Odisha State Board CHSE Odisha Class 11 Sociology Solutions Unit 4 ପ୍ରକ୍ରିୟା, ସ୍ତରୀକରଣ ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନ Objective Questions
CHSE Odisha 11th Class Sociology Unit 4 Objective Questions in Odia Medium
(କ) ସାମାଜିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା (SOCIAL PROCESSES)
ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ / ଅତି ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାରୋଟି ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ :
1. ‘‘ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ କରାଯାଉଥିବା ଉଦ୍ୟମଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ସମୂହ ମଧ୍ୟରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ପାରସ୍ପରିକ ପ୍ରଭାବକୁ ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃ-କ୍ରିୟା କୁହାଯାଏ ।’’- ଏ ସଂଜ୍ଞାଟି କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
(କ) ଏ.ଡବ୍ଲ୍ୟୁ. ଗ୍ରୀନ୍
(ଖ) ଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ
(ଗ) ମାକାଇଭର୍
(ଘ) କୁଲେ
Answer:
(କ) ଏ.ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଗ୍ରୀନ୍
2. କେଉଁଟି ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃ-କ୍ରିୟାର ଏକ ସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଟେ ?
(କ) ପ୍ରତିଯୋଗିତା
(ଖ) ସଂଘର୍ଷ
(ଗ) ସହଯୋଗିତା
(ଘ) ଏଥୁମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଗ) ସହଯୋଗିତା
3. କେଉଁଟି ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃ କ୍ରିୟାର ଏକ ବିସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଟେ ?
(କ) ସହଯୋଗିତା
(ଖ) ଅଭିଯୋଜନ
(ଗ) ଆତ୍ମୀକରଣ
(ଘ) ପ୍ରତିଯୋଗିତା
Answer:
(ଘ) ପ୍ରତିଯୋଗିତା
4. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କାରକଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଆତ୍ମୀକରଣକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିଥା’ନ୍ତି ?
(କ) ସହନଶୀଳତା
(ଖ) ନିଃସଙ୍ଗତା
(ଗ) ମିଳନ
(ଘ) ସାଧାରଣ ଭାଷା ଓ ଧର୍ମ
Answer:
(ଖ) ନିଃସଙ୍ଗତା
5. କେଉଁଟି ଆତ୍ମୀକରଣର ସହାୟକ ହେଉଥିବା ଏକ କାରକ ଅଟେ ?
(କ) ସହନଶୀଳତା
(ଖ) ନିଃସଙ୍ଗତା
(ଗ) ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରଭେଦତା
(ଘ) ଶାରୀରିକ ପ୍ରଭେଦତା
Answer:
(କ) ସହନଶୀଳତା
6. କେଉଁଟି ଆତ୍ମୀକରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଏକ ଲକ୍ଷଣ ନୁହେଁ ?
(କ) ସଚୈତନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଖ) ଧୀର ଓ କ୍ରମୋନ୍ନତ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଗ) ସାର୍ବଜନୀନ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଘ) ସମୃଷକାରା ପ୍ରକ୍ରିୟା
Answer:
(କ) ସଚୈତନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା
7. “ଅଭିଯୋଜନ କେଉଁ ପ୍ରକାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଟେ ?
(କ) ବିସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ
(ଖ) ସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ
(ଗ) ପ୍ରତିଯୋଗିତା ମୂଳକ
(ଘ) ଏଥୁମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(ଖ) ସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ
8. କେଉଁଟି ଅଭିଯୋଜନର ଏକ ଲକ୍ଷଣ ନୁହେଁ ?
(କ) ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଖ) ସାର୍ବଜୀନନ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଗ) ପ୍ରେମ ଓ ଘୃଣା ମିଶ୍ରିତ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଘ) ନିଃସଙ୍ଗତା
Answer:
(ଘ) ନିଃସଙ୍ଗତା
9. କେଉଁଟି ସହଯୋଗିତାର ଏକ ଲକ୍ଷଣ ନୁହେଁ ?
(କ) ସଚୈତନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଖ) ଅବୈୟକ୍ତିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଗ) ସାର୍ବଜନୀନ ପ୍ରକ୍ରିୟା
(ଘ) ସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା
Answer:
(ଖ) ଅବୈୟକ୍ତିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା
10. ଏକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ ଦୁଇ ବା ତତୋଽଧୂକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହେଉଥିବା ଉଦ୍ୟମକୁ ପ୍ରତିଯୋଗିତା କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏହା ସୀମିତ ହୋଇଥିବା ଫଳରେ ସମସ୍ତେ ଏଥିରେ ଭାଗୀଦାର ହୋଇପାରନ୍ତି ନାହିଁ ।’’- ଏହି ସଂଜ୍ଞାଟି କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
(କ) ଇ.ଏସ୍. ବୋଗାର୍ଡ଼ସ୍
(ଖ) ବିସାଞ୍ଜ ଏବଂ ବିସାଞ୍ଜ
(ଗ) ଏ.ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଗ୍ରୀନ୍
(ଘ) ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ନିମ୍ଫ୍
Answer:
(ଖ) ବିସାଞ୍ଜ ଏବଂ ବିସାଞ୍ଜ
B. ଏକ ପଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ :
1. ଯେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଦୁଇ ବା ତତୋଽଧ୍ଵକ ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମୂହ ସେମାନଙ୍କ ଉଦ୍ୟମକୁ ଏକତ୍ର କରି କେତେକ ସାଧାରଣ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ନିମନ୍ତେ ଉଦ୍ୟମ କରିଥା’ନ୍ତି, ସେହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ସହଯୋଗିତା
2. ଯେତେବେଳେ ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମୂହଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ପରସ୍ପରକୁ ସହଯୋଗ କରିଥା’ନ୍ତି ଏବଂ ଏକତ୍ର ମିଳିମିଶି କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରିଥା’ନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ସହଯୋଗିତା
3. ‘ଯେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ୱାରା ମନୁଷ୍ୟ ତା’ର ପରିବେଶ ସହିତ ସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ, ତାହାକୁ ଅଭିଯୋଜନ କୁହାଯାଏ ।’’ ଏ ସଂଜ୍ଞାଟି କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମାକାଇଭର୍ ଏବଂ ପେଜ୍
4. ଯେଉଁ ସାମାଜିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମୂହଗୁଡ଼ିକ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଟେ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣରେ ଅଂଶୀଦାର ହୋଇଥାଆନ୍ତି, ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଆତ୍ମୀକରଣ/ସ୍ଵାଙ୍ଗୀକରଣ
5. ଦୁଇ ବା ତତୋଽଧ୍ଵକ ବ୍ୟକ୍ତି କେତେକ ପାରସ୍ପରିକ ବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୂରଣ ନିମିତ୍ତ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ କରୁଥିବା ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଉଦ୍ୟମକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ପ୍ରତିଯୋଗିତା
6. ସମାଜରେ ଏକ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରସ୍ଥିତି, ଯଶ ଓ ଖ୍ୟାତି ପାଇଁ ଲୋକେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ କରୁଥିବା ପ୍ରତିଯୋଗିତା କ’ଣ ଅଟେ ?
Answer:
ସାମାଜିକ ପ୍ରତିଯୋଗିତା
7. “ଅନ୍ୟର ଇଚ୍ଛାକୁ ବିରୋଧ କରିବା, ବାଧାଦେବା କିମ୍ବା ଦମନ କରିବାର ସୁବିବେଚିତ ଚେଷ୍ଟାକୁ ସଂଘର୍ଷ କୁହାଯାଏ’’- ଏ ସଂଜ୍ଞାଟିଏ କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଏ. ଡବ୍ଲ୍ୟୁ. ଗ୍ରୀନ୍ (A.W. Green)
8. ସେତେବେଳେ କରିନଥା ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମୂହଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କର ସଂଘର୍ଷ କନିତ ମନାଉାବାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିନଥା’ନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ତାହା କେଉଁ ନାମରେ ପରିଚିତ ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ଅପ୍ରକାଶିତ ସଂଘର୍ଷ ଅବ୍ୟକ୍ତ ସଂଘର୍ଷ ।
9. ‘‘ସହଯୋଗିତା ଓ ସଂଘର୍ଷ, ସାମାଜିକ ପ୍ରଭେଦୀକରଣ ଓ ସଂକଳନ, ବିକାଶ, ଗତିରୋଧ ଓ କ୍ଷୟକୁ ମିଶାଇ ବ୍ୟକ୍ତି କିମ୍ବା ସମୂମହଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃକ୍ରିୟାର ବିଭିନ୍ନ ରୂପକୁ ସାମାଜିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା କୁହାଯାଏ ।’- ଏ ସଂଜ୍ଞାଟି କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମୋରିସ୍ ଜିନ୍ସବର୍ଗ (Morris Ginsberg)
10. ‘ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ କରାଯାଉଥିବା ଉଦ୍ୟମଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମୂହ ମଧ୍ଯରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ପାରସ୍ପରିକ ପ୍ରଭାବକୁ ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃକ୍ରିୟା କୁହାଯାଏ ।’’- ଏ ସଂଜ୍ଞାଟି କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଏ. ଡବ୍ଲ୍ୟୁ. ଗ୍ରୀନ୍ (A.W. Green)
C. ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର :
1. ଯେତେବେଳେ ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟା ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ରୂପ ନେଇ ବହୁ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାରମ୍ବାର ଘଟିଥାଏ, ତାହାକୁ ସାମାଜିକ ସ୍ତରୀକରଣ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଯେତେବେଳେ ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟା ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ରୂପ ନେଇ ବହୁ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାରମ୍ବାର ଘଟିଥାଏ, ତାହାକୁ ‘ସାମାଜିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା’ କୁହାଯାଏ ।
2. ସହଯୋଗିତା (Co-operation) ଶବ୍ଦଟି ଦୁଇଟି ଗ୍ରୀକ୍ ଶବ୍ଦ ‘କୋ’ (Co) ଏବଂ ‘ଅପେରାରୀ’ (Operari) ର ସମ୍ମିଶ୍ରଣରେ ଗଠିତ।
Answer:
ସହଯୋଗିତା (Cooperation) ଶବ୍ଦଟି ଦୁଇଟି ଲାଟିନ୍ ଶବ୍ଦ ‘କୋ’ (Co) ଏବଂ ‘ଅପୋରାରୀ’ (Operari) ର ସମ୍ମିଶ୍ରଣରେ ଗଠିତ ।
3. ଯେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବ୍ୟକ୍ତି-ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମୂହ-ସମୂହ ମଧ୍ୟରେ ସାମାଜିକ ସଂହତି ରକ୍ଷା କରିଥାଏ ତାହାକୁ ବିସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଯେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବ୍ୟକ୍ତି-ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମୂହ-ସମୂହ ମଧ୍ୟରେ ସାମାଜିକ ସଂହତି ରକ୍ଷା କରିଥାଏ ତାହାକୁ ସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା କୁହାଯାଏ ।
4. କୌଣସି ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପରିବେଶ ସହିତ ଖାପଖୁଆଇ ଚଳିବାକୁ ଆତ୍ମୀକରଣ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
କୌଣସି ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପରିବେଶ ସହିତ ଖାପଖୁଆଇ ଚଳିବାକୁ ଅଭିଯୋଜନ (Accommodation) କୁହାଯାଏ ।
5. ଓର୍ବର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ନିମ୍ନଙ୍କ ମତରେ, ‘ଯେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟାଦ୍ଵାରା ମନୁଷ୍ୟ ତା’ର ପରିବେଶ ସହିତ ସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ, ତାହାକୁ ଅଭିଯୋଜନ କୁହଯାଏ ।’’
Answer:
ମାକାଇଭର୍ ଏବଂ ପେଜ୍ (MacIver & Page) ଙ୍କ ମତରେ, ‘‘ଯେଉଁ ପ୍ରକ୍ରିୟାଦ୍ଵାରା ମନୁଷ୍ୟ ତାର ପରିବେଶ ସହିତ ସମନ୍ଵୟ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ, ତାହାକୁ ଅଭିଯୋଜନ କୁହାଯାଏ ।’’
D. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର । :
1. ଅଭିଯୋଜନ ______________ ର ଶେଷ ଫଳାଫଳ ।
Answer:
ସଂଘର୍ଷ
2. ଯେତେବେଳେ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ କେତେକ ଆଦର୍ଶ ପୂରଣ କରିବାପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ କରିଥାଆନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ତାହାକୁ ___________ ସଂଘର୍ଷ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଅବୈୟକ୍ତିକ ଆଦର୍ଶର ।
3. ଏ.ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଗ୍ରୀନ୍. (A.W.Green) ଙ୍କ ମତରେ, ‘‘ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ କରାଯାଉଥିବା ଉଦ୍ୟମଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତି ଓ ସମୂହ ମଧ୍ୟରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ପାରସ୍ପରିକ ପ୍ରଭାବକୁ __________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃକ୍ରିୟା
4. ମେରିଲ୍ ଏବଂ ଏଲ୍ଡ୍ରେଜ୍ (Merrill & Eldredge) ଙ୍କ ମତରେ, ‘ସହଯୋଗିତା ହେଉଛି ଏକପ୍ରକାର ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃକ୍ରିୟା ଯେଉଁଥିରେ ଦୁଇ ବା ତତୋଽଧ୍ୱକ ବ୍ୟକ୍ତି ଏକ ___________ ହାସଲ ନିମନ୍ତେ ଏକତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସାଧାରଶ ଲକ୍ଷ୍ୟ
5. ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ନିମ୍ଫ୍ (Ogburn & Nimkoff) ଙ୍କ ମତରେ, ___________ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯାହାଦ୍ଵାରା ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀରେ ପରିଚୟ ଦେଇଥା’ନ୍ତି ।’’
Answer:
ଆମ୍।କରଶ
6. ___________ ହେଉଛି ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃକ୍ରିୟାର ଏକ ନାଟ୍ୟାତ୍ମକ ପ୍ରକ୍ରିୟା, ଯାହାକି ସମାଜରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ବିଶୃଙ୍ଖଳା ଏବଂ ବିଘଟନ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦାୟୀ ।
Answer:
ବିସମ୍ବନ୍ଧକାରୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା
7. ଓର୍ବର୍ଣ୍ଣ ଓ ନିମ୍ଙ୍କ ମତରେ, ଯୋଗାଣ ଅପେକ୍ଷା ଚାହିଦା ଅଧ୍ବକ ହେଲେ ____________ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।
Answer:
ପ୍ରତିଯୋଗିତା
8. କ୍ଷମତା ହାସଲ ପାଇଁ ରାଜନୀତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ପ୍ରତିଯୋଗିତାକୁ ________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ରାଜନୀତିକ ପ୍ରତିଯୋଗିତା
9. ଦୁଇ ବା ତତୋଽଧ୍ଵକ ବ୍ୟକ୍ତି ବା ସମୂହ ଯେକୌଣସି ଲକ୍ଷ୍ୟ ବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୂରଣ ନିମିତ୍ତ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ କଳହରେ ଲିପ୍ତ ରହିଲେ ତାହାକୁ ____________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସଂଘର୍ଷ /ଦ୍ବନ୍ଦ୍ବ
10. ପାର୍କ ଏବଂ ବର୍ଗେସ୍ (Park & Burgess) ଙ୍କ ମତରେ ___________ ସଦାସର୍ବଦା ସଚୈତନିକ ଅଟେ ।
Answer:
ସଂଘର୍ଷ
11. ଏକ ସାମୂହିକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ ଲୋକମାନେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତଭାବେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କଲେ, ତାହାକୁ ___________ ସହଯୋଗିତା କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ପରୋକ୍ଷ
(ଖ) ସାମାଜିକ ସ୍ତରୀକରଣ (SOCIAL STRATIFICATION)
ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ / ଅତି ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାରୋଟି ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ :
1. ‘ପ୍ରକୃତ ଭାରତ ଗ୍ରାମ ସମାଜରେ ହିଁ ପରିଦୃଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ।’’ ଏହା କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) ଏ.ଆର୍. ଦେଶାଇ
(ଖ) ଏମ୍.କେ. ଗାନ୍ଧୀ
(ଗ) ମାକ୍ସ ୱେବର
(ଘ) ଡି.ଏନ୍. ମଜୁମ୍ଦାର
Answer:
(କ) ଏ.ଆର୍. ଦେଶାଇ
2. କାଷ୍ଟ (Caste) ଶବ୍ଦଟି କେଉଁ ଭାଷାରୁ ଆସିଛି ?
(କ) ଲାଟିନ୍
(ଖ) ଗ୍ରୀକ୍
(ଗ) ଜର୍ମାନ
(ଘ) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
Answer:
(ଘ) ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍
3. ଗୋଟିଏ ଜାତିର ବୟସ୍କ, ମୁରବୀ ଓ ମାନ୍ୟଗଣ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ସଙ୍ଗଠନକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଜାତି ସମୂହ
(ଖ) ବଂଶ
(ଗ) ଜାତି ପଞ୍ଚାୟତ
(ଘ) ଶ୍ରେଣୀ ସମୂହ
Answer:
(ଗ) ଜାତି ପଞ୍ଚାୟତ
4. ନିମ୍ନଲିଖତ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଜାତିର ଲକ୍ଷଣ ?
(କ) ଧାର୍ମିକ ସମୂହ
(ଖ) ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା
(ଗ) ସାଧାରଣ ଖାଦ୍ୟ
(ଘ) କୌଳିକ ବୃତ୍ତି
Answer:
(ଘ) କୌଳିକ ବୃତ୍ତି
5. କେଉଁ ଧର୍ମରେ ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅତ୍ୟନ୍ତ କଠୋର ଅଟେ ?
(କ) ବୌଦ୍ଧ
(ଖ) ହିନ୍ଦୁ
(ଗ) ମୁସଲିମ୍
(ଘ) ଖ୍ରୀଷ୍ଟ
Answer:
(ଖ) ହିନ୍ଦୁ
6. ନିମ୍ନଲିଖତ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଭାରତର ଏକ ମୌଳିକ ଓ ପୁରାତନ ସାମାଜିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଭାବେ ପରିଚିତ ?
(କ) ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥା
(ଖ) ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା
(ଗ) କୃଷି ବ୍ୟବସ୍ଥା
(ଘ) ଶିକୃ ବ୍ୟବସ୍ଥା
Answer:
(କ) ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥା
7. ଜାତିର ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମ କେଉଁ ଭାବନା ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ?
(କ) ପବିତ୍ର ଓ ଅପବିତ୍ର
(ଖ) ସାନ ଓ ବଡ଼
(ଗ) ଧନୀ ଗରିବ
(ଘ) ଗୋରା ଓ କଳା
Answer:
(କ) ପବିତ୍ର ଓ ଅପବିତ୍ର
8. ଜାତି ଶବ୍ଦଟି କେଉଁ ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦରୁ ଆସିଛି ?
(କ) ଜାନା
(ଖ) ଜାତି
(ଗ) କାଷ୍ଟ
(ଘ) ଜନ
Answer:
(କ) ଜାନା
9. ନିମ୍ନଲିଖତଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଜାତିର ଲକ୍ଷଣ କେଉଁଟି ?
(କ) ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷା
(ଖ) ଶିଳ୍ପୀକରଣ
(ଗ) ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମ
(ଘ) ସହରାକରଣ
Answer:
(ଗ) ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମ
10. ନିମ୍ନଲିଖତଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଜାତିର ଅପକାରିତା କେଉଁଟି ?
(କ) ଏହା ବୃତ୍ତି ସ୍ଥିର କରେ ।
(ଖ) ଏହା ମାନସିକ ସୁରକ୍ଷା ଦିଏ ।
(ଗ) ଏହା ଆର୍ଥନୀତିକ ପ୍ରଗତିର ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରେ ।
(ଘ) ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମ ସୃଷ୍ଟି କରେ ।
Answer:
(ଗ) ଏହା ଆର୍ଥନୀତିକ ପ୍ରଗତିର ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରେ ।
11. ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହନ୍ତି ?
(କ) ଧର୍ମ
(ଖ) ପରିବାର
(ଗ) ଜାତି
(ଘ) ଗୋଷ୍ଟ।
Answer:
(ଗ) ଜାତି
12. “‘ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀର ସଦସ୍ୟ ପଦ କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବେ ଜନ୍ମଗତ ହୋଇଯାଏ, ଆମେ ତାକୁ ଜାତି କହିଥାଉ ।”’ ଜାତିର ଏହି ସଂଜ୍ଞା କିଏ ଦେଇଥିଲେ ?
(କ) ରିସ
(ଖ) ସି.ଏଚ୍.କୁଲେ
(ଗ) ଏମ୍.ଏନ୍.ଶ୍ରୀନିବାସ
(ଘ) କେଟ୍ର
Answer:
(ଖ) ସି.ଏଚ୍.କୁଲେ
13. ଭାରତର ହିନ୍ଦୁ ସମାଜରେ ସାଧାରଣତଃ କେତେ ପ୍ରକାର ଜାତି ବା ବର୍ଷ ଦେଖାଦେଇଥିଲା ?
(କ) ୪
(ଖ) ୩
(ଗ) ୫
(ଘ) ୬
Answer:
(କ) ୪
14. ସମାଜର କ୍ଷୁଦ୍ର ବିଭାଜନ, ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମ, ଖାଦ୍ୟ, ପାନୀୟ ଓ ସାମାଜିକ ମିଳାମିଶାରେ ବାଧା, ବୃତ୍ତି ନିର୍ବାଚନରେ ବାଧା, ସଗୋତ୍ର ବିବାହ ଆଦି ଜାତିର ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
(କ) ସି.ଏଚ୍. କୁଲେ
(ଖ) କେଟ୍ର
(ଗ) ଆଣ୍ଡିବେତେ
(ଘ) ଜି.ଏସ୍.ଘୁରେ
Answer:
(ଘ) ଜି.ଏସ୍.ଘୁରେ
15. ନିମ୍ନଲିଖୁତ ଗୁଳ୍ମକ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଶ୍ରେଣୀର ଲକ୍ଷଣ ?
(କ) ସଗୋତ୍ର ବିବାହ
(ଖ) କଠୋର ସଂରଚନା
(ଗ) ଅର୍ଜିତ ପ୍ରସ୍ଥିତି
(ଘ) ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ ପ୍ରସ୍ଥିତି
Answer:
(ଗ) ଅର୍ଜିତ ପ୍ରସ୍ଥିତି
16. ନିମ୍ନଲିଖତ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି ?
(କ) ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମ
(ଖ) ଶ୍ରମ ବିଭାଜନ
(ଗ) ନାରୀ ପ୍ରସ୍ଥିତି
(ଘ) ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା
Answer:
(ଘ) ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା
17. ‘ଶ୍ରେଣୀ ମୁଖ୍ୟତଃ ଶିଳ୍ପଭିଭିକ ସମାଜରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ??? କିଏ ଏକଥା କହିଥିଲେ ?
(କ) ଏମ୍.ଏନ୍. ଶ୍ରୀନିବାସ
(ଖ) ଟି.ବି. ବଟମୋର
(ଗ) ସି.ଏଚ୍.କୁଲେ
(ଘ) ମାକାଇଭର
Answer:
(ଖ) ଟି.ବି. ବଟମୋର
18. “‘ସାମାଜିକ ଶ୍ରେଣୀ ହେଉଛି ଏକ ସମୁଦାୟର ଯେକୌଣସି ଅଂଶ ଯାହାକି ସାମାଜିକ ପ୍ରସ୍ଥିତିଦ୍ଵାରା ଅନ୍ୟ ଅଂଶଠାରୁ ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଥାଏ ।’’ ଶ୍ରେଣୀର ଏ ସଂଜ୍ଞା କିଏ ଦେଇଥିଲେ ?
(କ) କାର୍ଲ ମାର୍କସ୍
(ଖ) ମାକାଇଭର ଏବଂ ପେଜ୍
(ଗ) ଅଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ
(ଘ) ସି.ଏଚ୍.କୁଲେ
Answer:
(ଖ) ମାକାଇଭର ଏବଂ ପେଜ୍
19. ହିନ୍ଦୁ ବିବାହ ଆଇନ କେବେ ପ୍ରଣୀତ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ୧୯୫୫
(ଖ) ୧୯୪୭
(ଗ) ୧୯୩୫
(ଘ) ୧୯୫୧
Answer:
(କ) ୧୯୫୫
20. ଭାରତୀୟ ଶୂଦ୍ରଜାତିକୁ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ କେଉଁ ନାମରେ ଡାକୁଥିଲେ ?
(କ) ଗିରିଜନ
(ଖ) ଅସ୍ଵାସୀ
(ଗ) ଅସ୍ପୃଶ୍ୟ
(ଘ) ହରିଜନ
Answer:
(ଘ) ହରିଜନ
21. କେଉଁ ଜାତିକୁ ସାଧାରଣତଃ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି କୁହାଯାଏ ?
(କ) ବ୍ରାହ୍ମଣ
(ଖ) ଶୂଦ୍ର
(ଗ) କ୍ଷତ୍ରିୟ
(ଘ) ବୈଶ୍ୟ
Answer:
(ଖ) ଶୂଦ୍ର
22. ନିମ୍ନଲିଖତ ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଜନଜାତିର ପ୍ରମୁଖ ସମସ୍ୟା ?
(କ) ଜନସଂଖ୍ୟା
(ଖ) ଜଙ୍ଗଲରୁ ଅଧିକାର ହ୍ରାସ
(ଗ) ସାହୁକାର
(ଘ) ରାସୁଘାଟ
Answer:
(ଖ) ଜଙ୍ଗଲରୁ ଅଧିକାର ହ୍ରାସ
23. ‘କୌଣସି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭାଷା ଓ ସଂସ୍କୃତିଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳ ଅଧୂକୃତ ଓ ସ୍ଵଳ୍ପ ଶିକ୍ଷାପ୍ରାପ୍ତ ସ୍ଥାନୀୟ ସମୂହର ସମଷ୍ଟିକୁ ଜନଜାତି କୁହାଯାଏ ।’’ ଏକଥା କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) ଗିଲିନ୍ ଏବଂ ଗିଲିନ୍
(ଖ) ଲୁସି ମେୟର
(ଗ) ମଜୁମଦାର
(ଘ) ଅଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ନିମ୍କଫ
Answer:
(କ) ଗିଲିନ୍ ଏବଂ ଗିଲିନ
24. ବିଭିନ୍ନ ସୁଯୋଗ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନର ଅଷ୍ଟମ ଅନୁଚ୍ଛେଦରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ଅନୁନ୍ନତ ଜାତିମାନଙ୍କୁ କ’ଣ କୁହନ୍ତି ?
(କ) ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି
(ଖ) ଜାତି ପଞ୍ଚାୟତ
(ଗ) ଶୂଦ୍ର
(ଘ) ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି
Answer:
(କ) ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି
25. ଭାରତର ସମୁଦାୟ ଜନସଂଖ୍ୟାର କେତେକ ଭାଗ ହେଉଛନ୍ତି ଅଧ୍ୟାବାସୀ ?
(କ) ୧୨
(ଖ) ୬
(ଗ)୨୪
(ଘ) ୮
Answer:
(ଘ) ୮
26. ‘ଭାରତ ସର୍ବଦା ଗ୍ରାମମାନଙ୍କର ଏକ ଦେଶ’’ । ଏହା କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) ଗାନ୍ଧୀ
(ଖ) ନେହେରୁ
(ଗ) ଦେଶାଇ
(ଘ) ୱେବର
Answer:
(ଘ) ୱେବର
27. ‘ସାଧାରଣ ସଂସ୍କୃତି ଥାଇ ଏକ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ବିଭାଜନକୁ ଜନଜାତି କୁହାଯାଏ ।’’ ଏହି ସଂଜ୍ଞା କିଏ ଦେଇଥିଲେ ?
(କ) ଡି.ଏନ୍. ମଜୁମ୍ଦାର
(ଖ) ଗିଲିନ୍ ଏବଂ ଗିଲିନ୍
(ଗ) ମାକାଇଭର
(ଘ) ଲୁସି ମେୟର
Answer:
(ଘ) ଲୁସି ମେୟର
28. ‘‘କେଉଁଠାରୁ ସହର ଶେଷ ଓ ଗ୍ରାମର ଆରମ୍ଭ ଏହା କହିବା କଷ୍ଟକର, ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ସୁସ୍ପଷ୍ଟ ସୀମାରେଖା ନାହିଁ ।’’ ଏହା କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) ଏ.ଆର୍.ଦେଶାଇ
(ଖ) ଶ୍ରୀନିବାସ
(ଗ) କାର୍ଲ ମାର୍କସ୍
(ଘ) ମାକାଇଭର
Answer:
(ଘ) ମାକାଇଭର
29. ‘‘ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଯାହାର କି ଆବଶ୍ୟକ ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ପଦାର୍ଥ ରହିଥାଏ ଏବଂ ଯାହାକି ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ବୈଦେଶିକ ସମ୍ପର୍କଠାରୁ ସ୍ଵାଧୀନ ଅଟେ ।’’ ଏହା କିଏ କହିଥଲେ ?
(କ) ଦେଶାଇ
(ଖ) ଏମ୍.ଏନ୍. ଶ୍ରୀନିବାସ
(ଗ) ଚାର୍ଲସ୍ ମେଟାକାଫ୍
(ଘ) କୌଟିଲ୍ୟ
Answer:
(ଗ) ଚାର୍ଲସ୍ ମେଟାକାଫ୍
30. ଆମ ସମ୍ବିଧାନର ଜନଜାତିକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଇଛି ?
(କ) ଗିରିଜନ
(ଖ) ଆଦିମ ଅଧିବାସୀ
(ଗ) ତଫସିଲଭୁକ୍ତ ଉପଜାତି
(ଘ) ଜନଜାତି
Answer:
(ଗ) ତଫସିଲଭୁକ୍ତ ଉପଜାତି
31. ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ବ୍ରାହ୍ମଣ, କ୍ଷତ୍ରିୟ ଓ ଶୂଦ୍ର କି ନାମରେ ପରିଚିତ ଥିଲେ ?
(କ) ଜାତି
(ଖ) ଶ୍ରେଣୀ
(ଗ) ବର୍ଣ୍ଣ
(ଘ) ଗୋଷୃ।
Answer:
(ଗ) ବର୍ଣ୍ଣ
32. ‘‘ଭାରତ ତା’ର ଗ୍ରାମରେ ବାସ କରେ ।’’ ଏହା କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) ଏ.ଆର୍.ଦେଶାଇ
(ଖ) ନେହେରୁ
(ଗ) ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ
(ଘ) ୱେବର
Answer:
(ଗ) ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ
33. ସର୍ବପ୍ରଥମ ମାନବ ସଭ୍ୟତା କେଉଁଠି ଦେଖାଯାଇଥିଲା ?
(କ) ସହର
(ଖ) ଗ୍ରାମ
(ଗ) ନଗର
(ଘ) ବପୁି ଅଞ୍ଚଳ
Answer:
(ଖ) ଗ୍ରାମ
34. କନ୍ୟାକ୍ରୟ ସମୟରେ ଦିଆଯାଉଥିବା ଟଙ୍କାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(କ) ଯୌତୁକ
(ଖ) କନ୍ୟାସୁନା
(ଗ) ବରସୁନା
(ଘ) କନ୍ୟା ସନ୍ତକ
Answer:
(ଖ) କନ୍ୟାସୁନା
35. ସମାଜ ବିଜ୍ଞାନୀ ଏସ୍.ସି.ଦୁବେ (S.C. Dube) ଭାରତୀୟ ଜନଜାତିମାନଙ୍କୁ କେତେ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରିଛନ୍ତି ?
(କ) ୫
(ଖ) ୬
(ଗ) ୭
(ଘ) ୮
Answer:
(କ) ୫
36. ନିମ୍ନଲିଖୁତ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଜନଜାତିର ଲକ୍ଷଣ ଅଟେ ?
(କ) ସ୍ତରୀକରଣ
(ଗ) ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭୂଖଣ୍ଡ
(ଗ) ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭୂଖଣ୍ଡ
(ଘ) ବୃଦ୍ଧି ନିର୍ବାଚନ
Answer:
(ଗ) ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭୂଖଣ୍ଡ
37. ‘ସହର କ’ଣ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି; ମାତ୍ର କେହି ସହରର ସନ୍ତୋଷଜନକ ସଂଜ୍ଞା ଦେଇପାରିବେ ନାହିଁ ।’’ ଏହା କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) ଦେଣାଇ
(ଖ) ବରଜେଲ
(ଗ) ମକାଇଭର
(ଘ) ଚାର୍ଲସ୍ ମେଟାକାଫ୍
Answer:
(ଖ) ବରଜେଲ
38. କେଉଁଠି ଜନସଂଖ୍ୟାର ଅଧିକ ଘନତ୍ବ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଥାଏ ?
(କ) ସହର ସମୁଦାୟ
(ଖ) ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟ
(ଗ) ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳ
(ଘ) ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳ
Answer:
(କ) ସହର ସମୁଦାୟ
39. ସମୁଦାୟ ଭାରତର ଜନସଂଖ୍ୟାରୁ କେତେ ଭାଗ ଲୋକ ଗ୍ରାମରେ ବାସ କରନ୍ତି ?
(କ)୯୦
(ଖ) ୬୦
(ଗ) ୭୦
(ଘ) ୩୦
Answer:
(ଗ) ୭୦
40. ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟ କ୍ଷୁଦ୍ର ଆକାର ଏହାର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ?
(କ) ଆମେ ଭାବନା
(ଖ) ଭେଦଭାବ
(ଗ) ଜାତି ଭାବ
(ଘ) ବିବାଦ
Answer:
(କ) ଆମେ ଭାବନା
B. ଏକ ପଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ :
1. ମନୁ ସଂହିତା କିଏ ରଚନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମନୁ
2. ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଜଣକର ଜାତି କିପରି ସ୍ଥିର ହୋଇଥାଏ ?
Answer:
ଜନ୍ମ ଭିଭିରେ
3. ଜାତିର ଇଂରାଜୀ ପ୍ରତିଶବ୍ଦ କାଷ୍ଟ (Caste) କେଉଁ ଶବ୍ଦରୁ ଆସିଛି ?
Answer:
ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଶବ୍ଦ କାଷ୍ଟ (Caste)
4. ଜାତିର ମୁରବୀ, ବୟସ୍କ ଓ ମାନଗଣ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ପରିଷଦକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
Answer:
ଜାତି ପଞ୍ଚାୟତ
5. ଆଦିମ ଅଧିବାସୀ ଓ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
Answer:
ଜନଜ।ତି
6. ଉଚ୍ଚ ଜାତିର ପୁରୁଷ ସହିତ ନୀଚ ଜାତିର କନ୍ୟାର ବିବାହକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
Answer:
ଅନୁଲୋମା ବିବାହ
7. ଶ୍ରେଣୀର ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ଲକ୍ଷଣ ଲେଖ ।
Answer:
ଅର୍ଜିତ ପ୍ରସ୍ଥିତି
8. ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଏକ ଅପ୍ରକାର୍ଯ୍ୟ ବା ଅପକାରିତା ଲେଖ ।
Answer:
ଆର୍ଥନୀତିକ ପ୍ରଗତିରେ ବାଧା ।
9. ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କର ବୃତ୍ତି କିପରି ସ୍ଥିର ହେଉଥ୍ଲା ?
Answer:
ଜାତି ଅନୁସାରେ
10. ଜାତି ଶବ୍ଦଟି କେଉଁ ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦରୁ ଆସିଛି ?
Answer:
ଜାନା (Jana)
11. କିଏ ପ୍ରଥମ ହିନ୍ଦୁ ଆଇନଦାତା ଭାବେ ପରିଚିତ ?
Answer:
ମନୁ
12. ‘‘ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀର ସଦସ୍ୟ ପଦ କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବେ ଜନ୍ମଗତ ହୋଇଯାଏ, ଆମେ ତାକୁ ଜାତି କହିଥାଉ ।’’ ଜାତିର ଏହି ସଂଜ୍ଞା କିଏ ଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
ସି.ଏଚ୍.କୁଲେ
13. ଜାତି ନୀତିନିୟମ ଅମାନ୍ୟ କଲେ ଏହାର ବିଚାର କେଉଁଠି ହେଉଥିଲା ?
Answer:
ଜାତି ପଞ୍ଚାୟତ
14. କେଉଁ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ଉଚ୍ଚରେ ଓ ଶୂଦ୍ରମାନେ ନୀଚରେ ରହିଛନ୍ତି ?
Answer:
ଭାରତୀୟ ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥା
15. ଭାରତୀୟ ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମ କେଉଁ ଭାବନା ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ?
Answer:
ପବିତ୍ରତା ଓ ଅପବିତ୍ରତା
16. ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଘଟିଥିବା ପରିବର୍ତ୍ତନ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
ଜାତି ବୃତ୍ତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ
17. ଭାରତୀୟ ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥା ପୂର୍ବେ କେଉଁ ନାମରେ ପରିଚିତ ଥିଲା ?
Answer:
ବର୍ଣ୍ଣବ୍ୟବସ୍ଥ।
18. ଏକ ପାରମ୍ପରିକ ଜୀବିକା ଥିବା ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ ଅନ୍ତର୍ବିବାହୀ ଓ ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମରେ ସଜ୍ଜିତ ଏକ ଗୋଷ୍ଠୀକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଜାତି ବା କାଷ୍ଟ (Caste)
19. ‘‘କୌଣସି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭାଷା ଓ ସଂସ୍କୃତିଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ, ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳ ଅଧ୍ଵକୃତ ଓ ସ୍ଵଳ୍ପ ଶିକ୍ଷାପ୍ରାପ୍ତ ସ୍ଥାନୀୟ ସମୂହର ସମଷ୍ଟିକୁ ଜନଜାତି କୁହାଯାଏ ?’’ ଏହି ସଂଜ୍ଞା କିଏ ଦେଇଥିଲେ ।
Answer:
ଗିଲିନ୍ ଏବଂ ଗିଲିନ୍
20. ଜାତି ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିବା କାରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଲେଖ ।
Answer:
ଆଧୁନିକୀକରଣ
21. ଓଡ଼ିଶାରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ଦୁଇଟି ଜନଜାତିର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ସାନ୍ତାଳ, ମୁଣ୍ଡା
22. “‘ସାମାଜିକ ଶ୍ରେଣୀ ହେଉଛି ଏକ ସମୁଦାୟର ଯେକୌଣସି ଏକ ଅଂଶ ଯାହାକି ସାମାଜିକ ପ୍ରସ୍ଥିତିଦ୍ୱାରା ଅନ୍ୟ ଅଂଶଠାରୁ ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଥାଏ ।’’ ଏହି ସଂଜ୍ଞା କିଏ ଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
ମାକାଇଭର ଏବଂ ପେଜ୍
23. ଟଙ୍କା ବା ପଦାର୍ଥଦ୍ଵାରା କନ୍ୟାକୁ କ୍ରୟ କରାଯାଇ ବିବାହ କରାଯିବାର ପ୍ରଥାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
କ୍ରୟ ବିବାହ
24. ବ୍ୟକ୍ତି ପାଇଁ ଜାତି ସମ୍ପାଦନ କରୁଥିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିକର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ସାମାଜିକ ପ୍ରସ୍ଥିତି ପ୍ରଦାନ କରେ ।
25. ଜନଜାତିମାନେ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ସମସ୍ୟା ଲେଖ ।
Answer:
ଧର୍ମ।ନୁରାକରଣ
26. ଜନସଂଖ୍ୟାର ଅଧିକ ଘନତ୍ଵ ଏବଂ ୭୫ ଭାଗରୁ ଅଧିକ ପୁରୁଷ ଅଣକୃଷି ସମ୍ପର୍କିତ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ଥିଲେ ସେହି ସମୁଦାୟକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
Answer:
ସହର ସମୁଦାୟ
27. ମନୁଷ୍ୟ ସମାଜର ସର୍ବପ୍ରଥମ ଅଧ୍ବସତି କେଉଁଠି ଗଢ଼ି ଉଠିଥିଲା ?
Answer:
ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟ
28. ଗ୍ରାମ ଓ ସହର ସମୁଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ ।
Answer:
ଜନସଂଖ୍ୟା ଘନତ୍ବର ପାର୍ଥକ୍ୟ
29. ଭାରତରେ ସମୁଦାୟ ଗ୍ରାମ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
Answer:
୬ ଲକ୍ଷରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ
30. ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟର ଯେକୌଣସି ଗୋଟିଏ ଲକ୍ଷଣ ଲେଖ ।
Answer:
କ୍ଷୁଦ୍ର ଆକାର
31. ଭାରତର ସମୁଦାୟ ଜନସଂଖ୍ୟାର କେତେ ଭାଗ ଲୋକ ଗ୍ରାମରେ ବାସ କରନ୍ତି ?
Answer:
୭୦ ଭାଗରୁ ବେଶି ।
32. ‘‘କେଉଁଠାରୁ ସହରର ଶେଷ ଓ ଗ୍ରାମର ଆରମ୍ଭ ଏହା କହିବା କଷ୍ଟକର, ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ସୁସ୍ପଷ୍ଟ ସୀମାରେଖା ନାହିଁ ।’? ଏହା କିଏ କହିଥିଲେ ?
Answer:
ମାକାଇଭର
33. ‘‘ଭାରତ ତା’ର ଗ୍ରାମରେ ବାସ କରେ ।’’ ଏହା କିଏ କହିଥିଲେ ?
Answer:
ମହାମ୍।ଗାଦା
34. ‘‘ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟ ହେଉଛି ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର, ଯାହାର କି ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ସମସ୍ତ ଜିନିଷ ରହିଛି ଏବଂ ଯାହାକି ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ବୈଦେଶିକ ସମ୍ପର୍କଠାରୁ ସ୍ଵାଧୀନ ଅଟେ ।’? ଏହି ସଂଜ୍ଞା କିଏ ଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
ଚାର୍ଲସ୍ ମେଟାକାଫ୍
C. ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର :
1. ହିନ୍ଦୁ ସମାଜରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ପ୍ରସ୍ଥିତି ତା’ର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ହିନ୍ଦୁ ସମାଜରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ପ୍ରସ୍ଥିତି ତା’ର ଜାତିଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଥାଏ ।
2. ଜାତି ଇଂରାଜୀ ପ୍ରତିଶବ୍ଦ କାଷ୍ଟ ଲାଟିନ୍ ଶବ୍ଦ କାଷ୍ଠା (Casta) ରୁ ଆସିଛି ।
Answer:
ଜାତିର ଇଂରାଜୀ ପ୍ରତିଶବ୍ଦ କାଷ୍ଟ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍ ଶବ୍ଦ କାଷ୍ଟା (Casta) ରୁ ଆସିଛି ।
3. ମାର୍କସ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘‘ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀର ସଦସ୍ୟ ପଦ କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବେ ଜନ୍ମଗତ ହୋଇଥାଏ, ଆମେ ତାକୁ ଜାତି କହିଥାଉ ।”?
Answer;
ସି.ଏଚ୍ କୁଲେଙ୍କ ମତରେ ‘ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀର ସଦସ୍ୟ ପଦ କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବେ ଜନ୍ମଗତ ହୋଇଯାଏ, ଆମେ ତାକୁ ଜାତି କହିଥାଉ ।’’
4. ଜନ୍ମ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ଏକ ସମୂହକୁ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଜନ୍ମ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ ଏକ ସମୂହକୁ ଜାତି କୁହାଯାଏ ।
5. ଜାତି ଶବ୍ଦଟି ଗ୍ରୀକ୍ ଶବ୍ଦ ଜାନା (Jana) ରୁ ଆସିଛି ।
Answer:
ଜାତି ଶବ୍ଦଟି ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦ ଜାନା (Jana) ରୁ ଆସିଛି ।
6. ଯେଉଁ ଟଙ୍କା ବା ପଦାର୍ଥଦ୍ଵାରା କନ୍ୟାକୁ କ୍ରୟ କରି ବିବାହ କରାଯାଏ, ତାକୁ ଯୌତୁକ କହନ୍ତି ।
Answer:
ଯେଉଁ ଟଙ୍କା ବା ପଦାର୍ଥଦ୍ବାରା କନ୍ୟାକୁ କ୍ରୟ କରି ବିବାହ କରାଯାଏ, ତାକୁ କନ୍ୟାସୁନା ବା କନ୍ୟାଧନ କୁହାଯାଏ ।
7. ଜାତି ଏକ ବହିଁବିବାହୀ ଦଳ।
Answer:
ଜାତି ଏକ ଅନ୍ତର୍ବିବାହୀ ଦଳ ।
8. ‘ପ୍ରକୃତ ଭାରତ ଗ୍ରାମରେ ପରିଦୃଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ।’’ ଏହା ମାକାଇଭର କହିଥିଲେ ।
Answer:
‘ପ୍ରକୃତ ଭାରତ ଗ୍ରାମରେ ପରିଦୃଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ।’’ ଏହା ସମାଜବିଜ୍ଞାନୀ ଏ.ଆର୍.ଦେଶାଇ କହିଥିଲେ ।
9. ଜନଜାତି ଏକ ଧାର୍ମିକ ସମୂହ ।
Answer:
ଜନଜାତି ଏକ ଆଞ୍ଚଳିକ ସମୂହ ଅଟେ ।
10. ଅଗବର୍ଣ୍ଣ ଓ ନିମ୍କଙ୍କ ମତରେ, ‘ସାମାଜିକ ଶ୍ରେଣୀ ହେଉଛି ଏକ ସମୁଦାୟର ଯେକୌଣସି ଏକ ଅଂଶ ଯାହାକି ସାମାଜିକ ପ୍ରସ୍ଥିତିଦ୍ୱାରା ଅନ୍ୟ ଅଂଶଠାରୁ ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଥାଏ ।’’
Answer:
ମାକାଇଭର ଓ ପେଜଙ୍କ ମତରେ, ‘ସାମାଜିକ ଶ୍ରେଣୀ ହେଉଛି ଏକ ସମୁଦାୟର ଯେକୌଣସି ଅଂଶ ଯାହାକି ସାମାଜିକ ପ୍ରସ୍ଥିତିଦ୍ଵାରା ଅନ୍ୟଅଂଶଠାରୁ ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଥାଏ ।’’
11. ଭାରତରେ ପାଞ୍ଚଲକ୍ଷ ଗ୍ରାମ ରହିଛି ।
Answer:
ଭାରତରେ ଛଅଲକ୍ଷରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ଵ ଗ୍ରାମ ରହିଛି ।
12. ଗିଲିନ୍ ଏବଂ ଗିଲିନ୍ଙ୍କ ମତରେ, ‘‘ସାଧାରଣ ସଂସ୍କୃତି ଥାଇ ଏକ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ରାଜନୈତିକ ବିଭାଜନକୁ ଜନଜାତି କୁହାଯାଏ ।’’
Answer:
ଲୁସି ମେୟରଙ୍କ ମତରେ, ‘ସାଧାରଣ ସଂସ୍କୃତି ଥାଇ ଏକ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ରାଜନୈତିକ ବିଭାଜନକୁ ଜନଜାତି କୁହାଯାଏ ।
13. ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ କ୍ରମ ଶ୍ରେଣୀର ଏକ ପ୍ରଧାନ ଲକ୍ଷଣ ଅଟେ ।
Answer:
ଶ୍ରେଣୀ ସଚେତନତା ଶ୍ରେଣୀର ଏକ ପ୍ରଧାନ ଲକ୍ଷଣ ଅଟେ ।
14. ଜନଜାତିମାନଙ୍କର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ କେବଳ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ପଦକ୍ଷେପ ନେଉଛନ୍ତି ।
Answer:
ଜନଜାତିମାନଙ୍କର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଉଭୟ ରାଜ୍ୟ ଓ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପଦକ୍ଷେପ ନେଉଛନ୍ତି ।
15. ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟରେ ଶତକଡ଼ା ୭୫ ଭାଗରୁ ଅଧ୍ଵ ଲୋକ ଅଣକୃଷିକାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ।
Answer:
ସହର ସମୁଦାୟରେ ଶତକଡ଼ା ୭୫ ଭାଗରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଅଣକୃଷିକାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ।
D. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର । :
1. _____________ ଙ୍କ ମତରେ, ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରାୟ ୨୦୦୦ ଜାତି ଓ ୩୦୦୦ ଉପଜାତି ରହିଥା’ନ୍ତି ।
Answer:
ପ୍ରଫେସର ଜି.ଏସ୍.ଘୁରେ
2. ଗାର୍ଡିଆ ଡି.ଓର୍ଟା _____________ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ କାଷ୍ଟ ବା ଜାତି ଶବ୍ଦର ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୫୬୩
3. ଉଚ୍ଚଜାତିର ପୁରୁଷ ସହ ନୀଚଜାତିର କନ୍ୟାର ବିବାହକୁ ________ ବିବାହ କହନ୍ତି ।
Answer:
ଅନୁଲୋମା
4. _____________ ଙ୍କ ମତରେ, ‘‘ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାଜ ସ୍ତରୀକୃତ ଅଟେ ।’’
Answer:
ପି.ସରୋଜିନ
5. ___________ ଜାତିର ଏକ ପ୍ରଧାନ ଲକ୍ଷଣ ଅଟେ ।
ଭଜନାଚ
6. ଜାତି ଶବ୍ଦଟି ______________ ଶବ୍ଦ ‘ଜାନା’ରୁ ଆସିଛି ।_________
Answer:
ସଂସ୍କୃତ
7. ଜାତି ଏକ ____________ ଦଳ ଅଟେ ।
Answer:
ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ
8. ___________ ଙ୍କ ମତରେ, କେଉଁଠାରୁ ସହରର ଶେଷ ଓ ଗ୍ରାମର ଆରମ୍ଭ ଏହା କହିବା କଷ୍ଟକର । ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ସୁସ୍ପଷ୍ଟ ସୀମାରେଖା ନାହିଁ ।
Answer:
ମାକାଇଭର
9. ___________ ଜନଜାତିମାନଙ୍କର ଏକ ପ୍ରଧାନ ସମସ୍ୟା ।
Answer:
ଧର୍ମ।ନୁରାକରଣ
10. ______________ ଜନଜାତିମାନଙ୍କୁ ଗିରିଜନ ବୋଲି ସମ୍ବୋଧନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ
11. ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟର ଆକାର _____________ ଅଟେ ।
Answer:
କ୍ଷୁଦ୍ର
12. ହିନ୍ଦୁ ବିବାହ ଆଇନ ___________ ମସିହାରେ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୫୫
13. ____________ ମତରେ ଭାରତ ତା’ର ଗ୍ରାମରେ ବାସ କରେ ।
Answer:
ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ
14. ଆମ ସମ୍ବିଧାନରେ ଜନଜାତିମାନଙ୍କୁ __________ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ।
Answer:
ତଫସିଲଭୁକ୍ତ ଉପଜାତି
15. __________ ଙ୍କ ମତରେ, ‘‘ଭାରତ ସର୍ବଦା ଗ୍ରାମମାନଙ୍କର ଏକ ଦେଶ ।’’
Answer:
ୱେବର
16. _________ ମତରେ, ‘ଜଣଙ୍କର ଶ୍ରେଣୀ ପ୍ରସ୍ଥିତି ଉତ୍ପାଦନର ଉତ୍ପାଦକ ସହ ଥିବା ଏହାର ସମ୍ପର୍କଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଥାଏ ।’’
Answer:
କାର୍ଲ ମାର୍କସ୍
17. ଗ୍ରାମ ସମୁଦାୟର କ୍ଷୁଦ୍ର ଆକାର ଏହାର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ____________ ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।
Answer:
ଦୃଢ଼ ଆମ୍ବିକ
(ଗ) ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ (SOCIAL CHANGE)
ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ / ଅତି ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାରୋଟି ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ :
1. ‘ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କହିଲେ, କେବଳ ସେହି ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ବୁଜାଏ, ଯାହା ସାମାଜିକ ସଙ୍ଗଠନ ଓ ସଂରଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ହିଁ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥାଏ ।’’– ଏ ସଂଜ୍ଞାଟି କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
(କ) କେ, ଡେଭିସ୍
(ଖ) ମାକାଇଭର୍
(ଗ) କୁଣ୍ଡବର୍ଗ
(ଘ) ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ
Answer:
(କ) କେ.ଡେଭିସ୍
2. କେଉଁଟି ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏକ ଲକ୍ଷଣ ନୁହେଁ ?
(କ) ପରିବର୍ତ୍ତନ ସାମୁଦାୟିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅଟେ
(ଖ) ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମୟ କାରକଦ୍ବାରା ପ୍ରଭାବିତ
(ଗ) ସାର୍ବଜନୀନ ଘଟଣା
(ଘ) ଅବୈୟକ୍ତିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା
Answer:
(ଘ) ଅବୈୟଲ୍ଲିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା
3. କେଉଁଟି ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏକ କାରକ ନୁହେଁ ?
(କ) ଭୌତିକ
(ଖ) ସାଂସ୍କୃତିକ
(ଗ) ରାଜନୀତିକ
(ଘ) ପ୍ରାଦ୍ୟୋଗିକ
Answer:
(ଗ) ରାଜନୀତିକ
4. ସାଧାରଣତଃ ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଜନସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସ, ଏ ଦୁଇଗୋଟି ଜନସଂଖ୍ୟାତ୍ମକ କାରଣ ଯୋଗୁଁ ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥାଏ । – ଏକଥା କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) କାର୍ଲ ମାକ୍ସ
(ଖ) ମାଲଥସ୍
(ଗ) ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ
(ଘ) ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ନୁହେଁ
Answer:
(ଖ) ମାଲଥସ୍
5. କେଉଁଟି ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ କାରକ ନୁହେଁ ?
(କ) ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଘର୍ଷ
(ଖ) ଅନ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ଗ୍ରହଣ
(ଗ) ଧାର୍ମିକ ପ୍ରଭେଦତା
(ଘ) ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରସାରଣ
Answer:
(ଗ) ଧାର୍ମିକ ପ୍ରଭେଦତା
6. ‘ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଳମ୍ବନ’ ତତ୍ତ୍ଵର ମୁଖ୍ୟ ପୁରୋଧା କିଏ ?
(କ) ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଫ୍.ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ
(ଖ) ସମ୍ବନର
(ଗ) ମାଲିନସ୍କି
(ଘ) ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରସାରଣ
Answer:
(କ) ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଫ୍.ଓର୍ବର୍ଣ୍ଣ
7. ସଂସ୍କୃତୀକରଣ ଶବ୍ଦଟିକୁ କିଏ ରୂପରେଖ ଦେଇଥିଲେ ?
(କ) ଅଗଷ୍ଟ କମ୍
(ଖ) ମାକ୍ସ ୱେବର
(ଗ) ଏମ୍.ଏନ୍.ଶ୍ରୀନିବାସ
(ଘ) ସମ୍ବନର
Answer:
(ଗ) ଏମ୍.ଏନ୍.ଶ୍ରୀନିବାସ
8. “‘ପ୍ରଦ୍ୟୋଗ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କ ପରିବେଶକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ସହିତ ସମାଜକୁ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥାଏ । ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଭୌତିକ ପରିବେଶରେ ଘଟିଥାଏ ଏବଂ ଏହା ପ୍ରଚଳିତ ସମାଜର ପ୍ରଥା ଏବଂ ସାମାଜିକ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥାଏ’’– ଏକଥା କିଏ କହିଥିଲେ ?
(କ) କୁଲେ
(ଖ) ମାଲ୍ସ୍
(ଗ) ସେନ୍ସର
(ଘ) ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଫ୍.ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ
Answer:
(ଘ) ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଫ୍.ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ
9. “‘ସଂସ୍କୃତୀକରଣ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକ୍ରିୟା, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଏକ ନିମ୍ନ ଜାତିର ହିନ୍ଦୁ ବା ଜନଜାତି ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସମୂହ ନିଜର ପ୍ରଥା, କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ, ବିଚାରଧାରା ଏବଂ ଜୀବନଶୈଳୀକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଉଚ୍ଚଜାତିର ମର୍ଯ୍ୟାଦାଲାଭ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥା’ନ୍ତି ।’’ ଏ ସଂଜ୍ଞାଟି କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
(କ) ଏମ୍.ଏନ୍.ଶ୍ରୀନିବାସ
(ଖ) ମାକ୍ସ ୱେବର୍
(ଗ) ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ
(ଘ) ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ନୁହେଁ
Answer:
(କ) ଏମ୍.ଏନ୍.ଶ୍ରୀନିବାସ
10. ନିମ୍ନସ୍ଥ କେଉଁଟି ଅଭୌତିକ ସଂସ୍କୃତି ନୁହେଁ ?
(କ) ପୁସ୍ତକ
(ଖ) ପରମ୍ପରା
(ଗ) ପ୍ରଥା
(ଘ) ମୂଲ୍ୟବୋଧ
Answer:
(କ) ପୁସ୍ତକ
B. ଏକ ପଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ :
1. ପ୍ରଫେସର ଏମ୍.ଏନ୍. ଶ୍ରୀନିବାସ କେଉଁ ପୁସ୍ତକରେ ସଂସ୍କୃତୀକରଣ ଶବ୍ଦର ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ ?
Answer:
‘କୁର୍ଗମାନଙ୍କ ଧର୍ମ ଏବଂ ସମାଜ’
2. ସଂସ୍କୃତୀକରଣ ଶବ୍ଦଟି କେବେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୫୨ ମସିହାରେ
3. ଭୌତିକ ସଂସ୍କୃତିର ଦୁଇଗୋଟି ଉଦାହରଣ ପ୍ରଦାନ କର ।
Answer:
(i) ପୁସ୍ତକ (ii) ବାସଗୃହ
4. ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଦୁଇଗୋଟି ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
(i) ଆଧୁନିକୀକରଣ (ii) ପାଶ୍ଚାତ୍ୟକରଣ
5. ପ୍ରଦ୍ୟୋଗ କହିଲେ ତୁମେ କ’ଣ ବୁଝ ?
Answer:
ବିଜ୍ଞାନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଜ୍ଞାନ କୌଶଳର ପ୍ରୟୋଗକୁ ପ୍ରାଦ୍ୟୋଗ ବୋଲି କୁହାଯାଇଥାଏ ।
6. କିଏ ସଂସ୍କୃତିକୁ ବସ୍ତୁଭିଭିକ ଓ ଅବସ୍ତୁଭିତ୍ତିକ ସଂସ୍କୃତି ଭାବରେ ବର୍ଗୀକୃତ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଫ୍. ଓର୍ବର୍ଣ୍ଣ
7. ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଦୁଇଗୋଟି କାରକ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ସାଂସ୍କୃତିକ କାରକ (ii) ପ୍ରାଦ୍ୟୋଗିକ କାରକ
8. ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଦୁଇଗୋଟି ଲକ୍ଷଣ କ’ଣ ?
Answer:
(i) ସାର୍ବଜନୀନତା (ii) ଗତିଶୀଳ ପ୍ରକ୍ରିୟା
9. ସମାଜ ବିଜ୍ଞାନୀ ଭାବେ ଆମ୍ଭେମାନେ ସାମାଜିକ ସମ୍ପର୍କ ସହିତ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷଭାବେ ସମ୍ପୃକ୍ତ । ଏହି ସାମାଜିକ ସମ୍ପର୍କର ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ହିଁ କେବଳ ଆମ୍ଭେମାନେ ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଭାବେ ଅଭିହିତ କରିଥାଉ ।?’– ଏ ସଂଜ୍ଞାଟି କିଏ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ମାକାଇଭର୍ ଏବଂ ପେଜ୍ (Maclver & Page)
10. ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଭୌତିକ କାରକଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ କେଉଁ କାରକଗୁଡ଼ିକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ?
Answer:
ପ୍ରାକୃତିକ କାରକ
C. ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର :
1. ସାମାଜିକ ସମ୍ପର୍କରେ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଭୌତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସାମାଜିକ ସମ୍ପର୍କରେ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ ।
2. ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଜନବିବରଣବିତ୍ ଅଗଷ୍ଟ କମ୍ ଜନସଂଖ୍ୟାର ବୃଦ୍ଧି ଓ ଜନସଂଖ୍ୟାର ହ୍ରାସକୁ ଦୁଇଗୋଟି ମୁଖ୍ୟ ଜନସଂଖ୍ୟାତ୍ମକ କାରକରୂପେ ଅଭିହିତ କରିଛନ୍ତି ।
Answer:
ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଜନବିବରଣବିତ୍ ମାଲ୍ସ୍ (Malthus) ଜନସଂଖ୍ୟାର ବୃଦ୍ଧି ଓ ଜନସଂଖ୍ୟାର ହ୍ରାସକୁ ଦୁଇଗୋଟି ମୁଖ୍ୟ ଜନସଂଖ୍ୟାତ୍ମକ କାରକରୂପେ ଅଭିହିତ କରିଛନ୍ତି ।
3. ମୋରିସ୍ ଜିନ୍ସବର୍ଗଙ୍କ ମତରେ, ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଘର୍ଷ, ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଷମଯୁକ୍ତତା, ଅନ୍ୟ ସଂସ୍କୃତିଗ୍ରହଣ ତଥା ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରସାରଣ ଫଳରେ ସମାଜରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଇ.ମୁରେ (W.E. Moore) ଙ୍କ ମତରେ, ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଘର୍ଷ, ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଷମଯୁକ୍ତତା, ଅନ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ଗ୍ରହଣ ତଥା ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରସାରଣ ଫଳରେ ସମାଜରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥାଏ ।
4. ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରସାରଣ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯାହାଦ୍ୱାରା ସଂସ୍କୃତି ଗୋଟିଏ ସମାଜରୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ଦିଗକୁ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରସାରଣ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯାହାଦ୍ବାରା ସଂସ୍କୃତି ଗୋଟିଏ ସମାଜରୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ସମାଜକୁ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥାଏ ।
5. ପ୍ରଖ୍ୟାତ ସମାଜବିଜ୍ଞାନୀ ମାକ୍ସ ୱେବର ସର୍ବପ୍ରଥମେ ‘ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଳମ୍ବନ ତତ୍ତ୍ଵକୁ ନିଜ ପୁସ୍ତକ ‘ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ’ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ପ୍ରଖ୍ୟାତ ସମାଜବିଜ୍ଞାନୀ ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଫ୍.ଓର୍ବର୍ଣ୍ଣ (W.F.Ogburn) ସର୍ବପ୍ରଥମେ ‘ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଳମ୍ବନ ତତ୍ତ୍ଵକୁ ନିଜ ପୁସ୍ତକ ‘ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ’ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ।
6. ଓ ଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଦୁଇ ଭାଗରେ ଯଥା- ଭୌତିକ ବା ବସ୍ତୁଭିଭିକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଶ୍ରେଣୀରେ ବର୍ଗୀକୃତ କରିଛନ୍ତି ।
Answer:
ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଦୁଇ ଭାଗରେ ଯଥା- ଭୌତିକ ବା ବସ୍ତୁଭିଭିକ ଏବଂ ଅଭୌତିକ ବା ବୱେଭର ଶ୍ରେଣୀରେ ବର୍ଗୀକୃତ କରିଛନ୍ତି ।
D. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର । :
1. ସାମାଜିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା, ସାମାଜିକ ସଂରୂପ ଏବଂ ସାମାଜିକ ଆନ୍ତଃକ୍ରିୟାର ଯେକୌଣସି ବିଭାଗର ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ___________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ
2. _____________ ର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ବା ଅପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ନିୟମ ।
Answer:
ସୃଷ୍ଟି
3. ପ୍ରଥା, ପରମ୍ପରା, ମୂଲ୍ୟବୋଧ, ବିଶ୍ଵାସ, ଧର୍ମଧାରଣା, ଆଦର୍ଶ ଆଦି ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ନେଇ _________ ଗଠିତ ।
Answer:
ସଂସ୍କୃତି
4. ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ସମୂହ ଅନ୍ୟ ଏକ ଭିନ୍ନ ସଂସ୍କୃତିର ଆକର୍ଷଣ ଫଳରେ ସେହି ସଂସ୍କୃତିର ଆଦର୍ଶଗୁଡ଼ିକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଥାଏ, ମାତ୍ର ନିଜର ମୂଳ ସଂସ୍କୃତିକୁ ମଧ୍ୟ ଛାଡ଼ିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନଥାଏ, ସେହି ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ __________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଷମଯୁକ୍ତତା
5. ବସ୍ତୁଭିତ୍ତିକ ଓ ଅବସ୍ତୁଭିତ୍ତିକ ସଂସ୍କୃତି ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ବ୍ୟବଧାନକୁ ଓଗ୍ବର୍ଣ୍ଣ _________ ଆଖ୍ୟା ଦେଇଛନ୍ତି ।
Answer:
‘ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଳମ୍ବନ’
6. ବୈଜ୍ଞାନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ଉଦ୍ଭାବନ ଓ ପ୍ରୟୋଗକୁ ____________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ପ୍ରଦ୍ୟୋଗ
7. ଏମ୍.ଡ଼ି. ଜେସନ୍(M.D. Jenson) ଙ୍କ ‘‘ଲୋକମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଏବଂ ଚିନ୍ତା କରିବା ପ୍ରଣାଳୀରେ ____________ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ
8. ସାଂସ୍କୃତିକ ବିଳମ୍ବନ ତତ୍ତ୍ଵର ମୁଖ୍ୟ ପୁରୋଧା ହେଉଛନ୍ତି ବିଶିଷ୍ଠ ସମାଜବିଜ୍ଞାନୀ
Answer:
ଡବ୍ଲ୍ୟୁ. ଏଫ୍. ଓର୍ବର୍ଣ୍ଣ (W. F. Ogburn).