନ କରିବା ।
• ଏକଚାଟିଆ ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାରକୁ ବନ୍ଦ କରିବା ।
• ଜଙ୍ଗଲଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟର ସୁବିନିଯୋଗ ଓ ଆଦିବାସୀ ଜନଜାତିମାନଙ୍କୁ ଜଙ୍ଗଲଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉପଯୋଗ କରିବାର ଅଧ୍ୟାର ପ୍ରଦାନ କରିବା ।

(ଗ) ପୁନର୍ଗଠିତ ଓଡ଼ିଶା ଗଡ଼ଜାତ ତଦନ୍ତ କମିଟିରେ କେଉଁମାନେ ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ଏବଂ ଏହାର କି କି ପ୍ରସ୍ତାବ ଥିଲା ?
Answer:

1. ଗଡ଼ଜାତମାନଙ୍କରେ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲୁଥିବାବେଳେ, ଓଡ଼ିଆ ଗଡ଼ଜାତମାନଙ୍କରେ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାର ତଦନ୍ତ କରିବାକୁ ୧୯୩୮ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶା ଗଡ଼ଜାତ ତଦନ୍ତ କମିଟି ପୁନର୍ଗଠିତ ହେଲା ।
2. ଏହି ପୁନର୍ଗଠିତ ଓଡ଼ିଶା ଗଡ଼ଜାତ ତଦନ୍ତ କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ରହିଲେ ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ ।
3. ଏହାର ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ ସାରଙ୍ଗଧର ଦାସ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଦୁଇଜଣ ସଭ୍ୟରୂପେ ଲାଲ୍‌ମୋହନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ବଳବନ୍ତରାୟ ମେହେଟ୍ଟା କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ ।
4. ୧୯୩୯ ମସିହାରେ ଉକ୍ତ କମିଟିର ବିବରଣୀରେ ଗଡ଼ଜାତ ପ୍ରଜାମାନଙ୍କ ଦୁଃଖଦୁର୍ଦ୍ଦଶା ଓ ଅରାଜକତା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା । ଗଡ଼ଜାତମାନଙ୍କରେ ବିଧ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରଚଳନ ଓ ପ୍ରଜାମାନଙ୍କର ଦୁଃଖ ଲାଘବ ନିମନ୍ତେ କମିଟି କେତେକ ପ୍ରସ୍ତାବ ମଧ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ ।
5. ଏହି କମିଟିର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଥିଲା, ଗଡ଼ଜାତ ଶାସନ ଉପରେ ଅଧୀକ୍ଷଣ କ୍ଷମତା ବ୍ରିଟିଶ୍ ପ୍ରତିନିଧ୍ଵଙ୍କଠାରୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ହାତରେ ନ୍ୟସ୍ତ କରାଯିବ । ମହତାବ କମିଟିର ଏହି ବିବରଣୀକୁ ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣର ପ୍ରାଥମିକ ସୂଚନା ବୋଲି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ।

(ଘ) ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଗଡ଼ଜାତଗୁଡ଼ିକ ମିଶାଇ ଦେବାପାଇଁ ଭାରତ ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇବା ପୂର୍ବରୁ ମହତାବ କ’ଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ୧୯୩୯ ମସିହାରେ ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ପୁନର୍ଗଠିତ ଓଡ଼ିଶା ଗଡ଼ଜାତ ତଦନ୍ତ କମିଟିର ବିବରଣୀରେ ଗଡ଼ଜାତ ଶାସନ ଉପରେ ଅଧୀକ୍ଷଣ କ୍ଷମତା ବ୍ରିଟିଶ୍ ରାଜପ୍ରତିନିଧ୍ଵଙ୍କ ହାତରୁ ଆସି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ହସ୍ତରେ ନ୍ୟସ୍ତ କରାଯିବା ଲାଗି ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ମହତାବ କମିଟିର ଏହି ବିବରଣୀକୁ ଓଡ଼ିଶା ସହ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣର ପ୍ରାଥମିକ ସୂଚନା ବୋଲି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ।
• ଏଥପାଇଁ ମହତାବ ୧୯୩୯ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ମାସରେ ଭାରତର ତତ୍‌କାଳୀନ ଭାଇସ୍ରାୟ ଲର୍ଡ଼ ଲିନ୍‌ଲିଷ୍ଟୋଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ୍ କରି ଓଡ଼ିଶାର ଗଡ଼ଜାତ ଅଞ୍ଚଳର ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସୁଧାର ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରାଦେଶିକ ସରକାରଙ୍କ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଜରୁରୀ ବୋଲି ବୁଝାଇଥିଲେ ।
• ପୁନଶ୍ଚ, ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ସାର୍ ଷ୍ଟାଫୋର୍ଡ଼ କ୍ରିପ୍‌ସ୍‌ଙ୍କୁ ମଧ୍ଯ ସେ ଏହି ମିଶ୍ରଣ ବିଷୟରେ ସାକ୍ଷାତ୍ କରିଥିଲେ । ପରେ ୧୯୪୬ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ୍ ୬ ତାରିଖରେ ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣ ସପକ୍ଷରେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ମହତାବ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ମିଶନକୁ ସାକ୍ଷାତ୍ କରିଥିଲେ ।
• ଅଧ୍ଵନ୍ତୁ, ମହତାବଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଫଳରେ ଓଡ଼ିଶା କଂଗ୍ରେସ କମିଟି ତରଫରୁ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ମିଶନକୁ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ସ୍ମାରକପତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ୨୬ଟି ଗଡ଼ଜାତକୁ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ସହିତ ସର୍ବାନ୍ତକରଣରେ ମିଶାଇଦେବାକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦାବି ଉପସ୍ଥାପନା କରାଯାଇଥିଲା ।
• ଫଳରେ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ମିଶନ ମଧ୍ଯ ମହତାବଙ୍କର ଏହି ମିଶ୍ରଣ ଆଭିମୁଖ୍ୟଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । ମହତାବ ଏ ବିଷୟରେ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜାମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ୧୯୪୬ ମସିହା ମେ ୧୦ ତାରିଖ ଓ ଜୁନ୍ ୨୯ ତାରିଖରେ ୨ ଥର ଚିଠି ମଧ୍ୟ ଲେଖୁଥିଲେ ।

(ଙ) ନୀଳଗିରିରୁ କିପରି ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଭାରତର ତତ୍‌କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ, ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ବିଭାଗର ମନ୍ତ୍ରୀ ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲ ଓ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ ଭି.ପି. ମେନନ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ସମୟ, ସୁଯୋଗର ଅପେକ୍ଷାରେ ଥ‌ିବାବେଳେ ନୀଳଗିରିର ଘଟଣା ପ୍ରବାହ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ତ୍ୱରାନ୍ବିତ କରିଥିଲା ।
• ନୀଳଗିରିର ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଯଥେଷ୍ଟ ସକ୍ରିୟ ଥିଲା । ନୀଳଗିରିର ରାଜା ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଦମନ କରିବାକୁ ତାଙ୍କର ପୋଲିସ୍‌ବାହିନୀକୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କଲେ ଓ ଗୁର୍ଖାମାନଙ୍କୁ ପୋଲିସ୍ ବାହିନୀରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଲେ ।
• ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କର ଘରଦ୍ଵାର ପୋଡ଼ିଦେଇ ସେମାନଙ୍କର ଧନସମ୍ପତ୍ତି ଲୁଣ୍ଠନ କରିବାକୁ ନୀଳଗିରିର ରାଜା ସରଳ ଆଦିବାସୀ ଜନଜାତିର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରରୋଚିତ କରି ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ । ଏହିପରି ନୀଳଗିରିରେ ପ୍ରଜା ଆନ୍ଦୋଳନ ବ୍ୟାପକ ରୂପ ଧାରଣ କଲା ।
• ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ନିକଟକୁ ନୀଳଗିରିର ଏପରି ଉଦ୍‌ବେଗଜନକ ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ପରିସ୍ଥିତି ଉଲ୍ଲେଖକରି ବିବରଣୀ ପ୍ରେରଣ କଲେ । ସେତେବେଳେ ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଥ‌ିବାରୁ ଏ ବିଷୟରେ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କ ସହିତ ବିଚାର ବିମର୍ଶ କରିଥିଲେ । ଭାରତ ସରକାର ନିକଟସ୍ଥ ଜିଲ୍ଲା ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟ୍‌ଙ୍କ ସହାୟତାରେ ନୀଳଗିରିକୁ ଦଖଲ କରିବାକୁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କୁ କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ କଲେ ।
• ମହତାବଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ସୁପରିଚାଳନାରେ ୧୯୪୭ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୧୪ ତାରିଖରେ ନୀଳଗିରିକୁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଦଖଲ କରିନେଲେ । ଏହି ନୀଳଗିରି ରାଜ୍ୟର ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରୁ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଶୁଭାରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ପ୍ରାୟ ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) କେଉଁ ଭିଭିରେ ଓଡ଼ିଶାର ଗଡ଼ଜାତଗୁଡ଼ିକ ବିଭିନ୍ନ ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ କେଉଁ ଗଡ଼ଜାତଗୁଡ଼ିକ ‘ଗ’ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ ଥିଲା ?
Answer:

1. ଓଡ଼ିଶୀର ଗଡ଼ଜାତଗୁଡ଼ିକୁ ସେମାନଙ୍କର ଆୟତନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ‘କ’, ‘ଖ’ ଓ ‘ଗ’ ଭାବରେ ତିନି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।
2. ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ତିନୋଟି ଗଡ଼ଜାତ ଯଥା – (୧) ପାଲଲହଡ଼ା, (୨) ତିଗିରିଆ, (୩) ରଣପୁର ‘ଗ’ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ ଥିଲା ।

(ଖ) ବେଠି ଓ ଭେଟି ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:

• ବେଠି ଓ ଭେଟି ମଧ୍ୟରେ ମୁଖ୍ୟ ପାର୍ଥକ୍ୟ ହେଉଛି ଏହି ଯେ ‘ବେଠି’ ହେଉଛି ବିନା ପାରିଶ୍ରମିକରେ କରାଯାଉଥ‌ିବା ଶ୍ରମଦାନ; ମାତ୍ର ‘ଭେଟି’ ହେଉଛି ଅନିଚ୍ଛାକୃତଭାବେ କରାଯାଉଥିବା ଦ୍ରବ୍ୟ କିମ୍ବା ଅର୍ଥ ଦାନ ।
• ରାସ୍ତାଘାଟ, ରାଜପ୍ରାସାଦ ପ୍ରଭୃତି ନିର୍ମାଣକାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରଜାମାନେ ବିନା ପାରିଶ୍ରମିକରେ କରୁଥିବା ଶ୍ରମଦାନକୁ ‘ବେଠି’ କୁହାଯାଉଥିଲା; ମାତ୍ର ପର୍ବପର୍ବାଣି କିମ୍ବା ବିବାହ ଉତ୍ସବ ସମୟରେ ରାଜଉଆସକୁ ଉପହାର ପଠାଇବା ପ୍ରଥାକୁ ‘ଭେଟି’ କୁହାଯାଉଥିଲା

(ଗ) କେବେ ଏବଂ କେଉଁଠାରେ ପ୍ରଜା ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

1. ପ୍ରଜା ଆନ୍ଦୋଳନ ୧୯୨୨ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
2. ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଢେଙ୍କାନାଳରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

(ଘ) ଓଡ଼ିଆ ଗଡ଼ଜାତ ପ୍ରଜା ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ଅଧ‌ିବେଶନ କେଉଁଠାରେ ଏବଂ କାହା ସଭାପତିତ୍ବରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଓଡ଼ିଆ ଗଡ଼ଜାତ ପ୍ରଜା ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ ‘କଟକ’ଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହା ଭୁବନାନନ୍ଦ ଦାସଙ୍କ ସଭାପତିତ୍ୱରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଙ) ସାରଙ୍ଗଧର ଦାସ କିଏ ? କେବେ ଏବଂ କେଉଁଠାରେ ପ୍ରଜା ସମ୍ମିଳନୀର ଦ୍ୱିତୀୟ ଅଧୂବେଶନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ସାରଙ୍ଗଧର ଦାସ ଓଡ଼ିଶା ଗଡ଼ଜାତ ପ୍ରଜା ସମ୍ମିଳନୀର ଆବାହକ ତଥା ପୁନର୍ଗଠିତ ଗଡ଼ଜାତ ତଦନ୍ତ କମିଟିର ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ ।
• ୧୯୩୭ ମସିହା ଜୁନ୍ ୨୩ ତାରିଖରେ କଟକଠାରେ ପ୍ରଜା ସମ୍ମିଳନୀର ଦ୍ଵିତୀୟ ଅଧ୍ବବେଶନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଚ) କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକର ଦେଶୀୟ ରାଜାମାନେ ମିଶ୍ରଣ ବିରୋଧରେ ଏକ ସଂଘ ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
Answer:

1. ଓଡ଼ିଶା ଓ ଛତିଶଗଡ଼ର ଅଣଚାଳିଶଟି ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟର ରାଜାମାନେ ମିଶ୍ରଣ ବିରୋଧରେ ଏକ ସଂଘ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।
2. ଏହା‘ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ଗଡ଼ଜାତ ସଂଘ’ ନାମରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେଲା ।

(ଛ) କେବେ ଏବଂ କେଉଁଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜାମାନଙ୍କର ସମ୍ମିଳନୀରେ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୪୭ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୧୪ ତାରିଖରେ କଟକଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜାମାନଙ୍କର ସମ୍ମିଳନୀରେ ସର୍ଦାର ପଟେଲ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।

(ଜ) ମୟୂରଭଞ୍ଜର ରାଜା ମିଶ୍ରଣ ଚୁକ୍ତିରେ ସ୍ବାକ୍ଷର କରିବାପାଇଁ କାହିଁକି କିଛିଦିନ ସମୟ ନେଇଥିଲେ ?
Answer:

• ପୂର୍ବରୁ ମୟୂରଭଞ୍ଜରେ ଲୋକପ୍ରତିନିଧୂମୂଳକ ସରକାର ଗଠିତ ହୋଇସାରିଥିଲା ।
• ତେଣୁ ମୟୂରଭଞ୍ଜର ମହାରାଜା ତାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ସହିତ ଆଲୋଚନା ନକରି ମିଶ୍ରଣ ଚୁକ୍ତିପତ୍ରରେ ସ୍ଵାକ୍ଷର କରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଲେ ଓ ଏଥ‌ିପାଇଁ କିଛିଦିନ ସମୟ ନେଇଥିଲେ ।

(ଝ) ଷଢ଼େଇକଳା ଓ ଖରସୁଆଁ କାହିଁକି ବିହାର ସହିତ ମିଶିଯାଇଥିଲା ?
Answer:

• ଷଢ଼େଇକଳା ଓ ଖରସୁଆଁର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ପ୍ରଥମେ ଓଡ଼ିଶାରେ ନ ମିଶିବାରୁ ଏହି ଦୁଇ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷଭାବେ ଯୋଗାଯୋଗ ହୋଇପାରି ନଥିଲା ।
• ତେଣୁ ଏହି ଦୁଇଟି ରାଜ୍ୟର ରାଜାମାନେ ସେମାନଙ୍କ ପୂର୍ବ ମତକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ବିହାର ସହିତ ମିଶିଯିବାପାଇଁ ସ୍ଥିର କଲେ । ଏଣୁ ଭାରତ ସରକାର ୧୯୪୮ ମସିହା ମେ ୧୮ ତାରିଖରୁ ସେ ଦୁଇଟି ଗଡ଼ଜାତକୁ ଓଡ଼ିଶାରୁ କାଢ଼ିନେଇ ବିହାରରେ ମିଶାଇ ଦେଇଥିଲେ ।

(ଞ) ଗଡ଼ଜାତଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତିନିଧୁମାନଙ୍କ ସହିତ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାର ଅଧ‌ିବେଶନ ପ୍ରଥମେ କେବେ ଓ କେଉଁଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

1. ଗଡ଼ଜାତଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତିନିଧୁମାନଙ୍କ ସହିତ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାର ଅଧୂବେଶନ ପ୍ରଥମେ ୧୯୪୯ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧୦ ତାରିଖରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
2. ଏହି ଐତିହାସିକ ବିଧାନସଭାର ଅଧ୍ଵବେଶନ ଓଡ଼ିଶାର ନୂଆ ରାଜଧାନୀ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ବୌଦରେ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଆନ୍ଦୋଳନ କେବେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୩୦ ମସିହାରେ ବୌଦରେ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

(ଖ) ନୀଳଗିରିରେ କିଏ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ସାରଙ୍ଗଧର ଦାସ ନୀଳଗିରିରେ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।

(ଗ) ୧୯୩୯ ଅଗଷ୍ଟରେ କିଏ ଓଡ଼ିଶା ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣ ସମ୍ପର୍କରେ ଭାଇସ୍‌ୟଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ୍‌ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୩୯ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ମାସରେ ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ ଓଡ଼ିଶା ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣ ସମ୍ପର୍କରେ ଭାଇସ୍‌ୟଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ୍ କରିଥିଲେ ।

(ଘ) କିଏ ହରେକୃଷ୍ଣ ‘ମହତାବଙ୍କୁ ‘ପର୍ଶୁରାମ’ ଆଖ୍ୟା ଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
କଳାହାଣ୍ଡିର ମହାରାଜା ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବଙ୍କୁ ‘ପର୍ଶୁରାମ’ ଆଖ୍ୟା ଦେଇଥିଲେ ।

(ଙ) ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ କିଏ ନୀଳଗିରି ଦଖଲ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କର ଜଣେ.ମନ୍ତ୍ରୀ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀ ନୀଳଗିରି ଦଖଲ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।

(ଚ) କେବେ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶିଲା ?
Answer:
୧୯୪୯ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧ ତାରିଖରେ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ମିଶିଥିଲା ।

(ଛ) ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଭାବରେ କେତୋଟି ଗଡ଼ଜାତ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶିଲା ?
Answer:
ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଭାବରେ ଚବିଶଟି ଗଡ଼ଜାତ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶିଲା ।

(ଜ) ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣ ପରେ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାରେ କେତୋଟି ଆସନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ଏବଂ ସମୁଦାୟ ଆସନ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣ ପରେ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାରେ ୩୧ଟି ଆସନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ଏବଂ ସମୁଦାୟ ଆସନ ସଂଖ୍ୟା ୯୧ ହୋଇଥିଲା ।

(ଝ) ଗଡ଼ଜାତଗୁଡ଼ିକ ମିଶିବା ପରେ ଓଡ଼ିଶାର ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକର ପୁନର୍ଗଠନ ପରେ କେତୋଟି ଜିଲ୍ଲା ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ?
Answer:
ଗଡ଼ଜାତଗୁଡ଼ିକ ମିଶିବା ପରେ ଓଡ଼ିଶାର ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକର ପୁନର୍ଗଠନ ପରେ ତେରଟି (୧୩) ଜିଲ୍ଲା ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ।

୪। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଚାରିଗୋଟି ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ତା’ର କ୍ରମିକ ନମ୍ବର ସହିତ ଲେଖ ।

(କ) ମିଶ୍ରଣ ପୂର୍ବରୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଗଡ଼ଜାତମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା କେତେ ଥିଲା ?
(i) ୧୩
(ii) ୨୫
(iii) ୨୬
(iv) ୨୭
Answer:
(iii) ୨୬

(ଖ) ଗଡ଼ଜାତମାନଙ୍କରେ ଗୋଟିଏ ଶିବିରରୁ ଅନ୍ୟ ଶିବିରକୁ ରାଜା ବା ରାଜକର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ବିନା ପାଉଣାରେ ପାଲିଙ୍କି ବା ସବାରୀରେ ବୋହିନେବା ପ୍ରଥାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଉଥିଲା ?
(i) ବେଠି
(ii) ବେଗାରୀ
(iii) ରସଦ
(iv) ମାଗଣ
Answer:
(ii) ବେଗାରୀ

(ଗ) କିଏ ପୁନର୍ଗଠିତ ଓଡ଼ିଶା ଗଡ଼ଜାତ ତଦନ୍ତ କମିଟିର ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ ?
(i) ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ
(ii) ସାରଙ୍ଗଧର ଦାସ
(iii) ବଳବନ୍ତରାୟ ବେହେଟ୍ଟା
(iv) ପଟ୍ଟାଭି ସୀତାରାମାୟା
Answer:
(ii) ସାରଙ୍ଗଧର ଦାସ

(ଘ) କେଉଁ ସ୍ଥାନରୁ ଭାରତରେ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
(i) ମୟୂରଭଞ୍ଜ
(ii) ନୀଳଗିରି
(iii) ଜୁନାଗଡ଼
(iv) କଳାହାଣ୍ଡି
Answer:
(iii) ମୟୂରଭଞ୍ଜ

(ଡ) କେଉଁ ଗଡ଼ଜାତର ରାଜା କଟକ ସମ୍ମିଳନୀ ସମୟରେ ମିଶ୍ରଣ ଚୁକ୍ତିପତ୍ରରେ ସ୍ଵାକ୍ଷର କରି ନଥିଲେ ?
(i) ଷଢ଼େଇକଳା
(ii) ଖରସୁଆଁ
(iii) ମୟୂରଭଞ୍ଜ
(iv) କଳାହାଣ୍ଡି
Answer:
(ii) ସାରଙ୍ଗଧର ଦାସ

(ଚ) ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣ ପରେ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାର ସଭ୍ୟସଂଖ୍ୟା ୬୦ରୁ ବଢ଼ି _______ ହେଲା ।
(i) ୯୦
(ii) ୯୧
(iii) ୯୨
(iv) ୯୩
Answer:
(ii) ୯୧

୫ | ପାଠରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ‘ତୁମ ପାଇଁ କାମ’’ଗୁଡ଼ିକ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଓ ସହାୟତାରେ ସମ୍ପାଦନ କର ।
Answer:
(ପିଲାମାନେ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ସହାୟତା .ଓ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାରେ ଉତ୍ତର ଲେଖିବେ ।)

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class History Important Questions Chapter 1 ଭାରତରେ କମ୍ପାନୀ ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 History Important Questions Chapter 1 ଭାରତରେ କମ୍ପାନୀ ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଇଂରେଜମାନେ କିପରି ଭାରତରେ ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାର ପାଇଁ ସୁବିଧା ହାସଲ କଲେ ?
Answer:
କମ୍ପାନୀ ଗଠନ :
୧୬୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ଦଳେ ବଣିକ ଓ ନାବିକ ପ୍ରାଚ୍ୟଦେଶରେ ବାଣିଜ୍ୟ କରିବାପାଇଁ ରାଣୀ ପ୍ରଥମ ଏଲିଜାବେଥଙ୍କଠାରୁ ଅନୁମତି ପାଇ ବ୍ରିଟିଶ ଇଷ୍ଟ-ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।

ବସତି ସ୍ଥାପନ :
୧୬୦୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ପ୍ରଥମ ଜେମ୍‌ସଙ୍କ ରାଜଦୂତ କ୍ୟାପଟେନ୍‌ ହକିନ୍ସଙ୍କ ଅନୁରୋଧକ୍ରମେ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଜାହାଙ୍ଗୀର ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ସୁରତଠାରେ ଏକ ସ୍ଥାୟୀବସତି କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଥିଲେ ।

ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ନିର୍ମାଣ :
୧୬୧୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂରେଜ ରାଜଦୂତ ସାର୍ ଟମାସ୍‌ରୋ ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ଦରବାରକୁ ଆସି ତାଙ୍କ ସହ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ନାନାପ୍ରକାର ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧା ପାଇଁ କୋଠି ନିର୍ମାଣର ଅଧିକାର ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ଇଂରେଜମାନେ ମସଲିପଟ୍ଟମ୍, ମହାନଦୀ ମୁହାଣସ୍ଥ ହରିପୁର, ବାଲେଶ୍ଵର, ହୁଗୁଳୀ, ପାଟଣା ଏବଂ କାଶିମ୍ବବଜାର ପ୍ରଭୃତି ସ୍ଥାନରେ ସେମାନଙ୍କର ବାଣିଜ୍ୟ କୋଠି ନିର୍ମାଣ କଲେ ।

ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ :

• ୧୬୪୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂରେଜମାନେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜଠାରେ ଫୋର୍ଟ ସେଣ୍ଟଜର୍ଜ ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ।
• ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ଦ୍ଵିତୀୟ ଚାର୍ଲସ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ରାଜକନ୍ୟାଙ୍କୁ ବିବାହ କରି ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜମାନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବା ବମ୍ବେ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଯୌତୁକ ପାଇଥିଲେ । ସେ ତାହାକୁ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାରୁ ସେଠାରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ଗଢ଼ି ଉଠିଲା ।
• ୧୬୯୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ବଙ୍ଗରେ ହୁଗୁଳୀ ନଦୀକୂଳରେ ଫୋର୍ଟ ଉଇଲିୟମ୍ ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲା । କମ୍ପାନୀ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରି ଓ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଲାଞ୍ଚଦେଇ ସୂତାନଟି, କଲିକତା ଓ ଗୋବିନ୍ଦପୁର ଗ୍ରାମର ଜମିଦାରୀ ଲାଭ କରିଥିଲେ ।
  ଏହିପରି ବ୍ରିଟିଶ ଇଷ୍ଟ-ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଭାରତରେ ନିଜର ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାର ସୁଦୃଢ଼ କଲା ।

୨। ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତିର ଉତ୍‌ଥାନ ଓ ପତନ ବିଷୟରେ ଏକ ବିବରଣୀ ଦିଅ ।
Answer:
ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତିର ଉତ୍‌ଥାନ :

• ଆଉରଙ୍ଗଜେବ୍‌ଙ୍କ ସମୟରେ ଶିବାଜୀ ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ଏକ ମରହଟ୍ଟା ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପରେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଶମ୍ଭୁଜୀଙ୍କୁ ମୋଗଲମାନେ ହତ୍ୟା କଲେ ଓ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଶାହୁଜୀଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ କଲେ ।
• ମରହଟ୍ଟାମାନେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇ ଶାହୁଢୀଙ୍କୁ କାରାଗାରରୁ ମୁକ୍ତ କଲେ ଓ ଶିବାଜୀଙ୍କ ଦ୍ଵିତୀୟ ପୁତ୍ର ରାଜାରାମଙ୍କୁ ରାଜା କରାଇଲେ । ତେଣୁ ସିଂହାସନ ପାଇଁ ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ଲାଗିଲା ।
• ବାଲାଜୀ ବିଶ୍ଵନାଥଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ଶାହୁଜୀ ସିଂହାସନ ଅଧିକାର କଲେ । ଅପରପକ୍ଷେ ରାଜାରାମଙ୍କ ବିଧବାପନ୍ଥୀ ତାରାବାଈ ନିଜ ବାଳକପୁତ୍ର ତୃତୀୟ ଶିବାଜୀଙ୍କୁ କୋହ୍ଲାପୁର ସିଂହାସନରେ ବସାଇ ରାଜପ୍ରତିନିଧୂରୂପେ ମୋଗଲ ବାହିନୀ ସହ ଯୁଦ୍ଧ ଚଳାଇଲେ ।

ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତିର ପତନ :

• ତାରାବାଈ ଓ ଶାହୁଜୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସିଂହାସନକୁ ନେଇ ଚାଲିଥିବା ସଂଘର୍ଷରେ ବାଲାଜୀ ବିଶ୍ଵନାଥଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଶାହୁଜୀ ଜୟଯୁକ୍ତ ହୋଇ ସିଂହାସନ ଅଧିକାର କଲେ ।
• ବାଲାଜୀଙ୍କ ପରେ ପ୍ରଥମ ବାଜିରାଓ ମରହଟ୍ଟାମାନଙ୍କ ଶାସକ ହେଲେ । ତାଙ୍କ ପରେ ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତି ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଗଲା । ୧୭୬୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଆଫଗାନ ଶାସକ ଅହମ୍ମଦ ଶାହ ଅବଦ୍‌ଲ୍ଲୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ତୃତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାଜିତ ହେବାପରେ ମରହଟ୍ଟା ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଲୋପ ପାଇଲା ।

୩ । ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ କେବେ, କେଉଁଠାରେ ଏବଂ କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ? ଏହାର ପରିଣତି କ’ଣ ହେଲା ?
Answer:
ଯୁଦ୍ଧର ସମୟ :
ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ ୧୭୫୭ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁନ୍ ୨୩ ତାରିଖ ଦିନ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥିଲା ।

ସ୍ଥାନ :
ଭାଗିରଥୀ ନଦୀ କୂଳରେ ପଲାସୀ ନାମକ ସ୍ଥାନରେ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।

ଦୁଇ ପକ୍ଷ :
ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ବଙ୍ଗର ନବାବୁ ସିରାଜଉଦୌଲା ଓ ଇଂରେଜ ସେନାପତି ରବର୍ଟ କ୍ଲାଇନ୍‌ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ।

ପରିଣତି :
ସିରାଜଉଦୌଲାଙ୍କ ସେନାପତି ମୀଜାଫର ଓ ରାୟଦୁର୍ଲଭ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା କରିବାରୁ ସିରାଜ ପରାଜିତ ହେଲେ ଓ ଇଂରେଜମାନେ ତାଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ କରି ମୁର୍ଶିଦାବାଦ ଜେଲ୍‌ରେ ରଖିଲେ । ମୀର୍‌ଜାଫରଙ୍କ ପୁତ୍ର ମିରାନ୍ ସିରାଜଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀଶାଳାରେ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଇଂରେଜମାନେ ମୀର୍‌ଜାଫରଙ୍କୁ ବଙ୍ଗର ନବାବ କରିଥିଲେ ।

୪। ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଇଂରେଜମାନେ କିପରି ଲାଭବାନ୍ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
କମ୍ପାନୀ ଶାସନ ସୁଦୃଢ଼ :
ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ଶାସକମାନଙ୍କ ମିଳିତ ଶକ୍ତି ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ହାତରେ ପରାଜିତ ହେବାରୁ ଭାରତରେ କମ୍ପାନୀ ଶାସନ ଦୃଢ଼ ହେଲା ।

ଚୁକ୍ତି :

1. ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାଜିତ ହୋଇଥିବା ଅଯୋଧ୍ୟାର ନବାବ ସୁଜାଉଙ୍ଘିଲା ଏବଂ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ୍ ଶାହା ଆଲାମ୍ ୧୭୬୫ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ରବର୍ଟ କ୍ଲାଇନ୍‌ଙ୍କ ସହିତ ଏକ ଚୁକ୍ତି ସ୍ଵାକ୍ଷର କଲେ ।
2. ଚୁକ୍ତି ଅନୁସାରେ ଅଯୋଧ୍ୟାର ନବାବ କୋରା ଓ ଆଲ୍ଲାହାବାଦ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କଲେ ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧର କ୍ଷତିପୂରଣ ବାବଦକୁ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ପଚାଶ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଦେଲେ । ତାଙ୍କୁ ନିଜ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ଇଂରେଜ ସୈନ୍ୟବାହିନୀକୁ ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ ରଖୁବାକୁ ପଡ଼ିଲା ।

ଫଳାଫଳ :

1. କ୍ଲାଇବ୍ ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ୍ ଶାହାଆଲାମ୍‌ଙ୍କଠାରୁ ବଙ୍ଗ, ବିହାର ଓ ଓଡ଼ିଶାର ଦେୱାନୀ ଲାଭ କଲେ । ଫଳରେ ରାଜସ୍ବ ଆଦାୟ ଭାର କମ୍ପାନୀ ହାତକୁ ଗଲା ।
2. ଏସବୁଦ୍ଵାରା ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ସ୍ଥିତି ସୁଦୃଢ଼ ହେଲା ଏବଂ ସେମାନେ ବଙ୍ଗର ପ୍ରକୃତ ଶାସକ ହୋଇପାରିଲେ ।

୫ । ‘ଅନ୍ଧକୂପ ହତ୍ୟା!’ ଘଟଣା କିପରି ସଂଘଟିତ ହେଲା ?
Answer:
ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ :

• ଇଂରେଜମାନେ ନବାବ ସିରାଜଉଦୌଲାଙ୍କ ବିନା ଅନୁମତିରେ କଲିକତାଠାରେ ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ ଓ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ କରିବା କାର୍ଯ୍ୟ କରିଚାଲିଲେ । ସେମାନେ ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧାକୁ ମଧ୍ଯ ଅପବ୍ୟବହାର କଲେ ।
• ସିରାଜ ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ ମଧ୍ୟ ଇଂରେଜମାନେ ନ ମାନିବାରୁ ସେ ୧୭୫୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ କଲିକତା ଆକ୍ରମଣ କଲେ ।

ଆକ୍ରମଣ :

• ସିରାଜଙ୍କ ଆକ୍ରମଣ ଭୟରେ ଇଂରେଜ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଡେକ୍ ଓ ତାଙ୍କ ଅନୁଗତମାନେ ନଦୀ ପାରହୋଇ ପଳାଇଲେ । ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ହଲ୍‌ୱେଲ୍‌ ନୂତନ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାବେ କଲିକତାରେ ଅବସ୍ଥାନ କରୁଥିଲେ ।
• ସିରାଜ ହଲ୍‌ୱେଲ୍ ଓ ଆଉ କେତେଜଣଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀକରି ଆଣି ଏକ କୋଠରିରେ ଆବଦ୍ଧ କରି ରଖିଲେ । ବନ୍ଦୀମାନେ ଶ୍ଵାସରୁଦ୍ଧହୋଇ କୋଠରି ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଲେ ।
• ଏହି ଘଟଣାକୁ ‘ଅନ୍ଧକୂପ ହତ୍ୟା’ ଭାବେ ନାମିତ କରାଯାଏ ।

୬ । ପ୍ରଥମ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ଫଳାଫଳ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ଯୁଦ୍ଧର ସମୟସୀମା:

• ପ୍ରଥମ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ ୧୭୬୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ହୋଇଥିଲା ।
• ମହୀଶୂରର ସମ୍ରାଟ ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀ ଏବଂ ଇଂରେଜ, ମରହଟ୍ଟା ଓ ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନିଜାମ୍‌ଙ୍କ ମିଳିତ ବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।

ଫଳାଫଳ :

• ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀ ଇଂରେଜ, ମରହଟ୍ଟା ଓ ନିଜାମ୍‌ଙ୍କ ମିଳିତ ବାହିନୀକୁ ପରାଜିତ କରିଥିଲେ ।
• ଫଳରେ ୧୭୬୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂରେଜମାନେ ବାଧ୍ୟହୋଇ ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀଙ୍କ ସହିତ ଏକ ସନ୍ଧି କଲେ ।
• ସନ୍ଧିର ସର୍ଭେ ଅନୁସାରେ ଉଭୟ ଉଭୟଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାରୁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଲା ।

୭ । ରେଗୁଲେଟିଂ ଆକ୍ଟ ବା ନିୟାମକ ଆଇନ ସମ୍ପର୍କରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ନିୟମ ପ୍ରଣୟନ :

1. ଇଂରେଜ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ବାଣିଜ୍ୟ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଭାରତରେ ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର କଲେ ଏବଂ ମନଇଚ୍ଛା ଶାସନ ଚଳାଇଲେ, ଯାହାକି ବ୍ରିଟିଶ୍ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ ସହ୍ୟ କରିପାରିଲା ନାହିଁ ।
2. ୧୭୭୩ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଲର୍ଡ ନର୍ଥ ଭାରତର କମ୍ପାନୀ ଶାସନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାପାଇଁ ଏକ ଆଇନ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟରେ ଗୃହୀତ କରାଇନେଲେ । ତାହାକୁ ରେଗୁଲେଟିଂ ଆକ୍ଟ ବା ନିୟାମକ ଆଇନ କୁହାଯାଏ ।
3. ଏହି ଆଇନ ଅନୁସାରେ ବଙ୍ଗର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଇଂରେଜ ଶାସିତ ସମସ୍ତ ଅଞ୍ଚଳର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଜେନେରାଲ୍ ବା ବଡ଼ଲାଟ୍ ହେଲେ ଏବଂ ବମ୍ବେ ଓ ମାନ୍ଦ୍ରାଜର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ତାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ରହି କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ ।

କ୍ଷମତା ବଣ୍ଟନ :

1. ବଡ଼ଲାଟଙ୍କୁ ଶାସନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାପାଇଁ ଚାରିଜଣ ସଭ୍ୟଙ୍କୁ ନେଇ ଗୋଟିଏ ଶାସନ ପରିଷଦ ବା କାଉନସିଲ୍ ଗଠିତ ହେଲା ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଭ୍ୟ ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଲେ ।
2. ଏହି ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଇଂରେଜ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦୋଷତ୍ରୁଟିର ବିଚାର କରିବାପାଇଁ କଲିକତାଠାରେ ଏକ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ସ୍ଥାପନ କରାଗଲା ଏବଂ ଭାରତ ଶାସନର ସମସ୍ତ ଖବର ବିଲାତ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟକୁ ଜଣାଇବାପାଇଁ କମ୍ପାନୀକୁ ବାଧ୍ଯ କରାଗଲା ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଭାରତରେ ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଆରମ୍ଭ କିପରି ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରଥମାର୍ଦ୍ଧରେ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନ ଓ ବିଭାଜନ ହେଲା ।
• ଦ୍ଵିତୀୟାର୍ଶ୍ଵରେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଶକ୍ତିମାନଙ୍କ ଉତ୍‌ଥାନରୁ ଭାରତରେ ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

୨। ସିରାଜଉଦୌଲାଙ୍କୁ ଶାସନଗାଦିରୁ ହଟାଇବାପାଇଁ ରବର୍ଟ କ୍ଲାଇବ୍ କି ଯୋଜନା କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ସିରାଜଉଦୌଲାଙ୍କୁ ସିଂହାସନରୁ ହଟାଇବାପାଇଁ ତାଙ୍କ ସେନାପତି ମୀର୍‌ଜାଫର୍ ଓ ରାୟଦୁର୍ଲଭ କରିଥିବା ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରରେ କ୍ଲାଇବ୍ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ ।
• କ୍ଲାଇବ୍ ସିରାଜଙ୍କୁ ଶାସନଗାଦିରୁ ହଟାଇବା ପରେ ମୀଜାଫରଙ୍କୁ ନବାବ କରାଇବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଲେ ।

୩ । ମୀଜାଫର୍ ନବାବ ହେଲା ପରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବାପାଇଁ କ’ଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:

1. ମୀଜାଫର୍ ନବାବ ହେଲା ପରେ କ୍ଲାଇଟ୍‌ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଇଂରେଜ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବାପାଇଁ ପ୍ରଚୁର ଅର୍ଥ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
2. ମୀର୍‌ଜାଫର୍ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ଚବିଶ ପ୍ରଗଣା ଅଞ୍ଚଳକୁ ଜମିଦାରୀ ରୂପେ ଦେଇଥିଲେ ।

୪ । ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧ କେବେ ଓ କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧ ୧୭୬୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଇଂରେଜ ଏବଂ ବଙ୍ଗର ନବାବ ମୀକାଶିମ୍, ଅଯୋଧ୍ୟାର ନବାବ ସୁଜାଉଜୌଲା ଓ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ମିଳିତ ବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ।

୫ । ତୃତୀୟ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ କେବେ ଓ କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ? ଏହି ଯୁଦ୍ଧର ପରିଣତି କ’ଣ ହେଲା ?
Answer:

• ତୃତୀୟ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ ୧୭୯୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମହୀଶୂରର ଶାସକ ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍ ଏବଂ ମରହଟ୍ଟା, ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନିଜାମ୍ ଓ ଇଂରେଜ ଶାସକଙ୍କ ମିଳିତ ବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହି ଯୁଦ୍ଧର ପରିଣତି ସ୍ୱରୂପ ଟିପୁ ସୁଲତାନ ନିଜ ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଅଂଶ ଇଂରେଜ, ମରହଟ୍ଟା ଓ ନିଜାମ୍‌ଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ ।

୬ । ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍ କେବେ ଓ କିପରି ନିହତ ହେଲେ ?
Answer:

1. ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍ ଓ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୧୭୯୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଚତୁର୍ଥ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।
2. ସେହି ଯୁଦ୍ଧରେ ଟିପୁ ସୁଲତାନ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।

୭। କେଉଁ ଶାସକଙ୍କଦ୍ବାରା ଏବଂ କାହିଁକି ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ପ୍ରଚଳନ କରାଗଲା ?
Answer:

• ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଜେନେରାଲ ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌ଲିଙ୍କଦ୍ବାରା ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳନ କରାଗଲା ।
• ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିବାପାଇଁ ଏହା ପ୍ରଚଳନ କରାଗଲା ।

୮ | କେଉଁ କେଉଁ ଭାରତୀୟ ଶାସକମାନେ ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ପ୍ରଥମେ ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନିଜାମ ଓ ତାଙ୍କ ପରେ ଭୌସଲା ଓ ସିନ୍ଧିଆ ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
• ପରବର୍ତୀ ସମୟରେ ତାଞ୍ଜୋର, ସୁରାଟ, ରାଜପୁତନା ଅଞ୍ଚଳର ଯୋଧପୁର, ଜୟପୁର ଓ ଉଦୟପୁର ରାଜ୍ୟର ଶାସକମାନେ ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

୯ । ବାଲାଜୀ ବିଶ୍ଵନାଥ କିପରି ମରହଟ୍ଟା ଶାସନ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଆସିଲେ ?
Answer:

1. ମରହଟ୍ଟା ରାଜ୍ୟ ଅଧିକାର ପାଇଁ ତାରାବାଈ ଓ ଶାହୁଜୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଗୃହଯୁଦ୍ଧରେ ଶାହୁଜୀ ପେଶ ବାଲାଜୀ ବିଶ୍ବନାଥଙ୍କ ସହାୟତାରେ ବିଜୟୀ ହୋଇ ସିଂହାସନ ଅଧିକାର କଲେ ।
2. ଶାହୁଜୀଙ୍କୁ ନାମକୁ ମାତ୍ର ରାଜା କରାଇ ବାଲାଜୀ ବିଶ୍ଵନାଥ ନିଜେ ଶାସନ ଚଳାଇଲେ ।

୧୦ । କେଉଁ କେଉଁ ଇଉରୋପୀୟ ଜାତି ଭାରତକୁ ବାଣିଜ୍ୟ କରିବାକୁ ଆସିଥିଲେ ? ସେମାନଙ୍କ ନାମ କ୍ରମାନୁଯାୟୀ ଲେଖ ।
Answer:

• ପାଞ୍ଚଗୋଟି ଇଉରୋପୀୟ ଜାତି ଭାରତକୁ ବାଣିଜ୍ୟ କରିବାକୁ ଆସିଥିଲେ ।
• ପ୍ରଥମେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଏବଂ ତା’ପରେ ଡଚ୍, ଦିନାମାର, ଇଂରେଜ ଓ ଫରାସୀମାନେ ଗୋଟିକ ପରେ ଗୋଟିଏ ଜାତି ଭାରତକୁ ବାଣିଜ୍ୟ କରିବାକୁ ଆସିଥିଲେ ।

୧୧। ଡର୍‌ମାନେ କେବେ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ ଓ ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟରେ ସେମାନେ କାହିଁକି ଅସଫଳ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:

• ଡର୍‌ମାନେ ୧୬୦୨ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଡଚ୍ ଇଷ୍ଟ-ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠନ କରି ଭାରତକୁ ବାଣିଜ୍ୟ କରିବାକୁ ଆସିଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।
• ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ସହ ସଂଘର୍ଷରେ ପରାଜିତ ହୋଇ ସେମାନେ ଭାରତରୁ ବିଦାୟ ନେଇ ଜାଭା ଓ ସୁମାତ୍ରା ଅଞ୍ଚଳକୁ ଚାଲି ଯାଇଥିଲେ ।

୧୨ । ପ୍ରଥମ କର୍ଣ୍ଣାଟ ସମର କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ? ଏହାର ଫଳାଫଳ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:

1. ପ୍ରଥମ କର୍ଣ୍ଣାଟ ସମର ଇଂରେଜ ଏବଂ ଫରାସୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ।
2. ନ୍ୟୁକ୍ଲଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଫରାସୀ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ବିତାଡ଼ିତ କରି ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଅଧିକାର କରିଥିଲା । ମାତ୍ର ଇଉରୋପରେ ଇଂରେଜ ଓ ଫରାସୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶାନ୍ତିଚୁକ୍ତି ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ହେବାରୁ ଡ୍ୟୁପ୍ଲେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଫେରାଇ ଦେଇଥିଲେ ।

୧୩ । ଭାରତରେ ଇଂରେଜ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର ପାଇଁ କେଉଁ ନୀତିମାନ ଅନୁସରଣ କରାଯାଇଥିଲା ? କେଉଁମାନେ ଏହି ନୀତି ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ଭାରତରେ ଇଂରେଜ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର ପାଇଁ ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ବା ଅଧୀନତାମୂଳକ ମିତ୍ରତା ଓ ରାଜ୍ୟସ୍ୱତ୍ୱ ଲୋପନୀତି ଅନୁସରଣ କରାଯାଇଥିଲା ।
• ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ବଡଲାଟ ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌ଲି ଓ ରାଜସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପ ନୀତି ଲର୍ଡ ଡେଲ୍ହାଉସୀ ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ ।

୧୪ । ଦିନାମାରମାନେ ଭାରତରେ କେଉଁଠି ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ଏହାକୁ କାହାକୁ ବିକ୍ରୟ କରି ଭାରତରୁ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ ?
Answer:

• ଦିନାମାରମାନେ ବଙ୍ଗଦେଶର ଶ୍ରୀରାମପୁରଠାରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।
• ପରେ ସେମାନେ ଏହାକୁ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ବିକ୍ରୟ କରି ଭାରତରୁ ବିଦାୟ ନେଇଥିଲେ ।

୧୫ । ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ କେବେ ଓ କାହା ପୃଷ୍ଠପୋଷକତାରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ? ସେମାନେ କାହାର ଅନୁମତି ପାଇ ସୁରତଠାରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ଫ୍ରାନ୍ସର ସମ୍ରାଟ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଲୁଇଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ କୋଲବର୍ଟଙ୍କ ପୃଷ୍ଠପୋଷକତାରେ ୧୬୬୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଆଉରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ଅନୁମତି ପାଇ ସେମାନେ ସୁରତଠାରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ।

୧୬ । ଡ୍ୟୁପେ କିଏ ? ଭାରତରେ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କିପରି ସମ୍ଭବ ବୋଲି ସେ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ?
Answer:

1. ଫରାସୀମାନଙ୍କର ବିଚକ୍ଷଣ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ଡ୍ୟୁପ୍ଲେ ଚନ୍ଦନନଗରର ଶାସନକର୍ତ୍ତାରୂପେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।
2. ସେ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ଯେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତିହତ କରିପାରିଲେ ଭାରତରେ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିବା ସମ୍ଭବ ହେବ ।

୧୭ । ଇଂରେଜ ଓ ଫରାସୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷର ସୂତ୍ରପାତ କାହିଁକି ହେଲା ? ଏହା ପ୍ରଥମେ କେଉଁ ରାଜ୍ୟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଭାରତରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ରାଜ୍ୟବିସ୍ତାର କରିବାପାଇଁ ଇଂରେଜ ଓ ଫରାସୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷର ସୂତ୍ରପାତ ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହି ସଂଘର୍ଷ ପ୍ରଥମେ କର୍ଣାଟକ ରାଜ୍ୟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

୧୮ । ଦ୍ଵିତୀୟ କର୍ଣାଟ ସମର କେବେ, କାହିଁକି ଓ କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ହାଇଦ୍ରାବାଦ ଓ କର୍ଣ୍ଣାଟକର ନବାବ ପଦପାଇଁ ୧୭୫୦ରୁ ୧୭୫୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ମଧ୍ଯରେ ଦ୍ୱିତୀୟ କର୍ଣାଟ ସମର ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଫରାସୀ ଓ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ।

୧୯ । କାଉଣ୍ଟ ଡି ଲାଲୀ କିଏ ? ତାଙ୍କୁ କିଏ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ
Answer:

• ଫରାସୀ ସରକାର ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ସହ ତୃତୀୟ କର୍ଣାଟକ ସମର ଚଳାଇବାପାଇଁ କାଉଣ୍ଟ ଡି ଲାଲୀଙ୍କୁ ଭାରତ ପଠାଇଥିଲେ ।
• ୧୭୬୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂରେଜ ସେନାପତି ଆୟାରକୁଟ ୱାଣ୍ଡିସ୍ ଯୁଦ୍ଧରେ ତାଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ ।

୨୦ । ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ କେବେ ଓ କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

1. ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ ୧୭୫୩ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁନ୍ ୨୩ ତାରିଖ ଦିନ ହୋଇଥିଲା ।
2. ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ବଙ୍ଗର ନବାବ ସିରାଜଉଦୌଲା ଓ ଇଂରେଜ ସେନାପତି ରବର୍ଟ କ୍ଲାଇନ୍‌ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ।

୨୧ । ଦ୍ଵୈତ ଶାସନ କିଏ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ? ଏଥିରେ କି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥିଲା ?
Answer:

• କ୍ଲାଇବ ବଙ୍ଗରେ ଦ୍ଵୈତ ଶାସନ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
• ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁସାରେ ବଙ୍ଗର ନବାବଙ୍କ ହସ୍ତରେ ଶାସନ ଓ ବିଚାର ବିଭାଗ ରହିଲା ଓ କମ୍ପାନୀ ହାତରେ ସାମରିକ ଓ ରାଜସ୍ୱ ଆଦାୟ ଦାୟିତ୍ଵ ରହିଥିଲା ।

୨୨ । ପ୍ରଥମ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ କେବେ ଓ କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ପ୍ରଥମ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ ୧୭୬୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀ ଏବଂ ମରହଟ୍ଟା, ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନିଜାମ ଓ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ମିଳିତ ବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ।

୨୩ । ଶ୍ରୀରଙ୍ଗାପଟ୍ଟନମ୍ ସନ୍ଧି କାହା କାହା ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ? ଏହି ସନ୍ଧିର ସର୍ଭ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:

• ଇଂରେଜ ଓ ଟିପୁ ସୁଲତାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରୀରଙ୍ଗାପଟ୍ଟନମ୍ ସନ୍ଧି ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହି ସନ୍ଧିର ସତ୍ତାନୁଯାୟୀ ଟିପୁ ନିଜ ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଅଂଶ ଇଂରେଜ, ମରହଟ୍ଟା ଓ ନିଜାମ୍‌କୁ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ ।

୨୪ । ରାଜ୍ୟସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପନୀତି କିଏ କାହିଁକି ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ?
Answer:

1. ରାଜ୍ୟସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପନୀତି ଭାରତର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଜେନେରାଲ୍ ଲର୍ଡ ଡେଲ୍‌ହାଉସୀ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
2. ଭାରତରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିବାପାଇଁ ସେ ଏହି ନୂତନ ପନ୍ଥା ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ ।

୨୫ । କେଉଁ କାରଣରୁ ଦ୍ଵିତୀୟ ମହୀଶୂର ସମର ସଂଘଟିତ ହେଲା ?
Answer:

• ସନ୍ଧିର ସର୍ଭେ ଅନୁସାରେ ଇଂରେଜମାନେ ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିନଥିଲେ ବରଂ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଆକ୍ରମଣ ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିଥିଲେ ।
• ପୁନଶ୍ଚ ଇଂରେଜମାନେ ହାଇଦରଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ ମାହେଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଫରାସୀ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ଦଖଲ କରିବାରୁ ତାଙ୍କର ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ସହ ଦ୍ବିତୀୟ ମହୀଶୂର ସମର ସଂଘଟିତ ହେଲା ।

୨୬ । ରେଗୁଲେଟିଂ ଆକ୍ଟ ବା ନିୟାମକ ଆଇନ କିଏ କାହିଁକି ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ଇଂରେଜ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ବାଣିଜ୍ୟ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଭାରତରେ ରାଜ୍ୟବିସ୍ତାର କଲେ ଏବଂ ମନଇଚ୍ଛା ଶାସନ ଚଳାଇଲେ । ଏହାକୁ ବ୍ରିଟିଶ୍ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ ସହ୍ୟ କରିପାରିଲା ନାହିଁ ।
• ତେଣୁ ୧୭୭୩ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଲର୍ଡ ନର୍ଥ ଭାରତରେ କମ୍ପାନୀ ଶାସନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାପାଇଁ ଏକ ଆଇନ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟରେ ଗୃହୀତ କରାଇଥିଲେ । ଏହାକୁ ରେଗୁଲେଟିଂ ଆକ୍ଟ ବା ନିୟାମକ ଆଇନ କୁହାଯାଏ ।

୨୭ । ବମ୍ବେରେ କିପରି ଇଂରେଜ ବାଣିଜ୍ୟ କୋଠି ସ୍ଥାପିତ ହେଲା ?
Answer:

• ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ଦ୍ବିତୀୟ ଚାର୍ଲସ୍ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ରାଜକନ୍ୟାଙ୍କୁ ବିବାହ କରି ସେମାନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥ‌ିବା ବମ୍ବେ ଅଞ୍ଚଳ ଯୌତୁକ ଭାବରେ ପାଇଥିଲେ ।
• ଦ୍ଵିତୀୟ ଚାର୍ଲସ୍ ଏହାକୁ ଇଂରେଜ ଇଷ୍ଟ-ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାରୁ ସେଠାରେ ଇଂରେଜ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ସ୍ଥାପିତ ହେଲା ।

୨୮ । କେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଜାପୁର ରାଜାଙ୍କଠାରୁ ପଣ୍ଡିଚେରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ? ତାହା କିପରି ଫରାସୀମାନଙ୍କ ସାମରିକ ଶିବିର ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଲା ?
Answer:

• ଫ୍ରାଙ୍କୋଏ ମାର୍ଟିନ୍ ନାମକ ଜଣେ ଫରାସୀ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଜାପୁର ରାଜାଙ୍କଠାରୁ ପଣ୍ଡିଚେରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ।
• ସେ ସେଠାରେ ଇଉରୋପୀୟ ସୈନ୍ୟ ଓ ପାଞ୍ଚଶହ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଯୁଦ୍ଧରୀତିରେ ଶିକ୍ଷାଦେବାରୁ ତାହା ଫରାସୀମାନଙ୍କ ସାମରିକ ଶିବିର ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଲା ।

ଅତି ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର (ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ)

୧ । ମୋଗଲ ଯୁଗର କେଉଁ ଶାସକଙ୍କ ସମୟରେ ମରହଟ୍ଟା, ଶିଖ୍ ଓ ଜାଠମାନେ ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମୋଗଲ ଯୁଗର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସମ୍ରାଟ ଆଉରଙ୍ଗଜେବ୍‌ଙ୍କ ସମୟରେ ମରହଟ୍ଟା, ଶିଖ୍ ଓ ଜାମାନେ ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିଲେ ।

୨। ‘ବୁଲି ଖାଁ’ ଉପାଧ୍ କିଏ ପାଇଥିଲେ ?
Answer:
ମୋଗଲ ସୈନ୍ୟବାହିନୀର ଉଚ୍ଚ ପଦବୀରେ ରହି ନିଜାମ-ଉଲ୍-ମୁଲକ୍ ‘କୁଲି ଖାଁ’ ଉପାଧ୍ ପାଇଥିଲେ ।

୩ । ଅଯୋଧ୍ୟାର ସୁବା କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଅଯୋଧ୍ୟା ସୁବା ଅଯୋଧ୍ୟା, ବନାରସ (ବାରଣାସୀ), ଆଲ୍ଲାହାବାଦ ଓ କାନପୁରକୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୪। କିଏ ଅଯୋଧ୍ୟାର ଶାସକ ସଫଦରଜଙ୍ଗଙ୍କ ପୁତ୍ର ଥିଲେ ?
Answer:
ସୁଜାଉଦୌଲା ଅଯୋଧ୍ୟାର ଶାସକ ସଫଦରଜଙ୍ଗଙ୍କ ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।

୫ | ନାଦିର ଶାହ କେବେ ଓ କାହିଁକି ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ନାଦିର ଶାହ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିଶୃଙ୍ଖଳାର ସୁଯୋଗ ନେଇ ୧୭୩୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ।

୬ | ନାଦିର ଶାହ ଭାରତରୁ କ’ଣ ନେଇ ପାରସ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ନାଦିର ଶାହ ଶାହାଜାହାନଙ୍କ ନିର୍ମିତ ମୟୂର ସିଂହାସନ ଏବଂ କୋହିନୂର ମଣି, ହସ୍ତୀ ଓ ଅଶ୍ଵଗୁଡ଼ିକୁ ସଙ୍ଗରେ ନେଇ ଭାରତରୁ ପାରସ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ ।

୭ । କିଏ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣାଗାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମାରୱାରର ରାଜା ଅଜିତ ସିଂହ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣାଗାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।

୮। ଶିଖ୍ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଘକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଉଥିଲା ?
Answer:
ଶିଶୁମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଘକୁ ‘ମିସଲ୍’ କୁହାଯାଉଥିଲା ।

୯। କିଏ ଶିଖୁମାନଙ୍କର ମିସଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମହାରାଜା ରଣଜିତ୍ ସିଂହ ଶିଖ୍ମାନଙ୍କ ମିସଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।

୧୦ । ଆଉରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ସମୟରେ କିଏ ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ମରହଟ୍ଟା ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଆଉରଙ୍ଗଜେବ୍‌ଙ୍କ ସମୟରେ ଶିବାଜୀ ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ମରହଟ୍ଟା ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।

୧୧ । ବାଲାଜୀ ବିଶ୍ଵନାଥଙ୍କ ସହାୟତାରେ କିଏ ସିଂହାସନ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ?
Answer:
ବାଲାଜୀ ବିଶ୍ଵନାଥଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଶାହୁଜୀ ସିଂହାସନ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ।

୧୨ । କେଉଁଦିନଠାରୁ ପେଶଓ୍ବା ପଦ ପୁରୁଷାନୁକ୍ରମିକ ହେଲା ?
Answer:
ଶାହୁଜୀଙ୍କୁ ନାମକୁ ମାତ୍ର ରାଜା କରାଇ ବାଲାଜୀ ନିଜେ ଶାସନକାର୍ଯ୍ୟ ଚଳାଇବା ଦିନଠାରୁ ପେଶ ପଦ ପୁରୁଷାନୁକ୍ରମିକ ହେଲା ।

୧୩ । ବାଲାଜୀଙ୍କ ପରେ କିଏ ମରହଟ୍ଟାମାନଙ୍କର ଶାସକ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ବାଲାଜୀଙ୍କ ପରେ ପ୍ରଥମ ବାଜିରାଓ ମରହଟ୍ଟାମାନଙ୍କର ଶାସକ ହୋଇଥିଲେ ।

୧୪ । ପେଶ ପଦବୀ କାହାକୁ ଦିଆଯାଉଥିଲା ?
Answer:
ମରହଟ୍ଟା ଶାସକ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ଶାସନ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତ କରୁଥିବା ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ପେଶ ପଦବୀ ଦିଆଯାଉଥିଲା ।

୧୫ । ପେଶୱାଙ୍କର ଦାୟିତ୍ବ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ରାଜ୍ୟର ଶାସନ କାର୍ଯ୍ୟ ଓ ଜନହିତକର କାର୍ଯ୍ୟ ପେଶୱାଙ୍କର ଦାୟିତ୍ଵ ଥିଲା ।

୧୬ । ତୃତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧ କେବେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ତୃତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧ ୧୭୬୧ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ହୋଇଥିଲା ।

୧୭ । ତୁର୍କମାନେ କେବେ କନଷ୍ଟାଣ୍ଟିନୋପଲ୍ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୪୫୩ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ତୁର୍କମାନେ କନଷ୍ଟାଣ୍ଟିନୋପଲ୍ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ।

୧୮ । ତୁର୍କମାନେ କନଷ୍ଟାଣ୍ଟିନୋପଲ୍ ଅଧିକାର କଲାପରେ କ’ଣ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ତୁର୍କମାନେ କନଷ୍ଟାଣ୍ଟିନୋପଲ ଅଧିକାର କଲାପରେ ଭାରତ ଓ ଇଉରୋପ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାର ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

୧୯ । କେତେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ନାବିକ ଭାସ୍କୋଡ଼ାଗାମା ଭାରତର କାଲିକଟଠାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ?
Answer:
୧୪୯୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ନାବିକ ଭାସ୍କୋଡ଼ାଗାମା ଭାରତର କାଲିକଟ୍‌ଠାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ।

୨୦ । ଭାସ୍କୋଡ଼ାଗାମା ଭାରତରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜମାନଙ୍କ ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାରପାଇଁ କାହା ନିକଟରେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଭାସ୍କୋଡ଼ାଗାମା ଭାରତରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜମାନଙ୍କ ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାର ପାଇଁ କାଲିକଟ୍‌ ଶାସକ ଜାମୋରିନ୍‌ ଉପାଧ୍ଧରୀ ହିନ୍ଦୁ ରାଜାଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଥିଲେ ।

୨୧ । ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍‌ମାନେ ଭାରତର କେଉଁ କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍‌ମାନେ ଭାରତର ଗୋଆ, ଡାମନ, ଡିଉ, ସାଲସେଟ୍ ବେସିନ୍, ବମ୍ବେ ଏବଂ ବଙ୍ଗଦେଶର ହୁଗୁଳି ପ୍ରଭୃତି ସ୍ଥାନରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ।

୨୨ । ଭାରତରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଅଧୂତ ଅଞ୍ଚଳର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାବେ କିଏ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ଭାରତରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଅଧିକୃତ ଅଞ୍ଚଳର ଗଭର୍ଣ୍ଣରଭାବେ ଆଲବୁକର୍କ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।

୨୩ । ଓଲନ୍ଦାଜ୍‌ମାନେ କେବେ ଡଚ୍ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଓଲନ୍ଦାଜମାନେ ୧୬୦୨ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଡଚ୍ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।

୨୪ । ଡର୍‌ମାନେ କେଉଁଠାରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଡବ୍‌ମାନେ ଗୁଜରାଟ, କରମଣ୍ଡଳ ଉପକୂଳ, ବଙ୍ଗଦେଶ, ବାଲେଶ୍ୱର, କୋଚିନ୍ ଆଦି ସ୍ଥାନରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ।

୨୫ । କେଉଁମାନଙ୍କୁ ଦିନାମାର କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଡେନ୍‌ମାର୍କର ଅଧ୍ୟାବାସୀ ଡେନ୍ସଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆରେ ଦିନାମାର କୁହାଯାଏ ।

୨୬ । ଦିନାମାରମାନେ କେଉଁଠାରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଦିନାମାରମାନେ ବଙ୍ଗଦେଶର ଶ୍ରୀରାମପୁରଠାରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।

୨୭ । ଇଂରେଜ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀର ବଣିକମାନେ କେଉଁ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ୍‌ଙ୍କ ରାଜତ୍ଵକାଳରେ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ ?
Answer:
ଇଂରେଜ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀର ବଣିକମାନେ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ୍ ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ରାଜତ୍ଵକାଳରେ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ ।

୨୮ । ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ କେବେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୬୬୪ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୨୯ । କ୍ୟାପ୍‌ଟେନ୍ ହକିସ୍‌ଙ୍କୁ କିଏ ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ଦରବାରକୁ ପଠାଇଥିଲେ ?
Answer:
ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ପ୍ରଥମ ଜେମସ୍ କମ୍ପାନୀର କ୍ୟାପ୍‌ଟେନ୍ ହକିନ୍ସଙ୍କୁ ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ଦରବାରକୁ ପଠାଇଥିଲେ ।

୩୦ । ଭାରତର କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଇଂରେଜମାନେ ପ୍ରଥମେ ସ୍ଥାୟୀ ବସତି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଭାରତର ସୁରତଠାରେ ଇଂରେଜମାନେ ପ୍ରଥମେ ସ୍ଥାୟୀ ବସତି ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।

୩୧ । ସିରାଜଉଦୌଲା କେବେ ବଙ୍ଗର ନବାବ ହେଲେ ?
Answer:
ସିରାଜଉଦୌଲା ୧୭୫୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଆଲିବର୍ଦ୍ଦି ଖାଁଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ବଙ୍ଗର ନବାବ ହେଲେ ।

୩୨ । କେବେ ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଲା ?
Answer:
୧୭୮୨ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଦ୍ଵିତୀୟ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲିଥିଲା ବେଳେ ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଲା ।

୩୩ । କେଉଁ ଭାରତୀୟ ଶାସକମାନେ ଟିପୁଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନିଜାମ୍ ଏବଂ ମରହଟ୍ଟାମାନେ ଟିପୁଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।

୩୪ । ବଙ୍ଗରେ ଦ୍ୱୈତ ଶାସନ କିଏ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
କ୍ଲାଇଡ୍ ବଙ୍ଗରେ ଦ୍ଵୈତ ଶାସନ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।

୩୫ । ଦ୍ଵୈତ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କେବେ ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହେଲା ?
Answer:
୧୭୭୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଦ୍ଵୈତ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହେଲା ।

୩୬ । ରାଜ୍ୟସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପନୀତି ଅନୁସାରେ କେଉଁ କେଉଁ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ଇଂରେଜ ସାମ୍ରାଜ୍ୟଭୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ରାଜ୍ୟସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପନୀତି ଅନୁସାରେ ସତାରା, ଝାନ୍ସୀ, ନାଗପୁର, ସମ୍ବଲପୁର ଓ ଜୈତ୍‌ପୁର ପ୍ରଭୃତି ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ଇଂରେଜ ସାମ୍ରାଜ୍ୟଭୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

୩୭ । ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍ କେବେ ନିହତ ହେଲେ ?
Answer:
ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍ ୧୭୯୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ନିହତ ହେଲେ ।

୩୮ । ଭାସ୍କୋଡ଼ାଗାମା କେଉଁ ଦେଶର ନାବିକ ଥିଲେ ?
Answer:
ଭାସ୍କୋଡ଼ାଗାମା ପର୍ତ୍ତୁଗାଲ୍ ଦେଶର ନାବିକ ଥିଲେ ।

୩୯ । ଇଂରେଜ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦୋଷତ୍ରୁଟିର ବିଚାର କରିବାପାଇଁ କେଉଁଠାରେ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଇଂରେଜ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦୋଷତ୍ରୁଟିର ବିଚାର କରିବାପାଇଁ କଲିକତା (କୋଲକାତା)ଠାରେ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା ।

୪୦ । ମହମ୍ମଦ ଅଲ୍ଲୀ କାହାର ପୁତ୍ର ଥିଲେ ?
Answer:
ମହମ୍ମଦ ଅଲ୍ଲୀ କର୍ଣ୍ଣାଟକର ନବାବ ଅନୱାରଉଦ୍ଦିନ୍‌ଙ୍କ ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।

Objective Type Questions With Answers
A. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

୧। ୧୭୩୯ ମସିହାରେ ___________ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ନାଦିର ଶାହ

୨। ଅଯୋଧ୍ୟାର ଶାସକ ସଫଦରଜଙ୍ଗଙ୍କ ପରେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର _________ ଅଯୋଧ୍ୟାର ନବାବ ହେଲେ ।
Answer:
ସୁଜାଉଦୌଲା

୩ । ଶିଶୁମାନେ __________ ଗୋଟି ସଂଘରେ ସଂଗଠିତ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ବାର

୪ । ତୃତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧରେ ____________ ମାନେ ପରାସ୍ତ ହେଲେ ।
Answer:
ମରହଟ୍ଟା

୫। ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କୁ ଭେଟିବାପାଇଁ ଇଷ୍ଟ-ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ପ୍ରଥମେ _____________ ଙ୍କୁ ପଠାଇଥିଲେ ।
Answer:
କ୍ୟାପ୍ ଟେନ୍ ହକିନ୍ ସ

୬ । ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜଦୂତ ସାର୍ ଟମାସ୍‌ _________ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ ।
Answer:
୧୬୧୫

୭ । ବକ୍ସାର ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଇଂରେଜମାନେ _______ ଙ୍କଠାରୁ ବଙ୍ଗ, ବିହାର ଓ ଓଡ଼ିଶାର ଦେୱାନୀ ଲାଭ କଲେ ।
Answer:
ମୋଗଲ ସମ୍ର।ଟ୍ ଶାହାଆଲାମ

୮ | __________ ବଳରେ ବଙ୍ଗର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାରତର ସମସ୍ତ ଇଂରେଜ ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଜେନେରାଲ ହେଲେ ।
Answer:
ରେଗୁଲେଟିଂ ଆକ୍ଟ

୯ । ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ନାବିକ ଭାସ୍କୋଡ଼ୀଗାମା ଭାରତର କାଲିକଟଠାରେ ପହଞ୍ଚିବା ସମୟରେ __________ ଉପାଧ୍ଧରୀ ଜଣେ ହିନ୍ଦୁ ରାଜା ସେ ଅଞ୍ଚଳର ଶାସକ ଥିଲେ ।
Answer:
ଜାମୋ ରିନ୍

୧୦ । ଭାରତରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍‌ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାବେ ________ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ଆଲବୁକର୍କ

୧୧ । ଡେନମାର୍କର ଅଧ୍ୟାବାସୀ ଡେନ୍ସଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆରେ _________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଦିନାମାର

୧୨ । ୧୬୯୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ବଙ୍ଗରେ ହୁଗୁଳି ନଦୀ କୂଳରେ _________ ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଫୋର୍ଟ ଉଇଲିୟମ୍

୧୩ । ଦ୍ଵିତୀୟ କର୍ଣାଟ ସମରରେ ________ ପରାସ୍ତ ଓ ନିହତ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ଅନୱାରଉଦ୍ଦିନ୍

୧୪। ୧୭୫୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ __________ ସେଣ୍ଟଡ଼େଭିଡ୍ ଦୁର୍ଗ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ।
Answer:
କାଉଣ୍ଟ ଡି ଲାଲୀ

୧୫। _________ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୭୫୭

୧୬ । ମୀରକାଶୀମ୍ ଭାରତୀୟ ବଣିକମାନଙ୍କ ଉପରୁ __________ ଛାଡ଼ କରିଦେଇଥିଲେ ।
Answer:
ବାଣିଜ୍ୟ କର

୧୭ । ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧରେ _________ ମାନେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ଇଂରେଜ

୧୮ । କ୍ଲାଇବ୍ ବଙ୍ଗରେ __________ ଶାସନ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଦ୍ଵୈତ

୧୯। ପ୍ରଥମ ମହୀଶୂର ସମର ________ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୭୬୭

୨୦ । ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ପ୍ରଥା __________ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌

୨୧ । ୱାଣ୍ଡିୱାସ୍ ଯୁଦ୍ଧ ________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୭୬୦

୨୨ । ଇଉରୋପରେ ସପ୍ତବର୍ଷ ଯୁଦ୍ଧ ______ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୭୬୩

୨୩ । ଆଲିବର୍ଦ୍ଦି ଖାଁ ________ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ନିଜକୁ ବଙ୍ଗଳାର ନବାବ ଭାବରେ ଘୋଷଣା କଲେ ।
Answer:
୧୭୪୦

୨୪ । ________ ତାଙ୍କ ରାଜଧାନୀ ମୁର୍ଶିଦାବାଦଠାରୁ ମୁଙ୍ଗେରକୁ ଉଠାଇ ନେଇଥିଲେ ।
Answer:
ମୀରକାଶିମ୍

୨୫। ________ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୭୬୪

୨୬ । ଟିପୁ ସୁଲତାନଙ୍କୁ ମହୀଶୂରର _______ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ବାଘ

୨୭ । ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ପ୍ରଥମେ _________ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ହାଇଦ୍ରାବାଦର ନିଜାମ୍

୨୮ । ରାଜ୍ୟସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପ ନୀତି __________ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଲର୍ଡ ଡେଲ୍‌ହାଉସୀ

B. ନିମ୍ନୋକ୍ତ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପାଖରେ ( ✓) ଚିହ୍ନ ଓ ଭୁଲ୍ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପାଖରେ (✗) ଚିହ୍ନ ଦିଅ ।

୧। ୧୫୯୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଭାସ୍କୋଡ଼ାଗାମା ଭାରତର କାଲିକଟ୍‌ଠାରେ ପହଞ୍ଚିଲେ ।
୨। ୧୬୮୪ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
୩ । ନାଦିର ଶାହଙ୍କ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କାଳରେ ମହମ୍ମଦ ଶାହ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଥିଲେ ।
୪। ଅଜିତ୍ ସିଂହ ଅମ୍ବରର ରାଜା ଥିଲେ ।
୫। ଫୋର୍ଟ ସେଣ୍ଟଜର୍ଜ ମାନ୍ଦ୍ରାଜରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କର ବାଣିଜ୍ୟ କୋଠି ଥିଲା ।
୬। ବକ୍ସାର ଯୁଦ୍ଧ ପରେ କ୍ଲାଇଡ୍ ବଙ୍ଗର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ ।
୭ । ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ଦ୍ଵିତୀୟ ଚାର୍ଲସ୍‌ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ରାଜାଙ୍କଠାରୁ ଯୌତୁକରୂପେ ପାଇଥିବା ବମ୍ବେକୁ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଥିଲେ ।
୮। ଶିବାଜୀଙ୍କ ପୁତ୍ର ଶମ୍ଭୁଜୀ ମୋଗଲ ଶକ୍ତିକୁ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ ।
୯। ସିରାଜଉଦୌଲାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ମୀର କାଶି ମ୍ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।
୧୦ । ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍ ପିତା ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀଙ୍କ ପରି ଜଣେ ସାହସୀ ଯୋଦ୍ଧା ଥିଲେ ।
୧୧ । ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଜେନେରାଲ ୱେଲେସ୍‌ଲିଙ୍କ ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟରେ ବିସ୍ତାର ନିମିତ୍ତ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଥିଲା ।

Answer:
୧ । (✗)
୨ । (✗)
୩ । (✓)
୪ । (✗)
୫ । (✓)
୬ । (✓)
୭ । (✓)
୮ । (✗)
୯ । (✗)
୧୦ । (✓)
୧୧ । (✓)

C. ରେଖାଙ୍କିତ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ନକରି ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର ।

୧। ଫରାସୀ ବଣିକମାନେ ପ୍ରାଚ୍ୟଦେଶରେ ବାଣିଜ୍ୟ ପାଇଁ ରାଣୀ ପ୍ରଥମ ଏଲିଜାବେଥଙ୍କ ଅନୁମତି ପାଇଥିଲେ ।
Answer:
ଇଂରେଜ ବଣିକମାନେ ପ୍ରାଚ୍ୟଦେଶରେ ବାଣିଜ୍ୟ ପାଇଁ ରାଣୀ ପ୍ରଥମ ଏଲିଜାବେଥ୍ଙ୍କ ଅନୁମତି ପାଇଥିଲେ ।

୨। ୧୬୦୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ପ୍ରଥମ ଜେମ୍ସ କମ୍ପାନୀର କ୍ୟାପ୍ଟେନ୍ ହକିଙ୍କୁ ଶାହାଜାହାନ୍‌ଙ୍କ ଦରବାରକୁ ପଠାଇଥିଲେ ।
Answer:
୧୬୦୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ପ୍ରଥମ ଜେମ୍‌ସ୍ କମ୍ପାନୀର କ୍ୟାପ୍‌ଟେନ୍ ହକିନ୍ସଙ୍କୁ ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ଦରବାରକୁ ପଠାଇଥିଲେ ।

୩ । ଫୋର୍ଟ ସେଣ୍ଟଜର୍ଜ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ୍‌ରେ ଫରାସୀମାନଙ୍କର ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ଥିଲା ।
Answer:
ଫୋର୍ଟ ସେଣ୍ଟଜର୍ଜ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ୍‌ରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କର ବାଣିଜ୍ୟକୋଠି ଥିଲା ।

୪। ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ରାଜାଙ୍କଠାରୁ ପାଇଥ‌ିବା ଦିଲ୍ଲୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ରାଜାଙ୍କଠାରୁ ପାଇଥିବା ବମ୍ବେ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଥିଲେ ।

୫ । ୧୬୮୪ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୬୬୪ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୬। ଟିପୁ ସୁଲତାନ ସିରାଜଦୌଲାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।
Answer:
ଟିପୁ ସୁଲତାନ ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀଙ୍କ ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।

୭ । ନାଦିର ଶାହଙ୍କ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କାଳରେ ଜାହାଙ୍ଗୀର ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଥିଲେ ।
Answer:
ନାଦିର ଶାହାଙ୍କ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କାଳରେ ମହମ୍ମଦ ଶାହ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଥିଲେ ।

୮। ଶିଖ୍ମାନେ ୧୦ ଗୋଟି ସଂଘରେ ସଂଗଠିତ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ଶିଖ୍ମାନେ ୧୨ଗୋଟି ସଂଘରେ ସଂଗଠିତ ହୋଇଥିଲେ ।

୯ । ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ସମୟରେ ଶିବାଜୀ ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ମରହଟ୍ଟା ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଆଉରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ସମୟରେ ଶିବାଜୀ ମରହଟ୍ଟା ଶକ୍ତିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ମରହଟ୍ଟା ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ ।

୧୦ । ସିରଜଉଦୌଲାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ମୀରକାଶିମ୍ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ସିରାଜଉଦୌଲାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ମୀରଜାଫର ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।

୧୧ । ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଡେଲ୍ହାଉସୀ ବଙ୍ଗର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ ।
Answer:
ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧ ପରେ କ୍ଲାଇଡ୍ ବଙ୍ଗର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ ।

୧୨ । ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌ଲି ବଙ୍ଗରେ ଦ୍ଵୈତ ଶାସନ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ରବର୍ଟ କ୍ଲାଇଡ୍ ବଙ୍ଗରେ ଦ୍ୱୈତ ଶାସନ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।

୧୩ । ଆମେରିକା ଓ ଫ୍ରାନ୍ସ ମଧ୍ଯରେ ସପ୍ତବର୍ଷୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
ଇଂଲଣ୍ଡ ଓ ଫ୍ରାନ୍ସ ମଧ୍ୟରେ ସପ୍ତବର୍ଷୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।

୧୪ । ଆଲିବର୍ଦ୍ଦି ଖାଁଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ସିରାଜଉଦୌଲା ବଙ୍ଗର ନବାବ ହେଲେ ।
Answer:
ଆଲିବର୍ଦ୍ଦି ଖାଁଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାଙ୍କ ନାତି ସିରାଜଉଦୌଲା ବଙ୍ଗର ନବାବ ହେଲେ ।

୧୫ । ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଜେନେରାଲ୍ ଲର୍ଡ କର୍ଡୱାଲିସ୍ ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଜେନେରାଲ୍ ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌ଲି ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।

୧୬ । ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଇଂରେଜମାନେ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଶାହାଆଲାମଙ୍କଠାରୁ ବଙ୍ଗ, ବିହାର ଓ ଓଡ଼ିଶାର ଦେୱାନୀ ଲାଭ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ବକ୍ସାର ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଇଂରେଜମାନେ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଶାହାଆଲାମ୍‌ଙ୍କଠାରୁ ବଙ୍ଗ, ବିହାର ଓ ଓଡ଼ିଶାର ଦେୱାନୀ ଲାଭ କଲେ ।

୧୭ । ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀ ଏବଂ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥ‌ିବା ସନ୍ଧିକୁ ଶ୍ରୀରଙ୍ଗାପଟ୍ଟନମ୍ ସନ୍ଧି କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଟିପୁ ସୁଲତାନ ଏବଂ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥ‌ିବା ସନ୍ଧିକୁ ଶ୍ରୀରଙ୍ଗାପଟ୍ଟନମ୍ ସନ୍ଧି କୁହାଯାଏ ।

D. ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

୧। ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁମାନେ ଭାରତରେ ପ୍ରଥମେ ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ?
(କ) ଓଲନ୍ଦାଜ୍
(ଖ) ଇଂରେଜ
(ଗ) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ
(ଘ) ଫରାସୀ
Answer:
(ଗ) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍

୨। ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେତେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ନାଦିର ଶାହ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ?
(କ) ୧୭୦୭
(ଖ) ୧୭୬୧
(ଗ) ୧୭୩୯
(ଘ) ୧୭୧୨
Answer:
(ଗ) ୧୭୩୯

୩ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେବେ ‘ଇଂରେଜ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ’ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ୧୪୯୨ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ
(ଖ) ୧୬୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ
(ଗ) ୧୪୯୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ
(ଘ) ୧୬୧୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ
Answer:
(ଖ) ୧୬୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ

୪। ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେବେ ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ?
(କ) ୧୬୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ
(ଖ) ୧୬୧୨ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ
(ଗ) ୧୬୧୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ
(ଘ) ୧୬୬୪ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ
Answer:
(ଘ) ୧୬୬୪ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ

୫ । ଇଂଲଣ୍ଡର ରାଜା ଦ୍ଵିତୀୟ ଚାର୍ଲସ୍ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ରାଜକନ୍ୟାଙ୍କୁ ବିବାହ କରି ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳ ଯୌତୁକ ରୂପେ ପାଇଥିଲେ ?
(କ) ମାନ୍ଦ୍ରାଜ୍
(ଖ) ବମ୍ବେ
(ଗ) ପାଟନା
(ଘ) କଲିକତା
Answer:
(ଖ) ବମ୍ବେ

୬ | ନିମ୍ନୋକ୍ତ କିଏ ବଙ୍ଗଦେଶରେ ‘ଦ୍ଵୈତ ଶାସନ’ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ ?
(କ) କ୍ଲାଇବ୍
(ଖ) ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌
(ଗ) ଲର୍ଡ ଡେଲ୍‌ହାଉସୀ
(ଘ) ଲର୍ଡ କର୍ଡୱାଲିସ୍
Answer:
(କ) କ୍ଲାଇବ୍

୭ | ରାଜ୍ୟସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପନୀତି ଫଳରେ ଓଡ଼ିଶାର ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳ ଇଂରେଜ ସାମ୍ରାଜ୍ୟଭୁକ୍ତ ହେଲା ?
(କ) ବରହମପୁର
(ଖ) ବାଲେଶ୍ବର
(ଗ) ସମ୍ବଲପୁର
(ଘ) କେନ୍ଦୁଝର
Answer:
(ଗ) ସମ୍ବଲପୁର

୮ | ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେବେ ଡଚ୍ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଗଠିତ ହେଲା ?
(କ) ୧୬୦୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଖ) ୧୬୧୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଗ) ୧୬୦୨ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଘ) ୧୬୧୫ ଖ୍ରୀ.ଅ.
Answer:
(ଗ) ୧୬୦୨ ଖ୍ରୀ.ଅ.

୯ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳରେ ‘ୱାଣ୍ଡିୱାସ’ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ହାଇଦ୍ରାବାଦ ଅଞ୍ଚଳ
(ଖ) କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଅଞ୍ଚଳ
(ଗ) ବମ୍ବେ ଅଞ୍ଚଳ
(ଘ) ସୁରତ ଅଞ୍ଚଳ
Answer:
(ଖ) କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଅଞ୍ଚଳ

୧୦ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ସମୟ କାଳରେ ଆଲିବର୍ଦ୍ଦି ଖାଁ ବଙ୍ଗର ନବାବ ଥିଲେ ?
(କ) ୧୭୨୦ ରୁ ୧୭୨୬
(ଖ) ୧୭୩୦ ରୁ ୧୭୩୭
(ଗ) ୧୭୪୦ ରୁ ୧୭୫୬
(ଘ) ୧୭୫୦ ରୁ ୧୭୬୬
Answer:
(ଗ)୧୭୪୦ ରୁ ୧୭୫୬

୧୧। ୧୭୬୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ
(ଖ) ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧ
(ଗ) ୱାଣ୍ଡିୱାସ ଯୁଦ୍ଧ
(ଘ) ପ୍ରଥମ କର୍ଣ୍ଣାଟ ସମର
Answer:
(ଖ) ବକ୍‌ସାର ଯୁଦ୍ଧ

୧୨ । ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ କ୍ଲାଇବ୍ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କାହାକୁ ବଙ୍ଗର ନବାବ କରାଇଥିଲେ ?
(କ) ସିରାଜଉଦୌଲା
(ଖ) ଆଲିବର୍ଦ୍ଦି ଖାଁ
(ଗ) ମୀଜାଫର
(ଘ) ମୀରକାଶିମ୍
Answer:
(ଗ) ମୀଜାଫର

୧୩ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ଯରୁ କିଏ ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍‌ଙ୍କ ପିତା ଥିଲେ ?
(କ) ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀ
(ଖ) ସୁଜାଉଦ୍ଦେଲା
(ଗ) ମୀରକାଶୀମ୍
(ଘ) ମୀରକାଶିମ୍
Answer:
(କ) ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀ

୧୪ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଜେନେରାଲଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ସାମନ୍ତ ସନ୍ଧି ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଇଥିଲା ?
(କ) ଲର୍ଡ କର୍ଡୱାଲିସ୍
(ଖ) ଲର୍ଡ ଡେଲ୍‌ହାଉସୀ
(ଗ) ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌
(ଘ) ଲର୍ଡ କର୍ଜନ
Answer:
(ଗ) ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌

୧୫ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେତେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ତୁର୍କମାନେ କନଷ୍ଟାଣ୍ଟିନୋପଲ୍ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ?
(କ) ୧୪୫୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଖ) ୧୪୫୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଗ) ୧୪୫୨ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଘ) ୧୪୫୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.
Answer:
(ଖ) ୧୪୫୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.

୧୬ । ହଲାଣ୍ଡର ଅଧ୍ୟାବାସୀଙ୍କୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଓଲନ୍ଦାଜ୍
(ଖ) ଡେନିସ୍
(ଗ) ଦିନାମାର
(ଘ) ଫରାପୀ
Answer:
(କ) ଓଲନ୍ଦାଜ

୧୭ । ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ବଙ୍ଗରେ କେଉଁ ନଦୀ କୂଳରେ ଫୋର୍ଟ ଉଇଲିୟମ୍ ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ?
(କ) ଗଙ୍ଗା
(ଖ) ଦାମୋଦର
(ଗ) ଯମୁନା
(ଘ) ହୁଗୁଳି
Answer:
(ଘ) ହୁଗୁଳି

୧୮ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଯୁଦ୍ଧରେ ଅନରଉଦ୍ଦିନ୍ ପରାସ୍ତ ଓ ନିହତ ହୋଇଥିଲେ ?
(କ) ପ୍ରଥମ କର୍ଣ୍ଣାଟ ସମର
(ଖ) ତୃତୀୟ କର୍ଣାଟ ସମର
(ଗ) ଦ୍ବିତୀୟ କର୍ଣାଟ ସମର
(ଘ) ପ୍ରଥମ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ
Answer:
(ଗ) ଦ୍ବିତୀୟ କର୍ଣାଟ ସମର

୧୯ । ସପ୍ତବର୍ଷୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ୧୭୫୬
(ଖ) ୧୭୫୭
(ଗ) ୧୭୫୮
(ଘ) ହୁଗୁଳି
Answer:
(ଖ) ୧୭୫୬

୨୦ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ଯରୁ କିଏ ଟିପୁଙ୍କ ରାଜଧାନୀ ଶ୍ରୀରଙ୍ଗାପଟ୍ଟନମ୍ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ?
(କ) ଲର୍ଡ ୱେଲେସ୍‌ଲି
(ଖ) ଲର୍ଡ କର୍ଡଲିସ୍
(ଗ) ଲର୍ଡ କ୍ଲାଇବ୍
(ଘ) ଲର୍ଡ ଡେଲ୍ହାଉସୀ
Answer:
(ଖ) ଲର୍ଡ କର୍ଡୱାଲିସ୍

୨୧ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଯୁଦ୍ଧରେ ଟିପୁ ସୁଲତାନ ନିହତ ହୋଇଥିଲେ ?
(କ) ପ୍ରଥମ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ
(ଖ) ତୃତୀୟ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ
(ଗ) ଦ୍ଵିତୀୟ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ
(ଘ) ଚତୁର୍ଥ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ
Answer:
(ଘ) ଚତୁର୍ଥ ମହୀଶୂର ଯୁଦ୍ଧ

୨୨ । ନିୟାମକ ଆଇନ କେବେ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥିଲା ?
(କ) ୧୭୭୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଖ) ୧୭୭୫ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଗ) ୧୭୭୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.
(ଘ) ୧୭୭୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.
Answer:
(କ) ୧୭୭୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.

୨୩ । ନିୟାମକ ଆଇନରେ ରହିଥ‌ିବା ଦୋଷତ୍ରୁଟିର ସୁଯୋଗ ନେଇ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାରତରେ ମନଇଚ୍ଛା ଶାସନ ଚଳାଇଥିଲେ ?
(କ) ଲର୍ଡ ଡେଲ୍‌ହାଉସୀ
(ଖ) ଲର୍ଡ କର୍ଡଲିସ୍
(ଗ) ଓ୍ବାରେନ୍ ହେଣ୍ଟିଙ୍ଗ୍‌ସ୍
(ଘ) ଲର୍ଡ ଉଇଲିୟମ୍ ବେଣ୍ଟିକ୍
Answer:
(ଗ) ଓ୍ବାରେନ୍ ହେଷ୍ଟିଙ୍ଗ୍‌

୨୪ । ମେୱାର ରାଜ୍ୟର ପୁରାତନ ନାମ କ’ଣ ଥିଲା ?
(କ) ବଙ୍ଗ
(ଖ) ଶାନ୍ତିପୁର
(ଗ) ଅଯୋଧ୍ୟା
(ଘ) ଉଦୟପୁର
Answer:
(ଘ) ଉଦୟପୁର

୨୫ । ମାରୱାର ରାଜ୍ୟର ପୁରାତନ ନାମ କ’ଣ ଥିଲା ?
(କ) ଅଯୋଧ୍ୟା
(ଖ) କାଶ୍ମୀର
(ଗ) ଯୋଧପୁର
(ଘ) ଜୟପୁର
Answer:
(ଗ) ଯୋଧପୁର

୨୬ । ବାଙ୍ଗାଲୋରର ପରିବର୍ତ୍ତିତ ନାମ କ’ଣ ?
(କ) ପୁଣେ
(ଖ) ଥୁରୁ ଅନନ୍ତପୁରମ୍
(ଗ) କୋଚି
(ଘ) ବେଙ୍ଗ।ଲୁରୁ
Answer:
(ଘ) ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ

E. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ମିଳନ କର ।

Answer:

Answer:

Answer:

F. ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା କିଏ ?
Answer:
ବାବର

୨। ମୋଗଲ ଶାସନ କାଳରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କ’ଣ କୁହାଯାଉଥିଲା ।
Answer:
ୱାଜିର

୩ । ନାଦିର ଶାହ କେବେ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୭୩୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.

୪ । ମରହଟ୍ଟାମାନେ କେଉଁ ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ତୃତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧ

୫। ତୁର୍କମାନେ କେବେ କନଷ୍ଟାଣ୍ଟିନୋପଲ୍ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୪୫୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.

୬। ଭାସ୍କୋଡ଼ାଗାମା କେବେ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ ?
Answer:
୧୪୯୮ ଖ୍ରୀ.ଅ.

୭ । ଓଲନ୍ଦାଜ କେଉଁମାନଙ୍କୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ତୃତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧ

୮ | ଡ୍ୟୁପେ କିଏ ?
Answer:
ଫ୍ରାନ୍ସର ବିଚକ୍ଷଣ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ

୯। ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ କେଉଁ ନଦୀକୂଳରେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଭାଗିରଥ ନଦୀ

୧୦ । ବକସାର ଯୁଦ୍ଧ କେବେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୭୬୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.

୧୧ । ହାଇଦର ଅଲ୍ଲୀଙ୍କ ପୁତ୍ର କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍

୧୨ । ମହୀଶୂରର ବାଘ କାହାକୁ କୁହାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
ଟିପୁ ସୁଲତାନ୍

୧୩ । ରାଜ୍ୟସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପନୀତି କିଏ ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଲର୍ଡ ଡେଲ୍‌ହାଉସୀ

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class History Solutions Chapter 9 ୧୯୩୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନ ଓ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 History Solutions Chapter 9 ୧୯୩୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନ ଓ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ

୧ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ପ୍ରାୟ ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଓଡ଼ିଶାର ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥିତି କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:

• ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଓଡ଼ିଶା ଛିନ୍ନଭିନ୍ନ ଅବସ୍ଥାରେ ଥିଲା । ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ବାଲେଶ୍ୱର, କଟକ ଓ ପୁରୀ ଇଂରେଜ ଶାସନାଧୀନ ହୋଇ ରହିଥିଲା ।
• ଏହାଛଡ଼ା ଓଡ଼ିଶାର ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଇଂରେଜମାନଙ୍କର ପରୋକ୍ଷ ଶାସନାଧୀନ ଥିଲା ।
• ଓଡ଼ିଶାର ଗଞ୍ଜାମ ଅଞ୍ଚଳକୁ ୧୭୫୯ ମସିହାରେ ଇଂରେଜମାନେ ଅତ୍‌କାର କରି ମାଡ୍ରାସ୍ ପ୍ରେସିଡ଼େନ୍ସିରେ ମିଶାଇ ଦେଇଥିଲେ ।
• ସେହିପରି ୧୮୪୯ ମସିହାରେ ରାଜସ୍ଵତ୍ଵ ଲୋପନୀତି ବଳରେ ସମ୍ବଲପୁର ଇଂରେଜମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅଧିକୃତ ହୋଇ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶ ଅଧୀନକୁ ହସ୍ତାନ୍ତରିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳ ମେଦିନିପୁର ବଙ୍ଗ ପ୍ରେସିଡ଼େନ୍ସିରେ ମିଶି ରହିଥିବାବେଳେ ସିଂହଭୂମି ଥିଲା ବିହାରର ଛୋଟନାଗପୁର ଅଧୀନରେ । ଏହିପରି ଭାବରେ ଓଡ଼ିଶା ଖଣ୍ଡବିଖଣ୍ଡିତ ହୋଇ ରହିଥିଲା ।

(ଖ) ଓଡ଼ିଶାର ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତୀୟତାର ଜନନୀ ବୋଲି କୁହାଯାଏ, କାରଣ ଓଡ଼ିଶାବାସୀ ତାଙ୍କର ଜାତୀୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
• ଓଡ଼ିଶାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ବିଲୋପ କରିଦେବାକୁ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ୧୮୪୯ ମସିହାରେ କଟକର ତତ୍କାଳୀନ କଲେକ୍ଟର ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଭାଷାର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
• ଓଡ଼ିଆ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭାଷା ନୁହେଁ ବୋଲି ବଙ୍ଗର ବିଶିଷ୍ଟ ଐତିହାସିକ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଲାଲ ମିତ୍ର ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନେ ମତ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।
• ମାତ୍ର ବିଖ୍ୟାତ ଭାଷାବିତ୍ ଜନ୍ ବିମ୍ସ, ଓଡ଼ିଶାର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଗୋଲ୍ଡସବରୀ ଏବଂ ବଙ୍ଗର ଜଣେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଲେଖକ ବାସୁଦେବ ମୁଖୋପାଧ୍ୟାୟ ଏହି ମତକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ନଥିଲେ ।
• ଏହି ବିବାଦ ବିଭିନ୍ନ ସଭାସମିତିରେ ଚର୍ଚ୍ଚିତ ହେବା ସହିତ ବହୁ ପତ୍ରପତ୍ରିକାରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା; ଫଳରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ‘ଉତ୍କଳ ସଭା’ ସଙ୍ଗଠନ ଏବଂ ‘ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା’ ଓ ‘ସମ୍ବାଦବାହିକା’ ଆଦି ଖବରକାଗଜରେ ଏ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନିୟମିତ ସମ୍ବାଦ ପ୍ରକାଶ ପାଉଥିଲା ।

(ଗ) ସାହିତ୍ୟିକମାନଙ୍କର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଅବଦାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

1. ‘ଓଡ଼ିଆ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଭାଷା ନୁହେଁ’ – ଏହି ମତକୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରତି ଅନୁରକ୍ତ ଥିବା ବିଦ୍ଵାନ୍‌ମାନେ ଖଣ୍ଡନ କରିଥିଲେ । ବିଖ୍ୟାତ ଭାଷାବିତ୍ ଜନ ବିମ୍ସ, ଓଡ଼ିଶାର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଗୋଲ୍ସସବରୀ ଓ ବଙ୍ଗୀୟ ଲେଖକ ବାସୁଦେବ ମୁଖୋପାଧ୍ୟାୟ ମଧ୍ୟ ଏହି ମତକୁ ଗ୍ରହଣ କରିନଥୁଲେ ।
2. ଏହି ବିବାଦ ବିଭିନ୍ନ ସଭାସମିତିରେ ଚର୍ଚ୍ଚିତ ହେବା ସହ ବହୁ ପତ୍ରପତ୍ରିକାରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ‘ଉତ୍କଳକରିଥିଲେ । ବିଖ୍ୟାତ ଭାଷାବିତ୍ ଜନ ବିମ୍ସ, ଓଡ଼ିଶାର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଗୋଲ୍ଡସବରୀ ଓ ବଙ୍ଗୀୟ ଲେଖକ ବାସୁଦେବ ଏହି ମତ ବିରୋଧରେ ମନ୍ତବ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।
3. ‘ଉତ୍କଳ ସଭା’ ସଙ୍ଗଠନ ଓ ‘ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା’, ‘ସମ୍ବାଦବାହିକା’ ଓ ‘ଉତ୍କଳ ଦର୍ପଣ’ ଆଦି ଖବର କାଗଜ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିଥିଲେ ।
4. ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୋଧୀ ମନ୍ତବ୍ୟକୁ ତୀବ୍ର ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ବ୍ୟାସକବି ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି ଓ କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟ ।
5. ନୀଳମଣି ବିଦ୍ୟାରମୂଙ୍କ ସମ୍ପାଦନାରେ ପ୍ରକାଶିତ ‘ସମ୍ବଲପୁର ହିତୈଷିଣୀ’ ପତ୍ରିକାରେ ସମ୍ବଲପୁର କୋର୍ଟ କଚେରୀମାନଙ୍କରୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଉଚ୍ଛେଦ କରି ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ପ୍ରଚଳନ ବିରୋଧରେ ସମାଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସ୍ବଭାବ କବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ନୀଳମଣିଙ୍କୁ ଏଥିପାଇଁ ସାଧୁବାଦ ଜଣାଇଥିଲେ ।

(ଘ) ସମ୍ବଲପୁରର କୋର୍ଟ କଚେରୀରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଉଚ୍ଛେଦ ହେଲା ପରେ କ’ଣ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ?
Answer:

• ୧୮୯୫ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧୫ ତାରିଖରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶର ମୁଖ୍ୟ କମିଶନର ସାର୍ ଆଣ୍ଡ୍ରାଫ୍ରେଜର ସମ୍ବଲପୁର କୋର୍ଟ କଚେରୀମାନଙ୍କରୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଉଚ୍ଛେଦ କରି ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
• ନୀଳମଣି ବିଦ୍ୟାରତ୍ନଙ୍କ ସମ୍ପାଦନାରେ ପ୍ରକାଶିତ ‘ସମ୍ବଲପୁର ହିତୈଷିଣୀ’ରେ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କର ଏହି ନୀତିକୁ ତୀବ୍ର ସମାଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା । ଏଥ‌ିପାଇଁ ନୀଳମଣି ବିଦ୍ୟାରତ୍ନଙ୍କୁ ସ୍ୱଭାବକବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ସାଧୁବାଦ ଜଣାଇଥିଲେ ।
• ସମ୍ବଲପୁରରେ କୋର୍ଟ କଚେରୀମାନଙ୍କରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ପ୍ରଚଳନ ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ଧରଣୀଧର ମିଶ୍ର, ବ୍ରଜମୋହନ ପଟ୍ଟନାୟକ, ମଦନମୋହନ ମିଶ୍ର ଓ ବଳଭଦ୍ର ସୂପକାର ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ।
• ସମ୍ବଲପୁରର ବହୁ ନେତୃସ୍ଥାନୀୟ ବ୍ୟକ୍ତି ୧୯୦୧ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ମାସରେ ସିମଳାଠାରେ ବଡ଼ଲାଟ୍ ଲର୍ଡ କର୍ଜନଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ୍ କରି ଏହି ମର୍ମରେ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଦେଇଥିଲେ ।
• ସେମାନଙ୍କର ଦାବିକୁ ବିଚାର କରିବାପାଇଁ ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପଦକ୍ଷେପ ସ୍ୱରୂପ ଆଣ୍ଡ୍ରାଫେଜରଙ୍କୁ ପତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।

(ଙ) ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନଙ୍କ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନର ଆଭିମୁଖ୍ୟ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:

• ବଡ଼ଲାଟ୍ ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନଙ୍କୁ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ସିମଳାରେ ସାକ୍ଷାତ୍ କରି ପରିଚୟବିହୀନ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ସମସ୍ୟାକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମାର୍ମିକ ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ ।
• ମଧୁବାବୁ ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ଆସିବାପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ । ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନ ଓଡ଼ିଶା ଗସ୍ତ କରି ଓଡ଼ିଶାର କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟରେ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କ ଏକତ୍ରୀକରଣର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ହୃଦ୍‌ବୋଧ କରିଥିଲେ ।
• ଏହା ଫଳରେ ୧୯୦୩ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧ ତାରିଖରୁ ପୁନର୍ବାର ସମ୍ବଲପୁର କୋର୍ଟ କଚେରୀରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ସେହି ବର୍ଷ ଡିସେମ୍ବର ୩ ତାରିଖରେ ରିସ୍‌ ସର୍କୁଲାର ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।
• ଫଳରେ ୧୯୦୫ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୧୯ ତାରିଖରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶରୁ ସମ୍ବଲପୁର ସହିତ ପାଟଣା, କଳାହାଣ୍ଡି, ସୋନପୁର, ବାମଣ୍ଡା ଓ ରେଢ଼ାଖୋଲ ଏବଂ ଛୋଟନାଗପୁରରୁ ଗାଙ୍ଗପୁର ଓ ବଣାଇ ଆସି ଓଡ଼ିଶା ଡିଭିଜନରେ ମିଶିଲା । ଏହା ଥିଲା ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦିଗରେ ପ୍ରଥମ ସଫଳ ପ୍ରୟାସ ।
• ଲର୍ଡ କର୍ଜନ ୧୯୦୪ ଜାନୁୟାରୀ ୫ ତାରିଖରେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଗଭର୍ଣ୍ଣରଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ଦକ୍ଷିଣରେ ଥ‌ିବା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ମିଶାଇବାପାଇଁ ଏକ ପତ୍ର ଲେଖିଥିଲେ ।ଏଥିରୁ ଜଣାପଡ଼େ ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନଙ୍କ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଥିଲା ସ୍ପଷ୍ଟ ।

(ଚ) ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଅଷ୍ଟମ ଅଧିବେଶନରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଏବଂ ଦଶମ ଅଧିବେଶନରେ ଜୟପୁରର ରାଜା ବିକ୍ରମଦେବ ବର୍ମା କ’ଣ କହିଥିଲେ ?
Answer:

1. ୧୯୧୨ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ୬ ଓ ୭ ତାରିଖରେ ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ‘ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ’ର ଅଷ୍ଟମ ଅଧ୍ଵବେଶନରେ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନକୁ ମଧୁବାବୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ।
2. ସେ କହିଥିଲେ ‘ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନ ଅଧୀନରେ ଏପରି କୌଣସି ଜାତି ନାହିଁ ଯେଉଁମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକମାନଙ୍କଠାରୁ ଅଧିକ ଅନ୍ୟାୟ ଓ ନିର୍ଦ୍ଦୟ ବ୍ୟବହାର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଇଛି; ଯଦିଓ ସେମାନେ ନିଘୋଷ ।’’
3. ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଦଶମ ଅଧିବେଶନ ୧୯୧୪ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୨୬ ଓ ୨୭ ତାରିଖରେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିଠାରେମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତିଙ୍କଦ୍ବାରା ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା ।
4. ଏହି ଅଧୂବେଶନରେ ଜୟପୁର ରାଜା ବିକ୍ରମଦେବ ବର୍ମା କହିଥିଲେ, ‘ଯଦି ମୋର ଛିନ୍ନ ମସ୍ତକ ରାଞ୍ଚରେ ରଖାଯାଏ, ଦିଆଯାଏ; ମୋର ଦୁଇଗୋଡ଼କୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜର ଚିକିତ୍ସାଳୟରେ ରଖାଯାଏ ଓ ମୋ ଶରୀରର ଗଣ୍ଡିକୁ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ଫିଙ୍ଗି ତେବେ କ’ଣ ମୁଁ ବଞ୍ଚିଛି ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରିବ ? ଆମ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ଅବସ୍ଥାରେ ପଡ଼ିରହିଛି । ତେଣୁ ଉତ୍କଳ ଜନନୀର ବିକ୍ଷିପ୍ତାଶଗୁଡ଼ିକର ଏକତ୍ରୀକରଣ ଦରକାର ।’’
5. ଏହା ଥିଲା ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନର ଉଦ୍ୟୋକ୍ତା ଦୁଇ ମହାରଥୀଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟ ।

(ଛ) ସିହ୍ନା ପ୍ରସ୍ତାବ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍‌ପଣୀ ଲେଖ ।
Answer:

• ୧୯୧୯ ମସିହାରେ ‘ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ’ର ପୁରୀ ଅଧ‌ିବେଶନରେ ବିହାର ପ୍ରତିନିଧ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ସିହ୍ନା ଏବଂ କନିକା ରାଜା ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓଙ୍କୁ କେନ୍ଦ୍ରରେ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ବିଧାୟକ ପରିଷଦରେ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦାବି ଉତ୍‌ଥାପନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଅନୁରୋଧ କରାଯାଇଥିଲା ।
• ୧୯୨୦ ମସିହା ଫେବୃୟାରୀ ୨୦ ତାରିଖରେ ପରିଷଦରେ ସିହ୍ନା ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ବଙ୍ଗ, ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶରେ ଥ‌ିବା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକୁ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶର ଓଡ଼ିଶା ଡିଭିଜନରେ ମିଶାଇ ଦିଆଯାଉ ।
• ଏଥପାଇଁ ଏକ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ନିମିତ୍ତ ସରକାରୀ ଓ ବେସରକାରୀ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କର ଏକ ମିଳିତ କମିଟି ନିଯୁକ୍ତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
• ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜଦେଓ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ । ସିହ୍ନାଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ଭାରତ ସରକାର ସମ୍ପୃକ୍ତ ପ୍ରାଦେଶିକ ସରକାରଙ୍କର ମତ ଚାହିଁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ବଙ୍ଗ, ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶ ସରକାର ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବରେ ରାଜିହୋଇ ନଥିଲେ ।
• ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ ଉପ-ପ୍ରଦେଶ ପାହ୍ୟା ଦେବାପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ । ଏହି ବିଫଳତା ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ତୀବ୍ରତର କରିଥିଲା ।

(ଜ) ଫିଲିପ୍ ଡପ୍ କମିଟି କେବେ, କାହିଁକି ଓ କିପରି ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଫିଲିପ୍ ଡଫ୍ କମିଟି ୧୯୨୪ ମସିହାରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ଗଞ୍ଜାମର ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ମିଶିବାକୁ ଦାବି କରି ଆସୁଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ସରକାରଙ୍କ ମନୋବୃତ୍ତିରେ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇ ନଥିଲା ।
• ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କ ବାରମ୍ବାର ଦାବି ଫଳରେ ଇଂରେଜ ସରକାର ୧୯୨୪ ମସିହା ଶେଷଭାଗରେ ଏହି ଦୁଇଜଣିଆ କମିଟି ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ ।
• ଗଞ୍ଜାମର ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶ୍ରଣ ଦାବିର ଯଥାର୍ଥତା ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିବାପାଇଁ ଗଠିତ ଏହି କମିଟିରେ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟସମୂହର ପଲଟିକାଲ ଏଜେଣ୍ଟ ସି.ଏଲ୍. ଫିଲିପ୍ ଓ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରେସିଡ଼େନ୍ସିର ବେଲା ଜିଲ୍ଲାର ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଏ.ସି. ଡଫ୍ ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ । ଏହା ‘ଫିଲିପ୍ ଡଫ୍ କମିଟି’ ନାମରେ ପରିଚିତ ।
• ଏହି କମିଟି ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତିଙ୍କ ବଳିଷ୍ଠ ଯୁକ୍ତିଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ନିମନ୍ତେ ସୁପାରିସ କରିଥିଲେ ।

(ଝ) ପ୍ରଥମ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ଯାଇଥ‌ିବା ସମୟରେ ଇଂଲଣ୍ଡରେ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:

1. ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କଦ୍ବାରା ମନୋନୀତ ହୋଇ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ପ୍ରତିନିଧରୂପେ ଲଣ୍ଡନଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ପ୍ରଥମ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।
2. ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକରେ ଓ ଏହା ବାହାରେ ସେ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦାବି ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ ।
3. ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ସେ ‘ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ଦାବି ଓ ଯୁକ୍ତି’ ନାମକ ଏକ ପୁସ୍ତିକା ବୈଠକର ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କୁ ବିତରଣ କରିଥିଲେ । ସେ ମଧ୍ୟ ଇଂଲଣ୍ଡର ଭାରତ ସଚିବ ସାମୁଏଲ୍‌ ହୋର୍‌ଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରି ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ଦାବି ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇଥିଲେ ।
4. ୧୯୩୧ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୧୬ ତାରିଖରେ ସେ ଏକ ଐତିହାସିକ ଭାଷଣ ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନର ଯୌକ୍ତିକତା ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ ।
5. ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତିଙ୍କ ଅକାଟ୍ୟ ଯୁକ୍ତି ଓ ଅକ୍ଳାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ ଯୋଗୁଁ ଇଂରେଜ ସରକାର ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦାବିକୁ ସ୍ବୀକାର କରିଥିଲେ । ଏହାଦ୍ୱାରା ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କ ଦୀର୍ଘଦିନର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଫଳପ୍ରସୂ ହୋଇପାରିଥିଲା ।

(ଞ) ଓ’ଡ଼ନେଲ୍ କମିଟି କାହିଁକି ଓ କିପରି ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଓଡ଼ିଆମାନେ କାହିଁକି ଏହାର ନିଷ୍ପଭିରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇନଥିଲେ ?
Answer:

• ୧୯୩୧ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୩ ତାରିଖରେ ଭାରତ ସରକାର ତିନି ସଦସ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କମିଟି ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ ।
• ଏହି କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ସାମୁଏଲ ଓ’ଡ଼ନେଲ୍‌ ଓ ଅନ୍ୟ ଦୁଇଜଣ ସଭ୍ୟ ଥିଲେ ବମ୍ବେର ଏଚ୍. ଏମ୍. ମେହେଟ୍ଟା ଓ ଆସାମର ଟି. ଆର୍. ଫୁକନ୍ ।
• ଏହି କମିଟିରେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେବ, ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ସିହ୍ନା ଓ ସି.ଭି.ଏସ୍. ନରସିଂହ ରାଜୁ ସହଯୋଗୀ ସଦସ୍ୟ ରୂପେ ରହିଥିଲେ ।
• ଏହି ସମୟରେ ତେଲୁଗୁମାନେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜରୁ ଓଡ଼ିଶାକୁ କୌଣସି ଅଞ୍ଚଳ ହସ୍ତାନ୍ତର କରାଯିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଦୃଢ଼ ଦାବି କରୁଥିଲାବେଳେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିର ଓଡ଼ିଆମାନେ ଓ ‘ଉତ୍କଳ ହିତୈଷିଣୀ ସମାଜ’ର ସଭ୍ୟମାନେ ଓଡ଼ିଶାରେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିକୁ ମିଶାଇ ଦେବାପାଇଁ ଓ’ଡ଼ନେଲ୍ କମିଟି ଆଗରେ ଦୃଢ଼ ଦାବି ଜଣାଇଥିଲେ ।
• ମାତ୍ର ଓଡ଼ିଆମାନେ ଓ’ଡ଼ନେଲ କମିଟିର ନିଷ୍ପଭିରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇ ନଥିଲେ, କାରଣ ଏଥିରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶରୁ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି, ମଞ୍ଜୁଷା, ମେଦିନୀପୁର ଏବଂ ସିଂହଭୂମିକୁ ବାଦ୍ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ପ୍ରାୟ ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ଗଞ୍ଜାମ ଓ ସମ୍ବଲପୁର ଯଥାକ୍ରମେ କେଉଁ ମସିହାରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅଧିକୃତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ୧୭୫୯ ମସିହାରେ ଗଞ୍ଜାମ ଇଂରେଜମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅଧିକୃତ ହୋଇଥିଲା ।
• ୧୮୪୯ ମସିହାରେ ସମ୍ବଲପୁର ଇଂରେଜମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅଧିକୃତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଖ) ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଗଞ୍ଜାମବାସୀ କିପରି ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:

1. ଗଞ୍ଜାମବାସୀ ‘ଗଞ୍ଜାମ ଉତ୍କଳ ହିତବାଦିନୀ ସଭା’ ସ୍ଥାପନ କରି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
2. ସେମାନେ ଗଞ୍ଜାମକୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି ଅଧୀନରୁ ଆଣି ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ମିଶ୍ରଣ ପାଇଁ ଦାବି କରିଥିଲେ ।

(ଗ) କିଏ ଏବଂ କେବେ ସମ୍ବଲପୁରର କୋର୍ଟ କଚେରୀରୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଉଚ୍ଛେଦ କରି ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ?
Answer:

• କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶର ମୁଖ୍ୟ କମିଶନର ସାର ଆଣ୍ଡ୍ରାଫ୍ରେଜର ସମ୍ବଲପୁରର କୋର୍ଟ କଚେରୀରୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଉଚ୍ଛେଦ କରି ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ।
• ସେ ୧୮୯୫ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୧୫ ତାରିଖରେ ଏହା କରିଥିଲେ ।

(ଘ) ନୀଳମଣି ବିଦ୍ୟାରତ୍ନ କେଉଁ ପତ୍ରିକାରେ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କ ଭାଷାନୀତିର ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏଥ‌ିପାଇଁ କିଏ ତାଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲେ ?
Answer:

• ନୀଳମଣି ବିଦ୍ୟାରତ୍ନ ‘ସମ୍ବଲପୁର ହିତୈଷିଣୀ’ ପତ୍ରିକାରେ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କ ଭାଷାନୀତିର ସମାଲୋଚନା କରିଥଲେ ।
• ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ସ୍ବଭାବକବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲେ ।

(ଙ) ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନ ଓଡ଼ିଶା ଗସ୍ତରେ ଆସିବାଦ୍ୱାରା କି ଲାଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

1. ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନ ଓଡ଼ିଶା ଗସ୍ତରେ ଆସିବାଦ୍ଵାରା ଓଡ଼ିଶାର କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟରେ ମୁଗ୍‌ଧ ହୋଇ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କ ଏକତ୍ରୀକରଣର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ହୃଦ୍‌ବୋଧ କରିଥିଲେ ।
2. ଯାହାଫଳରେ ୧୯୦୩ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧ ତାରିଖରୁ ସମ୍ବଲପୁର କୋର୍ଟ କଚେରୀରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପୁନଃପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଥୁଲା ।

(ଚ) ‘ରିସ୍‌ ସର୍କୁଲାର’ କେବେ ଓ କାହାଦ୍ଵାରା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ୧୯୦୩ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୩ ତାରିଖରେ ‘ରିସ୍‌ ସର୍କୁଲାର’ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଘରୋଇ ସଚିବ ହେନ୍‌ରୀ ରିସ୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଏହା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଛ) ସାଇମନ୍ କମିଶନ ଭାରତ ଗସ୍ତବେଳେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ସଭ୍ୟମାନେ କେଉଁଠାରେ ଓ କାହିଁକି ତାଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ ?
Answer:

• ସାଇମନ୍ କମିଶନଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତବେଳେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ସଭ୍ୟମାନେ ପାଟନାଠାରେ ତାଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ ।
• ଏହି ସଭ୍ୟମାନେ କମିଶନଙ୍କ ନିକଟରେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ନିମନ୍ତେ ଦାବି ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।

(ଜ) ଅଟ୍‌ ସବ୍ କମିଟିରେ ଓଡ଼ିଆ ସଦସ୍ୟ କେଉଁମାନେ ଥିଲେ ?
Answer:
ଅଟଲି ସବ୍‌କମିଟିରେ ଓଡ଼ିଆ ସଦସ୍ୟ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜଦେଓ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀଧର ମହାନ୍ତି ଥିଲେ ।

(ଝ) ଅଟ୍‌ ସବ୍‌କମିଟି କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପାଇଁ ସୁପାରିସ କରିଥିଲା ?
Answer:
ଅଟଲି ସବ୍‌କମିଟି ଓଡ଼ିଶା ଡିଭିଜନ, ଅନୁଗୁଳ, ବଙ୍ଗର ମେଦିନୀପୁର, ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରେସିଡ଼େନ୍ସିର ଗଞ୍ଜାମ ଅଞ୍ଚଳ ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶର ଖଡ଼ିଆଳ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଏକତ୍ର କରି ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପାଇଁ ସୁପାରିସ କରିଥିଲା ।

(ଞ) କେବେ ଓ କେଉଁଠାରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ସମ୍ପର୍କରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୩୧ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୯ ତାରିଖରେ କରାଚୀଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ଅଧିବେଶନରେ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ ଦାବି ସମ୍ପର୍କରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇଥିଲେ ।

(ଟ) ଓ’ଡ଼ନେଲ୍ କମିଟି ପ୍ରସ୍ତାବର ପ୍ରତିବାଦ କରିବାପାଇଁ କେବେ ଏବଂ କେଉଁଠାରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଜରୁରୀ ଅଧୂବେଶନ ବସିଥିଲା ?
Answer:
ଓ’ଡ଼ନେଲ୍ କମିଟି ପ୍ରସ୍ତାବର ପ୍ରତିବାଦ କରିବାପାଇଁ ୧୯୩୨ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୨୧ ତାରିଖରେ ବ୍ରହ୍ମପୁରଠାରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଧର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଜରୁରୀ ଅଧ୍ଶନ ବସିଥିଲା ।

(୦) ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ସମ୍ପର୍କରେ ଶ୍ଵେତପତ୍ର କେବେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ଏବଂ ଏଥିରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଓଡ଼ିଶାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ଥିଲା ?
Answer:

1. ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ସମ୍ପର୍କରେ ଶ୍ଵେତପତ୍ର ୧୯୩୩ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୭ ତାରିଖରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।
2. ଏଥରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଓଡ଼ିଶାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ୨୧,୫୪୫ ବର୍ଗ ମାଇଲ୍ ଥିଲା ।

(ଡ) ଶ୍ଵେତପତ୍ରରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଓଡ଼ିଶାରୁ କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକ ବାଦ୍ ଦିଆଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଶ୍ଵେତପତ୍ରରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଓଡ଼ିଶାରୁ ଜୟପୁର ଏବଂ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିକୁ ବାଦ୍ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

(ଢ) ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନ ୧୯୩୫ର କେଉଁ ଧାରାରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ ପୃଥକ୍ ପ୍ରଦେଶ ଭାବେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦିଆଗଲା ଏବଂ କେବେ ‘ଭାରତ ଶାସନ (ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ) ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ୧୯୩୬’’ ଘୋଷିତ ହେଲା ?
Answer:
ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନ ୧୯୩୫ର ୨୮୯ ଧାରାରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ ପୃଥକ୍ ପ୍ରଦେଶ ଭାବେ ସ୍ବୀକୃତି ଦିଆଗଲା ଏବଂ ୧୯୩୬ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୩ ତାରିଖରେ ‘ଭାରତ ଶାସନ (ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ) ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ୧୯୩୬’’ ଘୋଷିତ ହେଲା ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ବଙ୍ଗ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି ସହିତ କେଉଁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳ ମିଶି ରହିଥିଲା ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳ ମେଦିନିପୁର ବଙ୍ଗ ପ୍ରେସିଡ଼େନ୍ସି ସହିତ ମିଶି ରହିଥିଲା ।

(ଖ) ଓଡ଼ିଶାର କେଉଁ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସ୍ବାତନ୍ତ୍ର୍ୟ ବିରୋଧୀ ମନ୍ତବ୍ୟକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଓଡ଼ିଶାର ଗଭଣ୍ଡିର ଗୋଲ୍ଡବରୀ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସ୍ଵାତନ୍ତ୍ର୍ୟ ବିରୋଧୀ ମନ୍ତବ୍ୟକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ।

(ଗ) ୧୮୮୮ ରେ ଓଡ଼ିଶା ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିବା ବଙ୍ଗର ଗଭର୍ଣ୍ଣର କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
୧୮୮୮ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶା ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିବା ବଙ୍ଗର ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଥିଲେ ସାର୍ ଏସ୍.ସି. ବେଲି ।

(ଘ) ସାର୍ ଆଣ୍ଡ୍ରାଫ୍ରେଜର କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ସାର୍ ଆଣ୍ଡ୍ରାଫ୍ରେଜର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶର ମୁଖ୍ୟ କମିଶନର ଥିଲେ ।

(ଙ) ସମ୍ବଲପୁର କୋର୍ଟ କଚେରୀରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା କେବେଠାରୁ ପୁନଃପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୦୩ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୧ ତାରିଖରୁ ସମ୍ବଲପୁର କୋର୍ଟ କଚେରୀରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପୁନଃ ପ୍ରଚଳିତ ହେଇଥିଲା ।

(ଚ) ଲର୍ଡ଼ ଆମ୍ପ୍ଲ୍ କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ଲର୍ଡ଼ ଆମ୍‌ଥ୍ଲ୍ ମାନ୍ଦ୍ରାଜର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଥିଲେ ।

(ଛ) ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ କେବେ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୧୨ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧ ତାରିଖରେ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ।

(ଜ) ବଙ୍ଗ, ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶ ସରକାର ସିହ୍ନାଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅଗ୍ରାହ୍ୟ କରିବା ପରେ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ କ’ଣ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
ବଙ୍ଗ, ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶ ସରକାର ସିହ୍ନାଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅଗ୍ରାହ୍ୟ କରିବା ପରେ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ ଉପ-ପ୍ରଦେଶ ପାହ୍ୟା ଦେବାପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ ।

(ଝ) କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଧାୟକ ପରିଷଦର କେଉଁ ସଦସ୍ୟ ଅଟ୍‌ଲି ସବ୍‌କମିଟିର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ?
Answer:
କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଧାୟକ ପରିଷଦର ସଦସ୍ୟ ଡକ୍ଟର ସୁରୱାର୍ଦ୍ଦି ଅଟ୍‌ଲି ସବ୍-କମିଟିର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ।

(ଞ) ଓ’ଡ଼ନେଲ କମିଟି କେବେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଓ’ଡ଼ନେଲ କମିଟି ୧୯୩୧ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୩ ତାରିଖ ଦିନ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଟ) ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିର କେଉଁ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିକୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶାଇବାପାଇ ଓ ଡ଼ନେଲ କମଟ ନିକଟରେ ଦାବି କରିଥିଲେ ?
Answer:
ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିର ‘ଉତ୍କଳ ହିତୈଷିଣୀ ସମାଜ’ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିକୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶାଇବାପାଇ ଓ ଡ଼ନେଲ କମଟ ନିକଟରେ ଦାବି କରିଥିଲେ ।

(୦) ତୃତୀୟ ଗୋଲ୍‌ବୁଲ୍ ବୈଠକ ପରେ କିଏ ପୃଥକ୍ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନର ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ତୃତୀୟ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକ ପରେ ଭାରତ ସଚିବ ସାମୁଏଲ୍ ହୋର୍ ଭାରତ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସାମ୍ବିଧାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାନୁଯାୟୀ ଏକ ପୃଥକ୍ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନର ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।

(ଡ) ମିଳିତ ସଂସଦୀୟ କମିଟି ପ୍ରସ୍ତାବରେ ଓଡ଼ିଶାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ବର୍ଗମାଇଲକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ମିଳିତ ସଂସଦୀୟ କମିଟି ପ୍ରସ୍ତାବରେ ଓଡ଼ିଶାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ୩୨,୬୯୫ ବର୍ଗ ମାଇଲ୍‌କୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲା ।

(ଢ) ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ କେବେ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ?
Answer:
୧୯୩୬ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ୧ ତାରିଖ ଦିନ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା ।

୪ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଚାରିଗୋଟି ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ତା’ର କ୍ରମିକ ନମ୍ବର ସହିତ ଲେଖ ।

(କ) ସମ୍ବଲପୁରର କେତେକ ନେତୃସ୍ଥାନୀୟ ବ୍ୟକ୍ତି କେଉଁଠାରେ କର୍ଜନଙ୍କୁ ଏକ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଦେଇଥିଲେ ?
(i) କଲିକତା
(ii) ଦିଲ୍ଲୀ
(iii) ସିମଳା
(iv) କଟକ
Answer:
(iii) ସିମଳା

(ଖ) କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳଟି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରଦେଶର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନ ଥିଲା ?
(i) ବାମଣ୍ଡା
(ii) ସୋନପୁର
(iii) ବଣାଇ
(iv) ରେଢ଼ାଖୋଲ
Answer:
(iii) ବଣାଇ

(ଗ) ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନ କେବେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଗଭର୍ଣ୍ଣରଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳ ମିଶ୍ରଣର ଯୌକ୍ତିକତା ବିଷୟରେ ଲେଖୁଥିଲେ ?
(i) ୧୯୦୩ ଡିସେମ୍ବର ୩
(ii) ୧୯୦୪ ଜାନୁୟାରୀ ୫
(iii) ୧୯୦୪ ଜୁନ୍ ୨୦
(iv) ୧୯୦୫ ଜୁଲାଇ ୧୯
Answer:
(ii) ୧୯୦୪ ଜାନୁୟାରୀ ୫

(ଘ) କାହା ନେତୃତ୍ୱରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ସାତଜଣିଆ କମିଟିଦ୍ଵାରା ମଣ୍ଟେଗୁ ଓ ଚେମ୍‌ସ୍‌ଫୋର୍ଡ଼ଙ୍କୁ ଦାବିପତ୍ର ଦିଆଯାଇଥିଲା ?
(i) କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି
(ii) ବିକ୍ରମଦେବ ଶର୍ମା
(iii) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ
(iv) ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜ
Answer:
(iii) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ

(ଙ) କିଏ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ବିଧାନ ପରିଷଦର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ?
(i) ବିଶ୍ବନାଥ କର
(ii) ଶଶିଭୂଷଣ ରଥ
(iii) ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ
(iv) ଭୁବନାନନ୍ଦ ଦାସ
Answer:
(ii) ଶଶିଭୂଷଣ ରଥ

(ଚ) ଫିଲିପ୍-ଡଫ୍ କମିଟି କେବେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ?
(i) ୧୯୧୯
(ii) ୧୯୨୧
(iii) ୧୯୨୪
(iv) ୧୯୨୮
Answer:
(ii) ୧୯୨୪

(ଛ) କେବେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଇଂଲଣ୍ଡରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ଭାଷଣ ଦେଇଥିଲେ ?
(i) ୧୯୩୦ ନଭେମ୍ବର ୧୨
(ii) ୧୯୩୧ ଜାନୁୟାରୀ ୧୬
(iii) ୧୯୩୧ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯
(iv) ୧୯୩୩ ଜୁଲାଇ ୩
Answer:
(ii) ୧୯୩୧ ଜାନୁୟାରୀ ୧୬

(ଜ) କିଏ ଓ’ଡନେଲ କମିଟିର ସହଯୋଗୀ ସଦସ୍ୟ ନ ଥିଲେ ?
(i) ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ସିହ୍ନା
(ii) ସି.ଭି.ଏସ୍. ନରସିଂହ ରାଜୁ
(iii) କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି
(iv) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ
Answer:
(iv) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ

୫ । ପାଠରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ‘ତୁମପାଇଁ କାମ’’ଗୁଡ଼ିକ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଓ ସହାୟତାରେ ସମ୍ପାଦନ କର ।
Answer:
(ପିଲାମାନେ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ସହାୟତା ଓ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାରେ ଉତ୍ତର ଲେଖିବେ ।)

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Notes Geometry Chapter 4 କ୍ଷେତ୍ରଫଳ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Maths Notes Geometry Chapter 4 କ୍ଷେତ୍ରଫଳ

ଉପକ୍ରମଣିକା :
(i) ପ୍ରତ୍ୟେକ ସରଳରେଖ୍ ଆବଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଥାଏ । କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Area) ଏକ ଧନାତ୍ମକ ବାସ୍ତବ ସଂଖ୍ୟା ଯାହା କ୍ଷେତ୍ର (region) ସହ ଜଡ଼ିତ ।
(ii) ସରଳରୈଖ୍କ ଚିତ୍ର ଓ ଏହାର ଅନ୍ତର୍ଦେଶର ସଂଯୋଗରେ ସରଳରେଖକ କ୍ଷେତ୍ରର ସୃଷ୍ଟି ।

ତ୍ରିଭୁଜ ଏବଂ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା (Height of a Triangle and a Parallelogram):
(a) ତ୍ରିଭୁଜର ଉଚ୍ଚତା : ଏକ ତ୍ରିଭୁଜର ଯେକୌଣସି ବାହୁକୁ ଭୂମିନେଇ ଏହାର ବିପରୀତ କୌଣିକ ବିନ୍ଦୁରୁ ଭୂମିପ୍ରତି ଲମ୍ବ ଅଙ୍କନ କଲେ, ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟକୁ ତ୍ରିଭୁଜର ଉଚ୍ଚତା କୁହାଯାଏ । ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ଉଚ୍ଚତା ଅଟେ । ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ A ABCର ଉଚ୍ଚତାଶ୍ରୟ AD, BE ଓ CF 
(b) ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା : କୌଣସି ଏକ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଯେକୌଣସି ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟକୁ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା କୁହାଯାଏ । ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ ABCD ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତାଦ୍ବୟ AM ଏବଂ AN 

ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା :
(i) ଦୁଇଟି ତ୍ରିଭୁଜ ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ, ସେମାନଙ୍କର ଭୂମି ଏକ ସରଳରେଖା ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଏମାନଙ୍କର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ ଅପର ସରଳରେଖା ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବ ।
(ii) ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରମାନ ସମାନ୍ତର ସରଳରଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ, ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖା ଉପରେ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ବାହୁ ଏବଂ ଅପର ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ଉପରେ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ବିପରୀତ ବାହୁଗୁଡ଼ିକ ଅବସ୍ଥିତ ହେବ ।

(iii) ଚିତ୍ର (a) ରେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AG}}\) ଓ \(\overleftrightarrow{\mathrm{BR}}\) ଦୁଇଟି ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ମଧ୍ଯରେ Δ ABC ଓ Δ DEF ଦ୍ଵୟ ଅବସ୍ଥାନ କରୁଛି; କାରଣ ଏହାର ଭୂମି B͞C ଓ B͞F, \(\overleftrightarrow{\mathrm{BR}}\) ଉପରେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ A ଓ D \(\overleftrightarrow{\mathrm{AG}}\) ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ । AP ଓ DQ ଯଥାକ୍ରମେ D ABC ଓ DEFଦ୍ଵୟର ଉଚ୍ଚତା APDQ ଏକ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର ହେତୁ AP = DQ | 
(iv) ଚିତ୍ର (b)ରେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AS}}\) ଓ \(\overleftrightarrow{\mathrm{BR}}\) ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରେ ABCD ଓ PORS ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଦ୍ଵୟ ଅବସ୍ଥିତ । AK ଓ SL ଯଥାକ୍ରମେ ABCD ଓ PORS ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଦ୍ୱୟର ଉଚ୍ଚତା AKLS ଏକ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର ହେତୁ AK = SLI
{ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ପରସ୍ପର ସମାନ ।}
(v) ଯଦି ଦୁଇ ବା ତତୋଽଧ୍ୱକ ତ୍ରିଭୁଜ ବା ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା ସମାନ ହୁଏ ଏବଂ ସେମାନେ ଏକ ସରଳରେଖା ଉପରେ ଓ ତାହାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନେ ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ବୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବେ ।
(vi) ABCD ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ A POR ଏକ ସରଳରେଖା B͞R ଉପରେ ଓ ତାହାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ
DK = PL ହେବେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AP}} \| \overleftrightarrow{\mathrm{BR}}\) ହେବ

ସର୍ବସମ ସରଳରେଖକ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ :
ଦୁଇଟି ସରଳରେଖକ କ୍ଷେତ୍ର ସର୍ବସମ ହେଲେ, ସେମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ, 
କିନ୍ତୁ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ହେଲେ, ସେମାନେ ସର୍ବସମ ହୋଇନପାରିଛି ।

ଉପପାଦ୍ୟ ଏବଂ ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ :
ଉପପାଦ୍ୟ 33 : ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ବୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 1 : ଏକା ଭୂମି ଭୁପରେ ଦଣ୍ଡାୟମାନ ଏବଂ ଏକା ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ । 
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 2 : ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଓ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 3 : କୌଣସି ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ, ତାହାର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ଉଚ୍ଚତାର ଗୁଣଫଳ ସଙ୍ଗେ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 4 : ସମାନ ସମାନ ଭୂମି ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ବୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 5 : ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ, ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ହେବ ।
ଉପପାଦ୍ୟ 34 : ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ତ୍ରିଭୁଜଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ । 
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 6 : ସମାନ ସମାନ ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଅର୍ଥାତ୍ ସମାନ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଭୁଜଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।
ଉପପାଦ୍ୟ 35 : ସମାନ କ୍ଷେତ୍ରଫଳବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଭୁଜମାନଙ୍କର ଭୂମି ସମାନ ହେଲେ, ସେମାନଙ୍କର ଅନୁରୂପ ଉଚ୍ଚତା ସମାନ । 
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 7 : ସମକ୍ଷେତ୍ରଫଳବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଭୁଜମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ସମାନ ହେଲେ ସେମାନଙ୍କର ଭୂମିମାନ ସମାନ ହେବ । 
ଉପପାଦ୍ୟ 36 : ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ତାହାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ସମାନ କ୍ଷେତ୍ରଫଳବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଭୁଜମାନ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ

କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେତେକ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ :

• ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ, ସେମାନଙ୍କର ଭୂମି ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।
• ଏହି କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ଉଚ୍ଚତା ଓ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ଦୁଇଟି ଏକା ବା ସମାନ ହେଲେ, ତୃତୀୟଟି ଏକା ବା ସମାନ ହେବେ ।
• ଦୁଇଟି ତ୍ରିଭୁଜ ବା ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ ସେମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ସମାନ ଏବଂ ବିପରୀତ କ୍ରମେ, ସେମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ସମାନ ହେଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ଏକ ଭୂମିର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଥିଲେ ସେମାନେ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବେ ।
• ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ଏକା ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ହେଲେ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ହେବ ।
• ଏକା (ବା ସମାନ) ଭୂମି ଏବଂ ଏକା (ବା ସମାନ) ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର, ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର, ରମ୍ବସ୍ ଓ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Notes Geometry Chapter 3 ଚତୁର୍ଭୁଜ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Maths Notes Geometry Chapter 3 ଚତୁର୍ଭୁଜ

ଚତୁର୍ଭୁଜ ଓ ଉଉଳ ଚତୁର୍ଭୁଜ (Quadrilateral and convex quadrilateral) :
(1) ଚତୁର୍ଭୁଜ : ମନେକର A, B, C, D ଏକ ସମତଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଚାରୋଟି ବିନ୍ଦୁ ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ତିନୋଟି ବିନ୍ଦୁ ଏକ ସରଳରେଖାରେ ଅବସ୍ଥିତ ନୁହଁନ୍ତି । A͞B , B͞C , C͞D ଓ DA ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରୁ ନଥ୍ଲେ, ଏହି ଚାରି ଗୋଟି ରେଖାଖଣ୍ଡଦ୍ଵାରା ଗଠିତ ସେଟ୍ AB ∪ BC ∪ CD ∪ DA କୁ ABCD ଚତୁର୍ଭୁକର କୁହାଯାଏ ।
(2) AB, BC, CD ଓ DA କୁ ABCD  ଚତୁର୍ଭୁକର ବାହୁ ଓ ∠BAD, ∠ABC, ∠CDA ଓ ∠BCD କୁ ଏହାର କୋଣ (Angle) କୁହାଯାଏ A, B, C, D କୁ ଚତୁର୍ଭୁର୍ଜର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ (Vertex) କୁହାଯାଏ ।
(3) ଚତୁର୍ଭୁଜର ଯେଉଁ ଦୁଇଟି ବାହୁର ଏକ ସାଧାରଣ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ ଥାଏ ସେ ଦ୍ୱୟକୁ ସନ୍ନିହିତ (Adjacent) ବାହୁ ବା କୌଣସି ସାଧାରଣ ପ୍ରାନ୍ତ ବିନ୍ଦୁ ନଥିବା ବାହୁଦ୍ୱୟକୁ ବିପରୀତ (Opposite) ବାହୁ କୁହାଯାଏ । ଚତୁର୍ଭୁଜର ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୁଇଟି ପ୍ରାନ୍ତ ବିନ୍ଦୁକୁ କ୍ରମିକ ଶୀର୍ଷ ଓ କ୍ରମିକ ଶୀର୍ଷରେ ଥ‌ିବା କୋଣଦ୍ଵୟକୁ କ୍ରମିକ କୋଣ କୁହାଯାଏ । ଯେଉଁ ନୁହଁନ୍ତି ସେ ଦ୍ଵୟକୁ ବିପରୀତ ଶୀର୍ଷ କୁହାଯାଏ । ବିପରୀତ ଶୀର୍ଷ ବିନ୍ଦୁରେ ଥିବା କୋଣଦ୍ଵୟକୁ ବିପରୀତ କୋଣ କୁହାଯାଏ ।
AB ଓ BC ସନ୍ନିହିତ ବାହୁ ଏବଂ AB ଓ CD ବିପରୀତ ବାହୁ;
∠A, ∠B କ୍ରମିକ କୋଣ ଓ ∠A, ∠C ବିପରୀତ କୋଣ; A ଓ B କ୍ରମିକ ଶୀର୍ଷ ଏବଂ A ଓ C ବିପରୀତ ଶୀର୍ଷ ଅଟେ ।

(4) ଉତ୍ତଳ ଚତୁର୍ଭୁଜ : ଯେଉଁ ଚତୁର୍ଭୁଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁ ଏହାର ବିପରୀତ ବାହୁଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ସରଳରେଖାକୁ ଛେଦ ନକରେ, ତା’ହେଲେ ଏହାକୁ ଏକ ଉତ୍ତଳ ଚତୁର୍ଭୁଜ (Convex Quadrilateral) କୁହାଯାଏ ।
(5) ABCD ଏକ ଉତ୍ତର ଚତୁର୍ଭୁଜ ହେଲେ A ଓ B ବିଦୁ୍ୟଦ୍ୱୟ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{CD}}\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ବରେ, B ଓ C ବିନ୍ଦୁଦ୍ଵୟ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{DA}}\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ବରେ, C ଓ D ବିନ୍ଦୁଦ୍ଵୟ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ବରେ ଏବଂ D ଓ A ବିନ୍ଦୁଦ୍ଵୟ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{BC}}\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।

• ଉତ୍କଳ ଚତୁର୍ଭୁଜ ଉତ୍ତଳ ସେଟ୍ ନୁହେଁ ଏବଂ ଉତ୍ତଳ ଚତୁର୍ଭୁଜର କର୍ଣ୍ଣଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ ଚତୁର୍ଭୁଜର ଅନ୍ତର୍ଦେଶରେ ଛେଦକରନ୍ତି ।
• ଉତ୍ତଳ ଚତୁର୍ଭୁଜର ଅନ୍ତର୍ଦେଶ ଏକ ଉତ୍ତଳ ସେଟ୍ ।

ବହୁଭୂଜ(polygon):
ମନେକର P₁, P₂, ….. P_n ଏକ ସମତଳରେ ଅବସ୍ଥିତ କେତେକ ବିନ୍ଦୁ (n ≥ 3) ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସି ତିନୋଟି ବିନ୍ଦୁ ଏକରେଖୀୟ ନୁହନ୍ତି । P₁P₂, P₂P₃, ….. P_n-1P_n, P_nP₁ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁନଥୁଲେ ଏହି n ସଂଖ୍ୟକ ରେଖାଖଣ୍ଡଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ସେଟ୍ P₁P₂, ∪ P₂P₃, ∪ ….. P_n-1P_n, ∪ P_nP₁ କୁ P₁P₂ ….. P_n ବହୁଭୁଜ କୁହାଯାଏ ।
P₁P₂, P₂P₃ ….. P_nP₁ ବହୁଭୁଜର ବାହୁ ଓ P₁P₂ ….. P_n ବହୁଭୁଜର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ ଅଟନ୍ତି । 
{n ସଂଖ୍ୟକ ବାହୁବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବହୁଭୁଜର n ସଂଖ୍ୟକ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୋଣ ଥାଏ ।}

ଉତ୍ତଳ ବହୁଭୁଜ (Convex Polygon) :
P₁P₂P₃ ….. P_nବହୁଭୁଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ରେଖାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଯଦି ବହୁଭୁଜର ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଶୀର୍ଷ ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି, ତେବେ ବହୁଭୁଜକୁ ଉତ୍ତଳ ବହୁଭୁଜ କୁହାଯାଏ ।

ସୁଷମ ବହୁଭୁଜ (Regular Polygon) :
ଯେଉଁ ବହୁଭୁଜର ସମସ୍ତ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ଏବଂ ସମସ୍ତ କୋଣର ପରିମାଣ ସମାନ ସେପରି ବହୁଭୁଜକୁ ସୁଷମ ବହୁଭୁଜ କୁହାଯାଏ
ବହୁଭୁଜର ବାହୁ ସଂଖ୍ୟା ଉପରେ ବହୁଭୁଜର ନାମକରଣ ନିର୍ଭର କରେ ।
{ବହୁଭୁଜ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧ‌ିକ ମୌଳିକ ହେଉଛି ତ୍ରିଭୁଜ ଯାହାର ବାହୁ ସଂଖ୍ୟା 3 ।}

ବାହୁ ସଂଖ୍ୟା	ବହୁଭୁଜର ନାମ
33	ତ୍ରିଭୁଜ (Triangle)
4	ଚତୁର୍ଭୁଜ (Quadrilateral)
5	ପେଣ୍ଟାଗନ୍ (Pentagon)
6	ଷଡ଼ଭୁଜ (Hexagon)

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 3 ବୀଜଗାଣିତିକ ପରିପ୍ରକାଶ ଓ ଅଭେଦ Ex 3(b) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Algebra Chapter 3 ବୀଜଗାଣିତିକ ପରିପ୍ରକାଶ ଓ ଅଭେଦ Ex 3(b)

Question 1.
ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(i) 5x – 3x = 5x + (………..) = {(………..) + (………..)}x = (………..)
(ii) 3x- (-2x) = 3x + (………..) = {(………..) + (………..)} x = (………..)
(iii) -2x – 3x = -2x + (………..) = {(………..) + (………..)}x = (………..)
(iv) (2 + 3x) – (3 – 2x) = (2 + 3x) + (………..) = (2 – 3) + (3x + ………..) = (………..) + (………..)
(v) (x – 4) – (-3x + 2) = (x – 4) + (………..) = (x + 3x) + (………..) = (………..) + (………..)
ସମାଧାନ :
(i) 5x – 3x = 5x + (-3x) = {(5)+(-3)} x = (2x)

(ii) 3x – (-2x) = 3x + (2x) = {(3)+(2)}x = (5x)

(iii) -2x – 3x = -2x + (-3x) = {(-2) + (-3)} x = (-5x)

(iv) (2 + 3x) – (3 – 2x) = (2 + 3 x) + (2 x – 3)
= (2 – 3)+ {3 x + (2x)} = (-1) + (5x)

(v) (x – 4) – (-3x + 2) = (x – 4) + (3x-2)
= (x + 3x) + (-4 – 2) = (4x) + (-6)

Question 2.
ବିୟୋଗ କର ।
(i) 12x ରୁ 9x
(ii) 5x ରୁ -3x
(iii) -2 x ରୁ 3x
(iv) -4x ରୁ -6x
(v) (x + 2) ରୁ (3x + 2)
(vi) 3 ରୁ x² + x + 1
(vii) 2x² – 2x – 2 ରୁ x² + 2x + 4
ସମାଧାନ :
(i) 12x – 9x + 12x + (-9x) = {12 + (-9)}x = 3x

(ii) 5x – (-3x) = 5x + 3x = (5+3)x = 8x

(iii) -2x – 3x = -2x + (-3x) = {-2 + (-3)}x = -5x

(iv) -4x – (-6x) = -4x + 6x = {-4 + 6}x = 2x

(v) (x + 2) – (3x + 2) = x + 2 – 3x – 2 = x – 3x + 2 – 2
= x + (-3x) + 2 +(-2)
= {1 + (-3)}x + {2 + (-2)} = -2x

(vi) 3 – (x² + x + 1) = 3 – x² – x – 1 = -x² – x + 3 – 1 = -x² – x + 2

(vii) (2x² – 2x – 2) – (x² + 2x + 4) = 2x² – 2x – 2 – x² – 2x – 4
= 2x² – x² – 2x – 2x – 2 – 4 = 2x² + (-x²) + (-2x) + (-2x) + (-2) + (-4)
= {2+(-1)} x²+{(-2)+(-2)} x+{(-2)+(-4)}
= x² + (-4x) + (-4) = x²- 4x – 4

Question 3.
ବିୟୋଗଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) 2x² + 2 x ରୁ 2x²
(ii) 5x² + 3 x ରୁ x² + 3 x
(iii) 2x² – 2 x ରୁ x² + 2 x
(iv) 3x² + 3 x + 2 ରୁ x² + 3 x – 2
(v) 2x² – 5 x – 1 ରୁ x² + 5 x – 1
(vi) 4 + 3 x + 2x² + x³ ରୁ x³ + 2x² – 3 x – 4
(vii) 2x³ – 5 – 2x² – 10 x ରୁ x³ + 20 x – x² + 3
ସମାଧାନ :
(i) (2x² + 2x) – 2x² = 2x² + 2x + (-2x²) = 2x² + (-2x²) + 2 x = 2 x

(ii) (5x² + 3 x)-(x² + 3 x) = 5x² + 3 x + (-x²) + (-3 x)
= 5x² + (-x²) + 3 x + (-3 x) = 4x²

(iii) (2x²-2 x) – (x² + 2 x) = 2x² – 2 x – x² – 2 x = 2x² – x² – 2 x – 2 x = x² – 4 x

(iv) (3x² + 3 x + 2) – (x² + 3 x – 2) = 3x² + 3 x + 2 – x² – 3 x + 2
= 3x² – x² + 3 x – 3 x + 2 + 2 = 2x² + 4

(v) (2x² – 5 x – 1) – (x² + 5 x – 1) = 2x² – 5 x – 1 – x² – 5 x + 1
= 2x² – x² – 5 x – 5 x – 1 + 1 = x² – 10 x
ବିକଳ୍ପ ପ୍ରଣାଳୀ :

(vi) (4 + 3 x + 2x² + x³) – (x³ + 2x² – 3 x – 4)
=4 + 3 x + 2x² + x³ – x³ – 2x² + 3 x + 4
= x³ – x³ + 2x² – 2x² + 3 x + 3 x + 4 + 4
=6 x + 8
ବିକଳ୍ପ ପ୍ରଣାଳୀ :

(vii) (2x³ – 5 – 2x² – 10 x) – (x³ + 20 x – x² + 3)
= 2x² – 5 – 2x² – 10 x – x³ – 20 x + x² – 3
= 2x³ – x³ – 2x² + x² – 10 x – 20x – 5 – 3
= x³ – x² – 30 x – 8
ବିକଳ୍ପ ପ୍ରଣାଳୀ :

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class History Solutions Chapter 4 ବ୍ରିଟିଶ ଆର୍ଥିକ ନୀତି ଓ ଭାରତରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 History Solutions Chapter 4 ବ୍ରିଟିଶ ଆର୍ଥିକ ନୀତି ଓ ଭାରତରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉତ୍ତର ପ୍ରାୟ ୭୫ଟି ଶବ୍ଦରେ ଦିଅ ।

(କ) ନୂଆ କଳକାରଖାନା ସ୍ଥାପନ ପରେ ମଧ୍ଯ ଭାରତରେ ବେକାରୀ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା କାହିଁକି ?
Answer:
ଅଧୁକ ଶ୍ରମିକ ନିଯୁକ୍ତି :

• ନୂତନ କଳକାରଖାନା ସ୍ଥାପନ ହେବା ଫଳରେ ହଜାର ହଜାର ଶ୍ରମିକ ସେଥ‌ିରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଲେ ।
• ଭାରତରେ ୧୯୧୫ ମସିହାବେଳକୁ ୨୦୬ଟି ଲୁଗାକଳରେ ୨ ଲକ୍ଷ ଶ୍ରମିକ, ୧୯୦୧ ବେଳକୁ ୩୬ଟି ଝୋଟକଳରେ ଏକ ଲକ୍ଷରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ଶ୍ରମିକ ଓ କୋଇଲା ଖଣିରେ ଏକ ଲକ୍ଷ ଶ୍ରମିକ କାମ କରୁଥିଲେ ।

ଶିଳ୍ପର ଅଧପତନ :
ପାରମ୍ପରିକ ଶିଳ୍ପ ଏବଂ କାରିଗରୀ ଶିଳ୍ପର ଅଧଃପତନ ଫଳରେ ଯେଉଁ ବ୍ୟାପକ ସଂଖ୍ୟାରେ କାରିଗର ବେକାର ହେଲେ ତା’ ତୁଳନାରେ ଅତି ଅଳ୍ପ ଲୋକଙ୍କୁ ନୂଆ ଶିଳ୍ପରେ ଶ୍ରମିକ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ମିଳିଲା ।

ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ :
ନୂଆ ନୂଆ ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ହେତୁ ଅନେକ ଲୋକ ଭୂମିହୀନ ଓ ବେକାର ହେବା ଯୋଗୁଁ ମଧ୍ଯ ବେକାରୀ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା ।

(ଖ) ବଙ୍ଗରେ ଅଧିକାଂଶ ଝୋଟକଳ ସ୍ଥାପନ କରାଗଲା କାହିଁକି ?
Answer:
ଜଳବାୟୁ :
ବଙ୍ଗର ଜଳବାୟୁ ଝୋଟଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିବାରୁ ଏଠାରେ ବହୁଳ ପରିମାଣରେ ଝୋଟ ଚାଷ କରାଯାଉଥିଲା ।

ଅଞ୍ଚଳ :
ସେତେବେଳେ ବଙ୍ଗ ଭାରତର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଓ ଉନ୍ନତ ଅଞ୍ଚଳ ଥିଲା ।

ପରିବହନ :
ବଙ୍ଗର ପରିବହନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଉନ୍ନତ ଥିଲା ।

କଞ୍ଚାମାଲ :
ସହଜରେ କଞ୍ଚାମାଲ ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଶ୍ରମିକ ଉପଲବ୍‌ଧ ଥ‌ିବାରୁ ବଙ୍ଗରେ ଝୋଟକଳମାନ ସ୍ଥାପନ କରାଗଲା ।

(ଗ) ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଭାରତରେ ପାରମ୍ପରିକ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପତନୋନୁ ଖୀ ହେଲା କାହିଁକି ?
Answer:
ବିଦେଶୀ ସାମଗ୍ରୀ :

• ଶିଳ୍ପ ବିପ୍ଳବ ପରେ କଳ ତିଆରି ଲୁଗା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଦେଶୀ ସାମଗ୍ରୀ ଭାରତକୁ ଆସିଲା ।
• ଏସବୁ ସାମଗ୍ରୀ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ସାମଗ୍ରୀ ଅପେକ୍ଷା ଶସ୍ତାରେ କିଣିବାକୁ ମିଳିଲା

ବାଣିଜ୍ୟ ଶୁଳ୍କ ବୃଦ୍ଧି :
ନିଜ ଶିଳ୍ପର ବିକାଶ ପାଇଁ ଇଂରେଜ ସରକାର ମଧ୍ୟ ବିଦେଶୀ ସାମଗ୍ରୀର ଆମଦାନି ଉପରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଶୁଳ୍କ ଛାଡ଼ କଲେ ।

ସ୍ଵଦେଶୀ ବସ୍ତୁକୁ ନାପସନ୍ଦ :

• ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରଭାବରେ ଲୋକେ ପାରିବାରିକ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପ୍ରସ୍ତୁତ ସ୍ଵଦେଶୀ ବସ୍ତୁକୁ ନାପସନ୍ଦ କଲେ ।
• ଏସବୁ କାରଣରୁ ଭାରତରେ ପାରମ୍ପରିକ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପତନୋନୁ ଖୀ ହେଲା ।

(ଘ) ଇଂରେଜମାନେ ଭାରତରୁ କେଉଁ କେଉଁ ଉପାୟରେ ଧନ ଲୁଣ୍ଠନ କରି ନେଇଯାଉଥିଲେ ?
Answer:
ବେତନ ଆକାରରେ :

• ଇଂରେଜମାନେ ଭାରତରୁ ନିରନ୍ତର ଧନ ଶୋଷଣ କରି ଇଂଲଣ୍ଡର ଔପନିବେଶିକ ଉନ୍ନତି କଥା ଚିନ୍ତା କରୁଥିଲେ ।
• ସେମାନଙ୍କୁ ମିଳୁଥିବା ଉଚ୍ଚ ବେତନ ବିଦେଶକୁ ଚାଲିଯାଉଥିଲା ।

ଖଜଣା ଆକାରରେ :
ଖଜଣା ଆକାରରେ ମଧ୍ୟ ଧନ ଭାରତରୁ ଇଂଲଣ୍ଡକୁ ଚାଲିଯାଉଥିଲା ।

ସୈନ୍ୟଙ୍କ ଖର୍ଚ୍ଚ ବାବଦରେ :
ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର ଓ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଥିବା ବିଶାଳ ସୈନ୍ୟବାହିନୀର ବ୍ୟୟଭାର ଭାରତ ଉପରେ ପଡ଼ିଥିଲା ।

କଞ୍ଚାମାଲ :
ଶିଳ୍ପ ବିପ୍ଳବ ପରେ ଶସ୍ତାରେ କଞ୍ଚାମାଲ ଓ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ବିଦେଶକୁ ରପ୍ତାନି ହେଲା ଓ ବିଦେଶୀ ସାମଗ୍ରୀ ଅଧ୍ଵ ଲାଭରେ ଭାରତରେ ବିକ୍ରି ହେଲା ।

(ଙ) କେଉଁ ଆର୍ଥିକ କାରଣରୁ ଭାରତରେ ଜାତୀୟତା ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥବ ବୋଲି ତୁମେ ଅନୁମାନ କରୁଛ ?
Answer:
ମାଲିକାନାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ :
ଶିଳ୍ପ ବିପ୍ଳବ ପରେ ଭାରତରେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିବା ଅଧିକାଂଶ କଳକାରଖାନାର ମାଲିକାନା ଇଉରୋପୀୟମାନଙ୍କ ହାତରେ ଥିଲା ।

କମ୍ ମଜୁରି :
ଶ୍ରମିକକୁ କମ୍ ମଜୁରି ମିଳୁଥୁଲା ଓ ଅଧିକ କାମ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା । ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତାଭାବ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା, ଯାହା ଜାତୀୟ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସାହାଯ୍ୟ କଲା ।

ଶିଳ୍ପପତିଙ୍କୁ ଉପେକ୍ଷା କରିବା :
ଯେଉଁ ଅଳ୍ପ କେତେକ ଭାରତୀୟ ଶିଳ୍ପପତି ରହିଲେ ସେମାନେ ଇଂରେଜ ଶିଳ୍ପପତିଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଉପେକ୍ଷିତ ହେଲେ । ତେଣୁ ସେମାନେ ଜାତୀୟ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସହଯୋଗ କଲେ ।

(ଚ) ଇଂରେଜ ଶାସନରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ନୂଆ ଆର୍ଥିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ ?
Answer:
ଇଂରେଜ ଶାସନ କାଳରେ ଅନେକ ନୂଆ ଆର୍ଥିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା; ଯଥା –
ନୂତନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ : କୃଷି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ (a) ଚିରସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ବା ଜମିଦାରୀ ପ୍ରଥା, (b) ରୟତରୀ ବା ଅସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଦୋବସ୍ତ, (c) ମାହାରୀ ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ଅଧିକ ରାଜସ୍ଵ ଆଦାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।

ବିଦେଶୀ ଦ୍ରବ୍ୟ ବିକ୍ରୟ :
ଶିଳ୍ପ ବିପ୍ଳବ ପରେ ଭାରତରୁ ଶସ୍ତାରେ କଞ୍ଚାମାଲ ଓ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ରପ୍ତାନି ଓ ଅଧ୍ୟା ଲାଭରେ ଭାରତୀୟ ବଜାରରେ ଶିଳ୍ପଜାତ ସାମଗ୍ରୀ ବିକ୍ରୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।

ସ୍ଵଳ୍ପ ବେତନ :
ଭାରତରେ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ସ୍ୱଳ୍ପ ବେତନରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇ ଅଧ୍ଵ ଲାଭ ପାଇବା ବ୍ୟବସ୍ଥା ।

ନୀଳ ଚାଷ :
ଭାରତରେ ଚା’, କଫି ଓ ନୀଳ ଚାଷ କରି ଅଧ୍ଵ ଲାଭବାନ୍ ହେବା ବ୍ୟବସ୍ଥା ।

(ଛ) ବଗିଚା ଉଦ୍ୟୋଗ ଭାରତରେ କେଉଁଭଳି ଭାବରେ ସ୍ଥାପିତ ହେଲା ତାହା ବ୍ୟାଖ୍ୟା କର ।
Answer:
ନୀଳ ଚାଷ :
ଇଂରେଜ ଶାସନ ସମୟରେ ଭାରତରେ ବଗିଚା ଉଦ୍ୟୋଗ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ପ୍ରଥମେ ଚା, କଫି ଓ ନୀଳ ଚାଷର ବଗିଚା ଆରମ୍ଭ ହେଲା ।

ଚା’ ଚାଷ :
ଚା’ ବଗିଚାମାନ ମୁଖ୍ୟତଃ ଆସାମ ଓ ବଙ୍ଗର ଦାର୍ଜିଲିଂ ଅଞ୍ଚଳରେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ।

କଫି ଚାଷ :
କଫି ବଗିଚା ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ଏବଂ ନୀଳଚାଷ ବିହାର ବଙ୍ଗରେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ।

ମାଲିକାନା :
ଚା’, କଫି ଓ ନୀଳର ଇଉରୋପ ବଜାରରେ ଖୁବ୍ ଚାହିଦା ଥ‌ିବାରୁ ଏହି ଉଦ୍ୟୋଗର ମାଲିକାନା ଇଉରୋପୀୟମାନେ ନିଜ ହାତରେ ରଖୁଥିଲେ ।

(ଜ) ଇଂରେଜ ଶାସନ ସମୟରେ ହସ୍ତଶିଳ୍ପର ସ୍ଥିତି ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:
ବିଳାସ ସାମଗ୍ରୀ ବିଦେଶକୁ ରପ୍ତାନୀ :
ଇଂରେଜ ଶାସନର ପ୍ରାଥମିକ ଅବସ୍ଥାରେ ଭାରତର ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ବିଶ୍ୱପ୍ରସିଦ୍ଧ ଥିଲା । ଭାରତୀୟ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଗହଣା, ଟସର ଲୁଗା, ପଶମ ବସ୍ତ୍ର ଆଦି ସୌଖ୍ନ ବିଳାସ ସାମଗ୍ରୀ ବିଦେଶକୁ ରପ୍ତାନି ହେଉଥିଲା ।

କଳ ତିଆରି ଲୁଗା :
ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଶିଳ୍ପ ବିପ୍ଳବ ହେବା ଫଳରେ ଭାରତରେ କଳତିଆରି ଲୁଗା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଦେଶୀ ସାମଗ୍ରୀ ଶସ୍ତାରେ କିଣିବାକୁ ମିଳିଲା ।

ଶୁକ୍ଳ ଛାଡ଼ :
ନିଜ ଶିଳ୍ପର ବିକାଶପାଇଁ ଇଂରେଜ ସରକାର ବିଦେଶ ସାମଗ୍ରୀ ଆମଦାନି ଉପରେ ଶୁଳ୍କ ଛାଡ଼ କଲେ । ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରଭାବରେ ଲୋକେ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପ୍ରସ୍ତୁତ ବସ୍ତୁକୁ ନାପସନ୍ଦ କଲେ ।

କୃଷି :
ଫଳରେ ହସ୍ତଶିଳ୍ପର ଅଧୋପତନ ହେଲା ଓ କାରିଗରମାନେ କୃଷି ଉପରେ ନିର୍ଭର କଲେ ।

ଦାରିଦ୍ର୍ୟ :
ଅନେକ କାରିଗର ଦିନ ମଜୁରିଆ ଭାବେ କାମ କଲେ ଓ ସେମାନଙ୍କ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ବୃଦ୍ଧିପାଇଲା ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉତ୍ତର ପ୍ରାୟ ୨୦ଟି ଶବ୍ଦରେ ଦିଅ ।

(କ) ବଙ୍ଗରେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଝୋଟକଳ ସ୍ଥାପିତ ହେବାର କାରଣ କ’ଣ ହୋଇପାରେ ?
Answer:
ଜଳବାୟୁ :
ଝୋଟ ଚାଷ ପାଇଁ ବଙ୍ଗର ଜଳବାୟୁ ଅନୁକୂଳ ଥିଲା ।

କଞ୍ଚାମାଲର ସୁଲଭତା :
କଞ୍ଚାମାଲର ସୁଲଭତା, ଶସ୍ତା ଶ୍ରମିକ ଉପଲବ୍‌, ଗମନାଗମନର ସୁବିଧା ଥ‌ିବା ଯୋଗୁଁ ବଙ୍ଗରେ ଅଧ‌ିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଝୋଟକଳ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିବାର ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ।

(ଖ) ଆସାମ ଚା’ ବଗିଚାର କୁଲିର ଦୁରବସ୍ଥାର କାରଣ କ’ଣ ?
Answer:
କମ୍ ପାଉଣା :

• ଆସାମ ଚା’ ବଗିଚାର କୁଲିର ପାଉଣା ଖୁବ୍ କମ୍ ଥିଲା ।

ଶାରୀରିକ ଅତ୍ୟାଚାର :

• କାମ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟକରି ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ଶାରୀରିକ ଅତ୍ୟାଚାର ମଧ୍ୟ ହେଉଥିଲା ।
• ଚା’ ବଗିଚାର ମାଲିକ ଇଉରୋପୀୟ ହୋଇଥିବାରୁ ଇଂରେଜ ସରକାର ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରୁନଥିଲେ ।

(ଗ) ଭାରତର କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳରେ ନୀଳଚାଷ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଭାରତର ବିହାର ଓ ବଙ୍ଗ ଅଞ୍ଚଳରେ ନୀଳଚାଷ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

(ଘ) ଶ୍ରମିକ ମନରେ ଜାତୀୟତା ଭାବ ଜାଗ୍ରତ ହେବାର କାରଣ କ’ଣ ହୋଇପାରେ ?
Answer:

• କାରଖାନାର ଶ୍ରମିକକୁ କମ୍ ମଜୁରି ମିଳୁଥୁଲା ଓ ଅତ୍ମକ କାମ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା ।
• ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କ ମନରେ ଜାତୀୟତାଭାବ ଜାଗ୍ରତ ହେଲା ।

୩ । ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

(କ) ବହୁଳ ପରିମାଣରେ _________ ଇଂଲଣ୍ଡରୁ ଭାରତକୁ ଆମଦାନି ହେଉଥିଲା ।
Answer:
ଶିଳ୍ପଜାତ ସାମଗ୍ରୀ

(ଖ) ଓଡ଼ିଶାରେ ______ ମସିହାରେ ଲୁଗାକଳ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୮୬୬

(ଗ) ଭାରତରେ ମ୍ରଥମେ _______ ମସିହାରେ ଲୁଗାକଳ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୮୫୩

(ଘ) ________ ଠାରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଝୋଟକଳ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
ବଙ୍ଗର ରିଶ୍ରା

୪ । ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ମିଳନ କର ।

Answer:

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Notes Algebra Chapter 5 ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଜ୍ୟାମିତି will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Maths Notes Algebra Chapter 5 ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଜ୍ୟାମିତି

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ

ଉପକ୍ରମଣିକା (Introduction) :

1. ଏକ ସମତଳରେ ବା ଶୂନ୍ୟରେ ଏକ ବିନ୍ଦୁର ଚିହ୍ନଟିକରଣ ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଜ୍ୟାମିତି (Co-ordinate Geometry)ର ଉଦ୍ଭାବନ ପରେ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି ।
2. ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ମିଶରର ସର୍ବେକ୍ଷକ ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ ରୋମାନ୍ ସର୍ବେକ୍ଷକମାନେ ନଗର ଓ ଜମିର ଅବସ୍ଥିତି ସୂଚାଇବାକୁ ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ ଆଜିକାଲିର ସ୍ଥାନଙ୍କ ପଦ୍ଧତି ଅବଲମ୍ବନ କରୁଥିଲେ । ନଗରମାନଙ୍କର ଅବସ୍ଥିତି ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ ରୋମାନ୍‌ମାନେ ସମକୋଣରେ ଛେଦ କରୁଥ‌ିବା ଦୁଇଟି ଅକ୍ଷ ନେଇଥିଲେ ।
3. ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ ଗ୍ରୀକ୍‌ମାନେ ମଧ୍ୟ ଠିକ୍ ଏହି ପଦ୍ଧତିରେ ସ୍ଥାନର ଅବସ୍ଥିତି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରୁଥିଲେ ।
4. ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ନିକୋଲ ଓରେସମେ (1360 ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ) ପ୍ରଥମ କରି ଧନାତ୍ମକ ଭୁଜ ଓ କୋଟିର ଧାରଣା ଦେଇଥିଲେ । ପ୍ରକୃତପକ୍ଷେ ଏହି ସମୟରୁ ହିଁ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ବିନ୍ଦୁର ସ୍ଥାନଙ୍କର ବ୍ୟବହାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ।
5. ପ୍ରାୟ 2500 ବର୍ଷ ତଳର Euclidean Geometry ଏବେ ଗଣିତ ଶିକ୍ଷାରେ ଏକ ପ୍ରଧାନ ଅଙ୍ଗ ଭାବେ ପରିଗଣିତ
6. Euclidean Geometry ଓ Algebra ସମ୍ପୂର୍ଣ ପୃଥକ୍ ବିଷୟ; ମାତ୍ର ସପ୍ତଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଫରାସୀ ଗଣିତଜ୍ଞ Rene Descartes (1596-1650)ଙ୍କଦ୍ଵାରା ପ୍ରଦତ୍ତ ଏକ ନୂତନ ଧାରଣାକୁ ଆଧାର କରି ସ୍ଥାନଙ୍କ ଜ୍ୟାମିତି ବା ବିଶ୍ଳେଷଣାତ୍ମକ ଜ୍ୟାମିତି (Analytical Geometry) ଜନ୍ମ ଲାଭ କଲା ଓ ଏଥ‌ିରେ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ବୀଜଗଣିତ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଲାଭ କଲା ।
7. ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଜ୍ୟାମିତି ଉପରେ Rene Descartesଙ୍କଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ପ୍ରଥମ ପୁସ୍ତକ 1637ରେ ପ୍ରକାଶ ଲାଭ କରିଥିଲା । 
8. ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଜ୍ୟାମିତିର ମୁଖ୍ୟ ସୋପାନ ହେଲା, ସମତଳରେ ଦୁଇଟି ପରସ୍ପରଛେଦୀ ସରଳରେଖା (ସଂଖ୍ୟାରେଖା) ନେଇ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁକୁ ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟାର କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ି (Ordered pair)ରୂପେ ନେଇ ଚିହ୍ନିତ କରିବା ଏବଂ ସେହିପରି ଶୂନ୍ୟରେ ଥ‌ିବା କୌଣସି ବିନ୍ଦୁକୁ ଏକ ସଂଖ୍ଯାତ୍ରୟୀ (Ordered triad) ମାଧ୍ୟମରେ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ।

ସମତଳରେ ବିନ୍ଦୁ (Points on a Plane) :
(i) ସରଳରେଖା ଏକ ମାତ୍ରା (Que Dimension) ବିଶିଷ୍ଟ । ସୁତରାଂ ଏହା ଉପରିସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁକୁ ସୂଚାଇବା ପାଇଁ କେବଳ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ବାସ୍ତବ ସଂଖ୍ୟା ଯଥେଷ୍ଟ । ସରଳରେଖା ଉପରିସ୍ଥ ଯେକୌଣସି ବିନ୍ଦୁକୁ ସୂଚାଉଥ‌ିବା ବାସ୍ତବ ସଂଖ୍ୟାଟିକୁ ଉକ୍ତ ବିନ୍ଦୁର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (Coordinate) କୁହାଯାଏ ।
(ii)

(iii) ସମତଳ ଦୁଇ ମାତ୍ରା ବିଶିଷ୍ଠ । ସମତଳ ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ବିନ୍ଦୁ Pର ଅବସ୍ଥିତିକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ ପରସ୍ପର ଲମ୍ବ ଭାବେ ଥବା ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟାରେଖା \(\overleftrightarrow{X^{\prime} \mathrm{X}}\) ଓ \(\overleftrightarrow{Y^{\prime} \mathrm{Y}}\) ନିଆଯାଏ । \(\overleftrightarrow{X^{\prime} \mathrm{X}}\) କୁ x- ଅକ୍ଷ ଓ \(\overleftrightarrow{Y^{\prime} \mathrm{Y}}\) କୁ y – ଅକ୍ଷ କୁହାଯାଏ ।
(iv) ଅକ୍ଷଦ୍ବୟ ପରସ୍ପରକୁ ୦ ବିନ୍ଦୁରେ ସମକୋଣରେ ଛେଦ କରନ୍ତୁ । \(\overrightarrow{\mathrm{OX}}\) ଓ \(\overrightarrow{\mathrm{ox}^{\prime}}\) ଯଥାକ୍ରମେ x-ଅକ୍ଷର ଧନଦିଗ ଓ ଋଣ ଦିଗ ଏବଂ \(\overrightarrow{\mathrm{OY}}\) ଓ \(\overrightarrow{\mathrm{oy}^{\prime}}\) ଯଥାକ୍ରମେ y-ଅକ୍ଷର ଧନ ଦିଗ ଓ ଋଣ ଦିଗ ଅଟନ୍ତି। O ବିନ୍ଦୁଟିକୁ ମୂଳବିନ୍ଦୁ (origin) କୁହାଯାଏ ।
(v) ସାଧାରଣତଃ x-ଅକ୍ଷ ଆନୁଭୂମିକ (Horizontal) ଓ y-ଅକ୍ଷ ଉଲ୍ଲମ୍ବ (Vertical) ଭାବେ ଅଙ୍କନ କରାଯାଏ । 
(vi) x – ଓ y – ଅକ୍ଷକୁ ଆୟତୀୟ ଅକ୍ଷ (Rectangular axes) ଏବଂ ସମତଳସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁର ସ୍ଥାନାଙ୍କକୁ ଆୟତୀୟ ସ୍ଥାନାଙ୍କ (Rectangular co-ordinate) କୁହାଯାଏ; କାରଣ ଅକ୍ଷଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ ସମକୋଣରେ ଛେଦ କରନ୍ତି । 
(vii) ମନେକର P ସମତଳ ଉପରିସ୍ଥ ଏକ ବିନ୍ଦୁ । P ବିନ୍ଦୁରୁ x – ଓ y- ଅକ୍ଷପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବ x – ଓ y ଅକ୍ଷକୁ ଯଥାକ୍ରମେ M ଓ N ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରନ୍ତୁ ।

(viii) M ଓ N ବିନ୍ଦୁର x – ଓ y – ଅକ୍ଷ ଉପରେ ସୂଚକ ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ଵୟ ଯଥାକ୍ରମେ x ଓ y ହେଲେ P ବିନ୍ଦୁକୁ ଚିହ୍ନଟ କରୁଥିବା ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ଵୟକୁ କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ି (x, y) ଭାବେ ଲେଖାଯାଏ । (x, y) କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ିକୁ P ବିନ୍ଦୁର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (coordinates) କୁହାଯାଏ । x କୁ x- ସ୍ଥାନଙ୍କ ବା ଭୁଜ (abscissa) ଓ y କୁ y- ସ୍ଥାନଙ୍କ ବା କୋଟି (ordinate) କୁହାଯାଏ ।
(ix) P ବିନ୍ଦୁର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (x, y) କୁ ମଧ୍ଯ P(x, y) ରୂପେ ଲେଖାଯାଏ । ଚିତ୍ରରେ Pର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (3, 4), P’ ବିନ୍ଦୁଟିର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (-3, 2), P” ର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (-3, -4) ଓ P”’ ର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (2, -1) 
(x) x ଓ y – ଅକ୍ଷଦ୍ବୟ ଦ୍ୱାରା ସମତଳଟି ଚାରିଗୋଟି ପାଦ (Quadrant)ରେ ବିଭାଜିତ ହୁଏ । ଚାରିଗୋଟି ପାଦକୁ Q₁, Q₂, Q₃, ଓ Q₄ କୁହାଯାଏ ।

• {ପ୍ରଥମ ପାଦ (Q₁)ରେ x > 0, y > 0, ଦ୍ଵିତୀୟ ପାଦ (Q₂)ରେ x < 0, y > 0
  ତୃତୀୟ ପାଦ (Q₃)ରେ x < 0, y < 0, ଦ୍ଵିତୀୟ ପାଦ (Q₄)ରେ x > 0, y < 0}
• {Q₁ = {(x, y) : x > 0, y > 0}, Q₂ = {(x, y) : x < 0, y > 0 }
  Q₃ = {(x, y) : x < 0, y < 0 } ଓ Q₄ = {(x, y) : x > 0, y < 0}}

ଅକ୍ଷଉପରିସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁର ସ୍ଥାନଙ୍କ (Coordinate of points on axes):
(i) x- ଅକ୍ଷ ଉପରିସ୍ଥ ଯେକୌଣସି ବିନ୍ଦୁର y- ସ୍ଥାନଙ୍କ ଶୂନ ଏବଂ x ∈ R 
ଏପରି ସମସ୍ତ ବିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ସେଟ୍ x-ଅକ୍ଷ ଅଟେ ।
∴ x ଅକ୍ଷ = {(x, y) | x ∈ R, y = 0} ଅଥବା x-ଅକ୍ଷ = {(x, 0); x ∈ R}
(ii) y-ଅକ୍ଷ ଉପରିସ୍ଥ ଯେକୌଣସି ବିନ୍ଦୁରେ x-ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଶୂନ ଏବଂ y ∈ R 
ଏପରି ସମସ୍ତ ବିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ସେଟ୍ y- ଅକ୍ଷ ଅଟେ ।
∴ y ଅକ୍ଷ = {(x, y) | x = 0, y ∈ R} ଅଥବା y- ଅକ୍ଷ = {(0, y) | y ∈ R)}
(iii) ମୂଳବିଦୁର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (0, 0) (ଅକ୍ଷଦ୍ବୟର ଛେଦବିନ୍ଦୁ) ।
⇒ {Q₁ ∪ Q₂ ∪ Q₃ ∪ Q₄ ∪ {(x, 0) : x ∈ R} ∪ {(0, y) : y ∈ R} = R² ଅଥବା R × R}

xy- ସମତଳ (xy – plane) :

• ଯେଉଁ ସମତଳରେ x-ଅକ୍ଷ ଓ y-ଅକ୍ଷ ଅଙ୍କନ କରି ବିନ୍ଦୁମାନଙ୍କୁ (x ଓ y) ସ୍ଥାନାଙ୍କଦ୍ୱାରା ସୂଚିତ କରାଯାଏ, ସେହି ସମତଳକୁ xy-ସମତଳ କୁହାଯାଏ । xy-ସମତଳର ସମସ୍ତ ବିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ସେଟ୍‌ଟି R × R = R² = {(x, y) | x, y ∈ R}, ଯେଉଁଠାରେ R × R କାର୍ଟେଜୀୟ ଗୁଣନ ସେଟ୍ । xy -ସମତଳଟିକୁ ମଧ୍ଯ କାର୍ଟେଜୀୟ ସମତଳ (Cartesian plane) ବା R²-ସମତଳ କୁହାଯାଏ ।
• x- ଅକ୍ଷ ଓ y- ଅକ୍ଷ ପରସ୍ପର ପ୍ରତି ଲମ୍ବ ନିଆଯାଇଥିବା ହେତୁ ସମତଳ ଉପରିସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁର ସ୍ଥାନଙ୍କ (x, y) କୁ ମଧ୍ୟ ଆୟତୀୟ ସ୍ଥାନଙ୍କ (rectangular coordinates) କୁହାଯାଏ ।

ଅର୍ଥ ସମତଳ (Half plane) :
(i) x- ଅକ୍ଷ ଦ୍ଵାରା xy- ସମଚଳଟି ଦୁଇଟି ଅର୍ଥ ସମତଳ ଅର୍ଥାତ୍ Q₁ ∪ Q₂, (ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ଅର୍ଥ ସମତଳ) ଏବଂ Q₃ ∪ Q₂ (ଅଧଃ ଅର୍ଥ ସମତଳ)ରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
⇒ x- ଅକ୍ଷ = {(x, 0) : x ∈ R}
⇒ y- ଅକ୍ଷ = {(0, y) : y ∈ R}
(ii) ସେହିପରି y – ଅକ୍ଷ, xy ସମତଳକୁ ଦୁଇଟି ଅର୍ଥ ସମତଳ ଯଥା : ଦକ୍ଷିଣ ଅର୍ଥ ସମତଳ = {(x, y) : x > 0, y ∈ R} ଅଥବା Q₁ ∪ Q₄, ଓ ବାମ ଅର୍ଷ ସମତଳ = {(x, y): x < 0,∈ R} ଅଥବା Q₂ ∪ Q₃ ରେ ବିଭାଜିତ କରିଥାଏ । 

ସରଳରେଖାର ସମୀକରଣ (Equation of a line):
(i) ax + by + c = 0 କୁ x ଓ y ରେ ଏକଘାତୀ ସମୀକରଣ କୁହାଯାଏ । ଏଠାରେ xର ସହଗ (coefficient) a, y ର ସହଗ b ଏବଂ c ଧ୍ରୁବକ ରାଶି (constant) ଅଟେ a, b ∈ R ଓ a ଓ b ≠ 0
(ii) ଚଳରାଶି x ଓ y ରୁ x କୁ ସ୍ବାଧୀନ ଚଳ ଓ yକୁ ସାପେକ୍ଷ ଚଳ ବା x ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ଚଳ କୁହାଯାଏ । ଆମେ ଗ୍ରାଫ୍ ଅଙ୍କନ କରିବା ସମୟରେ ସିର୍ବଦା xକୁ ସ୍ବାଧୀନ ଚଳ ରାଶି ରୂପେ ବିଚାର କରିବା ।
(iii) ax + by + c = 0) ସମୀକରଣରେ ଥ‌ିବା ସହଗ ଓ ଧ୍ରୁବକ ରାଶି a, b ଓ  c ର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମୂଲ୍ୟ ନେଇ ଲେଖଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କଲେ xy-ସମତଳରେ ବିଭିନ୍ନ ସରଳରେଖା ମିଳିବ ।

• a = 0 ଓ b ≠ 0 ହେଲେ ax + by +c = 0 ର ରୂପ y = k₁ ଯେଉଁଠାରେ k₁ = \(\left(-\frac{c}{b}\right)\)
• b = 0 ଓ a ≠ 0 ହେଲେ ax + by +c = 0 ର ରୂପ x = k₂ ଯେଉଁଠାରେ k₂ = \(\left(-\frac{c}{a}\right)\)
• a ≠ 0 ଓ b ≠ 0 ହେଲେ ax + by +c = 0 ର ରୂପ y = mx + c ଯେଉଁଠାରେ m = \(\left(-\frac{a}{b}\right)\) କାରଣ ax + by + c = 0 ⇒ y = \(\left(-\frac{a}{b}\right) x+\left(-\frac{c}{b}\right)\)

ପରିସ୍ଥିତି:  
(i) y = k₁ ସମୀକରଣ xy – ସମତଳରେ x ଅକ୍ଷସହ ସମାନ୍ତର ଏକ ସରଳରେଖାକୁ ସୂଚାଏ ।
(a) ଯଦି k₁ = 0, ସରଳରେଖାଟି x ଅକ୍ଷ ହେବ ।
(b) ଯଦି k₁ > 0 ହେଲେ ସରଳରେଖାଟି x ଅକ୍ଷର ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ-ଅର୍ଥ ସମତଳରେ ରହିବ ।
(c) ଯଦି k₁ < 0 ହେଲେ ସରଳରେଖାଟି x ଅକ୍ଷର ଅଧଃ-ଅର୍ଥ ସମତଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ରହିବ । 
y = k₁ ଏହା ଏକ ଆନୁଭୂମିକ ସରଳରେଖା (Horizontal lines)
y = 0 ସମୀକରଣଟି x- ଅକ୍ଷକୁ ସୂଚାଏ ।

ପରିସ୍ଥିତି:
(ii) x = k₂, ସମୀକରଣ xy – ସମତଳରେ y ଅକ୍ଷସହ ସମାନ୍ତର ଏକ
ସରଳରେଖାକୁ ସୂଚାଏ ।
(a) ଯଦି k₂ = 0 ହୁଏ ତେବେ ସରଳରେଖାଟି y ଅକ୍ଷ ହେବ ।
(b) ଯଦି k₂ > 0 ହୁଏ ତେବେ ସରଳରେଖାଟି y ଅକ୍ଷର ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ବରେ ରହିବ ।
(c) ଯଦି k₂ < 0 ହୁଏ ତେବେ ସରଳରେଖାଟି y ଅକ୍ଷର ବାମ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବ ।
x = k₂ ଏହା ଏକ ଉଲ୍ଲମ୍ବ ସରଳରେଖା (Vertical lines) । 
x = 0 ସମୀକରଣଟି y ଅକ୍ଷକୁ ସୂଚାଏ ।

ପରିସ୍ଥିତି:
(iii) ଏଠାରେ xy – ସମତଳରେ ax + by + c = 0 ସମୀକରଣର ସମୀକରଣର ଲେଖଚିତ୍ରଟି ଏକ ତୀର୍ଯକ ସରଳରେଖା ହେବ ।
ଯାହାର ଅନ୍ୟ ଏକ ରୂପଟି ହେଉଛି y = mx + c 
ଏଠାରେ ସରଳରେଖାର Lର ସ୍ଲୋପ୍ (slope) ଓ y ଛେକାଂଶ 
(y-intercept) ଯଥାକ୍ରମେ m ଓ c ।
L ମୂଳବିନ୍ଦୁ O (0,0) ଦେଇ ଅଙ୍କିତ ହୋଇଥିଲେ ଏହାର 
ସମୀକରଣ y = mx + c, x = 0 ଓ y = 0 ଦ୍ଵାରା ସିଦ୍ଧ ହେବ ।
y = mx + c = c = 0
(y- ଅକ୍ଷକୁ ଛାଡ଼ି)ର ସମୀକରଣ y = mx ହେବ ।

{ଉଲ୍ଲମ୍ବ ସରଳରେଖାର ସ୍କୋପ୍ ନିରର୍ଥକ କାରଣ θ = 90° ହେଲେ ସ୍ଲୋପ୍ tan 8 ନିରର୍ଥକ ହେବ । L ସରଳରେଖାଟି ଆନୁଭୂମିକ ହୋଇଥିଲେ ଏହାର ଆନତି θ = 0° ଅର୍ଥାତ୍‌ କ୍ଲୋପ୍ tan θ = 0}

ସରଳରେଖା Lର କ୍ଲୋପ ନିଷ୍କ୍ରିୟ :
ସମୀକରଣ y = mx + c ଦ୍ବାରା ଅଙ୍କିତ ସରଳରେଖା L ଉପରେ P₁(x₁, y₁) ଓ P₂(x₂, y₂) ଦୁଇଗୋଟି ବିନ୍ଦୁ
ହେଲେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{P}_1 \mathrm{P}_2}\) = L 
ଏଠାରେ y = mx + c ସମୀକରଣଟି (x₁, y₁) ଓ (x₂, y₂) କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ି ଦ୍ବାରା ସିଦ୍ଧ ହେବ ।
y₁ = mx₁ + c  …. (i)
ଏବଂ y₂ = mx₂ + c ….. (ii)
(i) ଓ (ii) ରୁ c କୁ ଅପସାରଣ କଲେ ପାଇବା : m (x₁ – x₂) = y₁ – y₂
⇒ m = \(\frac{y_1-y_2}{x_1-x_2}\) ଅଥବା m = \(\frac{y_2-y_1}{x_2-x_1}\) ଅଥବା
L ରେଖାର ସ୍ଲୋପ୍ = \(\frac{y-ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଦ୍ବୟର ଅନ୍ତର}{x-ସ୍ଥାନାଙ୍କ ଦ୍ବୟର ଅନ୍ତର}\)

ଦୁଇ ଅଜ୍ଞାତ ରାଶିବିଶିଷ୍ଟ ଏକଘାତୀ ସମୀକରଣର ଲେଖଚିତ୍ର (Graph of the Linear equation in two variables):

• ax + by + c = 0 ଓ y = mx + c ସମୀକରଣଗୁଡ଼ିକର ଲେଖଚିତ୍ର ସମତଳରେ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖା । 
• ଲେଖ କାଗଜରେ x- ଓ y- ଆୟତୀୟ ଅକ୍ଷ ଅଙ୍କନ କରି ଦତ୍ତ ସମୀକରଣର ସହାୟତାରେ ଚାରି କିମ୍ବା ପାଞ୍ଚଗୋଟି ବିନ୍ଦୁର ସ୍ଥାନାଙ୍କ (କ୍ରମିତ ଯୋଡ଼ି) ନିରୂପଣ କରାଯାଏ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ନେଇ ଲେଖ କାଗଜରେ ବିନ୍ଦୁମାନ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ । ଏହି ବିନ୍ଦୁମାନଙ୍କୁ ସ୍କେଲ୍ ସାହାଯ୍ୟରେ ଯୋଗକଲେ ଦତ୍ତ ସମୀକରଣଟିର ଲେଖଚିତ୍ର ଏକ ସରଳରେଖା ହୁଏ ।

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Maths Solutions Geometry Chapter 6 ଅଙ୍କନ Ex 6(b) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Maths Solutions Geometry Chapter 6 ଅଙ୍କନ Ex 6(b)

Question 1.
3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର । ବୃତ୍ତର ଯେକୌଣସି ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର ।
Solution:
(i) O କୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ 3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) ବୃତ୍ତ ଉପରେ P ନାମକ ଏକ ବିନ୍ଦୁ ଚିହ୍ନଟ କର ।
(iii) \(\overline{\mathrm{OP}})\) ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ଅଙ୍କନ କର ।

(iv) \(\overline{\mathrm{OP}})\) ପ୍ରତି P ବିନ୍ଦୁରେ ଲମ୍ବ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AB}}\) ଅଙ୍କନ କର ।
(v) \(\overleftrightarrow{\mathrm{AB}}\) ବୃତ୍ତ ପ୍ରତି P ବିନ୍ଦୁରେ ଅଙ୍କିତ ସ୍ପର୍ଶକ ଅଟେ ।

Question 2.
3.5 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତରେ କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁର ସାହାଯ୍ୟ ନ ନେଇ ବୃତ୍ତର କୌଣସି ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର ।
Solution:
(i) 3.5 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) ବୃତ୍ତ ଉପରେ Q ନାମକ ବିନ୍ଦୁ ଚିହ୍ନଟ କର ।
(iii) Q ବିନ୍ଦୁରୁ \(\overline{\mathrm{QM}})\) , \(\overline{\mathrm{QN}})\) ଦୁଇଟି ଜ୍ୟା ଅଙ୍କନ କର । M, Nକୁ ଯୋଗକର ।
(iv) Q ବିନ୍ଦୁରୁ ∠QMN ର ସମ୍ୟକିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ ∠NOR ଅଙ୍କନ କର ।

(v) \(\overleftrightarrow{\mathrm{PR}}\) ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର ।

Question 3.
3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର । ଏହାର କେନ୍ଦ୍ର O ହେଉ । P ବୃତ୍ତର ଏକ ବହିଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁ । OP = 7 ସେ.ମି. । P ବିନ୍ଦୁରୁ ବୃତ୍ତ ପ୍ରତି \(\overline{\mathrm{PA}})\), \(\overline{\mathrm{PB}})\) ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକ ଖଣ୍ଡ ଅଙ୍କନ କର । ସ୍ପର୍ଶକ ଖଣ୍ଡଦ୍ଵୟ ମାପି ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
(i) 3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତ △ABC ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ର O ଠାରୁ OP = 7 ସେ.ମି. ଅଙ୍କନ କରି ଏହାକୁ ସମ ଖଣ୍ଡ କରି M ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(iii) M କୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ OM (= MP)କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ଯାହା ଦତ୍ତ ବୃତ୍ତକୁ A ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ । \( \overrightarrow{\mathrm{PA}}\) ଓ \( \overrightarrow{\mathrm{PB}}\) ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର ।

(iv) PA ଓ PB ସ୍ପର୍ଶକଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ।

Question 4.
AB ଅଙ୍କନ କର । ଯେପରିକି AB = 4 ସେ.ମି. | \(\overline{\mathrm{AB}})\) ବ୍ୟାସ ରୂପେ ନେଇ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର । À ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ ବୃତ୍ତ ପ୍ରତି ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର । ଏହି ସ୍ପର୍ଶକଦ୍ବୟ କିପରି ସମ୍ପର୍କିତ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
(i) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 4 ସେ.ମି. ହେବ |
(ii) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ର ସମ ଖଣ୍ଡକ ଲମ୍ବ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହାର (\(\overline{\mathrm{AB}})\) ର) ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ O ନିରୂପଣ କର ।

(iii) Oକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି \(\overline{\mathrm{OA}})\) ବା \(\overline{\mathrm{OB}})\) କୁ ଦ୍ୟାମନ୍ଦିରପ ନେଇ ଦଉ ଅଜନ କର |
(iv) \(\overline{\mathrm{OA}})\) ପ୍ରତି A ବିନ୍ଦୁରେ ଏବଂ \(\overline{\mathrm{OB}})\) ପ୍ରତି B ବିନ୍ଦୁରେ ଯଥାକ୍ରମେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{MN}}\) ଏବଂ \(\overleftrightarrow{\mathrm{PQ}}\) ସ୍ପର୍ଶକଦ୍ବୟ ଅଙ୍କନ କର । ଏଠାରେ ସ୍ପର୍ଶକଦ୍ବୟ ପରସ୍ପର ସମାନ୍ତର ।

Question 5.
4 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ର O | \(\overline{\mathrm{OA}})\) ଏବଂ \(\overline{\mathrm{OB}})\) ଦୁଇଟି ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ m∠AOB = 90° | \(\overleftrightarrow{\mathrm{AX}}\) ଓ \(\overleftrightarrow{\mathrm{BY}}\) ପରସ୍ପରକୁ । ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରୁଥ‌ିବା ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର । OAMB କି’ ପ୍ରକାର ଚତୁର୍ଭୁଜ ପରୀକ୍ଷା କରି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
(a) \(\overline{\mathrm{AN}})\) ବ୍ୟାପ ବିଶିପୁ ଏକ ଦୁଇ ଅନ୍ତନ କର |
(b) \(\overline{\mathrm{AN}})\) ର ସମଦିଖଣ୍ଡକ ଲମ ଅନ୍ତନ କର ମଧ୍ୟବିଦୁ O ନିରୂପଣ କର ।
(c) O କୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି \(\overline{\mathrm{OA}})\) ବା \(\overline{\mathrm{ON}})\) କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ରୂପେ ନେଇ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।

(d) \(\overline{\mathrm{OA}})\) ଏବଂ \(\overline{\mathrm{OB}})\) ବୃତ୍ତର ଦୁଇଟି ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରିକି m∠AOB = 90° ।
(e) ବର୍ତ୍ତମାନ A ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ ଯଥାକ୍ରମେ \( \overrightarrow{\mathrm{AX}}\) ଓ \( \overrightarrow{\mathrm{BY}}\) ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଛେଦ ବିନ୍ଦୁ M ହେବ ।
(f) OAMB ଏକ ବର୍ଗଚିତ୍ର ହେବ ।

(ii) 2.5 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଷ ବିଶିଷ୍ଟ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କରି କେନ୍ଦ୍ରକୁ ‘O’ ନାମରେ ନାମିତ କର । OA ଓ OB ବ୍ୟାସାର୍ଶ ଦୁଇଟି ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି m∠AOB = 120° । A ଓ B ଠାରେ ବୃତ୍ତ ପ୍ରତି ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର ଓ ଛେଦବିନ୍ଦୁକୁ P ନାମ ଦିଅ । OAPB ଚତୁର୍ଭୁଜର କଣ୍ଠ OP ଓ AB ଅଙ୍କନ କର । କର୍ଣ୍ଣଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଅନୁଧ୍ୟାନ କର ।
Solution:
(a) 2.5 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର |
(b) OA ଏବଂ OB ବୃତ୍ତର ଦୁଇଟି ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରିକି m∠AOB = 120° ହେବ |
(C) ବର୍ତ୍ତମାନ A ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର । ସ୍ପର୍ଶକଦ୍ୱୟ ପରସ୍ପରକୁ P ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ ।

(d) \(\overline{\mathrm{OP}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଅଙ୍କନ କର ।
(e) OAPB ଏକ ଚତୁର୍ଭୁଜ ଯାହାର କଣ୍ଠଦ୍ଵୟ \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{OP}})\) ପରସ୍ପର ପ୍ରତି ଲମ୍ବ ହେବେ ।

Question 6.
AB = 8 ସେ.ମି. ବିଶିଷ୍ଟ ରେଖାଖଣ୍ଡ ଅଙ୍କନ କର । A ବିନ୍ଦୁକୁ କେନ୍ଦ୍ର ନେଇ 3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ଓ B ବିନ୍ଦୁରୁ ଭକ୍ତ ବୃତ୍ତ ପ୍ରତି ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କର ।
Solution:
(i) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 8 ସେ.ମି. ।
(ii) A ବିନ୍ଦୁକୁ କେନ୍ଦ୍ର ଓ 3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ର ସମଦ୍ବିଖଣ୍ଡକ ଲମ୍ବ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହାର (\(\overline{\mathrm{AB}})\) ର) ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ S ନିରୂପଣ କର ।
(iv) S କୁ କେହୁକରି ଓ \(\overline{\mathrm{SB}})\) ବା \(\overline{\mathrm{SA}})\) କୁ ବ୍ୟାପକରୂପେ ନେଇ ଅନ୍ୟ ଏକ ବ୍ରତ ଅଙ୍କନ କର ।
(v) ବୃତ୍ତଦ୍ୱୟ ପରସ୍ପରକୁ M ଓ N ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ ।

(vi) \( \overrightarrow{\mathrm{BM}}\) ଓ \( \overrightarrow{\mathrm{BN}}\) ଅଙ୍କନ କର । \( \overrightarrow{\mathrm{BM}}\) ଓ \( \overrightarrow{\mathrm{BN}}\) ବୃତ୍ତପ୍ରତି ନିଶ୍ଚେୟ ସ୍ପର୍ଶକ ।

Question 7.
6 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସ ବିଶିଷ୍ଟ ବୃତ୍ତଟିଏ ଅଙ୍କନ କର । ବୃତ୍ତର ବହିଃସ୍ଥ ‘P’ ଏକ ବିନ୍ଦୁ ଚିହ୍ନଟ କର ଯେପରିକି ବୃତ୍ତର ଯେଉଁ ବିନ୍ଦୁ ‘P’ ଠାରୁ ନିକଟତମ ତାହାର Pଠାରୁ ଦୂରତା 4.5 ସେ.ମି. । P ବିନ୍ଦୁରୁ ବୃତ୍ତ ପ୍ରତି ସ୍ପର୍ଶକଖଣ୍ଡ ଅଙ୍କନ କରି ତାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମାପି ଲେଖ ।
Solution:
(i) AB ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈଶ୍ୟ 6 ସେ.ମି. |
(ii) AB ର ସମଦ୍ବି ଖଣ୍ଡକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ମପଦିନ୍ଦୁ O ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(iii) ଠକୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ \(\overline{\mathrm{OA}})\) ବା \(\overline{\mathrm{OB}})\) କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iv) \( \overrightarrow{\mathrm{AB}}\) ଉପରେ P ଏକ ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ଯେପରି A – B – P ଓ BP = 4.5 ସେ.ମି. ହେବ ।

(v) \(\overline{\mathrm{OP}})\) ର ସମଦ୍ବିଖଣ୍ଡକ ଲମ୍ବ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହାର (\(\overline{\mathrm{OP}})\)ର ) ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ S ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(vi) Sକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ଓ \(\overline{\mathrm{SO}})\) ବା \(\overline{\mathrm{SP}})\) କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧରୂପେ ନେଇ ଅନ୍ୟ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(vii) ବୃତ୍ତଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ M ଓ N ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ ।
(viii) \( \overrightarrow{\mathrm{PM}}\) ଓ \( \overrightarrow{\mathrm{PN}}\) ସ୍ପର୍ଶକ ଅଙ୍କନ କରି ତାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମାପି ଲେଖ ।

Question 8.
3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଷ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର । ଏହାର ଏକ ବହିଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁ P ରୁ \(\overline{\mathrm{PA}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{PB}})\) ଦୁଇଟି ସ୍ପର୍ଶକଖଣ୍ଡ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରିକି m∠APB 60° ଦ୍ରେଦ|
Solution:
m∠APB = 60° ⇒ m∠AOB = 120°
(∵ m∠OAP = m∠OBP = 90°)

Solution:
(i) 3 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କରି ଏହାର କେନ୍ଦ୍ରର ନାମ O ନିଅ ।
(ii) \(\overline{\mathrm{OA}})\) ଏକ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) OA ର O ବିନ୍ଦୁରେ ∠AOB ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରି m∠AOB = 120° ।
(iv) \( \overrightarrow{\mathrm{OX}}\) ବୃତ୍ତକୁ ଯେଉଁ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବ ତା’ର ନାମ B ଦିଅ ।

(v) \(\overline{\mathrm{OA}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{OB}})\) ଉପରେ ଯଥାକ୍ରମେ ∠OAQ ଓ ∠OBR ଅଙ୍କନ କର, ସେପରି m∠OAQ = m∠OBR = 90° |
(vi) \( \overrightarrow{\mathrm{AQ}}\) ଓ \( \overrightarrow{\mathrm{BR}}\) ର ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ P ଦିଅ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Notes Algebra Chapter 8 ସମ୍ଭାବ୍ୟତା will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Maths Notes Algebra Chapter 8 ସମ୍ଭାବ୍ୟତା

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ

ଉପକ୍ରମଣିକା (Introduction):
(1) କୌଣସି ଏକ ଘଟଣାର ସମ୍ଭାବନାର ପରିମାପରୁ ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ତତ୍ତ୍ବ (Probability Theory) ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ହେଉଛି ଏକ ଜୁଆ ଖେଳ । ଏଥ‌ିରେ ଆମେ ବାଜି ଜିତିପାରୁ କିମ୍ବା ହାରିପାରୁ ।
(2) ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ହେଉଛି ଏକ ଜୁଆ ଖେଳ । ଏଥରେ ଆମେ ବାଜି ଜିତିପାରୁ କିମ୍ବା ହାରିପାରୁ ।
(3) ବାଜି ଜିତିବାର ସମ୍ଭାବନା ସଂପର୍କିତ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଫରାସୀ ଗଣିତଜ୍ଞ Blaise Pascal (1623 – 1662) ଓ Pierre de Formal (1601–1655) କରିଥିଲେ । ଏହି ଦୁଇ ଗଣିତଜ୍ଞଙ୍କଦ୍ଵାରା ସମାଧାନର ସୂତ୍ରରୁହିଁ ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ତତ୍ତ୍ବ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜନ୍ମଲାଭ କରିଥିଲେ ।
(4) ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ତତ୍ତ୍ବର ପ୍ରଥମ ପୁସ୍ତକ, ଯାହା 1654 ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା, ତାହାର ରଚୟିତା ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନବିତ୍ Christiaan Huygens 
(5) ଯେଉଁ ଗଣିତଜ୍ଞସମୂହ ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ତତ୍ତ୍ଵକୁ ଆଧୁନିକ ଗଣିତର ରୂପ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ A. N. Kalmogorov, A. A. Markov ଙ୍କ ନାମ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ।
(6) ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ, ଜୀବବିଜ୍ଞାନ, ଅର୍ଥନୀତି, ଯୋଜନା ପ୍ରକରଣ, ପାଣିପାଗର ପୂର୍ବାନୁମାନ, ବାଣିଜ୍ୟ ବିଭାଗ ଆଦିରେ ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ତତ୍ତ୍ଵର ବହୁଳ ପ୍ରୟୋଗ ଅଛି ।

ସମ୍ଭାବ୍ୟତାର ଧାରଣା :
(i) ସମ୍ଭାବ୍ୟତାର ଧାରଣା ପରୀକ୍ଷଣ (Experiments) ଓ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ (Observations) ଉପରେ ଆଧାରିତ । 
(ii) ପ୍ରକୃତ ପରୀକ୍ଷଣ କରି ଏବଂ ସେଥୁରୁ ଉଦ୍ଭବ ଫଳାଫଳର ପ୍ରକୃତ ଉପସ୍ଥାପନା କରାଯାଇ ସମ୍ଭାବ୍ୟତାକୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ମାପ କରାଯାଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ Empirical probability କୁହାଯାଏ ।
(iii) ମୁଦ୍ରା ଟସ୍ (Tossing a coin) ଓ ଲୁଡୁ ଗୋଟି ଗଡ଼ାଇବା (Throwing of dice) ଡ଼ାଇସ୍ ଫୋପାଡିବା ଆମେ ସମ୍ଭାବ୍ୟତାର ସ୍ପଷ୍ଟ ଧାରଣା ପାଇପାରିବା ।
(iv) ମୁଦ୍ରାଟିକୁ ଟସ୍କେଲେ Head (H) କିମ୍ବା Tail (T) ଏହାର ଯେକୌଣସି ପାର୍ଶ୍ବ ଉପରକୁ ଆସି ପଡ଼ିବ । ଟସ୍ ପୂର୍ବରୁ ଆମେ କହିପାରିବା କି ? ପଡ଼ିଥ‌ିବା ପାର୍ଶ୍ଵଟି Head ହେବ କି Tail ହେବ ? କାରଣ ଏହି ଫଳାଫଳ କୌଣସି ନିୟମର ଅଧୀନ ନୁହେଁ ।

ମନେରଖ :
{ମୁଦ୍ରା ଟସ୍‌ରେ ମୁଦ୍ରାଟି ସର୍ବଦା ଅପ୍ରବଣ ଓ ସମତୁଲ୍ୟ । ଏହି ବିଶେଷଣ ଦ୍ଵୟକୁ ବ୍ୟବହାର ନ କଲେ ମଧ୍ୟ ଆମେ ମୁଦ୍ରାଟିକୁ ଅପ୍ରବଣ ଓ ସମତୁଲ୍ୟ ବୋଲି ଧରିନେବା ।}

ଘଟଣା (Event) : ଗୋଟିଏ ପରୀକ୍ଷଣରେ ଉପୁଜୁଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ଫଳାଫଳ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ସଂଖ୍ୟକ ଫଳାଫଳମାନଙ୍କୁ ବିଚାର କରିବାଦ୍ୱାରା ଗୋଟିଏ ଘଟଣା ଉପୁଜିଥାଏ । ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ ମୁଦ୍ରା ଟସ୍‌ରେ ଫଳାଫଳସ୍ଵୟ H କିମ୍ବା T, ଯାହା ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଘଟଣା ଅଟେ ।

ପ୍ରଥମ ପରୀକ୍ଷଣ, ମୁଦ୍ରାଟସ୍ (Tossing a coin) :
(1) ପ୍ରଥମେ ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାକୁ ଦଶଥର ଟସ୍ କରିବା । ଆମେ ଜାଣିଛେ ଥରେ ଟସ୍ କଲେ H କିମ୍ବା T ପଡ଼ିବ । 
(2) ଦଶଥର ଟସ୍କେଲେ ପଡୁଥିବା H ଏବଂ Tକୁ ଠିକ୍ ଭାବେ ଲିପିବଦ୍ଧ କରିବା ।
(3) ଟସ୍‌ଦ୍ବାରା ପଡ଼ିଥ‌ିବା ସମୁଦାୟ H ପାର୍ଶ୍ଵ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ମୁଦ୍ରାର ଟସ୍ ସଂଖ୍ୟାର ଅନୁପାତକୁ P(H) କୁହାଯାଏ ।

• ଅର୍ଥାତ୍ P(H) = \(\frac{ସମୁଦାୟ H ସଂଖ୍ୟା}{ମୁଦ୍ରା ଟସ୍ ସଂଖ୍ୟା}\) [P(H) = \(\frac{1}{2}\)]
  ସେହିପରି ସମୁଦାୟ T ପାର୍ଶ୍ଵ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଟସ୍ ସଂଖ୍ୟାର ଅନୁପାତକୁ P(T) କୁହାଯାଏ
• ଅର୍ଥାତ୍ P(T) = \(\frac{ସମୁଦାୟ T ସଂଖ୍ୟା}{ମୁଦ୍ରା ଟସ୍ ସଂଖ୍ୟା}\) [P(T) = \(\frac{1}{2}\)]
  Hର ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ଓ Tର ସମ୍ଭାବ୍ୟତାର ସମଷ୍ଟି = P(H) + T(H) = 1

ଦ୍ଵିତୀୟ ପରୀକ୍ଷଣ :
(i) ଗୋଟିଏ ଲୁଡୁଗୋଟିକୁ 15 ଥର ଗଡ଼ାଇବା । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଥର 1, 2, 3,4, 5 ଓ 6 ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟା ଗୋଟିର ଉପର ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ ।
(ii) 0 < P(E) < 1 ଅର୍ଥାତ୍ ଯେକୌଣସି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଫଳର ସମ୍ଭାବ୍ୟତା 0 ଓ 1 ମଧ୍ୟସ୍ଥ ଏକ ସଂଖ୍ୟା; ଯାହା ସମାନ ।
(iii) ଗୋଟିଏ ପରୀକ୍ଷଣରେ ଫଳାଫଳଗୁଡ଼ିକର ସମଷ୍ଟି ସର୍ବଦା 1 ସହ ସମାନ ।
(iv) ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାରମ୍ବାରତା ସହିତ ଲୁଡୁଗୋଟିର ଅନୁପାତକୁ ସମ୍ଭାବ୍ୟତା P(1), P(2) ….. P(6) କୁହାଯିବ ।
(v) ସେହିପରି ଆମେ n ଥର ଲୁଡୁଗୋଟି ଗଡ଼ାଇ ଏହାର ଫଳାଫଳ 1, 2, 3, 4, 5 ଓ 6 ର ବାରମ୍ବାରତା ସ୍ଥିର କରିବା ।
(vi) ମନେକର ଆମେ ଲୁଡୁଗୋଟି n ଥର ଗଡ଼ାଇ 4 ର ବାରମ୍ବାରତା m ପାଇଲୁ । ଏଠାରେ P(4) = \(\frac{m}{n}\)

• ସୁତରାଂ E ଏକ ଘଟଣା ହେଲେ ଏହାରା ସମ୍ଭାବ୍ୟତା P(E) = \(\frac{m}{n}\)
• (ଏଠାରେ m = ଫଳର ବାରମ୍ବାରତା, n = ସମୁଦାୟ ଗୋଟି ଗଡ଼ିବାର ସଂଖ୍ୟା ।)

ଦ୍ରଷ୍ଟବ୍ୟ :
(i) ପରୀକ୍ଷଣରେ ଯଦି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଫଳ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଘଟେ । ତେବେ ଉକ୍ତ ଫଳର ସମ୍ଭାବ୍ୟତା 1 ସହ ସମାନ ହେବ ।
(ii) ପରୀକ୍ଷଣରେ ଯଦି କୌଣସି ଫଳ କେବେ ହିଁ ଉପୁଝି ନଥାଏ । ତେବେ ଏହାର ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ଶୂନ ।
ତେଣୁ 0 ≤ P(E) ≤ 1

ସେଟ୍ ତତ୍ତ୍ବ ଉପରେ ଆଧାରିତ ସମ୍ଭାବ୍ୟତାର ଧାରଣା :

{ସେଟ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ସମ୍ଭାବ୍ୟତାର ସଂଜ୍ଞା ଓ ଧାରଣା ଗଣିତଜ୍ଞ Kalmogorov ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ}

(i) ମନେକର ଏକ ଅପ୍ରବଣ ମୁଦ୍ରାକୁ ଟସ୍ କରାଗଲା । ଫଳ H ଓ T ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ପଡ଼ିବ । ସମସ୍ତ ଫଳାଫଳମାନଙ୍କର ସେଟ୍ S ହେଲେ, S = {H, T} ହେବ ।
(ii) ଏଠାରେ Sକୁ ସାମ୍ପଲ୍ ସେସ୍ (Sample space) କୁହାଯାଏ । ସେହିଭଳି ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାକୁ ଦୁଇଥର ଟସ୍ କଲେ ପରୀକ୍ଷଣର ସାମ୍ପଲ ସ୍ପେସ୍ S = {HH, HT, TH, TT} ହେବ ।
(iii) ଏକ ନିରପେକ୍ଷ ଲୁଡୁ ଗୋଟିକୁ ଭୂମିରେ ଗଡ଼ାଇଲେ ଫଳାଫଳ 1, 2, 3, 4, 5, 6 ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ହେବ । ଏଠାରେ ସମସ୍ତ ଫଳାଫଳମାନଙ୍କ ସେଟ୍ ଅର୍ଥାତ୍ ସାମ୍ପଲ୍ ସ୍ପେସ୍ S = {1, 2, 3, 4, 5, 6} ।

ମନେରଖ :

{ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାକୁ 2 ଥର ଟସ୍ କରିବା ଓ ଦୁଇଟି ମୁଦ୍ରାକୁ ଏକସଙ୍ଗେ ଥରେ ଟସ୍ କରିବା ଏହି ଦୁଇ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାମ୍ପଲ ସ୍ପେସ୍ ସମାନ}

ଘଟଣା (Event):
(i) ଏକ ପରୀକ୍ଷଣରେ ସାମ୍ପଲ୍ ସ୍ପେସ୍ S ହେଲେ ଏହାର ଯେକୌଣସି ଉପସେଟ୍ (subset) E ଏକ ଘଟଣା । ଅର୍ଥାତ୍ ଏକ ଘଟଣା E ⊂ S
(ii) ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ, ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାକୁ ଥରେ ଟସ୍ କଲେ ଘଟଣା E : ଶୂନ୍ୟସେଟ୍ Φ, {H}, {T}, (H, T}ରୁ ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ । E = Φ
(iii) E = Φ କୁ ବାକ୍ୟରେ ପ୍ରକାଶ କଲେ E ମୁଦ୍ରାଟି ଥରେ ଟସ୍ ହେତୁ ଫଳ H ଓ Tରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ ।
(iv) E = S କୁ ବାକ୍ୟରେ ପ୍ରକାଶ କଲେ, E : : ମୁଦ୍ରାଟି ଥରେ ଟସ୍ ହେତୁ ଫଳ H କିମ୍ବା T ।
(v) E = {H} ର ଅର୍ଥ ମୁଦ୍ରାଟି ଥରେ ଟସ୍ ହେତୁ ଫଳ H ଏବଂ E = {T}ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ମୁଦ୍ରାଟି ଥରେ ଟସ୍ ହେତୁ ଫଳ T

ସଂଜ୍ଞା : ଏକ ପରୀକ୍ଷଣରେ ସାମ୍ପଲ ସ୍ପେସ୍ S ହେଲେ Sର ଯେକୌଣସି ଉପସେଟ୍ E ଏକ ଘଟଣା ଓ E ଘଟଣାର ସମ୍ଭାବ୍ୟତା
⇒ P(E) = \(\frac{E ର ଉପାଦାନ ସଂଖ୍ୟା}{S ର ଉପାଦାନ ସଂଖ୍ୟା}\) = \(\frac{|E|}{|S|}\)
ମନେକର ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରା ଟସ୍ ପରୀକ୍ଷଣରେ |S| = 2 ⇒ S = {H, T}
⇒ E = {H} ହେଲେ, |E| = 1 ଓ P(E) = \(\frac{|E|}{|S|}\) = \(\frac{1}{2}\)
⇒ E = {T} ହେଲେ, |E| = 1 ଓ P(E) = \(\frac{1}{2}\)
⇒ E = Φ ହେଲେ, |E| = 0 ଓ P(Φ) = \(\frac{0}{2}\) = 0, E = S ହେଲେ |S| = 2 ଓ P(S) = \(\frac{2}{2}\) = 1

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Maths Solutions Geometry Chapter 6 ଅଙ୍କନ Ex 6(a) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Maths Solutions Geometry Chapter 6 ଅଙ୍କନ Ex 6(a)

Question 1.
△ABC ରେ BC = 6 ସେ.ମି., m∠A = 45°, ତ୍ରକୁକର ପରିବର ଅନନ କର |
Solution:
(i) BC = 6 ସେ.ମି. ଏବଂ m∠OBC = m∠OCB = 90° – 45° = 45° ନେଇ AOBC ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) ଠିକୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ OB (କିମ୍ବା OC)କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) ବୃତ୍ତ ଉପରିସ୍ଥ A ଯେକୌଣସି ଏକ ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ଯେପରିକି BC ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵ ରେ O ଏବଂ A ବିନ୍ଦୁ ମାନ ଅବସ୍ଥାନ କରିବେ ।

Question 2.
△ABC ରେ AC = 7 ସେ.ମି., m∠B = 60°, ତ୍ରକୁକର ପରିବର ଅନନ କର |
Solution:
(i) AC = 7 ସେ.ମି. ଏବଂ m∠OAC = m∠OCA = 90° – 60° = 30° ନେଇ △OAC ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) O କୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ \(\overline{\mathrm{OA}})\) (କିମ୍ବା \(\overline{\mathrm{OC}})\)) କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) ବୃତ୍ତ ଉପରିସ୍ଥ B ଏପରି ଏକ ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ଯେପରିକି \(\overline{\mathrm{AC}})\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ O ଏବଂ B ଅବସ୍ଥାନ କରିବ । △ABC ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Question 3.
△ABC ରେ AB = 6.5 ସେ.ମି., m∠C= 90°, ତ୍ରକୁକର ପରିବର ଅନନ କର |
Solution:
(i) AB ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 6-5 ସେ.ମି. ।
(ii) AB ର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ O ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(iii) Oକୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ \(\overline{\mathrm{OA}})\) ବା \(\overline{\mathrm{OB}})\) କୁ ବ୍ୟାସାର୍ବନେଇ ଗୋଟିଏ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iv) ବୃତ୍ତ ଉପରିସ୍ଥ ଯେକୌଣସି ଏକ ବିନ୍ଦୁ C ନେଇ △ABC ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Question 4.
△ABC ରେ m∠A = 120°, BC = 4.5 ସେ.ମି. | ତ୍ରକୁକର ପରିବର ଅନନ କର |
(i) BC= 4.5 ସେ.ମି. ଏବଂ ∠OBC = ∠OCB = 120° – 90° = 30° ନେଇ △OBC ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) O କୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ OB (କିମ୍ବା OC)କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ପରିବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) ବୃତ୍ତ ଉପରିସ୍ଥ A ଏପରି ଏକ ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ଯେପରିକି BC ର ବିପରୀତ ପାର୍ଶ୍ବରେ O ଏବଂ A ବିନ୍ଦୁମାନ ଅବସ୍ଥାନ କରିବେ ।
(iv) △ABC ସମ୍ପୂର୍ଣ କର ।

Question 5.
△ABC ରେ BC = 7 ସେ.ମି., m∠A = 60, AX ମଧ୍ୟମା = 4.5 68. ., ସେ.ମି., ପରିବର ଅନନ କର |
Solution:
(i) BC ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 7 ସେ.ମି. ।
(ii) B ବିନ୍ଦୁରେ 90° – m∠A = 30° ପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ ∠OBC ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) \(\overline{\mathrm{BC}})\) ର ସମଦ୍ବିଖଣ୍ଡକ ଲମ୍ବ ଅଙ୍କନ କର, ଯାହାର \(\overrightarrow{\mathrm{BO}}\) କୁ O ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ |
(iv) O କୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ଏବଂ OB ପରିମିତ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(v) ‘X’ କୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି XA ( = 4.5 ସେ.ମି.)ପରିମିତ ବ୍ୟାସାର୍ଥବିଶିଷ୍ଟ ଚାପ ବୃତ୍ତକୁ A ଓ A’ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(vi) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ଅଙ୍କନ କରି △ABC ବା A’BC ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Question 6.
△ABC ରେ ∠B ସମକୋଣ । AC = 7 ସେ.ମି., B ବିନ୍ଦୁରୁ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ପ୍ରତିଲମ୍ବ । \(\overline{\mathrm{BD}})\) ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 3 ସେ.ମି. । ତ୍ରିଭୁଜଟି ଅଙ୍କନ କର । ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ବରେ B ବିନ୍ଦୁର କେତେ ଗୋଟି ଅବସ୍ଥିତି ପାଇଲ ?
Solution:
(i) \(\overline{\mathrm{AC}})\) ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 7 ସେ.ମି. |
(ii) AC ର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ O ଚିହ୍ନଟ କର । O କୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ \(\overline{\mathrm{OA}})\) ବା \(\overline{\mathrm{OC}})\) କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଷ ନେଇ ଅର୍ଥବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) A ବିନ୍ଦୁରେ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ପ୍ରତି \(\overline{\mathrm{AM}})\) କତ୍ମ ଅଙ୍କନ କରି, AM = BD = 3 ସେ.ମି. ଅଂଶ ଛେଦନ କର ।

(iv) M ବିନ୍ଦୁରେ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ସହ ସମାନ୍ତର କରି ଏକ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର ତାହା ଅର୍ଥବୃତ୍ତକୁ B ଏବଂ B’ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରିବ ।
(v) \(\overline{\mathrm{BA}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{BC}})\) ଅଙ୍କନ କରି △ABC ଏବଂ B’A ଓ B’C ଅଙ୍କନ କରି △AB’C ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ କର ।
(ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ B ବିନ୍ଦୁର ଦୁଇଗୋଟି ଅବସ୍ଥିତି ପାଇବ ।)

Question 7.
△ABC ରେ BC = 8 ସେ.ମି., m∠A = 45°, AD ଭଲତା 3 ସେ.ମି. ହେଲେ ପରିବର ଅନନ କର |
Solution:
(i) BC = 8 ସେ.ମି. ଏବଂ m∠OBC = m∠OCB =90° – 45° = 45° ନେଇ △OBC ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) Oକୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ \(\overline{\mathrm{OB}})\) (କିମ୍ବା \(\overline{\mathrm{OC}})\)୯କୁ) ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) B ବିନ୍ଦୁରେ 90° ପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ କୋଣ ଅଙ୍କନ କରି, BM = AD = 3 ସେ.ମି. ଅଂଶ ଛେଦନ କର |

(iv) M ବିନ୍ଦୁରେ \(\overline{\mathrm{BC}})\) ସହ ସମାନ୍ତର କରି ଏକ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର ଯାହା ବୃତ୍ତକୁ A ଓ A’ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(v) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ଅଙ୍କନ କରି △ABC ଏବଂ \(\mathrm{A}^{\prime} \mathrm{B}\) ଓ \mathrm{A}^{\prime} \mathrm{C} ଅଙ୍କନ କରି △A’BC ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Question 8.
△ABC ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର m∠B = 60°, AC = 6.5 ସେ.ମି. ଏବଂ \(\overline{\mathrm{AX}})\) ମଧ୍ଯମାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 5 ସେ.ମି. |
Solution:
(i) \(\overline{\mathrm{AC}})\) ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 6.5 ସେ.ମି. ।
(ii) \(\overline{\mathrm{AC}})\) ର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ D ଚିହ୍ନଟ କର ।
(iii) D ବିନ୍ଦୁରେ m∠YDC = 30° ଅଙ୍କନ କର ।
\(\overline{\mathrm{DC}})\) ର ସମଦ୍ବିଖଣ୍ଡକ ଲମ୍ବ ଅଙ୍କନ କର ଓ ତାହା \(\overrightarrow{\mathrm{DY}}\) କୁ O ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(iv) O କୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି \(\overline{\mathrm{OD}})\) ପରିମିତ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।

(v) Aକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି \(\overline{\mathrm{AX}})\) ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ପରିମିତ ଚାପ ପରିବୃତ୍ତକୁ X ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(vi) \(\overrightarrow{\mathrm{CX}}\) ରେଖା ଉପରେ B ଏପରି ଏକ ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ଯୋଗକରି BX = CX ଏବଂ C – X – B ହେବ ।
(vii) B, A କୁ ଯୋଗକରି △ABC ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Question 9.
△ABC m∠A = 60°, BC = 7 ସେ.ମି., \(\overline{\mathrm{BE}})\) ⊥ \(\overline{\mathrm{AC}})\), BE = 6.3 ସେ.ମି. ଛେଦନ ଅନନ କର |
Solution:
(i) \(\overline{\mathrm{BC}})\) ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 7 ସେ.ମି. |
(ii) \(\overline{\mathrm{BC}})\) କୁ ଭୂମି ଏବଂ ଶୀର୍ଷକୋଣର ପରିମାଣ 60° ନେଇ ପରିବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) \(\overline{\mathrm{BC}})\) କୁ ବ୍ୟାସ ନେଇ ଏକ ଅଦ୍ଧବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।

(iv) Bକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି \(\overline{\mathrm{BE}})\) ପରିମିତ ବ୍ୟାସାର୍କ୍ (6-3 ସେ.ମି.) ବିଶିଷ୍ଟ ଚାପ ଅର୍ଥବୃତ୍ତକୁ E ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(v) \(\overrightarrow{\mathrm{CE}}\), ଅଙ୍କନ ପରିବୃତ୍ତ A ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(vi) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଅଙ୍କନ କରି △ABC ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

Question 10.
△ABC ର m∠A =150°, BC = 5 ସେ.ମି., AD ଉଳତା = 3 ସେ.ମି. ତ୍ରକୁକର ପରିବର ଅନନ କର |
Solution:
(i) BC = 5 ସେ.ମି., m∠OBC = 150°- 90° = 60° ନେଇ △OBC ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) Oକୁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ (\(\overline{\mathrm{OB}})\) କିମ୍ବା \(\overline{\mathrm{OC}})\))କୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।

(iii) B ବିନ୍ଦୁରେ \(\overline{\mathrm{BC}})\) ପତି \(\overline{\mathrm{BX}})\) ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ସେଥୁରୁ BM = AD = 3 ସେ.ମି. ଅଂଶ ଛେଦନ କର ।
(iv) M ବିନ୍ଦୁରେ \(\overline{\mathrm{BC}})\) ସହ ସମାନ୍ତର କରି ଏକ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର ଯାହା ବୃତ୍ତକୁ À ଓ A’ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(v) AB, AC ଅଙ୍କନ କରି △ABC ଏବଂ \(\mathrm{A}^{\prime} \mathrm{B}\) ଓ \(\mathrm{A}^{\prime} \mathrm{C}\) ଅଙ୍କନ କରି △A’BC ସମ୍ପୂର୍ଣ କର ।

Question 11.
△ABC ନର m∠A = 60°, b : c = 2 : 3, BC = 7 ସେ.ମି. | ତ୍ରକୁକର ଅନନ କର |
Solution:
(i) \(\overline{\mathrm{BC}})\) ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 7 ସେ.ମି. |
(ii) \(\overline{\mathrm{BC}})\) କୁ ଭୂମି ଏବଂ ∠Aର ପରିମାଣ 60° ନେଇ ଏକ ପରିବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) \(\overline{\mathrm{BC}})\) କୁ 3 : 2 ଅନୁପାତରେ P ବିନ୍ଦୁରେ ଅନ୍ତର୍ବିଭକ୍ତ କର ।
(iv) \(\overline{\mathrm{BC}})\) ର ସମଦ୍ଵିଖଣ୍ଡକ ଲମ୍ବ ବୃତ୍ତକୁ S ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।

(v) \(\overrightarrow{\mathrm{SP}}\) ଅଙ୍କିତ ପରିବୃତ୍ତକୁ A ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(vi) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ଅଙ୍କନ କରି △ABC ସମ୍ପୂର୍ଣ କର ।

Question 12.
ABCD ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର AB = 5.5 ସେ.ମି., କଣ୍ଠ \(\overline{\mathrm{BD}})\) ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 8 ସେ.ମି. ଓ m∠DAC = 60° |
(i) \(\overline{\mathrm{DC}})\) ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 5-5 ସେ.ମି. ।
(ii) \(\overline{\mathrm{DC}})\) କୁ ସମଦ୍ବିଖଣ୍ଡକ କରି M ବିନ୍ଦୁ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(iii) \(\overline{\mathrm{MC}})\) କୁ ଭୂମି ଏବଂ 30° ଭୂମି ସଂଲଗ୍ନ କୋଣର ପରିମାଣ ନେଇ ଏକ ପରିବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କର ।

(iv) D କୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି DR (4 ସେ.ମି. ) ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଚାପ ଅଙ୍କିତ ପରିବୃତ୍ତକୁ R ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁ ।
(v) \(\overrightarrow{\mathrm{CR}}\) ଉପରିସ୍ଥ A ଏକ ବିନ୍ଦୁ ଯେପରିକି CR = AR ହେବ । \(\overline{\mathrm{AD}})\) ଅଙ୍କନ କର ।
(vi) ବର୍ତ୍ତମାନ A ଏବଂ C କୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ଯଥାକ୍ରମେ \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଏବଂ \(\overline{\mathrm{AD}})\) ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଦୁଇଟି ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି ସେମାନେ ପରସ୍ପରକୁ B ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ ।
(vii) \(\overline{\mathrm{AB}})\) ଓ \(\overline{\mathrm{BC}})\) ଅଙ୍କନ କରି ABCD ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର ସମ୍ପୂର୍ଣ କର ।