CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 History Solutions Chapter 1 ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତ ଇତିହାସର ଉପାଦାନ Short & Long Answer Questions.

CHSE Odisha 12th Class History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ଦୁଇଟି / ତିନୋଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। ଛାପାମୁଦ୍ରା କେଉଁ ଯୁଗରେ ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଥିଲା ? ସେଥ‌ିରେ କାହାର ଛାପା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ?
Answer:
ମୌର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗରେ ଛାପାମୁଦ୍ରା ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଥିଲା । ସେଥ‌ିରେ ଜୀବଜନ୍ତୁ, ପର୍ବତ, ବୃକ୍ଷ ଆଦିର ଛାପ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।

୨। ପାଣିନି ଓ ପତଞ୍ଜଳି ଲେଖିଥିବା ସଂସ୍କୃତ ବ୍ୟାକରଣ ଗ୍ରନ୍ଥ ଦୁଇଟିର ନାମ ଲେଖ । ଏଥ‌ିରେ କ’ଣ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ?
Answer:
ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଚତୁର୍ଥ ଶତାବ୍ଦୀରେ ପାଣିନି ‘ଅଷ୍ଟାଧ୍ୟାୟୀ’ ଏବଂ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଦ୍ବିତୀୟ ଶତାବ୍ଦୀରେ ପତଞ୍ଜଳି ‘ମହାଭାଷ୍ୟ’ ରଚନା କରିଥିଲେ । ଏହି ଗ୍ରନ୍ଥଦ୍ଵୟରେ ସେ ଯୁଗର ରାଜ୍ୟଶାସନ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଛି ।

୩ । ‘ମାଳାବିକାଗ୍ନିମିତ୍ରମ୍’ର ଲେଖକ କିଏ ? କେଉଁ ଶୃଙ୍ଗ ରାଜାଙ୍କ ଉପରେ ସେହି ଗ୍ରନ୍ଥରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
Answer:
‘ମାଳାବିକାଗ୍ନିମିତ୍ରମ୍’ର ଲେଖକ କବି ଓ ନାଟ୍ୟକାର କାଳିଦାସ ଅଟନ୍ତି । ଶୃଙ୍ଗରାଜା ପୁଷ୍ୟାମିତ୍ର ଶୃଙ୍ଗଙ୍କ ଉପରେ ସେ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।

୪। ମହାଭାରତର ରଚୟିତା କିଏ ? ଏହା କେତେ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ?
Answer:
ମହାଭାରତର ରଚୟିତା ବ୍ୟାସଦେବ । ଏହା ୧୮ଟି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

୫ । ଅଶୋକ କେଉଁ ଚାରୋଟି ଲିପି ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ କ’ଣ ?
Answer:
ଅଶୋକ ଚାରିଗୋଟି ଲିପି ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଆଫଗାନିସ୍ଥାନ ଶିଳାଲେଖରେ ଆରମାଇକ୍ ଓ ଗ୍ରୀକ୍ ଲିପି ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିଲାବେଳେ ପାକିସ୍ତାନର ଶିଳାଲେଖ ଉତ୍କର୍ଷ ହୋଇଥିଲା ଖରୋଷ୍ଟି ଲିପିରେ । ଏତଦ୍‌ବ୍ୟତୀତ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କରେ ବ୍ରାହ୍ମୀଲିପିର ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିଲା ।

୬ । ମେହରୌଲୀ ଲୌହସ୍ତମ୍ଭ ଏବଂ ଆଲ୍ଲାହାବାଦ ସ୍ତମ୍ଭଲେଖରେ କ’ଣ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ? କେଉଁ ସ୍ତମ୍ଭଲେଖ ନ ଥିଲେ ବିଖ୍ୟାତ ସମ୍ରାଟ ସମୁଦ୍ରଗୁପ୍ତ ଭାରତ ଇତିହାସରେ ଅଜଣା ହୋଇ ରହିଥା’ନ୍ତେ ?
Answer:
ଲୌହସ୍ତମ୍ଭରେ ରାଜା ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ବଙ୍ଗ ଶାସକଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିବା ବିଷୟ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି । ଆଲ୍ଲାହାବାଦ ସ୍ତମ୍ଭଲେଖ ନ ଥିଲେ ବିଖ୍ୟାତ ସମ୍ରାଟ ସମୁଦ୍ରଗୁପ୍ତ ଭାରତ ଇତିହାସରେ ଅଜଣା ହୋଇ ରହିଥା’ନ୍ତେ ।

୭। କିଏ, କେବେ ଅଶୋକଙ୍କ ଅଭିଲେଖର ଅକ୍ଷରଗୁଡ଼ିକ ପାଠ କରିବାରେ ସଫଳତା ଲାଭ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ବିଦ୍ବାନ୍ ଜେମ୍ସ ପ୍ରିନ୍‌ସେପ୍ ଅଶୋକଙ୍କର ଅଭିଲେଖର ଅକ୍ଷରଗୁଡ଼ିକ ପାଠ କରିବାରେ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୮୧୭ ମସିହାରେ ଏହାକୁ ପାଠ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ ।

୮। ଅଭିଲେଖଗୁଡ଼ିକ କେତେ ପ୍ରକାରର ଓ କ’ଣ କ’ଣ ? ପ୍ରଶଂସାବ୍ୟଞ୍ଜକ ଅଭିଲେଖରେ କେଉଁମାନଙ୍କର ଗୁଣ କୀର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
ଅଭିଲେଖଗୁଡ଼ିକ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଥିଲା, ଯଥା – ପ୍ରଶଂସାବ୍ୟଞ୍ଜକ ଅଭିଲେଖ, ସ୍ମାରକ ଅଭିଲେଖ, ଧର୍ମୀୟ ଅଭିଲେଖ, ଆଜ୍ଞାପତ୍ର ଓ ଦାନପତ୍ର । ପ୍ରଶଂସାବ୍ୟଞ୍ଜକ ଅଭିଲେଖରେ ରାଜାମାନଙ୍କର ଗୁଣ କୀର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଥାଏ ।

୯। ହର୍ଷଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ କେଉଁ ପରିବ୍ରାଜକ ଭାରତ ମାଟିରେ ପଦାର୍ପଣ କରିଥିଲେ, ସେ କେବେ ଓ କେଉଁ ବୌଦ୍ଧପୀଠଗୁଡ଼ିକୁ ଭ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ? ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ରଚିତ ଗ୍ରନ୍ଥର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ହର୍ଷଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ଚୀନ୍ ପରିବ୍ରାଜକ ହୁଏନ୍‌ସାଂ ଭାରତ ମାଟିରେ ପଦାର୍ପଣ କରିଥିଲେ । ସେ ୬୩୦ ରୁ ୬୪୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥାନେଶ୍ବର, ଅଯୋଧ୍ୟା, ପ୍ରୟାଗ, କନୌଜ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, କର୍ଣ୍ଣସୁବର୍ଣ୍ଣ, କାମରୂପ, ଶ୍ରାବସ୍ତୀ, ପୁଣ୍ଡବର୍ଦ୍ଧନ ଆଦି ସ୍ଥାନରେ ଥ‌ିବା ବୌଦ୍ଧପୀଠଗୁଡ଼ିକୁ ଭ୍ରମଣ କରିଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କର ଭ୍ରମଣ ବୃତ୍ତାନ୍ତକୁ ‘ସି-ୟୁ-କି’ ନାମକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ସ୍ଥାନ ଦେଇଥିଲେ ।

୧୦ । ଇତ୍‌ସିଂ କେବେ ଭାରତ ଭ୍ରମଣରେ ଆସି କେଉଁ ଧର୍ମ ବିଷୟରେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ ? ସେ କ’ଣ ଲେଖିଛନ୍ତି ?
Answer:
ସପ୍ତମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଇତ୍‌ସିଂ ଭାରତ ଭ୍ରମଣରେ ଆସି ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ ବିଷୟରେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ । ସେ ସେତେବେଳେ ଭାରତରେ ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ କିପରି ପତନ ଆଡ଼କୁ ଗତି କରୁଥିଲା ଲେଖିବା ସହିତ ଭାରତର ସାମାଜିକ ଓ ଆର୍ଥନୀତିକ ଅବସ୍ଥା ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

୧୧ । ଫାହିୟାନ୍ କେଉଁ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଭାରତ ଆସି ସେଠାରେ କେତେ ବର୍ଷ କାଳ ଅବସ୍ଥାନ କରିଥିଲେ ? ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ପଞ୍ଚମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଫାହିୟାନ୍ ଭାରତ ଆସି ସେଠାରେ ୧୫ ବର୍ଷକାଳ ଅବସ୍ଥାନ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକର ନାମ ‘ଫୋ-କିଓ-କି’ ଥିଲା ।

୧୨ । ଜିଆଉଦ୍ଦିନ୍ ବରାନୀଙ୍କ ପୁସ୍ତକର ନାମ କ’ଣ ? ସେଥୁରେ କେଉଁ ସମୟର ଭାରତର ଇତିହାସ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଛି ?
Answer:
ଜିଆଉଦ୍ଦିନ୍ ବରାନୀଙ୍କର ପୁସ୍ତକର ନାମ ‘ତାରିଖ-ଇ-ଫିରୋଜଶାହୀ’ ଅଟେ । ସେଥ‌ିରେ ୧୨୫୯ ରୁ ୧୩୫୩ ଖ୍ରୀ.ଅ. ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ଇତିହାସ ଲିପିବଦ୍ଧ ରହିଛି ।

୧୩ । ଗୋଆଲିୟର ପ୍ରଶସ୍ତି ଏବଂ ଐହୋଲ ପ୍ରଶସ୍ତିରେ କାହା ସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ? ଖାରବେଳଙ୍କ ରାଜତ୍ଵ ସମ୍ବନ୍ଧରେ କେଉଁ ଅଭିଲେଖରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
Answer:
ଗୋଆଲିୟର ପ୍ରଶସ୍ତିରେ ପ୍ରତିହାର ଶାସକ ଭୋଜରାଜଙ୍କର ସୁଶାସନ ସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲାବେଳେ ଐହୋଲ ପ୍ରଶସ୍ତିରୁ ହର୍ଷ ଚାଲୁକ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଦ୍ବିତୀୟ ପୁଲକେଶୀଙ୍କଦ୍ଵାରା କିପରି ପରାଜିତ ହୋଇଥିଲେ ସେହି ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ଖାରବେଳଙ୍କ ରାଜତ୍ଵ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ହାତୀଗୁମ୍ଫା ଅଭିଲେଖରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।

୧୪ । ବୋଘାଜକୋଇ ଶିଳାଲେଖ କେଉଁଠାରୁ ଆବିଷ୍କାର କରାଯାଇଛି ? ସେଥ‌ିରେ ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର କେଉଁ ଦେବତାମାନଙ୍କ କଥା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ?
Answer:
ବୋଘାଜକୋଇ ଶିଳାଲେଖ ଏସିଆ ମାଇନର ଅଞ୍ଚଳରୁ ଆବିଷ୍କାର କରାଯାଇଛି । ସେଥରେ ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର ଇନ୍ଦ୍ର, ବରୁଣ, ମିତ୍ର ଆଦି ଦେବତାମାନଙ୍କର କଥା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ।

୧୫ । କେଉଁଠାରେ ଜୈନ ଗୁମ୍ଫାମାନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ?
Answer:
କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଗୋମତେଶ୍ଵର ବାହୁବଳୀ ମୂର୍ତ୍ତି, ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ଖଣ୍ଡଗିରି-ଉଦୟଗିରି, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଏଲୋରା ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଜୈନଗୁମ୍ଫାମାନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ।

୧୬ । କେଉଁଠାରେ ଜୈନ କୀର୍ତ୍ତିମାନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ?
Answer:
ବିହାରର ପାର୍ଶ୍ଵନାଥ ମନ୍ଦିର, ପାବାପୁରୀ ଏବଂ ରାଜଗିରି, କାଥୁଆୱାଡ଼ର ଗିରନାର୍‌ ଏବଂ ପାଲିତନ ଏବଂ ରାଜସ୍ଥାନର ଆବୁ ପର୍ବତସ୍ଥିତ ଦିଲୱାରା ଇତ୍ୟାଦି ସ୍ଥାନରେ ଜୈନ କୀର୍ତ୍ତିମାନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

୧୭ । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତରେ କେତେଖଣ୍ଡ ପୁରାଣ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା ? କେତୋଟି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପୁରାଣର ନାମ ଲେଖ । ପୁରାଣର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ କ’ଣ ?
Answer:
ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତରେ ଅଷ୍ଟାଦଶ ପୁରାଣ ଅର୍ଥାତ୍ ୧୮ ଖଣ୍ଡ ପୁରାଣ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା । କେତୋଟି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପୁରାଣର ନାମ ହେଲା – ବାୟୁପୁରାଣ, ବିଷ୍ଣୁପୁରାଣ, ମତ୍ସ୍ୟ ପୁରାଣ, ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ପୁରାଣ, ଅଗ୍ନି ପୁରାଣ ଇତ୍ୟାଦି । ପୁରାଣର ବଂଶାବଳୀ ବର୍ଣ୍ଣନା ପୁରାଣର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ।

୧୮ । ‘ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର’ କେତୋଟି ଅଧ୍ୟାୟରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଛି ? ଏହା କେଉଁ ଯୁଗରେ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା ? ଉକ୍ତ ଗ୍ରନ୍ଥରେ କେଉଁ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି ?
Answer:
କୌଟିଲ୍ୟଙ୍କ ‘ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର’ ୧୫ଟି ଅଧ୍ୟାୟରେ ବିଭକ୍ତ । ଏହା ମୌର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗରେ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା । ଉକ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟ ଶାସନ, ଅର୍ଥନୀତି, ଦଣ୍ଡନୀତି, ସମାଜ ଓ ବୈଦେଶିକ ସମ୍ପର୍କ ଉପରେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି ।

୧୯ । ମେଘାସ୍ଥିନିସ୍ କିଏ ? ତାଙ୍କ ରଚିତ ପୁସ୍ତକର ନାମ କ’ଣ ? ଭାରତର କେଉଁଠାରେ ସେ ଅବସ୍ଥାନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଗ୍ରୀକ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ମେଘାସ୍ଥିନିସ୍ ଗ୍ରୀକ୍ ସେନାପତି ସେଲିଉକ୍‌ସଙ୍କଦ୍ୱାରା ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ରାଜଦରବାରକୁ ପ୍ରେରିତ ହୋଇଥିଲେ । ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ରଚିତ ପୁସ୍ତକର ନାମ ‘ଇଣ୍ଡିକା’ ଥିଲା । ସେ ପାଟଳୀପୁତ୍ର ନଗରୀରେ ଅବସ୍ଥାନ କରିଥିଲେ ।

୨୦ । ଆଲ୍‌ବେରୁଣୀ କିଏ ? ତାଙ୍କ ରଚିତ ପୁସ୍ତକର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ଅଷ୍ଟମ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆରବୀୟ ଲେଖକ ଥିଲେ ଆଲ୍‌ବେରୁଣୀ । ତାଙ୍କ ରଚିତ ପୁସ୍ତକର ନାମ ଥିଲା ‘ତାହିକ୍- ଇ-ହିନ୍ଦ୍’ ।

୨୧ । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ କେଉଁ କେଉଁ ଉପାଦାନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ ? ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ କେଉଁ ଉପାଦାନର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ?
Answer:
ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ ସାହିତ୍ୟକୃତି, ଅଭିଲେଖ, ବୈଦେଶିକ ବିବରଣୀ, ମୁଦ୍ରା, ମାଟିପାତ୍ର, ଧାତବ ଉପକରଣ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ଵିକ ଭଗ୍ନାବଶେଷ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ । ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

୨୨ । ବେଦ କେତେ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ? ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତ ଇତିହାସ ରଚନା ଦିଗରେ ଏହା କିପରି ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ବେଦ ଚାରିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ; ଯଥା – ରକ୍, ସାମ୍, ଯଜୁ, ଅଥର୍ବ । ବେଦରୁ ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର ଗତି, ବସତି, ରାଜ୍ୟ ଶାସନ, ସଭା-ସମିତି, ଶିକ୍ଷା, ପ୍ରକୃତି ଉପାସନା ଆଦି ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।

୨୩ । ପ୍ରଶଂସାବ୍ୟଞ୍ଜକ ଅଭିଲେଖ କ’ଣ ? ଏହାର ଦୁଇଟି ଉଦାହରଣ ପ୍ରଦାନ କର ।
Answer:
ପ୍ରଶଂସାବ୍ୟଞ୍ଜକ ଅଭିଲେଖ ମାଧ୍ୟମରେ ଶାସକମାନେ ନିଜ ନିଜର ପ୍ରଶଂସା ବ୍ୟକ୍ତ କରୁଥିଲେ । ଗୁପ୍ତ ସମ୍ରାଟ ସମୁଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ହରିଶେଣଙ୍କଦ୍ଵାରା ରଚିତ ପ୍ରୟାଗ ପ୍ରଶସ୍ତି, ସାତବାହନ ଶାସକ ଗୌତମୀପୁତ୍ର ସାତକର୍ଣ୍ଣୀଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରୁଥୁବା ନାସିକ ପ୍ରଶସ୍ତି, ଚାଲୁକ୍ୟ ବଂଶର ଦ୍ଵିତୀୟ ପୁଲକେଶୀଙ୍କ ନାମ ବର୍ଣନା କରୁଥିବା ଐହୋଲ ପ୍ରଶସ୍ତି ଆଦି ପ୍ରଶଂସାବ୍ୟଞ୍ଜକ ଅଭିଲେଖର୍ ନମୁନା ।

୨୪ । ସ୍ମାରକ ଅଭିଲେଖରେ କେଉଁ ଘଟଣାମାନ ସ୍ଥାନ ପାଉଥିଲା ? ଏହାର ଦୁଇଟି ଉଦାହରଣ ପ୍ରଦାନ କର ।
Answer:
ସ୍ମାରକ ଅଭିଲେଖରେ ଜଣେ ଶାସକଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ଶାସନ ସମ୍ପର୍କିତ ମହନୀୟ ଘଟଣାମାନ ସ୍ଥାନ ପାଉଥିଲା । ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକଙ୍କ ଲୁମ୍ବିନୀ ଅଭିଲେଖ ଏବଂ ସମ୍ରାଟ ଖାରବେଳଙ୍କ ହାତୀଗୁମ୍ଫା ଅଭିଲେଖ ଏହାର ଉଦାହରଣ ଅଟେ ।

୨୫ । ଆଜ୍ଞାପତ୍ର କ’ଣ ? ଯେକୌଣସି ଦୁଇଟି ଆଜ୍ଞାପତ୍ରର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଆଜ୍ଞାପତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ରାଜାଙ୍କର ଆଦେଶ ଉତ୍କର୍ଣ୍ଣ ହେଉଥିଲା । ହର୍ଷବର୍ଦ୍ଧନଙ୍କ ବଂଶଖେରା ଏବଂ ମଧୁବନ ଆଜ୍ଞାପତ୍ର, ନାଳନ୍ଦା ତାମ୍ରପତ୍ର ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ଗଙ୍ଗବଂଶ ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶ ଶାସନ ସମୟରେ ତାମ୍ରପଟ୍ଟାମାନ ଆଜ୍ଞାପତ୍ରର ଉଦାହରଣ ଅଟେ ।

୨୬ । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ ‘ରାମାୟଣ’ କିପରି ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ? ଏହା କେତେ ଖଣ୍ଡରେ ବିଭକ୍ତ ?
Answer:
‘ରାମାୟଣ’ରେ ରାମଙ୍କର ବନବାସ ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧ ବର୍ଣ୍ଣନାରୁ ସେତେବେଳର ଆର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଦ୍ରାବିଡ଼ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ, ଅଶ୍ଵମେଧ ଯଜ୍ଞ, ଦକ୍ଷିଣଆଡ଼କୁ ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର ଗତି ଏବଂ ସାମାଜିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟବୋଧ ଆଦି ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଏହି ମହାକାବ୍ୟ ସାତଖଣ୍ଡରେ ବିଭକ୍ତ ଅଟେ ।

୨୭ । ଐତିହାସିକ ଉପାଦାନ ଭାବେ ଫାହିୟାଙ୍କ ବିବରଣୀର ବିଶେଷତ୍ଵ କ’ଣ ? ସେ କେଉଁ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ରାଜତ୍ଵ ସମୟରେ ଭାରତ ଆସିଥିଲେ ?
Answer:
ଚୀନ୍ ପରିବ୍ରାଜକ ଫାହିୟାନ୍‌ଙ୍କ ଲିଖ୍ ଭାରତ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିବରଣୀ ‘ଫୋ-କିଓ-କି’ରୁ ତତ୍କାଳୀନ ସମାଜର ରାଜନୈତିକ, ସାମାଜିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ଧର୍ମୀୟ ଅବସ୍ଥା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଜାଣିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଫାହିୟାନ୍ ଗୁପ୍ତ ସମ୍ରାଟ ଦ୍ବିତୀୟ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ ରାଜତ୍ଵ ସମୟରେ ଭାରତ ଆସିଥୁଲେ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

B. ପାଞ୍ଚଟି / ଛଅଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। କେଉଁ କେଉଁ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତ ଇତିହାସ ରଚନା ପାଇଁ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ଯେକୌଣସି ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ ମୌଳିକ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡ଼େ । ସେହିପରି ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତ ଇତିହାସ ରଚନାପାଇଁ ଆମେ ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନିପ୍ରକାର ଉପାଦାନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଉ । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ପ୍ରନୃତାତ୍ତ୍ଵିକ ଉପାଦାନ, ସାହିତ୍ୟିକ ଉପାଦାନ ଏବଂ ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନ । ପ୍ରସୂତାତ୍ତ୍ଵିକ ଉପାଦାନକୁ ତିନିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି; ଯଥା— ଖୋଦିତ ଲେଖ ବା ଲିପି, ପ୍ରନତାତ୍ତ୍ୱିକ ଧ୍ୱଂସାବଶେଷ ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟରାଜି ଏବଂ ମୁଦ୍ରା । ସେହିପରି ସାହିତ୍ୟିକ ଉପାଦାନକୁ ମଧ୍ଯ ତିନିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି; ଯଥା— ଧର୍ମୀୟ ସାହିତ୍ୟ, ଲୌକିକ ସାହିତ୍ୟ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ବିବରଣୀ । ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନ ହେଉଛି – ସରକାରୀ ଚିଠି, ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କାଗଜପତ୍ର, ଦଲିଲ ଓ ଦସ୍ତାବିଜ୍, ଖବରକାଗଜ ଓ ପତ୍ରପତ୍ରିକା, ପତ୍ରବିନିମୟ ଆଦି ।

୨ । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତ ଇତିହାସ ରଚନା ପାଇଁ ଲୋକସାହିତ୍ୟର ଆବଶ୍ୟକତା କ’ଣ ?
Answer:
ଲୋକସାହିତ୍ୟ ବା ଲୌକିକ ସାହିତ୍ୟରୁ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ବର୍ଷବ୍ୟବସ୍ଥା, ଦଣ୍ଡବ୍ୟବସ୍ଥା, ନୀତି, ଆଦର୍ଶ, ବୈଦେଶିକ ନୀତି ଓ ଅର୍ଥନୀତି ପ୍ରଭୃତି ବିଷୟର ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିବରଣୀ ମିଳେ । ମନୁ ସ୍ମୃତି, ଯାଜ୍ଞବଳ୍‌କ୍ୟ ସ୍ମୃତି ଓ ପରାଶର ସ୍ମୃତିରୁ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତରେ ସାମାଜିକ, ରାଜନୀତି ଓ ଧର୍ମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଜୀବନର ଚିତ୍ର ମିଳିଥାଏ । ବିଶାଖାଦତ୍ତଙ୍କ ମୁଦ୍ରାରାକ୍ଷସରୁ ମୌର୍ଯ୍ୟଯୁଗର ଇତିହାସ ଓ ଦେବୀଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତମ୍ ଗ୍ରନ୍ଥରୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ ଶାସନ ବିଷୟରେ ବିଶଦ ବିବରଣୀ ମିଳିଥାଏ । ପାଣିନିଙ୍କ ଅଷ୍ଟାଧ୍ୟାୟୀ ଓ ପତଞ୍ଜଳିଙ୍କ ମହାଭାଷ୍ୟ ସଂସ୍କୃତ ବ୍ୟାକରଣରୁ ତତ୍‌କାଳୀନ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଶାସନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ମିଳେ । କାଳଜୟୀ ନାଟ୍ୟକାର କାଳିଦାସଙ୍କ ସାହିତ୍ୟକୃତି; ଯଥା- ମାଳବିକାଗ୍ନିମିତ୍ରମ୍, ଅଭିଜ୍ଞାନଶାକୁନ୍ତଳମ୍, ବିକ୍ରମୋର୍ବଶୀୟମ୍, ମେଘଦୂତ, ରଘୁବଂଶ ପ୍ରଭୃତି ନାଟକ ଓ ଗ୍ରନ୍ଥ ଇତିହାସ ରଚନା ପାଇଁ ସହାୟକ ହୋଇଥା’ନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶା ଇତିହାସ ରଚନା ପାଇଁ ମାଦଳାପାଞ୍ଜି ଓ କଟକ ରାଜବଂଶାବଳୀ ବହୁ ଉପାଦେୟ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

୩ । ହୁଏନ୍‌ସାଂଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଏକ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କର ।
Answer:
ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ଭ୍ରମଣକାରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୁଏନ୍‌ସାଂ ଅତି ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ହର୍ଷବର୍ଦ୍ଧନଙ୍କ ରାଜତ୍ଵ ସମୟରେ ସେ ଭାରତ ପରିଭ୍ରମଣରେ ଆସିଥିଲେ । ସେ ଖ୍ରୀ.ଅ. ୬୩୦ରୁ ୬୪୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୀର୍ଘ ଚଉଦବର୍ଷକାଳ ଭାରତର କନୌଜ, ଥାନେଶ୍ଵର, କଙ୍ଗୋଦ, ନେପାଳ ଓ ନାଳନ୍ଦା ପ୍ରଭୃତି ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନ ଭ୍ରମଣ କରିଥିଲେ । ସେ ‘ସି-ୟୁ-କି’ ନାମକ ଗ୍ରନ୍ଥ ରଚନା କରିଥିଲେ । ହର୍ଷଙ୍କର ରାଜ୍ୟଜୟ, ଶାସନନୀତି ଓ ଧର୍ମ ବିଷୟରେ ସେ ବହୁ ଉପାଦେୟ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ସେ ପ୍ରୟାଗ ଓ କନୌଜ ଧର୍ମସଭା କଥା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ହୁଏନ୍‌ସାଂ ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଦଶହଜାର ଛାତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଥିବାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି । ହୁଏନ୍‌ସାଂ ଓଡ଼ିଶାର ପୁଷ୍ପଗିରି ନାମକ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଦେଖୁବାକୁ ଯାଇଥିଲେ । ହର୍ଷଯୁଗର ଇତିହାସ ପାଇଁ ହୁଏନ୍‌ସାଂଙ୍କ ଭ୍ରମଣ ବୃତ୍ତାନ୍ତ ଏକ ମହାର୍ଘ ଐତିହାସିକ ଉପାଦାନ ଅଟେ ।

୪। ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନ ଭାବେ ଖବରକାଗଜ ଓ ପତ୍ରପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକର ଭୂମିକା ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖ ।
Answer:
ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନ ଭାବେ ଖବରକାଗଜ ଓ ପତ୍ରପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକର ଭୂମିକା ଅତୀବ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ । ଏଥ‌ିରେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଘଟିଥିବା ଘଟଣାବଳୀର ପରିପ୍ରକାଶ ଘଟିଥାଏ । ଏହି ଘଟଣାବଳୀକୁ ପରୀକ୍ଷା ନିରୀକ୍ଷା କରି ଏବଂ ଏଥୁରୁ ଉପାଦାନ ସଂଗ୍ରହ କରି ଇତିହାସ ରଚନା କରାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଵାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ ‘ଅମୃତବଜାର ପ୍ରତିକା’, ‘ଇଂଲିସ୍‌ମ୍ୟାନ୍’, ‘ଯୁଗାନ୍ତର’, ‘ହିନ୍ଦୁ ପାଟ୍ରିୟ’, ‘ଦି ପାଓନିୟର’, ‘ଦି ଟାଇମ୍ସ’ ଆଦି ଖବରକାଗଜ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ଅଧୁନା ବହୁ ଖବରକାଗଜ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲାଣି । ପତ୍ରିକା ମଧ୍ୟରେ ଇଂରେଜ ଶାସନ ସମୟରେ ‘ଏସିଆଟିକ୍ କ୍ୱାଟର୍ଲି ରିଭ୍ୟୁ’, ‘ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଏସିଆନ୍ ରିଭ୍ୟୁ’, ‘ଜର୍ଣ୍ଣାଲ୍ ଅଫ୍ ଦି ରୟାଲ ଏସିଆଟିକ୍ ସୋସାଇଟି’, ‘ଅଖବାର-ଇ-ଆସ’, ‘ହମଦର୍ଦ-ଇ-ହିନ୍ଦ’, ‘ବନାରସ୍ ଅଖବାର’, ‘ନିଆଁଖୁଣ୍ଟା’ ଆଦି ପ୍ରକାଶିତ ହେଉଥିଲା ।

୫ । ଇତିହାସ ରଚନାରେ ପୁରାଣର ଭୂମିକା ନିରୁପଣ କର ।
Answer:
ଭାରତରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ପୁରାଣ ରହିଛି । ମୁଖ୍ୟ ପୁରାଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ବିଷ୍ଣୁ ପୁରାଣ, ବାୟୁ ପୁରାଣ, ମତ୍ସ୍ୟ ପୁରାଣ, ମାର୍କଣ୍ଡେୟ ପୁରାଣ, ଅଗ୍ନି ପୁରାଣ, ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ପୁରାଣ ପ୍ରଭୃତି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛନ୍ତି । ପୁରାଣଗୁଡ଼ିକରେ ତତ୍‌କାଳୀନ ଶାସକମାନଙ୍କର ବଂଶାବଳୀ ସହିତ ସେମାନଙ୍କର କୃତିତ୍ଵ ମଧ୍ଯ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଛି । ଗୁପ୍ତଯୁଗରେ ଅଷ୍ଟାଦଶ ପୁରାଣ ଲେଖାର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟିଥିଲା । ପୁରାଣରୁ ଆମେ ମୌର୍ଯ୍ୟ, ଶିଶୁନାଗ, ଶୃଙ୍ଗ, ସାତବାହନ, ଗୁପ୍ତ ଆଦି ରାଜବଂଶ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ଯାଇଥାଉ । ପୁରାଣଗୁଡ଼ିକରୁ ମଧ୍ଯ ଐତିହାସିକ, ଭୌଗୋଳିକ ଓ ଧର୍ମବ୍ୟବସ୍ଥା ସମ୍ପର୍କରେ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ କରାଯାଇଥାଏ । ପୁରାଣରେ ଭାରତରେ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ତୀର୍ଥସ୍ଥାନ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକର ମାହାତ୍ମ୍ୟ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଅଛି ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

୬ । ଇତିହାସ ରଚନାରେ ଧର୍ମ ସାହିତ୍ୟ କିପରି ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ଭାରତୀୟ ଧର୍ମ ସାହିତ୍ୟରେ ବୈଦିକ ସାହିତ୍ୟ ହେଉଛି ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ । ଚାରୋଟି ବେଦ ଯଥା — ଋକ୍, ସାମ୍, ଯତୁଃ ଓ ଅଥର୍ବ ବେଦରୁ ପ୍ରାଚୀନ ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ ବହୁ ତଥ୍ୟ ମିଳିଥାଏ । ଧର୍ମସାହିତ୍ୟ ସାଧାରଣତଃ ତିନି ପ୍ରକାରର ଯଥା — ହିନ୍ଦୁଧର୍ମ ସାହିତ୍ୟ, ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ ସାହିତ୍ୟ ଓ ଜୈନଧର୍ମ ସାହିତ୍ୟ । ବେଦ, ଉପନିଷଦ, ପୁରାଣ, ରାମାୟଣ ଓ ମହାଭାରତ ପ୍ରଭୃତି ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ତ୍ରିପିଟକ, ଜାତକ, ବୁଦ୍ଧଚରିତ, ଦୀପବଂଶ, ମହାବଂଶ ଇତ୍ୟାଦି ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ ସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲାବେଳେ ଅଙ୍ଗ, ଉପାଙ୍ଗ ମୂଳସୂତ୍ର ଓ ପ୍ରକରଣ ସୂତ୍ର ପ୍ରଭୃତି ଜୈନଧର୍ମ ସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅଟେ । ଏଗୁଡ଼ିକରୁ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ସାମାଜିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ଧାର୍ମିକ ଜୀବନର ସ୍ପଷ୍ଟ ଚିତ୍ର ମିଳିଥାଏ, ଯାହାକି ଇତିହାସ ରଚନା କରିବା ଦିଗରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।

୭ । ବୈଦେଶିକ ବିବରଣୀରୁ କିପରି ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଏ ?
Answer:
ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା ପାଇଁ ବୈଦେଶିକ ବିବରଣୀ ବହୁ ତଥ୍ୟ ଯୋଗାଇପାରନ୍ତି । ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ମେଘାସ୍ଥିନିସ୍‌ଙ୍କ ‘ଇଣ୍ଡିକା’, ଟୋଲେମିଙ୍କ ‘ଭୂଗୋଳ’ ଓ ପ୍ଲିନିଙ୍କର ‘ପ୍ରାକୃତିକ ଇତିହାସ’ ଅନ୍ୟତମ । ଗ୍ରୀକ୍ ଐତିହାସିକ ଏରିଆନ୍, ଷ୍ଟ୍ରାବୋ ଓ ଜଷ୍ଟିନ୍ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ସମ୍ପର୍କରେ ଚିତ୍ତାକର୍ଷକ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଚୀନ ପରିବ୍ରାଜକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗୁପ୍ତଯୁଗର ଫାହିୟାନ, ହର୍ଷବର୍ଦ୍ଧନଙ୍କ ସମୟର ହୁଏନ୍‌ସାଂ ଓ ଇସିଂଙ୍କ ଭ୍ରମଣ ବୃତ୍ତାନ୍ତ ତତ୍‌କାଳୀନ ରାଜନୈତିକ, ସାମାଜିକ ଓ ଧର୍ମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅବସ୍ଥା ସମ୍ପର୍କରେ ବିଶେଷ ସୂଚନା ଦେଇଥାଏ । ତିବ୍ବତୀୟ ଐତିହାସିକ ଲାମା ତାରାନାଥଙ୍କର ବୌଦ୍ଧଧର୍ମର ଇତିହାସ ଏ ଦିଗରେ ଏକ ଉପାଦେୟ ଗ୍ରନ୍ଥ ଅଟେ । ମୁସଲମାନ ଐତିହାସିକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଫିର୍ଲୋସୀ, ଇବଡ଼ବତୁତା, ନିଜାମୁଦ୍ଦିନ୍ ଓ ମଇଉଦ୍ଦିନ୍ ରିସ୍ତି ପ୍ରଭୃତି ଭାରତ ସମ୍ପର୍କରେ ବହୁ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଯାଇଛନ୍ତି ।

ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧ । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା କରିବା ଦିଗରେ ପ୍ରନୃତାତ୍ତ୍ଵିକ ଉପାଦାନ କିପରି ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ଭାରତବର୍ଷର ଅତୀତ ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ ଆମକୁ ଐତିହାସିକ ଉପାଦାନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ । ଏହି ପ୍ରାଚୀନ ଐତିହାସିକ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରନୃତାତ୍ତ୍ଵିକ ଉପାଦାନ ଅନ୍ୟତମ । ପ୍ରନୃତାତ୍ତ୍ଵିକ ଉପାଦାନକୁ ତିନିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଅଭିଲେଖ, ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ଧ୍ୱଂସାବଶେଷ ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟରାଜି ଏବଂ ମୁଦ୍ରା ।

Chapter 1 ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତ ଇତିହାସର ଉପାଦାନ

ଭୂଗର୍ଭରୁ ଖନନଦ୍ଵାରା ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିବା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଧ୍ୱଂସାବଶେଷର ଅଧ୍ୟୟନକୁ ପ୍ରଚ଼ତାତ୍ତ୍ଵିକ ଉପାଦାନ କୁହାଯାଏ ।

  • ଅଭିଲେଖ ବା ଖୋଦିତ ଲେଖ – ଐତିହାସିକ ଭି.ଏ. ସ୍ମିଥଙ୍କ ମତରେ, ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତ ଇତିହାସର ଉପାଦାନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶିଳାଲିପିଗୁଡ଼ିକୁ ତାଲିକାରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ଦିଆଯାଇଛି । କାରଣ ଆମର ଜ୍ଞାନ ପାଇଁ ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ପ୍ରାୟତଃ ଅଧ୍ଵତମ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ବିଶ୍ଵାସଯୋଗ୍ୟ ଉପାଦାନ । ବିଶେଷ କରି ରାଜନୈତିକ ଇତିହାସ ରଚନାପାଇଁ ଶିଳାଲେଖଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ ପ୍ରସ୍ତର ଗାତ୍ରରେ ଖୋଦିତ ହୋଇଥାଏ । ଏତଦ୍‌ଭିନ୍ନ ଲୌହସ୍ତମ୍ଭ, ତାମ୍ରପଟ୍ଟା, ମୁଦ୍ରା ଓ ମୋହର ଦେହରେ ଅଭିଲେଖ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା । ତାମ୍ରପଟ୍ଟା, ଲୌହ, ସୁନା, ରୁପା ଓ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ଉପରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଲିପି ଦେଖୁବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଅଭିଲେଖଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର; ଯଥା— ପ୍ରଶଂସାବ୍ୟଞ୍ଜକ ଅଭିଲେଖରେ ରାଜା, ମହାରାଜାମାନଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

  • ପ୍ରନୃତାତ୍ତ୍ଵିକ ଧ୍ୱଂସାବଶେଷ – ପ୍ରାଚୀନ କୀର୍ତ୍ତିରାଜି ଓ ଧ୍ବଂସାବଶେଷରୁ ଭାରତର ଇତିହାସ, କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତି ବିଷୟରେ ବହୁତ କଥା ଜଣାପଡ଼େ । ହରପ୍ପା ଓ ମହେଞ୍ଜୋଦାରୋର ଖନନ ପରେ ମିଳିଥିବା ସିଲ୍ ମୋହରରୁ ଇତିହାସ ରଚନାପାଇଁ ବହୁ ତଥ୍ୟ ମିଳିଥାଏ । ସେହିପରି ଶିଶୁପାଳଗଡ଼, ହସ୍ତିନାପୁର, କୌଶାସ୍ତ୍ରୀ, ଉଜ୍ଜୟିନୀ, ମଥୁରା ଓ ପାଟଳୀପୁତ୍ରର ଖନନ ଏହି ପ୍ରାଚୀନ ନଗରୀଗୁଡ଼ିକର ଅତୀତ ଇତିହାସ ବିଷୟରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କରେ । ପ୍ରାଚୀନ ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ ଓ ଶୈବଧର୍ମ ବିଷୟରେ ବୋଧଗୟା, ସାରନାଥ, ସାଞ୍ଚ, ଧଉଳିଗିରି, ଭୁବନେଶ୍ଵର, ଖଜୁରାହୋ ଓ କାଞ୍ଚିପୁରମ୍ ଆଦି ସ୍ଥାନ ବହୁ ଉପାଦେୟ ଧାର୍ମିକ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରେ ।
  • ମୁଦ୍ରା – ମୁଦ୍ରା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ୟୟନକୁ ‘ମୁଦ୍ରା ବିଜ୍ଞାନ’ କୁହାଯାଏ । ପ୍ରାଚୀନ ଯୁଗରେ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିବା ବିଭିନ୍ନସମୟର ମୁଦ୍ରାଗୁଡ଼ିକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସଂଗ୍ରହାଳୟଗୁଡ଼ିକରେ ଯନ୍ତ୍ରର ସହ ରଖାଯାଇଛି । ପ୍ରାଚୀନ ମୁଦ୍ରାଗୁଡ଼ିକରୁ ମୌର୍ଯ୍ୟ, କୁଶାଣ, ଗୁପ୍ତ, ଗ୍ରୀକ୍ ଓ ଇଣ୍ଡୋ-ଗ୍ରୀକ୍ ଆଦି ଶାସକମାନଙ୍କର ଶାସନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସୂଚନା ମିଳେ । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ସର୍ବପ୍ରାଚୀନ ମୁଦ୍ରା ହେଉଛି ମୌର୍ଯ୍ୟକାଳୀନ ଛାପାଯୁକ୍ତ ମୁଦ୍ରା । ମୁଦ୍ରାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଚିତ୍ରିତ ହୋଇଥିବା ଚିତ୍ରରୁ ରାଜା, ମହାରାଜାମାନଙ୍କର ରୂପ, ବେଶଭୂଷା, ପରାକ୍ରମ ଓ ଧର୍ମବିଶ୍ଵାସ କଥା ଜଣାପଡ଼େ । ମୁଦ୍ରାରେ ଅଙ୍କିତ ହୋଇଥିବା ବିଭିନ୍ନ ମୂର୍ତ୍ତିରୁ ସେ ସମୟର ଧର୍ମ ବିଷୟରେ ଜଣାଯାଏ । ମୋଟ ଉପରେ ମୁଦ୍ରାରୁ ଅତୀତର ରାଜନୈତିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ଧର୍ମସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅବସ୍ଥା ବିଷୟରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିବରଣୀ ମିଳିଥାଏ ।
  • କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ – କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନାରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ଉପାଦାନରୂପେ ପରିଗଣିତ ହୁଏ । ପ୍ରାଚୀନ କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଭାରତୀୟ ସଭ୍ୟତା ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଋଦ୍ଧିମନ୍ତ ଓ ହୃଦୟସ୍ପର୍ଶୀ କରିପାରିଛି । ସିନ୍ଧୁ ସଭ୍ୟତାର ସିଲ୍ ଓ ମୂର୍ତ୍ତିକଳାରୁ ସେଠାରେ ଶୈବଧର୍ମ ପ୍ରଚଳିତ ଥିବାର ପ୍ରମାଣ ଦିଏ । ସେହିପରି ଅଶୋକଙ୍କ ସାରନାଥ, ସାଞ୍ଚି ଓ ବୁଦ୍ଧଗୟା ଆଦି ସ୍ଥାନର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ମୌର୍ଯ୍ୟ ସଭ୍ୟତାର ପରିଚୟ ପ୍ରଦାନ କରେ । ଭାରହୁତ୍ ଓ ସାଞ୍ଚିର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଶୃଙ୍ଗ ରାଜୁତିର ମୂକସାକ୍ଷୀ ଭାବେ ବିଦ୍ୟମାନ । ଦେଓଗଡ଼ର ଦଶାବତାର ମନ୍ଦିର, ଭିତରଗାଁର ବିଷ୍ଣୁମନ୍ଦିର, ନାଚନାକୁଥାରର ଶିବମନ୍ଦିର, ଅଜନ୍ତା, ଏଲୋରା, ବାଘ ଆଦି ସ୍ଥାନର କଳା-ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଗୁପ୍ତଯୁଗର ଗୁଣକୀର୍ତ୍ତନ କରେ ।
    ବାସ୍ତବିକ, ପ୍ରନୃତାତ୍ତ୍ଵିକ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା କରିବା ଦିଗରେ ବିଶେଷ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।

୨ । ସାହିତ୍ୟିକ ଉପାଦାନ କିପରି ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା କରିବା ଦିଗରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:
ସାହିତ୍ୟକୁ ସମାଜର ଦର୍ପଣଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର କାଳଜୟୀ ସାହିତ୍ୟ ଓ ଏହାର ରଚନାଶୈଳୀ ଅତି ସମୃଦ୍ଧଶାଳୀ ଥିଲା । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାହିତ୍ୟ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ସାହିତ୍ୟିକ ଉପାଦାନକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଧର୍ମୀୟ ସାହିତ୍ୟ, ଲୌକିକ ସାହିତ୍ୟ ଓ ବୈଦେଶିକ ବିବରଣୀ ।

  • ଧର୍ମୀୟ ସାହିତ୍ୟ – ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟ ମଧ୍ଯରେ ଧର୍ମୀୟ ସାହିତ୍ୟ ହେଉଛି ଅତି ପ୍ରାଚୀନ । ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତରେ ତିନୋଟି ମହାନ୍ ଧର୍ମର ଅଭ୍ୟୁଦୟ ଘଟିଥିଲା – ବ୍ରାହ୍ମଣ୍ୟ ହିନ୍ଦୁଧର୍ମ, ଜୈନଧର୍ମ ଓ ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ । ଚତୁଃବେଦ; ଯଥା— ଋକ୍, ସାମ୍, ଯନୁଃ ଓ ଅଥର୍ବ ବେଦ ତତ୍‌କାଳୀନ ବୈଦିକ ସମାଜର, ରାଜନୈତିକ ସଙ୍ଗଠନ, ଶିକ୍ଷା ଓ ଧର୍ମ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥାଏ । ଉପନିଷଦ୍‌ରୁ ବୈଦିକ ଯୁଗର ଦର୍ଶନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ମିଳେ । ସୂତ୍ର ସାହିତ୍ୟ; ଯଥା- କଳ୍ପସୂତ୍ର, ଗୃହସୂତ୍ର ଏବଂ ଧର୍ମସୂତ୍ର ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ସାମାଜିକ ଓ ଧର୍ମସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଜୀବନ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରେ । ପରବର୍ତୀ ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ଦୁଇଟି ମହାକାବ୍ୟ; ଯଥା— ରାମାୟଣ ଓ ମହାଭାରତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଅଷ୍ଟାଦଶ ପୁରାଣ ମଧ୍ୟରେ ବାୟୁ ପୁରାଣ, ମତ୍ସ୍ୟ ପୁରାଣ, ବିଷ୍ଣୁ ପୁରାଣ ଓ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ପୁରାଣରୁ ବହୁ ଐତିହାସିକ ତଥ୍ୟ ମିଳିଥାଏ । ଜୈନ ଓ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥକୁ ମଧ୍ଯ ସାହିତ୍ୟିକ ଉପାଦାନଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ଜୈନଧର୍ମର ଅଙ୍ଗ, ଉପାଙ୍ଗ, କଳ୍ପସୂତ୍ର, ଭାଗ୍ୟବତୀ ସୂତ୍ର ଏବଂ ଅଚରଙ୍ଗ ସୂତ୍ର ଆଦି ଏହି ଧର୍ମ ଓ ଦର୍ଶନ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥାଏ । ସେହିପରି ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମର ସୂତ୍ରପିଟକ, ବିନୟପିଟକ, ଅଭିଧର୍ମପିଟକ, ଦୀପବଂଶ, ମହାବଂଶ ଓ ବୌଦ୍ଧ ଜାତକରେ ଐତିହାସିକ ତଥ୍ୟ ଦେଖ‌ିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

  • ଲୌକିକ ସାହିତ୍ୟ – ଧର୍ମୀୟ ସାହିତ୍ୟ ଛଡ଼ା ଲୌକିକ ସାହିତ୍ୟରୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଐତିହାସିକ ତଥ୍ୟମାନ ମିଳିଥାଏ । ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ରାଜାମାନେ ସ୍ମୃତିଶାସ୍ତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ରାଜ୍ୟର ସାମାଜିକ ନୀତିନିୟମ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଉଥିଲେ । ଏହି ଶାସ୍ତ୍ରରେ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ବର୍ଣ୍ଣବ୍ୟବସ୍ଥା, ସମ୍ପଭିଗତ ନିୟମ, ଦଣ୍ଡବ୍ୟବସ୍ଥା, ବିଧ୍ଵବିଧାନ, ମତ ଓ ବିବାହ ସମ୍ପର୍କରେ ବିଶଦ ବର୍ଣ୍ଣନା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । କୌଟଲ୍ୟଙ୍କ ‘ଅର୍ଥଶାସ୍ତ୍ର’ରେ ମୌର୍ଯ୍ୟଯୁଗର ଶାସନ, ଦଣ୍ଡନୀତି, ଅର୍ଥନୀତି ଓ ବୈଦେଶିକ ସମ୍ପର୍କ ବିଶଦଭାବରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି । ପାଣିନିଙ୍କ ‘ଅଷ୍ଟାଧ୍ୟାୟୀ’ ଓ ପତଞ୍ଜଳିଙ୍କ ‘ମହାଭାଷ୍ୟ’ ସଂସ୍କୃତ ବ୍ୟାକରଣରେ ତତ୍‌କାଳୀନ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଶାସନ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲିଖୂତ ଅଛି । ବିଶାଖାଦତ୍ତଙ୍କ ‘ମୁଦ୍ରାରାକ୍ଷସ’ ଓ ‘ଦେବୀଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତମ୍’ ନାଟକରେ ଯଥାକ୍ରମେ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟ ଓ ଦ୍ଵିତୀୟ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ କୃତିତ୍ୱ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଚାନ୍ଦ ବରଦାୟୀଙ୍କ ‘ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ରାସୋ’ ପୃଥୀରାଜଙ୍କ ବୀରତ୍ଵର ବାଣୀ ପ୍ରଚାର କରେ । ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟ ଓ ଦ୍ୱିତୀୟ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ କୃତିତ୍ୱ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଚାନ୍ଦ ବରଦାୟୀଙ୍କ ‘ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ରାସୋ’ ପୃଥ୍ୱୀରାଜଙ୍କ ବୀରତ୍ଵର ବାଣୀ ପ୍ରଚାର କରେ । କଣଙ୍କ ‘ରାଜତରଙ୍ଗିଣୀ’ରୁ କାଶ୍ମୀରର ରାଜବଂଶ ଓ ‘କୀର୍ତିକୁମୁଦିନୀ’ରୁ ନେପାଳର ରାଜ୍ୟଶାସନ ବିଷୟ ଜଣାପଡ଼େ । ସେହିପରି ମାଦଳାପାଞ୍ଜି, କଟକ ରାଜବଂଶାବଳୀ ଓ ଉଡ୍ରଦେଶ ରାଜବଂଶାବଳୀରୁ ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ଇତିହାସ ରଚନା ପାଇଁ ବହୁ ଉପାଦେୟ ତଥ୍ୟ ମିଳିଥାଏ ।
    ଲୌକିକ ସାହିତ୍ୟ ମଧ୍ଯରେ ଆର୍ଯ୍ୟଭଟ୍ଟଙ୍କ ‘ଆର୍ଯ୍ୟଭଟୀୟମ୍’, ବରାହମିହିରଙ୍କ ‘ବୃହତ୍ ସଂହିତା’, ଚରକଙ୍କ ‘ଚରକ ସଂହିତା’, ଶୁଶ୍ରୁତଙ୍କ ‘ଶୁଶ୍ରୁତ ସଂହିତା’ ଆଦି ଅମୂଲ୍ୟ ଗ୍ରନ୍ଥଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୁଏ । ଲୌକିକ ସାହିତ୍ୟରୁ ତତ୍‌କାଳୀନ ରାଜନୈତିକ, ସାମାଜିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ତଥ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଭିଭିକରି ଐତିହାସିକମାନେ ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇଛନ୍ତି ।
  • ସାହିତ୍ୟ କୃତି – ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ବିଶିଷ୍ଟ ସାହିତ୍ୟିକ, ନାଟ୍ୟକାର ଓ କବିଙ୍କ କାଳଜୟୀ କୃତି ସାହିତ୍ୟକୁ ସମୃଦ୍ଧ ଓ ଋଦ୍ଧିମନ୍ତ କରିଥିଲା । ବିଶିଷ୍ଟ ନାଟ୍ୟକାର କାଳିଦାସଙ୍କ ‘ଅଭିଜ୍ଞାନଶାକୁନ୍ତଳମ୍’, ‘ମାଳବିକାଗ୍ନିମିତ୍ରମ୍’ ଓ ‘ବିକ୍ରମୋର୍ବଶୀୟମ୍’ ଆଦି ନାଟକ, ‘ଋତୁସଂହାର’ ଓ ‘ମେଘଦୂତ’ ଭଳି ଗୀତିକାବ୍ୟ ଓ ‘ରଘୁବଂଶ’ ଏବଂ ‘କୁମାରସମ୍ଭବମ୍’ ପ୍ରଭୃତି ମହାକାବ୍ୟ ଇତିହାସ ରଚନା ପାଇଁ ବିଶେଷ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କରେ । ଦଣ୍ଡିନ୍‌ଙ୍କ ‘ଦଶକୁମାର ଚରିତ’ରୁ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତର ସାମାଜିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ଅବସ୍ଥାର ଚିତ୍ର ମିଳିଥାଏ । ଏହିପରି ସୁବନ୍ଧୁ, ଅମରସିଂହ, ବିଷ୍ଣୁଶର୍ମା, ଶୂଦ୍ରକ, ବ୍ରହ୍ମଗୁପ୍ତ ଓ ଭାରବୀ ପ୍ରଭୃତି ମନୀଷୀଙ୍କ ଅମରକୃତି ଇତିହାସ ରଚନାପାଇଁ ସୁବିସ୍ତୃତ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

  • ବୈଦେଶିକ ବିବରଣୀ – ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ବହୁ ବୈଦେଶିକ ପରିବ୍ରାଜକ ଭାରତ ଭ୍ରମଣରେ ଆସି ଭାରତ ଇତିହାସ ରଚନାପାଇଁ ବହୁ ଉପାଦେୟ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ଗ୍ରୀକ୍ ରାଜଦୂତ ମେଘାସ୍ଥିନିସ୍‌ଙ୍କ ଭାରତରେ ରହଣି ସମୟରେ ତାଙ୍କ ରଚିତ ପୁସ୍ତକ ‘ଇଣ୍ଡିକା’ରେ ପାଟଳୀପୁତ୍ରର ପୌରଶାସନ, ନଗର ବର୍ଣ୍ଣନା, ସାମାଜିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ଅବସ୍ଥା ବିଷୟରେ ବହୁ ଉପାଦେୟ ତଥ୍ୟ ଲେଖୁଥିଲେ । ଦ୍ଵିତୀୟ ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ ରାଜତ୍ଵ ସମୟରେ ଚୀନ୍ ପରିବ୍ରାଜକ ଫାହିୟାନ ଭାରତ ପରିଭ୍ରମଣରେ ଆସିଥିଲେ । ଫାହିୟାନ ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକ ‘ଫୋ-କି-ଓ-କି’ରେ ଗୁପ୍ତ ଶାସନ, ସମାଜ, ଧର୍ମ ଓ ସଂସ୍କୃତି ବିଷୟରେ ବହୁ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ତଥ୍ୟ ଲିପିବଦ୍ଧ କରିଛନ୍ତି । ତତ୍‌କାଳୀନ ସମାଜରେ ହିନ୍ଦୁଧର୍ମ, ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ ଓ ଜୈନଧର୍ମର ସ୍ଥିତି ଓ ବିକାଶ ଉପରେ ବହୁ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ସପ୍ତମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ବିଶିଷ୍ଟ ଚୀନ୍ ପରିବ୍ରାଜକ ହୁଏନ୍‌ସାଂ ହର୍ଷବର୍ଦ୍ଧନଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ଭାରତ ପରିଭ୍ରମଣରେ ଆସିଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କର ପୁସ୍ତକ ‘ସି-ୟୁ-କି’ରେ ତତ୍‌କାଳୀନ ଭାରତର ସାମାଜିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ଅବସ୍ଥା, ହର୍ଷଙ୍କର ରାଜ୍ୟଜୟ, ଶାସନନୀତି, ଧର୍ମନୀତି, ଦଣ୍ଡନୀତି ଓ ଶିକ୍ଷା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ବହୁ ଉପାଦେୟ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଏହିପରି ଭାବରେ ବୈଦେଶିକ ବିବରଣୀଗୁଡ଼ିକ ଭାରତ ଇତିହାସ ରଚନାରେ ବହୁ ଉପାଦେୟ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରି ଇତିହାସ ରଚନାକୁ ଋଦ୍ଧିମନ୍ତ କରିଛନ୍ତି ।

୩ । ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ (Archival) ଉପାଦାନ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – (୧) ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କାଗଜପତ୍ର, (୨) ସରକାରୀ ଚିଠି, (୩) ଦଲିଲ୍ ଓ ଦସ୍ତାବିଜ୍, (୪) ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓ ରାଜସ୍ୱ ରେକର୍ଡ଼, (୫) ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଦୈନିକ ଲିପି, (୬) ଗୁପ୍ତ ପୋଲିସ୍ ରେକର୍ଡ଼, (୭) ମଠ ଓ ଧାର୍ମିକ ରେକର୍ଡ଼, (୮) ରାଜକୀୟ କାଗଜପତ୍ର ଓ ପତ୍ର ବିନିମୟ ଏବଂ (୯) ଖବରକାଗଜ ଓ ପତ୍ରପତ୍ରିକା ।

(୧) ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କାଗଜପତ୍ର – ଇଂରେଜ ଶାସନ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବାପାଇଁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କାଗଜପତ୍ର ଏକାନ୍ତ ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ । ନୂଆଦିଲ୍ଲୀସ୍ଥିତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅଭିଲେଖାଗାର ଏବଂ ଇଂଲଣ୍ଡର କମଲ୍‌ ରିଲେସନ୍ସ ଅଫିସ୍ ଲାଇବ୍ରେରୀରେ ଏହି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କାଗଜପତ୍ରମାନ ଉପଲବ୍ଧ । ଲର୍ଡ଼ ହାର୍ଡ଼ଞ୍ଜ, ଲର୍ଡ଼ ଲିଟନ୍, ଲର୍ଡ଼ ରିପନ୍, ଲର୍ଡ଼ ଡଫରିନ୍, ଲର୍ଡ କର୍ଜନ୍, ଲର୍ଡ଼ ମଣ୍ଟେଗ୍ୟୁ, ଲର୍ଡ଼ ମର୍ଲେ, ଲର୍ଡ ମାଉଣ୍ଟବ୍ୟାଟେନ୍ ଆଦିଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କାଗଜପତ୍ର ସେଠାରେ ରହିଅଛି । ଗବେଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ମାଇକ୍ରୋ ଫିଲ୍ମ ମାଧ୍ୟମରେ ଉପଲବ୍ଧ ।

(୨) ସରକାରୀ ଚିଠି – ଇଂରେଜ ଅଫିସରମାନେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିବା ଚିଠିଗୁଡ଼ିକ ସରକାରୀ ଆଦେଶନାମା ଭାବେ ପରିଚିତ ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକ ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନର ଅଂଶବିଶେଷ । ସେହି ସମସ୍ତକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ଉଚ୍ଚପଦସ୍ଥ ଅଫିସରମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଧାରଣା କରିହୋଇଥାଏ ।

(୩) ଦଲିଲ୍ ଓ ଦସ୍ତାବିଜ୍ – ଦଲିଲ୍ ଏବଂ ଦସ୍ତାବିଜ୍ ମଧ୍ଯ ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟତମ । ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ସ୍ଥାବର ଓ ଅସ୍ଥାବର ସମ୍ପତ୍ତି ଆଦିର କ୍ରୟ ବିକ୍ରୟ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ସନ୍ଧି ତଥା ରାଜିନାମାମାନ ଅଭିଲେଖାଗାରଗୁଡ଼ିକରେ ସଂଗୃହୀତ ହୋଇ ରହିଅଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ଇଂରେଜମାନେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ନେଇଥିବା ରାଜନୈତିକ ପଦକ୍ଷେପ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦେଇଥାଏ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

(୪) ନ୍ୟାୟାଳୟ ଏବଂ ରାଜସ୍ଵ ରେକର୍ଡ଼ – ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଏବଂ ରାଜସ୍ଵ ରେକର୍ଡ଼ ଅନ୍ୟତମ । ନ୍ୟାୟାଳୟ ରେକର୍ଡ଼ମାନ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ହୋଇଥିବା ନ୍ୟାୟବିଚାର, ନ୍ୟାୟର ବିଭିନ୍ନ ଧାରା, ଦଣ୍ଡବିଧାନ ଆଦି ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।

(୫) ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଦୈନିକ ଲିପି – ଅଭିଲେଖାଗାରରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଦୈନିକ ଲିପି ମଧ୍ୟ ଅନେକ ସମୟରେ ତତ୍‌କାଳୀନ ରାଜନୈତିକ ପରିସ୍ଥିତି ଏବଂ ସରକାରୀ ତଥା ବେସରକାରୀ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କର ମନୋଭାବ ଆଦି ସମ୍ପର୍କରେ ବହୁ ଧାରଣା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । ଏଥୁରୁ ବହୁ ତଥ୍ୟ ସଂଗୃହୀତ କରାଯାଇ ଆଧୁନିକ ଭାରତର ଇତିହାସ ରଚନା କରାଯାଇଅଛି ।

(୬) ଗୁପ୍ତ ପୋଲିସ୍ ରେକର୍ଡ଼ – ଗୁପ୍ତ ପୋଲିସ୍ ରେକର୍ଡ଼ ମଧ୍ଯ ତଥ୍ୟର ଅବତାରଣା କରିଥାଏ । ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ପୋଲିସ୍‌ରା ନେଇଥ‌ିବା ପଦକ୍ଷେପ, ଭାରତଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆଦି ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଘଟିଥିବା ବିପ୍ଳବ ବା ବିଦ୍ରୋହ ସମ୍ପର୍କରେ ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରେ ପୋଲିସ୍ ତରଫରୁ ନିଆଯାଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପ; ଯଥା— ଗୁଳିବର୍ଷଣ, ଗିରଫ, ହତ୍ୟା, ଦଣ୍ଡ ଆଦି ସମ୍ପର୍କରେ ଏଥରୁ ଜଣାପଡ଼ିଥାଏ ।

(୭) ମଠ ଓ ଧାର୍ମିକ ରେକର୍ଡ଼ – ବିଭିନ୍ନ ମଠ ତଥା ଧାର୍ମିକ ରେକର୍ଡ଼ରୁ ବହୁ ତଥ୍ୟ ଜାଣିହୋଇଥାଏ । ପୁରୀ, ପ୍ରୟାଗ, ହରିଦ୍ଵାର, ମଥୁରା, ଋଷିକେଶ, ରାମେଶ୍ଵରମ୍, ଦ୍ଵାରକା, ଗୋଆ, ଦିଲ୍ଲୀ ଆଦି ସ୍ଥାନରେ ଥ‌ିବା ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ଦିର, ମଠ, ମସଜିଦ୍ ଏବଂ ଚର୍ଜ ଆଦିର ରେକର୍ଡ଼ରୁ ବିଭିନ୍ନ ଧର୍ମପୀଠର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ, ରୀତିନୀତି, ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସରକାରୀ ତଥା ବେସରକାରୀ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ସେଗୁଡ଼ିକର ସମ୍ପର୍କ ଆଦି ବିଷୟରେ ଜାଣି ହୋଇଥାଏ । ଇତିହାସ ରଚନା କରିବା ଦିଗରେ ସେଗୁଡ଼ିକ ବହୁ ପରିମାଣରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।

(୮) ରାଜକୀୟ କାଗଜପତ୍ର ଓ ପତ୍ର ବିନିମୟ – ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ରାଜକୀୟ କାଗଜପତ୍ର ଏବଂ ପତ୍ରବିନିମୟ ଅନ୍ୟତମ । ସେଗୁଡ଼ିକ ଅଭିଲେଖାଗାରଗୁଡ଼ିକରେ ସଂଗୃହୀତ ହୋଇ ରହିଅଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଇଂଲଣ୍ଡରୁ ଭାରତକୁ ଆସିଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଏବଂ ତା’ର ଉତ୍ତର ତଥା ବିଭିନ୍ନ ରାଜାରାଜୁଡ଼ାଙ୍କ ଦରକାରୀ କାଗଜପତ୍ର ଏବଂ ପତ୍ର ବିନିମୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏସବୁ ଉପାଦାନକୁ ପାଥେୟକରି ଇତିହାସ ରଚନାକୁ ନୂଆ ମୋଡ଼ ଦିଆଯାଇପାରେ ।

CHSE Odisha Class 12 History Chapter 1 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

(୯) ଖବରକାଗଜ ଓ ପତ୍ରପତ୍ରିକା – ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନ ମଧ୍ଯରେ ଖବରକାଗଜ ଏବଂ ପତ୍ରପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକର ଭୂମିକା ଅବର୍ଣ୍ଣନୀୟ । ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଘଟଣାବଳୀର ପରିପ୍ରକାଶ ଏଥୁରେ ଘଟିଥାଏ । ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ଏବଂ ଏଥୁରୁ ଉପାଦାନ ସଂଗ୍ରହକରି ଇତିହାସ ରଚନା କରାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଵାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ ‘ଅମୃତବଜାର ପତ୍ରିକା’, ‘ଇଂଲିଶମ୍ୟାନ୍’ ‘ଯୁଗାନ୍ତର’, ‘ହିନ୍ଦୁ ପାଟ୍ରିୟନ୍’ ‘ଦି ପାଓନିୟର’, ‘ଦି ଟାଇମ୍ସ’, ‘ଲଣ୍ଡନ’ ଆଦି ଖବରକାଗଜ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହିସବୁ ଖବରକାଗଜ ଏବଂ ପତ୍ରପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକରୁ ଇତିହାସ ରଚନା ସଂକ୍ରାନ୍ତୀୟ ବହୁ ଉପାଦାନ ମିଳିଥାଏ । ଅଭିଲେଖାଗାରୀୟ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ବହୁମାତ୍ରାରେ ବିଶ୍ଵସନୀୟ । ମାତ୍ର କେତେକାଂଶରେ ପୋଲିସ୍ ରେକର୍ଡ଼ ବହୁ ମିଥ୍ୟା ତଥ୍ୟର ଅବତାରଣା କରିଥାଏ । ରାଜସ୍ୱ ରେକର୍ଡ଼ ମଧ୍ୟ ଏହି ଦୋଷରୁ ମୁକ୍ତ ନୁହେଁ । ତଥାପି ଆଧୁନିକ ଭାରତରେ ଇତିହାସ ରଚନା କରିବାପାଇଁ ଏହି ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ଏକାନ୍ତଭାବେ ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।

BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.4

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.4 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.4

Question 1.
>, < ଓ = ମଧ୍ୟରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଚିହ୍ନକୁ କୋଠରି ମଧ୍ୟରେ ଲେଖ ।
(କ) 34587 ______ 10000
ସମାଧାନ:
>

(ଖ) 100000 _____ 99999
ସମାଧାନ:
>

(ଗ) 548421+2 _____ 548121
ସମାଧାନ:
>

(ଘ) 875600 _____ 915840
ସମାଧାନ:
<

(ଙ) 965842 _____ 965742
ସମାଧାନ:
>

(ଚ) 1278942 _____ 999985-2
ସମାଧାନ:
>

(ଛ) 478007+2 _____ 478010-1
ସମାଧାନ:
=

(ଜ) 488007 _____ 4880002
ସମାଧାନ:
<

BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.4

Question 2. 
ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ବଡ଼/ ସାନ ଚିହ୍ନିବା ପାଇଁ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଉକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଠିକ୍?

(କ) ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅସମାନ ହେଲେ ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅଧ‌ିକ ସେହି ସଂଖ୍ୟାଟି ବଡ଼ । 
ସମାଧାନ:

(ଖ) ଯଦି ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଟିର ଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସମାନ,ତେବେ ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟାର ବାମପଟ ଅଙ୍କଟି ବଡ଼ ସେହି ସଂଖ୍ୟାଟି ବଡ଼ । 
ସମାଧାନ:

(ଗ) ଯଦି ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଟିର ଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସମାନ, ତେବେ କେବଳ ଡାହାଣ ପାଖରେ ଥିବା ଅଙ୍କଦୁଇଟିକୁ ତୁଳନା କରି ବଡ଼ ସଂଖ୍ୟା ଓ ସାନ ସଂଖ୍ୟା ବଛାଯାଇ ପାରିବ ।
ସମାଧାନ:

(ଘ) ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଟିର ଅଙ୍କସଂଖ୍ୟା ଅସମାନ ହେଲେ କେବଳ ଡାହାଣପଟ ଘରେ ଥ‌ିବା ଅଙ୍କମାନଙ୍କୁ ତୁଳନାକରି ବଡ଼ ସଂଖ୍ୟା ଓ ସାନସଂଖ୍ୟା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିହେବ ।
ସମାଧାନ:

Question 3.
କେବଳ 1 ଓ 0 କୁ ବ୍ୟବହାର କରି ପାଞ୍ଚଟି ଆଠଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ତିଆରି କର । ସେଗୁଡ଼ିକୁ ବଡ଼ରୁ ସାନକ୍ରମରେ ସଜାଇ ଲେଖ ।
1 ଓ 0 କୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଆଠଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – 10101010, 10010011, 11111110, 10000000, 11110000 ।
ବଡ଼ରୁ ସାନକ୍ରମରେ ସଜାଇ ଲେ 11111110 > 11110000 > 10101010 > 10010011 > 10000000

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a)

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a)

Question 1.
ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ମାନ ମଧ୍ଯରୁ ଦତ୍ତ ସମୀକରଣରେ ଥିବା ଅଜ୍ଞାତ ରାଶିର ଠିକ୍ ମାନଟିକୁ ବାଛି ଲେଖ ।
(i) x – 2 = 7 (2, 7, 9, 11)
(ii) y + 3 = 10 (3, 7, 11, 13)
(iii) 2x = 8 (4, 6, 8, 10)
(iv) \(\frac{x}{3}\) = 7 (10, 14, 18, 21)
(v) 8 – x = 3 (3, 5, 8, 11)
(vi) 7 – x = 2 (5, 6, 7, 8)
(vii) x × \(\frac{t}{5}\) = 10 (40, 50, 60, 70)
(viii) 1.6 = – \(\frac{y}{1.5}\) (1.5, 1.6, 2,1, 2.4)
(ix) – 8 – x = 3 (-11,-5, 0, 11)
(x) \(\frac{2}{3}\)x = 1.4 (1.4, 2.1, 2.8, 4.2)
ସମାଧାନ :
(i) 9
(ii) 7
(iii) 4
(iv) 21
(v) 5
(vi) 5
(vii) 50
(viii) 2.4
(ix) -11
(x) 2.1

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a)

Question 2.
ନିମ୍ନ ସମୀକରଣଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କର ।
(i) 3x + 7 = x + 15
(ii) 2x – 5 = x + 11
(iii) 2x – 6 = 5x + 9
(iv) 4x – 8 = 3x + 9
(v) 5x – 6 = 4x + 3
(vi) \(\frac{3}{7}\) + z = \(\frac{17}{7}\)
(vii) \(\frac{5x}{3}+\frac{2}{5}=1\)
(viii) \(\frac{x}{2}+\frac{x}{3}+\frac{2}{4}=13\)
(ix) \(\frac{2x}{3}-\frac{3x}{8}=\frac{7}{12}\)
(x) \(\frac{7}{x}+\frac{3}{5}=\frac{-1}{10}\)
ସମାଧାନ :
(i) 3x + 7 = x + 15 ⇒ 3x +7 – 7 = x + 15 – 7 (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରୁ 7 ବିୟୋଗ କରି ।)
⇒ 3x = x + 8 = 3x – x ⇒ x + 8 – x (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରୁ x ବିୟୋଗ କରି ।)
⇒ 2x =8 = x = \(\frac{8}{2}\) = 4
∴ ନିର୍ଦେୟ ସମାଧାନ : 4

(ii) 2x – 5 = x + 11
⇒ 2x – x = 11 + 5 (ପାର୍ଶ୍ୱ ପରିବର୍ତ୍ତନ)
⇒ x = 16
∴ ନିର୍ଦେୟ ସମାଧାନ : 16

(iii) 2x – 6 = 5x + 9
⇒ 2x – 6 – 5x = 5x + 9 – 5x (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରୁ 5x ବିୟୋଗ କରି ।)
⇒ – 3x – 6 = 9
⇒ – 3x – 6 + 6 = 9 + 6 (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରେ 6 ଯୋଗ କରି ।)
⇒ – 3x = 15 ⇒ \(\frac{-3x}{3}=\frac{15}{-3}\) ⇒ x = -5 (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରେ -3 ଦ୍ୱାରା ଭାଗକରି ।)
∴ ନିର୍ଦେୟ ସମାଧାନ : -5

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a)

(iv) 4x – 8 = 3x + 9
⇒ 4x – 8 – 3x = 3x + 9 – 3x (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରୁ 3x ବିୟୋଗ କରି ।)
⇒ x – 8 = 9
⇒ x – 8 + 8 = 9 + 8 (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରେ 8 ଯୋଗକରି ।)
⇒ x = 17
∴ ନିର୍ଦେୟ ସମାଧାନ : 17

(v) 5x – 6 = 4x + 3
⇒ 5x – 4x = 3 + 6 (ପାର୍ଶ୍ବ ପରିବର୍ତ୍ତନ)
⇒ x = 9
∴ ନିର୍ଦେୟ ସମାଧାନ : 9

(vi) \(\frac{3}{7}\) + z = \(\frac{17}{7}\) ⇒ \(\frac{3}{7}+z-\frac{3}{7}=\frac{17}{7}-\frac{3}{7}\) (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରୁ \(\frac{3}{7}\) ବିୟୋଗ କରି ।)
⇒ z = \(\frac{17-3}{7}=\frac{14}{7}\) ⇒ z = 2
∴ ନିର୍ଦେୟ ସମାଧାନ : 2

(vii)
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a) - 1

(viii)
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a) - 2

(ix)
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a) - 3

(x)
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a) - 4

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a)

Question 3.
ସମାଧାନ କର : (ବଜ୍ରଗୁଣନ ପ୍ରଣାଳୀର ସାହାଯ୍ୟରେ)
(i) \(\frac{x+2}{x-2}=\frac{3}{2}\)
(ii) \(\frac{7 y+2}{5}=\frac{6 y-5}{11}\)
(iii) \(\frac{x+7}{2 x-5}=\frac{1}{3}\)
(iv) \(\frac{5 x+6}{3 x-5}=\frac{4}{3}\)
(v) \(\frac{x+\frac{1}{2}}{2 x-\frac{1}{2}}=\frac{1}{3}\)
ସମାଧାନ :
\(\frac{a}{b}=\frac{c}{d}\) ⇒ ad = bc (ବଜ୍ରଗୁଣନ ପ୍ରକ୍ରିୟା)

(i) \(\frac{x+2}{x-2}=\frac{3}{2}\)
⇒ 2(x + 2) = 3(x – 2) (ବଜ୍ରଗୁଣନ ଦ୍ୱାରା)
⇒ 2x + 4 = 3x – 6 ⇒ 2x – 3x = -6 – 4 (ପାର୍ଶ୍ୱ ପରିବର୍ତ୍ତନ)
⇒ -x = -10 ⇒ x – 10 (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ଵରୁ ବିଯୁକ୍ତ ଚିହ୍ନ ଅପସାରଣ କରାଯାଇଛି)
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : 10

(ii) \(\frac{7 y+2}{5}=\frac{6 y-5}{11}\)
⇒ 11(7y + 2) = 5(6y – 5) ⇒ 77y + 22 = 30y – 25
⇒ 77y – 30y = -25 – 22 (ପାର୍ଶ୍ୱ ପରିବର୍ତ୍ତନ)
⇒ 47 y = – 47 ⇒ y = – 1
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : -1

(iii) \(\frac{x+7}{2 x-5}=\frac{1}{3}\)
⇒ 3(x + 7) = 1 (2x – 5) (ବଜ୍ରଗୁଣନ ଦ୍ୱାରା)
⇒ 3x +21 = 2x – 5 ⇒ 3x + 21 – 2x = 2x – 5 – 2x (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରୁ 2x ବିୟୋଗ କରି ।)
⇒ x + 21 = -5 ⇒ x + 21 – 21 = -5 – 21 (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବରୁ 21 ବିୟୋଗ କରି ।)
⇒ x = – 26
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : -26

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a)

(iv) \(\frac{5 x+6}{3 x-5}=\frac{4}{3}\)
⇒ 3(5x + 6) = 4 (3x – 5) (ବଜ୍ରଗୁଣନ ଦ୍ୱାରା)
⇒ 15x + 18 = 12x – 20 ⇒ 15x – 12x = -18 – 20 (ପାର୍ଶ୍ୱ ପରିବର୍ତ୍ତନ)
⇒ 3x = – 38 ⇒ x = \(\frac{-38}{3}\) ବା \(-12 \frac{2}{3}\) (ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବକୁ 3 ଦ୍ୱାରା ଭାଗକରି ।)
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : \(-12 \frac{2}{3}\)

(v) \(\frac{x+\frac{1}{2}}{2 x-\frac{1}{2}}=\frac{1}{3}\) (ଲବ ଓ ହର ଉଭୟକୁ 2 ଦ୍ୱାରା ଭାଗକରି ।)
⇒ \(\frac{2\left(x+\frac{1}{2}\right)}{2\left(2 x-\frac{1}{2}\right)}=\frac{1}{3} \Rightarrow \frac{2 x+1}{4 x-1}=\frac{1}{3}\) ⇒ 3(2x – 1) = 1 (4x – 1) (ବଜ୍ରଗୁଣନ ଦ୍ୱାରା)
⇒ 6x – 3 = 4x – 1 ⇒ 6x – 4x = -3 – 1
⇒ 2x = -4 ⇒ x = \(\frac{-4}{2}\) = -2
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : -2

Question 4.
ସମାଧାନ କର । ତତ୍ପରେ ଅଜ୍ଞାତ ରାଶି ପରିବର୍ତ୍ତେ ନିର୍ମେୟ ମୂଳକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ବର ସମାନତାକୁ ପରୀକ୍ଷା କର ।
(i) 2(x + 3) + 7(x – 7) = 3(x + 6) + 12
(ii) (x + 1)(x + 2) + 6 = (x – 3)(x – 4)
(iii) x(x + 11) = (x + 5)(x + 7) – 9
(iv) 2(x + 3) + 15 = 3(2x – 4) + 24
(v) 24x – 8(2x + 8) = 6x – (2 – x) – 72
ସମାଧାନ :
(i) 2(x + 3) + 7(x – 7) = 3(x + 6) + 12 ⇒ 2x + 6 + 7x – 49 = 3x + 18 + 12
⇒ 9x – 43 = 3x + 30 (ପକ୍ଷାନ୍ତରଣ ଦ୍ଵାରା)
⇒ 9x – 3x = 30 + 43 ⇒ 6x = 73 ⇒ x = \(\frac{73}{6}\) ବା \(12 \frac{1}{6}\)
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : \(12 \frac{1}{6}\) ।

ସମାନତା ପରୀକ୍ଷା :
ବାମ ପାର୍ଶ୍ବ = 2(x + 3) + 7(x – 7)
=\(2\left(\frac{73}{6}+3\right)+7\left(\frac{73}{6}-7\right)=2\left(\frac{73+18}{6}\right)+7\left(\frac{73-42}{6}\right)\)
= \(\frac{2 \times 91}{6}+\frac{7 \times 31}{6}=\frac{182}{6}+\frac{217}{6}=\frac{399}{6}=\frac{133}{2}\)

ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ବ = 3(x + 6) + 12
= \(3\left(\frac{73}{6}+6\right)+12=3 \times \frac{73+36}{6}+12=\frac{109}{2}+12\)
= \(\frac{109+24}{2}=\frac{133}{2}\)
∴ ବାମପାର୍ଶ୍ବ = ଦକ୍ଷିଣପାର୍ଶ୍ବ

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a)

(ii) (x + 1)(x + 2) + 6 = (x – 3)(x – 4)
⇒ x² + x + 2x + 2 + 6 = x² – 4x – 3x + 12
⇒ x² + 3x + 8 = x² – 7x + 12
⇒ x² + 3x + 7x = 12 – 8 (ପକ୍ଷାନ୍ତରଣ ଦ୍ଵାରା)
⇒ 10x = 4 = x = \(\frac{4}{10}\) ବା \(\frac{2}{5}\)
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : \(\frac{2}{5}\) ।

ସମାନତା ପରୀକ୍ଷା :
ବାମ ପାର୍ଶ୍ବ = (x + 1)(x + 2) + 6 = \(\left(\frac{2}{5}+1\right)\left(\frac{2}{5}+2\right)\) + 6
= \(\frac{2+5}{5} \times \frac{2+10}{5}+6=\frac{7}{5} \times \frac{12}{5}+6=\frac{84}{25}+6=\frac{84+150}{25}=\frac{234}{25}\)

ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ବ = (x – 3)(x – 4) = \(\left(\frac{2}{5}-3\right)\left(\frac{2}{5}-4\right)\)
= \(\frac{2-15}{5} \times \frac{2-20}{5}=\frac{-13}{5} \times \frac{-18}{5}=\frac{234}{25}\)
∴ ବାମପାର୍ଶ୍ବ = ଦକ୍ଷିଣପାର୍ଶ୍ବ ।

(iii) x(x + 11) = (x + 5)(x + 7) – 9
⇒ x² + 11x = x² + 5x + 7x + 35 – 9
⇒ x² + 11x = x² + 12x + 26
⇒ x² – x² + 11x – 12x = 26 (ପକ୍ଷାନ୍ତରଣ ଦ୍ଵାରା)
⇒ -x = 26
⇒ (-x) (-1) = 26(-1) ⇒ x = – 26
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : -26 ।

ସମାନତା ପରୀକ୍ଷା :
ବାମ ପାର୍ଶ୍ବ = x(x + 11) = -26 (-26 + 11) = -26 × -15 = 390

ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ବ = (x + 5)(x + 7) – 9 = (-26 + 5)(-26 + 7) – 9
= -21 × (-19) – 9 = 399 – 9 = 390
∴ ବାମପାର୍ଶ୍ବ = ଦକ୍ଷିଣପାର୍ଶ୍ବ ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(a)

(iv) 2(x + 3) + 15 = 3(2x – 4) + 24 ⇒ 2x + 6 + 15 = 6x – 12 + 24
⇒ 2x + 21 = 6x + 12 ⇒ 2x – 6x = 12 – 21
⇒ -4x = -9 ⇒ x = \(\frac{9}{4}\) ବା \(2 \frac{1}{4}\)
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : \(2 \frac{1}{4}\) ।

ସମାନତା ପରୀକ୍ଷା :
ବାମ ପାର୍ଶ୍ବ = 2(x + 3) + 15 = 2(\(\frac{9}{4}\) + 3) + 15 = 2(\(\frac{9+12}{4}\)) + 15 = 2 × \(\frac{21}{4}\) + 15 = \(\frac{21}{2}\) + 15
= \(\frac{21+30}{2}\) = \(\frac{51}{2}\)

ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ବ = 3(2x – 4) + 24 = 3(2 × \(\frac{9}{4}\) – 4) + 24 = 3(\(\frac{9}{2}\) – 4) + 24
= \(3\left(\frac{9-8}{2}\right)+24=\frac{3}{2}+24=\frac{3+48}{2}=\frac{51}{2}\)
∴ ବାମପାର୍ଶ୍ବ = ଦକ୍ଷିଣପାର୍ଶ୍ବ ।

(v) 24x – 8(2x + 8) = 6x – (2 – x) – 72 ⇒ 24x – 16x – 64 = 6x – 2 + x – 72
⇒ 8x – 64 = 7x – 74 ⇒ 8x – 7x = 64 – 74
⇒ x = -10
∴ ନିର୍ୟୟ ସମାଧାନ : – 10 ।

ସମାନତା ପରୀକ୍ଷା :
ବାମ ପାର୍ଶ୍ବ = 24x – 8(2x + 8) = 24(-10) – 8[2 × (-10) + 8]
= -240 – 8 × (-12) = -240 + 96 = 144

ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ବ = 6x – (2 – x) – 72 = 6 ×(-10) – {2 – (-10)} – 72
= -60 – (2 + 10) – 72 = -60 – 12 – 72 = -144
∴ ବାମପାର୍ଶ୍ବ = ଦକ୍ଷିଣପାର୍ଶ୍ବ ।

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.4

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.4 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.4

Question 1.
ଏକ ଅଜ୍ଞାତ ରାଶି ବିଶିଷ୍ଟ ସରଳ ବା ଏକଘାତୀ ସମୀକରଣ ଗୁଡ଼ିକୁ ବାଛି ଲେଖ ।
(କ) 2x + 3 = 7 (ଖ) y + 5 = x + 2 (ଗ) z + 2 = 7z – 4 (ଘ) 2x + 7 = 5 + x (ଙ) y – 7 = 5y – 8 (ଚ) xy – 5 = x + 3 (ଛ) x2 – 3x = 2 (ଜ) 2x – 7 = 8
ସମାଧାନ:
ଏକ ଅଜ୍ଞାତ ରାଶି ବିଶିଷ୍ଟ ସରଳ ବା ଏକଘାତୀ ସମୀକରଣ ଗୁଡ଼ିକ ହେଲା –
(କ) 2x + 3 = 7 (ଗ) z + 2 = 7z – 4 (ଘ) 2x + 7 = 5 + x (ଙ) y – 7 = 5y – 8 (ଜ) 2x – 7 = 8

Question 2.
x କୁ ଅଜ୍ଞାତ ରାଶି ରୂପେ ନେଇ ନିମ୍ନ ଉକ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ଗାଣିତିକ ଉକ୍ତିରେ ପ୍ରକାଶ କର ।

(କ) ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାରୁ 3 ବିୟୋଗ କଲେ ବିୟୋଗଫଳ 7 ହୁଏ ।
ସମାଧାନ:
x – 3 = 7

(ଖ) 10 ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାର ଦୁଇଗୁଣରୁ 4 କମ୍ ।
ସମାଧାନ:
2x – 4 = 10

(ଗ) ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାର ତିନି ଭାଗରୁ ଏକ ଭାଗ ହେଉଛି 6 ।
ସମାଧାନ:
\(\frac{x}{3}\) = 6

(ଘ) ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟା 5 ଠାରୁ ଯେତେ ଅଧ‌ିକ, 15 ଠାରୁ ସେତେ କମ୍ ।
ସମାଧାନ:
x – 5 = 15 – x

(ଙ) ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାର 6 ଗୁଣରୁ 7 ବିୟୋଗ କଲେ ବିୟୋଗଫଳ 3 ହୁଏ ।
ସମାଧାନ:
6x – 7 = 3

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.4

(ଚ) ରମାର ବର୍ତ୍ତମାନ ବୟସକୁ x ବର୍ଷ ନେଇ (i) 5 ବର୍ଷ ପରେ ତା’ର ବୟସ କେତେ ହେବ (ii) 3 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ତା’ର ବୟସ କେତେ ଥିଲା ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
(i) x + 5 (ii) x – 3 (ଯଦି x > 3)

Question 3.
ନିମ୍ନଲିଖତ ସମୀକରଣଗୁଡ଼ିକୁ ସାଧାରଣ ଉକ୍ତିରେ ପ୍ରକାଶ କର ।

(କ) x – 5 = 9
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାରୁ 5 ବିୟୋଗ କଲେ ବିୟୋଗଫଳ 9 ହୁଏ ।

(ଖ) 5p = 20
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାର 5 ଗୁଣ 20 ସହ ସମାନ ।

(ଗ) 3n + 7 = 1
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାର ତିନିଗୁଣରେ 7 ଯୋଗକଲେ ଯୋଗଫଳ l ହୁଏ ।

(ଘ) x – 2 = 0
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାରୁ 2 ବିୟୋଗ କଲେ ବିୟୋଗଫଳ 0 ହୁଏ ।

Question 4.
ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନ ମାନଙ୍କରେ ଥ‌ିବା ଅଜ୍ଞାତ ସଂଖ୍ୟାକୁ x ନେଇ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକୁ ସମୀକରଣ ରୂପରେ ଲେଖ।

(କ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ର ଦୁଇଗୁଣ 16 ସଙ୍ଗେ ସମାନ?
ସମାଧାନ:
2x = 16

(ଖ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାରୁ 7 କମାଇ ଦେଲେ 12 ମିଳିବ?
ସମାଧାନ:
x – 7 = 12

(ଗ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାର ଏକ -ତୃତୀୟାଂଶ 5 ସଙ୍ଗେ ସମାନ? 
ସମାଧାନ:
\(\frac{x}{3}\) = 5

(ଘ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାର ଏକ-ଚତୁର୍ଥାଂଶ ହେଉଛି 5? 
ସମାଧାନ:
\(\frac{x}{4}\) = 5

(ଙ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାରୁ 8 ଅଧୂକ ହେଉଛି 15?
ସମାଧାନ:
x + 8 = 15

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.4

Question 5.
ନିମ୍ନ ସୂଚନାଗୁଡ଼ିକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ତାକୁ ସମୀକରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶ କର ।

(କ) ରୋଜି ର ବାପାଙ୍କ ବୟସ 49 ବର୍ଷ ବାପାଙ୍କର ବୟସ ରୋଜି ବୟସର ତିନି ଗୁଣରୁ 4 ବର୍ଷ ଅଧୂକ । ରୋଜିର ବୟସକୁ ‘y’ ବର୍ଷ ନିଅ
ସମାଧାନ:
3y + 4 = 49

(ଖ) ଇର୍‌ଫାନ୍ ପାଖରେ ଥିବା ମାର୍ବଲ ସଂଖ୍ୟା 37 । ଇର୍‌ଫାନ୍ କହିଲା ‘‘ପରମିତ୍ ପାଖରେ ଥିବା ମାର୍ବଲ ସଂଖ୍ୟାର ପାଞ୍ଚ ଗୁଣରୁ 7ଟି ଅଧିକ ମାର୍ବଲ ମୋ’ ପାଖରେ ଅଛି।’’ ପରିମିତ୍ ପାଖରେ ଥିବା ମାର୍ବଲ ସଂଖ୍ୟାକୁ x ନିଅ।
ସମାଧାନ:
5x + 7 = 37

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b)

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b)

Question 1.
କୌଣସି ଏକ ସଂଖ୍ୟାର \(\frac{4}{5}\), ସେହି ସଂଖ୍ୟାର \(\frac{3}{4}\) ଠାରୁ 4 ଅଧ୍ଵ । ସଂଖ୍ୟାଟି ସ୍ଥିର କର ।
ସମାଧାନ :
4 4x x6 = 5
ମନେକର ସଂଖ୍ୟାଟି x ।
xର \(\frac{4}{5}=\frac{4x}{5}\) ଓ xର \(\frac{3}{4}=\frac{3x}{4}\) ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, \(\frac{4x}{5}=\frac{3x}{4}+4\) ⇒ \(\frac{4x}{5}=\frac{3x+16}{4}\)
⇒ 4x × 4 = 5 (3x + 16) ⇒ 16x = 15x + 80 ⇒ 16x – 15x = 80 ⇒ x = 80
∴ ସଂଖ୍ୟାଟି 80 ।

Question 2.
କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାର \(\frac{1}{3}\), ଏହାର \(\frac{1}{4}\), ଅପେକ୍ଷା 6 ଅଧୂକ ?
ସମାଧାନ :
ମନେକର ସଂଖ୍ୟାଟି x । xର \(\frac{1}{3}=\frac{x}{3}\) ଓ xର \(\frac{1}{4}=\frac{x}{4}\) ।
ପ୍ରଶାନୁସାରେ, \(\frac{x}{x}=\frac{x}{4}+6\) ⇒ \(\frac{x}{3}=\frac{x+24}{4}\)
⇒ 4x = 3 ( x + 24) ⇒ 4x = 3x + 72 ⇒ 4x – 3x = 72 ⇒ x = 72
∴ ସଂଖ୍ୟାଟି 72 ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b)

Question 3.
କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାର \(\frac{1}{2}\), 12 ରୁ ଯେତେ କମ୍; ଏହାର \(\frac{5}{2}\), 12 ରୁ ସେତେ ଅଧିକ ?
ସମାଧାନ :
ମନେକର ସଂଖ୍ୟାଟି x । x ର \(\frac{1}{2}=\frac{x}{2}\) ଏବଂ xର \(\frac{5}{2}=\frac{5x}{2}\) ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, 12 – \(\frac{x}{2}=\frac{5x}{2}\) – 12 ⇒ \(\frac{x}{2}+\frac{5x}{2}\) = 12 + 12
⇒ \(\frac{5x+x}{2}\) = 24 ⇒ 6x = 48 ⇒ x = \(\frac{48}{6}\) = 8
∴ ନିର୍ଦେୟ ସଂଖ୍ୟାଟି 8 ।

Question 4.
ତିନୋଟି କ୍ରମିକ ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାର ସମଷ୍ଟି 33 ହେଲେ, ମଧ୍ଯମ ସଂଖ୍ୟାଟି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ମଧ୍ୟମ ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାଟି x ।
∴ ପ୍ରଥମ ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାଟି = x – 2 ଓ ତୃତୀୟ ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାଟି = x + 2
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟର ସମଷ୍ଟି 33 ।
⇒ x – 2 + x + x + 2 = 33 ⇒ 3x = 33 ⇒ x = 11
∴ ମଧ୍ଯମ ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ।

Question 5.
କେଉଁ ଦୁଇଟି କ୍ରମିକ ସଂଖ୍ୟାର ସମଷ୍ଟି 31 ?
ସମାଧାନ :
ମନେକର କ୍ରମିକ ସଂଖ୍ୟାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ x ।
∴ ଅନ୍ୟ ସଂଖ୍ୟାଟି = x + 1
ପ୍ରଶାନୁସାରେ କ୍ରମିକ ସଂଖ୍ୟାଦ୍ଵୟର ସମଷ୍ଟି 31 ।
x + x + 1 = 31 ⇒ 2x + 1 = 31 ⇒ 2x = 30 ⇒ x = 15
∴ ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟା = 15 ଓ ଅନ୍ୟଟି x + 1 = 15 + 1 = 16
∴ କ୍ରମିକ ସଂଖ୍ୟାଦ୍ଵୟ 15 ଓ 16 ।

Question 6.
ତିନୋଟି କ୍ରମିକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାର ଯୋଗଫଳ 36 ହେଲେ, ବୃହତ୍ତମ ସଂଖ୍ୟାଟି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର x ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ।
କ୍ରମିକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟ x – 2, x, x + 2 ।
(କ୍ରମିକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାତ୍ରୟ x, x + 2 ଏବଂ x + 4 ହୋଇପାରେ ।)
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, x – 2 + x + x + 2 = 36 ⇒ 3x = 36 ⇒ x = 12
ବୃହତ୍ତମ ସଂଖ୍ୟାଟି = x + 2 = 12 + 2 = 14
∴ ବୃହତ୍ତମ ସଂଖ୍ୟାଟି 14 ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b)

Question 7.
ହମିଦ୍ ଟଙ୍କାର 15%, ରସିଦ ଟଙ୍କାର 20% ସହ ସମାନ । ଦୁଇଜଣଙ୍କର ଟଙ୍କା ମିଶି 350 ହେଲେ, କାହାର ଟଙ୍କା କେତେ ?
ସମାଧାନ :
ମନେକର ହମିଦୂର x ଟଙ୍କା ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁଯାୟୀ ରସିଦୂର (350 – x) ଟଙ୍କା । (∵ ସେ ଦୁଇଜଣଙ୍କର ମୋଟ ଟଙ୍କା 350 ଟଙ୍କା ।)
x ଟଙ୍କାର 15% = x × \(\frac{15}{100}\) ଟଙ୍କା = \(\frac{15x}{100}\) ଟଙ୍କା
(350 – x) ଟଙ୍କାର 20% = (350 − x) × \(\frac{20}{100}\) ଟ. = \(\frac{20(350-x)}{100}\) ଟଙ୍କା
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, ହମିଦ୍ରର ଟଙ୍କାର 15% = ରସିଦୂର ଟଙ୍କାର 20% ।
⇒ \(\frac{15x}{100}=\frac{20(350-x)}{100}\) ⇒ 15x = 7000 – 20x = 15x + 20x = 7000 ⇒ 35x = 7000
⇒ x = \(\frac{7000}{35}\) = 200 ହମିଦୂର ଟଙ୍କା
∴ ରସିଦୂର ଟଙ୍କା = 350 – 200 = 150 ଟଙ୍କା |
∴ ହମିଦ୍‌ର 200 ଟଙ୍କା ଓ ରସିଦ୍‌ 150 ଟଙ୍କା ।

Question 8.
ଦୁଇଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କଦ୍ବୟର ସମଷ୍ଟି 9 । ଯଦି ଅଙ୍କଦ୍ୱୟର ସ୍ଥାନ ବଦଳାଯାଏ; ତେବେ ନୂତନ ସଂଖ୍ୟାଟି ମୂଳ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ 27 ଅଧ‌ିକ ହେବ । ସଂଖ୍ୟାଟି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ଦୁଇଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାର ଏକକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କଟି x ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, ଦଶକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କ = 9 – x
∴ ସଂଖ୍ୟାଟି 10 (9 – x) + x = 90 – 10 x + x = 90 – 9x
ଅଙ୍କଦ୍ଵୟର ସ୍ଥାନ ବଦଳିଲେ ଏକକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କଟି (9 – x) ଓ ଦଶକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କଟି x ହୁଏ ।
∴ ପରିବର୍ତ୍ତତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 10x + 9 – x = 9x + 9
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, 9x + 9 = 90 – 9x + 27 ⇒ 9x + 9x = 90 + 27 − 9 ⇒ 18x = 108
⇒ x = \(\frac{108}{18}\) = 6
ସଂଖ୍ୟାଟି = 90 – 9x = 90 – 9 × 6 = 90 – 54 = 36
∴ ନିଶ୍ଚେୟ ସଂଖ୍ୟାଟି 36 |

Question 9.
ଦୁଇ ଅଙ୍କବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କଦ୍ୱୟର ସମଷ୍ଟି 10 । ସଂଖ୍ୟାଟିରେ 36 ଯୋଗକଲେ ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଙ୍କଦ୍ୱୟର ସ୍ଥାନ ବଦଳିଯାଏ । ସଂଖ୍ୟାଟି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ଦୁଇଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାର ଦଶକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କ x ।
ଏକକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କ (10 – x) । [:: ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 10]
∴ ସଂଖ୍ୟାଟି = 10x + (10 – x) = 10x + 10 – x = 9x + 10
ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସ୍ଥାନ ବଦଳିଗଲେ ଦଶକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କଟି ହୁଏ (10 – x) ଓ ଏକକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କଟି ହୁଏ x ।
∴ ପରିବର୍ତ୍ତତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 10(10 − x) + x = 100 – 10x + x = 100 – 9x
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, (9x + 10) + 36 = 100 – 9x
⇒ 9x + 9x = 100 – 46 ⇒ 18x = 54
⇒ x = \(\frac{54}{18}\) = 3
ଦଶକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କ = x = 3 ଓ ଏକକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କ = 10 – x = 10 – 3 = 7
ସଂଖ୍ୟାଟି = 10x + 7 = 10 × 3 + 7 = 30 + 7 = 37
∴ ନିର୍ଦେୟ ସଂଖ୍ୟାଟି 37 ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b)

Question 10.
କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାର 20% ଏହାର 12% ଅପେକ୍ଷା 12 ଅଧ୍ଵ ?
ସମାଧାନ :
ମନେକର ସଂଖ୍ୟାଟି x ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, x ର 20% = x ର 12% + 12
⇒ \(x \times \frac{20}{100}=x \times \frac{12}{100}+12 \Rightarrow x \times \frac{1}{5}=x \times \frac{3}{25}+12 \Rightarrow \frac{x}{5}=\frac{3 x}{25}+12 \Rightarrow \frac{5 x-3 x}{25}=12\)
⇒ \(\frac{2x}{25}\) = 12 ⇒ 2x = 25 × 12 ⇒ 2x = 300 ⇒ x = \(\frac{300}{2}\) = 150
∴ ନିର୍ଦେୟ ସଂଖ୍ୟାଟି 150 ।

Question 11.
ଦୁଇଟି ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟାର ଅନ୍ତର 30 । ସେମାନଙ୍କର ଅନୁପାତ 2 : 5 ହେଲେ, ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଟି କେତେ ?
ସମାଧାନ :
ମନେକର ଗୋଟିଏ ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟା x । ଅନ୍ୟ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟାଟି = x – 30
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, \(\frac{x-30}{x}=\frac{2}{5}\) ⇒ 5x – 150 = 2x ⇒ 5x – 2x = 150
⇒ 3x = 150 ⇒ x = \(\frac{150}{3}\) = 50
ଗୋଟିଏ ପୂର୍ଣ ସଂଖ୍ୟା = 50
ଅନ୍ୟ ପୂର୍ବ ସଂଖ୍ୟା = x – 30 = 50 – 30 = 20
∴ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟାଦ୍ଵୟ 50 ଓ 20 ।

Question 12.
ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀର ମୋଟ ପିଲା ସଂଖ୍ୟା 49 । ପୁଅ ପିଲାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଝିଅ ପିଲାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାର \(\frac{3}{4}\) ଗୁଣ ହେଲେ ଶ୍ରେଣୀରେ ପୁଅ ଓ ଝିଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ଶ୍ରେଣୀର ପୁଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା x ଓ ଝିଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା = 49 – x ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, x = \(\frac{3}{4}\)(49 – x)
⇒ 4x = 3 (49 – x) ⇒ 4x = 147 – 3x
⇒ 4x + 3x = 147 ⇒ 7x = 147
⇒ x = \(\frac{147}{7}\) = 121
∴ ପୁଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା = 21
∴ ଝିଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା = 49 – x = 49 – 21
∴ ଶ୍ରେଣୀରେ ପୁଅ ଓ ଝିଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଯଥାକ୍ରମେ 21 ଓ 28 ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b)

Question 13.
ଦୁଇଟି ଅନୁପୂରକ କୋଣର ଅନ୍ତର 10° ହେଲେ, କୋଣଦ୍ଵୟର ପରିମାଣ ସ୍ଥିର କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ଗୋଟିଏ କୋଣର ପରିମାଣ x° ।
ଏହାର ଅନୁପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ = 90° – x
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, x° – (90° – x) = 10
⇒ x – 90° + x = 10 ⇒ 2x = 10 + 90
⇒ 2x = 100 ⇒ x = \(\frac{100}{2}\) = 50°
ଗୋଟିଏ କୋଣ = 50° ଓ ଅନ୍ୟ କୋଣଟି = 90° – x = 90° – 50° = 40°
∴ ଅନୁପୂରକ କୋଣଦ୍ଵୟ 50° ଓ 40° ।

Question 14.
ଗୋଟିଏ ଥଳିରେ ଟ. 500ର 5ଟେଙ୍କିଆ ଓ 10 ଟଙ୍କିଆ ମୁଦ୍ରା ଅଛି । ମୋଟ ମୁଦ୍ରା ସଂଖ୍ୟା 75 ହେଲେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରକାର ମୁଦ୍ରା ସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
ସମାଧାନ :
ମନେକର ଥଳିରେ x ଟି 5 ଟଙ୍କିଆ ମୁଦ୍ରା ଅଛି ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, 10 ଟଙ୍କିଆ ମୁଦ୍ରା ସଂଖ୍ୟା =75 – x
xଟି 5 ଟଙ୍କାର ମୂଲ୍ୟ = 5 × x = 5x ଟଙ୍କା ଓ 10 ଟଙ୍କାର ମୂଲ୍ୟ = 10 (75 – x) ଟଙ୍କା
ମୋଟ ଟଙ୍କାର ମୂଲ୍ୟ = 5x + 10 (75 – x)
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, 5x + 10 ( 75 – x) = 500
⇒ 5x + 750 – 10 x = 500 ⇒ -5x = 500 – 750 ⇒ -5x = -250 ⇒ x = \(\frac{250}{5}\)
∴ 50 ଟଙ୍କିଆ ମୁଦ୍ରା ସଂଖ୍ୟା = 50 ଟି
∴ 50 ଟଙ୍କିଆ ମୁଦ୍ରା ସଂଖ୍ୟା = 75 − x = 75 – 50 = 25 ଟି
∴ ଥଳିଟିରେ 50 ଟି 5 ଟଙ୍କିଆ ମୁଦ୍ରା ଓ 25 ଟି 10 ଟଙ୍କିଆ ମୁଦ୍ରା ଅଛି ।

Question 15.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକାରକ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ପ୍ରସ୍ଥର ଦୁଇଗୁଣ । ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା 150 ମିଟର ହେଲେ ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ନିରୂପଣ କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରସ୍ଥ × ମିଟର ଓ ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2x ମିଟର ।
∴ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପରିସୀମା = 2(ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ) = 2(2x+x) = 2(3x) = 6x ମିଟର ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ 6x = 150 ମି. ⇒ x = \(\frac{150}{6}\) = 25
∴ ଦୈର୍ଘ୍ୟ = = 2x = 2 × 25 = 50 ମି.
∴ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 50 ମି ଓ ପ୍ରସ୍ଥ 25 ମି. ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b)

Question 16.
ଗୋଟିଏ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଲବ ଓ ହରର ଅନୁପାତ 3 :4 । ହରରେ 3 ଯୋଗକଲେ, ଲବ ଓ ହରର ଅନୁପାତ 3 : 5 ହୁଏ । ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାଟି ସ୍ଥିର କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାର ଲବ 3x ଓ ହର 4x ।
ହରରେ 3 ଯୋଗକଲେ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାଟି ହେବ = \(\frac{3x}{4x+3}\)
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, \(\frac{3x}{4x+3}=\frac{3}{5}\) ⇒ 15x = 3 (4x +3) ⇒ 15x = 12x + 9 ⇒ 15x – 12x = 9
⇒ 3x = 9 ⇒ x = \(\frac{9}{3}\) = 3
∴ ଲବ = 3x = 3 × 3 = 9, ହର = 3x = 4 × 3 = 12
∴ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟାଟି \(\frac{9}{12}\) ।

Question 17.
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜର କୋଣତ୍ରୟର ପରିମାଣରୁ 10 ଲେଖାଏଁ କମାଇଦେଲେ ଅବଶିଷ୍ଟର ଅନୁପାତ 6 : 4 : 5 ହୁଏ । ତ୍ରିଭୁଜଟିର ବୃହତ୍ତମ କୋଣର ପରିମାଣ ସ୍ଥିର କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ତ୍ରିଭୁଜର କୋଣତ୍ରୟର ପରିମାଣରୁ 10 ଲେଖାଏଁ କମାଇଦେଲେ ଅବଶିଷ୍ଟର ଅନୁପାତ ଯଥାକ୍ରମେ ଯଥାକ୍ରମେ 6x, 4x ଓ 5x ।
∴ ତ୍ରିଭୁଜର କୋଣତ୍ରୟର ପରିମାଣ a 6x + 10°, 4x + 10° ଓ 5x + 10° ।
ଆମେ ଜାଣିଛୁ ତ୍ରିଭୁଜର ତିନିକୋଣର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି 180° ।
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ, (6x + 10) + (4x + 10) + (5x + 10) = 180
⇒ 6x + 10 + 4x + 10 + 5x + 10 = 180 ⇒ 15x + 30 = 180
⇒ 15x = 180 – 30 ⇒ 15x = 150 ⇒ x = \(\frac{150}{15}\) = 10
ବୃହତ୍ତମ କୋଣର ପରିମାଣ = 6x + 10 = 6 × 10 + 10 = 60 + 10 = 70°
∴ ତ୍ରିଭୁଜଟିର ବୃହତ୍ତମ କୋଣର ପରିମାଣ 70° ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Algebra Chapter 7 ସମୀକରଣ ଓ ଏହାର ସମାଧାନ Ex 7(b)

Question 18.
ଶରତ ତା’ ଘରଠାରୁ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି 4 କି.ମି. ବେଗରେ ସ୍କୁଲକୁ ଯାଇ ଘଣ୍ଟା ବାଜିବାର 12 ମିନିଟ୍ ପରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ପରଦିନ ସେ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି 5 କି.ମି. ବେଗରେ ଯାଇ ଠିକ୍ ସମୟରେ ସ୍କୁଲରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ଉଭୟ ଦିନ ସେ ଘରୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ସ୍କୁଲକୁ ଯାଇଥିଲେ । ତା’ ଘରଠାରୁ ସ୍କୁଲର ଦୂରତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର ଶରତ ଘରଠାରୁ ସ୍କୁଲର ଦୂରତା x କି.ମି. ।
ଘଣ୍ଟାକୁ 4 କି.ମି. ବେଗରେ ଗଲେ x କି.ମି. ଯିବାକୁ ସମୟ ଲାଗିବ = \(\frac{x}{4}\) ଘଣ୍ଟା = 15 ମିନିଟ୍
ପରଦିନ ଘଣ୍ଟାକୁ 5 କି.ମି. ବେଗରେ ଗଲେ x କି.ମି. ଯିବାକୁ ସମୟ ଲାଗିବ = \(\frac{x}{5}\) ଘଣ୍ଟା = 12 ମିନିଟ୍
∴ ଅଧିକ ବେଗରେ ଗଲେ ପୂର୍ବ ସମୟ ଅପେକ୍ଷା = 15 ମିନିଟ୍ – 12 ମିନିଟ୍ = 3 ମିନିଟ୍ ଆଗରୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ପହଞ୍ଚୁଛି ।
କିନ୍ତୁ କମ୍ ବେଗରେ ଗଲେ ଠିକ୍ ସମୟଠାରୁ ଠିକ୍ 12 ମିନିଟ୍ ଡେରିରେ ପହଞ୍ଚୁଛି ।
∴ 3 ମିନିଟ୍ ଅଧୂକ ସମୟ ଲାଗୁଛି x କି.ମି. ଯିବାକୁ ବା ଘରଠାରୁ ସ୍କୁଲର ଦୂରତା ଯିବାକୁ ।
12 ମିନିଟ୍ ଅଧ‌ିକ ସମୟ ଲାଗିବ = 12 ÷ 3 = 4 କି.ମି. ଯିବାକୁ ।
ଅର୍ଥାତ୍ ଶରତ ଘରଠାରୁ ସ୍କୁଲର ଦୂରତା 4 କି.ମି. ।

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions

1. ନିମ୍ନରେ ଥ‌ିବା ଚିତ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରେଖା, ରଶ୍ମି ଓ ରେଖାଖଣ୍ଡ ଚିହ୍ନଟ କର ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions
ସମାଧାନ:
ଚିତ୍ର (କ) – ରଶ୍ମି, ଚିତ୍ର (ଖ) – ରେଖାଖଣ୍ଡ ଓ ଚିତ୍ର (ଗ) – ରେଖା ।

2. ନିମ୍ନ ଚିତ୍ରରୁ ସୂକ୍ଷ୍ମକୋଣ, ସମକୋଣ ଓ ସ୍ଥୂଳକୋଣ ଚିହ୍ନଟ କର ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 1
ସମାଧାନ:
ଚିତ୍ର (କ) ସ୍ଥୂଳକୋଣ, ଚିତ୍ର (ଖ) ସମକୋଣ, ଚିତ୍ର (ଗ) ସୂକ୍ଷ୍ମକୋଣ ।

3. ନିମ୍ନ ଚିତ୍ରରୁ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ, ସ୍ଥୂଳକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ସୂକ୍ଷ୍ମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ଚିହ୍ନଟ କର ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 2
ସମାଧାନ:
ଚିତ୍ର (କ) – ସୂକ୍ଷ୍ମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ, ଚିତ୍ର (ଖ) — ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ, ଚିତ୍ର (ଗ) – ସ୍ଥୂଳକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜ ।

4. ନିମ୍ନ ଚିତ୍ରରୁ ସମବାହୁ, ସମଦ୍ବିବାହୁ ଓ ବିଷମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ଚିହ୍ନଟ କର ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 3
ସମାଧାନ:
ଚିତ୍ର (କ) – ବିଷମ ବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ, ଚିତ୍ର (ଖ) – ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ, ଚିତ୍ର (ଗ) – ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ।

5. (କ) ନିମ୍ନ ଚିତ୍ରରୁ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍, ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର, ଆୟତଚିତ୍ର, ବର୍ଗଚିତ୍ର ଓ ରମ୍ବସ୍ ଚିହ୍ନଟ କର ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 4
ସମାଧାନ:
(କ) ଚିତ୍ରଟି ବର୍ଗଚିତ୍ର
(ଖ) ଚିତ୍ରଟି ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର
(ଗ) ଚିତ୍ରଟି ରମ୍ବସ୍
(ଘ) ଚିତ୍ରଟି ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍
(ଙ) ଚିତ୍ରଟି ଆୟତଚିତ୍ର

(ଖ) ଉପରିସ୍ଥ ଚିତ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁ କେଉଁ ଚିତ୍ରର ସମସ୍ତ କୋଣ ସମକୋଣ?
ସମାଧାନ:
ବର୍ଗଚିତ୍ର ଆୟତଚିତ୍ର

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions

(ଗ) EFGH ଚିତ୍ରରେ କେଉଁ କୋଣମାନ ସମାନ ପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ? କେଉଁ ବାହୁଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ?
ସମାଧାନ:
∠E = ∠G, ∠H = ∠F, EF = GH ଓ EH = FG

(ଘ) MJKL ଚିତ୍ରରେ କେଉଁ ବାହୁଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ?
ସମାଧାନ:
MJ = JK = KL = LM

ନିଜେ କରି ଦେଖ:
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 5
(କ) ଉପରିସ୍ଥ କୋଣଗୁଡ଼ିକର ପରିମାଣ ପ୍ରୋଟ୍ରାକ୍ଟର ସାହାଯ୍ୟରେ ମାପ ଓ ମାପଗୁଡ଼ିକୁ ସାରଣୀରେ ରଖ ।

କୋଣ ∠ABC ∠DEF ∠GHK ∠LMN
ପରିମାଣ

ସମାଧାନ:

କୋଣ ∠ABC ∠DEF ∠GHK ∠LMN
ପରିମାଣ 40° 60° 120° 50°

(ଖ) କେଉଁ କୋଣ ଦୁଇଟିର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି 90° ସ୍ଥିର କର 
ସମାଧାନ:
∠ABC ଓ ∠LMN କୋଣଦ୍ଵୟର ସମଷ୍ଟି 90° ।

(ଗ) କେଉଁ କୋଣ ଦୁଇଟିର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି 180° ସ୍ଥିର କର ।
ସମାଧାନ:
∠GHK ଓ ∠DEF କୋଣଦ୍ୱୟର ସମଷ୍ଟି 180° 

(ଘ) ଚିତ୍ର (କ)ରେ ∠ABC ଓ ∠CBD ଦୁଇଟି ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ କୋଣ ହେବେ କି? କାହିଁକି?
ଚିତ୍ର (ଖ)ରେ ∠EFG ଓ ∠GFH ଦୁଇଟି ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ କୋଣ ହେବେ କି? କାହିଁକି?
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 6
ସମାଧାନ:
ଚିତ୍ର (କ) ରେ ∠ABC ଓ ∠CBD କୋଣଦ୍ୱୟର ସାଧାରଣ ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ B, ସାଧାରଣ ବାହୁ \(\overrightarrow{\mathrm{BC}}\) କୋଣଦ୍ୱୟର ଅନ୍ତର୍ଦେଶରେ କୌଣସି ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁ ନାହିଁ । ତେଣୁ କୋଣଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ କୋଣ ଅଟନ୍ତି ।
ଚିତ୍ର (ଖ) ରେ ∠EFG ଓ ∠GFH କୋଣଦ୍ୱୟର ସାଧାରଣ ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ F, ସାଧାରଣ ବାହୁ \(\overrightarrow{\mathrm{FG}}\) ଓ କୋଣଦ୍ୱୟର ଅନ୍ତର୍ଦ୍ଦେଶରେ କୌଣସି ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁ ନାହିଁ । ତେଣୁ କୋଣଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ କୋଣ ଅଟନ୍ତି ।

⇒ ଚିତ୍ରରେ ଥ‌ିବା କୋଣଗୁଡ଼ିକ ମାପି ନିମ୍ନ ସାରଣୀ ପୂରଣ କର ।

କୋଣର ନାମ ∠ABC ∠CBD ∠EFG ∠GFH
କୋଣର ପରିମାଣ

ସମାଧାନ:

କୋଣର ନାମ ∠ABC ∠CBD ∠EFG ∠GFH
କୋଣର ପରିମାଣ 40° 50° 120° 60°

କ’ଣ ଦେଖିଲ?
(କ) କେଉଁ ଦୁଇଟି ସନ୍ନିହିତ କୋଣର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି 90° ହେଲା? 
ସମାଧାନ:
∠ABC ଓ ∠CBD

(ଖ) କେଉଁ ଦୁଇଟି ସନ୍ନିହିତ କୋଣର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି 180° ହେଲା? 
ସମାଧାନ:
∠EFG ଓ ∠GFH

(ଗ) କେଉଁ କୋଣ ଦୁଇଟି ପରସ୍ପର ଅନୁପୂରକ?
ସମାଧାନ:
∠ABC ଓ ∠CBD

(ଘ) କେଉଁ କୋଣ ଦୁଇଟି ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ?
ସମାଧାନ:
∠EFG ଓ ∠GFH

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions

⇒ ଉପରିସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ କେତେ ଯୋଡ଼ା ପରସ୍ପର ପ୍ରତୀପ କୋଣ ଥ‌ିବାର ଦେଖୁଛ?
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 7
ସମାଧାନ:
ଚିତ୍ରରେ ଦୁଇଯୋଡ଼ା ପରସ୍ପର ପ୍ରତୀପ କୋଣ ଅଛି ।
ପରସ୍ପର ପ୍ରତୀପ କୋଣକୁ ପରସ୍ପର ବିପରୀତ କୋଣ କୁହାଯାଏ ।

1. ବର୍ତ୍ତମାନ ତୁମ ପ୍ରୋଟ୍ରାକ୍ଟର ସାହାଯ୍ୟରେ ∠AOB, ∠BOC, ∠COD ଓ ∠DOA କୋଣ ସ୍ଫରୋଟିକୁ ମାପ ଓ ସେମାନଙ୍କର ପରିମାଣକୁ ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଭଳି ଏକ ସାରଣୀ ତିଆରି କରି ଲେଖ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 8

କୋଣର ନାମ ∠AOC ∠BOD ∠BOC ∠DOA
କୋଣର ପରିମାଣ

ସମାଧାନ:

କୋଣର ନାମ ∠AOC ∠BOD ∠BOC ∠DOA
କୋଣର ପରିମାଣ 70° 70° 110° 110°

ତୁମେ ସାରଣୀ ଦେଖି ଓ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନ ଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
1. ∠AOC ର ପରିମାଣ ସହ କେଉଁ କୋଣର ପରିମାଣ ସମାନ?
ସମାଧାନ:
∠BOD

2. ∠BOC ର ପରିମାଣ ସହ କେଉଁ କୋଣର ପରିମାଣ ସମାନ?
ସମାଧାନ:
∠AOD

3. ∠AOC ଓ ∠BOD କୁ କି ପ୍ରକାର କୋଣ କୁହାଯାଏ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରତୀପ କୋଣ

4. ∠BOC ଓ ∠DOA କୁ କି ପ୍ରକାର କୋଣ କୁହାଯାଏ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରତୀପ କୋଣ

ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରଦେଖୁ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 9
(କ) ∠1ସହ ଅନ୍ୟ କେଉଁ କୋଣ ସରଳ ଯୋଡ଼ି ଗଠନ କରେ?
ସମାଧାନ:
2 ଓ ∠1 କୋଣ

(ଖ) 3 ର ପ୍ରତୀପ କୋଣଟି କିଏ?
ସମାଧାନ:
∠1

(ଗ) 2 ର ପ୍ରତୀପ କୋଣଟି କିଏ?
ସମାଧାନ:
∠4

(ଘ) ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ ∠4 ର ପରିମାଣ 60° ହେଲେ, ଅନ୍ୟ କୋଣ ତିନୋଟିର ପରିମାଣ କେତେ?
ସମାଧାନ:
∠2 ର ପରିମାଣ = 60°, ∠1 ର ପରିମାଣ = 120° ଓ ∠3 ର ପରିମାଣ = 120°

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions

⇒ ତୁମ ପରିବେଶରେ କେଉଁ କେଉଁଠାରେ ପରସ୍ପର ଛେଦୀ ରେଖା ଦେଖୁଛ ତାହାର ପାଞ୍ଚଟି ଉଦାହରଣ ଦିଅ । 
ସମାଧାନ:
ବାଟୁଳିଖଡ଼ା, ତାରଜାଲି, ଚଟ, ଚେସ୍‌ବୋର୍ଡ଼, ତାରବାଡ଼ ଆଦିରେ ପରସ୍ପରଛେଦୀ ରେଖା ଦେଖାଯାଏ ।

ନିଜେ କରି ଦେଖ:
(କ) ଚିତ୍ର ରେ ଦେଖୁଥ‌ିବା ପରସ୍ପର ଛେଦୀ ରେଖା ଯୋଡ଼ି ଓ ସେ ଦ୍ବୟର ଛେଦ ବିନ୍ଦୁର ନାମ ଲେଖ ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 10
ସମାଧାନ:
\(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{EF}}\) ଓ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{CD}}\) ପରସ୍ପରଛେଦୀ ରେଖା ଓ ଛେଦବିନ୍ଦୁ O, 
\(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{EF}}\) ଓ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{GH}}\) ପରସ୍ପରଛେଦୀ ରେଖା ଓ ଛେଦବିନ୍ଦୁ O, 
\(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{EF}}\) ଓ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{GH}}\) ପରସ୍ପରଛେଦୀ ରେଖା ଓ ଛେଦବିନ୍ଦୁ O, 
\(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}\) ଓ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{EF}}\) ପରସ୍ପରଛେଦୀ ରେଖା ଓ ଛେଦବିନ୍ଦୁ L
\(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}\) ଓ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{GH}}\) ପରସ୍ପର ଛେଦୀରେଖା ଓ ଛେଦବିନ୍ଦୁ M
\(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}\) ଓ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{EF}}\) ପରସ୍ପରଛେଦୀ ରେଖା ଓ ଛେଦବିନ୍ଦୁ K ।

⇒ ଏହି ଚିତ୍ରରେ ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ଥିବାର ଦେଖୁଛ କି?
ସମାଧାନ:
ନାହି‍ଁ

(ଖ) ଦୁଇଟି ରେଖା ବା ରେଖାଖଣ୍ଡର ଗୋଟିଏରୁ ଅଧିକ ଛେଦବିନ୍ଦୁ ରହିବା ସମ୍ଭବ କି? ଯଦି ସମ୍ଭବ, ଏପରି ଦୁଇଟି ରେଖାର ଚିତ୍ର କର।
ସମାଧାନ:
ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।

(ଗ) ତୁମ ପରିବେଶରେ ପରସ୍ପରକୁ ସମକୋଣରେ ଛେଦ କରୁଥିବା ରେଖା ବା ରେଖାଖଣ୍ଡର ଉଦାହରଣ କେଉଁଠି ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ତାହା ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଗୋଲ୍‌ପୋଷ୍ଟ, ଝରକାଜାଲି, ଇଟା, ଟେବୁଲ୍‌ର ଉପର ଧାର ଇତ୍ୟାଦି ।

(ଘ) ଗୋଟିଏ ଆୟତଚିତ୍ରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯୋଡ଼ବାହୁର ଛେଦବିନ୍ଦୁରେ ଉତ୍ପନ୍ନ କୋଣର ପରିମାଣ କେତେ ମାପି ସ୍ଥିର କର। ଗୋଟିଏ ପୋଷ୍ଟକାର୍ଡ଼ ନେଇ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କର ।
ସମାଧାନ:
90°

ଉତ୍ତର ଲେଖ :
ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରକୁ ଦେଖ୍ ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା କୋଣ
କୋଣ-ଯୋଡ଼ାଗୁଡ଼ିକ କି ପ୍ରକାର କୋଣ ଲେଖ ।
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 11
(କ) ∠1 ଓ ∠5
ସମାଧାନ:
∠1 ଓ ∠5 ଅନୁରୂପ କୋଣ

(ଖ) ∠3 ଓ ∠6
ସମାଧାନ:
∠3 ଓ ∠6 ଏକାନ୍ତର କୋଣ

(ଗ) ∠4 ଓ ∠6
ସମାଧାନ:
∠4 ଓ ∠6 ଏକ ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୋଣ

(ଘ) ∠4 ଓ ∠5
ସମାଧାନ:
∠4 ଓ ∠5 ଏକାନ୍ତର କୋଣ

(ଘ) ∠3 ଓ ∠6
ସମାଧାନ:
∠3 ଓ ∠6 ଏକାନ୍ତର କୋଣ

(ଚ) ∠2 ଓ ∠6
ସମାଧାନ:
∠2 ଓ ∠6 ଅନୁରୂପ କୋଣ

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions

1. ଏକ ଯୋଡ଼ା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର ଏବଂ ସେ ରେଖା ଦୁଇଟିର ଏକ ଛେଦକ ରେଖା ଅଙ୍କନ କର । 
ଛେଦକ ରେଖା ଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପନ୍ନ କୋଣଗୁଡ଼ିକୁ ମାପି ନିମ୍ନ ଉକ୍ତିଗୁଡ଼ିକର ସତ୍ୟତା ପରୀକ୍ଷା କର ।
(କ) ଅନୁରୂପ କୋଣମାନ ସମପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ ।
(ଖ) ଏକାନ୍ତର କୋଣମାନ ସମ ପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ ।
(ଗ) ଛେଦକ ରେଖାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୌଣମାନ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ।
ସମାଧାନ:
BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର InText Questions 12
ଏଠାରେ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}\) ଓ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{CD}}\) ଦୁଇଟି ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ଗୋଟିଏ ସ୍କେଲର ଦୁଇଟି ଧାରରେ ଅଙ୍କନ କରାଯାଉ । \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{EF}}\) ଏହାର ଛେଦକ ଅଙ୍କନ କରି AB ଓ CD ର ଛେଦବିନ୍ଦୁକୁ G ଓ H ରେ ନାମିତ କରାଯାଉ ।
କୋଣମାନଙ୍କୁ ଯଥାକ୍ରମେ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ରେ ନାମିତ କରାଯାଉ । କୋଣମାନଙ୍କ ପରିମାଣକୁ ମାପି ନିମ୍ନ ସାରଣୀରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ।

କୋଣ 1 2 3 4 5 6 7 8
କୋଣର ପରିମାଣ 70° 110° 70° 110° 70° 110° 70° 110°

ଅନୁରୂପ କୋଣ ଯୋଡ଼ିମାନ ∠2 ଓ ∠6, ∠1 ଓ ∠5, ∠3 ଓ ∠7 ଏବଂ ∠4 ଓ ∠8 ।
ଏଠାରେ m∠1 = m∠5 = m∠3 = m∠7 = 70°
m∠2=m∠6=m∠4 = m∠8 = 110°
∴ ଅନୁରୂପ କୋଣମାନ ସମପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ ।
ଏକାନ୍ତର କୋଣଯୋଡ଼ି m∠3 ଓ m∠5 ଏବଂ m∠4 ଓ m∠6 ।
ଏଠାରେ m∠3 = m∠5 = 70°, m∠4 = m∠6 = 110°
∴ ଏକାନ୍ତର କୋଣମାନ ସମପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ ।
ଛେଦକରେଖାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ବସ୍ଥ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୋଣ ଯୋଡ଼ି ∠3, ∠6 ଏବଂ m∠4, ∠5 
m∠3 + m∠6 = 70° + 110° = 180°, m∠4 + m∠5 = 110° + 70° = 180°
∴ ଛେଦକରେଖାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୋଣମାନ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(d)

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(d) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(d)

Question 1.
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 2-55 ଡେସିମିଟର ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା 68 ସେ.ମି. । କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ତ୍ରିଭୁଜର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2-55 ଡେସିମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା = 68 ସେ.ମି. = \(\frac { 68 }{ 10 }\) ଡେସିମି.
∴ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ଭୂମି × ଉଚ୍ଚତା = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 2.55 × \(\frac { 68 }{ 10 }\) = 8. 67 ବ. ଡେସିମି.

Question 2.
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜ ଆକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ପାର୍କର ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 288 ମିଟର ଏବଂ ସେହି ବାହୁର ବିପରୀତ କୌଣିକ ବିନ୍ଦୁରୁ ତାହା ଉପରେ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABC ତ୍ରିଭୁଜାକାର ପାର୍କର ଭୂମି = BC = 288 ମି.
ବାହୁର = AD = 115 ମି.
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 24
∴ △ABC ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ଉଚ୍ଚତା = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 288 × 115 = 144 × 115 = 16560 ଜଣ. ମି.

Question 3.
ନିମ୍ନରେ ଦୁଇଟି ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଦତ୍ତ ଅଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) 14√2 ସେ.ମି.
(ii) 8√6 ମିଟର
Solution:
(i) ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × (ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ)2 = \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × (14√2)2 ବ. ସେ.ମି.
= \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × 14 × 14 × 2 = 98√3 ବ. ସେ.ମି.

(ii) ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × (8√6)2 ବ.ମି. = \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × 8 × 8 × 6 = 96√3 ବ.ମି.

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(d)

Question 4.
ନିମ୍ନରେ ଦୁଇଟି ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ଉଚ୍ଚତା ଦତ୍ତ ଅଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିଶ୍ଚୟ କର ।
(i) 12 ଭେସି ମି.
(ii) 36√3 ମି.
Solution:
(i) ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{1}{\sqrt{3}}\) × (ଉଚ୍ଚତା)2 = \(\frac{1}{\sqrt{3}}\) × (12)2 ବ. ଡେଵି ମି.
= \(\frac{1}{\sqrt{3}}\) × 12 × 12 = \(\frac{12 \times 12 \times \sqrt{3}}{\sqrt{3} \times \sqrt{3}}\) = \(\frac{12 \times 12 \sqrt{3}}{3}\) = 48√3 ବ. ଡେଵି ମି.

(ii) ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ଉଚ୍ଚତା = 36√3 ମି.
∴ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac{1}{\sqrt{3}}\) × (ଉଚ୍ଚତା)2 = \(\frac{1}{\sqrt{3}}\) × (36√3)2 ବ.ମି. = \(\frac{1}{\sqrt{3}}\) × 36 × 36 × 3 = 1296√3 ବ.ମି.

Question 5.
ନିମ୍ନୋକ୍ତ ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 42 ସେ.ମି., ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 35 ସେ.ମି. |
(ii) ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 42 ସେ.ମି., ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 61 ମି. |
(iii) ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ x ସେ.ମି., ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ y ସେ.ମି. ।
Solution:
(i) ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (a) = 35 ସେ.ମି.
ଓ ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (b) = 42 ସେ.ମି.
∴ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ଉଚ୍ଚତା = \(\sqrt{a^2-\frac{1}{4} b^2}\)
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 25
⇒ AD = \(\sqrt{(35)^2-\frac{1}{4} \times(42)^2}\) = \(\sqrt{1225-\frac{1}{4} \times(1764)}\) = \(\sqrt{1225-441}\) = 28 ସେ.ମି.
∴ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ଉଚ୍ଚତା = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 42 × 28 = 588 ବ. ସେ.ମି.

(ii) ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (a) = 61 ମି.
ଓ ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (b) = 22 ସେ.ମି.
= \(\sqrt{(61)^2-\frac{1}{4} \times(22)^2}\) = \(\sqrt{3721-121}\) = \(\sqrt{3600}\) = 60 ମି.
∴ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ଉଚ୍ଚତା = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 22 ମି. × 60 ମି. = 660 ଦ.ମି.

(iii) ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (a) = y ସେ.ମି.
ଓ ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (b) = x ସେ.ମି.
∴ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ଉଚ୍ଚତା = \(\sqrt{a^2-\frac{1}{4} b^2}\) = \(\sqrt{y^2-x^2}\) = \(\sqrt{\frac{4 y^2-x^2}{4}}\) = \(\frac{\sqrt{4 y^2-x^2}}{2}\) ସେ.ମି.
∴ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ଉଚ୍ଚତା = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × x × \(\frac{\sqrt{4 y^2-x^2}}{2}\) = \(\frac { 1 }{ 4 }\) × \(\sqrt{4 y^2-x^2}\) ବ. ସେ.ମି.

Question 6.
△ABC ରେ AD ଓ BE ଯଥାକ୍ରମେ BC ଓ CA ପତ୍ତି ଉତ୍ପ | BC = 30 ସେ.ମି., CA = 35 ସେ.ମି. ଓ AD = 25 ସେ.ମି. ହେଲେ, BE ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABC ତ୍ରିଭୁଜର ଭୂମି BC = 30 ସେ.ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା AD = 25 ସେ.ମି. ହେଲେ,
△ABC ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × BC × AD = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 30 × 25 ବ. ସେ.ମି. …(i)
ଭୂମି CA = 35 ସେ.ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା = BE ହେଲେ
△ABC ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ \(\frac { 1 }{ 2 }\) × AC × BE = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 35 × BE ବ. ସେ.ମି. …(ii)
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 26
∴ (i) ଓ (ii) ର ଉଚ୍ଚତା \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 30 × 25 = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 35 × BE
⇒ BE = \(\frac { 375 × 2 }{ 35 }\) = \(\frac { 150 }{ 7 }\) ବ. 21\(\frac { 3 }{ 7 }\) ସେ.ମି.
∴ \(\overline{\mathrm{BE}})\) ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 21\(\frac { 3 }{ 7 }\) ସେ.ମି. |

Question 7.
ଦୁଇଗୋଟି ତ୍ରିଭୁଜ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିକର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ଉଚ୍ଚତା ଯଥାକ୍ରମେ ଅନ୍ୟଟିର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ଉଚ୍ଚତାର ଦୁଇଗୁଣ ଓ ତିନିଗୁଣ ହେଲେ, ତ୍ରିଭୁଜଦ୍ଵୟର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅନୁପାତ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । (ତ୍ରିଭୁଜଦ୍ଵୟ ପାଇଁ ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟକୁ x, 2x ଓ ଉଚ୍ଚତାକୁ y, 3y ନିଅ)
Solution:
ମନେକର ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ x ଏକକ ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା y ଏକକ ।
∴ ଦ୍ଵିତୀୟ ତ୍ରିଭୁଜର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା ଯଥାକ୍ରମେ 2x ଏକକ ଏବଂ 3y ଏକକ ।
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 31

Question 8.
ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 120 ଡେସିମିଟର ହେଲେ, ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ସମକୋଣୀ ସମଦ୍ବିବାହୁ △ର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 120 ଡେସିମି. | ଏହାର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\frac { କର }{ 2 }\)
= \(\frac{120}{\sqrt{2}}\) = \(\frac{120 \sqrt{2}}{\sqrt{2} \times \sqrt{2}}\) = \(\frac{120 \sqrt{2}}{2}\) = 60√2 ଡେସିମି.
∴ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × (ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ)2 = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × (60√2)2 = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 60√2 × 60√2 = 3600 ଡେସିମି.
∴ ସମକୋଣୀ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ଘର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 3600 ବ.ଡେସିମି. ।

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(d)

Question 9.
ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 484 ବର୍ଗମିଟର ହେଲେ, ଏହାର କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ସମକୋଣୀ ସମଦ୍ବିବାହୁ ଓର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × (ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ)2
ପ୍ରଶାନୁସାରେ, \(\frac { 1 }{ 2 }\) × (ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ) = 484 ବର୍ଗମିଟର
∴ସମାନ ବାହୁ = \(\sqrt{484 \times 2}\) = 22√2 ମି.
∴ କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × √2 = 22√2 × √2 = 44 ମି. |

Question 10.
ନିମ୍ନରେ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଦତ୍ତ ଅଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) 13 ସେ.ମି., 14 ସେ.ମି. ଏବଂ 15 ସେ.ମି. |
(ii) 25 ସେ.ମି., 26 ସେ.ମି. ଏବଂ 17 ସେ.ମି. |
(iii) 39 ମିଟର, 42 ମିଟର ଏବଂ 45 ମିଟର ।
Solution:
(i) ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a = 13 ସେ.ମି., b = 14 ସେ.ମି. ଏବଂ c = 15 ସେ.ମି.
∴ ତ୍ରିଭୁଜର ଅର୍ବପରିସୀମା (s) = \(\frac { a+b+c }{ 2 }\) = \(\frac { 13+14+15 }{ 2 }\) = 21 ସେ.ମି.
△ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\sqrt{s(s-a)(s-b)(s-c)}\) = \(\sqrt{21(21-13)(21-14)(21-15)}\)
= \(\sqrt{21 \times 8 \times 7 \times 6}\) = \(\sqrt{7 \times 3 \times 2 \times 2 \times 2 \times 7 \times 2 \times 3}\)
= 7 × 3 × 2 × 2 = 84 ବଣ ସେ.ମି. |

(ii) △ର କାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a = 25 ସେ.ମି., b = 26 ସେ.ମି. ଏବଂ c = 17 ସେ.ମି.
∴ ଅର୍ଥପରିସୀମା (s) = \(\frac { a+b+c }{ 2 }\) = \(\frac { 25+26+17 }{ 2 }\) = 34 ସେ.ମି.
△ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\sqrt{s(s-a)(s-b)(s-c)}\) = \(\sqrt{34(34-25)(34-26)(34-17)}\) = \(\sqrt{34 \times 9 \times 8 \times 17}\) = \(\sqrt{17 \times 2 \times 3 \times 3 \times 2 \times 2 \times 2 \times 17}\)
= 17 × 3 × 2 × 2 = 204 ବଣ ସେ.ମି. |

(iii)
△ର ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a = 39 ମି., b = 42 ମି. ଏବଂ c = 45 ମି.
∴ଅର୍ଥପରିସୀମା (s) = \(\frac { a+b+c }{ 2 }\) = \(\frac { 39+42+45 }{ 2 }\) = \(\frac { 126 }{ 2 }\) = 63 ମି.
△ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\sqrt{s(s-a)(s-b)(s-c)}\) = \(\sqrt{63(63-39)(63-42)(63-45)}\) = \(\sqrt{63 \times 24 \times 21 \times 18}\) = 3 × 3 × 3 × 7 × 2 × 2 = 756 ସେ.ମି. |

Question 11.
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 10 ସେ.ମି., 17 ସେ.ମି. ଏବଂ 21 ସେ.ମି. ହେଲେ, ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । ତ୍ରିଭୁଜର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ ଉପରେ ସେହି ବାହୁର ବିପରୀତ କୌଣିକ ବିନ୍ଦୁରୁ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a = 10 ସେ.ମି., b = 17 ସେ.ମି. 8 c = 21 ସେ.ମି.
∴ ଅର୍ଦ୍ଧପରିସୀମା (s) = \(\frac { a+b+c }{ 2 }\) = \(\frac { 10+17+21 }{ 2 }\) = \(\frac { 48 }{ 2 }\) = 24 ସେ.ମି. |
∴ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\sqrt{s(s-a)(s-b)(s-c)}\) = \(\sqrt{24(24-10)(24-17)(24-21)}\) = \(\sqrt{24 \times 14 \times 7 \times 3}\) = \(\sqrt{2 \times 2 \times 2 \times 3 \times 2 \times 7 \times 7 \times 3}\) = 2 × 2 × 3 × 7 = 84 ବଣ ସେ.ମି. |
ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ ଉପରେ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\frac { 2 × କ୍ଷେତ୍ରଫଳ }{ ବୃହତ୍ତମ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ }\) = \(\frac { 2 ×84 }{ 21 }\) = 8 ସେ.ମି. |
∴ ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ ଉପରେ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 8 ସେ.ମି. |

Question 12.
ଦଇ ଚିତ୍ରରେ ABCD ଏକ ଦିଗରେତ୍ର | AED ସମକୋଣା ତ୍ତିରୁକର AE ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 2x ସେ.ମି. । ED ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ x ସେ.ମି. । AED ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 16 ବର୍ଗ ସେ.ମି. ହେଲେ, ABCDEA କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିଶ୍ଚୟ କର ।
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 27
Solution:
AED ସମକୋଣୀ ଧରେ AE = 2x ସେ.ମି. ଓ ED = x ସେ.ମି.
∴ AED ସମକୋଣୀ △ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 2x × x = x2 ବ. ସେ.ମି.
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ AED △ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 16 ବ. ସେ.ମି.
⇒ x2 = 16 ⇒ x = 4 ସେ.ମି.; ତେବେ AE = 2x = 2 × 4 = 8 ସେ.ମି. ଓ ED = x = 4 ସେ.ମି.
AED ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜରେ ∠E ସମକୋଣ ।
∴ AD = \(\sqrt{\mathrm{AE}^2+\mathrm{ED}^2}\) = \(\sqrt{8^2+4^2}\) = \(\sqrt{64+16}\) = \(\sqrt{80}\) = 4√5 ସେ.ମି.
∴ ABCDEAର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ABCD ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ – △ AEDର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= (4√5)2 – \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 8 × 4 = 80 – 16 = 24 ସେ.ମି. |

Question 13.
ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର ସମକୋଣସଂଲଗ୍ନ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 44ମି. ଏବଂ ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି 88 ମିଟର ହେଲେ, ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କେତେ ?
Solution:
ABC ସମକୋଣୀ △ରେ BC = 44 ମି. ଏବଂ AB + AC = 88 ମି.
ମନେକର ABର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = x ମି.
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 28
ହେଲେ AC = (88 − x) ମି.
ଆମେ ଜାଣିଛେ, AC2 = AB2 + BC2
⇒ (88 – x)2 = x2 + (44)2 = 7744 + x2 – 176 x = x2 + 1936
⇒ 176 x = 7744 – 1936 ⇒ 176x = 5808 ⇒ x = \(\frac { 5808 }{ 176 }\) = 33 ମି. ⇒ AB = 33 ମି
∴ ABC ସମକୋଣୀ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) × AB × BC = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 33 × 44 = 726 ମି. |

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(d)

Question 14.
ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 56 ସେ.ମି. । ଏହି ବାହୁ ଉପରେ ସମକୋଣର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁରୁ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବଟିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ?
Solution:
ABC ସମକୋଣୀ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 56 ସେ.ମି.; ଅର୍ଥାତ୍ କଣ୍ଠ ACର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 56 ସେ.ମି. ।
∴ ସାମନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\frac { ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ }{ 2 }\)
= \(\frac{56}{\sqrt{2}}\) = \(\frac{56 \sqrt{2}}{\sqrt{2} \times \sqrt{2}}\) = \(\frac{56 \sqrt{2}}{2}\) = 28√2 ସେ.ମି. ।
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 29

Question 15.
ଗୋଟିଏ ସମକୋଣୀ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜରେ ସମକୋଣସଂଲଗ୍ନ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ୨% ସେ.ମି. ହେଲେ, ଏହାର ସମକୋଣର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁରୁ କର୍ଣ୍ଣଉପରେ ଅଙ୍କିତ ଇମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସ୍ଥିର କର ।
Solution:
ABC ସମକୋଣୀ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜରେ
AB = BC = 96 ସେ.ମି.
AC କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × √2 = 96√2 ସେ.ମି.
ABC ସମକୋଣୀ ସମଙ୍ଗିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × (ସମାନ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ) = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × AB2
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) ×(96)2 = 4608 ସେ.ମି.
ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ ଉପରେ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (BD)
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 30

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.3

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.3

Question 1.
ବିୟୋଗ କର ।

(କ) -5y2 ରୁ y2
ସମାଧାନ:
-5y2 – y2 = -5y2 + (-y2) = {(-5) + (-1)} y2 = -6y2

(ଖ) -12xy ରୁ 6xy
ସମାଧାନ:
-12xy – 6xy = -12xy + (-6xy) = {(-12) + (-6)} xy = -18 xy

(ଗ) 5mn ରୁ 3nm
ସମାଧାନ:
5mn – 3nm = 5mn + (-3mn) = {5 + (-3) } mn = 2mn

(ଘ) 3a2b ରୁ -2a2b
ସମାଧାନ:
3a2b – (-2a2b) = 3a2b + 2a2b = (3 + 2)a2b = 5a2b

(ଙ) -8xyz ରୁ 7xyz
ସମାଧାନ:
-8xyz – 7xyz = -8xyz + (-7xyz) = {(-8) + (-7)}xyz = -15 xyz

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.3

(ଚ) -7xy ରୁ -8xz
ସମାଧାନ:
(-7xy) – (-8xz) = -7xy + 8xz

Question 2.
ବିୟୋଗ କର:

(କ) 5a + b ରୁ 3a – 2b
ସମାଧାନ:
(5a + b) – (3a – 2b) = 5a + b – 3a + 2b
= (5a – 3a) + (b + 2b) = (5 – 3)a + (1 + 2)b
= 2a + 3b

(ଖ) 5xy – 4xyz – 2xy ରୁ 3xyz + 5xy – 2xy
ସମାଧାନ:
(5xy – 4xyz – 2xy)- (3xyz + 5xy – 2xy)
= 5xy – 4xyz – 2xy – 3xyz – 5xy + 2xy
= 5xy – 2xy + 2xy – 5xy – 4xyz – 3xyz
= {5 + (-2) + 2 + (-5)}xy + {(-4) + (-3)}xyz
= 0. xy – 7xyz = -7xyz

(ଗ) 5p – q – 2r ରୁ 3p – 2q + r
ସମାଧାନ:
(5p – q – 2r) – (3p – 2q + r) = 5p – q – 2r – 3p + 2q – r
= 5p – 3p – q + 2q – 2r – r
= {5 + (-3)} p + {(-1) + 2} q + {(-2) + (-1)} r = 2p + q – 3r

(ଘ) -m2 + 5mn + 2n2 ରୁ 4m2 – 3mn + 5n2
ସମାଧାନ:
(-m2 + 5mn + 2n2) – (4m2 – 3mn + 5n2)
= -m2 + 5mn + 2n2 – 4m2 + 3mn – 5n2
= -m2 – 4m2 + 5mn + 3mn + 2n2 – 5n2
= {(-1) + (-4)} m2 + (5 + 3) mn + {2 + (-5)} n2 = -5m2 + 8mn – 3n2

Question 3.
(କ) 2x ସହ କେଉଁ ରାଶି ଯୋଗକଲେ ଯୋଗଫଳ 5x ହେବ?
ସମାଧାନ:
5x – 2x= {5 + (-2)} x = 3x
∴ 2x ସହ 3x ଯୋଗକଲେ ଯୋଗଫଳ 5x ହେବ 

(ଖ) 7xy ସହ କେତେ ଯୋଗକଲେ 3xy ହେବ?
ସମାଧାନ:
3xy – 7xy = {3 + (-7)} xy = -4xy
7xy ସହ -4xy ଯୋଗକଲେ ଯୋଗଫଳ 3xy ହେବ

(ଗ) x2 + xy + y2 ରେ କେଉଁ ରାଶି ଯୋଗକଲେ ଯୋଗଫଳ 2x2 + 3xy ହେବ?
ସମାଧାନ:
(2x2 + 3xy) – (x2 + xy + y2) = 2x2 – x2 + 3xy – xy – y2 = x2 + 2xy – y2
∴ x2 + xy + y2 ରେ x2 + 2xy – y2 ଯୋଗକଲେ ଯୋଗଫଳ 2x2 + 3xy ହେବ

(ଘ) 8x2y ରୁ କେଉଁ ରାଶି ବିୟୋଗ କଲେ ବିୟୋଗଫଳ 3x2y ହେବ?
ସମାଧାନ:
8x2y – 3x2y = {8 + (-3)} x2y = +5x2y
8x2y ରୁ 5x2y ବିୟୋଗକଲେ ବିୟୋଗଫଳ 3x2y ହେବ

(ଙ) 2a + 8b + 10 ରୁ କେଉଁ ରାଶି ବିୟୋଗ କଲେ ବିୟୋଗଫଳ -3a + 7b + 16 ହେବ?
ସମାଧାନ:
(2a + 8b + 10) – (-3a + 7b + 16) = 2a + 8b + 10 + 3a – 7b – 16
= 2a + 3a + 8b – 7b + 10 – 16
= (2 + 3)a + {8 + (-7)} b + {10 + (-16)} = 5a + b – 6
2a + 8b + 10 ରୁ 5a + b – 6 ବିୟୋଗ କଲେ ବିୟୋଗଫଳ -3a + 7b + 16 ହେବ

(ଚ) x2 – 2xy + 3y2 ଅପେକ୍ଷା -x2 + 5xy – 2y2 କେତେ ବେଶି?
ସମାଧାନ:
(-x2 + 5xy – 2y2)- (x2 – 2xy + 3y2) = -x2 + 5xy – 2y2 – x2 + 2xy – 3y2
= -x2 – x2 + 5xy + 2xy – 2y2 – 3y2
= {(-1) + (-1)} x2 + (5 + 2)xy + {(-2) + (-3)}y2 = -2x2 + 7xy – 5y2

BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 6 ବୀଜଗଣିତ Ex 6.3

Question 4.
(କ) 2xy – zy – zx ଓ 2yz – zx + xy ର ଯୋଗଫଳରୁ xy – yz – xx ବିୟୋଗ କରି ବିୟୋଗଫଳ ସ୍ଥିର କର ।
ସମାଧାନ:
(2xy – zy – zx) + (2yz – zx + xy) – (xy – yz – zx)
= 2xy – zy – zx + 2yz – zx + xy – xy + yz + zx
= 2xy + xy – xy – yz + 2yz + yz – zx – zx + zx
= {2 + 1 + (-1)} xy + {(-1) + 2 + 1} yz + {(-1) + (-1) + 1} zx
= 2xy + 2yz – zx

(ଖ) 3x – y + 11 -y – 11 ର ଯୋଗଫଳ 4x – 3y + 5 ଠାରୁ କେତେ କମ୍?
ସମାଧାନ:
3x – y + 11 -y – 11 ର ଯୋଗଫଳ = 3x – y + 11 – y – 11
= 3x –  y – y + 11 – 1 1 = 3x – 2y
ନିର୍ଣ୍ଣୟ ବୀଜଗାଣିତିକ ରାଶି : = (4x – 3y + 5) – (3x – 2y) = 4x – 3y + 5 – 3x + 2y
= 4x – 3x – 3y + 2y + 5 = {4 + (-3)} x + {(-3) + 2}y + 5 = x – y + 5

(ଗ) 2x + y – 3z ଓ x – y + z ର ଯୋଗଫଳ 5x – 7y + z ଠାରୁ କେତେ କମ୍?
ସମାଧାନ:
2x + y – 3z ଓ x – y + z ର ଯୋଗଫଳ = 2x + y – 3z + x – y + z
= 2x + x + y – y – 3z + z = (2 + 1) x + (1 – 1)y + {(-3 + 1 }z = 3x – 2z
ନିର୍ଣ୍ଣୟ ବୀଜଗାଣିତିକ ରାଶି : = (5x – 7y + z) – (3x – 2y) = 5x – 7y + z – 3x + 2z
= 5x – 3x – 7y + z + 2z = {5 + (-3)}x – 7y + (1 + 2)z = 2x – 7y + 3z

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(g)

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(g) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(g)

Question 1.
ନିମ୍ନସ୍ଥ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । ଯେଉଁ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର
(i) ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 35 ମି. ଓ 45 ମି. ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା 18 ମି.
(ii) ସମାନ୍ତର ବାହୁ ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁର ସଂଯୋଜକ ରେଖାଖଣ୍ଡର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 27 ମି. ଏବଂ ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ 16 ମିଟର ।
(iii) ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ଯୋଗଫଳ 75 ସେ.ମି. ଏବଂ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା = 24 ସେ.ମି. |
Solution:
(i) ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 35 ମି. ଓ 45 ମି. ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା 18 ମି. ।
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି × ଉଚ୍ଚତା
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) (35 + 45) × 18 = 80 × 9 = 720 ବାହୁଦ୍ୱୟର

(ii) ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ଅସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁର ସଂଯୋଜକ ରେଖାଖଣ୍ଡର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 27 ମି. ।
ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର = ଉଚ୍ଚତା = 16 ମି. ।
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଅସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁର ସଂଯୋଜକ ରେଖାଖଣ୍ଡର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ଉଚ୍ଚତା
= (27 × 16) ବ.ମି. = 432 ବର୍ଗମିଟର

(iii) ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ଯୋଗଫଳ = 75 ସେ.ମି.
ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା = 24 ସେ.ମି.
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି × ଉଚ୍ଚତା
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 75 × 24 = 900 ବଣ ସେ.ମି.

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(g)

Question 2.
ଗୋଟିଏ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 150 ବ.ମି. ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା 5 ମି. । ଏହାର ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ଅନ୍ତର 6 ମି. ହେଲେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ୍ତର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 150 ବ.ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା 6 ମି. ।
ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ଉଚ୍ଚତା × (ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି)
⇒ 150 = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 5 × (ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି)
∴ ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି 60 ମିଟର ।
କିନ୍ତୁ ଦତ୍ତ ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ଅନ୍ତର = 6 ମିଟର ।
ଭେଣ୍ଡ ସମାନ୍ତର ବାହୁମାନକ ମଧ୍ୟରୁ ଦତ ବାହୁଟିର ଦେଶ୍ୟ = \(\frac { 60 + 6 }{ 2 }\) = 33 ମିଟର
ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସମାନ୍ତର ବାହୁଟିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 60 – 33 = 27 ମି. ।
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ଵୟ ଯଥାକ୍ରମେ 33 ମି. ଓ 27 ମି. ।

Question 3.
ଗୋଟିଏ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 3840 ବର୍ଗମିଟର । ଏହାର ଉଚ୍ଚତା 48 ମିଟର । ଏହାର ସମାନ୍ତର ବାହୁ ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ଵୟର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁ ଦୁଇଟିକୁ ଯୋଗକରୁଥିବା ରେଖାଖଣ୍ଡର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ମନେକର ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a ମିଟର ଏବଂ b ମିଟର ।
ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 3840 ଦ.ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା 48 ମି. ।
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ଉଲତା × (ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି)
⇒ 3840 = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 48 (a + b) ⇒ \(\frac { 1 }{ 2 }\) (a + b) = \(\frac { 3840 }{ 48 }\) = 80 ମିଟର ।
∵ ଅସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ଵୟର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁକୁ ଯୋଗକରୁଥିବା ରେଖାଖଣ୍ଡର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମିଟର ।
∵ ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟିର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଅସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ମଧ୍ୟବିନ୍ଦୁକୁ ଯୋଗକରୁଥିବା ରେଖାଖଣ୍ଡର ଦୈର୍ଘ୍ୟ |

Question 4.
ଗୋଟିଏ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 41 ସେ.ମି. ଓ 57 ସେ.ମି. । ଏହାର ଦୁଇ ଅସମାନ୍ତର ବାହୁ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ, ସମାନ୍ତର ବାହୁପ୍ରତି ଲମ୍ବ ଏବଂ ଅନ୍ୟଟିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ହେଲେ, ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ସମାଧାନ : ABCD ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ରେ AB || DC
ଏବଂ AD ⊥ DC | BE ⊥ DC ଅଙ୍କନ କର ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ABED ଏକ ଆୟତଚିତ୍ର।
DE = AB = 41 ସେ.ମି., EC = DC – DE = (57 – 41) ସେ.ମି. = 16 ସେ.ମି.
BEC ସମକୋଣୀ △ରେ, ∠E ସମକୋଣ
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 42
∴ BE = \(\sqrt{\mathrm{BC}^2-\mathrm{EC}^2}\) = \(\sqrt{(20)^2-(16)^2}\) = \(\sqrt{400-256}\) = \(\sqrt{144}\) = 12 ସେ.ମି.
ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା h = 12 ସେ.ମି.
ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a = 41 ସେ.ମି. ଓ b = 57 ସେ.ମି.
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\)(a + b)h = \(\frac { 1 }{ 2 }\) (41 + 57) × 12 = 98 × 6 = 588 ସେ.ମି.

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(g)

Question 5.
ଗୋଟିଏ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 24 ମି. ଓ 80 ମି. । ଏହାର ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 36 ମି. ହେଲେ, ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ରେ AD|| BC |
AB || DE ଏବଂ DF ⊥ BC ଅଙ୍କନ କର ।
ବର୍ତ୍ତମାନ AD = BE = 24 ମି. ଓ BC = 80 ମି.
EC = BC – BE = 80 ମି – 24 ମି = 56 ମି.
AB = DE = DC = 36 ମି.
∴ DEC ଏକ ସମଡ଼ିବାହୁ ଧରେ DF ଉଚ୍ଚତା |
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 43
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା h = 22.62 ମି.
ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ a = 24 ମି. ଓ b = 80 ମି.
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) (a + b) × h = (24 + 80) × 22.62
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 104 × 22.62 = 52 × 22.62 = 1176.24 ବର୍ଗ ମିଟର

Question 6.
ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ ABCD ଏକ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର। EF || BC, \(\overline{\mathrm{EK}})\) ⊥ \(\overline{\mathrm{BC}})\) | AD = 15 ମି., EK = 7 ମି., EF = 11 ମି. ଓ ଛାୟାଙ୍କିତ ଅଂଶର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ୫୨ ବ.ମି. ହେଲେ, AB ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର AD = BC = 18 ମି.
ମନେକର \(\overline{\mathrm{AB}})\) ବା \(\overline{\mathrm{CD}})\) ପ୍ରତ୍ୟେକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ X ମି. ।
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 44
∴ ABCD ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 15 × x = 15x ବର୍ଗ ମି
EFCB ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ରେ \(\overline{\mathrm{EF}})\) || \(\overline{\mathrm{BC}})\), \(\overline{\mathrm{EK}})\) ⊥ \(\overline{\mathrm{BC}})\) |
ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 15 ମି. ଏବଂ 11 ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା 7 ମି. ।
∴ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × ଉଚ୍ଚତା × (ସମାନ୍ତର ବାହୁଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି)
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) (15 + 11) × 7 = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 26 × 7 = 91 ବର୍ଗ ମି.
ପ୍ରଶାନ୍ତପାରେ, ଜାଯାକିଡ ଅଂଶରେ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 89 ର୍ଗ ମି.
∴ ABCD ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ – EFCB ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 89 ବ.ମି
⇒ 15x – 91 = 89 ⇒ 15x = 89 + 91 = 180 ⇒ x = \(\frac { 180 }{ 15 }\) = 12 ମି.
∴ \(\overline{\mathrm{AB}})\) ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 12 ମିଟର ।

Question 7.
ଗୋଟିଏ ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ପରିସୀମା 82 ମିଟର । ଏହାର ସମାନ୍ତର ବାହୁ ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟ ବାହୁଦ୍ୱୟ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 20 ମି. । ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ଉଚ୍ଚତା 7 ମିଟର ହେଲେ, ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିଶ୍ଚୟ କର ।
Solution:
ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ପରିସୀମା = ଜୁଲ ସାମନ୍ତର ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ହେଲେ ନିଶ୍ଚୟ + ଜୁଲ ଅପମାନ୍ତର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ
ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ପରିସୀମା = 82 ମି.
⇒ 82 = ଜୁଲ ସାମନ୍ତର ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ବୈଶ୍ୟର ସମୟ + (20 + 20)
⇒ଜୁଲ ସାମନ୍ତର ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ମଧ୍ୟରୁ = 82 ମି. – 40 ମି. = 42 ମି.
∴ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × (ସାମନ୍ତର ଟ୍ରାପିଜିୟମ୍‌ର ନିଶ୍ଚୟ) × ଭଲତା
= \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 42 × 7 = 21 × 7 = 147 ବ.ମି.

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(f)

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(f) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(f)

Question 1.
ନିମ୍ନରେ ରମ୍ବସ୍‌ର କଣ୍ଠଦ୍ଵୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଦତ୍ତ ଅଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ଥଳରେ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସ୍ଥିର କର ।
(i) 16 ସେ.ମି. ଓ 20 ସେ.ମି.
(ii) 20 ମି. ଓ 15.4 ମି.
(iii) 8√2 ମି. ଓ 4√2 ମି..
Solution:
ଆମେ ଜାଣିନ୍ତୁ, ଉମ୍ଭପର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × କଣ୍ଠଦ୍ଵୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଉମ୍ଭପର
ଏହାର ପ୍ରୟୋଗରେ ପାଇବା :
(i) \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 16 × 20 = 160 ଦି ସେ.ମି.
(ii) \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 20 × 15.4 = 154 ଦି ମି.
(iii) \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 8√2 × 4√2 = 32 ଦି ମି.

Question 2.
ନିମ୍ନରେ ରମ୍ବସ୍‌ର କର୍ଣ୍ଣଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଦତ୍ତ ଅଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ଥଳରେ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(i) 40 ସେ.ମି. ଓ 30 ସେ.ମି.
(ii) 14 ମି. ଓ 48 ମି.
(iii) 1.6 ସେ.ମି. ଓ 30 ସେ.ମି.
(iv) 1.8 ମି ଓ 2.4 ମି.
Solution:
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 36

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(f)

Question 3.
ଗୋଟିଏ ରମ୍ବସ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 840 ବର୍ଗମିଟର । ଏହାର ଗୋଟିଏ କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 42 ମିଟର । ଏହାର ଅନ୍ୟ କଣ୍ଠର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପରିସୀମା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ରମ୍ବସ୍‌ର କର୍ଣ୍ଣ \(\overline{\mathrm{AC}})\) ଓ BD ପରସ୍ପରକୁ O ବିନ୍ଦୁରେ ସମକୋଣରେ
ସମଦ୍ଵିଖଣ୍ଡ କରନ୍ତି । BD = 42 ମିଟର (ଦତ୍ତ)
କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × କର୍ଣ୍ଣଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ଗୁଣଫଳ ⇒ 840 = \(\frac { 1 }{ 2 }\)BD.AC
⇒ 840 = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 42 × AC ⇒ AC = \(\frac { 840 }{ 21 }\) = 40 ମିଟର
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 37
∴ ପରିସୀମା = 4 × ବାହୁ = 4 × 29 = 116 ମିଟର

Question 4.
ଏକ ରମ୍ବସ୍‌ର ଗୋଟିଏ କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ଅନ୍ୟ କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟର 3 ଗୁଣ ଏବଂ ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 1944 ବର୍ଗମିଟର ହେଲେ, କର୍ଣ୍ଣଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ମନେକର ରମ୍ବସ୍‌ର ଗୋଟିଏ x ମି. |
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ ଅନ୍ୟ କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 3x ମି. ।
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 38
∴ ରମ୍ବସ୍‌ର କର୍ଣ୍ଣଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଯଥାକ୍ତମେ 36 ମି. ଓ 108 ମି. |

Question 5.
ଗୋଟିଏ ରମ୍ବସ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 648√ 3 ବର୍ଗ ସେ.ମି. ଓ ଏହାର ଗୋଟିଏ କୋଣର ପରିମାଣ 60° ହେଲେ ଏହାର କ୍ଷୁଦ୍ରତର କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ରମ୍ବସ୍‌ର m∠B = 60° ଏବଂ AB = BC |
∴ ABC ଏକ ସମବାହୁ △ ।
କୋଣର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2 × △ABC ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2 × \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × BC2
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 39
କିନ୍ତୁ ABC ସମବାହ୍ନୁ ହେତୁ ସମ୍ଭପର ପୁତ୍ରତର କଣ୍ଡ AB = AC = 36 ସେ.ମି.
∴ ସମ୍ଭପର ପୁତ୍ରତର ହେତୁ ଦୈର୍ଘ୍ୟ 36 ସେ.ମି.

Question 6.
ଗୋଟିଏ ରମ୍ବସ୍‌ର ଗୋଟିଏ କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ତାହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟସହ ସମାନ । ରମ୍ବସ୍‌ର ପରିସୀମା 48 ସେ.ମି. ହେଲେ, ତାହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ରମ୍ବସ୍‌ର AB
ଅର୍ଥାତ୍ AB = BC = AC
ABCD ରମ୍ବସ୍‌ର ପରିସୀମା = 48 ସେ.ମି.
∴ ରମ୍ବସ୍‌ର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\frac{48}{4}\) = 12 ସେ.ମି.
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 40
ABCD ରମ୍ବସ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2 × △ABC ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 2 × \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × AB2 = 2 × \(\frac{\sqrt{3}}{4}\) × (12)2
(∵ ABC ଏକ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ଏହାର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 12 ସେ.ମି. )
= \(\frac{\sqrt{3}}{2}\) × 144 = 72√3 ବ. ସେ.ମି.
∴ ରମ୍ବସ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 72√3 ବ. ସେ.ମି.

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(f)

Question 7.
ଗୋଟିଏ ରମ୍ବସ୍‌ର ପରିସୀମା 16 ମିଟର । ଏହାର ଗୋଟିଏ କଣ୍ଠର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 6 ମିଟର ହେଲେ, ଅନ୍ୟ କଣ୍ଠର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ରମ୍ବସ୍‌ ପରିସୀମା = 16 ମି.
∴ ରମ୍ବସ୍‌ର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = \(\frac { 16 }{ 4 }\) = 4 ମି.
ମନେକର ରମ୍ବସ୍‌ର ଅନ୍ୟ କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2x ମିଟର
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 41
⇒ (କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ)2 = (3)2 + x2 ⇒ (4)2 = 9 + x2 ⇒ 16 = 9 + x2
= x2 = 16 – 9 = 7 ⇒ x = √7 ମିଟର
∴ ଅନ୍ୟ କର୍ଣଟିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2 × √7 ମି. = 2√7 ମିଟର
∴ ରମ୍ବସ୍‌ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × କର୍ଣ୍ଣଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ଗୁଣଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 6 × 2√7 = 6√7 କର୍ଣ୍ଣଦ୍ୱୟର

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(e)

Odisha State Board BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(e) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 8 Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(e)

Question 1.
ନିମ୍ନସ୍ଥ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିଶ୍ଚୟ କର, ଯେଉଁ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର
(i) ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 4 ଡେସି ମି. ଓ ସେହି ବାହୁପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଉଚ୍ଚତା 1 ଡେସି ମି. 8 ସେ.ମି. ।
(ii) ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 2 ମି. 55 ସେ.ମି., ସେହି ବାହୁପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଉଚ୍ଚତା 1 ମି. 8 ସେ.ମି. ।
(iii) ଗୋଟିଏ କଣ୍ଠର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 12 ମି. ଓ ଏହାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵ ଗୋଟିଏ କୌଣିକ ବିନ୍ଦୁରୁ ଏହାପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 4 ମି. ।
Solution:
(i) ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 4 ଡେସିମି. = 40 ସେ.ମି.
ସେହି ବାହୁପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଉଚ୍ଚତା = 1 ଡେସିମି. 8 ସେ.ମି. = 18 ସେ.ମି.
∴ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ସେହି ବାହୁପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଉଚ୍ଚତା = 40 × 18 = 720 ବଗ ସେ.ମି.

(ii) ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 2 ମି. 55 ସେ.ମି. = 255 ସେ.ମି.
ଓ ସେହି ବାହୁପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଉଚ୍ଚତା = 1ମି. 4 ସେ.ମି. = 104 ସେ.ମି.
∴ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ସେହି ବାହୁପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଉଚ୍ଚତା
= 255 × 104 = 26520 ବଗ ସେ.ମି.

(iii) ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 12 ମି.
ଓ ବିପରୀତ ବିନ୍ଦୁରୁ ଏହାପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 4 ମି.
∴ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଗୋଟିଏ କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ×ଏହି କଣ୍ଠ ଉପରେ ବିପରୀତ କୌଣିକ ବିନ୍ଦୁରୁ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 12 × 4 = 48 ବଗ ମି.

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(e)

Question 2.
ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଦୁଇଟି ସନ୍ନିହିତ ବାହୁ ଓ ଏକ କର୍ପୂର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ 26 ମି. ଓ 28 ମି. ଏବଂ 30 ମି. ହେଲେ, ତାହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ଦତ୍ତ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରରେ AB = 26 ମି., BC = 28 ମି. ଓ AC = 30 ମି.
ଅର୍ଥାତ୍ ABC ତ୍ରିଭୁଜର a = 26 ମି., b = 28. ମି. c = 30 ମି.
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 32

Question 3.
ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କର୍ତ୍ତୃଦ୍ଵୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 204 ସେ.ମି. ଓ 252 ସେ.ମି. ଏବଂ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 60 ସେ.ମି. । ଏହାର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କର୍ଣଦ୍ଵୟ AC = 252 ସେ.ମି. ଓ BD = 204 ସେ.ମି.
⇒ OC = \(\frac { 252 }{ 2 }\) = 126 ସେ.ମି. ଏବଂ OB = \(\frac { 204 }{ 2 }\) = 102 ସେ.ମି.
∴ △ OBC ର ବାହୁତ୍ରୟର ଦେଶ୍ୟ 102 ସେ.ମି., 126 ସେ.ମି. ଓ 60 ସେ.ମି. |
∴ △ OBC ର ଆଦିପରିପାପ = \(\frac { 102+126+60 }{ 2 }\) = \(\frac { 288 }{ 2 }\) = 144 ସେ.ମି.
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 33
∴ ABCD ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= 4 × △ OBC କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 4 × 3024 = 12096 ବଗ ସେ.ମି. |

Question 4.
ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କର୍ଣ୍ଣଦ୍ୱୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ 34 ସେ.ମି. ଓ 50 ସେ.ମି. ଏବଂ ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 26 ସେ.ମି. ହେଲେ, ସେହି ବାହୁ ଓ ତାହାର ବିପରୀତ ବାହୁ ମଧ୍ୟରେ ଲମ୍ବ ଦୂରତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ସାମାନ୍ତରିଲ ଚିତ୍ରରେ, AC = 34 ସେ.ମି., BD = 50 ସେ.ମି. ଏବଂ BC = 26 ସେ.ମି.
∴ OB = \(\frac { BD }{ 2 }\) = 25 ସେ.ମି., OC = \(\frac { AC }{ 2 }\) = 17 ସେ.ମି., BC = 26 ସେ.ମି.
△ OBC ର ଅଦିପରିସମା (s) = \(\frac { 25+17+26 }{ 2 }\) = \(\frac { 68 }{ 2 }\) = 34 ସେ.ମି.
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 34
ABCD ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 4 × △ OBC ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = 4 × 204 = 816 ସେ.ମି.
କିନ୍ତୁ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ଭୂମି × ଇଲ୍ତ ଭୂମିର ବିପରୀତ ଭୁମି ମଧ୍ୟରେ ବୃଣତା (ବୃଣତା) = BC × AM
⇒ 816 = 26 × AM ⇒ AM = \(\frac { 816 }{ 26 }\) = 31\(\frac { 5 }{ 13 }\) ସେ.ମି. = 31.38 ସେ.ମି.
∴ ବୃଣତା = 31.38 ସେ.ମି. |

BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 ପରିମିତି Ex 5(e)

Question 5.
ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଦୁଇ ସନ୍ନିହିତ ବାହୁ ଓ ଗୋଟିଏ କର୍ଣ୍ଣର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ 20 ସେ.ମି., 42 ସେ.ମି. ଓ 34 ସେ.ମି. ହେଲେ, ଉକ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରର ବୃହତ୍ତମ ବାହୁପ୍ରତି ଉଚ୍ଚତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ABCD ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର AB, BC ଏବଂ AC କଣ୍ଠ ଯଥାକ୍ରମେ 20 ସେ.ମି. 42 ସେ.ମି. ଏବଂ 34 ସେ.ମି. ।
∴ △ABCର ଅର୍ଥପରିସୀମା (s) = \(\frac { 20+42+34 }{ 2 }\) = \(\frac { 96 }{ 2 }\) = 48 ସେ.ମି.
BSE Odisha 8th Class Maths Solutions Geometry Chapter 5 Img 35
∴ ବିପରୀତ କୌଣିକ ବିନ୍ଦୁରୁ ବୃହତ୍ତମ ବାହୁ ଉପରେ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 16 ସେ.ମି. ।

Question 6.
କୌଣସି ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 75 ମିଟର ଏବଂ ଏହି ବାହୁ ଉପରେ କଣ୍ଠଦ୍ଵୟର ଛେଦବିନ୍ଦୁରୁ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 0.8 ମିଟର ହେଲେ, କ୍ଷେତ୍ରଟିର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 7.5 ମି.
କର୍ଣ୍ଣଦ୍ଵୟର ଛେଦବିନ୍ଦୁରୁ ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ= 0.8 ମି.
∴ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
= 2 × ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × କର୍ଣ୍ଣଦ୍ଵୟର ଛେଦବିନ୍ଦୁରୁ ସେହି ବାହୁପ୍ରତି ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ
= 2 × 7.5 × 0.8 = 12 ଜଣ ମି. |

Question 7.
63 ମିଟର ଭୂମି ଓ 36 ମିଟର ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସହ ଏକ ସାମାନ୍ତରିକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ । ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 42 ମିଟର ହେଲେ, ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:
ଏକ ତ୍ରିଭୁଜର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 63 ମି. ଓ ଉଚ୍ଚତା = 36 ମି.
ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = \(\frac { 1 }{ 2 }\) ଭୂମି × ଉଚ୍ଚତା = \(\frac { 1 }{ 2 }\) × 63 × 36 = 1134 ବର୍ଗ ମି.
ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରରେ ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 42 ମି.
ମନେକର ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା = x ମି.
ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରରେ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ × ଉଚ୍ଚତା = 42x ବର୍ଗ ମି.
ପ୍ରଶ୍ନନୁସାରେ 42x = 1134 ⇒ x = \(\frac { 1134 }{ 42 }\) = 27 ମି.
∴ ସାମାନ୍ତରିକକ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା 27 ମି. |