Bhagya

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Solutions Chapter 5 ପୃଥିବୀର ମଣ୍ଡଳସମୂହ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Solutions Chapter 5 ପୃଥିବୀର ମଣ୍ଡଳସମୂହ

୧। ନିମ୍ନଲିଖ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ କିମ୍ବା ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ।

(କ) ପୃଥ‌ିବୀକୁ କେତୋଟି ମଣ୍ଡଳରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ କ’ଣ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଚାରିଗୋଟି ମଣ୍ଡଳରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଅଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ, ଚାରିମଣ୍ଡଳ ଓ ଭୌରମଣ୍ଡଳ।

(ଖ) ପୃଥ‌ିବୀର କେଉଁ କେଉଁ ମହାଦେଶ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣଭାବେ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଓ ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ମହାଦେଶ ଦ୍ଵୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣଭାବେ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

(ଗ) ପୃଥ‌ିବୀରେ ମହାଦେଶଗୁଡ଼ିକର ସଂଖ୍ୟା କେତେ ? ସେଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ।
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀରେ ସାତଗୋଟି ମହାଦେଶ ରହିଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଏସିଆ, ଇଉରୋପ, ଉତ୍ତର
ଆମେରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା, ଆଫ୍ରିକା, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଓ ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ।

(ଘ) ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ କ୍ରମ ଅନୁସାରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତରର ନାମ ଲେଖ।
Answer:
ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ କ୍ରମ ଅନୁସାରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତରଗୁଡ଼ିକର ନାମ ହେଲା – ଟ୍ରପୋସ୍ପିଅର, ଷ୍ଟ୍ରାଟୋସ୍ପିଅର, ମେସୋସ୍ପିଅର, ଥର୍ମୋସ୍ପିଅର, ଏକ୍ସୋସ୍ପିଅର।

୨ । ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଲେଖ।

(କ) ପୃଥ‌ିବୀକୁ ‘ନୀଳଗ୍ରହ’ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀରେ ତିନି-ଚତୁର୍ଥାଂଶ ଜଳଭାଗଦ୍ବାରା ଆଚ୍ଛାଦିତ। ତେଣୁ ଏହାକୁ ନୀଳଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।

(ଖ) ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଷକୁ ‘ସ୍ଥଳ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ’ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଅଧିକାଂଶ ସ୍ଥଳଭାଗ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ରହିଥ‌ିବାରୁ ଏହାକୁ ସ୍ଥଳ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ କୁହାଯାଏ।

(ଗ) ଜୀବମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଜୈବମଣ୍ଡଳ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ।
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଏହି ମଣ୍ଡଳଟି ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ମାତ୍ର ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ । ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଜୀବଜନ୍ତୁ, ବୃକ୍ଷଲତା ଆଦିକୁ ନେଇ ଗଠିତ ଏହି ମଣ୍ଡଳଟି ଜୀବଜଗତର ଧାରଣ ଓ ପୋଷଣ କର୍ତ୍ତା । ଭୂପୃଷ୍ଠର ମୃତ୍ତିକା, ଜଳ ଓ ବାୟୁ ଦ୍ବାରା ଜୈବମଣ୍ଡଳଟି ପରିପୁଷ୍ଟ । ମନୁଷ୍ୟ ଏହି ଜୈବମଣ୍ଡଳରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।

(ଘ) ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ୍ ମହାସାଗର ତଟ ଦେଶରେ ଅନେକ ପୋତାଶ୍ରୟ ରହିଛି ।
Answer:
ଏହି ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ୍ ମହାସାଗରର ତଟଦେଶ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦନ୍ତୁରିତ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାର ତଟଦେଶରେ ଅଧ୍ୟା ପ୍ରାକୃତିକ ପୋତାଶ୍ରୟ ଓ ବନ୍ଦର ଦେଖାଯାଏ । ଏହା ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାରରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ।

୩। ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କର।

(କ) ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପାର୍ବତ୍ୟ ଶୃଙ୍ଗର ଉଚ୍ଚତା କେତେ ?
(୧) ୮୮୪୮ ମିଟର
(୨) ୮୮୮୪ ମିଟର
(୩) ୮୪୮୮ ମିଟର
(୪) ୮୮୮୮ ମିଟର
Answer:
(୧) ୮୮୪୮ ମିଟର

(ଖ) ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଉପଲବ୍ଧ ଜଳର ପରିମାଣ କେତେ ?
(୧) ୦.୩ ଭାଗ
(୨) ୦.୦୩ ଭାଗ
(୩) ୩ ଭାଗ
(୪) ୦.୦୦୩ ଭାଗ
Answer:
(୨) ୦.୦୩ ଭାଗ

(ଗ) ଭୂ-ପୃଷ୍ଠରେ ଥିବା ସ୍ଥଳଭାଗର ପରିମାଣ କେତେ ?
(୧) ୩ /୪
(୨) ୧/୩
(୩) ୨/୩
(୪)୧/୨
Answer:
୧/୪ (ପୁସ୍ତକସ୍ଥ ପ୍ରଶ୍ନପତ୍ରରେ ତ୍ରୁଟି ଅଛି ।)

(ଘ) ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ କେଉଁ ବାଷ୍ପର ପରିମାଣ ଅଧ‌ିକ ହେଲେ ଭୂଗୋଲକୀୟ ତାପମାତ୍ରାରେ କ୍ରମଶଃ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଥାଏ ?
(୧) ଅମ୍ଳଜାନ
(୨) ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ
(୩) ଆର୍‌ଗନ୍
(୪) ଯବକ୍ଷାରଜାନ
Answer:
(୨) ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ

୪। ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦଦ୍ୱାରା ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ପୂରଣ କର।

(କ) ପୃଥ‌ିବୀର ଗଭୀରତମ ଖାତ ____________ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଅବସ୍ଥିତ।
Answer:
ମାରିଆନା

(ଖ) ଗୋଟିଏ ଦେଶ ନାମରେ ନାମିତ ମହାସାଗରଟିର ନାମ ____________।
Answer:
ଭାରତ ମହାସାଗର

(ଗ) ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ମହାସାଗର _____________ ଅଟେ।
Answer:
ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର

(ଘ) ପୃଥ‌ିବୀର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ __________ ଅଟେ।
Answer:
ଏଭେରେଷ୍ଟ

୫। ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ଲେଖ।

(କ) ଜଳୀୟ ଗ୍ରହ
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀରେ ଶତକଡ଼ା ୭୧ ଭାଗ ଜଳ ରହିଥ‌ିବାରୁ ଏହାକୁ ଜଳୀୟ ଗ୍ରହ କୁହାଯାଏ।

(ଖ) ଜୈବମଣ୍ଡଳ
Answer:
ବଡ଼ ବଡ଼ ପ୍ରାଣୀଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଅତି କ୍ଷୁଦ୍ର ଏକକୋଷୀ ପ୍ରାଣୀ,ବିରାଟ ଦ୍ରୁମଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି କ୍ଷୁଦ୍ର ଗୁଳ୍ମଲତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଭିଦସମୂହ ଏହି ଜୈବମଣ୍ଡଳରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ମଣ୍ଡଳଟି ଜୀବଜଗତରେ ଧାରଣ ଓ ପୋଷଣ କର୍ତ୍ତା ଭୂପୃଷ୍ଠର ଜଳ, ମୃତ୍ତିକା ଓ ବାୟୁଦ୍ୱାରା ଏହା ପରିପୁଷ୍ଟ। ମନୁଷ୍ୟ ଏହି ଜୈବମଣ୍ଡଳର ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି।

(ଗ) ପରିସଂସ୍ଥା
Answer:
ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରକାରର ଜଳବାୟୁ, ମୃତ୍ତିକା ଏବଂ ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥ‌ିବା ଜୀବଗୋଷ୍ଠୀ ( ପ୍ରାଣୀ ଓ ଉଦ୍ଭିଦମାନଙ୍କୁ) ନେଇ ଯେଉଁ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ, ତାହାକୁ ପରିସଂସ୍ଥା କୁହାଯାଏ।

(ଘ) ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳଟି ଭୂତ୍ଵକର ବିଭିନ୍ନ ଶିଳା ଓ ମୃତ୍ତିକା ସ୍ତରକୁ ନେଇ ଗଠିତ। ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାଣୀ ଓ ଉଭିଦମାନଙ୍କ ଜୀବନଧାରଣ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଅଧିକାଂଶ ଉପାଦାନ ଏହି ଶିଳା ଓ ମୃତ୍ତିକାରୁ ହିଁ ମିଳିଥାଏ। ଏହି ମଣ୍ଡଳଟି ପୃଥ‌ିବୀର ସାତୋଟି ମହାଦେଶ ଓ ସମୁଦ୍ର ତଳକୁ ନେଇ ଗଠିତ।

BSE Odisha 6th Class Geography Notes Chapter 5 ପୃଥିବୀର ମଣ୍ଡଳସମୂହ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା

• ଜୀବଜଗତର ଚଳପ୍ରଚଳ ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଏକ କଠିନ ଶିଳା ବା ମୃତ୍ତିକାର ସ୍ତର ହେଉଛି ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ ଦ୍ୱାରା ଉପଲବ୍‌ଧ ହୋଇପାରିଛି। ପୃଥ‌ିବୀର ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ବରେ ଏକ ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଘେରି ରହିଛି। ଭୂପୃଷ୍ଠର ପ୍ରାୟ ତିନି-ଚତୁର୍ଥାଂଶ ଜଳଭାଗଦ୍ବାରା ବେଷିତ। ଏହା ପୃଥ‌ିବୀର ବାରିମଣ୍ଡଳ।
• ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଓ ବାରିମଣ୍ଡଳର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ଆଧାର କରି ଜୈବମଣ୍ଡଳ ଗଠିତ।
• ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ ପୃଥ‌ିବୀର ସାତୋଟି ମହାଦେଶ ଓ ସମୁଦ୍ରତଳକୁ ନେଇ ଗଠିତ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ସାତୋଟି ମହାଦେଶର ନାମ ହେଲା – ଏସିଆ, ଆଫ୍ରିକା, ଉତ୍ତର ଆମେରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା, ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା, ଇଉରୋପ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ।
• ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅଧୂକ ସ୍ଥଳଭାଗ ଥିବାରୁ ଏହାକୁ ସ୍ଥଳ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅଧିକାଂଶ ଜଳଭାଗ ଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଜଳ ଗୋଲାଈଁ କୁହାଯାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀରେ ଜଳର ପରିମାଣ ବହୁତ ଅର୍ଧକ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜଳୀୟ ଗ୍ରହ ଓ ନୀଳ ଗ୍ରହ ରୂପେ ପରିଚିତ।
• ଜଳରାଶି ଚଳନଶୀଳ। ଏହାର ତିନିପ୍ରକାର ଗତ ଅଛି; ଯଥା – ଢେଉ, ଜୁଆର ଓ ସାମୁଦ୍ରିକ ସ୍ରୋତ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ୪ଟି ମହାସାଗର ମୁଖ୍ୟତଃ ରହିଅଛି। ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା– ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର, ଆଟ୍‌ଲାଷ୍ଟିକ୍ ମହାସାଗର, ଭାରତ ମହାସାଗର ଓ ସୁମେରୁ ମହାସାଗର।
• ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ମହାସାଗର। ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ୍ ମହାସାଗର ପୃଥ‌ିବୀର ଦ୍ବିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ମହାସାଗର। ଏହା ଆକୃତି ଇଂରାଜୀ ଅକ୍ଷର S ଆକାରର। ଭାରତ ମହାସାଗର ଭାରତ ନାମରେ ନାମିତ ଏବଂ ଏସିଆ ମହାଦେଶର ଦକ୍ଷିଣରେ ଅବସ୍ଥିତ। ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧର ଉତ୍ତରମେରୁକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ସମେରୁ ମହାସାଗର ରହିଅଛି।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ ପ୍ରାୟ ୧୬୦୦ କିଲୋମିଟର ଉଚ୍ଚତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ବିସ୍ତୃତ। ପୃଥିବୀପୃଷ୍ଠରୁ ଉପରକୁ କ୍ରମ ଅନୁସାରେ ସ୍ତରଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଟ୍ରପୋସ୍ପିଅର, ଷ୍ଟ୍ରାଟୋସ୍ପିଅର, ମେସୋସ୍ପିଅର, ଥର୍ମୋସ୍ପିଅର ଏବଂ ଏକ୍ସୋସ୍ପିଅର। ବାୟୁରେ ଯବକ୍ଷାରଜାନ ଶତକଡା ୭୮ ଭାଗ ଥିବାବେଳେ ଅମ୍ଳଜାନ ଶତକଡ଼ା ୨୧ ଭାଗ ରହିଛି। ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ବାଷ୍ପର ପରିମାଣ ମାତ୍ର ଶତକଡ଼ା ୦.୦୩ ଭାଗ।
• ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥ‌ିବା ବାୟୁକୁ ପବନ କୁହାଯାଏ। ବାୟୁ ପ୍ରବାହ ଅନୁଯାୟୀ ପବନର ଦିଗ ନିଶ୍ଚୟ କରାଯାଇଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଜୀବଜନ୍ତୁ, ବୃକ୍ଷଲତା ଆଦିକୁ ନେଇ ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଓ ବାରିମଣ୍ଡଳର ସମ୍ମିଶ୍ରଣକୁ ଜୈବମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ। ସମସ୍ତ ସଜୀବ ପଦାର୍ଥକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ପ୍ରାଣୀଜଗତ ଓ ଉଭିଦଜଗତ ଏହି ଦୁଇ ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଅଛି।
• ପ୍ରାକୃତିକ ଦୁର୍ବିପାକ ଅଶମଣ୍ଡଳ ଉପରିଭାଗରେ ବହୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥାଏ। ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଫଳରେ ତହିଁରୁ ନିର୍ଗତ ଦୂଷିତ ପଦାର୍ଥ ସମୁଦ୍ର, ହ୍ରଦ, ନଦୀ, ଆଦିର ଜଳକୁ ଦୂଷିତ କରିଥାଏ।
• କଳକାରଖାନା, ତାପଜ ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ଯାନବାହନରୁ ନିର୍ଗତ ପାଉଁଶ ଓ ଧୂଆଁ ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ଦୂଷିତ କରେ ଓ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳର ପରିମାଣ ବଢ଼ାଇଥାଏ। ଫଳରେ ପୃଥ‌ିବୀର ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି ଘଟେ। ଏହାକୁ ଭୂଗୋଲକୀୟ ଉଷତା ବୃଦ୍ଧି କୁହାଯାଏ।
• ଭୂଗୋଲକୀୟ ଉଷ୍ମତା ବୃଦ୍ଧି ଫଳରେ ପୃଥ‌ିବୀର ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ତଥା ବାରିମଣ୍ଡଳରେ ତାପମାତ୍ରା କ୍ରମଶଃ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ। ଏହା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ବରେ ଥ‌ିବା ବରଫ ରାଶି ତରଳିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ଫଳରେ ଜଳରାଶିର ପତନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ମହାପ୍ଲାବନ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ। ଏଥରେ ପରିବେଶ, ପରିସଂସ୍ଥା ତଥା ସମଗ୍ର ପୃଥ‌ିବୀର ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବା ସମ୍ଭବ ନହେଁ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Political Science Notes Chapter 1 ଆମେ ଓ ଆମ ସମାଜ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 6 Political Science Notes Chapter 1 ଆମେ ଓ ଆମ ସମାଜ

ବିଷୟବସ୍ତୁ
ପରିବାର, ପରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ, ବଂଶ ଓ ବଂଶର ଗୋତ୍ର, ଜନଜାତି, ସଂଘ, ସମୁଦାୟ, ସମାଜ ।

→ (୧) ପରିବାର

• ପରିବାର ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ କ୍ଷୁଦ୍ର ସାମାଜିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ । ଏହା ଦୁଇ ପ୍ରକାରର, ଯଥା— ଏକକ ପରିବାର ଓ ଯୌଥ ପରିବାର ।
• ବାପା, ମା’ ଓ ସେମାନଙ୍କର ସନ୍ତାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ପରିବାରକୁ ଏକକ ପରିବାର କୁହାଯାଏ ।
• ବାପା, ମା’, ବଡ଼ବାପା, ବଡ଼ମା’, ଦାଦା, ଖୁଡ଼ୀ, ଅବିବାହିତ ଦାଦା ଓ ପିଉସୀ, ଜେଜେବାପା, ଜେଜେମା’ ଆଦି ମିଳିମିଶି ରହୁଥ‌ିବା ପରିବାରକୁ ଯୌଥ ପରିବାର କହନ୍ତି ।
• ମନେରଖ : ଭାରତୀୟ ପରିବାରଗୁଡ଼ିକରେ ପିତା ହିଁ ମୁଖ୍ୟ ହୋଇଥା’ଛି । ଆଉ କେତେକ ପରିବାରରେ ମାତା ମଧ୍ୟ ମୁଖ୍ୟ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ।

→ (୨) ପରିବାର ମୌଳିକ କାର୍ଯ୍ୟ

• ବଂଶରକ୍ଷା କରିବା ପରିବାରର ମୌଳିକ କାର୍ଯ୍ୟ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଶିଶୁର ଲାଳନପାଳନ, ଶିଶୁକୁ ବିଭିନ୍ନ ସଦ୍‌ଗୁଣ ଶିକ୍ଷାଦେବା, ଶିଶୁଟି ବଡ଼ହେବା ପରେ ଜୀବିକା ଅର୍ଜନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟ ପରିବାର କରିଥାଏ ।
• ଶିଶୁକୁ ଉତ୍ତମ ନାଗରିକରୂପେ ଗଢ଼ି ତୋଳିବାରେ ପରିବାର ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ ।

→ (୩) ବଂଶ ଓ ବଂଶର ଗୋତ୍ର

• କେତେକ ପିଢ଼ିର ରକ୍ତ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନଙ୍କୁ ନେଇ ବଂଶ ଗଠିତ I ବାପା, ବଡ଼ବାପା, ଦାଦାଙ୍କ ପରିବାର ଜେଜେବାବାଙ୍କ ପରିବାରରୁ ସୃଷ୍ଟି । ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରକ୍ତ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି । ଏଣୁ ଏମାନେ ଗୋଟିଏ ବଂଶର ।
• ବଂଶ ପରମ୍ପରା ଅନୁସାରେ ଗୋଟିଏ ବଂଶର ଲୋକମାନେ ପରସ୍ପରକୁ ସାହାଯ୍ୟ ସହଯୋଗ କରିବା ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ଧାର୍ମିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ, କ୍ରିୟାକର୍ମପାଳନ କରିଥା’ଛି ।
• ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ବଂଶ ସାଧାରଣତଃ ପିତୃ ବଂଶୀୟ ଅଟେ ।
• ବେଳେବେଳେ ଧାର୍ମିକ କ୍ରିୟା କର୍ମପାଳନରେ ମୂଳ ବଂଶରୁ ଅଲଗା ହୋଇ ଯେଉଁ ନୂଆ ବଂଶ ସୃଷ୍ଟି କରିଥା’ନ୍ତି, ସେହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବଂଶ ବିଭାଜନ କୁହାଯାଏ ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ବଂଶର ଗୋତ୍ର ଥାଏ ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି କୁଳ ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ଋଷି ।
• ଯେଉଁ ଋଷିଙ୍କୁ ପରିବାରର ନିଜର ବୋଲି ସମ୍ମାନ ଦେଇଥା’ନ୍ତି । ସେହି ବଂଶର ଗୋତ୍ର ସେହି ଋଷିଙ୍କ ନାମ ଅନୁସାରେ ହୋଇଥାଏ । ଯଥା– କାଶ୍ୟପ, ଭରଦ୍ଵାଜ ଓ ନାଗସ୍ୟ ଇତ୍ୟାଦି ।
• ମନେରଖ : କେତେକ ପିଢ଼ିର ରକ୍ତ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନଙ୍କୁ ନେଇ ‘ବଂଶ’ ଗଠିତ ।

→ (୪) ଜନଜାତି

• ଏକ ସାଧାରଣ ନାମ ଥିବା ଦେଶୀୟ ଲୋକମାନଙ୍କର କ୍ଷୁଦ୍ର ସମୂହକୁ ‘ଜନଜାତି’ କୁହାଯାଏ ।
• ଜନଜାତି ଭାରତୀୟ ସମାଜର ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଙ୍ଗ । ଜନଜାତିକୁ ଇଂରାଜିରେ Tribe କୁହାଯାଏ । ଆମେ ଏହି ଲୋକଙ୍କୁ ଆଦିବାସୀ ବା ବନବାସୀ ରୂପେ ଜାଣିଥାଉ ।
• ଏମାନେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସ କରିଥା’ନ୍ତି ଓ ଏକ ସାଧାରଣ ଭାଷାରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା ହୁଅନ୍ତି ଓ ମିଳିମିଶି ବିଭିନ୍ନ ପର୍ବପର୍ବାଣି ପାଳନ କରିଥା’ଛି ।
• ଆମରାଜ୍ୟରେ ବଣ୍ଡା, ସାନ୍ତାଳ, କନ୍ଧ ଆଦି ଜନଜାତି ଦେଖାଯା’ନ୍ତି ।
• ମନେରଖ : ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୬୨ ପ୍ରକାର ଆଦିମ ଅସ୍ଵାସୀ ଦେଖାଯା’ଛି । ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କର ଭାଷା ସାନ୍ତାଳୀ I ଏହାର ନିଜସ୍ଵ ଲିପିଅଛି ।

→ (୫) ସଂଘ

• କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ପାଇଁ କେତେକ ବ୍ୟକ୍ତି ଇଚ୍ଛାକୃତ ଭାବରେ ମିଶି ସଂଘ ଗଠନ କରିଥା’ନ୍ତି ।
• କାର୍ଯ୍ୟ ଅନୁସାରେ ଏହା ଅନେକ ପ୍ରକାରର, ଯଥା— ପରିବାର, ଓକିଲ ସଂଘ, ଶିକ୍ଷକ ସଂଘ, ଛାତ୍ର ସଂଘ, ହିନ୍ଦୁ ମହାସଭା ଇତ୍ୟାଦି ।
• ସଂଘର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଜଣେ ମୁଖ୍ୟଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ସଂଘର ସଦସ୍ୟମାନେ ସଂଘର କେତେକ ନିୟମମାନ ପାଳନ କରିଥାଆନ୍ତି ।
• ପରିବାର ପରିସଂଘ ଚିରସ୍ଥାୟୀ ଅଟେ ।

→ (୬) ସମୁଦାୟ

• ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକତା ମନୋଭାବନେଇ ବାସକରୁଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କୁ ନେଇ ‘ସମୁଦାୟ’ ଗଠିତ ହୁଏ ।
• ଏହା ପ୍ରାକୃତିକ ଭାବେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ।
• ଏକ ସବୁଦାୟରେ ବାସକରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଏକ ସର୍ବସାଧାରଣ ଜୀବନ ଧାରାରେ ସହଭାଗୀ ହୋଇଥା’ନ୍ତି।
• ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କର ସମସ୍ତ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବା ସମୁଦାୟର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ । ସମୁଦାୟ ଯେତେ ଛୋଟ ହୋଇଥାଏ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତା ସେତେ ଦୃଢ଼ ହୋଇଥାଏ ।
• ବୃହତ୍ ସମୁଦାୟ ମଧ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଅନେକ ପ୍ରକାର ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
• ମନେରଖ : କୌଣସି ସଂଘ ନିଜ ଲକ୍ଷ୍ୟବାଦ ସର୍ବସାଧାରଣ ଉନ୍ନତିମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟକଲେ ତାହାର ସମୁଦାୟିକ ଗୁଣ ବୃଦ୍ଧିପାଏ ।

→ (୭) ସମାଜ

• ଆଦିମ ମନୁଷ୍ୟ ସ୍ୱାଧୀନଭାବେ ଚଳୁଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଲୋକସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କଳହ ଓ ଶତ୍ରୁତା ସୃଷ୍ଟିହେଲା । ତେଣୁ ମଣିଷ ନୀତି ନିୟମ ସୃଷ୍ଟିକରି ସୁଖରେ ଚଳିବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକଲା । ସେହି ଚଳଣିରୁ ସମାଜ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ।
• ସମାଜ ବିନା ମଣିଷ ବଞ୍ଚିବା ଅସମ୍ଭବ । ବ୍ୟକ୍ତି ତା’ର ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ସମାଜ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ । ଅପରପକ୍ଷରେ ସମାଜ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ ।
• ମନେରଖ: ବ୍ୟକ୍ତି ଓ ସମାଜ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ ।

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Odia Solutions Chapter 15 କାଳର କପୋଳ ତଳେ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Odia Solutions Chapter 15 କାଳର କପୋଳ ତଳେ

ପରୀକ୍ଷା ଉପଯୋଗୀ ଅତିରି

ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

Question ୧।
ଧଉଳି ପାହାଡ଼ ପାଦ ଦେଶରେ କେଉଁ ନଦୀ ବହି ଯାଉଛି ?
Answer:
ଧଉଳି ପାହାଡ଼ ପାଦ ଦେଶରେ ଦୟାନଦୀ ବହି ଯାଉଛି ।

Question ୨।
ଅଙ୍ଗଦ ଚଉଧୁରୀ କେଉଁ ବିଷୟର ଛାତ୍ର ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦ ଚଉଧୁରୀ ଇତିହାସ ବିଷୟର ଛାତ୍ର ।

Question ୩ ।
ଅଙ୍ଗଦ ଚଉଧୁରୀ କେଉଁ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ର ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦ ଚଉଧୁରୀ ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ର !

Question ୪।
ଅଙ୍ଗଦ କାହାର ଶିଳାଲେଖ ପଢ଼ିଛନ୍ତି ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦ ଅଶୋକଙ୍କ ଶିଳାଲେଖ ପଢ଼ିଛନ୍ତି ।

Question ୫।
କାହା ସ୍ପର୍ଶରେ ଅଙ୍ଗଦ ଚମକି ପଡ଼ିଲେ ?
Answer:
ରାଜ ବଂଶର ଲୋକଙ୍କ ସ୍ପର୍ଶରେ ଅଙ୍ଗଦ ଚମକି ପଡ଼ିଲେ ।

Question ୬।
“ଆପଣ କ’ଣ କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜା ?”- ଏହା କିଏ କାହାକୁ କହିଛି ?
Answer:
ଏହା ଅଙ୍ଗଦ ରାଜବଂଶର ଲୋକଙ୍କୁ କହିଛି ।

Question ୭।
‘ମୁଁ ତ ଦୁନିଆରେ ସବୁଠାରୁ ଶୀଘ୍ର ଚାଲେ ।? – ଏହା କାହାର ଉକ୍ତି ?
Answer:
ଏହା ରାଜବଂଶର ଲୋକଙ୍କ ଉକ୍ତି ।

Question ୮।
କଳିଙ୍ଗ ମହାରଣାଙ୍କ ନାମ କ’ଣି ଥିଲା ?
Answer:
କଳିଙ୍ଗ ମହାରଣାଙ୍କ ନାମ କୁରୁବାକୀ ଥିଲା ।

Question ୯।
କେଉଁମାନେ ମହାରାଣାଙ୍କୁ ସସଂଭ୍ରମ ଅଭିବାଦନ ଜଣାଇଲେ ?
Answer:
ପାତ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ପରିଷଦ ବର୍ଗଙ୍କ ସମେତ ସମସ୍ତ ସେନାନାୟକ ମହାରଣାଙ୍କୁ ଅଭିବାଦନ ଜଣାଇଲେ ।

Question ୧୦ ।
କାହା ସହିତ ରାଜଜେମା ଦରବାର କକ୍ଷକୁ ଆସିଲେ ?
Answer:
ପତିଙ୍କ ସହିତ ରାଜଜେମା ଦରବାର କକ୍ଷକୁ ଆସିଲେ ।

Question ୧୧ ।
କଳିଙ୍ଗ କିଏ ଆକ୍ରମଣ କରିଛନ୍ତି ?
Answer:
ମଗଧ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ଆକ୍ରମଣ କରିଛନ୍ତି ।

Question ୧୨ ।
ଯୁଦ୍ଧ କେଉଁଠି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲାଣି ?
Answer:
କଳିଙ୍ଗ ଉପକଣ୍ଠରେ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲାଣି ।

Question ୧୩ ।
ଅଚାନକ ଆକ୍ରମଣରେ କଳିଙ୍ଗର କ’ଣ ଧ୍ୱଂସ ହୋଇଛି ?
Answer:
ସୀମାନ୍ତ ବାହିନୀ ଧ୍ୱଂସ ହୋଇଛି ।

Question ୧୪ ।
‘କଳିଙ୍ଗ ଏକ ଅତି ସଙ୍କଟ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଆସି ପହଞ୍ଚିଛି?? – ଏହା କାହାର ଉକ୍ତି ?
Answer:
କଳିଙ୍ଗର ମହାମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଭକ୍ତି ।

Question ୧୫ ।
ରାଜେଶ୍ଵରୀ କେତେ ଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ଚାହୁଁଥିଲେ ?
Answer:
ବାରଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ରାଜେଶ୍ୱରୀ ଚାହୁଁଥିଲେ ।

Question ୧୬ ।
ରାଜେଶ୍ଵରୀ କେତେଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ବାହାରକୁ ଯିବାକୁ କହିଲେ ?
Answer:
ରାଜେଶ୍ୱରୀ ପାଞ୍ଚଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ବାହାରକୁ ଯିବାକୁ କହିଲେ ।

Question ୧୭ ।
ଯୁଦ୍ଧରେ କେତେଜଣ ସେନାପତି ରାଜେଶ୍ଵରୀ ସ୍ଥିର କଲେ ?
Answer:
ଯୁଦ୍ଧରେ ବାରଜଣ ସେନାପତି ରାଜେଶ୍ଵରୀ ସ୍ଥିର କଲେ

Question ୧୮ ।
ରକ୍ତର ନଦୀ କିଏ ପାଲଟିଲା ?
Answer:
ରକ୍ତର ନଦୀ ଦୟାନଦୀ ପାଲଟିଲା।

Question ୧୯ ।
କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧ କେତେ ମାସ ଲାଗିଥିଲା ?
Answer:
କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧ ଚାରିମାସ ଲାଗିଥିଲା

Question ୨୦ ।
କେତେ ଦିନରେ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେବ ବୋଲି ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ମଗଧ ସମ୍ରାଟଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ? ମଗଧ ସମ୍ରାଟଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ।
Answer:
ଦୁଇଦିନ ଭିତରେ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେବ ବୋଲି ମହାମନ୍ତ୍ରୀ

Question ୨୧ ।
ମଗଧ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ନିକଟରୁ କ’ଣ ସରି ଆସୁଥୁଲା ?
Answer:
ମଗଧ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ନିକଟରୁ ରସଦ ସରି ଆସୁଥିଲା ।

Question ୨୨ ।
ଅଶୋକ କେଉଁ ମନ୍ତ୍ରରେ ଦୀକ୍ଷିତ ହେଲେ ?
Answer:
ଅଶୋକ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଅହିଂସା ମନ୍ତ୍ରରେ ଦୀକ୍ଷିତ ହେଲେ ।

Question ୨୩ ।
ରାଜେଶ୍ଵରୀ କାହା ସହ ଯୁଦ୍ଧ କରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କଲେ ?
Answer:
ରାଜେଶ୍ୱରୀ ମଗଧ ସେନାପତିଙ୍କ ସହ ଯୁଦ୍ଧ କରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କଲେ ।

Question ୨୪ ।
ରାଜନୀତିର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର କ’ଣ ?
Answer:
ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ରାଜନୀତିର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର ।

Question ୨୫ ।
ଶାନ୍ତିସ୍ତୂପନ କେଉଁଠି ଅବସ୍ଥିତ ?
Answer:
ଧଉଳି ପାଦ ଦେଶ ପାହାଡ଼ରେ ଶାନ୍ତିସ୍ତୂପନ ଅବସ୍ଥିତ ।

ବିଗତ ବର୍ଷର ହାଇସ୍କୁଲ ପରୀକ୍ଷା (ବାର୍ଷିକ ଓ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟାରୀ)ର ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

Question 1.
‘ଏ ଯୁଦ୍ଧରେ କେହି ଜଣେ ସେନାପତି ନୁହଁନ୍ତି । ଆପଣମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜଣେ ଜଣେ ସେନାପତି ବୋଲି ମନେ ରଖୁବେ ।’’ ଏହା କିଏ କହିଥିଲେ ?
Answer:
ରାଜେଶ୍ଵରା

Question 2.
ରାଜେଶ୍ଵରୀ ଦରବାର କକ୍ଷକୁ କାହା ସହିତ ଆସିଥିଲେ ?
Answer:
ପତିଙ୍କ ସହିତ

Question 3.
ରାଜେଶ୍ୱରୀ ସମ୍ମୁଖ ସମରକୁ ତାଙ୍କ ସହିତ ଯିବାପାଇଁ କେତେ ଜଣକୁ ବାଛିଥିଲେ ?
Answer:
ବାର

Question 4.
କଳିଙ୍ଗ ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ଵରୀ କିପରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମଗଧ ସେନାପତିଙ୍କ ସହ ଯୁଦ୍ଧ କରି

Question 5.
‘ମୁଁ ତ ଦୁନିଆରେ ସବୁଠାରୁ ଶୀଘ୍ର ଚାଲେ’’– ଏହା କିଏ କହିଛନ୍ତି ?
Answer:
ବାର୍ଘଦେହା ପୁରୁଷ

Question 6.
ପିତାଙ୍କ ଇଚ୍ଛାକୁ ସ୍ଵୀକାର କରିଥିବାରୁ ରାଜେଶ୍ଵରୀ କାହାକୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇଥିଲେ ?
Answer:
ସଭାସଦ୍ ମାନଙ୍କୁ

Question 7.
ରାଣୀ କୁରୁବକୀ କଳିଙ୍ଗ ମହାରାଜାଙ୍କର କେଉଁ ବାର୍ତ୍ତା ଧରି ଦରବାର କକ୍ଷରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ରାଜାଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ଵରା ସମସ୍ତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରିବା

Question 8.
ରାଜନାତିର ବ୍ରହାସ୍ତ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ?
Answer:
ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରକୁ

Question 9.
ରାଜନାତିର ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରକୁ କ’ଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି?
Answer:
ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ

Question 10.
‘ଆପଣ କ’ଣ ଇତିହାସ ପୁରୁଷ ?- ଏକଥା କିଏ କହିଥିଲେ ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରା

ପରୀକ୍ଷା ଉପଯୋଗୀ ଅତିରିକ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

(A) ।ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

Question 1.
ଲେଖୁ ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ କେବେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଲେଖୁ ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ୧୯୩୧ ମସିହାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

Question 2.
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ କାଳିନ୍ଦୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ।

Question 3.
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ଏକଦା ଓଡ଼ିଶାର କ’ଣ ଥିଲେ ?
Answer:
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ଏକଦା ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ।

Question 4.
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ କେଉଁ ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ‘ସାହିତ୍ୟ ଭାରତୀ’’ରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଥିଲେ ।

Question 5.
ଇତିହାସର ଛାତ୍ର କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ଇତିହାସର ଛାତ୍ର ଥିଲେ ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ ।

Question 6.
ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ କେଉଁଠାରୁ ଗବେଷଣା କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସିଥିଲେ ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଗବେଷଣା କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସିଥିଲେ ।

Question 7.
କିଏ କଳିଙ୍ଗ ବିଜୟ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଗଧ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ କଳିଙ୍ଗ ବିଜୟ କରିଥିଲେ ।

Question 8.
‘ଶିଳାଲେଖ’’ରେ କ’ଣ ଉଲ୍ଲେଖ ଥିଲା ?
Answer:
‘ଶିଳାଲେଖ’ରେ ଅହିଂସା, ଦୟା, କ୍ଷମା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଥିଲା ।

Question 9.
ସାଧାରଣ ପ୍ରକାର ରନ୍ଧିନଶାଳାରେ ମାଂସ ରନ୍ଧିନ କରାଯାଇପାରିବା
Answer:
ସାଧାରଣ ପ୍ରଜାର ରନ୍ଧନଶାଳାରେ ମୟୂର ମାଂସ ରନ୍ଧନ କରାଯାଇପାରିବ ।

Question 10.
ସୂର୍ଯ୍ୟର ଶେଷ କିରଣ କାହାର ଛାତି ଉପରୁ ଅପସରି ଗଲାଣି ?
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟର ଶେଷ କିରଣ ଦୟାନଦୀର ଛାତି ଉପରୁ ଅପସରି ଗଲାଣି ।

Question 11.
କେଉଁଥ‌ିପାଇଁ ଧଉଳି ପର୍ବତ କମ୍ପି ଉଠିଲା ?
Answer:
ଘୋଡ଼ାଟାପୁ ଆଉ ବ୍ରେଷାରବ ସହିତ ଅସ୍ତ୍ରର ଝଙ୍କାରରେ ଧଉଳି ପର୍ବତ କମ୍ପି ଉଠିଲା ।

Question 12.
ଅଙ୍ଗଦ କ’ଣ ଦେଖ‌ିଲେ ?
Answer:
ମହାରାଣୀ କୁରୁବକୀ ଧୀରେ ଧୀରେ ଓହ୍ଲାଇ ଆସୁଥିବାର ଅଙ୍ଗଦ ଦେଖ‌ିଲେ ।

Question 13.
ଅଙ୍ଗଦ କିପରି ବସିଥିଲେ ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦ ଦୁଇ ଆଣ୍ଠୁ ଭିତରେ ମୁଣ୍ଡ ଗୁଞ୍ଜି ବସିଥିଲେ ।

Question 14.
ଅଙ୍ଗଦଙ୍କ ସାମନାରେ କିଏ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦଙ୍କ ସାମନାରେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ଜଣେ ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷ ।

Question 15.
ପୁତ୍ର କାହାକୁ ରାଜ ସିଂହାସନ ପ୍ରଦାନ କରିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି ?
Answer:
ପୁତ୍ର କନ୍ୟାକୁ ରାଜ ସିଂହାସନ ପ୍ରଦାନ କରିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି

Question 16.
ବୃଦ୍ଧି ଓ ବୀରତ୍ଵରେ କିଏ ରାଜପୁତ୍ରଠାରୁ ଊଣା ନୁହନ୍ତି ?
Answer:
ବୁଦ୍ଧି ଓ ବୀରତ୍ଵରେ ରାଜଜେମା ରାଜପୁତ୍ରଠାରୁ ଊଣା ନୁହନ୍ତି ।

Question 17.
ରାଜଜେମା କେତେ ଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ମନୋନୀତ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ରାଜଜେମା ବାର ଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ମନୋନୀତ କରିଥିଲେ ।

Question 18.
ଦୟାନଦୀ କେଉଁ ନଦୀରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଦୟାନଦୀ ରକ୍ତନଦୀରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ।

Question 19.
ଶିବିର ଭିତରେ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ କେଉଁ ଅବସ୍ଥାରେ ବସିଥିଲେ ?
Answer:
ଶିବିର ଭିତରେ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ଚିନ୍ତାନ୍ବିତ ଅବସ୍ଥାରେ ବସିଥିଲେ ।

Question 20.
ଆଦେଶକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି କିଏ ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ଆଦେଶକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ।

Question 21.
ମଗଧର ସେନାବାହିନୀ କିପରି ଥିଲେ ?
Answer:
ମଗଧର ସେନାବାହିନୀ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ ଥିଲେ ।

Question 22.
କଳିଙ୍ଗର ଗାଁ ଗଣ୍ଡାରୁ ଲୋକମାନେ କ’ଣ କ’ଣ ଧରି ଆସୁଥୁଲେ ?
Answer:
କଳିଙ୍ଗର ଗାଁ ଗଣ୍ଡାରୁ ଲୋକମାନେ ଖଣ୍ଡା, ତଲବାର, ତୀର, ବର୍ଚ୍ଛା ଧରି ଆସୁଥିଲେ ।

Question 23.
ରୁଗ୍‌ଣ ମହାରାଜ କ’ଣ କରିବାକୁ ଅକ୍ଷମ ଥିଲେ ?
Answer:
ରୁଗ୍‌ଣ ମହାରାଜ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଅକ୍ଷମ ଥିଲେ |

Question 24.
ପରଦିନ ପ୍ରତ୍ୟୁଷରେ କେଉଁଠାରେ ନାଗରା ବାଜିଲା ?
Answer:
ପରଦିନ ପ୍ରତ୍ୟୁଷରେ କଳିଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟରେ ନାଗରା ବାଜିଲା ।

Question 25.
କିଏ ଯୁଦ୍ଧର ବିଭୀଷିକା ଦେଖୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମର୍ମାହତ ହେଲେ ?
Answer:
ମଗଧରାଜ ଅଶୋକ ଯୁଦ୍ଧର ବିଭୀଷିକା ଦେଖୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମର୍ମାହତ ହେଲେ ।

Question 26.
କିଏ ନରହତ୍ୟାକୁ ଦେଖ୍ ଯୁଦ୍ଧ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି କଲେ ?
Answer:
ଅଶୋକ ନରହତ୍ୟାକୁ ଦେଖ୍ ଯୁଦ୍ଧ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପଭି କଲେ ।

Question 27.
ରାଜେଶ୍ଵରୀ କାହା ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲା ?
Answer:
ରାଜେଶ୍ୱରୀ ମଗଧ ସେନାପତିଙ୍କ ସହ ଯୁଦ୍ଧ କରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲା ।

Question 28.
ରାଜନୀତିର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର କ’ଣ ?
Answer:
ରାଜନୀତିର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ।

Question 29.
ଆପଣ କ’ଣ ଇତିହାସ-ପୁରୁଷ – ଏକଥା କିଏ କହିଥିଲେ ?
Answer:
ଆପଣ କ’ଣ ଇତିହାସ-ପୁରୁଷ – ଏକଥା ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ କହିଥିଲେ ।

Question 30.
କଳିଙ୍ଗର ସାଧାରଣ ପ୍ରଜା କାହିଁକି ଆସୁଥିଲେ ?
Answer:
କଳିଙ୍ଗର ସାଧାରଣ ପ୍ରଜା ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଆସୁଥିଲେ ।

(B) ଗୋଟିଏ ପଦ ବା ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

Question 1.
ଅଙ୍ଗଦ ଧଉଳି ପାହାଡ଼ ପାଦଦେଶରେ କେଉଁଠାରେ ବସିଥିଲେ ?
Answer:
ଏକ ବଡ଼ ପଥରମୁଣ୍ଡିଆ ଉପରେ

Question 2.
ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷଙ୍କ ବେଶପୋଷାକରୁ ସେ ରାଜବଂଶର ଲୋକ ବୋଲି କାହାର ମନେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦଙ୍କର

Question 3.
ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷଙ୍କ ଆଖ୍ ଦୁଇଟିରେ ଅଙ୍ଗଦ କ’ଣ ଦେଖିବାକୁ ପାଇଥିଲେ ?
Answer:
ଅସାମାନ୍ୟ ଦୀପ୍ତି

Question 4.
ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷ ଅଙ୍ଗଦଙ୍କୁ କେଉଁ ସ୍ଥାନକୁ ନେଇଗଲେ ?
Answer:
କଳିଙ୍ଗ ଦରବାର କକ୍ଷ ନିକଟକୁ

Question 5.
ମହାରାଣୀଙ୍କ ପ୍ରବେଶମାତ୍ରେ ଦରବାର କକ୍ଷ ହଠାତ୍ କ’ଣି ହୋଇଗଲା ?
Answer:
ସ୍ତବ୍‌ଧ

Question 6.
ମହାରାଜା ବିଚାର ନିମନ୍ତେ ବାର୍ତ୍ତା ପଠାଇଥବା କଥା କିଏ କହିଛନ୍ତି ?
Answer:

Question 7.
‘ସ-ପତି’ – କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝାଯାଏ ?
Answer:
ପତି ସହିତ

Question 8.
କାହାର ଅଚାନକ ଆକ୍ରମଣରେ କଳିଙ୍ଗର ସୀମାନ୍ତବାହିନୀ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଧ୍ୱଂସ ହୋଇଯାଇଛି ?
Answer:
ଅଶୋକଙ୍କ

Question 9.
କାହାର କଣ୍ଠର ଦୃଢ଼ତା ଅଦ୍ଭୁତ ପ୍ରଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ?
Answer:
ରାଜେଶ୍ୱରୀଙ୍କ

Question 10.
ଅଶୋକ ତାଙ୍କ ପାଖରୁ କ’ଣ ଶେଷ ହେଲାଣି ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ?
Answer:
ରସଦ

Question 11.
କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜା କାହିଁକି ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଅକ୍ଷମ ଥିଲେ ?
Answer:
ରୁଗ୍‌ଣ ହେତୁ

Question 12.
ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ରକ୍ଷା ଅଥବା ବିସ୍ତାର କରିବାପାଇଁ କ’ଣ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ହୁଏ ?
Answer:
ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର

Question 13.
ଆପଣ କ’ଣ ଇତିହାସ ପୁରୁଷ ? – ଏକଥା କିଏ ପଚାରିଛନ୍ତି ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ

Question 14.
କିଏ ଶାନ୍ତସ୍ତୂପ ଉପରେ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ତାରାଟିଏ ଦେଖ‌ିଲେ ?
Answer:
ଅଙ୍ଗଦ

Question 15.
କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଅଶୋକ ସବୁଦିନ ପାଇଁ କ’ଣ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ
Answer:
ନରହତତ୍ୟା

Question 16.
କାହା ସହିତ ତାଳ ପକାଇ ଚାଲିବା ଅଙ୍ଗଦଙ୍କ ପକ୍ଷେ ସହଜ ନଥିଲା ?
Answer:
ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷଙ୍କ ସହ

Question 17.
ରାଜା ନିଜର କ’ଣ ମନୋନୀତ କରିବା ଗଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଶାସନର ନିୟମ ?
Answer:
ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ

Question 18.
ରାଜେଶ୍ଵରୀ କିଏ ?
Answer:
କଳିଙ୍ଗ ରାଜକୁମାରୀ

Question 19.
ଅଙ୍ଗଦଙ୍କ ଆଖ୍ ଆଗରେ କେଉଁ ନଦୀର ପାଣିର ରଙ୍ଗ ବଦଳି ଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଦୟା

Question 20.
ରାଜନୀତିର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର କିଏ ?
Answer:
ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର

Question 21.
ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ କେଉଁ ଛାତ୍ର ଥିଲେ ?
Answer:
ଇତିହାସର

Question 22.
କିଏ କଳଙ୍ଗ ବିଜୟ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ସମ୍ରାଟ୍ ଅଶୋକ

Question 23.
ଦୀର୍ଘଦେହୀ ଉଜ୍ଜ୍ବଳ ପୁରୁଷଜଣକ କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ଇତିହାସ ପୁରୁଷ

Question 24.
‘‘କଳିଙ୍ଗ ମହାରାଜଙ୍କର ସମସ୍ତ ଆଦେଶ ଶିରୋଧାର୍ଯ୍ୟ’’ – ଏକଥା କିଏ କହିଥିଲେ ?
Answer:
ମହାମନ୍ତ୍ରା

Question 25.
ଶାରୀରିକ ଅସୁସ୍ଥତା ହେତୁ ମହାରାଜ ରାଜ୍ୟର ଦାୟିତ୍ଵ କାହାକୁ ଅର୍ପଣ କରିବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି ?
Answer:
ରାଜଜେମାଙ୍କୁ

Question 26.
ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ଵରୀ ରାଜ୍ୟ ଦାୟିତ୍ଵ ଗ୍ରହଣ କଲାବେଳେ କିଏ କଳିଙ୍ଗ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ସମ୍ରାଟ୍ ଅଶୋକ

Question 27.
ରାଜେଶ୍ଵରୀ ତାଙ୍କ ସହିତ ସମ୍ମୁଖ ସଂଗ୍ରାମକୁ ଯିବାପାଇଁ କେତେଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ଚାହିଁଥିଲେ ?
Answer:
ବାରଜଣ

(C) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

Question 1.
ଶାନ୍ତିସ୍ତୂପ …………………….. ପାହାଡ଼ରେ ଅଛି ।
Answer:
ଧଉଳି

Question 2.
ଅଶୋକ ……………………. ରାଜ୍ୟର ସମ୍ରାଟ ଥ୍ଲେ ।
Answer:
ମଗଧ

Question 3.
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ……………………….. ସମ୍ମାନଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନିତା ହୋଇଥ୍ଲେ।
Answer:
ସାହିତ୍ୟ ଭାରତୀ

Question 4.
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ……………….।
Answer:
କାଳିନ୍ଦୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ

Question 5.
ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ ………………… ର ଛାତ୍ର ଥିଲେ ।
Answer:
ଇତିହାସ

Question 6.
ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ ……………….. ରୁ ଗବେଷଣା କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆସିଥିଲେ ।
Answer:
ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ

Question 7.
………………………. କଳିଙ୍ଗ ବିଜୟ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ସମ୍ରାଟ୍ ଅଶୋକ

Question 8.
ବାର୍ଘଦେହା ଉଦ୍ଦଲ ପୁରୁଷଜଶକ ……………………..ଥିଲା ।
Answer:
ଇତିହାସ ପୁରୁଷ

Question 9.
କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଣୀଙ୍କ ନାମ ……………………….. ଥିଲେ ।
Answer:
କୁରୁବକୀ

Question 10.
‘କଳିଙ୍ଗ ମହାରାଜଙ୍କର ସମସ୍ତ ଆଦେଶ ଶିରୋଧାର୍ଯ୍ୟ’’ – ଏକଥା ……………………. କହିଥିଲେ ।
Answer:
ମହାମନ୍ତ୍ରୀ

Question 11.
ମହାରାଣୀଙ୍କ ପ୍ରବେଶମାତ୍ରେ ଦରବାର କକ୍ଷ ହଠାତ୍ …………………..ହୋଇଗଲା
Answer:
ସ୍ତବ୍‌ଧ

Question 12.
ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷରେ …………………………… ପ୍ରାୟ ପୁରୁଷଶୂନ୍ୟ ହୋଇପଡ଼ିଥ୍ ଲା
Answer:
କଳିଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟ

Question 13.
କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧରେ କେବଳ ସୈନ୍ୟ ନୁହଁନ୍ତି …………………….. ମଧ୍ୟ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଆଗେଇ ଆସିଥିଲେ ।
Answer:
ପ୍ରଜାମାନେ

Question 14.
କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧ …………………… ମାସ ଧରି ଚାଲିଥିଲା ବୋଲି ଗାଳ୍ପିକ କହିଛନ୍ତି ।
Answer:
ଚାରି

Question 15.
ରାଜେଶ୍ୱରୀ ତାଙ୍କ ସହିତ ସମ୍ମୁଖ ସଂଗ୍ରାମକୁ ଯିବାପାଇଁ ……………………… ଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ବାଛିଥିଲେ ।
Answer:
ବାର

Question 16.
କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧରେ କଳିଙ୍ଗର ………………………….. ଜଣ ସେନାପତି ଥିଲେ ।
Answer:
ଚାରି

Question 17.
କଳିଙ୍ଗକୁ ଜୟ କରିବାକୁ ………………….. ଦିନ ଲାଗିବ ବୋଲି ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶୋକଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ।
Answer:
ଦୁଇ

Question 18.
ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଆଉ ………………………. ମାନେ ହଜାର ହଜାର ସଂଖ୍ୟାରେ ଯୁଦ୍ଧରେ ଯୋଗ ଦେଉଥିଲେ ।
Answer:
ସାଧାରଣ ପ୍ରଜା

Question 19.
ଯୁଦ୍ଧର ବିଭୀଷିକା ଦୃଶ୍ୟ ………………….. ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ମର୍ମାହତ

Question 20.
ଇତିହାସରେ …………………. ର ନାମ ନାହିଁ କାହିଁକି ବୋଲି ଅଙ୍ଗଦ ଇତିହାସ ପୁରୁଷଙ୍କୁ ପଚାରିଥିଲେ ।
Answer:
ରାଜେଶ୍ୱରୀଙ୍କ

Question 21.
କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧର ବିଭୀଷିକା ………………………… ମର୍ମାହତ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ

Question 22.
ରାଜେଶ୍ଵରୀ ………………………. ସହ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଯୁଦ୍ଧକରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ମଗଧ ସେନାପତିଙ୍କ

Question 23.
ଅଶୋକ ………………………. ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ବୌଦ୍ଧ

Question 24.
‘କାଳର କପୋଳ ତଳେ’ ଗଛଟିର ରଚୟିତା …………………..।
Answer:
ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ

Question 25.
ରାଜେଶ୍ଵରୀ ………………… ଜଣଙ୍କୁ ସଭାଗୃହ ଛାଡ଼ିଯିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।
Answer:
ପାଞ୍ଚ

Question 26.
ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷରେ କଳିଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରାୟ ………………………… ହୋଇପଡ଼ିଥିଲା ।
Answer:
ପୁରୁଷଶୂନ୍ୟ

Question 27.
କଳିଙ୍ଗର ରାଜଜେମାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା ………………………..।
Answer:
ରାଜେଶ୍ଵରୀ

Question 28.
……………………. ନଦା ରକ୍ତର ନଦା ପାଇଟି ଯାଇଥ୍ ଲା
Answer:
ଦୟା

Question 29.
ସମ୍ରାଟ୍ ଅଶୋକ ……………………… ମନ୍ତ୍ରରେ ଦୀକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଅହିଂସା

(D) ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ ‘T” ଓ ଭୁଲ ଉକ୍ତି ପାଇଁ “F” ଲେଖ ।

1. କଳିଙ୍ଗର ରାଜଜେମାଙ୍କ ନାମ କୁରୁବକୀ ଥିଲା ।
2. ଶାରୀରିକ ଅସୁସ୍ଥତା ହେତୁ କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜ ରାଜ୍ୟର ଦାୟିତ୍ଵ ମହାମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରିବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି ।
3. ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ଵରୀ ରାଜ୍ୟ ଦାୟିତ୍ଵ ଗ୍ରହଣ କଲାବେଳେ ସମ୍ରାଟ୍ ଅଶୋକ କଳିଙ୍ଗ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ।
4. ଦୟା ନଦୀ ରକ୍ତର ନଦୀ ପାଲଟିଯାଇଥିଲା ।
5. ସମ୍ରାଟ୍ ଅଶୋକ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଅହିଂସା ମନ୍ତ୍ରରେ ଦୀକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲେ ।
6. ରାଣୀ କୁରୁବକୀ କଳିଙ୍ଗ ମହାରାଜାଙ୍କର ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ଵରୀ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରିବା ବାର୍ତ୍ତା ଧରି ଦରବାର କକ୍ଷରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ ।
7. ଅଙ୍ଗଦ ଧଉଳି ପାହାଡ଼ ପାଦଦେଶରେ ଏକ ବଢ଼ ପଥରମୁଶ୍ରି ଆ ଉପରେ ବସିଥିଲୋ
8. ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷଙ୍କ ବେଶପୋଷାକରୁ ଅଙ୍ଗଦଙ୍କୁ ସେ ରାଜବଂଶର ଲୋକଭଳି ମନେ ହୋଇଥିଲେ ।
9. ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷଙ୍କ ଆଖ୍ ଦୁଇଟିରେ ଅଙ୍ଗଦ ଅସାମାନ୍ୟ ଦୀପ୍ତି ଦେଖିବାକୁ ପାଇଥିଲେ ।
10. ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷ ଅଙ୍ଗଦଙ୍କୁ କଳିଙ୍ଗ ଦରବାର କକ୍ଷ ନିକଟକୁ ନେଇଗଲେ ।
11. ରୁଗ୍‌ଣ ହେତୁ କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜା ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଅକ୍ଷମ ଥିଲେ ।
12. ରାଜେଶ୍ଵରୀ ମଗଧ ସେନାପତିଙ୍କ ସହ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଯୁଦ୍ଧକରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।
13. ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ରକ୍ଷା ଅଥବା ବିସ୍ତାର କରିବାପାଇଁ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ହୁଏ ।
14. ରାଜେଶ୍ଵରୀ ସ୍ଵେଚ୍ଛାରେ ଆଗେଇ ଆସିଥିବା ବାରଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ସଙ୍ଗରେ ନେଇ ଯୁଦ୍ଧକୁ ଯିବେ ବୋଲି କହିଥିଲେ ।
15. ମଗଧର ସେନାବାହିନୀ ଆଧୁନିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ ଥିଲେ ?
Answer:
1. କଳିଙ୍ଗର ରାଜଜେମାଙ୍କ ନାମ କୁରୁବକୀ ଥିଲା । (F)
2. ଶାରୀରିକ ଅସୁସ୍ଥତା ହେତୁ କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜ ରାଜ୍ୟର ଦାୟିତ୍ଵ ମହାମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରିବାକୁ ଚାହିଁଛନ୍ତି । (F)
3. ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ଵରୀ ରାଜ୍ୟ ଦାୟିତ୍ଵ ଗ୍ରହଣ କଲାବେଳେ ସମ୍ରାଟ୍ ଅଶୋକ କଳିଙ୍ଗ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ । (T)
4. ଦୟା ନଦୀ ରକ୍ତର ନଦୀ ପାଲଟିଯାଇଥିଲା । (T)
5. ସମ୍ରାଟ୍ ଅଶୋକ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଅହିଂସା ମନ୍ତ୍ରରେ ଦୀକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲେ । (T)
6. ରାଣୀ କୁରୁବକୀ କଳିଙ୍ଗ ମହାରାଜାଙ୍କର ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ଵରୀ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରିବା ବାର୍ତ୍ତା ଧରି ଦରବାର କକ୍ଷରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ । (T)
7. ଅଙ୍ଗଦ ଧଉଳି ପାହାଡ଼ ପାଦଦେଶରେ ଏକ ବଢ଼ ପଥରମୁଶ୍ରି ଆ ଉପରେ ବସିଥିଲୋ (T)
8. ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷଙ୍କ ବେଶପୋଷାକରୁ ଅଙ୍ଗଦଙ୍କୁ ସେ ରାଜବଂଶର ଲୋକଭଳି ମନେ ହୋଇଥିଲେ । (T)
9. ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷଙ୍କ ଆଖ୍ ଦୁଇଟିରେ ଅଙ୍ଗଦ ଅସାମାନ୍ୟ ଦୀପ୍ତି ଦେଖିବାକୁ ପାଇଥିଲେ । (T)
10. ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷ ଅଙ୍ଗଦଙ୍କୁ କଳିଙ୍ଗ ଦରବାର କକ୍ଷ ନିକଟକୁ ନେଇଗଲେ । (T)
11. ରୁଗ୍‌ଣ ହେତୁ କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜା ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଅକ୍ଷମ ଥିଲେ । (T)
12. ରାଜେଶ୍ଵରୀ ମଗଧ ସେନାପତିଙ୍କ ସହ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଯୁଦ୍ଧକରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ । (T)
13. ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ରକ୍ଷା ଅଥବା ବିସ୍ତାର କରିବାପାଇଁ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ହୁଏ । (T)
14. ରାଜେଶ୍ଵରୀ ସ୍ଵେଚ୍ଛାରେ ଆଗେଇ ଆସିଥିବା ବାରଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ସଙ୍ଗରେ ନେଇ ଯୁଦ୍ଧକୁ ଯିବେ ବୋଲି କହିଥିଲେ । (T)
15. ମଗଧର ସେନାବାହିନୀ ଆଧୁନିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ ଥିଲେ ? (T)

(E) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର ।

Question 1
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ଶବ୍ଦକୁ ଯୋଡ଼ି ଲେଖ ।

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ନନ୍ଦିନା ଶତପଥୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ	ଇତିହାସ ଛାତ୍ର
ଗାନ୍ଧି କଥାମୃତ	ରାଜେଶ୍ଵରା
ମଗଧ ସମ୍ରାଟ	୨୦୦୬
ଅଙ୍ଗଦ ଶ୍ରେପୁରା	କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ
ରାଜଜେମା	କଳିଙ୍ଗ ଆକ୍ରମଣ

Answer:

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ନନ୍ଦିନା ଶତପଥୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ	୨୦୦୬
ଗାନ୍ଧି କଥାମୃତ	କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ
ମଗଧ ସମ୍ରାଟ	କଳିଙ୍ଗ ଆକ୍ରମଣ
ଅଙ୍ଗଦ ଶ୍ରେପୁରା	ଇତିହାସ ଛାତ୍ର
ରାଜଜେମା	ରାଜେଶ୍ଵରା

ଗାଳ୍ପିକ ପରିଚୟ ।

ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ଏକ ସୁପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସାହିତ୍ୟିକ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ଥିଲେ ସବୁଜ ରାଜନୀତିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଏକ ସାମାଜିକ ବିମୁଖତାଭାବେ ଗୃହୀତ ହେଉଥିଲା; ସେତେବେଳେ ବାମପନ୍ଥୀ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଛାତ୍ର ରାଜନୀତିରେ । ପରେ ପରେ ସେ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ । ଉଚ୍ଚକୋଡ୍ୟୁଲ୍ ଗାଳ୍ପିକ ଭାବେ ତାଙ୍କର ଅଶେଷ ଖ୍ୟାତି ରହିଛି । ତାଙ୍କ ଗଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ବେଶ୍ ବୌଦ୍ଧିକ, ଭାବୋଦ୍ଦୀପକ, ଐତିହାସିକ ତଥା ସାମାଜିକ ଗୁଣବତ୍ତାର ଅଧିକାରୀ । ତାଙ୍କର ସଫଳ ଗ୍ରନ୍ଥଗୁଡିକ ହେଉଛି – ‘କେତୋଟି କଥା’ ଓ ‘ସପ୍ତଦର୍ଶୀ’ ।

ସୃଜନାଭିମୁଖ୍ୟ

ଏକଦା ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥ‌ିବା ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ଓଡ଼ିଶାର ରାଜନୀତି ତଥା ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଜଗତରେ ଥିଲେ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ମର୍ଯ୍ୟାଦାର ଅଧିକାରିଣୀ । ଏକ ସୁପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସାହିତ୍ୟିକ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ସେହି ଯଶସ୍ବିନୀ ମହାମହିଳା ଛାତ୍ରୀ ଅବସ୍ଥାରୁ ଓଡ଼ିଆ କବିତା ଓ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ରଚନାରେ ମନୋନିବେଶ କରିଥିଲେ । ରାଜନୀତିକ ଜୀବନର ବ୍ୟସ୍ତତା ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କ ସାରସ୍ଵତ ସାଧନା ସ୍ଵଚ୍ଛ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଥିଲା ଶକ୍ତିଶାଳୀ । ମାର୍ଜିତ ଭାଷା, ଆକର୍ଷଣୀୟ ଉପସ୍ଥାପନା ଶୈଳୀ ତଥା ବଳିଷ୍ଠ ଭାବାନୁଭୂତିରେ ତାଙ୍କ ସୃଷ୍ଟିସଂପଦ ସତତ ଉଦ୍‌ଭାସିତ ।

ରାଜନୀତି ଓ ସାହିତ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ବୟ ସୃଷ୍ଟି କରି ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିପ୍ରତିଭାର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ପ୍ରତିପାଦନ କରିଥିବା କତିପୟ ଉତ୍କଳୀୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନାରୀନେତ୍ରୀ ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀଙ୍କ ସ୍ଥାନ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର । କାରଣ ସେ ହିଁ ଏକମାତ୍ର ନାରୀ ଯେକି ସ୍ଵକୀୟ ଶକ୍ତି ଓ ସାଧନା ବଳରେ ଓଡ଼ିଶାର ବରେଣ୍ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ସାରା ଭାରତବର୍ଷରେ ଚହଳ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ଏହି ପ୍ରତିଭାମୟୀ ନାରୀ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ସବୁଜଯୁଗର ଅନ୍ୟତମ ରଥୀ ଔପନ୍ୟାସିକ କବି କାଳନ୍ଦୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀଙ୍କର

ସୁପୁତ୍ରୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତୃବ୍ୟ ଭଗବତୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଗତିବାଦୀ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନର ଜଣେ ମୁଖ୍ୟ ପୁରୋଧା ଭାବରେ ପରିଚିତ ଥିଲେ । ବିଦ୍ୟାଳୟ ଜୀବନରୁ କବି ନନ୍ଦିନୀଙ୍କର ଓଡ଼ିଆ କବିତା ଓ କ୍ଷୁଦ୍ର ଗଳ୍ପ ରଚନାରେ ପାରଦର୍ଶିତା ରହିଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜୀବନର ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟସ୍ତ-ବହୁଳତା ଭିତରେ ଏ ପ୍ରତିଭାରେ ସାମାନ୍ୟ ଶିଥୁଳତା ଆସିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର ସ୍ଵଳ୍ପ କେତୋଟି ସାରସ୍ଵତ ସୃଷ୍ଟି ମଧ୍ୟରେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସାହିତ୍ୟିକ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀର ଉଜ୍ଜ୍ବଳ ନିଦର୍ଶନ ରହିଥିଲା । ସାହିତ୍ୟର ସୃଜନୀଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ତାଙ୍କର ଲେଖନୀ ଯେପରି ବଳିଷ୍ଠ ଓ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା ରାଜନୈତିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ତାଙ୍କର ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ ଏବଂ ପଦକ୍ଷେପ ସେତିକି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀତ୍ୱ ସମୟରେ ରାଜ୍ୟର ଦୁଃସ୍ଥ ଶିକ୍ଷକ ସମାଜ ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ପଦକ୍ଷେପ ଶିକ୍ଷାକ୍ଷେତ୍ରରେ ବୈପ୍ଳବିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସୃଷ୍ଠି କରିପାରିଥ୍ ଲା।

ତାଙ୍କର ସାରସ୍ବତ ସୃଷ୍ଟି ସମୂହ ମଧ୍ଯରେ ତାଙ୍କ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ସମାହାର ସମ୍ବଳିତ ‘କେତୋଟି କଥା’ ଓ ‘ସପ୍ତଦଶୀ’ ନାମକ ଦୁଇଟି ପୁସ୍ତକର ନାମ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ । ତାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଓ ସାରସ୍ଵତ ଜୀବନର ସମସ୍ତ ଅଭିଜ୍ଞତା ଓ ଅନୁଭୂତି ଉକ୍ତ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପଗୁଡ଼ିକରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି । ଅନୁବାଦ ସାହିତ୍ୟରେ ତାଙ୍କର କୃତିତ୍ଵ ମଧ୍ଯ ଅନସ୍ବୀକାର୍ଯ୍ୟ । ‘ଗାନ୍ଧି କଥାମୃତ’ ପାଇଁ ସେ କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମାଦ୍ୱାରା ପୁରସ୍କୃତ ହୋଇଥିଲା ୧୯୯୮ରେ ସେ ସମ୍ମାନଜନକ ‘ସାହିତ୍ୟଭାରତା’ ଉପାଧ୍ଧରେ ଭୂଷିତ ହୋଇଥିଲେ । ବାସ୍ତବରେ ସେ ଥିଲେ ‘ମାଟିର ମଣିଷ’ ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତାଙ୍କର ସୁନାର କନ୍ୟା ।

ଗଦିର ପ୍ଠଷ୍ଠଭୂମି

ମହାମହିମ ମଗଧ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକଙ୍କର ଭାରତ ବିଜୟ ଅଭିଯାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୁଷ୍କର୍ଷ ଓଡ଼ିଆ ପାଇକ ସୈନ୍ୟଙ୍କଦ୍ୱାରା ସୁରକ୍ଷିତ କଳିଙ୍ଗ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ସେଥ‌ିରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ସେତେବେଳେ କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜା ଏବଂ ତାଙ୍କର ସୈନ୍ୟସାମନ୍ତ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପରାକ୍ରମଶାଳୀ ଥିଲେ । ଏହା ସତ୍ତ୍ଵେ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକଙ୍କର ସାମ୍ରାଜ୍ୟବାଦ ଲିପ୍‌ସାର ଅଭିଳାଷ କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ କଳିଙ୍ଗ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଗଙ୍ଗାନଦୀର ମୁହାଣଠାରୁ ଗୋଦାବରୀ ମୁହାଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳ କଳିଙ୍ଗ, ତୋଷାଳୀ, ଉଡୁ ଓ ଉତ୍କଳ ନାମରେ ଅଭିହିତ ଥିଲା ।

ଇତିହାସ କହିବା ଅନୁଯାୟୀ ଧଉଳି ପାହାଡ଼ର ପାଦଦେଶରେ ବହିଯାଉଥବା ଦୟାନଦୀ କୂଳରେ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ଏବଂ କଳିଙ୍ଗାଧୂପତିଙ୍କ ସାମରିକ ଫୌଜ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଳୟଙ୍କରୀ ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଅସଂଖ୍ୟ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ଲାଲରକ୍ତରେ ଜୟାନଦା ରକ୍ତରଞ୍ଜ ହୋଇଉଠିଥ୍ ଲା ଉଭୟପକ୍ଷର ବିପୁଳ କ୍ଷୟ୍ କ୍ଷତି ହୋଇଉଠିଥ୍ ଲା । ଉଭୟ ପକ୍ଷୟ ପକ୍ଷଙ୍କ ହୃଦୟରେ ପ୍ରତିହିଂସା ବହ୍ନି ନିର୍ବାପିତ ହୋଇପାରି ନଥିଲା । ସ୍ୱାଭିମାନୀ କଳିଙ୍ଗବାସୀ ଅସ୍ଥିର ହୋଇଉଠିଥିଲେ । ବିପୁଳ ମଗଧ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କ ଆକ୍ରମଣରେ କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜା ପରାହତ ହୋଇ ବନ୍ଦୀ ହେଲେ । ରାଣୀ କୁରୁବକୀଙ୍କୁ ନାନାପ୍ରକାର ମାନସିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦିଆଗଲା ।

ଘମାଘୋଟ ଯୁଦ୍ଧରେ କଳିଙ୍ଗ ପ୍ରଜାଶୂନ୍ୟ ହେବାରେ ଲାଗିଲା । ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରେ ମୃତ, ପରାହତ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କ ଆର୍ଭଚିତ୍କାର ସମଗ୍ର କଳିଙ୍ଗକୁ ପ୍ରକମ୍ପିତ କରିଦେଲା । ଶେଷରେ କଳିଙ୍ଗଯୁଦ୍ଧର ବିଭୀଷିକା ଅଶୋକଙ୍କ ମନରେ ଦାରୁଣ ଆଘାତ ଦେଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାଫଳରେ ତାଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଅପୂର୍ବ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖାଦେଇଥିଲା। କଳିଙ୍ଗର ଏକ ସାଧାରଣ ବୃଦ୍ଧାଙ୍କର ନିଜ ପୁତ୍ରର ଜୀବନ ଭିକ୍ଷା ଏବଂ ବୌଦ୍ଧଭିକ୍ଷୁ ଉପଗୁପ୍ତଙ୍କର ଶାନ୍ତିର ଆବାହନୀ ତାଙ୍କୁ ଚଣ୍ଡାଶୋକରୁ ଧର୍ମାଶୋକରେ ପରିଣତ କରିଥିଲା । ଏହାପରେ କଳିଙ୍ଗର ପ୍ରଜାମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅନୁରାଗ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । କଳିଙ୍ଗ ବିଜୟ ପରେ ଅଶୋକ କଳିଙ୍ଗକୁ ପ୍ରାଚ୍ୟ-

ପ୍ରଦେଶରେ ସମ୍ମିଳିତ କରି ଏହାକୁ ନିଜର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଶାସନାଧୀନରେ ରଖିଲେ । କଳିଙ୍ଗ ହିଁ ଅଶୋକଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧଭେରୀକୁ ନିସ୍ତବ୍ଧ କରି ତାଙ୍କୁ ଧର୍ମଭେରୀର ନିନାଦ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲା । ସୁତରାଂ ଏହାପରେ କଳିଙ୍ଗ ଅଶୋକଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଆକର୍ଷଣ ତଥା ଏକ ଦୁର୍ବଳତା ରୂପେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା । ଏହାପରେ ଏହି ବିରାଟ ରାଜ୍ୟକୁ ମଗଧ ସାମ୍ରାଜ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ଏଠାରେ ଏକ ପ୍ରାଦେଶିକ ଶାସନ ପ୍ରଚଳନ କଲେ । କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧରେ କଳିଙ୍ଗବାସୀ ବିଶେଷ ଭାବରେ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କ ମନରୁ ପ୍ରତିହିଂସାର ବହ୍ନି ଲିଭିପାରିନଥିଲା । ତେଣୁ ଅଶୋକ କଳିଙ୍ଗର ପ୍ରଶାସନରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରି କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟନିଷ୍ଠା ଓ ମାନବପ୍ରେମରେ ଉଦ୍‌ବୁଦ୍ଧ କଲେ । କଳିଙ୍ଗରେ ଏକ ଜନମଙ୍ଗଳ ପ୍ରଶାସନର

ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ହେଲା । ପ୍ରଶାସନ ମାଧ୍ୟମରେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଧର୍ମ ଓ ନୈତିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ କରାଗଲା । ଏହି ସୁଶାସନ ପ୍ରଚଳନ କରି ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ଜଣେ ପ୍ରଜାପ୍ରିୟ ସୁଶାସକ ହେଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର ଶାସନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମଗ୍ର ଭାରତର ଶାସନ ପାଇଁ ଏକ ଆଦର୍ଶ ଶାସନ ରୂପେ ସ୍ବୀକୃତ ହୋଇ ତାହା ସମଗ୍ର ଭାରତୀୟଙ୍କ ପ୍ରଶାସନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନୁସୃତ ହେଲା । ଏ ହେଲା ଇତିହାସର କଥାବସ୍ତୁ ।

କିନ୍ତୁ ଏହି ଐତିହାସିକ ତଥ୍ୟ ପଛରେ କିଛି ଅନାଲୋଚିତ ତଥା ଅଲିଖ୍ ତଥ୍ୟ ଆତ୍ମଗୋପନ କରି ରହିଛି, ଯାହା ଇତିହାସ ତାହାର ପୃଷ୍ଠାରେ ସ୍ଥାନିତ କରିବାକୁ ସମର୍ଥ ହୋଇପାରିନାହିଁ । ସେହି ଅନାଲୋଚିତ ତଥା ଅଲିଖ୍ତ ତଥ୍ୟକୁ ସମ୍ବଳ କରି ପଠିତ ଗଳ୍ପଟିକୁ ଗାଳ୍ପିକା ଲୋକଲୋଚନକୁ ଆଣିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଉତ୍କଳର ଏକ ଉଜ୍ଜଳ ଇତିହାସକୁ ଉତ୍କଳୀୟମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚାଇବାକୁ ଅଭିଳାଷ ପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି । ଏ ପ୍ରକାର ତଥ୍ୟ ପ୍ରଚଳିତ ଐତିହାସିକ ତଥ୍ୟଠାରୁ ସାମାନ୍ୟ ଭିନ୍ନ । ଏହି ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ମହାମହିମ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ନିଜର ଅପରାଜେୟ ସୈନ୍ୟସାମନ୍ତଙ୍କ ପରାକ୍ରମରେ କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧରୁ ବିରତ ହୋଇନଥିଲେ । କିଛି ପରିସ୍ଥିତି ତାଙ୍କୁ କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧରୁ ବିରତ ହେବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା । ବାସ୍ତବରେ ଇତିହାସ ବାରମ୍ବାର ପ୍ରମାଣ କରିଆସିଛି, ରାଜନୀତିର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର । ଜଣେ ସ୍ବକୀୟ ପରାକ୍ରମରେ ବୀର ହୋଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିନପାରିଲେ, ଇତିହାସ ତାଙ୍କୁ ସମ୍ରାଟ ବା ବୀର ବୋଲି ଆଖ୍ୟା ଦେଇପାରେ ନାହିଁ। ପଠିତ ଗଳ୍ପରେ କଳିଙ୍ଗ ରାଜଜେମାଙ୍କର ଅପୂର୍ବ ବୀରତ୍ଵ ଓ ଚତୁର ଯୁଦ୍ଧ ପରିଚାଳନାରେ ହତୋତ୍ସାହ ହୋଇ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ଯୁଦ୍ଧରୁ ବିରତ ରହି ଧର୍ମର ପଥ ଅନ୍ଵେଷଣ କରିବାର ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

ବାସ୍ତବରେ ଅଶୋକ ବହୁକାଳ ଧରି ଅଶାନ୍ତ କଳିଙ୍ଗବାସୀଙ୍କ ପ୍ରତି କଠୋର ଆଚରଣ କରିଚାଲିଥିଲେ । ଇତିହାସର ଶିଳାଲେଖମାନଙ୍କରୁ ଏହାର ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ମିଳିଥାଏ । ଅଥଚ ସମ୍ରାଟଙ୍କର ଏହି ଛଳନାତ୍ମକ ରାଜନୀତିକୁ ଇତିହାସ ସମ୍ମାନ ଦେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ୱରୀଙ୍କ ଅପୂର୍ବ ସାହସ, ନିଷ୍ଠା ଓ ଚତୁରତା ଯୁଦ୍ଧ ପରିଚାଳନାର ଦକ୍ଷତାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବାରେ ନୀରବତା ଅବଲମ୍ବନ କରିଛି । ଇତିହାସର ଏହି ଅନାଲୋଚିତ ସତ୍ୟକୁ ଗାଳ୍ପିକା ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ ଦୁଇଟି ବିଶେଷ ଚରିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ପରିପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ଏହି ଦୁଇଟି ଚରିତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଚରିତ୍ର ହେଲେ ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଗବେଷଣା କାର୍ଯ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଆସିଥିବା ଇତିହାସର ଛାତ୍ର ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଚରିତ୍ରଟି ସମୟ ବା ଇତିହାସ ପୁରୁଷ ।

ସାରକଥା

ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀ ଧଉଳି ପାହାଡ଼ର ପାଦଦେଶରେ ଥିବା ଏକ ବଡ଼ ପଥର ମୁଣ୍ଡିଆ ଉପରେ ବସିରହି ଖ୍ରୀ.ପୂ. ତୃତୀୟ ଶତାବ୍ଦୀରେ ମଗଧ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ଓ ପରାକ୍ରମଶାଳୀ କଳିଙ୍ଗସେନା ମଧ୍ୟରେ ସଂଘଟିତ ପ୍ରଳୟଙ୍କରୀ କଳିଙ୍ଗଯୁଦ୍ଧର ସ୍ମୃତିକୁ ରୋମନ୍ଥନ କରିଚାଲିଛନ୍ତି । ରୋମନ୍ଥନ ଭିତରେ ସେ ଇତିହାସର କିଛି ରହସ୍ୟମୟ ଘଟଣା ସମ୍ପର୍କରେ ଦ୍ବନ୍ଦ୍ବରେ ପଡ଼ିଯିବା ସମୟରେ ଇତିହାସ ତାକୁ ପ୍ରକୃତ ସତ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଅବତାରଣା କରିଛି । ବହୁବର୍ଷତଳେ ମଗଧ ସମ୍ରାଟ କଳିଙ୍ଗ ବିଜୟ କରି ଏହାକୁ ତାଙ୍କର ସାମ୍ରାଜ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥିଲେ । କଳିଙ୍ଗ ବିଜୟ ସମୟରେ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ବହୁ ପ୍ରତିବନ୍ଧକର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥଲେ ଦୁର୍ବର୍ଷ କଳିଙ୍ଗ ସେନାନୀଙ୍କୁ ପ୍ରତିହତ କରି ସହଜରେ କଳିଙ୍ଗକୁ ବିଜୟ କରିବା ସମ୍ଭବପର ନଥିଲା । ବିରାଟ ମଗଧ ବାହିନୀକୁ କ୍ଷୁଦ୍ର କଳିଙ୍ଗର ଦୁର୍ଦ୍ଧର୍ଷ ସେନାବାହିନୀ ସହଜରେ ନିଜ ରାଜ୍ୟକୁ ସମର୍ପଣ କରିଦେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନଥିଲେ । ପରାକ୍ରମୀ କଳିଙ୍ଗସେନା ନିଜର ଶେଷ ରକ୍ତବିନ୍ଦୁ ଥ‌ିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମଗଧବାହିନୀକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବାକୁ ଦୃଢ଼ ଶପଥ ନେଇଥିଲେ ।

ଅନ୍ୟ ଉପାୟ ନପାଇ ମଗଧ ସମ୍ରାଟ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କରି ନିଷ୍ଠୁର ଭାବରେ ମୁଷ୍ଟିମେୟ କଳିଙ୍ଗସେନାକୁ ଦମନ କରି କଳିଙ୍ଗକୁ ଅକ୍ତିଆର କରିଥିଲେ । କଳିଙ୍ଗ ସେନାବାହିନୀଙ୍କ ପାଇଁ ତାଙ୍କର ମହାରାଜାଙ୍କର ସ୍ୱାଭିମାନ ରକ୍ଷାଥିଲା ପ୍ରଥମ କର୍ଭବ୍ୟ । ଏଣୁ ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ ଯୁଦ୍ଧରେ ଅଶୋକ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସେନାପତିମାନଙ୍କୁ ଇତିହାସ ତା ପୃଷ୍ଠାରେ ସ୍ମୃତିର ଶଙ୍ଖାଳି କରି ସାଇତି ରଖୁଥ‌ିବାବେଳେ କଳିଙ୍ଗର ସ୍ଵାଭିମାନୀ ଏବଂ ପରାକ୍ରମଶାଳୀ ରାଜାଙ୍କର ସ୍ମୃତି ପାଇଁ ନୀରବ କାହିଁକି ? ସେତେବେଳେ କଳିଙ୍ଗର ରାଜା କିଏ ଥିଲେ ଏବଂ କାହାକୁ ପରାଜିତ କରି ଅଶୋକ ବିଜୟର ଧ୍ଵଜା ଉଡ଼ାଇଥିଲେ- ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଇତିହାସର ସ୍ପଷ୍ଟ ଅଭିମତ କିଛି ନଥ‌ିବା ସମ୍ପର୍କରେ ଇତିହାସ ଛାତ୍ର ଅଙ୍ଗଦଙ୍କ ମନରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ଉଙ୍କିମାରିଛି । ଅଶୋକଙ୍କ ଶିଳାଲେଖ ପଢ଼ିଛନ୍ତି ଅଙ୍ଗଦ । ସେଥୁରେ ଅହିଂସା, ଦୟା, କ୍ଷମା ଇତ୍ୟାଦି ବିଷୟରେ ବହୁ ଆଲୋଚନାତ୍ମକ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଇଛି । ରାଜାଙ୍କର ରନ୍ଧନଶାଳାରେ କେତୋଟି

ମୟୂରମାଂସ ରନ୍ଧାଯାଇ ପାରିବ ଏବଂ କେଉଁ କେଉଁ ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ବଧ କରାଯିବ ନାହିଁ, ସେସବୁ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି, ଅଥଚ କଳିଙ୍ଗରାଜାଙ୍କ ବିଷୟରେ କେଉଁଠି କିଛି ଆଲୋଚନା କରାଯାଇନାହିଁ । ଏଇସବୁ ପୁଞ୍ଜୀଭୂତ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଖୋଜୁଖୋଜୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ରକ୍ତମଧ୍ଵଜାର ସଙ୍କେତ ଦେଇ ବିଦାୟ ନେବାକୁ ବସିଲେଣି। ମନ ଭିତରେ କଳିଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧର ଭୟଙ୍କରତା ଉଙ୍କିମାରି ଉଠିବାରୁ ଅଙ୍ଗଦ ଚମକି ଉଠିଲେ । ଯେଉଁଠି ମଗଧସେନା ଏବଂ କଳିଙ୍ଗ ସେନାଙ୍କ ଭିତରେ ଘମାଘୋଟ ଲଢ଼େଇ ଚାଲିଥିଲା, ସେ ଅଞ୍ଚଳରେ ଘଞ୍ଚ ଜଙ୍ଗଲର ପ୍ରାବଲ୍ୟ । ତାରି ସ୍ମ ତିପଟରୁ ତାଙ୍କୁ ଶୁଣାଯାଉଥିଲା ଅସଂଖ୍ୟ ଘୋଡ଼ାଟାପୁର ଶବ୍ଦ । ଘୋଡ଼ାଟାପୁ ଆଉ ସେମାନଙ୍କର ଭୟଙ୍କର ଚିତ୍କାର ସହିତ ଢାଲ, ତରବାରି ଅସ୍ତ୍ରସମୂହର ଝଣତ୍‌କାର ଶବ୍ଦ । ଦୟାନଦୀରେ ରକ୍ତର ସୁଅ, ଅସଂଖ୍ୟ ସେନାନୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁକଳୀନ ବିକଟ ଚିତ୍କାର । ଦୁଇଆଣ୍ଠୁ ଭିତରେ ମୁହଁକୁ ଗୁଞ୍ଜି ବସିରହିଲେ ଅଙ୍ଗଦ । ଭୟରେ ସମଗ୍ର ଶରୀର ତାଙ୍କର କମ୍ପି ଉଠୁଥିଲା ।

ହଠାତ୍ ତାଙ୍କ କାନ୍ଧ ଉପରେ ଜଣେ ଦୀର୍ଘଦେହୀ ପୁରୁଷଙ୍କର କୋମଳସ୍ପର୍ଶରେ ତାଙ୍କ ସ୍ବପ୍ନ ଭଙ୍ଗ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କର ବେଶପୋଷାକରୁ ସେ ଜଣେ ରାଜପୁରୁଷ ଭାବି ଅଙ୍ଗଦଙ୍କ ମନରେ ସନ୍ଦେହ ଆସିବାରୁ ସେ ତାଙ୍କୁ କଳିଙ୍ଗର ରାଜା ମନେକରି ପ୍ରଶ୍ନ କରିଥିଲେ । ଅଙ୍ଗଦଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରକୁ ଏଡ଼ିଦେଇ ସେ ଦୀର୍ଘକାୟ ପୁରୁଷ ସ୍ମୃତିର କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜାଙ୍କ ନିକଟରେ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଥିଲେ । ଅଙ୍ଗଦଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରକୁ ଏଡ଼ିଦେଇ ସେ ଦୀର୍ଘକାୟ ପୁରୁଷ ସ୍ମୃତିର କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜାଙ୍କ ନିକଟରେ ତାଙ୍କୁ ପହଞ୍ଚାଇ ଦେଇଥିଲେ ।

କଳିଙ୍ଗର ରାଜଦରବାରରେ ସେତେବେଳକୁ ବିମର୍ଷର ବାତାବରଣ ଭରିଯାଇଥାଏ । ଆହତ କଳିଙ୍ଗାଧୂପତି ଶଯ୍ୟାଶାୟୀ । ଏହି ସମୟରେ ରାଣୀଅନ୍ତଃପୁରରୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ପାହାଚ ପରେ ପାହାଚ ଅତିକ୍ରମ କରି ଓହ୍ଲାଇ ଆସୁଥିଲେ ନୂତନ ଏକ ମନ୍ତ୍ରଣା ସହିତ କଳିଙ୍ଗକୁ ଆସନ୍ନ ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା କରିବାପାଇଁ । ମହାରାଣୀଙ୍କ ପ୍ରବେଶମାତ୍ରେ ଦରବାର କକ୍ଷର ସମସ୍ତ ଗୁଞ୍ଜରଣ ହଠାତ୍ ସ୍ତବ୍ଧ ହୋଇଗଲା । ପାତ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ପାରିଷଦବର୍ଗଙ୍କ ସମେତ ସମସ୍ତ ସେନାନାୟକମାନେ ତାଙ୍କୁ ସସପ୍ତମ ଅଭିବାଦନ ଜ୍ଞାପନ କଲେ । ଦରବାର କକ୍ଷରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ମୁହଁରେ ଗଭୀର ଉତ୍କଣ୍ଠା ଭରିରହିଥିଲା । ସମସ୍ତ ଉତ୍କଣ୍ଠାର ଅବସାନ ଘଟାଇ ମହାରାଣୀ ପାରିଷଦ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ଆଣିଥିବା ମହାରାଜାଙ୍କର ଏକ ନୂତନ ବାର୍ତ୍ତା ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ।

ସେହି ନୂତନ ବାର୍ତ୍ତାଟି ହେଲା, କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏବଂ ବିଚାର ବର୍ତ୍ତମାନର ସଙ୍କଟମୟ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ପାଇଁ ଶେଷସମ୍ବଳ । ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ମହାରାଣୀ କୁରୁବକୀ ପାରିଷଦ ବର୍ଗଙ୍କର ମତାମତ ଲୋଡ଼ିଥିଲେ । କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜାଙ୍କ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ହିଁ ସର୍ବଶେଷ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ବୋଲି ପାରିଷଦବର୍ଗ ଏକ କଣ୍ଠରେ ସ୍ଵୀକାର କରିବାପରେ ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ୱରୀଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧପରିଚାଳନାର ଦାୟିତ୍ବ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।

ତା’ପରେ ଆରମ୍ଭହେଲା ରାଜେଶ୍ଵରୀଙ୍କର ଯୁଦ୍ଧ ମନ୍ତ୍ରଣା । ଦରବାର କକ୍ଷରେ ସପତି ପ୍ରବେଶ କରିବାପରେ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ସପ୍ତମତାର ସହ ରାଜକୁମାରୀ ସଭାସଦ୍‌ମାନେ ତାଙ୍କର ପିତାଙ୍କର ଇଚ୍ଛାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେଇଥ‌ିବାରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କର କୃତଜ୍ଞତା ସମ୍ପର୍କରେ ସଚେତନ କରାଇବା ପରେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କର ଆସ୍ଥା ରହିଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁଥିଲେ । ରାଜକୁମାରୀଙ୍କର ବିନୟ ସପ୍ତମ ବାକ୍ୟରେ ସଭାସଦ୍‌ମାନେ ନିର୍ଭିକ ଓ ମୁକ୍ତକଣ୍ଠରେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ଉପସ୍ଥିତ ପରିସ୍ଥିତିର ସଙ୍କଟ ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇଥିଲେ । ମହାମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସମେତ ରାଜପରିଷଦର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସଭ୍ୟବୃନ୍ଦଙ୍କର ସମସ୍ତ ବ୍ୟଗ୍ରତା

ସଙ୍କଟ ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇଥ୍ ଲୋ ମହାମନ୍ତ୍ରାଙ୍କ ସମେତ ରାଜପରିଷଦର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସଭ୍ୟବୃନ୍ଦଙ୍କର ସମସ୍ତ ବ୍ୟଗ୍ରତା ଶୁଣିବାପରେ କଳିଙ୍ଗର ଏହି ଉପସ୍ଥିତ ସଙ୍କଟ ସର୍ମର୍କରେ ସେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବଗତ ଅଛନ୍ତି ବୋଲି ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କୁ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେ ରାଜପରିଷଦର ସମସ୍ତ ପ୍ରତିନିଧ୍ଵଙ୍କର ପୂର୍ଣ୍ଣ ସହଯୋଗ ଆଶା କରନ୍ତି ବୋଲି ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ । ରାଜେଶ୍ୱରୀଙ୍କ କଣ୍ଠର ଦୃଢ଼ତା ରାଜପ୍ରତିନିଧ୍ଵଙ୍କ ନିକଟରେ ଅଦ୍ଭୁତ ପ୍ରଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ସମସ୍ତେ ଏକ ସ୍ବରରେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ ।

ଏହାପରେ ରାଜକୁମାରା ରାଜେଶ୍ଵରା ତୁରନ୍ତ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ବାରଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କର ଆଚ୍ଶ୍ୟକତା ସମ୍ପର୍କରେ ଜଣାଇଥିଲେ । ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକଙ୍କ ବିରାଟ ମଗଧବାହିନୀର ମୁକାବିଲା କରି ହତୋତ୍ସାହ ହୋଇପଡ଼ିଥିବା କଳିଙ୍ଗ ଯୋଦ୍ଧାମାନେ ଏତେଶୀଘ୍ର ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଆଶାକରି ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କ ଦୃଢ଼ ନେତୃତ୍ୱ ପ୍ରତି ଆସ୍ଥା ସ୍ଥାପନ କରି ତାଙ୍କସହ ସମ୍ମତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର ପତିଙ୍କ ସହ ବାରଜଣରୁ ବହୁ ଅଧ୍ଵ ଯୁଦ୍ଧରେ ଅବତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ସ୍ଵେଚ୍ଛାକୃତ ଭାବରେ

ଆଗେଇ ଆସିଲେ । କାରଣ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କର ସର୍ଭ ଥିଲା ଯେ ସେ ନିଜେ ବାରଜଣଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନ କରିବେ ନାହିଁ । ଯୋଦ୍ଧାମାନେ ନିଜ ଇଚ୍ଛାରେ ତାଙ୍କ ସହିତ ସାମିଲ ହେବେ । ଏଣୁ ବହୁ ଦେଶପ୍ରେମୀ ଯୋଦ୍ଧା ରାଜକୁମାରୀଙ୍କ ରଣକୌଶଳ ଯୋଜନାରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ହେଲେ ରାଜକୁମାରୀ ମାତ୍ର ବାରଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକତା ଚାହିଁଥିଲେ । ଏଥ‌ିପାଇଁ ପୂର୍ବରୁ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଆସ୍ଥା ସ୍ଥାପନ କରିନଥିବା ବଳକା ପାଞ୍ଚଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ସେ ତାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରଣାକକ୍ଷରୁ ଦୂରେଇ ରଖୁଥିଲେ ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ହେଲେ ତାଙ୍କର ସାହାଯ୍ୟ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ନିଆଯିବ ବୋଲି କହିଥିଲେ । ଏ ସଂଗ୍ରାମ ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ଲାଗିରହିପାରେ ବୋଲି ମଧ୍ୟ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ।

ଏହାପରେ ସେହି ବାରଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ନିଜର ମନ୍ତ୍ରଣାକକ୍ଷକୁ ଡାକି ତାଙ୍କର ରଣକୌଶଳ ସମ୍ପର୍କରେ ଗୁପ୍ତନିର୍ଦେଶ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର ସେଇ ଗୁପ୍ତମନ୍ତ୍ରଣା ସେମାନଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ନିକଟରେ ନ ପହଞ୍ଚିବାପାଇଁ ସତର୍କ କରାଇଦେଲେ । ବାରଜଣ ଯୋଦ୍ଧାଙ୍କୁ ବାରଟି ସେନାପତିର ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଗଲା ।

ଏହାପରେ ଧଉଳିର ପାଦଦେଶ ରଣହୁଙ୍କାରରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ ହେଲା ଘୋଡ଼ାଟାପୁର ଶବ୍ଦରେ । ଅସ୍ତ୍ରର ଝଣତ୍‌କାର ଶବ୍ଦ ଏବଂ ସୈନିକମାନଙ୍କର ଆହତ ଚିତ୍କାରରେ ଧଉଳି ପ୍ରତିଧ୍ଵନିତ ହୋଇଉଠିଥିଲା । ଦୟାନଦୀର ସୁଅରେ ରକ୍ତର ଛଟା ଖେଳିଗଲା । କଳିଙ୍ଗ ସେନାପତିଙ୍କର ଆଦେଶ ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧର ଭୟଙ୍କରତା ଧଉଳି ଅଞ୍ଚଳକୁ ବିଭୀଷିକାମୟ କରିଉଠିଥିଲା । କଳିଙ୍ଗର ଗାଁ ଗଣ୍ଡାରୁ ହାତରେ, ଖଣ୍ଡା, ତଲବାର, ତୀର, ବର୍ଚ୍ଛା ଧରି ଲଢ଼େଇ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଛୁଟି ଆସିଥିଲେ ଅଗଣିତ ଦେଶପ୍ରେମୀ । ଅସଂଖ୍ୟ ଯୋଦ୍ଧାରେ ରଣକ୍ଷେତ୍ର ପୂଣ୍ଡିହେବାଯୋଗୁଁ କେଉଁ ପକ୍ଷର କେତେ ସୈନ୍ୟ ମୃତାହତ ହେଉଥିଲେ, ତାହା କଳନା କରି ହେଉନଥିଲା ।

ମାସ ପରେ ମାସ ଅତିକ୍ରମ କରି ଚାଲିଲା । ହେଲେ କଳିଙ୍ଗ ସେନାବାହିନୀ ପରାଜିତ ହେବାର କୌଣସି ସୂଚନା ମିଳୁନଥିଲା । ଏଣୁ ଚିନ୍ତାନ୍ବିତ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ମହାମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କଠାରୁ ଏହାର ପ୍ରକୃତ କାରଣ ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁଥିଲେ । କଳିଙ୍ଗ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କର ଚତୁର ଯୁଦ୍ଧପରିଚାଳନା, କଳିଙ୍ଗ ଯୋଦ୍ଧା ମନରେ ଅସୀମ ଦୃଢ଼ତା ଓ ପ୍ରଜାମାନଙ୍କର ସ୍ବାଧୀନତା ରକ୍ଷା ପାଇଁ ଅକ୍ଳାନ୍ତ ଉଦ୍ୟମହିଁ ଏହାର ପ୍ରକୃତ କାରଣ ବୋଲି ଜାଣିବାକୁ ପାଇଥିଲେ ମଗଧ ସମ୍ରାଟ । ଚାରିମାସ ଧରି ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲିଛି । ହଜାର ହଜାର ସୈନ୍ୟ ମୃତାହତ ହେଲେଣି । ମଗଧ ସୈନ୍ୟବାହିନୀଙ୍କ ପାଇଁ ସଞ୍ଚତ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ଦ୍ରବ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଶେଷହେବାକୁ ବସିଲାଣି । ଭ୍ରମ ବୁଝିପାରିଥିଲେ । ଏଣୁ ତୁରନ୍ତ ସମ୍ମାନର ସହ ଏ ଯୁଦ୍ଧର ଅବସାନ ଘଟାଇବାପାଇଁ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ରାଜନୀତିର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର ଭ୍ରମ ବୁଝିପାରିଥିଲେ । ଏଣୁ ତୁରନ୍ତ ସମ୍ମାନର ସହ ଏ ଯୁଦ୍ଧର ଅବସାନ ଘଟାଇବାପାଇଁ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ରାଜନୀତିର ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ୍ର ବୋଲି କୁହାଯାଉଥ‌ିବା କୂଟନୀତିର ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ ।

ପରଦିନ ପ୍ରତ୍ୟୁଷରେ ସମଗ୍ର କଳିଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟରେ ଉଦ୍‌ଘୋଷଣା କରାଗଲା ଯେ, ମଗଧ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ଯୁଦ୍ଧର ଏ ବିଭୀଷିକା ଦେଖ୍ ମର୍ମାହତ । ଏହି ନରହତ୍ୟାକୁ ସେ ଆଜିଠାରୁ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । କେବଳ ଆଜି ନୁହେଁ, ଭବିଷ୍ୟତରେ ମଧ୍ୟ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ଆଉ ଯୁଦ୍ଧ କରିବେ ନାହିଁ । ସେ ବୁଦ୍ଧଙ୍କର ଅହିଂସା ମନ୍ତ୍ରରେ ଦୀକ୍ଷିତ । ଯୁଦ୍ଧର ଏହି ରହସ୍ୟମୟ ବିରତି ବେଳକୁ କଳିଙ୍ଗ ପୁରୁଷ-ଶୂନ୍ୟ ପ୍ରାୟ ହୋଇଥିଲା । ଅମିତ ବିକ୍ରମ ସହ ଲଢ଼େଇ କରିଥିବା କଳିଙ୍ଗ ରାଜଜେମା ରାଜେଶ୍ଵରୀ ଦେଶ ପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରରେ ଜୀବନ ବିସର୍ଜନ କରିସାରିଥିଲେ । ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକଙ୍କର ଏ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ପାଇଁ ଆଉ କାହାର ପ୍ରତିରୋଧ କରିବାର ନଥିଲା ।

ହେଲେ ଯାହାର ତ୍ୟାଗ, ବୀରତ୍ଵ ଆଉ ଦେଶପ୍ରେମ ପାଇଁ ଏ ଭୟଙ୍କର ଯୁଦ୍ଧର ଅବସାନ ଘଟିଲା, ତାଙ୍କୁ କିମ୍ବା ତାଙ୍କର ଦେଶପ୍ରେମୀ ସ୍ଵାଭିମାନୀ ପିତା କଳିଙ୍ଗର ମହାରାଜଙ୍କୁ ଇତିହାସ ପରିଚୟ ଦେବାରେ ଏପରି ପକ୍ଷପାତୀତା କାହିଁକି କରିଛି ? ଇତିହାସ ଛାତ୍ର ଅଙ୍ଗଦ ଚୌଧୁରୀଙ୍କର ଏହି ଭାବପ୍ରବଣ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେବାପାଇଁ ସେଇ ଇତିହାସ ପୁରୁଷ ପୁନର୍ବାର ଆବିର୍ଭୂତ ହୋଇଛନ୍ତି ତାଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ । ସେ ତାଙ୍କର ପକ୍ଷପାତିତାକୁ ବିନମ୍ର କଣ୍ଠରେ ସ୍ବୀକାର କରିଛନ୍ତି ହେଲେ ସେ ଏଥ‌ିପାଇଁ ଅସହାୟ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି । କାରଣ ଯେ ଯେତେବଡ଼ ବୀର ହେଲେ ବି ରାଜ୍ୟ ଜୟକରି ଯେ ସିଂହାସନକୁ ଅସ୍ଵୀକାର କରିପାରି ନାହିଁ, ତାଙ୍କୁ ଦିଗ୍‌ବିଜୟୀ ରାଜାର ସମ୍ମାନ ଦେବାକୁ ଇତିହାସ ପାଇଁ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ରହିଛି ।

କାଠିନ ଶବ୍ଦାର୍ଥ ଓ ଟିପ୍ପଶା

• କ୍ଷାଶ – ଦୁର୍ବଳ
• ଚେତନ – ପତକା
• ଅପସରି – ଓହରି ବା ହରେଇଯାଇ
• କ୍ଷେତରାତି – ଜମିଜମା
• ଘଞ୍ଚ – ଗହଳ
• ହ୍ରେଷାରବ – ଘେ।ତ଼ାଙ୍କର ଶବ୍ଦ
• ଝଣତ୍କାର – ଝଣଝଣ ଶବ୍ଦ
• ଖ୍ଆଲ – କନା, ମନେରଖିବା
• ଅସାମାନ୍ୟ – ଅସାଧାରଣ
• ପଣ୍ଡିଚାଳିତବତ୍ – ମନ୍ତ୍ରଦ୍ଵାରା ଚାଳିବା ପରି
• ଅନୁସରଣ – ପଛେ ପଛେ ଯିବା
• ଶ୍ରିମଳ – ଧାର ବା ମନ୍ତ୍ରର
• ଗୁଞ୍ଜନ – ଗୁଣୁଗୁଣୁ ଶବ୍ଦ
• ସ୍ତଵ – ନୀରବ / ନିଷ୍ଠଳ
• ପରିଷଦ – ପରିଷଦ ବା ସଭାର ବ୍ୟବନ୍ଦ
• ଅଭିବାଦନ – ସମ୍ମାନ
• ଆସାନ – ବସିଥିବା
• ଉତ୍କଣ୍ଠା – ଆଗ୍ରହ ଚା ବ୍ୟଗ୍ରତା
• ହୃତ୍ ସ୍ପନ୍ଦନ -ହୃଦୟର ଗତି
• ଅବ୍ଜାନ – ଶେଷ
• ବାର୍ତ୍ତା – ସନ୍ଦେଶ ବା ଖବର
• ବିରୋଧୀର୍ଯ୍ୟ – ମସ୍ତକରେ ବହନଯୋଗ୍ୟ
• କାର୍ଯ୍ୟଦ – ଉତ୍ତରାଧ୍ କାରା
• ଉତ୍ତରାଧ୍ କାରା – ଉତ୍ତର ପୁରୁଷ
• ସମ୍ମତି – ସ୍ଵାକୃତି / ହଁ କରିବା
• ପପତି – ପତିଙ୍କ ସହ
• ଅଭିଜ୍ଞତା – ଅନୁଭୂତି ବା ଜ୍ଞାନ
• ବିପୁଳ – ବହୁତ, ପ୍ରଚୁର
• ଅଚାନଳ – ହଠାତ୍
• ମନ୍ତ୍ରଣା – ପରମର୍ଶ
• ପ୍ରଜାର – ସଚେତନ
• ଘନ – ଗହଳ
• ଶ୍ରିଶିର – ଅସ୍ଥାୟୀ ବାସସ୍ଥାନ
• ଚିନ୍ତାନିତ – ଚିନ୍ତିତ ଅବସ୍ଥା
• ରସହ – ଖାଦ୍ୟ
• କ୍ଷୁବ୍ଧ – ବିଚଳିତ
• ତୁରନ୍ତ – ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ,ଶାଘ୍ର
• ବିଭାଷିକା – ଭଣ୍ଟଙ୍କରତା
• ମର୍ମାହତ – ଦୁଃଖିତ
• ଦାକ୍ଷିତ – ଦାକ୍ଷା ପ୍ରଦଶ କରିଥିବା ବା ନିୟମାବଦ୍ଧ
• ବ୍ରହ୍ମାସ୍ତ – ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳା ଅସ୍ତ
• ହୁତ – ଶାଘ୍ର

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 9 ପ୍ରତିସମତା ଓ ସର୍ବସମତା Ex 9.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 9 ପ୍ରତିସମତା ଓ ସର୍ବସମତା Ex 9.3

Question 1.
ଯଦି Δ POR ଓ Δ LMN ସର୍ବସମ ହୋଇଥା’ନ୍ତି, ତେବେ ନିମ୍ନସ୍ଥ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନରେ କ’ଣ ଲେଖାଯିବ ?
(କ) Δ PQR ≅ Δ ……., Δ QRP ≅ Δ …….
ସମାଧାନ:
Δ PQR ≅ Δ LMN, Δ QRP ≅ Δ MNL

(ଖ) P ↔ ……., Q͞R = …….
ସମାଧାନ:
P ↔ L, Q͞R = MN

(ଗ) P͞Q ≅ ……., Q͞R ≅ …….
ସମାଧାନ:
P͞Q ≅ L͞M, Q͞R ≅ M͞N

(ଘ) P͞Q ର ଅନୁରୂପ ……., ∠R ର ଅନୁରୂପ …….
ସମାଧାନ:
P͞Q ର ଅନୁରୂପ L͞M, ∠R ର ଅନୁରୂପ ∠N

Question 2.
ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ର ଦେଖ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

Δ ABD ≅ …….
B͞C ର ଅନୁରୂପ …….
A͞B ≅ ……..
A͞D ର ଅନୁରୂପ ……..
ସମାଧାନ:
Δ ABD ≅ Δ CBD
B͞C ର ଅନୁରୂପ BA
A͞B ≅ CB
A͞D ର ଅନୁରୂପ CD

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Solutions Chapter 6(a) ଏସିଆ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Solutions Chapter 6(a) ଏସିଆ

୧। ନିମ୍ନଲିଖ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ।
(କ) ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀର ନାମ ହେଲା ହିମାଳୟ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ।

(ଖ) ପୃଥ‌ିବୀର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗର ନାମ ଲେଖ।
Answer:
ଏଭେରେଷ୍ଟ ପୃଥ‌ିବୀର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ।

(ଗ) କେଉଁ ଜଳପଥ ଏସିଆ ମହାଦେଶକୁ ଆଫ୍ରିକାଠାରୁ ଅଲଗା କରୁଅଛି ?
Answer:
ସୁଏଜ କେନାଲ ଏସିଆ ମହାଦେଶକୁ ଆଫ୍ରିକାଠାରୁ ଅଲଗା କରୁଅଛି।

(ଘ) ଏସିଆ ମହାଦେଶର ଦକ୍ଷିଣରେ କେଉଁ ମହାସାଗର ଅବସ୍ଥିତ ?
Answer:
ଏସିଆ ମହାଦେଶର ଦକ୍ଷିଣରେ ଭାରତ ମହାସାଗର ଅବସ୍ଥିତ।

(ଙ) କେଉଁ ମାଳଭୂମିକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ଛାତ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ପାମିର ମାଳଭୂମିକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ଛାତ କୁହାଯାଏ।

୨। ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

(କ) ଏସିଆ ମହାଦେଶର ପଶ୍ଚିମରେ __________ ମହାଦେଶ ଅବସ୍ଥିତ।
(ଆଫ୍ରିକା, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା, ଇଉରୋପ )
Answer:
ଇଉରୋପ

(ଖ) ଏସିଆର ତୃଣଭୂମିକୁ _________ କୁହାଯାଏ।
(ଷ୍ଟେପୀ, ପ୍ରେରୀ, ପମ୍ପାସ, କାସ)
Answer:
ଷ୍ଟେପୀ

(ଗ) ତୃହାଞ୍ଚଲ୍ଲରେ_____________ ପ୍ରାଣୀ ବାସ କରେ।
(ବାଘ, ବଲ୍‌ଗାହରିଣ, ମାଙ୍କଡ଼, ସିଂହ)
Answer:
ବଲ୍‌ଗାହରିଣ

(ଘ) ମରୁଭୂମି ଅଞ୍ଚଳରେ _________ ଉଦ୍ଭିଦ ମିଳେ।
(ବାଉଁଶ, ବେତ, ସିଝୁ, ଶାଳ)
Answer:
ସିଝୁ

(ଙ) ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ___________ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ।
(ଓଟ, କାରିଦ୍ର୍ୟ, ୟାକ୍, ବଲ୍‌ଗାହରିଣ )
Answer:
ୟାକ୍

୩ । ଏସିଆ ମହାଦେଶକୁ ଏକ ବୈଚିତ୍ରମୟ ମହାଦେଶ କୁହାଯାଏ କାହିଁକି ?
Answer:
(୧) ବିଭିନ୍ନ ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଯୋଗୁଁ ଅତ୍ୟଧିକ ତାପମାତ୍ରା, ଅଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟି, ନିମ୍ନ ତାପମାତ୍ରା, ବୃଷ୍ଟିହୀନ ଅଞ୍ଚଳ ଇତ୍ୟାଦି ଏସିଆ ମହାଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ।
(୨) ବିଭିନ୍ନ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀ, ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାଭାଷୀ ଓ ବେଶପୋଷାକ ପିନ୍ଧୁଥିବା ଲୋକ ଏସିଆ ମହାଦେଶରେ ବାସ କରିଥା’ନ୍ତି । ତେଣୁ ଏସିଆକୁ ଏକ ବୈଚିତ୍ରମୟ ମହାଦେଶ କୁହାଯାଏ।

BSE Odisha 6th Class Geography Notes Chapter 6(a) ଏସିଆ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା

• ଏସିଆ ମହାଦେଶ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଓ ଜନସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ମହାଦେଶ। ଏହା ୧୦ ଡିଗ୍ରୀ ଦକ୍ଷିଣ ଅକ୍ଷାଂଶ ଓ ୮୦ ଡିଗ୍ରୀ ଉତ୍ତର ଅକ୍ଷାଂଶ ଏବଂ ୨୫ ଡିଗ୍ରୀ ପୂର୍ବ ଦ୍ରାଘିମା ଓ ୧୭୦ ଡିଗ୍ରୀ ପଶ୍ଚିମ ଦ୍ରାଘିମା ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ। ସୁଏଜ କେନାଲ ଖୋଳାହେବା ପରଠାରୁ ଏସିଆ ମହାଦେଶ ଆଫ୍ରିକାଠାରୁ ସ୍ଥଳଭାଗରେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇଅଛି।
• ଏସିଆ ମହାଦେଶର କେନ୍ଦ୍ରାଞ୍ଚଳରେ ପର୍ବତମାଳା, ଦକ୍ଷିଣରେ ମାଳଭୂମି ଏବଂ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ଓ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ସମତଳଭୂମି ଦେଖାଯାଏ। ଏହାକୁ ଲାଗିଥିବା ମହାସାଗର ଓ ଉପସାଗରରେ ଅନେକ ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜ ଦେଖାଯାଏ।
• ଏସିଆର ନଦୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସିନ୍ଧୁ, ଗଙ୍ଗା, ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର, ଇରାବତୀ, ମେକଙ୍ଗ୍, ସାଲଉଇନ୍, ହୋୟାଂହୋ, ୟାସିକିଆଁ, ଓଡ଼, ଇନୀସୀ, ଲେନା, ଇଉଫ୍ରେଟିସ୍, ଟାଇଗ୍ରୀସ୍, ମହାନଦୀ, ଗୋଦାବରୀ, କୃଷ୍ଣା, କାବେରୀ ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରଧାନ । ଏହି ନଦୀଗୁଡ଼ିକର ଉପତ୍ୟକା ଓ ତ୍ରିକୋଣଭୂମି ଘନ ଜନବସତି ପୂର୍ଣ୍ଣ।
• ଏସିଆର ଜଳବାୟୁ ଏହାର ବିଶାଳ ଆକାର, ବିସ୍ତୃତି ଏବଂ ଭୂପ୍ରକୃତିଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ। ଶୀତଋତୁରେ ଏହାର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ଭୀଷଣ ଶୀତ ପଡ଼େ। ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ଏହାର ଅଧିକାଂଶ ଭାଗ ମୌସୁମୀ ବାୟୁଦ୍ୱାରା ବୃଷ୍ଟିପାଏ ଏବଂ ବିଷୁବ ରେଖା ଓ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଅଞ୍ଚଳରେ ଭୀଷଣ ଗରମ ପଡ଼େ।
• ଏସିଆ ମହାଦେଶରେ ଷ୍ଟେପୀ ତୃଣଭୂମି, ମରୁଉଭିଦ, ମୌସୁମୀ ଅରଣ୍ୟ ଇତ୍ୟାଦି ଦେଖାଯାଏ। ଉତ୍ତର ମେରୁ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ଯେଉଁଠାରେ ଭୀଷଣ ଥଣ୍ଡା ପଡ଼େ ଓ ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ବରଫାଚ୍ଛନ୍ନ ରହେ ତାହାକୁ ତୁନ୍ଦ୍ରାଞ୍ଚଳ କୁହାଯାଏ । ତୁନ୍ଦ୍ରାଞ୍ଚଳରେ ବଲ୍‌ଗାହରିଣ, ଧଳାଭାଲୁ ଦେଖାଯା’ନ୍ତି । ତୃଣଭୂମି ଅଞ୍ଚଳରେ ହରିଣ, ବାଘ ଏବଂ ଟାଇଗା ଅଞ୍ଚଳରେ ମିଙ୍କ ଓ କୋକିଶିଆଳୀ ଆଦି ଲୋମଶପ୍ରାଣୀ ବାସ କରନ୍ତି।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 9 ପ୍ରତିସମତା ଓ ସର୍ବସମତା Ex 9.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 9 ପ୍ରତିସମତା ଓ ସର୍ବସମତା Ex 9.2

Question 1.
ପ୍ରତି ଯୋଡା ଚିତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଚିତ୍ରର ଅବିକଳ ନକଲ ତିଆରି କର । ତାହାକୁ ସେହି ଯୋଡାର ଅନ୍ୟ ଚିତ୍ର ଉପରେ ଥୋଇ ଚିତ୍ର ଦୁଇଟି ସର୍ବସମ କି ନାହିଁ ପରୀକ୍ଷା କରି ଦେଖ ।
(a)

(b)

(c)

(d)

(e)

(f)

ସମାଧାନ:
(a), (d) ରେ ଥ‌ିବା ଚିତ୍ରଦ୍ଵୟ ସର୍ବସମ ।

Question 2.
ନିମ୍ନସ୍ଥ ରେଖାଖଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ସର୍ବସମ ପରୀକ୍ଷା କର ।

ସମାଧାନ:
AB = CD = 1.8 ସେ.ମି. ତେଣୁ AB ≅ CD; 
EF = GH = 2 ସେ.ମି. ତେଣୁ EF ≅ GH
KL = MN = 1.8 ସେ.ମି. ତେଣୁ KL ≅ MN

Question 3.
AB ରେଖାଖଣ୍ଡ ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରି AB = 4.6 ସେ.ମି. ହେବ । C͞D ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି A͞B ≅ C͞D ହେବ ।
ସମାଧାନ:

AB = 4.6 ସେ.ମି.
∴ AB ≅ CD ।

Question 4.
ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଲେଖ –
(କ) କେଉଁ ସର୍ଭରେ ଦୁଇଟି ରେଖାଖଣ୍ଡ ସର୍ବସମ ହେବେ ?
ସମାଧାନ:
ଦୁଇଟି ରେଖାଖଣ୍ଡର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ହେଲେ ରେଖାଖଣ୍ଡଦ୍ଵୟ ସର୍ବସମ ହେବେ । 

(ଖ) ଦୁଇଟି ବୃତ୍ତ ସର୍ବସମ ହେବେ ବୋଲି କିପରି ଜାଣିବ ?
ସମାଧାନ:
ଦୁଇଟି ବୃତ୍ତର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ସମାନ ହେଲେ ବୃତ୍ତଦ୍ବୟ ସର୍ବସମ ହେବେ ।

(ଗ) ଦୁଇଟି କୋଣ ସର୍ବସମ ହେବାର ଆବଶ୍ୟକ ସର୍ଭ କ’ଣ ?
ସମାଧାନ:
ଦୁଇଟି କୋଣର ପରିମାଣ ବା ମାପ ସମାନ ହେଲେ କୋଣଦ୍ଵୟ ସର୍ବସମ ହେବେ ।

(ଘ) କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଦୁଇଟି ବର୍ଗଚିତ୍ର ସର୍ବସମ ହେବେ ?
ସମାଧାନ:
ଦୁଇଟି ବର୍ଗଚିତ୍ରର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ହେଲେ ବର୍ଗଚିତ୍ରଦ୍ଵୟ ସର୍ବସମ ହେବେ ।

Question 5.
ଦୁଇଟି ସର୍ବସମ ବୃତ୍ତ ଅଙ୍କନ କରି ଗୋଟିକର ଅନ୍ତଦେର୍ଶକୁ କଳା ରଙ୍ଗ ଓ ଅନ୍ୟଟିର ଅନ୍ତର୍ଦେଶରେ ସବୁଜ ରଙ୍ଗ ଦିଅ ।

(କ) ସର୍ବସମ ବୃତ୍ତ ଦୁଇଟିର ବ୍ୟାସାର୍ଷକୁ ମାପ ।
ସମାଧାନ:
OA = PB = 1.4 ସେ.ମି

(ଖ) ବୃତ୍ତ ଦୁଇଟିର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ସମ୍ପର୍କ ଅଛି ?
ସମାଧାନ:
ବୃତ୍ତ ଦ୍ବୟର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ସମାନ ।

(ଗ) ଏବେ ବୃତ୍ତ ଦୁଇଟିର ବ୍ୟାସଦ୍ଵୟ ସର୍ବସମ ହେବେ କି ? ପରୀକ୍ଷା କରି ଦେଖ ।
ସମାଧାନ:
CD = EF = 2.8 ସେ.ମି. ଅର୍ଥାତ୍ ବ୍ୟାସଦ୍ବୟ ସର୍ବସମ ହେବେ ।

(ଘ) ସେହିପରି ଦୁଇଟି ସର୍ବସମ ଆୟତ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କରି, ସେମାନଙ୍କର ପରିସୀମା ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ସମ୍ପର୍କ ଅଛି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
ABCD ଓ EFGH ଦୁଇଟି ସର୍ବସମ ଆୟତଚିତ୍ର ।
AD = BC = FG = EH = 4 ସେ.ମି. ଓ AB = CD = EF = GH = 3 ସେ.ମି.
ABCD ଆୟତଚିତ୍ରର ପରିସୀମା
= (3 + 4 + 3 + 4) ସେ.ମି. = 14 ସେ.ମି.
EFGH ଆୟତଚିତ୍ରର ପରିସୀମା
= (3 + 4 + 3+ 4) ସେ.ମି. = 14 ସେ.ମି.
∴ ଆୟତଚିତ୍ରଦ୍ଵୟର ପରିସୀମା ସମାନ ।

Odisha State Board BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 2 ଦିଲ୍ଲୀରେ ସୁଲତାନୀ ଶାସନ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 2 ଦିଲ୍ଲୀରେ ସୁଲତାନୀ ଶାସନ

ବିଷୟବସ୍ତୁସମ୍ବହ

• ଭାରତରେ ତୁର୍କ ଶାସନ
• ଦାସ ବଂଶ
• ଖାଲ ବଂଶ ଓ ତୁପ୍ଲକ୍ ବଂଶ ସୁଲତାନ ଯୁଗର ଶାସନ ପଦ୍ଧତି
• ସୁଲତାନମାନଙ୍କ କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ
• ପ୍ରାଦେଶିକ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍‌ଥାନ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ

→ ଭାରତରେ ତୁର୍କ ଶାସନ :

• ଦିଲ୍ଲୀରେ କୁତବୁଦ୍ଦିନ୍ ଆଇବାକ୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ସୁଲତାନୀ ଶାସନର ଅୟମାରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ତୁର୍କ ସୁଲତାନ୍‌ମାନଙ୍କର ଦୀର୍ଘ ୩୦୦ ବର୍ଷର ଶାସନକାଳ ମଧ୍ୟରେ ସମୁଦାୟ ୫ଟି ରାଜବଂଶ ୧୨୦୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରୁ ୧୫୨୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସୁଲତାନୀ ଶାସନ ଚଳାଇଥିଲେ। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତର ସାମାଜିକ, ଧାର୍ମିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ତଥା ସାଂସ୍କୃତିକ, କଳା-ସ୍ଥାପତ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନୂତନ ରୂପ ପରିଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା।
• ତୁର୍କ ସୁଲତାନମାନେ ଭାରତ ଇତିହାସରେ ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟାୟର ଅୟମାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।
• ଦାସବଂଶ, ଖାଲଜୀ ବଂଶ, ତୁଘ୍ଲକ୍ ବଂଶ, ସୟଦ ବଂଶ ଏବଂ ଲୋଦୀ ବଂଶ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଅଳଂକୃତ କରି ଭାରତୀୟ ଓ ଇସ୍‌ଲାମୀୟ ସଂସ୍କୃତି ମଧ୍ୟରେ ମିଳନ ଘଟାଇଥିଲେ।

* ସେଗୁଡ଼ିକ ଏହାର ପରିବାରର ଜଣଙ୍କ ପରେ ଜଣେ ଦେଶ ଶାସନ କରନ୍ତି ସେହି କୁହାଯାଏ।

→  ତୁର୍କୀ ଶାସନ

• ଦାସ ବଂଶ : (୧୨୦୬ – ୧୨୯୦)
• କୁତ୍ବୁଦ୍ଦିନ୍ ଆଇବାକ୍ : ୧୨୦୬ – ୧୨୧୦
• ସାମସୁଦ୍ଦିନ୍ ଇଲ୍‌ଡ୍‌ମିସ୍‌ : ୧୨୧୦ – ୧୨୩୬
• ରେଜିଆ : ୧୨୩୬ – ୧୨୪୦
• ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ବଲ୍‌ବନ୍‌ :୧୨୬୬ – ୧୨୮୭

→  ଖାଇଜା ବଂଶ (୧୨୯୦ – ୧୩୨୦)

• ଜଲାଲ୍‌ଉଦ୍ଦିନ୍ ଖା : ୧୨୯୦ – ୧୨୯୬
• ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ଖା : ୧୨୯୬ – ୧୩୧୬

→ ତୁପ୍ଲକ୍ ବଂଶ (୧୩୨୦ – ୧୪୧୪)

• ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ତୁଘ୍ଲକ୍ : ୧୩୨୦ -୧୩୨୪
• ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ତୁଘ୍ଲକ୍ :୧୩୨୪ -୧୩୫୧
• ଫିରୋଜଶାହ ତୁଘ୍ଲକ୍ :୧୩୫୧ – ୧୩୮୮

→ ସୟଦ ବଂଶ (୧୪୧୪ – ୧୪୫୧)

• ଖ୍ର୍ଜା ଖାନ : ୧୪୧୪ – ୧୪୨୧

→ ଲୋଦୀ ବଂଶ (୧୪୫୧ – ୧୫୨୬)

• ବାହାଲଲ୍ ଲୋଦୀ :୧୪୫୧ – ୧୪୮୯
• ସିକଦର ଲୋଦୀ :୧୪୮୯ – ୧୫୧୨
• ଇବ୍ରାହିମ୍ ଲୋଦୀ:୧୫୧୨ – ୧୫୨୬

* ଆରବ ଓ ତୁର୍କୀମାନେ ଉଚ୍ଚ ବୁଦ୍ଧି – ସଂପନ୍ନ ଦାସମାନଙ୍କୁ କିରାଣୀ, ସୈନିକ, ପ୍ରଶାସକ ପଦରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଉଥିଲେ। ଏହି କବଳରୁ ମୁକ୍ତ ହେଉଥିଲେ।

→ ଦାସ ବଂଶ :
* କୁତବୁଦ୍ଦିନ୍ ଆଇବାକ୍ (୧୨୦୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.-୧୨୧୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ଏକଦା ମହମ୍ମଦ ଘୋରୀଙ୍କ ଦାସ ଥ‌ିବା କୁତବୁଦ୍ଦିନ୍ ନିଜର ଅସାଧାରଣ ପ୍ରତିଭା ବଳରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଧାନ ସେନାଧ୍ୟକ୍ଷ
• ସେ ୧୨୦୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ।
• ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସେ ଦିଲ୍ଲୀ, କୋଲି (ଆଲିଗଡ଼), କନୌଜ, ବିହାର ଇତ୍ୟାଦି ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରିସାରିଥିଲେ।

* କୁତବୁଦ୍ଦିନ୍ ଆଇବାକ୍ ମାତ୍ର ୪ ବର୍ଷ ସେ ଦିଲ୍ଲୀଠାରେ ‘କ୍ବାଡ୍ ଭଲ୍- ଇସ୍‌ଲାମ୍’ ଓ ଆଜମୀରଠାରେ ଢାଇ ଦି ଝୋପର।’ ମସ୍ଜିଦ୍ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।

• ୧୨୧୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ପୋଲୋ ଖେଳୁଥ‌ିବା ସମୟରେ ସେ ଘୋଡ଼ାରୁ ପଡ଼ି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ।

→ ସାମସୁଦ୍ଦିନ୍ ଇଲ୍‌ଡ୍‌ମିସ୍ (୧୨୧୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.-୧୨୩୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ସାମସୁଦ୍ଦିନ୍ ଇଲ୍‌ଡ୍‌ମିସ୍ ୧୨୧୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ।
• ସେ ରାଜା ହେବା ସମୟରେ ଅନେକଗୁଡ଼ିକ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ମୁକାବିଲା କରିଥିଲେ।
• ତାଙ୍କ ରାଜତ୍ଵ ସମୟରେ ମହାପରାକ୍ରମଶାଳୀ ମଧ୍ୟ ଏସିଆର ମଙ୍ଗୋଲ ଶାସକ ଚେଙ୍ଗିଜ୍ ଖାଁ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଇଲ୍‌ଡ୍‌ମିସ୍କଙ୍କ ବିଚକ୍ଷପ ବୁଦ୍ଧି ଯୋଗୁଁ ଚେଙ୍ଗିଜ୍ ଖାଁ ଭାରତର ଅଧ୍ବ ଅଞ୍ଚଳ ଦଖଲ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇନଥିଲେ।

• ଛୋଟ ଥିବା ସମୟରେ ତାଙ୍କ ଭାଇମାନେ ତାଙ୍କୁ ଜମାଲ୍‌ଉଦ୍ଦିନ୍ ନାମକ ଜଣେ ବଣିକକୁ ବିକ୍ରି କରି ଦେଇଥିଲେ।
• ପରେ ଇମିସ୍‌ଙ୍କୁ କୁତବୁଦ୍ଦିନ୍ ଆଇବାକ୍ କ୍ରୀତଦାସ କରିଥିଲେ।
• ଇଲ୍‌ଡ୍‌ମିସ୍ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟକୁ କେତେକ ଇକ୍‌ରେ ଭାଗ କରିଥିଲେ।
• ଇଲ୍‌ଡ୍‌ମିସ୍ ୪୦ ଜଣ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ ଦକ୍ଷ କ୍ରୀତଦାସଙ୍କୁ ପ୍ରଶାସନିକ ତାଲିମ ଦେଇ ବଭିନ୍ନ ଦାୟିତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିଲେ। ଏମାନେ ୪୦ ସେନା (ଚିହାଲ ଗାଡି) ନାମରେ ଅଭିହିତ।
• ଇତୁତ୍‌ ମିସ୍‌ଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ପୂର୍ବରେ ବଙ୍ଗଠାରୁ ପଶ୍ଚିମରେ ସିନ୍ଧୁପ୍ରଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟାପ୍ତ ଥିଲା।
• ସେ କୁତୁବ୍‌ମୀନାରର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ କରିଥିଲେ।
• ୧୨୩୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା।

* ରେଜିଆ (୧୨୩୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.-୧୨୪୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ଇଡ୍‌ମିସ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାଙ୍କ ଝିଅ ରେଜିଆ ୧୨୩୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ। ପ୍ରାଦେଶିକ ଶାସକମାନେ ତାଙ୍କୁ ବିରୋଧ କରୁଥିବାରୁ ସେ ଶାସନ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରିବାରେ ଅନେକ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ।
• ରେଜିଆ ହେଉଛନ୍ତି ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନରେ ବସିଥିବା ପ୍ରଥମ ଓ ଶେଷ ମୁସଲମାନ ଶାସିକା।

* ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ବଲ୍‌ବନ୍ (୧୨୬୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.-୧୨୮୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ବଲ୍‌ବନ୍ ସୁଲତାନ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଇଡ୍‌ମିସ୍‌ଙ୍କର ୪୦ସେନା ବା ଚିହାଲଗାନିର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ । ଇଲ୍‌ଡ୍‌ମିସ୍‌ଙ୍କ ପୁତ୍ର ନାସିରଉଦ୍ଦିନ୍ ମାମୁଦ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ୧୨୬୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ବଲ୍‌ବନ୍‌ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ।
• ସେ ତାଙ୍କ ସୈନ୍ୟବାହିନୀକୁ ପୁନଃ ସଂଗଠିତ କରିବା ସହିତ କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ଦୁର୍ଗମାନ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ।
• ସେ ଆଇନଶୃଙ୍ଖଳା ପରିସ୍ଥିତିକୁ ସୁଧାରିବା ସହିତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ଗଠନ କରିଥିଲେ।
• ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ସୁପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଶାସନ ଓ ସାମାଜିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥିଲେ।
• ବଲ୍‌ବନ୍‌ ରାଜଶକ୍ତିର ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ସ୍ବର୍ଗୀୟ ରାଜତନ୍ତ୍ର ନୀତି ଅନୁସରଣ କରିଥିଲେ । ସେ ନିଜକୁ ଭଗବାନ୍‌ଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧ୍ ବୋଲି କହୁଥିଲେ । ସେ ‘ରକ୍ତ ଓ ଲୁହାନୀତି’ ଅବଲମ୍ବନ କରି ତାଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥିଲେ।
• କବି ଅମୀର ଖୁସ୍ରୁ ତାଙ୍କ ଦରବାରରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲେ।
• ସେ ୧୨୮୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ।

→ ଖାଜୀ ବଂଶ (୧୨୯୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.-୧୩୨୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ୧୨୯୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଜଲାଲ୍‌ଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଲ୍‌ଜୀ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ।

→ ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଲ୍‌ଜା (୧୨୯୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. -୧୩୧୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ଖାଲ୍ଜା ବଂଶର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଶାସକ ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଲ ତାଙ୍କର ୨୦ ବର୍ଷର ଦୃଢ଼ ଶାସନ ପାଇଁ ସୁଲତାନୀ ଇତିହାସରେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଅଧ୍ୟାର କରିଛନ୍ତି।
• ସେ ଦ୍ଵିତୀୟ ଆଲେକ୍‌ଜାଣ୍ଡର ହୋଇ ସମଗ୍ର ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଜୟ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପୋଷଣ କରିଥଲେ।
• ଆଲ୍ଲା ଉଲ୍ ମୁଲକ୍‌ଙ୍କ ପରାମର୍ଶକ୍ରମେ ସେ ପ୍ରଥମେ ସାରା ଭାରତ ଜୟ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ।

• ଏଥ୍ ନିମନ୍ତେ ସେ ତିନୋଟି କାର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ଅଧ‌ିକ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ।
  (୧) ତୁର୍କ ସାମନ୍ତଙ୍କ କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ
  (୨) ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ୟ ଓ ରାଜସ୍ଥାନ ବିଜୟ
  (୩) ମଙ୍ଗୋଲ ଶକ୍ତିର ଧ୍ୱଂସ ସାଧନ
• ସୈନ୍ୟବାହିନୀର ଗଠନ ପାଇଁ ଦୋଆବ ଅଞ୍ଚଳର ଧନୀ ଲୋକମାନଙ୍କ ଉପରେ ଅଧ୍ବକ କର ଲାଗୁ କରିଥିଲେ।
• ୧୨୯୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସେ ଉଲଘୁ ଖାଁ ଓ ନସ୍‌ରତ୍‌ ଖାଁଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗୁଜରାଟର ରାଜଧାନୀକୁ ଆକ୍ରମଣ କରି ଜୟ କରିଥିଲେ।
• ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେ ଉତ୍ତର ଭାରତର ମାଳବ, ରଡ୍ଡମ୍ବର ଓ ମେୱାରର ଚିତୋର ଦୁର୍ଗ, ସିଓ୍ବାନା ଓ ଜାଲୋର୍ ଆଦି ରାଜ୍ୟକୁ ଜୟ କରିଥିଲେ।
• ସେ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଦେବଗିରି, ତେଲେଙ୍ଗାନା, ଦ୍ବାରସମୁଦ୍ର, ପାଣ୍ଡ, ହୟଶାଳ ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରିଥିଲେ।
• ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍‌ଙ୍କ ଇସ୍‌ଲାମ୍ ଧର୍ମ ପ୍ରତି ଗଭୀର ଶ୍ରଦ୍ଧା ଥ‌ିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଇସ୍‌ଲାମ୍ ଧର୍ମର ରକ୍ଷକ ପଦବୀ ମିଳିଥିଲା।
• ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କଠାରୁ ଜିଜିଆ, ଅବକାରୀ, ଆମଦାନୀ ଓ ରପ୍ତାନୀ ଶୁଳ୍କ ଆଦାୟ କରୁଥିଲେ।

* ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଲ୍ ଜୀ ଜଲାଲ୍ ଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଲ ଜୀଙ୍କ ପୁତୁରା ଥିଲେ ।
* ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଲ୍ଜୀ କହୁଥ୍ ଲେ ସୁଲତାନ ଧରାପୃଷ୍ଠରେ ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ସ୍ୱରୂପ ଏବ ସେ ସାଧାରଣ ନୁହନ୍ତି।
* ତାଙ୍କର ବାକ୍ୟ ହିଁ ଆଇନ ଏବଂ ସେ ରାଜ୍ୟର ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ଯାହା କରିବେ ତାହା ଠିକ୍।

→ ତୁଘ୍ଲକ୍ ବଂଶ (୧୩୨୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.-୧୪୧୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• (୧୩୨୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.) ପରେ ନାସିରଉଦ୍ଦିନ୍ ଖୁସ୍ରୁ ଶାହ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯିବା ପରେ ଘାଜି ମାଲିକ୍ ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ତୁପ୍‌ଲକ୍ ଦିଲ୍ଲୀର ସୁଲତାନ ହୋଇ ତୁଘ୍ଲକ୍ ବଂଶ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ।

→ ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ତୁଗ୍‌ଲକ୍ (୧୩୨୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. -୧୩୫୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ତୁଘ୍ଲକ୍‌ଙ୍କ ଏକ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ମୃତ୍ୟୁ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଜୁନା ଖାଁ ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ତୁଘ୍ଲକ୍ ନାମ ଧାରଣ କରି ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ।
• ସେ ୨୬ ବର୍ଷ ଶାସନ କରିଥିଲେ।
• ତାଙ୍କ ଶାସନ ସମୟରେ ଆରବ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଇବନ୍ ବନ୍ଧୁତା ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବିବରଣୀରେ ସେ ତତ୍‌କାଳୀନ ଭାରତର ଅବସ୍ଥାକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ।
• ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ତୁଘ୍ଲକ୍ ଜଣେ ଆଦର୍ଶ ରାଜା ଥିଲେ । ସେ ତର୍କଶାସ୍ତ୍ର, ଦର୍ଶନ, ଗଣିତ ଓ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ର ବିଦ୍ୟାରେ ବିଶେଷ ଜ୍ଞାନ ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ। ସେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ସୁପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କବି ଓ ସାହିତ୍ୟିକ ଥିଲେ।
• ତାଙ୍କର ନିଷ୍ଠା, ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ଓ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ଅଭାବ ଥ‌ିବାରୁ ତାଙ୍କର ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରୁ ନଥିଲା।

• ମହମ୍ମଦ ବିନ୍-ତୁଘିକ୍‌ଙ୍କ ଶାସନ ସମୟରେ ତିନିଗୋଟି ମୁଖ୍ୟ ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା; ଯଥା –
  (୧) ଦୋଆବ ଅଞ୍ଚଳରେ କରବୃଦ୍ଧି,
  (୨) ରାଜଧାନୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ,
  (୩) ତାମ୍ର ମୁଦ୍ରା ପ୍ରଚଳନ

→ ଦୋଆବ ଅଞ୍ଚଳରେ କର ବୃଦ୍ଧି ( ୧୩୨୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ମହମ୍ମଦ ବିନ୍-ତୁଘିକ୍‌ଙ୍କ ଓ ଯମୁନା ନଦୀର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଦୋଆବ ଅଞ୍ଚଳରେ କରବୃଦ୍ଧି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତଃ ସେହି ବର୍ଷ ଭଲ ବର୍ଷା ନ ହେବାରୁ ଫସଲ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଇଥିଲା ଓ ଲୋକମାନେ ବର୍ଦ୍ଧିତ କର ଦେଇପାରି ନ ଥିଲେ।
• କର ଆଦାୟର ଅତ୍ୟାଚାର ସହି ନପାରି ଲୋକମାନେ ଜଙ୍ଗଲକୁ ପଳାୟନ କଲେ; କିନ୍ତୁ ରାଜକର୍ମଚାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ଗୋଡ଼ାଇ ଗୋଡ଼ାଇ କେତେଜଣଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ।
• ଶେଷରେ ମହମ୍ମଦ-ବିନ୍-ତୁଲକ୍ ତାଙ୍କର ଭୁଲ୍ ବୁଝିପାରି ଲୋକଙ୍କୁ କ୍ଷମା ଦେଇ ବର୍ଦ୍ଧିତ କର ଆଦାୟ ନ କରିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ଓ ଜଳସେଚନ ପାଇଁ କୂଅ ଖୋଳାଇଥିଲେ।

* ବ୍ୟତୀତ ତିଷ୍ଠି ପାରିବେ ନାହିଁ । ଦର ମା ନ ନାହିଁ । ସୈନିକମାନଙ୍କ ଦରମା ଭୂରାଜସ୍ୱ ଆଦାୟ କରିବାକୁ ପଡ଼େ । କୃଷକମାନେ ଧନୀ ଓ ଖୁସିରେ ଥିଲେ ଭୂରାଜସ୍ଵ ଦେଇଥା’ନ୍ତି।

* ରାଜଧାନୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ (୧୩୨୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ମଙ୍ଗ।ଲମନଙ୍କ ଆକ୍ର ମଣରୁ ଦେଶକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ଓ ଦ।କ୍ଷଣ।ତ ବାଁ ନ୍ – ତୁ ଘଲ କ୍ ୧୩୨୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ଦୌଲତା -ସଦର-ଉସ ସଦର -ଧର୍ମ ସଫଳ ହୋଇପାରି ନ ଥିଲା।
• ରାଜଧାନୀ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କଲାବେଳେ ଉଭୟ କର୍ମଚାରୀ ଓ ଦିଲ୍ଲୀର ଅଧିବାସୀମାନଙ୍କୁ ଦୀର୍ଘ ୧୫୦୦ କି.ମି. ପଥ ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ଓ ସେଠାକାର ଜଳବାୟୁ ଓ ଖାଦ୍ୟ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ନ ହେବାରୁ ବହୁ ଲୋକ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ।
• ପରେ ସେ ଦୌଲତାବାଦରୁ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ରାଜଧାନୀ ଫେରାଇ ଆଣିବାରୁ ବାହମନୀ ଓ ବିଜୟନଗର ରାଜ୍ୟ ନିଜର ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କଲେ।

*ସୁଲତାନୀ ଶାସନର ଅନ୍ୟ ସୁଲତାନ ଦେକ –

• ସଦର – ଉସ୍ ସଦର-ଧର୍ମ କୃଷିମନ୍ତ୍ରୀ।
• ମଜଲିସ୍ -ଇ-ଖାଲ ୱା ଜ୍ – ବିଭାଗ ମନ୍ତ୍ରୀ।
• ଦିୱାନ-ଇ-ଅମୀର କୋହି – କୃଷିମନ୍ତ୍ରୀ।

* ମହମ୍ମଦ ବିନ୍-ତୁ ଘଲକ୍ ରାସ୍ତାର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ସରାଇଖାନା ( ପାନ୍ଥଶାଳା) ଓ ଡାକ ଚୌକି (ଡାକଘର) ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ।
* ଇବନ ବତୁ ତାଙ୍କ ବିବରଣୀରୁ ଜଣାଯାଏ ଯେ, ଦିଲ୍ଲୀରେ ରହୁଥ‌ିବାର ଦେଖୁ ବାନ୍ଧି ଦୌଲତାବାଦ ନିଆ ଯାଇଥିଲା।

* ରାଜଧାନୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ (୧୩୨୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.) :

• ମଙ୍ଗ।ଲମନଙ୍କ ଆକ୍ର ମଣରୁ ଦେଶକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ଓ ଦ।କ୍ଷଣ।ତ ବାଁ ନ୍ – ତୁ ଘଲ କ୍ ୧୩୨୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ଦୌଲତା -ସଦର-ଉସ ସଦର -ଧର୍ମ ସଫଳ ହୋଇପାରି ନ ଥିଲା।
• ରାଜଧାନୀ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କଲାବେଳେ ଉଭୟ କର୍ମଚାରୀ ଓ ଦିଲ୍ଲୀର ଅଧିବାସୀମାନଙ୍କୁ ଦୀର୍ଘ ୧୫୦୦ କି.ମି. ପଥ ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ଓ ସେଠାକାର ଜଳବାୟୁ ଓ ଖାଦ୍ୟ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ନ ହେବାରୁ ବହୁ ଲୋକ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ।
• ପରେ ସେ ଦୌଲତାବାଦରୁ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ରାଜଧାନୀ ଫେରାଇ ଆଣିବାରୁ ବାହମନୀ ଓ ବିଜୟନଗର ରାଜ୍ୟ ନିଜର ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କଲେ।

* ଜିଜିୟା – ଅଣମୁସଲମାନଙ୍କ ଠାରୁ ଆଦାୟ କରାଯାଉଥିଲା।
* ସଦର – ଜଳସେଚିତ ଜମି ଉପରେ ଏହି କର ବସାଯାଇଥିଲା।

→ ତାମ୍ରମୁଦ୍ରା ପ୍ରଚଳନ :

• ଶୂନ୍ୟ ରାଜକୋଷ ପୂରଣ ପାଇଁ ମହମ୍ମଦ ତୁଗ୍‌ଲକ୍ ତାମ୍ର ମୁଦ୍ରା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ହେଁ ଦୂରଦୃଷ୍ଟିର ଅଭାବରୁ ରାଜକୋଷରେ ଟଙ୍କା ଅଭାବରୁ ରାଜ୍ୟ ଗରିବ ହୋଇଗଲା । ଶେଷରେ ସୁଲତାନ ଏହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରି ନେଇଥିଲେ। ଏହିପରି କେତେକ କାର୍ଯ୍ୟହେତୁ ସେ ବିଫଳ ଶାସକ ରୂପେ ପରିଗଣିତ ହୋଇଥିଲେ।
• ତୁଘ୍ଲକ୍ ବଂଶ ପରେ ଭାରତରେ ସୟଦ ବଂଶ ଓ ତାଙ୍କ ପରେ ଲୋଦୀ ବଂଶ ଶାସନ କରିଥିଲେ। ଠାରୁ ଆଦାୟ କରାଯାଉଥିଲା।
• ମୋଗଲ ଶାସକ ବାବର ୧୫୨୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଲୋଦୀବଂଶର ରାଜା ଇବ୍ରାହିମ୍ ଲୋଦୀଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ଭାରତରେ ମୋଗଲ ଶାସନର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।

→ ସୁଲତାନ ଯୁଗର ଶାସନ ପଦ୍ଧତି :

• ସୁଲତାନୀ ଶାସନ ସୁନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଓ ସୁପରିଚାଳିତ ଥିଲା । ଏହି ଶାସନ ପଦ୍ଧତି ମୁଖ୍ୟତଃ ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଲ୍‌ ଏବଂ ମହମ୍ମଦ-ବିନ୍-ତୁଘ୍ଲକ୍‌ଙ୍କ ଶାସନ ନୀତି ଉପରେ ଆଧାରିତ ଥିଲା । ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ତିନୋଟି ସ୍ତରରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଥିଲା।

→ କେନ୍ଦ୍ର ଶାସନ :

ପଦବୀ	କାର୍ଯ୍ୟ
ସୁଲଡାନ	.କେନ୍ଦ୍ର ଶାସନର ମୁଖ୍ୟ, ଶାସନ ବିଭାଗ ଓ ସୈନ୍ୟ ବିଭାଗର ସର୍ବୋଚ୍ଚ
ଓଜିର	ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, ସାମରିକ ଓ ରାଜସ୍ୱ ବିଭାଗ ଦାୟିତ୍ଵ
କାକ୍ତି	ବିଚାର ବିଭାଗ ଦାୟିତ୍ଵ
ଦିଓନ – ଇ – ଇନଖା	ଚିଠିପତ୍ର ଦାୟିତ୍ଵ
ବାରିଦ୍-ଇ-ମାମାଲିକ୍	ଖବର ସରବରାହ ସଂସ୍ଥାର ମୁଖ୍ୟ
ବକ୍ତି	ସୈନ୍ୟ ବିଭାଗ ଦାୟିତ୍ଵ ଓ ଦରମା ଦାୟିତ୍ଵ

* ପ୍ରାଦେଶିକ ଶାସନ :

• ପ୍ରାଦେଶିକ ଶାସନର ସୁପରିଚାଳନା ପାଇଁ ମୁକ୍ତି, ୱାଲି, ନାଏବ ସୁଲତାନ ଆଦି ଶାସନକର୍ତ୍ତାମାନେ ନିଯୁକ୍ତ ହେଉଥିଲେ। ଏହିସବୁ କର୍ମଚାରୀ କେନ୍ଦ୍ରରେ ସୁଲତାନ ଭୋଗ କରୁଥିବା ସମସ୍ତ କ୍ଷମତା ଉପଭୋଗ କରୁଥିଲେ।
• ପ୍ରଦେଶରେ ଆୟ-ବ୍ୟୟ ଦିୱାନ-ଇ-ୱାଜିରତଙ୍କଦ୍ୱାରା ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଉଥିଲା।

→ ସ୍ଥାନୀୟ ଶାସନ :

• ସୁଲତାନୀ ଶାସନରେ ୧୦୦ କିମ୍ବା ୮୪ଟି ଗ୍ରାମକୁ ନେଇ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପ୍ରଗଣା ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା। ପ୍ରଗଣାର ଶାସନମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ ଅମିଲ୍।
• ମକଦ୍ଦମ, ପଟ୍ଟୱାରୀ ଓ ମୁଶରିଫ୍ ଖଜଣା ଆଦାୟରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ।
• ମୁଶ୍ରଫ୍ ଖଜଣା ଆଦାୟ ସମୟରେ ଉପସ୍ଥିତ ରହି ତାହାର ହିସାବ ଯାଞ୍ଚ କରୁଥିଲେ।
• ପଟ୍ଟୱାରୀ ଦଲିଲ ଓ କାଗଜପତ୍ର ହିସାବ ରଖୁଥିଲେ।
• ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ତରରେ ଥ‌ିବା ଗ୍ରାମ ‘ପଞ୍ଚାୟତ’ ମାଧ୍ୟମରେ ଶାସିତ ହେଉଥିଲା।
• ପଞ୍ଚାୟତ ଗ୍ରାମର ପରିମଳ, ଶିକ୍ଷା ଓ ବିଚାର ଆଦି ବିଷୟରେ ବୁଝୁଥିଲେ।
• ଚୌକିଦାର ଗ୍ରାମର ଅପରାଧ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିଲେ।
• ଗ୍ରାମର ମୁଖ୍ୟଙ୍କୁ ମକଦ୍ଦମ କୁହାଯାଉଥିଲା।

→ ସୁଲତାନମାନଙ୍କ କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ :

• ତୁର୍କ-ଆଫଗାନ୍‌ମାନେ ଭାରତକୁ ତାଙ୍କ ସହିତ ପାରସ୍ୟ ଓ ମଧ୍ୟ-ଏସିଆରୁ କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ନୂଆଶୈଳୀ ଏବଂ କାରିଗରୀ କୌଶଳ ଆଣିଥିଲେ।
• ଭାରତୀୟ କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଏବଂ ଇସ୍‌ଲାମୀୟ କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ସମ୍ମିଶ୍ରଣ ଘଟି ଇଣ୍ଡୋ-ଇସ୍‌ଲାମୀୟ କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା।
• ଭାରତୀୟ ସ୍ଥାପତ୍ୟରେ ଚାପ ଓ ଗମ୍ବୁଜର ବ୍ୟବହାର ଏହି ସମୟରେ ପ୍ରଥମେ ଦେଖା ଦେଇଥିଲା । ମିନାର ତିଆରି ପାଇଁ ପଥର ଉପରେ ପଥର ଲମ୍ବ ଓ ତିର୍ଯ୍ୟକ ଭାବେ ରଖାଯାଉଥିଲା।
• କୁତୁବ୍‌ମିନାର, ଫିରୋଜଶାହ କୋଟ୍‌ଲା, ଗୋଲଗମ୍ବୁଜ ଏହି ନୂତନ କଳାର ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ।

→ ସୁଲତାନୀ ଶାସନ କାଳର କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ :

→ ପ୍ରାଦେଶିକ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍‌ଥାନ :

• ସୁଲତାନୀ ଶାସନ ସମୟରେ କେତେକ ନୂତନ ରାଜ୍ୟ ଗଢ଼ିଉଠିଥିଲା। ସେଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ବାହାମନୀ ଓ ବିଜୟନଗର ରାଜ୍ୟ ପ୍ରଧାନ।
• ହାସାନ୍ ଗାଙ୍ଗୁ ୧୩୪୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ବାହାମନୀ ରାଜ୍ୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ। ଗୁଲ୍‌ବଗାଁ ଏହାର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା। ଦ୍ବିତୀୟ ଅହମ୍ମଦ ଶାହା ବାହାମନୀ ରାଜ୍ୟର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସୁଲତାନ ଥିଲେ।
• ହରିହର ଓ ବ୍ଳକା ନାମକ ଦୁଇ ଭାଇ ହୟଶାଳ ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରି ବିଜୟନଗର ରାଜ୍ୟର ମୂଳଦୁଆ ପକାଇଥିଲେ। କୃଷ୍ଣଦେବ ରାୟ ବିଜୟନଗରର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ରାଜା ଥିଲେ।
• ବାହାମନୀ ରାଜ୍ୟରେ ୧୮ ଜଣ ରାଜା ୧୮୦ ବର୍ଷ ଶାସନ କରିଥିଲାବେଳେ ବିଜୟନଗର ରାଜ୍ୟକୁ ସମୁଦାୟ ୧୬ ଜଣ ରାଜା ୨୩୦ ବର୍ଷ ଶାସନ କରିଥିଲେ।

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ଓ ସମ୍ପର୍କଡ ଘଗଶାବଲା

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ

ଘଗଶା

୧୨୦୬ ୧୨୧୦ ୧୨୩୬ ୧୨୬୬ ୧୨୮୭ ୧୨୯୦ ୧୨୯୬ ୧୨୯୯ ୧୩୦୭ ୧୩୨୦ ୧୩୨୪ ୧୩୨୬ ୧୩୨୯ ୧୩୨୯ -୧୩୩୦ ୧୫୨୬

କୁତ୍‌ବୁଦ୍ଦିନ୍ ଆଇବାକ୍‌ଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କୁତ୍‌ବୁଦ୍ଦିନ୍ ଆଇବାକ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଓ ଇମିସ୍କଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଓ ରେଜିୟାଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ବଲ୍‌ବନ୍‌ଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ବଲ୍‌ବନ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଜଲାଲ୍‌ଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଲଜୀଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାର୍ଜୀଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ଖାଜୀଙ୍କ ଗୁଜରାଟ ଆକ୍ରମଣ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତକୁ ରାଜ୍ୟ ଜୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍‌ଙ୍କ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ପ୍ରେରଣ କୁତବୁଦ୍ଦିନ୍ ମୁବାରକ ଶାହଙ୍କୁ ହତ୍ୟା ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ତୁଗ୍‌ଲକ୍‌ଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ତୁଗ୍‌ଲକ୍‌ଙ୍କଦ୍ଵାରା ଦୋଆବ ଅଞ୍ଚଳରେ କରବୃଦ୍ଧି ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ତୁଗ୍‌ଲକ୍‌ଙ୍କଦ୍ବାରା ରାଜଧାନୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମହମ୍ମଦ ବିନ୍ ତୁଗ୍‌ଲକ୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ତାମ୍ରମୁଦ୍ରା ପ୍ରଚଳନ ଇବ୍ରାହିମ୍ ଲୋଦୀ ଶାସନରୁ ବିତାଡ଼ିତ

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 9 ପ୍ରତିସମତା ଓ ସର୍ବସମତା Ex 9.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 9 ପ୍ରତିସମତା ଓ ସର୍ବସମତା Ex 9.1

Question 1.
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଚିତ୍ରର ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ଅଙ୍କନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କର । କେଉଁ ଚିତ୍ରରେ କେତୋଟି ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ପାଇଲ ଲେଖ । କେଉଁ ଚିତ୍ରରେ ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ନାହିଁ ? (ପ୍ରଶ୍ନ ସହ ଉତ୍ତର)
(କ)

ସମାଧାନ:

(ଖ)

ସମାଧାନ:

(ଗ)

ସମାଧାନ:

(ଘ)

ସମାଧାନ:

(ଙ)

ସମାଧାନ:

(ଚ)

ସମାଧାନ:

(ଛ)

ସମାଧାନ:
ଚିତ୍ରର ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ନାହିଁ ।

(ଜ)

ସମାଧାନ:
ଚିତ୍ରର ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ନାହିଁ ।

Question 2.
ଟଣାଯାଇଥିବା ଗାରଟି ଆକୃତିର ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ କି ? ଯଦି ହଁ, ତେବେ ଅନ୍ୟ ଅକ୍ଷ ଗୁଡ଼ିକ ଅଙ୍କନ କର, ଯଦି ନୁହେଁ, ତେବେ ନାହିଁ ବୋଲି ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଟଣାଯାଇଥିବା ଗାରଟି ଆକୃତିର ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ । ଏହିପରି 5 ଟି ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ସମ୍ଭବ ।

Question 3.
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଚିତ୍ରର ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ସଂଖ୍ୟା ତା’ର ଡାହାଣରେ ଥ‌ିବା କୋଠରିରେ ଲେଖ ।

ଚିତ୍ରର ନାମ	ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ସଂଖ୍ୟା
ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ
ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ
ଟିକ୍ଷମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ
ଟର୍ଗକ୍ଷେତ୍ର
ଅ‍।ୟତକ୍ଷେତ୍ର
ରମ୍ବସ
ବୃଭ
ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର

ସମାଧାନ:

ଚିତ୍ରର ନାମ	ପ୍ରତିସମ ଅକ୍ଷ ସଂଖ୍ୟା
ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ	3
ସମଦ୍ବିବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ	1
ଟିକ୍ଷମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ	0
ଟର୍ଗକ୍ଷେତ୍ର	4
ଅ‍।ୟତକ୍ଷେତ୍ର	2
ରମ୍ବସ	2
ବୃତ୍ତ	ଅ ସଂଖ୍ୟ
ସାମାନ୍ତରିକ ଚିତ୍ର	0

Question 4.
ତଳେ ଦିଆଯାଇଥିବା ନାମର ବାମ ପଟେ ଦର୍ପଣ ରଖୁ ଦେଖୁଲେ ପ୍ରତିବିମ୍ବ କିପରି ଦେଖାଯିବ ଲେଖ । ଦର୍ପଣ ବ୍ୟବହାର କରି ତୁମ ଉତ୍ତରର ପରୀକ୍ଷା କର । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶବ୍ଦରେ କେଉଁ ଅକ୍ଷର ଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ମୂଳ ଅକ୍ଷର ଭଳି ଦେଖାଯାଉଛି ?
GOPAL
RAMESH
MIRROR
RAJESH
EEMA
ସମାଧାନ:

O ଓ A ମୂଳ ଅକ୍ଷରପରି ଦେଖାଯାଉଛି । 
A ଓ M ମୂଳ ଅକ୍ଷର ପରି ଦେଖାଯାଉଛି । 
O, I, M ମୂଳ ଅକ୍ଷରପରି ଦେଖାଯାଉଛି । 
A, H ମୂଳ ଅକ୍ଷରପରି ଦେଖାଯାଉଛି । 
A ଓ M ମୂଳ ଅକ୍ଷରପରି ଦେଖାଯାଉଛି ।

Question 5.
ନିଜର ଘରେ, ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଓ ପରିବେଶରେ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରତିସମ ଆକୃତି ସଂଗ୍ରହ କର ଓ ଗୋଟିଏ ଖାତାରେ ଅଠା ଦେଇ ଲଗାଅ ।
ସମାଧାନ:
ନିଜେ କର ।

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Odia Solutions Chapter 13 ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ କଥା Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Odia Solutions Chapter 13 ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ କଥା

ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକସ୍ଥ ପ୍ରଶ୍ନାବଳୀର ଉତ୍ତର

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂ ଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

Question ୧।
୧୮୨୨ ମସିହାରୁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିୟାନ ମିଶନାରୀମାନେ ଓଡ଼ିଶାରେ କ’ଣ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
(କ) ଚର୍ଚ୍ଚା
(ଖ) ପ୍ରେସ୍
(ଗ) ମିଶନ୍ ସ୍କୁଲ
(ଘ) ଦାତବ୍ୟ ଚିକିତ୍ସ୍ନାଳୟ
Answer:
(ଗ) ମିଶନ୍ ସ୍କୁଲ

Question ୨।
୧୮୬୬ରେ ‘ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା’ ପତ୍ରିକାର ସମ୍ପାଦନା କିଏ କରୁଥିଲେ ?
(କ) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ
(ଖ) ରାମଶଙ୍କର ରାୟ
(ଗ) ପୌରାଣଙ୍କର ରାୟ
(ଘ) ରାଧାନାଥ ରାୟ
Answer:
(ଗ) ପୌରାଣଙ୍କର ରାୟ

Question ୩ ।
କେଉଁଟି କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ କୃତି ନୁହେଁ ?
(କ) ବିବେକୀ
(ଖ)ଇତାଲାୟ ଯୁବା
(ଗ)କେଦାରଗୌରା
(ଘ) ଅବସରର ବାସରେ
Answer:
(ଘ) ଅବସରର ବାସରେ

Question ୧୧।
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ନିମିତ୍ତ ଫକୀରମୋହନଙ୍କର ଅବଦାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖ ।
Answer:
ସରସ୍ଵତୀ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ ସାରସ୍ଵତ ସାଧକ ଫକୀରମୋହନ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଜୀବନସାରା ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ । ସେ ଥିଲେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ଯଥାର୍ଥ ସେନାପତି । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଅନ୍ୟତମ ସାରଥୀ । ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲାବେଳେ ସେ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ‘ବାଲେଶ୍ଵର ସମ୍ବାଦବାହିକା’ ନାମକ ଏକ ସମ୍ବାଦପତ୍ର । ସେ ୧୮୬୮ରେ ପ୍ରଥମ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକା ‘ବୋଧଦାୟିନୀ’ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସେ ଅନେକ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ରଚନାରେ ମନୋନିବେଶ କରିଥିଲେ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ସେ ବହୁ କବିତା, ଗଳ୍ପ, ଉପନ୍ୟାସ ଓ ପ୍ରବନ୍ଧର ରଚୟିତା । ‘ଉତ୍କଳ ଭ୍ରମଣଂ’ ତାଙ୍କର ଏକ ଭିନ୍ନ ସ୍ବାଦର କବିତା ପୁସ୍ତକ ।

ବ୍ୟାସକବିଙ୍କର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା ପୁସ୍ତକ ହେଉଛି, ‘ପୁଷ୍ପମାଳା’, ‘ପୂଜାଫୁଲ’, ‘ଅବସର ବାସରେ’, ‘ଧୂଳି’ ଓ ‘ବୌଦ୍ଧାବତାର କାବ୍ୟ’ । ତାଙ୍କର କାଳଜୟୀ ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ଉପନ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି, ‘ଛ’ ମାଣ ଆଠଗୁଣ୍ଠ’, ‘ଲଛମା’, ‘ମାମୁ’, ‘ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ୍ତ’ । ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ ଚରିତ୍ର ଓ ସମସ୍ୟାକୁ ନେଇ ସେ ରଚନା କରିଛନ୍ତି କୋଡ଼ିଏଟି ଗଳ୍ପ । ‘ଗଳ୍ପସ୍ଵଳ୍ପ’ ପ୍ରଥମ ଭାଗ ଓ ଦ୍ବିତୀୟ ଭାଗ ଭାବରେ ଗଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରକାଶିତ । ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଗଳ୍ପ ହେଉଛି ଫକୀରମୋହନଙ୍କର ‘ରେବତୀ’ ଗଳ୍ପ। ସେ ମଧ୍ୟ ‘ନନାଙ୍କ ପାଞ୍ଜି’ ପରି ରମ୍ୟରଚନା ସୃଷ୍ଟିକରି ନିଜର ଅମଳିନ ପ୍ରତିଭାର ପରିଚୟ ଦେଇଛନ୍ତି ।

Question ୧୨ ।
ବାମଣ୍ଡା ରାଜସଭାରୁ ଫକୀରମୋହନ କେଉଁ ଉପାଧ୍ ପାଇଥିଲେ ?
Answer:
ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତିଙ୍କ ସାରସ୍ଵତ ପ୍ରତିଭାରେ ବିମୁଗ୍ଧ ବାମଣ୍ଡାର ରାଜସଭା ବ୍ୟାସକବିଙ୍କୁ ‘ସରସ୍ଵତୀ’ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରିଥିଲା ।

Question ୧୩ ।
‘କୃଷକ ସଙ୍ଗୀତ’ର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
‘କୃଷକ ସଙ୍ଗୀତ’ ନାମକ କବିତା ପୁସ୍ତକର ରଚୟିତା ସ୍ବଭାବକବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ।

Question ୧୪।
ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟ୍ୟକାର କିଏ ?
Answer:
ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟ୍ୟକାର ହେଉଛନ୍ତି ଜଗନ୍ମୋହନ ଲାଲ । ତାଙ୍କ ରଚିତ ‘ବାବାଜୀ’ ନାଟକ ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ନାଟକ ଯାହା ୧୮୭୭ ମସିହାରେ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା ।

Question ୧୫ ।
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ଉପନ୍ୟାସର ନାଁ କ’ଣ ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ଉପନ୍ୟାସର ନାଁ ‘ପଦ୍ମମାଳୀ’ । ଏହି ଉପନ୍ୟାସକୁ ୧୮୮୮ ମସିହାରେ ଉମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସରକାର ରଚନା କରିଥିଲେ ।

Question ୧୬ ।
ଗୋପାଳଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରହରାଜଙ୍କର କେଉଁଟି ଏକ ଅକ୍ଷୟ କୀର୍ତ୍ତି ?
Answer:
ଗୋପାଳଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରହରାଜଙ୍କର ‘ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୋଷ’ ଏକ ଅକ୍ଷୟ କୀର୍ତ୍ତି । ଏହା ସାତଖଣ୍ଡରେ ପ୍ରକାଶିତ । ଏହାକୁ କୁହାଯାଏ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର କଳା କୋଣାର୍କ ।

Question ୧୭ ।
ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବର ମୁଖ୍ୟ ଆଦର୍ଶ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବର ମୁଖ୍ୟ ଆଦର୍ଶ ଥିଲା ଉତ୍କଳୀୟଙ୍କ ମନରେ ଜାତୀୟ ଚେତନାର ଜାଗରଣ ଓ ସର୍ବଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତାବୋଧର ପ୍ରତିଷ୍ଠା । ପୁନଶ୍ଚ ମାନବସେବା, ଇତିହାସ ଓ ଐତିହ୍ୟର ଆବିଷ୍କାର ମାଧ୍ୟମରେ ଜାତିର ଅତୀତ ଐଶ୍ବର୍ଯ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଇଦେବା ଓ ସର୍ବୋପରି ଜାତୀୟ ଚରିତ୍ର ଗଠନପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ପ୍ରଦାନ କରିବା ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବର ମୁଖ୍ୟ ଆଦର୍ଶ ଥିଲା ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବ ୧୯୦୯ ମସିହାରୁ ଉନ୍ମେଷ ଘଟି ଏହା ୧୯୨୫ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା ।

Question ୧୮ ।
ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟର ସ୍ୱନାମଧନ୍ୟ ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ସତ୍ୟବାଦା ବନବିଦ୍ୟାଳୟ୍ଟର ସ୍ୱନାମଧନ୍ୟ ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କର ନାମ ହେଲା ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ, ଗଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ, ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ, ପଣ୍ଡିତ ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର, ପଣ୍ଡିତ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର, ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର, ପଣ୍ଡିତ ବାସୁଦେବ ମହାପାତ୍ର ।

Question ୪।
‘କନକଲତା’ ଉପନ୍ୟାସର ରଚୟିତା କିଏ ?
(କ) ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର
(ଖ) ଫକାରମୋହନ ସେନାପତି
(ଗ) ନନ୍ଦକିଶୋର ବଳ
(ଘ) ରାଧାନାଥ ରାୟ
Answer:

Question ୫।
କେଉଁ କୃତିଟି ସଚ୍ଚିବାନନ୍ଦ ରାଉତରାୟଙ୍କର ?
(କ) କାଳାନ୍ତର
(ଖ) ଶିବ ଭାଇ
(ଗ) ମଶାଣିର ଫୁଲ
(ଘ) ବକ୍ରବାହୁ
Answer:
(ଗ) ମଶାଣିର ଫୁଲ

କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

Question ୭।
ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ନିଲାମ ଆଇନଦ୍ୱାରା ଓଡ଼ିଆ ଜନତା କିପରି କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଲେ ?
Answer:
ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଇଂରେଜମାନେ ଓଡ଼ିଶା ଅଧିକାର କଲେ । ସେମାନେ ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ନିଲାମ ଆଇନ ବଳରେ ଓଡ଼ିଶାର କୃଷକ ଓ ଜମିମାଲିକଙ୍କ ଜମିକୁ ନୂତନଭାବେ ସୃଷ୍ଟ ଅନୁଗତ ଜମିଦାରମାନଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କଲେ । ସେହି ନୂତନ ସୃଷ୍ଟ ଜମିଦାରମାନେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପ୍ରତି ଅନୁଦାର ଭାବ ପୋଷଣ କଲେ । ଫଳସ୍ଵରୂପ, ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ହାହୁତାଶ ମଧ୍ଯରେ ନାନା ଅତ୍ୟାଚାର, ଶୋଷଣ ଓ ପୀଡ଼ନର ଶିକାର ହେଲା ।

Question ୮।
ଭାରତବର୍ଷରେ ବ୍ରାହ୍ମ ସମାଜର ପରିକଳ୍ପନା କିଏ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଭାରତବର୍ଷରେ ୧୮୨୮ରେ ରାଜା ରାମମୋହନ ରାୟ ବ୍ରାହ୍ମ ସମାଜର ପରିକଳ୍ପନା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ବ୍ରାହ୍ମ ଧର୍ମ ପିତୁଳା ପୂଜାକୁ ବିରୋଧ କରି ଏକେଶ୍ଵର ବ୍ରହ୍ମବାଦ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଲା ।

Question ୯ ।
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପ୍ରବନ୍ଧର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପ୍ରବନ୍ଧର ନାମ ‘ବିବେକୀ’ । ଉକ୍ତ ପ୍ରବନ୍ଧଟି କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କଦ୍ୱାରା ୧୮୨୩ ମସିହାର ରଚିତ ହୋଇଥ୍ଲା ।

Question ୧୦ ।
କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କର କି କି କୃତି ରହିଛି ?
Answer:
କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଜନକ । ସେ ଯୁଗସ୍ରଷ୍ଟା ଓ ଯୁଗପ୍ରବର୍ତ୍ତକ । ତାଙ୍କଦ୍ବାରା ରଚିତ ପ୍ରବନ୍ଧ ‘ବିବେକୀ’ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ପ୍ରଥମ ପ୍ରବନ୍ଧ । ୧୮୭୪ରେ ସେ ‘ଇତାଲୀୟ ଯୁବା’ ପରି ଏକ ଗଳ୍ପଗ୍ରନ୍ଥ ରଚନା କରିଥିଲେ । ସେ ମଧ୍ୟ କେତୋଟି କବିତା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ୧୮୮୫ ମସିହାଠାରୁ ଗ୍ରୀକ୍ ଓ ଇଂରାଜୀ ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରଭାବରେ ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ରଚିତ ଗାଥାକାବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି, ‘କେଦାରଗୌରୀ’, ‘ଉଷା’, ‘ନନ୍ଦିକେଶ୍ଵରୀ’, ‘ଚନ୍ଦ୍ରଭାଗା’ ଓ ‘ପାର୍ବତୀ’ । ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାରସ୍ଵତ କୃତି ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରକୃତିକୁ ନେଇ ରଚିତ ଖଣ୍ଡକାବ୍ୟ ‘ଚିଲିକା’, ଅମିତ୍ରାକ୍ଷର ଛନ୍ଦରେ ରଚିତ ‘ମହାଯାତ୍ରା’, ବ୍ୟଙ୍ଗକାବ୍ୟ ‘ଦରବାର’ ଓ ‘ଯଯାତି କେଶରୀ’, ‘ଦଶରଥ ବିୟୋଗ’, ‘ସାବିତ୍ରୀ ଚରିତ’, ‘ଉର୍ବଶୀ’ ଆଦି ଅନ୍ୟତମ । ଏତଦ୍‌ଭିନ୍ନ ସେ ‘ଶିବାଜୀଙ୍କ ଉତ୍ସାହବାଣୀ’ ଓ ‘ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କ ରକ୍ତନଦୀ ସନ୍ତରଣ’ ଆଦି କ୍ଷୁଦ୍ର କବିତା ମଧ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ ।

Question ୧୧ ।
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ନିମିତ୍ତ ଫକୀରମୋହନଙ୍କର ଅବଦାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖ ।
Answer:
ସରସ୍ବତୀ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ ସାରସ୍ଵତ ସାଧକ ଫକୀରମୋହନ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଜୀବନସାରା ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ । ସେ ଥିଲେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ଯଥାର୍ଥ ସେନାପତି । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଅନ୍ୟତମ ସାରଥୀ । ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲାବେଳେ ସେ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ‘ବାଲେଶ୍ଵର ସମ୍ବାଦବାହିକା’ ନାମକ ଏକ ସମ୍ବାଦପତ୍ର । ସେ ୧୮୬୮ରେ ପ୍ରଥମ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକା ‘ବୋଧଦାୟିନୀ’ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସେ ଅନେକ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ରଚନାରେ ମନୋନିବେଶ କରିଥିଲେ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ସେ ବହୁ କବିତା, ଗଳ୍ପ, ଉପନ୍ୟାସ ଓ ପ୍ରବନ୍ଧର ରଚୟିତା ।

‘ଉତ୍କଳ ଭ୍ରମଣଂ’ ତାଙ୍କର ଏକ ଭିନ୍ନ ସ୍ବାଦର କବିତା ପୁସ୍ତକ । ବ୍ୟାସକବିଙ୍କର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା ପୁସ୍ତକ ହେଉଛି, ‘ପୁଷ୍ପମାଳା’, ‘ପୂଜାଫୁଲ’, ‘ଅବସର ବାସରେ’, ‘ଧୂଳି’ ଓ ‘ବୌଦ୍ଧାବତାର କାବ୍ୟ’ । ତାଙ୍କର କାଳଜୟୀ ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ଉପନ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି, ‘ଛ’ ମାଣ ଆଠଗୁଣ୍ଠ’, ‘ଲଛମା’, ‘ମାମୁ’, ‘ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ୍ତ’ । ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ ଚରିତ୍ର ଓ ସମସ୍ୟାକୁ ନେଇ ସେ ରଚନା କରିଛନ୍ତି କୋଡ଼ିଏଟି ଗଳ୍ପ । ‘ଗଳ୍ପସ୍ଵଳ୍ପ’ ପ୍ରଥମ ଭାଗ ଓ ଦ୍ବିତୀୟ ଭାଗ ଭାବରେ ଗଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରକାଶିତ । ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଗଳ୍ପ ହେଉଛି ଫକୀରମୋହନଙ୍କର ‘ରେବତୀ’ ଗଳ୍ପ । ସେ ମଧ୍ୟ ‘ନନାଙ୍କ ପାଞ୍ଜି’ ପରି ରମ୍ୟରଚନା ସୃଷ୍ଟିକରି ନିଜର ଅମଳିନ ପ୍ରତିଭାର ପରିଚୟ ଦେଇଛନ୍ତି ।

Question ୧୨ ।
ବାମଣ୍ଡା ରାଜସଭାରୁ ଫକୀରମୋହନ କେଉଁ ଉପାଧ୍ ପାଇଥିଲେ ?
Answer:
ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତିଙ୍କ ସାରସ୍ଵତ ପ୍ରତିଭାରେ ବିମୁଗ୍ଧ ବାମଣ୍ଡାର ରାଜସଭା ବ୍ୟାସକବିଙ୍କୁ ‘ସରସ୍ଵତୀ’ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରିଥିଲା ।

Question ୧୩ ।
‘କୃଷକ ସଙ୍ଗୀତ’ର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
‘କୃଷକ ସଙ୍ଗୀତ’ ନାମକ କବିତା ପୁସ୍ତକର ରଚୟିତା ସ୍ଵଭାବକବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ।

Question ୧୪।
ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟ୍ୟକାର କିଏ ?
Answer:
ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟ୍ୟକାର ହେଉଛନ୍ତି ଜଗନ୍ମୋହନ ଲାଲ । ତାଙ୍କ ରଚିତ ‘ବାବାଜୀ’ ନାଟକ ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ନାଟକ ଯାହା ୧୮୭୭ ମସିହାରେ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା ।

Question ୧୫ ।
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ ଉପନ୍ୟାସର ନାଁ କ’ଣ ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ଉପନ୍ୟାସର ନାଁ ‘ପଦ୍ମମାଳୀ’ । ଏହି ଉପନ୍ୟାସକୁ ୧୮୮୮ ମସିହାରେ

Question ୧୬ ।
ଗୋପାଳଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରହରାଜଙ୍କର କେଉଁଟି ଏକ ଅକ୍ଷୟ କୀର୍ତ୍ତି ?
Answer:
ଗୋପାଳଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରହରାଜଙ୍କର ‘ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୋଷ’ ଏକ ଅକ୍ଷୟ କୀର୍ତ୍ତି । ଏହା ସାତଖଣ୍ଡରେ ପ୍ରକାଶିତ । ଏହାକୁ କୁହାଯାଏ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର କଳା କୋଣାର୍କ ।

Question ୧୭ ।
ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବର ମୁଖ୍ୟ ଆଦର୍ଶ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବର ମୁଖ୍ୟ ଆଦର୍ଶ ଥିଲା ଉତ୍କଳୀୟଙ୍କ ମନରେ ଜାତୀୟ ଚେତନାର ଜାଗରଣ ଓ ସର୍ବଭାରତୀୟ ଜାତୀୟତାବୋଧର ପ୍ରତିଷ୍ଠା । ପୁନଶ୍ଚ ମାନବସେବା, ଇତିହାସ ଓ ଐତିହ୍ୟର ଆବିଷ୍କାର ମାଧ୍ୟମରେ ଜାତିର ଅତୀତ ଐଶ୍ବର୍ଯ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଇଦେବା ଓ ସର୍ବୋପରି ଜାତୀୟ ଚରିତ୍ର ଗଠନପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ପ୍ରଦାନ କରିବା ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବର ମୁଖ୍ୟ ଆଦର୍ଶ ଥିଲା । ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବ ୧୯୦୯ ମସିହାରୁ ଉନ୍ମେଷ ଘଟି ଏହା ୧୯୨୫ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା ।

.

Question ୧୮ ।
ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟର ସ୍ୱନାମଧନ୍ୟ ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟର ସ୍ୱନାମଧନ୍ୟ ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କର ନାମ ହେଲା ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ, ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ, ପଣ୍ଡିତ ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର, ପଣ୍ଡିତ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର, ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର, ପଣ୍ଡିତ ବାସୁଦେବ ମହାପାତ୍ର । ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ଥିଲେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷିତ ଓ ବିଦ୍ୱାନ୍ । ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଥିଲେ ଏମାନଙ୍କର କର୍ଣ୍ଣଧାର ଏବଂ ସମସ୍ତେ ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ଆଦର୍ଶରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୦୯ ମସିହାରେ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟ ଗଠନ କରାଯାଇ ଉପରୋକ୍ତ ଶିକ୍ଷକଙ୍କଦ୍ୱାରା ଶିକ୍ଷାକାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରାଯାଇଥ୍ ଲା

Question ୧୯ ।
‘କୋଣାର୍କେ’ କେଉଁ କବିଙ୍କର କୃତି ?
Answer:
ଇତିହାସ ଆଧାରିତ ଓ ଜାତାୟ ଭାବଧାରାର ପ୍ରାଶବନ୍ତ ଦାବ୍ୟ ‘କୋଣାକେ’, ସଂସ୍କାର ଧର୍ମା ଶିକ୍ଷକ କବି ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ତ ଦାସଙ୍କର ଅମଳିନ କୃତି ବା ପ୍ରତିଭା

Question ୨୦ ।
କବି କୁନ୍ତଳାକୁମାରୀଙ୍କର ଯେକୌଣସି ତିନୋଟି କୃତିର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
କବି କୁନ୍ତଳାକୁମାରୀଙ୍କର ତିନୋଟି କୃତି, ‘ଅଞ୍ଜଳି’, ‘ଉଚ୍ଛାସ’, ‘ସ୍ଫୁଲିଙ୍ଗ’ । ଏହିଭଳି କବିତା ସଙ୍କଳନର କୃତି ପାଇଁ ସେ ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ ଭାବରେ ପରିଚିତ ।

Question ୨୧ ।
ସବୁଜ ଚେତନାର ପାଞ୍ଚଜଣ ତରୁଣ ସାହିତ୍ୟିକ କିଏ ?
Answer:
ସବୁଜ ଚେତନାର ପାଞ୍ଚଜଣ ତରୁଣ ସାହିତ୍ୟିକ ହେଲେ ଅନ୍ନଦାଶଙ୍କର ରାୟ, କାଳିନ୍ଦୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ବୈକୁଣ୍ଠନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ, ଶରତ ମୁଖାର୍ଜୀ ଓ ହରିହର ମହାପାତ୍ର ।

Question ୨୨ ।
ଭାରତୀୟ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମକୁ ଜନମାନସରେ ପରିଚିତ କରିବାପାଇଁ ଜାତୀୟ ଉଦ୍‌ବୋଧନମୂଳକ ଓଡ଼ିଆ ଗୀତିକା କେଉଁମାନେ ରଚନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଭାରତୀୟ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମକୁ ଜନମାନସରେ ପରିଚିତ କରିବାପାଇଁ ଜାତୀୟ ଉଦ୍‌ବୋଧନମୂଳକ ଓଡ଼ିଆ ଗୀତିକା ରଚନା କରିଥିଲେ ଜାତୀୟ କବି ବୀରକିଶୋର ଦାସ ଓ ବାଞ୍ଛାନିସ୍ ମହାନ୍ତି ।

Question ୨୩ ।
ନବଯୁଗ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା କିଏ ?
Answer:
ନବଯୁଗ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ ଭଗବତୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ । ମାର୍କସୀୟ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ସେ ୧୯୩୫ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ମାସରେ ଏହି ସଂସଦ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ଏହି ସଂସଦ ଆନୁକୂଲ୍ୟରେ ପ୍ରଗତିବାଦୀ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ନେଇ ସେ ‘ଆଧୁନିକ’ ନାମରେ ପତ୍ରିକାର ଅୟମାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।

Question ୨୪ ।
କବି ମାୟାଧର ମାନସିଂହ ଓ ରାଧାମୋହନ ଗଡ଼ନାୟକଙ୍କ କାବ୍ୟକ ବିଶେଷତ୍ଵ ସମ୍ପର୍କରେ ଯାହା ଜାଣ ଲେଖ ।
ସବୁଜଚେତନା ଓ ପ୍ରଗତିଚେତନା ପର୍ବଦ୍ଵୟର ସମକାଳରେ କବି ଡ. ମାୟାଧର ମାନସିଂହ ଓ କବି ରାଧାମୋହନ ଗଡ଼ନାୟକ ଓଡ଼ିଆ ପଦ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ । ମାୟାଧର ମାନସିଂହଙ୍କ କବିତା ମୁଖ୍ୟତଃ ପ୍ରେମ, ପ୍ରଣୟ, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟବୋଧ, ଜାତୀୟତାବୋଧ ଓ ମାନବ-ବନ୍ଦନାର ମାର୍ମିକ ଆଲେଖ୍ୟ ବହନ କରିଥିଲା । ରାଧାମୋହନ ଗଡ଼ନାୟକ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ଗାଥାକବି । ତାଙ୍କ କବିତାରେ ମଧ୍ଯ ଜାତୀୟତାବୋଧ ଓ ମାନବବନ୍ଦନା ‘ମୁଖ୍ୟସ୍ଥାନ ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।

Question ୨୫ ।
ସ୍ଵାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ ଓ ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଗଳ୍ପ ଓ ଉପନ୍ୟାସ କ୍ଷେତ୍ରରେ କେଉଁମାନେ ସ୍ମରଣୀୟ ?
Answer:
ପ୍ରାକ୍ ସ୍ଵାଧୀନତାକାଳରେ ଗଳ୍ପ ଓ ଉପନ୍ୟାସ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟାସକବି ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି ଅଗ୍ରଗଣ୍ୟ । ତାଙ୍କ ରଚିତ ‘ରେବତୀ’ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଗଳ୍ପ । ସେ ପ୍ରାୟ କୋଡ଼ିଏଟି ଗଳ୍ପ ଓ ଚାରୋଟି ଉପନ୍ୟାସ ରଚନା କରି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଅର୍ଜନ କରିଛନ୍ତି । ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ ଉପନ୍ୟାସ ଉମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କର ଉପନ୍ୟାସ ‘ପଦ୍ମମାଳୀ’ । ପଲ୍ଲୀକବି ନନ୍ଦକିଶୋର ବଳ, ସତ୍ୟବାଦୀର ସାଧକ ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର ଗଳ୍ପ ଓ ଉପନ୍ୟାସ ରଚନା କରିଛନ୍ତି । ସେହି ଫକୀରମୋହନୀୟ ଧାରାରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ଗଳ୍ପ ଓ ଉପନ୍ୟାସ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଅର୍ଜନ କରିଛନ୍ତି କାନ୍ତକବି ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର, ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ କୁନ୍ତଳାକୁମାରୀ ସାବତ, ସବୁଜଗୋଷ୍ଠୀର କାଳିନ୍ଦୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ସମାଜବାଦୀ ସ୍ରଷ୍ଟା ଭଗବତୀ

ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ରଘୁନାଥ ଦାସ, ସୁନନ୍ଦ କର, ମନମୋହନ ମିଶ୍ର । ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ରାଉତରାୟ, କାହ୍ନୁଚରଣ ମହାନ୍ତି, ରାଜକିଶୋର ରାୟ, ରାଜକିଶୋର ପଟ୍ଟନାୟକ, ପ୍ରାଣବନ୍ଧୁ କର, ଅନନ୍ତ ପ୍ରସାଦ ପଣ୍ଡା, ରାମପ୍ରସାଦ ସିଂହ, ଚକ୍ରଧର ମହାପାତ୍ର, ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି, ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି, ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ ପ୍ରମୁଖ ଗାଳ୍ପିକ ଓ ଔପନ୍ୟାସିକମାନେ ପ୍ରାକ୍ ସ୍ଵାଧୀନତା କାଳରୁ ସ୍ୱୀୟ ପ୍ରତିଭାର ପରିଚୟ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏହିସବୁ ଔପନ୍ୟାସିକ ଓ ଗାଳ୍ପିକମାନେ ସ୍ବାଧୀନତା ଲାଭପରେ ମଧ୍ୟ ବଳିଷ୍ଠ ଲେଖନୀ ଚାଳନା କରି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଗଳ୍ପ ଓ ଉପନ୍ୟାସର ଭଣ୍ଡାର ବୃଦ୍ଧିରେ ସହାୟକ ହୋଇଛନ୍ତି ।

ସ୍ଵାଧୀନତା ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ ଯେଉଁ ଗାଳ୍ପିକ ଔପନ୍ୟାସିକମାନେ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ସେମାନେ ହେଲେ ବାମାଚରଣ ମିତ୍ର, କିଶୋରୀ ଚରଣ ଦାସ, ମନୋଜ ଦାସ, କୃଷ୍ଣପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର, ମହାପାତ୍ର ନୀଳମଣି ସାହୁ, ଶାନ୍ତନୁ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, ବସନ୍ତ କୁମାରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ, ବସନ୍ତକୁମାର ଶତପଥୀ, ଗୋବିନ୍ଦ ଦାସ, ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ରଥ, ରବି ପଟ୍ଟନାୟକ, ବୀଣାପାଣି ମହାନ୍ତି, ଭୁବନେଶ୍ଵର ବେହେରା, ରାମଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା, ବିଭୂତି ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ପ୍ରତିଭା ରାୟ ଇତ୍ୟାଦି ।

Question ୨୬ ।
‘ଭୀମାଭୂୟାଁ’ ଉପନ୍ୟାସର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଆଦିବାସୀ ଜୀବନଧାରା ଆଧାରିତ ପ୍ରଥମ ଉପନ୍ୟାସ ‘ଭୀମା ଭୂୟାଁ’ର ରଚୟିତା

Question ୨୭ ।
ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତିଙ୍କର ଯେକୌଣସି ଦୁଇଟି କୃତିର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତିଙ୍କର ଦୁଇଟି ସାରସ୍ଵତ କୃତି ହେଉଛି, ଅନ୍ଧଦିଗନ୍ତ ଓ ନୀଳଶୈଳ ।

Question ୨୮ ।
‘ଗାଁ ମଜଲିସ୍’ର ଲେଖକ କିଏ ?
Answer:
‘ଗାଁ ମଜଲିସ୍’ ଏକ ଚିନ୍ତାମୂଳକ ରମ୍ୟରଚନା ଓ ପ୍ରବନ୍ଧ । ଏହାର ଲେଖକ ଡ. ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ ।

Question ୨୯ ।
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଇତିହାସ କେଉଁ କେଉଁ ସାହିତ୍ୟ ଗବେଷକ ଲେଖୁଅଛନ୍ତି ?
Answer:
‘ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଇତିହାସ’ ରଚନାରେ ଯେଉଁ ସାରସ୍ଵତ ଗବେଷକଗଣ ପାରଦର୍ଶିତା ଅର୍ଜନ କରିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପଣ୍ଡିତ ବିନାୟକ ମିଶ୍ର, ପଣ୍ଡିତ ସୂର୍ଯ୍ୟନାରାୟଣ ଦାସ, ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି, ମାୟାଧର ମାନସିଂହ, ନଟବର ସାମନ୍ତରାୟ, କୃଷ୍ଣଚରଣ ବେହେରା ଓ ବଂଶୀଧର ମହାନ୍ତି ପ୍ରମୁଖ ଅନ୍ୟତମ ।

Question ୩୦ ।
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଗୀତାଭିନୟ ରଚନା କରିଥିବା ଦୁଇଜଣ ଯଶସ୍ୱୀ ସ୍ରଷ୍ଟାଙ୍କ ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଗୀତାଭିନୟ ରଚନା କରିଥିବା ଦୁଇଜଣ ଯଶସ୍ବୀ ସ୍ରଷ୍ଟା ହେଲେ ଜଗନ୍ନାଥ ପାଣି ଓ ବୈଷ୍ଣବ ପାଣି ।

ତୁମ ପାଇଁ କାମ

Question ୩୧ ।
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଇତିହାସ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବାପାଇଁ ଅବସର ସମୟରେ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଠାଗାରରୁ ବହି ସଂଗ୍ରହ କରି ପଢ଼ ।

Question ୩୨ ।
ତୁମକୁ ଭଲ ଲାଗୁଥିବା କବି ବା ଲେଖକଙ୍କ ଜୀବନୀ ଓ କୃତିଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ପଢ଼ ଓ ତାଲିକା କର ।
[ସୂଚନା : ‘ତୁମ ପାଇଁ କାମ’ର ଉତ୍ତରଗୁଡ଼ିକ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ସହାୟତା ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ ।]

ବିଗତ ବର୍ଷର ହାଇସ୍କୁଲ ପରୀକ୍ଷା (ବାର୍ଷିକ ଓ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟାରୀ)ର ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

Question 1.
‘ନିଆଁଖୁଣ୍ଟା’ କିଏ ସମ୍ପାଦନା କରୁଥିଲେ ?
Answer:
ଗୋଦାବରାଶ ମହାପାତ୍ର

Question 2.
ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୋଷ କେତେ ଖଣ୍ଡରେ ପ୍ରକାଶିତ ?
Answer:
ସାତ

Question 3.
‘ଗାଁ ମଜଲିସ୍’ର ଲେଖକ କିଏ ?
Answer:
ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ

Question 4.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟ୍ୟକାର କିଏ ?
Answer:
ଜଗନ୍ମୋହନ ଲାଲ

Question 5.
‘କୁସୁମାଞ୍ଜଳି’ କାହାର କୃତି ?
Answer:
ମଧୁସୂଦନ ରାଓ

Question 6.
‘ଭରସା’ ନାଟକର ନାଟ୍ୟକାରଙ୍କ ନାମ କ’ଣ?
Answer:
ଗୋପଳ ଛେ।ଟରାୟ

Question 7.
କିଏ ‘ନିଆଁଖୁଣ୍ଟା’ର ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ ?
Answer:
ଗୋଦାବରାଶ ମହାପାତ୍ର

Question 8.
ଆଦିବାସୀ ଜୀବନକୁ ଭିଭିକରି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ପ୍ରଥମେ କେଉଁ ଉପନ୍ୟାସ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା
Answer:
ଭାମାଭୂୟାଁ

Question 9.
କେଉଁଟି ବ୍ୟାସକବି ଫକାରମେ।ହନ ସେନାପତିଙ୍କର ରଚନା ନୁହେଁ?
Answer:
କେଦାରଗୌରା

Question 10.
‘କୋଣାର୍କେ’ କେଉଁ କବିଙ୍କର କୃତି ?
Answer:
ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ

Question 11.
‘କନକଲତା’ ଉପନ୍ୟାସର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ନନ୍ଦକିଶେ।ର ବଳ

Question 12.
‘ଭୀମାଭୂୟାଁ’ ଉପନ୍ୟାସର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ଗୋପାଳବଲ୍ଲଭ ଦାସ

Question 13.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପ୍ରବନ୍ଧର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ବିବେକୀ

Question 14.
‘ବିବେକୀ’ ପ୍ରବନ୍ଧର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ରାଧାନାଥ ରାୟ

Question 15.
ନବଯୁଗ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା କିଏ ?
Answer:
ଭଗବତୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ

Question 16.
‘ନୀଳଶୈଳ’ ଉପନ୍ୟାସର ଲେଖକ କିଏ ?
Answer:
ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି

Question 17.
ବ୍ରାହ୍ମଧର୍ମ କିଏ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ରାଜା ରାମମୋହନ ରାୟ

.

Question 18.
‘ମହାଯାତ୍ରା’ କାବ୍ୟ କେଉଁ ଛନ୍ଦରେ ରଚିତ ?
Answer:
ଅମିତ୍ରାକ୍ଷର

Question 19.
ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ରେବତ

Question 20.
କେଉଁଟି ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ରଚନା ନୁହେଁ ?
Answer:
ବଡ଼ବାରୁ

ପରୀକ୍ଷା ଉପଯୋଗୀ ଅତିରି

(A) ।ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

Question 1.
ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରବନ୍ଧ ଓ ରମ୍ୟରଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ କେଉଁମାନେ ନିଜ ନିଜ ପ୍ରତିଭାର ପରିଚୟ ଦେଇଛନ୍ତି ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରବନ୍ଧ ଓ ରମ୍ୟରଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଡଃ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ସତ୍ୟନାରାୟଣ ରାଜଗୁରୁ, ପରମାନନ୍ଦ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ଦାସ ଓ ସଦାଶିବ ମିଶ୍ର ପ୍ରମୁଖ ନିଜ ନିଜ ପ୍ରତିଭାର ପରିଚୟ ଦେଇଛନ୍ତି ।

Question 2.
କାହାକୁ ଆଧାର କରି କିଏ ପ୍ରଥମେ ଜାତୀୟତାର ଶୁଭଶଙ୍ଖ ନିନାଦନ କରିଥିଲା ?
Answer:
ମାତୃଭାଷା ଓ ମାତୃଭୂମିକୁ ଆଧାର କରି କର୍ମଯୋଗୀ ଗୌରୀଶଙ୍କର ରାୟଙ୍କଦ୍ଵାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଓ ସମ୍ପାଦିତ ‘ଉତ୍କଳ

Question 3.
ବ୍ରାହ୍ମଧର୍ମର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା କିଏ ଏବଂ ଏହା କାହା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଥିଲା ?
Answer:
ବ୍ରାହ୍ମଧର୍ମର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ହେଉଛନ୍ତି ରାଜା ରାମମୋହନ ରାୟ ଏବଂ ଧର୍ମରେ ପିତୁଳାପୂଜାକୁ ବିରୋଧ କରି ଏକେଶ୍ବର ବ୍ରହ୍ମବାଦ ଉପରେ ଏହା ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଥିଲା ।

Question 4.
ବଙ୍ଗଳାରେ ରେନେସାଁ ବା ନବଜାଗରଣ କାଳରେ ଯେଉଁ ନୂତନ ଲେଖକମାନଙ୍କର ଆବିର୍ଭାବ ହୋଇଥିଲା, ସେମାନଙ୍କ ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ବଙ୍ଗଳାରେ ନବଜାଗରଣ କାଳରେ ଯେଉଁ ନୂତନ ଲେଖକମାନଙ୍କର ଆବିର୍ଭାବ ହୋଇଥ୍ ଲା ସେମାନେ ହେଲେ ମାଇକେଲ ମଧୁସୂଦନ ଦତ୍ତ, ବଙ୍କିମଚନ୍ଦ୍ର, ନବୀନ ସେନ୍, ହେମଚନ୍ଦ୍ର ଓ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁର ।

Question 5.
ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ଆନ୍ଦୋଳନ୍ କ’ଣ ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଓଡ଼ିଶାରୁ ଉଠାଇ ଦେବାର ସରକାରୀ ଆଦେଶନାମା ବିରୋଧରେ ୧୮୬୯/୭୦ ମସିହାରେ ଯେଉଁ ଆନ୍ଦୋଳନ ହୋଇଥିଲା ତାହାକୁ ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ଆନ୍ଦୋଳନ କୁହାଯାଏ ।

Question 6.
‘ଉତ୍ତର କକ୍ଷ’ କାହାର ଆତ୍ମଚରିତ ?
Answer:
‘ଉତ୍ତର କକ୍ଷ’ କବି ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ରାଉତରାୟଙ୍କର ଆମ୍ଚରିତା

Question 7.
ଫକୀରମୋହନ ରଚିତ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଚାରିଗୋଟି ଉପନ୍ୟାସର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ରଚିତ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଚାରିଗୋଟି ଉପନ୍ୟାସର ନାମ ହେଲା− (1) ‘ଛ’ମାଣ ଆଠଗୁଣ୍ଠ’, (2) ଲଛମା, (3) ମାମୁ, (4) ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ୍ତ ।

Question 8.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଗଳ୍ପର ନାମ କ’ଣ ଓ ତା’ର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଗଳ୍ପର ନାମ ‘ରେବତୀ’ ଓ ତାହାର ରଚୟିତା ହେଉଛନ୍ତି ବ୍ୟାସକବି ଫକୀରମୋହନ

Question 9.
ଫକୀରମୋହନଙ୍କୁ କେଉଁ ରାଜସଭା କି ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରିଥିଲା ?
Answer:
ଗାମଣ୍ଡା ରାଜସଭା ‘ସରସ୍ଵତୀ’ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରିଥ୍ ଲା

Question 10.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ ଆତ୍ମଚରିତର ନାମ କ’ଣ ଓ ତାହା କାହାର କୃତି ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ଆତ୍ମଚରିତର ନାମ ହେଉଛି ‘ଆତ୍ମଚରିତ’ । ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଏହି ଅମୂଲ୍ୟ

Question 11.
ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କ ଚାରିଗୋଟି କୃତିର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କ ଚାରିଗୋଟି କୃତି ହେଲା- ‘ଇନ୍ଦୁମତୀ’, ‘କୀଚକବଧ’, ‘ଉତ୍କଳଲକ୍ଷ୍ମୀ’, ‘ପ୍ରଣୟବଲ୍ଲୀ’ ।

Question 12.
ପଲ୍ଲୀକବିଙ୍କ ଦୁଇଗୋଟି କାବ୍ୟର ନାମ ଏବଂ ଦୁଇଟି କବିତା ପୁସ୍ତକର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ପଲ୍ଲୀକବିଙ୍କ ଦୁଇଟି କାବ୍ୟର ନାମ ହେଲା- ‘ଶର୍ମିଷ୍ଠା’ ଓ ‘ସୀତା ବନବାସ’ ଓ ଦୁଇଟି କବିତା ପୁସ୍ତକର ନାମ୍ ହେଲା- ‘ସନ୍ଧ୍ୟା ସଙ୍ଗୀତ’ ଓ ‘ନାନାବାୟା ଗୀତ’ ।

Question 13.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟ୍ୟକାରଙ୍କ ନାମ କ’ଣ ଓ ତାଙ୍କ ରଚିତ ପ୍ରଥମ ନାଟକର ନାମ କ’ଣ
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟ୍ୟକାରଙ୍କ ନାମ ଜଗନ୍ମୋହନ ଲାଲ ଏବଂ ତାଙ୍କ ରଚିତ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟକର ନାମ ହେଲା ‘ବାବାଜୀ’ ।

Question 14.
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର କଳାକୋଣାର୍କ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ତାହାର ପ୍ରଣେତା କିଏ ?
Answer:
‘ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୋଷ’କୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର କଳାକୋଣାର୍କ କୁହାଯାଏ । ଏହାର ପ୍ରଣେତା ହେଉଛନ୍ତି

Question 15.
ସାରଳା ମହାଭାରତ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରାମାଣିକ ଆଲୋଚନା ଗ୍ରନ୍ଥର ନାମ କ’ଣ ଓ ଏହାର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ସାରଳା ମହାଭାରତ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରାମାଣିକ ଆଲୋଚନା ଗ୍ରନ୍ଥର ନାମ ‘ଶ୍ରୀ ଭାରତ ଦର୍ପଣ’ ଏବଂ ଏହାର

Question 16.
ସତ୍ୟବାଦୀ ଯୁଗର କର୍ଣ୍ଣଧାର କିଏ ଓ ସେ କେଉଁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ସତ୍ୟବାଦୀ ଯୁଗର କର୍ଣ୍ଣଧାର ହେଉଛନ୍ତି ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ । ସେ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।

Question 17.
ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠଙ୍କ ଦୁଇଟି ଇତିହାସ ଆଧାରିତ ଏବଂ ଦୁଇଟି ଅନୂଦିତ କାବ୍ୟର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠଙ୍କ ଦୁଇଟି ଇତିହାସ ଆଧାରିତ କାବ୍ୟ ହେଲା- ‘କୋଣାର୍କେ’ ଓ ‘ଖାରବେଳ’ ଏବଂ ଦୁଇଟି ଅନୂଦିତ କାବ୍ୟର ନାମ ହେଲା- ‘ଦାସ ନାଏକ’ ଏବଂ ‘ପ୍ରଣୟିନୀ’ ।

Question 18.
ସବୁଜ ଚେତନାର ପାଞ୍ଚଜଣ ତରୁଣ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କ ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ସବୁଜ ଚେତନାର ପାଞ୍ଚଜଣ ତରୁଣ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କ ନାମ ହେଲା- ଅନ୍ନଦାଶଙ୍କର ରାୟ, କାଳିନ୍ଦୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ବୈକୁଣ୍ଠନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ, ଶରତଚନ୍ଦ୍ର ମୁଖାର୍ଜୀ ଓ ହରିହର ମହାପାତ୍ର ।

Question 19.
ଭାରତୀୟ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମକୁ ଜନମାନସରେ ପରିଚିତ କରିବାପାଇଁ ଜାତୀୟ ଉଦ୍‌ବୋଧନମୂଳକ ଓଡ଼ିଆ ଗୀତିକା କେଉଁମାନେ ରଚନା କରିଥିଲେ ?
Answer: ଭାରତୀୟ ସ୍ଵାଧାନତା ସଂଗ୍ରାମକୁ କନମାନସରେ ପରିଚିତ କରିବାପାଇଁ ଯେଉଁମାନେ ଜାତାୟ ଇନ୍ଦବୋଧନମ୍ବଳକ ଓଡ଼ିଆ ଗୀତିକା ରଚନା କରିଥିଲେ, ସେମାନେ ହେଲେ ଜାତୀୟ କବି ବୀରକିଶୋର ଦାସ ଓ ବାଞ୍ଛାନିଧୁ ମହାନ୍ତି ।

Question 20.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ସମାଲୋଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ କେଉଁମାନେ ନିଜର ଦକ୍ଷତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ସମାଲୋଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମାୟାଧର ମାନସିଂହ, ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି, ନଟବର ସାମନ୍ତରାୟ, ନରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ମିଶ୍ର ଓ କୁଞ୍ଜବିହାରୀ ଦାଶ ପ୍ରମୁଖ ନିଜର ଦକ୍ଷତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି ।

Question 21.
‘ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା’ ପତ୍ରିକାର ସଂପାଦକ କିଏ ଥିଲେ ଏବଂ ତାହା କେବେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ?
Answer:
‘ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା’ ପତ୍ରିକାର ସଂପାଦକ ଥିଲେ କର୍ମଯୋଗୀ ଗୌରୀଶଙ୍କର ରାୟ ଏବଂ ତାହା ୧୮୬୬ରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।

Question 22.
ମଧୁସୂଦନ ରାଓଙ୍କ କେଉଁ ବିଚାରଧାରା ତାଙ୍କ ସାହିତ୍ୟକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଦେଇଅଛି ?
Answer:
ଭକ୍ତକବି ମଧୁସୂଦନ ରାଓଙ୍କ ଉପନିଷଦୀୟ ଅମୃତଦୃଷ୍ଟି ବା ବିଚାରଧାରା ତାଙ୍କ ସାହିତ୍ୟକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଦେଇଅଛି ।

Question 23.
ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି କେଉଁସବୁ କାବ୍ୟ ଓ କବିତାପୁସ୍ତକ ରଚନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି ‘ଉତ୍କଳ ଭ୍ରମଣଂ’, ‘ପୁଷ୍ପମାଳା’, ‘ପୂଜାଫୁଲ’, ‘ଅବସର ବାସରେ’, ‘ଧୂଳି’ ଇତ୍ୟାଦି କବିତା ପୁସ୍ତକ ଓ ‘ବୌଦ୍ଧାବତାର’ କାବ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ରଚନା କରିଥିଲେ ।

Question 24.
କୁଳବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ କାହିଁକି ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ଏକତ୍ର କଲେ ?
Answer:
କୁଳବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ୧୯୦୩ ମସିହାରେ ‘ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ’ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ଏକତ୍ର କଲେ ।

(B) । ଗୋଟିଏ ପଦ ବା ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

Question 1.
ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଶେଷଭାଗରେ ଗୀତାଭିନୟ ଜଗତରେ କିଏ ଏକ ଧାରା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଜଗନ୍ନାଥ ପାଣି

Question 2.
‘ନବଯୁଗ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ’ କେବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୩୫, ଡିସେମ୍ବର ମାସରେ

Question 3.
‘ମାଟିର ମଣିଷ’ ଉପନ୍ୟାସ କିଏ ରଚନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
କାଳିନ୍ଦୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ

Question 4.
ଭଞ୍ଜକାବ୍ୟ ତଥା ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ କାବ୍ୟର ନିନ୍ଦୁକମାନଙ୍କୁ ସମୁଚିତ ଉତ୍ତର ଦେବାପାଇଁ ଗଠିତ ହୋଇଥିବା ସମିତିର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ପ୍ରାଚୀ ସମିତି

Question 5.
‘ଶିକାର’ ଗଛର ଗାଳ୍ପିକ କିଏ ?
Answer:
ଭାଗବତାଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହା

Question 6.
ସଚ୍ଚି ରାଉତରାୟଙ୍କଦ୍ଵାରା ଲିଖ୍ ଆତ୍ମଚରିତ ପୁସ୍ତକର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ପାଣ୍ଡୁଲିପି

Question 7.
ସଚ୍ଚି ରାଉତରାୟଙ୍କଦ୍ଵାରା ଲିଖିତ ଆମ୍ବଚରିତ ପୁସ୍ତ୍ରକର ନାମ କ’ଣ?
Answer:
ଉତ୍ତର କକ୍ଷ

Question 8.
ଅନ୍ମଦାଶଙ୍କର ରାୟ କେଉଁ ସମୟର କବି?
Answer:
ସବୁଜପର୍ବ

Question 9.
ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତିଙ୍କ କେଉଁ କୃତିଟି ଆଦିବାସୀ ଜୀବନଧାରାକୁ ନେଇ ରଚିତ ?
Answer:
ପରଜା / ଅମୃତର ସନ୍ତାନ

Question 10.
‘ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟରେ ଇତିହାସ’ କିଏ ରଚନା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ତାରିଣୀ ଚରଣ ରଥ

Question 11.
କାହାକୁ ସତ୍ୟବାଦୀ ଯୁଗର କର୍ଣ୍ଣଧାର କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ

Question 12.
ଆର୍ତ୍ତବଲ୍ଲଭ ମହାନ୍ତି କେବେ ପ୍ରାଚୀ ସମିତ ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୨୬ ମସିହାରେ

Question 13.
‘କୋଣାର୍କେ’ କେଉଁ କବିଙ୍କର କୃତି ?
Answer:
ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ

Question 14.
କେଉଁ କବିତା ସଂକଳନଟି ଗୋଦାରୀଶ ମିଶ୍ରଙ୍କଦ୍ଵାରା ରଚିତ ଗାଥାକବିତାର ମନୋଜ୍ଞ ସଂକଳନ ?
Answer:
ଆଲେଖ୍

Question 15.
କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ରଙ୍କ ଦୁଇଟି ଗଦ୍ୟକୃତିର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
‘କେଣାର୍କ’, ‘ବାରବାଟୀ’

Question 16.
‘ଅର୍ଦ୍ଧଶତାବ୍ଦୀର ଓଡ଼ିଶା ଓ ତହିଁରେ ମୋ ସ୍ଥାନ’ – କାହାର ଆତ୍ମଚରିତ ଅଟେ ?
Answer:
ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର

Question 17.
‘ଅଞ୍ଜଳି’, ‘ଉଚ୍ଛାସ’, ‘ସ୍କୁଲିଙ୍ଗ’ ଓ ‘ଅର୍ଜନା’ ଆଦି କବିତା ପୁସ୍ତକଗୁଡ଼ିକର କବି କିଏ ?
Answer:
କୁନ୍ତଳାକୁମାରୀ ସାବତ

Question 18.
ଇଂରେଜମାନେ କେଉଁ ଆଇନ ବଳରେ ଓଡ଼ିଶାର କୃଷକ ଓ ଜମିମାଲିକଙ୍କ ଜମିକୁ ନେଇଗଲେ ?
Answer:
ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ନିଲାମ

Question 19.
ଶିକ୍ଷାଦାନ ନିମନ୍ତେ କେଉଁମାନେ ଓଡ଼ିଶାରେ ସ୍କୁଲ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମିଶନାରାମାନେ

Question 20.
କାହାକୁ ଆଧାର କରି ଜାତୀୟତାର ଶୁଭଶଙ୍ଖ ନିନାଦିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ମାତୃଭୂମି ଓ ମାତୃଭାଷାକୁ

Question 21.
ପ୍ରତିଟି ଓଡ଼ିଆ ନିକଟରେ କିଏ କର୍ମଯୋଗୀ ଭାବେ ସମ୍ମାନିତ ?
Answer:
ଗୌରୀଶଙ୍କର ରାୟ

Question 22.
ଭାରତବର୍ଷରେ ପ୍ରଥମେ କେଉଁଠାରେ ନବଜାଗରଣ ଦେଖାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ବଙ୍ଗଳାରେ

Question 23.
ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ କେଉଁଥୁରୁ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲା ?
Answer:
ମାତୃଭାଷା ପ୍ରୀତିରୁ

Question 24.
ରାଧାନାଥଙ୍କ ଏକ ଗାଥା କାବ୍ୟର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ନନ୍ଦିକେଶ୍ଵରୀ

Question 25.
‘କୁସୁମାଞ୍ଜଳି’, ‘ଛାନ୍ଦମାଳା’, ‘କବିତାବଳୀ’ ଓ ‘ଉତ୍କଳଗାଥା’ ପ୍ରଭୃତି କବିତା ପୁସ୍ତକର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ମଧୁସୂଦନ ରାଓ

Question 26.
ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ଏକ ଅନୂଦିତ କୃତିର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ରାମାୟଣ

Question 27.
ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସଙ୍କ ଏକ ଅନୂଦିତ କାବ୍ୟର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ପ୍ରଣୟିନୀ

Question 28.
ନବଯୁଗ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ ଆନୁକୂଲ୍ୟରେ କେଉଁ ପତ୍ରିକା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ?
Answer:
ଆଧୁନିକ

Question 29.
ବ୍ୟଙ୍ଗ କାବ୍ୟ ‘ଦରବାର’ର ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା କିଏ ?
Answer:
କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟ

Question 30.
ସାରଳା ମହାଭାରତ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରାମାଣିକ ଆଲୋଚନା ଗ୍ରନ୍ଥର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ଶ୍ରୀ ଭାରତ ଦର୍ପଣ

Question 31.
ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଆଦିପର୍ବକୁ କି ଯୁଗ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ରାଧାନାଥ ଯୁଗ

Question 32.
କେଉଁ ଓଡ଼ିଆ କବି ଓଡ଼ିଆ, ଇଂରାଜୀ, ସଂସ୍କୃତ ଓ ବଙ୍ଗଳା ଭାଷାରେ ସୁପଣ୍ଡିତ ଥିଲେ ?
Answer:
ରାଧାନାଥ ରାୟ

Question 33.
‘ବିବେକୀ’ ପ୍ରବନ୍ଧର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ରାଧାନାଥ ରାୟ

Question 34.
ରାଧାନାଥଙ୍କ ରଚିତ ‘ଚିଲିକା’ କାବ୍ୟକୁ କି କାବ୍ୟ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ପ୍ରକୃତି କାବ୍ୟ

Question 35.
ବାଲେଶ୍ଵର ସମ୍ବାଦବାହିକା – ଏହି ସମ୍ବାଦପତ୍ରର ପ୍ରକାଶକ କିଏ ?
Answer:
ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି

Question 36.
କବି ଗଙ୍ଗାଧର କେଉଁ କବି ଭାବରେ ପ୍ରତିଟି ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ନିକଟରେ ପରିଚିତ ?
Answer:
ସ୍ବଭାବକବି

Question 37.
କିଏ ପ୍ରତିଟି ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ନିକଟରେ ପଲ୍ଲୀକବି ଭାବରେ ଖ୍ୟାତ ?
Answer:
ନନ୍ଦକିଶୋର ବଳ

Question 38.
ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ନବନିର୍ମାଣରେ କେଉଁ ପତ୍ରିକାର ଭୂମିକା ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ

Question 39.
କିଏ ଉତ୍କଳମଣି ଭାବରେ ଚିରନମସ୍ୟ ?
Answer:
ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ

Question 40.
କାହାକୁ ‘କୁଳବୃଦ୍ଧ’ ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ମଧୁବାବୁ

Question 41.
ନନ୍ଦକିଶୋର ବଳଙ୍କଦ୍ବାରା ରଚିତ ଉପନ୍ୟାସର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
କନକଲତା

Question 42.
କିଏ ଭକ୍ତକବି ଭାବରେ ସମ୍ମାନିତ ?
Answer:
ମଧୁସୂଦନ ରାଓ

Question 43.
ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ଚାରୋଟି ଉପନ୍ୟାସର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ଛ’ମାଣ ଆଠଗୁଣ୍ଠ, ମାମୁ, ଲଚ୍ଛମା, ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ୍ତ

Question 44.
କିଏ ‘ପ୍ରାଚୀ ସମିତି’ ଗଠନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଆର୍ତ୍ତବଲ୍ଲଭ ମହାନ୍ତି

Question 45.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶପାଦୀ ବା ସନେଟ୍ ରଚନାରେ କିଏ ଦକ୍ଷ ଥିଲେ ?
Answer:
ମଧୁସୂଦନ ରାଓ

Question 46.
ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ରଚିତ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶପାଦୀ କବିତାର ଏକ ମନୋଜ୍ଞ ସଙ୍କଳନର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ବସନ୍ତଗାଥା

Question 47.
ବାମଣ୍ଡାର ରାଜସଭା ଫକୀରମୋହନଙ୍କୁ କେଉଁ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରିଥିଲା ?
Answer:
ସରସ୍ବତୀ

Question 48.
‘କଣ୍ଟା ଓ ଫୁଲ’ ଓ ‘ବଙ୍କା ଓ ସିଧା’ କବିତା ପୁସ୍ତକର କବି କିଏ ?
Answer:
ଗୋଦାବରୀଶ ମହାପାତ୍ର

Question 49.
କିଏ ‘ନିଆଁଖୁଣ୍ଟା’ର ‘ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ ?
Answer:
ଗୋଦାବରୀଶ ମହାପାତ୍ର

Question 50.
‘ଭୀମାଭୂୟାଁ’ ଉପନ୍ୟାସର ରଚୟିତା କିଏ ?
Answer:
ଗୋପାଳବଲ୍ଲଭ ଦାସ

Question 51.
‘ନୀଳଶୈଳ’ ଉପନ୍ୟାସର ଲେଖକ କିଏ ?
Answer:
ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି

Question 52.
‘ମହାଯାତ୍ରା’ କାବ୍ୟ କେଉଁ ଛନ୍ଦରେ ରଚିତ ?
Answer:
ଅମିତ୍ରାକ୍ଷର

Question 53.
‘ଭରସା’ ନାଟକର ନାଟ୍ୟକାରଙ୍କ ନାମ କ’ଣ?
Answer:
ଗୋପାଳ ଛୋଟରାୟ

(C) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

Question 1.
‘କଣାମାମୁ’ ଉପନ୍ୟାସର ସ୍ରଷ୍ଟା ……………………..।
Answer:
ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର

Question 2.
‘ହେ ମୋର କଲମ’ – ଏହି କବିତାର କବି ……………….. ।
Answer:
ଗୋଦାବରୀଶ ମହାପାତ୍ର

Question 3.
ଅଶ୍ବିନୀକୁମାର ଘୋଷ ………………………..ଉପାଧ୍ଧରେ ବିଭୂଷିତ ।
Answer:
ନାଟ୍ୟଭାରତୀ

Question 4.
‘ସ୍ୱର୍ଗରେ ଇମରଜେନ୍ସି’………………… ଙ୍କର ବିଶିଷ୍ଟ କୃତି ।
Answer:
ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ

Question 5.
ଓଡ଼ିଶାରେ ନ’ଅଙ୍କୁ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ………………………. ମସିହାରେ ପଡ଼ିଥିଲା।
Answer:
୧୮୬୬

Question 6.
ପ୍ରତିଟି ଓଡ଼ିଆ ନିକଟରେ ଗୌରୀଶଙ୍କର ରାୟ ଧର୍ମଯୋଗୀ ଭାବେ ସମ୍ମାନିତ ।
Answer:
ଗୌରାଣଙ୍କର ରାୟ

Question 7.
ଭାରତବର୍ଷରେ ପ୍ରଥମେ ଓଡ଼ିଶାରେ ନବଜାଗରଣ ଦେଖାଯାଇଥିଲା ।
Answer:
ରାଜା ରାମମୋହନ ରାୟ

Question 8.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପ୍ରବନ୍ଧର ନାମ …………………… ।
Answer:
ବିବେକୀ

Question 9.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ …………………… ବ୍ୟାସକବି ଭାବେ ପରିଚିତ ।
Answer:
ପ୍ରକୀରମୋହନ ସେନାପତି

Question 10.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକାର ନାମ, …………………… ।
Answer:
ବୋଧଦାୟିନୀ

Question 11.
ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଗଳ୍ପର ନାମ ………………………. ।
Answer:
ରେବତୀ

Question 12.
‘ଛ’ମାଣ ଆଠଗୁଣ୍ଠ’ ଉପନ୍ୟାସର ରଚୟିତା ………………………।
Answer:
ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି

Question 13.
୧୯୦୩ ମସିହାରେ …………………….. ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।
Answer:
କୁଳବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନ

Question 14.
‘କୃଷକ ସଙ୍ଗୀତ’ର ରଚୟିତା …………………………..।
Answer:
କବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର

Question 15.
‘କନକଲତା’ ଉପନ୍ୟାସର ସ୍ରଷ୍ଟା ………………………….।
Answer:
ନନ୍ଦକିଶେ।ର ବଳ

Question 16.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟ୍ୟକାରଙ୍କ ନାମ ………………………।
Answer:
ଜଗନ୍ମୋହନ ଲାଲ

Question 17.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ନାଟକର ନାମ ……………………….।
Answer:
ବାବାଜୀ

Question 18.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ ଉପନ୍ୟାସର ନାମ …………………….।
Answer:
ପଦ୍ମମାଳୀ

Question 19.
‘ପଦ୍ମମାଳୀ’ର ଲେଖକ ……………………।
Answer:
ଉମେଶଚନ୍ଦ୍ର ସରକାର

Question 20.
…………………… କୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର କଳାକୋଣାର୍କ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୋଷ

Question 21.
‘ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୋଷ’ର ପ୍ରଣେତା …………………….।
Answer:
ଗୋପାଳଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରହରାଜ

Question 22.
ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ …………………….. ଯୁଗର କର୍ଣ୍ଣଧାର ।
Answer:
ସତ୍ୟବାଦୀ

Question 23.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ କାନ୍ତକବି ଭାବରେ ………………….. ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ।
Answer:
ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର

Question 24.
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଜାତୀୟ କବି ଭାବରେ ……………………….. ପରିଚିତ ।
Answer:
ବୀରକିଶୋର ଦାସ

Question 25.
‘ନବଯୁଗ ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ’ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ ………………………. ।
Answer:
ଭଗବତୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ

Question 26.
ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବଙ୍କ ‘ଆତ୍ମଚରିତ’ର ନାମ ……………………….. ।
Answer:
ସାଧନାର ପଥେ

Question 27.
ନାଟ୍ୟକାର ………………………. ଙ୍କୁ ନାଟ୍ୟଭାରତୀ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ଘୋଷ

Question 28.
‘ପର କଲମ’ ନାଟକର ରଚୟିତା …………………….. ।
Answer:
ଗୋପାଳ ଛୋଟରାୟ

(D) ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ ‘T’ ଓ ଭୁଲ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ ‘F’ ଲେଖ ।

1. ‘ଶିକାର’ ଗଳ୍ପର ଗାଳ୍ପିକ କାଳିନ୍ଦୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ।
2. ସଚ୍ଚି ରାଉତରାୟଙ୍କଦ୍ୱାରା ଲିଖ୍ ଆତ୍ମଚରିତର ନାମ ‘ସାଧନାର ପଥେ’ ।
3. ‘ପର କଲମ’ ନାଟକର ନାଟ୍ୟକାର ଗୋପାଳ ଛୋଟରାୟ ।
5. ‘କଣାମାମୁ’ ଉପନ୍ୟାସର ରଚୟିତା ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର ।
6. ପ୍ରତିଟି ଓଡ଼ିଆ ନିକଟରେ ଗୌରୀଶଙ୍କର ରାୟ ଧର୍ମଯୋଗୀ ଭାବେ ସମ୍ମାନିତ ।
7. ଭାରତବର୍ଷରେ ପ୍ରଥମେ ଓଡ଼ିଶାରେ ନବଜାଗରଣ ଦେଖାଯାଇଥିଲା ।
8. ବ୍ରାହ୍ମଧର୍ମ ପିତୁଳାପୂଜାକୁ ବିରୋଧ କରୁଥିଲା ।
9. ଓଡ଼ିଶାରେ ୧୮୭୦ ମସିହା ବେଳକୁ ନବଶିକ୍ଷିତ ଗୋଷ୍ଠୀର ଆବିର୍ଭାବ ହେଲା ।
10. ‘କୁସୁମାଞ୍ଜଳି’, ‘ଛାନ୍ଦମାଳା’, ‘କବିତାବଳୀ’ ଓ ‘ଉତ୍କଳଗାଥା’ ପ୍ରଭୃତି କବିତା ପୁସ୍ତକର ରଚୟିତା ମଧୁସୂଦନ ରାଓ ।
11. ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ୧୮୭୦ ମସିହା ପରଠାରୁ କ୍ରମବିକାଶ ପଥରେ ଗତିକରି ଚାଲିଛି ।
12. ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଆଦିପର୍ବକୁ ରାଧାନାଥ ଯୁଗ କୁହାଯାଏ ।
13. ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଗୋଧୂଳି ଲଗ୍ନରେ ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବର ଆରମ୍ଭ ଓ ବିକାଶ ହୋଇଥିଲା ।
14. ‘ବାଲେଶ୍ଵର ସମ୍ବାଦବାହିକା’ ସମ୍ବାଦପତ୍ରିକାର ପ୍ରକାଶକ ଥିଲେ ଫକୀରମୋହନ ।
15. ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ପ୍ରଗତି ପଥରେ ତାଙ୍କ ଦ୍ବିତୀୟ ପତ୍ନୀ ସହାୟିକା ଥିଲେ ।
16. ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ଦ୍ଵିତୀୟା ପତ୍ନୀଙ୍କର ନାମ କୃଷ୍ଣାକୁମାରୀ ଥିଲା ।
17. ସାରଳା ମହାଭାରତ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରାମାଣିକ ଆଲୋଚନା ଗ୍ରନ୍ଥର ନାମ ‘ଶ୍ରୀ ଭାରତ ଦର୍ପଣ’ ।
18. ଖ୍ରୀଷ୍ଟିୟାନ୍ ମିଶନାରୀମାନେ ୧୭୨୨ରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶନ ସ୍କୁଲମାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।
19. ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ରଚିତ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶପାଦୀ କବିତାର ଏକ ମନୋଜ୍ଞ ସଙ୍କଳନର ନାମ ‘ବସନ୍ତ ଗାଥା’ ।
20. ବଙ୍ଗଳା ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ ଆତ୍ମଚରିତର ନାମ ‘ଆତ୍ମଚରିତ’ ।
Answer:
1. ‘ଶିକାର’ ଗଳ୍ପର ଗାଳ୍ପିକ କାଳିନ୍ଦୀଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ । (F)
2. ସଚ୍ଚି ରାଉତରାୟଙ୍କଦ୍ୱାରା ଲିଖ୍ ଆତ୍ମଚରିତର ନାମ ‘ସାଧନାର ପଥେ’ । (F)
3. ‘ପର କଲମ’ ନାଟକର ନାଟ୍ୟକାର ଗୋପାଳ ଛୋଟରାୟ । (T)
5. ‘କଣାମାମୁ’ ଉପନ୍ୟାସର ରଚୟିତା ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର । (T)
6. ପ୍ରତିଟି ଓଡ଼ିଆ ନିକଟରେ ଗୌରୀଶଙ୍କର ରାୟ ଧର୍ମଯୋଗୀ ଭାବେ ସମ୍ମାନିତ । (F)
7. ଭାରତବର୍ଷରେ ପ୍ରଥମେ ଓଡ଼ିଶାରେ ନବଜାଗରଣ ଦେଖାଯାଇଥିଲା । (F)
8. ବ୍ରାହ୍ମଧର୍ମ ପିତୁଳାପୂଜାକୁ ବିରୋଧ କରୁଥିଲା । (T)
9. ଓଡ଼ିଶାରେ ୧୮୭୦ ମସିହା ବେଳକୁ ନବଶିକ୍ଷିତ ଗୋଷ୍ଠୀର ଆବିର୍ଭାବ ହେଲା । (T)
10. ‘କୁସୁମାଞ୍ଜଳି’, ‘ଛାନ୍ଦମାଳା’, ‘କବିତାବଳୀ’ ଓ ‘ଉତ୍କଳଗାଥା’ ପ୍ରଭୃତି କବିତା ପୁସ୍ତକର ରଚୟିତା ମଧୁସୂଦନ ରାଓ । (T)
11. ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ୧୮୭୦ ମସିହା ପରଠାରୁ କ୍ରମବିକାଶ ପଥରେ ଗତିକରି ଚାଲିଛି । (T)
12. ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଆଦିପର୍ବକୁ ରାଧାନାଥ ଯୁଗ କୁହାଯାଏ । (T)
13. ଆଧୁନିକ ଯୁଗର ଗୋଧୂଳି ଲଗ୍ନରେ ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବର ଆରମ୍ଭ ଓ ବିକାଶ ହୋଇଥିଲା । (T)
14. ‘ବାଲେଶ୍ଵର ସମ୍ବାଦବାହିକା’ ସମ୍ବାଦପତ୍ରିକାର ପ୍ରକାଶକ ଥିଲେ ଫକୀରମୋହନ । (T)
15. ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ପ୍ରଗତି ପଥରେ ତାଙ୍କ ଦ୍ବିତୀୟ ପତ୍ନୀ ସହାୟିକା ଥିଲେ । (T)
16. ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ଦ୍ଵିତୀୟା ପତ୍ନୀଙ୍କର ନାମ କୃଷ୍ଣାକୁମାରୀ ଥିଲା । (T)
17. ସାରଳା ମହାଭାରତ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରାମାଣିକ ଆଲୋଚନା ଗ୍ରନ୍ଥର ନାମ ‘ଶ୍ରୀ ଭାରତ ଦର୍ପଣ’ ।
18. ଖ୍ରୀଷ୍ଟିୟାନ୍ ମିଶନାରୀମାନେ ୧୭୨୨ରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶନ ସ୍କୁଲମାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । (F)
19. ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ରଚିତ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶପାଦୀ କବିତାର ଏକ ମନୋଜ୍ଞ ସଙ୍କଳନର ନାମ ‘ବସନ୍ତ ଗାଥା’ । (T)
20. ବଙ୍ଗଳା ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ ଆତ୍ମଚରିତର ନାମ ‘ଆତ୍ମଚରିତ’ । (F)

(E) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର ।

Question 1
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ଶବ୍ଦକୁ ଯୋଡ଼ି ଲେଖ ।

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ରାଧାନାଥ ରାୟ	ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନା
ମତୁସୂଦନ ରାଓ	ପଦ୍ମିନା
ଫକାରମୋହନ	ଯଯାତି କେଶରା
ମଧୁସୂଦନ ଦାସ	ବସନ୍ତ ଗାଥା
ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର	ବୋଧଦାୟିନା

Answer:

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ରାଧାନାଥ ରାୟ	ଯଯାତି କେଶରା
ମତୁସୂଦନ ରାଓ	ବସନ୍ତ ଗାଥା
ଫକାରମୋହନ	ବୋଧଦାୟିନା
ମଧୁସୂଦନ ଦାସ	ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନା
ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର	ପଦ୍ମିନା

Question 2
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ଶବ୍ଦକୁ ଯୋଡ଼ି ଲେଖ ।

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଖ୍ରୀଷ୍ଟୟାନ ମିଶନାରା	କୃଷକ ଓ ଜମିମାଲିକଙ୍କ କମି ହସ୍ତ।ନ୍ତ୍ରରିତ
ନଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ	ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା
ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ନିଲାମ ଆଇନ	ଇତିହାସ ପ୍ରସନ୍ଧ ଜାତି ଶୁଣାନିତ ହେ।ଇଗଲା
ଗୌରାଶଙ୍କର ରାୟ	ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶନ ସ୍କୁଲ୍‌ ପ୍ରତିଷ୍ଠା
ରାଜା ବାମମୋହନ ରାୟ	ବ୍ରାହଧର୍ମ

Answer:

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଖ୍ରୀଷ୍ଟୟାନ ମିଶନାରା	ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶନ ସ୍କୁଲ୍‌ ପ୍ରତିଷ୍ଠା
ନଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ	ଇତିହାସ ପ୍ରସନ୍ଧ ଜାତି ଶୁଣାନିତ ହେ।ଇଗଲା
ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ନିଲାମ ଆଇନ	କୃଷକ ଓ ଜମିମାଲିକଙ୍କ କମି ହସ୍ତ।ନ୍ତ୍ରରିତ
ଗୌରାଶଙ୍କର ରାୟ	ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା
ରାଜା ବାମମୋହନ ରାୟ	ବ୍ରାହଧର୍ମ

Question 3
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ଶବ୍ଦକୁ ଯୋଡ଼ି ଲେଖ ।

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ପଦ୍ମମାଳ।	ଫକାରମୋହନ ସେନାପତି
ବାବାଜା	ଗୋପାଳବଲ୍ଲିଭ ଦାସ
ରେଚ୍ ତା	ଉମେଶଚନ୍ଦ୍ର ସରକାର
ଭାମାଭୂୟାଁ	ଜଗନ୍ନେ।ହନ ଲାଲ
ଚ୍ଚାବନ ସଙ୍ଗାତ	କାନ୍ତିକବି ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ

Answer:

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ପଦ୍ମମାଳ।	ଉମେଶଚନ୍ଦ୍ର ସରକାର
ବାବାଜା	ଜଗନ୍ନେ।ହନ ଲାଲ
ରେଚ୍ ତା	ଫକାରମୋହନ ସେନାପତି
ଭାମାଭୂୟାଁ	ଗୋପାଳବଲ୍ଲିଭ ଦାସ
ଚ୍ଚାବନ ସଙ୍ଗାତ	କାନ୍ତିକବି ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ

Question 4
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ଶବ୍ଦକୁ ଯୋଡ଼ି ଲେଖ ।

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ପଲ୍ଲାଚିତ୍ର	ନାଳକଣ୍ଠ ଦାସ
କାଞ୍ଚକାବେରା	ବିନ୍ଦକିଶୋର ବଳ
ବାଇ ମହାନ୍ତି ପାଳ୍ପ	ଗୋପାଳଚନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରହରାଜ
ଶା ଭାରତ ଦର୍ପଣ	ଗୋପାନାଥ ନନ୍ଦ
କୋଶାର୍କେ	ରାମଶଙ୍କର ରାୟ

Answer:

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ପଲ୍ଲାଚିତ୍ର	ବିନ୍ଦକିଶୋର ବଳ
କାଞ୍ଚକାବେରା	ରାମଶଙ୍କର ରାୟ
ବାଇ ମହାନ୍ତି ପାଳ୍ପ	ଗୋପାଳଚନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରହରାଜ
ଶା ଭାରତ ଦର୍ପଣ	ଗୋପାନାଥ ନନ୍ଦ
କୋଶାର୍କେ	ନାଳକଣ୍ଠ ଦାସ

ପ୍ରବନ୍ଧର ମର୍ମବାଣା

ମାଧ୍ୟମିକ ଶିକ୍ଷା ପରିଷଦ ଓଡ଼ିଆ ସିଲାବସ୍ କମିଟି ପ୍ରସ୍ତୁତ ‘ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ କଥା’ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଆଦିପର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ପର୍ବ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ରମ ବିକାଶଧାରାର ଏକ ବିହଙ୍ଗାବଲୋକନ । ସଂସ୍କୃତ, ପାଲୀ, ପ୍ରାକୃତ ଓ ଅପଭ୍ରଂଶର ସ୍ତର ଅତିକ୍ରମ କଲାପରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଓ ଲିପି କ୍ରମବିବର୍ତ୍ତନ ମଧ୍ୟଦେଇ ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ ରୂପଲାବଣ୍ୟ ଲାଭ କରିଛି । ପଞ୍ଚଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ମାଟିର ମହାକବି ସାରଳା ଦାସ ଖାଣ୍ଟି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଯେଉଁ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ଗ୍ରନ୍ଥ ରଚନା କରିଯାଇଛନ୍ତି ତାହା ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଆତ୍ମପରିଚିତି ଓ ଉଡ୍ର ଜାତୀୟତାବୋଧର ବଳିଷ୍ଠ ନିଦର୍ଶନ ହୋଇ ତାଙ୍କୁ ‘ଆଦିକବି’ର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଦେଇଛି ।

ସାରଳା ଦାସଙ୍କ ପରେ ଭକ୍ତକବି ପଞ୍ଚସଖା ପ୍ରାକୃତ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଏକ ନୂତନ ସାରସ୍ବତ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିଗଲେ । ତାଙ୍କ ରଚନାମାନ ଓଡ଼ିଆଜାତିକୁ ଏକ ମାନବବାଦୀ ଭାବନାରେ ଉଦ୍‌ବୁଦ୍ଧ କଲା । ପଞ୍ଚସଖା ଯୁଗର ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ କାବ୍ୟରଚନାକରାଯିବାର ଏକ ନୂତନ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ଦ୍ଵାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜୟଦେବଙ୍କ ‘ଗୀତଗୋବିନ୍ଦ ର ସରଳ ସାବଲୀଳ ଭାଷା ଓ ଲଳିତ ଛନ୍ଦ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଶେଷାର୍ଦ୍ଧ କବିମାନଙ୍କ କାବ୍ୟମାନଙ୍କରେ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଲା। ଏହି ଯୁଗକୁ ‘ପ୍ରାକ୍ ରୀତିଯୁଗ’ ଭାବେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି।

ସପ୍ତଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ମଧ୍ୟଭାଗ ପରେ ସମୃଦ୍ଧ ରୀତିକାବ୍ୟ ରଚନା କରିବାର ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟଙ୍କ ସମୟରୁ ଯେଉଁ ପ୍ରେମଧର୍ମର ଉନ୍ମେଷ ଘଟିଥିଲା ତାହା ଏହି ସମୟକୁ ଓଡ଼ିଶାର କବି ମାନସରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିଲା । ତେଣୁ ପଞ୍ଚସଖାଙ୍କ ଜଗନ୍ନାଥ ଧର୍ମ ଓ ଭକ୍ତିଭାବନା ସହ,କୃଷ୍ଣଧର୍ମ, କୃଷ୍ଣଭକ୍ତି ଓ ରାମଭକ୍ତି ଓଡ଼ିଶାର ଜନଗଣଙ୍କୁ ଅନୁରୂପ ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା । ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ଓଡ଼ିଆ ରୀତିକାବ୍ୟର ସମୃଦ୍ଧଧାରା ଧନଞ୍ଜୟ ଭଞ୍ଜଙ୍କ ସମୟରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ପଞ୍ଚସଖା ଯୁଗର କାବ୍ୟ କବିତାଦି ଯାହା ମଣିଷକୁ ମାନବୀୟ ଭାବନାରେ ଉଦ୍‌ବୁଦ୍ଧ ହୋଇ ସତ୍ୟ ଓ ଧର୍ମନିଷ୍ଠ ଜୀବନଯାପନ କରିବାକୁ ହେଲା । ସ୍ୱାଭାବିକତାକୁ ହରାଇ ତାହା ହେଲା ଆଡ଼ମ୍ବରପୂର୍ଣ ।

ଏହି ରୀତିଯୁଗର ଶ୍ରେଷ୍ଠ କବି ହେଲେ କବିସମ୍ରାଟ ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଓ ତାଙ୍କ ନାମରେ ରୀତିଯୁଗର ଅନ୍ୟନାମ ହେଲା ଭଞ୍ଜ ଯୁଗ । ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ଓଡ଼ିଆ କାବ୍ୟ ସହ ଭଜନ, ଜଣାଣ ଓ ରାଧାକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଅମିୟପ୍ରେମ ଉପରେ ଆଧାରିତ ନାନା ଗୀତିକବିତା ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଶ୍ରୀବୃଦ୍ଧି କରିଆସିଛି । ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ସାହିତ୍ୟରେ ଯେଉଁ ସନ୍ଥ-ସାହିତ୍ୟଧାରା ପଞ୍ଚସଖାଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ କ୍ରମବିବର୍ତ୍ତନ ପଥରେ ଅଗ୍ରଗତି କରି ଆସଥିଲା ସେହି ଧାରାର ଶେଷ ଦୀପଶିଖା ହେଲେ ଭୀମଭୋଇ । ପ୍ରାଚୀନ ଓ ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ସାରଳା ଦାସଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଭୀମଭୋଇଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୀର୍ଘ ପାଞ୍ଚଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଗତିକରି ଆସିଥିଲା । ବିବିଧ ରୂପ-ଭାବ-ବୈଭବକୁ ନେଇ ଯେଉଁ ସାହିତ୍ୟ ଏହି ଦୀର୍ଘକାଳ ମଧ୍ୟରେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା ତାହା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଅମୂଲ୍ୟ ସମ୍ପଦ ଓ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଆତ୍ମପରିଚିତିର ବାର୍ତ୍ତା ବହନ କରିଛି ।

ଖ୍ରୀଷ୍ଟୀୟ ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରୁ ଇଂରେଜମାନେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଅଧିକାର କଲେ । ଭୟ, ଆତଙ୍କ, ଅଶିକ୍ଷା ଓ ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସ ଆଦିଦ୍ୱାରା ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଆତ୍ମବିଲୁପ୍ତି ଘଟିଲା । ଏହି ଶତାବ୍ଦୀର ଦ୍ୱିତୀୟାର୍ଦ୍ଧର କିଛିକାଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାତିର ନିର୍ବେଦତା ଲାଗିରହିଲା । ନଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ପରେ ଇତିହାସ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ସତେକି ଶ୍ମଶାନିତ ହୋଇଗଲା । ପରେ ପରେ ସୁପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ନିଦ୍ରାଭଙ୍ଗ ହେଲା । ମାତୃଭୂମି ଓ ମାତୃଭାଷାକୁ ଆଧାର କରି ଓଡ଼ିଆ ଜାତୀୟତାର ଶୁଭଶଙ୍ଖ ବାଜିଉଠିଲା । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଓଡ଼ିଶାରୁ ଉଠାଇ ଦେବାର ସରକାରୀ ଆଦେଶନାମା ଓ ପଡ଼ୋଶୀ ରାଜ୍ୟର ହୀନ ଚକ୍ରାନ୍ତର ଚକ୍ରବ୍ଯୂହରୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବାକୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟକୁ ଜନ୍ମଦେଲା ।

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ମରଣସଂକଟରୁ ରକ୍ଷା ପାଇଲା । ମାତୃଭାଷା ପ୍ରୀତିରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ସାହିତ୍ୟାଦର୍ଶରେ କାବ୍ୟ, କବିତା, ଗଳ୍ପ, ଉପନ୍ୟାସ, ନାଟକ, ପ୍ରବନ୍ଧ, ରମ୍ୟରଚନା, ଜୀବନୀ, ଆତ୍ମଜୀବନୀ, ଭ୍ରମଣକାହାଣୀ ଓ ସମାଲୋଚନା ଆଦି ନବରୁଚି ଓ ନବଚେତନା ସ୍ପର୍ଶରେ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଆଦିପର୍ବ ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ୧୮୭୦ ମସିହା ପରଠାରୁ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ରାଧାନାଥ ଯୁଗ, ସତ୍ୟବାଦୀ ପର୍ବ, ସବୁଜ ପର୍ବ, ପ୍ରଗତି ପର୍ବ, ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ପର୍ବ ଦେଇ ଗତିକରି ଆଜି ଉତ୍ତର ଆଧୁନିକ ପର୍ବରେ ପଦାର୍ପଣ କରିଛି । ଦୀର୍ଘ ଏକଶତ ଛତିଶ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବହୁ ପରୀକ୍ଷା ନିରୀକ୍ଷା ଦେଇ ଗତି କରିଆସିଛି ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ । ପ୍ରାଚୀନ ଯୁଗରୁ ଆଦ୍ୟାବିଧ୍ ଯେଉଁ ସାରସ୍ଵତ ସ୍ରଷ୍ଟାମାନେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରୁ ଋଦ୍ଧିମନ୍ତ କରିଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ପରିଚୟ ଓ ସେମାନଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ସମ୍ପଦ ବିଷୟରେ ଅବଗତ ହେବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ପ୍ରଥମ ଓ ପରମ କାମ୍ୟ ହେବା ବିଧେ

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.5 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.5

Question 1.
ନିମ୍ନ ସାରଣୀ ଗୁଡ଼ିକରୁ କେଉଁ ଗୁଡ଼ିକରେ ଥିବା ଚଳରାଶି x ଓ y ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି କୁହ ।
(କ)

x	12	8	36
y	72	48	216

ସମାଧାନ:

ଏଠାରେ x ଓ y ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି ।

(ଖ)

x	2	3	4
y	4	9	16

ସମାଧାନ:

∴ ଏଠାରେ x ଓ y ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ ।

(ଗ)

x	5	10	15
y	10	15	20

ସମାଧାନ:

ଏଠାରେ x ଓ y ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ ।

(ଘ)

x	48	24	12
y	24	12	6

ସମାଧାନ:

ତେଣୁ ଏଠାରେ x ଓ y ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ସମ୍ପର୍କ ଅଛି ।

Question 2.
ସଳଖ ଚଳନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସାରଣୀଗୁଡ଼ିକରେ ଥିବା ତାରକା ଚିହ୍ନିତ ସ୍ଥାନ ଲାଗି ଉପଯୁକ୍ତ ମାନ ନିଶ୍ଚୟ କର ।

(କ)

x	10	18	☆
y	220	☆	484

ସମାଧାନ:
ମନେକର

x	10	18	n
y	220	m	484

(ଖ)

x	14	2	☆
y	☆	4	76

ସମାଧାନ:
ମନେକର

x	14	2	n
y	m	4	76

Question 3.
ଚଳନ ଧାରାରେ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ କର ।
(କ) ଗୋଟିଏ କାରଖାନାରେ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହରେ (ରବିବାର ଦିନ କାରଖାନା ବନ୍ଦ ଥାଏ) 840 ଟିଣ ରଂଗ ତିଆରି କରାଗଲେ, 4200 ଟିଣ ରଂଗ ତିଆରି ଲାଗି କେତେ ଦିନ ଲାଗିବ ?
ସମାଧାନ:
ଅଧୂକ ଦିନରେ ଅଧ୍ଵ ଟିଣ ରଙ୍ଗ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇପାରେ । ଏଣୁ ଦିନ ସଂଖ୍ୟା ଓ ରଙ୍ଗର ପରିମାଣ ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ସମ୍ପର୍କ ଅଛି ।
ଦିନ ସଂଖ୍ୟାକୁ x ଓ ରଙ୍ଗଟିଣ ସଂଖ୍ୟାକୁ y ନେଇ ସାରଣୀଟି ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ –

x (ଦିନ ସଂଖ୍ୟା)	x1 = 6	x2 = ?
y (ରଙ୍ଗଟିଣ ସଂଖ୍ୟା)	y1 = 840	y2 = 4200

x ଓ y ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ହେତୁ x₁y₂ = x₂y₁
⇒ 6 × 4200 = x₂ × 840
⇒ x₂ = \(\frac{6×4200}{840}\) = 30
∴ 4200 ଟିଣ ରଙ୍ଗ ତିଆରି ଲାଗି 30 ଦିନ ଲାଗିବ ।

(ଖ) ଗୋଟିଏ 12 ମିଟର ଉଚ୍ଚ ସ୍ତମ୍ଭର ଛାଇ 20 ମିଟର ହେଲେ, ସେହି ସମୟରେ କେତେ ଉଚ୍ଚ ସ୍ତମ୍ଭର ଛାଇ 30 ମିଟର ହେବ? 26 ମିଟର ଉଚ୍ଚ ସ୍ତମ୍ଭର ଛାଇ କେତେ ମିଟର ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ସ୍ତମ୍ଭର ଉଚ୍ଚତା ବଢ଼ିଲେ ତା’ର ଛାଇର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ବଢ଼ିଥାଏ ଏବଂ ସ୍ତମ୍ଭର ଉଚ୍ଚତା କମିଲେ ତା’ର ଛାଇର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କମିଥାଏ ।
ସ୍ତମ୍ଭର ଉଚ୍ଚତା ଓ ଛାଇର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ଅଛି ।
ସ୍ତମ୍ଭର ଉଚ୍ଚତାକୁ x ଓ ଛାଇର ଦୈର୍ଘ୍ୟକୁ y ନେଇ ସାରଣୀଟି ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ –

x (ସ୍ତମ୍ଭର ଉଚ୍ଚତା) ମିଟରରେ	x1 = 12	x2 = ?	x3 = 26
y (ଛାଇର ଦୈର୍ଘ୍ୟ) ମିଟରରେ	y1 = 20	y2 = 30	y3 = ?

x ଓ y ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ହେତୁ x₁y₂ = x₂y₁

(ଗ) ଗୋଟିଏ ପରିବାରରେ ସପ୍ତାହକୁ 10 କି.ଗ୍ରା ଋଉଳ ଖର୍ଜ ହେଲେ ତାଙ୍କର ଜାନୁୟାରୀ 1 ତାରିଖରୁ ଫେବୃୟାରୀ 11 ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋଟ୍ କେତେ କି.ଗ୍ରା. ଋଉଳ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ଅଧିକ ଦିନରେ ଅଧିକ ପରିମାଣର ଚାଉଳ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ।
ତେଣୁ ଦିନ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଚାଉଳର ପରିମାଣ ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି ।
ଦିନ ସଂଖ୍ୟାକୁ x ଓ ଚାଉଳ ଖର୍ଚ୍ଚ ପରିମାଣ y ନେଇ ସାରଣୀଟି ପ୍ରସ୍ତୁତି କଲେ –

ଦିନ ସଂଖ୍ୟା (x)	x1 = 7	x2 = 31 + 11 = 42
ଚାଉଳ ଖର୍ଚ୍ଚ ପରିମାଣ (କି.ଗ୍ରା.ରେ) (y)	y1 = 10	y2 = ?

ସଳଖ ଚଳନପାଇଁ x₁y₂ = x₂y₁
⇒ 7 × y₂ = 42 × 10
⇒ y₂ = \(\frac{42×10}{7}\) କି.ଗ୍ରା. = 60 କି.ଗ୍ରା. 
∴ ଜାନୁୟାରୀ l ତାରିଖରୁ ଫେବୃୟାରୀ 11 ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋଟ 60 କି.ଗ୍ରା. ଚାଉଳ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ।

(ଘ) ଗୋଟିଏ କାମ କରିବା ପାଇଁ 2 ବସ୍ତା ସିମେଣ୍ଟ ସହ 12 ବସ୍ତା ବାଲି ମିଶାଯାଇଥାଏ। ତେବେ ସେହି କାମ ଲାଗି 60 ବସ୍ତା ବାଲି ସହ କେତେ ବସ୍ତା ସିମେଣ୍ଟ ମିଶାଯିବ ? 23 ବସ୍ତା ସିମେଣ୍ଟ ସହ କେତେ ବସ୍ତା ବାଲି ମିଶାଯିବ ? 
ସମାଧାନ:
ଅଧିକ ସିମେଣ୍ଟରେ ଅଧିକ ବାଲି ମିଶାଯାଇଥାଏ ଓ କମ୍ ସିମେଣ୍ଟରେ କମ୍ ବାଲି ମିଶା ଯାଇଥାଏ ।
ସିମେଣ୍ଟ ବସ୍ତାର ସଂଖ୍ୟାକୁ (x) ଓ ବାଲି ବସ୍ତାର ସଂଖ୍ୟାକୁ (y) ନେଇ ସାରଣୀଟି ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ –

ସିମେଣ୍ଟ ବସ୍ତାସଂଖ୍ୟା (x)	x1 = 2	x2 = ?	x3 = 23
ବାଲିବସ୍ତା ସଂଖ୍ୟା (y)	y1 = 12	y2 = 60	y3 = ?

ସଳଖ ଚଳନପାଇଁ x₁y₂ = x₂y₁
⇒ 2 × 60 = x₂ × 12
⇒ x₂ = \(\frac{2×16}{12}\)
ପୁନଶ୍ଚ x₁y₃ = y₁x₃
⇒ 2 x y₃ = 12 x 23
⇒ y₃ = \(\frac{12×23}{2}\) = 138
∴ 60 ବସ୍ତା ବାଲି ସହ 10 ବସ୍ତା ସିମେଣ୍ଟ ମିଶାଯିବ ଓ 23 ବସ୍ତା ସିମେଣ୍ଟ ସହ 138 ବସ୍ତା ବାଲି ମିଶିବ ।

(ଙ) ଗୋଟିଏ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଷଷ୍ଠ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢୁଥୁବା 30 ଜଣ ଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଲାଗି ପୋଷାକ ତିଆରି ଲାଗି କପଡ଼ା କିଣିବା ଖର୍ଚ୍ଚ 2100 ଟଙ୍କା ହେଲା । ତେବେ 7ମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢୁଥୁବା 22 ଜଣ ଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଲାଗି ପୋଷାକ ତିଆରି ପାଇଁ କେତେ ଟଙ୍କା ଦାମର କପଡ଼ା କିଣିବା ଆବଶ୍ୟକ ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ଛାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅଧିକ ହେଲେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ କପଡ଼ା ନିମିତ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚର ପରିମାଣ ଅଧିକ ହେବ ।
ଏଣୁ ଛାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ କପଡ଼ା ନିମିତ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନର ସମ୍ବନ୍ଧ ରହିଛି ।
ଛାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାକୁ x ଓ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ କପଡ଼ା ନିମିତ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚକୁ y ନେଇ ସାରଣୀଟି ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ –

ଛାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା (x)	x1 = 30	x2 = 22
ଖର୍ଚ୍ଚର ପରିମାଣ (y) (ଟଙ୍କାରେ)	y1 = 2100	y2 = ?

x ଓ y ମଧ୍ୟରେ ସଳଖ ଚଳନ ସମ୍ପର୍କ ହେତୁ x₁y₂ = x₂y₁
⇒ 30 × y₂ = 22 × 2100
⇒ y₂ = \(\frac{22×2100}{20}\) = 1540
∴ 7ମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢୁଥ‌ିବା 22 ଜଣ ଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଲାଗି ପୋଷାକ ତିଆରି ପାଇଁ 1540 ଟଙ୍କା ଦାମ୍‌ର କପଡ଼ା କିଣିବା ଆବଶ୍ୟକ ହେବ ।

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Life Science Notes Chapter 9 ଆମ ପରିବେଶ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 10 Life Science Notes Chapter 9 ଆମ ପରିବେଶ

→ଉପକ୍ରମ :

• ପରିବେଶ କହିଲେ ପାଣି ପବନ ଓ ମାଟିର କେବଳ ସମନ୍ୱୟ ତା’ ନୁହେଁ ବରଂ ଜୀବଜଗତ (ପ୍ରାଣୀ, ଉଭିଦ, ଅଣୁଜୀବ)ର ଉଦ୍ଭବ ଓ ବିଲୟର ଏକ ସୂକ୍ଷ୍ମଚିତ୍ର ପରିବେଶରେ ପରିଦୃଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ।
• ପରିବେଶରେ ସନ୍ତୁଳନ ଯୋଗୁଁ ଜୀବଗତର ଉତ୍ସବ ଓ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ଵୟ ଠିକ୍ ଭାବରେ ରହିଥାଏ ।
• ପ୍ରକୃତି ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପୃଥିବୀତ ପରିବେଶୀୟ ସନ୍ତୁଳନ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିଥାଏ ।

→(Biosphere):

• ପୃଥ‌ିବୀପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଜଳର ଉତ୍ସକୁ ଜଳମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ ।
• ଏହି ମଣ୍ଡଳରେ ସମୁଦ୍ର, ହିମପ୍ରବାହ, ନଦୀ, ହ୍ରଦ, ପୁଷ୍କରିଣୀ ଓ ଝରଣା ଇତ୍ୟାଦିର ଜଳସହ ଭୂତଳ ଜଳ ରହିଅଛି ।
• ଭୂପୃଷ୍ଠର ପ୍ରାୟ 640 କି.ମି. ଉପରକୁ ବ୍ୟାପିଥ୍ୟା ଅଞ୍ଚଳକୁ ବାୟୁମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ ।
• ବାୟୁମଣ୍ଡଳ 78.62% ଯବକ୍ଷାରଜାନ, 20.84% ଅମ୍ଳଜାନ, 0.03 ଭାଗ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ, ଅବଶିଷ୍ଟ ନଳୀୟ ବାଷ୍ପ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗ୍ୟାସ୍‌କୁ ନେଇ ଗଠିତ ।
• ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ ବା ପ୍ରସ୍ତରମଣ୍ଡଳ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ମାଟି, ପଥର, ପାହାଡ଼, ପର୍ବତ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ନେଇ ଗଠିତ ।

ଜଳମଣ୍ଡଳ, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଓ ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳର ସମଷ୍ଟି ସ୍ଥଳରେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ଵୟ ଯୋଗୁଁ ଜୀବସୃଷ୍ଟି ତଥା ବିକାଶ ଓ ଜୀବନଧାରଣ ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି । ଜୀବନଧାରଣ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ବାତାବରଣ ଥିବା ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଜୀବମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ ।

→ଜୀବମଣ୍ଡଳର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ (Components of Biosphere) :

• ଶ୍ରୀତମଣ୍ଡଳର ଅର୍ଥ କେବଳ ଜୀବମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ସମଗ୍ର ଜୀବଜଗତ ଓ ଏଥିସହିତ ସଂଶ୍ଳିଷ୍ଟ ପରିବେଶକୁ ବୁଝାଇଥାଏ । ପୃଥ‌ିବୀର ସମସ୍ତ ପରିସଂସ୍ଥାକୁ ନେଇ ଏହା ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଏହା ସୌରଶକ୍ତି ଦ୍ଵାରା ପରିଚାଳିତ ଏବଂ ଆତ୍ମନିୟନ୍ତ୍ରଣକ୍ଷମ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ସଂସ୍ଥା । ଏହାକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପରିସଂସ୍ଥାଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ।
• ଏହା ଜୈବ ସଙ୍ଗଠନର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତର ଅଟେ । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ସମଷ୍ଟି, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ, ଜଳମଣ୍ଡଳ, ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ ଏବଂ ଜୀବମାନଙ୍କଠାରୁ ଜାତ ପଦାର୍ଥ ତଥା ଜୈବିକ ଚକ୍ର ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ସବୁ ପଦାର୍ଥ ।
• ଫେରନ୍ତାସଙ୍କେତ ବ୍ୟବସ୍ଥାଦ୍ୱାରା ଏହା ସମସ୍ଥିତି ବଜାୟ ରଖୁଥାଏ ।

→ପରିସଂସ୍ଥା (Ecosystem) :

• ଗୋଟିଏ ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସକରୁଥିବା ସମସ୍ତ ସଜୀବ (ପ୍ରାଣୀ, ଉଭିଦ, ଅଣୁଜୀବ) ଓ ନିର୍ଜୀବ (ପାଣି, ପବନ, ମାଟି) ବସ୍ତୁକୁ ନେଇ ପରିସଂସ୍ଥା ଗଠିତ ।
• ଏହା ପ୍ରକୃତିର ଏକ ଗାଠନିକ ଓ କ୍ରିୟାତ୍ମକ ଏକକ, ଯେଉଁଥରେ ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଜୀବସମୂହ ପରସ୍ପର ଉପରେ ଏବଂ ପରିବେଶ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ଅଟନ୍ତି ।
• ଜୀବ ଜୀବ ଭିତରେ ତଥା ଜୀବ ଓ ପରିବେଶ ଭିତରେ ଏକ ନିବିଡ଼ ସମ୍ପର୍କ ଗଢ଼ି ଉଠିଛି ଏବଂ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଏକ ସୂକ୍ଷ୍ମ, ସମନ୍ବିତ ସନ୍ତୁଳନ ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି । ଏହି ସମନ୍ବିତ ଅବସ୍ଥାକୁ ପରିବେଶ ସନ୍ତୁଳନ ବା ପ୍ରାକୃତିକ ଭାରସାମ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।
• ଜୀବମଣ୍ଡଳରେ ଅନେକ ପ୍ରକାର ପରିସଂସ୍ଥା ରହିଛି, ଯଥା- ଜଙ୍ଗଲ ପରିସଂସ୍ଥା, ତୃଣଭୂମି ପରିସଂସ୍ଥା, ମରୁଭୂମି ପରିସଂସ୍ଥା, ପୁଷ୍କରିଣୀ ପରିସଂସ୍ଥା, ନଦୀ ପରିସଂସ୍ଥା, ସମୁଦ୍ର ପରିସଂସ୍ଥା ।

’‘ଇକୋସିଷ୍ଟମ’ ଶବ୍ଦର ବ୍ୟବହାର ପ୍ରଥମେ 1935 ମସିହାରେ ଏ.ଜି.ଟାନ୍‌ସ୍‌ (A.G. Tansley, 1971- 1955) କରିଥିଲେ ।

→ପରିସଂସ୍ଥାର ଗଠନିକ ଉପାଦାନ (Components of Ecosystem) :

ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥା ଅନ୍ୟଠାରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ । କିନ୍ତୁ ଗଭୀର ଭାବେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ ଆମେ ଦେଖୁବା ଏହି ଭିନ୍ନତା ଭିତରେ ଅନେକ ସମାନତା ମଧ୍ୟ ରହିଛି । କାରଣ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିସଂସ୍ଥା ନିମ୍ନଲିଖ୍ 4 ଗୋଟି ଉପାଦାନକୁ ନେଇ ଗଠିତ, ଯଥା-

• ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନ (Abiotic components)
• ଭକ୍ଷକ (Consumer)
• ଉତ୍ପାଦକ (Producer)
• ଅପଘଟକ (Decomposer)

1. ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନ (Abiotic components) :

• ପରିବେଶରେ ଥ‌ିବା ମାଟି, ପାଣି, ପବନ, ଅନ୍ୟ ମୌଳିକ ପଦାର୍ଥ ଓ ଯୌଗିକ ପଦାର୍ଥ ପରି ସମସ୍ତ ନିର୍ଜୀବ ପଦାର୍ଥକୁ ନେଇ ପରିସଂସ୍ଥାର ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନ ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଏମାନଙ୍କୁ ଆମେ ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରିପାରିବା, ଯଥା
  • ଜଳବାୟୁ ଓ ଏହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିବା କାରକ
  • ଜୀବ-ଭୂତତ୍ତ୍ଵ-ରସାୟନ ଚକ୍ର
  •  ପୁଷ୍ଟିସାର, ସ୍ନେହସାର ଓ ଶ୍ଵେତସାର ପରି ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥ

2. ଉତ୍ପାଦକ (Producers) :

• ପରିବେଶରେ ଥିବା ଘାସ, ଗଛ, ପ୍ଲବ ଉଦ୍ଭଦ ଆଦି ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟନ୍ତି ।
• ଏମାନଙ୍କଠାରେ କ୍ଲୋରୋଫିଲ୍ ନାମକ ଏକ ପ୍ରକାର ସବୁଜକଣା ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆଲୋକ ଶକ୍ତିକୁ ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରିଥାଏ ।
• ନିଜ ଖାଦ୍ୟ ନିଜେ ତିଆରି କରୁଥିବାରୁ ଏମାନଙ୍କୁ ସ୍ଵପୋଷୀ ବା ସ୍ଵଭୋଜୀ କୁହାଯାଏ ।

3. ଉକ୍ଷକ (Consumers) :

• ଉକ୍ଷକମାନଙ୍କଠାରେ ଅନୈଦିକ ଉପାଦାନରୁ ନିଜ ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ତିଆରି କରିବାର କ୍ଷମତା ନାହିଁ । ସେମାନେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ବା ପଞ୍ଚୋଳାବେ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ଉତ୍ପାଦକଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ପରଭୋଳୀ କୁହାଯାଏ ।
• ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ବା ପରୋକ୍ଷଭାବେ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ଉତ୍ପାଦକଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ସେଥ‌ିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ପରଭୋଜୀ କୁହାଯାଏ ।
• ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ ଅନୁସାରେ ପରଭୋଜୀମାନେ ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ, ଦ୍ବିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ, ତୃତୀୟ ଭକ୍ଷକ ଏବଂ ଶୀର୍ଷ ନର୍ଭର କରନ୍ତ ।
• ସବୁପ୍ରକାର ଦ୍ବିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ମାଂସାଶୀ ଅଟନ୍ତି । ନିଜର ଖାଦ୍ୟପାଇଁ ସେମାନେ ତୃଣଭୋଜୀଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର ଗୋଟିଏ ଘାସ ପଡ଼ିଆ ପରିସଂସ୍ଥାରେ କରନ୍ତି ।
• ଗୋଟିଏ ଘାସ ପଡ଼ିଆ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଝିଣ୍ଟିକାକୁ ଖାଉଥ‌ିବା ବେଙ୍ଗ ହେଉଛି ଦ୍ବିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ । ବେଙ୍ଗକୁ ଖାଉଥ‌ିବା ସାପ ହେଉଛି ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ।

4. ଅପଘଟକ (Decomposers) :

• ଅପଘଟକମାନେ ନିଜର ଖାଦ୍ୟପାଇଁ ମୃତପ୍ରାଣୀ, ଉଭିଦ ଓ ସେମାନଙ୍କର ଶରୀରରୁ ନିଷ୍କାସିତ ହେଉଥ‌ିବା ବର୍ଜ୍ୟ ଜୈବବସ୍ତୁ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ।
• ଉତ୍ପାଦକ ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଭକ୍ଷକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାହା ଅପଘଟକମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ବିଭିନ୍ନ ମୌଳିକ ଉପାଦାନରେ ପରିଣତ ହୋଇ ମାଟି ଓ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ମିଶିଯାଏ ।
• ପରିବେଶର ମୁଖ୍ୟ ଅପଘଟକମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ବୀବାଣୁ, କବକ, କେତେକ ଆଦିପ୍ରାଣୀ ଇତ୍ୟାଦି ।

→ଇକୋସିଷ୍ଟମର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଦିଗଗୁଡିକ (Functional Aspects of Ecosystem) :

1. ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିସଂସ୍ଥାରେ କିଛି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ପ୍ରଣାଳୀ ରହିଛି । ସେଥୁମଧ୍ୟରୁ 4ଟି ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ପ୍ରଣାଳୀ ହେଉଛି –

• ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳ (Food chain),
• ଶକ୍ତି ପ୍ରବାହ (Energy flow),
• ପୋଷକ ଚକ୍ର (Nutrient cycle)
• ହୋମିଓଷ୍ଟାସିସ୍ (Homeostasis)

ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳ (Food Chain) :

• ପରିସଂସ୍ଥାରେ ସମସ୍ତ ସବୁଜ ଉଦ୍ଭଦ ଉତ୍ପାଦକ ଅଟନ୍ତି ।
• ତୃଣଭୋଜୀମାନେ ସବୁଜ ଉଭିଦ ଖାଇ ବଞ୍ଚନ୍ତି ଓ ତୃଣଭୋଜୀମାନଙ୍କୁ ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନେ ଖାଇ ବଞ୍ଚନ୍ତି ।
• ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ସବୁଜ ଉଦ୍ଭଦ ଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁକ୍ରମରେ ତୃଣଭୋଜୀ ଓ ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ବାଟଦେଇ ଖାଦ୍ୟ ଓ ଖାଦ୍ୟସ୍ଥିତ ଶକ୍ତିର ପ୍ରଭାବକୁ ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ କୁହାଯାଏ ।

• ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ ସବୁସମୟରେ ଗୋଟିଏ ସରଳ ରେଖାରେ ଗତିକରେ ।
• ଏଥୁରୁ ପରିସଂସ୍ଥାର ବିଭିନ୍ନ ଜୀବଙ୍କ ଭିତରେ ଥିବା ସମ୍ପର୍କର ସୂଚନା ମିଳେ ।
• ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ ସାଧାରଣତଃ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ଖାଦ୍ୟସ୍ତରକୁ ନେଇ ଗଠିତ, ଯଥା- ଉତ୍ପାଦକଭାବେ ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ ପ୍ରଥମ ଖାଦ୍ୟସ୍ତରଦଖଲ କରିଛନ୍ରି ।
• ଉଦ୍ଭିଦରୁ ସିଧାସଳଖ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ତୃଣଭୋଜୀ ପ୍ରାଣୀମାନେ ରହିଛନ୍ତି ଦ୍ଵିତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତରରେ ।
• ଏହି ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଖାଉଥ‌ିବା ମାଂସାଶୀ କ୍ରମ-1 ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ସ୍ଥାନ ହେଉଛି ତୃତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତର ।
• ଚତୁର୍ଥ ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତର ଦଖଲ କରିଛନ୍ତି ମାଂସାଶୀ କ୍ରମ-2 ପ୍ରାଣୀମାନେ ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ଖାଦ୍ୟ ହେଉଛି ମାଂସାଶୀ କ୍ରମ-1 ପ୍ରାଣୀ ।
• ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳର ଶେଷସ୍ତରରେ ଥିବା ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକ କୁହାଯାଏ ।
• ମାତ୍ର ତିନୋଟି ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତରକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳ ଗଠିତ ହୋଇପାରେ ।

ଚାରର୍ଲସ ଏଲଟନ୍ ନାମକ ଜଣେ ଇଂରେଜ ପରିବେଶବିତ୍ ବିଭିନ୍ନ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ଏହି ଉପସଂହାରରେ ପହଞ୍ଚିଛନ୍ତି ଯେ ଯେକୌଣସି ଖାଦ୍ୟଶଙ୍ଖଳରେ ଖୁବ ବେଶୀରେ 5ଟି ଖାଦ୍ୟସ୍ତର ଥାଏ । କାରଣ ଗୋଟିଏ ଖାଦ୍ୟସ୍ତରରୁ ଅନ୍ୟଗୋଟିଏ ଖାଦ୍ୟସ୍ତରକୁ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ ସମୟରେ କିଛି ପରିମାଣର ଶକ୍ତି ଉତ୍ତାପ ରୂପରେ ବାତାବରଣକୁ ଚାଲିଯାଏ । ତେଣୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖାଦ୍ୟସ୍ତର ତାର ପୂର୍ବ ଖାଦ୍ୟସ୍ତରଠାରୁ କ୍ରମ ଅନୁସାରେ କମ୍ ଶକ୍ତି ପାଏ । ପଞ୍ଚମ ଖାଦ୍ୟସ୍ତର ବା ଶେଷସ୍ତରରେ ଖାଦ୍ୟଶକ୍ତିର ପରିମାଣ ନଗଣ୍ୟ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହା ଉପରେ ନିର୍ଭରକରି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଜୀବ ବଞ୍ଚିବା ଅସମ୍ଭବ ।

→ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳର ମହତ୍ତ୍ବ :

• ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ଖାଦ୍ୟ ଓ ଖାଦକର ସମ୍ପର୍କ ବିଷୟରେ ଜାଣିହୁଏ । ଏହା ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ପ୍ରବାହ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ପରିସଂସ୍ଥାର ବିଭିନ୍ନ ଜୀବ ଭିତରେ ସମକରେ ସୂଚନା ମିଳିଥାଏ ।
• ଏହାଦ୍ଵାରା ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଘଟୁଥିବା ଘଟୁଥିବା ଶକ୍ତି ପ୍ରବାହ ବିଷୟରେ ଜାଣିହୁଏ ।
• ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକର ଚଳନ ବିଷୟରେ ଜାଣିହୁଏ ଏବଂ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥର ଜୈବପରିବର୍ଦ୍ଧନ ଜନିତ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିହୁଏ ।

2. ଖାଦ୍ୟଜାଲି (Food Web) :

• ପରିବେଶରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟକୁ ଅନେକ ପ୍ରକାର ପ୍ରାଣୀ ଖାଆନ୍ତି, ଯଥା – ଘାସକୁ ଝିଣ୍ଟିକା, ଠେକୁଆ, ହରିଣ ଇତ୍ୟାଦି ଖାଇ ବଞ୍ଚନ୍ତି ।
• ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଗୋଟିଏ ଖାଦନ କେବଳ ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭର ନକରି ଅନେକ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇ ବମ୍ବେ, ଯଥା – ମଣିଷ ତୃଣଭୋଜୀ ହୋଇପାରେ, ମାଂସାଶୀ ( C₁) ହୋଇପାରେ ବା ସର୍ବଭୋଜୀ ମଧ୍ୟ ହେ।ଇପାରେ ।

ପରିବେଶରେ ଗୋଟିଏ ଜୀବ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇ ବଞ୍ଚେ ଏବଂ ସେହି ପ୍ରାଣୀକୁ ଅନ୍ୟ ପ୍ରାଣୀମାନେ ଖାଦ୍ୟଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି । ତେଣୁ ପରିବେଶରେ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଖାଦ୍ୟସମ୍ପର୍କ ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖା ପରି ନହୋଇ ଏକ ଗଛର ଶାଖା ପ୍ରଶାଖା ପରି ଛନ୍ଦି ହୋଇ ଖାଦ୍ୟଜାଲି ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।

→ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ (Energy flow in the ecosystem) :

• ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଉତ୍ପାଦକ, ତୃଣଭୋଜୀ, ମାଂସାଶୀ କ୍ରମ-1 ଓ 2 ତଥା ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକ ଠାରେ ଖାଦ୍ୟ ଜରିଆରେ ପହଞ୍ଚିଥାଏ ।
• ଯେକୌଣସି ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ଶର ପୂର୍ବାହ୍ନ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ରୂପୋଷୀ ଏବଂ ତା’ପରେ ସମସ୍ତ ଇଞ୍ଚଳ ଓ ଅପଘଟକମାନଙ୍କ ଭିତରେ ସିଧାସଳଖ ଏକ ଦିଗରେ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ ଅଣଚକ୍ରାକାର ବା ଏକତରଫା ।

ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ ତାପଗତିବିଜ୍ଞାନ (Thermodynamics)ର ଦୁଇଟି ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରଥମ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଶକ୍ତି ଗୋଟିଏ ରୂପରୁ ଅନ୍ୟ ରୂପକୁ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଏହାର ବିଲୟ ଘଟେ ନାହିଁ କି ଏହା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ନାହିଁ । ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣ ଜରିଆରେ ସୌରଶକ୍ତିକୁ ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରିବା ଏହାର ଉଦାହରଣ । ଦ୍ୱିତୀୟ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଯେକୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶକ୍ତିର ରୂପାନ୍ତରଣ ବା ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ହୋଇନଥାଏ, କିଛି ଶକ୍ତି ତାପ ରୂପେ ଅପସାରିତ ହୋଇଯାଇଥାଏ ।

• ଆର୍.ଏଲ୍.ଲିଣ୍ଡେମାନ୍ ନାମକ ଜଣେ ପରିବେଶବିତ୍ 1942 ମସିହାରେ ବିଭିନ୍ନ ପୋଷକସ୍ତରରେ ମିଳୁଥିବା ଶକ୍ତିର ପରିମାଣକୁ ଅଧ୍ୟୟନ କରି ‘10% ନିୟମ’ (Ten per cent Rule) ପ୍ରଣୟନ କଲେ ।
• ଉଦାହରଣ : ଯଦି ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ 100 କ୍ୟାଲୋରୀ ହୁଏ, ତେବେ ତୃଣଭୋଜୀ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ 10 କ୍ୟାଲୋରୀ ହେବ ।
• ମାଂସାଶୀକ୍ରମ ସ୍ତର- 1 ଠାରେ 1 କ୍ୟାଲୋରୀ ଶକ୍ତି ମିଳିବ ଓ ମାଂସାଶୀ ସ୍ତର-2ଠାରେ ମାତ୍ର 0.1 କ୍ୟାଲୋରୀ ଶକ୍ତି ମିଳିବ ।
• ସୁତରାଂ ପରିବେଶରେ ତୃଣଭୋଜୀ ସ୍ତରରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧ‌ିକ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ଶେଷସ୍ତରଠାରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।

→ଇକୋଲୋଜିକାଲ ପିରାମିଡ୍ (Ecological pyramids) :

• ଚାରଲସ୍ ଏଲ୍‌ଟନ୍‌ 1927 ମସିହାରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପରିସଂସ୍ଥା ବିଷୟରେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ଦେଖ‌ିଲେ, ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସବୁଠାରୁ ଅଧ‌ିକ ଏବଂ ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ତଥା ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସବୁଠାରୁ କମ୍ ।
• ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରଠାରୁ ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ସ୍ତର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୀବମାନଙ୍କସଂଖ୍ୟା କ୍ରମାଗତଭାବେ କମିକମି ଯାଏ ।
• ସଂଖ୍ୟା ଅନୁସାରେ ଏମାନଙ୍କୁ ସଜାଇ ରଖିଲେ ଏହା ଏକ ପିରାମିଡ଼ ପରି ଦେଖାଯିବ । ଏହାକୁ ସଂଖ୍ୟା ପିରାମିଡ୍ କୁହାଯାଏ ।
• ଜୀବମାନଙ୍କ ଜୈବିକ ବସ୍ତୁତ୍ୱ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରଠାରୁ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ କମିଯାଏ ।
• ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ତର ତୁଳନାରେ କମ୍ ଶକ୍ତି ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଥାଏ ।
• ଏହି ଦୁଇ ଅବସ୍ଥାକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ଗଠନ କରାଯାଉଥିବା ପିରାମିଡ଼କୁ ଯଥାକ୍ରମେ ଜୈବିକ ବସ୍ତୁତ୍ବ ପିରାମିଡ୍ ଶକ୍ତି ପିରାମିଡ଼୍ କୁହାଯାଏ ।

→ପୁଷ୍ଟିକର ଚକ୍ର (Nutrient cycle) :

• ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜୀବର ଶରୀର କେତେକ ମୌଳିକ ଉପାଦାନରୁ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ ।
• ଜୀବ ବଞ୍ଚିବା ଓ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ମୌଳିକ ଉପାଦାନ ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ ।
• ଜୀବ ଶରୀରପାଇଁ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥ‌ିବା କାର୍ବନ, ନାଇଟ୍ରୋଜେନ୍, ଅକସିଜେନ, ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍, ପଟାସିୟମ, କ୍ୟାଲସିୟମ, ମ୍ୟାଗ୍ନେସିୟମ, ସଲଫର, ଫସଫରସ୍ ପରି ମୌଳିକ ଉପାଦାନକୁ ସ୍ଥୂଳ ପୋଷକ କୁହାଯାଏ ।
• ଜୀବ ଶରୀର ପାଇଁ ଖୁବ୍ କମ୍ ପରିମାଣରେ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥିବା କପର, ମାଙ୍ଗାନିଜ, ଜିଙ୍କ, ବୋରନ୍, କୋବାଲ୍ଟ, ସୋଡ଼ିୟମ, ଲୌହ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ସୂକ୍ଷ୍ମ ପୋଷକ କୁହାଯାଏ ।
• ଉତ୍ପାଦକଙ୍କଠାରୁ ପୋଷକ ପଦାର୍ଥ ତୃଣଭୋଜୀ ଏବଂ ପରେ ଭକ୍ଷକ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ଶରୀରକୁ ଯାଇଥାଏ । ଉତ୍ପାଦକ ଓ ଭକ୍ଷକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁପରେ ତାଙ୍କ ଶରୀର ମାଟିରେ ମିଶିଯାଏ ।
• ଉତ୍ପାଦକଙ୍କଠାରୁ ପୋଷକ ପଦାର୍ଥ ତୃଣଭୋଜୀ ଏବଂ ପରେ ଭକ୍ଷକ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ଶରୀରକୁ ଯାଇଥାଏ
• ଉତ୍ପାଦକ ଓ ଭକ୍ଷକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁପରେ ତାଙ୍କ ଶରୀର ମାଟିରେ ମିଶିଯାଏ
• ପୋଷକ ପଦାର୍ଥମାନ ଉଭିଦ ଦ୍ବାରା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଜରିଆରେ ଅନ୍ୟ ଜୀବଙ୍କ ଦ୍ବାରା ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ ।

ପରିସଂସ୍ଥାରେ ପୋଷକର ପ୍ରବାହ ଚକ୍ରାକାର (Cyclic) । ଜୀବ ଶରୀର ଏବଂ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ପୋଷକର ଏହି ଚକ୍ରାକାର ଗତିକୁ ‘ପୋଷକ ଚକ୍ର’ (Nutrient cycle) କୁହାଯାଏ । ଅପଘଟକଙ୍କ ଯୋଗୁଁ ପରିସଂସ୍ଥାର ପୋଷକ କୁଣ୍ଡ (Nutrient pool) ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ରହେ ।

→ଅମ୍ଳଜାନ ଚକ୍ର (Oxygen Cycle) :

• ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଶତକଡ଼ା 21 ଭାଗ ଅମ୍ଳଜାନ ରହିଛି । ଜଳରେ ମଧ୍ଯ ଅମ୍ଳଜାନ ଦ୍ରବୀଭୂତ ହୋଇ ରହିଥାଏ । ଏହାଛଡ଼ା ବିଭିନ୍ନ ପଦାର୍ଥମାନଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ଅମ୍ଳଜାନ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ରହିଥ‌ିବା ଦେଖାଯାଏ ।
• ଅମ୍ଳଜାନ କୈବିକ ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକରେ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଅଣୁ । ଏହା ଶ୍ଵେତ ସାର, ପୁଷ୍ଟସ।ର, ସ୍ନେହସ।ର DNA, RNA ଇତ୍ୟାଦିରେ ରିଭିନ୍ନ ପରିମାଶରେ ରହିଥାଏ ।
• ଶ୍ବସନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅମ୍ଳଜାନ ଜୀବ ଜଗତ୍ କୁ ବାଷ୍ପ ଆକାର ରେ ଯାଲ ଅଙ୍ଗାର କାମ୍ଳ ଭାବରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ଫେରିଥାଏ ।

• ଜୀବଜଗତର ସମସ୍ତ ଉଭିଦ, ପ୍ରାଣୀ ଓ ଅଣୁଜୀବ ଶ୍ଵାସକ୍ରିୟାଦ୍ଵାରା ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ ଅମ୍ଳଜାନ ଗ୍ରହଣ କରିଥା’ନ୍ତି ।
• ଅନେକ ଜଳଜଜୀବ ଜଳରେ ଦ୍ରବୀଭୂତ ଅମ୍ଳଜାନକୁ ଶ୍ଵାସକ୍ରିୟାଦ୍ୱାରା ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ ଅମ୍ଳଜାନ ଗ୍ରହଣ କରିଥା’ନ୍ତି ।
• ଜୀବମାନଙ୍କର ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଓ ମୃତ ଶରୀରକୁ ଅଣୁଜୀବମାନେ ଅପଘଟନ କରିବା ସମୟରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ ଅମ୍ଳଜାନ ଶୋଷଣ କରି ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ନିର୍ଗତ କରିଥା’ନ୍ତି ।
• ଏହି ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଉଭିଦମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଶୋଷିତ ହୋଇ ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣ ଦ୍ଵାରା ଶ୍ଵେତସାରରେ ପରିଣତ ହୁଏ ।
• ଏହାଦ୍ଵାରା ଜଳ ଅଣୁ ଢାଙ୍ଗି ଅମୂଳାଳ ଗ୍ୟାସ ଆକାରରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥାଏ ଓ ଅମ୍ଳଜାନ ବିକ୍ର ସମ୍ପୁର୍ଣ ହୋଇଥାଏ ।

→ଯବକ୍ଷାରଜାନ ଚକ୍ର (Carbon Cycle) :

1. ଯବକ୍ଷାରଜାନ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ରହିଥାଏ । ଏହା ଆମ ଶରୀରର ବିଭିନ୍ନ ଜୈବ ଅଣୁ ଯଥା : ପ୍ରୋଟିନ୍, DNA ଓ RNA ଇତ୍ୟାଦିରେ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ଭାବରେ ରହିଥାଏ ।
2. କେତେକ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ଯବକ୍ଷାରଜାନ ଅଣୁକୁ ବିବନ୍ଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଆମୋନିୟମ୍ (NH₄⁺) ରେ ପରିଣତ କରିଥା’ନ୍ତି । କିଛି ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଯଥା : ଆଜୋଟୋବାକ୍ଟର (Azotobactor) ଓ ନୀଳହରିତ ଶୈବାଳ ଯଥା ଆନାବିନା (Anabaena) ସ୍ଵାଧୀନଭାବରେ ଯବକ୍ଷାରଜାନକୁ ଆମୋନିୟମ୍‌ରେ ପରିଣତ କରିଥା’ନ୍ତି ।
3. ଏହି ଆମୋନିୟମକୁ ସିଧାସଳଖ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଉଭିଦମାନଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ସହଜ ହୋଇ ନଥିବାରୁ ମାଟିରେ ଥ‌ିବା ଅନ୍ୟ କେତେକ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଏହାକୁ ଉଭିଦ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବାଭଳି ରସାୟନ (ନାଇଟ୍ରାଇଟ୍‌ ଓ ନାଇଟ୍ରେଟ୍)ରେ
4. ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ନାଇଟ୍ରିଫିକେସନ୍ (Nitrification) କୁହାଯାଏ ।

6. ଉଭିଦ ଓ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ମୃତ ଶରୀର ଓ ଉତ୍ସୁଦିତ ବର୍ଜ୍ୟ ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକ ମାପିରେ ମିଶିଲେ ସେଗୁଡ଼ିକର ଅପଘଟନଦ୍ୱାରା ଯବକ୍ଷାରଜାନର ବିଭିନ୍ନ ଯୌଗିକ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । ଆମୋନିକରଣ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ପ୍ରୋଟିନ୍ ଓ ଆମିନୋ ଏସିଡ଼ ଆଦି ପଦାର୍ଥରୁ ଆମୋନିଆକୁ ବାହାର କରିବା ପରେ ଏହି ଅମୋନିଆ ନାଇଟ୍ରିଫାଇଙ୍ଗ୍ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଦ୍ଵାରା ନାଇଟ୍ରେଟ୍‌ରେ ପରିଣତ ହୁଏ । କିଛି ପରିମାଣରେ ଆମୋନିଅମ୍, ଆମୋନିଆ ବାଷ୍ପରେ ପରିଣତ ହୋଇ ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ବାହାରିଯାଏ । ଅମ୍ଳଜାନର ଅଭାବ ଘଟିଲେ ଅପଯବକ୍ଷାର ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଡିନାଇଟ୍ରିଫିକେଶନ୍ ଗ୍ୟାସୀୟ ଅଣୁଭାବରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ନିର୍ଗତ କରନ୍ତି । ଏହାଦ୍ଵାରା ମାଟିରେ ଯବକ୍ଷାରଜାନ ପୋଷକର ପରିମାଣ ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ ।

→ଜୈବପରିବର୍ତ୍ତନ (Biomagnification) :

• କେତେକ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ ଜୀବ ଶରୀର ମଧ୍ୟରେ ସହଜରେ କ୍ଷୟ ହୁଏନାହିଁ । ତେଣୁ ଏହିସବୁ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ ରେଚନ କ୍ରିୟାଦ୍ଵାରା ପ୍ରାଣୀ ଶରୀରରୁ ନିଷ୍କାସିତ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ ।
• ଅପର ପକ୍ଷରେ ଶରୀରର କୋଷମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଏହା ଜମା ହୋଇ ରହେ । ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳ ଓ ଖାଦ୍ୟ ଜାଲିର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତର ଦେଇ ଏହା ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକଠାରେ ପହଞ୍ଚିଲା ବେଳକୁ ଏହାର ପରିମାଣ ବହୁଗୁଣିତ ହୋଇଯାଇଥାଏ ।
• ଏହି ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥର ପରିମାଣ ପ୍ରାଣୀର ସହନଶକ୍ତିର ବାହାରକୁ ଚାଲିଗଲେ ଶରୀର ଭିତରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ । ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥର କ୍ରମାଗତ ବୃଦ୍ଧିକୁ ଜୈବପରିବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ ।
• କୀଟନାଶକ ଔଷଧର ଜୈବପରିବର୍ଦ୍ଧନ ହେତୁ ଚଢ଼େଇମାନଙ୍କର ଅଣ୍ଡା ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କର ପ୍ରଜନନ କ୍ଷମତା ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇଲାଣି ।
• ମଣିଷ ଜୈବପରିବର୍ଦ୍ଧନଦ୍ୱାରା ସବୁଠାରୁ ଅଧ‌ିକ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଉଛି । କାରଣ ମଣିଷ ଗୋଟିଏ ସର୍ବଭୋଜୀ ପ୍ରାଣୀ ଅଟେ । ଆମେ ଖାଉଥ‌ିବା ଭାତ, ରୁଟି, ଶାଗ, ପନିପରିବା, ଫଳ, ଗଛ, ମାଂସ ପରି ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଥଣ୍ଡାପାନୀୟ ଓ କ୍ଷୀର ପରି ପାନୀୟରେ କୀଟନାଶକର ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ।
• ଜୈବପରିବର୍ତ୍ତନ ଯୋଗୁଁ ଆମ ଶରୀରରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର କୀଟନାଶକ ବଦ୍ଧିତ ପରିମାଣରେ ଜମା ହେଉଛି ଓ ଏହା ଫଳରେ ଆମେ ବିଭିନ୍ନ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହେଉଛୁ ।

→ସମସ୍ଥିତି (Homeostasis) :

• ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଦିବାରାତ୍ର ଓ ପରିବେଶର ବିଭିନ୍ନ କାରକର ପ୍ରଭାବ ଯୋଗୁଁ ଜୀବ ବାସକରୁଥିବା ପରିବେଶର ଅବସ୍ଥା ସବୁ ସମୟରେ ସ୍ଥିର ନଥାଏ । ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ବାହ୍ୟ ପରିବେଶରେ ସଫଳଭାବେ ବଞ୍ଚିରହିବାପାଇଁ ଜୀବମାନେ ନିଜ ଶରୀରର ଅନ୍ତଃପରିବେଶକୁ ସ୍ଥିର ରଖୁବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି ।
• ଅଧିକ ଗରମ ହେଲେ ଆମ ଦେହରୁ ଝାଳ ବାହାରି ଆମ ଶରୀରକୁ ଥଣ୍ଡାକରେ । ଅତ୍ୟ ଶୀତ ପ୍ରକୋପରୁ ରକ୍ଷାପାଇବାପାଇଁ ଲୋମଟାଙ୍କୁରି ଉଠେ ବା ଶରୀର ଥରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରେ । ଜୀବ ନିଜ ଶରୀର ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ବାରା ଦେହ ଭିତର ପରିବେଶରେ ସମସ୍ଥିତି ରକ୍ଷା କରିପାରେ ।
• ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ସମସ୍ଥିତି ଜଣାପାଇଁ ଦତର ଥିବା ଉପାଦାନମାନେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷା କରି କାର୍ଯ୍ୟକରନ୍ତି । ଯଦି କୌଣସି କାରଣରୁ ସମସ୍ଥିତି ଦୁର୍ବଳ ହୁଏ ବା ଏଥ‌ିରେ ବ୍ୟାଘାତ ସୃଷ୍ଟିହୁଏ, ତେବେ ପରିସଂସ୍ଥାର ଭାରସାମ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ।
• ପରିସଂସ୍ଥାର ସଫଳ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାପାଇଁ ସମସ୍ଥିତି ଏକାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ।

ପରିବେଶ ସମସ୍ୟା :

• ସମ୍ପଦ ହ୍ରାସ ପାଇବା ସହିତ ଜୈବବିବିଧତା ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ପଡୁଛି । ଜଙ୍ଗଲ ଓ ମୃତ୍ତିକା କ୍ଷୟଦ୍ବାରା ପତିତ ଜମି ସୃଷ୍ଟି ହେବା ସହିତ ମରୁପ୍ରସାର ଘଟୁଛି ।
• ନଗଳ ଓ ମୃରିକା କ୍ଷୟଦ୍ବାରା ପତିତ ଜମି ସୃଷ୍ଟି ହେବା ସହିତ ମରୁପ୍ରସାର ଘଟୁଛି ।
• ଶୀତଳୀକରଣ ଯନ୍ତ୍ରରେ ବ୍ୟବହୃତ କ୍ଲୋରୋଫ୍ଲୋରୋକାର୍ବନ (CFC) ଗ୍ୟାସ ଓଜୋନ୍ ସ୍ତରରେ ଛିଦ୍ର ସୃଷ୍ଟି କଲାଣି । ଫଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଆସୁଥିବା ଅତିବାଇଗଣି ଗଣ୍ଡି ଏବେ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ସିଧାସଳଖ ପହଞ୍ଚିଲାଣି । ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ମନୁଷ୍ୟଙ୍କ ଦେହରେ ଚର୍ମ କର୍କଟ ରୋଗ ଓ ଆଗ୍‌ରେ ପରଳ ରୋଗ ଦେଖା ଦେଉଛି ।
• ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସବୁକ କୋଠରି ଗ୍ୟାସକ ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁଁ ପୃଥିବୀରେ ସବୁଜ କୋଠରି ପ୍ରଭାବ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି । ଏଥ୍ ଯୋଗୁଁ ଧୀରେ ଧୀରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ତାପମାତ୍ରା ବଢ଼ି ଏହା ବିଶ୍ଵତାପନ ବା ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ୱାରମିଂ (Global warming) ର କାରଣ ହେଲାଣି । ବିଶ୍ୱତାପନ ଯୋଗୁଁ ସମୁଦ୍ର ଜଳପତ୍ତନ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି ଏବଂ ବିଶ୍ଵ ଜଳବାୟୁରେ ଅବାଞ୍ଛିତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟୁଛି ।
• କଳକାରଖାନା ଓ ମୋଟରଯାନରୁ ନିର୍ଗତ ସଲ୍‌ଫର୍‌ ଡାଇଅକ୍‌ସାଇଡ୍ ଓ ନାଇଟ୍ରୋଜେନ୍ ଅକ୍ସାଇସ୍‌ ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ଯାଇ ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ସହିତ ମିଶି ସଲଫ୍ୟୁରିକ୍ ଅମ୍ଳ ଓ ନାଇଟ୍ରିକ୍ ଅମ୍ଳରେ ପରିଣତ ହେବା ଫଳରେ ଅମ୍ଳବର୍ଷା ହେଉଛି । ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ଜଙ୍ଗଲ, ଘାସପଡ଼ିଆ ଏବଂ ଶସ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରର ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ ପାଇଲାଣି ।
• ପ୍ରତିଦିନ ସହଳାଞ୍ଚଳରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ଉଦାନନ୍ଦା କଠିନ ଦଳାର ପରିଚାଳନା ମ୍ୟୁନିସିପାଲ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କଲାଣି । କାରଣ ସବୁପ୍ରକାର ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁକୁ କ୍ଷୟ କରିବାର କ୍ଷମତା ପରିବେଶର ନାହିଁ । ପନିପରିବା, ଫଳମୂଳ, ପତ୍ର, କାଗଜ, କାଠ ଇତ୍ୟାଦି ଜୈବ ପଦାର୍ଥ ଜୈବ ଅବକମତକ୍ଷମ । ଏହି ସବୁ କୈବ ପଦାର୍ଥ ପରିବେଶରେ ଅପଘଟିତ ହୋଇ ମାଟିରେ ମିଶେ । କିନ୍ତୁ ଦର୍ଯ୍ୟର ସୁପରିଚାଳନା ନହେବା ଦ୍ଵାରା ଏହା ଦହୁଳ ପଢିମାଣରେ ପରିବେଶରେ ଜମା ହୋଇ ରହୁଛି । ଦର୍ଷାଦିନେ ଏହା ପଟି ବାୟୁ ଓ କୁସୃଜଳ ପ୍ରଦୂଷଣ ସହିତ ଭୂତଳ ଜଳ ପ୍ରଦୂଷଣର ମଧ କାରଣ ହୋଇପଡ଼ିଛି ।
• ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ବଡ଼ ବଡ଼ ସହରମାନଙ୍କରୁ ବାହାରୁଥିବା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ନିର୍ମିତ ପଦାର୍ଥ, ପାରଦ ଓ ଅନ୍ୟ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ, ଧାତୁ ନିର୍ମିତ ପଦାର୍ଥ ଆଦି ଜୈବ-ଅବନମିତଅକ୍ଷମ । ପରିବେଶରେ ଅଣୁଜୀବଙ୍କଦ୍ବାରା ଏହାର ଅପଘଟନ ହୁଏ ନାହିଁ । ଏଗୁଡ଼ିକ ପରିବେଶରେ ଜମାହୋଇ ରହନ୍ତି । ଏ ଭିତରୁ କିଛି ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ ମାଧ୍ୟମରେ ଜୀବମାନଙ୍କ ଶରୀରରେ ପ୍ରବେଶ କରି ଜୈବ ପରିର୍ବନ କରାନ୍ତି । ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ମଣିଷ ଓ ଗୃହପାଳିତ ପଶୁ ବହୁ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହେଲେଣି । ଆକ୍ରାନ୍ତ ହେଲେଣି ।