Class 7

Odisha State Board BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 3 ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ (୧୫୨୬ – ୧୭୦୭) will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 3 ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ (୧୫୨୬ – ୧୭୦୭)

ବିଷୟବସ୍ତୁସମ୍ବହ

• ମୋଗଲମାନଙ୍କ ଭାରତ ଆଗମନ
• ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ଶାସନ ସମୟ
• ବାବର
• ହୁମାୟୁନ୍
• ଶେରଶାହଙ୍କ ସହିତ ସଂଘର୍ଷ
• ଆକବର
• ଜାହାଙ୍ଗୀର
• ଶାହାଜାହାନ୍
• ଔରଙ୍ଗଜେବ୍
• ସାହିତ୍ୟ, କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ବିକାଶ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ

→ ମୋଗଲମାନଙ୍କ ଭାରତ ଆଗମନ :

• ତୁଘ୍ଲକ୍ ବଂଶର ପତନପରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସୁଲତାନୀ ଶାସନ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇପଡ଼ିଥିଲା।
• ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଦିଲ୍ଲୀର ଲୋଦୀବଂଶର ଶାସକ ଇବ୍ରାହିମ୍ ଲୋଦୀଙ୍କ ସ୍ବେଚ୍ଛାଚାରୀ ଶାସନରେ ଆଫଗାନ୍ ଅମୀରମାନେ ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଥିଲେ।
• ଇବ୍ରାହିମ୍ ଲୋଦୀଙ୍କୁ କ୍ଷମତାଚ୍ୟୁତ କରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ଅନୁରୋଧ ରକ୍ଷାକରି ବାବର ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ।

→ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟମାନଙ୍କ ଶାସନ ସମୟ (୧୫୨୬-୧୭୦୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ) :

• ବାବର (୧୫୨୬–୧୫୩୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ)
• ହୁମାୟୁନ (୧୫୩୦-୧୫୪୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ), (୧୫୫୫-୧୫୫୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ)
• ଆକବର (୧୫୫୬-୧୬୦୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ)
• ଜାହାଙ୍ଗୀର (୧୬୦୫-୧୬୨୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ)
• ଶାହାଜାହାନ୍ (୧୬୨୭-୧୬୫୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ)
• ଔରଙ୍ଗଜେବ୍ (୧୬୫୮-୧୭୦୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ)
• ଶେରଶାହ (ଆଫଗାନ ଶାସକ) (୧୫୪୦-୧୫୫୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ)

→ ବାବର :

• ତୈମୁର ଲଙ୍ଗଙ୍କ ବଂଶଧର ବାବର ୧୫୨୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ପାନିପଥଠାରେ ଦିଲ୍ଲୀର ସୁଲତାନ ଇବ୍ରାହିମ୍ ଲୋଦୀଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ଦିଲ୍ଲୀ, ଆଗ୍ରା ଅଧିକାର କରିଥିଲେ। ଫଳରେ ଭାରତବର୍ଷରେ ମୋଗଲ ଶାସନର ମୂଳଦୁଆ ପଡ଼ିଥିଲା।
• ବାବର ୧୫୨୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ରାଣାସଙ୍ଗଙ୍କୁ ଖାଠାରେ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ।
• ସେ ୧୫୨୮ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମେଦିନୀରାଓଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ଚନ୍ଦରୀ ଦୁର୍ଗ ଏବଂ ୧୫୨୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଘର୍ଘରା ଯୁଦ୍ଧରେ ନୁସ୍‌ତ ଓ ମାହାମୁଦ୍‌ଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ବାବର ଭାରତରେ ଏକ ବିଶାଳ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ।
• ୧୫୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ବାବର ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିବାରୁ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଦୃଢ଼ୀକରଣ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରି ନଥିଲା।

→ ହୁମାୟୁନ୍ :

• ବାବରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାଙ୍କର ଜ୍ୟେଷ୍ଠପୁତ୍ର ହୁମାୟୁନ୍ ୧୫୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ।
• ଭାଇମାନଙ୍କ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଏବଂ ନିଜର ସାହସ ଓ ଦକ୍ଷତାର ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ଶେର ଶାହାଙ୍କ ହସ୍ତରେ ପରାସ୍ତ ହୋଇ ସିଂହାସନ ଚ୍ୟୁତ ହୋଇଥିଲେ।

→ ଶେର୍‌ଶାହାଙ୍କ ସହିତ ସଂଘର୍ଷ :

• ଶେରଶାହା ଦିଲ୍ଲୀ ଓ ଆଗ୍ରା ଅସ୍କାର କରିବା ପରେ ଏବଂ ୧୫୪୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରୁ ୧୫୫୫ ଖ୍ରୀ.ଅ. ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୧୫ ବର୍ଷ ଧରି ଦିଲ୍ଲୀର ସମ୍ରାଟ ହୋଇଥିଲେ।
• ଏକ ବିଫଳ ଶାସକରୂପେ ହୁମାୟୁନ୍‌ଙ୍କ ନାମ ଇତିହାସରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇ ରହିଲା।
• ୧୫୩୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ହୁମାୟନ୍ ଶେରଶାହଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯୁଦ୍ଧକରି ଚୁନାର ଦୁର୍ଗ ଓ ଗୌଡ଼ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ।
• ୧୫୩୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. ରେ ଆଗ୍ରା ଅଭିମୁଖେ ଯାଇଥିବା ବେଳେ ହୁମାୟୁନ୍ ଚୌସାଠାରେ ଶେଖାଁଙ୍କଦ୍ଵାରା ପରାଜିତ ହୋଇଥିଲେ।
• ୧୫୪୦ ଖ୍ରୀ.ଅରେ କନୌଜଠାରେ ଶେରଖାଁଙ୍କଦ୍ଵାରା ପରାଜିତ ହେବାପରେ ହୁମାୟୁନ୍ ସପରିବାର ପାରସ୍ୟ ପଳାଇଗଲେ।
• ହୁମାୟୁନ୍ ପୁନଶ୍ଚ ଶେରଶାହାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ୧୫୫୫ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଫେରି ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୫୫୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶାସନ କରିଥିଲେ।
• ପ୍ରାର୍ଥନା ସାରି ସିଡ଼ିରୁ ଓହ୍ଲାଇବାବେଳେ ଗୋଡ଼ ଖସି ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁହୋଇଥିଲା।

* ହୁମାୟୁନ୍ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ହେଲା ‘ଭାଗ୍ୟହୀନ’।

→ ଆକବର :

• ଆକବର ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ସମ୍ରାଟ ଥିଲେ ।
• ପିତା ହୁମାୟୁନଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଆବକର ମାତ୍ର ୧୩ ବର୍ଷ ବୟସରେ
• ପଞ୍ଜାବରେ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ରୂପେ ଅଭିଷିକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।
• ବୈରାମ ଖାଁ ତାଙ୍କର ଅଭିଭାବକ ରୂପେ ଶାସନ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରୁଥିଲେ ।
• ୧୫୫୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଆକବର ବୈରାମ ଖାଁଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ହିମୁଙ୍କୁ ଦ୍ବିତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧରେ ପରାସ୍ତ କରି ଦିଲ୍ଲୀ ଓ ଆଗ୍ରା ଅସ୍କୋର କରିଥିଲେ ।

* ଆକବରଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର :

• ଆକବର ଆଜମିର, ଗୋଆଲିଅର, ଅଯୋଧ୍ୟା, ଜୌନପୁର, ମାଳବ ଓ ଗଣ୍ଡୱାନା ଆଦି ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରିଥିଲେ।
• ରାଜପୁତ୍‌ମାନେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଯୁଦ୍ଧପ୍ରିୟ, ସାହସୀ ଏବଂ ଦେଶଭକ୍ତ ଥ‌ିବାରୁ ସେମାନଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ନେଇ ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିପାରିବେ ବୋଲି ଆକବର ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିଥିଲେ। ସେ ରାଜପୁତ୍ରମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଉଦାର ନୀତି ଗ୍ରହଣ କରି ସେମାନଙ୍କ ସହ ବୈବାହିକ ସଂପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ।
• ୧୫୭୬ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ହଳଦୀଘାଟ ଯୁଦ୍ଧରେ ମାନସିଂହଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ମୋଗଲମାନେ ରାଣା ପ୍ରତାପଙ୍କୁ ପରାଜିତ କରି ଚିତୋର ଦୁର୍ଗ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ।
• ଆକବର ଗୁଜରାଟ ଜୟ କରି ରାଜକୋଷକୁ ବାଣିଜ୍ୟ କର ଭାବରେ ପ୍ରଚୁର ଅର୍ଥ ପାଇଲେ।
• ଆକବର ବଙ୍ଗ ଜୟ କରି ବିଶେଷ ଭାବରେ ଲାଭବାନ୍ ହୋଇଥ୍ଲେ।
• ସେ ୧୫୯୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ସୁଦ୍ଧା କାଶ୍ମୀର, ସିନ୍ଧୁ, ଓଡ଼ିଶା, କାନ୍ଦାହାର ପ୍ରଭୃତି ଜୟ କରିଥିଲେ।
• ଆକବର ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଖାଦେଶ, ବେରାର ଓ ଅହମ୍ମଦନଗର ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର କେତେକାଂଶ ଜୟ କରିଥିଲେ।

* ଆକବରଙ୍କ ଶାସନ :

• ଆକବରଙ୍କ ଶାସନ ନୀତି ପ୍ରଜାମଙ୍ଗଳକାରୀ ଥିଲା।
• ରାଜା ଥିଲେ ଶାସନର ସର୍ବୋଚ୍ଚ କର୍ତ୍ତା, ସେନାବାହିନୀର ମୁଖ୍ୟ ଓ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଧୀଶ।
• ସେ ନିଜ ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ୧୫ଟି ସୁବା ବା ପ୍ରଦେଶରେ ବିଭକ୍ତ କରିଥିଲେ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ସୁବା କେତେକ ସରକାରରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ସରକାର, କେତେକ ପ୍ରଗଣାରେ ବିଭକ୍ତ କରିଥିଲେ
• କେତେଗୁଡ଼ିଏ ଗ୍ରାମର ସମଷ୍ଟିରେ ଏକ ପ୍ରଗଣା ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା।
• ସେ ଭୂ-ରାଜସ୍ୱ ଓ ବାଣିଜ୍ୟ କର ଆକାରରେ ପ୍ରଜାମାନଙ୍କଠାରୁ କର ଆଦାୟ କରୁଥିଲେ।
• ରାଜା ତୋଡ଼ରମଲ୍ଲ ତାଙ୍କର ରାଜସ୍ୱ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ଅନୁସାରେ ଜମିମାପ କରାଯାଇ ଥିଲା ଏବଂ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଆୟର ଏକ-ତୃତୀୟାଂଶ କର ଶସ୍ୟ କିମ୍ବା ମୁଦ୍ରା ଆକାରରେ ଦେବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା।

* ବିଭିନ୍ନ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପଦବୀ ଓ ଦାୟିତ୍ବ :

ଶାସନକାର୍ଯ୍ୟ
ପଦବୀ	ଦାୟିତ୍ବ
ରାଜା	ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶାସନକର୍ତ୍ତା ଅର୍ଥ ବିଭାଗ
ଦେମାନ	ଅର୍ଥ ବିଭାଗ
ବକସି	ସୈନ୍ୟ ବିଭାଗ
କାଜା	ଆଇନ ଓ ବିଚାର ବିଭାଗ
ତାକନୌକି ଦାଗାରୋ	ଡାକ ଓ ଗୁପ୍ତଚର ବିଭାଗ

• ସେ ମନ୍ସରୀ ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ। ରାଜକର୍ମଚାରୀ, ସାମନ୍ତ ଓ ସେନାପତିମାନଙ୍କୁ ଏହି ପଦବୀ ମିଳୁଥିଲା। ଆକବର ମହସରୀମାନଙ୍କୁ ୩୩ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରିଥିଲେ। ବିଭିନ୍ନ ଶ୍ରେଣୀର ମନ୍‌ସରଙ୍କ ଅଧୀନରେ ୧୦ରୁ ୫ ହଜାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୈନ୍ୟ ରହୁଥିଲେ।

* ‘ମନସବ୍’ର ଅର୍ଥ ଏକ ପଦବୀ ଏବଂ ଏହା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଦିଆଯାଉଥୁଲା, ଯାହାଙ୍କ ଅଧୀନରେ କିଛି ସଂଖ୍ୟକ ସୈନ୍ୟ ରହୁଥିଲେ। .

* ଆକବରଙ୍କ ଧର୍ମନୀତି :

• ଆକବର ତାଙ୍କ ଉଦାର ଧର୍ମନୀତି ପାଇଁ ସେ ଇତିହାସରେ ସ୍ମରଣୀୟ ରହିଛନ୍ତି।
• ସେ ହିନ୍ଦୁ ଓ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ଭେଦଭାବ ଦୂର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ।
• ସେ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ଉପରୁ ଜିଜିୟା କର ଓ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ କର ଉଠାଇ ଦେଇଥିଲେ।
• ଭାରତରେ ଏକ ସାର୍ବଜନୀନ ଧର୍ମ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ସେ ୧୫୭୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଫତେପୁର ସିକ୍ରୀଠାରେ ‘ଇବାଦତ୍ – ଖାନା’ ନାମକ ଏକ ଉପାସନା ଗୃହ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ।
• ସେଠାରେ ହିନ୍ଦୁ, ମୁସଲମାନ, ପାର୍ସୀ, ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ଓ ଜୈନଧର୍ମର ପଣ୍ଡିତମାନେ ଆକବରଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିମନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇ ଧର୍ମଚର୍ଚ୍ଚା କରୁଥିଲେ।
• ସେ ‘ଦିନ୍-ଇ-ଇଲାହୀ’ ନାମକ ଏକ ନୂତନ ଧର୍ମ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ।

* ଆକବରଙ୍କ ସମୟର କଳା ଓ ସାହିତ୍ୟ :

• ଆକବର ଆଗ୍ରା ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଫତେପୁର ସିକ୍ରୀଠାରେ ନୂତନ ରାଜଧାନୀ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ। ସେଠାରେ ସେ ଲାଲ ପଥରରେ ଏକ ଅତି ସୁନ୍ଦର ରାଜପ୍ରାସାଦ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ। ଏହାର ବିଶାଳ ଫାଟକକୁ ବୁଲନ୍ଦ ଦରୱାଜା କୁହାଯାଏ।
• ଆକବରଙ୍କ ସମୟରେ ସଂସ୍କୃତ, ଆରବୀ, ପାର୍ସୀ, ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ଓ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରସାର ହୋଇଥିଲା। ପାର୍ସୀ ରାଜଭାଷା ଥିଲା।
• ଆବୁଲ୍ ଫାଜଲ ‘ଆକବରନାମା’, ‘ଆଇନ-ଇ-ଆକବରୀ’ ନାମକ ଦୁଇଟି ଐତିହାସିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ପାର୍ସୀ ଭାଷାରେ ରଚନା କରିଥିଲେ।
• ତାଙ୍କ ଶାସନ ସମୟରେ ମହାଭାରତ ଓ ରାମାୟଣ ମଧ୍ଯ ପାର୍ସୀ ଭାଷାରେ ରଚନା କରାଯାଇଥିଲା।
• ସେହି ସମୟରେ ତୁଳସୀ ଦାସ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷାରେ ‘ରାମଚରିତ ମାନସ’ ରଚନା କରିଥିଲେ। ତାନସେନ୍ ଆକବରଙ୍କ ଦରବାରରେ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ ଥିଲେ।

→ ଜାହାଙ୍ଗୀର :

• ଆକବରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁପରେ ତାଙ୍କ ସୁପୁତ୍ର ‘ଜାହାଙ୍ଗୀର’ ଆଗ୍ରାଠାରେ ୧୬୦୫ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ। ୧୬୧୧ ଖ୍ରୀ.ଅରେ ସେ ନୁରଜାହାନ୍‌ଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ।
• ବିଳାସବ୍ୟସନରେ ନିମଜ୍ଜିତ ରହୁଥ‌ିବା ଏହି ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ପ୍ରଶାସନିକ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ତାଙ୍କର ବୁଦ୍ଧିମତୀ ପତ୍ନୀ ନୁର୍‌ଜାହାନଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଥିଲେ।
• ତତ୍କାଳୀନ ମୋଗଲ ରାଜନୀତିରେ ନୁର୍‌ଜାହାନ୍‌ଙ୍କ ଭୂମିକା ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଥିଲା।
• ଜାହାଙ୍ଗୀର ପଞ୍ଜାବର କାଙ୍ଗ୍ରା ଦୁର୍ଗ ଓ ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ୟର ଅହମ୍ମଦ ନଗର ଅଧ‌ିକାର କରିଥିଲେ। ମେବାରର ରାଜା ଅମର ସିଂହ ତାଙ୍କର ବଶ୍ୟତା ସ୍ବୀକାର କରିଥିଲେ।

→ ଶାହାଜାହାନ୍ :

• ୧୬୨୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଶାହାଜାହାନ୍ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ପଦ ଅଳଙ୍କୃତ କରିଥିଲେ । ସେ ଅହମ୍ମଦ ନଗର ଅଧିକାର କରିଥିଲେ । ବୁନ୍ଦେଲଖଣ୍ଡ ଏବଂ ଗୁଜୁରାଟ ଓ ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ୟର ବିଦ୍ରୋହ ଦମନ, ବଙ୍ଗରେ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ଜଳଦସ୍ୟୁଙ୍କ ଦମନ ତାଙ୍କର କେତେକ ସଫଳ କୃତି ଥିଲା ।
• ମୋଗଲ ଯୁଗର କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ବିକାଶରେ ଶାହାଜାହାନ୍ ଅଗ୍ରଣୀ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଜମହଲ ଥିଲା କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଜଗତକୁ ଶାହାଜାହାନ୍‌ଙ୍କ ମହାନ୍ ଅବଦାନ।
• ଏହାବ୍ୟତୀତ ସେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଲାଲକିଲ୍ଲା ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ଓ ଶାହାଜାହାନବାଦ ନଗର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ।

→ ଔରଙ୍ଗଜେବ୍ :

• ଶାହାଜାହାନଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ କରି ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଔରଙ୍ଗଜେବ୍‌ ୧୬୫୮ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମୋଗଲ ସିଂହାସନ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ।
• ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଗୌରବ ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ସମୟରେ ଶୀର୍ଷସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ପରେ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା।
• ଔରଙ୍ଗଜେବ ଆସାମ ଓ କୁଚବିହାର ଜୟ କରିଥିଲେ। ସେ ଦାକ୍ଷଣାତ୍ୟରେ ଅହମ୍ମଦନଗର, ଗୋଲକୁଣ୍ଡା ଓ ବିଜାପୁର ଅସ୍କୋର କରିଥିଲେ।
• ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ବିଦ୍ବେଷ ମନୋଭାବ, ରାଜପୁତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଅନାଦର, ଶିଶୁମାନଙ୍କ ଉପରେ ଅତ୍ୟାଚାର ଯୋଗୁଁ ଔରଙ୍ଗଜେବ୍ ଚାରିଆଡ଼େ ବିଦ୍ରୋହର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ। ଶିଖ୍, ମରହଟ୍ଟା ଏବଂ ରାଜପୁତ୍ମାମାନେ ତାଙ୍କର ଘୋର ବିରୋଧୀ ହୋଇଥିଲେ।
• ଶିଖ୍ ଗୁରୁ ତେର୍‌ବାହାଦୂରଙ୍କ ହତ୍ୟା ଔରଙ୍ଗଜେବ୍‌ଙ୍କ ରାଜତ୍ଵର ବିଶିଷ୍ଟ ଘଟଣା ଥିଲା।
• ୧୭୦୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଔରଙ୍ଗଜେଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା।

→ ସାହିତ୍ୟ, କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ବିକାଶ :

• ମୋଗଲ ଶାସନକାଳରେ ସାହିତ୍ୟ, କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ଚରମ ବିକାଶ ସାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲା।
• ସେ ସମୟରେ ଭାଷାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ସୀ, ହିନ୍ଦୀ, ଆରବୀ ଓ ଉର୍ଦୁ ଭାଷାର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅଗ୍ରଗତି ହୋଇଥିଲା । ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟମାନେ ଅଜସ୍ର ଅର୍ଥବ୍ୟୟରେ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ମନୋରମ ରାଜପ୍ରାସାଦ, ଦୁର୍ଗ, ମସଜିଦ୍, ସମାଥ୍, ସୌଧ ଆଦି ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ।
• ଶାହାଜାହାନ୍‌ଙ୍କ ରାଜତ୍ଵକାଳ ମୋଗଲ୍ କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଯୁଗ ଥିଲା।
• ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ସମୟରେ ଚିତ୍ରକଳାର ବିକାଶ ସାଧୂତ ହୋଇଥିଲା।
• ମୋଗଲ ଶାସନ କାଳରେ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଐକ୍ୟ, ସଂହତି ସୃଷ୍ଟି ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ରାଜନୈତିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ, ସାମରିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉତ୍କର୍ଷତା ପ୍ରତିପାଦିତ ହୋଇଥିଲା।

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ଓ ସମ୍ପର୍କଡ ଘଗଶାବଲା

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ

ଘଗଶା

୧୫୨୬ ୧୫୨୭ ୧୫୨୮ ୧୫୨୯ ୧୫୩ ୦ ୧୫୩ ୭ ୧୫୩୯ ୧୫୪୦ ୧୫୫୫ ୧୫୫୬ ୧୫୫୬ ୧୫୭୫ ୧୫୭୬ ୧୬୦୫ ୧୬୧୧

ବାବର ଓ ଇବ୍ରାହିମ୍ ଲୋଦୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଥମ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ। ବାବର ରାଣାସଙ୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଖାନୱା ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ। ବାବରଙ୍କଦ୍ଵାରା ଚନ୍ଦରୀ ଦୁର୍ଗ ଅଧିକାର। ବାବର ଏବଂ ନୁସରତ୍‌ ଓ ମାହମୁଦ୍ରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଘର୍ଘରା ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ। ବାବରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ | ବାବରଙ୍କ ଜ୍ୟେଷ୍ଠପୁତ୍ର ହୁମାୟୁନ୍‌ଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ। ହୁମାୟୁନ୍‌ଙ୍କଦ୍ଵାରା ଚୁନାର ଦୁର୍ଗ ଅଧିକୃତ। ଚୌସାଠାରେ ହୁମାୟୁନ୍ ଓ ଶେର୍ ଖାଁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ। କନୌଜଠାରେ ହୁମାୟୁନ ଓ ଶେର୍ ଖାଁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ। ହୁମାୟୁନ୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ପଞ୍ଜାବ, ଦିଲ୍ଲୀ ଓ ଆଗ୍ରା ଅଧିକାର । ହୁମାୟୁନ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ | ଆକବରଙ୍କ ଦିଲ୍ଲୀ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ। ଆକବର ଓ ହିମୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ। ଆକବରଙ୍କଦ୍ଵାରା ଭାରତରେ ଏକ ସାର୍ବଜନୀନ ଧର୍ମ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଫତେପୁର ସିକ୍ରୀଠାରେ ‘ଇବାଦତ୍ଖାନା’ ନାମକ ଏକ ଉପାସନା ଗୃହ ନିର୍ମାଣ। ଆକବର ଓ ରାଣା ପ୍ରତାପଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହଳଦୀଘାଟ ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ। ଆକବରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ | ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କର ଆଗ୍ରାଠାରେ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ। ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ନୁରଜହାନ୍‌ଙ୍କୁ ବିବାହ।

 

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ	ଘଗଶା
୧୬୨୭ ୧୬୨୮ ୧୬୨୯ଗଗ ୧୬୫୮ ୧୬୬୬ ୧୭୦୭	ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ | ଜାହାଙ୍ଗୀରଙ୍କ ତୃତୀୟ ପୁତ୍ର ଶାହାଜାହାନ୍‌ଙ୍କ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ। ଶାହାଜାହାନଙ୍କ ବୁନ୍ଦେଲଖଣ୍ଡର ବିଦ୍ରୋହ ଦମନ। ଶାହାଜାହାନ୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗୁଜରାଟ ଓ ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ୟ ପ୍ରଶାସନ ଦାୟିତ୍ବରେ ଥ‌ିବା ଖାଁ ଜାହାନ୍ ଲୋଦୀଙ୍କ  ବିଦ୍ରୋହ ଦମନ। ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ। ଶାହାଜାହାନ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ। ଔରଙ୍ଗଜେବ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.1

Question 1.
ରହିମ୍ 200 ଟି ଡାକଟିକଟ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲା । ହାସିନା ରହିମ୍ ଅପେକ୍ଷା 12% ଅଧ‌ିକ ଡାକଟିକଟ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲା । ତେବେ ହାସିନା ସଂଗ୍ରହ କରିଥିବା ଡାକଟିକଟ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
ସମାଧାନ:
ହାସିନା ରହିମ୍ ଅପେକ୍ଷା 12% ଅବ୍ଲକ ଡାକଟିକଟ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲା ।
ରହିମ୍ 100 ଟି ଡାକଟିକଟ୍ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିବାବେଳେ ହାସିନା ସଂଗ୍ରହ କରିଛି 112 ଟି ଡାକଟିକଟ ।
ରହିମ୍ 200 ଟି ଡାକଟିକଟ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିବାବେଳେ ହାସିନା ସଂଗ୍ରହ କରିଛି = 2 × 112 = 224 ଟି ଡାକଟିକଟ୍ ।

ବିକଳ୍ପ ସମାଧାନ :
ରହିମ୍ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିବା ଡାକଟିକେଟ ସଂଖ୍ୟା = 200
ହାସିନା ରହିମ୍ ଅପେକ୍ଷା 12% ଅଧ‌ିକ ଡାକଟିକେଟ ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲା ।
∴ ଅଧିକର ପରିମାଣ = 200 × 12% = 200 × \(\frac{12}{1000}\) = 24
∴ ହାସିନା ସଂଗ୍ରହ କରିଥିବା ଡାକଟିକେଟ ସଂଖ୍ୟା = 200 + 24 = 224

Question 2.
ମିତୁନ୍ 150 ଟି ନଡ଼ିଆ ବିକିବାକୁ ରଖୁଥିଲା ।  ସେଥୁରୁ 20% ନଷ୍ଟ ହୋଇଗଲା । ଅବଶିଷ୍ଟ ନଡ଼ିଆକୁ ସେ ଗୋଟା ପ୍ରତି 5 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ ବିକିଲେ ନଡ଼ିଆ ବିକ୍ରିରୁ ସେ ମୋଟ କେତେ ଟଙ୍କା ପାଇଲା ?
ସମାଧାନ:
ମିତୁନ ବିକିବା ପାଇଁ ରଖୁଥିବା ନଡ଼ିଆ ସଂଖ୍ୟା = 150 । 
150 ନଡ଼ିଆରୁ ନଷ୍ଟ ହୋଇଗଲା 20% ।
ମୋଟ ନଷ୍ଟ ହୋଇଥ‌ିବା ନଡ଼ିଆର ପରିମାଣ = 150 × 20%
= 150 × \(\frac{20}{100}\) = 30 ଟି
∴ ଅବଶିଷ୍ଟ ନଡ଼ିଆ ସଂଖ୍ୟା = 150 – 30 = 120
1 ଟି ନଡ଼ିଆର ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ 5 ଟଙ୍କା ହେଲେ 120 ଟି ନଡ଼ିଆର ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ 120 × 5 ଟ = 600 ଟଙ୍କା ।
∴ ନଡ଼ିଆ ବିକ୍ରିରୁ ମିତୁନ୍ ମୋଟ 600 ଟଙ୍କା ପାଇଲା ।

Question 3.
ଜନ୍ ପରୀକ୍ଷାରେ 445 ନମ୍ବର ରଖିବାରୁ ତା’ର ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀ ନମ୍ବରରୁ 35 ନମ୍ବର କମ୍ ରହିଲା । ଯଦି ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପାସ୍ କରିବା ଲାଗି ଅତି କମ୍‌ରେ 60% ନମ୍ବର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ, ତେବେ ମୋଟ କେତେ ନମ୍ବର ଲାଗି ପରୀକ୍ଷା ହୋଇଥିଲା ?
ସମାଧାନ:
ଜନ୍ ପରୀକ୍ଷାରେ 445 ନମ୍ବର ରଖୁବାରୁ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀ ନମ୍ବରରୁ 35 ନମ୍ବର କମ୍ ରଖ୍ଲା ।
∴ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀ ପାଇବାପାଇଁ ସର୍ବନିମ୍ନ ନମ୍ବର 445 + 35 = 480
ସର୍ବନିମ୍ନ ନମ୍ବର 60 ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀପାଇଁ ହେଲେ ମୋଟ ନମ୍ବର 100 ।
ସର୍ବନିମ୍ନ ନମ୍ବର 1 ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀପାଇଁ ହେଲେ ମୋଟ ନମ୍ବର = \(\frac{100}{6}\)
ସର୍ବନିମ୍ନ ନମ୍ବର 480 ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀପାଇଁ ହେଲେ ମୋଟ ନମ୍ବର = \(\frac{4800×100}{60}\) = 800
∴ ମୋଟ 800 ନମ୍ବର ଲାଗି ପରୀକ୍ଷା ହୋଇଥିଲା ।

Question 4.
ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କ ମାସିକ ଦରମାର 30% କରଜ ସୁଝିଲେ, ଅବଶିଷ୍ଟର ସଞ୍ଚୟ କରିଲେ । ତାଙ୍କ ପାଖରେ ବଳକା 10,500 ଟଙ୍କା ଘରଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ରହିଲା । ତାଙ୍କର ମାସିକ ଦରମା କେତେ ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରଶ୍ନ ଭୁଲ୍ ଅଛି ।

Question 5.
ପୁରୁଣିଆଁ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସଂଖ୍ୟା 140 ଏବଂ ବେଲବାହାଳୀ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସଂଖ୍ୟା 175 । ତେବେ ବେଲବାହାଳୀ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସଂଖ୍ୟା, ପୁରୁଣିଆଁ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅପେକ୍ଷା ଶତକଡ଼ା କେତେ ଅଧ୍ଵ ?
ସମାଧାନ:
ପୁରୁଣିଆ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସଂଖ୍ୟା = 140
ବେଲବାହାଳୀ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସଂଖ୍ୟା = 175
∴ ଦୁଇ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସଂଖ୍ୟାରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ = 175 – 140 = 35
140 ରୁ ଅଧିକ 35 । 1ରୁ ଅଧିକ \(\frac{35}{140}\) = \(\frac{5}{20}\)
100 ରୁ ଅଧିକ = 100 × \(\frac{5}{20}\) = 25
∴ ବେଲବାହାଳୀ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସଂଖ୍ୟା, ପୁରୁଣିଆ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅପେକ୍ଷା 25% ଅଧିକ ।

Question 6.
ଖଲିଲ୍ ବାବୁଙ୍କ ବଗିଚାରେ 60ଟି ନଡ଼ିଆଗଛ ଅଛି ଏବଂ ଜୟନ୍ତ ବାବୁଙ୍କ ବାଡ଼ିରେ 75ଟି ନଡ଼ିଆଗଛ ଅଛି । 
(କ) ଖଲିଲ୍ ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା ଜୟନ୍ତ ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା ଅପେକ୍ଷା ଶତକଡ଼ା କେତେ କମ୍ ?
ସମାଧାନ:
ଖଲିଲ୍ ବାବୁଙ୍କ ବଗିଚାରେ ନଡ଼ିଆ ଗଛସଂଖ୍ୟା ଜୟନ୍ତବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆ ଗଛ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ 
= 75 – 60 = 15 ଟି କମ୍
75 ରୁ କମ୍ 15 । 1 ରୁ କମ୍ =  \(\frac{15}{75}\) = \(\frac{1}{5}\)
100 ରୁ କମ୍ = \(\frac{1}{5}\) × 100 = 20
∴ ଖଲିଲ ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା ଜୟନ୍ତ ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା ଅପେକ୍ଷା 20% କମ୍ ।

(ଖ) ଜୟନ୍ତ ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା, ଖଲିଲ୍ ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା ଅପେକ୍ଷା ଶତକଡ଼ା କେତେ ଅଧିକ ?
ସମାଧାନ:
ଜୟନ୍ତ ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା ଖଲିଲ୍‌ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ଅଧିକ 75 – 60 = 15
60 ରୁ ଅଧିକ 15 । 1 ରୁ ଅଧିକ = \(\frac{15}{60}\) = \(\frac{1}{4}\)
100 ରୁ ଅଧିକ =  \(\frac{1}{4}\) × 100 = 25
∴ ଜୟନ୍ତ ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା, ଖଲିଲ୍‌ବାବୁଙ୍କ ନଡ଼ିଆଗଛ ସଂଖ୍ୟା ଅପେକ୍ଷା 25% ଅଧିକ । 

(ଗ) ଉଭୟ ଉତ୍ତର ସମାନ ହେଲା କି ? ଯଦି ନ ହେଲା, କାହିଁକି ସମାନ ହେଲା ନାହିଁ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଉଭୟ ଉତ୍ତର ସମାନ ନୁହେଁ କାରଣ ଉଭୟରେ ମୂଳ ଗଛ ସଂଖ୍ୟା ସମାନ ନୁହେଁ । ବୃଦ୍ଧିବେଳେ ମୂଳ ଗଛ ସଂଖ୍ୟା 60 ଓ ହ୍ରାସବେଳେ ମୂଳ ଗଛ ସଂଖ୍ୟା 75 ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର Ex 3.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 3 ମୌଳିକ ଜ୍ୟାମିତିକ ଚିତ୍ର Ex 3.1

Question 1.
ନିମ୍ନରେ 6 ଗୋଟି କୋଣର ଚିତ୍ର ଓ ସେଗୁଡ଼ିକର ପରିମାଣ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ପରସ୍ପର ଅନୁପୂରକ କୋଣ ଯୋଡ଼ିଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କର ଓ ସେଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।

ସମାଧାନ:
(କ) ଓ (ଘ) ଚିତ୍ର, (ଖ) ଓ (ଙ) ଚିତ୍ର, (ଗ) ଓ (ଚ) ଚିତ୍ର ପରସ୍ପର ଅନୁପୂରକ କୌଣ । 
କୋଣଦ୍ୱୟର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି ୨୦° ହେଲେ କୋଣଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପର ଅନୁପୂରକ ଅଟନ୍ତି ।

Question 2.
ନିମ୍ନରେ 6 ଗୋଟି କୋଣର ଚିତ୍ର ଓ ସେଗୁଡ଼ିକର ପରିମାଣ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ କୋଣ ଯୋଡ଼ିଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କର ଓ ସେଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।

ସମାଧାନ:
(ଛ) ଓ (ଟ) ଚିତ୍ର,(ଜି) ଓ (ଞ) ଚିତ୍ର, (ଝ) ଓ (୦) ଚିତ୍ର ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ କୋଣ । 
କୋଣଦ୍ୱୟର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି 180° ହେଲେ କୋଣଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ ଅଟନ୍ତି

Question 3.
ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଡ଼ିଗ୍ରୀ ପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ କୋଣମାନଙ୍କର ଅନୁପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ ଲେଖ । 

(କ) 40° 
ସମାଧାନ:
40° ର ଅନୁପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ = 90° – 40° = 50°

(ଖ) 70° 
ସମାଧାନ:
70° ର ଅନୁପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ = 90° – 70° = 20°

(ଗ) 85°
ସମାଧାନ:
85° ର ଅନୁପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ  = 90° – 85° = 5°

Question 4.
ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଡ଼ିଗ୍ରୀ ପରିମାଣ ବିଶିଷ୍ଟ କୋଣମାନଙ୍କର ପରିପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ ଲେଖ ।

(କ) 30°
ସମାଧାନ:
30° ର ପରିପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ = 180° – 30° = 150°

(ଖ) 90°
ସମାଧାନ:
90° ର ପରିପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ = 180° – 90° = 90°

(ଗ) 110°
ସମାଧାନ:
110 ର ପରିପୂରକ କୋଣର ପରିମାଣ = 180° – 110° = 70°

Question 5. 
ନିମ୍ନସ୍ଥ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଚିତ୍ରରେ ଥିବା ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ କୋଣ ଯୋଡ଼ିମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ । କେଉଁ ଚିତ୍ରରେ ଥ‌ିବା କୋଣ ଦୁଇଟି ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ ନୁହନ୍ତି ?

ସମାଧାନ:
∠1 ଓ ∠2, ∠3 ଓ ∠4, ∠5 ଓ 26 ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ ନୁହନ୍ତି ।
∠7 ଓ ∠8 ଏବଂ ∠9 ଓ ∠10 ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ ନୁହନ୍ତି ।

Question 6. 
ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ ଥିବା ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ କୋଣ ଯୋଡ଼ି ମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ।
ସୂଚନା : ଏଠାରେ ତିନି ଯୋଡ଼ା ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ କୋଣ ରହିଛି । ପାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କର।

ସମାଧାନ:
∠AOB ଓ ∠AOC, ∠AOB ଓ ∠BOC, ∠BOC ଓ ∠AOC ପରସ୍ପର ସନ୍ନିହିତ କୋଣ ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.4 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.4

Question 1.
ଜଣେ ଦୋକାନୀ ରିହାତି ଦରରେ ବିଭିନ୍ନ ବସ୍ତୁକୁ ବିକ୍ରି କରିଥାଏ କାହିଁକି ? ତୁମେ ଯାହା ଭାବୁଛ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
(i) ଦୋକାନୀ ଗ୍ରାହକମାନଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବାପାଇଁ ବସ୍ତୁକୁ ରିହାତିରେ ବିକ୍ରି କରିଥାଏ ।
(ii) ଦୋକାନରେ ଅଧିକ ପରିମାଣର ସାମଗ୍ରୀ ଗଚ୍ଛିତ ଥିଲେ ଦୋକାନୀ ସେଗୁଡ଼ିକର ଅଧ୍ଵ ବିକ୍ରି ପାଇଁ ରିହାତି ଦେଇଥାଏ ।

Question 2.
ଛୋଟ ପିଲାଙ୍କ ଲାଗି ଥ‌ିବା ଗୋଟିଏ ସାଇକେଲ୍‌ର ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟ 1680 ଟଙ୍କା । ଦଶହରା ପୂଜା ଉପଲକ୍ଷେ ସାଇକେଲ୍ ଟିକୁ ଦୋକାନୀ 20% ରିହାତି ଦାମ୍‌ରେ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କଲେ । ତେବେ ଜଣେ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ସେ ସାଇକେଲ୍ ଟି କିଣିବା ପାଇଁ କେତେ ମୂଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ?

ସମାଧାନ:
ସାଇକେଲର ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟ = 1680 ଟଙ୍କା ଓ ରିହାତି = 20%
∴ ରିହାତିର ପରିମାଣ = ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟର 20% = 1680 × \(\frac{20}{100}\) ଟଙ୍କା = 336 ଟଙ୍କା
ସାଇକେଲଟିର ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟ – ରିହାତି = 1680 ଟଙ୍କା – 336 ଟଙ୍କା = 1344 ଟଙ୍କା
∴ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ସେ ସାଇକେଲ୍ଟି କିଣିବା ପାଇଁ 1344 ଟଙ୍କା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

Question 3.
ଗୋଟିଏ ଫୁକ୍‌ର ସୂଚୀତ ମୂଲ୍ୟ 250 ଟଙ୍କା l ଦୋକାନରେ ଥ‌ିବା ପୋଷାକଗୁଡ଼ିକୁ ଶୀଘ୍ର ବିକ୍ରି କରିଦେବା ଲାଗି ଦୋକାନୀ ଦାମ୍ଭିକୁ କମାଇ ସେହି ଫ୍ରକ୍‌କୁ 210 ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରି କଲା । ତେବେ ସେ ଶତକଡ଼ା କେତେ ରିହାତି ଦେଲେ ?
ସମାଧାନ:
ଫ୍ରକ୍‌ଟିର ସୂଚିତ ମୂଲ୍ୟ = 250 ଟଙ୍କା ଓ ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = 210 ଟଙ୍କା ।
ରିହାତି = ସୂଚିତ ମୂଲ୍ୟ – ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = 250 ଟ. – 210 ଟ. = 40 ଟଙ୍କା

∴ ଦୋକାନୀ 16% ରିହାତି ଦେଲେ ।

Question 4.
ଗୋଟିଏ କଲମର ଦାମ୍ 8 ଟଙ୍କା । ମାତ୍ର ସେହି ପ୍ରକାର ତିନୋଟି କଲମ କିଣିଲେ 10% ରିହାତିରେ ବିକ୍ରି କରାଯିବା ଲାଗି ଦୋକାନୀ ବିଜ୍ଞାପନ ଦେଇଥିଲେ । ତେବେ ତିନୋଟି କଲମର ବିକ୍ରି ଦର କେତେ ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ କଲମର ଦାମ୍ = 8 ଟଙ୍କା
ସେହି ପ୍ରକାର 3ଟି କଲମର ଦାମ୍ = 8 × 3 ଟଙ୍କା = 24 ଟଙ୍କା ଓ ରିହାତି = 10%
ରିହାତିର ପରିମାଣ = 24 ଟଙ୍କାର 10% = ଟ. 24 × \(\frac{10}{100}\) = ଟ.  2.40 ପଇସା 
∴ ତିନୋଟି କଲମର ବିକ୍ରି ଦର = ସୂଚିତ ମୂଲ୍ୟ – ରିହାତି = ଟ.24.00 – ଟ. 2.40 = ଟ. 21.60

Question 5.
ଗୋଟିଏ ବାଲ୍ଟିର ଲିଖ୍ତ ଦାମ୍ 120 ଟଙ୍କା । ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ବେଳେ ଜଣେ ଦୋକାନୀ ତିନୋଟି ବାଲ୍ଟିର ଦାମ୍‌ରେ ଚାରୋଟି ବାଲ୍ଟି ଦେବା ଲାଗି ତାଙ୍କ ଦୋକାନ ସାମଗ୍ରୀରେ ଲେଖୁଥିଲେ । ତେବେ ଏହି ସୁବିଧା ନେଇ ଜଣେ ସେହି ଦୋକାନରୁ ତିନୋଟି ବାଲ୍ଟି ନେଲେ, ସେ ଶତକଡ଼ା କେତେ ରିହାତି ପାଇଲେ ?
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ ବାଲ୍‌ଟିର ଲିଖ୍ତ ଦାମ୍ = 120 ଟଙ୍କା ।
∴ 4 ଟି ବାଲ୍‌ଟିର ଲିଖ୍ତ ଦାମ୍ ମିଶି ହେବ = 120 x 4 = 480 ଟଙ୍କା ।
3 ଟି ବାଲ୍‌ଟିର ଲିଖ୍ତ ଦାମ୍ = 120 × 3 = 360 ଟଙ୍କା ।
ରିହାତି ପରିମାଣ = ଲିଖ୍ତ ଦାମ୍ – ବିକ୍ରିଦାମ୍ = ଟ. 480 – ଟ.360 = 120 ଟଙ୍କା

Question 6.
ଯାତ୍ରା ପଡ଼ିଆରେ ଗୋଟିଏ ଦୋକାନରେ 80 ଟଙ୍କା ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟର ଗୋଟିଏ ସ୍କୁଲ ବ୍ୟାଗ୍କୁ 15% ରିହାତିରେ ବିକ୍ରି ହେଉଥ‌ିବା ସ୍ଥଳେ ଅନ୍ୟ ଏକ ଦୋକାନୀ 90 ଟଙ୍କା ମୂଲ୍ୟ ଲେଖାଥ‌ିବା ବ୍ୟାଗକୁ 22% ରିହାତିରେ ବିକ୍ରି କରାଯାଉଥିଲା । ସୀମା ଗୋଟିଏ ବ୍ୟାଗ୍ କିଣିବ । ହିସାବ କରି କହ, କେଉଁ ଦୋକାନରୁ ବ୍ୟାଗ୍ କିଣିଲେ କେତେ ମୂଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ?

ସମାଧାନ:
ପ୍ରଥମ ଦୋକାନ୍‌ରେ ବ୍ୟାଗର ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟ ଟ.80 ଓ ରିହାତି 15% ।
ରିହାତିର ପରିମାଣ = 80 ଟ. ର 15% = 80 × \(\frac{15}{100}\) ଟ. = 12 ଟଙ୍କା
∴ ବ୍ୟାଗର ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟ – ରିହାତି = ଟ. 80 – ଟ. 12 = ଟ. 68
ଦ୍ଵିତୀୟ ଦୋକାନରେ ବ୍ୟାଗର ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟ = ଟ. 90 ଓ ରିହାତି = 22%
ରିହାତି ପରିମାଣ = 90 ଟ.ର 22% = ଟ. 90 × \(\frac{22}{100}\) = ଟ. 19.80
ଦ୍ୱିତୀୟ ଦୋକାନରେ ବ୍ୟାଗ୍ଟିର ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = ଲିଖିତ ମୂଲ୍ୟ – ରିହାତି = ଟ. 90 – ଟ. 19.80 = ଟ. 70.20
∴ ପ୍ରଥମ ଦୋକାନରୁ ବ୍ୟାଗ୍ କିଣିଲେ ₹ 68.00 ଓ ଦ୍ୱିତୀୟ ଦୋକାନର ବ୍ୟାଗ୍ କିଣିଲେ ₹ 70.20 ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

Question 7.
ଜଣେ ଦୋକାନୀ ତାଙ୍କ ଦୋକାନରେ ଥିବା ତିନି ଚକିଆ ସାଇକେଲ୍ ଉପରେ 460 ଟଙ୍କା ଦାମ୍ ଲେଖୁଥିଲେ ଏବଂ 25% ରିହାତି ନେଇ ବିକ୍ରି କଲେ । ସେଥ‌ିରେ ତାଙ୍କର 15% ଲାଭ ପାଇଥିଲେ, ସାଇକେଲଟିକୁ ସେ କେତେ ଦାମ୍‌ରେ କିଣିଥିଲେ ?
ସମାଧାନ:
ତିନି ଚକିଆ ସାଇକେଲର ଲିଖ୍ ମୂଲ୍ୟ = 460 ଟଙ୍କା ଓ ରିହାତି = 25%
ରିହାତିର ପରିମାଣ = 460 ଟ. ର 25% = 460 × \(\frac{25}{100}\) ଟଙ୍କା = 115 ଟଙ୍କା
ବିକ୍ରି ମୂଲ୍ୟ = ଲିଖ୍ତ ମୂଲ୍ୟ – ରିହାତି = ଟ. 460 – ଟ. 115 = 345 ଟଙ୍କା
ଦୋକାନୀ ପାଇଥ‌ିବା ଲାଭ = 15%
115 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କିଣାମୂଲ୍ୟ 100 ଟଙ୍କା ।
1 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କିଣାମୂଲ୍ୟ \(\frac{100}{115}\) ଟଙ୍କା ।
345 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କିଣାମୂଲ୍ୟ \(\frac{345}{115}\) × 100  ଟଙ୍କା = 300 ଟଙ୍କା ।
∴ ସାଇକେଲ୍‌ଟିକୁ 300 ଟଙ୍କାରେ କିଣିଥିଲେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 1 ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 1 ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା InText Questions

ବିଷୟଭିତରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରଶ୍ନବଳୀର ପ୍ରଶ୍ନ ଓ ଉତ୍ତର:
1. ନିମ୍ନ ସଂଖ୍ୟାରେଖାକୁ ଦେଖ୍ ତଳେ ଥିବା ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ସ୍ଥିର କର ।

{-4 ଠାରୁ +3 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକକ ସଂଖ୍ୟା ପାଇବାକୁ ହେଲେ ସଂଖ୍ୟାରେଖାରେ -4 ଠାରୁ +3 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଘର ଗଣିବା । ସେତୋଟି ଘର ପାଇଲେ ଏକକ ସଂଖ୍ୟା ସେତେ ହେବ ।}

(କ) +2 ଅପେକ୍ଷା 3 ବଡ଼ ସଂଖ୍ୟାଟି କିଏ? 
ସମାଧାନ:
5

(ଖ ) -3 ଅପେକ୍ଷା 7 ବଡ଼ ସଂଖ୍ୟାଟି କିଏ? 
ସମାଧାନ:
4

(ଗ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାଟି +4 ଅପେକ୍ଷା 7 କମ୍?
ସମାଧାନ:
-3

(ଘ) ଶୂନ ଅପେକ୍ଷା 5 ବଡ଼ ସଂଖ୍ୟାଟି ଚିହ୍ନଟ କର ।
ସମାଧାନ:
5

(ଙ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାଟି 0 ଅପେକ୍ଷା 4 କମ୍? 
ସମାଧାନ:
-4

(ଚ) +5 ଅପେକ୍ଷା ସାନ ହୋଇଥିବା ସଂଖ୍ୟା ସୂଚକ ବିନ୍ଦୁଟି +5 ସୂଚକ ବିଦୁର କେଉଁ ପାଖରେ ରହିବ?
ସମାଧାନ:
ବାମ ପାଖରେ

(ଛ) ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟା ଚିହ୍ନଟ କର ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ 8 । ଏଭଳି ଅଧିକ ଯୋଡ଼ା ସଂଖ୍ୟା ପାଇବ କି?
ସମାଧାନ:
-4 ଓ 4, -3 ଓ 5, -6 ଓ 2 (ହଁ ଏଭଳି ଅନେକ ଯୋଡ଼ା ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ଭବ ।)

(ଜ) – 3 ଓ +2 ମଧ୍ଯରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ କେତେ?
ସମାଧାନ:
5

(ଝ) ସଂଖ୍ୟାରେଖା ଉପରେ -4 ଠାରୁ +3 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିବା ଏକକ ସଂଖ୍ୟା କେତେ?
ସମାଧାନ:
7

(ଞ) ସଂଖ୍ୟାରେଖା ଉପରେ +4 ଠାରୁ -3 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିବା ଏକକ ସଂଖ୍ୟା କେତେ?
ସମାଧାନ:
7

2. ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

(କ) + 5 ଓ +8 ର ଯୋଗଫଳ କେତେ?
ସମାଧାନ:
13

(ଖ) -3 ଓ +8 ର ଯୋଗଫଳ କେତେ?
ସମାଧାନ:
5

(ଗ) – 7 ଓ +5 ର ଯୋଗଫଳ କେତେ?
ସମାଧାନ:
-2

(ଘ) -4 ଓ –7 ର ଯୋଗଫଳ କେତେ?
ସମାଧାନ:
-11

(ଙ) +8 ରୁ +3 ବିୟୋଗ କର ।
ସମାଧାନ:
5

(ଚ) +5 ରୁ +7 ବିୟୋଗ କର ।
ସମାଧାନ:
-2

(ଛ) +7 ରୁ +12 ବିୟୋଗ କର ।
ସମାଧାନ:
-5

(ଜ) +5 ରୁ +3 ବିୟୋଗ କର ।
ସମାଧାନ:
2

(ଝ) -4 ରୁ +8 ବିୟୋଗ କର ।
ସମାଧାନ:
-12

(ଞ) –5 ରୁ -4 ବିୟୋଗ କର ।
ସମାଧାନ:
-1

(ଟ) ଗୋଟିଏ ପୂର୍ଣ ସଂଖ୍ୟାରୁ ତା’ଅପେକ୍ଷା ବଡ଼ ହୋଇଥବା ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟାଟି ବିୟୋଗ କରିପାରିବା କି?
ସମାଧାନ:
ହ‍ଁ

(ଠ) ଶୂନରୁ +8 ବିୟୋଗ କରି ପାରିବା କି? ଯଦି ପାରିବା, ତେବେ ଉତ୍ତର କେତେ ହେବ?  
ସମାଧାନ:
ହ‍ଁ, (-8)

(ଢ) +8 ସହ -3 ଯୋଗ କରିବା ଯାହା, +8 ରୁ କେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ବିୟୋଗ କରିବା ତାହା?
ସମାଧାନ:
3

(ଢ) -3 ରୁ -4 ବିୟୋଗ କରିବା ଯାହା, -3 ସହ କେତେ ଯୋଗ କରିବା ତାହା?
ସମାଧାନ:
4

ନିଜେ କରି ଦେଖ :
ନିମ୍ନ ଯୋଗଫଳଗୁଡ଼ିକୁ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

(କ) (+5) + (+7) = _____
ସମାଧାନ:
12

(ଖ) (+6) + (-3) = _____
ସମାଧାନ:
+3

(ଗ) (-7) + (+6) = _____
-1
ସମାଧାନ:

(ଘ) (-4) + (-5)= _____
ସମାଧାନ:
-9

(ଙ) (+3) + (+5) = _____ , (+5) + (+3) = _____
ସମାଧାନ:
8, +8

(ଚ) (+8) + (-7) = _____ , (-7) + (+8) = _____
ସମାଧାନ:
+1, +1

(ଛ) (-3) + (+4) = _____ , (+4) + (-3) = _____
ସମାଧାନ:
+1, +1

(ଜ) (-4) + (-2) = _____ , (-2) + (-4) = _____
ସମାଧାନ:
-6, -6

(ଝ) (-3) + {(-5) + (-2)} = _____
ସମାଧାନ:
(-3) + (-7) = -10

(ଞ) {(-3) + (-5)} + (-2) = _____
ସମାଧାନ:
(-8) + (-2) = -10

ତୁମେ କୁହ –
(i) (-7) + 0 = _____
ସମାଧାନ:
-7

(ii) (-12) + 0 = _____
ସମାଧାନ:
-12

(iii) (-27) + 0 = _____
ସମାଧାନ:
-27

(iv) 0 + (-43) = _____
ସମାଧାନ:
-43

ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଯୋଗ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମ୍ପାଦନ କରି ପାଇଥିବା ଯୋଗଫଳକୁ ଶୂନ୍ଯ କୋଠରିରେ ଲେଖ ।
(i) (+5) + (-5) = _____
ସମାଧାନ:
0

(ii) (+8) + (-8) = _____
ସମାଧାନ:
0

(iii) (-12) + (+12) = _____
ସମାଧାନ:
0

(iv) (-15) + (+15) = _____
ସମାଧାନ:
0

1. ଦୁଇଟି ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ଲେଖ, ଯାହାର ଯୋଗଫଳ ଏକ ଋଣାତ୍ମକ ସଂଖ୍ୟା ।
(କ) ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଧନାତ୍ମକ ଓ ଅନ୍ୟଟି ଋଣାତ୍ମକ ହୋଇଥବ ।
ସମାଧାନ:
+3 ଓ -5

(ଖ) ଦୁଇଟିଯାକ ଋଣାତ୍ମକ ହୋଇଥବ ।
ସମାଧାନ:
-2 ଓ -3

(ଗ) ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଶୂନ ହୋଇଥବ ।
ସମାଧାନ:
0 ଓ -5

2. ଏପରି ଦୁଇଟି ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ଲେଖ, ଯାହାର ଯୋଗଫଳ
(କ) ତୁମେ ଲେଖୁଥ‌ିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ସାନ
ସମାଧାନ:
-3, -2

(ଖ) ଲେଖିଥ‌ିବା ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିକଠାରୁ ସାନ ଓ ଅନ୍ୟଟିଠାରୁ ବଡ଼
ସମାଧାନ:
8, -3

(ଗ) ଲେଖିଥ‌ିବା ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକଠାରୁ ବଡ଼
ସମାଧାନ:
4, 3

3. ଦୁଇଟି ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ଯେପରିକି ସେ ଦୁଇଟିର ବିୟୋଗଫଳ
(କ) ଏକ ଋଣାତ୍ମକ ସଂଖ୍ୟା
ସମାଧାନ:
3, -5

(ଖ) ଲେଖୁଥ‌ିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ସାନ
ସମାଧାନ:
5, 3

(ଗ) ଲେଖୁଥ‌ିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ବଡ଼
ସମାଧାନ:
-3, -8

(ଘ)ଣୂନ
ସମାଧାନ:
5, 5

ବିୟୋଗ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଧର୍ମ :
(i) (+5) – (+3) = _____
ସମାଧାନ:
2

(ii) (+8) – (-2) = _____
ସମାଧାନ:
10

(iii) (+2) – (+5) = _____
ସମାଧାନ:
-3

(iv) (-3) – (-4) = _____
ସମାଧାନ:
+1

(v) (-5) – (-2) = _____
ସମାଧାନ:
-3

(vi) (-4) – (-4) = _____
ସମାଧାନ:
0

ସଂଖ୍ୟାରେଖା ବ୍ୟବହାର କରି ତୁମେ ନିଜେ ଗୁଣଫଳ ନିର୍ଣୟ କର-
(କ) 3 × (-2)
ସମାଧାନ:
3 × (-2) = (-2) × 3 = (-2) + (-2) + (-2) = (-4) + (-2) = (-6)
ଏହାକୁ ସଂଖ୍ୟାରେଖାରେ ଦର୍ଶାଇଲେ –

(ଖ) 4 × (-3)
ସମାଧାନ:
4 × (-3) = (-3) × 4 = (-3) + (-3) + (-3) + (-3)
= (-6) +(-3) + (-3) = (-9) + (-3) = -12

(ଗ) 5 × (-5)
ସମାଧାନ:
5 × (-5) = (-5) × 5 = (-5) + (-5) + (-5) + (-5) + (-5)
= (-10) + (-5) + (-5) + (-5) = (-15)+ (-5) + (-5)
= (-20) + (-5) = (-25)

(ଘ) 5 × (-8)
ସମାଧାନ:
5 × (-8) = (-8) × 5 = (-8) + (-8)+ (-8) + (-8) + (-8)
= (-16) + (-8) + (-8) + (-8) = (-24) + (-8) + (-8)
= (-32) + (-8) =(-40)

ନିମ୍ନରେ ଥ‌ିବା ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର:
(i) -4 × 6 = 6 × (_____) = -(_____ × _____) = _____
ସମାଧାନ:
-4 × 6 = 6 × (-4) = -(6 × 4) = -24

(ii) -3 × 8 = _____ × (-3) = – (_____ × _____) = _____
ସମାଧାନ:
-3 × 8 = 8 × (-3) = – (8 × 3) = -24

(iii) -5 × 4 = _____ × (_____) = -(_____ × _____) = _____
ସମାଧାନ:
-5 × 4 = 4 × (-5) = -(4 × 5) = -20

1. ଗୁଣଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
(କ) 8 × (-12)
ସମାଧାନ:
8 × (-12) = -(12 × 8) = -96

(ଖ) 14 × (-9)
ସମାଧାନ:
(14) × (-9) = -(9 × 14) = -126

(ଗ) (-18) × 8
ସମାଧାନ:
(-18) × 8 = -(18 × 8) = -144

(ଘ) (-16) × 12
ସମାଧାନ:
(-16) × 12 = -(16 × 12) = -192

(ଙ) (-15) × 16
ସମାଧାନ:
(-15) × 16 = -(15 × 16) = -240

2. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର । (ପ୍ରଶ୍ନସହ ଉତ୍ତର)
(କ) 15 × (-18) = -(15 × _____) = _____
ସମାଧାନ:
15 × (-18) = -(15 × 18) = -270

(ଖ) 16 ×(-12) = -(_____ × 12) = _____
ସମାଧାନ:
16 ×(-12) = -(16 × 12) = -192

(ଗ) (-18) × 12 = -(_____ × _____) = _____
ସମାଧାନ:
(-18) × 12 = -(18 × 12) = -216

(ଘ) (-21) × 14 = – (_____ × _____) = _____
ସମାଧାନ:
(-21) × 14 = – (21 × 14) = -294

(ଙ) 16 × (-18) = (-18) × 16 = -(_____ × _____) = _____
ସମାଧାନ:
16 × (-18) = (-18) × 16 = -(18 × 16) = -288

(କ) (-5) × 4 ରୁ ଆରମ୍ଭକରି (-5) × (-6) ର ଗୁଣଫଳ ନିଶ୍ଚୟ କର ।
ସମାଧାନ:
 (-5) × 4  – (5 × 4) = -20
-5 × 3 = -15 = -20 + 5 = -20 – (-5) (ପୂର୍ବ ଗୁଣଫଳଠାରୁ – 5 କମ୍ ।)
-5 × 2 = -10 = -15 + 5 = -15 – (-5) (ପୂର୍ବ ଗୁଣଫଳଠାରୁ – 5 କମ୍ ।) 
-5 × 1 = -5 = -10 + 5 = -10 – (-5) (ପୂର୍ବ ଗୁଣଫଳଠାରୁ  – 5 କମ୍ ।) 
-5 × 0 = -5 + 5 = ( -5) − (-5) (ପୂର୍ବ ଗୁଣଫଳଠାରୁ – 5 କମ୍ ।)
ସେହିପରି -5 × (-1) = 0 – (-5) = +5 (0 ରୁ – 5 କମ୍)
-5 × (-2) = 5 – (-5) = 5 + 5 = 10 (5 ରୁ – 5 କମ୍)
-5× (-3) = 10 – (-5) = 10 + 5 = 15 (10 ରୁ – 5 କମ୍)
(-5) × (-4) = 15 – (-5) = 15 + 5 = 20 (15 ରୁ – 5 କମ୍)
(-5) × (-5) = 20 – (-5) = 20 + 5 = 25 (20 ରୁ – 5 କମ୍)
(-5) × (-6) = 25 – (-5) = 25 + 5 = 30 (25 ରୁ – 5 କମ୍)

(ଖ) (-6) × 3ରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ( 6) × (-7)ର ଗୁଣଫଳ କେତେ ହେବ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
(-6) × 3 = -18
-6 × 2 = -12 = -18 + 6 = -18 – (-6) (ପୂର୍ବ ଗୁଣଫଳଠାରୁ – 6 କମ୍ ।)
-6 × 1 = -6 = -12 + 6 = -12 – (-6) (ପୂର୍ବ ଗୁଣଫଳଠାରୁ – 6 କମ୍ ।)
-6 × 0 = 0 =  6 + 6 = (-6) – (-6) (ପୂର୍ବ ଗୁଣଫଳଠାରୁ – 6 କମ୍ ।)
– 6 × (-1) = 0 – (-6) = 6 (0 ରୁ – 6 କମ୍ ହେବ)
(-6) × (-2) = 6 – (-6) = 6 + 6 = 12
(-6 ) × (-3) = 12 – (-6) = 12 + 6 = 18
(-6) × (-4) = 18 – (-6) = 18 + 6 = 24
(-6) × (-5) = 24 – (-6) = 24 + 6 = 30
(-6) × (- 6) = 30 – (-6) = 30 + 6 = 36
(-6) × (-7) = 36 – (-6) = 36 + 6 = 42

ନିଜେ କରି ଦେଖ :
ତଳେ ଥିବା ସାରଣୀ ପୂରଣ କର । (ପ୍ରଶ୍ନ ସହ ଉତ୍ତର)

କେତୋଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ନେଇ ଗୁଣନ କରିବା	ଗୁଣଫଳ କି ପ୍ରକାର ସଂଖ୍ୟା ହେବ ?
ଦୁଇଟି	ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ତିନୋଟି
ଚାରୋଟି
ପାଞ୍ଚଟି
ଛଅଟି
ସାତଟି
ଆଠଟି
ନଅଟି
ଦଣଟି

ସମାଧାନ:

କେତୋଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ନେଇ ଗୁଣନ କରିବା	ଗୁଣଫଳ କି ପ୍ରକାର ସଂଖ୍ୟା ହେବ ?
ଦୁଇଟି	ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ତିନୋଟି	ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ଚାରୋଟି	ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ପାଞ୍ଚଟି	ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ଛଅଟି	ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ସାତଟି	ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ଆଠଟି	ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ନଅଟି	ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ଦଣଟି	ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା

ନିଜେ କର :
(କ) (-1) × (-1) = +1
ସମାଧାନ:

(ଖ) (-1) × (-1) × (-1) = _____
ସମାଧାନ:
-1

(ଗ) (-1) × (-1) × (-1) × (-1) = _____
ସମାଧାନ:
+1

(ଘ) (-1) × (-1) × (-1) × (-1) × (-1) = _____
ସମାଧାନ:
-1

(ଙ) (-1) × (-1) × (-1) × (-1) × (-1) × (-1) = _____
ସମାଧାନ:
+1

(ଚ) ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟକ –1 କୁ ନେଇ ଗୁଣନ କଲେ ଗୁଣଫଳ କେତେ ହେବ?
ସମାଧାନ:
ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟକ –1 କୁ ନେଇ ଗୁଣନ କଲେ ଗୁଣଫଳ କେତେ +1 ହେବ?

(ଛ) ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟକ – 1 କୁ ନେଇ ଗୁଣନ କଲେ ଗୁଣଫଳ କେତେ ହେବ?
ସମାଧାନ:
ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟକ – 1 କୁ ନେଇ ଗୁଣନ କଲେ ଗୁଣଫଳ କେତେ -1 ହେବ?

ଉତ୍ତର ସ୍ଥିର କର :
(କ) (-3) × (-5) × (-2) x (-7) ର ଗୁଣଫଳ କି ପ୍ରକାର ସଂଖ୍ୟା?
ସମାଧାନ:
ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା

(ଖ) (-3) × (-5) × (+2)  ×(-7) ର ଗୁଣଫଳ କି ପ୍ରକାର ସଂଖ୍ୟା?
ସମାଧାନ:
ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା

(ଗ) ଉପରିସ୍ଥ ଗୁଣଫଳ ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ଓ କେଉଁଟି ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ? 
ସମାଧାନ:
(-3) × (-5) × (-2) × (-7) ଧନାତ୍ମକ ଓ (-3) × (-5) × (+2) × (-7) ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା

(ଘ) ଉପରିସ୍ଥ ଗୁଣଫଳ ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ହେଉଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ହେଲା କାହିଁକି ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରଥମଟିରେ ଯୁଗ୍ମସଂଖ୍ୟକ ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟାର ଗୁଣନ ହେଉଥ‌ିବା ବେଳେ ଦ୍ବିତୀୟଟିରେ ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟକ ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟାର ଗୁଣନ କରାଯାଇଛି ।

(ଙ) ନିମ୍ନ ସଂଖ୍ୟକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କର ଗୁଣଫଳ କେଉଁ ଚିହ୍ନ ବିଶିଷ୍ଟ ହେବ ?
(i) ପାଞ୍ଚଗୋଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ଓ ଦୁଇଗୋଟି ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ସମାଧାନ:
ଋଣାତ୍ମକ ଚିହ୍ନ

(ii) ଦୁଇଗୋଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ଓ ପାଞ୍ଚଗୋଟି ଧନାତ୍ମକ ପୂଣ୍ଡିସଂଖ୍ୟା
ସମାଧାନ:
ଧନାତ୍ମକ ଚିହ୍ନ

(iii) ତିନିଗୋଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ବସଂଖ୍ୟା ଓ ପାଞ୍ଚଗୋଟି ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ସମାଧାନ:
ଋଣାତ୍ମକ ଚିହ୍ନ

(iv) ଆଠଗୋଟି ଋଣାତ୍ମକ ପୂର୍ଣସଂଖ୍ୟା ଓ ସାତଗୋଟି ଧନାତ୍ମକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା
ସମାଧାନ:
ଧନାତ୍ମକ ଚିହ୍ନ

ନିଜେ କରି ଦେଖ :

ପ୍ରଥମ ସ୍ତମ୍ଭ	ତୃିତୀୟ ସ୍ତମ୍ଭ	ତୃତୀୟ ସ୍ତମ୍ଭ
(+ 4) × (-5) = -20	(-5) × (+4) = -20	(+4) × (-5) = (-5) × 4
(+6) × (+7) =	(+7) × (+6) =
(- 8) × (+ 9) =	(+9) × (-8) =
(-12) × (-5) =	(-5) × (-12) =
(+18) × (-4) =	(-4) × 18 =
(+16) × (-12) =	(-12) × 16 =
(-12) × 0 =	0 × (-12) =

ସମାଧାନ:

ପ୍ରଥମ ସ୍ତମ୍ଭ	ତୃିତୀୟ ସ୍ତମ୍ଭ	ତୃତୀୟ ସ୍ତମ୍ଭ
(+ 4) × (-5) = -20	(-5) × (+4) = -20	(+4) × (-5) = (-5) × 4
(+6) × (+7) = 42	(+7) × (+6) = 42	(+6) × (+7) = (+7) × (+6)
(- 8) × (+ 9) = -72	(+9) × (-8) = -72	(-8) × (+9) = (+9) × (-8)
(-12) × (-5) = 60	(-5) × (-12) = +60	(-12) × (-5) = (-5) × (-12)
(+18) × (-4) = -72	(-4) × 18 = -72	(+18) × (-4) = (-4) × (+18)
(+16) × (-12) = -192	(-12) × 16 = -192	(+16) × (-12) = (-12) × (16)
(-12) × 0 = 0	0 × (-12) = 0	(-12) × 0 = 0 × (-12)

(i) 3 × [(-4) + (-5)] – [3 × (-4)] + [3 × (-5)]
ସମାଧାନ:
ବାମପକ୍ଷ = 3 × [(-4) + (-5)] = 3 × (-9) = -27
ଦକ୍ଷିଣପକ୍ଷ = 3 × (-4) + 3 × (-5) = -12 – 15 = – \27
∴ 3 × [(-4) + (-5)] = [3 × (-4)] + [(3 × (-5)]

(ii) -4 × [(-3) + 2] = [(-4) × (-3)] + [(-4) × 2)
ସମାଧାନ:
ବାମପକ୍ଷ = -4 × [(-3) + 2] = (-4) × (-1) = +4
ଦକ୍ଷିଣପକ୍ଷ = [(-4) × (-3)] + [(-4) × 2] = 12 – 8 = +4
∴ – 4 × [(-3) + 2] = [(-4) × (-3)] + (-4) × 2

(iii) 10 × [ 6 – (-2)] = 10 × 6 – 10 × (-2) ;ଏହା ସତ୍ୟ କି?
ସମାଧାନ:
10 × [6 – (-2)] = 10 × (6 + 2) = 10 × 8 = 80
10 × 6 – 10 × (-2) = 60 + 20 = 80
∴ 10 × [6 – (-2)] = 10 × 6 – 10 × (-2) ଏହା ସତ୍ୟ

(iv) (-15) × [(-7) – (1)] = (-15) × (-7) – (-15) × (-1) ;ଏହା ସତ୍ୟ କି?
ସମାଧାନ:
(-15) × [(-7) – (-1)] = (-15) × [-7 + 1] = (-15) × (-6) = 90
(-15) × (-7) – (-15) × (-1) = 105 – 15 = 90
∴ (-15) × [(-7) – (-1)] = (-15) × (-7) – (-15) × (-1) ଏହା ସତ୍ୟ

(v) (-49) × 18
ସମାଧାନ:
(-49) × 18 = (-50 + 1) × 18 = -50 × 18 + 1 × 18 = -900 + 18 = -882

(vi) (-25) × (-31)
ସମାଧାନ:
(-25) × (-31) = -25 × (-30 – 1)
= (-25) × (-30) + (-25) × (-1) = 750 + 25 = 775

(vii) 70 × (-19) + (-1) × 70
ସମାଧାନ:
70 × (-19) + (-1) × 70 = 70 × (-19 – 1)
= 70 × (-20) = -(20 × 70) = -1400

ନିଜେ କରି ଦେଖ :

ଗୁଣନ କଥା	ତତ୍ ସଂପୃକ୍ତ ଭାଗକଥା
4 × (-7) = -28	(-28) ÷ (-7) = 4 ଓ (-28) ÷ 4 = (-7)
(-6) × 8 = -48
(-9) × (-7) = 63
(-7) × 5 =
(-9) × 6 =
7 × (-8) =
(-12) × (-4) =

ସମାଧାନ:

ଗୁଣନ କଥା	ତତ୍ ସଂପୃକ୍ତ ଭାଗକଥା
4 × (-7) = -28	(-28) ÷ (-7) = 4 ଓ (-28) ÷ 4 = (-7)
(- 6) × 8 = -48	(-48) ÷ (-6) = 8 ଓ (-48) ÷ 8 = (-6)
(-9) × (-7) = 63	63 ÷ (-9) = (-7) ଓ 63 ÷ (-7) = (-9)
(-7) × 5 = -35	(-35) ÷ (-7) = 5 ଓ (-35) ÷ 5 = (-7)
(-9) × 6 = -54	(-54) ÷ (-9) = 6 ଓ (-54) ÷ 6 = (-9)
7 × (-8) = -56	(-56) ÷ 7 = (-8) ଓ (-56) ÷ (-8) = 7
(-12) × (-4) = 48	48 ÷ (-12) = (-4) ଓ (+ 48) ÷ (-4) = (-12)

(i) 96 ÷ (-12)
ସମାଧାନ:
= -(96 ÷ 12) = -8

(ii) 104 ÷ (-13)
ସମାଧାନ:
= -(104 ÷ 13) = -8

(iii) 112 ÷ (-14)
ସମାଧାନ:
= -(112 ÷ 14) = -8

(iv) (-32) ÷ (-8)
ସମାଧାନ:
= 32 ÷ -8 = 4

(v) (-45) ÷ (-9)
ସମାଧାନ:
= 45 ÷ 9 = 5

(vi) (-48) ÷ (-6)
ସମାଧାନ:
= 48 ÷ 6 = 8

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.3

Question 1.
5% ବାର୍ଷିକ ସୁଧହାରରେ 2 ବର୍ଷ ପାଇଁ 5,500 ଟଙ୍କା ଜମା ରଖୁଲେ, ସରଳ ସୁଧ ବାବଦକୁ କେତେ ମିଳିବ ?
ସମାଧାନ:
ଏଠାରେ ମୂଳଧନ (P) = 5500 ଟଙ୍କା, ସମୟ (t) = 2 ବର୍ଷ ଓ ସୁଧର ହାର (r) = 5%
ସୁଧ (I) = \(\frac{Ptr}{100}\) = \(\frac{5500×2×5}{100}\) ଟ. = 550 ଟଙ୍କା
∴ ସରଳ ସୁଧ ବାବଦକୁ 550 ଟଙ୍କା ମିଳିବ ।

Question 2.
ବାର୍ଷିକ ଶତକଡ଼ା 12 ହାରରେ 2 ବର୍ଷର ସରଳ ସୁଧ 1512 ଟଙ୍କା ହେଲେ ମୂଳଧନ କେତେ ?
ସମାଧାନ:
ଏଠାରେ ସୁଧର ହାର (r) = 12%, ସମୟ (t) = 2 ବର୍ଷ ଓ ସୁଧ (I) = 1512 ଟଙ୍କା
ମନେକର ମୂଳଧନ P ଟଙ୍କା ।
I = \(\frac{Ptr}{100}\)
⇒ P = \(\frac{100I}{rt}\) = \(\frac{100×1512}{12×2}\) ଟ. = 6300 ଟଙ୍କା
∴ ନିଶ୍ଚେୟ ମୂଳଧନ 6300 ଟଙ୍କା ।

Question 3.
କୌଣସି ମୂଳଧନ ଉପରେ ବାର୍ଷିକ 5% ହାରରେ 8 ବର୍ଷର ସୁଧ 4200 ଟଙ୍କା ହେଲେ, ସେହି ମୂଳଧନର ଉପରେ ବାର୍ଷିକ 10% ହାରରେ 3 ବର୍ଷର ସୁଧ କେତେ ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ଏଠାରେ ସୁଧର ହାର (r) = 5%, ସମୟ (t) = 8 ବର୍ଷ ଓ ସରଳ ସୁଧ (I) = 4200 ଟଙ୍କା । 
ମନେକର ମୂଳଧନ P ଟଙ୍କା ।
ସୁଧ (I) = \(\frac{Ptr}{100}\)
⇒ P = \(\frac{100I}{rt}\) = \(\frac{100×4200}{5×8}\) ଟ. = 10500 ଟଙ୍କା
ପୁନଶ୍ଚ ମୂଳଧନ (P) = 10,500 ଟଙ୍କା, ସମୟ (t) = 3 ବର୍ଷ ଓ ସୁଧର ହାର (r) = 10%
ସୁଧ (I) = \(\frac{Ptr}{100}\) = \(\frac{10500×3×10}{100}\) ଟ. = 3150 ଟଙ୍କା
∴ ନିଶ୍ଚେୟସୁଧର ପରିମାଣ 3150 ଟଙ୍କା ।

Question 4.
ହୀରାଲାଲ୍ ଜଣେ ସାହୁକାର ଠାରୁ 40000 ଟଙ୍କା କରଜ ଆଣିଥିଲେ । ଯଦି 3 ବର୍ଷ ପରେ ତାଙ୍କୁ ମୋଟ 49600 ଟଙ୍କା ପଇଠ କରି ଋଣମୁକ୍ତ ହେବାକୁ ହୋଇଥାଏ, ତେବେ ସେ କେତେ ସୁଧହାରରେ କରଜ କରିଥିଲେ ?
ସମାଧାନ:
ସମୂଳ ସୁଧ (A) = 49600 ଟଙ୍କା, ମୂଳଧନ (P) = 40000 ଟଙ୍କା
ସରଳ ସୁଧ (I) = A – P = 49600 ଟଙ୍କା – 40000 ଟଙ୍କା = 9600 ଟଙ୍କା
ଏଠାରେ I = 9600 ଟଙ୍କା, P = 40000 ଟଙ୍କା, t = 3 ବର୍ଷ
ମନେକର ସୁଧର ହାର ଛ% ।
I = \(\frac{Ptr}{100}\)
⇒ r = \(\frac{100I}{Pt}\) = \(\frac{100×9600}{40000×3}\) = 8
∴ ହୀରାଲାଲ୍ 8% ସୁଧ ହାରରେ କରଜ କରିଥିଲେ ।

Question 5.
ନୀଳିମା ବ୍ୟାଙ୍କରୁ 6% ସୁଧହାରରେ 3 ବର୍ଷ ପାଇଁ 1400 ଟଙ୍କା କରଜ ଆଣିଲା । ଠିକ୍ ସେତିକିବେଳେ ନୀଳିମାର ସାଙ୍ଗ ଫତିମାର ଆବଶ୍ୟକତା ପଢ଼ିବାରୁ ସେ ନୀଳିମା ଠାରୁ 1400 ଟଙ୍କା କରଜ ନେଲା ଏବଂ 8% ହାରରେ 3 ବର୍ଷ ପରେ ସୁଧ ଦେଇ ନୀଳିମାକୁ ଟଙ୍କା ଫେରସ୍ତ ନେଲା । ନୀଳିମା ଯଦି ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ତା’ର କରଜ ସୁଝି ଦିଏ, ତେବେ ନୀଳିମା କେତେ ଲାଭ ପାଇବ ?
ସମାଧାନ:
ନୀଳିମାର ମୂଳଧନ (P) = 1400 ଟଙ୍କା, ସମୟ (t) = 3 ବର୍ଷ, ସୁଧର ହାର (r) = 6%
ସରଳ ସୁଧ (I) = \(\frac{Ptr}{100}\) = \(\frac{1400×6×3}{100}\) ଟ. = 252 ଟଙ୍କା
ନୀଳିମାର ସମୂଳ ସୁଧ = P + I = 1400 ଟଙ୍କା + 252 ଟଙ୍କା = 1652 ଟଙ୍କା 
ଫତିମାର ମୂଳଧନ (P) = 1400 ଟଙ୍କା, ସମୟ (t) = 3 ବର୍ଷ, ସୁଧର ହାର (r) = 8%
ସରଳ ସୁଧ (I) = \(\frac{Ptr}{100}\) = \(\frac{1400×3×8}{100}\) ଟ. = 336 ଟଙ୍କା
ଫତିମାର ସମୂଳ ସୁଧ = P + I = 1400 ଟଙ୍କା + 336 ଟଙ୍କା = 1736 ଟଙ୍କା
∴ ନୀଳିମା ଲାଭ ପାଇବ = 1736 ଟଙ୍କା – 1652 ଟଙ୍କା = 84 ଟଙ୍କା ।

Question 6.
ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି 8% ସରଳ ସୁଧ ହାରରେ 3 ବର୍ଷ ପାଇଁ 20500 ଟଙ୍କା ଜମାରଖୁଲେ । ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ପରେ ସୁଧହାର 9% କୁ ବଢ଼ିଗଲା । ତେବେ ଜମା ରଖୁବାର 3 ବର୍ଷ ପରେ ସେ କେତେ ସମୂଳ ସୁଧ ଫେରି ପାଇବେ ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରଥମ ବର୍ଷ ପାଇଁ ମୂଳଧନ (P) = 20500 ଟଙ୍କା, ସୁଧ ହାର (1) = 8%, ସମୟ (t) = 1 ବର୍ଷ
ସରଳ ସୁଧ (I) = \(\frac{Ptr}{100}\) = \(\frac{20500×1×8}{100}\) ଟ. = 1640 ଟଙ୍କା
ପରବର୍ତ୍ତୀ 2 ବର୍ଷପାଇଁ P = 20500 ଟଙ୍କା, r = 9%, t = 2 ବର୍ଷ
I = \(\frac{Ptr}{100}\) = \(\frac{20500×2×9}{100}\) ଟ. = 3690 ଟଙ୍କା
∴ ମୋଟ ସୁଧ ପାଇବ = (1640 + 3690) ଟଙ୍କା = 5330 ଟଙ୍କା
ମୂଳଧନ = 20500 ଟଙ୍କା ଓ ସୁଧ = 5330 ଟଙ୍କା 
ସମୂଳ ସୁଧ = ମୂଳଧନ + ସୁଧ = 20500 ଟ. + 5330 ଟ. = 25830 ଟଙ୍କା 
∴ ସେ 25830 ଟଙ୍କା ସମୂଳ ସୁଧ ଫେରିପାଇବେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 8 ବ୍ୟାବହାରିକ ଗଣିତ Ex 8.2

Question 1.
ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି 1200 ଟଙ୍କାରେ 40 ଟି ଖେଳଣା କାର୍ କିଣି 16% ଲାଭରେ ବିକିଲେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖେଳଣା କାର୍‌କୁ ସେ କେତେ ଦାମରେ ବିକିଲେ ?
ସମାଧାନ:
40 ଟି ଖେଳଣା କାରର କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ = 1200 ଟଙ୍କା
ଲାଉ = କିଣାମୂଲ୍ୟର 16% = 1200 × \(\frac{16}{100}\) ଟ. = 192 ଟଙ୍କା
ବିକ୍ରୟମୂଲ୍ୟ = କିଣାମୂଲ୍ୟ + ଲାଭ = 1200 ଟ + 192 ଟ = 1392 ଟଙ୍କା
40 ଟି ଖେଳଣା କାରର ବିକ୍ରୟମୂଲ୍ୟ 1392 ଟଙ୍କା ।
1 ଟି ଖେଳଣା କାରର ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ଟ. \(\frac{1392}{40}\) = ଟ. 34.80 ପଇସା 
∴ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖେଳଣା କାରକୁ ସେ ଟ. 34.80 ରେ ବିକିଲେ ।

Question 2.
ଗୋଟିଏ ବଳଦକୁ 900 ଟଙ୍କାରେ ବିକିବାରୁ ସୁଧାକର ବାବୁଙ୍କର 10% କ୍ଷତି ହେଲା । ତେବେ ସେ କେତେ ଟଙ୍କାରେ ବଳଦଟିକୁ କିଣିଥିଲେ ? କେତେ ଟଙ୍କାରେ ବିକିଥିଲେ ତାଙ୍କର 10% ଲାଭ ହୋଇଥା’ନ୍ତା ?
ସମାଧାନ:
ମନେକର ବଳଦର କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ = 100 ଟଙ୍କା ଓ କ୍ଷତି = 10% ।
ଅର୍ଥାତ୍‌ 90 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ 100 ଟଙ୍କା ।
1 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ \(\frac{100}{90}\) ଟଙ୍କା ।
900 ଟଙ୍କା ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ବେଳେ କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = \(\frac{100}{90}\) × 900 = 1000 ଟଙ୍କା

∴ ବଳଦର କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ 1000 ଟଙ୍କା ।
ଲାଭ = କ୍ରୟମୂଲ୍ୟର 10% = 1000 ଟ. × \(\frac{10}{100}\) = 100 ଟଙ୍କା
∴ ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ + ଲାଭ = 1000 ଟ. + 100 ଟ. = 1100 ଟଙ୍କା  
∴ ବଳଦଟିକୁ 1100 ଟଙ୍କାରେ ବିକିଥିଲେ ତାଙ୍କର 10% ଲାଭ ହୋଇଥା’ନ୍ତା ।

Question 3.
10 ଟି ନାଲି ବେଲୁକୁ 1 ଟଙ୍କାରେ ଓ 8 ଟି ଛିଟ ବେଲୁକୁ 1 ଟଙ୍କାରେ କିଣି ସବୁତକ ବେଲୁକୁ ଏକ ଟଙ୍କାରେ ବିକିଲେ ଶତକଡ଼ା କେତେ ଲାଭ ବା କ୍ଷତି ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ମୋଟ ବେଲୁନ୍ ସଂଖ୍ୟା = 10 + 8 = 18 ଟି
18 ଟି ବେଲୁନ୍‌ର କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ = 1 ଟ. + 1 ଟ. = 2 ଟଙ୍କା ଓ 18 ଟି ବେଲୁନ୍‌ର ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = 1 ଟଙ୍କା
∴ କ୍ଷତି = କ୍ରୟମୂଲ୍ୟ – ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = 2 ଟ. – 1 ଟ. = 1 ଟଙ୍କା

∴ ସବୁତକ ବେଲୁନ୍‌କୁ ଏକ ଟଙ୍କାରେ ବିକିଲେ 50% କ୍ଷତି ହେବ ।

Question 4.
ରହିମ୍ ବାବୁ 800 ଟଙ୍କାର ଚାଉଳ କିଣିଲେ । କିଣିଥିବା ଚାଉଳର \(\frac{3}{4}\) ଅଂଶକୁ 10% ଲାଭରେ ଓ ଅବଶିଷ୍ଟ ଅଂଶକୁ 10% କ୍ଷତିରେ ବିକିଲେ । ତେବେ ସମସ୍ତ ଚାଉଳ ବିକ୍ରିରେ ତାଙ୍କର ଶତକଡ଼ା କେତେ ଲାଭ ବା କ୍ଷତି ହେଲା ?
ସମାଧାନ:
ମୋଟ ଚାଉଳର କିଣାମୂଲ୍ୟ = 800 ଟଙ୍କା । \(\frac{3}{4}\)  ଅଂଶର ଦାମ୍ = 800 x \(\frac{3}{4}\) ଟ. = 600 ଟଙ୍କା
ଲାଉ = 600 ଟଙ୍କାର 10% = 600 × \(\frac{10}{100}\) ଟଙ୍କା = 60 ଟଙ୍କା
∴ ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = କିଣାମୂଲ୍ୟ + ଲାଭ = 600 ଟ. + 60 ଟ. = 660 ଟଙ୍କା 
ଅବଶିଷ୍ଟ ଚାଉଳର କିଣାମୂଲ୍ୟ = 800 ଟ. – 600 ଟ. = 200 ଟଙ୍କା ।
କ୍ଷତି = 200 ଟଙ୍କାର 10% = 200 × \(\frac{10}{100}\) = 20 ଟଙ୍କା ।
ତେଣୁ ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = କିଣାମୂଲ୍ୟ – କ୍ଷତି = ଟ. 200 – ଟ. 20 = 180 ଟଙ୍କା
ମୋଟ ଚାଉଳର ବିକ୍ରିମୂଲ୍ୟ = 660 ଟଙ୍କା + 180 ଟଙ୍କା = 840 ଟଙ୍କା
ମୋଟ ଚାଉଳରେ ଲାଭ = 840 ଟ. – 800 ଟ. = 40 ଟଙ୍କା

∴ ସମସ୍ତ ଚାଉଳ ବିକ୍ରିରେ ତାଙ୍କର 5% ଲାଭ ହେଲା ।

Question 5.
ଜଣେ ମାଲଗୋଦାମ ବ୍ୟବସାୟୀ 800 ଟଙ୍କା ମୂଲ୍ୟରେ କିଣିଥ‌ିବା ଚାଉଳ ବସ୍ତାକୁ 10% ଲାଭ ରଖ୍ ଖୁଚୁରା ଦୋକାନୀକୁ ବିକ୍ରି କଲା, ଖୁଚୁରା ଦୋକାନୀଟି ସେହି ଚାଉଳ ବସ୍ତାକୁ 15% ଲାଭ ରଖ୍ ଗ୍ରାହକକୁ ବିକିଲା । ତେବେ ଗ୍ରାହକ ଜଣକ କେତେ ଦାମ୍ ନେଇ ଚାଉଳ ବସ୍ତାଟି କିଣିଲା ?
ସମାଧାନ:
ମାଲଗୋଦାମ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କର ଚାଉଳର କିଣାମୂଲ୍ୟ = 800 ଟଙ୍କା
ଲାଉ = 800 ଟଙ୍କାର 10% = 800 × \(\frac{10}{100}\) ଟଙ୍କା = 80 ଟଙ୍କା
∴ ମାଲଗୋଦାମ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କର ଚାଉଳର ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ = 800 ଟ. + 80 ଟ. = 880 ଟଙ୍କା
ଖୁଚୁରା ଦୋକାନୀଟିର ଲାଭ = 880 ଟଙ୍କାର 15% = 880 × \(\frac{15}{100}\) = 132 ଟଙ୍କା
ଗ୍ରାହକର କିଣାଦାମ୍ = 880 ଟ. + 132 ଟ. = 1012 ଟଙ୍କା
∴ ଗ୍ରାହକ ଜଣକ 1012 ଟଙ୍କା ଦେଇ ଚାଉଳ ବସ୍ତା କିଣିଲା ।

Question 6.
ଜଣେ ଦୋକାନୀ 5 ଟା ନଡ଼ିଆକୁ 24 ଟଙ୍କା ଦରରେ କିଛି ନଡ଼ିଆ କିଣି ସେଗୁଡ଼ିକୁ 20 ଟଙ୍କାରେ 3 ଟି ଲେଖାଏଁ ବିକ୍ରି କଲା । ତେବେ ତା’ର ଶତକଡ଼ା କେତେ ଲାଭ ବା କ୍ଷତି ହେଲା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
5 ଓ 3 ର ଲ.ସା.ଗୁ. = 15 । 5 ଟି ନଡ଼ିଆର କିଣାଦାମ୍ 24 ଟଙ୍କା ।
15 ଟି ନଡ଼ିଆର କିଣାଦାମ୍ = 24 × 3 = 72 ଟଙ୍କା
3 ଟି ନଡ଼ିଆର ବିକ୍ରିଦାମ୍ 20 ଟଙ୍କା । 15 ଟି ନଡ଼ିଆର ବିକ୍ରିଦାମ୍ = 20 × 5 = 100 ଟଙ୍କା
ଲାଭର ପରିମାଣ = ବିକ୍ରିଦାମ୍ – କିଣାଦାମ୍ = 100 ଟଙ୍କା – 72 ଟଙ୍କା = 28 ଟଙ୍କା

∴ ତାଙ୍କର 38 \(\frac{8}{9}\)% ଲାଭ ହେଲା ।

Odisha State Board BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 5 ଧର୍ମ ସଂସ୍କାର ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂସ୍କୃତିର ବିକାଶ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 5 ଧର୍ମ ସଂସ୍କାର ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂସ୍କୃତିର ବିକାଶ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ
ଭକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ :

• ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ଇସ୍‌ଲାମ୍ ଓ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଓ ସଂସ୍କୃତିର ମିଳନ ଏକ ନୂତନ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଉଭୟ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ମୁସଲମାନ ସନ୍ଥମାନଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ ଧର୍ମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରହିଥ‌ିବା ଜଟିଳତା ଦୂର ହୋଇପାରିଥିଲା । ଧର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ସଙ୍ଗଠିତ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଭକ୍ତି ଓ ସୁଫି ଅନ୍ଦୋଳନ ନାମରେ ପରିଚିତ ।
• ଭକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନର ସନ୍ଥମାନେ ସରଳ ଓ ନିରାଡ଼ମ୍ବର ଧର୍ମ ଉପାସନା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ । ସେମାନେ ଭକ୍ତିକୁ ମୁଖ୍ୟ ଆଧାର କରି ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ଈଶ୍ବର ଆରାଧନା କରିବା ପାଇଁ ଉପଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।
• ଭକ୍ତ ଧର୍ମର ସନ୍ଥମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କବୀର, ଗୁରୁ ନାନକ, ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟ, ଜ୍ଞାନେଶ୍ଵର, ନାମଦେବ ଓ ତୁକାରାମ ପ୍ରଧାନ ଥିଲେ ।

→ ଦୋହା – ଦୁଇ ଧାଡ଼ିରେ ରଚିତ ଭଜନ ଯାହା ଗୋଟିଏ କଥା ବା ଭାବକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥାଏ । କବୀର ତାଙ୍କ ଦୋହା ମାଧ୍ୟମରେ ଭକ୍ତି ଆଦୋଳନକୁ ଲୋକସ୍ରିକ କରାଇଥିଲେ ।

ସୁଫି ଧର୍ମ ଆନ୍ଦୋଳନ :

• ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ବହୁ ମୁସଲମାନ ସନ୍ଥ ଧର୍ମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରହିଥ‌ିବା ଜଟିଳତାକୁ ଦୂର କରିବାପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ ।
• ସୁଫି ଧର୍ମର ସନ୍ଥମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନିଜାମୁଦ୍ଦିନ୍ ଅଭଲୟା, ଖୁଜା ମୋଇନୁଦ୍ଦିନ୍ ଚିସ୍ତି, ବାହାଉଦ୍ଦିନ୍ କାଜାରିଆ, ବାବା ଫରିଦ୍, ଶାହା ଆଲାମ୍ ବୁଖାରୀ, ଶେଖ ସିଆଉଦ୍ଦିନ୍ ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରଧାନ ଥିଲେ ।

→ ସୁଫି-ସୁଫ୍ ବା ଉଲ୍‌ର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିଥିବା ମୁସଲମାନ ସନ୍ଥ ବା ଫକୀରଙ୍କୁ ‘ସୁଫି’ କୁହାଯାଏ ।

ଭକ୍ତି ଓ ସୁଫି ଧର୍ମ ଆନ୍ଦୋଳନର ଫଳାଫଳ :

• ଭକ୍ତି ଓ ସୁଫି ଧର୍ମ ଆନ୍ଦୋଳନର ଫଳାଫଳ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଥିଲା । ଏହି ଧର୍ମ ଆନ୍ଦୋଳନ ଉଭୟ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କୁ ପରସ୍ପର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ କରାଇଥିଲା ଓ ଏକ ନୂତନ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ବିକାଶ ଦିଗରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା ।
• ହିନ୍ଦୁ ମାନଙ୍କର ପୀରମାନଙ୍କୁ ଉପାସନା ଓ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କ ନାରାୟଣଙ୍କ ପ୍ରତି ଭକ୍ତିଭାବ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଫଳରେ ଉଭୟ ସଂପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ସତ୍ୟପୀର ଉପାସନାର ପ୍ରସାର କରିଥିଲା ।

ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷା, ସାହିତ୍ୟ, ସଙ୍ଗୀତ ଓ ଚିତ୍ରକଳାର ବିକାଶ :

• ଏହି ସାଂସ୍କୃତିକ ମିଳନ ଫଳରେ ଭାରତରେ ଏକତା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେବାର ମାର୍ଗ ସୁଗମ ହୋଇଥିଲା ।
• ସୁଫି ଓ ଭକ୍ତି ଧର୍ମର ସାରତତ୍ତ୍ଵଗୁଡ଼ିକ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାରେ ପ୍ରଚାର ଫଳରେ ତେଲୁଗୁ, ତାମିଲ, କନ୍ନଡ଼, ଗୁଜରାଟୀ, ମରାଠୀ ଆଦି ଭାଷାର ବିକାଶ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ସାହିତ୍ୟ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା ।

→ ଅମୀର ଖୁସ୍ତଙ୍କ ପ୍ରକୃତ ନାମ ମହମ୍ମଦ ହାସନ ଥିଲା ।
→ ସେ ଜଣେ କବି, ଐତିହାସିକ ଓ ସଂଗୀତଜ୍ଞ ଥିଲେ ।
→ ଅମୀର ଖୁସ୍ରୁ ପାର ସି କ ବିକାଶ କରିଥିଲେ । ଏହି ଶୈଳୀକୁ ‘ସାବକ-ଇ- ହିନ୍ଦୀ’ କୁହାଯାଏ ।

କେତେକ ଗ୍ରନ୍ଥ ଓ ରଚୟିତା

ଗ୍ରନ୍ଥ	ରଚୟିତା
ପଦ୍ମାବତୀ (ହିନ୍ଦୀ)	ମାଲିକ ମହମ୍ମଦ ଜୟସୀ
ରାମଚରିତ ମାନସ (ହିନ୍ଦୀ)	ତୁଳସୀ ଦାସ
ଆମୁକ୍ତ ମାଲ୍ୟଦା (ତେଲୁଗୁ )	କୃଷ୍ଣଦେବ ରାୟ
ମହାଭାରତ (ଓଡ଼ିଆ)	ସାରଳା ଦାସ
ଭାଗବତ (ଓଡ଼ିଆ)	ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ
ଦାଣ୍ଡୀ ରାମାୟଣ (ଓଡ଼ିଆ)	ବଳରାମ ଦାସ
ସୁର ସାଗର (ହିନ୍ଦୀ)	ସୁରଦାସ
ବେଦାନ୍ତ ସଂଗ୍ରହ	ରାମାନୁଜ
ତାରିଖ-ଇ-ଆଲାହୀ (ପାର୍ସୀ)	ଅମୀର ଖୁସ୍ରୁ
ତବାକତ୍-ଇ-ନାସିରୀ (ପାର୍ସୀ)	ମିନ୍ହାଜ୍-ଉଦ୍ଦିନ୍ -ସିରାଜ୍
ତାରିକ୍ -ଇ-ଫିରୋଜଶାହୀ (ପାର୍ସୀ)	ଜିଆଉଦ୍ଦିନ୍ ବରାଣୀ
ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ରାସୋ (ହିନ୍ଦୀ)	ଚାନ୍ଦ ବରଦାର

କେତେକ ସୁଫି ସନ୍ଥ ଓ ସେମାନଙ୍କ ନିବାସସ୍ଥଳୀ

ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସୁଫି ସନ୍ଥ	ନିବାସସ୍ଥଳୀ
ସ୍ଵାଜା ମୋଇନୁଦ୍ଦିନ୍ ଚିସ୍ତି	ଆଜମିର
ଶେଖ୍ ନିଜାମୁଦ୍ଦିନ୍ ଅଭଲିୟା	ଦିଲ୍ଲୀ ନିକଟସ୍ଥ ଗିୟାସ୍‌ର
ବାବା ଫରିଦ୍	ଆଜୋଧାନ (ବର୍ତ୍ତମାନ ପାକିସ୍ତାନ ଅନ୍ତର୍ଗତ)
ସାହା ଆଲାମ୍ ବୁଖାରୀ	ଗୁଜରାଟ
ବାହାଉଦ୍ଦିନ୍ ଜାକାରିଆ	ମୁଲତାନ୍
ଶେଖ୍ ସିଆଉଦ୍ଦିନ୍	ସିଲ୍ ହଟ

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ଓ ସମ୍ପର୍କିତ ଘଟଣାବଳୀ

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ	ଘଟଣା
୧୪୦୦	କବୀରଙ୍କ ଜନ୍ମ
୧୪୬୯	ଗୁରୁ ନାନକଙ୍କ ଜନ୍ମ
୧୪୮୬	ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟଙ୍କ ଜନ୍ମ
୧୫୧୮	କବୀରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ
୧୫୩୩	ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ
୧୫୩୮	ଗୁରୁ ନାନକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ
୧୮୩୩	ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 7 ତ୍ରିଭୁଜର ଧର୍ମ InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 7 ତ୍ରିଭୁଜର ଧର୍ମ InText Questions

(କ) ସେହିଭଳି ∠B ଓ ∠C ର ସମ୍ମୁଖୀନ ବାହୁ ସ୍ଥିର କର ।
ସମାଧାନ:

Δ ABC ରେ ∠B ର ସମ୍ମୁଖୀନ ବାହୁ AC ଏବଂ ∠C ର ସମ୍ମୁଖୀନ ବାହୁ AB ।

(ଖ) XYZ ନାମକ ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜ ଅଙ୍କନ କର । ଏହାର X͞Y, Y͞Z ଓ Z͞X ର ସମ୍ମୁଖୀନ କୋଣଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:

XY ର ସମ୍ମୁଖୀନ ବାହୁ ∠Z
YZ ର ସମ୍ମୁଖୀନ ବାହୁ ∠X ଓ
ZX ର ସମ୍ମୁଖୀନ ବାହୁ ∠Y ।

ଉତ୍ତର ଲେଖ :
1. Δ ABC ର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶୀର୍ଷ ବିନ୍ଦୁରେ କେତୋଟି ବହିଃସ୍ଥ କୌଣ ଅଙ୍କନ ସମ୍ଭବ ?
ସମାଧାନ:
ଦୁଇଟି ।

2. Δ ABC ର A ଶୀର୍ଷ ବିନ୍ଦୁଠାରେ ବହିଃସ୍ଥ କୋଣ ଦୁଇଟି ଅଙ୍କନ କଲେ, ସେ ଦୁଇଟିର ପରିମାଣ ମଧ୍ୟରେ କି ସମ୍ପର୍କ ରହିବ ? ତୁମ ଉତ୍ତରର କାରଣ କ’ଣ ?
ସମାଧାନ:
ସେ ଦୁଇଟିର ପରିମାଣ ସମାନ, କାରଣ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବହିଃସ୍ଥ କୋଣ ∠A ର ସନ୍ନିହିତ ପରିପୂରକ କୋଣ ।

3. ଏକ ତ୍ରିଭୁଜର ଗୋଟିଏ ବହିଃସ୍ଥ କୋଣର ପରିମାଣ ଓ ତା’ର ସନ୍ନିହିତ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୋଣର ପରିମାଣ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ କ’ଣ ? ତୁମ ଉତ୍ତରର କାରଣ କହି ।
ସମାଧାନ:
ତ୍ରିଭୁଜର ବହିଃସ୍ଥ ଏବଂ ଏହାର ସନ୍ନିହିତ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୋଣର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି 180°; କାରଣ ସେ କୋଣଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପର ପରିପୂରକ ।

ନିଜେ କରି ଦେଖ :
1. ତୁମ ଖାତାରେ ତିନୋଟି ବିଭିନ୍ନ ଆକୃତିର ତ୍ରିଭୁଜ ଅଙ୍କନ କର ।

2. ପ୍ରୋଟ୍ରାକ୍ଟର ବ୍ୟବହାର କରି ତ୍ରିଭୁଜର କୋଣମାନଙ୍କର ପରିମାଣ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ଓ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ନିମ୍ନ ସାରଣୀରେ ଯଥା ସ୍ଥାନରେ ଲେଖ । (ପ୍ରଶ୍ନ ସହ ଉତ୍ତର)

ତ୍ରିଭୁଜର ନାମ	କୋଣ ତିନୋଟିର ପରିମାଣ	କୋଣ ତିନୋଟିର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି
Δ  ABC	m∠A = m∠B = m∠C =	_________ + _________ + _________ = _________
Δ  DEF	m∠D = m∠E = m∠F =	_________ + _________ + _________ = _________
Δ  GHK	m∠G = m∠H = m∠K =	_________ + _________ + _________ = _________

ସମାଧାନ:

ତ୍ରିଭୁଜର ନାମ	କୋଣ ତିନୋଟିର ପରିମାଣ	କୋଣ ତିନୋଟିର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି
Δ  ABC	m∠A = 80° m∠B = 45° m∠C = 55°	80° + 45° + 55° = 180°
Δ  DEF	m∠D = 50° m∠E = 90° m∠F = 40°	50° + 90° + 40° = 180°
Δ  GHK	m∠G = 19° m∠H = 140° m∠K = 21°	19° + 140° + 21° = 180°

3. ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ କୋଣ ତିନୋଟିର ପରିମାଣର ସମଷ୍ଟି କେତେ ହେବାର ଦେଖୁଛ ?
ସମାଧାନ:
180°

ତୁମେ ଉତ୍ତର ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କର :
1. Δ ABC ର m∠A= 70° ଓ m∠B = 45° ହେଲେ m∠C କେତେ ?
ସମାଧାନ :
Δ ABC ର m∠A = 70° ଓ m∠B = 45° । ମନେକର m∠C = x°
ଆମେ ଜାଣୁ m∠A + m∠B + m∠C = 180°
⇒ 70° + 45° + x = 180°
⇒ x = 180° – 115° = 65°
∴ ∠C ର ପରିମାଣ 65° ।

2. Δ POR ରେ m∠R ଅପେକ୍ଷା m∠Q 10° ଅଧୁକ ଓ m∠Q ଠାରୁ m∠P 10° ଅଧିକ ହେଲେ, କୋଣ ତିନୋଟିର ପରିମାଣ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ :
ମନେକର Δ POR ରେ m∠R = x° କିନ୍ତୁ m∠Q = m∠R + 10° = (x + 10)°
m∠P = m∠Q + 10°
= (x + 10 + 10)°
= (x + 20°)
Δ PQR ରେ m∠P + m∠Q + m∠R = 180°
⇒ x + 20 + x + 10 + x = 180°
⇒ 3x + 30 = 180°
⇒ 3x = 180° – 30° = 150°
⇒ x = \(\frac{150°}{3}\) = 50°
∴ m∠P = (x + 20)° = (50 + 20)° = 70°,
m∠Q = (x + 10)° = (50 + 10)° = 60° ଏବଂ m∠R = x° = 50° ।

ନିଜେ କରି ଦେଖ :
1. ତୁମ ଖାତାରେ ତିନୋଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ତ୍ରିଭୁଜ ଅଙ୍କନ କର । ସେ ତ୍ରିଭୁଜ ତିନୋଟିର ନାମ ଦିଅ ABC, PQR, XYZ ।

2. ପ୍ରତ୍ୟେକ ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମାପ ଓ ନିମ୍ନ ସାରଣୀ ପୂରଣ କର (ଶେଷ ସ୍ତମ୍ଭରେ (3) ଓ ସ୍ତମ୍ଭ (4) ର ଫଳ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ବୃହତ୍ତର ଲେଖ ।)

ତ୍ରିଭୁଜର ନାମ (1)	ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (2)	ଦୁଇଟି ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି (3)	ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (4)	ସ୍ତମ୍ଭ (3) ଓ (4) ଫଳାଫଳ ମଧ୍ୟରେ ତୁଳନା (5)
Δ ABC	AB = BC = CA =	AB + BC =	AC =
		AB + AC =	BC =
		BC + AC =	AB =
Δ PQR	PQ =	PQ + QR =	RP =
	QR =	QR + RP =	PQ =
	RP =	PQ + RP =	QR =
Δ XYZ	XY =	XY + YZ =	ZX =
	YZ =	YZ + ZX =	XY =
	ZX =	XY + ZX =	YZ =

ସମାଧାନ:

ତ୍ରିଭୁଜର ନାମ (1)	ବାହୁତ୍ରୟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (2)	ଦୁଇଟି ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସମଷ୍ଟି (3)	ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ (4)	ସ୍ତମ୍ଭ (3) ଓ (4) ଫଳାଫଳ ମଧ୍ୟରେ ତୁଳନା (5)
Δ ABC	AB = 3.4 ସେ.ମି. BC = 5 ସେ.ମି. CA = 4.2 ସେ.ମି.	AB + BC = 8.4 ସେ.ମି.	AC = 4.2 ସେ.ମି.	AB + BC > AC
		AB + AC = 7.6 ସେ.ମି.	BC = 5 ସେ.ମି.	AB + AC > BC
		BC + AC = 9.2 ସେ.ମି.	AB = 3.4 ସେ.ମି.	AC + BC > AB
Δ PQR	PQ = 3 ସେ.ମି. QR = 4 ସେ.ମି. RP = 5 ସେ.ମି.	PQ + QR = 7 ସେ.ମି.	RP = 5 ସେ.ମି.	PQ + QR > RP
		QR + RP = 9 ସେ.ମି.	PQ = 3 ସେ.ମି.	QR + RP > PQ
		PQ + RP = 8 ସେ.ମି.	QR = 4 ସେ.ମି.	PQ + RP > QR
Δ XYZ	XY = 4 ସେ.ମି. YZ = 2.5 ସେ.ମି. ZX = 6 ସେ.ମି.	XY + YZ = 6.5 ସେ.ମି.	ZX = 6 ସେ.ମି.	XY + YZ > ZX
		YZ + ZX = 8.5 ସେ.ମି.	XY = 4 ସେ.ମି.	YZ + ZX > XY
		XY + ZX = 10 ସେ.ମି.	YZ = 2.5 ସେ.ମି.	XY + ZX > YZ

3. ଉପରିସ୍ଥ ସାରଣୀର ସ୍ତମ୍ଭ (5) ରୁ ଆମେ କ’ଣ ଜାଣିଲେ ?
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜର ଯେକୌଣସି ଦୁଇଟି ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମଷ୍ଟି ଏହାର ତୃତୀୟ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟଠାରୁ ବୃହତ୍ତର ।

4. Δ POR ର PQ = 8 ସେ.ମି. ଓ PR = 11 ସେ.ମି., ନିମ୍ନ ଉକ୍ତିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଭକ୍ତିକୁ ବାଛ ।
(କ) QR, 2 ସେ.ମି. ଠାରୁ ଅଧୁକ ଓ 19 ସେ.ମି. ଠାରୁ କମ୍
(ଖ) QR, 3 ସେ.ମି. ଠାରୁ ଅଧୁକ ଓ 20 ସେ.ମି. ଠାରୁ କମ୍
(ଗ) QR, 3 ସେ.ମି. ଠାରୁ ଅଧୁକ ଓ 19 ସେ.ମି ଠାରୁ କମ୍
(ଘ) QR, 2 ସେ.ମି. ଠାରୁ ଅଧୁକ ଓ 20 ସେ.ମି. ଠାରୁ କମ୍ ତୁମର ଉତ୍ତର ସପକ୍ଷରେ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ।
ସମାଧାନ:
PQ + PR = 8 ସେ.ମି. + 11 ସେ.ମି. = 19 ସେ.ମି.
PR – PQ = 11 ସେ.ମି. – 8 ସେ.ମି. = 3 ସେ.ମି.
(ଗ) QR, 3 ସେ.ମି. ଠାରୁ ଅଧୁକ ଓ 19 ସେ.ମି ଠାରୁ ସାନ ଉକ୍ତିଟି ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ।

Odisha State Board BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 6 ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 6 ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନ

ବିଷୟବସ୍ତୁସମ୍ବହ

• ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ପତନର ବିଭିନ୍ନ କାରଣ (କେନ୍ଦ୍ରଶକ୍ତିର ଦୁର୍ବଳତା, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ଧର୍ମଗତ କାରଣ, ପ୍ରାଦେଶିକ ଶାସକମାନଙ୍କ ସ୍ବାଧୀନତା ଘୋଷଣା, ବୈଦେଶିକ ଶତ୍ରୁ ଆକ୍ରମଣ)

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ

→ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ପତନର ବିଭିନ୍ନ କାରଣ :

• ମୋଗଲମାନେ ଦୁଇଶହ ବର୍ଷରୁ ଅଧ୍ଵକାଳ ଧରି ଭରତକୁ ଶାସନ କରିଥିଲେ । ଆକବରଙ୍କ ଉଦାର ନୀତି ଓ ସୁଶାସନ ମୋଗଲ ଶାସନର ଭିଭିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥିଲା । ମାତ୍ର ଔରଙ୍ଗଜେବ୍ଲଙ୍କ ପରେ ଏହି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ପତନାଭିମୁଖୀ ହୋଇଥିଲା।
• ବିଶାଳ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ଶାସନ କରିବା ଭଳି ଦକ୍ଷତା ଓ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଔରଙ୍ଗଜେବ୍ଲଙ୍କ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଶାସକମାନଙ୍କଠାରେ ନଥିଲା।
• ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ଧର୍ମାନ୍ଧତା ଓ କୁଶାସନ ଦୀର୍ଘ ଦୁଇଶହ ବର୍ଷରୁ ଅଧ‌ିକ ସମୟ ଧରି ତିଷ୍ଠି ରହିଥ‌ିବା ମୋଗଲ ଶାସନକୁ ପତନାଭିମୁଖୀ କରିଦେଇଥିଲା।
• କେନ୍ଦ୍ରଶକ୍ତିର ଦୁର୍ବଳତା, ଅର୍ଥନୈତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ, ଧର୍ମବିଦ୍ବେଷ ନୀତି, ପ୍ରାଦେଶିକ ଶାସକମାନଙ୍କ ସ୍ବାଧୀନତା ଘୋଷଣା ଆଦି କାରଣ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନ ଘଟାଇଥିଲା।
• ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଦୁର୍ବଳତାର ସୁଯୋଗ ନେଇ ପାରସ୍ୟର ସମ୍ରାଟ ନାଦିର ଶାହ ଦିଲ୍ଲୀ ଆକ୍ରମଣ କରି ପ୍ରଚୁର ଧନରନ୍ ଲୁଣ୍ଠନ କରିବା ସହିତ ଶାହାଜାହାନ୍‌ଙ୍କ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମୟୂର ସିଂହାସନ ଓ ବିଶ୍ଵବିଖ୍ୟାତ କୋହିନୁର ହୀରା ପାରସ୍ୟକୁ ନେଇ ଯାଇଥିଲେ।
• ନାଦିର ଶାହଙ୍କ ପରେ ଆଫଗାନିସ୍ଥାନର ଶାସକ ଅହମ୍ମଦଶାହ ଅବଦଲୀ ୧୭୪୮ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରୁ ୧୭୬୧ ଖ୍ରୀ.ଅ. ମଧ୍ୟରେ ଅନେକଥର ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ । ୧୭୬୧ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ତୃତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧରେ ସେ ମରହଟ୍ଟାମାନଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ।
• ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଦୁରବସ୍ଥାର ସୁଯୋଗ ନେଇ ଇଉରୋପୀୟ ବଣିକମାନେ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ । ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ୍‌ମାନଙ୍କ ପରେ ଓଲନ୍ଦାଜ, ଦିନାମାର, ଇଂରେଜ ଓ ଫରାସୀମାନେ ନିଜ ନିଜର ବାଣିଜ୍ୟ କମ୍ପାନୀ ସହ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ ।
• ସେମାନେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦିତାରେ ଲିପ୍ତ ରହିବା ଫଳରେ ଅନେକ ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥିଲା। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଇଂରେଜ ଓ ଫରାସୀ ଇଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଅଧୂକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇଉଠିଲେ।
• ଶେଷରେ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଦ୍ବିତୀୟାର୍ଦ୍ଧରେ ଇଂରେଜମାନେ ଅଧୂକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇ ଭାରତରେ ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର କଲେ ଓ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନ ଘଟାଇଲେ।

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ଓ ସମ୍ପର୍କଡ ଘଗଶାବଳୀ

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ	ଘଗଶା
୧୭୩୯ ୧୭୪୮-୧୭୬୧ ୧୭୬୧	ନାଦିର ଶାହଙ୍କ ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ ଆଫଗାନିସ୍ଥାନର ଶାସକ ଅହମ୍ମଦଶାହ ଅବଦଲୀଙ୍କଦ୍ଵାରା ବହୁବାର ଭାରତ ଆକ୍ରମଣ । ତୃତୀୟ ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧ ସଂଘଟିତ

Odisha State Board BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 7 ଓଡ଼ିଶାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ନରପତିଗଣ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 7 History Notes Chapter 7 ଓଡ଼ିଶାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ନରପତିଗଣ

ବିଷୟବସ୍ତୁସମ୍ବହ

• କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବ (ରାଜ୍ୟ ଜୟ, ରାଜ୍ୟ ଶାସନ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ)
• ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବ (ରାଜ୍ୟ ଜୟ, ରାଜ୍ୟ ଶାସନ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କୀର୍ତ୍ତି)
• ପ୍ରଦାପରୁଦ୍ରଦେବ (ଶତ୍ରୁମାନଙ୍କ ସହ ଯୁଦ୍ଧ, କଳା ଓ ସାହିତ୍ୟର ପୃଷ୍ଠପୋଷକତା)
• ମୁକୁନ୍ଦ ହରିଚନ୍ଦନ (ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବିସ୍ତାର, ଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ)

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ

→ କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବ :

• ଗଙ୍ଗବଂଶର ପତନ ପରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଏକ ନୂତନ ରାଜବଂଶର ଅଭ୍ୟୁଦୟ ଘଟିଥିଲା । ତାହା ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶ ନାମରେ ଖ୍ୟାତ।
• ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶର ରାଜତ୍ଵ କାଳରେ ଓଡ଼ିଶାର ସାମାଜିକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଜୀବନରେ ବହୁ ଉନ୍ନତି ଘଟିଥିଲା।
• କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବ ଥିଲେ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ।
• କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବ ଗଙ୍ଗବଂଶର ଶେଷ ରାଜା ଚତୁର୍ଥ ଭାନୁଦେବଙ୍କର ସେନାପତି ଥିଲେ । ଚତୁର୍ଥ ଭାନୁଦେବ ଅପୁତ୍ରିକ ଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ନିଜ ଶକ୍ତି ବଳରେ ଓ ପାତ୍ରମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ସମର୍ଥନ ଲାଭକରି ସେ ୧୪୩୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ସେହି ବର୍ଷ କପିଳାବ୍ଦ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ।
• ସେ ସେହି ବର୍ଷ କପିଳାବ୍ଦ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ । କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବ ବିଶାଳ ଗଜସେନାର ଅଧ୍ଵତି ଥ‌ିବାରୁ ଗଜପତି ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ ହୋଇଥିଲେ । କର୍ଣ୍ଣାଟ’ ଏବଂ ବାହମନୀର ରାଜଧାନୀ କଳବର୍ଗ ଅଧିକାର କରି ‘କଳବର୍ଗେଶ୍ଵର’ ଉପାଧ୍ ଧାରଣ କରିଥିଲେ।
• ସେ କପିଳେଶ୍ୱରପୁର ଏବଂ ଦାମୋଦରପୁର ନାମକ ଦୁଇଟି ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ସେ ଭୁବନେଶ୍ଵର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ କପିଳେଶ୍ଵର ଶିବମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସମୟରେ ନୃସିଂହ
• ବାଜପେୟୀ ସଂସ୍କୃତରେ ‘‘ସଂକ୍ଷେପ ଶାରୀରିକ ବର୍ତିକା’’, ଶୂଦ୍ରମୁନି ସାରଳା ଦାସ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ‘ମହାଭାରତ’ ଓ ‘ଚଣ୍ଡୀପୁରାଣ’ ରଚନା କରିଥିଲେ । କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବଙ୍କ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷା ଓ ସାହିତ୍ୟରେ ଅଗାଧ ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ଥିବାରୁ ସେ ନିଜେ ‘ପରଶୁରାମ ବିଜୟ’ ନାମକ ଏକ ସଂସ୍କୃତ ନାଟକ ରଚନା କରିଥିଲେ।
• ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ଶାସନ କାର୍ଯ୍ୟ ତଦାରଖ କରୁଥିବା ସମୟରେ ୧୪୬୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ କୃଷ୍ଣାନଦୀ ତୀରରେ କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବ ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ।

→ ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବ :

• କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାଙ୍କ କନିଷ୍ଠ ପୁତ୍ର ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବ ୧୪୬୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ।
• ସେ ଉଦୟଗିରିର ରାଜା ସାଲ୍ସ ନରସିଂହଙ୍କୁ ପରାଜିତ କରି ଉଦୟଗିରି ଅଧିକାର କରିଥିଲେ । କିମ୍ବଦନ୍ତୀରେ ଏହା କାଞ୍ଚି ଅଧିକାର ରୂପେ ବର୍ଣ୍ଣିତ।
• ସେ ଜଣେ ଧର୍ମପ୍ରାଣ, ପ୍ରଜାବତ୍ସଳ ଓ ସୁଶାସକରୂପେ ସୁବିଖ୍ୟାତ ଥିଲେ । ସେ ୧୬ଟି ବ୍ରାହ୍ମଣ ଶାସନ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ସଂସ୍କୃତ, ସାହିତ୍ୟ ଓ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ରରେ ତାଙ୍କର ଗଭୀର ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ଥିଲା।
• ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବ ୧୪୯୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ।

→ ପ୍ରତାପରୁଦ୍ରଦେବ :

• ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ପ୍ରତାପରୁଦ୍ରଦେବ ୧୪୯୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିଥିଲେ।
• ବିଜୟନଗରର ରାଜା କୃଷ୍ଣଦେବ ରାୟଙ୍କଦ୍ୱାରା ପରାସ୍ତ ହେବା ଓ ବଙ୍ଗର ସୁଲତାନ ଆଲ୍ଲାଉଦ୍ଦିନ୍ ହୁସେନ୍ ଶାହଙ୍କ ଓଡ଼ିଶା ଆକ୍ରମଣ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଦୁଃଖଦ ଘଟଣା ଥିଲା।
• ସେ ବିଜୟନଗରର ରାଜା କୃଷ୍ଣଦେବ ରାୟଙ୍କ ସହିତ ସନ୍ଧି ସ୍ଥାପନ କରି ତାଙ୍କୁ ଗୋଦାବରୀ ନଦୀର ଦକ୍ଷିଣକୁ ଥ‌ିବା ଓଡ଼ିଶା ଅଞ୍ଚଳ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ ଓ ନିଜ କନ୍ୟା ଜଗନ୍ମୋହିନୀଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ସହ ବିବାହ ଦେଇଥିଲେ । ଏହିସବୁ ଆକ୍ରମଣ ଫଳରେ ଗଜପତି ଶାସନ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇପଡ଼ିଲା।
• ପ୍ରତାପରୁଦ୍ରଦେବ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ କବି, ବିଦ୍ଵାନ୍ ଓ ପ୍ରଜାବତ୍ସଳ ସମ୍ରାଟ ଥିଲେ ।
• ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ରଚିତ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ ‘ସରସ୍ଵତୀ ବିଳାସ’ ନାମକ ହିନ୍ଦୁ ଆଇନ ଶାସ୍ତ୍ର ଏକ ଅମୂଲ୍ୟ ଗ୍ରନ୍ଥ । ତାଙ୍କ ସମୟରେ ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ ଓଡ଼ିଆରେ ‘ଭାଗବତ’ ଓ ବଳରାମ ଦାସ ‘ଦାଣ୍ଡୀ ରାମାୟଣ’, କବି ଜୀବଦେବ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ‘ଭକ୍ତି ଭାଗବତ’ ଓ ରାୟ ରାମାନନ୍ଦ ‘ଜଗନ୍ନାଥବଲ୍ଲଭ’ ନାଟକ ରଚନା କରିଥିଲେ। ସେ ବହୁ ପଣ୍ଡିତ ଓ କବିମାନଙ୍କର ପୃଷ୍ଠପୋଷକତା କରିଥିଲେ।
• ପ୍ରତାପରୁଦ୍ରଦେବ ଜଗନ୍ନାଥ ବେଢ଼ା ଭିତରେ ମୁକ୍ତିମଣ୍ଡପ, କଟକ ନିକଟରେ ଧବଳେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର, ଢେଙ୍କାନାଳର କପିଳାସ ପର୍ବତ ଉପରେ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ।
• ସେ ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟଙ୍କଦ୍ବାରା ବୈଷ୍ଣବ ଧର୍ମରେ ଦୀକ୍ଷିତ ହୋଇଥିଲେ।
• ପ୍ରତାପରୁଦ୍ରଦେବ ୧୫୩୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ ।
• ପ୍ରତାପରୁଦ୍ରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁପରେ ତାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ ଗୋବିନ୍ଦ ବିଦ୍ୟାଧର ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କରି ଓଡ଼ିଶାର ରାଜା ହୋଇଥିଲେ । ସେ ଭୋଇବଂଶ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପରେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଚକ୍ରପ୍ରତାପ ରାଜତ୍ଵ କରିଥିଲେ।

→ ମୁକୁନ୍ଦ ହରିଚନ୍ଦନ :

• ଚକ୍ରପ୍ରତାପଙ୍କ ପରେ ମୁକୁନ୍ଦ ହରିଚନ୍ଦନ ୧୫୬୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଓଡ଼ିଶାର ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରି ମୁକୁନ୍ଦଦେବ ନାମରେ ଖ୍ୟାତ ହୋଇଥିଲେ ।
• ଓଡ଼ିଶାର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିଶୃଙ୍ଖଳାର ସୁଯୋଗ ନେଇ ବଙ୍ଗର ସୁଲତାନ ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ଜଲାଲ ଶାହ ୧୫୬୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଓଡ଼ିଶା ଆକ୍ରମଣ କରି ଯାଜପୁର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଗ୍ରସର ହୋଇଥିଲେ । ମୁକୁନ୍ଦଦେବ ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ତାଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ଗଙ୍ଗାନଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲେ । ସେହି ବିଜୟର ସ୍ମାରକୀ ସ୍ଵରୂପ ଗଙ୍ଗାନଦୀ କୂଳରେ ତ୍ରିବେଣୀଘାଟ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ।
• ୧୫୬୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ବଙ୍ଗର ଆଫଗାନ ସୁଲତାନ ସୁଲେମାନ କରାଣୀ ଓଡ଼ିଶା ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ । ସେହି ଯୁଦ୍ଧରେ ମୁକୁନ୍ଦଦେବ ପରାଜିତ ହୋଇଥିଲେ ।
• ଏହି ଦୁଃସମୟରେ ସାରଙ୍ଗଗଡ଼ର ସାମନ୍ତ ରାଜା ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ମୁକୁନ୍ଦଦେବଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଦ୍ରୋହ କରି ନିଜକୁ ଗଜପତି ରୂପେ ଘୋଷଣା କଲେ । ତାଙ୍କୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶିକ୍ଷାଦେବା ପାଇଁ ମୁକୁନ୍ଦଦେବ ଗଙ୍ଗାନଦୀ କୂଳରୁ ଫେରୁଥିବା ବାଟରେ ଯାଜପୁର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଗୋହିରୀଟିକିରାଠାରେ ୧୫୬୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ତାଙ୍କର ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଙ୍କ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ଓଡ଼ିଶାର ଶେଷ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜା ମୁକୁନ୍ଦଦେବ ନିହତ ହେଲେ ଓ ତାଙ୍କ ମତ୍ୟ ପରେ ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ଵାଧୀନତା ଲୋପ ପାଇଲା ।

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ଓ ସମ୍ପର୍କଡ  ଘଗଶାବଲା

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ	ଘଗଶା
୧୪୩୫ ୧୪୬୭ ୧୪୯୭ ୧୫୩୮ ୧୫୬୦ ୧୫୬୮	କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବଙ୍କ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ। କପିଳାବ୍ଦ ପ୍ରଚଳନ କପିଳେନ୍ଦ୍ରଦେବଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ। ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବଙ୍କ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ।  ପ୍ରତାପରୁଦ୍ରଦେବଙ୍କ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦେବଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ମୁକୁନ୍ଦଦେବଙ୍କ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ। ବଙ୍ଗ ସୁଲତାନ ଗିୟାସୁଦ୍ଦିନ୍ ଜଲାଲ ଖାଁଙ୍କ ଓଡ଼ିଶା ଆକ୍ରମଣ ସୁଲେମାନ କର୍‌ରାଣୀଙ୍କ ଓଡ଼ିଶା ଆକ୍ରମଣ ଓ ମୁକୁନ୍ଦଦେବଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ