Class 7

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class English Solutions Lesson 7 Cobwebs Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 English Solutions Lesson 7 Cobwebs

BSE Odisha 7th Class English Lesson 7 Cobwebs Text Book Questions and Answers

Session – 1

I. Pre-Reading

• Socialization (ସାମାଜିକୀକରଣ) :
• Look at the following pictures, ( ନିମ୍ନ ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଧାନର ସହିତ ଲକ୍ଷ୍ୟକର ।)
• Are they very common? ( ସେଗୁଡ଼ିକ ଅତି ସାଧାରଣ କି’ ?)

Ans. Yes, they are vey common bee in flower, mouse, a bird, a dog and a cat, branch of a flower tree etc.

Is it possible to write poems on such common topics like dog, cat, mouse, rose, cuckoo, etc?
(ସାଧାରଣ ବିଷୟକୁ ନେଇ ଯଥା- କୁକୁର, ବିଲେଇ, ମୂଷା, ଗୋଲାପ, କୋଇଲି ଉପରେ କବିତା ଲେଖିବା ସମ୍ଭବ କି ? )
Answer:
Yes, it is possible to write poems on such common topics like dog, cat, mouse, rose, cuckoo etc. Poets have written many poems on these and many other very common themes.
(କବିମାନେ ଅନେକ କବିତା ଏଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ତଥା ଅନ୍ୟ ସାଧାରଣ ବିଷୟକୁ ନେଇ ଲେଖୁ ସାରିଛନ୍ତି ।)

See The other picture below. What is this picture? Can you guess the topic of this poem?
(ନିମ୍ନସ୍ଥ ଛବିଟିକୁ ଦେଖ । ଛବିଟି କ’ଣ ? ତୁମେ କ’ଣ ଏହି କବିତାର ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ଅନୁମାନ କରିପାରୁଛ ? )
Answer:
This is a picture of a spider. The topic of this poem is possibly the skill of a spider.

Isn’t it also a very common sight?
(ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ସାଧାରଣ ଦୃଶ୍ୟ ନୁହେଁ କି ?)
Answer:
Yes, it is a common sight that a spider weaves a cobweb to catch its prey (ଶିକାର)

Let’s read this poem and see how poets write poems on these common themes.
(ଚାଲ ଏହି କବିତାଟିକୁ ପଢ଼ିବା ଏବଂ ଦେଖିବା କବିମାନେ କିପରି ସାଧାରଣ ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ନେଇ କବିତା ଲେଖନ୍ତି ।)

II. While-Reading

Read the poem silently and answer the questions that follow.
(କବିତାଟିକୁ ନୀରବରେ ପାଠ କର ଏବଂ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।)

The long stretch of cobwebs
on telephone wires
look white
like the weaver’s unfinished clothes
at the work site.

The busy spiders
with their ceaseless spindles
Weave day and night.

The selling sun
pours into them
colours or rainbow bright.

But the moon
turns theni
into magic white

The long stretch of cobwebs “‘r
on telephone wires
look white
like the weaver’s unimnished clothes
at the work site.

ଓଡ଼ିଆ ଅନୁବାଦ :
ଲମ୍ବ ବିସ୍ତାରିତ ସେହି ବୁଢ଼ୀଆଣୀ ଜାଲ
ଦୂରଭାସ ଯନ୍ତ୍ର ତାର ଉପରେ
ଦିଶଇ ଧବଳ
ଯେପରିକି ତନ୍ତୀର ସେ ଅସମାପ୍ତ ବସ୍ତ୍ର
ଲାଖୁଥାଏ କମ କ୍ଷେତ୍ରେ ତା’ର

ବ୍ୟସ୍ତ | କାର୍ଯ୍ୟରତ ବୁଢ଼ିଆଣୀ ସବୁ
ଅବରତ ସହିତ ଉପରେ
ବୁଣୁଥା’ନ୍ତି (ବସ୍ତ୍ର) ଦିବା ଆଉ ରାତ୍ର ।

ଅସ୍ତଗ।ମା ସୂର୍ୟ୍ୟ
ଢାଳେ ତା’ ଉପରେ
ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁର ରଙ୍ଗିନ ଉଜ୍ଜ୍ବଳ ଆଲୋକ

କିନ୍ତୁ ଜହ୍ନ ଯେବେ ତା’ ଉପରେ
ଭରିଦିଏ ଶୁଭ୍ରତା ଭାସେ ଜାଦୁର ।

ଲମ୍ବ ବିସ୍ତାରିତ ସେହି ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲ
ଦୂରଭାସ ଯନ୍ତ୍ର ତାର ଉପରେ
ଦିଶଇ ଧବଳ
ଯେପରିକି ତନ୍ତୀର ସେ ଅସମାପ୍ତ ବସ୍ତ୍ର
ଲାଖୁଥାଏ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରେ ତା’ର ।

Notes And Glossary
stretch (ଷ୍ଟେଟ୍) – ବିସ୍ତାରିତ
cobweb (କବ୍‌) – ବୁଢ଼ୀଆଣୀ ଜାଲ
spider (ସ୍ପାଇଡ଼ର୍) – ବୁଢ଼ୀଆଣୀ
weaver (ଓଭର) – ବୁଣୀଲ।
wires (ଓୟାରସ୍) – ତାର ସବୁ
ceaseless (ସିସ୍) – ନିରନ୍ତର
spindles (ସିଣ୍ଡଲ୍‌ସ୍) – ତାକୁଡ଼
rainbow (ରେନ୍‌ବୋ) – ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁ

• Your teacher reads the poem aloud and you listen to him/her.
  ( ତମ ଶିକ୍ଷକ କବିତାଟିକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରରେ ପଢ଼ିବେ ଏବଂ ତୁମେ ତାଙ୍କୁ ଶୁଣବ ।)
• Your teacher reads the poem aloud, you listen to him/her and at the same time see the text.
  (ତୁମ ଶିକ୍ଷକ କବିତାଟିକୁ ଉଚ୍ଚସ୍ବରରେ ପାଠ କରିବେ ଏବଂ ତୁମେ ସେହି ସମୟ ତାଙ୍କ ଶଣିବା ସହିତ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ଦେଖୁବ ।)
• You read the poem silently.
  ( ତମେ କବିତାଟିକ ନୀରବରେ ପାଠ କର ।)

Comprehension Questions

Question 1.
What is the poem about?
( କବିତାଟି କେଉଁ ବିଷୟରେ ? )
Answer:
The poem is about the cobwebs.

Question 2.
Where is the cobweb?
(ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲଟି କେଉଁଠି ଅଛି ? )
Answer:
The cobweb is on telephone wires.

Question 3.
Is it in small pieces or in very long pieces?
(ଏହା କ’ଣ ଛୋଟ ନା ଖୁବ୍ ଲମ୍ବ ଖଣ୍ଡ ?)
Answer:
The cobweb is in very long pieces.

Question 4.
Which words tell you so?
(କେଉଁ ଶବ୍ଦପୁଞ୍ଜ ତୁମକୁ ଏହା କହୁଛି ?)
Answer:
The phrase “the long stretch of cobwebs” tells us so.

Question 5.
What is the colour of the cobweb on telephone wires?
( ଦୂରଭାସ ( ଟେଲିଫୋନ୍) ତାର ଉପରେ ଥ‌ିବା ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲର ରଙ୍ଗ କିପରି ?)
Answer:
The colour of the cobweb on the telephone wires is white.

Question 6.
The long stretch of cobweb is like a?
(ଲମ୍ବ ବିସ୍ତାରିତ ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲ ଭଳି ।)
Answer:
The long stretch of cobweb is like the weaver’s unfinished clothes.

Question 7.
Where is the unfinished cloth ? Who weaves the cloth?
(ଅସମାପ୍ତ ବୁଣା ବସ୍ତ୍ର କେଉଁଠି ଅଛି ? କିଏ ବସ୍ତ୍ର ବୁଣେ ?)
Answer:
The unfinished clothe is at the worksite. The weaver weaves the cloth.

Question 8.
Why are the spiders busy?
(ବୁଢ଼ିଆଣୀମାନେ ବ୍ୟସ୍ତ ଅଛନ୍ତି କାହିଁକି ?)
Answer:
The spiders are busy weaving the cobwebs day and night with their ceaseless spindles.

Question 9.
What is the meaning of ‘spindle’? Have you seen a spindle? Who uses the spindle? (See the word note)
(‘ତାକୁଡ଼ି’ର ଅର୍ଥ କ’ଣ ? ତୁମେ କ’ଣ ତାକୁଡି ଦେଖୁଛ ? କିଏ ତାକୁଡି ବ୍ୟବହାର କରେ ?)
Answer:
A spindle means a thin rod for the winding thread. Yes, I have seen a spindle. The weaver uses the spindle.

Question 10.
The spiders are compared to weavers. How are they alike?
(ବୁଢ଼ିଆଣୀମାନଙ୍କୁ ବୁଣାଳିମାନଙ୍କ ସହ ତୁଳନା କରାଯାଇଛି । ସେମାନେ କିଭଳି ଏକାଭଳି ?)
Answer:
The spiders weave the web and the weavers weave the clothes. So they are alike.

Question 11.
Who changes the white colour of the cobweb?
( କିଏ ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲର ଶୁଭରଙ୍ଗକୁ ବଦଳାଇ ଦିଏ ?)
Answer:
The setting sun changes the white colour of the cobweb.

Question 12.
How many colours are there in a rainbow?
( ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁରେ କେତୋଟି ରଙ୍ଗ ଥାଏ ? )
Answer:
There are seven colours in a rainbow.

Question 13.
When does the sun look better – at sunrise, at noon or at sunset?
(ସୂର୍ୟ୍ୟ କେତେବେଳେ ଅଧିକ ଭଲ (ସୁନ୍ଦର) ଦେଖାଯାଏ-ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟବେଳେ, ମଧ୍ୟାହ୍ନରେ କିମ୍ବା ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତବେଳେ ? )
Answer:
The sun looks better at sunset.

Question 14.
How is the setting sun’s colour similar to that of a rainbow?
( ଅସ୍ତଗାମୀ ସୂର୍ଯ୍ୟର ରଙ୍ଗ ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁର ରଙ୍ଗତୁଲ୍ୟ କିପରି ?)
Answer:
The setting sun’s beam is full of colours like the colours of a rainbow. So the setting sun’s colour is similar to that of a rainbow.

Question 15.
The white colour of the cobwebs ¡s changed into that of many coloured rainbows. Who changes this colour into white?
(ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲର ଶୁଭ୍ରରଙ୍ଗ ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁର ବିବିଧ ରଙ୍ଗ ଭଳି ବଦଳିଯାଏ । କିଏ ତାହାକୁ ଶୁଭ୍ର । ଧଳା ରଙ୍ଗରେ ବଦଳାଇଦିଏ ? )
Answer:
The moon changes the rainbow-coloured cobweb into white.

Question 16.
To start with, the colour of the cobweb in the poem was white. The setting sun changed it to the colour of a rainbow. The moon changed it white again. Are the white colours at the beginning and at the end similar or different? Which word tells you that there is a difference?
(କବିତାରେ ଆରମ୍ଭରୁ ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲର ରଙ୍ଗ ଧଳା | ଶୁଭ୍ର ଥିଲା । ଅସ୍ତଗାମୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ତାହାକୁ ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁର ରଙ୍ଗରେ ରଞ୍ଜିତ କଲେ । ଚନ୍ଦ୍ର ପୁନର୍ବାର ଏହାକୁ ଶୁଭ୍ର ଧଳା କରିଦେଲା । ଆରମ୍ଭ ଏବଂ ଶେଷର ବର୍ଣ୍ଣିତ ଧଳାରଙ୍ଗ ଏକାଭଳି ନା ଭିନ୍ନ ? ଏଥରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି ବୋଲି କେଉଁ ଶବ୍ଦ କହୁଛି ? )
Answer:
The white colour of the cobweb at the beginning and at the end is different. Because at night the moon changes the colour of còbweb into magic white.

Question 17.
Which white colour is better – the first one or the second one
(କେଉଁ ଶୁଭ୍ର ରଙ୍ଗ ଅଧିକ ଭଲ – ପ୍ରଥମଟି ନା ଦ୍ଵିତୀୟଟି ? )
Answer:
The second white colour is better.

Question 18.
Do you like the poem?
(ତୁମେ କ’ଣ କବିତାଟିକୁ ପସନ୍ଦ କର ?)
Answer:
Yes, we like the poem.

Question 19.
Do you see how the common sight has been made uncommon by the poet? How the poets make beautiful poems out of very common topics will be discussed later.
(ତୁମେ କ’ଣ ଜାଣିପାରୁଛ ଯେ ସାଧାରଣ ଦୃଶ୍ୟ କବିଙ୍କ ଲେଖନୀରେ କିପରି ଅସାଧାରଣରେ ବଦଳିଯାଏ ? କବି କିପରି ଖୁବ୍ ସାଧାରଣ ବିଷୟରୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ସୁନ୍ଦର କବିତା ଲେଖୁପାରନ୍ତି, ତାହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଆଲୋଚିତ ହୋଇଛି ।)
Answer:
Yes, we see that the common sight has been made uncommon by the poet.

Question 20.
In some poems, some stanzas are repeated. What are these stanzas called in Odia poems? (GHOSA) In English? (Refrain) Can you identify the refrain in this poem?
(କେତେକ କବିତାରେ କେତେଗୁଡିଏ ପଦ|ପଂକ୍ତିକୁ ଦୋହରା ଯାଇଥାଏ । ସେହି ପଦ ବା ପଂକ୍ତିକୁ ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ କ’ଣ କହନ୍ତି ? (ଘୋଷା) ଇଂରାଜୀ କବିତାରେ ? (ରିଫ୍ରେନ୍) ତୁମେ ଏହି କବିତାରେ ରିଫେନ (ଘୋଷା)କ ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବ କି ?)
Answer:
Yes, we can identify the refrain in this poem. The last stanza of this poem is a refrain.

Question 21.
Is this poem an old or a new one? Read lines one and two. Can you answer now? Have you seen telephone wires? Do we have telephone wires or towers nowadays? Guess how.
(ଏ କବିତାଟି ନୂତନ ବା ପୁରାତନ ? ପ୍ରଥମ ଏବଂ ଦ୍ବିତୀୟ ଧାଡ଼ିକୁ ପଢ଼ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଉତ୍ତର ଦେଇପାରିକ କି ? ତୁମେ ଦୂରଭାସ | ଟେଲିଫୋନ୍ ତାର ଦେଖୁଛ ? ଆମେ ଆଜିକାଲି ଟେଲିଫୋନ୍ ତାର ରଖ୍ ନା ଟାୱାର ?)
Answer:
This poem is an old poem. Because nowadays we do not have telephone wires, but we have towers.

Question 22.
Poets give life to lifeless objects. They often treat non-living objects as living objects – living or even animals or insects as human beings. Do you find such examples in this poem? The spider is like a weaver. What about the sun and the moon?
(କବିମାନେ ନିର୍ଜୀବକୁ ସଜୀବ କରିପାରନ୍ତି । ସେମାନେ ଏପରିକି ନିର୍ଜୀବ ବସ୍ତୁକୁ ସଜୀବ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖନ୍ତି, ଏପରିକି ପଶୁପକ୍ଷୀ ଏବଂ କୀଟପତଙ୍ଗକୁ ଜୀବନ୍ତ ମଣିଷ ପରି । ଏ କବିତାରେ ସେଭଳି ଉଦାହରଣ ପାଇଛ କି ? ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜଣେ ତନ୍ତୀ/ଲୁଗାବୁଣାଳି ପରି । ତେବେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ସମ୍ବନ୍ଧରେ କ’ଣ ? )
Answer:
The spider is like a weaver. The sun is personified to give colour to the cobweb, and the moon is also personified to give a magical charm to the cobweb.

Session – 2

III. Post Reading

1. Visual Memory Development Technique (VMDT) :
(ଦୃଶ୍ୟ ସ୍ମୃତି ବିକାଶ କୌଶଳ)
(i) Pictures – rat, dog, rose, cuckoo, spider web.
(ii) Poem – moon, weaver, spindle, sun, rainbow

2. Comprehension Activities

(a) MCQs: Choose the correct alternatives to answer the given question.

Question 1.
Who is busy?
(A) The sun
(B) The moon
(C) A spider
(D) The day
Answer:
(C) A spider

Question 2.
Which is compared to the cobweb?
(A) The sun
(B) A rainbow
(C) The moon
(D) A weaver’s cloth
Answer:
(D) A weaver’s cloth

Question 3.
Who makes the cobweb rainbow-coloured?
(A) The moon
(B) The sun
(C) A weaver
(D) A spider
Answer:
(B) The sun

Question 4.
Whom the spider is compared to?
(A) A weaver
(B) The sun
(C) The moon
(D) A spindle
Answer:
(A) A weaver

(b) A summary of the poem is given below. Fill in the gap.
The cobwebs on telephone wires are like. The spiders are like. The ____________ are as busy as the weavers. The ____________ makes the ____________ rainbow-coloured. The _____________ makes it magical white.

Answer:
The cobwebs on telephone wires are like the weaver’s unfinished clothes. The spiders are like weavers. The spiders are as busy as the weavers. The setting sun makes the white cobweb rainbow-coloured. The moon makes it magical white.

Session – 3

3. Listening

(a) Your teacher will read aloud some of the words listed below. Listen to him/ her and tick the words read aloud. long, clothes, stretch, spindles, pour, rainbow, magic, unfinished
(b) Your teacher will read aloud some lines of the poem. Listen to him and fill in the gaps.
(ତୁମ ଶିକ୍ଷକ ବଡ଼ ପାଟିରେ କବିତାର କେତେକ ଧାଡ଼ି ପଢ଼ିବେ । ତୁମେ ତାକୁ ଶୁଣିବ ଓ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କରିବ ।)

The ____________ stretch of cobweb ____________ telephone ____________ white ____________ the weavers unfinished at the ____________ site.

Ans. The long stretch of cobweb on telephone wires looks white like the weaver’s unfinished clothes at the work site.

4. Speaking:

(a)Chain-drill :
1. long stretch of cobwebs
2. The busy spider
3. The setting sun
(b) Dialogue (Reading Aloud) [teacher vs. students, students vs. students and finally in pairs)
Teacher   : The long stretch of cobweb on telephone wires
Students : look white
Teacher   : Like the weaverts unfinished cloth
Students : at the work site
(If possible, other lines in a similar way – teacher’s first two lines and student’s last line)

5. Vocabulary:

Match the words under ‘A’ with ‘B’. One is done for You.

Answer:

Session – 4

6. Writing:

(a) In 5, you have matched the describing words with the nouns. Now write them following as per the examples given. (Question with Answer)

Telephone wire	=	wires of telephone
Setting sun	=	the sun which is setting
unfinished clothes	=	the clothes which have not been finished
busy spiders	=	the spiders who are busy
ceaseless spindles	=	the spindles that work continuously

(b) Answer the following questions.

Question 1.
What is the poem about?
(କବିତାଟି କେଉଁ ବିଷୟରେ ?)
Answer:
The poem is about the cobwebs.

Question 2.
Where is the cobweb?
(ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲଟି କେଉଁଠି ? )
Answer:
The cobweb is on the telephone wires.

Question 3.
Who are similar to weavers?
( କେଉଁମାନେ ତନ୍ତୀମାନଙ୍କ ଭଳି ?)
Answer:
The spiders are similar to weavers.

Question 4.
Who turns the white cobweb to rainbow bright?
(କିଏ ଧଳା ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲକୁ ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁ ପରି ଉଜ୍ଜଳ କରିଦିଏ ?)
Answer:
The setting sun turns the white cobweb to a rainbow bright.

Question 5.
Who turns the cobweb to magic white?
( କିଏ ବଦଳାଇଦିଏ ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲକୁ କୁହୁକ ଧଳାରଙ୍ଗରେ ? )
Answer:
The moon turns the cobweb to magic white.

(c) Given below are some words/phrases. Use them to frame as many sentences as possible based on the theme of the poem. Some sample sentences are given for your guidance. (Question with Answer)

(i) Spiders are like weavers.
(ii) Spiders are busy.
(iii) Weavers weave day and night.
(iv) Stretch of cobwebs is like unfinished clothes.
(v) Spiders weave day and night.
(vi) Spiders are as busy as weavers.
(vii) Spiders weave a stretch of cobwebs.
(viii) Spiders weave a stretch of cobwebs.

7. Mental Talk

Mentally repeat some of the above sentences, [(i), (ii) and (iii)]

8. Let’s Think

Let’s see how poems are made. The poet saw cobwebs on telephone wires. Quickly he linked it to the unfinished clothes of the weavers. A comparison is made between the spiders and the weavers; maybe he saw the cobweb during the daytime. It looked white. Next, he saw the cobweb at sunset. They looked colourful. Lastly, he saw the cobweb in the moonlit night. It looked magical white. Quick linking, comparison, different scenes – cobweb in daylight, cobweb at sunset, cobweb in the moonlit night. All these sights appeal to our eyes. These are called visual images. We can close our eyes and see these beautiful sights. Then the lifeless objects are given life. The sun is pouring colour on the cobwebs. The moon changes the colour of the cobweb. Finally, the poet put all his thoughts and feeling in the form of a poem using the right words at the right places, some words rhyming with other words. All these have turned a simple and common sight into a beautiful poem.
Now the question is: Are poets born or made?
Is it possible to become a poet? Think, think, think ……………

BSE Odisha 7th Class English Solutions Lesson 7 Cobwebs Important Questions and Answers

(A) Choose the right answer from the options.

Question 1.
Who changes the rainbow bright colour of the cobweb into white?
(a) The sun
(b) The moon
(c) The spider
(d) The weaver
Answer:
(b) The moon

Question 2.
Weavers’ unfinished clothes are at the work?
(a) place
(b) placed
(c) site
(d) none of these
Answer:
(c) site

(B) Answer the following questions.

Question 1.
What does the cobweb look like?
Answer:
The cobweb looks like the weaver’s unfinished clothes.

Question 2.
What are the spiders doing?
Answer:
The spiders are weaving webs day and night.

Question 3.
How does a cobweb change its colour?
Answer:
The cobweb looks white. When the setting sun falls on the cobweb, it turns it into a rainbow colour. But the moonbeam changes its colour into magic white.

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class English Solutions Test-1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 English Solutions Test-1

BSE Odisha 7th Class English Test-1 Text Book Questions and Answers

The figures in the right hand margin indicates the marks for each question.
1. Write the following Odia names of the persons in English. [10]
(Teacher will give names of ten persons in Odia)

ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ – Mahatma Gandhi
ମଧୁସୂଦନ ଦାସ – Madhusudan Das
ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ – Biju Pattnaik
ବିନାପାନି ମହନ୍ତ – Binapani Mohantv
ଗୋପାବନ୍ଧୁ ଦାଶ – Gopabandhu Dash
ଗୋପୀନାଥ ମହନ୍ତ – Gopinath Mohantv
ଫାକିରମୋହନ ସେନାପତି – Fakirmohan Senapati
ରାଧନାଥ ରୋଭ – Radhanath Rov
ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ – Rajendra Prasad
ଚିତ୍ତରଂଜନ ଦାସ – Chittaranjan Das

2. Write the following names of places in English. [10]
(Teacher will give names of ten places in Odia)

Answer:
ଭୁବନେଶ୍ୱର – Bhubaneswar
ଦିଲ୍ଲୀ – Delhi
ଆହ୍ଲାବାଦ – Allahabad
ବାଲାସୋର – Balasore
ଆନନ୍ଦପୁର – Anandpur
ବରିପଡା – Baripada
ଗୌହାଟୀ – Gauhati
ଚେନ୍ନାଇ – Chennai
ଫିରୋଜାବାଦ – Ferozabad
ଚମ୍ପୁଆ – Champua

3. Your teacher will give dictation of ten English words. Write them in the space given below. [10]

Answer:
rooster
monkey
money
protect
desert
teacher
wealth
singer
bottle
driver

4. Given below are some words. Your teacher will read aloud ten of them. Tick those which s/he reads aloud.
city, country, tree, crown, rooster, close, monkey, jackal, animal, camel, thirsty, climb, zoo, trumpet [10]
Answer:
(Student tick the words which their teacher reads aloud.)

5. Your teacher will read aloud a paragraph (The Jackal and the Rooster). You listen to him/her and fill in the gaps
There was a very ___________ and ___________ rooster. It looked like a __________ with a beautiful red __________. It also felt like a __________ in the morning. It sat on a ___________ place and ____________ non-stop cock-koo-doodle-doo. He knew his _____________ was much better than the songs of ____________. [15]
Answer:
There was a very big and handsome rooster. It looked like a king with a beautiful read crown. It also felt like a king. It gets up very early in the morning. It sat on a high place and sang non-stop cock-koo-doodle-doo. He knew his song was much better than the songs of other roosters of his locality.

6. Match the pairs of words which sound alike at the end part. Write the serial numbers in boxes. [15]

Answer:

A	B
1. Pool	Farm (10)
2. Trees	Keeper (8)
3. Sun	Sky (4)
4. High	Away (9)
5. You	Zoo (6)
6.Too	Turn (3)
7. Learn	Breeze (2)
8. Soldier	Run (7)
9. Day	True (5)
10. Arm	Cool (2)

7. Read the poem and answer the questions that follow. [10]
(କବିତାଟି ପଢ଼ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।)

A fox was moving on one day,
And just above his head,
He saw a vine with lovely grapes,
Rich ripe and purple-red.

Question (i).
What is the poem about?
(କବିତାଟି କେଉଁ ବିଷୟରେ ?)
Answer:
The poem is about a fox and vine with lovely grapes.

Question (ii).
What was the fox doing one day?
(ଦିନେ କୋକିଶିଆଳ କ’ଣ କରୁଥିଲା ?)
Answer:
The fox was moving here and there one day.

Question (iii).
What did he see above his head?
(ତା’ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ସେ କ’ଣ ଦେଖୁଲା ?)
Answer:
He saw a vine with lovely grapes above his head.

Question (iv).
What were the grapes like? (ଅଙ୍ଗୁରଗୁଡ଼ିକ କିପରି ଥିଲା ?)
Answer:
The grapes were rich, ripe and purple red.

Question (v).
‘He’ in the third line is used for___________.
(ତୃତୀୟ ଧାଡ଼ି ‘He’ (ସେ) _________________ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଛି ।)
Answer:
In the third line ‘He’ is used for the fox.

8. Read the following paragraph and write the answers to the questions that follow in complete sentences.
Once there lived a jackal in a forest. One day, he did not get any food. He was very hungry. In the evening, the hungry jackal came into a village. He moved here and there in the village. He was looking for food. By chance he fell into a washer-man’s tub which was full of blue water. He became blue and other jackals could not know him. [20]

Question (i).
What is the paragraph about?
(ଅନୁଚ୍ଛେଦଟି କେଉଁ ବିଷୟରେ ?)
Answer:
The paragraph is about a hungry jackal.

Question (ii).
Where did the jackal live?
(ବିଲୁଆଟି କେଉଁଠାରେ ରହୁଥିଲା ?)
Answer:
The jackal lived in a forest.

Question (iii).
Why did he become very hungry one day?
(ଦିନେ ବିଲୁଆ କାହିଁକି ଅଧିକ ଭୋକିଲା ଥିଲା ?)
Answer:
One day the jackal did not get any food anywhere, so he became hungry

Question (iv).
When did the jackal come into the village?
(ବିଲୁଆଟି କେତେବେଳେ ଗାଁ ଭିତରକୁ ଆସିଲା ?)
Answer:
The jackal came into the village in the evening.

Question (v).
What was he searching for in the village?
(ଗାଁରେ ସେ କ’ଣ ଖୋଜୁଥୁଲା ?)
Answer:
He was searching for food in the village.

Question (vi).
Where did he move in the village?
(ସେ ଗାଁର କେଉଁ ଜାଗାରେ ବୁଲୁଥିଲା ?)
Answer:
He moved here and there in the village.

Question (vii).
What did he fall into?
(କେଉଁଠାରେ ସେ ପଡ଼ିଗଲା ?)
Answer:
He fell into a washer-man’s tub which was full of blue water.

Question (viii).
What happened to him when he fell into the tub?
(ଟବ୍‌ରେ ପଡ଼ିଗଲା ପରେ ତା’ର କ’ଣ ହେଲା ?)
Answer:
When he fell into the tub, he became blue.

Question (ix).
Why couldn’t the other jackals know him?
(ଅନ୍ୟ ବିଲୁଆମାନେ ତାହାକୁ କାହିଁକି ଜାଣିପାରିଲେ ନାହିଁ ?)
Answer:
Other jackals could not know him because he was looking blue quite different from them.

Question (x).
Who is ‘He’ in the last line?
(ଶେଷ ଧାଡିରେ ‘He’ କିଏ ?)
Answer:
In the last lines ‘He’ refers to the jackal.

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class English Solutions Follow-Up Lesson 3 Mum Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 English Solutions Follow-Up Lesson 3 Mum

BSE Odisha 7th Class English Follow-Up Lesson 3 Mum Text Book Questions and Answers

Mum, you’re like an angel,
Sent from up above;
With all your kindness, tenderness,
And everlasting love.

You have always looked after me,
And taught me right from wrong;
And when I am down and worried,
It’s always you that come along.

You are not just mum but a friend of mine,
A friend I cannot replace;
And every time I think of you,
All I see is your smilling face.

I thank you mum, for bearing me,
And allowing me to see these times;
Because if it wasn’t- for you, dear mother,
I could never write down these lines.

ଓଡ଼ିଆ ଅନୁବାଦ:

ତୁମେ ତ ମା’ ଏକ ସ୍ଵର୍ଗଦୂତ
ତୁମର ସମସ୍ତ ଦୟା, କୋମଳତା ସହିତ,
ପ୍ରେରିତ ହୋଇଛ ଉପର ଧାମରୁ
ଚିରନ୍ତନ ପ୍ରେମମୟ ପଥକୁ ଆବୋରି ।

ସବୁବେଳେ ଯନ୍ତ୍ର ନିଅ ମୋର
ମୋତେ ଶିଖାଇଦିଅ କିଏ ଠିକ୍ କିଏ ଅବା ଭୁଲ୍
ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ତଳକୁ ଓ ଚିନ୍ତିତ,
ସେହି ତୁମେ ପାଖେ ପାଖେ ସଦାବେଳେ ସାଥ୍‌ରେ ସାଥ୍‌ରେ ।

ନୁହଁ ତୁମେ କେବଳ ଯେ ମାମା
କିନ୍ତୁ ଏକ ସାଥୀ ଜୀବନର ସାଥୀ ଏକ ଯାହାକୁ ମୁଁ ବଦଳି ପାରେନି
ସର୍ବଦା ଓ ସବୁବେଳେ ଭାବେ ତୁମ କଥା
ଦେଖେ ଯାହା କେବଳ ସେ ତୁମ ହାସ୍ୟ ମୁଖ ।

ଧନ୍ୟବାଦ ମାମା, ତୁମେ ମୋତେ ଜନ୍ମ ଯେ ଦେଇଛ
ଏହି ସମୟ ସବୁକୁ ଦେଖିବାକୁ ଦେଇଛ ସୁଯୋଗ
କିନ୍ତୁ ଯଦି ତୁମେ ତ ନଥା’ନ୍ତ
ହେ ସ୍ନେହମୟୀ ମାମା
ଏପରି ଧାଡ଼ିଏ ମୁଁ ଲେଖୁ ଯେ ନଥା’ନ୍ତି ।

Notes And Glossary: (ଶବ୍ଦାର୍ଥ) :
Angel (ଆଞ୍ଜେଲ୍) – ସ୍ବର୍ଗଦୂତ
above ( ଏବଭ୍) – ଉପର
kindness (କାଇଗ୍‌ନେସ୍) – ଦୟା
tenderness (ଟେଣ୍ଡରନେସ୍) – କୋମଳତା
everlasting ( ଏଭରଲାଷ୍ଟିଙ୍ଗ୍) – ଚିରନ୍ତନ
look after (ଲୁକ୍ ଆପ୍‌ର) – ଯନ୍ତ୍ର ନେବା
right from wrong (ରାଇଟ୍ ଫ୍ରମ୍ ରଙ୍ଗ୍) –ଭୁଲ
worried (ଓରିଡ୍) – ବ୍ୟସ୍ତ, ବିବ୍ରତ
replace (ରିପ୍ଲେସ୍) – ବଦଳେଇବା
bearing (ବିୟରିଙ୍ଗ୍) – ପାଳିବା

Write answers to the following questions : (ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।)
Question 1.
Mother is like an angel. What angel like qualities does she have?
(ମାଆ ଜଣେ ସ୍ଵର୍ଗଦୂତ ପରି । ସ୍ବର୍ଗଦୂତ ଭଳି ତାଙ୍କର କି କି ଗୁଣ ଅଛି ?)
Answer:
Mother like an angel has kindness, tenderness and everlasting love.

Question 2.
Which of the following sentences is not true of the mother?
(ମା’ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନିମ୍ନଲିଖ୍ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ସତ୍ୟ ନୁହେଁ ?
(i) She looks after me. (ସେ ମୋତେ ଯନ୍ ନିଅନ୍ତି ।)
(ii) She always quarrels with me. (ସେ ମୋ ସହିତ ସର୍ବଦା କଳହ କରନ୍ତି ।)
(iii) She teaches me right from wrong. (ସେ ମୋତେ ଭୁଲଠାରୁ ଠିକ୍ କ’ଣ ଶିଖାନ୍ତି ।)
(iv) She stands by me in my troubles. (ସେ ମୋ ଅସୁବିଧାବେଳେ ପାଖେ ପାଖେ
Answer:
(ii) She always quarrels with me.

Question 3.
What does the child see when it thinks of the mother?
(ପିଲାଟି ଯେତେବେଳେ ମା’ଙ୍କ କଥା ଭାବେ ସେ କ’ଣ ଦେଖେ ?)
Answer:
When the child thinks of the mother it always sees her smiling face.

Question 4.
Which line in the stanza-4 says that mother has given birth to the child?
(୪ର୍ଥ ପଦରେ ଥ‌ିବା କେଉଁ ଶବ୍ଦ ମା’ ପିଲାଟିକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥୁବାର ସୂଚାଏ ?)
Answer:
“I thank you mum, for bearing me”. This line of stanza-4 shows that mother has given birth to the child.

Question 5.
What is the child now? Who has helped it to be so great?
(ପିଲାଟି ବର୍ତ୍ତମାନ କ’ଣ ? କିଏ ତାକୁ ଏତେ ବଡ଼ ହେବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି ?)
Answer:
The child is now a renowned poet. Mother has helped the child to be so great.

Word Note: (The words /phrases have been defined mostly on their contextual meanings)

angel (ଆଞ୍ଜେଲ୍) – messenger of god (ଦେବଦୂତ, ମହାନ୍ ବ୍ୟକ୍ତି)
bearing me (ବିୟରିଙ୍ଗ ମି) – giving birth to me (ମୋତେ ଜନ୍ମ ଦେଇଥ‌ିବାରୁ)
brave (ବ୍ରେକ୍) -courageous, fearless
down and worried (ଡାଉନ୍ ଆଣ୍ଡ୍ ଓରିଡ୍) – when I am in trouble / in problems (ସମସ୍ୟାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ବିବ୍ରତ ହେଉଥିଲାବେଳେ)
everlasting (ଏଭର୍‌ଲାଷ୍ଟିଙ୍ଗ୍) – something that lasts for ever
looked after (ଲୁକ୍‌ ଆପ୍‌ର) – (you have) taken care (ଲାଳନ ପାଳନ କରିଛ, ଯତ୍ନ ନେଇଛ)
magic (ମ୍ୟାଜିକ୍) – special power, (here) magic of mother’s love (ଯାଦୁ, କୁହୁକ, ମା’ ମମତାର ଯାଦୁକରୀ ଶକ୍ତି)
replace – fill up the place (ଅନ୍ୟଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାନ ପୂରଣ କରିବା)
tenderness (ଟେଣ୍ଡର୍‌ନେସ୍) – affectionate behaviour (ସ୍ନେହପୂର୍ଣ ବ୍ୟବହାର)

BSE Odisha 7th Class English Solutions Follow-Up Lesson 3 Mum Important Questions and Answers

(A) Choose the right answer from the options.
Question 1.
Mum, you’re like ___________.
(i) an angel
(ii) a human being
(iii) an actress
(iv) a goddess
Answer:
(i) an angel

Question 2.
Mother is sent to you by God from _____________.
(i) Earth
(ii) other countries
(iii) Mars
(iv) up above
Answer:
(iv) up above

Question 3.
Mother’s love is _____________.
(i) shortlived
(ii) immortal
(iii) longlasting
(iv) everlasting
Answer:
(iv) everlasting

Question 4.
Mother is a _____________ that can’t be replaced.
(i) teacher
(ii) goddess
(iii) philosopher
(iv) guide
Answer:
(iv) guide

(B) Answer the following questions.
Question 1.
Why does a child love its mother?
Answer:
A child loves her mother for her kindness, tenderness and deep love towards him/her. Her advice makes him/her good, brave and true.

Question 2.
What is the mother for a child?
Answer:
For a child the mother is a friend, philosopher and guide. She loves her child dearly and solve all problems of the child.

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class English Solutions Follow-Up Lesson 4 Tilka Majhi Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 English Solutions Follow-Up Lesson 4 Tilka Majhi

BSE Odisha 7th Class English Follow-Up Lesson 4 Tilka Majhi Text Book Questions and Answers

Session – 1

I. Pre-Reading

• Socialization:
• Do you know whose picture is this? Read the small paragraph in brackets to know about the picture.
  (ଏହା କାହାର ଛବି ତୁମେ ଜାଣିଛ କି ? ଛବିଟି ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ୟସ୍ଥ ଛୋଟ ଅନୁଚ୍ଛେଦଟିକୁ ପଢ଼ ।)

[About 200 years ago. when hardly anyone thought of fighting against the British in India. Tilka Majhi, a Santal of Bhagalpur in Bihar fought against them and was hanged by the British. Our History books do not mention his name. We have forgotten this great man who sacrificed his life for the country and showed us the path to freedom. Here you will read about this great man.)
(ପ୍ରାୟ ୨୦୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ଇଂରେଜ ବିରୋଧରେ ଯୁଦ୍ଧ କରିବା କଥା ଚିନ୍ତା କରିପାରନଥିଲା, ସେ ସମୟରେ ତିଲକ ମାଝି ଯିଏକି ବିହାରର ଭାଗଲପୁରବାସୀ ଜଣେ ସାନ୍ତାଳ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଯୁଦ୍ଧ କରି ଇଂରେଜମାନଙ୍କଦ୍ଵାରା ଫାଶୀ ପାଇଥିଲେ । ଆମ ଇତିହାସ ବହି ତାଙ୍କ କଥା ଜଣାଏ ନାହିଁ । ଏପରି ଜଣେ ମହାନ୍ ବ୍ୟକ୍ତି ଯିଏକି ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରି ଆମକୁ ସ୍ଵାଧୀନତାର ବାଟ ଦେଖାଇଥିଲେ, ଆମେ ତାଙ୍କ ଭଳି ଯାଇଛେ । ଏଠାରେ ତୁମେ ସେହି ମହାପୁରୁଷଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ପଢ଼ିବ ।)

II. While-Reading

Text

• SGP-1 (Sense Group Paragraph-1)
• Read paragraphs 1-3 and answer the questions that follow.
  (ଅନୁଚ୍ଛେଦ ୧–୩କୁ ନୀରବରେ ପାଠ କର ଏବଂ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।)

1. In 1750, Tilka Majhi was born in the Murmu family in a small village near Bhagalpur in Bihar. The village is now called Tilakpur.
2. The Murmus are priests among the Santals. So Tilka used to worship ‘Marang Bum’ from his early days. As the days went by, he grew up to be a religious man. People of all religions had great love and respect for him and they called him ‘Tilka Baba’.
3. Tilka’ was also very good at using bows and arrows. There was none in his area who could surpass him at shooting arrows from a bow. He used to train the young men of the village in shooting arrows.

ଓଡ଼ିଆ ଅନୁବାଦ :
୧. ୧୭୫୦ ମସିହାରେ ତିଲକ ମାଝି ବିହାରର ଭାଗଲପୁର ନିକଟରେ ଏକ ଛୋଟ ଗ୍ରାମରେ ମୁର୍ମୁ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ଗ୍ରାମଟିକୁ ଏବେ ତିଲକପୁର କୁହାଯାଇଛି ।
୨. ମୁମୁମାନେ ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କର ପୁରୋହିତ ଥିଲେ । ତେଣୁ ତିଲ୍‌ ତାଙ୍କ ପିଲାଟି ଦିନରୁ ‘ମାରଙ୍ଗ ବୁରୁ’ଙ୍କୁ ପୂଜା କରି ଆସୁଥିଲେ । ଦିନ ବିତି ଚାଲିଲା ଏବଂ ସେ ଜଣେ ଧାର୍ମିକ ବ୍ୟକ୍ତିରେ ପରିଣତ ହେଲେ । ସମସ୍ତ ଧର୍ମର ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କୁ ବହୁତ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଓ ଭକ୍ତି କରୁଥିଲେ ଏବଂ ସ୍ନେହରେ ତାଙ୍କୁ ତିଲ୍‌ ବାବା ଡାକୁଥିଲେ ।
୩. ତିଲ୍‌କ ମଧ୍ୟ ଧନୁଶର ବିଦ୍ୟାରେ ନିପୁଣ ଥିଲା । ଧନୁଶର ବିଦ୍ୟାରେ ତାଙ୍କ ଅଞ୍ଚଳ କେହି ଜଣେ ତାଙ୍କୁ ଅତିକ୍ରମ କରିପାରୁ ନଥିଲା । ସେ ଶର ବିନ୍ଧିବା ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରାମର ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଦେଉଥିଲେ ।

Notes And Glossary
priest (ପ୍ରିଷ୍ଟ୍) – ପାଳକ
religion (ରିଲିଜିଅନ୍) – ଧର୍ମ
shooting (ସୁଟିଙ୍ଗ୍) – ଶର କ୍ଷେପଣ କରିବା
worship (ଓର୍‌ସିପ୍) – ପୂଜା କରିବା
good at (ଗୁଡ୍ ଆଟ୍) – ଦଷ
surpass (ସର୍‌ପାସ ) – ଅତିକ୍ରମ କରିବା

Comprehension Questions

Question 1.
Where was Tilka Majhi born ? When?
( ତିଲକ ମାଝି କେଉଁଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥଲେ ? କେବେ ?)
Answer:
Tilka Majhi was bom in Murmu family in 1750. It was a small village near Bhagalpur in Bihar.

Question 2.
What are the Murmus?
( ମୁହଁମାନେ କ’ଣ ଥିଲେ ?)
Answer:
The Murmus are priests among the Santals.

Question 3.
Who did Tilka worship?
(ତିଲ୍‌ କାହାକୁ ଆରାଧନା | ପୂଜା କରୁଥିଲେ ? )
Answer:
Tilka worshiped “Marang Bum”.

Question 4.
How did people look up to him?
(ଲୋକମାନେ ତାକୁ କିଭଳି ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖୁଥିଲେ ?)
Answer:
People of all religions loved and respected him as a priest.

Question 5.
What did they call him?
(ସେମାନେ ତାଙ୍କୁ କ’ଣ ବୋଲି ଡାକୁଥିଲେ ?)
Answer:
Out of love and respect they called him ‘Tilka Baba’.

Question 6.
What was Tilka good at?
( ତିଲକା କେଉଁଥରେ ପାରଙ୍ଗମ । ନିପୁଣ ଥିଲେ ?)
Answer:
Tilka was very good at using bows and arrows. He was a bowman uncontested.

Question 7.
What did he teach to the young men of the village?
( ଗ୍ରାମର ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ସେ କି ଶିକ୍ଷା ଦେଉଥିଲେ ?)
Answer:
He taught the young men of the village in shooting arrows.

Session – 2

• SGP-2 (Sense Group Paragraph-2)
• Read paragraphs 4-5 silently and answer the questions that follow.
  ( ଅନୁଚ୍ଛେଦ ୪-୫କୁ ନୀରବରେ ପାଠ କର ଏବଂ ନିମ୍ନପ୍ରଦତ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।)

4. The Santals, as you know, are freedom-loving people. In those days they lived a free life without any outside control. They cleared the forests, prepared fields, and grew different kinds of crops. The king had little control over them. Once or twice a year, they had to help the king when there was a war. But after the Plassey battle, the British became the masters of Bengal, Bihar, and Odisha. The king of Bhagalpur came under the control of the British. The British wanted to collect more money. They asked the king of Bhagalpuror for more money. The king in turn appointed outsiders to collect rent from the tribals. Some tribal villages were given ‘pattas’ by some landlords. The landlords asked the Santals to pay more taxes and often took away their property and lands.
5. Tilka did not like this. He asked the Santals not to pay taxes. The Santals became a real problem for the Government. To bring the Santals under control, a new collector was appointed in Bhagalpur. His name was Cleaveland. In different ways, he tried to bring the Santals under control. He appointed soldiers from other tribes to fight against the Santals. Tilka could not bear this. He was looking for a chance to kill Cleaveland.

ଓଡ଼ିଆ ଅନୁବାଦ :
୪. ତୁମେ ଜାଣିଛ, ସାନ୍ତାଳମାନେ ମୁକ୍ତ ଜୀବନ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଭଲ ପାଇବାର ଲୋକ ଥିଲେ । ସେ ସମୟରେ ସେମାନେ ବାହ୍ୟ କଟକଣାର ମୁକ୍ତ ହୋଇ ମୁକ୍ତ ଜୀବନଯାପନ କରୁଥିଲେ । ସେମାନେ ଜଙ୍ଗଲ ସଫାକରି କ୍ଷେତ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଥିଲେ ଏବଂ ସେଥିରେ ବିଭିନ୍ନ ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିଲେ । ରାଜାଙ୍କର ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ମୋଟେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନଥିଲା । ବର୍ଷକୁ ଥରେ ବା ଦୁଇଥର ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କୁ ରାଜାଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା । କିନ୍ତୁ ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ, ଇଂରେଜମାନେ ବଙ୍ଗ, ବିହାର ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ଶାସନକର୍ତ୍ତା ପାଲଟିଗଲେ । ଭାଗଲପୁରର ରାଜା ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ଅଧୀନକୁ ଆସିଲେ । ଇଂରେଜମାନେ ଅଧିକ ଖଜଣା (ଟଙ୍କା) ସଂଗ୍ରହ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କଲେ । ସେମାନେ ଭାଗଲପୁରର ରାଜାଙ୍କୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା|ଖଜଣା ଦେବାକୁ କହିଲେ । ଫଳରେ ରାଜା ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କଠାରୁ କର ଆଦାୟ ନିମିତ୍ତ ରାଜ୍ୟ ବାହାରର ଲୋକଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତ କଲେ । କେତେକ ଆଦିବାସୀ ଗ୍ରାମକୁ ଜମିଦାରମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପଟ୍ଟା ରୂପେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ଜମିଦାରମାନେ ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ କର ଦେବାକୁ ବାଧ୍ୟ କଲେ ଏବଂ କେତେକସ୍ଥଳେ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ସମ୍ପତ୍ତି ଓ ଜମିକ ଛଡ଼ାଇ ନେଇଯାଉଥିଲେ ।
୫. ତିଲ୍‌କଙ୍କୁ ଏହା ଭଲ ଲାଗିଲା ନାହିଁ । ସେ ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କୁ କର ନ ଦେବାକୁ କହିଲେ । ସାନ୍ତାଳମାନେ ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବାସ୍ତବ ସମସ୍ୟା ରୂପେ ଉଭାହେଲେ । ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଆଣିବା ନିମିତ୍ତ ଭାଗଲପୁରରେ ଏକ ନୂତନ କଲେକ୍ଟରଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତ କରାଗଲା । ତାଙ୍କର ନାମ କ୍ଳେରେଲାଣ୍ଡ । ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ସେ ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ । ସେ ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଅନ୍ୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରୁ ସୈନ୍ୟ ନିଯୁକ୍ତ କଲେ । ତିଲ୍‌ ଏହା ସହ୍ୟ କରିପାରିଲେ ନାହିଁ । ସେ କ୍ଳେରେଲାଣ୍ଡ୍ଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିବାପାଇଁ ଗୋଟେ ସୁଯୋଗ ଅପେକ୍ଷାରେ ରହିଲେ ।

Notes And Glossary
freedom-loving (ଫ୍ରିଡ଼ମ୍ ଲଭିଙ୍ଗା) – ସ୍ବାଧୀନତା -ପ୍ରେମୀ
prepared (ପ୍ରିପେୟାର୍ଡ୍) – ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ
crops (କ୍ରପ୍‌ସ) – ଶସ୍ୟ
bear (ବିଅର୍ ) – ସହ୍ୟ କରିବା
appointed (ଆପଏଣ୍ଟେଡ୍) – ନିଯୁକ୍ତ କଲେ
property (ପ୍ରପଟି) – ସମ୍ପରି
problem (ପ୍ରୋବ୍ଲେମ୍ ) – ସମସ୍ୟା
look for (ଲୁକ୍ ଫର) – ଖୋଜିବା

Comprehension Questions

Question 1.
The Santals are born free and hardly obey any control. Which sentences have this idea?
(ସାନ୍ତାଳମାନେ ମୁକ୍ତ ଭାବରେ ଜନ୍ମ ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ କୌଣସି ପ୍ରକାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ମାନନ୍ତି ନାହିଁ । କେଉଁ ବାକ୍ୟରେ ଏହି ଧାରଣା ନିହିତ ଅଛି ?)
Answer:
“Santals are freedom-loving people. The king had little control over them.” These two sentences have the idea that they are born free and hardly obey any control.

Question 2.
What did they do to get their bread?
(ସେମାନେ ତାଙ୍କର ଜୀବିକା (ରୋଟି) ନିର୍ବାହ ପାଇଁ କ’ଣ କରୁଥିଲେ ? )
Answer:
They cleared the forest and prepared fields and grew different kinds of crops. In this way, they earned their bread.

Question 3.
How did they help the king?
(ରାଜାଙ୍କୁ ସେମାନେ କିପରି ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ ? )
Answer:
Once or twice a year, if there was war, they helped the king in war.

Question 4.
Who became the ruler of their land after the Plassey battle?
(ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସେମାନଙ୍କ ଇଲାକାର କିଏ ଶାସକ ହେଲେ ?)
Answer:
After Plassey battle, the British became the mler of their land.

Question 5.
What did the British want?
(ଇଂରେଜମାନେ କ’ଣ ଚାହୁଁଥିଲେ ?)
Answer:
The British wanted to collect more money.

Question 6.
What did the king do to collect rent from the tribals?
(ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କଠାରୁ କର ବା ଖଜଣା ଆଦାୟ ନିମିତ୍ତ ରାଜା କ’ଣ କଲେ ?)
Answer:
The king appointed outsiders to collect rent from the tribals. He also gave some tribal villages as ‘pattas’ to some landlords.

Question 7.
What was given as ‘Pattas’ to landlords?
(ଜମିଦାରମାନଙ୍କ ‘ପଟ୍ଟା’ରୂପେ କ’ଣ ଦିଆଯାଇଥିଲା ?)
Answer:
Some tribal villages were given as ‘pattas’ to landlords.

Question 8.
How did the landlords trouble the tribals?
(ଜମିଦାରମାନେ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ କିଭଳି ହଇରାଣ କଲେ ?)
Answer:
The landlords demanded more taxes from the Santals and often took away their property and lands if they could not pay the taxes.

Question 9.
What did Tilka ask people not to do?
( ତିଲକ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ କ’ଣ ନ କରିବାକୁ କହିଲେ ? )
Answer:
Tilka asked people not to pay taxes.

Question 10.
What did the government do to bring the Santals under control?
(ସରକାର ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଆଣିବାପାଇଁ କ’ଣ କଲେ ?)
Answer:
The Government appointed a new collector in Bhagalpur to bring the -Santals under control.

Question 11.
Who was Cleveland?
(କ୍ଳେରେଲାଣ୍ଡ୍ କିଏ ? )
Answer:
Cleveland was the new collector appointed in Bhagalpur.

Question 12.
What did he do to bring the Santals under control?
(ସେ ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଆଣିବାପାଇଁ କ’ଣ କଲେ ?)
Answer:
To bring the Santals under control he appointed soldiers from another tribe to fight against them.

Question 13.
Did Tilka like it? What was his plan?
(ତିଲକ ଏହାକୁ ପସନ୍ଦ କରୁଥିଲେ କି ? ତାଙ୍କର ଯୋଜନା କ’ଣ ଥିଲା ?)
Answer:
Tilka did not like it. He was looking for a chance to kill Cleaveland.

Will he come out successful in his plan ?(ସେ କ’ଣ ତାଙ୍କ ଯୋଜନାରେ ସଫଳ ହେବେ ?)
Read the next part of the lesson silently to know it.
(ଏହା ଜାଣିବାକୁ ପାଠ୍ୟ ବିଷୟର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅଂଶ ନୀରବରେ ପାଠ କର ।)

Session – 3

• SGP-3 (Sense Group Paragraph-3)
• Read paragraph 6-7 silently and answer the questions that follow.
(ଅନୁଚ୍ଛେଦ ୬-୭କୁ ନୀରବରେ ପାଠ କର ଏବଂ ନିମ୍ନପ୍ରଦତ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ ।)

6. The chance came. On the morning of 23rd January 1784, Cleaveland was riding to his house on horseback. Tilka shot an arrow from a distance and killed him on the spot. The news of Cleareland’s death spread everywhere. The government brought more soldiers and weapons. But Tilka and his people fought for about a year killing many British soldiers with their arrows. At last, they made a sudden attack on Tilka and his followers. Tilka was arrested. He was mercilessly beaten. His hands were then tied to a horse and he was dragged all over Bhagalpur town. But Tilka did not die after all this. So they hanged him from a tree. The place is known today as Tilka Chhak.

7. History has forgotten Tilka Majhi: his name is not found in the history books. But many people who came to Bhagalpur pay their respects to Tilka. In 1969. the Simanta Gandhi. Khan Abdul Ghaffar Khan came to Bhagalpur. He went to Tilka Chhak where Tilka was hanged and paid his respect to this great martyr.

୬. ସୁଯୋଗ ଆସିଲା । ୧୭୮୪ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୨୩ ତାରିଖ ସକାଳେ କେରେଲାଣ୍ଡ ଘୋଡ଼ା ସବାରରେ ତାଙ୍କ ବସାକୁ ଫେରୁଥିଲେ । ତିଲ୍‌ କିଛି ଦୂରରୁ ଗୋଟିଏ ତୀର ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି ମାରିଲେ ଏବଂ ଘଟଣାସ୍ଥଳରେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହେଲା । କ୍ଳେରେଲାଣ୍ଡଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଖବର ସବୁଆଡ଼େ ବ୍ୟାପିଗଲା । ସରକାର ଅଧ‌ିକ ସୈନ୍ୟ ଏବଂ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ମଗାଇଲେ । କିନ୍ତୁ ତିଲ୍‌ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଲୋକମାନେ ଏକବର୍ଷ ବ୍ୟାପୀ ଯୁଦ୍ଧକରି ଧନୁଶର ସାହାଯ୍ୟରେ ଅନେକ ଇଂରେଜ ସୈନ୍ୟଙ୍କୁ ନିପାତ କଲେ । ପରିଶେଷରେ ସେମାନେ ତିଲ୍‌ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଲୋକମାନଙ୍କ ଉପରେ ହଠାତ୍ ଆକ୍ରମଣ କଲେ । ତିଲ୍‌କଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ କରାଗଲା । ତାଙ୍କୁ ନିଷ୍ଠୁର ଭାବରେ ପ୍ରହାର କରାଗଲା । ତାଙ୍କ ହାତକୁ ଗୋଟେ ଘୋଡ଼ା ସହିତ ବାନ୍ଧି ଦିଆଗଲା ଏବଂ ଭାଗଲପୁର ଟାଉନ୍ | ସହର ସାରା ଘୋଷାଡ଼ି ଘୋଷାଡ଼ି ନିଆଗଲା । କିନ୍ତୁ ଏ ସବୁଥରେ ତିଲ୍‌କଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇନଥିଲା । ତେଣୁ ସେମାନେ ତାଙ୍କୁ ଗୋଟେ ଗଛରେ ଫାଶୀ ଲଗାଇ ଝୁଲାଇଦେଲେ । ସେ ସ୍ଥାନଟିର ନାମ ଏବେ ହୋଇଛି ତିଲ୍‌ ଛକ ।
୭. ଇତିହାସ ତିଲ୍‌ ମାଝିଙ୍କୁ ଭୁଲି ଯାଇଛି; ତାଙ୍କର ନାମ ଇତିହାସ ବହିରେ ଦେଖ‌ିବାକୁ ମିଳେ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଅନେକ ଲୋକ ଯେଉଁମାନେ ଭାଗଲପୁର ଆସନ୍ତି, ତିଲକଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାନ୍ତି । ୧୯୬୯ ମସିହାରେ ସୀମାନ୍ତ ଗାନ୍ଧି, ଖାଁ ଅବଦୁଲ ଗଫର ଖାଁ ଭାଗଲପୁର ଆସିଥିଲେ । ସେ ତିଲ୍‌କା ଛକକୁ ଯାଇଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ତାଙ୍କୁ ( ତିଲକଙ୍କ) ଫାଶୀ ଦିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସେ ମହାନ୍ ସହିଦ୍‌ଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ସମ୍ମାନ ଜଣାଇଥିଲେ ।

Notes And Glossary
spread ( ଟ୍ରେଡ୍ ) – ପ୍ରସାର ହେବା
weopons (ଉଇପନ୍ସ୍ ) – ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର
attack (ଆଟାକ୍) – ଆକ୍ରମଣ
mercilessly (ମର୍‌ସିଲେସ୍‌) – ନିଶ୍ଚୟ ଭାବରେ
dragged (ଡ୍ରାଗ) – ଘୋଷାଡ଼ି ଘୋଷାଡ଼ି ନେଲେ
hang (ହ୍ୟାଙ୍ଗ୍) – ଫାଶୀ
forgot (ଫର୍‌ଗଟ୍) – ଭୁଲିଗଲା
martyr (ମାରଟାୟାର) – ସହିଦ

Comprehension Questions

Question 1.
How was Cleaveland killed?
(କ୍ଳେରେଲାଣ୍ଡଙ୍କୁ କିଭଳି ହତ୍ୟା କରାଗଲା ? )
Answer:
Cleveland was riding to his home on horseback. Tilka shot an arrow from a distance. The arrow hit him and he died on the spot.

Question 2.
What did the Government do to control the tribals?
(ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ ଅକ୍ତିଆରକୁ ଆଣିବାପାଇଁ ସରକାର କ’ଣ କଲେ ?)
Answer:
The Government brought more soldiers and weapons to control the tribals.

Question 3.
How long did the tribal rebellion continue?
(ଆଦିବାସୀ ଆନ୍ଦୋଳନ କେତେ ସମୟ ଧରି ଚାଲୁ ରହିଲା ?)
Answer:
The tribal rebellion continued for about a year.

Question 4.
What happened to it at last?
(ଏହାର ଶେଷ ପରିଣତି କ’ଣ ହେଲା ? )
Answer:
At last, the British soldiers made a sudden attack on Tilka and his followers. They captured Tilka.

Question 5.
How did the great son of soil breathe his last?
(ଏ ମାଟିର ମହାନ୍ ସୁପୁତ୍ର କିଭଳି ଶେଷ ନିଶ୍ଵାସ ତ୍ୟାଗକଲେ ?)
Answer:
The Britishers arrested him and beat him mercilessly. They tied his hands to a horse and he was dragged all over Bhagalpur town. At last, he was hanged to death.

Question 6.
Where is Tilka Chhak ? Who was it named after?
(ତିଲ୍‌ ଛକ କେଉଁଠି ? କାହା ନାମରେ ଏହା ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା ?)
Answer:
Tilka Chhak is in Bhagalpur. It was named after Tilka Majhi.

Question 7.
Who was Khan Abdul Ghaffar Khan?
(ଖାଁ ଅବଦୁଲ ଗଫର ଖାଁ କିଏ ?)
Answer:
Khan Abdul Ghaffar Khan was a great freedom fighter.

Question 8.
What is he called?
(ତାଙ୍କୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?)
Answer:
He is called Simanta Gandhi.

Question 9.
When did he visit Tilka Chhak ? Why?
(ସେ କେବେ ତିଲ୍‌ ଛକ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ? କାହିଁକି ?)
Answer:
He visited Tilka Chhak in 1969 to offer him high respect.

Question 10.
Can you name some tribal leaders of Odisha who were great freedom fighters?
(ତୁମେ ଓଡ଼ିଶାର କେତେକ ଆଦିବାସୀ ନେତାଙ୍କର ନାମ କହିପାରିବ କି, ଯେଉଁମାନେ ମହାନ୍ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ଥିଲେ ?)
Answer:
Laxman Naik and Raghu Dibakar were tribal leaders of Odisha who were great freedom fighters.

Session – 4

III. Post-Reading

The teacher will design some activities following the activities under the Post-reading section of the main lesson. However, some activities have been given.
(a) Match A with their ideas under B. Write paragraph numbers in brackets. (Question with Answer)

Answer:

(b) Write the answers to the following questions:

Question (i)
Where and when was Tilka Majhi born?
(ତିଲ୍‌ ମାଝି କେଉଁଠାରେ ଏବଂ କେବେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ? )
Answer:
Tilka Majhi was born in 1750 in a small village near Bhagalpur in Bihar (now in Jharkhand).

Question (ii)
What did he teach to the young men of the village?
(ଗାଁର ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ସେ କ’ଣ ଶିକ୍ଷା ଦେଲେ ?)
Answer:
He taught the young men of the village in shooting arrows.

Question (iii)
Who became the ruler of their land after the Plassey Battle?
(ପଲାସୀ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ କିଏ ସେମାନଙ୍କ ଇଲାକାର ଶାସକ ହେଲେ ?)
Answer:
The Britishers became the ruler of their land after the Plassey Battle.

Question (iv)
What did the king do to collect rent from the tribals?
(ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କଠାରୁ ଖଜଣା ଆଦାୟ କରିବାପାଇଁ ରାଜା କ’ଣ କଲେ ?)
Answer:
The king appointed outsiders to collect rent from the tribals. He also gave some tribal villages as ‘pattas’ to some landlords.

Question (v)
How did the landlords trouble the tribals?
( ଜମିଦାରମାନେ କିପରି ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ ହଇରାଣ କରୁଥିଲେ ?)
Answer:
The landlords demanded more taxes from the Santals and often took away their property and lands if they could not pay the taxes.

Question (vi)
What did Tilka ask people not to do?
(ତିଲ୍‌ କ’ଣ ନ କରିବାପାଇଁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ କହିଲେ ?)
Answer:
Tilka asked the people not to pay taxes.

Question (vii)
What did the government do to bring the Santals under control?
(ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଆଣିବାପାଇଁ ସରକାର କ’ଣ କଲେ ?)
Answer:
To bring the Santals under control, the Government appointed Cleaveland, a new collector in Bhagalpur. He appointed soldiers from other tribes to fight against the Santals.

Question (viii)
How long did the tribal rebellion continue?
( ଆଦିବାସୀ ଆନ୍ଦୋଳନ କେତେଦିନଧରି ଚାଲିଲା ?)
Answer:
The tribal rebellion continued for one year.

Question (ix)
How did the great son of soil breathe his last?
(ଭୂମିର ମହାନ୍ ସୁପୁତ୍ର କିପରି ତାଙ୍କର ଶେଷନିଃଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କଲେ ?)
Answer:
The Britishers arrested him and beat him mercilessly. They tied his hands to a horse and he was dragged all over Bhagalpur town. At last, he was hanged to death.

Question (x)
Who was Khan Abdul Ghaffar Khan?
(ଖାଁ ଅବଦୁଲ୍ ଗଫର ଖାଁ କିଏ ?)
Answer:
Khan Abdul Ghaffar Khan was a freedom fighter.

Question (xi)
When did he visit Tilka Chhak ? Why?
(ସେ କେବେ ତିଲ୍‌ ଛକ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ? କାହିଁକି ?)
Answer:
He visited Tilka Chhak in 1969. He went to Tilka Chhak to pay his respect to this great martyr.

BSE Odisha 7th Class English Solutions Follow-Up Lesson 4 Tilka Majhi Important Questions and Answers

(A) Choose the right answer from the options.

Question 1.
Tilka Majhi was born in a small village near _________?
(a) Bhagalpur
(b) Koraput
(e) Katanga
(d) Sambalpur
Answer:
(a) Bhagalpur

Question 2.
Tilka Majhi was born in _________?
(a) 1857
(b) 1823
(e) 1750
(d) none of these
Answer:
(c) 1750

Question 3.
Tilka was a __________?
(a) bowman uncontested
(b) hunter
(c) religious man
(d) both (a) and (c)
Answer:
(d) both (a) and (c)

Question 4.
Santals are __________?
(a) fighters
(b) patriots
(c) freedom-loving people
(d) peace-loving people
Answer:
(c) freedom-loving people

Question 5.
To bring control over Santals, the Government appointed in Bhagalpur?
(a) some outsiders
(b) policemen
(c) a new collector
(d) bow-man
Answer:
(c) a new collector

Question 6.
Tilka killed the new collector in ___________?
(a) 1784
(b) 1750
(e) 1856
(d) 1745
Answer:
(a) 1784

(B) Answer the following questions.

Question 1.
Why did the people call him Tilka Baba?
Answer:
Tilka was worshiping Marang Burua when days went by he became a religious man. The people of all religions loved him and respected – him. So they called him Tilka Baba.

Question 2.
How did Bhagalpur come under the control of the British?
Answer:
After the Plassey battle, the British became the rulers of Bengal, Bihar, and Odisha. So Bhagalpur of Bihar came under their control.

Question 3.
How did Cleveland torture the natives?
Answer:
The new collector Cleveland appointed soldiers from other tribes to fight against the Santals. In many ways, he tried to harass the people.

Question 4.
Where is Tilka Chhak ? Why is it famous?
Answer:
Tilka Chhaka is in Bhagalpur. Here the great hero Tilak Majhi was hanged by the Britishers. Anybody who comes to Bhagalpur pays respect to this great martyr. So it is famous.

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Science Solutions Chapter 15 ଜଳ – ଅମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Science Solutions Chapter 15 ଜଳ – ଅମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ

Question 1.
ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ଉକ୍ତି ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଓ ଭୁଲ୍ ଉକ୍ତିକୁ ଯଥାକ୍ରମେ T ଓ F ଲେଖ ।
(କ) ପୃଥ‌ିବୀରେ ହ୍ରଦ ଓ ନଦୀଜଳର ପରିମାଣଠାରୁ ଭୂତଳ ଜଳର ପରିମାଣ ଅଧିକ ।
(ଖ) ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥ‌ିବା ଲୋକମାନେ ଜଳ ଅଭାବ ଭୋଗ କରିଥା’ନ୍ତି ।
(ଗ) ଜଳସେଚନ ପାଇଁ ନଦୀହିଁ ଏକମାତ୍ର ଉତ୍ସ ଅଟେ ।
(ଘ) ବୃଷ୍ଟିପାତରେ ବର୍ଷାଜଳ ହିଁ ଶେଷ ଉତ୍ସ ଅଟେ ।
Solution:
(କ) T
(ଖ) F
(ଗ) F
(ଘ) T

Question 2.
ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(କ) ଜଣେ ’ବ୍ୟକ୍ତି ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ _________ କିଗର କଲ ପ୍ରତିଦିନ ବ୍ୟବହାର କରେ ।
(ଖ) ଥନ୍ମମାନିକ ହସଦରେ ପ୍ୱଥିବା ପୂପରେ ସମ୍ବଦାୟ କଲ _______ ଶନ କିଲୋମିଟର ।
(ଗ) ପୃଥ‌ିବୀର ଜଳ 20 ଲିଟର ହେଲେ, ଆମ ନଦୀ, ହ୍ରଦର ଜଳ ପରିମାଣ _______ ଚାମଚ ଅଟେ |
(ଘ) ମେଶରେ ଭଲ _______ ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଏ ।
(ଙ) ମହାନଦୀ ନଦାଦବ୍ _______ ନଦୀ ଉପରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି ।
(ଚ) ନଳକୂପରେ ମିଳୁଥିବା ଜଳକୁ _______ ଭଲ କହିପାରିବା |
Solution:
(କ) 50
(ଖ) 140 କୋଟି
(ଗ) 4.5 ଚାମଚ
(ଘ) ଦାଶଯ
(ଙ) ମହାନଦା
(ଚ) ଭୂତଳ

Question 3.
ଭୂତଳ ଜଳ କିପରି ପୁନଃ ଭରଣା ହୁଏ, ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Solution:
(i) ଅଧିକାଂଶ ବର୍ଷାଜଳ ନଦୀ, ନାଳ ଓ ଜଳାଶୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଯାଉଥ‌ିବା ବେଳେ ଅଳ୍ପ କିଛି ମୁଭିକା ଓ ଉଭିଦମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଶୋଷିତ ହୋଇଥାଏ ।

(ii) ଆଉ କିଛି ଜଳ ପୃଥ‌ିବୀ ଆଭ୍ୟନ୍ତରର ବିଭିନ୍ନ ଶିଳାସ୍ତର ଭେଦକରି ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ପ୍ରଭାବରେ ଭୂଗର୍ଭରେ ପ୍ରବେଶ କରେ । ଏହି ଜଳକୁ ଭୂତଳ ଜଳ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଅନ୍ତଃ ପରିସ୍ରବଣ (Infiltration)କୁହାଯାଏ । ଏହାଦ୍ଵାରା ଭୂତଳରେ ଗଚ୍ଛିତ ଜଳର ପୁନଃଭରଣ ହୋଇଥାଏ ।

(iii) ଆମକୁ ଜାଣିରଖୁବାକୁ ପଡ଼ିବଯେ ଭୂତଳରେ ଗଚ୍ଛିତ ଜଳର ପରିମାଣ ସୀମିତ । ନଳକୂପ ଓ ଗଭୀରକୂପ ଆଦିରୁ ଅତ୍ୟଧ‌ିକ ଭୂତଳ ଜଳ ଉତ୍ତୋଳନ କରିବା ଫଳରେ ଭାରତର ଅଧିକାଂଶ ସ୍ଥାନରେ ଭୂତଳ ଜଳର ପରିମାଣ ହ୍ରାସ ପାଇ ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଜଳର ଅଭାବ ଦେଖାଯାଉଛି । ଏଣୁ ଏହାର ସଂରକ୍ଷଣ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ ।

Question 4.
ତୁମ ସାହିରେ 50 ଟି ଘର ଅଛି, ଦଶଟି ନଳକୂପ ରହିଛି । ଜଳସ୍ତର ଉପରେ କିପରି ସୁଦୂର ପ୍ରସାରୀ ପ୍ରଭାବ ପତିବ ଲେଖ |
Solution:
(i) ଆମେ ଜାଣୁ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ ଜଣେ ପିଇବା, ଧୋଇବା, ରାନ୍ଧିବା ତଥା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା ପାଇଁ ଦୈନିକ ମୋଟ 50 ଲିଟର ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ କରେ । ଏଣୁ 50 ଟି ଘରେ ଯଦି ଅତି କମ୍‌ରେ 100 ଜଣ ଲୋକଥା’ନ୍ତି ସେମାନେ ଦୈନିକ 5000 ଲିଗର ଭଲ ଆବଶପଲ କରିବାରେ |

(ii) ସାହିରେ ସେମାନଙ୍କପାଇଁ 10ଟି ନଳକୂପ ଅଛି । ଏଣୁ ଭୂତଳ ଜଳକୁ ଉତ୍ତୋଳନ କରି ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ । ଗୋଟିଏ ନଳକୂପ ଥିଲେ ଜଳର ଅଭାବ ହେବ ବୋଲି ଭାବି ହୁଏତ ସେମାନେ କମ୍ ଜଳ ବ୍ୟବହାର କରିଥାନ୍ତେ, ତେଣୁ ଅଧ‌ିକ ନଳକୂପ ଯୋଗୁଁ ଅତ୍ୟଧ୍ଵ ଭୂତଳ ଜଳର ଉତ୍ତୋଳନ ଫଳରେ ଏହା ନିମ୍ନଗାମୀ ହେବ ଓ କ୍ରମେ ଜଳର ଅଭାବ ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଅନୁଭୂତ ହେବ । ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଏହା ଅନୁଭୂତ ନ ହେଲେ ମଧ୍ୟ କିଛିଦିନ ପରେ ଏହାର ଥଭାବ ଦେଖାଯିବ |

Question 5.
ଜଳସ୍ତର ନିମ୍ନୀକରଣର ବିଭିନ୍ନ କାରଣଗୁଡ଼ିକର ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦିଅ ।
Solution:
ଜଳସ୍ତର ନିମ୍ନକରଣର ମୁଖ୍ୟକାରଣଗୁଡ଼ିକ ହେଲା :
(i) ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି (ii) ଶିଳ୍ପ ଓ କୃଷିରେ ଜଳରେ ଅଧିକ ଉପଯୋଗ (iii) ସ୍ଵଳ୍ପବୃଷ୍ଟି ଓ (iv) ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷୟ ।
(i) ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି – ଜନସଂଖ୍ୟାର ଦ୍ରୁତ ବୃଦ୍ଧି ହେବା ଯୋଗୁ ଜନସମୂହଙ୍କ ପାଇଁ ବାସଗୃହ, ରାସ୍ତାଘାଟ, ଦୋକାନବଜାର, କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଆଦି ନିର୍ମାଣରେ ଅନେକ ଜମି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ବର୍ଷାଜଳ ପଡ଼ିଲେ କିମ୍ବା ପକ୍‌କା ଚଟାଣ ଜଳ ପାଇଁ ବାଧକ ଯୋଗୁ ଜଳ ପୁନଃଭରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମନ୍ଦିତ ହୋଇଥାଏ । ଜନସଂଖ୍ୟାର ସେତେ ପୁନଃଭରଣ ହେଉ ନାହିଁ, ଏଣୁ ଜଳାଭାବ ଅନୁଭୂତ ହେଉଛି ।

(ii) ଶିଳ୍ପ ଓ କାରଖାନା ବୃଦ୍ଧି – ସମାଜର ଆର୍ଥିକ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଓ ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଲୋକଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ପାଇଁ ଅଧିକ ଶିଳ୍ପ ଓ କାରଖାନାମାନ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଉଛି । ଫଳରେ ମାତ୍ରାଧ୍ଵ ଜଳର ବ୍ୟବହାର ହେବା ସହ ଜଳ ପ୍ରଦୂଷଣମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଚାଲିଛି । ଏହା ଜଳ ନିମ୍ନକରଣର ଆଉ ଏକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ।

(iii) କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟ – କୃଷିପାଇଁ ଆମେ ବୃଷ୍ଟି ଜଳ ଉପରେ ପ୍ରଧାନତଃ ନିର୍ଭର କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ନଦୀବନ୍ଧ ଯୋଜନା ଓ କେନାଲ ସାହାଯ୍ୟରେ ଜଳସେଚନ କରାଗଲାଣି । ଏପରିକି ଖରାଦିନେ ଉଠାଜଳସେଚନର ବ୍ୟବହାର ମଧ୍ୟ କରାଯାଉଛି । ଏଣୁ ଭୂତଳ ଜଳସ୍ତର କ୍ରମେ କମିବାରେ ଲାଗିଛି ।

(iv) ସ୍ଵଳ୍ପବୃଷ୍ଟି ଓ ଜଙ୍ଗଲକ୍ଷୟ – ଅନିୟମିତ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଏବଂ ଅଧ୍ଯକ ଓ କମ୍ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଫଳରେ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ବନ୍ୟା ଓ ମରୁଡ଼ି ଦେଖାଯାଏ । ଜଙ୍ଗଲ୍ ସାଧାରଣତଃ ଜଳଚକ୍ରକୁ ବ୍ୟାହତ ରଖେ ଓ ଏହାଫଳରେ ପାଗ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ଜଙ୍ଗଲକ୍ଷୟ ଯୋଗୁଁ ଅନାବୃଷ୍ଟି ଓ ପାଗର ଦୂତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି । ଫଳରେ ଆମ ରାଜ୍ୟର କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ମରୁଡ଼ି ଦେଖାଗଲାଣି । ଏଣୁ ପରିବେଶର ଉତ୍ତାପ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ସହ ଜଳସ୍ତର କ୍ରମେ କମି କମି ଯାଉଛି ।

Question 6.
ତୁମେ ବଗିଚାରେ ଜଳ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ କିପରି ଯତ୍ନବାନ ହେବ ଲେଖ ।
Solution:
(i) ଆମ ଘରେ ଯଦି ଗୋଟେ ବଗିଚା ଅଛି ତେବେ ଆମ ଘରର ଗାଧୁଆ ପାଣି, ରନ୍ଧାଘରର ପାଣି, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟବହାରରୁ ବାହାରୁଥ‌ିବା ପାଣିକୁ ଗୋଟିଏ ପାଣିନାଳ ଦେଇ ବଗିଚାକୁ ଛାଡ଼ି ପାରିବା କାରଣ ଆମେ ଜାଣୁ ଉଭିଦ ପାଇଁ ଜଳର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଏଣୁ ଆମ ବ୍ୟବହାର୍ଯ୍ୟ ଜଳର ଅପଚୟ ଯେପରି ନ ହୁଏ

(ii) ବଗିଚାରେ ସବୁଗଛ ସମାନ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ବେଳେବେଳେ ଅଧ୍ଵ ଜଳ ମଧ୍ୟ ଉଭିଦ ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ, ଏଣୁ ଏସବୁକୁ ଆଖରେ ରଖ୍ କେଉଁ ଗଛପାଇଁ ମଳାକରି ଜଳଦେବା , କେଉଁଠି ସିଆର କାଟି ଜଳ ଦେବା, କେଉଁଠି ସିଞ୍ଚନ ପ୍ରଣାଳୀ ବ୍ୟବହାର କରିବା– ଏସବୁ ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ।

(iii) ନାଳ ନର୍ଦ୍ଦମା ଜଳକୁ ସିଧାସଳଖ ବଗିଚାକୁ ନ ଛାଡ଼ି ଗୋଟିଏ ଜଳକୁଣ୍ଡରେ ଜମା କରି ସେଥୁରେ କେତେକ ଜଳଜ ଉଭିଦ ଓ ମାଛ ଛାଡ଼ି ଶୋଧନ କରି ସେହି ଜଳକୁ ବଗିଚାର ଗଛପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବା ।

(iv) କାକ୍‌ଟସ ଗଛର ଜଳ ଧାରଣ କ୍ଷମତା ରହିଛି । ତେଣୁ ଜଳାଭାବ ଅଞ୍ଚଳରେ ଫୁଲ ଗଛ ସହ କାକ୍‌ସ ଆଦି ଗଛ ଲଗାଇଲେ କମ୍ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ । ଜଳ ପରିଚାଳନାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖ୍ ଦରକାର ନଥ‌ିବା ବେଳେ ଘର ଟ୍ୟାପ୍‌କୁ ଖୋଲା ରଖୁବା ଅନୁଚିତ ।

Question 7.
ନିମୋକ୍ତ ଦାକ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଲାଲାଭାଟି ପାତ ଦାଯା ନ୍ତହେ ?
(କ) ଶିଳ୍ପର ଦ୍ରୁତବୃଦ୍ଧି
(ଖ) ଳନସଖ୍ୟା ହଦି
(ଗ) ଅଧ୍ବକ ବୃଷ୍ଟିପାତ
(ଘ) ଲଲରସ୍କ ପରିଚାଲନା
Solution:
(ଗ) ଅଧ୍ବକ ବୃଷ୍ଟିପାତ

Question 8.
କେଉଁଟି ପୃଥ‌ିବୀର ସମୁଦାୟ ଜଳପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ?
(କ) ନଦୀ ଓ ହ୍ରଦରେ ଜଳର ପରିମାଣ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାତ୍ରା ଅଟେ ।
(ଖ) ଭୂତଳ ଜଳର ପରିମାଣ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଟେ ।
(ଗ) ସମୁଦ୍ର ଓ ମହାସାଗରରେ ଜଳର ପରିମାଣ ସ୍ଥିର ଅଟେ ।
(ଘ) ପୃଥ‌ିବୀର ଜଳର ପରିମାଣ ସ୍ଥିର ।
Solution:
(ଘ) ପୃଥ‌ିବୀର ଜଳର ପରିମାଣ ସ୍ଥିର ।

Question 9.
ଭୂତଳ ଜଳ ଓ ଜଳସ୍ତରର ନାମାଙ୍କିତ ନକ୍‌ ଅଙ୍କନ କରି ରଙ୍ଗଦ୍ୱାରା ଦର୍ଶାଅ ।
Solution:

Question 10.
ତୁମ ଘରେ ଜଳ ଅପଚୟ ହେବାର ୫ଗୋଟି ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦିଅ ।
Solution:

• ପାଣି ପିଇବାବେଳେ ଏକ ଗ୍ଲାସ ପାଣିନେଇ ସେଥୁ ଅଳ୍ପ ପିଇ ବାକି ସବୁ ପାଣି ଢାଳି ନଷ୍ଟ କରିଥାଉ ।
• ନଳକୂପରୁ ମୋଟର୍ ଦ୍ୱାରା ଜଳ ଟାଙ୍କିରେ ଭର୍ତ୍ତି କଲାବେଳେ ପାଣି ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଆମର ଅଜାଣତା ଯୋଗୁଁ ପାଣି ପଡୁଥାଏ, କାରଣ ମୋଟର୍‌କୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ବନ୍ଦ କରାଯାଏ ନାହିଁ ।
• ମୁହଁ ଧୋଇବା ବା ଦାନ୍ତ ଘଷିବା ସମୟରେ ଟ୍ୟାପ୍‌ଟି ଖୋଲି ଦାନ୍ତ ଘସିଥାଉ । କଳଟିକୁ ଆମ ସୁବିଧାପାଇଁ ଖୋଲାରଖୁ, ଫଳରେ ଅନେକ ଜଳର ଅପଚୟ ଘଟେ ।
• ମ୍ୟୁନିସିପାଲିଟି ଟ୍ୟାପରେ ପାଣି ଆସୁଥୁଲେ ଆବଶ୍ୟକତା ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ କଳ ଖୋଲା ରଖିବାଦ୍ଵାରା ଜଳର ଅପଚୟ ଘଟେ ।
• ଗାଧୋଇବାରେ, ଲୁଗାଧୋଇବାରେ, ରନ୍ଧାରେ ଯେତେପାଣି ଆବଶ୍ୟକ ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ପାଣି ବ୍ୟବହାର କରୁ କାରଣ ଆମେ ସହରରେ ଏଯାଏ ଜଳାଭାବ ଅନୁଭବ କରିନାହୁଁ ।

Question 11.
ଲଗାତର ଦୁଇବର୍ଷ ଅନାବୃଷ୍ଟି ହେଲେ ସହରାଞ୍ଚଳ ଓ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଯେଉଁ ଯେଉଁ ଅସୁବିଧା ହେବ, ସେଥିରୁ ତିନୋଟି ଲେଖାଏଁ ଲେଖ ।
Solution:
ଆମ ରାରତଦଘର ବିଭିନ୍ନ ଥିଲାରେ ହୁଏ ଆଉ କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜଳାଭାବ ଜନିତ ମରୁଡ଼ି ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ । ଲଗାତାର ଦୁଇବର୍ଷ ଅନାବୃଷ୍ଟି ହେଲେ ସବୁଆଡ଼େ ମରୁଡ଼ି ସହ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ମଧ୍ଯ ଦେଖାଯିବାର ଆଶଙ୍କା ଥାଏ ।

ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଦେଖାଯିବା ଅସୁବିଧା :
(i) ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକେ ଚାଷଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଚଳନ୍ତି । ବର୍ଷା ହେଲେ ଚାଷ କାମ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ଅନାବୃଷ୍ଟି ଯୋଗୁଁ ମରୁଡ଼ି ପଡ଼ି ମାଟି ସବୁ ଫାଟିଯିବ । ଏଣୁ ଜମି ଚାଷ ଅନୁପଯୋଗୀ ହୋଇଯିବ ।
(ii) ଚାଷ କାମ ଜଳସେଚନ ଉପରେ ବିଶେଷତଃ କେନାଲରୁ ପାଣି ଯୋଗାଣ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି କରାଯାଇଥାଏ । ଜଳାଭାବ ଯୋଗୁଁ ଚାଷ, ଜଳସେଚନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ଜମି ଗୁଡ଼ିକରେ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।
(iii) ଆମର ଅଧିକାଂଶ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରୁ ହିଁ ସହରକୁ ଆସିଥାଏ । ଏଣୁ ଅଧିକାଂଶ ଜମିରେ ଚାଷ ହୋଇନପାରିଲେ ଉତ୍ପାଦନ ବହୁ ପରିମାଣରେ କମିଯିବ ଓ ଉଭୟ ସହର ଓ ଗ୍ରାମରେ ଖାଇବାକୁ ଖାଦ୍ୟର ଅଭାବ ହେବ । ଏଥିସହ ବିଦ୍ୟୁତ ଶକ୍ତି ମିଳିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼ିବ ।

ବିପଯୁବସ୍ତୁ ସପୂଜାପ ପୂଚନା ଓ ବିଶେଷଣ :

→ ଜଳ ହିଁ ଜୀବନ :
ଜୀବନର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ପତ୍ତି ଜଳ ମାଧ୍ୟମରେ ହେବା ଦିନଠାରୁ ଜଳ ଜୀବନର ଏକ ମୂଳ ଆଧାର ରୂପେ ପରିଗଣିତ ହୋଇ ଆସୁଅଛି ।

→ ଜଳର ଆବଶ୍ୟକତା :

• ପ୍ରାଣୀ ଭତ୍ତିଦମାନଙ୍କର ବଞ୍ଚରହିବା ପାଇଁ ଗଭାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲ୍ଲରଖବା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।
• ବଭମାନ ଚାରିଆଡେ କଲାଭାଟ୍ ଦେଖାଗଲାଣି, ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ମରୁଡି ପଡିଲାଣି, ମହଉରେ ମଦି ଏହାର ଅଭାବ ଅନୁଭୁତ ହୋଇନି, ଗାଗାଆଁଲରେ ଏହାର ଅତିମାତାରେ ଅଭାବ ଅନୁଭୂତ ହେଲାଣି |

→ ପୃଥିବା ପାଣରେ କଲର ପରିମାଣ :
(i) ଭୂପୃଷ୍ଠର ସାତଭାଗରୁ ୫ଭାଗ କେବଳ ସମୁଦ୍ର । ସମଗ୍ର ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଶତକଡ଼ା 71 ଭାଗ ଜଳାବୃତ । ଏଥ‌ିପାଇଁ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ‘ଜଳଗ୍ରହ’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏତେ ପରିମାଣର ଜଳର ଉପସ୍ଥିତି ଯୋଗୁ ଆମ ପୃଥ‌ିବୀ ମହାଶୂନ୍ୟରୁ ‘ନୀଳଗ୍ରହ’ ବୋଲି ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଏ ।

(ii) ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ଯେ ପୃଥ‌ିବୀପୃଷ୍ଠର ସମୁଦାୟ ଜଳର ପରିମାଣ ପ୍ରାୟ 140 କୋଟି ଘନ କିଲୋମିଟର । ମୋଟ ଜଳରୁ 97.5 ଭାଗ ହେଉଛି କେବଳ ସମୁଦ୍ରର ଲୁଣିଜଳ ଓ ଅବଶିଷ୍ଟ 2.5 ଭାଗ ମଧୁର ଜଳ ।

(iii) କାଲ ଏକ ନରକାରଣ ଯୋଗ୍ୟ ପ୍ରାକନିକ ସମଦ | କାନମଖ୍ୟାର କର ଯୋଗୁ ଏହାର ବାହ୍ୟୁପରିମାଣରେ ଅନନ୍ୟତ କରାଯାରନ୍ଥି |

(iv) ଉପଯୁକ୍ତ ବିନିଯୋଗ କରାନଗଲେ ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏହା ଆମର ମୁଖ୍ୟ ବିପଦ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି । ଭୂତଳ ଜଳ ସରିଯାଉଥୀ ନବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ ସମ୍ପଦ । ଏଣୁ ଏହା ସୀମିତ ।
2003 ମସିହାକୁ ବିଶ୍ଵ ଜଳବର୍ଷ ରୂପେ ପାଳନ କରି ଲୋକଙ୍କୁ ମଧୁର ଜଳ ସମ୍ପର୍କରେ ସଚେତନ କରାଯାଉଅଛି ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର 18 ତାରିଖକୁ ‘ବିଶ୍ଵ ଜଳ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଦିବସ’ ରୂପେ ପାଳନ କରାଯାଉଅଛି ।

→ ଜଳର ବିଭିନ୍ନ ଅବସ୍ଥା :

• କାଳ ସାଧାରଣଙ୍ କଠିନ, ତରଳ ଗଦାସମ ଅଥବରେ ଥାଏ |
• ମେରୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହା ବରଫ ରୂପେ ଓ ହିମାଳୟର ଶୃଙ୍ଗରେ ମଧ୍ୟ ବରଫ ଜମାଟ ବାନ୍ଧି ରହିଥାଏ ।
• ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଥିବା ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ଘନୀଭୂତ ହୋଇ ବୃଷ୍ଟିଜଳ ଭାବରେ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଟକୁ ଆସେ ଓ ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ ପୁନର୍ବାର ବାଷ୍ପୀଭୂତ ହୋଇ ଉପରକୁ ଯାଇ ମେଘ ସୃଷ୍ଟି କରେ । ଏହାକୁ ପ୍ରକୃତିର ଜଳଚକ୍ର କୁହାଯାଏ ।
• ସ୍ଫୁଟନ ଓ ବାଷ୍ପନ ଦ୍ବାରା ଜଳ ବାଷ୍ପରେ ପରିଣତ ହୋଇ ବାୟୁ ସହିତ ମିଶିଥାଏ ।
• ଝରଣା, ହ୍ରଦ, ନଦୀ, ପୋଖରୀରେ ଜଳ ତରଳ ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଏ । ନଦୀଜଳ ସମୁଦ୍ରରେ ମିଶି ସମୁଦ୍ରର ଲବଣାକ୍ତ ଜଳରୂପେ ତରଳ ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଏ ।
• ରନ୍ଧନ କାର୍ଯ୍ୟ କଲାବେଳେ ଜଳ ବାମ୍ଫ ହୁଏ । ତାହା ଜଳର ବାଷ୍ପୀୟ ଅବସ୍ଥା

→ ଓବିଶାର କଳସମଦ :

• ମହାନଦୀ, ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା, ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗ, ବୈତରଣୀ, ବ୍ରାହ୍ମଣୀ, ଋଷିକୂଲ୍ୟା, ବଂଶଧାରା, ନାଗାବଳୀ, ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ଆଦି ନଦୀ ଓ ସେମାନଙ୍କ ଶାଖା ନଦୀ ଓଡ଼ିଶାର ବ୍ୟବହାର ଉପଯୋଗୀ ମୁଖ୍ୟ ଜଳସମ୍ପଦ । ଏହି ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ବୃଷ୍ଟିପୁଷ୍ଟ ଅଟନ୍ତି ।
• ଲୁଣି ଜଳର ଗନ୍ତାଘର ହିସାବରେ ଚିଲିକା ଏବଂ ସୁଦୀର୍ଘ ସମୁଦ୍ର ସମ୍ଭାର ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ଜଳସମ୍ପଦ । ଏଥିରେ ମାଛଚାଷ ଏବଂ ନୌବାଣିଜ୍ୟ କରାଯାଏ । ପରିବ୍ରାଜୀ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ପ୍ରଧାନ ପୀଠସ୍ଥଳୀ ହେଉଛି ଚିଲିକା ।
• ଓଡ଼ିଶାର ସୁଦୀର୍ଘ ସମୁଦ୍ର ସମ୍ଭାରର ନାମ ହେଲା ବଙ୍ଗୋପସାଗରର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ।
• ଓଡ଼ିଶାରେ ବର୍ଷାଋତୁରେ ଅର୍ଥାତ୍ ଜୁନ୍ ମାସଠାରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସ ମଧ୍ୟରେ ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ଯୋଗୁଁ ବର୍ଷାହୁଏ କିନ୍ତୁ ଏହା ନିୟମିତ ଭାବେ ହୁଏ ନାହିଁ ।
• ବର୍ଷା ନଥ‌ିବା ବେଳେ ଏହି ଜଳସମ୍ପଦକୁ ସଞ୍ଚୟ କରି ନିୟମିତ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ଆମ ଦେଶରେ ବିଭିନ୍ନ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ କରାଯାଇଛି, ଏଥୁରୁ ହୀରାକୁଦ ଅନ୍ୟତମ ।
• ହୀରାକୁଦରେ ଗଚ୍ଛିତ ତଳ ଉଭୟ ଜଳସେଚନ ତଥା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି ।
• ପାନୀୟଜଳ ପାଇବାକୁ ବିଭିନ୍ନ ଜାଗାରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଇଥାଏ । ସହରାଞ୍ଚଳରେ
• ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ ପୋଖରୀ, ନଈନାଳ ଓ କୂଅ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥା’ନ୍ତି । ଏବେ ଅନେକ
• କେତେକ ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ବର୍ଷାଜଳକୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ତାହାକୁ ନିଜର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।

→  ଭୂତଳ ଜଳ :

• ଭୂବର୍ତ୍ତୀ ଜଳ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ମୃଭିକାରେ ରହିଯାଏ ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟ ଜଳ ମୃତ୍ତିକାରେ ଥିବା ଛିଦ୍ରଦେଇ ଭୂତଳକୁ ଚାଲିଯାଏ । ଭୂତଳରେ ଏହିପରି ଅନ୍ତଃପରିସ୍ରବଣ (Infiltration) ଦ୍ଵାରା ସଂଗୃହୀତ ଜଳକୁ ଭୂତଳ ଜଳ କୁହାଯାଏ ।
• ଭୂତଳ ଜଳ ଯଦି ଦୁଇଟି ପ୍ରସ୍ତର ସ୍ତର ମଧ୍ଯରେ ଥାଏ, ତାହାକୁ ଆକ୍ରାଫର (Aquifer) କୁହାଯାଏ ।
• ଭୂତଳ ଜଳର ଉପରଭାଗକୁ ଜଳ ପରିପୂଣ୍ଣ ସ୍ତର (Water table) କୁହାଯାଏ ।
• ଭୂତଳରେ ଗଚ୍ଛିତ ଜଳର ପରିମାଣ ସୀମିତ । ଏଣୁ ଏହି ଜଳର ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ବ୍ୟବହାର ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।

→ କଳସ୍ତର ନିମ୍ନାକରଣ :

• ଜଳସ୍ତର ନିମ୍ନକରଣର ମୁଖ୍ୟ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି, ଶିଳ୍ପ ଓ କୃଷିରେ ଜଳର ଅଧ୍ବକ ଉପଯୋଗ, ସ୍ଵଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟି ଓ ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷୟ । ଏପରିକି ବର୍ତ୍ତମାନ ଭୂବନେଶ୍ଵରରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଲାଣି ।
  
• ଜନସଂଖ୍ୟାର ଦ୍ରୁତ ବୃଦ୍ଧିଯୋଗୁଁ ରାସ୍ତା ଉପର ପିଚୁ, ଘରର କଂକ୍ରିଟ ଛାତ ଓ ପକ୍କା ଚଟାଣ ଦେଇ ଭୂତଳ ଜଳର ପୁନଃ ଭରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମନ୍ଦିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଭୂତଳ ଜଳର ଅନିୟନ୍ତ୍ରିତ ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଜଳସ୍ତର ଅଧ୍ଵ ନିମ୍ନଗାମୀ ହେଲାଣି ।
• ଶିଳ୍ପ ଓ କଳକାରଖାନାର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁଁ ଜଳର ମାତ୍ରାଧ‌ିକ ବ୍ୟବହାର ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ, ଜଳ ପ୍ରଦୂଷିତ ମଧ୍ୟ ଦେଇଛି |
• କଲ ଗନା କରିବାଯ୍ୟ ଦେବା ଅସମ୍ପୂମ | ଉଠା କାଳ ପେରେ ଅଧିକ ପ୍ରଣାଳ ପଢିଥାଏ |
• ମୌସୁମୀ ବାୟୁଜନିତ ଅନିୟମିତ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଫଳରେ ସ୍ଵଳ୍ପବୃଷ୍ଟି, ଏପରିକି ଅନାବୃଷ୍ଟି ଯୋଗୁଁ ମଧ୍ଯ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ
• ବାସଗୃହ, କୃଷି, ଶିଳ୍ପ, ଜଳସେଚନ, ପରିବହନ ଆଦି ମଣିଷର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ପ୍ରହ୍ମଗିତି ଦ୍ରୋଣାରେ ଲାଗିଛି |
• ଜଙ୍ଗଳରେ ଥିବା ଉଭିଦଗୋଷ୍ଠୀହିଁ ଜଳଚକ୍ରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରିଥା’ନ୍ତି । ଏହା ବାୟୁକୁ ବିଶୁଦ୍ଧ ରଖୁବାରେ ସାହାଯ୍ୟ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ମରୁଡ଼ି ଦେଖାଗଲାଣି ।

→ ହବିପଦର ପରିମାଣରେ ସମୟର :
ବର୍ତ୍ତମାନ ବର୍ଷକୁ ବର୍ଷ ବୃଷ୍ଟିପାତ ପରିମାଣରେ ତାରତମ୍ୟ ଦେଖାଯାଉଛି । ବୃଷ୍ଟିପାତର ଏହି ଅସମତା ଚାଷ, ଜଳସେଚନ, ଜଳବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନକୁ ବହୁ ପରିମାଣରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ଏହି କାରଣରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଖରାଦିନେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ କାଟ କରିଥାଏ ।

→ ଜଳର ଆବଣ୍ଟନ :

• ଜଳ ଉପଲବ୍‌ଧ ହେବାର ଏହି ଅନିଶ୍ଚିତତା ଯୋଗୁଁ ଜଳର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଉପଲବ୍‌ଧ ଜଳର ସୁପରିଚାଳନା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।
• ଏଥପାଇଁ ଆମକୁ ଜଳର ଅପଚୟ କମାଇବା ସହ ଏହାର ପ୍ରଦୂଷଣକୁ ମଧ୍ଯ କମାଇମା ପାଇଁ ସଚେତନ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।
• ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଚେତନତା ତଥା ଉପଯୁକ୍ତ ଯତ୍ନନେଲେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ହୋଇପାରିବ ।
• ଏଥିପାଇଁ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ ନିର୍ମାଣ କରି ବର୍ଷାଜଳକୁ ସଞ୍ଚୟ କରି ରଖ୍ କେନାଲ ସାହାଯ୍ୟରେ ଚାଷପାଇଁ ଏହି ଜଳ ଯୋଗାଯାଇଥାଏ । ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ଛୋଟ ଆଡ଼ିବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ କରି ଚାଷ କରାଯାଏ ।
• ଏପରିକି ‘ବିନ୍ଦୁ ଜଳସେଚନ’ ବା ବୁନ୍ଦା ଜଳସେଚନ ଓ ସିଞ୍ଚନ ପ୍ରଣାଳୀ ବ୍ୟବହାର କରି ଜଳାଭାବ ସମସ୍ୟାର

→ ଆସ, ଜାଣିବା :

• ଜୀବପାଇଁ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ । ପୃଥ‌ିବୀରେ ଜଳର ପରିମାଣ ସୀମିତ ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଜଳର ପରିମାଣ ମଧ୍ଯରୁ ଲବଣାକ୍ତ ଜଳ ବେଶୀ । ମଧୁର ଜଳ ଓ ପାନୀୟ ଜଳର ପରିମାଣ ଅତି କମ୍ ।
• ଜଳର ତିନୋଟି ଅବସ୍ଥା ଯଥା : କଠିନ, ତରଳ, ଗ୍ୟାସୀୟ ।
• ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି, ଶିଳ୍ପ ଓ କାରଖାନା ବୃଦ୍ଧି, ସ୍ପଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟି, ଜଙ୍ଗଲ କ୍ଷୟ ଓ ଜଳର କୁପରିଚାଳନା ଜଳ ଅଭାବର କାରଣ ।
• ପରିତ୍ୟକ୍ତ ଜଳ ଭୂତଳ ଜଳରୂପେ ସଞ୍ଚିତ ରହେ ।
• ଉଦ୍ଭିଦ ପାଇଁ ଜଳର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Science Solutions Chapter 14 ଆଲୋକ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Science Solutions Chapter 14 ଆଲୋକ

Question 1.
ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(କ) ଏକ ବାସ୍ତବ ପ୍ରତିବିମ୍ବ _________ ଦର୍ପଣରେ ଗଠିତ ହୁଏ ।
(ଖ) ସବୁ ଶେତ୍ରରେ ବଣ୍ଡୁ ଅପେକ୍ ମାନ ପ୍ରତିଦିତ୍ମ _________ ଦର୍ପଣରେ ଗଠିତ ହୁଏ ।
(ଗ) ବସ୍ତୁର ଉଚ୍ଚତା ସହ ସମାନ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିବିମ୍ବ _________ ଦର୍ପଣରେ ଦେଖାଯାଏ ।
(ଘ) ପରଦା ଉପରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥ‌ିବା ପ୍ରତିବିମ୍ବକୁ _________ ପ୍ରତିବିମ୍ବ କୁହାଯାଏ ।
Solution:
(କ) ର୍ଥବତଲ
( ଖ ) ଉତ୍ତଳ
(ଗ) ସମତଳ
(ଘ) ଦାସ୍ତ୍ରଦ

Question 2.
ନିମ୍ନଲିଖ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନିଜ ଖାତାରେ ଲେଖ । ଠିକ୍ ବାକ୍ୟ ପାଖରେ ଠିକ୍ (✓) ଚିହ୍ନ ଏବଂ ଭୁଲ୍ ବାକ୍ୟ ପାଖରେ ଛକି (x) ଚିହ୍ନ ଦିଅ ।
(କ) ସମତଳ ଦର୍ପଣରେ ଓଲଟା ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଦେଖାଯାଏ ।
(ଖ) ଗାଡ଼ି ଚାଳକ ପଛର ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମଟରଗାଡ଼ିରେ ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣ ଲଗାଯାଇଥାଏ ।
(ଗ) ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣରେ ଏକ ସିଧା ଏବଂ ବସ୍ତୁଠାରୁ ବଡ଼ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଗଠିତ ହୁଏ ।
(ଘ) ଅବତଳ ଦର୍ପଣରେ ଏକ ବାସ୍ତବ, ବଡ଼ ଏବଂ ଓଲଟା ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଗଠିତ ହୁଏ ।
Solution:
(କ) x
(ଖ) ✓
(ଗ) x
(ଘ) ✓

Question 3.
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ ସହ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ଥ‌ିବା

Question 4.
ଆମ୍ବୁଲାନସ୍ ଗାଡ଼ି ଆଗରେ ବିଚିତ୍ର ଢଙ୍ଗରେ ନାମ କାହିଁକି ଲେଖାଯାଇଥାଏ ? ଏହା ଉପରେ ନିଜର ମତ ଦିଅ ।
Solution:
(i) ଗାଡ଼ିରେ ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣ ଲାଗିଥାଏ । ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଓଲଟା ଓ ସାନ ହୁଏ ।
(ii) ପଛରୁ ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ ଆସୁଥ‌ିବା ଗାଡ଼ିର ଓଲଟା ଲେଖା ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସକୁ ଗାଡ଼ିଚାଳକ ଠିକ୍ ଭାବେ ପଢ଼ିପାରେ ଏବଂ ଆମ୍ବୁଲାନ୍‌ସକୁ ବାଟ ଛାଡ଼ିଦିଏ ।
(iii) ଦର୍ପଣରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବର ପାର୍ଶ୍ଵପରିବର୍ତ୍ତନ ଯୋଗୁ ବିଚିତ୍ର ଢଙ୍ଗରେ ଲେଖାଯାଇଥିବା ଶବ୍ଦଟି ଠିକ୍‌ରୂପେ ପଢ଼ି ହୁଏ ।

Question 5.
ସମତଳ, ଉତ୍ତଳ ଏବଂ ଅବତଳ ଦର୍ପଣର ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ବ୍ୟବହାର ଲେଖ ।
Solution:
ସମତଳ ଦର୍ପଣର ବ୍ୟବହାର :
(i) ସମତଳ ଦପଣକୁ ମୁହଁ ଦେଖବାପାଇଁ ଆଲଳାରୁପେ ବ୍ୟବହ୍ଡାର କରାଯାଏ |
(ii) ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ପେରିସ୍କୋପ୍ ଗଠନ କରାଯାଇଥାଏ ।

ଉଭଲ ଦର୍ପଣର ବ୍ୟବହାର :
(i) ସ୍ଫୁଟର, ମଟରସାଇକେଲ ଆଦି ଯାନର ହ୍ୟାଣ୍ଡଲ ନିକଟରେ ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣ ଲାଗିଥାଏ । ଏହା ସାହାଯ୍ୟରେ ପଛରୁ ଆସୁଥ‌ିବା ଯାନବାହାନ ଦେଖ୍ହୁଏ ।
(ii) ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳ ଆଲୋକ ପାଇବାପାଇଁ ଏହି ଦର୍ପଣ ରାସ୍ତା ବତୀରେ ପ୍ରତିଫଳକ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।

ଅଦଭଲ ଦର୍ପଣର ବ୍ୟବହାର :
(i) ଡାକ୍ତରମାନେ ଚକ୍ଷୁ, କାନ, ନାକ ଓ ଗଳାକୁ ପରୀକ୍ଷା କଲାବେଳେ ଅବତଳ ଦର୍ପଣ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ।
(ii) ଦନ୍ତ୍ର ଚିକିମକାପାନେ ବାଦଲର ପୃତିଦିମୂ ଦେଖଦାପାଇଁ ଅଦତଳ ବଦରହାଉ କରନ୍ତି |

Question 6.
ଅବତଳ ଦର୍ପଣ ଓ ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣ ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇଟି ପାର୍ଥକ୍ୟ ଲେଖ ।
Solution:

Question 7.
ବାସ୍ତବ ତ୍ପତିଦିମୂ ଥାରାସା ପ୍ରତିବିମୂ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଦୁଇଟି ପାରଲ୍ୟ ଲେଖ |
Solution:

Question 8.
ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ସମତଳ ଦର୍ପଣଠାରୁ ତିନି ମିଟର ଦୂରରେ ବସ୍ତୁଟିଏ ଅଛି । ଯଦି ବସ୍ତୁଟି ଦର୍ପଣଠାରୁ ଆଉ ଦୁଇ ମିଟର ଦୂରକୁ ଘୁଞ୍ଚାଇ ନିଆଯାଏ, ତେବେ ପ୍ରତିବିମ୍ବ କେତେ ଦୂରରେ ସୃଷ୍ଟି ହେବ ?
Solution:
(i) ସମତଳ ଦର୍ପଣରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବର ଦୂରତା ବସ୍ତୁର ଦୂରତା ସହ ସମାନ ହୋଇଥାଏ ।
(ii) ତେଣୁ ବସ୍ତୁଟି ଦର୍ପଣଠାରୁ 3ମି. + 2ମି. = 5ମି. ଦୂରରେ ରହିଲେ ପ୍ରତିବିମ୍ବ 5 ମିଟର ଦୂରରେ ସୃଷ୍ଟି ହେବ ।

Question 9.
ଦିଳାନ ସମତ କାରଣ ଲେଖି |
(କ) ସମତଳ ଦର୍ପଣରେ ବାମହାତ ଦକ୍ଷିଣ ହାତ ପରି ଦେଖାଯାଏ ।
Solution:
(i) ସମଦଲ ବପଶରେ ପୃତିଦିପୂର ପାଣ ପରିବହନ ଦୋଇଥାଏ | ପ୍ରତିଦିତ୍ପ ଦସ୍ତୁପରି ପଲକ ସମାନ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ।
(ii) ତେଣୁ ସମତଳ ଦର୍ପଣରେ ବାମହାତ ଦକ୍ଷିଣ ହାତପରି ଦେଖାଯାଏ ।

(ଖ) କ୍ଷୌର ହେଲାବେଳେ ସାମାନ୍ୟ ଅବତଳ ଦର୍ପଣ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
Solution:
(i) ଅବତଳ ଦର୍ପଣରେ ଅତି ନିକଟରେ ବସ୍ତୁ ରହିଲେ, ପ୍ରତିବିମ୍ବ ବାସ୍ତବ ଓ ବଡ଼ ହୁଏ ।
(ii) ତେଣୁ କ୍ଷୌରହେବା ଦର୍ପଣ ସାମାନ୍ୟ ଅବତଳ କଲେ, ମୁହଁ ବଡ଼ ଦେଖାଯାଏ ଓ ମୁହଁର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଂଶ ସ୍ପଷ୍ଟ ଦେଖାଯାଏ ।

(ଗ) ଗାଡ଼ିଚାଳକ ପାଖରେ ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣ ଖଞ୍ଜା ଯାଇଥାଏ ।
Solution:
(i) ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣରେ ଗଠିତ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ସର୍ବଦା କ୍ଷୁଦ୍ର, ସିଧା ଓ ଅବାସ୍ତବ ହୋଇଥାଏ । ଏଣୁ ବହୁ ଅଞ୍ଚଳ ବା ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ବସ୍ତୁର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଛୋଟ ଆକାରରେ ଏକ ସମୟରେ ଦେଖୁହୁଏ ।

Question 10.
ନିମ୍ନୋକ୍ତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଶ୍ନପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।
Solution:
(କ) କେଉଁ ଦର୍ପଣରେ ଆଭାସୀ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ବସ୍ତୁଠାରୁ ବଡ଼ ଅଟେ ?
(୧) ସମତଳ
(୨) ଉତ୍ତଳ
(୩) ଅବତଳ
(୪) ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ନୁହେଁ
Solution:
(୩) ଅବତଳ

(ଖ) ଧରାଶ୍ରୀ ସମତଳ ଦର୍ପଣ ନିକଟରୁ ଦୁଇ ମିଟର ଦୂରତାରେ ରହି ତାହାର ପ୍ରତିବିମ୍ବକୁ ଦେଖୁଥିଲା । ସେ ଦର୍ପଣ ନିକଟରୁ ଏକ ମିଟର ପଛକୁ ଚାଲିଗଲେ ପ୍ରତିବିମ୍ବଠାରୁ ତାର ଦୂରତା କେତେ ହେବ ?
(୧) ୪ମି
(୨) ୫ ମି
(୩) ୬ ମି
(୪) ୭ ମି
Solution:
(୩) ୬ ମି

(ଗ) ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ଯରୁ କେଉଁଟି ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ ପ୍ରତିଫଳକ ?
(୧) ଷ୍ଟେନ୍‌ଲେସ୍ ଷ୍ଟିଲ୍‌ଥାଳି
(୨) ଝରକାରେ ଲାଗିଥିବା କାଚ
(୩) ଚିକ୍କଣ ମାର୍ବଲ ଚଟାଣ
(୪) ସମତଳ ଦର୍ପଣ
Solution:
(୪) ସମତଳ ଦର୍ପଣ

Question 11.
ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା କେଉଁ କେଉଁ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକରେ ଆଲୋକ ନିପତିତ ହେଲେ ତାହା ପ୍ରତିଫଳିତ ହୁଏ ନାହିଁ ?
ଇଟା, ତୁମ ନୋଟ୍ ଖାତା, ଆକାଶରେ ଭାସୁଥିବା ମେଘ, ଦୂର ପର୍ବତ, ଚନ୍ଦ୍ର, ତୁମ କ୍ଲାସ୍‌ର ବ୍ଲାକ୍‌ବୋର୍ଡ଼, ଜେଟ୍‌ପ୍ଲେନ୍, ରାନ୍ଧିବାପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ଡେକ୍‌ ।
Solution:
ଇଟା, ତୁମ ନୋଟ୍ ଖାତା, ତୁମ କ୍ଲାସ୍‌ର ବ୍ଲାକ୍ ବୋର୍ଡ଼, ଦୂରପର୍ବତ

Question 12.
ସକାଳୁ ଉଠି ମୁହଁ ଧୋଇଲା ବେଳେ ତୁମେ ଦର୍ପଣରେ ତୁମର ଯେଉଁ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଦେଖ ତାହା ବାସ୍ତବ ନା ଆଭାସୀ ଅଟେ ? କ୍ୟାମେରା ବ୍ୟବହାର କରି ସେ ପ୍ରତିବିମ୍ବର ଫଟୋ ଉଠାଯାଇପାରିବ କି ?
Solution:
(i) ସକାଳୁ ଉଠି ମୁହଁ ଧୋଇଲା ବେଳେ ତୁମେ ଦର୍ପଣରେ ତୁମର ଯେଉଁ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଦେଖ ତାହା ଆଭାସୀ ଅଟେ ।
(ii) ଆମେ କ୍ୟାମେରା ବ୍ୟବହାର କରି ସେ ପ୍ରତିବିମ୍ବର ଫଟୋ ଉଠାଇପାରିବା ନାହିଁ ।

ବିପଯୁବସ୍ତୁ ସପୂଜାପ ପୂଚନା ଓ ବିଶେଷଣ :

→ ଆଲୋକ ଏକ ସରଳରେଖାରେ ଗତିକରେ :

• ଗୋଟିଏ ସିଧା ଓ ଅନ୍ୟ ଗୋଟିଏ ବଙ୍କା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ନଳୀ ନେଇ ଟେବୁଲ ଉପରେ ଜଳୁଥିବା ମହମବତୀକୁ ଚାହିଁଲେ, ସଳଖ ନଳୀରେ ମହମବତୀକୁ ଦେଖ୍ହେବ । ବଙ୍କାନଳୀରେ ମହମବତୀକୁ ଆଦୌ ଦେଖ୍ ହେବ ନାହିଁ ।
• ରାତ୍ରିରେ ରେଳଇଞ୍ଜିନ୍‌ରୁ ଆସୁଥିବା ଆଲୋକ କିମ୍ବା ବତୀଘରୁ ଆସୁଥିବା ଆଲୋକକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କଲେ ଜଣାଯାଏ ଯେ,
• ଆଲୋକ ଚିକ୍କଣ ବା ମସୃଣ ପୃଷ୍ଠ ଉପରେ ପଡ଼ିଲେ ତା’ର ଗତିର ଦିଗ ବଦଳିଥାଏ ।

→ ଆଲୋକର ପ୍ରତିଫଳନ :

• ମସୃଣ ଷ୍ଟିଲ ପ୍ଲେଟ୍ କିମ୍ବା ଷ୍ଟିଲ୍‌ ଚାମଚ କିମ୍ବା ପାଣିର ପୃଷ୍ଠ ଉପରେ ଆଲୋକ ପଡ଼ିଲେ ଆଲୋକର ଦିଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ଓ ଏଥରେ ବସ୍ତୁର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ।
• ଯେକୌଣସି ମସୃଣ ବା ଚିକ୍କଣ ପୃଷ୍ଠ ଗୋଟିଏ ଦର୍ପଣ ପରି କାମ କରେ ।
• ଆଲୋକ ଦର୍ପଣ ଉପରେ ପଡ଼ିଲେ ତାହାର ଗତିପଥ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ । ଗୋଟିଏ ପୃଷ୍ଠ ସାହାଯ୍ୟରେ ଆଲୋକର ଏହିପରି ଦିଗ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଆଲୋକର ପ୍ରତିଫଳନ କୁହାଯାଏ ।
• ସମତଳ ଦର୍ପଣରେ ଗଠିତ ପ୍ରତିବିମ୍ବକୁ ପରଦାରେ ଧରିହୁଏ ନାହିଁ । ତେଣୁ ଏଭଳି ପ୍ରତିବିମ୍ବକୁ ଅବାସ୍ତବ ଓ ଆଭାସୀ ପ୍ରତିବିମ୍ବ କୁହାଯାଏ ।
• ସମତଳ ଦର୍ପଣରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବର ଦର୍ପଣଠାରୁ ଦୂରତା ବସ୍ତୁର ଦର୍ପଣଠାରୁ ଦୂରତା ସହ ସମାନ ।
• ଆଲୋକ ନିଜେ ଅଦୃଶ୍ୟ । ମାତ୍ର ଆଲୋକ ବସ୍ତୁ ଉପରେ ପଡ଼ି ସେଠାରୁ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇ ଆମ ଚକ୍ଷୁରେ ପଡ଼ିଲେ ଆମେ ବସ୍ତୁକୁ ଦେଇପାରୁ ।

→ ସମତଳ ଦର୍ପଣରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଗଠନ :

• ସମତଳ ଦର୍ପଣ ସମ୍ମୁଖରେ ମହମ ବତୀଟିଏ ରଖିଲେ ଦର୍ପଣ ଭିତରେ ଏହାର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଦେଖାଯିବ ।
  
• ଦର୍ପଣ ସମ୍ମୁଖରେ ଛିଡ଼ା ହୋଇ ନିଜର ବାମହାତ ଟେକିଲେ ପ୍ରତିବିମ୍ବରେ ଡାହାଣ ହାତ ଟେକିଲା ପରି ଜଣାଯିବ । ଏ ବର୍ତ୍ତୁଳ ଦର୍ପଣ :

→ ବକୁଳ ବଂପଣ :

• ଏକ ଷ୍ଟିଲ୍ ଚାମଚର ଭିତର ପାର୍ଶ୍ଵକୁ ମୁହଁ ସମ୍ମୁଖରେ ରଖ୍ ପ୍ରତିବିମ୍ବକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କଲେ ଜଣାଯିବ ଯେ ଏହା ଏକ ସଳଖ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଓ ବସ୍ତୁ ତୁଳନାରେ ବଡ଼ ।
• ଆମ ମୁହଁଠାରୁ ଷ୍ଟିଲ୍ ଚାମଚର ଦୂରତା ବଢ଼ାଇଲେ ଏକ ଓଲଟା ପ୍ରତିବିମ୍ବ ସୃଷ୍ଟି ହେବ ।
• ସେହିପରି ଷ୍ଟିଲ୍‌ ଚାମଚର ବାହାର ପାର୍ଶ୍ଵକୁ ମୁହଁ ସମ୍ମୁଖରେ ରଖ୍ ପ୍ରତିବିମ୍ବକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକଲେ ଜଣାଯିବ ଯେ, ଏହା ଏକ ସଳଖ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଓ ବସ୍ତୁ ତୁଳନାରେ ସାନ ।
• ଷ୍ଟିଲ୍‌ ଚାମଚର ଉଭୟ ବକ୍ର ମସୃଣ ଅଂଶ ଦର୍ପଣ ପରି କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଏପ୍ରକାର ଦର୍ପଣକୁ ବର୍ତ୍ତୁଳ ଦର୍ପଣ କୁହାଯାଏ ।
  
• ବର୍ତ୍ତୁଳ ଦର୍ପଣ ଦୁଇ ପ୍ରକାରର; ଯଥା – ଅବତଳ ଦର୍ପଣ ଓ ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣ ।
• ଯେଉଁ ପ୍ରତିଫଳକର ପ୍ରତିଫଳନ କରୁଥିବା ପୃଷ୍ଠ ଅବତଳ, ତାହାକୁ ଅବତଳ ଦର୍ପଣ କୁହାଯାଏ । ଏହାର ସାମନାପଟ ବକ୍ର ହୋଇ ଭିତରକୁ ପଶିଯାଇଥାଏ ।
• ଯେଉଁ ପ୍ରତିଫଳକର ପ୍ରତିଫଳନ କରୁଥିବା ପୃଷ୍ଠ ଉତ୍ତଳ ଅର୍ଥାତ୍ ସମ୍ମୁଖ କୁହାଯାଏ ।

→ ଅବତଳ ଦର୍ପଣରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଗଠନ :

• ଗୋଟିଏ ଅବତଳ ଦର୍ପଣ ନେଇ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆଡ଼କୁ ଦେଖାଇ ଏହାର କିରଣକୁ ଏକ ପତଳା କାଗଜ ଉପରେ ପକାଇଲେ ଗୋଟିଏ ଉଜ୍ଜ୍ବଳ ଗୋଲାକାର ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି ହେବ । ଏହି ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ସ୍ଥାନଟି ହେଉଛି ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ।
• ଏହା ଏକ ବାସ୍ତବ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଅଟେ । କାରଣ ଏହାକୁ କାଗଜ ଉପରେ ବା ପରଦାରେ ଧରି ହୁଏ । ଅବତଳ ଦର୍ପଣଠାରୁ ଦୂରରେ ବସ୍ତୁ ରହିଲେ ବସ୍ତୁର ଏକ ବାସ୍ତବ, ଓଲଟା ଓ କ୍ଷୁଦ୍ର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ।

→ ଅଟକଳ ଦପଶର ବ୍ୟବହାର :

• ଡାକ୍ତରମାନେ ଚକ୍ଷୁ, କାନ, ନାକ ଓ ଗଳାକୁ ପରୀକ୍ଷା କଲାବେଳେ ଅବତଳ ଦର୍ପଣ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ।
• ଦନ୍ତ ଚିକିତ୍ସକମାନେ ଏକ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଦେଖିବା ପାଇଁ ଅବତଳ ଦର୍ପଣ ବ୍ୟବହାର କରିଥାନ୍ତି ।
• ଆମେ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ଟର୍ଚ୍ଚରେ ଅବତଳ ପ୍ରତିଫଳକ ଲାଗିଥାଏ ।
• କାର, ସ୍କୁଟର ଆଦିର ସମ୍ମୁଖ ଭାଗରେ ଲାଗିଥିବା ଆଲୋକର ପ୍ରତିଫଳକ ମଧ୍ୟ ଅବତଳ ଅଟେ ।

→ ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଗଠନ :

• ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣରେ ବସ୍ତୁର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଛୋଟ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଦର୍ପଣର ପଛପଟେ ଗଠିତ ହେଲାଭଳି ଜଣାପଡ଼େ । ଏଣୁ ଏହି ପ୍ରତିବିମ୍ବକୁ ପର୍ଦାରେ ଧରିହେବ ନାହିଁ । ଏହା ଅବାସ୍ତବ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଅଟେ ।
• ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଛୋଟ ହେଉଥ‌ିବାରୁ ବହୁଅଞ୍ଚଳର ବା ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ ବସ୍ତୁର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଛୋଟ ଆକାରରେ ଏକ ସମୟରେ ଦେଖ୍ ହୁଏ ।

→ ଆସ, ଜାଣିବା :

• ଅସ୍ବଚ୍ଛ ମସୃଣପୃଷ୍ଠ ଦର୍ପଣ ପରି କାର୍ଯ୍ୟକରେ ।
• ଆସ, ଜାଣିବା ଜାଣକ ହୋଇଥାଏ ।
• ଯେଉଁ ପ୍ରତିବିମ୍ବକୁ ପରଦାରେ ଧରି ରଖାଯାଇପାରେ ନାହିଁ, ତାହାକୁ ଆଭାସୀ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ବା ଅବାସ୍ତବ ପ୍ରତିବିମ୍ବ କୁହାଯାଏ । ଆଭାସୀ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ସଳଖ ହୋଇଥାଏ ।
• ସମତଳ ଦର୍ପଣରେ ଗଠିତ ହେଉଥ‌ିବା ପ୍ରତିବିମ୍ବ – ସଳଖ, ଆଭାସୀ ଏବଂ ବସ୍ତୁର ଉଚ୍ଚତା ସହ ସମାନ । ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବର ଦୂରତା ବସ୍ତୁର ଦୂରତା ସହ ସମାନ । ଏହି ପ୍ରତିବିମ୍ବ ମଧ୍ଯ ପାର୍ଶ୍ବ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରେ ।
• ଅବତଳ ଦର୍ପଣରେ ଗଠିତ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ବାସ୍ତବ ବା ଆଭାସୀ ଅଟେ । ଦର୍ପଣର ଅତି ନିକଟରେ ବସ୍ତୁ ରଖୁଲେ ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦର୍ପଣଠାରୁ ଗୋଟିଏ ସଳଖ, ଆଭାସୀ ଓ ବସ୍ତୁର ଆକାର ଠାରୁ ବଡ଼ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ |
• ଉତ୍ତଳ ଦର୍ପଣରେ ଗଠିତ ପ୍ରତିବିମ୍ବ ସଳଖ, ଆଭାସୀ ଓ ବସ୍ତୁଠାରୁ କମ୍ ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ ଅଟେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Science Solutions Chapter 11 ଗତି ଓ ସମୟ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Science Solutions Chapter 11 ଗତି ଓ ସମୟ

Question 1.
ତଳେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗତି କେଉଁ ପ୍ରକାର ଗତି (ସରଳରେଖକ, ବୃତ୍ତାକାର, ଦୋଳନ, ଆବୃତ୍ତି) ବା ଏକାଧ୍ଵ ଗତିର ସମ୍ମିଶ୍ରଣ ଲେଖ ।
(କ) ତୁମେ ସିଧା ରାସ୍ତାରେ ଦୌଡ଼ିଲା ବେଳେ ତୁମ ହାତର ଗତି ।
(ଖ) ଗୋଟିଏ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଘଣ୍ଟିରେ ହାତୁଡ଼ିର ଗତି (ଘଣ୍ଟି ବାଜିଲାବେଳେ) ।
(ଗ) ବର୍ଷା ହେଉଥ‌ିବା ବେଳେ ସିଧା ରାସ୍ତାରେ ଯାଉଥ‌ିବା ଗୋଟିଏ କାର୍‌ର ସାମନା କାଚ ୱାଇପର୍‌ର ଗତି
(ଘ) ପବନ ସାମ୍‌ନାରେ ଥିବା କାଗଜ ତିଆରି ଚକ୍ରିର ଗତି ।
(ଙ) ଗୋଟିଏ ବିଦୁପତ୍ ତାଲିତ ଖେଲନା ଖାହ୍ ଦକାଲିଲା ବେଳେ ହେଲନାର ହାତର ଉଚି |
(ଚ) ଗୋଟିଏ ସିଧା ପୋଲ ଉପରେ ଯାଉଥିବା ଗୋଟିଏ ଟ୍ରେନ୍‌ର ଗତି ।
Solution:
(କ) ଦୋଳନ ଓ ସରଳରେଖ
(ଗ) ଦୋଳନ ଗତି
(ଙ) ଦୋଳନ ଗତି/ଆବୃତ୍ତି
(ଖ) ଦୋଳନ |ଆବୃତ୍ତି
(ଚ) ସରଳରେଖ୍ୟ ଗତି

Question 2.
ତୁମେ ଦେଖିବା ତଥା ସରଳରେଖ୍କ ଗତି କରୁଥିବା ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁର ନାମ ଲେଖ ।
Solution:

• ସଳଖ ଓ ସମତଳ ରାସ୍ତାରେ ଗଡ଼ିଯାଉଥ‌ିବା ପେଣ୍ଡୁର ଗତି, ସଳଖ ରାସ୍ତାରେ ଏକ ନିଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦିଗରେ ଗତି କରୁଥ‌ିବା ଯାନ ।
• ସଳଖ ରାସ୍ତାରେ ଏକ ନିଦିକୁ ବିଗରେ ଗତି କରୁଥିବା ଯାନ |

Question 3.
ଚିତ୍ର ୧୧.୧୧ ବ୍ୟବହାର କରି କାର୍‌ର ବେଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
Solution:

୩୦ ମିନିଟ୍‌ରେ କାର୍‌ର ଅତିକ୍ରାନ୍ତ ଦୂରତା ୨୦ କି.ମି. ।

Question 4.
ସମୟ ଅନୁସାରେ ଗୋଟିଏ କାର୍ ଗତି କରିଥିବା ଦୂରତାର ସାରଣୀ ତଳେ ଦିଆଯାଇଛି ।

ତୁମେ ଆଗରୁ ଆଙ୍କିଥିବା ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍‌ରେ ଏଇ ସାରଣୀ ବ୍ୟବହାର କରି ଅନ୍ୟ ଏକ ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ଅଙ୍କନ କର ।
(କ) ଦୁଇଟି ଗ୍ରାଫ୍ ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ପ୍ରଭେଦ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଛ ?
(ଖ) ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରାଫ୍‌ X-ଅକ୍ଷ ସହିତ ଆନତ କୋଣ କ’ଣ ସମାନ ?
(ଗ) ଏହି ଆନତ କୋଣ ସହିତ ବସ୍ତୁର ବେଗର କେଉଁ ସଂପର୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଛ ଲେଖ ।
Solution:


(i) ପ୍ରଥମ ଗ୍ରାଫ୍‌ଟି ଏକ ସରଳରେଖା, ଏବଂ ଏହା ମୂଳ ବିନ୍ଦୁ O ରୁ ବାହାରିଛି । ଏଥୁରୁ ବସ୍ତୁର ସମବେଗର ସୂଚନା ମିଳିଥାଏ ।
(ii) ଦ୍ବିତୀୟ ଗ୍ରାଫ୍‌ଟି ଏକ ସରଳରେଖା ନୁହେଁ ଏବଂ ଏହା ମୂଳ ବିନ୍ଦୁରୁ ନ ବାହାରି X- ଅକ୍ଷରୁ ବାହାରିଥାଏ । ଏଥୁରୁ ବସ୍ତୁର ଅସମ ବେଗର ସୂଚନା ମିଳିଥାଏ ।
(ଖ) ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରାଫ୍‌ X- ଅକ୍ଷ ସହିତ ଆନତ କୋଣ ସମାନ ନୁହେଁ ।
(ଗ) ଆନତ କୋଣ କମ୍ ହେଲେ ବେଗ କମ୍ ହୋଇଥାଏ । ଆନତ କୋଣ ଅଧିକ ହେଲେ ବେଗ ଅଧ‌ିକ ହୋଇଥାଏ ।

Question 5.
ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁର ସମୟ -ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ତଳେ ଦିଆଗଲା । ବସ୍ତୁଟି କେଉଁ ପ୍ରକାର ଗତି କରୁଛି ଲେଖ ।

Solution:
ଏଠାରେ ବସ୍ତୁଟିର ଦୂରତା ସମୟ ଅନୁସାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉନାହିଁ । ତେଣୁ ବସ୍ତୁଟି ସ୍ଥିର ରହିଥ‌ିବାର ସୂଚନା ମିଳୁଛି ।

Question 6.
ତୁମେ ସାଇକେଲ୍ ଚଳାଇ ଗଲାବେଳେ ତୁମର ବେଗ ୧୨ କି.ମି./ଘଣ୍ଟା । ଗୋଟିଏ ମହୁମାଛି ଉଡ଼ିଲାବେଳେ ତା’ର ବେଗ ୫ ମି./ସେ. । ତୁମର ଓ ମହୁମାଛିର ବେଗ ଭିତରେ କାହାର ବେଗ ଅଧୁକ ଅଟେ ?
Solution:

Question 7.
ଗୋଟିଏ କାର୍ ୧୫ ମିନିଟ୍ କାଳ ୪୦ କି.ମି. |ଘଣ୍ଟା ବେଗରେ ଗତି କଲା । ତା’ପରେ ୨୦ ମିନିଟ୍ କାଳ ୬୦ କି.ମି. | ଘଣ୍ଟା ବେଗରେ ଗତି କଲା । ଏଇ ଯାତ୍ରାରେ କାର୍‌ର ହାରାହାରି ବେଗ କେତେ ?
Solution:

Question 8.
ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ ଭୁଲ ଉକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ସଂଶୋଧନ କରି ତୁମ ଖାତାରେ ଲେଖ ।
(କ) ସମୟର ମୌଳିକ ଏକକ ଘଣ୍ଟା ଅଟେ ।
(ଖ) ଦୁଇଟି ସହର ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା କିଲୋମିଟରରେ ମପାଯାଏ ।
(ଗ) ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁ ଗତି କଲାବେଳେ ସାଧାରଣତଃ ଏକ ସମାନ ବେଗରେ ଗତି କରିଥାନ୍ତି ।
(ଘ) ଗୋଟିଏ ସରଳ ଦୋଳକର ଦୋଳନ ସମୟ ଧ୍ରୁବ ନୁହେ ।
(ଙ) ଟ୍ରେନ୍‌ର ବେଗ ମି./ ଘଣ୍ଟାରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ ।
Solution:
(କ) ସମୟର ମୌଳିକ ଏକକ ସେକେଣ୍ଡ ଅଟେ ।
(ଖ) ଦୁଇଟି ସହର ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା କିଲୋମିଟରରେ ମପାଯାଏ ।
(ଗ) ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁ ଗତି କଲାବେଳେ ସାଧାରଣତଃ ଏକ ଅସମ ବେଗରେ ଗତି କରିଥାନ୍ତି ।
(ଘ) ଗୋଟିଏ ସରଳ ଦୋଳକର ଦୋଳନ ସମୟ ଧ୍ରୁବ ଅଟେ ।
(ଙ) ଟ୍ରେନର ବେଗ କି.ମି.|ଘ.ରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ ।

Question 9.
ବେଗର ପୌଲିକ ଏକକ

Question 10.
ତଳେ ଚାରୋଟି ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ଦିଆଯାଇଛି । ସେଥ୍ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଗୋଟିଏ କାର୍‌ର ଅସମ ଗତିର ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ଅଟେ ?

Solution:
(ଗ) ଗ୍ରାଫ୍‌ଟି କାରର ଅସମ ଗତିର ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ।

Question 11.
ଗୋଟିଏ ଗତିଶୀଳ କାରର ଓଡ଼ୋମିଟରର ମାପାଙ୍କ ପୂର୍ବାହ୍ନ ୦୮.୦୦ରେ ୬୩୨୧୯.୦ କି.ମି. ଓ ପୂର୍ବାହ୍ନ ୦୮.୩୫ରେ ୬୩୩୦୯.୦ କି.ମି. ଅଟେ । ଏଇ ସମୟ ଅନ୍ତରାଳରେ କାର୍‌ର ବେଗ କି.ମି. | ମିନିଟ୍ ତଥା କି.ମି. | ଘଣ୍ଟାରେ ପ୍ରକାଶ କର ।
Solution:
ଗତିଶୀଳ କାର୍‌ର ଓଡ଼ୋମିଟରର ମାପାଙ୍କ ପୂର୍ବାହ୍ନ ୮.୦୦ରେ ୬୩୨୧୯.୦ କି.ମି. ଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବାହ୍ନ ୮.୩୫ରେ ୬୩୩୦୯.୦ କି.ମି. ହେଲା ।

Question 12.
ମନେକର ଯେ ଚିତ୍ର ୧୧.୧ ଓ ୧୧.୨ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା ଫଟୋ ଦୁଇଟି ୧୦ସେ. ଅନ୍ତରାଳରେ ନିଆଯାଇଛି । ଯଦି ଫଟୋ ଗୁଡ଼ିକରେ ୧୦୦ମି. ଦୂରତା ୧ ସେ.ମି. ରୂପରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ତେବେ ନୀଳକାର୍‌ର ବେଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

ବିପଯୁବସ୍ତୁ ସପୂଜାପ ପୂଚନା ଓ ବିଶେଷଣ :

→ ଗତି :

• ଦିଗ ଓ ଦୂରତା ସମୟ ଅନୁସାରେ ନ ବଦଳିଲେ ବସ୍ତୁଟି ସ୍ଥିର ଏବଂ ଏଥୁରୁ କୌଣସି ଗୋଟିଏ ବି ବଦଳିଲେ ତାହା ଗତିଶୀଳ ।
• ଗତି ସାଧାରଣତଃ ଚାରି ପ୍ରକାରର ଅଟେ ; ଯଥା – ସରଳରୈଖ୍ୟକ ଗତି, ବୃତ୍ତୀୟ ଗତି, ଆବର୍ତୀ ଗତି ଏବଂ ହୋଇନ ଗତି |

→ ସରଳରୈଖ୍ୟକ ଗତି :
ବସ୍ତୁଟି ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖାରେ ଗତି କଲେ ତା’ର ଗତିକୁ ସରଳରେଖ୍ୟ ଗତି କୁହାଯାଏ ।
ଉଦାହରଣ ସ୍ଵରୂପ, ପେଣ୍ଡୁଟିଏ ଗଡ଼େଇଲେ ସେ ସରଳରେଖାରେ ଗତି କରିଥାଏ, ଆଲୋକ ଏକ ସରଳରେଖାରେ ଗତି କରିଥାଏ ।

→ ବୃତ୍ତୀୟ ଗତି :
ଯଦି କୌଣସି ବସ୍ତୁ ବୃତ୍ତାକାର ପଥରେ ଗତି କରୁଥାଏ, ତେବେ ତା’ର ଗତିକୁ ବୃତ୍ତୀୟ ଗତି କୁହାଯାଏ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ – ଚକ୍ତିବାଣର ଗତି, ସାଇକେଲ୍ ଚକର ଗତି, ଚକ୍ରିଦୋଳିର ଗତି ଇତ୍ୟାଦି ।

→ ଆବର୍ତ୍ତୀ ଗତି :
ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଗତି, ନିଜର ଅକ୍ଷ ଚାରିପାଖରେ ବୁଲୁଥବା ପୃଥ‌ିବୀର ଗତି ଇତ୍ୟାଦି ଆବର୍ତୀ ଗଢିର ଉଦାହରଣ |

→ ଦୋଳନ ଗତି :
ତୁମେ ଦୋଳି ଖେଳୁଥ‌ିବାବେଳେ ଦୋଳିଟି ଏପଟ ସେପଟ ହୋଇ ଅର୍ଥାତ୍‌ ଥରେ ଆଗକୁ ଓ ପଛକୁ ଗତି କରିଥାଏ । ସେହିପରି ଭାବରେ ଘଣ୍ଟାରେ ଥ‌ିବା ଦୋଳକ ଓ ପେଣ୍ଡୁଲମ୍ ଏପଟ ଓ ସେପଟ ହୋଇ ଗତି କରିଥାଏ । ଏହି ପ୍ରକାର ଗତିକୁ ଦୋଳନ ଗତି କୁହାଯାଏ ।

→ ଧୀର ଅଥବା ଦୃତ ଗତି :

(i) କେତେକ ବସ୍ତୁ ଅନ୍ୟ କିଛି ବସ୍ତୁ ତୁଳନାରେ ଦ୍ରୁତତର ଗତିରେ ଗତି କରିଥାନ୍ତି ।
(ii) ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ମଟରଗାଡ଼ି, ଶଗଡ଼ଠାରୁ ଦ୍ରୁତତର ଗତିରେ ଗତି କରିଥାଏ । ଏଠାରେ ମଟରଗାଡ଼ି ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଗତି କରିଥାଏ ଏବଂ ଶଗଡ଼ଗାଡ଼ି ଧୀର ଗତିରେ ଗତି କରିଥାଏ ।
(iii) ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଧୀର ଅଥବା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଗତି କରିଥାଏ ।
(iv) ଏକା ସମୟ ଅନ୍ତରାଳରେ ଯେଉଁ ଯାନଟି ଅଧ୍ୟା ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରେ ତାହା ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଦ୍ରୁତତର ଗତିରେ ଯାଉଛି ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।

→ ବେଗ :

• ଏକକ ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ଯେତିକି ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରେ, ତାହାକୁ ସେ ବସ୍ତୁର ବେଗ କୁହାଯାଏ ।
  
• ଯେକୌଣସି ଯାନ ଗତିଶୀଳ ଥିଲାବେଳେ ଏକ ସମାନ ବେଗରେ ଗତିକରେ ନାହିଁ । ଗତିଶୀଳ ଅବସ୍ଥାରେ ସର୍ବଦା ବେଗ କମ୍ ବା ବେଶି ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ଗତିଶୀଳ ଯାନର ବେଗ ହେଉଛି ପ୍ରକୃତରେ ତାହାର ହାରାହାରି ବେଗ ।
  
• ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ଗତି କଲାବେଳେ ଯଦି ତାର ବେଗ ବାରମ୍ବାର ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୁଏ, ଏପରି ଗତିକୁ ନୈକସମାନ ବା ଅସମଗତି କୁହାଯାଏ ।
• ଯଦି କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ସରଳରେଖାରେ ଗତି କରୁଥିବା ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁର ବେଗ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ରହେ, ତେବେ ସେପରି ଗତିକୁ ସମଗତି କୁହାଯାଏ ।
• ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁର ବେଗ ଗଣନା କରିବା ପାଇଁ ବସ୍ତୁଟି ଗତି କରିଥିବା ମୋଟ ଦୂରତ୍ୱ ଏବଂ ସେହି ଗତି ପାଇଁ ବସ୍ତୁଟି ନେଇଥିବା ମୋଟ ସମୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ଦରକାର । `

→ ସମୟର ମାପ :

• ଗୋଟିଏ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟଠାରୁ ତା ଗୋଟିଏ ଦିନ କୁହାଯାଏ । ଗୋଟିଏ ଦିନ ଠାରୁ କମ୍ ଘଣ୍ଟା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
• ପୂର୍ବକାଳରେ ସମୟ ମାପିବା ଯନ୍ତ୍ର ବା ଘଡ଼ି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିଲା ; ଯଥା – ବାଲୁକାଘଡ଼ି, ଜଳଘଡ଼ି, ସୂର୍ଯ୍ୟଘଡ଼ି ଇତ୍ୟାଦି ।
  

→ ସରଳ ଦୋଳକ :

• ସରଳ ଦୋଳକର୍ ସୂତାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ପ୍ରାୟ 1 ମିଟର । ସୂତାରୁ ଝୁଲିଥିବା ଛୋଟ, ଭାରୀ (ସାଧାରଣତଃ ଗୋଲାକାର) ବସ୍ତୁକୁ ଗୋଲକ (Bob) କୁହାଯାଏ ।
• ଦୋଳକର ବକୁ A ପାର୍ଶ୍ଵକୁ ଟାଣି ଛାଡ଼ିଦେଲେ ବର୍‌ଟି ଦୋଳନ କରି ମାଧ୍ୟ ଅବସ୍ଥାନ ‘O’କୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ‘B’ ପାର୍ଶ୍ଵକୁ ଯିବ ।
• B ପାର୍ଶ୍ଵରୁ ବକ୍‌ଟି ଦୋଳନ କରି ମାଧ ଅବସ୍ଥାନ ଠ ଦେଇ À ପାର୍ଶ୍ଵକୁ ଫେରିବ ।
• ଏହିପରି ବବ୍ ନିରନ୍ତର ଗତିକରି ଚାଲିବ । ବତ୍‌ର ଏହି ଗତିକୁ ଦୋଳନ ଗତି କୁହାଯାଏ ।
  
• ବଟି ସ୍ଥିତି Aରୁ ସ୍ଥିତି Bକୁ ଯାଇ ପୁଣି ସ୍ଥିତି Aକୁ ଫେରିଆସିବାକୁ ଯେତିକି ସମୟ ନିଏ ତାହା ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସରଳ ଦୋଳକର ଦୋଳନ ସମୟ (Period of Oscillation) କୁହାଯାଏ ।

→ ସମୟର ଏକକ :

• ସମୟର ମୌଳିକ ଏକକ ସେକେଣ୍ଡ । ସମୟର ବୃହତ୍ତର ଏକକ ମିନିଟ୍ ବା ଘଣ୍ଟା ।
• ବୟସ ପ୍ରକାଶ କରିବା ପାଇଁ ବର୍ଷକୁ ଏକକ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।

→ ବେଗର ଏକକ :

• ଗୋଟିଏ ମିଟର ଯାନର ବେଗ ଦର୍ଶାଇଥାଏ କାରଣ ସେଥ‌ିରେ କି.ମି.|ଘଣ୍ଟା ଲେଖା ହୋଇଥାଏ । ଏହି ମିଟରକୁ ବେଗ ମିଟର (Speedometer) କୁହାଯାଏ ।
• ଯାନମାନଙ୍କରେ ମିଟର ମଧ୍ୟ ଲାଗିଥାଏ ଯାହା ଯାନଟି ଯାତ୍ରା କରିଥିବା ଦୂରତ୍ୱ କିଲୋମିଟରରେ ଦର୍ଶାଇଥାଏ । ଅନେକ ସମୟରେ ବେଗ ମିଟରରେ ହିଁ ଏକ ଆୟତାକାର ଜାଗାରେ ଏହି ମିଟର ଥାଏ ଓ ତା’ ଉପରେ କି.ମି. ଲେଖା ହୋଇଥାଏ । ଏହି ମିଟରକୁ ଓଡୋମିଟର କହନ୍ତି ।

→ ଗତିଶୀଳ ବସ୍ତୁର ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ :

• ଦୁଇଟି ସରଳରେଖାର ଛେଦ ବିନ୍ଦୁକୁ O ମୂଳବିନ୍ଦୁ (Origin) କୁହାଯାଏ । X’OX ଓ Y’OY କୁ ଅକ୍ଷ କୁହାଯାଏ । ମୂଳ ବିନ୍ଦୁର ଡାହାଣକୁ X- ର ମୂଲ୍ୟ ଯୁକ୍ତାତ୍ମକ ଓ ବାମକୁ ବିଯୁକ୍ତାତ୍ମକ ହୋଇଥାଏ । ସେହିପରି ମୂଳବିନ୍ଦୁରୁ ଉପରକୁ Y- ର ମୂଲ୍ୟ ଯୁକ୍ତାତ୍ମକ ଓ ତଳକୁ ବିଯୁକ୍ତାତ୍ମକ ହୋଇଥାଏ । ଗ୍ରାଫ୍ Y-ଅକ୍ଷରେ ନିଆଯାଇଥାଏ ।
  
• ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁର ଗତିକୁ ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ଦ୍ଵାରା ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ ।
• ଏକ ସମାନ ବେଗରେ ଗତି କରୁଥ‌ିବା ବସ୍ତୁର ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ଏକ ସରଳରେଖ୍ ଗ୍ରାଫ୍ ଅଟେ ।
• ଗତିଜନିତ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ସମାଧାନ କରିବାରେ ଗ୍ରାଫ୍ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।

→ ଆସ, ଜାଣିବା :

• ଏକକ ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ଗତି କରିଥିବା ଦୂରତାକୁ ବସ୍ତୁର ବେଗ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ତାହା ମି./ସେ.ରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ ।
• ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ଗତି କରିଥିବା ଦୂରତାକୁ ଗତି କରିଥିବା ସମୟରେ ଭାଗ କଲେ ତାହା ବସ୍ତୁର ହାରାହାରି ବେଗ ଦେଇଥାଏ । ବେଗର ମୌଳିକ ଏକକ ମି.|ସେ. ଅଟେ ।
• ବିଭିନ୍ନ ଗତିଶୀଳ ବସ୍ତୁ ମଧ୍ଯରେ କେଉଁ ଗୋଟିକ କ୍ଷିପ୍ରତର ବା କ୍ଷିପ୍ରତମ ଜାଣିବାରେ ଆମକୁ ବେଗ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
• ସମୟ ମାପିବା ପାଇଁ ଦୋଳନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ସରଳ ଦୋଳକର ଦୋଳନ ଗତି ବ୍ୟବହାର କରି ଘଣ୍ଟା ସାଧାରଣତଃ ତିଆରି କରଯାଏ ।
• ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁର ଗତିକୁ ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ଦ୍ବାରା ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ ।
• ଏକ ସମାନ ବେଗରେ ଗତି କରୁଥିବା ବସ୍ତୁର ସମୟ-ଦୂରତା ଗ୍ରାଫ୍ ଏକ ସରଳରେଖ୍ ଗ୍ରାଫ୍ ଅଟେ ।