Class 6

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 3 ଜ୍ୟାମିତିରେ ମୌଳିକ ଧାରଣା Ex 3.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 3 ଜ୍ୟାମିତିରେ ମୌଳିକ ଧାରଣା Ex 3.2

Question 1. 
ଖାତାରେ ତିନୋଟି ବିନ୍ଦୁ ଚିହ୍ନିତ କରି ସେଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଦିଅ ।
ସମାଧାନ:
A•  B•  •C

Question 2. 
ଦୁଇଟି ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କରି ସେମାନଙ୍କର ନାମ ଦିଅ।
ସମାଧାନ:

$\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}$ ଓ $\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{CD}}$ ଦୁଇଟି ସରଳରେଖା।

Question 3. 
ତୁମ ପାଖଆଖରେ ଦେଖୁଥୁବା ତିନୋଟି ସରଳରେଖା, ତିନୋଟି ବକ୍ରତଳ ଓ ତିନୋଟି ସମତଳର ଉଦାହରଣ ଦିଅ ।
ସମାଧାନ:
ସରଳରେଖା – ସ୍କେଲର ଧାର, ଟେବୁଲର ଧାର, ବହିପୃଷ୍ଠାର ଧାର
ବକ୍ରତଳ – କାଚଗୋଲିର ପୃଷ୍ଠ, ପେଣ୍ଡୁର ପୃଷ୍ଠ, ରୁଲବାଡ଼ିର ପୃଷ୍ଠ ।
ସମତଳ – କାଗଜ ପୃଷ୍ଠ, ଟେବୁଲର ପୃଷ୍ଠ, ଛାତ

Question 4.
ନିମ୍ନ ଚିତ୍ରରେ ଥ‌ିବା ଗାରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ସରଳରେଖା ଓ କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ବକ୍ରରେଖା ଚିହ୍ନାଅ ।

ଲକ୍ଷ୍ୟ କର : ଚିତ୍ର ‘ଙ’ ରେ ଥ‌ିବା ରେଖାଟି ବହିର ପୃଷ୍ଠାକୁ ଦୁଇଟି ଭାଗରେ ପରିଣତ କରିଛି ଓ ଭାଗ ଦୁଇଟିକୁ ‘ପ’ ଓ ‘ଫ’ ଦ୍ଵାରା ଚିହ୍ନିତ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାଗକୁ ରେଖାର ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ବ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
ସମାଧାନ:
ଦତ୍ତ ଚିତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ କ ଓ ଘ – ବକ୍ରରେଖା ଖ, ଗ ଓ ଙ – ସରଳରେଖା

Question 5.
ତୁମ ଖାତାରେ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁ ଚିହ୍ନିତ କର ଓ ତା’ ମଧ୍ୟଦେଇ ସାତଟି ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର । ସେହି ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଆଉ କେତୋଟି ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କରିପାରିବ ?
ସମାଧାନ:

(i) ଖାତା ଉପରେ ଠ ବିନ୍ଦୁଦେଇ ସାତଟି ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର ।
(ii) ସେହି ବିନ୍ଦୁମଧ୍ୟଦେଇ ଅସଂଖ୍ୟ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କରାଯାଇପାରିବ ।

Question 6.
ତୁମ ଖାତାରେ A ଓ B ନାମକ ଦୁଇଟି ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ଓ ଉଭୟ ବିନ୍ଦୁକୁ ଧାରଣ କରୁଥିବା ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର। ଏପରି କେତୋଟି ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କରିପାରିବ?
ସମାଧାନ:
A ଓ B ଦୁଇଟି ବିନ୍ଦୁ ନିଆଗଲା । A ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ $\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}$ ଅଙ୍କନ କରାଗଲା । ଏହିପରି ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ ହୋଇପାରିବ ।
A ଓ B ମଧ୍ୟଦେଇ $\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}$ ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।

Question 7.
(କ) ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁ ଥବା ଦୁଇଟି ସରଳ ରେଖା ଅଙ୍କନ କର ସେହି ଦୁଇ ସରଳରେଖାକୁ ନାମକରଣ କର। ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁର ନାମ P ଦିଅ ।
ସମାଧାନ:

$\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}$ ଓ $\stackrel{\leftrightarrow}{\mathrm{AB}}$ ଦୁଇଟି ପରସ୍ପର ଛେଦୀ ସରଳରେଖା । ସରଳରେଖାଦ୍ବୟର ସାଧାରଣ ବିନ୍ଦୁ P ।

(ଖ) ତୁମ ଖାତା ଉପରେ ଯେ କୌଣସି ସାତଟି ବିନ୍ଦୁ ନିଅ। ସେଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଦିଅ। ସେଗୁଡିକ ଏକରେଖୀ ହେଉଛନ୍ତି କି? କିପରି ଜାଣିଲ?
ସମାଧାନ:

ଏହି ବିନ୍ଦୁମାନ ଏକରେଖା ଉପରିସ୍ଥ ନୁହଁନ୍ତି । ଏମାନେ ଅଣରେଖୀୟ ବିନ୍ଦୁ ।

Question 8.
ଗୋଟିଏ ସମତଳରେ ଥିବା ତିନୋଟି ସରଳରେଖା ପରସ୍ପରକୁ ଅତି କମ୍‌ରେ କେତୋଟି ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ? ଅତି ବେଶିରେ କେତୋଟି ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ?
ସମାଧାନ:
(i) ଗୋଟିଏ ସମତଳରେ ଥ‌ିବା ତିନୋଟି ସରଳରେଖା ପରସ୍ପରକୁ ଅତିକମ୍‌ରେ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ । (ଚିତ୍ର ‘କ’ ଓ ଚିତ୍ର ‘ଖ’)

(ii)

ଗୋଟିଏ ସମତଳରେ ଥ‌ିବା ତିନୋଟି ସରଳରେଖା ପରସ୍ପରକୁ ଅତିବେଶିରେ ତିନୋଟି ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ । (ଚିତ୍ର ‘ଗ’)

Question 9.
ସ୍କେଲ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ଦୁଇଟି ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କର, ଯେପରି ସରଳରେଖା ଦ୍ଵୟ ସମାନ୍ତର ହେବେ ।
ସମାଧାନ:

$\overleftrightarrow{\mathrm{AB}}$ ଓ $\overleftrightarrow{\mathrm{CD}}$ ପରସ୍ପର ସମାନ୍ତର ।

Question 10. 
ନିମ୍ନସ୍ଥ ବାକ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ବାଛି ଲେଖ ।
(କ) ‘ରେଖା’ କହିଲେ ଆମେ କେବଳ ‘ସରଳରେଖା’କୁ ବୁଝୁ ।
(ଖ) ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଅସଂଖ୍ୟ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କରାଯାଇପାରିବ ।
(ଗ) ଏକ ସମତଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଦୁଇଟି ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟଦେଇ ଅସଂଖ୍ୟ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କରାଯାଇପାରିବ । 
(ଘ) ଏକ ସମତଳ ଉପରିସ୍ଥ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁଦେଇ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ କରାଯାଇପାରିବ । 
(ଙ) ଏକ ସମତଳରେ ଥ‌ିବା ଦୁଇଟି ବିନ୍ଦୁକୁ ଧାରଣ କରୁଥିବା ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ସରଳରେଖା ଅଙ୍କନ ସମ୍ଭବ । 
(ଚ) ଏକ ସମତଳ ଉପରିସ୍ଥ ଦୁଇଟି ଅସମାନ୍ତର ସରଳରେଖା ପରସ୍ପରକୁ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରନ୍ତି । 
(ଛ) ଦୁଇଟି ସମାନ୍ତର ସରଳରେଖାର କୌଣସି ଛେଦବିନ୍ଦୁ ନାହିଁ ।
ସମାଧାନ:
(କ), (ଖ), (ଙ), (ଚ), (ଛ) ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଠିକ୍ ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 3 ମାନଚିତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 3 ମାନଚିତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ମାନଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ମାନଚିତ୍ର କେତେ ପ୍ରକାର ଓ କ’ଣ କ’ଣ ?
Answer:

• ସମଗ୍ର ପୃଥ‌ିବୀ ଅଥବା ଏହାର ଅଂଶକୁ ଏକ ସମତଳ କାଗଜ ଉପରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ। ମାନ ବା ସ୍କେଲ୍‌ର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିବାରୁ ଏହାକୁ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ମାନଚିତ୍ର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ହୋଇଥାଏ। ଯଥା— ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ର, ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର ଏବଂ ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ମାନଚିତ୍ର।
• ପ୍ରାକୃତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ। ଏଥ‌ିରେ ପ୍ରକୃତି ସୃଷ୍ଟ ପର୍ବତ, ମାଳଭୂମି, ସମତଳ ଭୂମି, ନଦୀ, ସାଗର, ଅରଣ୍ୟ, ଜୀବଜନ୍ତୁ, ଜଳବାୟୁ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।
• ରାଜନୀତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ। ଏଥ‌ିରେ ମହାଦେଶ, ଦେଶ, ପ୍ରଦେଶ, ଜିଲ୍ଲା, ରାଜଧାନୀ ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳର ସୀମା ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।
• ତଥ୍ୟଭିଭିକ ମାନଚିତ୍ରରେ କୌଣସି ଗୋଟିଏ ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏଥ‌ିରେ ଶିଳ୍ପ ମାନଚିତ୍ର, ରେଳପଥ ମାନଚିତ୍ର, ସଡ଼କ ମାନଚିତ୍ର, ଅରଣ୍ୟ ମାନଚିତ୍ର ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।

୨।‘ମାନ’ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ମାନ ଭିତ୍ତିରେ ମାନଚିତ୍ରକୁ କେତେଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ଓ କ’ଣ କ’ଣ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନର ପ୍ରକୃତ ଦୂରତା ଏବଂ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ଥ‌ିବା ସ୍ଥାନଦୁଇଟିର ଦୂରତାର ଅନୁପାତକୁ ‘ମାନ’ କୁହାଯାଏ।
• ମାନ ଭିଭିରେ ମାନଚିତ୍ର ଦୁଇଟି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ ଯଥା— ବୃହତ୍‌ମାନ ବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର ଓ କ୍ଷୁଦ୍ରମାନ ବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର।
• ବୃହତ୍‌ମାନ ବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ରରେ ଛୋଟ ଅଞ୍ଚଳ ତଥା ସହର, ନଗର, ଗ୍ରାମ ଆଦି ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ। ଏଥ‌ିରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ମିଳିଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀ, ମହାଦେଶ, ମହାସାଗର ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ମାନଚିତ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ରମାନରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥାଏ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାନଚିତ୍ରରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମାନ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।

(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧। ରେଖାଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ରେଖାଗୁଡ଼ିକ ସାହାଯ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ଓ ପଦାର୍ଥର ଅବସ୍ଥିତି ଜାଣିବାପାଇଁ ମନରୁ ଯେଉଁ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କାଯାଏ,ତାହାକୁ ରେଖାଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ଏଥ‌ିରେ ମାନ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇନଥିବାରୁ ଏଥିରେ ଥ‌ିବା ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନର ଦୂରତ୍ବ ମାପି ହେବ ନାହିଁ।

୨। କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ କିପରି ଦିଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ?
Answer:

• କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚୁମ୍ବକୀୟ ସୂଚକ ରହିଛି । ଚୁମ୍ବକୀୟ ସୂଚକର ଉପରେ ଥ‌ିବା ତୀର ଚିହ୍ନ ଉତ୍ତର ଦିଗ ଦର୍ଶାଇଥାଏ।
• ସ୍ଥିର ଅବସ୍ଥାରେ ମଧ୍ୟ ସୂଚକଟି ସର୍ବଦା ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ହୋଇ ରହିଥାଏ।

୩। ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ଏଥ‌ିରେ କ’ଣ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ?
Answer:

• ରାଜନୀତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ଏଥ‌ିରେ ମହାଦେଶ, ଦେଶ ପ୍ରଦେଶ, ଜିଲ୍ଲା, ରାଜଧାନୀ ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳର ସୀମା ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।

୪। ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ବା ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ମାନଚିତ୍ର କ’ଣ ? ଏଥ‌ିରେ କେଉଁ କେଉଁ ପ୍ରସଙ୍ଗ ବା ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ ?
Answer:

• ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରସଙ୍ଗ ବା ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ।
• ଶିଳ୍ପ ମାନଚିତ୍ର, ରେଳପଥ ମାନଚିତ୍ର, ସଡ଼କ ମାନଚିତ୍ର, ଅରଣ୍ୟ ମାନଚିତ୍ର ଆଦି ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ମାନଚିତ୍ର।

୫। ଆଟଲାସ୍ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ, ମହାଦେଶ, ମହାସାଗର, ଦେଶ, ସହର, ଗ୍ରାମପାଇଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମାନର ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ ସ କରାଯାଏ।
• ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଅନେକ ମାନଚିତ୍ର ପୁସ୍ତକ ଆକାରରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲେ, ତାହାକୁ ‘ଆଟଲାସ୍’ କୁହାଯାଏ।

୬। ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ଏଥରେ କେଉଁ କେଉଁ ପ୍ରାକୃତିକ ତଥ୍ୟ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ?
Answer:

• ପ୍ରାକୃତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ଏଥିରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ପର୍ବତ, ମାଳଭୂମି, ସମତଳ ଭୂମି, ନଦୀ, ସାଗର, ଅରଣ୍ୟ, ଜୀବଜନ୍ତୁ, ଜଳବାୟୁ ପ୍ରଭୃତି ଦର୍ଶାଯାଇଥିଲା।

୭। ବୃହତମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର କ’ଣ ?
Answer:

• ବୃହତ୍‌ମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ରରେ ଛୋଟ ଅଞ୍ଚଳ ତଥା ସହର, ନଗର, ଗ୍ରାମ ଆଦି ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ। ଏଥ‌ିରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ମିଳିଥାଏ।
• ଏଥୁରେ ମାନ ଏକ ସେଣ୍ଟିମିଟର ପାଇଁ ୨ କି.ମି. ବା ତହିଁରୁ କମ୍ ଭୂମିର ଦୂରତ୍ବପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ।

୮। କ୍ଷୁଦ୍ରମାନ ବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର କ’ଣ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ, ମହାଦେଶ, ମହାସାଗର ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ମାନଚିତ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ରମାନରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥାଏ।
• ଛୋଟ କାଗଜରେ ବଡ଼ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବାରୁ ଏଥୁରୁ ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ମିଳି ନଥାଏ ।

(ଖ ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ମାନଚିତ୍ରରେ ସଙ୍କେତ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।
Answer:

• ମାନଚିତ୍ରରେ ଘର, ରାସ୍ତା, ମନ୍ଦିର, ପୋଲ, ବୃକ୍ଷ ଆଦିର ଆକାର ଓ ଆକୃତି ସଠିକ୍ ଭାବେ ଦର୍ଶାଇବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ।
• ତେଣୁ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଅକ୍ଷର, ଛାୟାଚିତ୍ର, ଚିତ୍ର, ରଙ୍ଗ, ରେଖା ଆଦି ସଙ୍କେତଦ୍ବାରା ମାନଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶାଇ ଦିଆଯାଇଥାଏ। ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଷୟକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସଙ୍କେତ ମାଧ୍ୟମରେ ଦର୍ଶାଇବା ମାନଚିତ୍ରର ବିଶେଷତ୍ଵ।

୨। ମାନଚିତ୍ରରେ ବିଶାଳ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଏକ ଛୋଟ କାଗଜ ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ କରାଯାଇଥାଏ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଅବସ୍ଥିତ ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ଦୂରତ୍ବକୁ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ମାତ୍ର ଅଳ୍ପ କେତେ ସେଣ୍ଟିମିଟରରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ। ‘ମାନ’ର ବ୍ୟବହାର ଦ୍ବାରା ଏହା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ।
• ତେଣୁ ମାନଚିତ୍ରରେ ବିଶାଳ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଏକ ଛୋଟ କାଗଜ ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ କରାଯାଇଥାଏ।

(ଗ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ।
୧। କମ୍ପାସ :

• କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର ଏକ ଦିଗସୂଚକ ଯନ୍ତ୍ର। ଏହି ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚୁମ୍ବକୀୟ ସୂଚକ ରହିଅଛି।
• ଏହି ସୂଚକର ଉପରେ ଥ‌ିବା ତୀର ଚିହ୍ନ ଉତ୍ତର ଦିଗ୍ ଦର୍ଶାଇଥାଏ। ସ୍ଥିର ଅବସ୍ଥାରେ ସୂଚକଟି ସର୍ବଦା ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ହୋଇ ରହିଥାଏ।

୨। ଆଟ୍‌ସ :

• ପୃଥ‌ିବୀ, ମହାଦେଶ, ମହାସାଗର, ଦେଶ, ସହର, ଗ୍ରାମପାଇଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମାନର ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ।
• ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଅନେକ, ମାନଚିତ୍ର ପୁସ୍ତକ ଆକାରରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲେ, ତାହାକୁ ‘ଆଟ୍‌ସ୍’ କୁହାଯାଏ।

୩। ମାନଚିତ୍ର :

• ମାନଚିତ୍ରରେ ସମଗ୍ର ପୃଥ‌ିବୀ ଅଥବା ଏହାର ଅଂଶକୁ ଏକ ସମତଳ କାଗଜ ଉପରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।
• ମାନ ବା ସ୍କେଲ୍‌ର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥ‌ିବାରୁ ଏହାକୁ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।

୪। ରେଖାଚିତ୍ର :
Answer:

• ରେଖାଗୁଡ଼ିକ ସାହାଯ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ଓ ପଦାର୍ଥର ଅବସ୍ଥିତି ଜାଣିବାପାଇଁ ମନରୁ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କାଯାଏ। ଏହାକୁ ରେଖାଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ଏଥରେ ମାନ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇନଥାଏ।

(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

(୧) ମାନଚିତ୍ରରେ _________ ର ବ୍ୟବହାରଦ୍ୱାରା ମାନଚିତ୍ରରେ ଦୂରତା ମପାଯାଏ।
Answer:
ମାନ

(୨) ମାନଭିଭିରେ ମାନଚିତ୍ରକୁ _________ ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି।
Answer:
ଦୁଇଟି

(୩) ___________ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଦିଗ ନିରୂପଣ କରିହୁଏ।
Answer:
କମ୍ପାସ୍

(୪) ପୃଥ‌ିବୀ ବିଷୟରେ ସବିଶେଷ ଜାଣିବାପାଇଁ ___________ ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିଥାଏ।
Answer:
ଭୂଗୋଲକ ବା ମାନଚିତ୍ର

(୫) __________ ଅବସ୍ଥାରେ କମ୍ପାସର ସୂଚକ ସର୍ବଦା ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ହୋଇ ରହିଥାଏ।
Answer:
ସ୍ଥିର

(୬) ମାନଚିତ୍ରର ଉପରିଭାଗ _________ ଦିଗ ଅଟେ।
Answer:
ଉତ୍ତର

(୭) ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାନଚିତ୍ରରେ _________ ଟି ମୌଳିକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଥାଏ।
Answer:
୩ଟି

(୮) ସାଗର ଓ ମହାସାଗରଗୁଡ଼ିକୁ _______ ମାନଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶଯାଇଥାଏ।
Answer:
କ୍ଷୁଦ୍ରମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

୧। କେଉଁ ମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ଦେଇଥାଏ ?
Answer:
ବୃହତ୍ ମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ଦେଇଥାଏ।

୨। ମାନଚିତ୍ରରେ ଅଗଭୀର ଜଳରାଶିକୁ କେଉଁ ରଙ୍ଗ ସୂଚାଏ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରରେ ହାଲୁକା ନୀଳରଙ୍ଗ ଅଗଭୀର ଜଳରାଶିକୁ ସୂଚାଏ।

୩। ମାନଚିତ୍ରର ତିନୋଟି ମୌଳିକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରର ତିନୋଟି ମୌଳିକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ହେଲା – ଦୂରତା, ଦିଗ ଓ ସଙ୍କେତ।

୪। ମାନଚିତ୍ରରେ ସବୁଜ ରଙ୍ଗ କାହାର ସୂଚନା ଦିଏ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରରେ ସବୁଜ ରଙ୍ଗ ସମତଳ ଭୂମିକୁ ସୂଚାଏ।

୫। ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ରାଜନୀତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।

୬। ମାନଚିତ୍ରରେ ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗ କାହାକୁ ସୂଚାଇଥାଏ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରରେ ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗ ଉଚ୍ଚ ପର୍ବତଭୂମିକୁ ସୂଚାଇଥାଏ।

୭। ମାନଚିତ୍ରରେ ହାଲୁକା ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗ କାହାକୁ ସୂଚାଇଥାଏ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରରେ ହାଲୁକା ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗ ପାହାଡ଼କୁ ସୂଚାଇଥାଏ।

୮। କୌଣସି ଦେଶର ଭାଷା ନ ଜାଣିଲେ ମଧ୍ୟ କାହାର ସହାୟତାରେ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅବଗତ ହୋଇହେବ ?
Answer:
କୌଣସି ଦେଶର ଭାଷା ନ ଜାଣିଲେ ମଧ୍ୟ ‘ପ୍ରଚଳିତ ସଙ୍କେତ’ ସହାୟତାରେ ସେ ଦେଶର ଭୌଗୋଳିକ ତଥ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅବଗତ ହୋଇହେବ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

(୧) ମାନଚିତ୍ରରେ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବସ୍ଥ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଦିଗ –
Answer:
ଅଗ୍ନି

(୨) ଉଚ୍ଚ ପର୍ବତଭୂମିକୁ ଯେଉଁ ରଙ୍ଗଦ୍ଵାରା ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଏ –
Answer:
ଗାଢ଼ବାଦାମୀ

(୩) ମାନଚିତ୍ରର ନିମ୍ନଭାଗ ଦର୍ଶାଉଥ‌ିବା ଦିଗ –
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗ

(୪) ‘PS’ ମାନଚିତ୍ରରେ ଯାହାକୁ ବୁଝାଏ –
Answer:
ଥାନା

(୫) ଯେଉଁ ମାନଚିତ୍ର ଦେଶ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ସୀମା ଦର୍ଶାଇଥାଏ –
Answer:
ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର

(୬) ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ମାଳଭୂମି ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ରଙ୍ଗ –
Answer:
ହଳଦିଆ

(୭) ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାନଚିତ୍ରର ଯାହାର ଉପରିଭାଗରେ ଏକ ତୀର ଚିହ୍ନ ଥାଏ –
Answer:
ଦକ୍ଷିଣପାର୍ଶ୍ଵ

(୮) କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର ଯାହାର ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ –
Answer:
ଦିଗ

Objective Type Questions With Answers
(ଘ) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର।

(ଙ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ଯରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ।

୧। ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ଗାଢ଼ ନୀଳରଙ୍ଗ କେଉଁଥିପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
(A) ପର୍ବତ
(B) ଅଗଭୀର ଜଳରାଶି
(C) ଗଭୀର ଜଳରାଶି
(D) ଉଚ୍ଚଭୂମି
Answer:
(C) ଗଭୀର ଜଳରାଶି

୨। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର କେଉଁଥିପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
(A) ଦୂରତା
(B) ଉଚ୍ଚତା
(C) ଦିଗ
(D) ସଙ୍କେତ।
Answer:
(C) ଦିଗ

୩। ମାନଚିତ୍ରରେ ଉପରିଭାଗ କେଉଁ ଦିଗ ଅଟେ ?
(A) ଉତ୍ତର
(B) ଦକ୍ଷିଣ
(C) ପୂର୍ବ
(D) ପଶ୍ଚିମ
Answer:
(A) ଉତ୍ତର

୪। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ମାନଚିତ୍ରରେ ସମତଳ ଭୂମିପାଇଁ କେଉଁ ରଙ୍ଗ ଦିଆଯାଇଥାଏ ?
(A) ବାଦାମୀ
(B) ହଳଦିଆ
(C) ନୀଳ
(D) ସବୁଜ
Answer:
(D) ସବୁଜ

୫। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଉଚ୍ଚ ପାର୍ବତ୍ୟଭୂମି ପାଇଁ କେଉଁ ରଙ୍ଗ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
(A) ହଳଦିଆ
(B) ସବୁଜ
(C) ଫିକା ବାଦାମୀ
(D) ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ
Answer:
(D) ଗାଢ଼ବାଦାମୀ

(ଚ) ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

1. ମାନଚିତ୍ରରେ ସରୁଜରଙ୍ଗ ________ ର ସୂଚନା ଦିଏ।
(ମାଳଭୂମି, ସମତଳଭୂମି, ପାର୍ବତ୍ୟଭୂମି, ଜଳଭାଗ)
Answer:
ସମତଳଭୂମି

2. ମାନଚିତ୍ରରେ ଦକ୍ଷିଣ – ସୂର୍ବସ୍ଥ ମଧ୍ରଉ ଦିଗଗ୍ନି ________ ଦିଗକୁ ବୁଝାଏ।
(ନୈରତ, ବାୟୁ, ଐଶାନ୍ୟ, ଅଗ୍ନି)
Answer:
ଅଗ୍ନି

3. କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର __________ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।
(ସଙ୍କେତ, ଦିଗ, ଦୂରତା, ଉଚ୍ଚତା)
Answer:
ଦିଗ

4. ____________ ମାନଚିତ୍ରରେ ଦେଶ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସୀମା ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ।ୟ
(ରାଜନୀତିକ, ପ୍ରାକୃତିକ, ତଥ୍ୟଭିଭିକ, ବୈଦେଶିକ)
Answer:
ରାଜନୀତିକ

5. __________ ରେ ମାନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ।
(ରେଖାଚିତ୍ର, ମାନଚିତ୍ର, ସଙ୍କେତ, ଦୂରତା)
Answer:
ମାନଚିତ୍ର

6. ମାନଚିତ୍ରରେ ସମତଳଭୂମି ପାଇଁ — ରଙ୍ଗ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।
(ନୀଳ, ହଳଦିଆ, ସବୁଜ, ବାଦାମୀ)
Answer:
ସବୁଜ

7. ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ମାଳଭୂମି ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ __________ ରଙ୍ଗ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
(କମଳା, ହଳଦିଆ, ନୀଳ, ବାଦାମୀ)
Answer:
ହଳଦିଆ

8. ଗାଢ଼ ନୀଳରଙ୍ଗ ସଂକେତ ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ _______ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ।
(ଗଭୀର ଜଳରାଶି, ମାଳଭୂମି, ସମତଳଭୂମି, ପାହାଡ଼)
Answer:
ଗଭୀର ଜଳରାଶି

9. ଉଚ୍ଚ ପର୍ବତଭୂମିକୁ ____________ ରଙ୍ଗଦ୍ଵାରା ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଏ।
(ବାଦାମୀ, ହଳଦିଆ, ସବୁଜ, ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ)
Answer:
ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ

10. ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାନଚିତ୍ରର ____________ ର ଉପରିଭାଗରେ ଏକ ତୀର ଚିହ୍ନ ଥାଏ।
(ପୂର୍ବ ପାର୍ଶ୍ୱ, ପଶ୍ଚିମ ପାର୍ଶ୍ଵ, ଉତ୍ତର ପାର୍ଶ୍ଵ, ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ୱ)
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ଵ

11. ମାନଚିତ୍ରର ନିମ୍ନଭାଗ ___________ ଦିଗ ଅଟେ।
(ପୂର୍ବ, ପଶ୍ଚିମ, ଉତ୍ତର, ଦକ୍ଷିଣ)
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ

12. ‘PS’ ମାନଚିତ୍ରରେ __________ କୁ ବୁଝାଏ।
(ଡାକଘର, ଡାକ ଓ ତାର ଅଫିସ୍, ଥାନା, ଗଛ)
Answer:
ଥାନା।

ତୁମ ପାଇଁ କାମ :

• ତୁମେ ତୁମ ସ୍କୁଲର ଏକ ରେଖାଚିତ୍ର ତିଆରି କର ଓ ସେଥୁରେ ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ, ପାଠାଗାର, ଖେଳପଡ଼ିଆ ଓ ତୁମ ଶ୍ରେଣୀଗୃହ ଦେଖାଅ।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)
• ତୁମ ଶ୍ରେଣୀଗୃହର ଚିତ୍ର ମାନ ଅନୁସାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କର ଓ ସେଥ‌ିରେ ଥ‌ିବା ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ଟେବୁଲ, କଳାପଟା, ଝରକା ଓ କବାଟର ଅବସ୍ଥିତି ଦେଖାଅ।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)
• ନିମ୍ନଲିଖ୍ତ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ସଙ୍କେତ ଅଙ୍କନ କର।
  ପିଚୁରାସ୍ତା, ମାଟିରାସ୍ତା, ମନ୍ଦିର, ପୋଖରୀ, ଡାକଘର ଓ ରେଳପଥ।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)
• କାଗଜମଣ୍ଡ, ବାଉଁଶପାତିଆ ଓ ତାର ବ୍ୟବହାର କରି ଭୂଗୋଲକ ତିଆରି କର।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.3

Question 1. 

ଉଦାହରଣରେ ଦେଖାଯାଇଥିବା ପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧାଡ଼ିରେ ମଝିଘରେ ଥିବା ସଂଖ୍ୟାର ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତା ଓ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ।

ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତା ସଂଖ୍ୟା	ସଂଖ୍ୟା	ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା
9999	10,000	10,001
	10090
	29999
	586452
	358610
	555555
	708000
	999999

ସମାଧାନ:

ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତା ସଂଖ୍ୟା	ସଂଖ୍ୟା	ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା
9999	10,000	10,001
10089	10090	10091
29998	29999	30000
586451	586452	586453
358609	358610	358611
555554	555555	555556
707999	708000	708001
999998	999999	1000000

Question 2.
(କ) କୌଣସି ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତର କେତେ?
ସମାଧାନ:
କୌଣସି ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତର 2 ।

(ଖ) କୌଣସି ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ହେବେ କି? ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ ନେଇ ପରୀକ୍ଷା କର ।
ସମାଧାନ:
କୌଣସି ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ହେବେ ନାହିଁ । 
ଉଦାହରଣ – ମନେକର 4 ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ।
4 ର ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 3, ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ନାହିଁ ।
ସେହିପରି 4 ର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 5, ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ନୁହେଁ ।

(ଗ) ଏକ କୋଟିର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଏକ କୋଟିର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 10000000 – 1 = 9999999
ଏବଂ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 10000000 + 1 = 10000001

(ଘ) ତୁମ ମନରୁ ପାଞ୍ଚଟି ଆଠ ଅଙ୍କବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଅଙ୍କବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – 23405317, 18905563, 45632970, 38754021, 98765028 ।
(i) 23405317 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 23405316 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା  = 23405318 ।
(ii) 18905563 & ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା  = 18905562 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 18905564 ।
(iii) 45632970 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 45632969 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 45632971 । 
(iv) 38754021  ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 38754020 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 38754022 ।
(v) 98765028 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 98765027 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 98765029 ।

Question 3.
ଗୋଟିଏ ତିନିଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ନିଅ। ସେହି ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାକୁ ଯୋଗ କରି ଯୋଗଫଳକୁ ଦୁଇରେ ଭାଗ କର । କ’ଣ ପାଇଲ? ଆଉ ଗୋଟିଏ ଛଅ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ନେଇ ଠିକ୍ ଏହି ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ କର ।
ସମାଧାନ:
ତିନିଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ସଂଖ୍ୟା ହେଲା 845  
845 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 844 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 846
ସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱୟର ଯୋଗଫଳ = 844 + 846 = 1690 ।
ଯୋଗଫଳକୁ 2 ଦ୍ବାରା ଭାଗ କଲେ ହେବ = 1690 ÷ 2 = 845
∴ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱୟର ଯୋଗଫଳକୁ 2ରେ ଭାଗକଲେ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାଟି ମିଳେ ।
ଛଅଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ଅନ୍ୟ ଏକ ସଂଖ୍ୟା ହେଲା – 234573 ।
234573 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 234572 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 234574
ସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱୟର ଯୋଗଫଳ = 234572 + 234574 = 469146
ଯୋଗଫଳକୁ ଦୁଇଭାଗ କଲେ ହେବ = 469146 ÷ 2 = 234573
∴ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱୟର ଯୋଗଫଳକୁ ଦୁଇରେ ଭାଗକଲେ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାଟି ମିଳେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 2 ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ବକ ଆଲୋଚନା Ex 2.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 2 ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ବକ ଆଲୋଚନା Ex 2.3

Question 1.
10 ଓ 30 ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ମୌଳିକ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
10 ଓ 30 ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ମୌଳିକ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ହେଲା
11, 13, 17, 19, 23 ଓ 29 

Question 2.
3, 4 ଓ 5 ର ତିନୋଟି ସାଧାରଣ ଗୁଣିତକ ଲେଖ । 
ସମାଧାନ:
3, 4 ଓ 5 ର ତିନୋଟି ସାଧାରଣ ଗୁଣିତକ ଲେଖ । = 3 × 4 × 5 = 60
3, 4 ଓ 5 ର ତିନୋଟି ସାଧାରଣ ଗୁଣତକ ହେଲା– 60, 120, 180

Question 3.
60 ଓ 75 ସାଧାରଣ ଗୁଣନୀୟକଗୁଡ଼ିକୁ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
60 ର ଗୁଣନୀୟକଗୁଡ଼ିକ ହେଲା –  1, 2, 3, 4, 5, 6, 10, 12, 15, 20, 30 ଓ 60
75 ର ଗୁଣନୀୟକଗୁଡ଼ିକ ହେଲା 1, 3, 5, 15, 25 ଓ 75
60 ଓ 75 ର ସାଧାରଣ ଗୁଣନୀୟକଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – 1, 3, 5 ଓ 15

Question 4.
ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉକ୍ତିକୁ ପଢ଼ି ତାହା ଭୁଲ୍ କି ଠିକ୍ କହ । 
(ଉପଯୁକ୍ତ କାରଣ ଦେଇ ତୁମ ଉତ୍ତରର ଯଥାର୍ଥତା ପ୍ରତିପାଦନ କର ।)

(କ) କୌଣସି ସଂଖ୍ୟାର ଅସଂଖ୍ୟ ଗୁଣନୀୟକ ଥାଏ।
ସମାଧାନ:
6 ର ଗୁଣନୀୟକଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – 1, 2, 3 ଓ 6 
ତେଣୁ କୌଣସି ସଂଖ୍ୟାର ଅସଂଖ୍ୟ ଗୁଣନୀୟକ ନଥାଏ । (ଉକ୍ତିଟି ଭୁଲ ଅଟେ ।)

(ଖ) 4 ଓ 9 ପରସ୍ପର ମୌଳିକ ସଂଖ୍ୟା ।
ସମାଧାନ:
4 ର ଗୁଣନୀୟକଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – 1, 2, 4; 9 ର ଗୁଣନୀୟିକଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – 1, 3, 9 
ତେଣୁ 4 ଓ 9 ପରସ୍ପର ମୌଳିକ ସଂଖ୍ୟା (ଉକ୍ତିଟି ଠିକ୍ ଅଟେ ।)

(ଗ) କୌଣସି ସଂଖ୍ୟା ସେହି ସଂଖ୍ୟାର କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ଗୁଣନୀୟକ ।
ସମାଧାନ:
ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଖ୍ୟାର କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ଗୁଣନୀୟକ 1 ଓ ବୃହତ୍ତମ ଗୁଣନୀୟକ ସେହି ସଂଖ୍ୟା । (ଉକ୍ତିଟି ଭୁଲ୍ ଅଟେ ।)

(ଘ) 9 ଓ 13 ର କୌଣସି ସାଧାରଣ ଗୁଣନୀୟକ ନାହିଁ।
ସମାଧାନ:
9 ଓ 13 ର ସାଧାରଣ ଗୁଣନୀୟକ 1 । (ଉକ୍ତିଟି ଭୁଲ୍ ଅଟେ ।)

(ଙ) କୌଣସି ସଂଖ୍ୟାର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟକ ଗୁଣନୀୟକ ଥାଏ । 
ସମାଧାନ:
(ଉକ୍ତିଟି ଠିକ୍ ଅଟେ ।)

(ଚ) 12 ହେଉଛି ଗୋଟିଏ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟା ।
ସମାଧାନ:
12 ର ଗୁଣନୀୟକଗୁଡ଼ିକ ହେଲା − 1, 2, 3, 4, 6 ଓ 12 | 
ର ଗୁଣନୀୟକଗୁଡ଼ିକ ହେଲା = 1 + 2 + 3 + 4 + 6 + 12 = 28
12 ର 2 ଗୁଣ = 12 × 2 = 24 । ତେଣୁ 12 ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣସଂଖ୍ୟା ନୁହେଁ । (ଉକ୍ତିଟି ଭୁଲ୍ ଅଟେ ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 2 ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ବକ ଆଲୋଚନା Ex 2.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 2 ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ବକ ଆଲୋଚନା Ex 2.2

Question 1.
ବିଭାଜ୍ୟତା ନିୟମକୁ ବ୍ୟବହାର କରି, ତଳେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ 2 ଦ୍ୱାରା, 3 ଦ୍ୱାରା, 4 ଦ୍ବାରା, 5 ଦ୍ବାରା, 6 ଦ୍ୱାରା, 8 ଦ୍ଵାରା, 9 ଦ୍ୱାରା, 11 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ କି ନୁହେଁ ପରୀକ୍ଷା କର ଓ ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟାଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ସେହି ସଂଖ୍ୟା ତଳେ ଥିବା ଘରେ ଠିକ (✓) ଚିହ୍ନ ଦିଅ।

ସମାଧାନ:
(i) 990, 1586, 400, 6666, 639210, 429714, 2856, 900000
ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ 2 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ, କାରଣ ଏହି ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ଏକକ ସ୍ଥାନରେ 0, 6, 4 ଅଛି ।

(ii) 990 ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 9 + 9 + 0 = 18
ଏହା 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 990 ସଂଖ୍ୟାଟି 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ । 
1586 ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 1 + 5 + 8 + 6 = 20
ଏହା 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ, ତେଣୁ 1586 ସଂଖ୍ୟାଟି 3 ଦ୍ଵାରା ଅବିଭାଜ୍ୟ
400 ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 4 + 0 + 0 = 4
ଏହା 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ; ତେଣୁ 400 ସଂଖ୍ୟାଟି 3 ଦ୍ଵାରା ଅବିଭାଜ୍ୟ । 
6666 ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 6 + 6 + 6 + 6 = 24
ଏହା 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 6666 ସଂଖ୍ୟାଟି 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ
639210 ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 6 + 3 + 9 + 2 + 1 + 0 = 21 
ଏହା 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 639210 ସଂଖାଟି 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
429714 ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 4 + 2 + 9 + 7 + 1 + 4 = 27
ଏହା 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 429714 ସଂଖ୍ୟାଟି 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
2856 ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 2 + 8 + 5 + 6 = 21
ଏହା 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟହେତୁ 2856 ସଂଖ୍ୟାଟି 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
900000 ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 9 + 0 + 0 + 0 + 0 + 0 = 9
ଏହା 3 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 900000 ସଂଖ୍ୟାଟି 3 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ । 
999999ସଂଖ୍ୟାର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 9 + 9 + 9 + 9 + 9 + 9 = 54 
ଏହା 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 999999 ସଂଖ୍ୟାଟି 3 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।

(iii) 990 ର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘରର ଅଙ୍କଦ୍ୱୟ ଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 90
ଏହା 4 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ ୨୨୦ ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ଵାରା ଅବିଭାଜ୍ୟ । 
1586 ର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘରର ଅଙ୍କଦ୍ବୟ ଦ୍ବାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 86 
ଏହା 4 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 1586 ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ଵାରା ଅବିଭାଜ୍ୟ । 
400 ର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘରର ଅଙ୍କଦ୍ୱୟଦ୍ବାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 00 
ଏହା 4 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 400 ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ । 
6666 ର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘର ଅଙ୍କଦ୍ଵୟ ଦ୍ବାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 66 
ଏହା 4 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 6666 ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ଵାରା ଅବିଭାଜ୍ୟ । 
639210 ର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘର ଅଙ୍କଦ୍ୱୟଦ୍ବାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 10 
ଏହା 4 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 639210 ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ବାରା ଅବିଭାଜ୍ୟ ।
429714 ର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘର ଅଙ୍କଦ୍ୱୟଦ୍ବାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 14 
ଏହା 4 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 429714 ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ଵାରା ଅବିଭାଜ୍ୟ ।
2856 ର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘର ଅଙ୍କଦ୍ୱୟଦ୍ବାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 56 
ଏହା 4 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 2856 ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ । 
900000 ସଂଖ୍ୟାର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘର ଅଙ୍କଦ୍ଵୟ ଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 00
ଏହା 4 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 900000 ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ । 
999999 ସଂଖ୍ୟାର ଦଶକ ଓ ଏକକ ଘର ଅଙ୍କଦ୍ଵୟଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି = 99
ଏହା 4 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 999999 ସଂଖ୍ୟାଟି 4 ଦ୍ଵାରା ଅବିଭାଜ୍ୟ । 

(iv) ଦତ୍ତ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ 990 ର ଏକକ ସ୍ଥାନରେ 0, 400 ର ଏକକ ସ୍ଥାନରେ 0, 639210 ର ଏକକ ସ୍ଥାନରେ 0 ଓ 900000 ର ଏକକ ସ୍ଥାନରେ 0 ଥ‌ିବାରୁ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ 5 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।

(v) ପୂର୍ବ ପରୀକ୍ଷାରୁ ଆମେ ଜାଣିଛୁ ଯେ ଦତ୍ତ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରୁ 990, 6666, 639210, 429714, 2856 & 900000 ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ 2 ଓ 3 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ । ତେଣୁ ଏହି ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ 6 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।

(vi) ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟାର ଶତକ, ଦଶକ ଓ ଏକକ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଙ୍କଦ୍ବାରା ଗଠିତ ସଂଖ୍ୟାଟି ୫ ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ସେହି ସଂଖ୍ୟାଟି 8 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
990 ସଂଖ୍ୟାରେ 990 ÷ 8 = ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 990 ସଂଖ୍ୟାଟି 8 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ । 
1586 ସଂଖ୍ୟାରେ 586 ÷ 8 = ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 1586 ସଂଖ୍ୟାଟି 8 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ । 
400 ସଂଖ୍ୟାରେ 400 ÷ 8 = 50 ତେଣୁ 400 ସଂଖ୍ୟାଟି 8 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
6666 ସଂଖ୍ୟାରେ 666 ÷ 8 = ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 6666 ସଂଖ୍ୟାଟି 8 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
639210 ସଂଖ୍ୟାରେ 210 ÷ 8 = ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 639210, 8 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
429714 ସଂଖ୍ୟାରେ 714 ÷ 8 = ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 429714, 8 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
2856 ସଂଖ୍ୟାରେ 856 ÷ 8 = 107 ତେଣୁ 2856 ସଂଖ୍ୟାଟି 8 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
900000 ସଂଖ୍ୟାରେ 000 ÷ 8 = 0 ତେଣୁ 900000 ସଂଖ୍ୟାଟି ୫ ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
999999 ସଂଖ୍ୟାରେ 999 ÷ 8 = ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 999999, 8 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।

(vii) 990 ର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 9 + 9 + 0 = 18 । ଏହା 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 990 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
1586 ର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 1 + 5 + 8 + 6 = 20 । ଏହା 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ । ତେଣୁ 1586 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
400 ର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 4 + 0 + 0 = 4 । ଏହା 9 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 400 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
6666 ର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 6 + 6 + 6 + 6 = 24 । ଏହା 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 6666 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
639210 ର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 6 + 3 + 9 + 2 + 1 + 0 = 21 । ଏହା 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 639210 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
429714 ର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 4 + 2 + 9 + 7 + 1 + 4 = 27 | ଏହା 9 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 429714 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
2856 ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 2 + 8 + 5 + 6 = 21 । ଏହା 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ତେଣୁ 2856 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
900000 ର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 9 + 0 + 0 + 0 + 0 + 0 = 9 । ଏହା 9 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 900000 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
999999 ର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 9 + 9 + 9 + 9 + 9 + 9 = 54 । ଏହା 9 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ହେତୁ 999999 ସଂଖ୍ୟାଟି 9 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।

(viii) 990 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 0 + 9 = 9 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 9
9 – 9 = 0; ତେଣୁ 990 ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ବାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
1586 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 6 + 5 = 11 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 8 + 1 = 9
11 – 9 = 2; ତେଣୁ 1586 ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
400 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 0 + 4 = 4 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କ = 0 
4 – 0 = 4; ତେଣୁ 400 ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
6666 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 6 + 6 = 12 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 6 + 6 = 12
12 – 12 = 0; ତେଣୁ  6666 ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
639210 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 0 + 2 + 3 = 5 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 1 + 9 + 6 = 16 
16 – 5=11; ତେଣୁ 639210  ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ।
429714 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 4 + 7 + 2 = 13 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 1 + 9 + 4 = 14
14 – 13 = 1 ; ତେଣୁ 429714 ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ । 
2856 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 6 + 8 = 14 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସ୍ଥାନର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 5 + 2 = 7
14 – 7 = 7; ତେଣୁ 2856 ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ।
900000 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 0 + 0 + 0 = 0 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 0 + 0 + 9 = 9
9 – 0 = 9; ତେଣୁ 900000 ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ ନୁହେଁ 
999999 ସଂଖ୍ୟାଟିର ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 9 + 9 + 9 = 27 ଓ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାମନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି = 9 + 9 + 9 = 27
27 – 27 = 0; ତେଣୁ 999999 ସଂଖ୍ୟାଟି 11 ଦ୍ଵାରା ବିଭାଜ୍ୟ

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 12 ତଥ୍ୟ ପରିଚାଳନା ଓ ସଂରଚନା Ex 12.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 12 ତଥ୍ୟ ପରିଚାଳନା ଓ ସଂରଚନା Ex 12.1

Question 1.
ଗୋଟିଏ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଷଷ୍ଠ ଶ୍ରେଣୀ ପିଲାମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚତା ତଳ କୋଠରିରେ ସେ.ମି.ରେ ଦିଆଯାଇଛି।

(i) ଉପର ତଥ୍ୟକୁ ନେଇ ଟାଲି ଚିହ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରି ଏକ ସାରଣୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କର ।
ସମାଧାନ:

(ii) କେତେ ସେ.ମି. ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ପିଲା ଶ୍ରେଣୀରେ ସର୍ବାଧିକ ?
ସମାଧାନ:
135 ସେ.ମି. ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ପିଲା ସର୍ବାଧିକ ।

(iii) କେତେ ସେ.ମି. ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ପିଲା ଶ୍ରେଣୀରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ?
ସମାଧାନ:
125 ସେ.ମି. ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ପିଲା ସବୁଠାରୁ କମ୍ ।

Question 2.
ତୁମ ଶ୍ରେଣୀର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପିଲାଙ୍କ ଭାଇଭଉଣୀ ସଂଖ୍ୟା (ନିଜକୁ ବାଦ୍ ଦେଇ) ପଚାରି ବୁଝ । ଏହାକୁ ନେଇ ଟାଲି ଚିହ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରି ଏକ ସାରଣୀ ତୁମ ଖାତାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କର ।

ବିଭିନ୍ନ ସଂଖ୍ୟକ ଭାଇଭଉଣୀ ଥିବା ପିଲା	ଟାଲି ଚିହ୍ନ	ସଂଖ୍ୟା
ଆଦୌ ଭାଇଭଉଣୀ ନ ଥିବା ପିଲା
1 ଜଣ ଭାଇଭଉଣୀ
2 ଜଣ ଭାଇଭଉଣୀ
3 ଜଣ ଭାଇଭଉଣୀ
4 ଜଣ ଭାଇଭଉଣୀ
4 ଜଣରୁ ଅଧିକ ଭାଇଭଉଣୀ

ସମାଧାନ:

ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
କେତେ ଜଣ ପିଲାଙ୍କର ଆଦୌ ଭାଇ ଭଉଣୀ ନାହାନ୍ତି ?
ସମାଧାନ:
5

କେତେଜଣ ପିଲାଙ୍କର 4 ରୁ ଅଧିକ ଭାଇ ଭଉଣୀ ଅଛନ୍ତି ?
ସମାଧାନ:
4

ସେହିପରି ତୁମେ ଏହି ସାରଣୀ ଦେଖ୍ ସେଥୁରୁ କେତୋଟି ପ୍ରଶ୍ନ ତିଆରି କର ଓ ତୁମ ସାଙ୍ଗମାନଙ୍କୁ ଦେଖାଅ ।
ସମାଧାନ:
(i) କେତେ ଜଣ ପିଲାଙ୍କର 2 ଜଣ ଭାଇଭଉଣୀ ଅଛନ୍ତି ?
(ii) କେତେ ଜଣ ପିଲାଙ୍କର 3 ଜଣ ଭାଇ ଭଉଣୀ ଅଛନ୍ତି ?
(iii) କେତେ ଜଣ ପିଲାଙ୍କର 4 ଜଣ ଭାଇଭଉଣୀ ଅଛନ୍ତି ?

Question 3.
ଅର୍ଜିତା ବିଦ୍ୟାଳୟ ଆଗରେ ଛିଡ଼ା ହୋଇ ବିଦ୍ୟାଳୟର ସାଧାରଣ ସଭାକୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ଆସିଥ‌ିବା ପୁରୁଷ ଅଭିଭାବକଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ପୋଷାକ ଅନୁଯାୟୀ ଗଣି ସାରଣୀଟି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି । (ପ୍ରଶ୍ନ ସହ ଉତ୍ତର)

ସମାଧାନ:

ନିମ୍ନପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର ଲେଖ:
(i) କେଉଁ ପ୍ରକାର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି କେତେ ଲୋକ ଆସିଥିଲେ ?
ସମାଧାନ:
ଲୁଙ୍ଗି ଓ ସାର୍ଟ ପିନ୍ଧିଥିବା ଲୋକ 11 ଜଣ, ଧୋତି ଗାମୁଛା ପିନ୍ଧିଥିବା ଲୋକ 18 ଜଣ, ଧୋତି କମିଜ ପିନ୍ଧିଥିବା ଲୋକ 20 ଜଣ ଓ ପ୍ୟାଣ୍ଟ ସାର୍ଟ ପିନ୍ଧିଥିବା ଲୋକ 26 ଜଣ ।

(ii) ଅଧିକ ପୁରୁଷ ଲୋକ କେଉଁ ପ୍ରକାର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିଥିଲେ ?
ସମାଧାନ:
 ପ୍ୟାଣ୍ଟସାର୍ଟ ପିନ୍ଧିଥିବା ଅଧ୍ବକ ପୁରୁଷ ଲୋକ ଥିଲେ ।

(iii) ମୋଟ କେତେଜଣ ଅଭିଭାବକ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଆସିଥିଲେ ? 
ସମାଧାନ:
75 ଜଣ ଅଭିଭାବକ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଆସିଥିଲେ ।

(iv) ପ୍ୟାଣ୍ଟ ସାର୍ଟ ପିନ୍ଧିଥିବା ଅଭିଭାବକ ସଂଖ୍ୟା ଲୁଙ୍ଗି ଓ ସାର୍ଟ ପିନ୍ଧିଥ‌ିବା ଅଭିଭାବକ ସଂଖ୍ୟା ଠାରୁ କେତେ ଅଧିକ ।
ସମାଧାନ:
(26 – 11) = 15 ଜଣ ଅଧିକ ।

(v) ଏହିଭଳି କେତେଗୁଡ଼ିଏ ପ୍ରଶ୍ନ ତିଆରି କର ଓ ତୁମ ସାଙ୍ଗକୁ ପଚାର ।
ସମାଧାନ:
(କ) ସବୁଠାରୁ କମ୍ ଅଭିଭାବକ କେଉଁ ପ୍ରକାର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ଆସିଥିଲେ ?
(ଖ) ଧୋତି ଗାମୁଛା ପିନ୍ଧିଥିବା ଅଭିଭାବକ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ଧୋତି, କମିଜ ପିନ୍ଧିଥିବା ଅଭିଭାବକ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ଅଧିକ ?
(ଗ) 20 ଜଣ ଲୋକ କେଉଁ ପ୍ରକାର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ଆସିଥିଲେ ?

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି InText Questions

ଗୋଟିଏ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ପରିସୀମା କିପରି ବାହାରିବ ?
ସମାଧାନ:
ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ପରିସୀମା = ବାହୁ + ବାହୁ + ବାହୁ 
= 3 × ବାହୁ

ନିଜେ କରି ଦେଖ:
1 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 1 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ 16 ଟି ବର୍ଗଚିତ୍ରକୁ ନେଇ ପାଖକୁପାଖ ଲଗାଇ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଆକୃତି ପ୍ରସ୍ତୁତକରି ସେମାନଙ୍କର ପରିସୀମା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

ସମାଧାନ:
(6 + 2 + 1 + 1 + 4 + 1 + 1 + 2) ସେ.ମି.
= 18 ସେ.ମି.

ସମାଧାନ:
(6 + 1 + 2 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 5) = 22 ସେ.ମି.

ସମାଧାନ:
22 ସେ.ମି.

1. ତଳ ସାରଣୀରେ ଥିବା ଖାଲି ସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

କ୍ର.ନଂ.	ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ	ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରସ୍ଥ	ପରିସୀମା	କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
1.	5 ସେ.ମି.	4 ସେ.ମି.
2.		7 ସେ.ମି.	30 ସେ.ମି.
3.	7 ସେ.ମି.			28 ବ.ର୍ସେ.ମି.
4.	12 ସେ.ମି.		42 ସେ.ମି.

ସମାଧାନ:

କ୍ର.ନଂ.	ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ	ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରସ୍ଥ	ପରିସୀମା	କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
1.	5 ସେ.ମି.	4 ସେ.ମି.	18 ସେ.ମି.	20 ବ.ର୍ସେ.ମି.
2.	8 ସେ.ମି.	7 ସେ.ମି.	30 ସେ.ମି.	56 ବ.ର୍ସେ.ମି.
3.	7 ସେ.ମି.	4 ସେ.ମି.	22 ସେ.ମି.	28 ବ.ର୍ସେ.ମି.
4.	12 ସେ.ମି.	9 ସେ.ମି.	42 ସେ.ମି.	108 ବ.ର୍ସେ.ମି.

2. 6 × 6 କୁ 6² ରୂପେ ଲେଖାଯାଏ ଓ 6 ର ବର୍ଗ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
8 ର ବର୍ଗ ଓ 10 ର ବର୍ଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
8 ର ବର୍ଗ  = 8² = 8 × 8 = 64, 10 ର ବର୍ଗ = 10² = 10 × 10 = 100

ତୁମ ପାଇଁ କାମ:
କାଗଜ କାଟି ପ୍ରଥମେ ତିନୋଟି ଆୟତ ଚିତ୍ର ତିଆରି କର, ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ତଳେ ଦିଆଯାଇଛି- 4 ସେ.ମି. ଓ 3 ସେ.ମି., 5 ସେ.ମି ଓ 2 ସେ.ମି., 4 ସେ.ମି. ଓ 2 ସେ.ମି. । ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଅଠାରେ ଯୋଡ଼ି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଆକୃତିର କ୍ଷେତ୍ରମାନ ତିଆରି କର ଓ ସେହି କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିଶ୍ଚୟ କର ।
ସମାଧାନ:
4 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 3 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (4 × 3) ବ.ସେ.ମି. = 12 ବ.ସେ.ମି.
5 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 2 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (5 × 2) ବ.ସେ.ମି. = 10 ବ.ସେ.ମି.
4 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 2 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (4 × 2) ବ.ସେ.ମି. = 8 ବ.ସେ.ମି.

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 2 ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ବକ ଆଲୋଚନା Ex 2.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 2 ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ବକ ଆଲୋଚନା Ex 2.1

Question 1.
ବନ୍ଧନୀ ବ୍ୟବହାର କରି ଲେଖ :

(କ) 5 ଓ 7 ର ଯୋଗଫଳକୁ 12 ଦ୍ଵାରା ହରଣ।
ସମାଧାନ:
(5 + 7 ) ÷ 12

(ଖ) 12 କୁ 5 ଓ 3 ର ବିୟୋଗଫଳ ଦ୍ଵାରା ହରଣ।
ସମାଧାନ:
12 ÷ (5 + 3)

(ଗ) 15 ରୁ 12 ର ବିୟୋଗଫଳଠାରୁ 1 ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟା ସହ 20 ଗୁଣନ
ସମାଧାନ:
(15 – 12 + 1) × 20

(ଘ) 133 କୁ 4 ଓ 5 ର ଗୁଣଫଳରୁ 1 କମ୍ ହୋଇଥିବା ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ଵାରା ହରଣ
ସମାଧାନ:
133 ÷ (4 × 5 – 1)

Question 2.
ଭୁଲ ଥିଲେ ଠିକ୍ କରି ଲେଖ :

(କ) 12 + 4 – 1 କୁ ସରଳ କରିବା ବେଳେ ପ୍ରଥମେ 12 କୁ 4 ଦ୍ଵାରା ହରଣ କରିବାକୁ ହେବ।
ସମାଧାନ:
✓

(ଖ) (6 – 3) × 2 କୁ ସରଳୀକରଣ କରିବା ବେଳେ ପ୍ରଥମେ 6 – 3 ର ବିୟୋଗଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ।
ସମାଧାନ:
✓

(ଗ) 12 – {8 ÷ (3 – 1)} କୁ ସରଳ କଲାବେଳେ ପ୍ରଥମେ 12 ରୁ 8 କୁ ବିୟୋଗ କରାଯିବ ।
ସମାଧାନ:
12 – {8 ÷ (3 – 1)} କୁ ସରଳ କଲାବେଳେ ପ୍ରଥମେ 3 ରୁ 1 କୁ ବିୟୋଗ କରାଯିବ ।

(ଘ) 20 × {6 ÷ (3 – 2)} କୁ ସରଳ କରିବା ବେଳେ ପ୍ରଥମେ 6 + 3 ର କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଏ ।
ସମାଧାନ:
20 × {6 ÷ (3 – 2)} କୁ ସରଳ କରିବାବେଳେ ପ୍ରଥମେ 3 – 2 ର କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଏ ।

Question 3.
ସରଳ କର :

(କ) ) [9 × {7 – (2 + 3)}]
ସମାଧାନ:
[9 × {7 – (2 + 3)}]
= [9 × {(7 – 5)}]
= 9 × 2
= 18

(ଖ) 1 – [1 – (1 – (1 – $\overline{1-1}$)}]
ସମାଧାନ:
1 – [1 – (1 – (1 – $\overline{1-1}$)}]
= 1 – [1 – {1 – (1 – 0)}]
= 1 – [1 – {1 – 1}]
= 1 – [1 – 0]
= 1 – 1
= 0

(ଗ) 5 – 15 – 15 – (5 – $\overline{5-5}$)}]
ସମାଧାନ:
5 – 15 – 15 – (5 – $\overline{5-5}$)}]
= 5 – [5 – {5 – (5 – 0)}]
= 5 – [5 – {5 – 5}]
= 5 – [5 – 0]
= 5 – 5
= 0

(ଘ) [(3 × 2- (2 × $\overline{6-3}$)) ((15 ÷ $\overline{8-3}$) + (12 ÷  $\overline{4-2}$)}]
ସମାଧାନ:
[(3 × 2- (2 × $\overline{6-3}$)) ((15 ÷ $\overline{8-3}$) + (12 ÷  $\overline{4-2}$)}]
= [{3 × 2 – (2 × 3)} – 15 ÷ 5) + (12 ÷ 2)}]
= [{3 × 2 – 6} – {3 + 6}]
= [{6 – 6} – 9] = [0 – 9]
= -9

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 7(b) ଭାରତ : ଜଳବାୟୁ, ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭିଦ, ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଓ ଏହାର ସଂରକ୍ଷଣ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 7(b) ଭାରତ : ଜଳବାୟୁ, ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭିଦ, ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଓ ଏହାର ସଂରକ୍ଷଣ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଜଳବାୟୁକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରୁଥିବା କାରକଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ । ଭାରତର କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳର ଜଳବାୟୁ କିପରି ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:

• କୌଣସି ଅଞ୍ଚଳର ଜଳବାୟୁ ଏହାର ଅବସ୍ଥିତି, ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନରୁ ଉଚ୍ଚତା, ସମୁଦ୍ରଠାରୁ ଦୂରତା ଓ ପାହାଡ଼ ପର୍ବତ ଆଦି ଭୂମିରୂପଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଭାରତର ଜଳବାୟୁକୁ ମୌସୁମୀ ଜଳବାୟୁ କୁହାଯାଏ । ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ପ୍ରଭାବରେ ଭାରତରେ ପ୍ରଚୁର ବର୍ଷା ହୁଏ ।
• ହୋଇଥିବାବେଳେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ଡ୍ରାସ ଓ କାରଗିଲ୍‌ରେ ଅତ୍ୟଧ୍ୟ ଶୀତ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
• କୋଲକାତା ଓ ମୁମ୍ବାଇର ଜଳବାୟୁ ମୃଦୁ । ଏଠାରେ ଅଧୁକ ଶୀତ ବା ଅଧିକ ଗରମ ହୁଏ ନାହିଁ ।
• ମେଘାଳୟର ମାଓସିନ୍‌ରାମଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟି ହେଉଥ‌ିବାବେଳେ ରାଜସ୍ଥାନର ଜୟସାଲମେରଠାରେ ଆଦୌ ବର୍ଷା ହୁଏ ନାହିଁ ।

୨। ଅରଣ୍ୟର ଉପକାରିତା ସଂକ୍ଷେପରେ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
ଅରଣ୍ୟକୁ ଆମେ ଅନେକ ଉପକାର ପାଇଥାଉ; ଯଥା –

• ଜଙ୍ଗଲ ବୃଷ୍ଟିପାତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
• ବୃକ୍ଷ ଚେର ଓ ମୂଳଦ୍ଵାରା ମୃତ୍ତିକାକୁ ବାନ୍ଧି ରଖୁଥ‌ିବାରୁ ମୃତ୍ତିକାକ୍ଷୟ ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ ।
• ଜଙ୍ଗଲ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀଙ୍କର ପ୍ରାକୃତିକ ବାସସ୍ଥଳୀ ଅଟେ ।
• ବୃକ୍ଷ ଖାଦ୍ୟପ୍ରସ୍ତୁତି ସମୟରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଗ୍ରହଣ କରି ଅମ୍ଳଜାନ ଛାଡ଼ିଥାଏ । ଯାହାକୁ ଆମେ ପ୍ରଶ୍ବାସରେ ଗ୍ରହଣ କରୁ ।
• ଜଙ୍ଗଲରୁ ଗୃହ ଆସବାବ ନିମନ୍ତେ କାଠ, ଜାଳେଣି କାଠ, ଗୋମେଷାଦି ପଶୁଖାଦ୍ୟ, ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷ, ଚେରମୂଳି, ଲାଖ, ଝୁଣା, ଅଠା, କେନ୍ଦୁପତ୍ର ଆଦି ଆବଶ୍ୟକ ପଦାର୍ଥ ମିଳିଥାଏ ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
୧। ଭାରତର ବୃହତ୍ତମ ମରୁଭୂମି କିଏ ? ଏହି ମରୁଭୂମି ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ଥର୍ ମରୁଭୂମି ଭାରତର ବୃହତ୍ତମ ମରୁଭୂମି । ଏହା ଉତ୍ତର ଭାରତ ସମତଳଭୂମି ଅଞ୍ଚଳର ପଶ୍ଚିମରେ ରାଜସ୍ଥାନ ରାଜ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
(ii) ଏହା ଶୁଷ୍କ । ଉତ୍ତପ୍ତ ଓ ବାଲୁକାମୟ । ଏଠାରେ କଣ୍ଟାଜାତୀୟ ଗୁଳ୍ମ ଦେଖାଯାଏ ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମୌସୁମୀବାୟୁ ଋତୁ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
Answer:
(i) ଅକ୍ଟୋବର ଓ ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ମୌସୁମୀବାୟୁ ସ୍ଥଳଭାଗରୁ ବଙ୍ଗୋପସାଗର ଉପରକୁ ଫେରିଆସେ । ତେଣୁ ଏହି ସମୟକୁ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମୌସୁମୀବାୟୁ ଋତୁ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ।
(ii) ଏହି ଋତୁରେ ଦିନବେଳା ତାପମାତ୍ରା ଅଧିକ ରହେ; ମାତ୍ର ରାତିବେଳା ତାପମାତ୍ରା କ୍ରମଶଃ ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ । ଏହି ବାୟୁ ତାମିଲନାଡୁ ଓ ଆନ୍ଧ୍ର ଉପକୂଳରେ ବୃଷ୍ଟିପାତ କରାଇଥାଏ ।

୩। କ୍ରାନ୍ତୀୟ ବାତାବର୍ତ୍ତ କ’ଣ ?
Answer:
(i) କ୍ରାନ୍ତିମଣ୍ଡଳର ସମୁଦ୍ର ଉପରେ କୌଣସି କାରଣରୁ ବାୟୁଚାପ ହ୍ରାସ ପାଇ ଲଘୁଚାପ କେନ୍ଦ୍ର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । କ୍ରମେ ଏହା ଘନୀଭୂତ ହୋଇ ବାତାବର୍ଷରେ ପରିଣତ ହୁଏ । ଏହାକୁ କ୍ରାନ୍ତୀୟ ବାତାବର୍ଷ କୁହାଯାଏ ।
(ii) ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ପ୍ରବଳ ବେଗରେ ପବନ ବହିବା ସହ ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇଥାଏ ।

୪। ଜୁଆରିଆ ଅରଣ୍ୟ ବା ହେନ୍ତାଳ ବଣ କ’ଣ ?
Answer:
(i) ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଜୁଆର ପାଣି ମାଡ଼ୁଥିବା ସନ୍ତସନ୍ତିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ହେନ୍ତାଳ ବଣ ଦେଖାଯାଏ । ହେନ୍ତାଳ ବୃକ୍ଷ ଏହି ଅରଣ୍ୟର ମୁଖ୍ୟବୃକ୍ଷ ।
(ii) ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ଗଙ୍ଗାନଦୀ ମୁହାଣରେ ସୁନ୍ଦରବନ, ଓଡ଼ିଶାର ଭିତରକନିକା ଏବଂ ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ନିକୋବର ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜରେ ହେନ୍ତାଳବଣ ରହିଛି ।

୫। ପାର୍ବତ୍ୟ ଅରଣ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:
(i) ପାର୍ବତ୍ୟ-ଅରଣ୍ୟରେ ଗଛଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ୧୫୦୦ ମିଟରରୁ ୨୫୦୦ ମିଟର ଉଚ୍ଚତାରେ ଶଙ୍କୁ ଆକାରର ହୋଇଥାଆନ୍ତି । ଏହି ଅରଣ୍ୟରେ ଚିର, ପାଇନ୍, ଦେବଦାରୁ ଆଦି ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ ଅଟେ ।
(ii) ଏହି ଅରଣ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ସରଳବର୍ଗୀୟ ଅରଣ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।

୬। କଣ୍ଟାବୁଦା ଜଙ୍ଗଲରେ କେଉଁ କେଉଁ ଉଭିଦ ଦେଖାଯାଏ ? ଭାରତର କେଉଁ କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଏ ପ୍ରକାର ଜଙ୍ଗଲ ଅଛି ?
Answer:
(i) କଣ୍ଟାବୁଦା ଜଙ୍ଗଲରେ ସିଜୁ, ଖଜୁରୀ, ନାଗଫେଣୀ, ବବୁଲ ଆଦି କ୍ଷୁଦ୍ର କଣ୍ଟାଜାତୀୟ ଉଦ୍ଭିଦ ଦେଖାଯାଏ ।
(ii) ଏହି ଅରଣ୍ୟ ଭାରତର ରାଜସ୍ଥାନ, ପଞ୍ଜାବ, ହରିଆନା ପଶ୍ଚିମଘାଟ ପର୍ବତମାଳାର ପୂର୍ବଢ଼ାଲୁ ଅଂଶ ଓ ଗୁଜରାଟରେ ଅଛି ।

(ଖ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ଲୁ ଓ କାଳବୈଶାଖୀ ।
Answer:

ଲୁ	କାଳବୈଶାଖୀ
(i) ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ରାଜସ୍ଥାନ, ଦିଲ୍ଲୀ, ହରିଆନା, ପଞ୍ଜାବ ଓ ପଶ୍ଚିମ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦିନବେଳା ଅତି ଉଷ୍ଣ ଓ ଶୁଷ୍କ ବାୟୁ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ଏହାକୁ ‘ଲୁ’ କହନ୍ତି । (ii) ଏହି ବାୟୁ ପ୍ରବାହିତ ହେବା ଦ୍ୱାରା ଅଂଶୁଘାତ ଜନିତ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ ।	(i) ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ଓ ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗରେ ଅପରାହ୍ନ ସମୟରେ ବିଜୁଳି ଓ ଘଡ଼ଘଡ଼ି ସହ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇଥାଏ । ଏହାକୁ କାଳବୈଶାଖୀ କହନ୍ତି । (ii) ଏହାଦ୍ଵାରା ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥାନେ ଧୂଳିଝଡ଼ ଓ କୁଆପଥର ବୃଷ୍ଟିଯୋଗୁ ଧନଜୀବନ ହାନି ଘଟିଥାଏ ।

୨। ପାଣିପାଗ ଓ ଜଳବାୟୁ ।
Answer:

ପାଣିପାଗ	ଜଳବାୟୁ
(i)ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଘଟୁଥ୍ ଦୈନନ୍ଦିନ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ପାଣିପାଗ କୁହାଯାଏ । (ii) ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଘଟୁଥ‌ିବା ପରିବର୍ତ୍ତନ ମୁଖ୍ୟତଃ ବାୟୁର ତାପମାତ୍ରା, ବୃଷ୍ଟିପାତ ଓ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକର ପରିମାଣର ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ।	(i) ବହୁବର୍ଷ ଧରି ପାଣିପାଗର ହାରାହାରି ଅବସ୍ଥାକୁ ଜଳବାୟୁ କୁହାଯାଏ । (ii) ଭାରତର ଜଳବାୟୁକୁ ମୌସୁମୀ ଜଳବାୟୁ ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଛି । କାରଣ ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ପ୍ରଭାବରେ ଭାରତରେ ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ।

(ଗ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍‌ପଣୀ ।
୧। କାଳବୈଶାଖୀ :
Answer:
(i) ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ଭାରତର କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅପରାହ୍ନ ସମୟରେ ବିଜୁଳି ଓ ଘଡ଼ଘଡ଼ି ସହ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ସମୟକୁ କାଳବୈଶାଖୀ କୁହାଯାଏ ।
(ii) ଏହା ସାମୟିକ ଭାବେ ତାପମାତ୍ରା ହ୍ରାସ କରିବା ସହ ଆଶ୍ୱସ୍ତି ଆଣିଥାଏ । କେଉଁଠି କେଉଁଠି ଧୂଳିଝଡ଼ ଓ କୁଆପଥର ବୃଷ୍ଟିଯୋଗୁଁ ଧନଜୀବନ ହାନି ଘଟିଥାଏ ।

୨। ମୌସୁମୀ ବାୟୁ :
Answer:
(i) ଏହା ଏକ ଋତୁକାଳୀନ ବାୟୁପ୍ରବାହ । ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳରେ ଏହା ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରୁ ଓ ଶୀତକାଳରେ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଦିଗରୁ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ।
(ii) ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ସମୁଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରୁ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥ‌ିବାରୁ ଏଥୁରେ ଅଧ୍ଵକ ଜଳୀୟ ବାଷ୍ପ ଥାଏ । ଏଥୁରୁ ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟିପାତ ମିଳିଥାଏ ।

୩ । ଦେଓମାଳୀ :
Answer:
(i) ପୂର୍ବଘାଟ ପର୍ବତମାଳାର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ।
(ii) ଏହା ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

୪। ଆନାଇମୁଡ଼ି :
Answer:
(i) ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ।
(ii) ଏହା ନୀଳଗିରି ପର୍ବତର ଦକ୍ଷିଣକୁ ବିସ୍ତୃତ କାର୍ଡ଼ମମ ପର୍ବତରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

(ଘ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜଳବାୟୁର ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ ।
Answer:
(i) କୌଣସି ଅଞ୍ଚଳର ଜଳବାୟୁ ଏହାର ଅବସ୍ଥିତି । ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନରୁ ଉଚ୍ଚତା, ସମୁଦ୍ରଠାରୁ ଦୂରତା ଓ ପାହାଡ଼ ପର୍ବତ ଆଦି ଭୂମିରୂପ ଦ୍ବାରା ନିୟନ୍ତ୍ରତ ହୋଇଥାଏ ।
(ii) ମରୁଭୂମି ଅଞ୍ଚଳରେ ତାପମାତ୍ରା ଅଧ‌ିକ ଥିବାବେଳେ ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅଧ୍ୱ ଶୀତ ହୋଇଥାଏ । ସମୁଦ୍ର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳର ମୃଦୁ ଜଳବାୟୁ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।

ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(୧) _____________________ ପତ୍ର ଜଳକ୍ଷୟ କମାଇଥାଏ ।
Answer:
ମୋଟା

(୨) ଗୁଜରାଟର ____________________ ଜଙ୍ଗଲ ଏସିଆ ସିଂହର ବାସସ୍ଥଳୀ ।
Answer:
ଗୀର

(୩) ରାଜସ୍ଥାନର ____________________ ଠାରେ ବର୍ଷେ ବର୍ଷେ ଆଦୌ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇନଥାଏ ।
Answer:
ଜୟସାଲମେର୍

(୪) ____________________ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅସମାନ ଓ ଅନିଶ୍ଚିତ ।
Answer:
ମୌସୁମୀ

(୫) ୧୯୯୯ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୮ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଏକ ________________________ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
ମହାବାତ୍ୟା

(୬) ମେଘାଳୟର _________________________ ଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ ।
Answer:
ମାଓସିନ୍‌ରାମ

(୭) ମଣିଷର ବିନା ସାହାଯ୍ୟରେ ଆପେ ଆପେ ବହୁଥ‌ିବା ଘାସ ବୁଦା ଓ ଗଛଲତାଦିକୁ ________________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭିଦ

(୮) ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟିପାତ ହେଉଥ‌ିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ___________________________ ଅରଣ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ ।
Answer:
ଚିରହରିତ୍

(୯) _____________________________ ବୃକ୍ଷ ହେନ୍ତାଳ ବଣର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ ।
Answer:
ହେନ୍ତାଳ

(୧୦) ଡିସେମ୍ବରରୁ ଫେବୃଆରୀ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ___________________________ ଋତୁ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
Answer:
ଶୀତ

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
୧। ପାଣିପାଗ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଘଟୁଥ‌ିବା ପ୍ରତିଦିନର ସାମୟିକ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ପାଣିପାଗ କୁହାଯାଏ ।

୨। ରାଜସ୍ଥାନର ପଶ୍ଚିମାଞ୍ଚଳରେ କାହିଁକି ଥର୍ ମରଭୂମି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ?
Answer:
ରାଜସ୍ଥାନର ପଶ୍ଚିମାଞ୍ଚଳରେ ଅତି କମ୍ ବୃଷ୍ଟିପାତ କାରଣରୁ ଥର୍ ମରୁଭୂମି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।

୩। ଜଳବାୟୁ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ପାଣିପାଗର ହାରାହାରି ଅବସ୍ଥାକୁ ଜଳବାୟୁ କୁହାଯାଏ ।

୪। ଓଡ଼ିଶାରେ କେବେ ମହାବାତ୍ୟା ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଓଡ଼ିଶାରେ ୧୯୯୯ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୮ ତାରିଖରେ ମହାବାତ୍ୟା ହୋଇଥିଲା ।

୫। ମୌସୁମୀ ଶବ୍ଦଟି କେଉଁଠୁ ଆସିଛି ? ଏହାର ଅର୍ଥ କ’ଣ ?
Answer:
ମୌସୁମୀ ଶବ୍ଦଟି ଆରବ ଶବ୍ଦ ‘ମୌସମ୍’ରୁ ଆସିଛି । ଏହାର ଅର୍ଥ ଋତୁ ।

୬। ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ କେଉଁଠାରେ ହୁଏ ?
Answer:
ମେଘାଳୟର ମାଓସିନ୍‌ରାମଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ ।

୭। ପୃଥ‌ିବୀର କେଉଁଠାରେ ବର୍ଷେ ବର୍ଷେ ଆଦୌ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇନଥାଏ ?
Answer:
ରାଜସ୍ଥାନର ଜୟସାଲମେର୍‌ଠାରେ ବର୍ଷେ ବର୍ଷେ ଆଦୌ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇନଥାଏ ।

୮। ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ସପ୍ତାହ କେବେ ପାଳନ କରାଯାଏ ?
Answer:
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ମାସ ପ୍ରଥମ ସପ୍ତାହରେ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ସପ୍ତାହ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(୧) ‘ମୌସମ୍’ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ – ଋତୁ
(୨) ଜୁଆରିଆ ଅରଣ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ – ହେନ୍ତାଳ
(୩) ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ସପ୍ତାହ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ମାସ – ଅକ୍ଟୋବର
(୪) ବହୁବର୍ଷ ଧରି ପାଣିପାଗର ହାରାହାରି ଅବସ୍ଥା – ଜଳବାୟୁ
(୫) ଭାରତରେ ଥର୍ ମରୁଭୂମି ଥିବା ରାଜ୍ୟ – ରାଜସ୍ଥାନ
(୬) ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହେଉଥ‌ିବା ସ୍ଥାନ – ମେଘାଳୟର ମାଓସିନ୍‌ରାମ
(୭) ଆମର ଜାତୀୟ ପଶୁ – ବାଘ
(୮) ଭାରତର ବୃହତ୍ତମ ମରୁଭୂମି – ଥର ।

(ଘ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।
୧। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହେଉଥ‌ିବା ସ୍ଥାନ କିଏ ?
(A) ମୁମ୍ବାଇ
(B) ଜୟସାଲମେର
(C) ମାଓସିନ୍‌ରାମ
(D) ଚେନ୍ନାଇ
Answer:
(C) ମାଓସିନ୍‌ରାମ

୨। ଭାରତର ସର୍ବପୁରାତନ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ କିଏ ?
(A) ଆରାବଳୀ
(B) ସାତପୁରା
(C) ବିନ୍ଧ୍ୟ
(D) ପଶ୍ଚିମଘାଟ
Answer:
(A) ଆରାବଳୀ

୩। ନିମ୍ନଲିଖ କେଉଁ ଅରଣ୍ୟରେ ମେହେଗାନି ଓ ରୋଜଉଡ୍ ବୃକ୍ଷ ଦେଖାଯାଏ, ?
(A) ହେନ୍ତାଳବଣ
(B) ମଧୁର ଜଳ
(C) କ୍ରାନ୍ତୀୟ ଚିରହରିତ୍‌ ଅରଣ୍ୟ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(C) କ୍ରାନ୍ତୀୟ ଚିରହରିତ୍‌ ଅରଣ୍ୟ

୪। ହେନ୍ତାଳ ବଣ ବଢିବା ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଆବଶ୍ୟକ ?
(A) ଲୁଣିଜଳ
(B) ମଧୁର ଜଳ
(C) ଅପରିଷ୍କାର ଜଳ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(A) ଲୁଣିଜଳ

୫। ଆରବ ସାଗରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭାରତୀୟ ଦ୍ବୀପର ନାମ କ’ଣ ?
(A) ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ନିକୋବର
(B) ଲାକ୍ଷାଦ୍ଵୀପ
(C) ମାଳଦ୍ୱୀପ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(B) ଲାକ୍ଷାଦ୍ଵୀପ

୬ । ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ହେନ୍ତାଳ ବଣର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ କିଏ ?
(A) ସୁନ୍ଦରୀ
(B) ଶାଳ
(C) ପାଇନ୍
(D) ହେନ୍ତାଳ
Answer:
(D) ହେନ୍ତାଳ

୭ । ଭାରତର କେଉଁଠାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ବର୍ଷା ହୁଏ ?
(A) ଜୟସାଲମେର
(B) ମାଓସିନ୍‌ ରାମ
(C) ନିକୋବର ଦ୍ଵୀପ
(D) ଲାକ୍ଷାଦ୍ଵୀପ
Answer:
(A) ଜୟସାଲମେର

୮। ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ନିକୋବର ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜ କେଉଁ ସମୁଦ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
(A) ବଙ୍ଗୋପସାଗର
(B) ଭାରତ ସାଗର
(C) ଆରବସାଗର
(D) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା
Answer:
(A) ବଙ୍ଗୋପସାଗର

→ ତୁମ ଆଖପାଖରେ ବଢୁଥ‌ିବା ଗଛଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ । ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ବୃକ୍ଷଲତା, ଜୀବଜନ୍ତୁ ଓ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ଛବି ସଂଗ୍ରହ କରି ତୁମ ଖାତାରେ ଲଗାଅ ।
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

→ ତୁମ ବଗିଚାରେ ବା ଘର ପାଖ ଜାଗାରେ ଏକ ଛୋଟ ଚାରା ଗଛ ଲଗାଅ । ପ୍ରତିଦିନ ଏଥ୍ରେ ପାଣି ଦିଅ । ଗଛରେ ହେଉଥ‌ିବା ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକର ଓ ମାସେ ଦୁଇମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ଖାତାରେ ଟିପି ରଖ ।
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

→ ତୁମ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବାହାର ଅଞ୍ଚଳର ପକ୍ଷୀ ଆସୁଛନ୍ତି କି ? ଏମାନଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କର । ମୁଖ୍ୟତଃ ଶୀତଦିନେ ଅଧ୍ବକ ଦୃଷ୍ଟି ଦିଅ ।
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

→ ଯଦି ତୁମ ଘର ପାଖ ସହରରେ ଚିଡ଼ିଆଖାନା ଅଛି ବା ଜଙ୍ଗଲ ଅଛି ବା ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଅଛି ତେବେ ଗୁରୁଜନଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଯାଇ ସେଠାରେ ଥ‌ିବା ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଦେଖ ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
(ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 4 ପୃଥିବୀର ଗତି Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 4 ପୃଥିବୀର ଗତି

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ପୃଥ‌ିବୀରେ ପରିକ୍ରମଣ ହେତୁ କିପରି ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ବୁଝାଅ।

• ପୃଥ‌ିବୀର ପରିକ୍ରମଣ କାଳରେ ଜୁନ୍‌ମାସ ୨୧ ତାରିଖ ବେଳକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଆଡ଼କୁ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ। ଏହିଦିନ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଲମ୍ବକିରଣ ପଡ଼େ। ଏହି ସମୟରେ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧିପାଇ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଦୂରେଇ ଯାଇଥିବାରୁ ସେଠାରେ କମ୍ ତାପ ଯୋଗୁଁ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ।
• ସେହିପରି ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ଦିନ ପୃଥ‌ିବୀର ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ। ଏହିଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଲମ୍ବଭାବେ ମକରକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ପଡ଼ିଥାଏ। ତେଣୁ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅଧ‌ିକ ସୂର୍ଯ୍ୟତାପ ଯୋଗୁଁ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ମାତ୍ର ଉତ୍ତରଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଦୂରେଇ ଥିବାରୁ ସେଠାରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ।
• ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖ ଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ବିଷବବୃତ୍ତ ଉପରେ ଲମ୍ବ ଭାବେ ପଡ଼ିଥାଏ। ଏହି ଦୁଇଟି ଦିନରେ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ସମାନ ଦୂରତାରେ ଥାଆନ୍ତି । ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖରେ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ବସନ୍ତ ଋତୁ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଶରତଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଶରତ ଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଏହିପରି ପୃଥ‌ିବୀର ଗତି ଯୋଗୁଁ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥାଏ।

(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧୮ ଅଧ୍ବବର୍ଷ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ନିଜ କକ୍ଷପଥରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ପରିକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ୩୬୫ ଦିନ ୬ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ନିଏ।
• ଗୋଟିଏ ବର୍ଷର ବଳକା ୬ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ପ୍ରତି ୪ ବର୍ଷରେ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ବା ୧ ଦିନ ହୁଏ। ଏହାକୁ ସେହି ବର୍ଷର ଫେବୃୟାରୀ ମାସରେ ଯୋଗ କରାଯାଏ, ଫଳରେ ସେ ବର୍ଷର ଫେବୃୟାରୀ ମାସ ୨୯ ଦିନ ହୁଏ। ଏହି ବର୍ଷଟିକୁ ଅଧୂବର୍ଷ କହନ୍ତି।

୨। ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଜୁନ୍ ମାସ ୨୧ ତାରିଖ ଦିନ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆଡ଼କୁ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ ଏବଂ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଲମ୍ବଭାବେ ପଡ଼ିଥାଏ। ଏହି ଦିନଟିକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କୁହାଯାଏ।
• ଏହି ସମୟରେ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ।

୩। ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ଘୂରୁନଥିଲେ କ’ଣ ହୁଅନ୍ତା ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପଟେ ଘୂରୁନଥିଲେ, ପୃଥ‌ିବୀରେ ଦିନରାତି ସାନବଡ଼ ହୁଅନ୍ତା ନାହିଁ କି ମଧ୍ୟ ହୁଅନ୍ତା ନାହିଁ।
• ସୂର୍ଯ୍ୟ ସଦାସର୍ବଦା ପୂର୍ବଦିଗରେ ଆକାଶର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନରେ ଉଦୟ ହୁଅନ୍ତେ ଓ ପଶ୍ଚିମରେ ଆକାଶର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନରେ ଅସ୍ତ ଯାଆନ୍ତେ।

୪। ଶୀତ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ବେଳକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଡ଼ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଢଳି ରହିଥାଏ ଓ ସେଠାରେ ତାପମାତ୍ରା ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ।
• ଏହି ଦିନ ମକରକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଲମ୍ବ ଭାବରେ ପଡ଼ିଥାଏ। ତେଣୁ ଏଠାରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଏହି ସମୟରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଏହି ଦିବସଟିକୁ ଶୀତ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କୁହାଯାଏ।

୫। ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖର ବିଶେଷତ୍ଵ କ’ଣ ?
Answer:

• ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖ ଦିନ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଲମ୍ବକିରଣ ପଡ଼େ। ଏହି ଦିନଟିକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କୁହାଯାଏ।
• ଏହି ସମୟରେ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ।

୬। ସମଦିବାରାତ୍ର ଦିବସ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରେ ସୂର୍ଯ୍ୟରଶ୍ମି ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ଉପରେ ସିଧାସଳଖ ବା ଲମ୍ବଭାବେ ପଡ଼ିଥାଏ।
• ଏହି ଦୁଇଟି ଦିନରେ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଠାରୁ ସମାନ ଦୂରତ୍ଵରେ ଥାଏ। ତେଣୁ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଦିନ ଓ ରାତି ସମାନ ହୋଇଥାଏ। ଏଣୁ ଏହି ଉଭୟ ଦିନକୁ ସମ-ଦିବାରାତ୍ର ଦିବସ କୁହାଯାଏ।

୭। ଉତ୍ତରାୟଣ ଗତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ପରଠାରୁ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ କ୍ରମଶଃ ଅଧ‌ିକ ଆନତ ହୁଏ ବା ଢ଼ଳି ରହେ।
• ଏହାକ୍ରମେ ବଢ଼ି ବଢ଼ି ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖକୁ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହୋଇଥାଏ। ଏହି ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ପ୍ରତୀୟମାନ ଗତିକୁ ଉତ୍ତରାୟଣ ଗତି କୁହାଯାଏ।

୮। ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରୁ ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗକୁ ପ୍ରତୀୟମାନ ଗତିକୁ ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି କୁହାଯାଏ।

(ଖ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ।
୧। ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି :
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ତା’ର ଅକ୍ଷ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ବରେ ଘୂରିବାକୁ ଆବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ। ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପୃଥ‌ିବୀ ପ୍ରାୟ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ନିଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି ଯୋଗୁଁ ଦିନ ଓ ରାତି ସଙ୍ଗଠିତ ହୁଏ।

୨। ପରିକ୍ରମଣ ଗତି :
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ଏକ ଉପବୃତ୍ତାକାର କକ୍ଷପଥରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଚାରିପଟେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିବାକୁ ପରିକ୍ରମଣ କୁହାଯାଏ। ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିକ୍ରମଣ ପାଇଁ ପୃଥ‌ିବୀ ପ୍ରାୟ ୩୬୫ ଦିନ ବା ୧ ବର୍ଷ ସମୟ ନିଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ପରିକ୍ରମଣ ଗତି ଯୋଗୁଁ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସଙ୍ଗଠିତ ହୁଏ।

୩। ଆଲୋକ ବୃତ୍ତ :
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ମୁଖରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହେଲାବେଳେ ପୃଥ‌ିବୀର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଅଂଶ ଆଲୋକିତ ହୁଏ ଏବଂ ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଅଂଶ ଅନ୍ଧକାରରେ ରହେ।
• ଆଲୋକିତ ଅଂଶ ଓ ଅନ୍ଧାର ଅଂଶର ସନ୍ଧିସ୍ଥଳ ଏକ ବୃତ୍ତ ବା ବଳୟ ସଦୃଶ। ଏହି ବୃତ୍ତଟିକୁ ଆଲୋକବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।

୪। ଅଧୂବର୍ଷ :
Answer:

• ଯେଉଁ ବର୍ଷର ଫେବୃୟାରୀ ଦିନ ସଂଖ୍ୟା ୨୯ ତାହାକୁ ଅଧ୍ବବର୍ଷ କୁହାଯାଏ।
• ଯେଉଁ ମସିହା ୪ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଭାଜ୍ୟ ସେହି ବର୍ଷଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ହୋଇଥାଏ।

(ଗ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ସର୍ବାଧ‌ିକ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ କଳ୍ପନା କରାଯାଇଥିବା ସମାକ୍ଷ ବୃତ୍ତଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସର୍ବାଧ‌ିକ। ଏହି ବୃତ୍ତ ଉପରିସ୍ଥ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ୨୪ ଘଣ୍ଟାରେ ଯେତିକି ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ହୁଏ, ଅନ୍ୟସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ତା’ଠାରୁ କମ୍ ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ହୋଇଥାଏ।
• ତେଣୁ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ସର୍ବାଧିକ।

୨। ପୃଥ‌ିବୀ ଅଧ‌ିକ ବେଗରେ ଗତି କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଆମକୁ ଜଣାପଡ଼େ ନାହିଁ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ଅଧ‌ିକ ବେଗରେ ଗତି କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଆମକୁ ଜଣାପଡ଼େ ନାହିଁ। କାରଣ, ପୃଥ‌ିବୀର ଆକାର ବହୁତ ବଡ଼। ତା’ର ଆୟତନ ତୁଳନାରେ ଆମର ସ୍ଥିତି ଏକ ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ସାମାନ୍ୟ ବିନ୍ଦୁ ସଦୃଶ।
• ତେଣୁ ଆମେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନବେଗ ଖୁବ୍ ଅଧିକ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଅନୁଭବ କରିପାରୁ ନାହିଁ।

୩। ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖ ଉଭୟ ଦିନ ସମ ଦିବାରାତ୍ର ଦିବସ ରୂପେ ପରିଚିତ।
Answer:

• ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ରଶ୍ମି ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ଉପରେ ସିଧାସଳଖ ବା ଲମ୍ବ ଭାବେ ପଡ଼ିଥାଏ। ଏହି ଦୁଇଟି ଦିନରେ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଠାରୁ ସମାନ ଦୂରତ୍ଵରେ ଥାଏ।
• ତେଣୁ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଦିନ ଓ ରାତି ସମାନ ହୋଇଥାଏ। ଏଣୁ ଏହି ଉଭୟ ଦିନ ସମ ଦିବାରାତ୍ର ଦିବସ ରୂପେ ପରିଚିତ।

୪। ପୃଥ‌ିବୀ ଆବର୍ତ୍ତନ କଲାବେଳେ ମେରୁ ଦୁଇଟି ସ୍ଥିର ଥାଆନ୍ତି।
Answer:

• ସମସ୍ତ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତ ମଧ୍ଯରେ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ବୃହତ୍ତମ। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରୁ ମେରୁ ଆଡ଼କୁ ଗଲେ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତଗୁଡ଼ିକର ପରିଧ୍ଵକ୍ରମେ ଛୋଟ ହୋଇ ମେରୁଠାରେ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁରେ ପରିଣତ ହୁଅନ୍ତି।
• ଅର୍ଥାତ୍ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରୁ ମେରୁଆଡ଼କୁ ଗଲେ ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ କମି କମି ଦୁଇ ମେରୁଠାରେ ଶୂନ ହୋଇଥାଏ। ତେଣୁ ଆବର୍ତ୍ତନ କଲାବେଳେ ମେରୁ ଦୁଇଟି ସ୍ଥିର ଥାଆନ୍ତି।

(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

(୧) ଅଧୂବର୍ଷରେ ସାଧାରଣତଃ __________ ମାସର ଦିନ ସଂଖ୍ୟା ୧ ଦିନ ଅଧ୍ଯକ ହୁଏ।
Answer:
ଫେବୃୟାରୀ

(୨) ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀଠାରୁ ________ ଗୁଣ ବଡ଼।
Answer:
୧୩ ଲକ୍ଷ

(୩) ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଏକ ପୂର୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ __________ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ।
Answer:
୨୪

(୪) ପୃଥ‌ିବୀର_______ ଗତିଯୋଗୁଁ ଦିନ ଓ ରାତି ହୁଏ।
Answer:
ଆବର୍ତ୍ତନ

(୫) __________ ତାରିଖରେ ଦିନରାତି ସମାନ ହୁଏ।
Answer:
ମାର୍ଜ – ୨୧

(୬) ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହିତ _________ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ।
Answer:
୬୬୧°/୨

(୭) ଜୁନ୍ ମାସ ୨୧ ତାରିଖଟି ପୃଥ‌ିବୀରେ _________ ରୂପେ ପରିଚିତ।
Answer:
ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ

(୮) ପୃଥ‌ିବୀର ଦୁଇମେରୁଠାରେ ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ଘଣ୍ଟାକୁ _________ କି.ମି.।
Answer:
ଶୂନ

(୯) ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତର ମେରୁ ସର୍ବଦା ________ ନକ୍ଷତ୍ର ଆଡ଼କୁ ଥାଏ।
Answer:
ଧ୍ରୁବ

(୧୦) ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପଟେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପଥରେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିବାକୁ _________ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ପରିକ୍ରମଣ

(ଖ ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

୧।ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ କେଉଁଠାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ମେରୁଠାରୁ ସର୍ବନିମ୍ନ।

୨। କେଉଁଦିନ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବତ୍ର ଦିବାରାତ୍ର ସମାନ ହୁଏ ?
Answer:
ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖ ଦିନ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବତ୍ର ଦିବାରାତ୍ର ସମାନ ହୁଏ।

୩। ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ଫଳରେ କ’ଣ ଘଟେ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ଫଳରେ ଦିନରାତି ହୁଏ।

୪। ପୃଥ‌ିବୀର ପରିକ୍ରମଣ ଫଳରେ କ’ଣ ଘଟେ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ପରିକ୍ରମଣ ଫଳରେ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ।

୫। ପୃଥ‌ିବୀକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ କେତେ ସମୟ ଲାଗେ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ।

୬। କେଉଁଦିନ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହୁଏ ?
Answer:
ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖ ଦିନ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହୁଏ।

୭। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି କେତେ ?
Answer:
ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି ୧୭୭୦ କିଲୋମିଟର।

୮। ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତରମେରୁ ସର୍ବଦା କେଉଁ ନକ୍ଷତ୍ର ଆଡ଼କୁ ଥାଏ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତରମେରୁ ସର୍ବଦା ଧ୍ରୁବ ନକ୍ଷତ୍ର ଆଡ଼କୁ ଥାଏ।

୯ । ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା କେତେ ?
Answer:
ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା ୪ ବର୍ଷ।

୧୦। ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ପୃଥ‌ିବୀରେ କେଉଁ ଦିବସ ରୂପେ ପରିଚିତ ?
Answer:
ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖଟି ପୃଥ‌ିବୀରେ ଶୀତ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ ରୂପେ ପରିଚିତ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

(୧) ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ –
Answer:
୪ ବର୍ଷ

(୨) ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ଯେଉଁଠାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ହୁଏ –
Answer:
ମେରୁ

(୩) ପୃଥ‌ିବୀର ଆଲୋକିତ ଅଂଶ ଓ ଅନ୍ଧାର ଅଂଶର ମିଳନସ୍ଥଳ –
Answer:
ଆଲୋକବୃତ୍ତ

(୪) ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହେଉଥ‌ିବା ଦିବସ –
Answer:
ଜୁନ୍ ୨୧

(୫) ପୃଥ‌ିବୀର ଯେଉଁ ଘଟଣାଯୋଗୁଁ ଦିନରାତି ହୁଏ –
Answer:
ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି

(୬) ପୃଥ‌ିବୀର ଯେଉଁ ଘଟଣାଯୋଗୁଁ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ –
Answer:
ପରିକ୍ରମଣ ଗତି

(୭) ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହିତ ଯେତ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ –
Answer:
୬୬୧°/୨

(୮) ପୃଥ‌ିବୀର ଦୁଇମେରୁଠାରେ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ –
Answer:
ଶୂନ କି.ମି.

(୯) ଉତ୍ତର ମେରୁର ଠିକ୍ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ନକ୍ଷତ୍ର –
Answer:
ଧ୍ରୁବ

(୧୦) ଫେବୃୟାରୀ ମାସ ୨୯ ଦିନିଆ ହୋଇଥ‌ିବା ବର୍ଷ –
Answer:
ଅଧ୍ବବର୍ଷ

Objective Type Questions With Answers

(ଘ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ।

୧। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧୂବର୍ଷ କେଉଁମାସରେ ପଡ଼େ?
(A) ମାର୍ଜ
(B) ଡିସେମ୍ବର
(C) ଫେବୃୟାରୀ
(D) ଜାନୁଆରୀ
Answer:
(C) ଫେବୃୟାରୀ

୨। ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷ ତଳ ସହିତ କେତେ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ ?
(A) ୩୩ ୧°/୨
(B) ୬୬ ୧°/୨
(C) ୪୮ ୧°/୨
(D) ୬୭ ୧°/୨
Answer:
(B) ୬୬ ୧°/୨

୩। ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରୁ ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗକୁ ପ୍ରତୀୟମାନ ଗତିକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ଉତ୍ତରାୟଣ ଗତି
(B) ପଶ୍ଚିମାୟନ ଗତି
(C) ପୂର୍ବାୟନ ଗତି
(D) ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି
Answer:
(D) ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି

୪। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି କେତେ ?
(A) ୧୬୬୦ କି.ମି.
(B) ୧୭୭୦ କି.ମି.
(C) ୧୫୮୦ କି.ମି.
(D) ୧୮୮୦ କି.ମି.
Answer:
(B) ୧୭୭୦ କି.ମି.

୫। ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀଠାରୁ କେତେଗୁଣ ବଡ଼ ?
(A) ୧୩ ଲକ୍ଷ
(B) ୧୦ ଲକ୍ଷ
(C) ୧୨ ଲକ୍ଷ
(D) ୧୫ ଲକ୍ଷ
Answer:
(A) ୧୩ ଲକ୍ଷ

୬। ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କେତେ ତାରିଖରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ଦିନ ଓ ଦୀର୍ଘତମ ରାତି ହୋଇଥାଏ?
(A) ଡିସେମ୍ବର ୨୨
(B) ଜାନୁଆରୀ ୧୮
(C) ଜୁନ୍ ୨୧
(D) ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧
Answer:
(C) ଜୁନ୍ ୨୧

୭। ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କେଉଁ ଦିନ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହୁଏ ?
(A) ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧
(B) ମେ ୨୧
(C) ଜୁନ ୨୧
(D) ଏପ୍ରିଲ ୨୧
Answer:
(C) ଜୁନ ୨୧

(ଙ) ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

1. ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣଭାବେ ଥରେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିବାକୁ _________ ସମୟ ନିଏ।
(୩୬୫ ଦିନ, ୩୬୫ ଦିନ ୪ ଘଣ୍ଟା, ୩୬୫ ଦିନ ୬ ଘଣ୍ଟା, ୩୬୫ ଦିନ ୭ ଘଣ୍ଟା)
Answer:
୩୬୫ ଦିନ ୬ ଘଣ୍ଟା

2. ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ ____________ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ।
(୨୪, ୨୮ , ୨०, ୧୨)
Answer:
୨୪

3. ପୃଥ‌ବୀର ___________ ଗତିଯୋଗୁଁ ଦିନ ଓ ରାତି ହୁଏ।
(ପରିକ୍ରମଣ, ଆବର୍ତ୍ତନ, ବାର୍ଷିକ, ସରଳରୈଖିକ)
Answer:
ଆବର୍ତ୍ତନ

4. ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀଠାରୁ ________ ଗୁଣ ବଡ଼।
(୧୩ ଶହ, ୧୩ ହଜାର, ୧୩ ଲକ୍ଷ, ୧୩ କୋଟି)
Answer:
୧୩ ଲକ୍ଷ

5. ____________ ତାରିଖରେ ଦିନରାତି ସମାନ ହୁଏ।
(ମାର୍ଚ୍ଚ-୨୧, ଡିସେମ୍ବର-୨୨, ଜୁନ୍-୨୧, ସେପ୍ଟେମ୍ବର-୨୨)
Answer:
ମାର୍ଚ୍ଚ-୨୧

6. ଅଧୂବର୍ଷରେ ସାଧାରଣତଃ ________ ମାସର ଦିନସଂଖ୍ୟା ୧ ଦିନ ଅଧ୍ବକ ହୁଏ।
(ନଭେମ୍ବର, ଡିସେମ୍ବର, ଜାନୁଆରୀ, ଫେବୃୟାରୀ)
Answer:
ଫେବୃୟାରୀ

7. ବିଷୁବ ବୃତ୍ତରେ ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି __________ କି.ମି.।
(୧୫୭୦, ୧୬୭୦, ୧୭୭୦, ୧୮୭୦)
Answer:
୧୭୭୦।

(ଚ) ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭୌଗୋଳିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଅନ୍ୟ ତିନୋଟିଠାରୁ ଭିନ୍ନ ଥ‌ିବା ଶବ୍ଦଟି ବାଛି ଲେଖ।

1. ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ –
Answer:
୪ ବର୍ଷ

2.ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ଣନ ବେଗ ଯେଉଁଠାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ହୁଏ –
Answer:
ମେରୁ

3. ପୃଥ‌ିବୀର ଆଲୋକିତ ଅଂଶ ଓ ଅନ୍ଧାର ଅଂଶର ମିଳନସ୍ଥଳ –
Answer:
ଆଲୋକବୃତ୍ତ

4. ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହେଉଥ‌ିବା ଦିବସ –
Answer:
ଜୁନ୍ ୨୧

5. ପୃଥ‌ିବୀର ଯେଉଁ ଘଟଣାଯୋଗୁଁ ଦିନରାତି ହୁଏ –
Answer:
ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି

6. ପୃଥ‌ିବୀର ଯେଉଁ ଘଟଣାଯୋଗୁଁ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ –
Answer:
ପରିକ୍ରମଣ ଗତି

7. ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହିତ ଯେତ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ –
Answer:
୬୬୧°/୨

8. ପୃଥ‌ିବୀର ଦୁଇମେରୁଠାରେ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ –
Answer:
ଶୂନ କି.ମି.

9. ଉତ୍ତର ମେରୁର ଠିକ୍ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ନକ୍ଷତ୍ର –
Answer:
ଧ୍ରୁବ

10. ଫେବୃୟାରୀ ମାସ ୨୯ ଦିନିଆ ହୋଇଥିବା ବର୍ଷ –
Answer:
ଅଧୂବର୍ଷ

ତୁମ ପାଇଁ କାମ :

• ପୃଥ‌ିବୀର କକ୍ଷପଥରେ ବର୍ଷର ମୁଖ୍ୟ ଚାରିଟି ଋତୁର ଅବସ୍ଥିତିକୁ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କରି ଦର୍ଶାଅ।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.5 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.5

Question 1.
ପୁସ୍ତକମେଳାରେ ପାଞ୍ଚଦିନରେ କେତେ ଟଂକାର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା, ତାହା ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଛି ।
ପ୍ରଥମ ଦିନ 47, 22, 780 ଟଙ୍କା
ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନ 41, 01, 524 ଟଙ୍କା
ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନ 72, 24, 218 ଟଙ୍କା
ଚତୁର୍ଥ ଦିନ 76, 55, 320 ଟଙ୍କା
ପଞ୍ଚମ ଦିନ 92, 70, 148 ଟଙ୍କା

(କ) କେଉଁ ଦିନ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟର ଓ କେଉଁ ଦିନ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ମୂଲ୍ୟର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା? 
ସମାଧାନ:
ପଞ୍ଚମ ଦିନ ସବୁଠାରୁ ଅଧ‌ିକ ମୂଲ୍ୟର ଓ ଦ୍ବିତୀୟ ଦିନ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ମୂଲ୍ୟର ବହି ବ୍ରିକି ହୋଇଥିଲା । 

(ଖ) ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ତୁଳନାରେ ପଞ୍ଚମଦିନ କେତେ ଟଙ୍କାର ଅଧିକ ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥୁଲା? 
ସମାଧାନ:
ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 76,55,320 ଟଙ୍କା, ପଞ୍ଚମ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 92,70,148 ଟଙ୍କା  
∴ ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ତୁଳନାରେ ପଞ୍ଚମ ଦିନ ବ୍ରିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା
= 92,70,148 61 ଟଙ୍କା – 76,55,320 ଟଙ୍କା = 16,14,828 ଟଙ୍କା

(ଗ) ପୁସ୍ତକମେଳାରେ ମୋଟ କେତେ ଟଙ୍କା ମୂଲ୍ୟର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରଥମ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 47,22,780 ଟଙ୍କା, ଦ୍ବିତୀୟ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 41,01,524 ଟଙ୍କା 
ତୃତୀୟ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 72,24,218 ଟଙ୍କା, ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 76, 55,320 ଟଙ୍କା
ପଞ୍ଚମ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 92,70,148 ଟଙ୍କା
ମୋଟ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 47,22,780 ଟଙ୍କା + 41,01,524 ଟଙ୍କା  + 72,24,218 ଟଙ୍କା  + 76,55,320 ଟଙ୍କା + 92,70,148 ଟଙ୍କା = 3,29,73,990 ଟଙ୍କା

(ଘ) ପ୍ରଥମ ଓ ଶେଷ ଦିନ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଦିନ କମ୍ ଟଙ୍କାର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା ଓ କେତେ କମ୍ ଟଙ୍କାର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରଥମ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 47,22,780 ଟଙ୍କା, ଶେଷ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 92,70,148 ଟଙ୍କା
ପ୍ରଥମ ଦିନ ଶେଷଦିନଠାରୁ କମ୍ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 92,70,148 – 47,22,780 = 45,47,368 ଟଙ୍କା 
∴ ପ୍ରଥମ ଦିନ 45,47,368 ଟଙ୍କାର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା ।

Question 2.
ଗୋଟିଏ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଜଣେ ବିଜୟୀ ପ୍ରାର୍ଥୀ 5,45,200 ଟି ଭୋଟପାଇ ତାଙ୍କର ନିକଟତମ ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀଙ୍କୁ 1,78,298 ଭୋଟ୍‌ରେ ହରାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କର ନିକଟତମ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦୀ କେତେ ଖଣ୍ଡ ଭୋଟ ପାଇଥିଲେ?

ସମାଧାନ:
ବିଜୟୀ ପ୍ରାର୍ଥୀ ପାଇଥିବା ଭୋଟ୍ ସଂଖ୍ୟା = 5,45,200
ସେ ନିକଟତମ ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀଙ୍କୁ ହରାଇଥିବା ଭୋଟସଂଖ୍ୟା = 1,78,298
∴ ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀ ପାଇଥିବା ଭୋଟ ସଂଖ୍ୟା = 5,45,200 – 1,78,298 = 3,66,902 ଟଙ୍କା 

Question 3.
ମହେଶକୁ 22721 ରେ 18 ଗୁଣିବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେ ଭୁଲ୍‌ରେ 22721 ରେ 81 ଗୁଣିଦେଲା । ସେ ପାଇଥ‌ିବା ଉତ୍ତର, ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ତରଠାରୁ କେତେ ଅଧ୍ଵ ବା କମ୍ ହେବ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ତର  = 22721 × 18 = 408978,
ଭୁଲ୍‌ରେ ପାଇଥ‌ିବା ଉତ୍ତର = 22721 × 81 = 1840401
1840401 – 408978 = 1431423
∴ ମହେଶ ପାଇଥ‌ିବା ଉତ୍ତର, ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ତରଠାରୁ 1431423 ଅଧିକ ।

Question 4. 
ଗୋଟିଏ କଣ୍ଟା ତିଆରି କାରଖାନାରେ ଦିନକୁ 62,736 ଟି କଣ୍ଟା ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ।

(କ) ସେହି କାରଖାନାରେ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହରେ କେତୋଟି କଣ୍ଟା ଉତ୍ପାଦନ କରାହେବ (ପ୍ରତି ସପ୍ତାହରେ କେବଳ ରବିବାର ଦିନ କାରଖାନା ବନ୍ଦ ରହେ)?
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ କଣ୍ଟା ତିଆରି କାରଖାନାରେ ଦିନକୁ 62,736 ଟି କଣ୍ଟା ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ।
ରବିବାର ଦିନ ବ୍ୟତୀତ ସପ୍ତାହର ଅନ୍ୟ 6 ଦିନରେ କଣ୍ଟା ତିଆରି ହେବ = 62,736 × 6 = 3,76,416

(ଖ) ଜୁଲାଇ ମାସରେ ସେହି କାରଖାନାରେ କେତୋଟି କଣ୍ଟା ତିଆରି ହେବ ( ଯଦି ସେହି ମାସରେ ଋରୋଟି ରବିବାର ଥାଏ)?
ସମାଧାନ:
ଜୁଲାଇ ମାସର ଦିନ ସଂଖ୍ୟା = 31 ଦିନ
ଜୁଲାଇ ମାସରେ 4 ଟି ରବିବାର ପଡ଼ିଥିଲେ 31 – 4 = 27 ଦିନ କାମ ହୋଇଛି ।
କାରଖାନାରେ ଦିନକୁ 62,736 ଟି କଣ୍ଟା ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ।
27 ଦିନରେ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯିବ = 62,736 × 27 = 16,93,872 ଟି କଣ୍ଟା
ଜୁଲାଇ ମାସରେ 16,93,872 ଟି କଣ୍ଟା ତିଆରି ହେବ ।

(ଗ) 24ଟି କଣ୍ଟାକୁ ଗୋଟିଏ ପ୍ୟାକେଟ୍‌ରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଇ ବିକ୍ରି ପାଇଁ ବାହାରକୁ ପଠାଯାଉଥିଲା । ତେବେ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହରେ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇଥିବା କଣ୍ଟାଗୁଡିକୁ କେତୋଟି ପ୍ୟାକେଟ୍ କରାଯିବ?
ସମାଧାନ:
ଏକ ସପ୍ତାହର କାରଖାନାରେ ତିଆରି ହୋଇଥିବା କଣ୍ଟା ସଂଖ୍ୟା = 3,76,416 
24 ଟି କଣ୍ଟାକୁ ଗୋଟିଏ ପ୍ୟାକେଟ୍‌ରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଏ ।
3,76,416 ଟି କଣ୍ଟା ରହିବ = 3,76,416 ÷ 24 = 15,684 ଟି ପ୍ୟାକେଟ୍‌ରେ
∴ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହରେ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇଥ‌ିବା କଣ୍ଟାଗୁଡ଼ିକୁ 15,684 ଟି ପ୍ୟାକେଟ୍ କରାଯିବ ।