Class 9

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Important Questions Chapter 9 ଭାରତ ଓ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Important Questions Chapter 9 ଭାରତ ଓ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ

Subjective Type Questions With Answers
ସଂଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସାଧାରଣ ସଭାର ଗଠନ ଓ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:

• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ – ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରତିନିଧ୍ ମାନକ୍ତ ଗଠିତ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏହି ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ଭୋଟ ଦେବାର ଅଧିକାର ରହିଛି ।
• ସାଧାରଣ ସଭାର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀ :
  (କ) ସାଧାରଣ ସଭାରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘ ପରି ସରଭୁକ୍ତ ସମସ୍ତ ବିଷୟ ଉପରେ ବିତର୍କ ବା ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥାଏ ।
  (ଖ) ନ୍ୟାସ ପରିଷଦର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସାଧାରଣ ସଭା ତଦାରଖ କରିବା ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘରେ ସର୍ଭାବଳୀ ସମ୍ପର୍କିତ ନିୟମାବଳୀ ସାଧାରଣ ସଭାରେ ଅନୁମୋଦିତ ହୋଇଥାଏ ।
  (ଗ) ସାଧାରଣ ସଭାରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଆମେରିକାର ଅଟକଳ ଅନୁମୋଦିତ ହୋଇଥାଏ ।
  (ଘ) ସାଧାରଣ ସଭାରେ ପରିଷଦର ୧୦ ଜଣ ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପରିଷଦର ୧୮ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଓ ଆନ୍ତ ର୍ଜାତି କ ନ୍ୟୟାଲୟର ବିବାରପତି ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।
  (ଙ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦର ଆବଶ୍ୟକ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରସ୍ତାବ ସାଧାରଣ ସଭାର ଦୁଇ- ତୃତୀୟାଂଶ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସମର୍ଥନ ଓ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ସମସ୍ତ ସ୍ଥାୟୀ ଗୃହୀତ ହେବା ପରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ ।

୨। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦ କ’ଣ ଓ ଏଥ‌ିରେ ଥ‌ିବା ସ୍ଥାୟୀ ଓ ଅସ୍ଥାୟୀ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କର ଭୂମିକା ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର କାର୍ଯ୍ୟପାଳିକା ଅଙ୍ଗ । ସନନ୍ଦର ଧାରା ୨୩ ଅନୁସାରେ ୧୯୬୬ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୧ ସର୍ବମୋଟ ୧୫ ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ।
• ୧୫ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ୫ ଗୋଟି ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ରହିଛନ୍ତି । ସେହି ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା, ଇଂଲାଣ୍ଡ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ରୁଷିଆ ଓ ଚୀନ୍ । ଏମାନେ ବୃହତ୍ ଶକ୍ତି ନାମରେ ପରିଚିତ ।
• ୧୦ ଗୋଟି ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତି ଦୁଇ ବର୍ଷ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ଵାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି । ଏଠାରେ ବିଶ୍ଵର ସମସ୍ତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ସମାନ ପ୍ରତିନିଧୂ ମିଳିବାପାଇଁ ଏପରି ଦ୍ୱି- ବାର୍ଷିକ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି ।
• ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦରେ ଜଣେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଅଛନ୍ତି । ଏହି ପରିଷଦର ସମସ୍ତ ନିଷ୍ପଭି ନିଆଯାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଷ୍ଟ୍ରଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ଭୋଟ ଦେବା ଅଧିକାର ରହିଛି । ଦୁଇଟି ପ୍ରଣାଳୀର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ । ପ୍ରଥମଟି ହେଉଛି – ନିୟମ ବା ପଦ୍ଧତି ସମ୍ପର୍କିତ ସମ୍ପର୍କିତ ।
• ପରିଷଦର ନିଷ୍ପତ୍ତି ପାଇଁ ବିଚାର କରାଯାଏ, ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସେତେବେଳେ ପାଞ୍ଚ ଜଣ ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସହିତ ନଅଜଣ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସମର୍ଥନ ସଦସ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ସପକ୍ଷରେ ଭୋଟ ନ ଦିଅନ୍ତି, ହେଲା ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।

୩ । ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ନ୍ଯାସ ପରିଷଦ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ ପରିଷଦର ଗଠତ ଓ କାର୍ଯ୍ୟ ବର୍ଣନା କର ।
Answer:

• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଅଧୀନରେ ଥ‌ିବା ଅନୁନ୍ନତ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରର ପରିସୀମା ଆନ୍ତର୍ଜାତିଙ୍କୁ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କର ରହିଛି ।
• ଏଥରେ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ୫ଜଣ ସ୍ଥାୟ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସଦସ୍ୟମାନେ ପ୍ରତି ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ୱାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଦୁଇଥର ବୈଠକରେ ମିଳିତ ହୁଅନ୍ତି ।
• ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପରିଷଦ ୫୪ ଜଣ ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ । ଏହି ସଦସ୍ୟମାନେ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ଵାରା ପ୍ରତି ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ।
• ବିଶ୍ଵର ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ସମସ୍ୟାର ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘକୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥାଏ ।

୪। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଗଠନ ପାଇଁ ହେଇଥବ । ଉଦ୍ୟମଗୁଡ଼ିକୁ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

• ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଚାଲୁଥିବା ସମୟରେମିତ୍ରଶକ୍ତିର ରାଷ୍ଟ୍ର ମୁଖ୍ୟମାନେ ବିଶ୍ୱ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିଗରେ ରଣକୌଶଳ ସ୍ଥିର କରିବାପାଇଁ ଏକ ବୈଠକରେ ମିଳିତ ହୋଇଥିଲେ ।
• ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସ୍ତରରେ ଶାନ୍ତି ଓ ନିରାପତ୍ତା ରକ୍ଷା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ ଚାଲିଲା ।
• ୧୯୪୧ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧୪ ତାରିଖ ଦିନ ଏକ ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜରେ ତଦାନୀନ୍ତ ନ ଆମରି କାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଫ୍ରାଙ୍କ୍‌ ଲିନ୍‌ ରୁ ଜଭେଲ୍‌ ଟ ଓ ବ୍ରିଟିଶ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଉଇନ୍‌ଷ୍ଟନ୍‌ ଚର୍ଚ୍ଚିଲ ମିଳିତ ହୋଇ ବିଶ୍ୱଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ‘ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ୍ ସନନ୍ଦ’ ଜାରି କରିଥିଲେ ।
• ଏହି ସନନ୍ଦରେ ବାକ୍ ସ୍ଵାଧୀନତା ଓ ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତା, ଅବାଧ ଜଳଯାତ୍ରା, ନିରାପତ୍ତା ଓ ନିରସ୍ତ୍ରୀକରଣ ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶାନ୍ତି ଓ କରିବାପାଇଁ ଏକ ବିଶ୍ବସ୍ତରୀୟ ସଂଗଠନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ ଚାଲିଲା ।
• ୧୯୪୫ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ ୨୫ ତାରିଖଠାରୁ ଜୁନ୍ ୨୬ ତାରିଖ ମଧ୍ୟରେ ୫୧ ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ରର ସାନ୍‌ ଫ୍ରାନ୍‌ ସି ସ୍କୋ ସହରରେ ଏକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ମିଳିତ ହେଇ ସଂପୃକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଉଦ୍ୟମକୁ ସଫଳ କରିଥିଲେ ଓ ଜାତିସଂଘ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୫।ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘଦ୍ୱାରା ବିଭିନ୍ନ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମସ୍ୟର ସାଧାନ ବିଷ୍ଟୟରେ ସଂଷ୍ଟପରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:

• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ପୃଥ‌ିବୀରେ ଶାନ୍ତି ବଜାୟ ରଖୁବା ଏବଂ ସମସ୍ତ କରିବା ।
• ୧୯୮୮ ମସିହାରେ ପୃଥ‌ିବୀରେ ଶାନ୍ତିରକ୍ଷା ଦିଗରେ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ନିଜର ସଫଳତା ପାଇଁ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାରରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଛି ।ମାନବାଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ ନାରୀ ଓ ପୁରୁଷ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସମାନ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଭୂମିକା ପ୍ରଶଂସନୀୟ ।
• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ବିଭିନ୍ନ ବିବାଦୀୟ ସ୍ଥାନକୁ ଶାନ୍ତି ରକ୍ଷା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସେନାବାହିନୀ ପ୍ରେରଣ କରି ସେଠାରେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିଗରେ ବହୁ ସଫଳତା ପାଇଛି ।
• ବହୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମସ୍ୟା, ଯଥା — ଦକ୍ଷିଣ ସମସ୍ୟା, କୋରିଆ ସମସ୍ୟା, ଇରାକ୍ – ଇରାନ୍ ଯୁଦ୍ଧ, ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ସମସ୍ୟା, ଭିଏତ୍‌ନାମ ଯୁଦ୍ଧ ସମସ୍ୟା, ନାୟି ୟାର ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତି, କାଶ୍ମୀର ସମସ୍ୟା ଇତ୍ୟାଦି ବହୁ ବିବାଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ର ରେ ସଂଯୁକ୍ତ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଓ ଭୂମିକା ବିଶେଷ ଭାବରେ
• ବିଶ୍ଵର ନିରସ୍ତ୍ରୀକରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସଫଳ କରାଯାଇଛି । ପରମାଣୁ ଶକ୍ତିର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ‘ ନି ର ସ୍ତ୍ରୀକ ର ଣ କରାଯାଇଛି । ଉଦ୍ୟମ ସର୍ବଦା ପ୍ରଶଂସନୀୟ ।

କ୍ଷୁଦ୍ର ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଚାଲୁଥିବା ସମୟରେ ମିତ୍ରଶକ୍ତିର ରାଷ୍ଟ୍ର ମୁଖ୍ୟମାନଙ୍କର ପ୍ରଧାନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଚାଲୁଥିବା ସମୟରେ ମିତ୍ରଶକ୍ତିର ରାଷ୍ଟ୍ର ମୁଖ୍ୟମାନ ଙ୍କ ର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା । ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସ୍ତରରେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଓ ନିରାପତ୍ତା ରକ୍ଷା କରିବାପାଇଁ ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ସଂଗଠନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ।

୨। କେଉଁ ଦୁଇଜଣ ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ, କେଉଁଠାରେ ମିଳିତ ହୋଇ ଓ କେବେ ‘ଆଣ୍ଟିକ ସନନ୍ଦ’ ଜାରି କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଫ୍ରାଙ୍କ୍‌ଲିନ୍ ରୁଜ୍‌ଭେଲଟ୍ ଓ ବ୍ରିଟିଶ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଉଇନ୍‌ଷ୍ଟନ୍ ଚର୍ଚ୍ଚିଲ୍ ଉତ୍ତର ଆଣ୍ଟିକ ମହାସାଗରରେ ଥ‌ିବା ଏକ ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜରେ ମିଳିତ ହୋଇ ୧୯୪୧ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ମାସ ୧୪ ତାରିଖ ଦିନ ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ୍ ସନନ୍ଦ ଜାରି କରିଥିଲେ ।

୩। ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶୁଯୁଦ୍ଧ ପରେ କେଉଁ ତିନୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ଓ କାହିଲି ବିଶ୍ୱଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁ ଭବ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା, ବ୍ରିଟେନ୍ ଓ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରତ୍ରୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧରେ ଘଟିଥ‌ିବା ମୃତାହତଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା, ବ୍ୟାପକ କ୍ଷୟକ୍ଷତି, ପରମାଣୁ ଶକ୍ତିର ବିଭୀଷିକାକୁ ଉପଲବ୍ଧ କରି ବିଶ୍ୱ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁ ଭବ କରିଥିଲେ ।

୪। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଧାରା ଓ ଅଧ୍ୟାୟ ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦ ସବକମେଟ ୧୦,୦୦୦ ଶବ୍ଦ ସମ୍ବଳିତ ।
• ଏହି ସନନ୍ଦ ୧୧୧ ଟି ଧାରା ଓ ଏହା ୧୯ଟି ଅଧ୍ୟାୟରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଛି ।

୫। କେତୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ମୂଳ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ହେବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ଲାଭ କରିଥିଲେ ଓ କିପରି ?
Answer:

• ୫୧ ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ‘ମୂଳ ସଦସ୍ୟ’ ହେବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ଲାଭ କରିଥିଲେ ।
• ଏହି ରାଷ୍ଟ୍ର ଗୁଡ଼ିକ ସାନ୍‌ ଫ୍ରାନ୍ ସିସ୍କୋ । ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗଦାନ କରି ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦରେ ପ୍ରଥମେ ସ୍ଵାକ୍ଷର ପ୍ରଦାନ କରିଥିବାରୁ ସେହି ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ‘ମୂଳ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର’ କୁହାଯାଉଛି ।

୬। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘରେ କେଉଁ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କୁ ଓ କିପରି ନୂତନ ସଦସ୍ୟ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ?
Answer:
ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଅନୁମୋଦନ କ୍ରମେ, ସନନ୍ଦର ବ୍ୟବକୁ ମାନି ଚଲିବାକୁ ପ୍ରତିଶୂତିବତ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନକୁ ‘ସାଧାରଣ ସଭା’ର ଅନୁମତି ମିଳିବା ପରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘର ନୂତନ ସଦସ୍ୟ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ।

୭। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ କେଉଁ ପଦ୍ଧତିରେ ବହିଷ୍କାର କରାଯାଇପାରିବ ?
Answer:
ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଅନୁମୋଦନକ୍ରମେ ସନନ୍ଦର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବାରମ୍ବାର ଭଙ୍ଗ କରୁଥିବା ଯେକୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ‘ସାଧାରଣ ସଭା’ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସଦସ୍ୟ ପଦରୁ ବହିଷ୍କାର କରିପାରନ୍ତି ।

୮। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥ‌ିବା ସାଧାରଣ ସଭାକୁ କାହିଲି ‘ପୃଥ‌ିବୀର ପଞ୍ଚାୟତ’ ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଛି ?
Answer:

• ସାଧାରଣ ସଭାରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ – ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରତି ନିଧ୍ ମାନେ ଆଲୋଚନା ଓ ବିତର୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ବିଭିନ୍ନ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ
• ତେଣୁ ଏହାକୁ ‘ପୃଥ‌ିବୀର ପଞ୍ଚାୟତ’ ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଛି ।

୧୦। ସାଧାରଣ ସଭାର କେତୋଟି କମିଟି ରହିଛି ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ କ’ଣ ?
Answer:
ସାଧାରଣ ସଭାର ସାତଗୋଟି କମିଟି ରହିଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ
(କ) ରାଜନୈତିକ ଏବଂ ନିରାପତ୍ତା କମିଟି
(ଖ) ଅର୍ଥନୈତିକ କମିଟି
(ଗ) ସାମାଜିକ ସଂସ୍ଥା ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ କମିଟି
(ଘ) ନ୍ଯାସ କମିଟି
(ଙ) ପ୍ରଶାସନିକ ଓ ବଜେଟ୍ କମିଟି
(ଚ) ଆଇନଗତ କମିଟି
(ଛ) ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର – ରାଜନୈତିକ କମିଟି

୧୧ । ସାଧାରଣ ସଭାରେ କିପରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଏ ?
Answer:

• ସମସ୍ତ ସରଳ ଓ ସହଜ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ସାଧାରଣ ସଭାର ବୈଠକରେ ଉପସ୍ଥିତ ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟଙ୍କର ସାଧାରଣ ସଂଶୋଧନ (୫୦% + ୧) ମତ ବା ସମର୍ଥନ ଅନୁସାରେ ନିଷ୍ପଭି ହୋଇଥାଏ ।
• ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଜରୁରି ବା ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପସ୍ଥିତ ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ନିଆଯାଏ । ଅର୍ଥାତ୍ ସାଧାରଣ ସଭାରେ ସମସ୍ତ ନିଷ୍ପତ୍ତି କେବଳ ‘ଭୋଟଦାନ’ ବା ‘ମତଦାନ’ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଆଯାଏ ।

୧୨ । ସାଧାରଣ ସଭାର ଆଲୋଚନା ବା ବିତର୍କମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:
ମାଧ୍ୟମରେ ସାଧାରଣ ସଭାର ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ପରିସରଭୁକ୍ତ ସମସ୍ତ ବିଷୟ ଉପରେ ବିତର୍କ ବା ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥାଏ । ପାଲେଷ୍ଟାଇନ୍, ଭାରତ- ପାକିସ୍ତାନ ବିବାଦ, ଆଫ୍ରିକାର ବର୍ଣ୍ଣବୈଷମ୍ୟ ଇତ୍ୟାଦି ସମସ୍ୟାତିକ ସାଧାରଣ ସଭାରେ ଆଲୋଚିତ ହୋଇଛି ।

୧୩ । ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର କେତୋଟି କାର୍ଯ୍ୟ ରହିଛି ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ କ’ଣ କ’ଣ ?
Answer:
ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଚାରିପ୍ରକାର କାର୍ଯ୍ୟ ରହିଛି । ଯଥା –
(କ) ଆଲୋଚନାମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ
(ଖ) ନିଷ୍ପତ୍ତି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଇବା କାର୍ଯ୍ୟ
(ଗ) ନିର୍ବାଚନ ସମ୍ପର୍କିତ କାର୍ଯ୍ୟ
(ଘ) ନିବାଦର ଶାନ୍ତିରକ୍ଷା ସାଧାନ ସମ୍ପର୍କିତ କାର୍ଯ୍ୟ

୧୭। ସଚିବାଳୟର ମହାସଚିବ ହେବାପାଇଁ ଜଣେ ଲୋକର କେଉଁସବୁ ଯୋଗ୍ୟତା ଥ‌ିବା ଦରକାର ?
Answer:

• ସାଧାରଣ ସଭା ଓ ନିରାପ୍ଭା ପରିଷଦହରା ଗ୍ରହଣଯୋଗ୍ୟ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ମହାସଚିବ ହେବା ବାଞ୍ଛନୀୟ ।
• ସେ ଜଣେ ବିଚକ୍ଷଣ ରାଷ୍ଟ୍ର ନୀତି ଜ୍ଞ ଓ ସୁପ୍ରଶାସକ ହୋଇଥିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

୧୮। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଓ କୃଷି ସଂଗଠନର କାର୍ଯ୍ୟ ଲେଖ ।
Answer:

• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଓ କୃଷି ସଂଗଠନ ୧୯୪୫ ମସିହାରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା । ବିଶ୍ୱରେ କୃଷି ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ଓ କୃଷି ଉନ୍ନୟନ ମାଧ୍ୟମରେ ଜୀବନଧାରଣର ମାନ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏହି ସଂଗଠନର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ।
• ଏହି ସଂଗଠନଦ୍ୱାରା ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ ହୋଇ

୧୯ । ବିଶ୍ବବ୍ୟାଙ୍କ କେଉଁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଗଠିତ ହୋଇଛି ଓ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ କେଉଁଠାରେ ରହିଛି ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ପୁନଃନିର୍ମାଣ ଓ ଆର୍ଥିକ ବିକାଶ ପାଇଁ ବିଶ୍ବବ୍ୟାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ।
• ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଆମେରିକାର ୱାଶିଂଟନ୍‌ରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

Objective Type Questions With Answers
A ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ କେବେ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲା ?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ୧୯୪୫ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ମାସ ୨୪ ତାରିଖ ଦିନ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲା ।

୨। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ କେଉଁଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ନିୟୁୟର୍କ ସହରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

୩ । ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସାଧାରଣ ସଭା ପ୍ରତିବର୍ଷ କେତେ ଥର ବୈଠକରେ ମିଳିତ ହୁଏ ?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସାଧାରଣ ସଭା ପ୍ରତିବର୍ଷ ଗୋଟିଏ ଥର ବୈଠକରେ ମିଳିତ ହୁଏ ।

୪। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସାଧାରଣ ସଭାରେ କେତେ ଉପସଭାପତି ଥାଆନ୍ତି ?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସାଧାରଣ ସଭାରେ ୭ଜଣ ଉପସଭାପତି ଥାଆନ୍ତି।

୫।  ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ କେଉଁଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
Answer:
ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ “ଦି ହେର୍” ସହରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

୬। କେଉଁ ସମୟରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଭୋଟ ଜରିଆରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଧାର୍ଯ୍ୟ କରନ୍ତି ?
Answer:
ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ସମୟରେ ସପକ୍ଷ ଓ ବିପକ୍ଷ ମତ ସମାନ ହେଲେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ନିଜର ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଭୋଟ ଜରିଆରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଧାର୍ଯ୍ୟ କରନ୍ତି ।

୭। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସଚିବାଳୟର କେତେ କର୍ମଚାରୀ ରହିଛନ୍ତି?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସଚିବାଳୟର ପ୍ରଶାସନି କ କାର୍ଯ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୪୪ ହଜାର କର୍ମଚାରୀ ରହିଛନ୍ତି ।

୯। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସବୁ ବିଭାଗମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ ହୋଇଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବଗୁଡ଼ିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଇବା ଦାୟିତ୍ଵ କାହାର ?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସବୁ ବିଭାଗମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ ହୋଇଥୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବଗୁଡ଼ିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଇବାର ଦାୟିତ୍ଵ ମହାସଚିବଙ୍କର।

୧୦। ମହାସଚିବ କେତେ ବର୍ଷ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ?
Answer:
ମହାସଚିବ ୫ବର୍ଷ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।

୧୧। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଖାଦ୍ୟ ଓ କୃଷି ସଂଗଠନ କେବେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଖାଦ୍ୟ ଓ କୃଷି ସଂଗଠନ ୧୯୪୫ ମସିହାରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୧୨ । କେଉଁ ଦିଗରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘକୁ ସର୍ବଦା ଭାରତ ସାହାଯ୍ୟ ଓ ସହଯୋଗର ହାତ ବଢ଼ାଇଛି ?
Answer:
ବିଭିନ୍ନ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଦିଗରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘକୁ ସର୍ବଦା ଭାରତ ସାହାଯ୍ୟ ଓ ସହଯୋଗର ହାତ ବଢ଼ାଇଛି ।

୧୩। ଭାରତର କେଉଁ ନୀତି ଉପରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଦୃଢ଼ ଆସ୍ଥା ସ୍ଥାପନ କରିଛି ?
Answer:
ଭାରତର ନିରପେକ୍ଷ ବୈଦେଶିକ ନୀତି ଉପରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଦୃଢ଼ ଆସ୍ଥା ସ୍ଥାପନ କରିଛି ।

୧୪। ଭାରତର କେଉଁ ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ସର୍ବଦା ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି ?
Answer:
ବର୍ଣ୍ଣବୈଷମ୍ୟ ଦୂରୀକରଣ, ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ ଇତ୍ୟାଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ସ୍ପଷ୍ଟ ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ସର୍ବଦା ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି ।

୧୫ । ଭାରତ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘରୁ କେଉଁସବୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହାୟତା ପାଇଛି ?
Answer:
ଶିକ୍ଷା, ବିଜ୍ଞାନ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଗଠନ ଏବଂ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଜରୁରିକାଳୀନ ପାଣ୍ଠିରୁ ଭାରତ ବହୁତ ସହାୟତା ପାଇଛି ।

B ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। ବିଶ୍ଵବ୍ୟାଙ୍କ (World Bank) ର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ କେଉଁଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
୨। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଜରୁରିକାଳୀନ ପାଣ୍ଠି (UNICEF) କେବେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
୩। ପୃଥ‌ିବୀରେ ଶାନ୍ତିରକ୍ଷା ଦିଗରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ନିଜର ସଫଳତା ପାଇଁ କେବେ ନୋବେଲ୍‌ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲା ?
୪। ପ୍ରତିବର୍ଷ କେଉଁ ତାରଖଟିକୁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ ?
୫। ୧୯୪୫ ମସିହାରେ କୃଷିର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘଦ୍ବାରା କେଉଁ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
୬ । ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଆୟବ୍ୟୟ ଅଟକଳ ବା ବଜେଟ୍ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର । କେଉଁଠାରେ ଅନୁମୋଦିତ ହୋଇଥାଏ ?
୭। ୨୦୧୧ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ପୃଥ‌ିବୀର କେତୋଟି ଦେଶ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ?
୮। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦରେ ସର୍ବମୋଟ କେତୋଟି ଶବ୍ଦ ରହିଛି ?
୯। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ କେଉଁଦିନ ବସିଥୁଲା ?
୧୦ । ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରଥମ ଅଧ‌ିବେଶନ କେଉଁଠାରେ ବସିଥିଲା ?
୧୧ । ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ତୃତୀୟ ଧାରା ଅନୁସାରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘର ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର କୁ ମୁଖ୍ୟତଃ କେତୋଟି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ?
୧୨ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଦସ୍ୟ-ରାଷ୍ଟ୍ର ସାଧାରଣ ସଭାକୁ କେତେଜଣ ଲେଖାଏଁ ପ୍ରତିନିଧ୍ ପଠାଇଥାଆନ୍ତି ?
୧୩ । ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପରିଷଦର ସଦସ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
୧୪ । ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର କେତେଜଣ ବିଚାରପତିଙ୍କୁ ନେଇ ‘କୋରମ୍’ ଗଠିତ ହୁଏ ?
୧୫ । ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ କେତେ ବର୍ଷ ?
୧୬ । ‘ୟୁନିସେଫ୍’ ସଂସ୍ଥା କେବେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
୧୭ । ‘ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ୍ ସନନ୍ଦ’ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ କେଉଁ ବ୍ରିଟିଶ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
୧୮ । ‘ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍‌ସିସ୍କୋ’ ସମ୍ମିଳନୀରେ ମୋଟ କେତୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରତିନିଧ୍ଵ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ?

Answers
୧ । ୱାଶିଂଟନ୍
୨। ୧୯୪୬ ଡିସେମ୍ବର ୧୧ ତାରିଖ
୩। ୧୯୮୮ ମସିହା
୪। ଅକ୍ଟୋବର ୨୪
୫। ଖାଦ୍ୟ ଓ କୃଷି ସଙ୍ଗଠନ
୬। ସାଧାରଣ ସଭା
୭। ୧୯୩ଟି
୮। ୧୦,୦୦୦ଟି
୯। ୧୯୪୬ ଜୁନ୍ ୧୦
୧୦। ଲଣ୍ଡନ
୧୧। ୨ଟି
୧୨। ୫ ଜଣ
୧୩। ୫୪
୧୪। ୯ ଜଣ
୧୫। ୩ ବର୍ଷ, ।
୧୬।୧୯୪୬
୧୭। ଉଇନ୍‌ ଷ୍ଟନ୍ ଚର୍ଚ୍ଚିଲ
୧୮। ୫୧ଟି

C. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

୧। ____________ ମସିହାରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟିଲା ।
Answer:
୧୯୪୫

୨। ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ୍ ସନନ୍ଦ_____________ ମସିହାରେ ଜାରି କରାଯାଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୪୧

୩ । ଫ୍ରାଙ୍କ୍‌ଲିନ୍ ରୁଡ୍‌ଭେଲ୍ଟଟ _________________ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ ।
Answer:
ଆମେରିକା

୪। ଜରୁରି ପରିସ୍ଥିତି ଉପୁଜିଲେ _______________ ଘଣୀ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସାଧାରଣ ସଭା ଜରୁରି ବୈଠକରେ ମିଳିତ ହୋଇଥାଏ ।
Answer:
୨୪

୫। ସାଧାରଣ ସଭାର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିରାପଭା ପରିଷଦର ___________ ଜଣ ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ।
Answer:
୧୦

୬। ସାଧାରଣ ସଭାର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପରିଷଦର _____________ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।
Answer:
୧୮

୭। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘରେ ସର୍ବମୋଟ ____________ ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ସଦସ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି ।
Answer:
୧୯୩

୮। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ______________ ଜଣ ବିଚାରପତି ଅଛନ୍ତି ।
Answer:
୧୫

୯। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ବିଚାରପତିମାନଙ୍କର _____________ ବର୍ଷ |
Answer:
୯

୧୦। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ପ୍ରତି ____________ ବର୍ଷରେ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ବିଚାରପତି ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ।
Answer:
୩

୧୧ । ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ________ ବର୍ଷ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।
Answer:
୩

୧୨। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସଚିବାଳୟର ମୁଖ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି ___________ ।
Answer:
ମହାସଚିବ

D. ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✓ ) ଓ ଭୁଲ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (X) ଚିହ୍ନ ଦିଅ ।

୧। ସାମାଜିକ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ପରିଷଦର ସଦସ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ୫୪।
୨। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘକୁ ୧୯୮୭ ମସିହାରେ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।
୩। ପ୍ରତିବର୍ଷ ଡିସେମ୍ବର ୧୫ ତାରିଖକୁ ‘ବିଶ୍ୱ ମାନବାଧିକାର ଦିବସ’ ରୂପେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ ।
୪। ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର ପରିସମାପ୍ତି ୧୯୪୬ ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା ।
୫। ୧୯୪୫ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୪ ତାରିଖରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲା ।
୬। ୨୦୧୧ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ପୃଥ‌ିବୀର ୧୯୩ଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ।
୭। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦ ୦୬ ଗୋଟି ଭାଷାରେ ଲେଖାଯାଇଛି ।
୮। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ ୧୯୪୬ ଜୁନ୍ ୧୦ ତାରିଖରେ ଲଣ୍ଡନଠାରେ ବସିଥିଲା ।
୯। ‘ILO’ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କର କଲ୍ୟାଣ ସାଧନ ପାଇଁ କାମ କରିଥାଏ ।
୧୦। UNICEF ଶି ଶୁ ମାନଙ୍କର କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ କାମ କରିଥାଏ ।
୧୧। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଦି ହେଗ୍ରାଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
୧୨ । ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସଚିବାଳୟରେ ପ୍ରାୟ ୪୫ ହଜାର କର୍ମଚାରୀ ଅଛନ୍ତି ।
୧୩।‘ବିଶ୍ବବ୍ୟାଙ୍କ’ର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଜେନି ଭାଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

Answers
୧। (√)
୨। (×)
୩ ।(×)
୪ । (×)
୫। (√)
୬ | (√)
୭। (×)
୮। (√)
୯। (√)
୧୦। (√)
୧୧। (√)
୧୨। (×)
୧୩ । (×)

E ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦକୁ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହ ମିଳନ କରି ଲେଖ ।

F. ରେଖାଙ୍କିତ ପଦକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର ।

୧। ‘ବିଶ୍ଵ ମାନବାଧ୍ୟାର ଦିବସ’ ପ୍ରତିବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୦ ତାରିଖରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ ।
୨। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ବିଚାରପତିଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୧୦ ବର୍ଷ |
୩। ନ୍ୟାସ ପରିଷଦର ବୈଠକ ପ୍ରତି ବର୍ଷ ପାଞ୍ଚ ଥର ବସିଥାଏ ।
୪। ‘ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର’ ୧୯୮୦ ମସିହାରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘକୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।
୫। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ‘ସନନ୍ଦ’ରେ ୧୧୦ଟି ଧାରା ରହିଛି ।
୬। ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା ।
୭। ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ଆଂଶିଟନ ସହରରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଅବସ୍ଥିତ ।
୮। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦ ଛଅ ଗୋଟି ଭାଷାରେ ଲେଖାଯାଇଛି ।
୯। ଫ୍ରାଙ୍କ୍‌ଲିନ୍ ରୁଜ୍‌ଭେଲଟ୍ର ରୁଷିଆର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ ।
୧୦। ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ଋଣ ମଞ୍ଜୁର କରିବା ଷ୍ଟେଟ୍‌ବ୍ୟାଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ।
୧୧। ଜେନେଭା ସହରଟି ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
୧୨ । ନ୍ୟାସ ପରିଷଦକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ପଞ୍ଚାୟତ କୁହାଯାଇଥାଏ ।
୧୩ । ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ମାସ ୨୫ ତାରିଖକୁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
୧୪ । ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରଥମ ସନନ୍ଦରେ ପ୍ରଥମେ ୫୦ ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ସ୍ବାକ୍ଷର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
୧୫। ‘ଭିଟୋ’ କ୍ଷମତା କେବଳ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ ।

Answers
୧। ଡିସେମ୍ବର
୨।୯
୩। ଦୁଇ ଥର
୪। ୧୯୮୮
୫।୧୧୧
୬। ୧୯୪୫
୭। ନିୟୁୟର୍କ
୮। ପାଞ୍ଚ
୯। ଆମେରିକାର
୧୦। ବିଶ୍ୱ ବ୍ୟାଙ୍କ୍,
୧୧ । ସୁଇଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ
୧୨। ସାଧାରଣ ସଭା
୧୩୮୨୪
୧୪।୫୧
୧୫ । ସ୍ଥାୟୀ ।

G. ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ସଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

1.୨୦୧୧ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ପୃଥ‌ିବୀର ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେତୋଟି ଦେଶ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ?
(A) ୧୮୩
(B) ୧୮୫
(C) ୧୯୦
(D) ୧୯୩
Answer:
(D) ୧୯୩

2. ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦରେ ସର୍ବମୋଟ କେ ଶବ୍ଦ ରହିଛି ?
(A) ୧୦,୦୦୦
(B) ୧୫,୦୦୦
(C) ୨୦,୦୦୦
(D) ୨୫,୦୦୦
Answer:
(A) ୧୦,୦୦୦

3. ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ମସିହାରେ ବସିଥିଲା ?
(A) ୧୯୪୫
(B) ୧୯୪୬
(C) ୧୯୪୭
(D) ୧୯୪୮
Answer:
(B) ୧୯୪୬

4. ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରଥମ ଅଧ‌ିବେଶନ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁଠାରେ ବସିଥିଲା ?
(A) ନିୟୁୟର୍କ
(B) ଲଣ୍ଡନ
(C) ପ୍ୟାରିସ୍
(D) ୱାଶିଂଟନ୍
Answer:
(B) ଲଣ୍ଡନ

5. ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ତୃତୀୟ ଧାରା ଅନୁସାରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଘର ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ କେତୋଟି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ?
(A) ୨ଟି
(C) ୪ଟି
(B) ୩ ଟି
(D) ୫ଟ
Answer:
(A) ୨ଟି

6. କେତେଜଣ ଲେଖାଏଁ ପ୍ରତିନିଧ୍ ପଠାଇଥାଆନ୍ତି ?
(A) ୪ ଜଣ
(B) ୫ ଜଣ
(C) ୬ ଜଣ
(D) ୭ ଜଣ
Answer:
(B) ୫ ଜଣ

7. ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପରିଷଦର ସଦସ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
(A) ୫୦
(C) ୫୪
(B) ୫୨
(D) ୫୭
Answer:
(C) ୫୪

8. ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେତେଜଣ ବିଚାରପତିଙ୍କୁ ନେଇ ‘କୋରମ୍’ ଗଠିତ ହୁଏ ?
(A) ୭ ଜଣ
(B) ୬ ଜଣ
(C) ୮ ଜଣ
(D) ୯ ଜଣ
Answer:
(D) ୯ ଜଣ

9. ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ କେତେ ବର୍ଷ ?
(A) ୧ ବର୍ଷ
(B) ୨ ବର୍ଷ
(C) ୩ ବର୍ଷ
(D) ୪ ବର୍ଷ
Answer:
(C) ୩ ବର୍ଷ

10. ୟୁନିସେଫ୍ ସଂସ୍ଥା ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେବେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ୧୯୪୫
(B) ୧୯୪୬
(C) ୧୯୪୭
(D) ୧୯୪୮
Answer:
(B) ୧୯୪୬

11. କେବେ ଦ୍ଵିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟିଥିଲା ?
(A) ୧୯୪୨ ମସିହା
(B) ୧୯୪୩ ମସିହା
(C) ୧୯୪୫ ମସିହା
(D) ୧୯୪୬ ମସିହା
Answer:
(C) ୧୯୪୫ ମସିହା

12. ଫ୍ରାଙ୍କ୍‌ଲିନ୍ ରୁଜ୍ଭେଲ୍‌ଟ କେଉଁ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ ?
(A) ଜାପାନ
(B) ଜର୍ମାନୀ
(C) ଆମେରିକା
(D) ଇରାକ୍
Answer:
(C) ଆମେରିକା

13. ଉଇନ୍‌ଷ୍ଟନ୍ ଚର୍ଚ୍ଚିଲ୍ କେଉଁ ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ?
(A) ଜର୍ମାନୀ
(B) ବ୍ରିଟେନ୍
(C) ରୁଷିଆ
(D) ଇରାନ୍
Answer:
(B) ବ୍ରିଟେନ୍

14. ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍‌ସିସ୍କୋ ସମ୍ମିଳନୀ କେଉଁ ବର୍ଷ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
(A) ୧୯୪୨
(B) ୧୯୪୩
(C) ୧୯୪୫
(D) ୧୯୪୬
Answer:
(C) ୧୯୪୫

15. କେଉଁ ସମ୍ମିଳନୀ ଥିଲା ବିଶ୍ଵ ସଙ୍ଗଠନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିଗରେ ଏକ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ?
(A) ଭର୍ସାଇ
(B) ୟାଲ୍‌ଟା
(C) ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍ସିସ୍କୋ
(D) ଡମ୍ଵାରଟନ୍ ଓକ୍
Answer:
(C) ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍ସିସ୍କୋ

16. ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍‌ସିସ୍କୋ ସମ୍ମିଳନୀରେ କେତେଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରତିନିଧୂ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ?
(A) ୪୫
(B) ୪୬
(C) ୪୮
(D) ୫୧
Answer:
(D) ୫୧

17. ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ କେଉଁଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
(A) ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍‌ସିସ୍କୋ
(B) ପ୍ୟାରିସ୍
(C) ଲଣ୍ଡନ
(D) ନିଉୟର୍କ
Answer:
(D) ନିଉୟର୍କ

18. ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ‘ସନନ୍ଦ’ରେ ସର୍ବମୋଟ କେତୋଟି ଧାରା ରହିଛି ?
(A) ୧୧୧
(B) ୧୧୩
(C) ୧୨୨
(D) ୧୩୨
Answer:
(A) ୧୧୧

19. ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦ କେତେଗୋଟି ଭାଷାରେ ଲିଖ୍ତର ?
(A) ଦୁଇ
(B) ତିନି
(C) ଚାରି
(D) ପାଞ୍ଚ
Answer:
(D) ପାଞ୍ଚ

20. ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘରେ କେତେଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ମୂଳ ସଦସ୍ୟ ଭାବେ ପରିଚିତ ?
(A) ୪୮
(C) ୫୩
(B) ୫୧
(D) ୫୫
Answer:
(B) ୫୧

Odisha State Board BSE Odisha Class 9 Political Science Notes Chapter 2 ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Political Science Notes Chapter 2 ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ
→ ଉପକ୍ରମ:

• ଅଧିକାର ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରସ୍ପରର ପରିପୂରକ ଓ ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାର ଦୁଇଟି ପାର୍ଶ୍ଵ ପରି ।
• ରାଷ୍ଟ୍ର ନିଜର ସୁପରିଚାଳନା ପାଇଁ ବ୍ୟକ୍ତିଠାରୁ କିଛି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଆଶା କରିଥାଏ ।
• ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ୪୨ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇ ଧାରା ୫୧(କ)ରେ ୧୦ଗୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଯୋଗ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ୨୦୦୨ ମସିହାରେ ୮୬ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇ ଆଉ ଗୋଟିଏ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଯୋଗ କରାଯାଇଛି ।

ବିଷୟବସ୍ତୁର ରୂପରେଖ :

• ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷଣ
• ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟସମୂହ
• ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ପ୍ରକାରଭେଦ
• ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଗୁରୁତ୍ଵ

* ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ଗଠିତ ସ୍ମରଣ ସିଂହ କମିଟିର ସୁପାରିସ ବଳରେ ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଯୋଗ କରାଗଲା ।

→ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଲକ୍ଷଣ :

• ଏହା ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ।
• ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରୁନଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ବିରୋଧରେ ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ।

→ ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟସମୂହ :

• ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ୧୧ ଗୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ହୋଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦାନ କରାଗଲା ।
  (୧) ସମ୍ବିଧାନକୁ ମାନି ଚଳିବା ଏବଂ ଏହାର ଆଦର୍ଶ ଓ ଅନୁଷ୍ଠାନମାନଙ୍କୁ ଏବଂ ଜାତୀୟ ପତାକା ଓ ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗୀତକୁ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ;
  (୨) ଯେଉଁସବୁ ମହନୀୟ ଆଦର୍ଶ ଆମ ଜାତୀୟ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମକୁ ଅନୁପ୍ରାଣିତ କରିଥିଲା, ତାହାକୁ ସ୍ମରଣ ଓ ଅନୁସରଣ କରିବା;
  (୩) ଭାରତର ସାର୍ବଭୌମ, ଏକତା ଓ ସଂହତି ବଜାୟ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖୁବା;
  (୪) ଦେଶର ପ୍ରତିରକ୍ଷା କରିବା ଓ ଆବଶ୍ୟକସ୍ଥଳେ ଜାତୀୟ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରିବା;
  (୫) ଧର୍ମଗତ, ଭାଷାଗତ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ କିମ୍ବା ଗୋଷ୍ଠୀଗତ ବିଭିନ୍ନତାକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ଭାରତର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଐକ୍ୟ ଓ ଭ୍ରାତୃଭାବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଏବଂ ନାରୀଜାତିର ମର୍ଯ୍ୟାଦାହାନିସୂଚକ ବ୍ୟବହାର ପରିତ୍ୟାଗ କରିବା
  (୬) ଆମର ସଂସ୍କୃତିର ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ଐତିହ୍ୟକୁ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଓ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା;
  (୭) ଅରଣ୍ୟ, ହ୍ରଦ, ନଦୀ, ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ସମେତ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶର ସୁରକ୍ଷା ଓ ଉନ୍ନତି କରିବା ଏବଂ ଜୀବଜଗତ ପ୍ରତି ଅନୁକମ୍ପା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା;
  (୮) ବୈଜ୍ଞାନିକ ମନୋଭାବ, ମାନବବାଦ ଓ ଅନୁସନ୍ଧିପ୍ସା ଓ ସଂସ୍କାର ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରିବା;
  (୯) ସର୍ବସାଧାରଣ ସମ୍ପଭିର ସୁରକ୍ଷା କରିବା ଓ ହିଂସାଭାବ ପରିତ୍ୟାଗ କରିବା;
  (୧୦) ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଓ ସମଷ୍ଟିଗତ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀର ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉତ୍କର୍ଷ ସାଧନ କରିବା, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଆମ ଦେଶ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଓ କୃତିତ୍ଵର ଉଚ୍ଚତର ସୋପାନକୁ ଅବିରତ ଉନ୍ନତି କରିପାରିବ;
  (୧୧) ମାତା ବା ପିତା ବା ଅଭିଭାବକ, ତାଙ୍କର ଛଅ ବର୍ଷରୁ ଚଉଦ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ସନ୍ତାନ ବା ପାଳିତଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷାଲାଭର ସୁଯୋଗ ଯୋଗାଇଦେବେ ।

→ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ପ୍ରକାରଭେଦ:

* ସାମାଜିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ – ନାଗରିକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଦ୍‌ଭାବ ଓ ଭ୍ରାତୃଭାବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଓ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷା କରିବା ।
* ରାଜନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ – ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ରକ୍ଷା ଓ ଜାତୀୟ ସଂହତି ବଜାୟ ରଖୁ ।

→ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ଗୁରୁତ୍ଵ :

• ନାଗରିକମାନେ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଉପଭୋଗ କରୁଥିବାରୁ ମୌଳିକ କର୍ଭବ୍ୟ ପାଳନ କରିବା ଉଚିତ ।
• ଏହା ନାଗରିକକୁ ଦେଶ ଓ ଜାତି ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହ ପ୍ରଦାନ କରେ ଓ ସେ ଦେଶ କଲ୍ୟାଣ କରିବା ପାଇଁ ସଚେତନ ହୁଏ ।
• ଏହାକୁ ପାଳନ କଲେ ସମାଜରେ ଶୃଙ୍ଖଳାରକ୍ଷା ସମ୍ଭବ ହେବ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Notes Geometry Chapter 4 କ୍ଷେତ୍ରଫଳ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Maths Notes Geometry Chapter 4 କ୍ଷେତ୍ରଫଳ

ଉପକ୍ରମଣିକା :
(i) ପ୍ରତ୍ୟେକ ସରଳରେଖ୍ ଆବଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଥାଏ । କ୍ଷେତ୍ରଫଳ (Area) ଏକ ଧନାତ୍ମକ ବାସ୍ତବ ସଂଖ୍ୟା ଯାହା କ୍ଷେତ୍ର (region) ସହ ଜଡ଼ିତ ।
(ii) ସରଳରୈଖ୍କ ଚିତ୍ର ଓ ଏହାର ଅନ୍ତର୍ଦେଶର ସଂଯୋଗରେ ସରଳରେଖକ କ୍ଷେତ୍ରର ସୃଷ୍ଟି ।

ତ୍ରିଭୁଜ ଏବଂ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା (Height of a Triangle and a Parallelogram):
(a) ତ୍ରିଭୁଜର ଉଚ୍ଚତା : ଏକ ତ୍ରିଭୁଜର ଯେକୌଣସି ବାହୁକୁ ଭୂମିନେଇ ଏହାର ବିପରୀତ କୌଣିକ ବିନ୍ଦୁରୁ ଭୂମିପ୍ରତି ଲମ୍ବ ଅଙ୍କନ କଲେ, ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟକୁ ତ୍ରିଭୁଜର ଉଚ୍ଚତା କୁହାଯାଏ । ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ଉଚ୍ଚତା ଅଟେ । ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ A ABCର ଉଚ୍ଚତାଶ୍ରୟ AD, BE ଓ CF 
(b) ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା : କୌଣସି ଏକ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଯେକୌଣସି ଅଙ୍କିତ ଲମ୍ବର ଦୈର୍ଘ୍ୟକୁ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା କୁହାଯାଏ । ପାର୍ଶ୍ୱସ୍ଥ ଚିତ୍ରରେ ABCD ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତାଦ୍ବୟ AM ଏବଂ AN 

ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା :
(i) ଦୁଇଟି ତ୍ରିଭୁଜ ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ, ସେମାନଙ୍କର ଭୂମି ଏକ ସରଳରେଖା ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଏମାନଙ୍କର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ ଅପର ସରଳରେଖା ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବ ।
(ii) ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରମାନ ସମାନ୍ତର ସରଳରଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ, ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖା ଉପରେ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ବାହୁ ଏବଂ ଅପର ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ଉପରେ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ବିପରୀତ ବାହୁଗୁଡ଼ିକ ଅବସ୍ଥିତ ହେବ ।

(iii) ଚିତ୍ର (a) ରେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AG}}\) ଓ \(\overleftrightarrow{\mathrm{BR}}\) ଦୁଇଟି ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ମଧ୍ଯରେ Δ ABC ଓ Δ DEF ଦ୍ଵୟ ଅବସ୍ଥାନ କରୁଛି; କାରଣ ଏହାର ଭୂମି B͞C ଓ B͞F, \(\overleftrightarrow{\mathrm{BR}}\) ଉପରେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ A ଓ D \(\overleftrightarrow{\mathrm{AG}}\) ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ । AP ଓ DQ ଯଥାକ୍ରମେ D ABC ଓ DEFଦ୍ଵୟର ଉଚ୍ଚତା APDQ ଏକ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର ହେତୁ AP = DQ | 
(iv) ଚିତ୍ର (b)ରେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AS}}\) ଓ \(\overleftrightarrow{\mathrm{BR}}\) ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରେ ABCD ଓ PORS ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଦ୍ଵୟ ଅବସ୍ଥିତ । AK ଓ SL ଯଥାକ୍ରମେ ABCD ଓ PORS ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଦ୍ୱୟର ଉଚ୍ଚତା AKLS ଏକ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର ହେତୁ AK = SLI
{ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ପରସ୍ପର ସମାନ ।}
(v) ଯଦି ଦୁଇ ବା ତତୋଽଧ୍ୱକ ତ୍ରିଭୁଜ ବା ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଚ୍ଚତା ସମାନ ହୁଏ ଏବଂ ସେମାନେ ଏକ ସରଳରେଖା ଉପରେ ଓ ତାହାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନେ ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ବୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବେ ।
(vi) ABCD ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ A POR ଏକ ସରଳରେଖା B͞R ଉପରେ ଓ ତାହାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ
DK = PL ହେବେ \(\overleftrightarrow{\mathrm{AP}} \| \overleftrightarrow{\mathrm{BR}}\) ହେବ

ସର୍ବସମ ସରଳରେଖକ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ :
ଦୁଇଟି ସରଳରେଖକ କ୍ଷେତ୍ର ସର୍ବସମ ହେଲେ, ସେମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ, 
କିନ୍ତୁ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ହେଲେ, ସେମାନେ ସର୍ବସମ ହୋଇନପାରିଛି ।

ଉପପାଦ୍ୟ ଏବଂ ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ :
ଉପପାଦ୍ୟ 33 : ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ବୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 1 : ଏକା ଭୂମି ଭୁପରେ ଦଣ୍ଡାୟମାନ ଏବଂ ଏକା ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ । 
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 2 : ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଓ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 3 : କୌଣସି ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ, ତାହାର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ଉଚ୍ଚତାର ଗୁଣଫଳ ସଙ୍ଗେ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 4 : ସମାନ ସମାନ ଭୂମି ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ବୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 5 : ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ, ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ହେବ ।
ଉପପାଦ୍ୟ 34 : ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ତ୍ରିଭୁଜଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ । 
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 6 : ସମାନ ସମାନ ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଅର୍ଥାତ୍ ସମାନ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଭୁଜଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।
ଉପପାଦ୍ୟ 35 : ସମାନ କ୍ଷେତ୍ରଫଳବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଭୁଜମାନଙ୍କର ଭୂମି ସମାନ ହେଲେ, ସେମାନଙ୍କର ଅନୁରୂପ ଉଚ୍ଚତା ସମାନ । 
ଅନୁସିଦ୍ଧାନ୍ତ 7 : ସମକ୍ଷେତ୍ରଫଳବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଭୁଜମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ସମାନ ହେଲେ ସେମାନଙ୍କର ଭୂମିମାନ ସମାନ ହେବ । 
ଉପପାଦ୍ୟ 36 : ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଏବଂ ତାହାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ସମାନ କ୍ଷେତ୍ରଫଳବିଶିଷ୍ଟ ତ୍ରିଭୁଜମାନ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ

କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେତେକ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ :

• ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ, ସେମାନଙ୍କର ଭୂମି ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।
• ଏହି କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର ଭୂମିର ଦୈର୍ଘ୍ୟ, ଉଚ୍ଚତା ଓ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ଦୁଇଟି ଏକା ବା ସମାନ ହେଲେ, ତୃତୀୟଟି ଏକା ବା ସମାନ ହେବେ ।
• ଦୁଇଟି ତ୍ରିଭୁଜ ବା ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ ସେମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ସମାନ ଏବଂ ବିପରୀତ କ୍ରମେ, ସେମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ସମାନ ହେଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ଏକ ଭୂମିର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଥିଲେ ସେମାନେ ଏକା ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ମଧ୍ଯରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବେ ।
• ଗୋଟିଏ ତ୍ରିଭୁଜ ଓ ଗୋଟିଏ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏକା ଭୂମି ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ଏକା ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ହେଲେ ତ୍ରିଭୁଜର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ହେବ ।
• ଏକା (ବା ସମାନ) ଭୂମି ଏବଂ ଏକା (ବା ସମାନ) ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ସାମାନ୍ତରିକ କ୍ଷେତ୍ର, ଆୟତକ୍ଷେତ୍ର, ରମ୍ବସ୍ ଓ ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ସମାନ ।

Odisha State Board BSE Odisha Class 9 Political Science Notes Chapter 1 ମୌଳିକ ଅଧୂକାର will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Political Science Notes Chapter 1 ମୌଳିକ ଅଧୂକାର

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ
→ ଉପକ୍ରମ:

• ମୌଳିକ ଅଧିକାରଦ୍ଵାରା ନାଗରିକ ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵର ବିକାଶ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଯଥେଚ୍ଛାଚାର କ୍ଷମତାକୁ ସଙ୍କୁଚିତ କରିଥାଏ ।
• ଭାରତରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ପରି ନାଗରି କ ମାନଙ୍କୁ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ।
• ଆମ ସମ୍ବିଧାନର ତୃତୀୟ ଭାଗରେ ଥ‌ିବା ଧାରା ୧୨ରୁ ଧାରା ୩୫ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକର ଉତ୍ତମ ଜୀବନଯାପନ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏହି | ସମ୍ପତ୍ତିଗତ ଅଧିକାରକୁ ଉଠାଇ ଅଧ୍ୟାରଗୁଡ଼ିକର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।

ବିଷୟବସ୍ତୁର ରୂପରେଖ :

• ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାରଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରକାରଭେଦ
• ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାର ହୁକୁମ୍‌ ନାମା
• କେଶବାନନ୍ଦ ଭାରତୀ ମାମଲା
• ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାରଗୁଡ଼ିକର ବିଶେଷତ୍ୱ

→ ଉପନିବେଶବାଦ :
୧୯୭୮ ମସିହାରେ ୪୪ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଣେଧାଦାନ ବ୍ୟକ୍ତିର ସମ୍ପତ୍ତିଗତ ଅଧ୍ୟାର କୁ ଉଠାଇ ଦିଆଯାଇଛି ।

→ମୌଳିକ ଅଧିକାରର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଲକ୍ଷଣ :

• ଏହା ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵର ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିପ୍ରକାଶ କରିଥାଏ । ସରକାରଙ୍କ ଯଥେଷ୍ଟାଚାର ଶାସନ ଉପରେ ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଇଥାଏ ।
• ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଲିଙ୍ଗ ନିର୍ବିଶେଷରେ ସମସ୍ତେ ଏହା ଉପଭୋଗ କରିପାରିବେ ।
• ଜରୁରୀ ପରିସ୍ଥିତି ଓ ପ୍ରତିଷେଧମୂଳକ କାରଣରୁ ଏହା ସାମୟିକ ଭାବେ ନିଲମ୍ବିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଏହି ଅଧିକାର କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହେଲେ ନ୍ୟାୟାଳୟର ଆଶ୍ରୟ ନିଆଯାଇପାରିବ ।

→ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାରଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରକାରଭେଦ:

→ସମାନତାର ଅଧିକାର (Right to Equality) (ଧାରା-୧୪ ରୁ ଧାରା – ୧୮)

• ଆଇନ ଆଗରେ ସମସ୍ତେ ସମାନ ଓ କୌଣସି ନାଗରିକ ପ୍ରତି ପାତରଅନ୍ତର କରାଯିବ ନାହିଁ ।
• ସରକାରୀ ନିଯୁକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସମାନ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି
• ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ ସହିତ ଆଳଙ୍କାରିକ ଉପାଧ୍ ଉଚ୍ଛେଦ କରାଯାଇଅଛି ।

→ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର (Right to Freedom) (ଧାରା ୧୯ ରୁ ଧାରା ୨୨)

• ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଛଅ ଗୋଟି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏହି ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ ।
• ଭାଷଣ ତଥା ମତ ପ୍ରକାଶ କରିବାର ଅଧିକାର ।
• ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ନିରସ୍ତ୍ର ହୋଇ ସମାବେଶରେ ମିଳିତ ହେବା ।
• ଭାରତ ଭୂଖଣ୍ଡରେ ଅବାଧରେ ବିଚରଣ କରିବା ।
• ଭାରତର ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ବସବାସ କରିବା ।
• ଯେକୌଣସି ବୃତ୍ତି, ଜୀବିକା, ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ବ୍ୟବସାୟ କରିବାର ସ୍ଵାଧୀନତା ।

→ ଶୋଷଣ ବିରୋଧରେ ଅଧିକାର (Right against Exploitation) (ଧାରା ୨୩ ରୁ ଧାରା ୨୪)

• ମଣିଷ କିଣାବିକା, ବେଠି ଓ ବିନା ମଜୁରୀରେ ଖଟିବା ନିଷିଦ୍ଧ କରାଯାଇଛି ।
• ୧୪ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସର ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ଖଣି, କଳକାରଖାନା ଓ ଅନ୍ୟ ବିପଜ୍ଜନକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ କରିବା ନିଷିଦ୍ଧ କରାଯାଇଛି ।

→ ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର (Right to Freedom of Religion) (ଧାରା ୨୫ ରୁ ଧାରା ୨୮)

• ସ୍ଵାଧୀନ ଭାବେ ଧର୍ମଗ୍ରହଣ, ଧର୍ମାଚରଣ ଓ ଧର୍ମପ୍ରଚାର ଅଧିକାର ।
• ନିଜର ଧର୍ମାନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ସହ ତାହାର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରିବା ।
• ଧର୍ମ ସମ୍ବନ୍ଧିତ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଭାବେ କର ଆଦାୟ ନିଷେଧ କରିବା।
• ସରକାରୀ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେ ଧର୍ମ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ ନ କରିବା ।

→ ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଶିକ୍ଷାଗତ ଅଧିକାର (Cultural and Educational Rights)(ଧାରା ୨୯ ରୁ ଧାରା ୩୦)

• ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ସଂପ୍ରଦାୟଙ୍କ ଭାଷା, ଲିପି ଓ ସଂସ୍କୃତିର ସୁରକ୍ଷା କରିବା ଅଧିକାର ।
• ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଜାତି, ଭାଷା ଆଦି କାରଣରୁ ସରକାରୀ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେ ନାମଲେଖାରୁ ବଞ୍ଚିତ ନ କରିବା।
• ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଗୋଷ୍ଠୀ ନିଜ ମନ ମୁତାବକ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଓ ସରକାରୀ ସାହାଯ୍ୟ ପାଇବା ଅଧିକାର ।

→ ସାମ୍ବିଧାନିକ ପ୍ରତିକାର ଅଧିକାର (Right to Constitutional Remedies) : (ଧାରା ୩୨)

• ମୌଳିକ ଅସ୍ଵୀକାରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଜଣେ ନାଗରିକ ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ।
• ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାର ରିଟ୍ ବା ହୁକୁମନାମା ଜାରି ମାଧ୍ୟମରେ ଉଚ୍ଚତମ/ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଅଧ‌ିକ ମୌଳିକ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇ ପାରିବ । ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାର ହୁକୁମ୍‌ମା ହେଉଛି – ବନ୍ଦୀ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷୀକରଣ, ପରମାଦେଶ, ନିଷେଧାଦେଶ, ଅଧିର ପୃଚ୍ଛ, ଉତ୍ପ୍ରେକ୍ଷଣ ।

→ ମୌଳିକଗୁଡ଼ିକର ବିଶେଷତ୍ଵ :

• ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ମୌଳିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।
• ସେଥୁମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଉଭୟ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ଓ ବିଦେଶୀ ନାଗରିକମାନେ ଉପଭୋଗ କରିପାରିବେ । ଆଇନ ଆଖ୍ୟାରେ ସମସ୍ତେ ସମାନ, ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଓ ସ୍ନାତନ୍ତ୍ର୍ୟ ରକ୍ଷା, ଶୋଷଣ ବିରୋଧୀ ସ୍ଵାଧୀନତା ଓ ଧର୍ମମତ ସ୍ଵାଧୀନତା ଏଥ‌ିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।

ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ସମ୍ବିଧାନବିତ୍ ଆଇଭର୍ ଜେନିଙ୍ଗସ୍‌ଙ୍କ ଭାଷାରେ, ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନ ହେଉଛି ଓକିଲମାନଙ୍କ (Lawyers’ Paradise) |

• ପ୍ରେସ୍ ଓ ସମ୍ବାଦ ସରବରାହ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅଧିକାର, ୬ ବର୍ଷରୁ ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମାଗଣା ଓ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଶିକ୍ଷାଦାନ, ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିବା ଆଦି ମୌଳିକ ଅସ୍ଵୀକାର ପରିସରଭୁକ୍ତ ହେବାରୁ ଏହାର ପରିସର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ।

ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ ଆମ ସଂସଦର ୨୦୦୫ ମସିହାରେ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥିଲା ।

→ କେଶବାନନ୍ଦ ଭାରତୀ ମାମଲା :

• ୧୯୭୩ ମସିହାରେ କେଶବାନନ୍ଦ ଭାରତୀ ମାମଲା ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ଶୁଣାଣି କରାଯାଇଥିଲା ।
• ଏହି ମାମଲାରେ ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ନିଜର ପୂର୍ବ ନିଷ୍ପଭି ବଦଳାଇ ରାୟ ଦେଇଥଲେ ଯେ ସଂସଦ ଚାହିଁଲେ କୌଣସି ମୌଳିକ ଅଧୂକାରଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଶୋଧନ କରିପାରିବେ, କିନ୍ତୁ ସମ୍ବିଧାନର ମୌଳିକ ଢାଞ୍ଚା (Basic Structure)କୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରିବେ ନାହିଁ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Maths Notes Geometry Chapter 3 ଚତୁର୍ଭୁଜ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Maths Notes Geometry Chapter 3 ଚତୁର୍ଭୁଜ

ଚତୁର୍ଭୁଜ ଓ ଉଉଳ ଚତୁର୍ଭୁଜ (Quadrilateral and convex quadrilateral) :
(1) ଚତୁର୍ଭୁଜ : ମନେକର A, B, C, D ଏକ ସମତଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଚାରୋଟି ବିନ୍ଦୁ ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯେକୌଣସି ତିନୋଟି ବିନ୍ଦୁ ଏକ ସରଳରେଖାରେ ଅବସ୍ଥିତ ନୁହଁନ୍ତି । A͞B , B͞C , C͞D ଓ DA ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରୁ ନଥ୍ଲେ, ଏହି ଚାରି ଗୋଟି ରେଖାଖଣ୍ଡଦ୍ଵାରା ଗଠିତ ସେଟ୍ AB ∪ BC ∪ CD ∪ DA କୁ ABCD ଚତୁର୍ଭୁକର କୁହାଯାଏ ।
(2) AB, BC, CD ଓ DA କୁ ABCD  ଚତୁର୍ଭୁକର ବାହୁ ଓ ∠BAD, ∠ABC, ∠CDA ଓ ∠BCD କୁ ଏହାର କୋଣ (Angle) କୁହାଯାଏ A, B, C, D କୁ ଚତୁର୍ଭୁର୍ଜର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ (Vertex) କୁହାଯାଏ ।
(3) ଚତୁର୍ଭୁଜର ଯେଉଁ ଦୁଇଟି ବାହୁର ଏକ ସାଧାରଣ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ ଥାଏ ସେ ଦ୍ୱୟକୁ ସନ୍ନିହିତ (Adjacent) ବାହୁ ବା କୌଣସି ସାଧାରଣ ପ୍ରାନ୍ତ ବିନ୍ଦୁ ନଥିବା ବାହୁଦ୍ୱୟକୁ ବିପରୀତ (Opposite) ବାହୁ କୁହାଯାଏ । ଚତୁର୍ଭୁଜର ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୁଇଟି ପ୍ରାନ୍ତ ବିନ୍ଦୁକୁ କ୍ରମିକ ଶୀର୍ଷ ଓ କ୍ରମିକ ଶୀର୍ଷରେ ଥ‌ିବା କୋଣଦ୍ଵୟକୁ କ୍ରମିକ କୋଣ କୁହାଯାଏ । ଯେଉଁ ନୁହଁନ୍ତି ସେ ଦ୍ଵୟକୁ ବିପରୀତ ଶୀର୍ଷ କୁହାଯାଏ । ବିପରୀତ ଶୀର୍ଷ ବିନ୍ଦୁରେ ଥିବା କୋଣଦ୍ଵୟକୁ ବିପରୀତ କୋଣ କୁହାଯାଏ ।
AB ଓ BC ସନ୍ନିହିତ ବାହୁ ଏବଂ AB ଓ CD ବିପରୀତ ବାହୁ;
∠A, ∠B କ୍ରମିକ କୋଣ ଓ ∠A, ∠C ବିପରୀତ କୋଣ; A ଓ B କ୍ରମିକ ଶୀର୍ଷ ଏବଂ A ଓ C ବିପରୀତ ଶୀର୍ଷ ଅଟେ ।

(4) ଉତ୍ତଳ ଚତୁର୍ଭୁଜ : ଯେଉଁ ଚତୁର୍ଭୁଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁ ଏହାର ବିପରୀତ ବାହୁଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ସରଳରେଖାକୁ ଛେଦ ନକରେ, ତା’ହେଲେ ଏହାକୁ ଏକ ଉତ୍ତଳ ଚତୁର୍ଭୁଜ (Convex Quadrilateral) କୁହାଯାଏ ।
(5) ABCD ଏକ ଉତ୍ତର ଚତୁର୍ଭୁଜ ହେଲେ A ଓ B ବିଦୁ୍ୟଦ୍ୱୟ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{CD}}\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ବରେ, B ଓ C ବିନ୍ଦୁଦ୍ଵୟ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{DA}}\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ବରେ, C ଓ D ବିନ୍ଦୁଦ୍ଵୟ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ବରେ ଏବଂ D ଓ A ବିନ୍ଦୁଦ୍ଵୟ \(\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{BC}}\) ର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।

• ଉତ୍କଳ ଚତୁର୍ଭୁଜ ଉତ୍ତଳ ସେଟ୍ ନୁହେଁ ଏବଂ ଉତ୍ତଳ ଚତୁର୍ଭୁଜର କର୍ଣ୍ଣଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ ଚତୁର୍ଭୁଜର ଅନ୍ତର୍ଦେଶରେ ଛେଦକରନ୍ତି ।
• ଉତ୍ତଳ ଚତୁର୍ଭୁଜର ଅନ୍ତର୍ଦେଶ ଏକ ଉତ୍ତଳ ସେଟ୍ ।

ବହୁଭୂଜ(polygon):
ମନେକର P₁, P₂, ….. P_n ଏକ ସମତଳରେ ଅବସ୍ଥିତ କେତେକ ବିନ୍ଦୁ (n ≥ 3) ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସି ତିନୋଟି ବିନ୍ଦୁ ଏକରେଖୀୟ ନୁହନ୍ତି । P₁P₂, P₂P₃, ….. P_n-1P_n, P_nP₁ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରୁନଥୁଲେ ଏହି n ସଂଖ୍ୟକ ରେଖାଖଣ୍ଡଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ସେଟ୍ P₁P₂, ∪ P₂P₃, ∪ ….. P_n-1P_n, ∪ P_nP₁ କୁ P₁P₂ ….. P_n ବହୁଭୁଜ କୁହାଯାଏ ।
P₁P₂, P₂P₃ ….. P_nP₁ ବହୁଭୁଜର ବାହୁ ଓ P₁P₂ ….. P_n ବହୁଭୁଜର ଶୀର୍ଷବିନ୍ଦୁ ଅଟନ୍ତି । 
{n ସଂଖ୍ୟକ ବାହୁବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବହୁଭୁଜର n ସଂଖ୍ୟକ ଅନ୍ତଃସ୍ଥ କୋଣ ଥାଏ ।}

ଉତ୍ତଳ ବହୁଭୁଜ (Convex Polygon) :
P₁P₂P₃ ….. P_nବହୁଭୁଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ରେଖାର ଏକ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ଯଦି ବହୁଭୁଜର ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଶୀର୍ଷ ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି, ତେବେ ବହୁଭୁଜକୁ ଉତ୍ତଳ ବହୁଭୁଜ କୁହାଯାଏ ।

ସୁଷମ ବହୁଭୁଜ (Regular Polygon) :
ଯେଉଁ ବହୁଭୁଜର ସମସ୍ତ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ଏବଂ ସମସ୍ତ କୋଣର ପରିମାଣ ସମାନ ସେପରି ବହୁଭୁଜକୁ ସୁଷମ ବହୁଭୁଜ କୁହାଯାଏ
ବହୁଭୁଜର ବାହୁ ସଂଖ୍ୟା ଉପରେ ବହୁଭୁଜର ନାମକରଣ ନିର୍ଭର କରେ ।
{ବହୁଭୁଜ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧ‌ିକ ମୌଳିକ ହେଉଛି ତ୍ରିଭୁଜ ଯାହାର ବାହୁ ସଂଖ୍ୟା 3 ।}

ବାହୁ ସଂଖ୍ୟା	ବହୁଭୁଜର ନାମ
33	ତ୍ରିଭୁଜ (Triangle)
4	ଚତୁର୍ଭୁଜ (Quadrilateral)
5	ପେଣ୍ଟାଗନ୍ (Pentagon)
6	ଷଡ଼ଭୁଜ (Hexagon)

Odisha State Board BSE Odisha Class 9 History Notes Chapter 11 ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ବିଖଣ୍ଡୀକରଣ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 History Notes Chapter 11 ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ବିଖଣ୍ଡୀକରଣ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ 
→ ଉପକ୍ରମ:

୧୯୧୭ ମସିହାରେ ରୁଷିଆରେ ବୋଲ୍‌ସେଭିକ୍ ବିପ୍ଳବ ଫଳରେ ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି ରାଜତ୍ଵ କରୁଥିବା ଜାର୍ ଶାସନର ପରିସମାପ୍ତି ଘଟିଥିଲା ।
ଭ୍ଲାଡ଼ିମିର୍ ଲେନିନ୍‌ଙ୍କଦ୍ଵାରା ସାମ୍ୟବାଦୀ ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେଲା ଓ ୧୯୨୩ ମସିହାରେ ୧୫ଟି ରାଜ୍ୟର ସମାହାରରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଜନ୍ମ ନେଲା ।

ବିଷୟବସ୍ତୁର ରୂପରେଖ:

• ଯୋଶେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍‌
• ନିକିତା କୃଷ୍ଟେଲ୍‌ଙ୍କ ସମୟରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ
• ଲିଓନିଡ୍ ବ୍ରେଜ୍‌ନେଭ୍ (Leonide Breznev)
• ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍
• ଗ୍ଲାସ୍‌ନସ୍ତ (Glasnost)
• ପେରିସ୍ତ୍ରୋଇକା (Peristroika)

ଯୋଶେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ :
ଲେନିନ୍‌ଙ୍କ ପରେ ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ୧୯୨୮ ମସିହାରେ ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଶିଳ୍ପାନ୍ନତ ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ ବିଶ୍ୱରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଥିଲା ।

ନିକିତା କୃଶ୍ଚେକ୍‌ଙ୍କ ସମୟରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ :

• ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ନିକିତା କୃଷ୍ଟେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେଲେ ।
• ଶାକ୍ତିପୂର୍ଣ ସହାବସ୍ଥାନ ନୀତିରେ ବିଶ୍ଵାସୀ କୃଶ୍ଚେଭ୍ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କ ସହ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ସମ୍ପର୍କରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ନିଜ ଦେଶରେ କଠୋରପନ୍ଥୀଙ୍କଦ୍ବାରା ନିନ୍ଦିତ ହେଲେ ।

ଲିଓନିଡ୍ ବ୍ରେଜ୍‌ନେଭ୍ (Leonide Breznev) :
ଆଲେକ୍ସି କୋସିଜିନ୍‌ଙ୍କ ପରେ ଲିଓନିଡ୍ ବ୍ରେଜ୍ନେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ରୁଷର ଶାସକଭାବେ ଦାୟିତ୍ଵ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସମୟରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ସାମରିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଥିଲା ।

→ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରୋନାଲ୍‌ଡ୍ ରିଗାନ ‘ତାରକା ଯୁଦ୍ଧ’ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ

ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ :

• ୧୯୮୫ ମସିହାରେ ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ପଲିଟିବ୍ୟୁରୋର ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହେଲେ ।
• ସହାୟତାରେ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହାତକୁ ନେଇଥିଲେ ।

ଗ୍ଲାସ୍‌ନସ୍ତ (Glasnost) :

ଗ୍ଲାସ୍‌ନସ୍ତ ବା ମୁକ୍ତ ରାଜନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଅନୁସାରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିବାର ଅଧିକାର ଓ ସ୍ବାଧୀନତା ଦିଆଗଲା । ରାଜନୈତିକ ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରାଗଲା । ଫଳରେ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଦୁର୍ବଳତା ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା ।

→ ମିଖାଇଲ ଗୋର୍ବାଚେଭଙ୍କ ସଂସ୍କାରମୂଳକ ନୀତିଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଗ୍ଲାସ୍‌ନସ୍ତ, ପେରିସ୍ତ୍ରୋଇକା ଓ ଉସ୍କୋରେନିୟେ ।

ପେରିସ୍ତ୍ରୋଇକା (Peristroika) :

• ପେରିସ୍ତ୍ରୋଇକା ବା ଆର୍ଥନୀତିକ ପୁନର୍ବିନ୍ୟାସ ନୀତିଦ୍ୱାରା ରୁଷର ଅର୍ଥନୀତିରେ କୌଣସି ଉନ୍ନତ ପରିଲକ୍ଷତ ହେଲା ନାହିଁ ।
• ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କର ସାମାଜିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ମତଭେଦ ତୀବ୍ରତର ହେଲା ଏବଂ ନିର୍ବାଚନରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଦଳକୁ ପରାସ୍ତ କରି ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲେ ଓ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କ୍ଷମତା ଦୁର୍ବଳ ହେଲା ।

→ ୧୯୯୧ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୨୧ ତାରିଖରେ ୧୧ଟି ରାଜ୍ୟକୁ ନେଇ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ଏକ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ବା CIS ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ଜର୍ଜିଆ ଏହା ସହ ମିଶିବାରୁ ରାଜ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ୧୨ ହେଲା ।

ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦସମୂହ ଓ ପ୍ରମୁଖ ଘଟଣାବଳୀ :

୧୯୧୭ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ରୁଷ୍ ଦେଶରେ ଜାର୍ ଶାସନର ପତନ ।
୧୯୨୧ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ଲେନିନ୍‌ଙ୍କଦ୍ଵାରା ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂସ୍କାର ଆରମ୍ଭ ।
୧୯୨୩ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ଲେନିନ୍‌ଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ ।
୧୯୨୮ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ଯୋସେଫ୍ ଷ୍ଟାଲିନ୍‌ଙ୍କଦ୍ଵାରା ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ।
୧୯୪୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘଦ୍ଵାରା ପୂର୍ବ ଇଉରୋପୀୟ ଦେଶ ଯଥା ପୋଲାଣ୍ଡ, ହଙ୍ଗେରୀ, ଚେକୋସ୍ଲୋଭାକିଆ, ରୁମାନିଆ, ବୁଲଗେରିଆ, ଆଲ୍‌ବାନିଆ, ପୂର୍ବ ଜର୍ମାନୀ ପ୍ରଭୃତିରେ ସାମ୍ୟବାଦୀ ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ।
୧୯୬୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ନିକିତା କୃଶ୍ଚେଭ କ୍ଷମତାରୁ ଅପସାରିତ ।
୧୯୮୫ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ପଲିଟିବ୍ୟୁରୋର ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ।
୧୯୮୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ଚେଣ୍ଡୋବିଲ୍ ଆଣବିକ ଶକ୍ତିକେନ୍ଦ୍ରରେ ଦୁର୍ଘଟଣା; ଗୋର୍ବାଚେଭଙ୍କଦ୍ୱାରା କ୍ଲାସ୍‌ନସ୍ତ, ପେରିହୋଇକା ଏବଂ ଉସ୍କୋରେନିୟେ ପରି କେତେକ ନୂତନ ନୀତି ଘୋଷିତ ।
୧୯୮୭ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ଜାନୁୟାରୀ) ଗୋର୍ବାଚେର୍‌ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ।
୧୯୯୦ ଖ୍ରୀ.ଅ. – (ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୫) ଗୋର୍ବାଚେଭ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ।
୧୯୯୧ ଖ୍ରୀ.ଅ. – (ଡିସେମ୍ବର ୨୧) ରୁଷର ୧୧ ଗୋଟି ରାଜ୍ୟକୁ ନେଇ ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ଏକ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ଗଠନ; (ଡିସେମ୍ବର ୨୫) ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଗୋର୍ବାଚେଭଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ପ୍ରଦାନ; (ଡିସେମ୍ବର ୨୬) ସୋଭିଏତ୍ ସଂଘର ଅସ୍ତିତ୍ଵ ଲୋପ ।
୧୯୯୩ ଖ୍ରୀ.ଅ. – ଜର୍ଜିଆର ସ୍ଵାଧୀନ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ସହିତ ଯୋଗଦାନ ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Solutions Chapter 8 ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Solutions Chapter 8 ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ଭାରତରେ ପ୍ରଚଳିତ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସମ୍ପର୍କରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ଭାରତରେ ୧୯୫୦ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୨୬ ତାରିଖ ଦିନଠାରୁ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଇ ଏହାକୁ ଏକ ‘ସାର୍ବଭୌମ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର’ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ କରାଗଲା । ଦେଶରେ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପରେ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ମୁକ୍ତ ଓ ନିରପେକ୍ଷ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ଭାରତର ସାବାଳକ ନାଗରିକ ଭୋଟ ଦେବାର ଅଧିକାର ପାଇଲେ ।
• ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ସମ୍ବିଧାନର ୭୩ ତମ ଓ ୭୪ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ ସଂସଦରେ ଗୃହୀତ ହେଲାପରେ ‘ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ’ ଓ ‘ନଗରପାଳିକା’ ବ୍ୟବସ୍ଥା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଛି ।
• ସମ୍ବିଧାନର ତୃତୀୟ ଭାଗରେ ଧାରା ୧୨ରୁ ଧାରା ୩୫ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ୬ ଗୋଟି ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ, ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ, ଜିଲ୍ଲାସ୍ତରୀୟ ନିମ୍ନ ଅଦାଲତଗୁଡ଼ିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି । ନ୍ୟାୟପ୍ରଦାନ କରିବା ପରି ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧର ପ୍ରତୀକ ହେଉଛନ୍ତି ଆମର ସ୍ଵାଧୀନ ତଥା ନିରପେକ୍ଷ ନ୍ୟାୟପାଳିକା ।
• ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ‘ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତା ଓ ଉପାସନା’ର ଅଧିକାର ଓ ସମାନତାର ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ସମ୍ବାଦପତ୍ର ଓ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଜରିଆରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ସ୍ବାଧୀନ ଅଭିମତ ପ୍ରକାଶ କରିବାର ଅଧିକାର ରହିଛି । ଶାସନର ସ୍ବଚ୍ଛତା ଆଣିବାପାଇଁ ଭାରତରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଆଇନ ମାଧ୍ୟମରେ ‘ସୂଚନା ଅଧିକାର’ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି, ଯାହାଫଳରେ ସରକାରଙ୍କ ପାଖରୁ ସମସ୍ତ ସୂଚନା ମିଳିପାରିବାର ଆଇନଗତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।
• ଶିକ୍ଷା ଅଧିକାର ଆଇନ ଜରିଆରେ ୬ ବର୍ଷରୁ ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ସମସ୍ତ ବାଳକ ଓ ବାଳିକାମାନଙ୍କୁ ମାଧ୍ୟମରେ ଏକାଧ୍ଵକ ଜାତୀୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ପ୍ରଚଳିତ ସଂସଦୀୟ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସକ୍ରିୟ ଓ ସଫଳ କରାଇବାରେ ସମର୍ଥ ହୋଇଛନ୍ତି ।

(ଖ) ମୂଲ୍ୟବୋଧଭିଭିକ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଆବଶ୍ୟକ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ସୂଚିତ କର ।
Answer:
ମୂଲ୍ୟବୋଧଭିଭିକ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଆବଶ୍ୟକ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି

• ସଛୋଟ ଓ ଚରିତ୍ରବାନ୍ ଲୋକ ପ୍ରତିନିଧୁ ଚୟନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।
• ମୁକ୍ତ ଓ ସ୍ଵାଧୀନ ତଥା ନିରପେକ୍ଷ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।
• ନିରପେକ୍ଷ ତଥା ସ୍ବାଧୀନ ନ୍ୟାୟପାଳିକା ବ୍ୟବସ୍ଥା ।
• ନିରପେକ୍ଷ ତଥା ସ୍ଵାଧୀନ ଗଣମାଧ୍ୟମ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।
• ସାମାଜିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ ।
• ଆଇନର ଶାସନ ।
• ଜନସାଧାରଣଙ୍କର ରାଜନୈତିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅବାଧ ସହଯୋଗ ।
• ସମସ୍ତଙ୍କର ନିର୍ଭିକ ଅଭିମତ ବ୍ୟକ୍ତ କରିବାର ସ୍ଵାଧୀନତା ।
• ମତଦାତାମାନଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନରେ ବିବେକାନୁମୋଦିତ ତଥା ନିର୍ଭିକ ମତଦାନର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ ।
• ସମ୍ବିଧାନସମ୍ମତ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ସମସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ଉପଭୋଗ କରିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ।
• ରାଜନୈତିକ ବିରୋଧ ଭାବ ପ୍ରତି ସହନଶୀଳତା ।
• ସ୍ଵେଚ୍ଛାକୃତଭାବେ ଆଇନପାଳନ କରିବାର ମନୋଭାବ ।
• ଦେଶ ପାଇଁ ସ୍ଵାର୍ଥତ୍ୟାଗ ଓ ଦେଶପ୍ରେମ ପ୍ରଦର୍ଶନ ।
• ବ୍ୟକ୍ତି ମର୍ଯ୍ୟାଦାର ସୁରକ୍ଷା ଲାଗି ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ।
• ଭେଦଭାବଶୂନ୍ୟ ସମାଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ।
• ନ୍ୟାୟିକ, ପ୍ରଶାସନିକ ଓ ବ୍ୟବସ୍ଥାପିକା ବିଭାଗର ଉତ୍ତରଦାୟିତ୍ଵ ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ‘ଡିମୋକ୍ରାସି’ ଶବ୍ଦର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:

• ‘ଡିମୋକ୍ରାସି’ ଶବ୍ଦଟି ଦୁଇଟି ଗ୍ରୀକ୍ ଶବ୍ଦ, ଯଥା ‘ଡିମୋସ୍’ ଓ ‘କ୍ରାଟୋସ୍’ରୁ ଆସିଛି ।
• ‘ଡିମୋସ୍’ର ଅର୍ଥ ଲୋକ ବା ଜନସାଧାରଣ ଓ ‘କ୍ରାଟୋସ୍’ର ଅର୍ଥ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା । ତେଣୁ ଡିମୋକ୍ରାସି ବା

(ଖ) ଗଣତନ୍ତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଆବ୍ରାହମ୍ ଲିଙ୍କନଙ୍କ ଉକ୍ତିଟି ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ଆବ୍ରାହମ୍ ଲିଙ୍କନ ଗଣତନ୍ତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଯେଉଁ ମତ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ତା’ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାନ୍ତର ହେଉଛି ‘ଗଣତନ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଲୋକମାନଙ୍କର, ଲୋକମାନଙ୍କଦ୍ଵାରା ଓ ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଏକ ସରକାର’’ ।

(ଗ) ଗଣତନ୍ତ୍ର କାହିଁକି ସମସ୍ତଙ୍କର ପସନ୍ଦ, ତାହା ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:

• ଗଣତନ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଜନମତ ସମର୍ଥ ଏକ ସରକାର । ଏହା ଲୋକପ୍ରତିନିଧୁମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ । ଏହା ଜନସ୍ବାର୍ଥ ଜଡ଼ିତ ସରକାର ।
• ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ବ୍ୟକ୍ତି ଅଧିକାର, ସମାନତା ଓ ବ୍ୟକ୍ତି ମର୍ଯ୍ୟାଦା ସୁରକ୍ଷିତ ରହେ । ସେଥ‌ିପାଇଁ ଗଣତନ୍ତ୍ର ସମସ୍ତଙ୍କର ପସନ୍ଦ ।

(ଘ) ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଜୀବନଧାରା ଓ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ କାହିଁକି ଅଭିନ୍ନ ? ଏହାର କାରଣ ଲେଖ ।
Answer:

• ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଜୀବନଧାରା ଓ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାର ଦୁଇଟି ପାର୍ଶ୍ୱ ପରି ।
• କାରଣ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଏକ ଅଂଶ ହୋଇ ରହିବା ଯେତିକି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଢାଞ୍ଚାରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରିବା ତତୋଽଧ୍ଵ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) କିଏ କହିଥିଲେ, ‘ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ଜନମତର ସାର୍ବଭୌମ କ୍ଷମତା’ ରହିଛି ?
Answer:
ଗେଟେଲ କହିଥିଲେ, ‘ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ଜନମତର ସାର୍ବଭୌମ କ୍ଷମତା’ ରହିଛି ।

(ଖ) ୧୬୮୮ ମସିହାରେ ଇଂଲାଣ୍ଡରେ ଘଟିଥିବା ଜନବିପ୍ଳବର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
୧୬୮୮ ମସିହାରେ ଇଂଲାଣ୍ଡରେ ଘଟିଥିବା ଜନବିପ୍ଲବର ନାମ ହେଉଛି– ‘ଗ୍ଲୋରିୟସ ରିଭଲ୍ୟୁସନ୍’ ।

(ଗ) ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଦୁଇଟି ଭିତ୍ତିଭୂମିର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଜନମତ ଓ ଜନସମ୍ମତି ହେଉଛି ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଦୁଇଟି ଭିତ୍ତିଭୂମି ।

(ଘ) ନିର୍ବାଚିତ ଲୋକପ୍ରତିନିଧ୍ଵ ‘ମତଦାତା’ଙ୍କ ନିକଟରେ ବାସ୍ତବରେ ଉତ୍ତରଦାୟୀ କି ?
Answer:
ହଁ, ନିର୍ବାଚିତ ଲୋକପ୍ରତିନିଧ୍ ‘ମତଦାତା’ଙ୍କ ନିକଟରେ ବାସ୍ତବରେ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ।

(ଇ) ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପରିଚାଳିତ ଦୁଇଟି ‘ପ୍ରତିବାଦ’ ଆନ୍ଦୋଳନର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ପରିଚାଳିତ ‘ସତ୍ୟାଗ୍ରହ’ ଓ ‘ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ’ ଦୁଇଟି ପ୍ରତିବାଦ ଆନ୍ଦୋଳନ ଅଟେ ।

(ଚ) ୭୩ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ କେଉଁ ବର୍ଷ ସଂସଦରେ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୭୩ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ସଂସଦରେ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଛ) ଭାରତରେ ‘ସାବାଳକ ମତଦାତା’ କହିଲେ କେଉଁମାନଙ୍କୁ ବୁଝାଏ ?
Answer:
ଉ ଭାରତର ୧୮ ବର୍ଷରୁ ଅଧ‌ିକ ବୟସ୍କମାନଙ୍କୁ ସାବାଳକ ମତଦାତା କୁହାଯାଏ ।

(ଜ) ମୌଳିକ ଅଧୂକାର ସମ୍ବିଧାନର କେଉଁ ଧାରାରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଅଛି ?
Answer:
ମୌଳିକ ଅଧୂକାର ସମ୍ବିଧାନର ତୃତୀୟ ଭାଗରେ ଧାରା ୧୨ରୁ ଧାରା ୩୫ ମଧ୍ୟରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଛି ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Solutions Chapter 7 ଜାତୀୟ ସଂହତି Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Solutions Chapter 7 ଜାତୀୟ ସଂହତି

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ଭାରତରେ ଜାତୀୟ ସଂହତି ଗଠନ ପଥରେ କି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ରହିଛି, ତାହା ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ଭାରତରେ ଜାତୀୟ ସଂହତି ଗଠନ ପଥରେ ନିମ୍ନ ପ୍ରତିବନ୍ଧକଗୁଡ଼ିକ ରହିଛି ।

• ବହିଃଶତ୍ରୁ ଆକ୍ରମଣ ବା ଆକ୍ରମଣର ଆଶଙ୍କା – ଭାରତର କେତୋଟି ପଡ଼ୋଶୀ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଭାରତ ସହିତ ତିକ୍ତ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି । ଫଳରେ ଭାରତର ନିରାପତ୍ତା ଓ ଅଖଣ୍ଡତା ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟିହେବା ସହ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସହାବସ୍ଥାନ ସମ୍ଭବ ହେଉନାହିଁ । ସୀମାରେଖା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କାରଣରୁ ଭାରତ ସହିତ ଚୀନ୍ ଓ ପାକିସ୍ତାନର ସମ୍ପର୍କରେ ତିକ୍ତତା ରହିଛି ।
• ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସନ୍ତ୍ରାସବାଦ – ଭାରତରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସନ୍ତ୍ରାସବାଦର ଭୟଙ୍କରତା ଦେଶର ନିରାପତ୍ତା ଓ ଜାତୀୟ ସଂହତି ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି । ଆତଙ୍କବାଦୀମାନଙ୍କର ସୀମାପାର ଅନୁପ୍ରବେଶ ଫଳରେ ଭାରତର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ନିରାପତ୍ତା ବିପଦସଙ୍କୁଳ ହୋଇପଡୁଛି ।
• ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକତା – ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକତା ଭାରତର ଜାତୀୟ ସଂହତି ପ୍ରତି ଏକ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିପଦ । ଭାରତ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ସାମୟିକ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ବିଶେଷରୁ ମୁକ୍ତ ନୁହେଁ । ଧର୍ମର ଦ୍ବାହି ଦେଇ ବେଳେବେଳେ ଗୋଟିଏ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ବିରୋଧରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟମୂଳକ ତଥା ଅନ୍ୟାୟ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ବା ରାଷ୍ଟ୍ର ବିରୋଧରେ ବିନିଯୋଗ କରାଯାଏ । ଏହା ଜାତୀୟ ସଂହତି ଓ ଜାତୀୟ ଏକତାକୁ କ୍ଷୁଣ୍ଣ କରେ ।
• ଆଞ୍ଚଳିକ ବୈଷମ୍ୟ – ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ବାର୍ଥ ପ୍ରତି ଅଧ‌ିକ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ପ୍ରଦାନ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ବୈଷମ୍ୟ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମନକୁ ଅଶାନ୍ତ କରି ଆଞ୍ଚଳିକତାବାଦକୁ ପ୍ରଶ୍ରୟ ଦିଏ, ଯାହା ଫଳରେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦ ଜନ୍ମ ନିଏ ଏବଂ ଜାତୀୟ ସଂହତି ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରେ ।
• ଜାତିଗତ ଭେଦଭାବ – ଜାତିଗତ ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ ଭେଦଭାବ ଆମ ଦେଶର ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି । ଫଳରେ ସମାଜରେ ଅସ୍ଥିରତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ସହିତ ଜାତୀୟ ସଂହତି ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଛି ।

(ଖ) ଭାରତରେ ଜାତୀୟ ସଂହତିର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ସ୍ଥିର, ସ୍ଵଚ୍ଛ ଓ ସୁଦୃଢ଼ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଲେ ଦେଶର ଏକତା ସୁଦୃଢ଼ ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥିର ସରକାର ହିଁ ପ୍ରଗତିସୂଚକ ଓ ସଂସ୍କାରମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥାଏ ।
• ଆର୍ଥିକ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଓ ସୁସ୍ଥତା ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ ଦେଶକୁ ଅଧିକ ସବଳ, ଉନ୍ନତ ଓ ବିକଶିତ କରି ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଲୋପ କରାଏ ଓ ଜାତୀୟ ସଂହତିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖେ ।
• ସମ୍ପ୍ରଦାୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ‘ସହଯୋଗ’ ଓ ସହନଶୀଳତା ମନୋଭାବ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲେ ଧର୍ମଗତ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣତା ଓ ଦ୍ବେଷ ଦୂର ହୋଇପାରିବ ।
• ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧଦ୍ଵାରା ସମାନତା, ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଓ ସ୍ବାଧୀନ ମନୋଭାବର ପ୍ରସାର ଘଟି ଜାତୀୟ ଐକ୍ୟ ବା ସଂହତି ଅଧ‌ିକ ବିକଶିତ ହେବ ।
• ଉନ୍ନତ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପ୍ରୟୋଗାତ୍ମକ ଜ୍ଞାନର ବିକାଶ, ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟବୋଧ ସୃଷ୍ଟି, ଦେଶାତ୍ମବୋଧ ଜାଗ୍ରତକାରୀ ପାଠ୍ୟକ୍ରମର ପ୍ରଚଳନ ଓ ବୃତ୍ତିଭିତ୍ତିକ ଶିକ୍ଷାଦାନଦ୍ୱାରା ଦେଶର ପ୍ରଗତି ଓ ସଂହତିର ବିକାଶ ହେବ ।
• ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅବାଧ, ମୁକ୍ତ ଓ ନିରପେକ୍ଷ ହେଲେ ଜାତୀୟ ସଂହତି ଉନ୍ନତ ହେବ ।
• ଦେଶରେ ସୁସ୍ଥ ରାଜନୈତିକ ପରମ୍ପରା ଅନୁସୃତ ହେଲେ ସରକାରରେ ସ୍ଥିରତା ଆସେ ଓ ସୁଦୃଢ଼ ଜନମତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇ ଜାତୀୟ ସଂହତିର ବିକାଶ ଘଟେ ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ଆଞ୍ଚଳିକତା କାହିଁକି ଜାତୀୟ ସଂହତିର ଏକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ? ତାହା ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:

• ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ଵାର୍ଥ ପ୍ରତି ଅଧ‌ିକ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କଲେ ତାହା ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମନକୁ ଅଶାନ୍ତ କରିବା ସହିତ ଆଞ୍ଚଳିକବାଦକୁ ପ୍ରଶ୍ରୟ ଦେଇଥାଏ ଓ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦକୁ ଜନ୍ମଦିଏ ।
• ସମୟେ ସମୟେ କେତେକ ରାଜ୍ୟର ଲୋକମାନେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ଗଠନ ପାଇଁ ଦାବି କରି ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି, ଯାହାକି ଜାତୀୟ ସଂହତିର ବିରୋଧୀ ଅଟେ ।

(ଖ) ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂହତିର କିପରି ବିକାଶ ହୋଇପାରିବ ?
Answer:

• ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଜାତୀୟ ତଥା ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ପରିଚୟ ମିଳିଲେ ସଂସ୍କୃତିଗତ ବିଭେଦ ଲୋପ ପାଇବ ।
• ଏହାଦ୍ବାରା ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂହତିର ବିକାଶ ହୋଇପାରିବ ।

(ଗ) ‘ଜାତୀୟ ସଂହତି ପରିଷଦ’ଦ୍ବାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଜାତୀୟ ସଂହତିର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ସଂକ୍ଷେପରେ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
‘ଜାତୀୟ ସଂହତି ପରିଷଦ’ଦ୍ବାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଜାତୀୟ ସଂହତିର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି |
(୧) ଏକ-ନାଗରିକତା, (୨) ବିଭିନ୍ନତା ମଧ୍ୟରେ ଏକତା, (୩) ଦେଶାତ୍ମବୋଧ ଭାବ ବା ଦେଶ ପ୍ରତି ଆନୁଗତ୍ୟ ଓ ଜାତୀୟ ପ୍ରତୀକ ପ୍ରତି ପ୍ରଗାଢ଼ ଅନୁରକ୍ତ, (୪) ବିଭିନ୍ନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଭ୍ରାତୃଭାବ ବା ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ସଦ୍‌ଭାବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା, (୫) ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷତା ଓ ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତା ଅଧିକାର, (୬) ସମାନତା, (୭) ସାମାଜିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ, (୮) ଭୌଗୋଳିକ ଅଖଣ୍ଡତା, (୯) ଜାତୀୟ ସଂହତିର ସୃଷ୍ଟି ତଥା ଭାବଗତ ସଂହତି ଏବଂ ଭାଷା ଓ ପରମ୍ପରାର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ, (୧୦) ନୈତିକ ସଂହତି ।

(ଘ) ‘ଜାତୀୟ ସଂହତି ପରିଷଦ’ର ଗଠନ ଓ ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

• ଭାରତରେ ୧୯୬୧ ମସିହାରେ ‘ଜାତୀୟ ସଂହତି ପରିଷଦ’ ଗଠନ କରାଗଲା । ଏହି ପରିଷଦ ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, ସ୍ଵରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ, ସବୁ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ବିରୋଧୀ ଦଳର ସାତଜଣ ସଭ୍ୟ ଓ ବିଶିଷ୍ଟ ଶିକ୍ଷାବିତ୍‌ମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଛି ।
• ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ବୈଷମ୍ୟ ଦୂର କରିବା ଓ ଦେଶରେ ସଦ୍‌ଭାବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ହେଉଛି ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) କିଏ କହିଥିଲେ, ‘ଜାତୀୟ ସଂହତି ଆମର ଜାତୀୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ’ ?
Answer:
ସ୍ଵାଧୀନ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଣ୍ଡିତ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ କହିଥିଲେ, ‘ଜାତୀୟ ସଂହତି ଆମର ଜାତୀୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ’ ।

(ଖ) ଜାତୀୟ ସଂହତି ମୁଖ୍ୟତଃ କେତେ ପ୍ରକାରର ?
Answer:
ଜାତୀୟ ସଂହତି ମୁଖ୍ୟତଃ ଛଅ ପ୍ରକାରର ।

(ଗ) କେଉଁ ବର୍ଷ ‘ଜାତୀୟ ସଂହତି ପରିଷଦ’ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୬୧ ମସିହାରେ ‘ଜାତୀୟ ସଂହତି ପରିଷଦ’ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଘ) କେଉଁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ‘ମାଗଣା ଆଇନ ସହାୟତା’ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ?
Answer:
ଆର୍ଥିକ ଦୁର୍ବଳ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ‘ମାଗଣା ଆଇନ ସହାୟତା’ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।

(ଙ) ଜାତୀୟ ସଂହତିର ମୂଳମନ୍ତ୍ର କ’ଣ ?
Answer:
ଜାତୀୟ ସଂହତିର ମୂଳମନ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଦେଶାତ୍ମବୋଧର ପ୍ରେରଣା, ମାତୃଭୂମି ପ୍ରତି ଏକାନ୍ତ ସ୍ନେହ, ପ୍ରେମ ଓ ମାତୃଭୂମିର ନିରାପତ୍ତା ପାଇଁ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଏବଂ ଦେଶମାତୃକାର ସେବା ଓ ସଂକଳ୍ପର ପରାକାଷ୍ଠା ।

(ଚ) ` ଆମ ଦେଶର ‘ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷତା’ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝାଏ ?
Answer:
ଆମ ଦେଶ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧର୍ମ ଉପରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ନୁହେଁ ଓ ଦେଶର କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରଧର୍ମ ନାହିଁ । ‘ଧର୍ମ ନିରପେକ୍ଷତା’ ଓ ‘ସର୍ବଧର୍ମ-ସମଭାବ’ ନୀତିକୁ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ ପୂର୍ବକ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରାକ୍‌କଥନରେ ଭାରତକୁ ଏକ ‘ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର’’ ବୋଲି ସୂଚିତ କରାଯାଇଛି ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Solutions Chapter 9 ଭାରତ ଓ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Solutions Chapter 9 ଭାରତ ଓ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ଗଠନର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:
(୧) ପୃଥ‌ିବୀରେ ଶାନ୍ତି ଓ ନିରାପତ୍ତା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଯୁଦ୍ଧ ବନ୍ଦ କରିବାପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବା ।
(୨) ଦେଶ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ସହିତ ସହଯୋଗ ଓ ସୁସମ୍ପର୍କ ବଜାୟ ରଖିବା ।
(୩) ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସ୍ତରରେ ଅର୍ଥନୈତିକ, ସାମାଜିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ ତଥା ମାନବିକ ସମ୍ପର୍କ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ।
(୪) ଦାରିଦ୍ର୍ୟ, ନିରକ୍ଷରତା ଓ ବ୍ୟାଧ୍ ଦୂରୀକରଣ ସହିତ ଦେଶ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଶିକ୍ଷା ଓ ସଂସ୍କୃତିର ବିକାଶ କରିବା ।
(୫) ଜାତି, ଲିଙ୍ଗ, ଭାଷା ଓ ଧର୍ମ ନିର୍ବିଶେଷରେ ମାନବାଧ୍ୟାକାର ଓ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ସହିତ ଏହାର ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ ସମସ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ।

(ଖ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ମୁଖ୍ୟ ଅଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ଓ ସେମାନଙ୍କର ଗଠନ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଛଅଗୋଟି ମୁଖ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ରହିଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – (୧) ସାଧାରଣ ସଭା, (୨) ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦ, (୩) ନ୍ୟାସ ପରିଷଦ, (୪) ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପରିଷଦ, (୫) ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓ (୬) ସଚିବାଳୟ ।

• ସାଧାରଣ ସଭା : ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରତିନିଧ‌ିଙ୍କୁ ନେଇ ସାଧାରଣ ସଭା ଗଠିତ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ସାଧାରଣ ସଭାକୁ ପାଞ୍ଚଜଣ ଲେଖାଏଁ ପ୍ରତିନିଧୂ ପଠାନ୍ତି । ମାତ୍ର ପ୍ରତି ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଗୋଟିଏ ‘ଭୋଟ’ ଦେବାର ଅଧିକାର ରହିଛି ।
• ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦ – ୫ ଜଣ ସ୍ଥାୟୀ ସଭ୍ୟ ଓ ୧୦ ଜଣ ଅସ୍ଥାୟୀ ସଭ୍ୟଙ୍କୁ ନେଇ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦ ଗଠିତ । ୫ ଗୋଟି ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ହେଉଛନ୍ତି – ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା, ଇଂଲଣ୍ଡ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ରୁଷିଆ ଓ ଚୀନ୍ । ଅନ୍ୟ ୧୦ ଗୋଟି ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ଦୁଇ ବର୍ଷ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ବାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।
• ନ୍ୟାସ ପରିଷଦ – ନ୍ୟାସ ପରିଷଦର ଗଠନରେ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ପାଞ୍ଚଜଣ ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସଦସ୍ୟମାନେ ପ୍ରତି ତିନିବର୍ଷ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ଵାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।
• ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପରିଷଦ – ଏହି ପରିଷଦଟି ୫୪ ଜଣ ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଛି । ଏହି ସଦସ୍ୟମାନେ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ବାରା ପ୍ରତି ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।
• ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ – ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ୧୫ ଜଣ ବିଚାରପତିଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଛି । ବିଚାରପତିମାନେ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ସୁପାରିସକ୍ରମେ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ବାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି ।
• ସଚିବାଳୟ – ସଚିବାଳୟ ହେଉଛି ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଶାସନିକ ଅଙ୍ଗ । ଏହି ପ୍ରଶାସନିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଏବେ ୪୪ ହଜାର କର୍ମଚାରୀ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଅନୁମୋଦନ କ୍ରମେ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ବାରା ସଚିବାଳୟର ମହାସଚିବ ନିଯୁକ୍ତି ହୁଅନ୍ତି ।

(ଗ) ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ଲେଖ ।
Answer:

• ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ତଥା ମୁଖ୍ୟ ନ୍ୟାୟିକ ସଂସ୍ଥା । ଏହି ନ୍ୟାୟିକ ସଂସ୍ଥାରେ ଥ‌ିବା ୧୫ଜଣ ବିଚାରପତି ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ସୁପାରିସକ୍ରମେ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ଵାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି । ବିଚାରପତିମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ନଅବର୍ଷ । ପ୍ରତି ତିନିବର୍ଷରେ ଏକ-ତୃତୀୟାଂଶ ବିଚାରପତି ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ଏହି ନ୍ୟାୟାଳୟର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ‘ଦି ହେଗ୍’ ସହରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
• ବିଚାରପତିମାନେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣଙ୍କୁ ଅଧ୍ଯକ୍ଷ ଓ ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କୁ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚିତ କରନ୍ତି । ଏହି ନ୍ୟାୟାଳୟର ସମସ୍ତ ନିଷ୍ପଭି ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠ ମତରେ ନିଆଯାଏ । ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ସମୟରେ ସପକ୍ଷ ଓ ବିପକ୍ଷ ମତ ସମାନ ହେଲେ, ଅଧ୍ଯକ୍ଷ ନିଜର ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଭୋଟ ଜରିଆରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଥା’ନ୍ତି ।
• ନ୍ୟାୟାଳୟର ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ମୋକଦ୍ଦମାରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଓ ବିବାଦ ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ସମସ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ । ନ୍ୟାୟାଳୟର ରାୟକୁ ଯଦି କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଅରାଜି ହୁଏ, ତେବେ ନ୍ୟାୟାଳୟର ନିଷ୍ପଭିକୁ
• ଅନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର କ୍ଷେତ୍ରାଧ୍ୟାର ଦୁଇ ପ୍ରକାରର; ଯଥା – (କ) ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ (ଖ) ଇଚ୍ଛାଧୀନ ।
• ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଏହାର ଉପଦେଶାତ୍ମକ କ୍ଷେତ୍ରାଧର ଜରିଆରେ ସାଧାରଣ ସଭା, ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦ ଓ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତି । ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ଉପୁଜିଲେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟ ସଂପୃକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କର ସମ୍ମତିକ୍ରମେ ବିବାଦ ସମାଧନ କରନ୍ତି; ମାତ୍ର ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିଲେ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ବିଚାର କ୍ଷମତା ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦ ବିଷୟରେ ତୁମେ ଯାହା ଜାଣିଛ ଲେଖ ।
Answer:

• ୧୯୪୫ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ ୨୫ ତାରିଖଠାରୁ ଜୁନ୍ ୨୬ ତାରିଖ ମଧ୍ୟରେ ୫୧ ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରତିନିଧୁମାନେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାର ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍‌ସିସ୍‌କୋ ସହରରେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ ।
• ଏହି ସନନ୍ଦରେ ସର୍ବମୋଟ ୧୦,୦୦୦ ଶବ୍ଦ ରହିଛି ଏବଂ ଏଥିରେ ୧୧୧ଟି ଧାରା ଓ ୧୯ ଗୋଟି ଅଧ୍ୟାୟ ରହିଛି । ଏହି ସନନ୍ଦ ୫ ଗୋଟି ଭାଷା; ଯଥା – ଫରାସୀ, ରୁଷୀୟ, ଚୀନ୍, ଇଂରାଜୀ ଓ ସ୍ପେନୀୟ ଭାଷାରେ ଲିଖ୍ ।

(ଖ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଛଅଗୋଟି ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସଂସ୍ଥାର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଛଅଗୋଟି ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସଂସ୍ଥାର ନାମ ହେଉଛି –
(୧) ଶ୍ରମିକ କଲ୍ୟାଣ ସାଧନ ପାଇଁ ‘ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶ୍ରମ ସଙ୍ଗଠନ’
(୨) କୃଷିର ବିକାଶ ପାଇଁ ‘ଖାଦ୍ୟ ଓ କୃଷି ସଙ୍ଗଠନ’
(୪) ଶିକ୍ଷାର ଉନ୍ନତି ସାଧନ ପାଇଁ ‘ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶିକ୍ଷା, ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ସଙ୍ଗଠନ’
(୫) ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ‘ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଜରୁରିକାଳୀନ ପାଣ୍ଠି’
(୬) ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ‘ବିଶ୍ୱସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସଙ୍ଗଠନ’

(ଗ) ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଗଠନ ଓ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

• ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଗଠନ : ପାଞ୍ଚଜଣ ସ୍ଥାୟୀ ସଭ୍ୟ ଓ ଦଶଜଣ ଅସ୍ଥାୟୀ ସଭ୍ୟଙ୍କୁ ନେଇ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦ ଗଠିତ । ଏଥରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକା, ଇଂଲାଣ୍ଡ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ରୁଷିଆ ଓ ଚୀନ୍ ସ୍ଥାୟୀ ସଭ୍ୟ ଥିବାବେଳେ -ଅନ୍ୟ ୧୦ ଜଣ ଅସ୍ଥାୟୀ ସଭ୍ୟ ପ୍ରତି ଦୁଇବର୍ଷ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ୱାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।
• କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀ : ବିଶ୍ୱଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା, ଦେଶ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଲାଗିଲେ ବା ଯୁଦ୍ଧ ଲାଗିବାର ଆଶଙ୍କା ଥିଲେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରିବା ଏବଂ ସାଧାରଣ ସଭାରେ ଗୃହୀତ ନିଷ୍ପତ୍ତି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର କାର୍ଯ୍ୟ ଅଟେ ।

(ଘ) ‘ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ୍ ସନନ୍ଦ’ର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ ଲେଖ ।
Answer:

• ବିଶ୍ଵଯୁଦ୍ଧ ଚାଲୁଥିବା ସମୟରେ ୧୯୪୧ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧୪ ତାରିଖ ଦିନ ଉତ୍ତର ଆଟଲାଣ୍ଟିକ୍ ମହାସାଗରରେ ଥ‌ିବା ଏକ ଯୁଦ୍ଧ ଜାହାଜରେ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଫ୍ରାଙ୍କ୍‌ଲିନ୍‌ ରୁଡ୍‌ଭେଲ୍‌ଟ୍‌ ଓ ବ୍ରିଟିଶ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଉଇନ୍‌ଷ୍ଟନ ଚର୍ଚ୍ଚିଲ୍ ମିଳିତ ହୋଇ ବିଶ୍ୱଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଆଠଦଫା ସମ୍ବଳିତ ‘ଆଟ୍‌ଲାଣ୍ଟିକ ସନନ୍ଦ’’ ଜାରି କରିଥିଲେ ।
• ଏଥିରେ ବାକ୍ ସ୍ଵାଧୀନତା ଓ ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତା, ଅବାଧ ଜଳଯାତ୍ରା, ନିରାପତ୍ତା ଓ ନିରସ୍ତ୍ରୀକରଣ ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶାନ୍ତି ଓ ସହଯୋଗ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ସମ୍ପର୍କରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା ।

(ଙ) ‘ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍‌ସିସ୍କୋ ସମ୍ମଳନୀ’ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ଟିପ୍ପଣୀ ଲେଖ ।
Answer:

• ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍‌ସିସ୍କୋ ସମ୍ମିଳନୀ ଥିଲା ବିଶ୍ଵ ସଙ୍ଗଠନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିଗରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ।
• ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ୧୯୪୫ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ ୨୫ ତାରିଖଠାରୁ ଜୁନ୍ ୨୬ ତାରିଖ ମଧ୍ୟରେ ୫୧ ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ରର ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ମିଳିତ ହୋଇ ‘ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ’ ଗଠନ ନିମନ୍ତେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ‘ସନନ୍ଦ’ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ । ଏହା ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦ ନାମରେ ପରିଚିତ ।

(ଚ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ଦିଗରେ ଭାରତର ଭୂମିକା ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ଦିଗରେ ଭାରତର ଭୂମିକା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ପୃଥ‌ିବୀରେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ଅନ୍ତର୍ଜାତିକ ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୋଧରେ ସ୍ଵର ଉତ୍ତୋଳନ ଓ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତିର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବିନିଯୋଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ମନୋଭାବକୁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ସର୍ବଦା ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ସହିତ ସହଯୋଗର ହାତ ବଢ଼ାଇଛି ।
• ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଦୂରୀକରଣ, ପୃଥ‌ିବୀର ‘ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ’, ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷଣ ବିରୋଧର ସଂଗ୍ରାମ ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ତ୍ୱରାନ୍ବିତ କରିବାପାଇଁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରଚେଷ୍ଟାକୁ ଭାରତ ସମର୍ଥନ ଜଣାଇଛି ।

୩ ।ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ‘ମାନବାଧ୍ଵର ଦିବସ’ କେଉଁ ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ ?
Answer:
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଡିସେମ୍ବର ମାସ ୧୦ ତାରିଖ ଦିନ ବିଶ୍ଵ ମାନବାଧିକାର ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

(ଖ) ନ୍ଯାସ ପରିଷଦର ଗଠନ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ନ୍ୟାସ ପରିଷଦରେ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ପାଞ୍ଚଜଣ ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସଦସ୍ୟମାନେ ପ୍ରତି ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ଵାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।

(ଗ) କେତେଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ‘ସନନ୍ଦ’ରେ ପ୍ରଥମେ ସ୍ଵାକ୍ଷର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୫୧ ଗୋଟି ରାଷ୍ଟ୍ର ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ‘ସନନ୍ଦ’ରେ ପ୍ରଥମେ ସ୍ବାକ୍ଷର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।

(ଘ) ‘ଭିଟୋ’ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
Answer:
ସେତେବେଳେ ପାଞ୍ଚଜଣ ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସମେତ ନଅଜଣ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସମର୍ଥନ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଆବଶ୍ୟକ । ଯଦି ଜଣେ କେହି ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ସପକ୍ଷରେ ଭୋଟ ନ ଦିଅନ୍ତି, ତେବେ ସେ କ୍ଷେତ୍ରରେ ‘ଭିଟୋ’ ପ୍ରୟୋଗ ହୋଇଥାଏ ।

(ଙ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ‘ମହାସଚିବ’ କିପରି ନିଯୁକ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ମହାସଚିବ ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଅନୁମୋଦନ କ୍ରମେ ସାଧାରଣ ସଭାଦ୍ଵାରା ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।

(ଚ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଜନ୍ମଦିନ ପ୍ରତିବର୍ଷ କେଉଁ ଦିନ ପାଳିତ ହୁଏ ?
Answer:
ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଜନ୍ମଦିନ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ମାସ ୨୪ ତାରିଖ ଦିନ ପାଳିତ ହୁଏ ।

(ଛ) ସାଧାରଣ ସଭାର ପ୍ରଥମ ବୈଠକ କେଉଁଠାରେ ଓ କେବେ ବସିଥିଲା ?
Answer:
ସାଧାରଣ ସଭାର ପ୍ରଥମ ବୈଠକ ଲଣ୍ଡନରେ ୧୯୪୬ ମସିହା ଜୁନ୍ ମାସ ୧୦ ତାରିଖରେ ବସିଥିଲା ।

(ଜ) ବିଶ୍ଵବ୍ୟାଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:
ବିଶ୍ଵବ୍ୟାଙ୍କ ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ରାଷ୍ଟ୍ରର ପୁନର୍ନିର୍ମାଣ ତଥା ଆର୍ଥିକ ବିକାଶ ପାଇଁ ଋଣ ମଞ୍ଜୁର କରିଥାଏ ।

(ଝ) ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଜରୁରିକାଳୀନ ପାଣ୍ଡିର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟଟି ଲେଖ ।
Answer:
ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ ଜରୁରିକାଳୀନ ପାଣ୍ଠି ବିକାଶୋନ୍ମୁଖୀ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକର ଶିଶୁ ଓ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ମାନବ ହିତୈଷୀ ଓ ଉନ୍ନୟନମୂଳକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଅଛି ।

୪। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ଚାରିଗୋଟି ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

(କ) ସାନ୍‌ଫ୍ରାନ୍‌ସିସ୍କୋ ସମ୍ମିଳନୀ କେଉଁ ବର୍ଷ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥଲା ?
(i) ୧୯୪୩
(ii) ୧୯୪୪
(iii) ୧୯୪୫
(iv) ୧୯୪୬
Answer:
(iii) ୧୯୪୫

(ଖ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘରେ ‘ସନନ୍ଦ’ରେ କେତେଗୋଟି ଧାରା ରହିଛି ?
(i) ୧୧୧
(ii) ୧୧୨
(iii) ୨୧୧
(iv) ୨୧୨
Answer:
(i) ୧୧୧

(ଗ) ସାଧାରଣ ସଭାର ଅଧ୍ଶନ ବର୍ଷକୁ କେତେ ଥର ବସେ ?
(i) ଥରେ
(ii) ଦୁଇ ଥର
(iii) ତିନି ଥର
(iv) ଚାରି ଥର
Answer:
(i) ଥରେ

(ଘ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସାଧାରଣ ସଭାରେ ପ୍ରତି ରାଷ୍ଟ୍ରର କେତେଜଣ ପ୍ରତିନିଧ୍ ଥା’ନ୍ତି ?
(i) ଦୁଇ ଜଣ
(ii) ତିନି ଜଣ
(iii) ପାଞ୍ଚ ଜଣ
(iv) ସାତ ଜଣ
Answer:
(iii) ପାଞ୍ଚ ଜଣ

(ଙ) ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ନ୍ୟାୟାଳୟର ବିଚାରପତିମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ କେତେ ବର୍ଷ ?
(i) ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ
(ii) ନଅ ବର୍ଷ
(iii) ଦଶ ବର୍ଷ
(iv) ବାର ବର୍ଷ
Answer:
(ii) ନଅ ବର୍ଷ

(ଚ) ନ୍ୟାସ ପରିଷଦର ବୈଠକ ପ୍ରତିବର୍ଷ କେତେଥର ବସେ ?
(i) ଥରେ
(ii) ଦୁଇ ଥର
(iii) ତିନି ଥର
(iv) ଚାରି ଥର
Answer:
(ii) ଦୁଇ ଥର

(ଛ) ନିରାପତ୍ତା ପରିଷଦର ଅସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ କେତେ ବର୍ଷ ?
(i) ଦୁଇ ବର୍ଷ
(ii) ତିନି ବର୍ଷ
(iii) ଚାରି ବର୍ଷ
(iv) ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ
Answer:
(i) ଦୁଇ ବର୍ଷ

(ଜ) ସାମାଜିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ପରିଷଦର ସଦସ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
(i) ୫୧
(ii) ୫୨
(iii) ୫୩
(iv) ୫୪
Answer:
(iv) ୫୪

(ଝ) ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘକୁ କେଉଁ ବର୍ଷ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ?
(i) ୧୯୮୮
(ii) ୧୯୯୦
(iii) ୧୯୯୫
(iv) ୧୯୯୬
Answer:
(i) ୧୯୮୮

Odisha State Board BSE Odisha Class 9 Political Science Notes Chapter 3 ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ will enable students to study smartly.

BSE Odisha Class 9 Political Science Notes Chapter 3 ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ

ବିଷୟବସ୍ତୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ
→ ଉପକ୍ରମ:

• ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଚତୁର୍ଥ ଭାଗରେ ଧାରା ୩୬ରୁ ଧାରା ୫୧ ନିମନ୍ତେ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ — ଦିଆଯାଇଛି ।
• ଭାରତକୁ ଏକ ସମାଜବାଦୀ ଜନମଙ୍ଗଳକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ରୂପେ ଗଠନ କରିବା ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ।
• ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀକୁ ପାଳନ କରିବାପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ର ବାଧ୍ୟ ନୁହେଁ; ତଥାପି ପ୍ରତ୍ୟେକ ସରକାର ଏହାକୁ ପାଳନ କରିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରିଥା’ନ୍ତି ।

ବିଷୟବସ୍ତୁର ରୂପରେଖ :

• ରାଷ୍ଟ୍ର ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ନି ୟାମ କ ଓ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ
• ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀର ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ
• ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀର ଗୁରୁତ୍ଵ

* ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ।

→ ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଓ ମୌଳିକ ଅସ୍ଵୀକାର ମଧ୍ଯରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ :

ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ	ମୌଳିକ ଅଧିକାର
ଏଗୁଡ଼ିକ ଅସ୍ତିବାଚକ । ଏଗୁଡ଼ିକ ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଜକଲ୍ୟାଣ ଲାଗି ରାଷ୍ଟ୍ର ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅଛି । ଏଗୁଡ଼ିକ ନାଗରିକ ମାନଙ୍କ ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ମୂଳଦୁଆ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥାଏ । ଏଗୁଡ଼ିକୁ ସରକାର ପାଳନ କରିବାକୁ ଆଇନତଃ ବାଧ୍ୟ ନୁହଁନ୍ତି । ଏହା ଜନମଙ୍ଗଳ ରାଷ୍ଟ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଏହାର ସୀମା ବ୍ୟାପକ ।	ଏଗୁଡ଼ିକ ନାସ୍ତିବାଚକ । ଏଗୁଡ଼ିକଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତିର ମୌଳିକ ଅଧୂକାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରର କୌଣସି ପ୍ରକାର ହସ୍ତକ୍ଷେପକୁ ବାରଣ କରାଯାଇଛି । ଏହା ନାଗରିକମାନଙ୍କ  ରାମୌଳିକ   ବିଭିଭ୍ରାମି  ସୁଦୃଢ଼ କରିଥାଏ । ଏଗୁଡ଼ିକୁ ସରକାର ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ । ଦେଶକୁ ପୋଲିସ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ ନ ହେବାକୁ ଏହା ଏକ ପ୍ରାଚୀର ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଏହା ବ୍ୟକ୍ତିର ଅଧିକାର ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ ।

→ ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀର ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ :

→ ସମାଜବାଦୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ (ଧାରା ୩୮, ୩୯, ୪୦, ୪୧, ୪୨, ୪୩) :

• ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜୀବିକାର୍ଜନ ପାଇଁ ପନ୍ଥା ଯୋଗାଇବା ।
• ଜାତୀୟ ସମ୍ପତ୍ତିର ନ୍ୟାୟୋଚିତ ବଣ୍ଟନ କରିବା।
• ନାରୀ ଓ ପୁରୁଷଙ୍କୁ ସମାନ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସମାଜ ମଜୁରି ଦେବା ।
• ଦରିଦ୍ରମାନଙ୍କୁ ମାଗଣା ଆଇନ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବା ।
• ବୃଦ୍ଧ, ବେକାର, ଅକର୍ମଣ୍ୟ ଓ ରୁଗ୍‌ଣ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ତରଫରୁ ସାହାଯ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ।
• ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ଚିତ୍ତବିନୋଦନର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବା ।

→ ଗାନ୍ଧିବାଦୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ (ଧାରା ୪୦, ୪୫, ୪୬, ୪୭, ୪୮) :

• ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ।
• କୁଟୀର ଶିଳ୍ପର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଓ ପ୍ରସାର କରିବା ।
• ଅନୁନ୍ନତ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ଓ ଆର୍ଥିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ।
• ନିଶା ଓ ମାଦକ ଦ୍ରବ୍ୟର ବ୍ୟବହାର ନିଷିଦ୍ଧ କରିବା ।
• ଗୋ ହତ୍ୟା ନିବାରଣ କରିବା ।
• ୬ ବର୍ଷରୁ ୧୪ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାଳକ ଓ ବାଳିକାଙ୍କୁ ମାଗଣା ଓ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିବା ।

→ ଉଦାରବାଦୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ (ଧାରା ୪୪, ୪୯, ୫୦ ଓ ୫୧) :

• ନ୍ୟାୟପାଳିକାକୁ କାର୍ଯ୍ୟପାଳିକାଠାରୁ ପୃଥକ୍ କରିବା ।
• ସର୍ବତ୍ର ସମାନ ପ୍ରକାରର ଦେୱାନୀ ଆଇନ ପ୍ରଚଳନ କରିବା ।
• ଐତିହାସିକ ଗୁରୁତ୍ଵ ଥିବା ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକର ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ।
• ଆଧୁନିକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପ୍ରଣାଳୀରେ କୃଷି ଓ ପଶୁପାଳନ କରିବା ।
• ଜଙ୍ଗଲ ଓ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଓ ପରିବେଶର ସୁରକ୍ଷା ଓ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ।
• ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଆଇନ, ଚୁକ୍ତି ଓ ସନ୍ଧିପତ୍ରକୁ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ।
• ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଚିତ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ।

→ ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀର ଗୁରୁତ୍ଵ :

• ଏହା ଅର୍ଥନୈତିକ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସମାଜବାଦ ମାଧ୍ୟମରେ ସୁଦୃଢ଼ ସମାଜ ଗଠନ ଓ ସୁଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରିବ ।

* ଆଇଭର ଜେନିଙ୍ଗସ୍‌ ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀକୁ ‘ମହନୀୟ ଆକାଂକ୍ଷା’ (Pious Aspirations) ବୋଲି ଅଭିହିତ କରିଥିଲେ ।

• ଜମିଦାରୀ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଉଚ୍ଛେଦ, ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରଚଳନ, ଦୁର୍ବଳ ଶ୍ରେଣୀ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି, ଜନଜାତି, ପଛୁଆବର୍ଗ ନିମନ୍ତେ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ନିଯୁକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସଂରକ୍ଷଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ଫଳରେ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଗୁରୁତ୍ଵ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ।

Odisha State Board BSE Odisha 9th Class Political Science Solutions Chapter 4 ମାନବାଧିକାର Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 9 Political Science Solutions Chapter 4 ମାନବାଧିକାର

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୬୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦ ମଧ୍ଯରେ ଲେଖ ।

(କ) ମାନବାଧ୍ଵରଗୁଡ଼ିକର ବିଶେଷତ୍ଵ ସଂକ୍ଷେପରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:

• ଅନ୍ୟଭାଗଟିରେ ଅର୍ଥନୈତିକ, ସାମାଜିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ରଖାଯାଇଥିଲା । ମାନବାଧ୍ୟାରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ଭାଗରେ ନାଗରିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ଅଧିକାର ଥ‌ିବାବେଳେ
• ବାକ୍ ସ୍ବାଧୀନତା, ମୁକ୍ତ ବିଶ୍ଵାସ, ଭୟ ଓ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଦୂରୀକରଣ ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷ ହର ପ୍ରଭୃତି କେତେକ ମୌଳିକ ମାନବାଧ୍ୟାକାର ।
• ଭିଏନା ଘୋଷଣାନାମା ଅନୁଯାୟୀ ମାନବାଧିକାରକୁ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ ସହିତ ସଂଲଗ୍ନ କରାଗଲା ।
• ମାନବାଧିକାରର କାର୍ଯ୍ୟ ପରିସରରେ ଆତ୍ମନିର୍ଣ୍ଣୟ ଅଧିକାର, ଅନଗ୍ରସର ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସୁରକ୍ଷା ଅଧିକାର ଓ ଦେଶର ସମ୍ପଦ ଉପରେ ଲୋକମାନଙ୍କର ସାର୍ବଭୌମ ଅଧିକାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।

(ଖ) ମାନବାଧିକାର ଐତିହାସିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ମାନବାଧିକାରର ଭିଭିଭୂମି ଇଂଲଣ୍ଡର ମାଗ୍ନାକାର୍ଟ, ଆମେରିକାର ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ଘୋଷଣାନାମା ଓ ଫରାସୀ ବିପ୍ଳବର ଘୋଷଣାନାମାରେ କେତେକାଂଶରେ ସୂଚିତ ହୋଇଥିଲା ।
• ଏଗୁଡ଼ିକ ଥିଲା ମୁଖ୍ୟତଃ ନକାରାତ୍ମକ ଅଧିକାର, ଅର୍ଥାତ୍ କେତେକ ମୌଳିକ ମାନବାଧ୍ୟାକାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରର ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିଷିଦ୍ଧ ଥିଲା ।
• ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ ମାନବାଧିକାରକୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ସ୍ତରରେ ଲାଗୁ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ସମସ୍ତେ ଉପଲବ୍‌ କଲେ ।
• ଏହା ସହିତ ଅର୍ଥନୈତିକ, ସାମାଜିକ, ସାଂସ୍କୃତିକ ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ କେତେକ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଠିକ୍ ବୋଲି ଉପଲବ୍‌ଧ କଲା ।
• ପ୍ରଥମେ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ସାର୍ବଜନୀନ ମାନବାଧିକାର ଘୋଷଣାନାମା ମାଧ୍ୟମରେ କେତେକ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା ।

(ଗ) ସାର୍ବଜନୀନ ମାନବାଧିକାର ଘୋଷଣାନାମା ସମ୍ପର୍କରେ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:

• ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସନନ୍ଦରେ ମାନବାଧ୍ୟାକାରକୁ ବିଶ୍ବସ୍ତରରେ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ରୂପେ ଗୁରୁତ୍ବ ଆରୋପ କରିବାକୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଗଲା ।
• ସାର୍ବଜନୀନ ମାନବାଧିକାର ଘୋଷଣାନାମାକୁ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ସାଧାରଣ ଅଧିବେଶନରେ ୧୯୪୮ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୧୦ ତାରିଖ ଦିନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା ।
• ବିଶ୍ଵରେ ମାନବାଧ୍ୟାକାରର ସୁରକ୍ଷା ଓ ବିକାଶ ଦିଗରେ ଏହି ଘୋଷଣାନାମା ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ପ୍ରଥମ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ଥିଲା ।
• ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ବିଶ୍ବର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିର କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାନବାଧିକାର ସ୍ଵୀକୃତି ପାଇପାରିଲା ।
• ବାକ୍ ସ୍ଵାଧୀନତା, ମୁକ୍ତ ବିଶ୍ଵାସ, ଭୟ ଓ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଦୂରୀକରଣ ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷ ହର ପ୍ରଭୃତି କେତେକ ମୌଳିକ ମାନବାଧିକାର ଏଥ‌ିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ୨୦ ଗୋଟି ଶବ୍ଦରେ ଲେଖ ।

(କ) ଭାରତରେ ମାନବାଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ କି ପ୍ରକାର ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି, ତାହା ସଂକ୍ଷେପରେ ବୁଝାଇ ଲେଖ ।
Answer:

• ପ୍ରଥମେ ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ମାନବାଧ୍ଵର ସୁରକ୍ଷା ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇ ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୫୧ ଓ ଭିଏନା ସମ୍ମିଳନୀର ସନନ୍ଦ ଅନୁସାରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇଛି । ଏହି ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ମାନବାଧିକାର ହେଉଛି ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷର ମୁକ୍ତି, ସମାନତା ଓ ଆତ୍ମମର୍ଯ୍ୟାଦା
• ସମ୍ବିଧାନର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁସାରେ ମାନବାଧ୍ୟାକାରର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଜାତୀୟ ମାନବାଧିକାର କମିଶନ, ରାଜ୍ୟ ମାନବାଧିକାର କମିଶନ ଏବଂ ମାନବାଧ୍ୟାକାର କୋର୍ଟର ଗଠନ ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ।

(ଖ) ମାନବାଧ୍ଵରର ପ୍ରକାରଭେଦ ଆଲୋଚନା କର । ମାନବାଧ୍ଵର ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଛି ।
Answer:

• ପ୍ରଥମ ପିଢ଼ି ଅଧ୍ୟାର – ଆଦ୍ୟ ଭାଗରେ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଅଧ୍ଵ ସାମାଜିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ଅଧ୍ବକାର ମିଳିବାପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରାଯାଇଥିଲା ।
• ଦ୍ଵିତୀୟ ପିଢ଼ି ଅଧିକାର – ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ ଜଣାପଡ଼ିଲା ଯେ ଅର୍ଥନୈତିକ, ସାମାଜିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ଅଧ୍ୟାର ନ ମିଳିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାମାଜିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ସ୍ଵାଧୀନତା ମିଳିବା ଅର୍ଥହୀନ । ତେଣୁ ଏହି ଅଧ୍ୟାରଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତି ସରକାର ସକାରାତ୍ମକ ଦୃଷ୍ଟି ଦେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପଲବ୍‌ ହେଲା ।
• ତୃତୀୟ ପିଢ଼ି ଅଧିକାର – ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆତ୍ମନିର୍ଣ୍ଣୟ ଅଧିକାର, ଅନଗ୍ରସର ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସୁରକ୍ଷା ଅଧିକାର ଓ ଦେଶର ସମ୍ପଦ ଉପରେ ଲୋକମାନଙ୍କର ସାର୍ବଭୌମ ଅଧିକାର ମାନବାଧିକାରର କାର୍ଯ୍ୟ ପରିସର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେଲା ।

(ଗ) ମାନବାଧିକାରର ସୁରକ୍ଷାରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରତିବନ୍ଧକଗୁଡ଼ିକ ସଂକ୍ଷେପରେ ବର୍ଣ୍ଣନ କର ।
Answer:
ମାନବାଧିକାର ସୁରକ୍ଷାରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରତିବନ୍ଧକଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି –

• ଦାରିଦ୍ର୍ୟ – କ୍ଷୁଧା ଓ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ପାଇଁ ବ୍ୟକ୍ତିର ମୌଳିକ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ହୋଇପାରୁ ନ ଥ‌ିବାରୁ ମାନବାଧିକାର କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହେଉଛି ।
• ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକତା – ଭାରତ ଭଳି ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକତା ପରିତ୍ୟାଗ କରି ଲୋକମାନେ ମିଳିମିଶି
  ଦାୟିତ୍ଵ ଚୁଲାଇଲେ ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କଲେ ମାନବାଧିକାର ସୁଦୃଢ଼ ହେବ ।
• ହିଂସାଭାବ – ହିଂସାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଲିପ୍ତ ରହି ନିଜର ସ୍ବାର୍ଥଜନିତ କାର୍ଯ୍ୟ ସାଧନ କଲେ ଅନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିର ମାନବାଧିକାର କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ହିଂସାଭାବ ପରିତ୍ୟାଗ କରିବା ଉଚିତ ।

(ଘ) ଜାତୀୟ ମାନବାଧ‌ିକାର କମିଶନର ଗଠନ ପ୍ରଣାଳୀ ଲେଖ ।
Answer:

• ଜାତୀୟ ମାନବାଧ୍ୟାକାର କମିଶନରେ ଜଣେ ଅଧକ୍ଷ ଓ ଚାରିଜଣ ସଦସ୍ୟ ରହିଥା’ନ୍ତି । ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପଦରେ ଉଚ୍ଚତମ
• ଅନ୍ୟ ଚାରିଜଣ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇଜଣ ସଦସ୍ୟ ମାନବାଧିକାର ସୁରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବାସ୍ତବ ଅଭିଜ୍ଞତାସମ୍ପନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତି ହୋଇଥିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଜଣେ ସଦସ୍ୟ ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟର କାର୍ଯ୍ୟରତ ବା ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ବିଚାରପତି ଓ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ସଦସ୍ୟ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର କାର୍ଯ୍ୟରତ ବା ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି କିମ୍ବା ବିଚାରପତି ହୋଇଥିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

(ଙ) ଜାତୀୟ ମାନବାଧ୍ଵର କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଓ ସଦସ୍ୟ କିପରି ନିଯୁକ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ?
Answer:
(i) ଜାତୀୟ ମାନବାଧିକାର କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଓ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଏକ ନିଯୁକ୍ତି କମିଟିର ପରାମର୍ଶ ଅନୁସାରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥା’ନ୍ତି । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଏହି କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଅଟନ୍ତି ।
(ii) ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତିଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରି ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ ବା ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତିଙ୍କୁ କମିଶନର ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଅନ୍ତି ।

(ଚ) ଜାତୀୟ ମାନବାଧ୍ୟାକାର କମିଶନର କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀ ଲେଖ ।
Answer:

• ମାନବାଧିକାର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ସମ୍ପର୍କିତ ଅଭିଯୋଗଗୁଡ଼ିକର ତଦନ୍ତ କରିବା, ମାନବାଧିକାର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ନିବାରଣ କରିବା ଦିଗରେ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କର ବିଫଳତା ସମ୍ପର୍କରେ ତଦନ୍ତ କରିବା, କୌଣସି ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କର ବିଫଳତା ସମ୍ପର୍କରେ ତଦନ୍ତ କରିବା, କୌଣସି ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ।
• ଜେଲ୍‌ରେ ଥିବା କଏଦୀମାନଙ୍କର ସୁବିଧା ପାଇଁ ସୁପାରିସ ପ୍ରଦାନ କରିବା, ସନ୍ତ୍ରାସବାଦୀମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପଦ୍ୱାରା ମାନବାଧିକାର ବିପନ୍ନ ହେଲେ ସମୀକ୍ଷା କରି ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେବା, ମାନବାଧିକାର ସମ୍ପର୍କିତ ଗବେଷଣାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଓ ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କୁ ମାନବାଧ୍ୟା ସମ୍ପର୍କରେ ଅଧିକ ସଚେତନ କରିବା ଜାତୀୟ ମାନବାଧ୍ଵର କମିଶନର କାର୍ଯ୍ୟ ପରିସରଭୁକ୍ତ ।

୩ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଲେଖ ।

(କ) ମାନବାଧିକାରର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣଟି ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
ମାନବାଧିକାର ତିନୋଟି ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ରହିଛି, ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ସାର୍ବଜନୀନ, କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁରେ ବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଓ ବିକାଶ ।

(ଖ) ଭାରତରେ ଜାତୀୟ ମାନବାଧ୍ୟାକାର କମିଶନକୁ କେଉଁ ପଦମର୍ଯ୍ୟାଦା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ?
Answer:
ଭାରତରେ ଜାତୀୟ ମାନବାଧିକାର କମିଶନକୁ ଏକ ଦେୱାନୀ ଅଦାଲତ ବା ସିଭିଲ୍ କୋର୍ଟର ପଦମର୍ଯ୍ୟାଦା

(ଗ) କେଉଁ ବର୍ଷ କେଉଁ ଦିନ ପ୍ରଥମ ଜାତୀୟ ମାନବାଧ୍ଵର କମିଶନ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୯୩ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସ ୨୯ ତାରିଖ ଦିନ ଭାରତରେ ପ୍ରଥମ ଜାତୀୟ ମାନବାଧିକାର କମିଶନ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

(ଘ) ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଜାତୀୟ ମାନବାଧିକାର କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ଭାରତର ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟର ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ରଙ୍ଗନାଥ ମିଶ୍ର ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଜାତୀୟ ମାନବାଧିକାର କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ସ୍କୋଲେ ।

(ଙ) ଭାରତରେ ମାନବାଧିକାର ସୁରକ୍ଷା ଆଇନ କେଉଁ ବର୍ଷ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଭାରତରେ ମାନବାଧିକାର ସୁରକ୍ଷା ଆଇନ ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥିଲା

(ଚ) ଜାତୀୟ ମାନବାଧ୍ୟାର କମିଶନରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଉଥ‌ିବା ଅଧକ୍ଷ ଓ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ କେତେ ବର୍ଷ ଓ ସେମାଙ୍କର ଅବସର ବୟସ ସୀମା କେତେ ?
Answer:
ଜାତୀୟ ମାନବାଧ୍ୟାକାର କମିଶନରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଉଥ‌ିବା ଅଧକ୍ଷ ଓ ସଦସ୍ୟଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୫ ବର୍ଷ ଓ ସେମାନଙ୍କର ଅବସର ବୟସ ସୀମା ୭୦ ବର୍ଷ ।