Bhagya

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 2 ଭୂଗୋଲକ: ଅକ୍ଷାଂଶ ଓ ଦ୍ରାଘିମା Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 2 ଭୂଗୋଲକ : ଅକ୍ଷାଂଶ ଓ ଦ୍ରାଘିମା

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଗ୍ଲୋବ କ’ଣ ? ଏଥରେ କ’ଣ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ? ସୁମେରୁ ଓ କୁମେରୁ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀର ପ୍ରତିରୂପକୁ ଗ୍ଲୋବ୍ କୁହାଯାଏ।
• ଏଥରେ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠର ବିଭିନ୍ନ ଭୂମିରୂପ, ଜଳ ଓ ସ୍ଥଳଭାଗର ବଣ୍ଟନ, ଦେଶ, ମହାଦେଶ ପ୍ରଭୃତିର ଅବସ୍ଥିତି ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତରସ୍ଥ ପ୍ରାନ୍ତ ବିନ୍ଦୁକୁ ଉତ୍ତରମେରୁ ବା ସୁମେରୁ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣସ୍ଥ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁକୁ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ବା କୁମେରୁ କୁହାଯାଏ।
• ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା ଉତ୍ତରମେରୁ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ଏକ ଦଣ୍ଡଦ୍ୱାରା ସଂଯୋଜିତ। ଏହି ଦଣ୍ଡଟିକୁ ଅକ୍ଷ କୁହାଯାଏ।
• ପ୍ରକୃତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପୃଥ‌ିବୀରେ ଏହିପରି ଦଣ୍ଡ ବା ଅକ୍ଷ ନାହିଁ। ଏହା ଏକ କାଳ୍ପନିକ ଅକ୍ଷ ଦଣ୍ଡ ମାତ୍ର।

୨। ସମାକ୍ଷରେଖା ଓ ଦ୍ରାଘିମା ରେଖା କ’ଣ ? ଦ୍ରାଘିମା ରେଖାଗୁଡ଼ିକ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ହୋଇଥିବାବେଳେସମାକ୍ଷ ରେଖାଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ହୋଇଥ‌ିବାବେଳେ ସମାକ୍ଷ ରେଖାଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ନୁହେଁ କାହିଁକି ?
Answer:

• ଗ୍ଲୋବ୍ ଉପରେ ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ପରସ୍ପର ସମାନ୍ତରଭାବେ ଅଙ୍କିତ ବୃତ୍ତାକାର ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ସମାକ୍ଷ ରେଖା କୁହାଯାଏ।
• ଗ୍ଲୋବ୍ ଉପରେ ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣଭାବେ ଉତ୍ତରମେରୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣମେରୁକୁ ସଂଯୋଗ କରି ଅଙ୍କିତ ଅର୍ଦ୍ଧବୃତ୍ତାକାର ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ଦ୍ରାଘିମା ରେଖା କୁହାଯାଏ।
• ପ୍ରକୃତରେ ଭୂପୃଷ୍ଠ ଉପରେ ଏପରି କୌଣସି ରେଖା ନାହିଁ; ଏଗୁଡ଼ିକୁ କେବଳ କଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି।
• ଦ୍ରାଘିମା ରେଖାଗୁଡ଼ିକ ଦୁଇ ମେରୁକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବାରୁ ଏଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ଗୋଲାକାର ହୋଇଥିବାରୁ ବିଷୁବରେଖାଠାରୁ ଉତ୍ତର ଓ ଦକ୍ଷିଣକୁ ଅଙ୍କିତ ସମାକ୍ଷରେଖାଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କ୍ରମଶଃ କମି କମି ଯାଏ ଏବଂ ଦୁଇମେରୁ ନିକଟରେ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁରେ ପରିଣତ ହୋଇଥାଏ।

୩। ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ତାପମଣ୍ଡଳ ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କର।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତାହାର କକ୍ଷ ତଳ ସହିତ ୬୬୧|୨ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରେ ପରିକ୍ରମଣକରୁଥାଏ।
• ତେଣୁ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଏବଂ ମକରକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ବର୍ଷକୁ ଥରେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାକ୍ଷରେଖା ଉପରେ ବର୍ଷକୁ ଦୁଇଥର ସୂର୍ଯ୍ୟ ଲମ୍ବଭାବରେ ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି। ଏହା ଫଳରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଲମ୍ବଭାବରେ ପଡୁଥିବାରୁ ତାହା ସର୍ବାଧ‌ିକ ଉତ୍ତାପ ପାଇଥାଏ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ।
• କର୍କଟ କ୍ରାନ୍ତିର ଉତ୍ତରକୁ ଓ ମକରକ୍ରାନ୍ତିର ଦକ୍ଷିଣକୁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଲମ୍ବଭାବେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ନାହିଁ। ଏସବୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ତୀର୍ଯ୍ୟକ କିରଣ ପଡୁଥିବାରୁ ଅଧିକ ଗରମ କିମ୍ବା ଥଣ୍ଡା ହୁଏ ନାହିଁ । ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ନାତିନୀତୋଷ ମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ।
• ମେରୁବୃତ୍ତ ଓ ମେରୁ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦିଗ୍‌ବଳୟଠାରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବାରୁ ଏଠାରେ ଅତି ତିର୍ଯ୍ୟକ କିରଣ ପଡ଼େ। କମ୍ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ଓ କମ୍ ଉତ୍ତାପ ପାଉଥ‌ିବାରୁ ଏଠାରେ ପ୍ରବଳ ଥଣ୍ଡା ହୁଏ। ଏହାକୁ ହିମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ। ଏହା ସର୍ବଦା ବରଫାଚ୍ଛନ୍ନ ଥାଏ।

୪। ଗ୍ରୀନିଚ୍ ପ୍ରମାଣ ସମୟ ଆଧାରରେ କିପରି ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସମୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରାଯାଇଛି ବର୍ଣ୍ଣନା କର।
Answer:

• ଗ୍ରୀନିଟ୍ ଦ୍ରାଘିମା ଦେଇ ଯାଇଥବା ମୂଳ ଦ୍ରାଘିମାର ସମୟକୁ ‘ଗ୍ରୀନିତ୍ ପ୍ରମାଣ ସମୟ’ କୁହାଯାଏ।
• ଏହି ଗ୍ରୀନିଚ ସମୟ ଆଧାରରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନର ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରାଯାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ ଆବର୍ତ୍ତନ କରୁଥିବାରୁ ଗ୍ରୀନିବର ପୂର୍ବରେ ଥ‌ିବା ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକର ସମୟ ପଛୁଆ ହୋଇଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ୧° ଦ୍ରାଘିମା ବ୍ୟବଧାନ ଅତିକ୍ରମ କରିବାପାଇଁ ୪ ମିନିଟ୍ ସମୟ ନେଉଥ‌ିବାରୁ ଗ୍ରୀନିଚ୍‌ର ପୂର୍ବରେ ୧° ଦ୍ରାଘିମାରେ ସମୟ ୪ ମିନିଟ୍ ଆଗୁଆ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମରେ ୧° ଦ୍ରାଘିମାରେ ସମୟ ୪ ମିନିଟ୍ ପଛୁଆ ହେବ।
• ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ୮୨° ୩୦’ ପୂର୍ବ, ଅର୍ଥାତ୍ ମୂଳ ଦ୍ରାଘିମାଠାରୁ ୮୨° ୩୦’ ପୂର୍ବରେ ଅବସ୍ଥିତ। ତେଣୁ ୧° ଦ୍ରାଘିମାର ବ୍ୟବଧାନ ୪ ମିନିଟ୍ ଅନୁସାରେ ଆମ ଦେଶର ସମୟ ଗ୍ରୀନିଟ୍ ପ୍ରମାଣ ସମୟଠାରୁ ୫ ଘଣ୍ଟା ୩୦ ମିନିଟ୍ ଆଗୁଆ।

୫। ପୃଥ‌ିବୀର ଏକ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କରି ସେଥ‌ିରେ ତାପମଣ୍ଡଳଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖାଅ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧। ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଗ୍ଲୋବ୍‌ ଯେପରି ତା’ର ଅକ୍ଷ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ଵରେ ଘୂରିପାରେ ପୃଥ‌ିବୀ ସେହିପରି ଏକ କାଳ୍ପନିକ ଅକ୍ଷ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ଵରେ ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ ଅନବରତ ଘୂରୁଥାଏ
• ପୃଥ‌ିବୀର ଏହି ଘୂର୍ଣ୍ଣନକୁ ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି କୁହାଯାଏ।

୨। ପରିକ୍ରମଣ ଗତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ନିଜର ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି ସହିତ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପଥରେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଏହି ଗତିକୁ ପରିକ୍ରମଣ କୁହାଯାଏ।

୩। ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ, ମହାଦେଶ ଏବଂ ସାଗର, ମହାସାଗର ଇତ୍ୟାଦିକୁ ଗ୍ଲୋବରେ କିପରି ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ, ମହାଦେଶ ଏବଂ ସାଗର, ମହାସାଗର ଇତ୍ୟାଦିକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମାନ (ସ୍କେଲ୍) ଅନୁଯାୟୀ ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।

୪। ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚିମ ଓ ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚିମ ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ସମାକ୍ଷ ରେଖା କୁହାଯାଏ। କୁହାଯାଏ।
• ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ଦ୍ରାଘିମାରେଖା ବା ମଧ୍ଯନ୍ଦିନ ରେଖା କୁହାଯାଏ।

୫। ନିରକ୍ଷବୃତ୍ତ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଶୂନ ଡିଗ୍ରୀ ଅକ୍ଷାଂଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଯୋଗ କରି ଯେଉଁ ବୃତ୍ତାକାର ରେଖା କଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି ତାକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ବା ନିରକ୍ଷ ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।

୬। ଅକ୍ଷାଂଶ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଅବସ୍ଥିତ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ଭୂ-କେନ୍ଦ୍ରଠାରେ ବିଷୁବରେଖା ସହିତ ଯେଉଁ କୋଣ ସୃଷ୍ଟି କରେ ତାହାକୁ ସେହିସ୍ଥାନର ଅକ୍ଷାଂଶ କୁହାଯାଏ।

୭। ମଧ୍ୟନ୍ଦିନ ରେଖା କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଉତ୍ତରମେରୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଅର୍ଥବୃତ୍ତ ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ଏକା ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଦୟ, ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ଏବଂ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ହୋଇଥାଏ। ଏଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟନ୍ଦିନ ରେଖା କୁହାଯାଏ।

୮। ଦ୍ରାଘିମା କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
୦° ମଧ୍ୟନ୍ଦିନ ଅନ୍ଧବୃତ୍ତକୁ ପ୍ରଧାନ ମଧନ୍ଦିନ ରେଖା ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କଲେ, ଏହା ସହିତ ଅନ୍ୟ ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟବିତ ଅର୍ଥବୃତ୍ତ ଅକ୍ଷରେଖାଠାରେ ମିଳିତ ହୋଇ ଯେଉଁ କୋଣ ସୃଷ୍ଟିକରେ, ସେହି କୋଣକୁ ଦ୍ରାଘିମା କୋଣ ବା ଦ୍ରାଘିମା କୁହାଯାଏ।

୯। ‘ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ମଣ୍ଡଳ’ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
କର୍କଟ କ୍ରାନ୍ତିର ଉତ୍ତର ଓ ମକରିକ୍ରାନ୍ତିର ଦକ୍ଷିଣକୁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଲମ୍ବଭାବରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ନାହିଁ। ଏଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ତୀର୍ଯ୍ୟକ ଭାବେ ପଡ଼େ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ନାତିଶୀତୋଷ୍ଠ ମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ।

୧୦। ସମୟ ମଣ୍ଡଳ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ସମୟ ପ୍ରାୟ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ଅର୍ଥାତ୍ ପୃଥ‌ିବୀ ୨୪ ଘଣ୍ଟାରେ ୩୬୦° ଘୂର୍ଣ୍ଣନ କରିଥାଏ।
• ଏକ ଘଣ୍ଟାରେ ପୃଥ‌ିବୀ ୧୫° ଦ୍ରାଘିମ୍ବା ବ୍ୟବଧାନ ଅତିକ୍ରମ କରିଥାଏ। ଏହି ବ୍ୟବଧାନକୁ ଏକ ସମୟ ମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ।

(ଖ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ସୁମେରୁ ଓ କୁମେରୁ:
Answer:

ସୁମେରୁ	କୁମେରୁ
ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧର ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ କୁ ଉତ୍ତରମେରୁ ବା ସୁମେରୁ କୁହାଯାଏ। ସୁମେରୁକୁ ସୁମେରୁ ମହାସାଗର ଘେରି ରହିଛି।	ପୃଥ‌ିବୀର ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧର ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁକୁ କୁମେରୁ ବା ଦକ୍ଷିଣମେରୁ କୁହାଯାଏ। କୁମେରୁକୁ ଆଣ୍ଟାର୍କଟିବା ମହାଦେଶ ଘେରି ରହିଛି।

୨। କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଓ ମକରକ୍ରାନ୍ତି :
Answer:

କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି	ମକରକ୍ରାନ୍ତି
ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ୨୩ ୧°/୨ ସମାକ୍ଷରେଖାକୁ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି କହନ୍ତି। କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତିର ଦକ୍ଷିଣରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ଓ ଉତ୍ତରରେ ନାତିଶୀତୋଷ ମଣ୍ଡଳ ଅବସ୍ଥିତ।	ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ୨୩ ୧°/୨ ମକର କ୍ରାନ୍ତି କହନ୍ତି। ମକରକ୍ରାନ୍ତିର ଦକ୍ଷିଣରେ ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ମଣ୍ଡଳ ଓ ଉତ୍ତରରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ଅବସ୍ଥିତ।

୩। ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ଓ ହିମମଣ୍ଡଳ :
Answer:

ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ	ହିମମଣ୍ଡଳ
କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଓ ମକରକ୍ରାନ୍ତିର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ। ଏଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଲମ୍ବକିରଣ ପଡ଼ୁଥ‌ିବାରୁ ବର୍ଷସାରା ପ୍ରବଳ ଗରମ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ।	ସୁମେରୁ ବୃତ୍ତଠାରୁ ସୁମେରୁ ଏବଂ କୁମେରୁ ବୃତ୍ତଠାରୁ କୁମେରୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ହିମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ। ଏଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ତିର୍ଯ୍ୟକ କିରଣ ପଡୁଥ‌ିବାରୁ ବର୍ଷସାରା ପ୍ରବଳ ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହୁଏ।

 

(ଗ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ‘ପ୍ରମାଣ ସମୟ’ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ।
Answer:
ଦ୍ରାଘିମାର ଭିନ୍ନତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମୟର ଭିନ୍ନତା ଦେଖାଯାଏ। ତେଣୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ମଧ୍ୟଭାଗ ଦେଇ ଯାଇଥବା ଦ୍ରାଘିମା ରେଖାକୁ ସେ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ଏବଂ ତାହାର ସମୟକୁ ସେ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ସମୟ ବୋଲି ଧରାଯାଏ। ନିର୍ବାହ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେଉଛନ୍ତି।

୨। ଲଣ୍ଡନରେ ଦିନ ୧୨ ଘଣ୍ଟା ସମୟରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ ଘଣ୍ଟା ୩୦ ମିନିଟ୍ ହୋଇଥାଏ।
Answer:

• ଗ୍ରୀନିଟ୍ ସମୟଟି ଇଂଲଣ୍ଡର ପ୍ରମାଣ ସମୟ ଅଟେ । ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ହେଉଛି ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ ଅର୍ଥାତ୍ ମୂଳ ଦ୍ରାଘିମାଠାରୁ ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ।
• ଏକ ଡିଗ୍ରୀ ଦ୍ରାଘିମାର ବ୍ୟବଧାନକୁ ୪ ମିନିଟ୍ ହିସାବରେ ଆମ ସମୟ ଗ୍ରୀନିଟ୍ ବା ଇଂଲଣ୍ଡଠାରୁ ୫ଘ.୩୦ମିନିଟ୍ ଆଗୁଆ ହୋଇଥାଏ। ତେଣୁ ଲଣ୍ଡନରେ ଦିନ ୧୨ ଘଣ୍ଟା ସମୟରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ଘଣ୍ଟା ୩୦ ମିନିଟ୍ ହୋଇଥାଏ।

୩। ରୁଷିଆରେ ୧୧ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଅଛି।
Answer:

• ରୁଷିଆ ଦେଶର ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚିମ ବିସ୍ତୃତି ଖୁବ୍ ଅଧୂକ। ଏହାର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟରେ ସମୟର ତାରତମ୍ୟ ଖୁବ୍ ବେଶି।
• ତେଣୁ ବ୍ୟବସାୟ, ବାଣିଜ୍ୟ, ଗମନାଗମନ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହ ସହଜରେ କରିବା ପାଇଁ ରୁଷିଆରେ ୧୧ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଅଛି।

୪। ସମାକ୍ଷ ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ସମାନ୍ତର ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ଉପରେ କଳ୍ପିତ ସମାକ୍ଷରେଖାଗୁଡ଼ିକ ବୃତ୍ତାକାର।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାକ୍ଷରେଖା ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ସହ ସମାନ୍ତର ଏବଂ ପରସ୍ପର ସମାନ୍ତର ହୋଇଥିବାରୁ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ସମାନ୍ତର ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।

(ଘ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ।

୧। ଅକ୍ଷାଂଶ :
Answer:

• ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଅବସ୍ଥିତ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ଭୂ-କେନ୍ଦ୍ରଠାରେ ବିଷୁବରେଖା ସହିତ ଯେଉଁ କୋଣ ସୃଷ୍ଟିକରେ ତାହାକୁ ସେହିସ୍ଥାନର ଅକ୍ଷାଂଶ କୁହାଯାଏ।
• ଅକ୍ଷାଂଶରୁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରୁ କେତେ ଉତ୍ତର ବା ଦକ୍ଷିଣରେ ଅଛି ଜାଣିହୁଏ । ଭୂ-ପୃଷ୍ଠରେ ଏହି ଦୂରତ୍ବକୁ କୌଣିକ ଦୂରତ୍ୱ କୁହାଯାଏ।

୨। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ବା ନିରକ୍ଷ ବୃତ୍ତ :
Answer:

• ଯେଉଁ କାଳ୍ପନିକ ବୃତ୍ତ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଦୁଇ ସମାନ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରିଛି, ତାହାକୁ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।
• ଏହାର ଅକ୍ଷାଂଶ ‘୦°’। ଏହା ସବୁଠାରୁ ବୃହତ୍ତମ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତ ଅଟେ।

୩। ଗ୍ଲୋବ ବା ଭୂଗୋଲକ :

• ପୃଥ‌ିବୀର କ୍ଷୁଦ୍ର ପ୍ରତିରୂପକୁ ଗ୍ଲୋବ୍‌ ବା ଭୂଗୋଲକ କୁହାଯାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ବିଶାଳ ଆକାର ସମ୍ବନ୍ଧରେ କଳନା କରିବା ସହଜ ନୁହେଁ। ସେଥ୍ପାଇଁ ଏହାର ଏକ ଅବିକଳ କ୍ଷୁଦ୍ର ପ୍ରତିରୂପ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି।

୪। ଭାରତୀୟ ପ୍ରମାଣ ସମୟ (I.S.T.) :
Answer:

• ଆଲ୍ହାବାଦ ସହର ନିକଟରେ ଯାଇଥିବା ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ ଦ୍ରାଘିମାକୁ ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ଏବଂ ଏହାର ସ୍ଥାନୀୟ ସମୟକୁ ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ସମୟ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି।
• ଏହାକୁ ଭାରତୀୟ ପ୍ରମାଣ ସମୟ (I.S.T.) କୁହାଯାଏ।

୫। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ତାରିଖ ରେଖା :
Answer:

• ଏକ ଓ ଅଭିନ୍ନ ୧୮୦° ପୂର୍ବ ତଥା ୧୮୦° ପଶ୍ଚିମ ଦ୍ରାଘିମା ରେଖାର ଦିଗକୁ ସାମାନ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇ କେବଳ ଜଳଭାଗ ଉପରେ ମାନଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶିତ ହୋଇଥାଏ।
• ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତିତ ରେଖାଟିକୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ରେଖା କହନ୍ତି।

୬। ଗ୍ରୀନିଚ୍ ପ୍ରମାଣ ସମୟ (G.M.T.) :

• କୌଣସି ଦେଶ ବା ଅଞ୍ଚଳର ଅନେକ ଦ୍ରାଘିମା କଳ୍ପନା କରାଯାଇଥାଏ। ଦ୍ରାଘିମାର ଭିନ୍ନତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମୟର ଭିନ୍ନତା ଦେଖାଯାଏ। ଏଥିରେ ସମନ୍ବୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଗ୍ରୀନିତ୍‌ର ମୂଳଦ୍ରାଘିମାକୁ ଆଧାର କରି ସମୟ ହିସାବ କରାଯାଉଛି।
• ଏହି ସମୟକୁ ଗ୍ରୀନିତ୍‌ ପ୍ରମାଣ ସମୟ (G.M.T.) କୁହାଯାଏ।

(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

(୧) ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତାହାର କକ୍ଷତଳ ସହିତ __________ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ।
Answer:
୬୬୧°/୨

(୨) ପୃଥ‌ିବୀ ଏକ ଡିଗ୍ରୀ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାପାଇଁ _________ ମିନିଟ୍ ସମୟ ନିଏ।
Answer:
୪ ମିନିଟ୍

(୩) ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଉତ୍ତର ବା ଦକ୍ଷିଣରେ କୌଣସି ସ୍ଥାନର କୌଣିକ ଦୂରତାକୁ _______ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ଅକ୍ଷାଂଶ

(୪) ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଉତ୍ତରକୁ __________ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ

(୫) ଗୋଟିଏ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତ ଓ ଗୋଟିଏ ମଧ୍ଯନ୍ଦିନ ଅର୍ଥବୃତ୍ତ ପରସ୍ପରକୁ __________ କୋଣରେ ଛେଦ କରନ୍ତି।
Answer:
ସମ

(୬) ଦୁଇଟି ପାଖାପାଖ୍ ମଧ୍ୟନ୍ଦିନ ରେଖା ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ ______ ଠାରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ବା ‘୦’ ଅଟେ।
Answer:
ମେରୁ

(୭) ଲଣ୍ଡନ ନଗରୀର ଅକ୍ଷାଂଶ _________ ।
Answer:
୫୧ ଡିଗ୍ରୀ

(୮) ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ପରିକ୍ରମଣ କରୁଥିବା ପଥକୁ ________ କୁହାଯାଏ।
Answer:
କକ୍ଷପଥ

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧। ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା କେତେ ?
Answer:
ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ୮୨°୩୦′ ପୂର୍ବ।

୨। ଜାଲକ ବା ଗ୍ରୀଡ୍ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଅକ୍ଷାଂଶରେଖା ଓ ଦ୍ରାଘିମାରେଖା ଜାଲ ସଦୃଶ ଗ୍ଲୋବ ବା ମାନଚିତ୍ରରେ ବିଛାଇ ହୋଇ ରହିଥାଆନ୍ତି। ଏହି ଚିତ୍ରକୁ ଜାଲକ ବା ଗ୍ରୀଡ଼ କୁହାଯାଏ।

୩। ଗ୍ଲୋବ୍‌ର ଅକ୍ଷଦଣ୍ଡ ଭୂପୃଷ୍ଠ ସହିତ ଲମ୍ବଭାବେ ନ ରହି କେତେ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ?
Answer:
ଗ୍ଲୋବ୍‌ର ଅକ୍ଷଦଣ୍ଡ ଭୂପୃଷ୍ଠ ସହିତ ଲମ୍ବଭାବେ ନ ରହି ୬୬୧°/୨ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ।

୪। ପୃଥ‌ିବୀର ଆକାରକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଆକାରକୁ ‘ପୃଥୀରୂପ’ ବା ‘ଭୂ-ଆକୃତିକୀ’ କୁହାଯାଏ।

୫। ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ, ମହାଦେଶ ଏବଂ ସାଗର, ମହାସାଗର ଇତ୍ୟାଦିକୁ କାହା ଅନୁଯାୟୀ ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ, ମହାଦେଶ ଏବଂ ସାଗର, ମହାସାଗର ଇତ୍ୟାଦିକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମାନ ଅନୁଯାୟୀ ଗ୍ଲୋବରେ ଦର୍ଶାଯାଉଥାଏ।

୬। ବିଷୁବ ରେଖାଠାରୁ ଉତ୍ତର ଓ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକର କୌଣିକ ଦୂରତ୍ୱ କେତେ ?
Answer:
ବିଷୁବ ରେଖାଠାରୁ ଉତ୍ତର ଓ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକର କୌଣିକ ଦୂରତ୍ୱ ୯୦°।

୭। ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଲମ୍ବକିରଣ କେଉଁଠାରେ ପଡ଼ିଥାଏ ?
Answer:
ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଲମ୍ବ କିରଣ ପଡ଼ିଥାଏ।

୮। ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ କେତୋଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ ?
Answer:
ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ୭ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ।

୯। କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଉତ୍ତରରେ କଳ୍ପିତ ୨୩୧°/୨ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତକୁ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି କାହାକୁ।

୧୦। ମୂଳଦ୍ରାଘିମା କେଉଁ ସହର ଦେଇ କଳ୍ପିତ ହୋଇଛି ?
Answer:
ମୂଳଦ୍ରାଘିମା ଲଣ୍ଡନ ସହର ଦେଇ କଚ୍ଛିତ ହୋଇଛି।

୧୧। ରୁଷିଆରେ କେତୋଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ ?
Answer:
ରୁଷିଆରେ ୧୧ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ।

୧୨। ଅକ୍ଷ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଗ୍ଲୋବର ଉତ୍ତରମେରୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଦଣ୍ଡକୁ ଅକ୍ଷ କୁହାଯାଏ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

(୧) କମ୍ ସୂର୍ଯ୍ୟତାପ ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ପାଉଥିବା ତାପମଣ୍ଡଳ –
Answer:
ହିମମଣ୍ଡଳ

(୨) ଆମର ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ଯେଉଁ ମହାଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ –
Answer:
ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା

(୩) ଭାରତର ଆହ୍ଲାବାଦ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ହାଇଦ୍ରାବାଦ ଉଭୟର ଅକ୍ଷାଂଶ –
Answer:
୨୫°୨୫

(୪) ବିଷୁବରେଖା ସହିତ ସମାନ୍ତରାଳଭାବେ ଅଙ୍କିତ ବୃତ୍ତାକାର ରେଖା –
Answer:
ସମାକ୍ଷରେଖା

(୫) ଯେଉଁ ତାପମଣ୍ଡଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଉତ୍ତାପ ପାଇଥାଏ –
Answer:
ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ

(୬) ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟକୁ ପରିକ୍ରମଣ କରୁଥିବା ପଥ –
Answer:
କକ୍ଷପଥ

(୭) ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସମାକ୍ଷରେଖା –
Answer:
ବିଷୁବରେଖା ବା ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ

(୮) ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ୬୬ °/୨ଦକ୍ଷିଣରେ କଳ୍ପିତ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତ –
Answer:
କୁମେରୁ ବୃତ୍ତ

(୯) ୨୩ ଉତ୍ତର ସମାକ୍ଷ ରେଖା —
Answer:
କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି

(୧୦)ଏକ ଉପବୃତ୍ତାକାର ପଥରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଘୂର୍ଣ୍ଣନ –
Answer:
ପରିକ୍ରମଣ

Objective Type Questions With Answers
(ଘ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ।

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ମେରୁର ଅକ୍ଷାଂଶ କେତେ?
(A) ୫୫°
(B) ୬୬୧°/୨
(C)୧୩ ୧°/୨
(D) ୯୦°
Answer:
(D) ୯୦°

୨। ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ଯରୁ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଅକ୍ଷାଂଶ କେତେ?
(A) ୨୦°୧୫ ପୂର୍ବ
(B) ୨୦°୧୫’ ଉତ୍ତର
(C) ୨୦°୧୫’ ପଶ୍ଚିମ
(D) ୨୦°୧୫’ ଦକ୍ଷିଣ
Answer:
(B) ୨୦°୧୫’ ଉତ୍ତର

୩। ପରିକ୍ରମଣ ସମୟରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହିତ କେତେ ଡିଗ୍ରୀ ଢଳିରହେ?
(A) ୬୬୧°/୨
(B) ୨୩ ୧°/୨
(C) ୯୦°
(D) ୧୮୦°
Answer:
(A) ୬୬୧°/୨

୪। ପୃଥ‌ିବୀ ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଳେ କେଉଁ ଦିଗରୁ କେଉଁ ଦିଗକୁ ଘୂରେ?
(A) ଉତ୍ତରରୁ ଦକ୍ଷିଣକୁ
(B) ପୂର୍ବରୁ ପଶ୍ଚିମକୁ
(C) ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ
(D) ଦକ୍ଷିଣରୁ ଉତ୍ତରକୁ
Answer:
(C) ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ

୫। ଭାରତର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା କେତେ ସହର ଦେଇଯାଇଅଛି ?
(A) ଦିଲ୍ଲୀ
(B) ମୁମ୍ବାଇ
(C) ଆଲ୍ହାବାଦ
(D) କୋଲକାତା
Answer:
(C) ଆଲ୍ହାବାଦ

୬। ସର୍ବମୋଟ ଦ୍ରାଘିମାରେଖା କେତୋଟି ଅଛି ?
(A) ୧୮୦
(B) ୩ ୬ ୦
(C) ୨୪୦
(D)୯୦
Answer:
(B) ୩ ୬ ୦

୭। ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ମଝିରେ ନିମ୍ନଲିଖୂତ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଅଛି ?
(A) କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି
(B) ବିଷୁବରେଖା
(C) ମକର କ୍ରାନ୍ତି
(D) କୁମେରୁବୃତ୍ତ
Answer:
(B) ବିଷୁବରେଖା

୮| ଭାରତର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା କେତେ ?
(A) ୮୨°୩୦’ ପଶ୍ଚିମ
(B) ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ
(C) ୮୨°୩୦’ ଉତ୍ତର
(D) ୮୨°୩୦’ ଦକ୍ଷିଣ
Answer:
(B) ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ

(ଙ) ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

1. ମଧ୍ଦିନ ବରେଖାକୁ ____________ କୁହାଯାଏ।
(ଅକ୍ଷାଂଶ, ବିଷୁବରେଖା, ଦ୍ରାଘିମା, ସମାକ୍ଷରେଖା )
Answer:
ଦ୍ରାଘିମା

2. ଅକ୍ଷାଂଶ ଗୋଟିଏ ______।
(ରେଖା, ବିନ୍ଦୁ, କୋଣ, ଦ୍ରାଘିମା)
Answer:
କୋଣ

3. ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହ _________ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ।
(୬୬୧°/୨, ୨୩୧°/୨,୦°,୬୦°)
Answer:
୬୬୧°/୨

4. ପୃଥ‌ିବୀର _________ ଟି ସମୟମଣ୍ଡଳ ଅଛି।
(୧୮, ୨୦, ୨୪, ୨୬)
Answer:
୨୪

5. ରୁଷିଆରେ _______ ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ।
(୧୦, ୧୧, ୧୨, ୧୩)
Answer:
୧୧

6. ମୂଳ ଦ୍ରାଘିମା ରେଖା _______ ଡିଗ୍ରୀ।
(୯୦°,୦°,୬୦°,୧୮୦°)
Answer:
୦°

7 .ଗ୍ରୀଷମଣ୍ଡଳ ମଆରେ ______ ଅଛି।
(କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି, ବିଷୁବରେଖା, ମକରକ୍ରାନ୍ତି, କୁମେରୁ ବୃତ୍ତ)
Answer:
ବିଷୁବରେଖା

8. ସର୍ବମୋଟ ________ ଟି ଦ୍ରାଘିମାରେଖା ରହିଛି।
(୩୬୦, ୧୮୦,୯୦,୨୪୦)
Answer:
୩୬୦

9. କୁମେରୁ ବୃତ୍ତ _________ ରେ ଅବସ୍ଥିତ।
(ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ, ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ, ପୂର୍ବ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ, ପଶ୍ଚିମ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ)
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ

10. କେପ୍‌ଟାଉନ୍‌ର ଅକ୍ଷାଂଶ _________ ।
(୩୩ °ଉ, ୩୪° ଉ, ୨୬ °ଉ, ୪୩° ଉ)
Answer:
୩୪° ଉ

11. ବିଷୁବବୃତ୍ତର ଅକ୍ଷାଂଶ ________ ।
(୦°, ୨୩ ୧°/୨,୬ ୬ ୧°/୨, ୬୦°)
Answer:
୦°

12. ୧ ଘଣ୍ଟାରେ ପୃଥ‌ିବୀ _________ ଦ୍ରାଘିମା ବ୍ୟବଧାନ ଅତିକ୍ରମ କରିଥାଏ।
(୨୫°, ୬୮°, ୧୮୦°, ୧୫°)
Answer:
୧୫°

13. ଆହ୍ଲାବାଦ ସହର ନିକଟରେ ଯାଇଥିବା ___________ ଦ୍ରାଘିମାକୁ ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ।
(୮୨° ୩୦’ ପୂ., ୧୮° ପୂ., ୬୮° ୩୬’ ପ., ୨୫° ୨୫’ ପୂ.)
Answer:
୮୨° ୩୦’ ପୂ.

14. ୨୩୧°/୨ ଉତ୍ତର ସମାକ୍ଷରେଖାକୁ _________ କୁହାଯାଏ।
(ସୁମେରୁବୃତ୍ତ, ମକରକ୍ରାନ୍ତି, କୁମେରୁବୃତ୍ତ, କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି )
Answer:
କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି

15. ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନର ଅକ୍ଷାଂଶ ଅତିବେଶିରେ ____________ ଡିଗ୍ରୀ ହୋଇପାରେ।
(୩୦ , ୬୦,୯୦, ୧୦୫)
Answer:
୯୦

ତୁମ ପାଇଁ କାମ

• ମାନଚିତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ନିମ୍ନ ସାରଣୀଟି ପୂରଣ କର । (ସାରଣୀଟି ପୂରଣ କରି ଦିଆଯାଇଛି ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 6(f) ଇଉରୋପ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 6(f) ଇଉରୋପ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧ । ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ଜଳବାୟୁ ଓ ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:

• ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ଅଧିକାଂଶ ଭାଗ ସମୁଦ୍ର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇଥିବାରୁ ସେଠାରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥାଏ ।
• ଭାଗ ଓ ମଧ୍ୟଭାଗ ସମୁଦ୍ରଠାରୁ ଦୂରରେ ଥ‌ିବାରୁ ସେସବୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ଅଞ୍ଚଳ ପଡ଼ୁନଥିବାରୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ଅଧ‌ିକ ଗରମ ଓ ଶୀତଋତୁରେ ଅଧ୍ଵ ଥଣ୍ଡାହୁଏ ।
• ଇଉରୋପ ମହାଦେଶରେ ପ୍ରବାହିତ ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ଆକାରରେ କ୍ଷୁଦ୍ର ହେଲେହେଁ ଚିରସ୍ରୋତା ଓ ସୁନାବ୍ୟା ।
• ଇଉରୋପର ସର୍ବପ୍ରଧାନ ନଦୀ ରାଇନ୍ ଆଲପସ୍ ପର୍ବତରୁ ବାହାରି ଜର୍ମାନୀ ଓ ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ଉତ୍ତର ସାଗରରେ ପଡ଼ିଛି ।
• ଏହି ମହାଦେଶର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ପୋ, ଟେମସ୍, ରୁର୍, ଏଲବ୍, ଡ଼ାନ୍ୟୁବ୍, ଭଲଗା, ଡନ, ନିପର ଆଦି ପ୍ରଧାନ ।

୨। ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭିଦ ଓ ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:

• ମେରୁ ନିକଟବର୍ତୀ ଇଉରୋପର ଉତ୍ତରାଞ୍ଚଳରେ ଲାଇକେନ ଜାତୀୟ ଶୈବାଳ ଓ ହିମଗୁଳ୍ମ ଆଦି ତୁନ୍ଦ୍ରା ଉଭିଦ ଜନ୍ମେ ।
• ଏହି ତୁନ୍ଦ୍ରା ଅଞ୍ଚଳରେ ବଲ୍‌ଗାହରିଣ, ଧଳାଭାଲୁ, ସିଲ୍ ଓ ୱାଲରସ୍ ଆଦି ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ବାସ କରନ୍ତି ।
• ନ୍ଦ୍ରାଞ୍ଚଳର ଦକ୍ଷିଣସ୍ଥ ଟାଇଗା ଅଞ୍ଚଳରେ ଓକ୍, ପାଇନ୍, ସ୍ପୃଶ୍, ଫିର୍ ଜାତୀୟ ବୃକ୍ଷ ଦେଖାଯାଏ ।
• ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଲିଙ୍କସ୍, ମିଙ୍କ୍, ଏରମିନ୍, ଧଳାକୋକିଶିଆଳୀ ଆଦି ପ୍ରାଣୀ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ।
• ଇଉରୋପର ପୂର୍ବଭାଗରେ କମ୍ ବର୍ଷା ଯୋଗୁଁ ତୃଣ ଓ ଗୁଳ୍ମ ଜନ୍ମିଥାଏ । ଏହି ତୃଣଭୂମି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଷ୍ଟେପ୍ କୁହାଯାଏ ।

ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ଅବସ୍ଥିତି ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ଇଉରୋପ ମହାଦେଶ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହା ୩୫° ଉ. ଅକ୍ଷାଂଶରୁ ୭୧° ଉ. ଅକ୍ଷାଂଶ ଏବଂ ୧୦° ପ. ଦ୍ରାଘିମାରୁ ୬୫° ପୂର୍ବ, ଦ୍ରାଘିମା ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
(ii) ଏହାର ଉତ୍ତରରେ ସୁମେରୁ ମହାସାଗର, ପୂର୍ବରେ ଏସିଆ ମହାଦେଶ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମରେ ଆଟଲାଣ୍ଟିକ୍ ମହାସାଗର ଅବସ୍ଥିତ ।

୨। ଇଉରୋପର ନଦୀମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ଇଉରୋପର ଅଧିକାଂଶ ନଦୀ କ୍ଷୁଦ୍ର ହେଲେ ହେଁ ଚିରସ୍ରୋତା ଓ ସୁନାବ୍ୟା । ରାଇନ୍ ନଦୀ ଇଉରୋପର ସର୍ବପ୍ରଧାନ ନଦୀ । ଏହା ଆଲପସ୍ ପର୍ବତରୁ ବାହାରି ଜର୍ମାନୀ ଓ ନେଦରଲାଣ୍ଡ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଉତ୍ତର ସାଗରରେ ପଡ଼ିଅଛି ।
(ii) ଇଉରୋପର ଅନ୍ୟ ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ପୋ, ଟେମ୍‌, ରୁର, ଏଲ୍‌ବ, ଡାନୁବ, ଭଲ୍‌ଗା, ଡନ୍, ନିପର ଆଦି ପ୍ରଧାନ ।

୩। ତୁନ୍ଦ୍ରା ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥ‌ିବା ଚାରୋଟି ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀଙ୍କର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ତୁନ୍ଦ୍ରା ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥ‌ିବା ଚାରୋଟି ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ହେଲେ – ବଲ୍‌ଗାହରିଣ, ଧଳାଭାଲୁ, ସିଲ୍ ଓ ୱାଲରସ୍ ।

୪। ଇଉରୋପରେ ବାସ କରୁଥିବା ମୁଖ୍ୟ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ତୁନ୍ଦ୍ରା ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥ‌ିବା ମୁଖ୍ୟ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ହେଲା– ବଲ୍‌ଗାହରିଣ, ଧଳାଭାଲୁ, ସିଲ୍, ୱାଲରସ୍ ।
(ii) ଟାଇଗା ଅଞ୍ଚଳରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀଗୁଡ଼ିକ ହେଲା– ଲିଙ୍କସ୍‌, ମିଙ୍କ୍, ଏରମିନ୍, ଧଳା କୋକିଶିଆଳୀ ।

୫। ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ହେଲା– ଫ୍ରାନ୍ସ, ଯୁକ୍ତରାଜ୍ୟ, ସ୍ପେନ୍, ବେଲ୍‌ଜିୟମ୍, ଜର୍ମାନୀ, ପୋଲଶଣ୍ଡ, ନରୱେ, ଇଟାଲୀ, ସୁଇଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ।
(ii) ରୁଷିଆ ଦେଶ ଇଉରୋପ ଓ ଏସିଆ ଉଭୟ ମହାଦେଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

(ଖ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ଦ୍ବୀପ ଓ ଉପଦ୍ୱୀପ ।
Answer:

ଦ୍ବୀପ	ଉପଦ୍ୱୀପ
(i)ଯେଉଁ ବୃହତ୍ ସ୍ଥଳଭାଗର ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରେ ମହାସମୁଦ୍ର ଘେରି ରହିଥାଏ; ତାହାକୁ ଦ୍ବୀପ କୁହାଯାଏ । (ii) ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଗୋଟିଏ ଦ୍ବୀପ ଅଟେ ।	(i)ଯେଉଁ ଭୂଖଣ୍ଡର ତିନି ପଟେ ଜଳରାଶି ଘେରି ରହିଥାଏ ଏବଂ ଗୋଟିଏ ପଟେ ସ୍ଥଳଭାଗ ଥାଏ, ତାହାକୁ ଉପଦ୍ଵୀପ କୁହାଯାଏ । (ii) ଇଉରୋପ ମହାଦେଶ ଗୋଟିଏ ଉପଦ୍ୱୀପ ଅଟେ ।

(ଗ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ଇଉରୋପର ଅଧ୍ବବାସୀମାନେ ବେଶ୍ ଧନୀ ଓ ସମୃଦ୍ଧ ।
Answer:
(i) ଇଉରୋପ ମହାଦେଶ ଶିଳ୍ପ ସମୃଦ୍ଧ ଓ ସବୁଠାରୁ ବିକଶିତ । ଏହି ମହାଦେଶର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଶିଳ୍ପ, – ବାଣିଜ୍ୟ, ଖଣି କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ।
(ii) ଏହି ମହାଦେଶର ଲୋକମାନେ କର୍ମଠ, କୁଶଳୀ ଓ ଶିକ୍ଷିତ । ତେଣୁ ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିଜ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରି ଉପାର୍ଜନ କରିଥାନ୍ତି । ତେଣୁ ସେମାନେ ଧନୀ ଓ ସମୃଦ୍ଧ ।

୨। ଇଉରୋପ ମହାଦେଶ ଏକ ଉପଦ୍ବୀପ ।
Answer:
(i) ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ଉତ୍ତରରେ ସୁମେରୁ ମହାସାଗର, ପୂର୍ବରେ ଏସିଆ ମହାଦେଶ, ଦକ୍ଷିଣରେ ଭୂମଧ୍ଯସାଗର ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମରେ ଆଣ୍ଟିକ ମହାସାଗର ଅବସ୍ଥିତ ।
(ii) ତେଣୁ ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ତିନିପଟେ ଜଳରାଶି ଗୋଟିଏ ପଟେ ସ୍ଥଳଭାଗ ଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଉପଦ୍ୱୀପ କୁହାଯାଏ ।

(ଘ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ଲେଖ :
୧। ଭାଟିକାନ ସିଟି :
Answer:
(i) ଭାଟିକାନ୍ ସିଟି ପୃଥବୀର କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ଦେଶ ।
(ii) ଏହା ଇଉରୋପ ମହାଦେଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

୨। ଷ୍ଟେପ୍ :
Answer:
(i) ଇଉରୋପର ପୂର୍ବଭାଗରେ କମ୍ ବର୍ଷା ହେଉଥ‌ିବାରୁ ସେଠାରେ ତୃଣ ଓ ଗୁଳ୍ମ ଜନ୍ମିଥାଏ ।
(ii) ଏହି ତୃଣଭୂମି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଷ୍ଟେପ୍ କହନ୍ତି ।

୩ । ଟାଇଗା :
Answer:
(i) ତୁନ୍ଦ୍ରାଞ୍ଚଳର ଦକ୍ଷିଣକୁ ଟାଇଗା ଅଞ୍ଚଳ ଅବସ୍ଥିତ ।
(ii) ଏହି ଅରଣ୍ୟରେ ଓକ୍, ପାଇନ୍, ସ୍ପଶ୍ ଓ ଫିର୍ ଜାତୀୟ ବୃକ୍ଷ ଦେଖାଯାଏ ।

୪। ରାଇନ୍ ନଦୀ :
Answer:
(i) ରାଇନ୍ ନଦୀ ଇଉରୋପ୍‌ ସର୍ବପ୍ରଧାନ ନଦୀ ।
(ii) ଏହା ଆଲ୍‌ପସ୍ ପର୍ବତରୁ ବାହାରି ଜର୍ମାନୀ ଏବଂ ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ଉତ୍ତର ସାଗରରେ ପଡ଼ିଅଛି ।

ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

(୧) ରାଇନ୍ ନଦୀ _________________ ଜଳରାଶିରେ ପଡ଼ିଅଛି ।
Answer:
ଉତ୍ତର ସାଗର

(୨) ପୃଥ‌ିବୀର କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ଦେଶ _______________ ।
Answer:
ଭାଟିକାନ୍ ସିଟି

(୩) ଇଉରୋପର ତୃଣଭୂମି ଅଞ୍ଚଳକୁ _________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଷ୍ଟେପ୍

(୪) ଇଉରୋପର ପ୍ରଧାନ ପବତମାଳା __________________ ।
Answer:
ଆଲପସ୍

(୫) __________________ ନଦୀ ଇଉରୋପର ସର୍ବପ୍ରଧାନ ନଦୀ ।
Answer:
ରାଇନ୍

(୬) ଇଉରୋପର ଚାଷକାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରାୟତଃ ___________________ ସାହାଯ୍ୟରେ କରାଯାଏ ।
Answer:
ମେସିନ୍

(ଖ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
୧। ଇଉରୋପର ସର୍ବପ୍ରଧାନ ନଦୀ କିଏ ?
Answer:
ରାଇନ୍ ଇଉରୋପର ସର୍ବପ୍ରଧାନ ନଦୀ ଅଟେ ।

୨। ପୃଥ‌ିବୀର ସବୁଠାରୁ ସାନ ଦେଶର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ଇଉରୋପ ମହାଦେଶ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଭାଟିକାନ ସିଟି ପୃଥ‌ିବୀର ସବୁଠାରୁ ସାନ ଦେଶ ।

୩ । ଷ୍ଟେପ୍ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
Answer:
ଇଉରୋପର ପୂର୍ବଭାଗରେ କମ୍ ବୃଷ୍ଟି ଯୋଗୁଁ ସେଠାରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ତୃଣଭୂମିକୁ ‘ଷ୍ଟେପ୍’ କୁହାଯାଏ ।

୪। କେଉଁ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ ଇଉରୋପ ମହାଦେଶକୁ ଏସିଆଠାରୁ ଅଲଗା କରୁଛି ?
Answer:
ୟୁରାଲ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ ଇଉରୋପ ମହାଦେଶକୁ ଏସିଆଠାରୁ ଅଲଗା କରୁଛି ।

୫। କିଏ ପୃଥ‌ିବୀର ଷଷ୍ଠ ବୃହତ୍ତମ ମହାଦେଶ ।
Answer:
ଇଉରୋପ ପୃଥ‌ିବୀର ଷଷ୍ଠ ବୃହତ୍ତମ ମହାଦେଶ ।

୬। ଇଉରୋପର ପ୍ରଧାନ ପର୍ବତମାଳା କିଏ ?
Answer:
ଆଲ୍‌ପସ୍ ଇଉରୋପର ପ୍ରଧାନ ପର୍ବତମାଳା ଅଟେ ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ପ୍ରକାଶ କର ।
(୧) ଇଉରୋପର ସର୍ବପ୍ରଧାନ ନଦୀ – ରାଇନ୍
(୨) ଉଭୟ ଇଉରୋପ ଓ ଏସିଆ ମହାଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ – ରୁଷିଆ
(୩) ପୃଥ‌ିବୀର ଷଷ୍ଠ ବୃହତ୍ତମ ଦେଶ – ଇଉରୋପ
(୪) ଇଉରୋପର ତୃଣଭୂମି ଅଞ୍ଚଳ – ଷ୍ଟେପ୍
(୫) ଏସିଆ ଓ ଇଉରୋପର ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରୁଥ‌ିବା ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ – ୟୁରାଲ
(୬) ଧଳା କୋକିଶିଆଳୀ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ଅଞ୍ଚଳ – ଟାଇଗା

ତୁମ ପାଇଁ କାମ :

→ ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ରେଖାଙ୍କିତ ମାନଚିତ୍ରରେ ନିମ୍ନଲିଖତଗୁଡ଼ିକ ଦର୍ଶାଅ ।
(ଭଲଗା ନଦୀ, ଆଲପସ୍ ପର୍ବତମାଳା, ରୋମ୍, ମସ୍କୋ)
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

→ ଇଉରୋପ ମହାଦେଶର ଦେଶ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକର ରାଜଧାନୀର ନାମର ଏକ ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କର ।
Answer:

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 12 ଜ୍ୟାମିତିକ ଅଙ୍କନ InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 12 ଜ୍ୟାମିତିକ ଅଙ୍କନ InText Questions

1. ଉପରୋକ୍ତ ଉଦାହରଣରେ l || m ହେଲେ,
ଛେଦକ ରେଖାଖଣ୍ଡର ନାମ କ’ଣ ?
ସମାଧାନ:
A͞B

ଏଠାରେ କେତେ ଯୋଡ଼ା ଏକାନ୍ତର କୋଣ ଅଛି ? 
ସମାଧାନ:
ଦୁଇଯୋଡ଼ା

ଏକାନ୍ତର ଯୋଡ଼ା କୋଣମାନଙ୍କୁ ସୂଚାଅ ।
ସମାଧାନ:
∠FAG ଓ ∠DBC, ∠RAG ଓ ∠DBS

ଛେଦକର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵସ୍ଥ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୌଣମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । ସମଷ୍ଟି କେତେ ହେଲା ?
ସମାଧାନ:
180°

2. ଉଦାହରଣ– 4ରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଅଙ୍କନରେ ତ୍ରିଭୁଜର ଗୋଟିଏ ବାହୁ ଓ ତାର ସଂଲଗ୍ନ କୋଣ ଦ୍ଵୟର ପରିମାଣ ଦିଆଯାଇଛି । ଯଦି ଆମକୁ Δ PQR ଅଙ୍କନ କରିବାକୁ ଅଛି, ଯାହାର PR = 6 ସେ.ମି. m∠P = 60° ଓ m∠Q = 45° ଦିଆଯାଇଛି । ତୁମେ ଏହି ତ୍ରିଭୁଜ ଅଙ୍କନ କରିପାରିବ କି ? କିପରି ?
ସମାଧାନ:

m∠P + m∠Q + m∠R = 180°
⇒ 60° + 45° + m∠R = 180°
⇒ m∠R = 180° – 60° – 45° = 75°
ବର୍ତ୍ତମାନ Δ PQR ର PR ବାହୁ ଓ ତା’ର ସଂଲଗ୍ନ କୋଣ ଦ୍ଵୟ (∠P ଓ ∠R) ର ପରିମାଣ ଦତ୍ତ ଥ‌ିବାରୁ ତ୍ରିଭୁଜ ଅଙ୍କନ ସମ୍ଭବ ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି Ex 11.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି Ex 11.3

ନିମ୍ନରେ କେତେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଦିଆଯାଇଛି। ସେହି ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକୁ କେତେକ ପିଲା ଯେପରି ସମାଧାନ କରିଛନ୍ତି, ତାହା ଲେଖାଯାଇଛି । ସେହି ସମାଧାନରେ କ’ଣ ଭୁଲ ଅଛି ଚିହ୍ନାଅ । ଏପରି ଭୁଲ କରିବାର କାରଣ କ’ଣ ଲେଖ।
Question 1.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ବଗିଟର ଚିତ୍ର ଆଙ୍କି ତାହାର ପରିସୀମାକୁ ଚିହ୍ନାଅ । 
ରଂଜିତା ଚିତ୍ରରେ କିପରି ରଙ୍ଗ ଦେଇ ପରିସୀମାକୁ ଚିହ୍ନାଇଲା ତାହା ତଳେ ଦେଖାଇ ଦିଆଯାଇଛି ।
ସମାଧାନ:
ଏଠାରେ ରଂଜିତା ପରିସୀମା ନ ଚିହ୍ନାଇ କ୍ଷେତ୍ରଫଳରେ ରଙ୍ଗ ଦେଇଛି ।
ରଂଜିତାର ପରିସୀମାର ଧାରଣା ନାହିଁ ।

Question 2.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ରୁମାଲର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 24 ସେ.ମି. ଓ ପ୍ରସ୍ଥ 18 ସେ.ମି । ଏହାର ପରିସୀମା କେତେ ?
ଏହାର ପରିସୀମା = 24 ସେ.ମି. + 18 ସେ.ମି. = 42 ସେ.ମି. 
ସମାଧାନ:
ଏଠାରେ ସମାଧାନରେ ଭୁଲ୍ ଅଛି । କେବଳ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥର ମିଶାଣ ହୋଇଛି କିନ୍ତୁ 2 ଗୁଣନ କରାଯାଇନାହିଁ  ।
ଆମେ ଜାଣିଛୁ, ପରିସୀମା = 2 × (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ)

Question 3.
ଗୋଟିଏ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 3 ମିଟର । ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ହେବ ?
ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ବାହୁ × ବାହୁ
= 3 ମିଟର × 3 ମିଟର
= 9 ମିଟର
ସମାଧାନ:
3 ମି. × 3 ମି. = 9 ମିଟର । ଏହା ଭୁଲ୍ । କାରଣ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କଲାବେଳେ ଏକକ ଓ ଏକକ ଗୁଣିଲେ ବର୍ଗ ଏକକ ହୁଏ ।

Question 4.
ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଚିତ୍ରର ପରିସୀମା କେତେ ହେବ ?

ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2 ସେ.ମି., ଏହାର ପ୍ରସ୍ତୁ = 3 ସେ.ମି.
ପରିସୀମା = ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ତୁର ଯୋଗଫଳର ଦୁଇ ଗୁଣ
= (2 ସେ.ମି. + 3 ସେ.ମି.) × 2 = 5 ସେ.ମି. × 2 = 10 ସେ.ମି.
ସମାଧାନ:
ଏହି ଚିତ୍ରଟି ଏକ ଚତୁର୍ଭୁଜ । ଏହା ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର କିମ୍ବା ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ର ନୁହେଁ ।
ତେଣୁ ଏହାର ପରିସୀମା ସୂତ୍ର ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ଠିକ୍ ହୋଇନାହିଁ ।

Question 5.
ଥରେ ମଧୁମିତା କହିଲା – ମୁଁ ମୋ ଖାତାରେ ଗୋଟିଏ ଚିତ୍ର ଆଙ୍କିଛି ଓ ତା’ର ପରିସୀମା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିଛି । 
ପରିସୀମା = 2 ସେ.ମି. + 3 ସେ.ମି. + 3 ସେ.ମି. + 4 ସେ.ମି. = 12 ସେ.ମି.

ସମାଧାନ:
ଏହି ଚିତ୍ରଟି ଏକ ଆବଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ର ନୁହେଁ । ତେଣୁ ଏହାର ପରିସୀମା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିହେବ ନାହିଁ ।

Question 6.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ କାଗଜର ଦୈର୍ଘ୍ୟ l ମିଟର ଓ ପ୍ରସ୍ଥ 80 ସେ.ମି. । ଏହାର ପରିସୀମା କେତେ ହେବ ? ରାଧ୍କା ପ୍ରଶ୍ନଟିର ସମାଧାନ ନିମ୍ନମତେ କଲା ।
ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 1 ମିଟର, ପ୍ରସ୍ଥ = 80 ସେ.ମି.
ପରିସୀମା = 2 × (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ )
= 2 × (1 ମିଟର + 80 ସେ.ମି.)
= 2 × 81 ମିଟର
= 162 ମିଟର ।
ସମାଧାନ:
ଏହି ସମାଧାନରେ ଦୈର୍ଘ୍ୟ 1 ମିଟର = 100 ସେ.ମି. ଓ ପ୍ରସ୍ଥ 80 ସେ.ମି. ସହ ମିଶାଇ 2 ଗୁଣିଥିଲେ ଠିକ୍ ହୋଇଥାନ୍ତା ।
ଏଠାରେ 1 ମିଟର + 80 ସେ.ମି. = 81 ମିଟର ଲେଖାଯାଇଛି, ଏହା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୁଲ ।

Question 7.
ଗୋଟିଏ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର ଚିତ୍ର ଆଙ୍କି ତାହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳକୁ ଲାଲ ରଙ୍ଗରେ ସୂଚାଇବାପାଇଁ ତିନିଜଣ ପିଲାଙ୍କୁ କୁହାଗଲା । ସେମାନେ କିପରି ଦେଖାଇଛନ୍ତି ଆସ ଦେଖିବା ।

ସମାଧାନ:
ଏହି ୩ଟି ଚିତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ୧ମ ଚିତ୍ରଟି ରଙ୍ଗ ଦିଆଯାଇନାହିଁ । ୨ ୟରେ ଅଧା ଓ ୩ୟଟି ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର ନୁହେଁ । ତେଣୁ ପ୍ରଶ୍ନ ଅନୁସାରେ ଉତ୍ତର ଠିକ୍ ହୋଇନାହିଁ । କାରଣ ଆୟତଚିତ୍ରକୁ ଠିକ୍ ଚିହ୍ନିପାରିନାହାନ୍ତି ।

Question 8.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଚିତ୍ର ଆଙ୍କି ତା’ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ରମେଶ କିପରି ଚିତ୍ର ଆଙ୍କି ତା’ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିଥିଲା ଦେଖ ।
ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 4 ସେ.ମି., ପ୍ରସ୍ଥ = 2 ସେ.ମି.
କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 4 ସେ.ମି. × 2 ସେ.ମି. = 8 ବର୍ଗ ସେ.ମି. ।
ସମାଧାନ:

ରମେଶ ଆଙ୍କିଥିବା ଚିତ୍ର ଏକ ଆବଦ୍ଧ ଚିତ୍ର ନୁହେଁ ।
ତେଣୁ ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।

Question 9.
ତଳେ ଗୋଟିଏ ଆବଦ୍ଧ ଚିତ୍ର ଦେଖାଯାଇଛି । ଏହାର ପରିସୀମା କେତେ ?
ଏହି କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = 4 × 3 × 6 × 5 ବର୍ଗ ସେ.ମି. = 360 ବର୍ଗ ସେ.ମି. ।

ସମାଧାନ:
ଏହାର ପରିସୀମା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କଲାବେଳେ ଦୈର୍ଘ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମିଶାଯିବ ମାତ୍ର ଗୁଣନ କରାଯାଇଛି ।

Question 10.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 1 ମିଟର ଓ ପ୍ରସ୍ଥ 40 ସେ.ମି. । ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ?
ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ପ୍ରସ୍ଥ = 1 ମିଟର × 40 ସେ.ମି. = 40 ବର୍ଗ ମିଟର
ସମାଧାନ:
ଏଠାରେ 1 ମି. × 40 ସେ.ମି. = 1 ମିଟର × \(\frac{40}{100}\) ମିଟର = \(\frac{40}{100}\) ବର୍ଗ ମିଟର = 0.4 ବର୍ଗ ମିଟର ହୋଇଥାନ୍ତା ।
କିନ୍ତୁ 1 ମିଟର × 40 ସେ.ମି. = 40 ବର୍ଗ ମିଟର ହୋଇଛି । ଏହା ଭୁଲ୍ ଅଟେ ।

Question 11.
12 ସେ.ମି. ଦୀର୍ଘ ଓ 8 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ଗୋଟିଏ ଆୟତଚିତ୍ର ABCD ଅଙ୍କନ କରାଯାଇଥିଲା (ଚିତ୍ର -କ) । ତା’ ସହିତ ଲଗାଇ 6 ସେ.ମି. ଦୀର୍ଘ ଓ 3 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ଅନ୍ୟ ଏକ ଆୟତଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କରାଗଲା (ଚିତ୍ର – ଖ) (ଚିତ୍ର-ଖ) ରେ ଥ‌ିବା କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା କେତେ ? ଭାବନା ନିମ୍ନମତେ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନର ସମାଧାନ କଲା ।
(କ)

(ଖ)

ABCD ର ପରିସୀମା = 2 (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ ) = 2 (12 + 8) = 2 × 20 ସେ.ମି. = 40 ସେ.ମି.
DEFG ର ପରିସୀମା = 2 (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ) = 2 (6 + 3) = 2 × 9 = 18 ସେ.ମି.
ସମଗ୍ର କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = ABCD ର ପରିସୀମା + DEFG ର ପରିସୀମା
= 40 ସେ.ମି. + 18 ସେ.ମି. = 58 ସେ.ମି. ।
ସମାଧାନ:
ଏଠାରେ ABCD କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ସହିତ DEFG ର ପରିସୀମା ମିଶାଇଲେ ଠିକ୍ ହେବ ନାହିଁ ।
କାରଣ ABCD କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ସହିତ FG + ED ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମିଶିଲେ ସମଗ୍ରକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଠିକ୍ ହେବ ।
କାରଣ GD ଦୁଇଥର ଯୋଗ କରାଯାଉଛି ।
ABCD କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = 2 (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ) = 2 (12 + 8) ସେ.ମି. 
= (2 × 20) ସେ.ମି.  = 40 ସେ.ମି.
ଚିତ୍ର (ଖ) ରେ କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = (40 + 3 + 3) ସେ.ମି.  = 46 ସେ.ମି.

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 6(e) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 6(e) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ମହାଦେଶର ଅବସ୍ଥିତି ଓ ଜଳବାୟୁ ସମ୍ପର୍କରେ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ ଦିଅ ।
Answer:

• ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ପୃଥବୀର ପଞ୍ଚମ ବୃହତ୍ତମ ମହାଦେଶ । ଏହା ଦକ୍ଷିଣମେରୁକୁ ଘେରି ରହିଛି ।
• ଏହାର ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ଭାଗ ୬୬\(\frac{୧}{୨}\) ଡିଗ୍ରୀ ଦକ୍ଷିଣ ସମାକ୍ଷରେଖା ଓ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
• ଏହି ମହାଦେଶର ଚାରିପଟେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଓ ଭାରତ ମହାସାଗର ଘେରି ରହିଛି ।
• ଏହି ମହାଦେଶ ସର୍ବଦା ବରଫାଚ୍ଛନ୍ନ ଥାଏ ଓ ଏଠାରେ ବର୍ଷସାରା ପ୍ରବଳ ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହୁଏ । ଏହି ମହାଦେଶର ଭୋଷ୍ଟକ ପୃଥ‌ିବୀର ଶୀତଳତମ ସ୍ଥାନ ।
• ଏଠାରେ ସର୍ବଦା ତୁଷାରପାତ ହୁଏ ଓ ସମୟେ ସମୟେ ପ୍ରବଳ ବରଫଝଡ଼ ହୁଏ । ଏଠାରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳ ସ୍ଵସ୍ଥାୟୀ ।

ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
୧। ଅଣ୍ଟାର୍କଟିକା ବିଷୟରେ କେଉଁ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି ?
Answer:
(i) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ମହାଦେଶର ସ୍ଥାୟୀ ଅସ୍ଵାସୀ ନାହାନ୍ତି ଏବଂ ଏହା ସବୁବେଳେ ବରଫାଛନ୍ନ ।
(ii) ଏହାକୁ କୌଣସି ଦେଶ ଅଧିକାର କରିପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ହୋଇଅଛି ।

୨। ପେଙ୍ଗୁଇନ୍‌ ପକ୍ଷୀ କେଉଁଠାରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ଓ ସେମାନଙ୍କର ଚାଲିଚଳନ କିପରି ?
Answer:
(i) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାର ସମୁଦ୍ରକୂଳରେ ପେଙ୍ଗୁଇନ୍ ପକ୍ଷୀ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ।
(ii) ଏମାନଙ୍କର ଦୁଇଟି ଡେଣା ଅଛି ମାତ୍ର ଏମାନେ ଉଡ଼ି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଏମାନେ ସମୁଦ୍ରରେ ସନ୍ତରଣ କରିପାରନ୍ତି । ପାଦ ଓ ଲାଞ୍ଜ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏମାନେ ସିଧା ହୋଇ ଠିଆ ହୁଅନ୍ତି ଓ ଡେଇଁ ଡେଇଁ ଚାଲନ୍ତି ।

୩। ତିମି କ’ଣ ? ଏହାକୁ କ’ଣପାଇଁ ଶିକାର କରାଯାଏ ?
Answer:
(i) ତିମି ଏକ ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ପ୍ରାଣୀ ।
(ii) ଏହାକୁ ମାଂସ ଓ ତେଲପାଇଁ ଶିକାର କରାଯାଏ ।

୪। ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ କେଉଁ କେଉଁ ଉଦ୍ଭିଦ ଦେଖାଯାଏ ?
Answer:
(i) ସମୁଦ୍ରକୂଳ ବ୍ୟତୀତ ଏହି ମହାଦେଶରେ କୌଣସି ଉଭିଦ ଜନ୍ମେ ନାହିଁ ।
(ii) ସମୁଦ୍ରକୂଳରେ ବରଫ ତରଳିଗଲେ ଶିଉଳି ଓ ଲାଇକେନ୍ ଜନ୍ମେ । ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳ ଅଳ୍ପଦିନ ସ୍ଥାୟୀ ହୋଇଥିବାରୁ ଉଭିଦମାନଙ୍କର ଅଙ୍କୁରୋଦଗମ୍ ହୁଏ ନାହିଁ ।

୫। ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ କେଉଁ କେଉଁ ପଶୁପକ୍ଷୀ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ?
Answer:
(i) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାର ସମୁଦ୍ରରେ ତିମି, ସିଲ୍, ପେଙ୍ଗୁଇନ୍ ପକ୍ଷୀ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ।
(ii) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ ଅନେକ ପ୍ରକାର କୀଟପତଙ୍ଗ, ଆଇବାଟ୍ରିସ୍ ପକ୍ଷୀ ଓ ଅନ୍ତରୀପ ପାରା ଦେଖ‌ିବାକୁ ମିଳେ ।

(ଖ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ ସ୍ଥାୟୀ ଭାବରେ ବାସ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।
Answer:
(i) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ ପ୍ରବଳ ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହେଉଥ‌ିବାରୁ ଏହାର ଭୂମି ବର୍ଷସାରା ବରଫାବୃତ ରହେ ।
(ii) ଏଠାରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳ ସ୍ଵଳ୍ପ ସ୍ଥାୟୀ । ଏଠାକାର ଜଳବାୟୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୀତଳ ହେତୁ ଏଠାରେ ସ୍ଥାୟୀଭାବେ ବସବାସ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।

୨। ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାର ସମୁଦ୍ରକୂଳ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟଠାରେ କୌଣସି ଉଭିଦ ଜନ୍ମେ ନାହିଁ ।
Answer:
(i) କେବଳ ସମୁଦ୍ରକୂଳରେ ବରଫ ତରଳିଗଲେ ଶିଉଳି ଓ ଲାଇକେନ୍ ଜନ୍ମେ । ତେଣୁ ସମୁଦ୍ରକୂଳ ବ୍ୟତୀତ ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ ଅନ୍ୟ କୌଣସିଠାରେ ଉଭିଦ ଜନ୍ମେ ନାହିଁ ।
(ii) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ ଅନ୍ୟ କୌଣସିଠାରେ ଉଭିଦ ଜନ୍ମେ ନାହିଁ ।

୩। ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାକୁ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ମହାଦେଶ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
(i) ପୃଥ‌ିବୀର ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁକୁ ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ମହାଦେଶ ଘେରି ରହିଛି ।
(ii) ତେଣୁ ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାକୁ ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁ ମହାଦେଶ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।

(ଗ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ।
୧। ପେଙ୍ଗୁଇନ୍ :
Answer:
(i) ପେଙ୍ଗୁଇନ୍ ପକ୍ଷୀ କେବଳ ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି । ଏମାନଙ୍କର ଦୁଇଟି ଡେଣା ଅଛି; ମାତ୍ର ଏମାନେ ବହୁଦୂର ଉଡ଼ିପାରନ୍ତି ନାହିଁ ।
(ii) ଏହି ପକ୍ଷୀ ସମୁଦ୍ରରେ ସନ୍ତରଣ କରିପାରେ । ପାଦ ଓ ଲାଞ୍ଜ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏମାନେ ସିଧା ହୋଇ ଠିଆ ହୁଅନ୍ତି ଓ ଡେଇଁ ଡେଇଁ ଚାଲନ୍ତି ।

୨। ତିମି:
Answer:
(i) ତିମି ଏକ ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ପ୍ରାଣୀ । ଏହି ପ୍ରାଣୀ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ସମୁଦ୍ରରେ ବାସ କରନ୍ତି ।
(ii) ଏହାକୁ ମାଂସ ଓ ତେଲପାଇଁ ଶିକାର କରାଯାଏ ।

ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

(୧) ପୃଥ‌ିବୀର ପଞ୍ଚମ ବୃହତ୍ତମ ମହାଦେଶ _________________ ।
Answer:
ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା

(୨) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାର ___________________ ମାଛକୁ ମାଂସ ଓ ତେଲ ପାଇଁ ଶିକାର କରାଯାଏ ।
Answer:
ତିମି

(୩) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାର __________________ ସ୍ଥାନ ପୃଥ‌ିବୀର ଶୀତଳତମ ।
Answer:
ଭୋଷ୍ଟକ

(୪) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାରେ ଭାରତ ନିର୍ମାଣ କରିଥିବା ସ୍ଥାୟୀ ଗବେଷଣାଗାରର ନାମ __________________ ଏବଂ ____________________।
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ଗଙ୍ଗୋତ୍ରୀ, ମୈତ୍ରୀ

(୫) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାର ସମୁଦ୍ରକୂଳରେ ___________________ ପକ୍ଷୀ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ।
Answer:
ପେଙ୍ଗୁଇନ୍

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(୧) ପୃଥ‌ିବୀର ଶୀତଳତମ ସ୍ଥାନ – ଭୋଷ୍ଟକ
(୨) ସ୍ଥାୟୀ ଅସ୍ଵାସୀ ନଥିବା ମହାଦେଶ – ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା
(୩) ମାଂସ ଓ ତେଲପାଇଁ ଶିକାର କରାଯାଉଥ‌ିବା ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ପ୍ରାଣୀ – ତିମି
(୪) ଆଲବାଟ୍ରସ ପକ୍ଷୀ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ମହାଦେଶ – ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା
(୫) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ମହାଦେଶ ଯେଉଁ ମେରୁକୁ ଘେରି ରହିଛି – ଦକ୍ଷିଣମେରୁ

ତୁମ ପାଇଁ କାମ :

ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ସଂପର୍କରେ ଅବ୍ଲକ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କର ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଉପରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
(ନିଜେ କର ।)

ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକାର ବରଫଖଣ୍ଡମାନ ତରଳିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲାଣି । ଏହାର କାରଣ ଓ ପ୍ରଭାବ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ଖାତାରେ ଲେଖ ।
Answer:
(ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 10 ପରିମିତି InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 10 ପରିମିତି InText Questions

ସମାଧାନ କର:
1. ବାବୁ ଗୋଟିଏ 30 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 18 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥର ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଚିତ୍ର ଓ ଜନ୍ ଗୋଟିଏ 24 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟର ବର୍ଗୀକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଚିତ୍ର କରିଥିଲେ। ଉଭୟ ଚିତ୍ରକୁ ଫ୍ରେମ୍ ଦେଇ ବନ୍ଧେଇ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତି ସେ.ମି.କୁ 3 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ କାହାର କେତେ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ? କାହା ଚିତ୍ର ବନ୍ଧେଇ ପାଇଁ ଅଧୁକ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ବାବୁ କରିଥିବା ଆୟତାକୃତି ଚିତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (l) = 30 ସେ.ମି. ଓ ପ୍ରସ୍ଥ (b) = 18 ସେ.ମି. 
ପରିସୀମା = 2(l + b) = 2 (30 + 18) ସେ.ମି. = 2 × 48 ସେ.ମି. = 96 ସେ.ମି.
ଜନ୍ କରିଥିବା ଚିତ୍ରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 24 ସେ.ମି.
∴ ପରିସୀମା = 4 × ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 4 × 24 ସେ.ମି. = 6 ସେ.ମି.
ଆୟତାକୃତି ଚିତ୍ର ଓ ବର୍ଗକୃତି ଚିତ୍ରର ପରିସୀମା ସମାନ ।
1 ସେ.ମି.କୁ 3 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ 90 ସେ.ମି.କୁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ = 96 × 3 = 288 ଟଙ୍କା
∴ ଉଭୟ ଚିତ୍ର ପାଇଁ ସମାନ 288 ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ।

2. ଗୋଟିଏ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ର ଓ ଗୋଟିଏ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ସମାନ ଅଟେ । ଆୟତ କ୍ଷେତ୍ରର ସ୍ଫୁରିପଟେ ତାର ଜାଲି ଦେବା ପାଇଁ ମିଟର ପ୍ରତି 5 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ 400 ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେଲା। ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ?
ପ୍ରଥମେ ପ୍ରଶ୍ନର ସମାଧାନ କର । ତା’ପରେ ତଳ ପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(i) ତାରଜାଲିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଜାଣିବା ପାଇଁ କ’ଣ କରିବାକୁ ହେବ ?
(ii) ଆୟତ କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ସହ ତାର ଜାଲିର ଦୈର୍ଘ୍ୟର କ’ଣ ସଂପର୍କ ଅଛି ?
(iii) ଆୟତ କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା କେତେ ?
(iv) ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ଜଣାଥିଲେ ସେଥ‌ିରୁ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁ କିପରି ଜଣାପଡ଼ିବ ? 
(v) ଏଠାରେ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ହେଲା ?
ସମାଧାନ:
ମିଟର ପ୍ରତି 5 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ 400 ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ = \(\frac{400}{5}\) = 80 ମିଟରକୁ ।
ଅର୍ଥାତ୍ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = 80 ମିଟର = ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ।

(i)
(ii) ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = ତାରଜାଲିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ।
(iii) ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = 80 ମି. ।
(iv)
(v) ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 20 ମି. ।

ଉତ୍ତର ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର:
(କ) ଗୋଟିଏ ଚୁଡ଼ିର ବ୍ୟାସ 3.5 ସେ.ମି. ହେଲେ ଏହାର ପରିଧୂ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । 
ସମାଧାନ: 
ଏଠାରେ ଚୁଡ଼ିର ବ୍ୟାସ (d) = 3.5 ସେ.ମି.
∴ ଚୁଡ଼ିର ପରିଧି = πd = \(\frac{22}{7}\) × 3.5 ସେ.ମି. = 11 ସେ.ମି.

(ଖ) ଗୋଟିଏ ଚକର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ 21 ସେ.ମି. । ଏହା କେତେ ଥର ଘୂରିଲେ ମି. ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବ ? (π ≈ \(\frac{22}{7}\))
ସମାଧାନ: 
ଏଠାରେ ଚକର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ (r) = 21 ସେ.ମି.
∴ ଚକର ପରିସ୍ = 2πr = 2 × \(\frac{22}{7}\) × 21 ସେ.ମି. = 132 ସେ.ମି.
ଚକଟି 132 ସେ.ମି. ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରେ 1 ଥର ଘୂରିଲେ ।
6600 ସେ.ମି. ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବ \(\frac{6600}{132}\) = 50 ଥର ଘୂରିଲେ ।
∴ ଚକଟି 50 ଥର ଘୂରିଲେ 66 ମିଟର ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବ ।

ଉତ୍ତର ଲେଖ:
(କ) 1000 ବର୍ଗ ମି.ମି. ସହ କେତେ ବର୍ଗ ମିଟର ସମାନ ?
ସମାଧାନ: 
1 ମିଟର = 1000 ମିଲିମିଟର
∴ 1 ବର୍ଗମିଟର = (1000)² ବର୍ଗ ମି.ମି. = 1000000 ବର୍ଗ ମି.ମି.
1000000 ବର୍ଗ ମି.ମି. = 1 ବର୍ଗମିଟର
1000 ବର୍ଗ ମି.ମି. = \(\frac{1}{1000}\) ବର୍ଗମିଟର = 0.001 ବର୍ଗ ମିଟର

(ଖ) 100 ବର୍ଗ.ମି. ସହ କେତେ ବର୍ଗ ସେ.ମି. ସମାନ ?
ସମାଧାନ: 
1 ମି. = 100 ସେ.ମି.
⇒ 1 ବର୍ଗ ମିଟର = (100 ସେ.ମି.)² = 10000 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
100 ବର୍ଗମିଟର = 100 × 10000 ବର୍ଗ ସେ.ମି. = 10,00,000 ବର୍ଗ ସେ.ମି.

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 7(a) ଭାରତ : ଅବସ୍ଥିତି ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ବିଭାଗ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 7(a) ଭାରତ : ଅବସ୍ଥିତି ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ବିଭାଗ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ହିମାଳୟ ପର୍ବତମାଳା ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ସୂଚନା ଦିଅ ।
Answer:

• ପର୍ବତମାଳା ଗଠିତ; ଯଥା – ଟ୍ରାନ୍ସ ହିମାଳୟ, ଉଚ୍ଚ ହିମାଳୟ ବା ହିମାଦ୍ରି, କ୍ଷୁଦ୍ର ହିମାଳୟ ଓ ସିଲିକ୍ ।
• ଟ୍ରାନ୍ସ ହିମାଳୟ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଭାଗରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଗଡ଼ୱିନ୍ ଅଷ୍ଟିନ୍ ବା K, ଏହାର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶୃଙ୍ଗ ।
• ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରୁ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହିମାଳୟର ଉତ୍ତରାଂଶରେ ଉଚ୍ଚ ହିମାଳୟ ଅବସ୍ଥିତ । ପୃଥ‌ିବୀର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ଏଭେରେଷ୍ଟ ଏଥିରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହାଛଡ଼ା ନନ୍ଦାଦେବୀ ଓ କାଞ୍ଚନଜଙ୍ଗା ଆଦି ଗିରିଶୃଙ୍ଗ ଏଥରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
• ଉଚ୍ଚ ହିମାଳୟର ଦକ୍ଷିଣକୁ କ୍ଷୁଦ୍ର ହିମାଳୟ ଅବସ୍ଥିତ । ଭାରତର ପ୍ରମୁଖ ଶୈଳନିବାସ ସିମଳା ଏହି ପର୍ବତମାଳାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
• ସିୱାଲିକ ହିମାଳୟର ଦକ୍ଷିଣତମ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ ଓ ହିମାଳୟର ପାଦଦେଶରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏଥ‌ିରେ ଡେରାଡୁନ ଅବସ୍ଥିତ ।

୨। ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତ ମାଳଭୂମି ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ସମତଳଭୂମିର ଦକ୍ଷିଣରେ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତ ମାଳଭୂମି ରହିଛି । ଏହାର ଆକାର ତ୍ରିଭୁଜାକାର ।
• ଏହାର ଭୂମିରୂପ ଅସମାନ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବ ଆଡ଼କୁ ଢାଲୁ । ଏଠାରେ ଅନେକ ଛୋଟବଡ଼ ପାହାଡ଼ ଓ ଅଗଭୀର ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାମାନ ଦେଖାଯାଏ ।
• ଏହାର ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମରେ ଆରାବଳୀ ପର୍ବତମାଳା ଅବସ୍ଥିତ । ମାଉଣ୍ଟଆବୁ ପର୍ବତରେ ଥ‌ିବା ଗୁରୁଶିଖ୍ୟର ଏହାର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ।
• ଏହାର ପଶ୍ଚିମ ଉପକୂଳକୁ ଲାଗି ପଶ୍ଚିମଘାଟ ପର୍ବତ ଅଛି ଓ କାଲସୁବାଇ ଏହାର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ । ପୂର୍ବଘାଟ ପର୍ବତମାଳା ଏହା ପୂର୍ବର ଉପକୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ଦେଓମାଳୀ ଏହାର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ।
• ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତ ମାଳଭୂମି ପୁରାତନ କଠିନ ଶିଳାରେ ଗଠିତ । ଲୁହାପଥର, ମାଙ୍ଗାନିଜ୍, କ୍ରୋମାଇଟ୍, ବକ୍‌ସାଇଟ୍ ଓ କୋଇଲା ଭଳି ଅନେକ ପ୍ରକାର ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ଏହି ମାଳଭୂମିରୁ ମିଳିଥାଏ ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।

୧। ଓଡ଼ିଶାର କେଉଁ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକ ମହାନଦୀର ବନ୍ୟାଦ୍ଵାରା କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତି ?
Answer:
ଓଡ଼ିଶାର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଜିଲ୍ଲା ଯଥା – କଟକ, ପୁରୀ, କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା, ଜଗତ୍‌ସିଂହପୁର ଓ ଯାଜପୁର ଆଦି ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତି ।

୨ । ଭାରତ ସହ ସ୍ଥଳ ସୀମାରେଖାରେ ଲାଗି ରହିଥ‌ିବା ସାତଟି ଦେଶର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଭାରତର ଯେଉଁ ସାତଟି ଦେଶ ସହ ସ୍ଥଳ ସୀମାରେଖାରେ ଲାଗି ରହିଛି ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଚୀନ୍, ନେପାଳ, ଭୁଟାନ୍, ମିଆଁମାର, ବାଙ୍ଗଲାଦେଶ, ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଆଫଗାନିସ୍ଥାନ ।

୩ । କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ ଓ ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ରାଜ୍ୟର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
(i) କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ରାଜସ୍ଥାନ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ ଅଟେ ।
(ii) ଗୋଆ ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ରାଜ୍ୟ ଅଟେ ।

୪। ଭାରତର ନିକଟତମ ଦରିଆପାରି ପଡ଼ୋଶୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ଦୁଇଟିର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଭାରତର ନିକଟତମ ଦରିଆପାରି ପଡ଼ୋଶୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ଦୁଇଟିର ନାମ ହେଲା – ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଓ ମାଳଦ୍ୱୀପ ।

୫। କେଉଁ ଚାରିଗୋଟି ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀକୁ ନେଇ ହିମାଳୟ ପର୍ବତମାଳା ଗଠିତ ?
Answer:
(i) ଉତ୍ତର ଭାରତର ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ହେଲେ ଗଙ୍ଗା, ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର, ସିନ୍ଧୁ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଉପନଦୀ ।
(ii) ଏଗୁଡ଼ିକ ହିମାଳୟ ପର୍ବତମାଳାରୁ ଉତ୍ପତ୍ତି ଲାଭ କରିଥିବାରୁ ଚିରସ୍ରୋତା ଅଟନ୍ତି ।

୬। କେଉଁ ଚାରିଗୋଟି ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀକୁ ନେଇ ହିମାଳୟ ପର୍ବତମାଳା ଗଠିତ ?
Answer:
(i) ଚାରିଗୋଟି ସମାନ୍ତରାଳ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀକୁ ନେଇ ହିମାଳୟ ପର୍ବତମାଳା ଗଠିତ ।
(ii) ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା- (୧) ଟ୍ରାନ୍ସ ହିମାଳୟ (୨) ହିମାଦ୍ରୀ, (୩) ହିମାଚଳ, (୪) ସିଲିକ୍

୭ । ଭାରତର ଚାରିଦିଗରେ କେଉଁ କେଉଁ ପ୍ରାକୃତିକ ବିଭାଗ ରହିଛି ?
Answer:
ଭାରତର ଉତ୍ତରରେ ସୁଉଚ୍ଚ ହିମାଳୟ ପର୍ବତମାଳା, ପଶ୍ଚିମରେ ଆରବସାଗର, ପୂର୍ବରେ ବଙ୍ଗୋପସାଗର ଓ ଦକ୍ଷିଣରେ ଭାରତ ମହାସାଗର ଅବସ୍ଥିତ ।

(ଖ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। କ୍ଷୁଦ୍ର ହିମାଳୟ ବା ହିମାଚଳ ଓ ସିୱାଲିକ୍ :
Answer:

କ୍ଷୁଦ୍ର ହିମାଳୟ ବା ହିମାଚଳ	ସିୱାଲିକ୍
(i)ଉଚ୍ଚ ହିମାଳୟର ଦକ୍ଷିଣକୁ କ୍ଷୁଦ୍ର ହିମାଳୟ ବା ହିମାଚଳ ଅବସ୍ଥିତ । ସିୱାଲିକ୍ ତୁଳନାରେ ଏହାର (ii) ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଓ ଭାରତର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଶୈଳନିବାସ ସିମ୍ୱା ଏହି ପର୍ବତମାଳା ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ।	(i) ସିଲିକ୍ ହିମାଳୟର ଦକ୍ଷିଣତମ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ । ଏହା କମ୍ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ । (ii)ଏହା ହିମାଳୟର ପାଦଦେଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ଏଥ‌ିରେ ଡେରାଡୁନ୍ ଅବସ୍ଥିତ ।

୨। ଉପନଦୀ ଓ ଶାଖାନଦୀ :
Answer:

ଉପନଦୀ	ଶାଖାନଦୀ
(i) ମୁଖ୍ୟ ନଦୀକୁ ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ଵ ରୁ ଜଳ ଯୋଗାଉଥ‌ବା ନଦୀକୁ ଉପନଦୀ କୁହାଯାଏ । (ii) ଉପନଦୀ ମୁଖ୍ୟ ନଦୀରେ ମିଶିଲେ ନିଜର ନାମ ହରାଇଥାଏ ।	(i) ମୁଖ୍ୟନଦୀରୁ ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ଵକୁ ଜଳଧାରା ପ୍ରବାହିତ କରୁଥ‌ିବା ନଦୀକୁ ଶାଖାନଦୀ କୁହାଯାଏ । (ii) ମୁଖ୍ୟ ନଦୀରୁ ଶାଖାନଦୀ ନୂତନ ନାମ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ।

(ଗ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ଉତ୍ତର ଭାରତର ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ଚିରସ୍ରୋତା :
Answer:
(i) ଉତ୍ତର ଭାରତର ନଦୀ ଓ ସେମାନଙ୍କର ଉପନଦୀଗୁଡ଼ିକ ହିମାଳୟରୁ ଉତ୍ପତ୍ତି ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ।
(ii) ତେଣୁ ବର୍ଷସାରା ଜଳ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଥ‌ିବାରୁ ଏହି ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ଚିରସ୍ରୋତା ।

୨। ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ସିମଳା ଭାରତର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଶୈଳନିବାସ ରୂପେ ପରିଗଣିତ ।
Answer:
(i) କ୍ଷୁଦ୍ର ହିମାଳୟ ଉପରେ ସିମଳା ସହର ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ସହର ବହୁ ଉଚ୍ଚରେ ଅବସ୍ଥିତ ହୋଇଥିବାରୁ ଏଠାରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ବେଶି ଗରମ ହୁଏ ନାହିଁ ।
(ii) ତେଣୁ ଭାରତର ଶୈଳନିବାସଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସିମଳା ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଏହି ଶୈଳନିବାସକୁ ଆସିଥାଆନ୍ତି ।

୩। ଭାରତକୁ ଏକ ଉପଦ୍ବୀପ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
(i) ତିନି ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଜଳରାଶି ଘେରି ରହିଥିବା ପ୍ରାକୃତିକ ଭୂଭାଗକୁ ଉପଦ୍ବୀପ କୁହାଯାଏ ।
(ii) ପୂର୍ବରେ ବଙ୍ଗୋପସାଗର, ଦକ୍ଷିଣରେ ଭାରତ ମହାସାଗର ଏବଂ ପଶ୍ଚିମରେ ଆରବ ସାଗର ଭାରତର ତିନିପାର୍ଶ୍ଵରେ ଘେରି ରହିଥ‌ିବାରୁ ଏହାକୁ ଉପଦ୍ୱୀପ କୁହାଯାଏ ।

(ଘ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ଲେଖ।
୧। ଉଚ୍ଚ ହିମାଳୟ :
Answer:
(i) ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରୁ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହିମାଳୟର ଉତ୍ତରାଂଶରେ ଉଚ୍ଚ ହିମାଳୟ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହା ହିମାଳୟର ଉଚ୍ଚତମ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ ।
(ii) ଏଥ‌ିରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ଏଭରେଷ୍ଟ ଅବସ୍ଥିତ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନେକ ଉଚ୍ଚ ଗିରିଶୃଙ୍ଗ ଏଥ‌ିରେ ରହିଛି ।

୨। ଇନ୍ଦିରାପଏଣ୍ଟ :
Answer:
(i) ଗ୍ରେଟ୍ ନିକୋବର ଦ୍ବୀପର ଦକ୍ଷିଣରେ ୬° ୫୦’ଉ. ଅକ୍ଷାଂଶରେ ଇନ୍ଦିରାପଏଣ୍ଟ ଅବସ୍ଥିତ ।
(ii) ଏହିସ୍ଥାନଟି ଭାରତର ଦକ୍ଷିଣତମ ସ୍ଥାନ ଅଟେ ।

୩ । ନନ୍ଦାଦେବୀ :
Answer:
(i) ଏହା ହିମାଳୟ ପର୍ବତରେ ଥିବା ଏକ ପର୍ବତଶୃଙ୍ଗ ।
(ii) ଏହା ହିମାଳୟ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଭାରତର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ।

ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(୧) ପ୍ରତି ଏକ ଡିଗ୍ରୀ ଦ୍ରାଘିମାପାଇଁ __________________ ମିନିଟ୍ ସମୟ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଥାଏ ।
Answer:
୪ ମିନିଟ୍

(୨) ___________________ କୁ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଗଙ୍ଗା କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଗୋଦାବରୀ ନଦୀ

(୩) ପୃଥ‌ିବୀର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ _________________ ।
Answer:
ଏଭେରେଷ୍ଟ

(୪) ନଦୀ ଯେଉଁଠି ସମୁଦ୍ର ସହ ମିଳିତ ହୁଏ ତାକୁ _______________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ନଦୀ ମୁହାଣ

(୫) ଭାରତର ଉତ୍ତରରେ _______________ ପର୍ବତମାଳା ଅଛି ।
Answer:
ହିମାଳୟ

(୬) ପୃଥ‌ିବୀର ଦ୍ବିତୀୟ ଜନବହୁଳ ଦେଶ ________________ ।
Answer:
ଭାରତ

(୭) ଓଡ଼ିଶାର _____________________ ପୂର୍ବଘାଟ ପର୍ବତମାଳାର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ।
Answer:
ଦେଓମାଳି

(୮) ସମୁଦ୍ର ତଳରେ ଭୂମିକମ୍ପ ଯୋଗୁଁ ସୃଷ୍ଟ ଭୟଙ୍କର ସାମୁଦ୍ରିକ ଢେଉକୁ __________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସୁନାମି

(୯) ___________________ ତ୍ରିକୋଣଭୂମି ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ତ୍ରିକୋଣଭୂମି ଅଟେ ।
Answer:
ସୁନ୍ଦରବନ

(୧୦) ______________________ ନଦୀକୁ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଗଙ୍ଗା କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଗୋଦାବରୀ

(ଗ) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର ।
Answer:

Answer:

(ଘ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।
୧। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଭାରତର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ପ୍ରାୟ କେତେ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ?
(A) ୩.୨୮ ନିୟୁତ
(B) ୩. ୨୫ ନିୟୁତ
(C) ୩.୨୮ ଲକ୍ଷ
(D) ୩.୨୯ ନିୟୁତ
Answer:
(A) ୩.୨୮ ନିୟୁତ

୨ । ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ହେନ୍ତାଳ ବଣର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ ଅଟେ ?
(A) ସୁନ୍ଦରୀ
(B) ଶାଳ
(C) ପାଇନ୍
(D) ହେନ୍ତାଳ
Answer:
(D) ହେନ୍ତାଳ

୩ । ମହାନଦୀ କେଉଁ ସାଗରରେ ପଡ଼ିଛି ?
(A) ଆରବ ସାଗର
(B) ବଙ୍ଗୋପସାଗର
(C) ଭାରତ ମହାସାଗର
(D) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା
Answer:
(B) ବଙ୍ଗୋପସାଗର

୪। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଭାରତର ରାଜଧାନୀ କିଏ ?
(A) ଚେନ୍ନାଇ
(B) କୋଲକାତା
(C) ମୁମ୍ବାଇ
(D) ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ
Answer:
(D) ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ

୫। କେଉଁ ସମାକ୍ଷରେଖା ଭାରତର ମଧ୍ୟଭାଗ ଦେଇ ଯାଇଛି ?
(A) କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି
(B) ମକର କ୍ରାନ୍ତି
(C) ବିଷୁବରେଖା
(D) ସୁନ୍ଦରକ୍ରାନ୍ତି
Answer:
(A) କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି

୬ । ଭାରତ ଓ ଶ୍ରୀଲଙ୍କାକୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ କରୁଥିବା ପ୍ରଣାଳୀର ନାମ କ’ଣ ?
(A) ୟୁରାଲ ପ୍ରଣାଳୀ
(B) ବେରିଂ ପ୍ରଣାଳୀ
(C) ପକ୍ ପ୍ରଣାଳୀ
(D) ରାନୋସ ପ୍ରଣାଳୀ
Answer:
(C) ପକ୍ ପ୍ରଣାଳୀ

୭ । କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ କିଏ ?
(A) ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ
(B) ତାମିଲନାଡୁ
(C) ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ
(D) ରାଜସ୍ଥାନ
Answer:
(D) ରାଜସ୍ଥାନ

୮ । ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ସହ୍ୟାଦ୍ରୀର ଅନ୍ୟନାମ କ’ଣ ?
(A) ଆରାବଳୀ
(B) ପଶ୍ଚିମଘାଟ
(C) ପୂର୍ବଘାଟ
(D) ମାଉଣ୍ଟଆବୁ
Answer:
(B) ପଶ୍ଚିମଘାଟ

୯ । ଭାରତରେ ବର୍ତ୍ତମାନ କେତୋଟି ରାଜ୍ୟ ଅଛି ?
(A)୨୫
(B) ୩୦
(C) ୩୨
(D)୨୯
Answer:
(D)୨୯

୧୦ । କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଦୃଷ୍ଟିରୁ କେଉଁଟି ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ଛୋଟରାଜ୍ୟ ?
(A) ବିହାର
(B) ଛତିଶଗଡ଼
(C) ଗୋଆ
(D) ଓଡ଼ିଶା
Answer:
(C) ଗୋଆ

ତୁମ ପାଇଁ କାମ :
→ଭାରତର ରେଖାଙ୍କିତ ମାନଚିତ୍ର ଆଙ୍କି ନିମ୍ନଲିଖଗୁଡ଼ିକୁ ଦର୍ଶାଅ ।

• କର୍କଟକ୍ର।ନ୍ତି
• ଭାରତର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମାରେଖା
• ତୁମେ ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟରେ ରହୁଛ
• ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ଲାକ୍ଷାଦ୍ବୀପ
• ପଶ୍ଚିମଘାଟ ଓ ପୂର୍ବଘାଟ

Answer:
(ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 12 ଜ୍ୟାମିତିକ ଅଙ୍କନ Ex 12.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 12 ଜ୍ୟାମିତିକ ଅଙ୍କନ Ex 12.3

Question 1.
\(\overleftrightarrow{\mathrm{AB}}\) ଅଙ୍କନ କର । ଏହାର ବହିଃସ୍ଥ ‘P’ ବିନ୍ଦୁ ନିଅ । P ବିନ୍ଦୁ ଦେଇ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AB}}\) ସହ ସମାନ୍ତର \(\overleftrightarrow{\mathrm{CD}}\) ଅଙ୍କନ କର । (ଅଙ୍କନ ପାଇଁ କେବଳ ସ୍କେଲ୍ ଓ କମ୍ପାସ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ ।)
ସମାଧାନ:
ଅଙ୍କନ ପ୍ରଣାଳୀ:

(i) \(\overleftrightarrow{\mathrm{AB}}\) ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର । ଏହାର ବହିଃସ୍ଥ ବିନ୍ଦୁ P ନିଅ । 
(ii) \(\overleftrightarrow{\mathrm{AP}}\) ଅଙ୍କନ କର ।
(iii) A କୁ କେନ୍ଦ୍ରଭାବେ ନେଇ ଯେକୌଣସି ବ୍ୟାସାର୍ଥବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି ସେହି ଚାପ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AB}}\) କୁ M ବିନ୍ଦୁରେ ଓ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AP}}\) କୁ N ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବ ।
(iv) ବର୍ତ୍ତମାନ Pକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ପୂର୍ବ ସୋପାନରେ ନେଇଥ‌ିବା ବ୍ୟାସାର୍ଷକୁ ନବଦଳାଇ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର, ଯାହା \(\overleftrightarrow{\mathrm{AP}}\) କୁ ଛେଦ କରିବ । ଏହି ଚାପର ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ E ଦିଅ ।
(v) E କୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି M ଓ N ମଧ୍ୟସ୍ଥ ଦୂରତାକୁ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର, ଯାହା ପୂର୍ବ ସୋପାନରେ ଅଙ୍କିତ ଚାପକୁ ଛେଦ କରିବ । ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ D ଦିଆଯାଉ ।
(vi) ବର୍ତ୍ତମାନ P ଓ D ବିନ୍ଦୁରେ ସଂଯୋଜକ ରେଖା \(\overleftrightarrow{\mathrm{DP}}\) ଯୋଗକରି \(\overleftrightarrow{\mathrm{CD}}\) ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର । ଏଠାରେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AB}}\) || \(\overleftrightarrow{\mathrm{CD}}\)

Question 2.
\(\overleftrightarrow{\mathrm{PQ}}\) ଅଙ୍କନ କର । \(\overleftrightarrow{\mathrm{PQ}}\) ଠାରୁ 4 ସେ.ମି. ଦୂରତାରେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{CD}}\) ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରି \(\overleftrightarrow{\mathrm{PQ}}\) || \(\overleftrightarrow{\mathrm{CD}}\) ହେବ ।
ସମାଧାନ:
ଅଙ୍କନ ପ୍ରଣାଳୀ:

(i) \(\overleftrightarrow{\mathrm{PQ}}\) ଅଙ୍କନ କର । \(\overleftrightarrow{\mathrm{PQ}}\) ଉପରେ X ଏକ ବିନ୍ଦୁ ଚିହ୍ନଟ କର ।
(ii) X ବିନ୍ଦୁରେ ∠YXQ ଅଙ୍କନ କର ଯାହାର ପରିମାଣ 90° ।
(iii) X ବିନ୍ଦୁକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି 4 ସେ.ମି. ବ୍ୟାସାର୍ଷ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯାହା X͞Y କୁ R ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବ ।

(iv) R ବିନ୍ଦୁରେ X͞Y ପ୍ରତି ଲମ୍ବ ଅଙ୍କନ କର (ଦ୍ୱିତୀୟ ସୋପାନ ଭଳି) ସେ ସରଳରେଖାର ନାମ \(\overleftrightarrow{\mathrm{CD}}\) ଦିଅ ।

(v) ବର୍ତ୍ତମାନ \(\overleftrightarrow{\mathrm{CD}}\) || \(\overleftrightarrow{\mathrm{PQ}}\) ।

Question 3.
l ନାମକ ସରଳରେଖା ନିଅ ଓ P ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ଯାହା l ଉପରେ ନ ଥ‌ିବା P ବିନ୍ଦୁଦେଇ l ସହିତ ସମାନ୍ତର କରି ‘m’ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର ।

• ଏବେ l ଉପରେ Q ନାମକ ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ଏବଂ PQ ଅଙ୍କନ କର ।
• m ଉପରେ R ବିନ୍ଦୁ ନିଅ । R ବିନ୍ଦୁ ଦେଇ PQ ସହ ସମାନ୍ତର କରି ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର । 
• ଏହି ସରଳରେଖା l କୁ S ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରୁ ।
• ଏହି ଦୁଇ ଯୋଡ଼ା ସମାନ୍ତର ସରଳ ରେଖା ଦ୍ଵାରା କେଉଁ ପ୍ରକାରର ଆକୃତି ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ?

ସମାଧାନ:

ଦୁଇଯୋଡ଼ା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵାରା ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର ସୃଷ୍ଟି ହେବ ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 6(d) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 6(d) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଭୌଗୋଳିକ ଅବସ୍ଥିତି ଏହାର ଜଳବାୟୁକୁ କିପରି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାଏ ?
Answer:

• ଏହି ମହାଦେଶର ବିଷୁବବୃତ୍ତ ଓ ମକରକ୍ରାନ୍ତି ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ବୃହତ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ଉଷ୍ଣ ଜଳବାୟୁ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
• ଏହି ମହାଦେଶର ଦକ୍ଷିଣପ୍ରାନ୍ତ କୁମେରୁ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇଥିବାରୁ ଏଠାରେ ପ୍ରବଳ ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
• ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ ଖୁବ୍ ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
• ଆମାଜନ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ଅଞ୍ଚଳରେ ବର୍ଷସାରା ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟି ହେଉଥ‌ିବାରୁ ସେଠାରେ ନିରକ୍ଷୀୟ ଚିରହରିତ୍‌ ଜଙ୍ଗଲ ‘ସେଲ୍‌ଭା’ ଦେଖାଯାଏ ।
• ଆମାଜନ ନଦୀର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରେ ସାଭାନ୍ନା ତୃଣଭୂମି ଦେଖାଯାଏ । ଏହି ତୃଣଭୂମି ବ୍ରାଜିଲରେ କାମ୍ପୋସ୍ ଓ ଓରିନୋକୋ ଉପତ୍ୟକାରେ ‘ଲାନୋସ୍’ କୁହାଯାଏ ।

୨। ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଅଧ୍ବବାସୀ ଓ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନଯାପନ ପ୍ରଣାଳୀ ବିଷୟରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ଲୋହିତ ଭାରତୀୟ, ନିଗ୍ରୋ ଓ ୟୁରୋପୀୟମାନେ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାରେ ବାସ କରନ୍ତି ।
• ଚାଷଜମି କମ୍ ଥୁଲେ ହେଁ ଏହି ମହାଦେଶର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକେ କୃଷି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ।
• ଗୋପାଳନ ଓ ମେଷପାଳନ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଲୋକମାନଙ୍କ ପ୍ରଧାନ ବ୍ୟବସାୟ । ସେମାନେ ଘୋଡ଼ା ଓ ଗଧ ମଧ୍ୟ ପାଳନ୍ତି ।
• ମାଂସ, ପଶମ ଓ ଚମଡ଼ା ବ୍ୟବସାୟ କରି ଅନେକ ଅଧ୍ବବାସୀ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରନ୍ତି । ମାଛ ଧରିବା ମଧ୍ୟ ଏଠାକାର ଅନେକ ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରଧାନ ଜୀବିକା ।
• ଏହାଛଡ଼ା ଶିଳ୍ପ, ଖଣିଜ ଉତ୍ତୋଳନ, ଶିକ୍ଷା, ଗମନାଗମନ, ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନେକ ଲୋକ ନିଯୁକ୍ତି

୩। ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଜଳବାୟୁ ଓ ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ବିଷବ ବୃତ୍ତ ଓ ମକରକ୍ରାନ୍ତି ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଉଷ୍ଣ ଜଳବାୟୁ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
• ଏହି ମହାଦେଶର କୁମେରୁ ବୃତ୍ତ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଦକ୍ଷିଣପ୍ରାନ୍ତ ଓ ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
• ସମଗ୍ର ମହାଦେଶରେ ଉତ୍ତମ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାରେ ପ୍ରବାହିତ ଆମାଜନ ନଦୀ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ନଦୀ ।
• (ଏହି ମହାଦେଶର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନଦୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଣ୍ଡିଜ୍‌ ପର୍ବତମାଳାରୁ ବାହାରିଥିବା ଓରିନୋକୋ, ପାରନା-ପାରାଗୁଏ ଓ ଉରୁଗୁଏ ନଦୀ ପ୍ରଧାନ ।

ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। ଲାନୋସ୍ ଓ କାର୍ଲୋସ୍ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
(i)ସାଭାନ୍ନା ତୃଣଭୂମିକୁ ଓରିନୋକୋ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାରେ ‘ଲାନୋସ୍’ କୁହାଯାଏ ।
(ii) ଏହି ତୃଣଭୂମିକୁ ବ୍ରାଜିଲରେ ‘କାମ୍ବୋସ’ କୁହାଯାଏ ।

୨। ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାରେ କେଉଁ କେଉଁ ଜାତିର ଲୋକେ ବାସ କରନ୍ତି ?
Answer:
(i) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଲୋହିତ ଭାରତୀୟ । ନିଗ୍ରୋ ଓ ୟୁରୋପୀୟମାନେ ବାସ କରନ୍ତି ।
(ii) ୟୁରୋପୀୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ଓ ସ୍ପେନୀୟ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ବାସ କରନ୍ତି ।

୩। ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଜଳବାୟୁ କିପରି ?
Answer:
(i) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ବିଷୁବବୃତ୍ତ ଓ ମକର କ୍ରାନ୍ତି ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଉଷ୍ଣ ଜଳବାୟୁ, କୁମେରୁ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ଓ ପାର୍ବତ୍ୟାଞ୍ଚଳରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଥଣ୍ଡା ଜଳବାୟୁ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
(ii) ସମଗ୍ର ମହାଦେଶରେ ଉତ୍ତମ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ ।

୪। ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଅରଣ୍ୟର ନାମ କ’ଣ ? ଏହା କେଉଁଠାରେ ଦେଖାଯାଏ ?
Answer:
(i) ନିରକ୍ଷୀୟ ଚିରହରିତ ଅରଣ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଅରଣ୍ୟ ଅଟେ ।
(ii) ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଆମାଜନ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ଅଞ୍ଚଳରେ ଦେଖାଯାଏ ।

୫। ଜାଗୁଆର କ’ଣ ?
Answer:
(i) ଜାଗୁଆର ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଚିତାବାଘ ଅଟେ ।
(ii) ଏହା ଗଛ ଚଢ଼ିପାରେ ଓ ପାଣିରେ ପହଁରିପାରେ ।

୬। ସେଭା ଅରଣ୍ୟରେ କେଉଁସବୁ ପଶୁପକ୍ଷୀ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ?
Answer:
(i) ସେଲଭା ଅରଣ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ସରୀସୃପ, ମାଙ୍କଡ଼, ଜାଗୁଆର ଓ ପୁମା ପରି ହିଂସ୍ରଜନ୍ତୁ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ।
(ii) ବଜ୍ରକାପ୍‌ତା ଓ ଅନେକ ଜାତିର ପକ୍ଷୀ ଏଠାରେ ବାସ କରନ୍ତି ।

୭। ଆର୍ମାଡ଼ିଲୋ କ’ଣ ?
Answer:
(i) ଆର୍ମାଡ଼ିଲୋ ଏକ ଦନ୍ତହୀନ ପ୍ରାଣୀ ଅଟେ ।
(ii) ଏହାର ଜିଭ ଓ ମୁହଁ ଲମ୍ବା । ଏହା କୀଟପତଙ୍ଗ, ଜନ୍ଦା, ପିମ୍ପୁଡ଼ି ପ୍ରଭୃତି ଖାଇ ବଞ୍ଚେ ।

(ଖ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ସାଭାନ୍ନା ଓ ସେଲ୍‌
Answer:

ସାଭାନ୍ନା	ସେଲ୍‌
(i) ଆଫ୍ରିକା ଓ ଉତ୍ତର ଆମେରିକାର ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳୀୟ ତୃଣଭୂମିକୁ ସାଭାନ୍ନା କୁହାଯାଏ । ଏହି ତୃଣଭୂମିରେ ଘାସଗୁଡ଼ିକ ମୋଟା ଓ ଲମ୍ବା । (ii) ଏହା ଆମାଜନ ନଦୀର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ଵ ରେ, ବ୍ରାଜିଲରେ ଓ ଓରିନୋକୋ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାରେ ଦେଖାଯାଏ ।	(i) ଆମାଜନ୍ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ଅଞ୍ଚଳରେ ବର୍ଷସାରା ଆମାଜନ୍ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ଅଞ୍ଚଳରେ ବର୍ଷସାରା ନିରକ୍ଷୀୟ ଚିରହରିତ୍‌ ଅରଣ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ । ଏହି ଅରଣ୍ୟକୁ ସେଲଭା କୁହାଯାଏ । (ii) ଏହି ଅରଣ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଅରଣ୍ୟ ।

୨ । କାସ ଓ ପମ୍ପାସ :
Answer:

କାସ	ପମ୍ପାସ
(i) ସାଭାନ୍ନା ତୃଣଭୂମିକୁ ବ୍ରାଜିଲ୍‌ରେ କାମ୍ବୋସ କହନ୍ତି । (ii) ଏହା ଏକ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳୀୟ ତୃଣଭୂମି ।	(i) ଆର୍ଜେଣ୍ଟିନାରେ ପମ୍ପାସ ତୃଣଭୂମି ଦେଖାଯାଏ । (ii) ପମ୍ପାସ ଏକ ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ମଣ୍ଡଳୀୟ ତୃଣଭୂମି ।

(ଗ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ‘ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ସୁନାବ୍ୟା ।
Answer:
(i) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ନଦୀମାନଙ୍କରେ ବର୍ଷସାରା ଯଥେଷ୍ଟ ପାଣି ଥାଏ ।
(ii) ଏହି ନଦୀଗୁଡ଼ିକରେ ବର୍ଷସାରା ନୌଚାଳନା ସମ୍ଭବପର ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ସୁନାବ୍ୟା ।

୨। ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା ଦୁଧ, ମାଂସ, ପଶମ ଓ ଚମଡ଼ା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ।
Answer:
(i) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାରେ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଚାରଣଭୂମି ରହିଛି । କୃଷି ଭଳି ଗୋପାଳନ ଓ ମେଷପାଳନ ଏଠାକାର
(ii) ମାଂସ, ପଶମ ଓ ଚମଡ଼ା ବ୍ୟବସାୟ କରି ଅନେକ ଅଧ୍ବବାସୀ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରନ୍ତି । ତେଣୁ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା ଦୁଧ, ମାଂସ, ପଶମ ଓ ଚମଡ଼ା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ।

୨। ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(୧) ଆମାଜନ ନଦୀର ଉଭୟପାର୍ଶ୍ଵରେ _________________ ତୃଣଭୂମି ଦେଖାଯାଏ ।
Answer:
ସାଭାନ୍ନା

(୨) ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ନଦୀ ________________ ।
Answer:
ଆମାଜନ

(୩) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର _________________ ପ୍ରାଣୀ ଦନ୍ତହୀନ ଅଟେ ।
Answer:
ଆର୍ମାଡ଼ିଲୋ

(୪) ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଅରଣ୍ୟ ____________________ ।
Answer:
ସେଲ୍‌ଭା

(୫) ଆର୍ଜେଣ୍ଟିନାର ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ତୃଣଭୂମିକୁ _________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ପମ୍ପାସ

(୬) ଭେନେଜୁଏଲା ଓ କଲମ୍ବିଆରେ _________________ ମିଳେ ।
Answer:
ଖଣିଜତୈଳ

(୭) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଅନେକ ଲୋକଙ୍କର ପ୍ରଧାନ ବ୍ୟବସାୟ _________________ ।
Answer:
ମାଛ ଧରିବା

(୮) _____________________ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଚିତାବାଘ ଅଟେ ।
Answer:
ଜାଗୁଆର

(୯) ଯେଉଁ ନଦୀଗୁଡ଼ିକରେ ବର୍ଷସାରା ନୌଚାଳନା ସମ୍ଭବପର ହୋଇଥାଏ, ସେହିଭଳି ନଦୀକୁ _____________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସୁନାବ୍ୟା

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(୧) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ପଶ୍ଚିମରେ ଥ‌ିବା ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ – ଆଣ୍ଡିଜ୍ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ
(୨) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାରେ ବାସ କରୁଥିବା ଦନ୍ତହୀନ ପ୍ରାଣୀ – ଆର୍ମାଡ଼ିଲୋ
(୩) ଓରିନୋକୋ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାରେ ଥିବା ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳୀୟ ତୃଣଭୂମି – ଲାନୋସ୍
(୪) ବ୍ରାଜିଲରେ ଥ‌ିବା ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳୀୟ ତୃଣଭୂମି – କାମ୍ବୋସ୍
(୫) ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଅରଣ୍ୟ – ସେଲ୍‌ଭା
(୬) ଆଣ୍ଡିଜ୍‌ର ଉଚ୍ଚ ଶୃଙ୍ଗରେ ବାସ କରୁଥିବା ଶାଗୁଣା ଜାତୀୟ ପକ୍ଷୀ – କଣ୍ଡର
(୭) ପାଟାଗୋନିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସ କରୁଥିବା ପକ୍ଷୀ – ରିଆପକ୍ଷୀ
(୮) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ବଳବାନ୍‌ ପ୍ରାଣୀ – ପୁମା

(ଗ) କେବଳ ନାମ ଲେଖ ।
(୧) ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ନଦୀ – ଆମାଜନ
(୨) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଚିତାବାଘ – ଜାଗୁଆର
(୩) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ମରୁଭୂମି – ପାଟାଗୋନିଆ
(୪) ଚିଲିର ରାଜଧାନୀ – ସାଣ୍ଟିଆଗୋ
(୫) ଆର୍ଜେଣ୍ଟିନାର ରାଜଧାନୀ – ବୁଏନସ୍ ଏୟାରିସ୍
(୬) ପେରୁର ରାଜଧାନୀ – ଲିମା
(୭) କଲମ୍ବିଆର ରାଜଧାନୀ – ବୋଗୋଟା
(୮) ବ୍ରାଜିଲ୍‌ର ରାଜଧାନୀ – ବ୍ରାସିଲିଆ
(୯) ପୃଥ‌ିବୀର ଚତୁର୍ଥ ବୃହତ୍ତମ ମହାଦେଶ – ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା
(୧୦) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ସିଂହ – ପୁମା

(ଘ) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର :
Answer:

Answer:

Answer:

(ଙ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।
୧। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ତୃଣଭୂମିରେ କେଉଁ ପ୍ରାଣୀ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ?
(A) ପୁମା
(B) ରିଆପକ୍ଷୀ
(C) ଜାଗୁଆର
(D) ଆର୍ମାଡିଲୋ
Answer:
(B) ରିଆପକ୍ଷୀ

୨। ସାଭାନ୍ନା ତୃଣଭୂମିକୁ ଓରିନୋକୋ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାରେ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ସେଲ୍‌
(B) ଲାନୋସ୍
(C) କାର୍ମୋସ
(D) ପମ୍ପାସ
Answer:
(B) ଲାନୋସ୍

୩। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ନଦୀ କିଏ ?
(A) ଆମାଜନ
(B) ମିଶୋରୀ
(C) ମସିସିପି
(D) ନୀଳ
Answer:
(A) ଆମାଜନ

୪। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁ ପଶୁ ଗଛ ଚଢ଼ିପାରେ ଓ ପାଣିରେ ପହଁରିପାରେ ?
(A) ପୁମା
(B) ଜାଗୁଆର
(C) ମାଙ୍କଡ଼
(D) କଣ୍ଡର
Answer:
(B) ଜାଗୁଆର

୫। ନିମ୍ନଲିଖୂ ଜିନିଷ ମଧ୍ୟରୁ ଭେନେଜୁଏଲା ଓ କଲମ୍ବିଆରେ କ’ଣ ମିଳେ ?
(A) ରିଆ
(B) ଖଣିଜତୈଳ
(C) ସୁନା
(D) ହୀରା
Answer:
(B) ଖଣିଜତୈଳ

୬ । ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର କେଉଁ ପକ୍ଷୀ ଉଡ଼ିପାରେ ନାହିଁ ?
(A) ରିଆ
(B) କାଉ
(C) ବଜ୍ରକାପ୍ତା
(D) ଚିଲ
Answer:
(A) ରିଆ

୭। ନିମ୍ନଲିଖୂତ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଏକ ଦଣ୍ଡହୀନ ପ୍ରାଣୀ ?
(A) ପୁମା
(B) ମାଙ୍କଡ଼
(C) ଆର୍ମାଡ଼ିଲୋ
(D) ଜାଗୁଆର
Answer:
(C) ଆର୍ମାଡ଼ିଲୋ

୮। ନିମ୍ନଲିଖ କେଉଁ ପଶୁକୁ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଚିତାବାଘ କୁହାଯାଏ ?
(A) ପୁମା
(B) ବଜ୍ରକାପ୍ତା
(C) ବଣଘୁଷୁରୀ
(D) ଜାଗୁଆର
Answer:
(D) ଜାଗୁଆର

୯। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଏକ ବଡ଼ ହିଂସ୍ରଜନ୍ତୁ ?
(A) ପୁମା
(B) ବଜ୍ରକାପ୍ତା
(C) ଜାଗୁଆର
(D) ବଣଘୁଷୁରୀ
Answer:
(A) ପୁମା

→ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ୧୦ଟି ଦେଶର ନାମ ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକର ରାଜଧାନୀର ଏକ ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କର ।
Answer:

→ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ରେଖାଙ୍କିତ ମାନଚିତ୍ରରେ ନିମ୍ନଲିଖଗୁଡ଼ିକୁ ଦର୍ଶାଅ ।
ଆଣ୍ଡିଜ୍ ପର୍ବତମାଳା, ଓରିନୋକୋ ନଦୀ, ଆମାଜନ୍ ନଦୀ, ବିଷୁବମଣ୍ଡଳୀୟ ଅରଣ୍ୟ, ବୁଏନସ୍ ଏୟାରିସ୍ ସହର
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି Ex 11.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି Ex 11.2

Question 1.
ଗୋଟିଏ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 7 ସେ.ମି. । ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ?
ସମାଧାନ:
ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 7 ସେ.ମି. 
ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (7 × 7) ବ.ସେ.ମି. = 49 ବ.ସେ.ମି.

Question 2.
ପାର୍ଶ୍ଵ ଚିତ୍ରରେ ABCD ଏକ ଆୟତଚିତ୍ର ଏବଂ EDGF ଓ BJIH ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ର ।
AD = 20 ସେ.ମି., AB = 9 ସେ.ମି., ED = 7 ସେ.ମି. ଓ BJ = 8 ସେ.ମି. ହେଲେ, ସମଗ୍ର କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ଓ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

ସମାଧାନ:
AD = 20 ସେ.ମି., AB = 9 ସେ.ମି., ED = 7 ସେ.ମି. ଓ BJ = 8 ସେ.ମି.
ABCD କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = 2 × (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ )
= 2 × (20 + 9) ସେ.ମି. = 58 ସେ.ମି.
EF + FG + GD = (7 + 7 + 7) ସେ.ମି. = 21 ସେ.ମି.
BJ + JI + IH = (8 + 8 + 8) ସେ.ମି. = 24 ସେ.ମି.
∴ ସମଗ୍ର କ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = (58 + 21 + 24) ସେ.ମି. = 103 ସେ.ମି.
ମୋଟ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ABCD ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + EDGF ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ + BJIH ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= (20 × 9) ବର୍ଗ ସେ.ମି. + (7 × 7) ବର୍ଗ ସେ.ମି. + (8 × 8) ବର୍ଗ ସେ.ମି.
= (180 + 49 + 64 ) ବର୍ଗ ସେ.ମି.
= 293 ବର୍ଗ ସେ.ମି.

Question 3.
ଗୋଟିଏ ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 64 ବର୍ଗ.ମି. । ଏହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ?
(ସୂଚନା : ଏଠାରେ 64 କୁ ମୌଳିକ ଗୁଣନୀୟକ ମାନଙ୍କର ଗୁଣଫଳ ରୂପେ ପ୍ରକାଶ କରି 64 କୁ ଦୁଇଟି ସମାନ ସଂଖ୍ୟାର ଗୁଣଫଳରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇ ପାରିବ । ସେହି ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ହେବ 64 ର ବର୍ଗମୂଳ ।)
ସମାଧାନ:
ବର୍ଗାକୃତିବିଶିଷ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ବର୍ଗମୂଳ
= \(\sqrt{64}\) ବ.ମି.
= \(\sqrt{4 \times 4 \times 2 \times 2}\)
= 4 × 2 = 8 ମି.

Question 4.
ABCD ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ବଗିଋକୁ ସୂରଉଛି। ଏହି ଜମିରେ ଖୋଳାଯାଇଥବା ଏକ ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ପୋଖରୀର ଚିତ୍ର ହେଉଛି PQRS । AB = 40 ମି., AD = 50 ମି. ଓ PQ = 22 ମି. ହେଲେ, ବଗିର ଭିତରେ ଥିବା ବଳକା ଜମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ?

ସମାଧାନ:
ABCD ଆୟତାକୃତି ବଗିଚାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 50 ମି. ଓ ପ୍ରସ୍ଥ = 40 ମି.
∴ ABCD ଆୟତାକାର ବଗିଚାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ପ୍ରସ୍ଥ = (50 × 40) ବ.ମି. = 2000 ବ.ମି.
PQRS ବର୍ଗୀକୃତି ପୋଖରୀର ବାହୁ = 22 ମି.
PQRS ବର୍ଗାକାର ପୋଖରୀର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ଦୈର୍ଘ୍ୟ = (22 × 22) ବ.ମି. = 484 ବ.ମି.
∴ ବଗିଚା ଭିତରେ ଥ‌ିବା ବଳକା ଜମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2000 ବ.ମି. – 484 ବ.ମି. = 1516 ବ.ମି.

Question 5.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଜମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 30 ମିଟର ଓ ପ୍ରସ୍ଥ 28 ମିଟର। ଏକ ବର୍ଗମିଟର ଜମିର ଦାମ୍ 275 ଟଙ୍କା ହେଲେ, ସେହି ଜମିକୁ ବିକ୍ରି କରି ଜମି ମାଲିକ କେତେ ଟଙ୍କା ପାଇବେ ?
ସମାଧାନ:
ଆୟତାକୃତି ଜମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 30 ମି. ଓ ପ୍ରସ୍ଥ = 28 ମି. ।
ଆୟତାକୃତି ଜମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (30 × 28) ବ.ମି. = 840 ବ.ମି.
1 ବ.ମି. ଜମିର ଦାମ୍ = 275 ଟଙ୍କା ।
∴ 840 ବ.ମି. ଜମିର ଦାମ୍ = 275 × 840 = 2,31,000 ଟଙ୍କା ।
∴ ସେହି ଜମିକୁ ବିକ୍ରିକରି ଜମିମାଲିକ 2,31,000 ଟଙ୍କା ପାଇବ ।

Question 6.
ଗୋଟିଏ ଟେବୁଲର ଉପରିଭାଗ ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ । ଏହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 1 ମିଟର 20ସେ.ମି., ଏହାର ଉପରିଭାଗର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ? 
ସମାଧାନ:
ବର୍ଗୀକୃତି ଟେବୁଲର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 1 ମି. 20 ସେ.ମି. = 120 ସେ.ମି.
∴ ଉପରିଭାଗର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (ଦୈର୍ଘ୍ୟ)² = (120 × 120) ବର୍ଗ ସେ.ମି. = 14400 ବର୍ଗ ସେ.ମି.

Question 7.
ତଳେ ତିନୋଟି ଆୟତ କ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଦିଆଯାଇଛି ।
(କ) 9 ମି. ଓ 6 ମି. (ଖ) 17 ମି. ଓ 3 ମି. (ଗ) 15 ମି. ଓ 4 ମି.
କେଉଁ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସର୍ବାଧିକ ?
କେଉଁ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ସର୍ବାଧିକ ?
ସମାଧାନ:
(କ) ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (9 × 6) ବ.ମି. = 54 ବ.ମି.
ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = 2 (9 + 6) ମି. = 300 ମି.

(ଖ) ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (17 × 3) ବ.ମି. = 51 ବ.ମି.
ପରିସୀମା = 2 (17 + 3) ମି. = 40 ମି.

(ଗ) ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (15 × 4) ବ.ମି. = 60 ବ.ମି.
ପରିସୀମା = 2 (15 + 4) ମି. = 38 ମି.
ତୃତୀୟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସର୍ବାଧ୍କ ।
ଦ୍ୱିତୀୟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା ସର୍ବାଧ୍କ ।

Question 8.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ କାର୍ଡ଼ବୋର୍ଡ଼ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 36 ବର୍ଗ ସେ.ମି. । ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ସେ.ମି. ହେଲେ ଏହାର ପ୍ରଭୁ କେତେ ?
ଉପରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରଶ୍ନକୁ ଭଲଭାବେ ପଢ଼ ଓ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ –

(i) ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ କାର୍ଡ଼ ବୋର୍ଡ଼ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ?
ସମାଧାନ:
36 ବ.ସେ.ମି.

(ii) ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ?
ସମାଧାନ:
9 ସେ.ମି.

(iii) କୌଣସି ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଓ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଜଣାଥିଲେ ତା’ର ପ୍ରସୁ କିପରି ବାହାରେ ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରସ୍ଥ = କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ÷ ଦୈର୍ଘ୍ୟ

(iv) ଏଠାରେ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ କାର୍ଡ଼ବୋର୍ଡ଼ର ପ୍ରସୁ କେତେ ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରସ୍ଥ = 36 ÷ 9 = 4 ସେ.ମି.

Question 9.
16 ମିଟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 12 ମିଟର ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ ଗୋଟିଏ କୋଠରିର ଚଟାଣରେ ଟାଇଲ ବିଛାଗଲା । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ଲାଗି କେତୋଟି 2 ମି. ଦୀର୍ଘ ବାହୁବିଶିଷ୍ଟ ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଟାଇଲ ଦରକାର ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ଚଟାଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 16 ମି. ଓ  ପ୍ରସ୍ଥ = 12 ମି.
ଚଟାଣର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (16 × 12) ବ.ମି. = 192 ବ.ମି.
ବର୍ଗାକୃତି ଟାଇଲର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 2 ମି. ହେଲେ ଟାଇଲର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (2 × 2) ବ.ମି. = 4 ବ.ମି. 
∴ ଚଟାଣ ପାଇଁ ଟାଇଲ ଦରକାର = 192 ÷ 4 = 48 ଟି

Question 10.
ଗୋଟିଏ ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଜମିର ପରିସୀମା ହେଉଛି 124 ମିଟର। ଏହି ଜମିକୁ ଋଷ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତି ବର୍ଗମିଟରକୁ 4 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ ମୋଟ କେତେ ଟଙ୍କା ଦରକାର ?
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ ବଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଜମିର ପରିସୀମା ହେଉଛି 124 ମିଟର । 
ବର୍ଗୀକୃତି ଜମିର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 124 ÷ 4 = 31 ମିଟର
ବର୍ଗୀକୃତି ଜମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (31 × 31) ବ.ମି. = 961 ବ.ମି. 
1 ବ.ମି.କୁ ଚାଷ କରିବାପାଇଁ ଲାଗେ 4 ଟଙ୍କା ।
∴ 961 ବ.ମି.କୁ ଚାଷ କରିବାପାଇଁ ଲାଗେ 4 × 961 = 3844 ଟଙ୍କା ।

Question 11.
12 ମିଟର ଦୀର୍ଘ ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଜମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 120 ବର୍ଗମିଟର। ଏହାର ଊରିପାଖରେ ବାଡ଼ଦେବାପାଇଁ 1 ମିଟରକୁ ଯଦି 10 ଟଙ୍କା ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼େ, ତେବେ ଜମିଟିର ଋରିପାଖକୁ ବାଡ଼ଦେବା ପାଇଁ ମୋଟ କେତେ ଟଙ୍କା ଦରକାର ହେବ ?
ସମାଧାନ:
12 ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଜମିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 120 ବ.ମି.
∴ ସେହି ଜମିର ପ୍ରସ୍ଥ = କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ÷ ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 120 ବ.ମି. – 12 ମି. = 10 ମି.
∴ ସେହି ଜମିର ପରିସୀମା = 2 (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ) = 2 (12 + 10) ମି. = 2 × 22 ମି. = 44 ମି.
1 ମିଟରକୁ ବାଡ଼ଦେବା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏ = 10 ଟଙ୍କା
44 ମିଟରକୁ ବାଡ଼ଦେବା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ = 10 × 44 = 440 ଟଙ୍କା
∴ ଜମିର ଚାରିପାଖକୁ ବାଡ଼ଦେବା ପାଇଁ ମୋଟ 440 ଟଙ୍କା ଦରକାର ହେବ ।

Question 12.
20 ସେ.ମି. ଦୀର୍ଘ ତାରଟିଏ ନେଇ ତାକୁ ବଙ୍କାଇ ବିଭିନ୍ନ ମାପ ବିଶିଷ୍ଟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିଣତ କରାଯିବ (ଯେପରି ପ୍ରତ୍ୟେକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥର ମାପ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟକ ସେ.ମି. ହେବ)। ତାରଟିକୁ କେତୋଟି ଭିନ୍ନ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିଣତ କରିବା ସମ୍ଭବ ? ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତୋଟି ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ହେବ ? ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିସୀମା ଓ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = 20 ସେ.ମି. ଅର୍ଥାତ୍, 2 × (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ) = 20 ସେ.ମି.
ଅର୍ଥାତ୍‌, ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ = 20 ÷ 2 = 10 ସେ.ମି.
କ୍ଷେତ୍ରଟିକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିଣତ କଲେ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଯଥାକ୍ରମେ
9 ଓ 1, 8 ଓ 2, 7 ଓ 3,6 ଓ 4, 5 ଓ 5 ।
ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଯଥାକ୍ରମେ 9 ସେ.ମି. ଓ 1 ସେ.ମି. ହେଲେ ପରିସୀମା
= 2 (9 + 1) = 20 ସେ.ମି. ଏବଂ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 9 × 1 = 9 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
 ଆୟତ କ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଯଥାକ୍ରମେ 8 ସେ.ମି. ଓ 2 ସେ.ମି.ହେଲେ
ପରିସୀମା = 2 (8 + 2) = 20 ସେ.ମି. ଓ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 8 × 2 = 16 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
 ଆୟତ କ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଯଥାକ୍ରମେ 7 ସେ.ମି. ଓ 3 ସେ.ମି. ହେଲେ
ପରିସୀମା = 2 (7 + 3) = 20 ସେ.ମି. ଓ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 7 × 3 = 21 ବର୍ଗ ସେ.ମି.
ଆୟତ କ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଯଥାକ୍ରମେ 6 ସେ.ମି. ଓ 4 ସେ.ମି. ହେଲେ
ପରିସୀମା = 2 (6 + 4) = 20 ସେ.ମି. ଓ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 6 × 4 = 24 ବର୍ଗ ସେ.ମି. 
ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଉଭୟ 5 ସେ.ମି. ହେଲେ ପରିସୀମା = 4 × 5 = 20 ସେ.ମି. ଓ 
କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 5 × 5 = 25 ବର୍ଗ ସେ.ମି. 
∴ 4 ଟି ଭିନ୍ନ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର ଓ ଗୋଟିଏ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ର ହେବ ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 1 ପୃଥିବୀ ଓ ସୌର ଜଗତ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 1 ପୃଥିବୀ ଓ ସୌର ଜଗତ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ? କେତେକ ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କର।
Answer:

• ମହାକାଶରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଚନ୍ଦ୍ର ସମେତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ପିଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକୁ ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ କୁହାଯାଏ।
• କେତେକ ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଠାରୁ ଢେର ବଡ଼ ଓ ଉଜ୍ଜଳ।
• ସେମାନଙ୍କର ନିଜସ୍ଵ ଆଲୋକ ଉତ୍ତାପ ଅଛି।
• ମିଞ୍ଜି ମିଞ୍ଜି କରୁଥ୍ ଉଜ୍ଜ୍ବଳ ପିଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକୁ ନକ୍ଷତ୍ର ବା ତାରକା କୁହାଯାଏ।
• ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡମାନଙ୍କର ଦୂରତ୍ବକୁ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ‘ଆଲୋକ ବର୍ଷ’ ସାହାଯ୍ୟରେ ମାପନ୍ତି।

୨। ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳ କ’ଣ ? ଏଥ‌ିରେ ଥ‌ିବା ନକ୍ଷତ୍ରମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ। ଏହାଦ୍ୱାରା କିପରି ଧ୍ରୁବତାରା ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଏ ?
Answer:

• ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳ ଏକ ନକ୍ଷତ୍ରପୁଞ୍ଜ।
• ଏଥରେ ସାତଟି ନକ୍ଷତ୍ର ରହିଛନ୍ତି । ସେମାନେ ହେଲେ କ୍ରତୁ, ପୁଲହ, ପୁଲସ୍ତ୍ୟ, ଅତ୍ରି, ଅଙ୍ଗିରା, ବଶିଷ୍ଠ ଓ ମରୀଚି।
• ପୁଲହ ଓ କ୍ରତୁ ନକ୍ଷତ୍ର ଦୁଇଟିକୁ ଏକ କାଳ୍ପନିକ ରେଖାରେ ଯୋଗକରି କ୍ରତୁ ଦିଗରେ ଉତ୍ତରକୁ ବଢ଼ାଇଲେ ତାହା ଏକ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ତାରକା ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିବ। ସେହି ତାରକାଟି ଧ୍ରୁବତାରା ଅଟେ।
• ଧ୍ରୁବତାରା ସାହାଯ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଗ ନିରୂପଣ କରାଯାଏ।

୩। ପୃଥ‌ିବୀ ଏକ କ’ଣ ? ଏହା ବିଷୟରେ ଯାହା ଜାଣ ଲେଖ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ଏକ ଗ୍ରହ। ଏହା ଆୟତନରେ ପଞ୍ଚମ ବୃହତ୍ତମ ଗ୍ରହ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଆକାର ଏକ ଅଭିଗତ ଗୋଲକ ପରି।
• ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଦୂରତା କ୍ରମରେ ଏହା ବୁଧ ଏବଂ ଶୁକ୍ର ପରେ ଅବସ୍ଥିତ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଚାରିଭାଗରୁ ପ୍ରାୟ ତିନିଭାଗ ଜଳଦ୍ୱାରା ଆଚ୍ଛାଦିତ। ତେଣୁ ଏହାକୁ ଜଳୀୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।
• ମହାକାଶରୁ ପୃଥ‌ିବୀର ରଙ୍ଗ ନୀଳ ଦିଶେ। ତେଣୁ ଏହାକୁ ନୀଳଗ୍ରହ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ।

୪। ଚନ୍ଦ୍ର ଏକ କ’ଣ ? ଏହା ବିଷୟରେ ଯାହାଜାଣ ଲେଖ।
Answer:

• ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥ‌ିବୀର ଏକମାତ୍ର ଉପଗ୍ରହ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ପରି ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଜଳ ବା ବାୟୁ ନଥିବାରୁ ଏଠାରେ ଜୀବଜଗତ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ ।
• ଚନ୍ଦ୍ରର ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀର ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିର ପ୍ରାୟ ଛଅ ଭାଗରୁ ଏକଭାଗ।
• ଚନ୍ଦ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ଅନେକ ଶିଳା, ସୁପ୍ତ ଆଗ୍ନେୟଗିରି, ଗହ୍ଵର, ପର୍ବତ ଓ ଧୂସର ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ବାଲୁକାରାଶି ଦେଖାଯାଏ।
• ଚନ୍ଦ୍ରର ଆବର୍ତ୍ତନ ଓ ପରିକ୍ରମଣ ସମୟ ପ୍ରାୟ ସମାନ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧। ଆଲୋକ ବର୍ଷ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଆଲୋକ ପ୍ରତି ସେକେଣ୍ଡରେ ପ୍ରାୟ ୩,୦୦,୦୦୦ କିଲୋମିଟର ବେଗରେ ଗତି କରେ। ଏକ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋକ ଯେତେ ଦୂରତ୍ୱ ଅତିକ୍ରମ କରେ, ତାହାକୁ ଏକ ଆଲୋକ ବର୍ଷ କୁହାଯାଏ।
• ଏକ ଆଲୋକ ବର୍ଷ – ୩,୦୦,୦୦୦ x ୬୦ x ୬୦ x ୨୪ × ୩୬୫ କିଲୋମିଟର।

୨। ସୌରଜଗତ କାହାକୁ ନେଇ ଗଠିତ?
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟ ଓ ଏହା ଚାରିପଟେ ଘୂରିବୁଲୁଥିବା ଆଠଟି ଗ୍ରହ, ତିନୋଟି ବାମନ ଗ୍ରହ ଅନେକ ଉପଗ୍ରହ, ଗ୍ରହାଣୁପୁଞ୍ଜ, ଅସଂଖ୍ୟ ଉଲକା ଓ ଧୂମକେତୁକୁ ନେଇ ସୌରଜଗତ ଗଠିତ।

୩। ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏକ କ’ଣ ? ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ପୃଥ‌ିବୀରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ କେତେ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ ?
Answer:

• ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ତପ୍ତ ଗ୍ୟାସୀୟ ପିଣ୍ଡ। ଏହା ସୌରଜଗତର କେନ୍ଦ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ।
• ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ପୃଥ‌ିବୀରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ପ୍ରାୟ ୮ ମିନିଟ୍ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ।

୪। କେଉଁ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ଲୁଟୋ ଏକ ଗ୍ରହ ଭାବରେ ପରିଚିତ ଥିଲା ? ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଭୂଗୋଳୀୟ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଏହାକୁ କେଉଁ ଗ୍ରହ କହି ସୌରଜଗତରୁ ବାଦ୍ ଦେଲେ ?
Answer:

• ୨୦୦୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ଲୁଟୋ ଏକ ଗ୍ରହ ଭାବରେ ପରିଚିତ ଥିଲା।
• ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଭୂଗୋଳୀୟ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଏହାକୁ ‘ବାମନ ଗ୍ରହ’ କହି ସୌରଜଗତରୁ ବାଦ୍ ଦେଲେ।

ଧ୍ରୁବତାରା ସାହାଯ୍ୟରେ କେଉଁ ଦିଗ ନିରୂପଣ କରାଯାଏ ? ଏହାର ଅନ୍ୟନାମ କ’ଣ ?
Answer:

• ଧ୍ରୁବତାରା ସାହାଯ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଗ ନିରୂପଣ କରାଯାଏ।
• ଏହାର ଅନ୍ୟନାମ ମେରୁ ତାରକା।

୬। କେଉଁ କେଉଁ ଗ୍ରହମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ତଃଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ?
Answer:
ବୁଧ, ଶୁକ୍ର, ପୃଥ‌ିବୀ ଓ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହକୁ ଅନ୍ତଃଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।

୭। ସୌରଜଗତର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଓ ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ଗ୍ରହର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:

• ବୃହସ୍ପତି ସୌରଜଗତର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଗ୍ରହ।
• ବୁଧ ସୌରଜଗତର ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ଗ୍ରହ।

୮। ଧୂମକେତୁର ଆକାର କିପରି ?
Answer:

• ଧୂମକେତୁର ସମ୍ମୁଖଭାଗ ଏକ ଝାପ୍‌ସା କୁହୁଡ଼ି ଭଳି ଆବରଣଦ୍ୱାରା ଆବୃତ।
• ଏହାର ପଶ୍ଚାତ୍ ଭାଗ ବହୁଦୂରକୁ ଲାଞ୍ଜପରି ବିସ୍ତୃତ।

୯ । ନୀହାରିକା କିପରି ଗଠିତ ଓ ଏହାର ଆକାର କିପରି ?
Answer:

• ସୂର୍ଯ୍ୟପରି ଅନେକ ନକ୍ଷତ୍ର ବା ନକ୍ଷତ୍ରପୁଞ୍ଜର ସମଷ୍ଟିରେ ନୀହାରିକା ଗଠିତ।
• ଏଥରୁ କେତେକ ଗୋଲାକାର ତ କେତେକ ଚେପ୍‌ଟା।

୧୦। କେଉଁ ଗ୍ରହକୁ ବଳୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ ? ଏହି ଗ୍ରହର ଆବର୍ତ୍ତନ ଓ ପରିକ୍ରମଣ ସମୟ କେତେ ?
Answer:

• ଶନି ଗ୍ରହକୁ ବଳୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।
• ଏହି ଗ୍ରହର ଆବର୍ତ୍ତନ ସମୟ ୨୯ ବର୍ଷ ୫ ମାସ ଓ ପରିକ୍ରମଣ ସମୟ ୧୦ ଘଣ୍ଟା ୪୦ ମିନିଟ୍।

(ଖ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଲେଖ।

୧। ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନକ୍ଷତ୍ର ଅପେକ୍ଷା ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆମକୁ ବଡ଼ ଦେଖାଯାଏ ?
Answer:

• ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏକ ନକ୍ଷତ୍ର।
• ଅନ୍ୟ ନକ୍ଷତ୍ର ଅପେକ୍ଷା ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀର ନିକଟରେ ଥ‌ିବାରୁ ଆମକୁ ବଡ଼ ଦେଖାଯାଏ।

୨। ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଜଳୀୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଚାରିଭାଗରୁ ପ୍ରାୟ ତିନିଭାଗ ଜଳଦ୍ଵାରା ଆଚ୍ଛାଦିତ।
• ତେଣୁ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଜଳୀୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।

୩। ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଜୀବଜଗତ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ।
Answer:

• ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥ‌ିବୀର ଏକମାତ୍ର ଉପଗ୍ରହ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ପରି ଏଠାରେ ଜଳ ବା ବାୟୁ ନାହିଁ। ତେଣୁ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଜୀବଜଗତ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ।

୪। ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଭୂ ଆକୃତିକୀ ବା ପୃଥ୍ବୀରୂପ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀର ଉଭୟ ମେରୁ ଅଞ୍ଚଳ ସାମାନ୍ୟ ଚେପ୍‌ଟା ଏବଂ ମଧ୍ୟଭାଗ ସ୍ତ୍ରୀତ।
• ତେଣୁ ଏହାର ମେରୁବ୍ୟାସ ଓ ବିଷୁବ ବ୍ୟାସ ସମାନ ନୁହେଁ। ତେଣୁ ପୃଥ‌ିବୀର ଆକାରକୁ ଭୂଆକୃତିକୀ ବା ପୃଥ୍ବୀରୂପ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।

୫। ପୃଥ‌ିବୀକୁ ନୀଳଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।
Answer:

• ଆୟତନରେ ପୃଥ୍ବୀ ପଞ୍ଚମ ବୃହତ୍ତମ ଗ୍ରହ।
• ମହାକାଶରୁ ଏହାର ରଙ୍ଗ ନୀଳ ଦିଶେ। ତେଣୁ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ନୀଳଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।

୬। ସୌରଜଗତର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ ତୁଳନାରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଆମକୁ ବଡ଼ ଦେଖାଯାଏ।
Answer:

• ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥ‌ିବୀର ଏକମାତ୍ର ଉପଗ୍ରହ ଅଟେ। ଆୟତନରେ ଏହା ପୃଥ‌ିବୀର ପ୍ରାୟ ୪୯ ଭାଗରୁ ଏକ ଭାଗ।
• ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ ତୁଳନାରେ ଏହା ପୃଥ‌ିବୀର ନିକଟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଥ‌ିବାରୁ ଆମକୁ ବଡ଼ ଦେଖାଯାଏ।

୭। ଆମେ ସର୍ବଦା ଚନ୍ଦ୍ରର ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ୱ ଦେଖୁ।
Answer:

• ଚନ୍ଦ୍ର ନିଜ ଅକ୍ଷ ଚାରିପଟେ ଘୂରିବା ପାଇଁ ଏବଂ ପୃଥ‌ିବୀ ଚାରିପାଖରେ ପରିକ୍ରମଣ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୨୭ ଦିନ ୮ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ନେଇଥାଏ।
• ଏହାର ଆବର୍ତ୍ତନ ଓ ପରିକ୍ରମଣ ସମୟ ପ୍ରାୟ ସମାନ ହୋଇଥିବାରୁ ଆମେ ସବୁବେଳେ ଚନ୍ଦ୍ରର ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ୱ ହିଁ ଦେଖୁଥାଉ।

୮। ପୃଥ‌ିବୀକୁ ସୌରଜଗତର ଅଦ୍ବିତୀୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଅଧ‌ିକ ଗରମ ବା ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ନାହିଁ ।
• ଏଥିରେ ବାୟୁ, ଜଳ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପାଦାନ ରହିଥିବାରୁ ଏହା ପୃଷ୍ଠରେ ଜୀବଜଗତର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରିଛି ଓ ଏହା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଜୀବଜନ୍ତୁ ଏବଂ ବୃକ୍ଷଲତାମାନଙ୍କର ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳୀ ହୋଇପାରିଛି।

(ଗ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ।

୧। ଉଲ୍‌କା :
Answer:

• ଛୋଟ ଛୋଟ ଶିଳାଖଣ୍ଡ ମହାକାଶରେ ଅନିୟମିତ ଭାବେ ଘୂରି ବୁଲୁଥିବା ସମୟରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିଦ୍ୱାରା ଆକର୍ଷିତ ହୋଇ ତା’ର ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥାନ୍ତି ।
• ଫଳରେ ବାୟୁ ସହିତ ଘର୍ଷଣ ଯୋଗୁଁ ଉତ୍ତପ୍ତ ହୋଇ ଜଳି ଉଠନ୍ତି । ଏହି ଆଲୋକ ପିଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକୁ ଉଲ୍‌କା କହନ୍ତି। ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଧୂମକେତୁର ଭଗ୍ନାବଶେଷ ଅଟନ୍ତି।

୨। ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳ :
Answer:

• ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳ ଏକ ନକ୍ଷତ୍ରପୁଞ୍ଜ। ଏହାର ଆକାର ପ୍ରଶ୍ନବାଚକ (?) ଚିହ୍ନପରି ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଏ।
• ଏଥରେ ସାତଟି ନକ୍ଷତ୍ର ଅଛନ୍ତି। ସେମାନେ ହେଲେ– କ୍ରତୁ, ପୁଲହ, ପୁଲସ୍ତ୍ୟ, ଅତ୍ରି, ଅଙ୍ଗିରା, ବଶିଷ୍ଠ ଓ ପରିଚି।

୩। ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ :
Answer:

• ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ ଏକ କୃତ୍ରିମ ଉପଗ୍ରହ।
• ୨୦୦୮ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୨ ତାରିଖରେ ଭାରତ ‘ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ’ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା।

୪। ଗ୍ରହାଣୁପୁଞ୍ଜ :
Answer:

• ସୌରଜଗତର ମଙ୍ଗଳଗ୍ରହ ଓ ବୃହସ୍ପତି ଗ୍ରହ ମଧ୍ୟରେ ଅସଂଖ୍ୟ ଛୋଟ ଛୋଟ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ପିଣ୍ଡ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କକ୍ଷପଥରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ପରିକ୍ରମଣ କରୁଛନ୍ତି। ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଗ୍ରହାଣୁପୁଞ୍ଜ କହନ୍ତି।
• ଏଗୁଡ଼ିକ ଏକ ବୃହତ୍ ଗ୍ରହର ବିଭାଜନଜନିତ ଅଂଶ ବୋଲି ଜଣାପଡ଼ିଛି।

୫। ସୌରଜଗତ :
Answer:

• ଆମ ପରିବାର ପରି ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ପରିବାର ଅଛି। ଏହାକୁ ସୌରଜଗତ କୁହାଯାଏ।
• ଏଥରେ ଆଠଟି ଗ୍ରହ, ତିନୋଟି ବାମନ ଗ୍ରହ, ଅନେକ ଉପଗ୍ରହ, ଗ୍ରହାଣୁପୁଞ୍ଜ, ଅସଂଖ୍ୟ ଉଲ୍‌କା ଓ ଧୂମକେତୁ ଇତ୍ୟାଦି ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ ରହିଛନ୍ତି।

୬। ଧ୍ରୁବତାରା :
Answer:

• ପୁଲହ ଓ କ୍ରତୁ ନକ୍ଷତ୍ର ଦୁଇଟିକୁ ଏକ କାଳ୍ପନିକ ରେଖାରେ ଯୋଗକରି କ୍ରତୁ ଦିଗରେ ଉତ୍ତରକୁ ବଢ଼ାଇଲେ ଯେଉଁ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ତାରକା ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିବ, ସେହି ତାରକାଟି ଧ୍ରୁବତାରା ଅଟେ।
• ଏହାକୁ ମେରୁତାରକା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଏହା ସାହାଯ୍ୟରେ ଉତ୍ତରଦିଗ ନିରୂପଣ କରାଯାଏ।

(ଘ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି ଓ ମହାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି :
Answer:

ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି	ମହାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି
ପ୍ରତ୍ୟେକ ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ ନିଜର କେନ୍ଦ୍ର ଆଡ଼କୁ ଆକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିକୁ ମହାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି କୁହାଯାଏ ଏହାଦ୍ଵାରା ପ୍ରତ୍ୟେକ ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡ ନିଜ ନିଜରବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକୁ ଧରି ରଖିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥାନ୍ତି।	ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ପାରସ୍ପରିକ ଆକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିକୁ ମହାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି କୁହାଯାଏ ଏହାଦ୍ଵାରା ସୌରଜଗତର ସମସ୍ତ ଗ୍ରହ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କକ୍ଷପଥରେ ଘୁରୁଅଛନ୍ତି।

୨। ଅନ୍ତଃଗ୍ରହ ଓ ବହିଃଗ୍ରହ :
Answer:

ଅନ୍ତଃଗ୍ରହ	ବହିଃଗ୍ରହ
ଯେଉଁ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ନିକଟବର୍ତୀ, ସେହି ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ତଃଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ। ବୁଧ, ଶୁକ୍ର, ପୃଥ‌ିବୀ ଓ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ଅନ୍ତଃଗ୍ରହ ଅଟନ୍ତି।	ଯେଉଁ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ, ସେହି ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକୁ ବହିଃଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ। ବୃହସ୍ପତି, ଶନି, ୟୁରେନ୍ସ ଓ ନେପଚ୍ୟୁନ୍ ଗ୍ରହ ବହିଃଗ୍ରହ ଅଟନ୍ତି।

୩। ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳ ଓ ଧ୍ରୁବତାରା :
Answer:

ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳ	ଧ୍ରୁବତାରା
ଉତ୍ତର ଆକାଶରେ ସାତଟି ନକ୍ଷତ୍ରଥି ଏକ ନକ୍ଷତ୍ରପୁଞ୍ଜ ଦେଖାଯାଏ । ଏହାକୁ କୁହାଯାଏ ଏହା ଆକାରରେ ଠିକ୍ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ (?) ଚିହ୍ନପରି।	ଉତ୍ତର ଆକାଶରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ଉଜ୍ଜଳ ନକ୍ଷତ୍ରଟିକୁ ଧ୍ରୁବତାରା କହନ୍ତି। ଏହି ଧ୍ରୁବତାରା ସର୍ବଦା ସ୍ଥିର ରହିଥାଏ। ଏହାକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳ ଘୂରିଥା।

ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
(କ) ଗୋଟିଏ ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

(୧) ଯେଉଁ ଜ୍ୟୋତିଷ୍କର ସମ୍ମୁଖଭାଗ ଏକ ଝାପ୍‌ସା କୁହୁଡ଼ି ଭଳି ଆବରଣ ଦ୍ବାରା ଆବୃତ –
Answer:
ଧୂମକେତୁ,

(୨) ସୌରଜଗତର ବୃହତ୍ତମ ଗ୍ରହ —
Answer:
ବୃହସ୍ପତି

(୩) ସୌରଜଗତର କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ଗ୍ରହ –
Answer:
ବୁଧ

(୪) ସୌରଜଗତର ନୀଳ ଗ୍ରହ –
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀ

(୫) ଚନ୍ଦ୍ରର ଆବର୍ତ୍ତନ ଓ ପରିକ୍ରମଣ ସମୟ –
Answer:
୨୭ ଦିନ, ୮ ଘଣ୍ଟା

(୬) ଆୟତନରେ ପଞ୍ଚମ ବୃହତ୍ତମ ଗ୍ରହ –
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀ

(୭) ବୃହସ୍ପତି ଗ୍ରହର ଉପଗ୍ରହ ସଂଖ୍ୟା —
Answer:
୧୬

(୮) ୟୁରେନ୍ସ ଗ୍ରହର ପରିକ୍ରମଣ ସମୟ —
Answer:
୮୪ ବର୍ଷ

(୯) ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ମହାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀର ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିର କେତେ ଗୁଣ —
Answer:
୨୭ ଗୁଣ

(୧୦) ମହାଜାଗତିକ ପିଣ୍ଡମାନଙ୍କର ଦୂରତ୍ବକୁ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ଯାହା ସାହାଯ୍ୟରେ ମାପିଥାଆନ୍ତି —
Answer:
ଆଲୋକ ବର୍ଷ

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧। ମହାକାଶରୁ ପୃଥ‌ିବୀର ରଙ୍ଗ କିପରି ଦିଶେ ?
Answer:
ମହାକାଶରୁ ପୃଥ‌ିବୀର ରଙ୍ଗ ନୀଳ ଦିଶେ।

୨। ପୃଥ‌ିବୀର ଏକମାତ୍ର ଉପଗ୍ରହର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଏକମାତ୍ର ଉପଗ୍ରହର ନାମ ଚନ୍ଦ୍ର।

୩। ସକଳ ଶକ୍ତିର ଆଧାର କିଏ ?
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟ ସକଳ ଶକ୍ତିର ଆଧାର ଅଟେ।

୪। ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ପୃଥ‌ିବୀରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ କେତେ ସମୟ ନେଇଥାଏ ?
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ପୃଥ‌ିବୀରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ପ୍ରାୟ ୮ ମିନିଟ୍ ସମୟ ନେଇଥାଏ।

୫। କେଉଁ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଫ୍ଲୁଟୋ ଏକ ଗ୍ରହ ଭାବରେ ପରିଚିତ ଥିଲା ?
Answer:
୨୦୦୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ଲୁଟୋ ଏକ ଗ୍ରହଭାବରେ ପରିଚିତ ଥିଲା।

୬। କେଉଁ କେଉଁ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକୁ ବହିଃଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବୃହସ୍ପତି, ଶନି, ୟୁରେନ୍ସ ଓ ନେପ୍‌ନ୍ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକୁ ବହିଃଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।

୭। ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆୟତନ ପୃଥ‌ିବୀର ଆୟତନଠାରୁ କେତେଗୁଣ ବଡ଼ ?
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆୟତନ ପୃଥ‌ିବୀର ଆୟତନଠାରୁ ୧୩ଲକ୍ଷ ଗୁଣ ବଡ଼।

୮। ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳର ଆକାର କିପରି ?
Answer:
ସପ୍ତର୍ଷିମଣ୍ଡଳର ଆକାର ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ (?) ଚିହ୍ନପରି।

୯। ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ମହାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀର ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିର କେତେ ଗୁଣ ?
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ମହାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀର ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିର ୨୭ଗୁଣ।

୧୦। ଆଠଟି ଗ୍ରହର କକ୍ଷପଥଗୁଡ଼ିକ କିପରି ?
Answer:
ଆଠଟି ଗ୍ରହର କକ୍ଷପଥଗୁଡ଼ିକ ଉପବୃତ୍ତାକାର।

Objective Type Questions With Answers
(ଗ) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର :

(ଘ) ପ୍ରଥମ ଯୋଡ଼ିକୁ ଦେଖ୍ ଦ୍ବିତୀୟ ଯୋଡ଼ି ପୂରଣ କର :

୧। ପୃଥ‌ିବୀ : ଜଳୀୟ ଗ୍ରହ :: ଶନି : _____________
Answer:
ବଳୟ ଗ୍ରହ

୨। ପୃଥ‌ିବୀ : ୧ ଉପଗ୍ରହ :: ବୃହସ୍ପତି : ____________
Answer:
୧୬ ଉପଗ୍ରହ

୩। ମଙ୍ଗଳ : ଅନ୍ତଃଗ୍ରହ :: ୟୁରେନ୍ସ : ___________
Answer:
ବହିଃଗ୍ରହ

୪। ଗ୍ରହ : ଆଠ :: ବାମନଗ୍ରହ : ____________
Answer:
ତିନି

୫। ଅତ୍ରି : ଚଳନଶୀଳ :: ଧ୍ରୁବତାରା : ______________
Answer:
ସ୍ଥିର

୬। ଚନ୍ଦ୍ର : ପ୍ରାକୃତିକ ଉପଗ୍ରହ :: ଇନ୍‌ସାଟ୍ : ___________
Answer:
କୃତ୍ରିମ ଉପଗ୍ରହ

(ଙ) ଅଲଗା ଶବ୍ଦ ବାଛି ଲେଖ :

୧। କୁତୁ, ବଶିଷ୍ଠ, ବାଲ୍ମୀକି, ଅଙ୍ଗିରା
Answer:
ବାଲ୍ମୀକି

୨। ପୃଥ‌ିବୀ, ମଙ୍ଗଳ, ଶନି, ଅତ୍ରି
Answer:
ଅତ୍ରି
୩। ବୃହସ୍ପତି, ପୂ ଟୋ, ମଙ୍ଗଳ, ଶନି
Answer:
ପ୍ଲଟୋ

୪। ବୁଧ, ଶୁକ୍ର, ନେଚ୍ୟୁନ୍, ପୃଥ‌ିବୀ
Answer:
ନେନ୍

୫। ପୁଲହ, ପୁଲସ୍ତ୍ୟ, ବଶିଷ୍ଠ, ଧ୍ରୁବ
Answer:
ଧ୍ରୁବ

୬। ମଙ୍ଗଳ, ବୃହସ୍ପତି, ଶୁକ୍ର, ଚନ୍ଦ୍ର
Answer:
ଚନ୍ଦ୍ର

୭। ଚନ୍ଦ୍ର, INSAT, IRS, ଶନି —
Answer:
ଶନି

(ଚ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ :

୧। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ପଞ୍ଚମ ବୃହତ୍ତମ ଗ୍ରହ କେଉଁଟି ?
(A) ଶୁନି
(B) ବୃହସ୍ପତି
(C) ପୃଥ‌ିବୀ
(D) ମଙ୍ଗଳ
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀ

୨। ନିମ୍ନଲିଖୂତ ଜ୍ୟୋତିଷ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କାହାକୁ ଲଞ୍ଜାତାରା କୁହାଯାଏ ?
(A) ଧୂମକେତୁ
(B) ଚନ୍ଦ୍ର
(C) ସୂର୍ଯ୍ୟ
(D) ଉଲ୍‌
Answer:
(୨) ଧୂମକେତୁ

୩। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁ ଗ୍ରହର ଦୁଇଟି ଉପଗ୍ରହ ଅଛି ?
(A) ଶୁକ୍ର
(B) ଶୁନି
(C) ବୁଧ
(D) ମଙ୍ଗଳ
Answer:
(୩) ମଙ୍ଗଳ

୪। ପୃଥ‌ିବୀଠାରୁ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦୂରତ୍ବ ପ୍ରାୟ କେତେ ନିୟୁତ କି.ମି. ?
(A) ୧୦
(B) ୨୦
(C) ୧୨୦
(D) ୧୩୦
Answer:
୧୩୦

୫। ଆଲୋକ ପ୍ରତି ସେକେଣ୍ଡରେ ପ୍ରାୟ କେତେ କି.ମି. ବେଗରେ ଗତି କରେ ?
(A) ୩୦୦
(B) ୩୦,୦୦୦
(C) ୩,୧୦,
(D) ୩,୦୦,୦୦୦
Answer:
(୫) ୩,୦୦,୦୦୦

୬। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କିଏ ସକଳ ଶକ୍ତିର ଆଧାର ଅଟେ ?
(A) ପୃଥ‌ିବୀ
(B) ମଙ୍ଗଳ
(C) ସୂର୍ଯ୍ୟ
(D) ଚନ୍ଦ୍ର
Answer:
(C) ସୂର୍ଯ୍ୟ

(ଛ) ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବସାଇ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

1. ଆମ ସୌରଜଗତ ____________ ଛାୟାପଥରେ ଅବସ୍ଥିତ।
Answer:
ଆକାଶଗଙ୍ଗା

2. ଦୂରତା ଅନୁସାରେ ___________ ଗ୍ରହ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ନିକଟତମ।
Answer:
ବୁଧ

3. _____________ ଗ୍ରହକୁ ‘ନୀଳଗ୍ରହ’ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀ

4. ମହାକାଶବିଜ୍ଞାନୀମାନେ _______________ ଗ୍ରହକୁ ସୌରଜଗତରୁ ବାଦେଇଛନ୍ତି।
Answer:
ପ୍ଲେଟୋ

5.ପୃଥ‌ିବୀର ______________ ଟି ପ୍ରାକୃତିକ ଉପଗ୍ରହ ରହିଅଛି।
Answer:
୧

6.ଉଲ୍‌ _________ ରେ ଗଠିତ।
Answer:
ଧୂମକେତୁର ଭଗ୍ନାବଶେଷ

7. ଆଲୋକ ପ୍ରତି ସେକେଣ୍ଡରେ ପ୍ରାୟ ______________ କି.ମି. ବେଗରେ ଗତି କରେ।
Answer:
୩,୦୦,୦୦୦

8. _________________ ଗ୍ରହକୁ ବଳୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ଶୁନି

9. _______________ କୁ ସକଳ ଶକ୍ତିର ଆଧାର କୁହାଯାଏ।
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟ

10. ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ପୃଥ‌ିବୀର ଦୂରତ୍ୱ ___________ ।
Answer:
୧୩୦ ନିୟୁତ କି.ମି.

11. ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ପୃଥ‌ିବୀରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ପ୍ରାୟ ______________ ମିନିଟ୍ ସମୟ ଲାଗେ।
Answer:
୮

12. ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ମହାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତି ପୃଥ‌ିବୀର ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଶକ୍ତିର ପ୍ରାୟ ______ ଗୁଣ।
Answer:
୨୭

13. ପୃଥ‌ିବୀ ନିଜ ଅକ୍ଷ ଚାରିପାଖରେ ଘୂରିବାକୁ ____________ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ଆବତ୍ତନ

14. ଚନ୍ଦ୍ର ଆୟତନରେ ପୃଥ‌ିବୀର ପ୍ରାୟ ________________ ଭାଗରୁ ଏକ ଭାଗ।
Answer:
୪୯

15. ବୃହସ୍ପତିର ଉପଗ୍ରହ ସଂଖ୍ୟା _______________।
Answer:
୧୬।

(ଜ) ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

1. ଆଲୋକ ପ୍ରତି ସେକେଣ୍ଡରେ ପ୍ରାୟ ________________ କିଲୋମିଟର ଗତି କରେ।
(୩,୦୦୦, ୩୦,୦୦୦, ୩,୦୦,୦୦୦, ୩୦,୦୦,୦୦୦)
Answer:
୩,୦୦,୦୦୦,

2. ମିଞ୍ଜି ମିଞ୍ଜି କରୁଥିବା ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ପିଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକୁ ____ କୁହାଯାଏ।
(ଗ୍ରହ, ଉପଗ୍ରହ, ଉଲ୍‌କା, ନକ୍ଷତ୍ର)
Answer:
ନକ୍ଷତ୍ର,

3. ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ___________ ଯୋଗୁଁ ଗ୍ରହମାନଙ୍କର ପରିକ୍ରମଣ ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ।
(ଉତ୍ତାପ, ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ, ମହାକର୍ଷଣ, ଓଜନ)
Answer:
ମହାକର୍ଷଣ

4. ଆୟତନରେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥ‌ିବୀର ଆୟତନର ପ୍ରାୟ _______ ଭାଗରୁ ଏକଭାଗ।
(୪୮, ୪୯, ୫୦, ୫୧)
Answer:
୪୯

5. ଭାରତ ‘ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ’ ମାଧ୍ୟମରେ _____ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୨ ତାରିଖରେ ନିଜର ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିଛି।
(୨୦୦୦, ୨୦୦୮, ୨୦୦୫, ୨୦୦୩)
Answer:
୨୦୦୮

6. ଶନି ଗ୍ରହର ଉପଗ୍ରହ ସଂଖ୍ୟା _________ ।
(୧୬, ପ୍ରାୟ ୧୭, ୩୦ ରୁ ଅଧ୍ଵ, ୧୦)
Answer:
୩୦ ରୁ ଅଧ୍ୱ

7. ଆୟତନରେ ପଞ୍ଚମ ବୃହତ୍ତମ ଗ୍ରହ _____________ ।
(ପୃଥ‌ିବୀ, ଶୁକ୍ର, ମଙ୍ଗଳ, ବୁଧ)
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀ

8. ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏକ _______ ।
(ଗ୍ରହ, ବାମନ ଗ୍ରହ, ନକ୍ଷତ୍ର, ଉପଗ୍ରହ)
Answer:
ନକ୍ଷତ୍ର

9. ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ନୀହାରିକାରୁ _______________ ସୂର୍ଯ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ।
(୧୦୦, ୨୦୦,୧୦୦୦ଅସଂଖ୍ଯ )
Answer:
ଅସଂଖ୍ୟ

10. ଆମର ସୌରଜଗତ ଯେଉଁ ଛାୟାପଥରେ ଅବସ୍ଥିତ ତାହାକୁ ________ କୁହାଯାଏ।
(ଆକାଶଗଙ୍ଗା, ଗ୍ରହାଣୁପୁଞ୍ଜ, ଧୂମକେତୁ, ଉଲ୍‌କା)
Answer:
ଆକାଶଗଙ୍ଗା

11. ____________ ପୃଥ‌ିବୀର ଏକ ଉପଗ୍ରହ ।
(ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଚନ୍ଦ୍ର, ନୀହାରିକା, ଉଲ୍‌କା)
Answer:
ଚନ୍ଦ୍ର

12. __________ କୁ ଲଞ୍ଜାତାରା କୁହାଯାଏ।
(ଧୂମକେତୁ, ନୀହାରିକା, ଉଲ୍‌କା, ସୂର୍ଯ୍ୟ)
Answer:
ଧୂମକେତୁ

13. ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଆଲୋକ ପୃଥ‌ିବୀରେ ପ୍ରାୟ ____________ ମିନିଟ୍‌ରେ ପହଞ୍ଚିଥାଏ।
(୮, ୧୦, ୧୨, ୧୬)
Answer:
୮

14. ________________ ଗ୍ରହ ଆୟତନରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଗ୍ରହ।
(ବୁଧ, ଶୁକ୍ର, ବୃହସ୍ପତି, ଶନି)
Answer:
ବୃହସ୍ପତି।

ତୁମ ପାଇଁ କାମ:

• ସୌରଜଗତର ଚିତ୍ରଟିଏ ପ୍ରସ୍ତୁତ କର।
  Answer:
  ଛାତ୍ରଛତ୍ରୀମାନେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ଗ୍ରହ ଓ ଉପଗ୍ରହମାନଙ୍କର ଅକ୍ଷ ଓ କକ୍ଷ ପଥ ଅଙ୍କନ କରି ଦର୍ଶାଇବେ।
• ତୁମ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥ‌ିବା ପ୍ଲାନେଟୋରିଅମ୍‌କୁ ଯାଅ ଏବଂ ସୌରଜଗତ ତଥା ମହାକାଶ ସଂପର୍କରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ଲେଖ।
  Answer:
  ଛାତ୍ରାଛତ୍ରୀମାନେ ପ୍ଲାନେଟୋରିୟମକୁ ଯାଇ ସେଠାରେ ଥ‌ିବା ମହାକାଶ ସମ୍ପର୍କରେ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବେ।
• ସୌରଜଗତର ଗୋଟିଏ ମଡ଼େଲ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କର।
  Answer:
  ଛାତ୍ରାଛତ୍ରୀମାନେ ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ଦେଖ୍ ସୌରଜଗତର ମଡ଼େଲ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବେ।