Class 9

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class History Solutions Chapter 15 ଓଡ଼ିଶାର ଐତିହ୍ୟ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 History Solutions Chapter 15 ଓଡ଼ିଶାର ଐତିହ୍ୟ

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ଷୋଡ଼ଶ ଓ ସପ୍ତଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ କିପରି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ବିକାଶ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଷୋଡ଼ଶ ଓ ସପ୍ତଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ବିକାଶ ସାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲା ।

• ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ପଞ୍ଚସଖା ଯଥା ବଳରାମ ଦାସ, ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ, ଅନନ୍ତ ଦାସ, ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସ ଓ ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସଙ୍କ କୃତି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟକୁ ଦିଗ୍‌ଦର୍ଶନ ଦେଇଥିଲା ।
• ବଳରାମ ଦାସଙ୍କ ‘ଓଡ଼ିଆ ରାମାୟଣ’, ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସଙ୍କ ‘ଓଡ଼ିଆ ଭାଗବତ’ ଓଡ଼ିଶାରେ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଆଦୃତ ଓ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଛି ।
• ସପ୍ତଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରଥମ ଭାଗରେ କବି ଦୀନକୃଷ୍ଣ ଦାସ, ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ, ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାରଙ୍କ କାବ୍ୟକୃତି ଓଡ଼ିଶାରେ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଜନପ୍ରିୟତା ଲାଭ କରିଥିଲା ।
• ଏହି ସମୟରେ ରଚିତ ଦୀନକୃଷ୍ଣଙ୍କ ‘ରସକଲ୍ଲୋଳ’, ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଙ୍କ ‘ଲାବଣ୍ୟବତୀ’, ‘ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ’, ‘କୋଟି ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ସୁନ୍ଦରୀ’, ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାରଙ୍କ ‘ବିଦଗ୍‌ଧ ଚିନ୍ତାମଣି’ ଆଦି ଆଳଙ୍କାରିକ କାବ୍ୟକୃତି କବିତାଶୈଳୀର ଶୀର୍ଷସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା ।

(ଖ) ସୋମବଂଶୀ, ପରବର୍ତ୍ତୀ ଗଙ୍ଗବଂଶ ଓ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ଗଜପତି ଯୁଗରେ ନିର୍ମିତ ମନ୍ଦିରଗୁଡ଼ିକ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:

• ମନ୍ଦିର ସ୍ଥାପତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶାର ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ରହିଛି । ମୁଖ୍ୟତଃ ସୋମବଂଶୀ ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଗଙ୍ଗବଂଶୀ ଶାସନ କାଳରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଅନେକ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ସୋମବଂଶୀ ରାଜତ୍ଵ କାଳରେ ନିର୍ମିତ ମନ୍ଦିରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ମୁକ୍ତେଶ୍ଵର, ରାଜାରାଣୀ, ବ୍ରହ୍ମେଶ୍ୱର ଓ ଲିଙ୍ଗରାଜ ମନ୍ଦିର ଅନ୍ୟତମ ଅଟେ ।
• ପୁରୀର ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର, ଭୁବନେଶ୍ଵରର ମେଘେଶ୍ବର, ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ, ଭାସ୍କରେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର ଓ ସାରି ଦେଉଳ ଏବଂ ସର୍ବୋପରି କୋଣାର୍କର ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଗଙ୍ଗବଂଶର ରାଜତ୍ୱ ସମୟରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥ‌ିବା ମନ୍ଦିରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଧାନ ଅଟେ ।
• ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ଗଜପତି ଶାସନ ସମୟରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହ୍ରାସ ପାଇଯାଇଥିଲା ।
• ଭୁବନେଶ୍ୱରର କପିଳେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର ଏହି ସମୟରେ ନିର୍ମିତ ଏକମାତ୍ର ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ମନ୍ଦିର ଥିଲା । ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀମାନଙ୍କ ଶାସନର ପତନ ପରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣର ସମାପ୍ତି ଘଟିଥିଲା ।

(ଗ) ଓଡ଼ିଶାର ଚିତ୍ରକଳା ବର୍ଣ୍ଣନ କର ।
Answer:

• ଓଡ଼ିଶାର କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାର ଗୁଡ଼ହାଣ୍ଡି, ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଯୋଗୀମଠ, ଝାରସୁଗୁଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ବିକ୍ରମଖୋଲ, ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାର ମାଣିକମୋଡ଼ା ଓ ଉଷାକୋଠି ପ୍ରଭୃତି ସ୍ଥାନରେ ଆବିଷ୍କୃତ ଚିତ୍ରକଳା ଭାରତର ପୁରାତନ ଚିତ୍ରକଳାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟତମ ।
• ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ଚତୁର୍ଥ-ପଞ୍ଚମ ଶତାବ୍ଦୀର କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାର ସୀତାବାଞ୍ଜିଠାରେ ରାବଣଛାୟା ପାହାଡ଼ର ଚିତ୍ରକଳା, ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ଦ୍ଵାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀ ମଧ୍ୟରେ ପୁରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର କାନ୍ଥରେ ବୈଷ୍ଣବ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ରାମାନୁଜଙ୍କର ଓଡ଼ିଶାରେ ବୌଦ୍ଧମାନଙ୍କ ଉପରେ ବିଜୟ ଓ ରାଜା ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବଙ୍କ କାଞ୍ଚ୍ ବିଜୟ ଚିତ୍ରକଳା ଓଡ଼ିଶାର ଚିତ୍ରକଳାର ଐତିହ୍ୟରେ ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି ।
• ମଧ୍ୟଯୁଗର ଶେଷ ଭାଗରେ ଓଡ଼ିଶାର ମଠ ଓ ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କର କାନ୍ଥରେ ପୌରାଣିକ ଓ ଧାର୍ମିକ ବିଷୟବସ୍ତୁମାନ ଅଙ୍କିତ କରାଯାଇଥିଲା ।
• ପଟ୍ଟଚିତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଚିତ୍ରକଳାର ସ୍ବତନ୍ତ୍ରତାର ପରିଚୟ ଦିଏ । କନାରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପଟ୍ଟ ଉପରେ ଚିତ୍ରକରମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଦେବଦେବୀ, ରାମାୟଣ, ମହାଭାରତ ଆଦିର କଥାବସ୍ତୁ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଘଟଣାବଳୀକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ରଙ୍ଗରେ ଚିତ୍ରିତ କରି ଚମତ୍କାର ଚିତ୍ରକଳା କରିଥା’ନ୍ତି ।
• ଏହି ପଟ୍ଟଚିତ୍ରର ପରମ୍ପରା ଦ୍ବାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଚଳିଆସିଛି । ମୋଟାମୋଟି ଭାବରେ ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ପ୍ରାଗ୍- ଐତିହାସିକ ଯୁଗରୁ ପ୍ରଚଳିତ ଏହି ଚିତ୍ରକଳା ଓଡ଼ିଶାର ଐତିହ୍ୟର ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଉପାଦାନ ହୋଇ ରହିଆସିଛି ।

(ଘ) ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାଚୀନ ନୌବାଣିଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କର ।
Answer:

• ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ନୌବାଣିଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ଐତିହ୍ୟକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିଛି । ପୁରାତନ ଯୁଗରେ ଓଡ଼ିଶାର ଅଧିବାସୀମାନେ ବୋଇତରେ ଜାଭା-ସୁମାତ୍ରା, ବାଲି, ବୋର୍ଣ୍ଣିଓ ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜ ତଥା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ସହିତ ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟ କରୁଥିଲେ ।
• ଏହି ବାଣିଜ୍ୟ ଫଳରେ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ଉକ୍ତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପିତ ହେବା ସହ ସେଠାରେ ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କର ସମ୍ମାନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା
• ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ସାଧବ ପୁଅମାନେ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ, ମସଲା, ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଓ ହସ୍ତତନ୍ତ ପ୍ରସ୍ତୁତ ସାମଗ୍ରୀଗୁଡ଼ିକୁ ସମୁଦ୍ର ପାର ହୋଇ ବାହାର ଦେଶରେ ବିକ୍ରିକରି ସେହି ବିକ୍ରୟଲବ୍‌ଧ ଧନସମ୍ପତ୍ତି ଆଣି ଓଡ଼ିଶାକୁ ଧନଶାଳୀ କରୁଥିଲେ । ସେ ସମୟରେ ତାମ୍ରଲିପ୍ତି, ପାଲୋର, ଦନ୍ତପୁରା, ପିଥୁଣ୍ଡ ଓ ଚେଳିତାଲୋ ପ୍ରଭୃତି ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଧାନ ବନ୍ଦର ଥିଲା
• କେଉଁ ସମୟରୁ ଓଡ଼ିଶାର ନୌବାଣିଜ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ତାହା ଯଦିଓ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ନିରୂପିତ କରାଯାଇ ପାରିନାହିଁ; କିନ୍ତୁ ମିଳୁଥିବା ତଥ୍ୟଗୁଡ଼ିକରୁ ଓଡ଼ିଶାର ନୌବାଣିଜ୍ୟ ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ତୃତୀୟ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବାର ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ।
• ତତ୍‌କାଳୀନ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ମିଆଁମାର, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ, ମାଲୟେସିଆ ଓ ଚୀନ୍ ଦେଶ ସହିତ ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ସାମୁଦ୍ରିକ ବାଣିଜ୍ୟ ଚାଲିଥିବା କଥା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାମାଣିକ ତଥ୍ୟରୁ ଜଣାଯାଏ ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷାଭାଷୀମାନେ କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ବସତି ସ୍ଥାପନ କରିବାପାଇଁ ଆସିଥିଲେ ?
Answer:
ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷାଭାଷୀମାନେ ଅର୍ଥ-ମାଗଧୀ ଓ ସୌରସେନୀ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ବସତି ସ୍ଥାପନ କରିବାପାଇଁ ଆସିଥିଲେ ।

(ଖ) କେଉଁ ଦୁଇଟି ରଚନା ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ନମୁନା ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହୁଏ ?
Answer:
ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ସପ୍ତମରୁ ନବମ ଶତାବ୍ଦୀ ମଧ୍ଯରେ ରଚିତ ବୌଦ୍ଧ ଚର୍ଯ୍ୟାପଦ ଓ ଦୋହା ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ନମୁନାଭାବେ ପରିଗଣିତ ହୋଇଥାଏ ।

(ଗ) ମାର୍କଣ୍ଡ ଦାସଙ୍କ ରଚିତ କେଶବ କୋଇଲିର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ ?
Answer:

• ମାର୍କଣ୍ଡ ଦାସଙ୍କ ରଚିତ ‘କେଶବ କୋଇଲି’ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଏକ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ସାଙ୍ଗୀତିକ ଗାଥା କବିତା ଅଟେ ।
• ଚଉତିଶା ଓ କୋଇଲି ଶୈଳୀରେ ଚଉତିରିଶ ପଦରେ ରଚିତ ଏହି କବିତା ଏବେ ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାରେ ଜନପ୍ରିୟ ।

(ଘ) ‘ସମର ତରଙ୍ଗ’ର ରଚୟିତା କିଏ ?ଏହା କହିଁକି ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟରେ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି ?
Answer:

• ‘ସମର ତରଙ୍ଗ’ର ରଚୟିତା ହେଉଛନ୍ତି ବ୍ରଜନାଥ ବଡ଼ଜେନା ।
• ଏହା ଶୌର୍ଯ୍ୟ ଓ ବୀରତ୍ଵର କବିତା ଭାବେ ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟରେ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି ।

(ଙ) ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କ କବିତାର ଶୈଳୀ ଓ ବିଷୟର ଭିଭି କ’ଣ ?
Answer:
ସନେଟ୍ ଓ ଗୀତି କବିତା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଦୃଶ୍ୟ ଓ ମନୁଷ୍ୟର ଭାବାବେଗକୁ ବର୍ଶନ କରିବା କବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କର କବିତାର ଶୈଳୀ ଓ ବିଷୟର ଭିଭି ଅଟେ ।

(ଚ) ବାଲେଶ୍ଵର ଜିଲ୍ଲାର କେଉଁ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକରେ ଜୈନ କୀର୍ତ୍ତି ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ?
Answer:
ବାଲେଶ୍ଵର ଜିଲ୍ଲାର ଅଯୋଧ୍ୟା, ପୁନ୍ଦଳ, ଭୀମପୁର ଓ ଜଳେଶ୍ଵରଠାରେ ଜୈନ କୀର୍ତ୍ତି ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ।

(ଛ) ଭାରତର ମନ୍ଦିରଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଶୈଳୀ କେତେ ପ୍ରକାର ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ ?
Answer:

• ଭାରତର ମନ୍ଦିରଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଶୈଳୀକୁ ଚାରିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ।
• ସେଗୁଡିକ ହେଲା ନାଗର, ବେସର, ଦ୍ରାବିଡ଼ ଓ କଳିଙ୍ଗ ଶୈଳୀ ।

(ଜ) ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାଚୀନ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାଚୀନ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ
Answer:
କଳାରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥବା ଚାରିଟି ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ରର ନାମ ଲେଖ । କଳାରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିବା ଚାରୋଟି ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ରର ନାମ ହେଲା ଚାଙ୍ଗୁ, ମୃଦଙ୍ଗ, ଝାଞ୍ଜ, ଢୋଲ ।

(ଝ) ଓଡ଼ିଶାର କେଉଁ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ଶିଙ୍ଗ କାରିଗରି କୌଶଳ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ?
Answer:
ଓଡ଼ିଶାର ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ଓ କଟକ ଶିଙ୍ଗ କାରିଗରି କୌଶଳ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ।

(ଞ) ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକର ନାମ ହେଲା ତାମ୍ରଲିପ୍ତି, ପାଲୋର, ଦନ୍ତପୁରା, ପିଥୁଣ୍ଡ ଓ ଚେଳିତାଲୋ ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) କାହାକୁ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ସ୍ଵଦେଶ ସାହିତ୍ୟଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ?
Answer:
ଖ୍ରୀ.ପୂ. ପ୍ରଥମ ଶତାବ୍ଦୀର ଭୁବନେଶ୍ବରର ଉଦୟଗିରିରେ ପାଲି-ପ୍ରାକୃତ ଭାଷାରେ ଲିଖ୍ ହାତୀଗୁମ୍ଫା ଶିଳାଲେଖକୁ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ସ୍ବଦେଶ ସାହିତ୍ୟଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ।

(ଖ) ରାଣୀଗୁମ୍ଫା କେଉଁ ପାହାଡ଼ରେ ରହିଛି ?
Answer:
ଭୁବନେଶ୍ଵରସ୍ଥ ଉଦୟଗିରି ପାହାଡ଼ରେ ରାଣୀଗୁମ୍ଫା ରହିଛି ।

(ଗ) କୋଣାର୍କ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିରର ନିର୍ମାତା କେଉଁ ବଂଶର ରାଜା ଥିଲେ ?
Answer:
କୋଣାର୍କ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିରର ନିର୍ମାତା ପରବର୍ତ୍ତୀ ଗଙ୍ଗବଂଶର ରାଜା ଥିଲେ ।

(ଘ) କେବେଠାରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣର ସମାପ୍ତି ଘଟିଥିଲା ?
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀମାନଙ୍କର ଶାସନର ପତନ ପରେ ଏବଂ ୧୫୬୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଓଡ଼ିଶା ଆଫଗାନୀମାନଙ୍କଦ୍ବାରା ଅଧିକୃତ ହେବାପରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣର ସମାପ୍ତି ଘଟିଥିଲା ।

(ଙ) କଟକ ତିନିକୋଣିଆ ବଗିଚାରେ କେଉଁ ଚର୍ଚ୍ଚା ଅବସ୍ଥିତ ?
Answer:
କଟକ ତିନିକୋଣିଆ ବଗିଚାଠାରେ ବାପ୍‌ଟିଷ୍ଟ ଚର୍ଚ୍ଚା ଅବସ୍ଥିତ ।

(ଚ) ‘ପଶାପାଲି’ ଶାଢ଼ି ମୁଖ୍ୟତଃ ଓଡ଼ିଶାର କେଉଁ ଜିଲ୍ଲାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ ?
Answer:
ଓଡ଼ିଶାର ସମ୍ବଲପୁର ଓ ବଲାଙ୍ଗୀର ଜିଲ୍ଲାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ‘ପଶାପାଲି’ ଶାଢ଼ି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ ।

(ଛ) ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ବଣିକମାନଙ୍କୁ କ’ଣ କୁହାଯାଉଥିଲା ?
Answer: ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ବଣିକମାନଙ୍କୁ ସାଧବ କୁହାଯାଉଥିଲା ।

(ଜ) କେଉଁଠାରେ କଳିଙ୍ଗର ରାଜାଙ୍କୁ ‘ମହୋଦଧୂପତି’ ଭାବେ ଚିତ୍ରଣ କରାଯାଇଛି ?
Answer:
ଗୁପ୍ତଯୁଗରେ ରଚିତ କାଳିଦାସଙ୍କ ‘ରଘୁବଂଶମ୍’ରେ କଳିଙ୍ଗର ରାଜାଙ୍କୁ ‘ମହୋଦଧୂପତି’ ଭାବେ ଚିତ୍ରଣ କରାଯାଇଛି ।

(ଝ) ନୂଆଖାଇ ପର୍ବକୁ ଆଉ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ନୂଆଖାଇ ପର୍ବକୁ ନବାନ୍ନ ଭକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।

(ଞ) କେଉଁଦିନ ବାଲିଯାତ୍ରା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ ?
Answer:
କାର୍ତ୍ତିକ ପୂର୍ଣିମା ଦିନ ବାଲିଯାତ୍ରା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ ।

୪ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଚାରିଗୋଟି ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ସଙ୍ଗେ ତା’ର କ୍ରମିକ ନମ୍ବର ବାଛି ଲେଖ ।

(କ) ‘ବିଲଙ୍କା ରାମାୟଣ’ର ରଚୟିତା କିଏ ?
(i) ବସ୍ଥା ଦାସ
(ii) ସାରଳା ଦାସ
(iii) ମାର୍କଣ୍ଡ ଦାସ
(iv) ଅର୍ଜୁନ ଦାସ
Answer:
(ii) ସାରଳା ଦାସ

(ଖ) ‘ତପସ୍ବିନୀ’ କିଏ ରଚନା କରିଥିଲେ ?
(i) ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ
(ii) ରାଧାନାଥ ରାୟ
(iii) ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର
(iv) ନନ୍ଦକିଶୋର ବଳ
Answer:
(iii) ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର

(ଗ) ଓଡ଼ିଶାର ସର୍ବପ୍ରଥମ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟଭାବେ କେଉଁଟି ପରିଗଣିତ ?
(i) ଧଉଳି ପାହାଡ଼ର ଅଶୋକଙ୍କ ଶିଳାଲେଖ ଉପରିଭାଗରେ ହାତୀର ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି
(ii) ଖଣ୍ଡଗିରି ଓ ଉଦୟଗିରି ଗୁମ୍ଫାର ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ
(iii) ପର୍ଶୁରାମେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ
(iv) କୋଣାର୍କ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିର ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ
Answer:
(i) ଧଉଳି ପାହାଡ଼ର ଅଶୋକଙ୍କ ଶିଳାଲେଖ ଉପରିଭାଗରେ ହାତୀର ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି

(ଘ) ମୁକ୍ତେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର କେଉଁଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
(i) ଲଳିତଗିରି
(ii) ଭୁବନେଶ୍ଵର
(iii) ସୀତାବାଞ୍ଜି
(iv) ପୁରୀ
Answer:
(ii) ଭୁବନେଶ୍ଵର

(ଙ) ଭୁବନେଶ୍ଵରର କପିଳେଶ୍ବର ମନ୍ଦିର କେଉଁ ଶାସନ ସମୟରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ?
(i) ଭୌମକୂର
(ii) ସୋମବଂଶୀ
(iii) ଗଙ୍ଗବଂଶ
(iv) ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ଗଜପତି
Answer:
(iv) ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ଗଜପତି

(ଚ) ତାତର ଖାଁ ମସ୍‌ଜିଦ୍‌ କଟକରେ କେଉଁଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
(i) ଦରଘା ବଜାର
(ii) ଦିୱାନ ବଜାର
(iii) ବାଲୁବଜାର
(iv) କାଠଯୋଡ଼ି କୂଳ
Answer:
(ii) ଦିୱାନ ବଜାର

(ଛ) ‘ଗୀତ ଗୋବିନ୍ଦ’ର ରଚୟିତା କିଏ ?
(i) ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ
(ii) ଭକ୍ତ ସାଲବେଗ୍
(iii) ଜୟଦେବ
(iv) ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର
Answer:
(iii) ଜୟଦେବ

(ଜ) କେଉଁ ନୃତ୍ୟଶୈଳୀରୁ ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ?
(i) ଦଣ୍ତନାଚ
(ii) ନାଗନାଚ
(iii) ମାହାରୀ ନାଚ
(iv) ଛଉନାଚ
Answer:
(iii) ମାହାରୀ ନାଚ

(ଝ) କେଉଁ ପର୍ବରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ, ବଳଭଦ୍ର ଓ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ତିନିରଥର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟର ଶୁଭାରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ?
(i) ବିଷୁବ ସଂକ୍ରାନ୍ତି
(ii) ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା
(iii) ଶୀତଳ ଷଷ୍ଠୀ
(iv) ଦେବସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା
Answer:
(ii) ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା

(ଞ) କେଉଁ ସ୍ଥାନ ଧନୁଯାତ୍ରା ପାଇଁ ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିଛି ?
(i) ସମ୍ବଲପୁର
(ii) ଧବଳେଶ୍ଵର
(iii) ବରଗଡ଼
(iv) ବାଙ୍କୀ
Answer:
(iii) ବରଗଡ଼

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Important Questions Chapter 2 ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Important Questions Chapter 2 ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ

Subjective Type Questions With Answers
ସଂଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧।ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ପ୍ରକାରଭେଦ ବର୍ଣନା କରି ।
Answer:
ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ପାଞ୍ଚ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ

• ଆଇନଗତ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ – ସମ୍ବିଧାନର ସମ୍ମାନ ରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏହା ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।
• ରାଜନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ― ସାର୍ବଭୌମ ରକ୍ଷା କରିବା, ଜାତୀୟ ସଂହତି ବଜାୟ ରଖିବା ଓ ଦେଶର ସୁରକ୍ଷା ନିମିତ୍ତ ଏହା ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।
• ସାମାଜିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ – ନାଗରିକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଦ୍‌ଭାବ ଓ ଭ୍ରାତୃଭାବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା କରିବାପାଇଁ ଏହା ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।
• ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ – ଦେଶକୁ ବାହ୍ୟ ଓ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା କରିବା, ସ୍ଵାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନର ମହାନ୍ ନୀତି ଓ ଆଦର୍ଶକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା ସହିତ ଜାତୀୟ ସେବାରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିବାକୁ ଏହା ପ୍ରେରଣା ପ୍ରଦାନ ନିମିତ୍ତ ଏହା ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।
• ଅର୍ଥନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ – ଜାତୀୟ ସମ୍ପତ୍ତିର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଏବଂ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କିତ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣରେ ଏହା ସହାୟକ ହେଉଛି ।

୨।ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।

• କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତି କେତେକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରିବାକୁ ହୋଇଥାଏ ।
• ଦେଶର ପ୍ରଗତି ନିମନ୍ତେ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ୪ର୍ଥ(କ) ଅଧ୍ୟାୟରେ ଧାରା ୫୧(କ)ରେ ୧୧ଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।
• ଦେଶର ସମ୍ବିଧାନ, ଜାତୀୟ ପତାକା ଏବଂ ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗୀତ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଆମର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
• ଭାରତର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ, ଏକତା, ସଂହତି ରକ୍ଷା ପ୍ରତି ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେବା ଆମର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଅଟେ ।
• ଦେଶରେ ଭ୍ରାତୃଭାବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା, ନାରୀର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷା କରିବା, ଜୀବଜଗତ ପ୍ରତି ଅନୁକମ୍ପା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଆମର ମୌଳିକ ।

କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାର ଦୁଇଟି ପାର୍ଶ୍ୱ ପରି ବୋଲି କାହିଁକି କୁହାଯାଇଛି ?
Answer:

• ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ । ବ୍ୟକ୍ତିର ବିକାଶ ପାଇଁ ଓ ତା’ର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵର ପରିପ୍ରକାଶ ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ର ବ୍ୟକ୍ତିକୁ କେତେକ ଅଧ୍ୟାର ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
• ସେହିଭଳି ରାଷ୍ଟ୍ର ନିଜର ସୁପରିଚାଳନା ପାଇଁ କିଛି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କଠାରୁ ଆଶା କରିଥାଏ । ସେଥପାଇଁ ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାର ଦୁଇଟି ପାର୍ଶ୍ଵ ସଦୃଶ ବୋଲି

୨। କେବେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନରେ କିଛି ସଂସ୍କାର ଆଣିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ କେଉଁ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:

• ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନରେ କିଛି ସଂସ୍କାର ଆଣିବାପାଇଁ ୧୯୭୬ ମସିହା ଫେବୃୟାରୀ ମାସରେ ଏକ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ।
• ଏହି କମିଟି ସ୍ଵରଣ ସିଂହ କମିଟି ନାମରେ ପରିଚିତ ।

୩ । ସମ୍ବିଧାନର ୪୨ତମ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ କେବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା ଓ ଏହି ଆଇନଦ୍ୱାରା କଣ କରାଗଲା ?
Answer:

•  ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ସମ୍ବିଧାନର ୪୨ତମ ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ କେବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା ।
•  ଏହି ଆଇନଦ୍ୱାରା ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଚତୁର୍ଥ ଭାଗ (କ)ର ଧାରା ୫୧(କ)ରେ ୧୦ଗୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣ ନା କରାଗଲା । .

୪। ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:

• ନାଗରି କ ମାନେ ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାର ଉପଭୋଗ କରୁଥିବାରୁ ସେମାନେ ଦେଶ ପ୍ରତି କିଛି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଦେଶକୁ ବାହ୍ୟ ଓ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା ନୈତିକ କର୍ଭବ୍ୟ ଅଟେ ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ଜାତୀୟ ସେବାରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିବା ଏହାର ଅନ୍ୟତମ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ।

୫। ସାମାଜିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:

• ଏହି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ନିଜ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ସଦ୍‌ଭାବ ଓ ଭ୍ରାତୃଭାବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥାଏ ।
• ମହିଳାମାନଙ୍କର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷା କରିବା ଏହି କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଅନ୍ୟତମ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ।

୬ । ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଦୁଇଟି ଗୁରୁତ୍ଵ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:

• ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ ଦେଶପ୍ରେମୀ କରାଇବା ସହିତ ଦେଶ ଓ ଜାତି ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହ ଦେଇଥାଏ । ଏହି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କଲେ ନାଗରିକ ଦେଶର କଲ୍ୟାଣ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଗଠନ ପାଇଁ ସଚେତନ ହୋଇଥାଏ ।
• ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଆଦର୍ଶ ଆଚରଣବିଧ୍ ଅଟେ । ଏହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ପାଳନ କଲେ ସମାଜରେ ଶୃଙ୍ଖଳା ବଜାୟ ରହେ ।

୭। କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:
(i) କର୍ତ୍ତବ୍ଯ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଅଟେ ।

Objective Type Questions With Answers
A ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। କେଉଁ ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରେ ସୁସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷା ଏକ ଆଦର୍ଶ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଗଠନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
Answer:
ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ସୁସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷା ଏକ ଆଦର୍ଶ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଗଠନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।

୨।କେବେ ସ୍ମରଣ ସିଂହ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୭୬ ମସିହା ଫେବୃୟାରୀ ମାସରେ ସ୍ଵରଣ ସିଂହ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ।

୩। ସ୍ଵରଣ ସିଂହ କମିଟି କେଉଁ ବିଷୟରେ ସୁପାରିସ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ସ୍ଵରଣ ସିଂହ କମିଟି ସମ୍ବିଧାନରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଏକ ତାଲିକା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାପାଇଁ ସୁପାରିସ କରିଥିଲେ ।

୪। ସମ୍ବିଧାନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ କେଉଁ ଦାୟିତ୍ୱବୋଧକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
Answer:
ସମ୍ବିଧାନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ଆଇନଗତ, ରାଜନୈତିକ, ସାମାଜିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ, ନୈତିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ଶିକ୍ଷାଗତ ଦାୟିତ୍ୱବୋଧକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ।

୫। ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ କାହା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ?
Answer:
ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ।

୬ । ବିଦେଶୀ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଲାଗୁ କରାଯାଇପାରିବ କି ?
Answer:
ନା, ବିଦେଶୀ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଲାଗୁ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ।

୭ । ଜଣେ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ ନ କଲେ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ କିପରି ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ ?
Answer:
ଜଣେ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ନ କଲେ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ କୌଣସି ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ।

୮।  କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ଦେଶପ୍ରେମୀ କରାଇଥାଏ ?
Answer:
କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ଦେଶପ୍ରେମୀ କରାଇଥାଏ ।

୯ । ଜଣେ ନାଗରିକ କିପରି ଦେଶର ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଗଠନ ପାଇଁ ସଚେତନ ହୁଏ ?
Answer:
ଦେଶର କଲ୍ୟାଣ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଗଠନ ପାଇଁ ସଚେତନ ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ପାଳନ କଲେ ଜଣେ ନାଗରିକ ହୁଏ ।

୧୦ । ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କାହା ପାଇଁ ଏକ ଆଦର୍ଶ ଆଚରଣବିଧ ଅଟେ ?
Answer:
ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ପାଇଁ ଏକ ଆଦର୍ଶ ଆଚରଣବିଧ ଅଟେ ।

B ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧।‘ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସମ୍ପଭିର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ’ କରିବା କେଉଁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
୨। ‘ସ୍ଵାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନର ମହାନ୍ ନୀତି ଓ ଆଦର୍ଶକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା’ କେଉଁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
୩। ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନରେ କିଛି ସଂସ୍କାର ଆଣିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ୧୯୭୬ ମସିହାରେ କେଉଁ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ?
୪। ମହିଳାମାନଙ୍କର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷା କରିବା କେଉଁ ପ୍ରକାରର କର୍ତ୍ତବ୍ଯ ଅଟେ ?
୫୮ ୧୧ତମ ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟଟି ସମ୍ବିଧାନରେ କେବେ ଯୋଗ କରାଯାଇଥିଲା ?
୬। ଜାତୀୟ ସେବାରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିବା କି ପ୍ରକାରର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଅଟେ ?
୭। ସମ୍ବିଧାନର କେଉଁ ଧାରାରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
୮। ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡିକ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ କ’ଣ ଅଟେ ?
୯। ସମ୍ବିଧାନର କେଉଁ ସଂଶୋଧନରେ ‘ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ’ଗୁଡ଼ିକ ଯୋଗ କରାଗଲା ?
୧୦ ।୮୬ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ କେଉଁ ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା ?

Answer:
୧। ଅର୍ଥନୈତିକ,
୨। ନୈତିକ,
୩। ସ୍ଵରଣ ସିଂହ କମିଟି,
୪ । ସାମାଜିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ,
୫ । ୨୦୦୨ ମସିହା,
୬ । ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ,
୭ । ଧାରା-୫୧ (କ),
୮ । ଏକ ଆଦର୍ଶ ଆଚରଣବିଧ୍,
୯ । ୪୨ତମ ସଂଶୋଧନ,
୧୦ । ୨୦୦୨ ମସିହା

C ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

୧। ସ୍ମରଣ ସିଂହ କମିଟି __________ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୭୬

୨। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ୪୨ତମ ସଂଶୋଧନ __________ ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୭୬

୩ । ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ _____________ ଭାଗରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।
Answer:
ଚତୁର୍ଥ ଭାଗ (କ)

୪। . ________________ ମସିହାରେ ୮୬ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଥିଲା ।
Answer:
୨୦୦୨

୫। __________ ଗୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ରହିଛି ।
Answer:
୧୧

୬ । ଜାତୀୟ ସେବାରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିବା ______________ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଏକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ।
Answer:
ନୈତିକ

୭। ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସମ୍ପଭିର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରିବା _____________ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ।
Answer:
ଅର୍ଥନୈତିକ

୮ । ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କଲେ ନାଗରିକ ଦେଶର ______________ କଲ୍ୟାଣ ଓ ପାଇଁ ସଚେତନ ହୁଏ ।
Answer:
ରାଷ୍ଟ୍ରର ଗଠନ

୯। ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ __________________ଅଟେ ।
Answer:
ଆଦର୍ଶ ଆଚରଣବିସ୍‌

୧୦ । ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ପାଳନ କଲେ ____________ ରହିପାରିବ ।
Answer:
ଶୃଙ୍ଖଳା

D. ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✓ ) ଓ ଭୁଲ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (X) ଚିହ୍ନ ଦିଅ ।

୧। ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ଆମର ୧୧ ଗୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଥିଲା ।
୨ । ୨୦୦୨ ମସିହାରେ ଆମର ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ୧୧କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ।
୩। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଚତୁର୍ଥ ଭାଗ (ଖ) ର ଧାରା ୫୧ (କ)ରେ ୧୦ ଗୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ
୪। ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ।
୫। ବିଦେଶୀ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଲାଗୁ ହୋଇଥାଏ ।
୬ | ମୌଳିକ କର୍ଭବ ସମ୍ପାଦନ ନ କଲେ ବ୍ୟକ୍ତି ବିରୋଧରେ ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ।
୭। ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ । ପତାକାକୁ ସମ୍ମାନ କରିବା ।
୮। ସମ୍ବିଧାନର ସମ୍ମାନ ରକ୍ଷା କରିବା ଆମର ରାଜନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
୯ । ମହିଳାମାନଙ୍କର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷାକରିବା ଏକ ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ।
୧୦ । ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସମ୍ପଭିର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରିବା ଏକ ସାମାଜିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।

Answers:
୧। (×)
୨ । (√)
୩। (X)
୪। (√)
୫। (×)
୬ | (×)
୭। (√)
୮। (×)
୯ । (x)
୧୦ । (x)

E ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦକୁ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହ ମିଳନ କରି ଲେଖ ।

F. ରେଖାଙ୍କିତ ପଦକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର ।

୧। ସ୍ଵରଣ ସିଂହ କମିଟି ୧୯୭୮ ମସିହାରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
୨ । ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଗୁଡ଼ିକ ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ।
୩। ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ଦେଶଦ୍ରୋହୀ କରାଇଥାଏ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
୪। ୪୨ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ ୧୯୬୭ ମସିହାରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା ।
୫। ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରସ୍ପର ଅନୁପୂରକ ।
୬। ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷା କରିବା ଏକ ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
୭। ୮୬ତମ ସଂଶୋଧନ ୨୦୦୦ ମସିହାରେ କରାଯାଇଥିଲା ।
୮। ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ବିଧାନ ୮୬ତମ ସଂଶୋଧନରେ ସଂଯୋଗ କରାଯାଇଥିଲା ।
୯। ସମ୍ବିଧାନର ସମ୍ମାନ ରକ୍ଷା କରିବା ରାଜନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଅଟେ ।
୧୦ । ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସମ୍ପଭିର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣା କରିବା ସାମାଜିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଅଟେ ।

Answer:
୧। ୧୯୭୬
୨ । ନାଗରିକମାନଙ୍କ
୩ । ଦେଶପ୍ରେମୀ
୪।୧୯୭୬
୫ । ପରିପୂରକ
୬ । ସାମାଜିକ କର୍ତବ୍ୟ
୭ । ୨୦୦୨
୮। ୪୨ ତମ
୯ । ଆଇନଗତ
୧୦ । ଅର୍ଥନୈତିକ

G ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ସଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

1. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ମସିହାରେ ସ୍ଵରଣ ସିଂହ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ?
(A) ୧୯୭୫
(B) ୧୯୭୬
(C) ୧୯୭୭
(D) ୧୯୭୮
Answer:
(B) ୧୯୭୬

2. କର୍ତ୍ତବ୍ୟ’ଗୁଡ଼ିକ ଯୋଗ କରାଗଲା ?
(A) ୪୧ ତମ
(B) ୪୨ ତମ
(C) ୪୩ ତମ
(D) ୪୪ ତମ
Answer:
(B) ୪୨ ତମ

3.୮୬ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ୨୦୦୨
(B) ୨୦୦୫
(C) ୨୦୦୧
(D) ୨୦୦୭
Answer:
(A) ୨୦୦୨

4. ସମ୍ବିଧାନର କେଉଁ ଧାରାରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
(A) ୪୮(କ)
(B) ୪୯(ଖ)
(C) ୫୦(କ)
(D) ୫୧(କ)
Answer:
(D) ୫୧(କ)

5. ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ରହିଛି ?
(A) ୧୦
(B) ୧୧
(C) ୭
(D) ୬
Answer:
(B) ୧୧

6. ସମ୍ବିଧାନର ସମ୍ମାନ ରକ୍ଷାକରିବା ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
(A) ଆଇନଗତ
(B) ରାଜନୈତିକ
(C) ସାମାଜିକ
(D) ନୈତିକ
Answer:
(A) ଆଇନଗତ

7. ‘ଭାରତର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ରକ୍ଷା କରିବା’ – ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
(A) ଆଇନଗତ
(B) ରାଜନୈତିକ
(C) ସାମାଜିକ
(D) ନୈତିକ
Answer:
(B) ରାଜନୈତିକ

8. ‘ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସମ୍ପଭିର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରିବା’ – ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
(A) ରାଜନୈତିକ
(B) ସାମାଜିକ
(C) ନୈତିକ
(D) ଅର୍ଥନୈତିକ
Answer:
(D) ଅର୍ଥନୈତିକ

9. ମହିଳାମାନଙ୍କର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷା କରିବା ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
(A) ସାମାଜିକ
(B) ଆଇନଗତ
(C) ନୈତିକ
(D) ରାଜନୈତିକ
Answer:
(A) ସାମାଜିକ

10. ‘ସ୍ଵାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନର ମହାନ୍ ନୀତି ଓ ଆଦର୍ଶକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା’ — ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
(A) ଆଇନଗତ
(B) ରାଜନୈତିକ
(C) ସାମାଜିକ
(D) ନୈତିକ
Answer:
(D) ନୈତିକ

11. ୧୯୭୬ ମସିହାର କେଉଁ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଯୋଗ
(A) ୩୮ତମ
(B) ୪୨ତମ
(C) ୪୫ତମ
(D) ୪୮ତମ
Answer:
(B) ୪୨ତମ

12. କେଉଁ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନରେ ଏଗାରତମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଯୋଗକରାଯାଇଛି ?
(A) ୭୦ତମ
(C) ୮୫ତମ
(B) ୭୬ତମ
(D) ୮୬ତମ
Answer:
(D) ୮୬ତମ

13. ସର୍ବସାଧାରଣ ସମ୍ପଭିର ସୁରକ୍ଷା କରିବା ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
(A) ପ୍ରଥମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
(B) ପଞ୍ଚମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
(C) ନବମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
(D) ଦଶମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
Answer:
(C) ନବମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ

14. ଛଅ ବର୍ଷରୁ ଚଉଦ ବର୍ଷ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷାଲାଭ ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଦେବା ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟେ ?
(A) ପ୍ରଥମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
(B) ଦ୍ଵିତୀୟ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
(C) ସପ୍ତମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
(D) ଏକାଦଶ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ
Answer:
(D) ଏକାଦଶ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Solutions Algebra Chapter 3 ବୀଜଗାଣିତିକ ପରିପ୍ରକାଶ ଓ ଅଭେଦ Ex 3(b) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Maths Solutions Algebra Chapter 3 ବୀଜଗାଣିତିକ ପରିପ୍ରକାଶ ଓ ଅଭେଦ Ex 3(b)

Question 1.
ଭାଗକ୍ରିୟା ସମ୍ପାଦନ ନକରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ଥଳରେ ଭାଗଶେଷ କେତେ ହେବ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

ଭାଗଶେଷ ଉପପାଦ୍ୟ ଅନୁସାରେ p(x) କୁ x – a ଦ୍ଵାରା ଭାଗକଲେ ଭାଗଶେଷ p(a) ହେବ ।

(i) ଭାଜ୍ୟ x³ + x² + x + 1 ଏବଂ ଭାଜକ x – 1
ସମାଧାନ:
p(x) = x³ + x² + x + 1
p(x) କୁ (x – 1) ଦ୍ଵାରା ଭାଗକଲେ ଭାଗଶେଷ p(1) ହେବ ।
p(1) = 1³ + 1² + 1 + 1 = 1 + 1 + 1 + 1 = 4
∴ ନିର୍ଦେୟ ଭାଗଶେଷ = 4

(ii) ଭାଜ୍ୟ x³ – x² + x – 1 ଏବଂ ଭାଜକ x + 1
ସମାଧାନ:
p(x) = x³ – x² + x – 1
p(x) କୁ (x + 1) ବା {x – (-1)} ଦ୍ଵାରା ଭାଗଲେ ଭାଗଶେଷ p(-1) ହେବ ।
p(-1) = (- 1)³ – (- 1)² + (-1) – 1 = -1 – 1 – 1 – 1 = -4
∴ ନିର୍ଦେୟ ଭାଗଶେଷ = – 4

(iii) ଭାଜ୍ୟ 2x³ – 3x + 4 ଏବଂ ଭାଜକ 2x + 1
ସମାଧାନ:
p(x) = 2x³ – 3x + 4
p(x) କୁ 2x – 1 ଦ୍ଵାରା ଭାଗକଲେ ଭାଗଶେଷ p (\(\frac{1}{2}\)) ହେବ ।
p(\(\frac{1}{2}\)) = 2(\(\frac{1}{2}\))³ – 3(\(\frac{1}{2}\)) + 4 = 2 × \(\frac{1}{8}\) – \(\frac{3}{2}\) + 4
= \(\frac{1}{4}\) – \(\frac{3}{2}\) + 4
= \(\frac{1-6+16}{4}\) = \(\frac{11}{4}\)
∴ ନିର୍ଦେୟ ଭାଗଶେଷ = \(\frac{11}{4}\)

(iv) ଭାଜ୍ୟ t⁴ – t³ + t² – t + 1 ଏବଂ ଭାଜକ t + 2
ସମାଧାନ:
p(x) = t⁴ – t³ + t² – t + 1 ଏବଂ ଭାଜକ t + 2
∴ p(x) କୁ t ଦ୍ଵାରା ଭାଗକଲେ ଭାଗଶେଷ p(-2) ହେବ ।
p(-2) = (-2)⁴ – (-2)³ + (-2)² – (-2) + 1 = 16 – (-8) + 4 + 2 + 1
= 16 + 8 + 4 + 2 + 1 = 31
∴ ନିର୍ଦେୟ ଭାଗଶେଷ = 31

Question 2.
(a) p(x) = 8x³ – 2x² + 5x – 6 ହେଲେ

(i) p(0)
ସମାଧାନ:
p(0) = 8(0)³ – 2(0) + 5(0) – 6 = 0 – 0 + 0 – 6 = -6
∴ p(0) = -6

(ii) p(1)
ସମାଧାନ:
p(1) = 8(1)³ – 2(1)² + 5(1) – 6 = 8 – 2 + 5 – 6 = 5
∴ p(1) = 5

(iii) p(-1)
ସମାଧାନ:
p(-1) = 8(-1)³ – 2(-1)² + 5(-1) – 6 = -8 – 2 – 5 – 6 = -21
∴ p(-1) = -21

(iv) p(2)
ସମାଧାନ:
p(2) = 8(2)³ – 2(2)² + 5(2) – 6 = 64 – 8 + 10 – 6 = 60
∴ p(2) = 60

(v) p(\(\frac{1}{2}\))
ସମାଧାନ:
p(\(\frac{1}{2}\)) = 8(\(\frac{1}{2}\))³ – 2(\(\frac{1}{2}\))² + 5(\(\frac{1}{2}\)) – 6 = 8 × \(\frac{1}{8}\) – 2 × \(\frac{1}{4}\) + \(\frac{5}{2}\) – 6
= 1 – \(\frac{1}{2}\) + \(\frac{5}{2}\) – 6
= \(\frac{2-1+5-12}{2}\) = \(\frac{-6}{2}\) = -3
∴ p(\(\frac{1}{2}\)) = -3

(b) ନିମ୍ନଲିଖୂତ ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ମାନଙ୍କର ‘ଜିରୋ’ ନିରୂପଣ କର ।

(i) p(x) = 3x² + 4x + 1
ସମାଧାନ:
p(x) = 3x² + 4x + 1
ଆବଶ୍ୟକ ପଲିନୋମିଆଲ୍ଟିର ସମୀକରଣ ହେଉଛି 3x² + 4x + 1 = 0
∴ 3x² + 4x + 1 = 0 ⇒ 3x² + 3x + x + 1 = 0
⇒ 3x (x + 1) + 1 (x + 1) = 0 ⇒ (x + 1) (3x + 1) = 0
⇒ x + 1 = 0 ବା 3x + 1 = 0 ⇒ x = -1 ବା x = –\(\frac{1}{3}\)
∴ -1, –\(\frac{1}{3}\) ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର ଦୁଇଟି ଜିରୋ ।

(ii) p(x) = cx – d (c ≠ 0)
ସମାଧାନ:
p(x) = cx – d (c ≠ 0)
ଆବଶ୍ୟକ ପଲିନୋମିଆଲ୍ଟିର ସମୀକରଣ ହେଉଛି cx – d = 0
⇒ cx = d ⇒ x = \(\frac{d}{c}\)
∴ \(\frac{d}{c}\) ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର ଦୁଇଟି ଜିରୋ ।

(iii) p(z) = 4z² – 1
ସମାଧାନ:
p(z) = 4z² – 1
ଆବଶ୍ୟକ ପଲିନୋମିଆଲ୍ଟିର ସମୀକରଣ ହେଉଛି 4z² – 1 = 0
⇒ 4z² = 1 ⇒ z² = \(\frac{1}{4}\) ⇒ z = ± \(\sqrt{\frac{1}{4}}\) = ± \(\frac{1}{2}\)
∴ \(\frac{1}{2}\), –\(\frac{1}{2}\) ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର ଦୁଇଟି ଜିରୋ ।

(iv) p(y) = (y – 1) (y + 2)
ସମାଧାନ:
p(y) = (y – 1) (y + 2)
ଆବଶ୍ୟକ ପଲିନୋମିଆଲ୍ଟିର ସମୀକରଣ ହେଉଛି (y – 1) (y + 2) = 0
⇒ y – 1 = 0 ବା y + 2 = 0 ⇒ y = 1 ବା y = -2
∴ 1 ଓ -2 ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର ଦୁଇଟି ଜିରୋ ।

Question 3.
ନିମ୍ନ ପଲିନୋମିଆଲ୍ p (x) ମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ଉତ୍ପାଦକ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ଯଦି,

(i) p(-3) = 0 ହୁଏ ।
ସମାଧାନ:
p (-3) = 0 ହେଲେ p(x) ଏକ ଉତ୍ପାଦକ {x – (-3)} = x + 3 ହେବ ।

(ii) p(2) = 0 ହୁଏ ।
ସମାଧାନ:
p(2) = 0 ହେଲେ p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x – 2) ହେବ ।

(iii) p(\(\frac{1}{2}\)) = 0 ହୁଏ ।
ସମାଧାନ:
p(\(\frac{1}{2}\)) = 0 ହେଲେ p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (2x – 1) ହେବ ।

(iv) p(\(\frac{3}{2}\)) = 0 ହୁଏ ।
ସମାଧାନ:
p(\(\frac{3}{2}\)) = 0 ହେଲେ p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (3x – 3) ହେବ ।

Question 4.
ନିମ୍ନଲିଖୁତ ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁ କେଉଁ ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର x + 1 ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟେ ?

(i) x³ + x² + x + 1
ସମାଧାନ:
p(x) = x³ + x² + x + 1
ଯଦି p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x + 1) ହୁଏ, ତେବେ p(-1) = 0 ହେବ ।
p(-1) = (-1)³ + (-1)² + (-1) + 1
= -1 + 1 – 1 + 1 =0
∴ x³ + x² + x + 1 ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ x + 1 ଅଟେ ।

(ii) x⁴ + x³ + x² + x + 1
ସମାଧାନ:
p(x) = x⁴ + x³ + x² + x + 1
ଯଦି p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x + 1) ହୁଏ, ତେବେ p(-1) = 0 ହେବ ।
∴ p(-1) = (-1)⁴ + (-1)³ + (-1)² + (-1) + 1 = 1 – 1 + 1 – 1 + 1 = 1
∴ (x + 1), p(x) ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ନୁହେଁ ।

(iii) x⁴ + 3x³ + 3x² + x + 1
ସମାଧାନ:
p(x) = x⁴ + 3x³ + 3x² + x + 1
ଯଦି p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x + 1) ହୁଏ, ତେବେ p(-1) = 0 ହେବ ।
∴ p(-1) = (-1)⁴ + 3(-1)³ + 3 (-1)² + (-1) + 1
= 1 + 3 × (-1) + 3(1) + (-1) + 1 = 1 – 3 + 3 – 1 + 1 = 1
∴ (x + 1), p(x) ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ନୁହେଁ ।

(iv) x³ – x² – (2 + √2)x – √2
ସମାଧାନ:
p(x) = x³ – x² – (2 + √2)x – √2
ଯଦି p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x + 1) ହୁଏ, ତେବେ p(-1) = 0 ହେବ ।
p(-1) = (- 1)³ – (- 1)² – (2 + √2)(-1) – √2
= -1 – 1 + 2 + √2 – √2 = 2 – 2 + √2 – √2 =0
∴ p(x)ର, (x + 1) ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ନୁହେଁ ।

Question 5.
କେଉଁ କେଉଁ ପଲିନୋମିଆଲ୍ p(x)ର ପଲିନୋମିଆଲ୍ g(x) ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ହେବ ?

(i) p(x) = 2x³ + x² – 2x – 1, g(x) = x + 1
ସମାଧାନ:
p(x) = 2x³ + x² – 2x – 1, g(x) = x + 1
ଯଦି p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ g(x) ହୁଏ, ତେବେ p(-1) = 0 ହେବ ।
p(-1) = 2 (-1)³ + (-1)² – 2 (-1) – 1 = 2 (-1) + 1 + 2 – 1
= -2 + 3 – 1 = 0
∴ p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ g(x) ହେବ ।

(ii) p(x) = x³ + 3x² + 3x + 1, g(x) = x + 2
ସମାଧାନ:
p(x) = x³ + 3x² + 3x + 1, g(x) = x + 2
ଯଦି p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ g(x) ହୁଏ, ତେବେ p(-2) = 0 ହେବ ।
∴ p(-2) = (-2)³ + 3(-2)² + 3 (-2) + 1 = -8 + 12 – 6 + 1 = -1
∴ g(x), p(x)ର ଉତ୍ପାଦକ ନୁହେଁ ।

(iii) p(x) = x³ – 4x² + x + 6, g(x) = x – 3
ସମାଧାନ:
p(x) = x³ – 4x² + x + 6, g(x) = x – 3
ଯଦି p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ g(x) ହୁଏ, ତେବେ p(3) = 0 ହେବ ।
∴ p(3) = 3³ – 4 (3)² + 3 + 6 = 27 – 36 + 9 = 0
∴ g(x), p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟେ ।

Question 6.
ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର p(x)ର x – 1 ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ହେଲେ kର ମାନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

(i) p(x) = x² + x + k
ସମାଧାନ:
p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x – 1) ⇒ p(1) = 0
p(x) = x² + x + k
⇒ p(1) = (1)² + 1 + k = 0
⇒ k + 2 = 0 ⇒ k = -2
∴ kର ମାନ -2 ।

(ii) p(x) = 2x² + kx + √2
ସମାଧାନ:
p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x – 1) ⇒ p(1) = 0
p(x) = 2x² + kx + √2
⇒ p(1) = 2(1)² + k(1) + √2 = 0
⇒ 2 + k + √2 = 0
⇒ k = -(2 + √2)
∴ kର ମାନ -(2 + √2) ।

(iii) p(x) = kx² – √2x +1
ସମାଧାନ:
p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x – 1) ⇒ p(1) = 0
p(x) = kx² – √2x +1
p(1) = k(1)² – √2(1) + 1 = 0
⇒ k = -√2 + 1 ⇒ k = √2 – 1
∴ kର ମାନ √2 – 1 ।

(iv) p(x) = kx² + 3x + k
ସମାଧାନ:
p(x)ର (x – 1) ଏକ ଉତ୍ପାଦକ (x – 1) ⇒ p(1) = 0
p(x) = kx² + 3x + k p(1) = 0
⇒ k(1)² + 3(1) + k
⇒ k + 3 + k = 0
⇒ 2k + 3 = 0 ⇒ k = \(\frac{-3}{2}\)
∴ kର ମାନ \(\frac{-3}{2}\) 

Question 7.
ଭାଗଶେଷ ଉପପାଦ୍ୟ ପ୍ରୟୋଗରେ ଭାଗଶେଷ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

(i) (x⁴ – 1) ÷ (x + 1)
ସମାଧାନ:
ଏଠାରେ ଭାଜ୍ୟ = x⁴ – 1, ଭାଜକ = x + 1, ଭାଗଶେଷ = p(-1) ହେବ ।
p(x) = x⁴ – 1 ⇒ p(1) = (1)⁴ – 1 = 0
∴ ଭାଗଶେଷ = 0

(ii) (x³ – 3x + 7) ÷ (x – 2)
ସମାଧାନ:
(x³ – 3x + 7) ÷ (x – 2)
ଏଠାରେ ଭାଜ୍ୟ = x³ – 3x + 7, ଭାଜକ = x – 2, ଭାଗଶେଷ = p(2) ହେବ ।
p(x) = x³ – 3x + 7
⇒ p(2) = (2)³ – 3(2) + 7 = 8 – 6 + 7 = 9
∴ ଭାଗଶେଷ = 9

(iii) (x² – 3x + 2) ÷ (x + 3)
ସମାଧାନ:
(x² – 3x + 2) ÷ (x + 3)
ଏଠାରେ ଭାଜ୍ୟ = x² – 3x + 2, ଭାଜକ = x + 3, ଭାଗଶେଷ = p(-3) ହେବ ।
p(x) = x² – 3x + 2
⇒ p(-3) = (-3)² – 3(-3) + 2 = 9 + 9 + 2 = 20
∴ ଭାଗଶେଷ = 20

(iv) (2x² – x – 1) ÷ (2x – 1)
ସମାଧାନ:
(2x² – x – 1) ÷ (2x – 1)
ଏଠାରେ ଭାଜ୍ୟ = 2x² – x – 1, ଭାଜକ = 2x – 1, ଭାଗଶେଷ = p(\(\frac{1}{2}\)) ହେବ ।
p(x) = 2x² – x – 1
⇒ p(\(\frac{1}{2}\)) = 2(\(\frac{1}{2}\))² – (\(\frac{1}{2}\)) – 1 = 2 × \(\frac{1}{4}\) – \(\frac{1}{2}\) – 1 = \(\frac{1}{2}\) – \(\frac{1}{2}\) – 1 = -1
∴ ଭାଗଶେଷ = -1

Question 8.
ଉତ୍ପାଦକ ଉପପାଦ୍ୟ ପ୍ରୟୋଗରେ ନିମ୍ନସ୍ଥ ପଲିନୋମିଆଲଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ପାଦକ ବିଶ୍ଳେଷଣ କର ।
p(a) = 0 ହେଲେ (x – a), p(x)ର ଉତ୍ପାଦକ ହେବ

(i) x² – 7x + 12
ସମାଧାନ:
x² – 7x + 12 ର ଘାତ 2 ହେତୁ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଖ୍ୟା 2 ।
ମନେକର p(x) = x² – 7x + 12
p(3) = (3)² – 7 (3) + 12 = 9 – 21 + 12 = 21 – 21 = 0
(x – 3) p(x) ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ।    ….(i)
p(4) = (4)² – 7 (4) + 12 = 16 – 28 + 12 = 28 – 28 = 0
∴ (x – 4), p(x) ର ଅନ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ।  ….(ii)
∴ (i) ଓ (ii) ରୁ x² – 7x + 12 = (x – 3) (x – 4)

(ii) x² – 3x – 4
ସମାଧାନ:
x² – 3x – 4 ର ଘାତ 2 ହେତୁ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଖ୍ୟା 2 ।
ମନେକର p(x) = x² – 3x – 4
p(-1) = (-1)² – 3 (-1) – 4 = 1 + 3 – 4 = 4 – 4 = 0
∴ (x + 1), p(x) ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ।    ….(i)
p(4) = (4)² – 3(4) – 4 = 16 – 12 – 4 = 0
∴ (x – 4) P(x) ର ଅନ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ।  ….(ii)
∴ (i) ଓ (ii) ରୁ x² – 3x – 4 = (x + 1) (x – 4)

(iii) x³ – 2x² – x + 2
ସମାଧାନ:
x³ – 2x² – x + 2 ର ଘାତ 2 ହେତୁ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଖ୍ୟା 2 ।
ମନେକର p(x) = x³ – 2x² – x + 2
p(-1) = (-1)³ – 2(-1)² – (-1) + 2 = -1 – 2(1) + 1 + 2 = 0
∴ (x + 1), p(x) ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟେ ।    ….(i)
p(1) = 1³ – 2(1)² – 1 + 2 = 1 – 2 – 1 + 2 = 0
∴ (x – 1) p(x) ର ଅନ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟେ ।  ….(ii)
p(2) = (2)³ – 2(2)² – 2 + 2 = 8 – 8 – 2 + 2 = 0
∴ (x – 2) p(x) ର ଅନ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟେ ।  ….(iii)
∴ (i), (ii), (iii) ରୁ x³ – 2x² – x + 2 = (x + 1) (x – 1) (x – 2)

(iv) y³ + y² – 2y – 2
ସମାଧାନ:
y³ + y² – 2y – 2 ର ଘାତ 3 ହେତୁ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଖ୍ୟା 3 ।
ମନେକର p(y) = y³ + y² – 2y – 2
p(-1) = (-1)³ + (-1)² – 2 (-1) – 2 = -1 + 1 + 2 – 2 = 0
∴ (y + 1), p(y) ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟେ ।    ….(i)
p(√2) = (√2)³ + (√2)² – 2 (√2) – 2 = 2√2 + 2 – 2√2 – 2 = 0
∴ (y – √2), p(y) ର ଅନ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟେ ।  ….(ii)
p(-√2) = (-√2)³ + (-√2)² – 2 (-√2) – 2 = -2√2 + 2 – 2√2 – 2 = 0
∴ (y + √2), p(y) ର ଅନ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟେ ।  ….(iii)
∴ (i), (ii), (iii) ରୁ y³ + y² – 2y – 2 = (y + 1) (y – √2) (y + √2)
= (y + 1) (y² – 2)

Question 9.
ଯଦି x² – 1, ax⁴ + bx³ + cx² + dx + e ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର ଏକ ଗୁଣନୀୟକ ହୁଏ, ତେବେ a + e + e = b + d = 0

ସମାଧାନ:
x² – 1 = (x)² – (1)² = (x + 1)(x – 1)
ମନେକର p(x) = ax⁴ + bx³ + cx² + dx + e
p(x)ର (x² – 1) ଏକ ଗୁଣନୀୟକ ହେଲେ p(x)ର (x + 1)
 ଏବଂ (x – 1) ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଗୁଣନୀୟକ ହେବେ ।
∴ p(-1) = 0 ହେବ ଏବଂ p(+1) = 0 ହେବ ।
ଯଦି p(-1) = 0 ହୁଏ, ତେବେ a – b +  c – d + e = 0 ହେବ ।
ଅର୍ଥ।ତ୍ a + c + e = b + d   ….(i)
ପୁନଶ୍ଚ ଯଦି p(1) = 0 ହୁଏ, ତେବେ + b + c + d + e = 0 ହେବ
⇒ (a + c + e) + (b + d) = 0
କିନୁ a + c + e = (b + d) ହେତୁ 2(a + c + e) = 0
ଅଥବା, 2(b + d) = 0 ହେବା
∴ a + c + e ବା b + d = 0 ⇒ a + c + e = b + d = 0  (ପ୍ରମାଣିତ)

Question 10.
ଯଦି (x- 1), x² + mx + 1 ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର ଉତ୍ପାଦକ ହୁଏ, ତେବେ ପ୍ରମାଣ କର ଯେ (x – m), x³ + 3x² + 3x + 2 ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ହେବ ।
ସମାଧାନ:
ମନେକର p(x) = x² + mx + 1
(x – 1), p(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ହୋଇଥିବାରୁ p(1) = 0 ହେବ ।
∴ (l)² + m(l) + 1 = 0 ⇒ m + 2 = 0 ⇒ m = -2
∴ x – m = x + 2
ଦର୍ଶାଇବାକୁ ହେବ ଯେ, x³ + 3x² + 3x + 2 ର x – m ଅର୍ଥାତ୍ x + 2 ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ହେବ ।
ମନେକର q(x) = x³ + 3x² + 3x + 2
q(-2) = (-2)³ + 3(-2)² + 3(-2) + 2 = -8 + 12 – 6 + 2 = -14 + 14 = 0
x + 2, q(x)ର ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ।  (ପ୍ରମାଣିତ)

Question 11.
ଦର୍ଶାଅ ଯେ x² + 2x + 3 ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର କୌଣସି ଜିରୋ ନାହିଁ ।
ସମାଧାନ:
x² + 2x + 3 = x² + 2x + 1 + 2 = (x + 1)² + 2
∴ (x + 1)² ର ସର୍ବନିମ୍ନ ମାନ 0 ଅଟେ ।
xର ଯେକୌଣସି ମାନପାଇଁ (x + 1)² + 2 ଜିରୋ ହେବ ନାହିଁ ଏବଂ x² + 2x + 3 ର ସର୍ବନିମ୍ନ ମାନ + 2 ହେବ ।
ଏଥିରୁ ସୁସ୍ପଷ୍ଟ x² + 2x + 3 ର କୌଣସି ଜିରୋ ନାହିଁ ।

Question 12.
ଦର୍ଶାଅ ଯେ 1, -1 ଓ 3 ପଲିନୋମିଆଲ x³ – 3x² – x + 3 ର ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ଜିରୋ ଅଟନ୍ତି ।
ସମାଧାନ:
ମନେକର p(x) = x³ – 3x² – x + 3
p(1) = 1³ – 3(1)² – 1 + 3 = 1 – 3 – 1 + 3 = 0
∴ 1, p(x) ର ଏକ ଜିରୋ ଅଟେ ।  ….(i)
p(-1) = (-1)³ – 3 (-1)²– (-1) + 3 = -1 – 3 + 1 + 3 = 0
∴ (- 1), p(x)ର ଅନ୍ୟ ଏକ ଜିରୋ ଅଟେ ।  ….(ii)
p(3) = 3³ – 3(3)² – 3 + 3 = 27- 27 – 3 + 3 = 0
∴ 3, p(x) ର ଅନ୍ୟ ଏକ ଜିରୋ ଅଟେ । ….(iii)
(i), (ii) ଓ (iii) ରୁ ସୁସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ 1, -1 ଓ 3, ପଲିନୋମିଆଲ୍ x³ – 3x² – x + 3 ର ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ଜିରୋ ଅଟନ୍ତି ।

Question 13.
‘b’ ର କେଉଁ ମାନ ପାଇଁ x³ – 3x² + bx – 6 ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ର (x – 3) ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ?
ସମାଧାନ:
ମନେକର p(x) = x³ – 3x² + bx – 6 
∵ p(x), (x – 3) ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ⇒ p(3) = 0
⇒ 3³ – 3(3)² + b(3) – 6 = 0 ⇒ 27 – 27 + 3b – 6 = 0
⇒ 3b – 6 = 0 ⇒ 3b = 6 ⇒ b = \(\frac{6}{3}\) = 2
∴ bର ମୂଲ୍ୟ 2 ହେଲେ x³ – 3x² + bx – 6 , x – 3 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେବ ।

Question 14.
ଯଦି x² – bx + c = (x + p) (x – q) ହୁଏ, ତେବେ x² – bxy + cy² ର ଉତ୍ପାଦକ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
x² – bx + c = (x + p) (x – q) = x² + (p – q) x – pq
ଏଠାରେ (p – q) = -b ଏବଂ c = -pq
∴ x² – bxy + cy² = x² + (p – q) xy – (pq) y²
= x² + pxy – qxy – pqy² = x (x + py) – qy (x + py)
= (x + py) (x – qy)

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Solutions Chapter 2 ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Solutions Chapter 2 ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:

• ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ । ନାଗରିକମାନେ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ପାଇଥିବାରୁ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରିବା ଦରକାର ।
• ବ୍ୟକ୍ତିର ବିକାଶ ପାଇଁ ଓ ତା’ର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵର ପରିପ୍ରକାଶ ପାଇଁ ସେ ଯେପରି ଅଧ୍ୟାର ଭୋଗ କରେ, ସେହିପରି ରାଷ୍ଟ୍ରର ସୁପରିଚାଳନା ନିମନ୍ତେ ସେ ଜଣେ ରାଷ୍ଟ୍ରପ୍ରେମୀ ହୋଇ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
• ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାର ଦୁଇଟି ପାର୍ଶ୍ୱ ପରି । ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ମଧ୍ଯରେ ସୁସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷା ହିଁ ଏକ ଆଦର୍ଶ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଗଠନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
• ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ଆଇନଗତ, ରାଜନୈତିକ, ସାମାଜିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ, ନୈତିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ଶିକ୍ଷାଗତ ଦାୟିତ୍ୱବୋଧକୁ ହିଁ ବୁଝାଇଥାଏ । ଏହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ପାଳନ କଲେ ସମାଜରେ
• ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ । କୌଣସି ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ଏହି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ ନ କଲେ, ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ କୌଣସି ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ।

(ଖ) ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ‘ଏକ ଅଭିନବ ବ୍ୟବସ୍ଥା’ – ଏହା କାହିଁକି କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଏକ ଅଭିନବ ବ୍ୟବସ୍ଥା । ମୂଳ ସମ୍ବିଧାନରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବାବେଳେ, ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ କୌଣସି ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇ ନ ଥିଲା ।
• ୧୯୭୬ ମସିହା ଫେବୃୟାରୀ ମାସରେ ସମ୍ବିଧାନରେ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାପାଇଁ ସ୍ଵରଣ ସିଂହ କମିଟି ଗଠନ କରିଥିଲା ।
• ଏତଦ୍‌ବ୍ୟତୀତ ସମ୍ବିଧାନରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଏକ ତାଲିକା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାପାଇଁ ସୁପାରିସ କରିଥିଲା ।
• ୧୯୭୬ ମସିହାର ୪୨ତମ ସଂଶୋଧନ ଆଇନଦ୍ୱାରା ସମ୍ବିଧାନରେ ‘ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟ’ଗୁଡ଼ିକୁ ଯୋଗ କରାଗଲା ଓ ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଚତୁର୍ଥ ଭାଗ (କ)ର ଧାରା ୫୧(କ)ରେ ୧୦ ଗୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟରେ
• ପରବର୍ତୀ ସମୟରେ ୨୦୦୨ ମସିହାର ୮୬ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ ବଳରେ ଆଉ ଗୋଟିଏ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଯୋଗ କରାଯିବାରୁ ସମୁଦାୟ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ୧୧କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା ।

୨।ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ଏକାଦଶତମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଗୁରୁତ୍ଵ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:
ଏକାଦଶତମ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ଯେ ମାତା, ପିତା ବା ଅଭିଭାବକ, ତାଙ୍କର ଛଅ ବର୍ଷରୁ ଚଉଦ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ସନ୍ତାନ ବା ପାଳିତଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷାଲାଭର ସୁଯୋଗ ଯୋଗାଇଦେବେ । ଏହି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଟି ଭାରତରେ ଶିକ୍ଷାର ବିକାଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହାୟକ ହୋଇଛି ।

(ଖ) ଉଦାହରଣ ସହିତ ସାମାଜିକ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବିଷୟ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

• ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ସାମାଜିକ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ହେଉଛି, ନିଜ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ସଦ୍‌ଭାବ ଓ ଭ୍ରାତୃଭାବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଏବଂ ମହିଳାମାନଙ୍କର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷା କରିବା ।
• ଆମ ଦେଶରେ ସରକାରୀ ଚାକିରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓ ଲୋକସଭା, ରାଜ୍ୟସଭା, ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ଓ ପଞ୍ଚାୟତ

(ଗ) ‘ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଓ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ’ – ଏହାର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ ଲେଖ ।
Answer:

• ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ । ଅଧିକାର ଉପଭୋଗ କରିବାକୁ ହେଲେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ପାଇଁ କିଛି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରିବାକୁ ହେବ ।
• ବ୍ୟକ୍ତିର ବିକାଶ ପାଇଁ ଓ ତା’ର’ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ପରିପ୍ରକାଶ ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ର ଯେଉଁଭଳି ଅଧିକାର ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ପ୍ରତିବଦଳରେ ସେହିଭଳି ରାଷ୍ଟ୍ର ନିଜର ସୁପରିଚାଳନା ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟକ୍ତିଠାରୁ କିଛି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଆଶା କରିଥାଏ । ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାର ଦୁଇ ପାର୍ଶ୍ବ ସଦୃଶ ଅଟେ ।

(ଘ) ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ରାଜନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:

• ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ରାଜନୈତିକ କର୍ଭବ୍ୟ ହେଉଛି ଦେଶର ସାର୍ବଭୌମ ରକ୍ଷା କରିବା, ଜାତୀୟ ସଂହତି ବଜାୟ ରଖିବା ଓ ଦେଶର ସୁରକ୍ଷା କରିବା ।
• ବିଭିନ୍ନ ଭାଷା, ଜାତି ଓ ସଂପ୍ରଦାୟକୁ ନେଇ ଗଠିତ ଭାରତବର୍ଷର ସାର୍ବଭୌମ ଓ ଏକତା ରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏହି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରିବା ଏକାନ୍ତ ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) କେଉଁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆମ ଦେଶରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ?
Answer:
ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆମ ଦେଶରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।

(ଖ) ଜଣେ ନାଗରିକ ନିଜର ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ ନ କଲେ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆଇନଗତ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇ ପାରିବ କି ?
Answer:
ଜଣେ ନାଗରିକ ନିଜର ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ ନ କଲେ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆଇନଗତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ।

(ଗ) ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ କେତେ ପ୍ରକାରର ?
Answer:
ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାରର ।

(ଘ) କେବେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଆମ ସମ୍ବିଧାନରେ ଯୋଗ କରାଯାଇଛି ?
Answer:
୧୯୭୬ ମସିହାରେ ୧୦ ଗୋଟି ଓ ୨୦୦୨ ମସିହାରେ ୧ ଗୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଆମ ସମ୍ବିଧାନରେ ଯୋଗ କରାଯାଇଛି ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Solutions Chapter 6 ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତାବାଦ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Solutions Chapter 6 ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତାବାଦ

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ଭାରତରେ ଜାତୀୟତାବାଦର କିପରି ବିକାଶ ଘଟିଲା, ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

• ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟ ହିମାଳୟଠାରୁ କୁମାରିକା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତୃତ ବିଶାଳ ଭୂଖଣ୍ଡ ଭାରତବର୍ଷକୁ ନିଜର ମାତୃଭୂମିରୂପେ ବିବେଚନା କରୁଥିଲେ ଓ ମାତୃଭୂମିର ଅଖଣ୍ଡତା ଓ ସ୍ବାଧୀନତା ପାଇଁ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ବ୍ରତୀ ହେଲେ ।
• ଇଂରେଜ ଶାସନ ସମୟରେ ସମଗ୍ର ଦେଶପାଇଁ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ ଏକପ୍ରକାର ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ପ୍ରଶାସନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ନ୍ୟାୟାଳୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ମୁଦ୍ରା ପ୍ରଚଳନ ଆଦି ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜାତୀୟତା ଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ।
• ରେଳପଥ, ଡାକତାର ଓ ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରଚଳନ ଫଳରେ ଜନସମ୍ପର୍କ ଓ ରାଜନୈତିକ ସଚେତନତା ବୃଦ୍ଧିପାଇଲା ।
• ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ବ୍ରାହ୍ମ ସମାଜ, ଆର୍ଯ୍ୟ ସମାଜ, ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନ୍‌ର ଆନ୍ଦୋଳନ ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ନବଜାଗରଣ ଆଣି ଜାତୀୟ ଚେତନାର ବିକାଶ ଘଟାଇଥିଲା ।
• ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଶିକ୍ଷାପ୍ରାପ୍ତ ଭାରତୀୟ ନବ-ସାମାଜିକ ଶ୍ରେଣୀଙ୍କର ଦେଶପ୍ରେମ ତଥା ସାର୍ ଉଇଲିୟମ୍ ଜୋନ୍ସ,ମ୍ୟାକ୍‌ମୁଲାର ଆଦି ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ମନୀଷୀମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ଐତିହ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତିର ପୁନରୁତ୍‌ଥାନ ଜାତୀୟତାବାଦର ବିକାଶଲାଭରେ ସହାୟକ ଥିଲା ।
• ତତ୍‌କାଳୀନ ସମ୍ବପତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ଭାରତୀୟ ଜନମତର ପ୍ରତିଫଳନ ଘଟୁଥିଲା ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତାବାଦର ପ୍ରତିଫଳନ ସଦୃଶ ଥିଲା ।
• ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣବୈଷମ୍ୟ ନୀତି ତଥା ଲର୍ଡ଼ କର୍ଜନ ଓ ଲର୍ଡ଼ ଲିଟନ୍‌ଙ୍କ କୁଶାସନ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତାବାଦର ବିକାଶରେ ପରୋକ୍ଷରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା ।

(ଖ) ଜାତୀୟତାବାଦ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
Answer:

• ଆଲଫ୍ରେଡ୍‌ ଗ୍ରାଜିଆଙ୍କ ମତରେ ଜାତୀୟତାବାଦର ସଂଜ୍ଞା ହେଉଛି – ‘ଜାତୀୟତାବାଦ ଏକତ୍ଵର, ରାଜନୈତିକ ଏକତାର ଏବଂ ଦେଶର ସ୍ବାଧୀନତାର ଏକ ଅନୁଭବ, ଯାହା ଜନସମଷ୍ଟିକୁ ଏକ ଜାତି ତଥା ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ କରିଥାଏ ।’’
• ଜାତୀୟତାବାଦ ଏକ ମାନସିକ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି । ଗୋଟିଏ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିସମୂହ ଯେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ଜାତି, ବର୍ଣ୍ଣ, ଧର୍ମ, ଭାଷା ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ବିଭିନ୍ନତାକୁ ଭୁଲିଯାଇ ଦେଶାତ୍ମବୋଧରେ ଉଦ୍‌ବୁଦ୍ଧ ହୁଅନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ଜାତୀୟତାବାଦ ଜନ୍ମନିଏ । ସ୍ଵାଧୀନତା ଓ ଦେଶପ୍ରେମ ସହିତ ପ୍ରକୃତ
• ଜାତୀୟତାବାଦ କହିଲେ ଦେଶାତ୍ମବୋଧ, ଦେଶପ୍ରୀତି, ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତି ଆନୁଗତ୍ୟ, ଦେଶପ୍ରାଣତା ତଥା ଦେଶ ପାଇଁ ଆୟୋତ୍ସର୍ଗକୁ ବୁଝାଏ । ଜାତୀୟତାବାଦ ଏପରି ଏକ ମନସ୍ତାତ୍ତ୍ଵିକ ଭାବଧାରା ଯାହା ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ, ଧନୀ-ଗରିବ ଇତ୍ୟାଦି ମାନସିକ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣତାଠାରୁ ବହୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବରେ ।
• ସମାନ ପ୍ରକାର ପରମ୍ପରା, ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ଐତିହ୍ୟ ଜାତୀୟତାବାଦର ପ୍ରଧାନ ଉତ୍ସ ଅଟେ । ଏହାଦ୍ଵାରା ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମାନତାର ମୂଳଦୁଆ ପଡ଼ିଥାଏ ।
• ଦେଶ ପ୍ରତି ପ୍ରଗାଢ଼ ଅନୁରକ୍ତି, ଦେଶପ୍ରାଣତା, ପ୍ରାଣବଳି ତଥା ଲକ୍ଷଣ ଅଟେ । ଜାତୀୟତାବାଦ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତ, ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାଭାଷୀ ଓ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଧର୍ମର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଏକତା ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧି ରଖୁବା ସହିତ ଦେଶର ଅଖଣ୍ଡତା, ଅଗ୍ରଗତି ଓ ସୁରକ୍ଷାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥାଏ ।

(ଗ) ଇଂରେଜ ଶାସକଙ୍କର ଶାସନ ନୀତି ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତାବାଦର ବିକାଶ ପାଇଁ କିପରି ଦାୟୀ ଥିଲା, ତାହା ସଂକ୍ଷେପରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

• ଇଂରେଜ ଶାସନ ସମୟରେ ସମଗ୍ର ଦେଶକୁ ଏକ ଶାସନାଧୀନ କରାଯାଇ ଏକ ପ୍ରକାର ଶାସନ ପଦ୍ଧତି ଅନୁସରଣ କରାଗଲା ଓ ସବୁ ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାର ଆଇନ ପ୍ରଚଳିତ ହେଲା । ଏହା ଫଳରେ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତା ମନୋଭାବ ଆସିଲା ।
• ଇଂରେଜମାନେ ଶାସନକାର୍ଯ୍ୟ ଚଳାଇବାପାଇଁ ଆମ ଦେଶରେ ରେଳପଥ ଓ ରାସ୍ତାଘାଟ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ଡାକ, ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ସାମାଜିକ, ଶିକ୍ଷାଗତ, ବୌଦ୍ଧିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ଜୀବନରେ ଆଶାତୀତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟାଇଲା ଓ ଜନସମ୍ପର୍କ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା । ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ବିଶେଷରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟ ସ୍ବାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ପାଇଁ ବ୍ରତୀ ହେଲେ ।
• ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ପ୍ରକାରର ପ୍ରଶାସନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ନ୍ୟାୟାଳୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ମୁଦ୍ରା ପ୍ରଚଳନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତା ମନୋଭାବ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା ।
• ୧୮୩୫ ମସିହାରେ ଭାରତରେ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାର ପ୍ରଚଳନ ଫଳରେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର ହେଲା । ସରକାରୀ ଚାକିରି ପାଇଁ ଭାରତୀୟମାନେ ଇଂରାଜୀ ପୁସ୍ତକ ପଢ଼ିବାଦ୍ଵାରା ଜ୍ଞାନର ପରିସୀମା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା । ଜନ୍ ଷ୍ଟୁଆର୍ଟ ମିଲ୍, ହରବର୍ଟ ସେନସର ଓ ଏଡ଼ମଣ୍ଡ ବର୍କଙ୍କଦ୍ବାରା ଲିଖ ପୁସ୍ତକମାନ ପାଠକରି ଭାରତୀୟମାନେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ଉଦ୍‌ବୁଦ୍ଧ ହେଲେ ।
• ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନ ସମୟରୁ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ଶ୍ରେଣୀର ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିବା ଏହି ଗୋଷ୍ଠୀ ଜାତୀୟତାବାଦର ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇ ନବ-ସାମାଜିକ ଶ୍ରେଣୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ଏହା ଦେଶପ୍ରେମ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।
(କ) ଜାତୀୟତାବାଦର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ସଂକ୍ଷେପରେ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
ଜାତୀୟତାବାଦର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ
(କ) ଭୌଗୋଳିକ ଅଖଣ୍ଡତା, (ଖ) ଜନ୍ମ ବା ଜାତିଗତ ଐକ୍ୟ, (ଗ) ଭାବଗତ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଐକ୍ୟ, (ଘ) ସାହିତ୍ୟ ତଥା ଭାଷାଗତ ଐକ୍ୟ, (ଙ) ଧର୍ମଗତ ଐକ୍ୟ, (ଚ) ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ, (ଛ) ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ କ୍ରୀଡ଼ା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତା, (ଜ) ଯୁଦ୍ଧର ଭୟ, (ଝ) ଦେଶାତ୍ମବୋଧ, (ଞ) ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ବା ସ୍ବରାଜ ।

(ଖ) ପରିବହନ ଓ ଯୋଗାଯୋଗ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଜନସମ୍ପର୍କ ବୃଦ୍ଧିରେ କିପରି ସହାୟକ ହେଲା, ତାହା ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:

• ରେଳପଥ ଓ ସଡ଼କପଥଦ୍ୱାରା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ଯାତ୍ରୀ ଓ ମାଲ ପରିବହନ ସହଜ ଓ ସୁବିଧାଜନକ ହେଲା; ଫଳରେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜନସମ୍ପର୍କ ବୃଦ୍ଧି ହେଲା ।
• ସେହିପରି ଡାକ ଓ ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥାଦ୍ୱାରା ଶୀଘ୍ର ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନକୁ ଚିଠିପତ୍ର ତଥା ସମ୍ବାଦପତ୍ରର ଆଦାନପ୍ରଦାନ ହେଲା; ଫଳରେ ଲୋକସମ୍ପର୍କ ବଢ଼ିଲା ।

(ଗ) କେଉଁ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନୀମାନଙ୍କ ପୁସ୍ତକ ପାଠକରି ଭାରତୀୟମାନେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ଉଦ୍‌ବୁଦ୍ଧ ହେଲେ ?
Answer:
ଜନ୍ ଷ୍ଟୁଆର୍ଟ ମିଲ୍, ହରବର୍ଟ ସେନସର୍ ଓ ଏଡ଼ମଣ୍ଡ ବର୍କ ଆଦି ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନୀମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଲିଖ୍ ପୁସ୍ତକମାନ ପାଠକରି ଭାରତୀୟମାନେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ଉଦ୍‌ବୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲେ ।

(ଘ) ଇଂରେଜ ଶାସକମାନେ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କୁ କିପରି ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ତରରେ ଶୋଷଣ କରୁଥିଲେ ?
Answer:

• ଇଂରେଜମାନେ ଭାରତରୁ ଶସ୍ତା ମୂଲ୍ୟରେ କଞ୍ଚାମାଲ୍ କିଣି ନିଜ ଦେଶକୁ ପଠାଇଲେ ଓ ସେଥୁରୁ ଉତ୍ପାଦିତ ଦ୍ରବ୍ୟକୁ ଭାରତରେ ଅର୍ଧ ଦାମ୍‌ରେ ବିକ୍ରି କଲେ ।
• ଫଳରେ ଭାରତର କୁଟୀରଶିଳ୍ପ ଓ ବାଣିଜ୍ୟ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଲା । ଇଂରେଜମାନେ ଏହିଭଳି ଭାବରେ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କୁ ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ତରରେ ଶୋଷଣ କରୁଥିଲେ ।

(ଙ) ବଙ୍କିମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରତି ଥ‌ିବା ଅବଦାନ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:

• ରଚିତ ଉପନ୍ୟାସ ‘ଆନନ୍ଦ ମଠ’ରେ ସେ ଭାରତର ଜାତୀୟତା ଉପରେ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ ।
• ତାଙ୍କଦ୍ବାରା ରଚିତ ‘ବନ୍ଦେ ମାତରମ୍’’ ସଂଗୀତଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଦେଶପ୍ରେମ ଜାଗ୍ରତ

(ଚ) ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ଜାତୀୟ ଚେତନାର ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ଦେଶାତ୍ମବୋଧ ଭାବର ପ୍ରସାର ଓ ଜାତୀୟ ଏକତାର ବିକାଶ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ଭାରତ କେଉଁ ଦିନ ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଲା ?
Answer:
ଭାରତ ୧୯୪୭ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ମାସ ୧୫ ତାରିଖ ଦିନ ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଲା ।

(ଖ) କେଉଁଦିନ ଭାରତ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଗଣିତ ହେଲା ?
Answer:
୧୯୫୦ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୨୬ ତାରିଖ ଦିନ ଭାରତ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଗଣିତ ହେଲା ।

(ଗ) କେଉଁ ମସିହାରେ ଭାରତରେ ଇଂରେଜୀ ଭାଷାର ପ୍ରଚଳନ ହେଲା ?
Answer:
୧୮୩୫ ମସିହାରେ ଭାରତରେ ଇଂରେଜୀ ଭାଷାର ପ୍ରଚଳନ ହେଲା ।

(ଘ) କେଉଁ ସ୍ଵାଧୀନଚେତା ଲେଖକମାନଙ୍କର ବୈପ୍ଳବିକ ଚିନ୍ତାଧାରା ଭାରତୀୟମାନଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିଲା ?
Answer:
ମାଜିନୀ, ଗାରିବାଲ୍ଟି, ଋଷୋ ଓ ମଣ୍ଡେସ୍କୁଙ୍କ ପରି ସ୍ଵାଧୀନଚେତା ଲେଖକମାନଙ୍କର ବୈପ୍ଳବିକ ଚିନ୍ତାଧାରା

(ଙ) କିଏ ‘ବିତ୍ତର ବହିଃ ପ୍ରବାହ ତତ୍ତ୍ବ’ର ପ୍ରବକ୍ତା ଥିଲେ ?
Answer:
ଦାଦାଭାଇ ନାରୋଜୀ ‘ବିତ୍ତର ବହିଃ ପ୍ରବାହ ତତ୍ତ୍ଵ’ର ପ୍ରବକ୍ତା ଥିଲେ ।

(ଚ) କିଏ ‘ବ୍ରାହ୍ମ ସମାଜ’ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ ?
Answer:
ରାଜା ରାମମୋହନ ରାୟ ‘ବ୍ରାହ୍ମ ସମାଜ’ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ ।

(ଛ) କିଏ ‘ବନ୍ଦେ ମାତରମ୍’ ସଙ୍ଗୀତର ରଚୟିତା ଥିଲେ ?
Answer:
ବଙ୍କିମଚନ୍ଦ୍ର ଚାଟାର୍ଜୀ ‘ବନ୍ଦେ ମାତରମ୍’ ସଙ୍ଗୀତର ରଚୟିତା ଥିଲେ ।

(ଜ) ‘ରୟାଲ୍ ଏସିଆଟିକ୍ ସୋସାଇଟି ଅଫ୍ ବେଙ୍ଗଲ’ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ଉଇଲିୟମ୍ ଜୋନ୍ସ ‘ରୟାଲ୍ ଏସିଆଟିକ୍ ସୋସାଇଟି ଅଫ୍ ବେଙ୍ଗଲ’ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ ।

(ଝ) କିଏ ‘ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ’ର ପ୍ରଥମ ଅଧୂବେଶନରେ ସଭାପତିତ୍ୱ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଉମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ବାନାର୍ଜୀ ‘ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ’ର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନରେ ସଭାପତିତ୍ୱ କରିଥିଲେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Solutions Chapter 5 ସୂଚନା ଅଧିକାର: ଭାରତର ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Solutions Chapter 5 ସୂଚନା ଅଧିକାର : ଭାରତର ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ବର୍ଦ୍ଧନ କର ।
Answer:
ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନରେ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇ ତିନିଗୋଟି ବିଷୟ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା –

• ସରକାରଙ୍କର ତଥା ସୂଚନା ଅଧିକାର ପରିସରଭୁକ୍ତ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀକୁ ସୂଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶ କରି ସ୍ଵଚ୍ଛତା ରକ୍ଷା କରିବା ।
• ଦେଶର ନାଗରିକମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ସରକାରୀ କଳ ଏହାର ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ରହିବା, ଅର୍ଥାତ୍ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଅବହେଳା କରୁଥିବା କିମ୍ବା ଭୁଲ୍ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିବା କର୍ମଚାରୀ ନିଜେ ଏଥିଲାଗି ଉତ୍ତରଦାୟୀ ରହିବା ।
• ସର୍ବୋପରି ଦେଶରୁ ତଥା ସମାଜରୁ ଦୁର୍ନୀତିକୁ ପ୍ରତିହତ କରିବା ।

(ଖ) କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନର ଗଠନ ପ୍ରଣାଳୀ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

• କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନର ମୁଖ୍ୟ ଭାବେ ମୁଖ୍ୟ ସୂଚନା ଆୟୁକ୍ତ ବା ମୁଖ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନର ରହିବେ । ମୁଖ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନରଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଦଶଜଣ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା ଆୟୁକ୍ତଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯିବ ।
• ଏକ କମିଟି ଏହି ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ସୁପାରିସ କରିବା ପରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମୁଖ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନର ଓ ଅନ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନରମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦେବେ । ନିଯୁକ୍ତି ଲାଗି ସୁପାରିସ କରିବା କମିଟି ନିମ୍ନଲିଖତ ଭାବେ ଗଠିତ ହେବ ।
  (କ) ଏହି କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରହିବେ ।
  (ଖ) ଲୋକସଭାରେ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତା ଏହି କମିଟିର ସଦସ୍ୟ ରହିବେ ।
  (ଗ) ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମନୋନୀତ କରିଥିବା ଜଣେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏହି କମିଟିର ଅନ୍ୟତମ ସଦସ୍ୟ ରହିବେ ।
• କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ମୁଖ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନର ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନର ଭାବରେ ଯେଉଁମାନେ ନିଯୁକ୍ତ ହେବେ, ସେମାନଙ୍କର ବିଧ, ବିଜ୍ଞାନ ଓ ବୈଷୟିକ ବିଦ୍ୟା, ସମାଜସେବା, ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ, ଗଣମାଧ୍ୟମ, ସାମ୍ବାଦିକତା ବା ପ୍ରଶାସନ ଓ ଶାସନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗଭୀର ଜ୍ଞାନ ଥୁବା ସହିତ ସେମାନେ ସାଧାରଣ ଜୀବନରେ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ବ୍ୟକ୍ତି ହୋଇଥିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
• ସେମାନେ ପାର୍ଲିଆମେଣ୍ଟର ସଭ୍ୟ ବା କୌଣସି ରାଜ୍ୟ ବା କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳର ବିଧାନସଭା ବା ବିଧାନ ପରିଷଦର ସଭ୍ୟ ହୋଇନଥ‌ିବେ । ସେମାନେ କୌଣସି ଲାଭଜନକ ପଦ ଧାରଣ କରିନଥୁବେ କିମ୍ବା କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ଦଳ ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ନଥ‌ିବେ ।
• କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଦିଲ୍ଲୀରେ ରହିବ ।

(ଗ) କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନ ଓ ରାଜ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନରଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷମତା ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ସୂଚନା ଆଇନ ଅନୁସାରେ ନିମ୍ନଲିଖ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଧ୍ଵବଦ୍ଧ ତଦନ୍ତ କରିବା କେନ୍ଦ୍ର ସୂଚନା କମିଶନ ବା ରାଜ୍ୟ
• ଯଦି ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀ ପଦବୀ ଖାଲି ପଡ଼ିଥିବାରୁ ନାଗରିକଙ୍କ ଦରଖାସ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ପାରୁନାହିଁ;
  (ଖ) ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ଦରଖାସ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରିବାପାଇଁ ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀ ମନାକଲେ;
  (ଗ) ସୂଚନା ପାଇବାକୁ ଦରଖାସ୍ତ ଦେଇ ଯଦି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟସୀମା ମଧ୍ଯରେ ଲୋକ ସୂଚନା ଅଧିକାରୀ ସୂଚନା ଦେଇପାରିଲେ ନାହିଁ; ଭାବନ୍ତି;
  (ଙ)ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀ ଭୁଲ୍ ବା ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବା ବିଭ୍ରାନ୍ତିକର ବା ମିଥ୍ୟା ତଥ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି ବୋଲି ଯଦି ଦରଖାସ୍ତକାରୀ ଭାବନ୍ତି । ତଥ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି ବୋଲି ଯଦି
• ଯଦି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନ ବା ରାଜ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନ ଇଚ୍ଛା କଲେ ଓ ତଦନ୍ତ ପାଇଁ ଯଥାଯଥ କାରଣ ରହିଛି ବୋଲି ବିଚାର କଲେ, ତେବେ ନିର୍ଭୁଲ୍ ତଥ୍ୟ ଜାଣିବାଲାଗି ଏହାର ବିଧବଦ୍ଧ ତଦନ୍ତ ଆରମ୍ଭ କରିପାରିବେ ।
• କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନ ବା ରାଜ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନ କୌଣସି ଦରଖାସ୍ତ ଉପରେ ତଦନ୍ତ କଲାବେଳେ କମିଶନଙ୍କର ଏକ ଦେୱାନୀ ଅଦାଲତ ବା ସିଭିଲ୍ କୋର୍ଟର କ୍ଷମତା ରହିବ ଓ କମିଶନ –
  (କ) ସମନ ଜାରି କରି ଯେକୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଶପଥ ପୂର୍ବକ ଲିଷ୍କୃତ ବା ମୌଖ୍କ ସାକ୍ଷ୍ୟ ଦେବାପାଇଁ ହାଜର
  (ଗ) ସତ୍ୟପାଠ ବା ଆଫିଡ଼େଭିଦ୍ଵାରା ସାକ୍ଷ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ;
  (ଘ) ସାକ୍ଷୀ କିମ୍ବା ଦସ୍ତାବିଜ୍ ବା ଦଲିଲ୍‌ର ପରୀକ୍ଷା ନିରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ସମନ ଜାରି କରିପାରିବେ;
  (ଙ) ଯେକୌଣସି ନ୍ୟାୟାଳୟ ବା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ବା ଦପ୍ତରରୁ ସରକାରୀ ରେକର୍ଡ଼ପତ୍ର ମଗାଇ ପାରିବେ ବା ତାହାର ନକଲମାନ ବରାଦ କରିପାରିବେ ।
• ସଂସଦ ବା ରାଜ୍ୟ ବିଧାନମଣ୍ଡଳଦ୍ଵାରା କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସରକାରୀ ରେକର୍ଡ଼ ଯାଞ୍ଚ ନ କରିବାପାଇଁ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥାଏ । ମାତ୍ର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନ ଓ ରାଜ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ସୂଚନା ଆଇନ ବଳରେ ସେସବୁ ରେକର୍ଡପତ୍ର ପରୀକ୍ଷା ନିରୀକ୍ଷା କରିବାପାଇଁ ମଗାଯାଇ ପାରିବ । ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମନା କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଥିବା ଶାସ୍ତିବିଧାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ ବଳରେ ସୂଚନା କମିଶନ ଯେତେବେଳେ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ଯେ ଲୋକ ସୂଚନା ଅଧିକାରୀ

• ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ ବଳରେ ସୂଚନା କମିଶନ ଯେତେବେଳେ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ଯେ ଲୋକ ସୂଚନା ଅଧିକାରୀ ଦରଖାସ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଛନ୍ତି କିମ୍ବା ସୂଚନା ଦେବାକୁ ମନା କରିଛନ୍ତି ବା ଦେଇଥ‌ିବା ସୂଚନା ଅସତ୍ୟ, ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ, ଭ୍ରମାତ୍ମକ କିମ୍ବା ମଗାଯାଇଥିବା ରେକର୍ଡକୁ ନଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି, ଧାର୍ଯ୍ୟ ଦିନ ପରେ  ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ତେବେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଶାସ୍ତିବିଧାନ କରିବେ ।
• ପାଇଁ ପ୍ରତି ଦିନକୁ ୨୫୦ଟଙ୍କା ହିସାବରେ ସର୍ବାଧ୍ଵକ ୨୫,୦୦୦ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୋରିମାନା ବା ଶାସ୍ତିବିଧାନ ହୋଇପାରିବ ।

(ଖ) ସୂଚନା କିପରି ମିଳିପାରିବ, ସେହି ପ୍ରଣାଳୀ ସୂଚିତ କର ।
Answer:

• ଦେଶର ଯେକୌଣସି ନାଗରିକ ଯେ କୌଣସି ଘଟଣା, ନିଷ୍ପଭି ବା ଯୋଜନାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ସମ୍ପର୍କରେ ତଥ୍ୟ ପାଇବାପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଫର୍ମରେ ଦରଖାସ୍ତ କରିପାରିବେ ଓ ତାହାକୁ ସହକାରୀ ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀ ବା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟମାନେ ୧୦ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ଫିସ୍ ନଗଦ ଅର୍ଥ କିମ୍ବା ଟ୍ରେଜେରି ଚାଲାଣ ଜରିଆରେ ଦେବେ । ଏହି ଦରଖାସ୍ତକୁ ଡାକ ଯୋଗେ ବା ଇ-ମେଲ୍ ଜରିଆରେ ପଠାଯାଇପାରିବ ।
• ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ଦରଖାସ୍ତ ଦେବାର ୩୦ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ମିଳିପାରିବ ।

(ଗ) କେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆବେଦନକାରୀ ମାଗିଥ୍ୟା ତଥ୍ୟର ସୂଚନା ତାଙ୍କୁ ମିଳିବ ନାହିଁ, ତାହା ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ଦେଶର ସାର୍ବଭୌମ, ସଂହତି, ଅଖଣ୍ଡତା, ନିରାପତ୍ତା ପ୍ରତି ଆଞ୍ଚ ଆସୁଥୁବା ଭଳି ସୂଚନା; ସାମରିକ, ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗବେଷଣା, ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଵାର୍ଥ ସମ୍ପର୍କିତ ସୂଚନା; ପାର୍ଲିଆମେଣ୍ଟ ବା ରାଜ୍ୟ ବିଧାନମଣ୍ଡଳର ସ୍ବାଧ୍ୟାକାର ଭଙ୍ଗ କଲା ଭଳି ସୂଚନା; ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳର ବା ସଚିବ ସ୍ତରୀୟ ବୈଠକର ଆଲୋଚନା ଓ ଯେଉଁ ସୂଚନା ପ୍ରକାଶ କରିବାପାଇଁ ନ୍ୟାୟାଳୟ ବାରଣ କରିଥାଆନ୍ତି ବା ଯାହାକୁ ଘୋଷଣା କଲେ ନ୍ୟାୟାଳୟ ପ୍ରତି ଅବମାନନା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ, ସେପରି କୌଣସି ସୂଚନା ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ମିଳିପାରିବ ନାହିଁ ।

(ଗ) କେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆବେଦନକାରୀ ମାଗିଥ୍ୟା ତଥ୍ୟର ସୂଚନା ତାଙ୍କୁ ମିଳିବ ନାହିଁ, ତାହା ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ଦେଶର ସାର୍ବଭୌମ, ସଂହତି, ଅଖଣ୍ଡତା, ନିରାପତ୍ତା ପ୍ରତି ଆଞ୍ଚ ଆସୁଥୁବା ଭଳି ସୂଚନା; ସାମରିକ, ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗବେଷଣା, ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଵାର୍ଥ ସମ୍ପର୍କିତ ସୂଚନା; ପାର୍ଲିଆମେଣ୍ଟ ବା ରାଜ୍ୟ ବିଧାନମଣ୍ଡଳର ସ୍ବାଧ୍ୟାକାର ଭଙ୍ଗ କଲା ଭଳି ସୂଚନା; ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳର ବା ସଚିବ ସ୍ତରୀୟ ବୈଠକର ଆଲୋଚନା ଓ ଯେଉଁ ସୂଚନା ପ୍ରକାଶ କରିବାପାଇଁ ନ୍ୟାୟାଳୟ ବାରଣ କରିଥାଆନ୍ତି ବା ଯାହାକୁ ଘୋଷଣା କଲେ ନ୍ୟାୟାଳୟ ପ୍ରତି ଅବମାନନା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ, ସେପରି କୌଣସି ସୂଚନା ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ମିଳିପାରିବ ନାହିଁ ।

(ଘ) ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:

• ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ଦରଖାସ୍ତ ଲେଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରି ତାଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରଥମେ ଦରଖାସ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରିବେ । ତାଙ୍କ ଅଫିସ୍‌ରେ ତଥ୍ୟ ନଥିଲେ, ପାଞ୍ଚଦିନ ମଧ୍ଯରେ ଦରଖାସ୍ତଟିକୁ ତଥ୍ୟ ମିଳୁଥିବା ଅଫିସ୍‌ର ଗ୍ରହଣ କରିବେ ।
• ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀ ଦରଖାସ୍ତ ପାଇବାର ୩୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ଦେବେ । ଜୀବନ ବା ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରତି ବିପଦ ଥ‌ିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୁଇ ଦିନ ବା ୪୮ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ଦେବେ । ଆବେଦନକାରୀ ଚାହିଁବା ଅନୁସାରେ ସୂଚନାଟିକୁ ଦରଖାସ୍ତକାରୀଙ୍କ ପାଖକୁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ବା ରେଜିଷ୍ଟର୍ଡ ଡାକ ବା ସ୍ପିଡ୍‌ପୋଷ୍ଟଦ୍ଵାରା ପଠାଇବେ ।

(ଙ) ରାଜ୍ୟ ସୂଚନା କମିଶନ କିପରି ଗଠିତ ହୁଏ ?
Answer:

• ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଗଠିତ ଏକ କମିଟିର ସୁପାରିସ କ୍ରମେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କଦ୍ବାରା ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟ ସୂଚନା ଆୟୁକ୍ତ ବା କମିଶନର ଓ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଦଶଜଣ ରାଜ୍ୟ ସୂଚନା ଆୟୁକ୍ତ ବା କମିଶନର ନିଯୁକ୍ତ ହେବେ । ଏହି ପଦବୀରେ ଅଧିଷ୍ଠିତ ହେବାପାଇଁ ବିଧ, ବିଜ୍ଞାନ ଓ ବୈଷୟିକ ବିଦ୍ୟା, ସମାଜସେବା, ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ, ସାମ୍ବାଦିକତା, ପ୍ରଶାସନ ଓ ଶାସନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗଭୀର ଜ୍ଞାନ ଓ ଅଭିଜ୍ଞତା ଥ‌ିବା ଦରକାର ।
• ଯେଉଁମାନେ ଏହି ପଦବୀରେ ନିଯୁକ୍ତ ହେବେ ସେମାନେ ସଂସଦର ସଭ୍ୟ କିମ୍ବା ରାଜ୍ୟ ବା କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳର ବିଧାନସଭା ବା ବିଧାନ ପରିଷଦର ସଭ୍ୟ ହୋଇନଥ୍, କୌଣସି ବ୍ୟବସାୟ କରୁନଥ୍ ବା କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ଦଳ ସହ ସଂପୃକ୍ତ ନଥ‌ିବେ ।

(ଚ) କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଓ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଅବସର ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବୟସସୀମା ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:

• କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଓ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୫ ବର୍ଷ ।
• ସେମାନେ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଯୋଗଦାନ କରିବା ଦିନଠାରୁ ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବା ସେମାନଙ୍କୁ ପଞ୍ଚଷଠି ବର୍ଷ ବୟସ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେହି ପଦରେ ରହିବେ ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) କେତେ ବର୍ଷ ପୂର୍ବର ଘଟଣା ହୋଇଥିଲେ, ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ତଥ୍ୟ ଦିଆଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ?
Answer:
୨୦ବର୍ଷ ପୂର୍ବର ଘଟଣା ହୋଇଥିଲେ, ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ତଥ୍ୟ ଦିଆଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ।

(ଖ) କେତେଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ସୂଚନା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ?
Answer:
ଦରଖାସ୍ତ ପାଇବାର ୩୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ସୂଚନା ଦେବାକୁ ହେବ; କିନ୍ତୁ ଜୀବନ ବା ସ୍ବାଧୀନତା ପ୍ରତି ବିପଦ ଥ‌ିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୁଇଦିନ ମଧ୍ଯରେ ସୂଚନା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

(ଗ) କେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୪୮ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ?
Answer:
ଦରଖାସ୍ତକାରୀଙ୍କ ଜୀବନ ବା ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରତି ବିପଦ ଥ‌ିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ୪୮ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

(ଘ) ଆବେଦନକାରୀ କେତେ ଟଙ୍କା ଫିସ୍ ଦାଖଲ କରିବେ ଓ କେଉଁ ବର୍ଗର ଦରଖାସ୍ତକାରୀଙ୍କୁ ଫିସ୍ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ?
Answer:
ଆବେଦନକାରୀ ୧୦ ଟଙ୍କା ଫିସ୍ ଦାଖଲ କରିବେ ଓ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସୀମାରେଖା ତଳେ (ବି. ପି. ଏଲ୍)ଥବା ବର୍ଗର ଦରଖାସ୍ତକାରୀଙ୍କୁ ଫିସ୍ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ।

(ଘ) ଆବେଦନକାରୀ କେତେ ଟଙ୍କା ଫିସ୍ ଦାଖଲ କରିବେ ଓ କେଉଁ ବର୍ଗର ଦରଖାସ୍ତକାରୀଙ୍କୁ ଫିସ୍ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ?
Answer:
ଆବେଦନକାରୀ ୧୦ ଟଙ୍କା ଫିସ୍ ଦାଖଲ କରିବେ ଓ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସୀମାରେଖା ତଳେ (ବି. ପି. ଏଲ୍)ଥ‌ିବା ବର୍ଗର ଦରଖାସ୍ତକାରୀଙ୍କୁ ଫିସ୍ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ।

(ଙ) ପ୍ରତି କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ କେଉଁ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ନିକଟରେ ସୂଚନା ପାଇବାପାଇଁ ଦରଖାସ୍ତ ଦାଖଲ କରାଯିବ ?
Answer:
ପ୍ରତି କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ସହକାରୀ ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀ (ଏ.ପି.ଆଇ.ଓ.) ବା ଲୋକସୂଚନା ଅଧିକାରୀ (ପି. ଆଇ. ଓ)ଙ୍କ ନିକଟରେ ସୂଚନା ପାଇବାପାଇଁ ଦରଖାସ୍ତ ଦାଖଲ କରାଯିବ ।

(ଚ) ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ କେଉଁଦିନ ଓଡ଼ିଶାରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ?
Answer:
ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ ୨୦୦୫ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ମାସ ୧୯ ତାରିଖ ଦିନ ଓଡ଼ିଶାରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ।

(ଛ) କେତେ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଥମ ଅପିଲ୍ ଦାୟର କରାଯିବ ଓ କେତେ ଟଙ୍କାର କୋର୍ଟ ଫି ଷ୍ଟାମ୍ପ ଲଗାଇ ଦରଖାସ୍ତ କରାଯିବ ?
Answer:
ଦରଖାସ୍ତକାରୀ ମାଗିଥିବା ସୂଚନା ୩୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ନ ପାଇଲେ ସେ ପ୍ରଥମ ଅପିଲ୍ ଦାୟର କରିପାରିବେ ଏବଂ ଏଥ‌ିପାଇଁ ବି. ପି. ଏଲ୍. ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ ଦରଖାସ୍ତକାରୀମାନଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟମାନେ ୨୦ ଟଙ୍କାର କୋର୍ଟ ଫି ଷ୍ଟାମ୍ପ ଲଗାଇ ଦରଖାସ୍ତ କରିବେ ।

(ଜ) କେତେ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଥମ ଅପିଲ୍ ଅଧିକାରୀ ତାଙ୍କର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଜଣାଇବେ ?
Answer:
ପ୍ରଥମ ଅପିଲ୍ ଅଧିକାରୀ ତାଙ୍କର ନିଷ୍ପତ୍ତି ୩୦ଦିନ ବା ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ କାରଣ ଦର୍ଶାଇ ସର୍ବମୋଟ ୪୫ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଜଣାଇବେ ।

(ଝ) କେତେ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା କମିଶନଙ୍କ ନିକଟରେ ଦ୍ଵିତୀୟବାର ଅପିଲ୍ କରିହେବ ଓ ସେଥ୍ପାଇଁ କେତେ ଟଙ୍କାର କୋର୍ଟ ଫି ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ?
Answer:
ପ୍ରଥମ ଅପିଲ୍ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ନିଷ୍ପଭି ତାରିଖଠାରୁ ୯୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା କମିଶନଙ୍କ ନିକଟରେ ଦ୍ଵିତୀୟବାର ଅପିଲ୍ କରିହେବ ଓ ଏଥପାଇଁ ଦରଖାସ୍ତରେ ୨୫ଟଙ୍କାର କୋର୍ଟ ଫି ଲଗାଇବାକୁ ହେବ; କିନ୍ତୁ ବି. ପି. ଏଲ୍. ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ କୌଣସି ଅର୍ଥ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ।

(ଞ) ଭାରତରେ ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ କେଉଁଦିନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ?
Answer:
ଭାରତରେ ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ ୨୦୦୫ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧୨ ତାରିଖରୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ।

(ଟ) ଭାରତରେ ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ ପ୍ରଣୀତ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଦେଶର ଅନ୍ୟ କେଉଁ ରାଜ୍ୟରେ ଏ ସମ୍ପର୍କିତ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଭାରତରେ ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ ପ୍ରଣୀତ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ତାମିଲନାଡୁ, ଗୋଆ, ରାଜସ୍ଥାନ, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଦିଲ୍ଲୀ ଓ ଆସାମ ପ୍ରଭୃତି ରାଜ୍ୟରେ ଏ ସମ୍ପର୍କିତ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥିଲା ।

(୦) ସୂଚନା କମିଶନ ସର୍ବାଧ‌ିକ କେତେ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୋରିମାନା ବା ଶାସ୍ତିବିଧାନ କରିପାରିବେ ?
Answer:
ସୂଚନା କମିଶନ ସର୍ବାଧ‌ିକ ୨୫,୦୦୦ ଟଙ୍କା (ପଚିଶ ହଜାର ଟଙ୍କା) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୋରିମାନା ବା ଶାସ୍ତିବିଧାନ କରିପାରିବେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Solutions Algebra Chapter 3 ବୀଜଗାଣିତିକ ପରିପ୍ରକାଶ ଓ ଅଭେଦ Ex 3(a) Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Maths Solutions Algebra Chapter 3 ବୀଜଗାଣିତିକ ପରିପ୍ରକାଶ ଓ ଅଭେଦ Ex 3(a)

Question 1.
ନିମ୍ନଲିଖୂତ ମନୋମିଆଲଗୁଡ଼ିକୁ ସାନରୁ ବଡ଼ ଘାତାଙ୍କ କ୍ରମରେ ସଜାଇ ଲେଖ ।
1.4y³, √2y², -51, 7y⁸, -8y⁴, \(\frac{11}{13}\)y⁹, √3y
ସମାଧାନ:
ମନୋମିଆଲଗୁଡ଼ିକୁ ସାନରୁ ବଡ଼ ଘାତାଙ୍କ କ୍ରମରେ ସଜାଇ ଲେଖିଲେ ହେବ –
-51, √3y, √2y², 1.4y³, -8y⁴, 7y⁸, ଓ \(\frac{11}{13}\)y⁹ .

Question 2.
ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ମନୋମିଆଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ସଦୃଶ ମନୋମିଆଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ବାଛି ପୃଥକ୍ ଭାବେ ଲେଖ ।
12x², -3x, \(\frac{1}{\sqrt{2}}\) x³, -5x², \(\frac{x}{7}\), 15, √3x³, 10x⁴, \(\frac{8}{11}\)
ସମାଧାନ:
(12x², -5x²), (-3x, \(\frac{x}{7}\)), (\(\frac{1}{\sqrt{2}}\) x³, √3x³), (15, \(\frac{8}{11}\))
ସଦୃଶ ମନୋମିଆଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରେ ରଖାଯାଇଛି ।

Question 3.
ନିମ୍ନସ୍ଥ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରକାର ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ରୁ ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ଉଦାହରଣ ଦିଅ ।

(i) ଣୂନଘାତା ପଲିନୋମିଆଲ୍
ସମାଧାନ:
2, –\(\frac{1}{4}\)

(ii) ଏକପଦ ବିଶିଷ୍ଟ ଦ୍ୱିଘାତୀ ପଲିନୋମିଆଲ୍
ସମାଧାନ:
5x², -3x²

(iii) ଦୁଇପଦ ବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଘାତୀ ପଲିନୋମିଆଲ୍
ସମାଧାନ:
2x³ – 3x², \(\frac{4}{5}\) x³ + 5x

(iv) ତିନିପଦ ବିଶିଷ୍ଟ ଦ୍ୱିଘାତୀ ପଲିନୋମିଆଲ୍
ସମାଧାନ:
x² – 3x + 2, 3x² – 4x – 5
(ଦତ୍ତ ଉଦାହରଣ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ଉଦାହରଣ ଦିଆଯାଇପାରେ ।)

Question 4.
ଯାେଗ କର

(i) 2y³ – 3y – 4, 2 – y³ + 5y
ସମାଧାନ:
(2y³ – 3y –  4) + (2 – y³ + 5y)
= (2y² – 3y –  4) + (-y³ + 5y + 2) (ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଲିନୋମିଆଲ୍‌କୁ ଘାତାଙ୍କ କ୍ରମରେ ସଜାଇବା)
= (2y³ –  y³) + (-3y + 5y) + (- 4 + 2) (ସଦୃଶ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଏକାଠି କରି)
= y³ + 2y – 2
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = y³ + 2y – 2

(ii) 3x⁴ – 2x³ – 5 + x – 5x², 3x³ + 2x² – x⁴ – x + 1
ସମାଧାନ:
(3x⁴ – 2x³ – 5 + x – 5x²) + (3x³ + 2x² – x⁴ – x + 1)
= (3x⁴ – 2x³ – 5x² + x – 5) + (-x⁴ + 3x³ + 2x² – x + 1) (ଘାତାଙ୍କ କ୍ରମରେ ସଜାଇ)
= (3x⁴ – x⁴) + (-2x³ + 3x³) + (-5x² + 2x²) + (x – x) + (-5 + 1) (ସଦୃଶ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଏକାଠି କରି)
= 2x⁴ + x³ – 3x² + 0 – 4 = 2x⁴ + x³ – 3x² – 4
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = 2x⁴ + x³ – 3x² – 4

(iii) \(\frac{3}{4}\) x² – \(\frac{4}{5}\) x – 3, \(\frac{1}{4}\) x² + \(\frac{4}{5}\) x + 2
ସମାଧାନ:
\(\left(\frac{3}{4} x^2-\frac{4}{5} x-3\right)+\left(\frac{1}{4} x^2+\frac{4}{5} x+2\right)\)
= \(\left(\frac{3}{4} x^2+\frac{1}{4} x^2\right)+\left(-\frac{4}{5} x+\frac{4}{5} x\right)\) + (-3 + 2) (ସଦୃଶ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଏକାଠି କରି)
= \(\frac{4}{4}\) x² + 0.x – 1 = x² – 1
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = x² – 1

(iv) 2.1x³ + 3.2x² + 5 – 3x, 1.9x³ – 1.2x² + 2x – 1
ସମାଧାନ:
(2.1x³ + 3.2x² + 5 – 3x) + (1.9x³ – 1.2x² + 2x – 1)
= (2.1x³ + 3.2x² – 3x + 5) + (1.9x³ – 1.2x² + 2x – 1)
= (2.1x³ + 1.9x³) + (3.2x² – 1.2x²) + (-3x + 2x) + (5 – 1)
= 4x³ + 2x² – x + 4
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = 4x³ + 2x² – x + 4

(v) \(\frac{1}{2}\)z³ – \(\frac{3}{2}\) z² + 6z, \(\frac{1}{2}\) z² – \(\frac{1}{2}\) z³ – 3z – 1, z³ + 2z² + 3z – 4
ସମାଧାନ:

(vi) 8x – 3xy + 2xyz, 2xy – 5x + 3xyz, xy – 3x + 4xyz
ସମାଧାନ:
(8x – 3xy + 2xyz) + (2xy – 5x + 3xyz) + (xy – 3x + 4xyz)
= (2xyz – 3xy + 8x) + (3xyz + 2xy – 5x) + (4xyz + xy – 3x)
= (2xyz + 3xyz + 4xyz) + (- 3xy + 2xy + xy) + (8x- 5x – 3x)
= 9xyz + 0 + 0 = 9xyz
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = 9xyz

(vii) 5x² – 2xy + y², 4xy – 2y² – 3x², 4y² – xy – x²
ସମାଧାନ:
(5x² – 2xy + y²) + (4xy – 2y² – 3x²) + (4y² – xy + x²)
= (5x² – 2xy + y²) + (-3x² + 4xy – 2y²) + (-x² – xy + 4y²)
= (5x² – 3x² – x²) + (-2xy + 4xy – xy) + (y² – 2y² + 4y²)
= x² + xy + 3y²
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = x² + xy + 3y²

Question 5.
ବିୟୋଗ କର :

(i) 6x³ – 13x² + 14 ରୁ -x³ + 2x – 7x² + 11
ସମାଧାନ:
(6x³ – 13x² + 14) – (-x³ + 2x – 7x² + 11)
= (6x³ – 13x² + 14) – (-x³ – 7x² + 2x + 11) (ଘାତାଙ୍କ କ୍ରମରେ ଲେଖିଲେ)
= (6x³ – 13x² + 14) + {- (-x³ – 7x² + 2x + 11)} [∵ a – b = a + (- b)]
= (6x³ – 13x² + 14) + (x³ + 7x² – 2x – 11)
= 6x³ + x³ – 13x² + 7x² – 2x + 14 – 11 (ସଦୃଶ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଏକାଠି କରି ସଜାଇ ଲେଖିଲେ)
= 7x³ – 6x² – 2x + 3
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = 7x³ – 6x² – 2x + 3

(ii) t⁴ – 11 + 2t² – t³ ରୁ 2t³ – 8t² – 10
ସମାଧାନ:
(t⁴ – 11 + 2t² – t³) – (2t³ – 8t² – 10)
= (t⁴ – t³ + 2t² – 11) – (2t³ – 8t² – 10)
= (t⁴ – t³ + 2t² – 11) + {-(2t³ – 8t² – 10)}
= (t⁴ – t³ + 2t² – 11) + (-2t³ + 8t² + 10)
= t⁴ – t³ – 2t³ + 2t² + 8t² – 11 + 10 = t⁴ – 3t³ + 10t² – 1
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = t⁴ – 3t³ + 10t² – 1

(iii) \(\frac{12}{13}\) y² – \(\frac{5}{13}\) y³ – 15 ରୁ – \(\frac{1}{13}\) y² + \(\frac{8}{13}\) y³ + 20
ସମାଧାନ:

(iv) 2.5x³ – 7 – 3.5x² ରୁ 2.5x² + 1.5x³ + 8 – 2x
ସମାଧାନ:
(2.5x³ – 7 – 3.5x²) – (2.5x² + 1.5x³ + 8 – 2x)
= (2.5x³ – 3.5x² – 7) – (1.5x³ + 2.5x² – 2x + 8)
= (2.5x³ – 3.5x² – 7) + {-(1.5x³ + 2.5x² – 2x + 8)}
= (2.5x³ – 3.5x² – 7) + (-1.5x³ – 2.5x² + 2x – 8)
= 2.5x³ – 1.5x³ – 3.5x² – 2.5x² + 2x – 7 – 8
= x³ – 6x² + 2x – 15
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = x³ – 6x² + 2x – 15

(v) x² – 2xy + 3y² ରୁ 2x² – xy – 2y²
ସମାଧାନ:
(x² – 2xy + 3y²) – (2x² – xy – 2y²)
= (x² – 2xy + 3y²) + {-(2x² – xy – 2y²)}
= (x² – 2xy + 3y²) + (-2x² + xy + 2y²)
= x² – 2x² – 2xy + xy + 3y² + 2y² = -x² – xy + 5y²
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = -x² – xy + 5y²

(vi) 2x² – 3xy – 4xy² ରୁ x² – xy – 2xy²
ସମାଧାନ:
(2x² – 3xy- 4xy²) – (x² – xy – 2xy²)
= (2x² – 3xy – 4xy²) + {-(x² – xy – 2xy²)}
= (2x² – 3xy – 4xy²) + (-x² + xy + 2xy²)
= 2x² – x² – 3xy + xy – 4xy² + 2xy² = x² – 2xy – 2xy²
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = x² – 2xy – 2xy²

(vii) a – 3b + 2c ରୁ 3b – 7c + 2a
ସମାଧାନ:
(a – 3b + 2c) – (3b – 7c + 2a) = (a – 3b + 2c) – (2a + 3b – 7c)
= (a – 3b + 2c) + {-(2a + 3b – 7c)} = (a – 3b + 2c) + (-2a – 3b + 7c)
= a – 2a – 3b – 3b + 2c + 7c = -a – 6b + 9c
∴ ନିର୍ଣ୍ଣେୟ ଯୋଗଫଳ = -a – 6b + 9c

(viii) \(\frac{1}{2}\) a + \(\frac{2}{3}\) b – \(\frac{3}{2}\) c ରୁ a – \(\frac{1}{3}\) b + \(\frac{1}{2}\) c
ସମାଧାନ:

Question 6.
ନିମ୍ନରେ ଦତ୍ତ ପଲିନୋମିଆଲ୍‌ଗୁଡ଼ିକର ଗୁଣଫଳ ସ୍ଥିର କରି ଗୁଣଫଳର ଘାତ ନିରୂପଣ କର ।

(i) 2x² – 3x + 5 ଓ x² + 8x + 2
ସମାଧାନ:
(2x² – 3x + 5)(x² + 5x + 2)
= 2x²(x² + 5x + 2) -3x(x² + 5x + 2) + 5(x² + 5x + 2) ( ବଣ୍ଠନ ନିୟମ)
= 2x⁴ + 10x³ + 4x² – 3x³ – 15x² – 6x + 5x² + 25x + 10 (ପୁନଃବଣ୍ଟନ ନିୟମ)
= 2x⁴ + (10x³ – 3x³) + (4x² – 15x² + 5x²) + (-6x + 25x) + 10 (ସଦୃଶ ପଦଗୁଡ଼ିକୁ ଏକାଠି ରଖୁ)
= 2x⁴ + 7x³ – 6x² + 19x + 10
∴ ଗୁଣଫଳର ଘାତ = 4 ।
∴ ଯଦି p(x) ଓ q(x) ଦୁଇଟି ପଲିନୋମିଆଲ୍ ହୁଏ, ତେବେ {p(x) × g(x)} ର ଘାତ = p(x)ର ଘାତ + q(x)ର ଘାତ ।

(ii) y³ – 5y² + 11y ଓ y⁵ – 20y⁴ + 17
ସମାଧାନ:
(y³ – 5y² + 11y)(y⁵ – 20y⁴ + 17)
= y³(y⁵ – 20y⁴ + 17) – 5y²(y⁵ – 20y⁴ + 17) + 11y(y⁵ – 20y⁴ + 17)
=y⁸ – 20y⁷ + 17y³ – 5y⁷ + 100y⁶ – 85y² + 11y⁶ – 220y⁵ + 187y
=y⁸ + (-20y⁷ – 5y⁷) + (100y⁶ + 11y⁶) – 220y⁵ + 17y³ – 85y² + 187y
= y⁸ – 25y⁷ + 111y⁶ – 220y⁵ + 17y³ – 85y² + 187y
∴ ଗୁଣଫଳର ଘାତ = 8 ।

(iii) (2x + 3) ଓ 5x² – 7x + 8
ସମାଧାନ:
(2x + 3)(5x² – 7x + 8)
= 2x(5x² – 7x + 8) + 3(5x² – 7x + 8) = 10x³ – 14x² + 16x + 15x² – 21x + 24
= 10x³ + (-14x² + 15x²) + (16x – 21x) + 24 = 10x³ + x² – 5x + 24
∴ ଗୁଣଫଳର ଘାତ = 3 ।

(iv) (x – 1), (7x – 9) ଓ 3x³ – 14x² + 8
ସମାଧାନ:
(x – 1)(7x – 9)(3x³ – 14x² + 8)
= {(x – 1)(7x – 9)} (3x³ – 14x² + 8) = {x(7x – 9) – 1(7x – 9)} (3x³ – 14x² + 8)
= (7x² – 9x – 7x + 9)(3x³ – 14x² + 8) = (7x² – 16x + 9)(3x³ – 14x² + 8)
= 7x² (3x³ – 14x² + 8) – 16x(3x³ – 14x² + 8) + 9(3x³ – 14x² + 8)
= 21x⁵ – 98x⁴ + 56x² – 48x⁴ + 224x³ – 128x + 27x³ – 126x² + 72
= 21x⁵ + (- 98x⁴ – 48x⁴) + (224x³ + 27x³) + (56x² – 126x²) – 128x + 72
= 21x⁵ – 146x⁴ + 251x³ – 70x² – 128x + 72
∴ ଗୁଣଫଳର ଘାତ = 5 ।

(v) (x² + y²) ଓ (x⁴ – x²y² + y⁴)
ସମାଧାନ:
(x² + y²)(x⁴ – x²y² + y⁴)
= x² (x⁴ – x²y² + y⁴) + y² (x⁴ – x²y² + y⁴) = x⁶ – x⁴y² + x⁷y⁴ + x⁴y² – x²y⁴ + y⁶
= x⁶ + (-xy + x⁴y²) + (x²y⁴ – x²y⁴) + y⁶ = x⁶ + 0 + 0 + y⁶ = x⁶ + y⁶
∴ ଗୁଣଫଳର ଘାତ = 6 ।

(vi) (2x + 3y), (2x – 3y) ଓ (4x² + 9y²)
ସମାଧାନ:
(2x + 3y)(2x – 3y)(4x² + 9y²) = {(2x + 3y)(2x – 3y)} (4x² + 9y²)
= {2x(2x – 3y) + 3y(2x – 3y)} (4x² + 9y²)
= (4x² – 6xy + 6xy – 9y²)(4x² + 9y²) = (4x² – 9y²)(4x² + 9y²)
= 4x² (4x² + 9y²) – 9y² (4x² + 9y²) = 16x⁴ + 36x²y² – 36x²y² – 81y⁴
= 16x⁴ + 0 – 81y⁴ = 16x⁴ – 81y⁴
∴ ଗୁଣଫଳର ଘାତ = 4 ।

Question 7.
ଭାଗଫଳ ଓ ଭାଗଶେଷ ନିରୂପଣ କର ।

(i) (x³ – 1) + (x – 1)
ସମାଧାନ:

(ii) (-81y² + 64) + (8 – 9y)
ସମାଧାନ:

(iii) (2x³ – 7x² – x + 2) + (x² – 3x – 2)
ସମାଧାନ:

(iv) (x³ – 14x² + 37x – 26) + (x – 2)
ସମାଧାନ:

(v) (t³ – 6t² + 11t – 6) + (t² – 5t + 6)
ସମାଧାନ:

(vi) (8a² – 34ab + 21b²) + (4a + 3b)
ସମାଧାନ:

(vii) (16xy² – 21x²y + 9X³ – 4y3) + (x – y)
ସମାଧାନ:

(viii) (x⁴ + x²y² + y4) + (x² – xy + y²)
ସମାଧାନ:

ଭାଜ୍ୟ = ଭାଜକ x ଭାଗଫଳ + ଭାଗଶେଷ Euclidian Algorithmର ପ୍ରୟୋଗରେ ଭାରକ୍ରିୟାର ସତ୍ୟତା ନିରୂପଣ କରାଯାଇଥାଏ ।

Question 8.
ଯଦି p(x) = 3x³ – 6x² + 2 ଏବଂ q(x) = 2x² – 5x + 1 ତେବେ

(i) 2p(x) – 5q(x)
ସମାଧାନ:
ଯଦି p(x) = 3x³ – 6x² + 2 ଏବଂ q(x) = 2x² – 5x + 1
2p(x) – 5q(x) = 2(3x³ – 6x² + 2) – 5(2x² – 5x + 1)
= 6x³ – 12x² + 4 – 10x² + 25x – 5
= 6x³ – 12x² – 10x² + 25x + 4 – 5 = 6x³ – 22x² + 25x – 1

(ii) 4p(x) + 3q(x) ବମାନ ସ୍ଥିର କରା
ସମାଧାନ:
ଯଦି p(x) = 3x³ – 6x² + 2 ଏବଂ q(x) = 2x² – 5x + 1
4p(x) + 3q(x) = 4(3x³ – 6x² + 2) + 3(2x² – 5x + 1)
= 12x³ – 24x² + 8 + 6x² – 15x + 3
= 12x³ – 24x² + 6x² – 15x + 8 + 3 = 12x³ – 18x² – 15x + 11

Question 9.
ଯଦି p(x) = 2x³ + 3x + 5 ଏବଂ q(x) = x² + 4x + 1 ଓ r(x) = x – 1 ହୁଏ ତେବେ ଦର୍ଣ।ଅ ଯେ,

(i) p(x) × q(x) = q(x) × p(x)
ସମାଧାନ:
ଯଦି p(x) = 2x³ + 3x + 5 ଏବଂ q(x) = x² + 4x + 1 ଓ r(x) = x – 1
ବାମପାର୍ଶ୍ଵ = p(x) × q(x) = (2x³ + 3x + 5)(x² + 4x + 1)
= 2x³ (x² + 4x + 1) + 3x(x² + 4x + 1) + 5(x² + 4x + 1)
= 2x⁵ + 8x⁴ + 2x³ + 3x³ + 12x² + 3x + 5x² + 20x + 5
= 2x⁵ + 8x⁴ + 5x³ + 12x² + 5x² + 3x + 20x + 5
= 2x⁵ + 8x⁴ + 5x³ + 17x² + 23x + 5
ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ଵ = q(x) × p(x) = (x² + 4x + 1)(2x³ + 3x + 5)
= x² (2x³ + 3x + 5) + 4x (2x³ + 3x + 5) + 1(2x³ + 3x + 5)
= 2x⁵ + 3x³ + 5x² + 8x⁴ + 12x² + 20x + 2x³ + 3x + 5
= 2x⁵ + 8x⁴ + 3x³ + 2x³ + 5x² + 12x² + 20x + 3x + 5
= 2x⁵ + 8x⁴ + 5x³ + 17x² + 23x + 5 (ପଲିନୋମିଆଲ୍ ଦ୍ଵୟର ଗୁଣନ କ୍ରମବିନିମୟୀ ।)
∴ ବାମପାର୍ଶ୍ଵ = ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ଵ (ପ୍ରମାଣିତ)

(ii) p(x) × {(q(x) + r(x)} = p(x) . q(x) + p(x) . r(x)
ସମାଧାନ:
ବାମପାର୍ଶ୍ଵ = P(x) × {q(x) + r(x)}
= (2x³ + 3x + 5) x {(x² + 4x + 1) + (x – 1)} = (2x³ + 3x + 5) + (x² + 4x + 1 + x – 1)
= (2x³ + 3x + 5)(x² + 5x) = 2x³ (x² + 5x) + 3x(x² + 5x) + 5(x² + 5x)
= 2x⁵ + 10x⁴ + 3x³ + 15x² + 5x² + 25x = 2x⁵ + 10x⁴ + 3x³ + 20x² + 25x
ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ଵ = P(x) . q(x) + p(x) . r(x)
= (2x³ + 3x + 5)(x² + 4x + 1) + (2x³ + 3x + 5)(x – 1)
= 2x³ (x2 + 4x + 1) + 3x(x² + 4x + 1) + 5(x² + 4x + 1)+ 2x³ (x – 1) + 3x(x – 1) + 5(x – 1)
= 2x⁵ + 8x⁴ + 2x³ + 3x³ + 12x² + 3x + 5x² + 20x + 5 + 2x⁴ – 2x³ + 3x² – 3x + 5x – 5
= 2x⁵ + 8x⁴ + 2x⁴ + 2x³ + 3x³ – 2x³ + 12x² + 5x² + 3x² + 3x + 20x – 3x + 5x + 5 – 5
= 2x⁵ + 10x⁴ + 3x³ + 20x² + 25x
∴ ବାମପାର୍ଶ୍ଵ = ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ଵ (ପ୍ରମାଣିତ)
(ପଲିନୋମିଆଲ୍ ଦ୍ଵୟର ଗୁଣନ କ୍ରମବିନିମୟୀ ।)

Question 10.
ସରଳ କର :

(i) (x² – 3x + 5) + (2x² – x – 2) – (3x² + 7x – 3)
ସମାଧାନ:
(x² – 3x + 5) + (2x² – x – 2) – (3x² + 7x – 3)
= x² – 3x + 5 + 2x² – x – 2 – 3x² – 7x + 3
= x² + 2x² – 3x² – 3x – x – 7x + 5 – 2 + 3
= 0 – 11x + 6 = -11x + 6

(ii) (x² – xy + 2y²) – (2x² + 4xy + 3y²) + (4x² – 2xy – y²)
ସମାଧାନ:
(x² – xy + 2y²) – (2x² + 4xy + 3y²) + (4x² – 2xy – y²)
= x² – xy + 2y² – 2x² – 4xy – 3y² + 4x² – 2xy – y²
= x² – 2x² + 4x² – xy – 4xy – 2xy + 2y² – 3y² – y²
= 3x² – 7xy – 2y²

(iii) (x + b + c) (a – b + c) – (a + b – c) (a – b – c)
ସମାଧାନ:
(a + b + c)(a – b + c) – (a + b – c)(a – b – c)
= [a(a – b + c) + b(a – b + c) + c(a – b + c)] – [a(a – b – c) + b(a – b – c) – c(a – b – c)]
= (a² – ab + ca + ab – b² + bc + ca –  bc + c²) – (a² – ab – ac + ab – b² – bc – ca + bc + c²)
= (a² – b² + c² – ab + ab + ca + ca + bc – bc) – (a² – b² + c² – ab + ab – ac – ac – bc + bc)
= (a² – b² + c² + 2ca) – (a² – b² + c² – 2ca) = a² – b² + c² + 2ca – a² + b² – c² + 2ca
= a² – a² – b² + b² + c² – c² + 2ca + 2ca = 4ca

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Solutions Chapter 1 ମୌଳିକ ଅଧୂକାରTextbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Solutions Chapter 1 ମୌଳିକ ଅଧୂକାର

୧ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖି ।

(କ) ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ତୃତୀୟ ଭାଗରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ କାହିଁକି ମୌଳିକ ଅଧିକାର କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଭାରତ ଏକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର । ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ବ୍ୟକ୍ତିର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ବିକାଶ । ବ୍ୟକ୍ତିର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ମୁଖ୍ୟତଃ ବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ଆଧାରିତ ହୋଇଛି ।
• ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ବାଧୀନତା ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରର କ୍ଷମତା ମଧ୍ଯରେ ଭାରସାମ୍ୟ ରହିବା ଦରକାର ।
• ବିଶ୍ଵର ଅନେକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏହି ଭାରସାମ୍ୟ ରକ୍ଷା କରିବାପାଇଁ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।
•  ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ପରି ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନର ତୃତୀୟ ଭାଗରେ ଥିବା ଧାରା ୧୨ରୁ ୩୫ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଛି ।
• ଏହି ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାର କୁହାଯ ଏ, କାରଣ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକର ଉତ୍ତମ ଜୀବନଯାପନ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା ଲାଗି ଏଗୁଡ଼ିକର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଏହି ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ କାହାରି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଇଚ୍ଛାରେ ସଂଶୋଧ ବା ସଙ୍କୁଚିତ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।

(ଖ) ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦତ୍ତ ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକର ଲକ୍ଷଣ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ବ୍ୟକ୍ତିର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵର ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିପ୍ରକାଶ ପାଇଁ ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ।
• ସରକାରଙ୍କର ଯଥେଚ୍ଛାଚାର ଶାସନ ଉପରେ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଇଥାଏ ।
• ଏହି ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକର ପରିବର୍ତ୍ତନ ବା ପ୍ରତ୍ୟାହାର ସାଧାରଣ ଆଇନ ବଳରେ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ।
• ଭାରତର ସମସ୍ତ ନାଗରିକ ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଲିଙ୍ଗ ନିର୍ବିଶେଷରେ ସମାନ ଭାବରେ ଏହି ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ
• ଏହି ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ନିରଙ୍କୁଶ ନୁହେଁ । ଜରୁରୀ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଓ ପ୍ରତିଷେଧମୂଳକ ଅଟକ (Preventive Detention) କାରଣରୁ ମୌଳିକ ଅଧିକାରକୁ ସାମୟିକ ଭାବେ ସଙ୍କୁଚିତ ବା ସ୍ଥଗିତ ବା ନିଲମ୍ବିତ ରଖାଯାଇପାରିବ ।

(ଗ) ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କର ସମାନତାର ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ସଂକ୍ଷେପରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନରେ ସମାନତାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇ ଧାରା ୧୪ରୁ ୧୮ ମଧ୍ଯରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ସମାନତା ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ।

•  ଧାରା ୧୪ ଅନୁଯାୟୀ ଆଇନ ଆଗରେ ଭାରତର ସମସ୍ତ ନାଗରିକ ସମାନ ଓ ଆଇନଗତ ସୁରକ୍ଷା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ।
• ଧାରା ୧୫ ଅନୁସାରେ ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଲିଙ୍ଗ, ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଭିଭିରେ ରାଷ୍ଟ୍ର କୌଣସି ପାତରଅନ୍ତର କରିପାରିବ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଶିଶୁ, ମହିଳା, ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଓ ଜନଜାତିର ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଯେତେବେଳେ ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ, ସେତେବେଳ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ।
• ଧାରା ୧୬ ଅନୁସାରେ ସରକାରୀ ଚାକିରି ତଥା ନିଯୁକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ସମାନ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ । କିନ୍ତୁ ଦୁର୍ବଳ ବର୍ଗ ବା ଅନୁନ୍ନତ ଶ୍ରେଣୀ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଓ ଜନଜାତିର ଲୋକମାନଙ୍କ
• ଧାରା ୧୭ ଅନୁସାରେ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ କରାଯିବା ସହିତ ଏହାର ବିଲୋପ ସାଧନ କରାଯାଇଛି ।
• ଧାରା ୧୮ ଅନୁସାରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଆଳଙ୍କାରିକ ଉପାଧୁଗୁଡ଼ିକ ଉଚ୍ଛେଦ କରାଯାଇଛି ।

୨।ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୩୨ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା ପାଞ୍ଚଗୋଟି ହୁକୁମ୍‌ନାମା ବା ‘ରିଟ୍’ (Writs)ର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଧାରା ୩୨ ଅନୁସାରେ ଜଣେ ନାଗରିକ ନିଜର ମୌଳିକ ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଅଦାଲତର ସାହାଯ୍ୟ ନେଇପାରିବ । ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାପାଇଁ ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟର ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାର ‘ରିଟ୍’ ବା ‘ହୁକୁମନାମା’ ବା ‘ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା’ ଜାରି କରିପାରିବେ । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – (୧) ବନ୍ଦୀ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷୀକରଣ, (୨) ପରମାଦେଶ, (୩) ନିଷେଧାଦେଶ, (୪) ଅଧିର ପୃଚ୍ଛା, (୫) ଉତ୍ପ୍ରେକ୍ଷଣ ।

(ଖ) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକଙ୍କର ମୌଳିକ ଅଧିକାର କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହେଲେ ସେଗୁଡ଼ିକର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସେ କ’ଣ କରିବେ ?
Answer:
ଜଣେ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକର ମୌଳିକ ଅଧ‌ିକାର କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହେଲେ ସେଗୁଡ଼ିକର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସେ ଅଦାଲତର ସାହାଯ୍ୟ ନେଇପାରିବେ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାକାରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଭାରତର ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟର ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ସିଧାସଳଖ ଆବେଦନ କରିପାରିବେ ।

(ଗ) ‘ଜନସ୍ୱାର୍ଥ ମାମଲା’ (P.I.L.) କହିଲେ, ତୁମେ କ’ଣ ବୁଝ ?
Answer:
ମୌଳିକ ଅଧ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାପାଇଁ ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟର ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାରର ବା ଗୋଷ୍ଠୀ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଆବେଦନ କରିପାରିବେ । ଏହାଛଡ଼ା ଯେକୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଚାହିଁଲେ, ସେ ଏଥ‌ିପାଇଁ ଅଦାଲତ ବା କୋର୍ଟକୁ ଯାଇପାରନ୍ତି । ଏହିପରି ଜନସ୍ୱାର୍ଥ ଜଡ଼ିତ ମାମଲାକୁ ‘ଜନସ୍ବାର୍ଥ ମାମଲା’ କୁହାଯାଏ ।

(ଘ) କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାର ସାମୟିକ ଭାବେ ସ୍ଥଗିତ ରଖାଯାଏ ?
Answer:
ଜରୁରୀ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଓ ପ୍ରତିଷେଧମୂଳକ ଅଟକ କାରଣରୁ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ସାମୟିକଭାବେ ସ୍ଥଗିତ ରଖାଯାଏ ।

(ଙ) ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ଟିପ୍‌ପଣୀ ଲେଖ ।
Answer:

• ସମ୍ବିଧାନର ୨୫ ଧାରାରୁ ୨୮ ଧାରା ମଧ୍ଯରେ ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଛି ।
• ଏହି ଅଧିକାର ବଳରେ ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜର ବିବେକ ଅନୁସାରେ ସ୍ବାଧୀନଭାବେ ଧର୍ମଗ୍ରହଣ, ଧର୍ମାଚରଣ ଓ
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧର୍ମ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ନିଜର ଧର୍ମାନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ସହିତ ଏହାର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରିପାରିବେ । କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧର୍ମର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଏବଂ କୌଣସି ଧର୍ମାନୁଷ୍ଠାନର ସୁରକ୍ଷା ଓ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ପାଇଁ ନାଗରିକମାନଙ୍କଠାରୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କର ବା ଅର୍ଥ ଆଦାୟ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ।

(ଚ) ଆମ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୯ରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ଛଅଗୋଟି ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅଧିକାର ସଂକ୍ଷେପରେ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:
ଆମ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୯ରେ ଛଅଗୋଟି ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି–
(୧) ଭାଷଣ ତଥା ମତାମତ ପ୍ରକାଶ କରିବାର ସ୍ଵାଧୀନତା ।
(୨) ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଓ ନିରସ୍ତ ହୋଇ ସମାବେଶରେ ମିଳିତ ହେବାର ସ୍ବାଧୀନତା ।
(୩) ସଂଘ ବା ସମିତି ଗଠନର ସ୍ଵାଧୀନତା ।
(୪) ଭାରତ ଭୂଖଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ଅବାଧ ବିଚରଣର ସ୍ଵାଧୀନତା ।
(୫) ଭାରତର ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ବସବାସ କରିବାର ସ୍ଵାଧୀନତା ।
(୬) ଯେକୌଣସି ବୃତ୍ତି, ଜୀବିକା, ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ବ୍ୟବସାୟ କରିବାର ସ୍ୱାଧୀନତା ।
ଉକ୍ତ ସ୍ଵାଧୀନତାଗୁଡ଼ିକ ନିରଙ୍କୁଶ ନୁହେଁ । ରାଷ୍ଟ୍ରର ଐକ୍ୟ ଓ ନିରାପତ୍ତା, ଶାନ୍ତି ଓ ଶୃଙ୍ଖଳା ରକ୍ଷା, ନୈତିକତା ଓ ବିଦେଶୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ସହିତ ବନ୍ଧୁତାପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ପର୍କ ରକ୍ଷା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସରକାର ନ୍ୟାୟୋଚିତ ଭାବରେ ନାଗରିକର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ଵାଧୀନତାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିପାରିବେ ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ସମ୍ବିଧାନର କେଉଁ ଅଧ୍ୟାୟରେ ମୌଳିକ ଅଧ୍ବକାରଗୁଡ଼ିକ ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଅଛି ?
Answer:
ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନର ତୃତୀୟ ଭାଗରେ ଥିବା ଧାରା ୧୨ରୁ ଧାରା ୩୫ ମଧ୍ୟରେ ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଛି ।

(ଖ) କେଉଁ ନ୍ୟାୟାଳୟ ମୌଳିକ ଅସ୍ଵୀକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ?
Answer:
ଭାରତର ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟର ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ।

(ଗ) ଭାରତରେ ମୌଳିକ ଅଧ‌ିକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସଙ୍କୁଚିତ ଓ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବା କ୍ଷମତା କାହାର ଅଛି ?
Answer:
ଭାରତରେ ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସଙ୍କୁଚିତ ଓ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବା କ୍ଷମତା କେବଳ ଭାରତର ସଂସଦର ରହିଛି ।

ଘ) ‘ଭାରତ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର’ – ଏହାର ସୂଚନା କେଉଁ ମୌଳିକ ଅଧିକାରରୁ ମିଳୁଅଛି ?
Answer:
‘ଭାରତ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର’ – ଏହାର ସୂଚନା ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧକାରରୁ ମିଳୁଅଛି ।

(ଙ) କେଉଁ କାରଣରୁ ସ୍ବାଧୀନତାର ଅଧିକାର ଉପରେ ରାଷ୍ଟ୍ର କଟକଣା ଜାରି କରିପାରିବ ?
Anwer:
ରାଷ୍ଟ୍ରର ଐକ୍ୟ ଓ ନିରାପତ୍ତା, ଶାନ୍ତି ଓ ଶାନ୍ତି ଶୃଙ୍ଖଳା ରକ୍ଷା, ନୈତିକତା ଓ ବିଦେଶୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ସହିତ ବନ୍ଧୁତ୍ଵପୂର୍ଣ ସମ୍ପର୍କ ରକ୍ଷା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ନ୍ୟାୟୋଚିତ ଭାବରେ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର ଉପରେ କଟକଣା ଜାରି କରିପାରିବ ।

(ଚ) ଆମ ମୌଳିକ ଅସ୍କାରଗୁଡ଼ିକ ‘ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ପ୍ରତିପାଦନୀୟ’ ବୋଲି ତୁମେ କିପରି ଜାଣୁଛ ?
Answer:
ମୌଳିକ ଅସ୍ଵୀକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାପାଇଁ ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓ ରାଜ୍ୟ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ‘ରିଟ୍’ ଜାରି କରୁଥିବାରୁ ଆମ ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ‘ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ପ୍ରତିପାଦନୀୟ’ ବୋଲି ଆମେ ଜାଣିପାରୁଛୁ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class History Solutions Chapter 13 ଭାରତର ପରମ୍ପରା Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 History Solutions Chapter 13 ଭାରତର ପରମ୍ପରା

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟର ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ ?
Answer:
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କର ନିମ୍ନଲିଖ୍ ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟମାନ ରହିଛି ।

• ପ୍ରଥମତଃ, ସନ୍ତାନର ଉପଯୁକ୍ତ ଲାଳନପାଳନ, ଶିକ୍ଷା, ସଂସ୍କାର ଓ ସଂସାର ଗଠନ ପରିବାରରେ ପିତାମାତାଙ୍କର ଏକ ପ୍ରଧାନ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
• ଦ୍ବିତୀୟତଃ, ପରିବାରର ବୟସ୍କ ଓ ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠ ସଦସ୍ୟ ତଥା ପିତାମାତାଙ୍କର ସେବାଯତ୍ନ କରିବା ସନ୍ତାନସନ୍ତତି ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କନିଷ୍ଠ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
• ତୃତୀୟତଃ, ଅତିଥିଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କର ଏକ ମହତ୍ତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
• ଚତୁର୍ଥତଃ, ନାରୀମାନଙ୍କୁ ଉଚିତ ସମ୍ମାନ ଦେବା, ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଉତ୍ତମ ଆଚରଣ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କର ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
• ପଞ୍ଚମତଃ, ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ମୃତବ୍ୟକ୍ତିର ଅନ୍ତେଷ୍ଟିକ୍ରିୟା କରିବା ଓ ପରଲୋକଗତ ଆତ୍ମାର ଶାନ୍ତି ଓ ସଦ୍‌ଗତି ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବା ଭାରତୀୟଙ୍କର ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଭାବେ ଏକ ଭାରତୀୟ ପରମ୍ପରା ରହିଛି ।
• ଷଷ୍ଠତଃ, ବାସଗୃହ, ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ, ଚିକିତ୍ସାଳୟ ଓ ଧର୍ମପୀଠର ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ଏବଂ ପରିବାରର ପବିତ୍ରତା ଓ ବିଶୁଦ୍ଧତା ରକ୍ଷା କରିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କର ପରମ୍ପରାଗତ ନୈତିକ କର୍ଭବ୍ୟ ଅଟେ ।

(ଖ) ଭାରତରେ ଧର୍ମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଦାରତା କିଭଳି ଭାବରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି ?
Answer:

• ସିନ୍ଧୁ ସଭ୍ୟତାର ଧର୍ମକୁ ଭାରତର ପ୍ରାଚୀନତମ ଧର୍ମ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ବ୍ରାହ୍ମଣ୍ୟ ଧର୍ମ ନାମରେ ଏକ ବିଧ‌ିବଦ୍ଧ ଧର୍ମର ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ହୋଇ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ତାହା ହିନ୍ଦୁଧର୍ମ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ।
• ଖ୍ରୀ.ପୂ. ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜୈନଧର୍ମ ଏବଂ ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ ଜନ୍ମଲାଭ କରିଥିଲା । ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ପ୍ରଜାମାନଙ୍କୁ ସବୁ ଧର୍ମ ପ୍ରତି ସମାନ ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରିବାପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।
• ସମ୍ରାଟ ଆକବର ଦିନ୍-ଇ-ଲ୍ଲାହୀ ଧର୍ମ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରି ସର୍ବଧର୍ମ ସମନ୍ୱୟରେ ଏକ ନୂତନ ଧାର୍ମିକ ପନ୍ଥା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧର୍ମ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିଲେ ।
• ଭାରତରେ ଇସ୍‌ଲାମ୍ ଏବଂ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଧର୍ମର ପ୍ରବେଶ ପରେ ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରଭାବକୁ ବିରୋଧ କରାଯାଇ ନଥୁଲା, ବରଂ ହିନ୍ଦୁମାନେ ଏକେଶ୍ୱରବାଦ ଉପରେ ଗଭୀର ଆସ୍ଥା ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।
• ଭକ୍ତିବାଦ, ଶିଖୁଧର୍ମ ଏବଂ ବ୍ରାହ୍ମମତକୁ ଭାରତୀୟମାନେ ଅତି ଆଦରର ସହିତ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କାରକମାନେ ସବୁ ଧର୍ମକୁ ସମାନ ଚକ୍ଷୁରେ ଦେଖିବାକୁ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କୁ ପ୍ରବର୍ତ୍ତାଇ ଥିଲେ । ଏହିପରି ଭାବରେ ଧର୍ମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଦାରତା ମହତ୍ତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପରମ୍ପରା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି ।

(ଗ) ଗଣତନ୍ତ୍ର ଓ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରର ପରମ୍ପରା ଭାରତରେ କେବେଠାରୁ ଓ କିପରି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ?
Answer:

• ଭାରତରେ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ପରମ୍ପରା ବୈଦିକ ଯୁଗରୁ ଏବଂ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରର ପରମ୍ପରା ଋଗ୍‌ବୈଦିକ ଯୁଗରୁ ପ୍ରଚଳିତ ଥ‌ିବାର ପ୍ରମାଣ ଅଛି ।
• ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଥ‌ିବା ‘ସଭା’ ଓ ‘ସମିତି’ ନାମକ ଦୁଇଟି ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପରମ୍ପରାରେ ଗଠିତ ହୋଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ଫଳରେ ରାଜା ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ହୋଇପାରୁ ନଥିଲେ ।
• ଋଗ୍‌ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ‘ଗଣ’ ନାମରେ ପରିଚିତ କେତେକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଥିଲା । ସେଗୁଡ଼ିକ ‘ଗଣପତି’ ବା ଜ୍ୟେଷ୍ଠଙ୍କଦ୍ବାରା ଶାସିତ ହେଉଥିଲା । ‘ସଭା’ ଓ ‘ସମିତି’ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ସହ ରାଜ୍ୟର ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପଭି ଏପରିକି ସ୍ୱେଚ୍ଛାଚାରୀ ରାଜାଙ୍କୁ ଗାଦିଚ୍ୟୁତ କଲାଭଳି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇପାରୁଥିଲେ ।
• ଖ୍ରୀ.ପୂ. ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ ୧୬ଟି ମହାଜନପଦ ମଧ୍ୟରୁ କ୍ରିପ୍ସି ଓ ମଲ୍ଲ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ଥିଲା । ସେହି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଏକ ଜନପ୍ରତିନିଧୂ ସଭା ବା ନିର୍ବାଚିତ ରାଜାଙ୍କଦ୍ୱାରା ଶାସିତ ହେଉଥିଲା ।
• ସ୍ଵାଧୀନତୋତ୍ତର ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନରେ ଥ‌ିବା ମୌଳିକ ଅଧିକାର ମଧ୍ୟରୁ ସମାନତାର ଅଧିକାର, ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର, ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଶିକ୍ଷା ଅଧିକାର ପ୍ରକାରାନ୍ତରେ ଭାରତରେ ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା।

(ଘ) ଭାରତରେ କିପରି ଗ୍ରାମ୍ୟ ଅର୍ଥନୀତିର ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ?
Answer:

• ଗ୍ରାମ୍ୟ ଅର୍ଥନୀତି ଭାରତର ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଆର୍ଥନୀତିକ ପରମ୍ପରା । ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାରେ ଗ୍ରାମ ହିଁ ଆର୍ଥିକ ବିକାଶର ମୂଳ କେନ୍ଦ୍ର ଥିଲା ।
• ଗ୍ରାମର ଆର୍ଥିକ ବିକାଶରେ ରାଷ୍ଟ୍ରର ବିକାଶ ସମ୍ଭବ – ଆଦିମ ଯୁଗରୁ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ମନରେ ଏହି ବିଶ୍ଵାସ ରହିଆସିଛି ।
• ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରାମରେ କୃଷି, ପଶୁପାଳନ ଓ କୁଟୀରଶିଳ୍ପକୁ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇ ଆର୍ଥନୀତିକ ପ୍ରଗତି ହାସଲ କରାଯାଉଥିଲା । ସେ ସମୟରେ ଗୁରୁକୁଳଗୁଡ଼ିକରେ ଏହି ବୈଷୟିକ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯାଉଥିଲା ।
• ପ୍ରାକ୍ ମୌର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରାମକୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ କରାଯାଉଥିଲା । ଚାଷୀକୁ ଜମିର ମାଲିକାନା ସ୍ୱତ୍ୱ ଦିଆଯାଉଥିଲା ।
• ଆଜିର ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତିରେ ପୁରାତନ ସମୟର ଆର୍ଥିକ ଉପାଦାନ ଓ ପଦ୍ଧତି ସ୍ପଷ୍ଟ । ଆଜିର ଅର୍ଥନୀତି ମଧ୍ୟ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଅର୍ଥନୀତି ଆଧାରରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଏବଂ ଏଥରେ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଅର୍ଥନୀତିର ପରମ୍ପରା ପ୍ରତିଫଳିତ ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ଯୌଥ ପରିବାରର ସମ୍ପତ୍ତିରେ କାହାର ଭାଗ ଥାଏ ?
Answer:
ଯୌଥ ପରିବାରର ସମ୍ପଭିରେ ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ଓ ରୋଜଗାର ନ କରୁଥିବା ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟଙ୍କର ସମାନ ଭାଗ ଥାଏ ।

(ଖ) ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ବରିଷ୍ଠ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ କିପରି ସମ୍ବୋଧନ କରାଯାଏ ଓ ସାକ୍ଷାତ ସମୟରେ କିପରି ଭକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଏ ?
Answer:

• ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ବରିଷ୍ଠ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ନାମ ଉଚ୍ଚାରଣ ନକରି ସମ୍ମାନର ସହ ସମ୍ବୋଧନ କରାଯାଏ ଏବଂ ସାକ୍ଷାତ ସମୟରେ ନତମସ୍ତକ ହୋଇ ପ୍ରଣାମ କରି ଭକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଏ ।
• ଧର୍ମୀୟ ରୀତିନୀତି ଓ ଆନନ୍ଦ ଉଲ୍ଲାସରେ ସମସ୍ତେ ଭାଗ ନେଇଥା’ନ୍ତି ।

(ଘ) ସମସ୍ତ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀ କେଉଁ ତତ୍ତ୍ଵକୁ ନିଜ ଧର୍ମର ମୂଳନୀତିଭାବେ ବିଶ୍ଵାସ କରନ୍ତି ?
Answer:
ଚିରନ୍ତନ, ଜନ୍ମହୀନ, ସ୍ୱୟଂସ୍ଥିତ ଓ ସର୍ବଶକ୍ତିମାନ ପରମେଶ୍ବରଙ୍କ ପ୍ରତି ବିଶ୍ବାସ ସ୍ଥାପନ ଏବଂ ତାଙ୍କ ନିକଟରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣକୁ ସବୁ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀ ନିଜ ଧର୍ମର ମୂଳନୀତି ବୋଲି ବିଶ୍ଵାସ କରନ୍ତି ।

(ଙ) କେତେକ ଧର୍ମରେ ମୂର୍ତ୍ତିପୂଜା ବ୍ୟତୀତ ଆଉ କ’ଣ ପୂଜା କରିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି ?
Answer:
କେତେକ ଧର୍ମରେ ମୂର୍ତ୍ତିପୂଜା ବ୍ୟତୀତ ପ୍ରକୃତି ପୂଜା ଓ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥ ପୂଜା କରିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି ।

(ଚ) ଭାରତରେ ନୃତ୍ୟ ଓ ଗୀତକୁ ମନୋରଞ୍ଜନ ଓ ଜୀବନଯାପନର ମାଧ୍ୟମ ବ୍ୟତୀତ ଆଉ କ’ଣ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ?
Answer:
ଭାରତରେ ନୃତ୍ୟ ଓ ଗୀତକୁ ମନୋରଞ୍ଜନ ଓ ଜୀବନଯାପନର ମାଧ୍ୟମ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯିବା ସହିତ ଏହାକୁ ଶିଳ୍ପୀର ସୃଜନ ପ୍ରବଣତା ଓ ଭାରତୀୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରମ୍ପରାର ଏକ ମହତ୍ତ୍ଵପୂର୍ଣ ଉପାଦାନଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

(ଛ) କେଉଁ ଦୁଇଟି ପ୍ରାଚୀନ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଯଥାକ୍ରମେ ଜ୍ୟୋତିଷ ବିଦ୍ୟା ଓ ଚିକିତ୍ସା ବିଦ୍ୟାର ବର୍ଣ୍ଣନା ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଉକ୍ତ ବିଷୟରେ ଆଗ୍ରହ ସୃଷ୍ଟି କଲା ?
Answer:
ଜ୍ୟୋତିଷ ବେଦାଙ୍ଗରେ ଓ ଅଥର୍ବ ବେଦରେ ଯଥାକ୍ରମେ ଜ୍ୟୋତିଷ ବିଦ୍ୟା ଓ ଚିକିତ୍ସା ବିଦ୍ୟାର ବର୍ଣ୍ଣନା ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଉକ୍ତ ବିଷୟରେ ଆଗ୍ରହ ସୃଷ୍ଟି କଲା ।

(ଜ) ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଦୁଇ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଅନୁଷ୍ଠାନର ନାମ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ‘ସଭା’ ଓ ‘ସମିତି’ ନାମକ ଦୁଇଟି ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଥିଲା ।

(ଝ) ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଗତିର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ରୂପେ କୃଷିର ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି ହେବାର କାରଣ କ’ଣ ?
Answer:
ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଶସ୍ୟଶ୍ୟାମଳା ଜମିର ଅଭାବ ନ ଥ‌ିବାରୁ ଓ ଆର୍ଯ୍ୟମାନେ କର୍ମଠ ହୋଇଥିବାରୁ ଆର୍ଥନୀତିକ ପ୍ରଗତିର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ରୂପେ କୃଷିର ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି ହେଲା।

(ଞ) ମୌର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗରେ ବାଣିଜ୍ୟର ବିକାଶ ପାଇଁ କ’ଣ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ମୌର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗରେ ବାଣିଜ୍ୟର ବିକାଶ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ବାଣିଜ୍ୟକେନ୍ଦ୍ର ଓ ପୋତାଶ୍ରୟମାନ ନିର୍ମାଣ

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧର୍ମରେ ବିବାହକୁ କି ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ?
Answer:
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧର୍ମରେ ବିବାହକୁ ଏକ କର୍ଭବ୍ୟ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

(ଖ) ଆକବର ଘୋଷଣା କରିଥିବା ନୂତନ ଧାର୍ମିକ ପନ୍ଥାର ନାମ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ଆକବର ଘୋଷଣା କରିଥିବା ନୂତନ ଧାର୍ମିକ ପନ୍ଥାର ନାମ ଥୁଲା ଦିନ-ଇ-ଲ୍ଲାହୀ ।

(ଗ) ମୁସଲମାନମାନେ ପରମ୍ପରା କ୍ରମେ କେଉଁ ସ୍ଥାନକୁ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ଯାଆନ୍ତି ?
Answer:
ମୁସଲମାନମାନେ ପରମ୍ପରା କ୍ରମେ ଇସ୍‌ଲାମ୍ ଧର୍ମର ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ ମକ୍କାକୁ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ଯାଆନ୍ତି ।

(ଘ) ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର କେଉଁ ଦାର୍ଶନିକ ଚିନ୍ତାଧାରା ଭାରତରେ ବିଶ୍ଵଭ୍ରାତୃତ୍ୱଭାବର ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ?
Answer:
ଆର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କର ମୌଳିକ ଦାର୍ଶନିକ ଚିନ୍ତାଧାରା ‘ବସୁଧୈବ କୁଟୁମ୍ବକମ୍’ ଭାରତରେ ବିଶ୍ୱଭ୍ରାତୃତ୍ୱଭାବର ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।

(ଙ) କେଉଁ ବେଦରୁ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଙ୍ଗୀତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ?
Answer:
ସାମବେଦରୁ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଙ୍ଗୀତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।

(ଚ) ପୁରାତନ ଯୁଗରେ କିଏ ସାହିତ୍ୟ ରଚନାର ଆଦର୍ଶ ହେଲେ ?
Answer:
ପୁରାତନ ଯୁଗରେ କାଳିଦାସ ସାହିତ୍ୟ ରଚନାର ଆଦର୍ଶ ହେଲେ ।

(ଛ) ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ କେଉଁ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଆଠଟି ବଂଶ ବା ଗୋଷ୍ଠୀର ଏକ ରାଜ୍ୟସଂଘ ଥିଲା ?
Answer:
ଖ୍ରୀ.ପୂ. ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଭ୍ରାକ୍ସି ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଆଠଟି ବଂଶ ବା ଗୋଷ୍ଠୀର ଏକ ରାଜ୍ୟସଂଘ ଥିଲା ।

(ଜି) ଅମଲାତନ୍ତ୍ରର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:
ଶାସନକୁ ସଫଳ ଏବଂ ଶୃଙ୍ଖଳିତ କରିବା ହେଉଛି ଅମଲାତନ୍ତ୍ରର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ।

(ଝ) ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ କାହିଁକି ଭାରତରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠିମାନ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ନିଜ ଦେଶର ବ୍ୟାବସାୟିକ ଉନ୍ନତି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଭାରତରେ ବାଣିଜ୍ୟକୋଠିମାନ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ।

(ଞ) ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଉଥିଲା ?
Answer:
ବୈଦିକ ଯୁଗରେ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକୁ ଗୁରୁକୁଳ କୁହାଯାଉଥିଲା ।

୪। ନିମ୍ନରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଚାରିଗୋଟି ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ତା’ର କ୍ରମିକ

(କ) ଭାରତୀୟ ପରିବାରରେ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ କିଏ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଅନ୍ତି ?
(i) କେବଳ ବିବାହିତ ବରିଷ୍ଠତମ ସଦସ୍ୟ
(ii) କେବଳ ଅବିବାହିତ ବରିଷ୍ଠତମ ସଦସ୍ୟ
(iii) କେବଳ ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ବରିଷ୍ଠତମ ସଦସ୍ୟ
(iv) ବିବାହିତ ବା ଅବିବାହିତ, ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ବା ନ କରୁଥିବା ବରିଷ୍ଠତମ ସଦସ୍ୟ
Answer:
(iv) ବିବାହିତ ବା ଅବିବାହିତ, ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ବା ନ କରୁଥିବା ବରିଷ୍ଠତମ ସଦସ୍ୟ

(ଖ) ପରମାତ୍ମା ସହିତ ଆତ୍ମାର ସମ୍ପର୍କ ପାଇଁ କେଉଁଟି ସର୍ବଜନାଦୃତ ?
(i) କର୍ମବାଦ
(ii) ଭକ୍ତିମାର୍ଗ
(iii) ବ୍ରାହ୍ମମାର୍ଗ
(iv) ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା
Answer:
(ii) ଭକ୍ତିମାର୍ଗ

(ଗ) କେଉଁ ଯୁଗରୁ ଭାରତରେ ଚିତ୍ରକଳାର ଉଦ୍ଭବ ହୋଇଛି ?
(i) ପ୍ରାଗ୍-ଐତିହାସିକ
(ii) ବୈଦିକ
(iii) ମୌର୍ଯ୍ୟ
(iv) ଗୁପ୍ତ
Answer:
(i) ପ୍ରାଗ୍-ଐତିହାସିକ

(ଘ) କେଉଁଥୁରୁ ଭାରତୀୟ ପାରମ୍ପରିକ ନୃତ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ ହୋଇଛି ?
(i) ବୈଦେଶିକ ପ୍ରଭାବ
(ii) ପ୍ରାଚୀନ ମୂର୍ତ୍ତିକଳା
(iii) ସାମବେଦ
(iv) ପ୍ରଚଳିତ ପ୍ରଥା
Answer:
(ii) ପ୍ରାଚୀନ ମୂର୍ତ୍ତିକଳା

(ଙ) କାହାକୁ ଭାରତର ପ୍ରାଚୀନତମ ସାହିତ୍ୟ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ?
(i) ବେଦ
(ii) ଉପନିଷଦ୍
(iii) ରାମାୟଣ
(iv) ମହାଭାରତ
Answer:
(i) ବେଦ

(ଚ) କାହାର ଆଧାରରେ ଆୟୁର୍ବେଦ ଚିକିତ୍ସାର ବିକାଶ ହୋଇଛି ?
(i) ଜ୍ଯୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ
(ii) ବୈଜ୍ଞାନିକ ପଦ୍ଧତିର ଆବଷ୍କାର
(ii) ବୃକ୍ଷଲତାର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ
(iv) ବୈଜ୍ଞାନିକ ଉପକରଣର ଉଦ୍ଭାବନ
Answer:
(ii) ବୈଜ୍ଞାନିକ ପଦ୍ଧତିର ଆବଷ୍କାର

(ଛ) ବୈଦିକ ଯୁଗର କେଉଁ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ସମାଜର ସମସ୍ତ ଶ୍ରେଣୀରୁ ସଦସ୍ୟ ମନୋନୀତ ହେଉଥିଲେ ?
(i) ଜନପଦ
(ii) ଗଣ
(iii) ସଭା
(iv) ସମିତି
Answer:
(iv) ସମିତି

(ଜ) କେଉଁ ସମୟରେ ଭାରତରେ ପ୍ରଥମେ ପୌର ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
(i) ସିନ୍ଧୁ ସଭ୍ୟତା
(ii) ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତା
(iii) ମୌର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗ
(iv) ଗୁପ୍ତ ଯୁଗ
Answer:
(iii) ମୌର୍ଯ୍ୟ ଯୁଗ

(ଝ) କିଏ ଭାରତରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏକ ନିୟମିତ ଢଙ୍ଗରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
(i) ଚନ୍ଦ୍ରଗୁପ୍ତ ମୌର୍ଯ୍ୟ
(ii) ଅଶୋକ
(iii) ଆକବର
(iv) ଲର୍ଡ ରିପନ୍
Answer:
(iv) ଲର୍ଡ ରିପନ୍

(ଞ) ଗୁପ୍ତଯୁଗରେ କ’ଣ ପରିବାରର ସବୁଠାରୁ ଅଧ୍ଵକ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ସମ୍ପତ୍ତିରୂପେ ବିବେଚିତ ହେଉଥିଲା ?
(i) ସୁନା
(ii) ଗୋ ସମ୍ପଦ
(iii) ଚାଷଜମି
(iv) ଘୋଡ଼ା
Answer:
(iii) ଚାଷଜମି

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class History Solutions Chapter 7 ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକାରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରସମୂହର ଅଭ୍ୟୁଦୟ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 History Solutions Chapter 7 ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକାରେ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରସମୂହର ଅଭ୍ୟୁଦୟ

୧ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖି ।

(କ) ଚୀନ୍ ଦେଶରେ ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହେଲା କାହିଁକି ? ଏହାର ପରିଣତି କ’ଣ ହେଲା ?
Answer:

• ୧୯୩୧ ମସିହାରେ ଜାପାନର ମାଞ୍ଚୁରିଆ ଆକ୍ରମଣଠାରୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେଲା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚୀନ୍‌ର
• ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାଜୟ ପାଇଁ ଓ ଦେଶର ଦୁର୍ବଳ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିକୁ ସୁଧାରିବାପାଇଁ ଅକ୍ଷମ ହେବାରୁ ମାଓ ସେ ତୁଙ୍ଗଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଦଳ ଓ ଚିଆଙ୍ଗ୍ କାଇଶେକ୍‌ଙ୍କ କୋମିଙ୍ଗୁଟାଙ୍ଗ୍ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
• ବିପୁଳ ଜନସମର୍ଥନ ଲାଭ କରି ମାଓ ସେ ତୁଙ୍ଗ୍ ବିଜୟ ଲାଭ କରି ୧୯୪୯ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧ ତାରିଖରେ ଚୀନ୍
• ଚିଆଙ୍ଗ କାଇଶେକ୍ ପରାଜିତ ହୋଇ ଫର୍ମୋଜା ଦ୍ଵୀପକୁ ପଳାୟନ କରିଥିଲେ । ସେଠାରେ ସେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ସହଯୋଗରେ ସରକାର ଗଠନ କରି ସ୍ବାଧୀନ ତାଇୱାନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।

(ଖ) କୋରିଆ ଯୁଦ୍ଧ ସମ୍ପର୍କରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଜାପାନ କବଳରୁ କୋରିଆ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ନାମରେ ଦୁଇଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
• ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ସମର୍ଥନରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ୧୯୫୦ ମସିହା ଜୁନ୍ ମାସ ୨୫ ତାରିଖ ଦିନ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ।
• ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘଦ୍ୱାରା ପ୍ରେରିତ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ଉତ୍ତର କୋରିଆର ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆରୁ ବିତାଡ଼ିତ କରିଥିଲା ।
• ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଜେନେଭା ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆକୁ ଦୁଇଟି ସ୍ଵାଧୀନ
• ୩୮° ସମାନ୍ତରକୁ ଉଭୟ ଦେଶର ସୀମାରେଖା ରୂପେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଗଲା ।

(ଗ) ବର୍ଷବିଦ୍ବେଷ ନୀତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ଏହାର ପରିସମାପ୍ତି କିପରି ଘଟିଥିଲା ?
Answer:

• ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗମାନେ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠ କୃଷ୍ଣକାୟମାନଙ୍କୁ ଶାସନ କରୁଥିଲେ ।
• ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗମାନଙ୍କର ଧାରଣା ଥିଲା ଯେ କୃଷ୍ଣକାୟମାନେ ଶାରୀରିକ ଓ ମାନସିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ନିକୃଷ୍ଟ । ନିଜକୁ ଶାସନ କରିବାର କ୍ଷମତା ସେମାନଙ୍କର ନାହିଁ । ତେଣୁ ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗମାନଙ୍କ ଶାସନ ନ୍ୟାୟସଙ୍ଗତ । ଶ୍ଵେତାଙ୍ଗମାନଙ୍କର ଏହି ନୀତିକୁ ବର୍ଷବିଦ୍ବେଷ ନୀତି କୁହାଯାଏ ।
• ଏହି ନୀତି ବିରୋଧରେ କୃଷ୍ଣକାୟମାନେ ‘ଆଫ୍ରିକୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ’ ଗଠନ କରି ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ଡେସ୍‌ମଣ୍ଡ
• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଏହି ନୀତିକୁ ନିନ୍ଦା କରିଥିଲା ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ବିରୋଧରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ବାସନ୍ଦ ଲାଗୁ କରିଥିଲା ଏବଂ ବ୍ରିଟେନ୍‌ର ଶ୍ରମିକ ଦଳ ଏହି ନୀତିକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲା ।
• ଅବଶେଷରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମାଲୋଚନା ଓ ଚାପ ଫଳରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ଗଣତନ୍ତ୍ର ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଘ) ୧୯୬୦ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ଆଫ୍ରିକାରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିବା ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
୧୯୬୦ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ଆଫ୍ରିକାରେ ସ୍ବାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିବା ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ନିମ୍ନରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି ।

• ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଗାମାଲ୍ ଅବଦୁଲ୍ ନାସେର୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ହେବାପରେ ମିଶର ଦେଶ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
• ୧୯୫୬ ମସିହାରେ ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ସଂଗ୍ରାମ ପରେ ଫରାସୀମାନଙ୍କ କବଳରୁ ମରକ୍କୋ ଓ ଟ୍ୟୁନିସିଆ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ସ୍ବାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିଲେ ।
• ୧୯୫୭ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ତାରିଖରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଗ୍ରାମ କରି ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ ସ୍ୱାଧୀନ ହୋଇ ଘାନା
• ୧୯୫୮ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨ ତାରିଖରେ ଫରାସୀ ଶାସନାଧୀନ ଗିନିରେ ଜନମତ ଗ୍ରହଣ କର ଯାଇ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେଲା ।
•  ଏତଦ୍‌ବ୍ୟତୀତ ୧୯୬୦ ମସିହାରେ ଆଫ୍ରିକାର ୧୭ ଟି ଦେଶ ଯଥା ମୌରିଟାନିଆ, ମାଲି, ନାଇଜର, ଚାଦ୍, ସେନେଗାଲ୍, ଅପର୍‌ଭୋଲ୍‌ଟା, ଆଇଭରିକୋଷ୍ଟ୍, ଟୋଗୋ, ଦାହୋମେ, ନାଇଜେରିଆ, କାମେରୁନ୍, ମଧ୍ୟ ଆଫ୍ରିକା ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର, ଗାବୋନ୍, କଙ୍ଗୋ, ସୋମାଲିଆ, ମାଲାଗାସି, କଙ୍ଗୋ ହୋଇଥିଲେ । ତେଣୁ ଏହି ବର୍ଷକୁ ‘ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ’ କୁହାଯାଏ । ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଭୃତି ଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକରେ ତୀବ୍ର ଜନ ଅସନ୍ତୋଷ କାହିଁକି ଦେଖାଦେଇଥିଲା ?
Answer:

• ଇଉରୋପୀୟ ବଣିକମାନେ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକାର ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକର ଉନ୍ନତି ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ନଦେଇ ନିଜର ସ୍ଵାର୍ଥ ହାସଲ ଦିଗରେ ଆଗ୍ରହୀ ଥିଲେ ।
• ଯାହାଫଳରେ ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକର ଅଧିବାସୀମାନେ ଶୋଷଣ ଓ ନିର୍ଯାତନାର ଶିକାର ହେଉଥିଲେ । ତେଣୁ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ଉପନିବେଶଗୁଡ଼ିକରେ ତୀବ୍ର ଜନ ଅସନ୍ତୋଷ ଦେଖାଦେଇଥିଲା ।

(ଖ) ଇରାନ୍ କାହାର ଉପନିବେଶ ଥିଲା ? କାହା ନେତୃତ୍ବରେ ଓ କେବେ ଏହା ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ଇରାନ୍ ଇଂଲଣ୍ଡର ଏକ ଉପନିବେଶ ଥିଲା ।
• ରେଜାଖାଁଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ୧୯୨୧ ମସିହାରେ ଏହା ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

(ଗ) ତୁର୍କୀର ଜନସାଧାରଣ କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ? ଏହା କିପରି ଏକ
Answer:

• ତୁର୍କୀର ଜନସାଧାରଣ ମୁସ୍ତାଫା କେମାନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
• ରୁଷ୍ ସରକାରଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ସେ ମିତ୍ରଶକ୍ତିମାନଙ୍କର ସାମରିକ ବାହିନୀଗୁଡ଼ିକୁ ତଡ଼ିଦେବା ପରେ ତୁର୍କୀ ସ୍ବାଧୀନତା ଲାଭ କରି ଏକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଘ) କିଏ ଭିଏତ୍‌ନାମ୍‌ରେ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ? ସେ ଗଠନ କରିଥିବା ଗଣବାହିନୀର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:

• ହୋ-ଚି-ମିନ୍ ଭିଏତ୍‌ନାମ୍‌ର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ।
• ସେ ଗଠନ କରିଥିବା ଗଣବାହିନୀର ନାମ ଥିଲା ‘ଭିଏତ୍ ମିନ୍’ ।

(ଙ) ଆଲଜେରିଆରେ ‘ଜାତୀୟ ମୁକ୍ତି ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ’ କେବେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ? ଏହା କେବେ ସ୍ବାଧୀନ ହେଲା ?
Answer:

• ଆଲ୍‌ଜେରିଆରେ ‘ଜାତୀୟ ମୁକ୍ତି ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ’ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ୧୯୬୨ ମସିହା ଜୁଲାଇ ମାସରେ ଏହା ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲା ।

(ଚ) ୧୯୬୦ ମସିହାରେ ଆଫ୍ରିକାର ସ୍ବାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିବା ୪ଟି ଦେଶର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
୧୯୬୦ ମସିହାରେ ଆଫ୍ରିକାର ସ୍ବାଧୀନତା ଲାଭ କରିଥିବା ଚାରୋଟି ଦେଶର ନାମ ହେଲା ମାଲି, ନାଇଜର୍‌, ନାଇଜେରିଆ, କଙ୍ଗୋ ।

(ଛ) ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆ କେବେ ସ୍ବାଧୀନ ହେଲା ? ଏହାର ନୂତନ ନାମ କ’ଣ ?
Answer:

• ଦକ୍ଷିଣ ରୋଡ଼େସିଆ ୧୯୮୦ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହାର ନୂତନ ନାମ ଜିମ୍ବାୱେ ।

(ଜ) ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟରେ କାହା ନେତୃତ୍ୱରେ ସ୍ବାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ? ଏହା କେବେ ସ୍ବାଧୀନ ହେଲା ?
Answer:

• ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟରେ ଡ. କ୍ଵାମେ ଏନ୍‌କୁମାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
• ଏହା ୧୯୫୭ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ତାରିଖରେ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

(ଝ) ଦକ୍ଷିଣ ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକାର ଜନସାଧାରଣ କେଉଁ ବଳିଷ୍ଠ ସଙ୍ଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଥିଲେ ? କି ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଏହି ଦେଶର ନୂତନ ନାମ କ’ଣ ହେଲା ?
Answer:

• ଦକ୍ଷିଣ ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକାର ଜନସାଧାରଣ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକା ଜନ ସଙ୍ଗଠନ (‘SWAPO’ – South West African Peoples’ Organisation) ନାମକ ଏକ ବଳିଷ୍ଠ ସଙ୍ଗଠନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଥିଲେ ।
• ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଏହି ନୂତନ ଦେଶର ନାମ ହେଲା ନାମିବିଆ ।

ଞ) ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ବର୍ଷବିଦ୍ବେଷ ନୀତି ଯୋଗୁଁ କୃଷ୍ଣକାୟମାନେ କିପରି ଅତ୍ୟାଚାରିତ ହେଉଥିଲେ ?
Answer:

• ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ବର୍ଣ୍ଣବିଦ୍ବେଷ ନୀତି ଯୋଗୁଁ କୃଷ୍ଣକାୟମାନେ ଦେଶ ଶାସନରେ ଭାଗ ନେଇପାରୁ ନଥିଲେ ।
• ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗମାନଙ୍କପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ, କ୍ଲବ୍, ଡାକ୍ତରଖାନା, ଭୋଜନାଳୟ ପ୍ରଭୃତିରେ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରବେଶ ନିଷେଧ ଥିଲା ।

୩। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ଓ କେବେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲା ?
Answer:
ଅଙ୍ଗସାନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏବଂ ୧୯୪୮ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୪ ତାରିଖ ଦିନ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

(ଖ) କେଉଁ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଓ କେବେ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆକୁ ଦୁଇଟି ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ କରାଗଲା ?
Answer:
୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଜେନେଭା ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉତ୍ତର କୋରିଆ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆକୁ ଦୁଇଟି ସ୍ଵାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ କରାଗଲା ।

(ଗ) ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟରେ କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟରେ ଡ. କ୍ଵାମେ ଏନ୍‌କୁମାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ହୋଇଥିଲା ।

(ଘ) ୧୯୭୫ ମସିହା ବେଳକୁ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର କେଉଁ ଦୁଇଟି ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଉପନିବେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୭୫ ମସିହା ବେଳକୁ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ମୋଜାମ୍ବିକ୍ ଓ ଆଙ୍ଗୋଲା ନାମକ ଦୁଇଟି ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଉପନିବେଶ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

(ଙ) ବର୍ଣ୍ଣବିଦ୍ବେଷ ନୀତି ବିରୋଧରେ ହୋଇଥିବା ଆନ୍ଦୋଳନରେ କିଏ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ବର୍ଣ୍ଣବିଦ୍ବେଷ ନୀତି ବିରୋଧରେ ହୋଇଥିବା ଆନ୍ଦୋଳନରେ କୃଷ୍ଣକାୟ ନେତା ନେଲ୍‌ସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲା ଗୁରୁତ୍ୱପୂଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

(ଚ) ନେଲ୍‌ସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲା କେବେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ନେଲ୍‌ସନ୍ ମାଣ୍ଡେଲା ୧୯୯୪ ମସିହା ମେ ମାସ ୧୦ ତାରିଖ ଦିନ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ।

(ଛ) କେଉଁ ବର୍ଷକୁ ‘ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ’ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
୧୯୬୦ ମସିହାକୁ ଆଫ୍ରିକା ବର୍ଷ କୁହାଯାଏ ।

ଜ) ଚିଆଙ୍ଗ କାଇଶେକ୍ କାହା ସହଯୋଗରେ ଫର୍ମୋଜା ଦ୍ୱୀପରେ ସ୍ଵାଧୀନ ତାଇୱାନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଚିଆଙ୍ଗ କାଇଶେକ୍ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ସହଯୋଗରେ ଫର୍ମୋଜା ଦ୍ଵୀପରେ ସ୍ବାଧୀନ ତାଇୱାନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।

(ଝ) ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିବା ପରେ ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ୍ରର ନୂତନ ନାମ କ’ଣ ହେଲା ?
Answer:
ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ କରିବା ପରେ ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟର ନୂତନ ନାମ ‘ଘାନା’ ହେଲା ।

(ଞ) ଜେନେରାଲ୍ ନାଗୁଇଟ୍‌ କେବେ ଇଜିପ୍ଟର ଶାସନ କ୍ଷମତା ନିଜ ହାତକୁ ନେଇଥିଲେ ?
Answer:
ଜେନେରାଲ୍ ନାଗୁଇବ୍ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ଇଜିପୁର ଶାସନ କ୍ଷମତା ନିଜ ହାତକୁ ନେଇଥିଲେ ।

୪। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଚାରିଗୋଟି ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ତା’ର କ୍ରମିକ ନମ୍ବର ସହିତ ବାଛି ଲେଖ ।

(କ) ସିଙ୍ଗାପୁର କାହାର ଉପନିବେଶ ଥଲା ?
(i) ଜାପାନ
(ii) ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା
(iii) ଫ୍ରାନ୍ସ
(iv) ବ୍ରିଟେନ୍
Answer:
(iv) ବ୍ରିଟେନ୍,

(ଖ) ପାଥେଟ୍ ଲାଓ ନାମକ ଗଣବାହିନୀ କେଉଁ ଦେଶର ସ୍ଵାଧୀନତା ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିଥିଲା ?
(i) ଲାଓସ୍
(ii) କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ
(iii) ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ
(iv) ଶ୍ରୀଲଙ୍କା
Answer:
(i) ଲାଓସ୍,

(ଗ) କେଉଁ ଦେଶଟି ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଘାନା ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲା ?
(i) ଅପରଭୋଲ୍‌ଟା
(ii) ଆଇଭରିକୋଷ୍ଟ
(iii) ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ
(iv) ଟ୍ୟୁନିସିଆ
Answer:
(iii) ଗୋଲ୍ଡକୋଷ୍ଟ,

(ଘ) କର୍ଟେଲ୍ ଗାମାଲ୍ ଅବଦୁଲ ନାସେର୍ କେଉଁ ଦେଶରେ ନୂତନ ସରକାର ଗଢ଼ିଥିଲେ ?
(i) ଇଥ୍ଓପିଆ
(ii) ଇଜିପ୍‌ଟ
(iii) ଆଲଜେରିଆ
(iv) ଟାଞ୍ଜାନିଆ
Answer:
(ii) ଇଜିପ୍‌ଟ,

(ଙ) କାମ୍ବୋଡ଼ିଆ କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ?
(i) ହୋଚିମିନ୍
(ii) ନାରୋଦମ୍ ସିହାନୋକ
(iii) ଜେନେରାଲ୍ ନାଗୁଇବ
(iv)ଜେନେରାଲ୍ ଡି ଗଲ୍
Answer:
(ii) ନାରୋଦମ୍ ସିହାନୋକ

(ଚ) ମରକ୍କୋ ଓ ଟ୍ୟୁନିସିଆ କେଉଁ ମସିହାରେ ସ୍ଵାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ?
(i) ୧୯୫୪
(ii) ୧୯୫୫
(iii) ୧୯୫୬
(iv) ୧୯୫୭
Answer:
(iii) ୧୯୫୬

୫। ପାଠରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ତୁମ ପାଇଁ କାମଗୁଡ଼ିକ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଓ ସହାୟତାରେ ସମ୍ପାଦନ କର ।
Answer:
(ପିଲାମାନେ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ନେଇ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦେବେ ।)

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class History Solutions Chapter 6 ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ : କାରଣ ଓ ଫଳାଫଳ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 History Solutions Chapter 6 ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ : କାରଣ ଓ ଫଳାଫଳ

୧ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖି ।

(କ) ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର କାରଣଗୁଡ଼ିକ ସଂକ୍ଷେପରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ନିମ୍ନଲିଖ୍ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ଯୋଗୁଁ ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥିଲା ।

• ପ୍ୟାରିସ୍ ଶାନ୍ତ ସମ୍ମିଳନୀରେ ତ୍ରୁଟିବିଚ୍ୟୁତି ଏବଂ ଭର୍ସାଇ ସନ୍ଧିର ଅପମାନଜନକ ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ଶାନ୍ତି ପରିବର୍ତ୍ତେ ଅନ୍ୟ ଏକ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧର ବୀଜ ବପନ କରିଥିଲା ।
•  ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଗଠିତ ଜାତିସଂଘ ବିଶ୍ଵରେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଫଳ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଜର୍ମାନୀ, ଇଟାଲୀ, ଜାପାନ ପ୍ରଭୃତି ଏକଚ୍ଛତ୍ରବାଦୀ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଆୟତ୍ତ କରିପାରିନଥିଲା ।
• ଇଟାଲୀରେ ଫାସୀବାଦୀ, ଜର୍ମାନୀରେ ନାଜିବାଦୀ, ରୁଷରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ, ଇଂଲଣ୍ଡ ଓ ଆମେରିକାରେ ପୁଞ୍ଜିବାଦୀ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଆଦର୍ଶଗତ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର ଅନ୍ୟତମ ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ଥିଲା ।
• ବ୍ରିଟେନ୍, ଫ୍ରାନ୍ସ ପ୍ରଭୃତି ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକର ସନ୍ତୁଷ୍ଟୀକରଣ ନୀତି, ଇଟାଲୀ, ଜର୍ମାନୀ ପ୍ରଭୃତି ଏକଚ୍ଛତ୍ରବାଦୀ
• ଦୁଇ ବିରୋଧୀ ସାମରିକ ମେଣ୍ଟ; ଯଥା – ଅକ୍ଷଶକ୍ତି, ମିତ୍ରଶକ୍ତି ଗଠନ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧକୁ ଆହ୍ଵାନ କରିଥିଲା ।

(ଖ) ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା କେବେ ଓ କାହିଁକି ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲା ? ଏହାର ପରିଣତି କ’ଣ ହେଲା ?
Answer:

• ୧୯୪୧ ମସିହାରେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରର ହାୱାଇ ଦ୍ବୀପରେ ଅବସ୍ଥିତ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ବନ୍ଦର ‘ପର୍ଲ- ହାରବର’ ଉପରେ ଜାପାନ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ଫଳରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲା ।
• ଏହା ପରଠାରୁ ଯୁଦ୍ଧର ଗତି ମୈତ୍ରଶକ୍ତିର ଅନୁକୂଳ ହେଲା । ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଓ ବ୍ରିଟେନ୍‌ର ମିଳିତ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ସିସିଲି ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ।
• ୧୯୪୫ ମସିହା ଆରମ୍ଭରୁ ଜର୍ମାନୀ ଉପରେ ମିତ୍ରଶକ୍ତିର ମିଳିତ ଆକ୍ରମଣ ଫଳରେ ଏହା ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଥିଲା ।
• ୧୯୪୫ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୬ ତାରିଖରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଜାପାନର ହିରୋସୀମା ଓ ଅଗଷ୍ଟ ୯ ତାରିଖରେ ନାଗାସାକି ସହର ଉପରେ ପରମାଣୁ ବୋମା ପକାଇ ଏହି ସହର ଦୁଇଟିକୁ ଧ୍ୱଂସ କରିଦେଇଥିଲା ।
• ଫଳରେ ୧୯୪୫ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧୪ ତାରିଖରେ ଜାପାନ ବିନା ସର୍ତ୍ତରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିବାରୁ ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟିଲା ।

(ଗ) ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧର ରାଜନୈତିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ପରିଣତି ଲେଖ ।
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧର ନିମ୍ନଲିଖ ରାଜନୈତିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ପରିଣତି ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲା ।

• ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦୀ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କର ପ୍ରଭାବ ହ୍ରାସ ପାଇଥିଲା ଏବଂ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକା ମହାଦେଶର ବହୁ ଉପନିବେଶ ଆନ୍ଦୋଳନ କରି ସ୍ବାଧୀନ ହୋଇଥିଲେ ।
• ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଓ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ବିଶ୍ଵର ଦୁଇ ବୃହତ୍ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କଲେ ।
• ଜର୍ମାନୀରେ ନାଜିଦଳ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଲୋପ ପାଇଲା । ୧୯୪୯ରେ ଜର୍ମାନୀର ପଶ୍ଚିମାଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ଜର୍ମାନ୍ ସଂଯୁକ୍ତ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଓ ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ଜର୍ମାନ୍ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ଫ୍ରାନ୍ସ ଓ ଇଟାଲୀରେ ସାମ୍ୟବାଦର ପ୍ରଭାବ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ବ୍ରିଟେନ୍‌ରେ ଆଟ୍‌ଲୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଶ୍ରମିକ ଦଳ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲେ ଏବଂ ଏହି ଦଳର ସରକାର ବିଭିନ୍ନ ଉନ୍ନୟନମୂଳକ ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରି ବ୍ରିଟେନ୍‌ର ଅର୍ଥନୀତିରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିଥିଲେ ।
• ପୋଲାଣ୍ଡ, ହଙ୍ଗେରୀ, ରୁମାନିଆ, ବୁଲଗେରିଆ, ଚେକୋସ୍ଲୋଭାକିଆ ପ୍ରଭୃତି ପୂର୍ବ ଇଉରୋପୀୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସରକାର ଗଠିତ ହେଲା ।

(ଘ) ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର କ୍ଷୟକ୍ଷତି ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖ ।
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧର କ୍ଷୟକ୍ଷତି ନିମ୍ନରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଗଲା ।

• ଯୁଦ୍ଧ ଯୋଗୁଁ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଉର୍ବର ଚାଷଜମି ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଇଥିଲା ।
• ଏଥିରେ ଅସଂଖ୍ୟ ସାମରିକ ଓ ବେସାମରିକ ଲୋକ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଅଗଣିତ ଲୋକ ବିକଳାଙ୍ଗ ହୋଇଥିଲେ ।
• ଶହ ଶହ ସହର, ଗୀର୍ଜା, ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ କଳକାରଖାନା ଧ୍ବଂସସ୍ତୂପରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ।
• ପରମାଣୁ ବୋମା ନିକ୍ଷେପ ଫଳରେ ଜାପାନର ହିରୋସୀମା ଓ ନାଗାସାକି ସହରଦ୍ଵୟ ଧ୍ବଂସସ୍ତୂପରେ ପରିଣତ
• ଯୁଦ୍ଧରେ ଧନସମ୍ପତ୍ତିର କ୍ଷୟକ୍ଷତି କଳ୍ପନାତୀତ ଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀଙ୍କ ଉପରେ ଅମାନୁଷିକ ଅତ୍ୟାଚାର କରାଯାଇଥିଲାବେଳେ ହିଟ୍‌ଲର୍‌ଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଇହୁଦୀଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ସ୍ପେନ୍ ଦେଶରେ କେବେ ଓ କାହିଁକି ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:

• ୧୯୩୬ ମସିହାରେ ସେନ୍‌ରେ ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ।
• ସ୍ପେନ୍ ଦେଶରେ ନିର୍ବାଚିତ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଜେନେରାଲ ଫ୍ରାଙ୍କାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ସୈନ୍ୟବାହିନୀର

(ଖ) ଜର୍ମାନୀ ଓ ଇଟାଲୀ କେବେ ଓ କାହିଁକି ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚୁକ୍ତି କରିଥିଲେ ? ସେମାନେ କେଉଁ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲେ ?
Answer:

• ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ପରସ୍ପରକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ନିମନ୍ତେ ୧୯୩୬ ମସିହାରେ ଇଟାଲୀ ଓ ଜର୍ମାନୀ ଏକ ଚୁକ୍ତି ସମ୍ପାଦନ କରିଥିଲେ ।
• ସେମାନେ ଅକ୍ଷଶକ୍ତି ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲେ ।

(ଗ) ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ କେବେ ଓ କାହିଁକି ମିତ୍ରଶକ୍ତି ପକ୍ଷରେ ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲା ?
Answer:

• ୧୯୩୯ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୨୩ ତାରିଖ ଦିନ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ଏବଂ ଜର୍ମାନୀ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଅନାକ୍ରମଣ ଚୁକ୍ତି ସ୍ବାକ୍ଷର କରିଥିଲେ ।
•  କିନ୍ତୁ ଏହି ଚୁକ୍ତିର ସର୍ଭକୁ ଅମାନ୍ୟ କରି ୧୯୪୧ ମସିହା ଜୁନ୍ ୨୨ ତାରିଖରେ ହିଟ୍‌ଲର୍ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ଆକ୍ରମଣ କରିବାରୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ରୁଷ୍ ମିତ୍ରଶକ୍ତି ପକ୍ଷରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲା ।

(ଘ) ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା କେବେ ଓ କାହିଁକି ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲା ?
Answer:

• ୧୯୪୧ ମସିହାରେ ଜାପାନ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରର ହାୱାଇ ଦ୍ଵୀପରେ ଥିବା ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ବନ୍ଦର ନଗର ପଇଁହାର୍ବର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ।
• ଏଥିରେ କ୍ଷୁବ୍‌ଧ ହୋଇ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧରେ ମିତ୍ରଶକ୍ତି ସପକ୍ଷରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲା ।

(ଙ) ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା କେବେ ଓ କାହିଁକି ଜାପାନର ହିରୋସୀମା ଓ ନାଗାସାକି ଉପରେ ପରମାଣୁ ବୋମା ପକାଇଥିଲା ?
Answer:

• ଜର୍ମାନୀର ପରାଜୟ ସତ୍ତ୍ଵେ ଜାପାନ ଯୁଦ୍ଧରୁ ବିରତ ହେଲା ନାହିଁ ।
• ତେଣୁ ୧୯୪୫ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୬ ତାରିଖ ଦିନ ଜାପାନର ହିରୋସୀମା ଏବଂ ଅଗଷ୍ଟ ୯ ତାରିଖ ଦିନ ନାଗାସାକି ଉପରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ପରମାଣୁ ବୋମା ପକାଇଥିଲା ।

(ଚ) ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଜର୍ମାନୀ କିପରି ଭାଗ ଭାଗ ହେଲା ?
Answer:
୧୯୪୯ ମସିହାରେ ଜର୍ମାନୀର ପଶ୍ଚିମାଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ପଶ୍ଚିମ ଜର୍ମାନୀ ବା ଜର୍ମାନ୍ ସଂଯୁକ୍ତ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଓ ଜର୍ମାନୀର ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ପୂର୍ବ ଜର୍ମାନୀ ବା ଜର୍ମାନ୍ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଗଠିତ ହେବାରୁ ଜର୍ମାନୀ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଛ) ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସରକାର ଗଠିତ ହୋଇଥିବା ୪ଟି ପୂର୍ବ ଇଉରୋପୀୟ ଦେଶର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସରକାର ଗଠିତ ହୋଇଥ‌ିବା ୪ଟି ପୂର୍ବ ଇଉରୋପୀୟ ଦେଶର ନାମ

• ପୋଲାଣ୍ଡ,
• ହଙ୍ଗେରୀ,
• ବୁଲ୍‌ ଗେରିଆ
• ରୁମାନିଆ

(ଜ) ୧୯୪୦ ମସିହାରେ ଜର୍ମାନ୍‌ବାହିନୀ ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧରେ କି ସଫଳତା ଲାଭ କରିଥିଲେ ?
Answer:

• ୧୯୪୦ ମସିହା ମେ ମାସ ସୁଦ୍ଧା ପୋଲାଣ୍ଡ, ନରୱେ, ଡେନ୍‌ମାର୍କ, ହଲାଣ୍ଡ, ବେଲ୍‌ଜିଅମ୍ ପ୍ରଭୃତି ଦେଶ .. ଜର୍ମାନୀଦ୍ଵାରା ଅଧ୍ବକୃତ ହୋଇଥିଲା ।
• ଜୁନ୍ ମାସ ୧୪ ତାରିଖ ଦିନ ଜର୍ମାନ୍‌ବାହିନୀ ଫ୍ରାନ୍ସର ରାଜଧାନୀ ପ୍ୟାରିସ୍ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ଗ୍ରୀସ୍ ଓ ଯୁଗୋସ୍ଲୋଭିଆ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ।

(ଝ) ଜାତିସଂଘର ବିଫଳତା ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ କିପରି ଦାୟୀ ଥିଲା ?
Answer:

• ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସାମୂହିକ ସୁରକ୍ଷା ଓ ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ନିମନ୍ତେ ଗଠିତ ହୋଇଥିବା ଜାତିସଂଘ ନିଜ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା ।
• ଜାତିସଂଘରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା ସାମିଲ ନହେବା, ଜାତିସଂଘର ବିରୁଦ୍ଧରେ ଜାତିସଂଘ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ ନକରି ପାରିବା ଏବଂ ଏକଚ୍ଛତ୍ରବାଦୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏହାର ସଭ୍ୟପଦ ତ୍ୟାଗ କରିବା ଇତ୍ୟାଦି ଘଟଣା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ଅମାନ୍ୟ କରୁଥିବା ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କ ସର୍ବୋପରି ଜର୍ମାନୀ, ଇଟାଲୀ ଭଳି ଏହାର ବିଫଳତା ପାଇଁ ଦାୟୀ ଥିଲା ।

(ଞ) କେଉଁସବୁ ସମସ୍ୟାକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ଜର୍ମାନୀରେ ନାଜିଦଳ ସୁଦୃଢ଼ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଜର୍ମାନ୍ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଦୁରବସ୍ଥା, ଆର୍ଥିକ ସଙ୍କଟ, ବେକାରି ତଥା ପ୍ୟାରିସ୍ ଶାନ୍ତ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଜର୍ମାନୀକୁ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଅପମାନ ପ୍ରଭୃତିକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ନାଜିଦଳ ସୁଦୃଢ଼ ହୋଇଥିଲା ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ଜାତିସଂଘ ଗଠନରେ କିଏ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଉଡ୍ରୋ ଉଇଲ୍‌ସନ୍ ଜାତିସଂଘ ଗଠନରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

(ଖ) ଜର୍ମାନୀ କେବେ ପୋଲାଣ୍ଡ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ?
Answer:
ଜର୍ମାନୀ ୧୯୩୯ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧ ତାରିଖ ଦିନ ପୋଲାଣ୍ଡ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ।

(ଗ) ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ କେବେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ୧୯୩୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୩ ତାରିଖରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

(ଘ) ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ କିଏ ବ୍ରିଟେନ୍‌ର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ?
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଉଇନ୍‌ଷ୍ଟନ୍ ଚର୍ଚ୍ଚିଲ୍‌ ବ୍ରିଟେନ୍‌ର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ।

(ଙ) ଜର୍ମାନୀ କେବେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଥିଲା ?
Answer:
ଜର୍ମାନୀ ୧୯୪୫ ମସିହା ମେ ମାସ ୭ ତାରିଖ ଦିନ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଥିଲା ।

(ଚ) କେବେ ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟିଥିଲା ?
Answer:
୧୯୪୫ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧୪ ତାରିଖ ଦିନ ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟିଥିଲା ।

ଛ) ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ବ୍ରିଟେନ୍‌ରେ କାହା ନେତୃତ୍ଵରେ ଶ୍ରମିକ ଦଳ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଥିଲେ ?
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ପରେ ବ୍ରିଟେନ୍‌ରେ କ୍ଲିମେଣ୍ଟ ଆଟ୍‌ଲିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଶ୍ରମିକଦଳ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଥିଲେ ।

ଜ) ହିଟଲର୍ କେବେ ରାଇନ୍ ଅଞ୍ଚଳ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୩୬ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ହିଟ୍‌ର ରାଇନ୍ ଅଞ୍ଚଳ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ।

(ଝ) ପ୍ୟାରିସ୍ ଶାନ୍ତ ସମ୍ମିଳନୀର ସର୍ତ୍ତ ଅନୁଯାୟୀ କେଉଁ ଦୁଇଟି ଦେଶ ନିଜ ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ଲାଭ ହାସଲ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ପ୍ୟାରିସ୍ ଶାନ୍ତ ସମ୍ମିଳନୀର ସର୍ଭ ଅନୁଯାୟୀ ଇଂଲାଣ୍ଡ ଓ ଫ୍ରାନ୍ସ ନିଜ ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ଲାଭ ହାସଲ କରିଥିଲେ ।

(ଞ) ନାଜିଦଳର ଦୂରାନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ନାଜିଦଳର ପୂରାନାମ ‘ଜାତୀୟ ସମାଜବାଦୀ ଶ୍ରମିକ ଦଳ’ ।

୪। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଚାରିଗୋଟି ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ତା’ର କ୍ରମିକ ନମ୍ବର ସହିତ ବାଛି ଲେଖ ।

(କ) ୧୯୩୩ ମସିହାରେ କେଉଁ ଦେଶ ଜାତିସଂଘରୁ ଓହରି ଆସିଥିଲା ?
(i) ରୁଷ୍
(ii) ଜର୍ମାନୀ
(iii) ଇଟାଲୀ
(iv) ଜାପାନ
Answer:
(ii) ଜର୍ମାନୀ

(ଖ) କେଉଁ ଦେଶ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ପର୍ଲହାର୍ବର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ?
(i) ଜର୍ମାନୀ
(ii) ରୁଷ୍
(iii) ଇଟାଲୀ
(iv) ଜାପାନ
Answer:
(iii) ୧୯୩୭ ମସିହା

(ଗ) ଜାପାନ ୧୯୩୧ ମସିହାରେ କେଉଁ ପ୍ରଦେଶ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ?
(i) ସୁଦେତାନ୍
(ii) ମାଞ୍ଚୁରିଆ
(iii) ଆବିସିନିଆ
(iv) ମ୍ୟୁନିକ୍
Answer:
(iv) ଜାପାନ

(ଘ).କେବେ ରୋମ୍-ବର୍ଲିନ୍-ଟୋକିଓ ଅକ୍ଷଶକ୍ତି ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
(i) ୧୯୩୬ ମସିହା
(ii) ୧୯୩୮ ମସିହା
(iii) ୧୯୩୭ ମସିହା
(iv) ୧୯୩୯ ମସିହା
Answer:
(ii) ମାଞ୍ଚୁରିଆ

(ଙ) କେଉଁ ରାଷ୍ଟ୍ର ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ରୂପେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
(i) ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା
(ii) ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍
(iii) ବ୍ରିଟେନ୍
(iv) ଫ୍ରାନ୍ସ
Answer:
(i) ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା

୫। ପାଠରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ତୁମ ପାଇଁ କାମଗୁଡ଼ିକ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଓ ସହାୟତାରେ ସମ୍ପାଦନ କର ।
Answer:
(ପିଲାମାନେ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ନେଇ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦେବେ ।)