Bhagya

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Life Science Important Questions Chapter 9 ଆମ ପରିବେଶ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Life Science Important Questions 9 ଆମ ପରିବେଶ

Objective Type Questions with Answers

A ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

1. ପୃଥ‌ିବୀ ଅନ୍ୟସବୁ ଗ୍ରହ ତୁଳନାରେ ଭିନ୍ନ ଓ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର କ।ହିଁକି
ଉ-
ପୃଥ‌ିବୀ ଏକମାତ୍ର ଗ୍ରହ ଯେଉଁଠାରେ ଜୀବ ବାସକରନ୍ତି ଏହା ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ମିଳୁଥିବା ମାଟି, ପାଣି ଓ ପବନର ଅପୂର୍ବ ସମନ୍ୱୟ ଯୋଗୁଁ ।

2. ଜଳମଣ୍ଡଳ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଜଳର ଉତ୍ସକୁ ଜଳ ମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ । ଏହା ସମସ୍ତ ସମୁଦ୍ର, ହିମପ୍ରବାହ, ନଦୀ, ହ୍ରସ, ପୁଷ୍କରିଣୀ ଓ ଝରଣା ଇତ୍ୟାଦିକୁ ନେଇ ଗଠିତ ।

3. ବାୟୁମଣ୍ଡଳ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ଭୂପୃଷ୍ଠର ପ୍ରାୟ 640 କି.ମି. ଉପରକୁ ବ୍ୟାପିଥ‌ିବା ଅଞ୍ଚଳକୁ ବାୟୁମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ । ଏହା N₂ O₂ CO₂ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗ୍ୟାସକୁ ନେଇ ଗଠିତ ।

4. ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ମାଟି, ପଥର, ପାହାଡ଼, ପର୍ବତ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ନେଇ ଗଠିତ ମଣ୍ଡଳକୁ ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ ।

5. ଜୀବମଣ୍ଡଳ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ଜଳମଣ୍ଡଳ, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଓ ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳର ସମଷ୍ଟି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଜୀବମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ ।

6. ଜୀବମଣ୍ଡଳ କାହାଦ୍ଵାରା ପରିଚାଳିତ ?
ଉ-
ଜୀବ ମଣ୍ଡଳ ସୌରଶକ୍ତି ଦ୍ଵାରା ପରିଚାଳିତ ଏବଂ ଆନିୟନ୍ତ୍ରଣ କ୍ଷମ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ସଂସ୍ଥା । ଏହାକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପରିସଂସ୍ଥାଭାବେ ପ୍ରଚଣ କରାଯାଇପାରିବ କାରଣ ଏହା ଜୈବ ସଙ୍ଗଠନର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତର ।

7. ପୃଥ‌ିବୀର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପରିସଂସ୍ଥାଭାବେ କାହାକୁ ବିବେଚନା କରାଯାଇଛି ?
ଉ-
ଜୀବ ମଣ୍ଡଳ ସୌରଶକ୍ତି ଦ୍ଵାରା ପରିଚାଳିତ ଏବଂ ଆନିୟନ୍ତ୍ରଣ କ୍ଷମ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ସଂସ୍ଥା । ଏହାକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପରିସଂସ୍ଥାଭାବେ ପ୍ରଚଣ କରାଯାଇପାରିବ କାରଣ ଏହା ଜୈବ ସଙ୍ଗଠନର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତର ।

8. ଜୀବମଣ୍ଡଳର ବିଭିନ୍ନ ଉପାଦାନର ନାମ ଲେଖ ।
ଉ-
ଜୀବମଣ୍ଡଳର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ହେଉଛି – ସମସ୍ତ ଜୀବଙ୍କ ସମଷ୍ଟି, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ, ଜଳମଣ୍ଡଳ, ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ ଏବଂ ଜୀବମାନଙ୍କଠାରୁ ଜାତ ପଦାର୍ଥ ତଥା ଜୈବିକ ଚକ୍ର ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ସମସ୍ତ ପଦାର୍ଥ ।

9. ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥା କେଉଁ କେଉଁ ଉପାଦାନକୁ ନେଇ ଗଠିତ ?
ଉ-
ଗୋଟିଏ ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସ କରୁଥିବା ସମସ୍ତ ସଜୀବ ଓ ନିର୍ଜୀବ ବସ୍ତୁକୁ ନେଇ ପରିସଂସ୍ଥା ଗଠିତ । ଏହା ପ୍ରକୃତିର ଏକ ଗାଠନିକ ଓ କ୍ରିୟାତ୍ମକ ଏକକ ଅଟେ ।

10. ପରିବେଶ ସନ୍ତୁଳନ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଊ-
ଜୀବ ଜୀବ ଭିତରେ ତଥା ଜୀବ ଓ ପରିବେଶ ଭିତରେ ଏକ ନିବିଡ଼ ସମ୍ପର୍କ ଗଢ଼ି ଉଠିଛି ଏବଂ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଏକ ସୂକ୍ଷ୍ମ, ସମନ୍ବିତ ସନ୍ତୁଳନ ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି । ଏହାକୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଭାରସାମ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।

11. ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିସଂସ୍ଥା କେଉଁ ଉପାଦାନକୁ ନେଇ ଗଠିତ ?
ଉ-
ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିସଂସ୍ଥା 4ଟି ଉପାଦାନକୁ ନେଇ ଗଠିତ;

• ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନ,
• ଉତ୍ପାଦକ,
• ଭକ୍ଷକ,
• ଅପଘଟକ

13. ଉତ୍ପାଦକର ଉଦାହରଣ ଦିଅ ।
ଊ-
ପରିବେଶରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ସବୁଜ ଉଦ୍ଭଦ; ଯଥା- ଘାସ, ଗଛ ଓ ପ୍ଲବ ଉଭିଦଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛନ୍ତି ଉତ୍ପାଦକ ।

14. ଉତ୍ପାଦକମାନଙ୍କୁ ସ୍ବଭୋଜୀ କାହିଁକି କୁହାଯାଏ ?
ଊ-
ସବୁତ ଭଞ୍ଜିନମାନେ ସବୁତକଶାଦ୍ବାରା ସୂର୍ଯ୍ୟର କରୁଥିବାରୁ ଏମାନଙ୍କୁ ସ୍ବଭୋଜୀ କୁହାଯାଏ ।

15. ପରଭୋଜୀ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ବ-
ଜକ୍ଷକମାନେ ନିଜ ଖାଦ୍ୟ ନିଜେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିପାର ନାହିଁ । ଏମାନେ ଖାଦ୍ୟପାଇଁ ପରୋକ୍ଷ ବା ଏମାନଙ୍କୁ ପରଭୋଜୀ କୁହାଯାଏ ।

B ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

1. କେଉଁ ମସିହାରେ ପର୍ବସଂଗୀତ ପିରାମିନ୍ ତଥ୍ୟ ଲୋକାର୍ପିତ ହେଲା ?
2. କେଉଁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପରିସଂସ୍ଥାୟ ପିରାମିଡ୍ ତତ୍ତ୍ଵର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ?
3. ଗୋଟିଏ ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକ ଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁକ୍ରମରେ ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ଦେଇ ଖାଦ୍ୟ ଓ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
4. ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ 100 I ହେଲେ ମାଂସାଶୀ ସ୍ତର-2 ଠାରେ ଏହାର ପରିମାଣ କେତେ ?
5. ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିସଂସ୍ଥା କେତୋଟି ଉପାଦାନକୁ ନେଇ ଗଠିତ ?
6. ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳର କେଉଁ ସ୍ତରରେ ଥିବା ପ୍ରାଣୀକୁ ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକ କୁହାଯାଏ ?
7. ସର୍ବନିମ୍ନ କେତୋଟି ଖାଦ୍ୟସ୍ତରକୁ ନେଇ ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ ଗଠିତ ହୋଇପାରିବ ?
8. କେଉଁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ ସନ୍ଧିରେ ଅନେକ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ ?
9. ଓଜୋନ୍ ଛିଦ୍ର ଫଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କେଉଁ ପ୍ରକାର ରଶ୍ମି ପୃଥ‌ିବୀପୃଷ୍ଠରେ ସିଧାସଳଖ ପଡ଼େ ?
10. ଶୀତଳୀକରଣ ଯନ୍ତ୍ରରେ ବ୍ୟବହୃତ କେଉଁ ଗ୍ୟାସ୍‌ ଓଜୋନ ସ୍ତରରେ ଛିଦ୍ରର କାରଣ ?
11. ଜୈବିକ ପରିବର୍ଷକ ଯୋଗୁ କେଉଁ ପ୍ରକାର ପ୍ରାଣୀ ସବୁଠାରୁ ବେଶି କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଉଛି ?
12. ଅନେକ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ କେଉଁ ପ୍ରକାର କ୍ରିୟାଦ୍ଵାରା ପ୍ରାଣୀ ଶରୀରରୁ ନିଷ୍କାସିତ ହୋଇଥାଏ ?
13. ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ରହେ ?
14. ପରିସଂସ୍ଥାରେ କେଉଁମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ସବୁଠାରୁ କମ୍ ?
15. ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ 100 କ୍ୟାଲୋରୀ ହେଲେ ପଞ୍ଚମ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ କେତେ ମିଳିବ ?
16. ପରିବେଶରେ କେଉଁ ସ୍ତରରୁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ?
17. ଗୋଟିଏ ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ 1000 କ୍ୟାଲୋରୀ ହେଲେ ମାଂସାଶୀ-ସ୍ତର 2 ରେ କେତେ ହେବ ?
18. ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ ଆଲୋକଶ୍ଳେଷଣ ଜରିଆରେ କେଉଁ ଶକ୍ତିକୁ କେଉଁ ଶକ୍ତିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରେ ?
19. ଯେକୌଣସି ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ କେଉଁଠାରେ ଶେଷ ହୋଇଥାଏ ?
20. ଯେକୌଣସି ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ କେଉଁଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ?

Answers
1. 1927
2. ଏଲ୍‌ଟନ୍
3. ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ
4. 0.1
5. 4
6. ଶେଷ
7. 3
8. ଏଲଟନ୍
9. ଅତିବାଇଗଣୀ ରଶ୍ମି
10. CFC
11. ମନୁଷ୍ୟ
12. ରେଚନ
13. ଅପଘଟକ
14. ଶୀର୍ଷଭକ୍ଷକ
15. 0.01 କ୍ୟାଲୋରୀ
16. ତୃଣଭୋଜୀ ସ୍ତର
17. 1
18. ସୌରଶକ୍ତିକୁ ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତି
19. ଅପଘଟକ
20. ସୂର୍ଯ୍ୟ

C ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1. ଶୀତଳୀକରଣ ମନ୍ତ୍ରରେ ବ୍ୟବହୃତ …………………. ଗ୍ୟାସ ଓଜୋନ୍ ସ୍ତରରେ ଛିଦ୍ର ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।
2. ଓଜୋନ୍ ରନ୍ଧ୍ର ଯୋଗୁଁ ମନୁଷ୍ୟ ଦେହରେ ……………….. ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ।
3. ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ସବୁଜ କୋଠରି ଗ୍ୟାସ ବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁ …………………. ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଦେଉଛି ।
4. ବିଶ୍ଵତାପନ ଯୋଗୁଁ …………….. ରେ ଅବାଞ୍ଛିତ ପରିବତ୍ତନ ଘଟୁଛି ।
5. ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଜଳର ଉତ୍ସକୁ ………………………. କୁହାଯାଏ ।
6. ଭୂପୃଷ୍ଠର ପ୍ରାୟ 640 କି.ମି. ଉପରକୁ ବ୍ୟାପିଥିବା ଅଞ୍ଚଳକୁ …………………… କୁହାଯାଏ ।

8. ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳର ଶତକଡ଼ା ପରିମାଣ ………………….. ।
9. ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳର ଶତକଡ଼ା ପରିମାଣ ………………….. ।
10. ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ମାଟି, ପଥର, ପାହାଡ଼, ପର୍ବତ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ନେଇ …………………… ଗଠିତ ।
11. ଜଳମଣ୍ଡଳ, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଓ ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳର …………………. ସମଷ୍ଟିରେ ମଣ୍ଡଳ ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ।
12. ପୃଥ‌ିବୀର ସମସ୍ତ ପରିସଂସ୍ଥାକୁ ନେଇ ……………………… ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ।
13. ଇକୋସିଷ୍ଟମ୍ ଶବ୍ଦର ବ୍ୟବହାର ପ୍ରଥମେ …………………. କରିଥିଲେ ।
14. ସବୁପ୍ରକାର ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ …………………….. ଅଟନ୍ତି ।
15. ସବୁପ୍ରକାର ଦ୍ବିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ …………………. ଅଟନ୍ତି ।
16. ଦ୍ଵିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ପ୍ରାଣୀମାନେ ……………………. କମରେ ରୂତୁନ୍ତି
17. ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ପ୍ରାଣୀମାନେ ……………….. କମରେ ରୂତୁନ୍ତି
18. ଗୋଟିଏ ଘାସ ପଡ଼ିଆ ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ବେଙ୍ଗକୁ …………………….. ଖାଉଥ‌ିବା ସାପ ଶ୍ରେଣୀର ଭକ୍ଷକ ।
19. ପରିସଂସ୍ଥାରେ ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ …………………….. ଅଟେ ।
20. ମାତୁ ………………… ଟି ଖାଦ୍ୟସ୍ତରକୁ ନେଇ ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ ଗଠିତ ହୋଇପାରେ ।
21. ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳର ଶେଷ ସ୍ତରରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ………………… କୁହାଯାଏ ।
22. ଯେକୌଣସି ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳରେ ଖୁବ୍‌ ବେଶୀରେ …………………. ଟି ଖାଦ୍ୟସ୍ତର ଥାଏ ।
23. ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ ………………………. ।
24. ପରିସଂସ୍ଥାରେ ପୋଷକର ପ୍ରବାହ …………………… ।

Answers
1. କ୍ଲୋରୋଫ୍ଲୋରୋକାର୍ବନ
2. ଚର୍ମ କର୍କଟ
3. ସବୁଜ କୋଠରୀ
4. ବିଶ୍ଵ ଜଳବାୟୁ
5. ଜଳମଣ୍ଡଳ
6. ବାୟୁମଣ୍ଡଳ
7. 78.62
8. 20.84
9. 0.03
10. ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ
11. ଜୀବମଣ୍ଡଳ
12. ଜୀବମଣ୍ଡଳ
13. ଏ.ଜି.ଟାନ୍‌ସ୍‌
14. ତୃଣଭୋଜୀ
15. ମାଂସାଶୀ
16. C₁
17. C₂
18. 30
19. ଉତ୍ପାଦକ
20. 3
21. ଭକ୍ଷକ
22. 5
23. ଏକତରଫା
24. ଚକ୍ରାକାର

(D) ନିମ୍ନସ୍ଥ ଉକ୍ତିଗୁଡିକରୁ କେଉଁଟି ଠିକ୍ (✓ ) ବା ଭୁଲ୍ (✗) ଦର୍ଶାଅ ।

1. ଜୀବମଣ୍ଡଳର ଅର୍ଥ ଜୀବମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି ।
2. ପ୍ଲବ ଉଦ୍ଭଦ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଏକ ଉତ୍ପାଦକ ।
3. ଗୋଟିଏ ଘାସପଡ଼ିଆ ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ଝିଣ୍ଟି କାକୁ ଖାଉଥ‌ିବା ବେଙ୍ଗ ହେଉଛି ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ।
4. ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳର ପଞ୍ଚମ ଖାଦ୍ୟସ୍ତର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି କୌଣସି ଜୀବ ବଞ୍ଚିବା ଅସମ୍ଭବ ।
5. ମଣିଷ ଜୈବପରିବର୍ଷକ ଦ୍ବାରା ଅଧ୍ବକ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଉଛି କାରଣ ମଣିଷ ଏକ ସର୍ବଭୋଜୀ ପ୍ରାଣୀ ।
6. ଗୋଟିଏ ଘାସପଡ଼ିଆ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଠେକୁଆ, ଝିଣ୍ଟିକା ଆଦି ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ । ଆଦି ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ ।
7. ଜଙ୍ଗଲ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ହାତୀ ଓ ହରିଣ ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ ।
8. ସବୁପ୍ରକାର ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀ ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ ।
9. କଳ୍ପବୃକ୍ଷ ସଂସ୍ଥା 1970 ମସିହାଠାରୁ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ।
10. ବମ୍ବେ ନାଚୁରାଲ ହିଷ୍ଟ୍ରି ସୋସାଇଟି 1883 ମସିହାରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

Answers
1. (✗)
2. (✓)
3. (✗)
4. (✓)
5. (✓)
6. (✓)
7. (✓)
8. (✗)
9. (✗)
10. (✓)

E ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ପ୍ରଥମ ଯୋଡାର ସମ୍ପର୍କକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକରି ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ଦ୍ଵିତୀୟଟିରେ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ପତ୍ର : ଜୈବ ଅବନମିତକ୍ଷମ	ପାଷ୍ଟିକ ନିର୍ମିତ ପଦାର୍ଥ :
ସଲଫର ଡାଇଅକ୍‌ସାଇଡ ଗ୍ୟାସ୍ :  ଅମ୍ଳବର୍ଷା	ସି.ଏଫ୍.ସି. ଗ୍ୟାସ୍ :
କାର୍ବନ : ସ୍ଥଳ ପୋଷକ	ମାଙ୍ଗାନିଜ :
ଦଶ ପ୍ରତିଶତ ନିୟମ : ଲିଣ୍ଡୋମାନ୍	ଇକୋଲୋଜିକାଲ ପିରାମିଡ୍ :
ଝିଣ୍ଟିକା : ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ	ବେଙ୍ଗ:

Answer:

ଉ ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ପତ୍ର : ଜୈବ ଅବନମିତକ୍ଷମ	ପାଷ୍ଟିକ ନିର୍ମିତ ପଦାର୍ଥ :  ଅଶ-ଅବନମିତକ୍ଷମ
ସଲଫର ଡାଇଅକ୍‌ସାଇଡ ଗ୍ୟାସ୍ :  ଅମ୍ଳବର୍ଷା	ସି.ଏଫ୍.ସି. ଗ୍ୟାସ୍ : ଓଜନ ଛିଦ୍ର
କାର୍ବନ : ସ୍ଥଳ ପୋଷକ	ମାଙ୍ଗାନିଜ : ସୂକ୍ଷ୍ମ ପୋଷକ
ଦଶ ପ୍ରତିଶତ ନିୟମ : ଲିଣ୍ଡୋମାନ୍	ଇକୋଲୋଜିକାଲ ପିରାମିଡ୍ : ଏଲଟନ
ଝିଣ୍ଟିକା : ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ	ବେଙ୍ଗ : ଦ୍ଵିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ

 

2. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
K : ସ୍ଥୂଳପୋଷକ	CO:
ଘାସ : ଉତ୍ପାଦକ	ଝିଣ୍ଟିକା :
ଘାସ : ଉତ୍ପାଦକ	ଅଣୁଜୀବ :
ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ : ଉତ୍ପାଦକ	କବକ :
ସବୁ ପ୍ରକାର ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ : ତୃଣଭେ।ଜା	ସବୁପ୍ରକାର ଦ୍ୱିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ :

Answer:

ଉ ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
K : ସ୍ଥୂଳପୋଷକ	CO : ସୂକ୍ଷ୍ମପୋଷକ
ଘାସ : ଉତ୍ପାଦକ	ଝିଣ୍ଟିକା : ଭକ୍ଷକ
ଘାସ : ଉତ୍ପାଦକ	ଅଣୁଜୀବ : ଅପଘଟକ
ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ : ଉତ୍ପାଦକ	କବକ : ଅପଘଟକ
ସବୁ ପ୍ରକାର ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ : ତୃଣଭେ।ଜା	ସବୁପ୍ରକାର ଦ୍ୱିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ : ମାଂସାଶୀ

 

3. ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଟାନ୍‌ସ୍‌ଲେ : 1971-1955	ଏଲଟନ୍ :
ଟାନ୍‌ସ୍‌ଲେ : 1971-1955	ଲିଣ୍ଡେମାନ୍ :
କରଳ ଶାସ୍ତ୍ର ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ : 1970	ବମ୍ବେ ନେରୁରାଲ ହିଁ ସୋସାଇଟି :
କେରଳ ଶାସ୍ତ୍ର ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ : 1970	କଳ୍ପବୃକ୍ଷ:
କାଗଜ : ଜୈବ ଅବନମିତକ୍ଷମ	କାଚ :

Answer:

ଉ ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଟାନ୍‌ସ୍‌ଲେ : 1971-1955	ଏଲଟନ୍ : 1900-1991
ଟାନ୍‌ସ୍‌ଲେ : 1971-1955	ଲଣ୍ଡେ ପାନ୍ : 1915-1942
କରଳ ଶାସ୍ତ୍ର ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ : 1970	ବମ୍ବେ ନେଚୁରାଲ ହିଷ୍ଟ୍ରି ସୋସାଇଟି : 1883
କେରଳ ଶାସ୍ତ୍ର ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ : 1970	କଳ୍ପବୃକ୍ଷ : 1979
କାଗଜ : ଜୈବ ଅବନମିତକ୍ଷମ	କାଚ : ଜୈବ ଅବନମିତ ଅକ୍ଷମ

Multiple Choice Questions (Mcqs) With Answers

1. ସବୁ ପ୍ରକାର ଦ୍ଵିତୀୟକ ଭକ୍ଷକଙ୍କୁ
(A) ଉତ୍ପାଦକ
(B) ତୃଣଭୋଜୀ
(C) ମାଂସାଶୀ
(D) ଅପଘଟକ
Answer
(C) ମାଂସାଶୀ

2. କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଵଭୋଜୀ ?
(A) ଉତ୍ପାଦକ
(B) ତୃଣଭୋଜୀ
(C) ମାଂସାଶୀ
(D) ଅପଘଟକ
Answer
(A) ଉତ୍ପାଦକ

3. 20 କ୍ୟାଲୋରି ହୁଏ, ତେବେ ସେହି ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳରେ ମାଂସାଶୀ-୨କୁ କେତେ କ୍ୟାଲୋରି ଶକ୍ତି ମିଳିପାରେ ?
(A) 0.2
(B) 2.0
(C) 100
(D) 200
Answer
(A) 0.2

4. କେଉଁଟି ଏକ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନ ?
(A) ଚିଲିକା
(B) ନନ୍ଦନକାନନ
(C) ସୁନାବେଡ଼ା
(D) ଭିତରକନିକା
Answer
(D) ଭିତରକନିକା

5. କେଉଁଟି ଅପଘଟକ ନୁହେଁ ?
(A) ଶୈବାଳ
(B) କବକ
(C) ବୀଜାଣୁ
(D) ଆଦିପ୍ରାଣୀ
Answer
(A) ଶୈବାଳ

6. ସବୁ ପ୍ରକାର ଦ୍ଵିତୀୟକ ଭକ୍ଷକକୁ କେଉଁ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ କରାଯାଏ ?
(A) ଉତ୍ପାଦକ
(B) ତୃଣ ଭୋଜୀ
(C) ଅପଘଟକ
(D) ମାଂସାଶୀ
Answer
(D) ମାଂସାଶୀ

7. ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରୁ ସୌରଶକ୍ତି ପ୍ରତିଫଳିତ ଓ ବିକିରିତ ହୋଇ ମହାକାଶକୁ ଫେରିଯିବାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ଆଲ୍‌ବେଡ଼ୋ
(B) ଅପଘଟନ
(C) ପ୍ରପେଲ୍‌
(D) ସୌରପ୍ରଦାହ
Answer
(A) ଆଲ୍‌ବେଡ଼ୋ

8. ଲିଡେମାନଙ୍କ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁଯାୟୀ, ମାଂସାଶୀ ସ୍ତର – 2ରେ ଯଦି 0.1 କ୍ୟାଲୋରୀ ଶକ୍ତି ମିଳିଥାଏ, ତେବେ ତୃଣଭୋଜୀ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ କେତେ ହେବ ?
(A) 1 କ୍ୟାଲୋରୀ
(B) 10 କ୍ୟାଲୋରୀ
(C) 100 କ୍ୟାଲୋରୀ
(D) 1000 କ୍ୟାଲୋରୀ
Answer
(B) 10 କ୍ୟାଲୋରୀ

9. ପରିବେଶବିତ୍ ଲଣ୍ଡମାନ କେଉଁ ମସିହାରେ ଦଶ
(A) 1939
(B) 1940
(C) 1941
(D) 1942
Answer
(D) 1942

10. ଯଦି ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ 100 K ହୁଏ, ତେବେ ତୃଣଭୋଜୀ ସ୍ତରରେ ଏହା କେତେ ହେବ ?
(A) 10 K
(B) 1K
(C) 0.1K
(D) 0.01 K
Answer
(A) 10 K

11. କେଉଁ ମସିହାରେ ପରିସଂଘୀୟ ପିରାମିଡ୍ ତଥ୍ୟ ଲୋକାର୍ପିତ ହୋଇଥିଲା ?
(A) 1925.
(B) 1926
(C) 1927
(D) 1928
Answer
(C) 1927

12. କେଉଁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପରିସଂସ୍ଥା ପିରାମିଡ୍ ତତ୍ତ୍ଵର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ?
(A) ଟାନ୍ସଲେ
(B) ହେକେଲ୍
(C) ଲିପ୍ତେମାନ୍
(D) ଏଲ୍‌ଟନ୍
Answer
(D) ଏଲ୍‌ଟନ୍

13. ଗୋଟିଏ ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକ ଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁକ୍ରମରେ ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ଦେଇ ଖାଦ୍ୟ ଓ
(A) ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ
(B) ଖାଦ୍ୟକାଲି
(C) ଜୀବାଳୀ
(D) ଜୈବ ପରିବର୍ତ୍ତନ
Answer
(A) ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ

14. ଗୋଟିଏ ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତିର ପରିମାଣ 100 J ହେଲେ ମାଂସାଶୀ ସ୍ତର-2 ଠାରେ
(A) 10
(B) 1
(C) 0.1
(D) 0.01
Answer
(C) 0.1

15. ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିସଂସ୍ଥା କେତୋଟି ଉପାଦାନକୁ ନେଇ ଗଠିତ ?
(A) 1
(B) 2
(C) 3
(D) 4
Answer
(D) 4

16. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁଟି ପରିସଂଘୀୟ ଉପାଦାନ ନୁହେଁ ?
(A) ଉତ୍ପାଦକ
(B) ଭକ୍ଷକ
(C) ଅପଘଟକ
(D) ଜୈବ ପରିବର୍ଶନ
Answer
(D) ଜୈବ ପରିବର୍ଶନ

17. . ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁଟି ସ୍ଥୂଳ ପୋଷକ ନୁହେଁ ?
(A) Zn
(B) Ca
(C) Mg
(D) K
Answer
(A) Zn

18. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁଟି ସୂକ୍ଷ୍ମ ପୋଷକ ନୁହେଁ ?
(A) Mn
(B) Na
(C) Ca
(D) Co
Answer
(C) Ca

1. ପରିସଂସ୍ଥାର ଗାଠନିକ ଉପାଦାନମାନଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଏକ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କର ।
ଉ-
ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିସଂସ୍ଥା ନିମ୍ନଲିଖ୍ 4ଟି ଉପାଦାନକୁ ନେଇ ଗଠିତ ଯଥା-
(i) ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନ,
(ii) ଉତ୍ପାଦକ,
(iii) ଭକ୍ଷକ ଓ
(iv) ଅପଘଟକ

(i) ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନ – ପରିବେଶରେ ଥ‌ିବା ମାଟି, ପାଣି, ପବନ, ଅନ୍ୟ ମୌଳିକ ପଦାର୍ଥ, ଯୌଗିକ ପଦାର୍ଥ ପରି ସମସ୍ତ ନିର୍ଜୀବ ପଦାର୍ଥକୁ ନେଇ ପରି ସଂସ୍ଥାର ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନ ଗଠିତ ହୋଇଛି ।
(ii) ଉତ୍ପାଦକ – ପରିବେଶରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ସବୁ ଜ ଉପାଦକ ଅଟନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କଠାରେ ସେଫିଲ୍‌ ନାମକ ଏକ ପ୍ରକାଶ ସବୁତକଣ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆତଳାଙ୍କ ଶକ୍ତିକୁ ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରେ । ନିଜ ସ୍ଵପୋଷୀ ବା ସ୍ଵଭୋଜୀ କୁହାଯାଏ ।
(iii) ଭକ୍ଷକ- ଉପାଦାନରୁ ନିଜ ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ତିଆରି କରିବାର ପରୋକ୍ଷଭାବେ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ଉତ୍ପାଦକ ଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ସେଥ‌ିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ପର ଭୋଜୀ କୁହାଯାଏ । ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ ପର ଭୋଜୀ କୁ ହାଯାଏ । ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ ଦ୍ଵିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ, ତୃତୀୟ ଭକ୍ଷକ ଏବଂ ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକ ହୋଇଥା’ନ୍ତି ।
(iv) ଅପଘଟକ – ଅପଘଟକ ମାନେ ନି ଜର ଖାଦ୍ୟପାଇଁ ମୃତପ୍ରାଣୀ, ଉଭିଦ ଓ ସେମାନଙ୍କର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ଜୟଦଳ ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଉକ୍ଷକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାହା ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ମିଶିଯାଏ । ପରିବେଶର ମୁଖ୍ୟ ଅପଘଟକମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ବୀଜାଣୁ, କବକ ଓ କେତେକ ଆଦିପ୍ରାଣୀ ଇତ୍ୟାଦି ।

2. ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳ ଓ ଏହାର ମହତ୍ତ୍ବ ଉଦାହରଣ ସହ ଆଲୋଚନା କର ।
ଉ-

• ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ ହେଉଛନ୍ତି ଉତ୍ପାଦକ ।
• ତୃଣଭୋଜୀମାନେ ସବୁଜ ଉଭିଦ ଖାଇ ବଞ୍ଚନ୍ତି । ତୃଣଭୋଜୀମାନଙ୍କୁ ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ଖାଇ ବଞ୍ଚନ୍ତି ।
• ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ‘ସବୁଜ ଉଦ୍ଭଦଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁକ୍ରମରେ ତୃଣଭୋଜୀ ଓ ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ବାଟଦେଇ ଖାଦ୍ୟ ଓ ଖାଦ୍ୟସ୍ଥିତ ଶକ୍ତିର ପ୍ରଭାବକୁ ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ କୁହାଯାଏ ।
  ଘାସ → ଝିଣ୍ଟିକ। → ବେଙ୍ଗ ସାପ → ଚିଲ
• ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ ସବୁସମୟରେ ଗୋଟିଏ ସରଳ ରେଖାରେ ଗତିକରେ ଓ ଏଥୁରୁ ପରିସଂସ୍ଥାର ବିଭିନ୍ନ ଜୀବଙ୍କ ଭିତରେ ଥିବା ସମ୍ପର୍କର ସୂଚନା ମିଳେ ।
• ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳ ସାଧାରଣତଃ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତରକୁ ନେଇ ଗଠିତ, ଯଥା- ଉତ୍ପାଦକଭାବେ ସବୁଜ ଉଭିଦ ପ୍ରଥମ ଖାଦ୍ୟସ୍ତର ଦଖଲ କରିଛନ୍ତି ।
• ସବୁଜ ଉଦ୍ଭଦରୁ ସିଧାସଳଖ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ତୃଣଭୋଜୀ ପ୍ରାଣୀମାନେ ଦ୍ଵିତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତରରେ ରହିଛନ୍ତି ।
• ଏହି ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଖାଉଥିବା ମାଂସାଶୀ କ୍ରମ-1 ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ସ୍ଥାନ ତୃତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତର ଅଟେ ।
• ଚତୁର୍ଥ ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତର ଦଖଲ କରିଛନ୍ତି ମାଂସାଶୀ କ୍ରମ-2 ପ୍ରାଣୀମାନେ ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ଖାଦ୍ୟ ହେଉଛି ମାଂସାଶୀ କ୍ରମ-1 ପ୍ରାଣୀ ।
• ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳର ଶେଷସ୍ତରରେ ଥିବା ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକ କୁହାଯାଏ ।
• ମାତ୍ର ତିନୋଟି ଖାଦ୍ୟ ସ୍ତରକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳ ଗଠିତ ହୋଇପାରେ ।
• ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳରୁ ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ଖାଦ୍ୟ ଓ ଖାଦକ ସମ୍ପର୍କ ବିଷୟରେ ଜାଣିହୁଏ । ଏହା ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ପ୍ରବାହ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ସମ୍ପର୍କର ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
• ଏହାଦ୍ଵାରା ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଘଟୁଥ‌ିବାରେ ଘଟୁଥ‌ିବା ଶକ୍ତି ପ୍ରବାହ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଜାଣିହୁଏ ।
• ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକର ଚଳନ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଆମେ ଜାଣିପାରିବା ଏବଂ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥର ଜୈବପରିବର୍ତ୍ତନ ଜନିତ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିପାରିବା ।

3. ଜୀବମଣ୍ଡଳର ଗଠନ ଓ ଉପାଦାନ ବର୍ଣ୍ଣନ କର ।
ଉ-

• ପୃଥିବୀପୃଷ୍ଠରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଜଳର ଉତ୍ସକୁ ଜଳମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ ।
• ଜଳ ମଣ୍ଡଳରେ ସବୁ ସମୁଦ୍ର, ହିମପ୍ରବାହ, ନଦୀ, ହ୍ରଦ, ପୁଷ୍କରିଣୀ ଓ ଝରଣା ଇତ୍ୟାଦିର ଜଳସହ ଭୂତଳ ଜଳ ରହିଅଛି ।
• ଭୂପୃଷ୍ଠର ପ୍ରାୟ 640 କି.ମି. ଉପରକୁ ବ୍ୟାପିଥିବା ଅଞ୍ଚଳକୁ ବାୟୁମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ ।
• ବାୟୁମଣ୍ଡଳ 78.62% ଯବକ୍ଷାରଜାନ, 20.84% ଅମ୍ଳଜାନ, 0.03 ଭାଗ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ, ଅବଶିଷ୍ଟ ଜଳୀୟ ବାଷ୍ପ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗ୍ୟାସ୍‌କୁ ନେଇ ଗଠିତ ।
• ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ ବା ପ୍ରସ୍ତରମଣ୍ଡଳ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ମାଟି, ପଥର, ପାହାଡ଼, ପର୍ବତ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ନେଇ ଗଠିତ ।
• ଜୀବମଣ୍ଡଳର ଅର୍ଥ କେବଳ ଜୀବମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ସମଗ୍ର ଜୀବଜଗତ ଓ ଏଥ୍‌ସହିତ ସଂଶ୍ଳିଷ୍ଟ ପରିବେଶକୁ ମଧ୍ୟ ବୁଝାଏ । ପୃଥ‌ିବୀର ସମସ୍ତ ପରି ସଂସ୍ଥାକୁ ନେଇ ଏହା ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଏହା ସୌରଶକ୍ତି ଦ୍ଵାରା ପରିଚାଳିତ ଏବଂ ଆତ୍ମନିୟନ୍ତ୍ରଣକ୍ଷମ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ସଂସ୍ଥା ଅଟେ । ଏହାକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ସବୁ ଠାରୁ ବଡ଼ ପରିସଂସ୍ଥାଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ।
• ଏହା ଜୈବ ସଙ୍ଗଠନର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତର ଅଟେ । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ହେଉଛି – ସମସ୍ତ ଜୀବଙ୍କ ସମଷ୍ଟି, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ, ଜଳମଣ୍ଡଳ, ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ ଏବଂ ଜୀବମାନଙ୍କଠାରୁ ଜାତ ପଦାର୍ଥ ତଥା ନୈଦିକ ଚକ୍ର ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ସବୁ ପଦାର୍ଥ ।
• ଫେରନ୍ତାସଙ୍କେତ ବ୍ୟବସ୍ଥାଦ୍ୱାରା ଏହା ସମସ୍ଥିତି ବଜାୟ ରଖୁଥାଏ ।

1. ଜୀବମଣ୍ଡଳ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
ଊ-

• ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ଜଳର ଉତ୍ସକୁ ଜଳମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ । ଏହି ମଣ୍ଡଳରେ ସମୁଦ୍ର, ହିମପ୍ରବାହ, ନଦୀ, ହ୍ରଦ, ପୁଷ୍କରିଣୀ, ଝରଣା ଓ ଭୂତଳ ଜଳ ରହିଛି ।
• ଭୂପୃଷ୍ଠର ପ୍ରାୟ 640 କି.ମି. ଉପରକୁ ବ୍ୟାପିଥ୍ୟା ମଣ୍ଡଳରେ ଯବକ୍ଷାର ଜାନ (78.62%), (20.84%), 11 (0.03%), ଅବଶିଷ୍ଟ ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗ୍ୟାସ୍‌ ନେଇ ଗଠିତ ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ମାଟି, ପଥର, ପାହାଡ଼, ପର୍ବତ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ନେଇ ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳ ବା ପ୍ରସ୍ତରମଣ୍ଡଳ ଗଠିତ । ଜଳମଣ୍ଡଳ, ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଓ ଅଶ୍ମମଣ୍ଡଳର ସମଷ୍ଟି ସ୍ଥଳରେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ଯୋଗୁଁ ଜୀବ ସୃଷ୍ଟି ତଥା ବିକାଶ ଓ ଜୀବନଧାରଣ ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି । ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଜୀବ ମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ ।

2. ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକର ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ କରି ପ୍ରତ୍ୟେକରୁ ଉଦାହରଣ ପ୍ରଦାନ କର ।
ଊ-
ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନମାନଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଏ ।

• ଜଳବାୟୁ ଓ ଏହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିବା କାରକ; ଯଥା – ତାପମାତ୍ରା, ଆର୍ଦ୍ରତା, ଆଲୋକ ଇତ୍ୟାଦି ।
• ଜୀବ-ଭୂତତ୍ତ୍ଵ-ରସାୟନ ଚକ୍ରରେ ଭାଗନେଉଥ‌ିବା ଜଳ, ଅଙ୍ଗାରକ, ଯବକ୍ଷାରଜାନ, ଗନ୍ଧକ, ସଲଫର୍ ପରି ଅଜୈବିକ ପଦାର୍ଥ ।
• ପୁଷ୍ଟିସାର, ସ୍ନେହସାର ଓ ଶ୍ଵେତସାର ପରି ଆଦିରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ସହ ଜୈବିକ ଓ ଅଜୈବିକ ଉପାଦାନମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି ।

3. ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଭକ୍ଷକ ସମ୍ପର୍କରେ ଲେଖ ।
ଉ-
ଖାଦ୍ୟାଭ୍ୟାସକୁ ନେଇ ପରଭୋଜୀମାନେ ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ, ଦ୍ଵିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ଓ ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ଏବଂ ଶାର୍ଷଭକ ହେ।ଇପାରନ୍ତି ।

• ସବୁ ପ୍ରକାରର ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ ତୃଣଭୋଜୀ, ଉତ୍ପାଦକ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ଘାସ ପଡ଼ିଆ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଝିଣ୍ଟିକା ବା ଠେକୁଆ ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ ।
• ସବୁ ପ୍ରକାରର ଦ୍ବିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ମାଂସାଶୀ, ନିଜ ଖାଦ୍ୟପାଇଁ ସେମାନେ ତୃଣଭେ।ଜୀଙ୍କ ଡପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ଘାସପଡ଼ିଆ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଝିଣ୍ଟିକାକୁ ଖାଉଥ‌ିବା ବେଙ୍ଗ ହେଉଛି ଦ୍ଵିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ । ଏମାନେ ପ୍ରାଥମିକ ମାଂସାଶୀ (C₁) ।
• ଯେଉଁ ଭକ୍ଷକ ଶ୍ରେଣୀ ଦ୍ବିତୀୟକ ଭକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ବା Carnivor-order 2 (C₂) କୁ ହାଯାଏ । ଗୋଟିଏ ଘାସ ପଡ଼ିଆ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ବେଙ୍ଗକୁ ଖାଇଥବା ସାପ ହେଉଛି । ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ।

4. ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଅପଘଟକ କି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ ?
ଉ-

• ଅପଘଟକ ମାନେ ନି ଜର ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ମୃତପ୍ରାଣୀ, ଉଭିଦ ଓ ସେମାନଙ୍କର ଶରୀରରୁ ନିଷ୍କାସିତ ହେଉଥିବା ବର୍ଜ୍ୟ ଜୈବବସ୍ତୁ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ।
• ଉତ୍ପାଦକ ଓ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ଭକ୍ଷକମାନଙ୍କର ମୌଳିକ ଉପାଦାନରେ ପରିଣତ କରି ମାଟି ଓ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ମିଶାଇ ଦେଇଥାଆନ୍ତି ।
• ପରିବେଶର ମୁଖ୍ୟ ଅପଘଟକମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ବୀଜାଣୁ କବକ କେତେକ ଆଦିପ୍ରାଣୀ ଇତ୍ୟାଦି ।

5. ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ କ’ଣ ? ଏହାଦ୍ଵାରା ଶକ୍ତିପ୍ରବାହ କିପରି ହୋଇଥାଏ ?
ଉ-

• ଗୋଟିଏ ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ସବୁଜ ଉଦ୍ଭଦ (ଉତ୍ପାଦକ) ଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁ କ୍ରମରେ ତୃଣଭୋଜୀ ଓ ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ବାଟଦେଇ ଖାଦ୍ୟ ଓ ଖାଦ୍ୟସ୍ଥିତ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହକୁ ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳ କୁହାଯାଏ ।
• ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ (ଉତ୍ପାଦକ)ମାନେ ପ୍ରଥମ ଖାଦ୍ୟସ୍ତର, ତୃଣଭୋଜୀ ପ୍ରାଣୀମାନେ ଦ୍ଵିତୀୟ ଖାଦ୍ୟସ୍ତର, ତୃଣଭୋଜୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କୁ ଖାଉଥ‌ିବା ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କୁ ଖାଉଥିବା ମାଂସାଶୀ ପ୍ରାଣୀମାନେ ଚତୁର୍ଥ ଖାଦ୍ୟସ୍ତର ଓ ଶେଷସ୍ତରରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କୁ ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକ କୁହାଯାଏ ।
• ଖାଦ୍ୟଶୃଙ୍ଖଳରେ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ ସମୟରେ କିଛି ଶକ୍ତି ବାତାବରଣକୁ କ୍ଷୟିତ ହୋଇଥାଏ ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଖାଦ୍ୟସ୍ତର କମ୍ ଶକ୍ତି ପାଇଥାଏ ।

6. ସହରାଞ୍ଚଳର ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଓ ଏହାର ସମସ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଉଦାହରଣ ଦେଇ ବୁଝାଅ ।
ଉ-

• ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଗଦାଗଦା କଠିନ ବର୍ଜ୍ୟ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟିକଲାଣି । ପନିପରିବା, ଫଳମୂଳ, ପତ୍ର, କାଗଜ, କାଠ, ଇତ୍ୟାଦି ଜୈବପଦାର୍ଥ ଜୈବଅବନମିତକ୍ଷମ । ଏହିସବୁ ଜୈବପଦାର୍ଥ ପରିବେଶର ଅପଘଟିତ ହୋଇ ମାଟିରେ ମିଶେ ।
• ଜୈବ ସୁପରିଚାଳନା ନ ହୋଇ ଏହା ବହୁଳ ପରିମାଣରେ ପରିବେଶରେ ଜମା ହେଉଅଛି । ପ୍ରଦୂଷଣ ସହିତ ଭୂତଳ ଜଳ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦୂଷଣ କରିଥାଏ ।
• ବଡ଼ ବଡ଼ ସହରାଞ୍ଚଳମାନଙ୍କରୁ ବାହାରୁଥ‌ିବା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ନିର୍ମିତ ପଦାର୍ଥ ପାରଦ ଓ ଅନ୍ୟ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ, ଧାତୁ ନିର୍ମିତ ପଦାର୍ଥ ଆଦି ଶରୀରରେ ପ୍ରବେଶ କରି ଜୈବ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାନ୍ତି । ଫଳରେ ମଣିଷ ଓ ଗୃହପାଳିତ ପଶୁ ବହୁ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।

7. ଖାଦ୍ୟଜାଲି କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
ଊ-

• ପରିବେଶରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟକୁ ଅନେକ ପ୍ରକାର ପ୍ରାଣୀ ଖାଆନ୍ତି, ଉଦାହରଣ – ଘାସକୁ ଝିଣ୍ଟିକା, ଠେକୁଆ, ହରିଣ ଖାଇ ବଞ୍ଚନ୍ତି ।
• ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ଗୋଟିଏ ଖାଦକ (ପ୍ରାଣୀ ) କେବଳ ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭର ନକରି ଅନେକ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇ ବଞ୍ଚେ । ଉଦାହରଣ- ମଣିଷ ତୃଣଭୋଜୀ ହୋଇପାରେ, ମାଂସାଶୀ (C₁) ହୋଇପାରେ ବା ସର୍ବଭୋଜୀ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ।
• ପରିବେଶରେ ଗୋଟିଏ ଜୀବ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇ ବଞ୍ଚେ ଏବଂ ସେହି ପ୍ରାଣୀକୁ ଅନ୍ୟ ମାଂସାଶୀ (C₁) ହୋଇପାରେ ବା ସର୍ବଭୋଜୀ
• ତେଣୁ ପରିବେଶରେ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଖାଦ୍ୟସମ୍ପର୍କ ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖା ପରି ନହୋଇ ଏକ ଗଛର ଶାଖା ପ୍ରଶାଖା ପରି ଛନ୍ଦି ହୋଇ ଖାଦ୍ୟଜାଲି ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।

8. ଇକୋଲୋଜିକାଲ ପିରାମିଡ୍ କ’ଣ ? ଏହାର ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ କର ?
ଊ-

• ଚାର ଲ ସ୍ ଏଲ୍‌ ଟନ୍‌ 1927 ମସିହାରେ ଦର୍ଶାଇଥ୍ ଲେ ଯେ, ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ଉତ୍ପାଦକମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଏବଂ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ।
• ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରଠାରୁ ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ ସ୍ତର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୀବ ପାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କ୍ରମାଗତଭାବେ କମିକମି ଯାଏ ।
• ସଂଖ୍ୟା ଅନୁସାରେ ଏମାନଙ୍କୁ ସଜାଇ ରଖୁ ଏହା ଏକ ପିରାମିଡ଼ ପରି ଦେଖାଯିବ । ଏହାକୁ ସଂଖ୍ୟା ପିରାମିଡ଼୍ କୁହାଯାଏ ।
• ଜୀବମାନଙ୍କ ଜୈବିକ ବସ୍ତୁତ୍ୱ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତରଠାରୁ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ କମିଯାଏ ।
• ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ତର ତୁଳନାରେ କମ୍ ଶକ୍ତି ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଥାଏ ଏହି ଦୁଇ ଅବସ୍ଥାକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ଜୈବିକ ବସ୍ତୁତ୍ବ ପିଲାମିକ୍ ଓ ଶକ୍ତି ପିରାମିଡ୍ ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ।

1. ପୋଷକ ଚକ୍ର ଓ ପୋଷକ କୁଣ୍ଡ କ’ଣ ଲେଖ ।
ଉ-

• ଜୀବ ଶରୀର ଏବଂ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟଦେଇ ପୋଷକର ଚକ୍ରାକାର ଗତିକୁ ପୋଷକ ଚକ୍ର କୁହାଯାଏ ।
• ଅପଘଟକଙ୍କ ଯୋଗୁଁ ପରିସଂସ୍ଥାର ପୋଷକକୁଣ୍ଡ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥାଏ ।

2. ତାପଗତି ବିଜ୍ଞାନର ନିୟମ ଦୁଇଟି ଲେଖ ।
ଊ-

• ପ୍ରଥମ ନିୟମ : ଶକ୍ତି ଗୋଟିଏ ରୂପରୁ ଅନ୍ୟ ରୂପକୁ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ବିଲୟ ଘଟେ ନାହିଁ କି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ନାହିଁ ।
• ଦ୍ଵିତୀୟ ନିୟମ : ଯେକୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶକ୍ତିର ରୂପାନ୍ତରଣ ବା ସ୍ଥାନାନ୍ତର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ହୋଇନଥାଏ । କିଛି ଶକ୍ତି ତାପ ରୂପେ ଅପସାରିତ ହୋଇଯାଇଥାଏ ।

3. ପରି ସଂସ୍ଥାରେ ପୋଷକର ପ୍ରବାହ କିପରି ହୋଇଥାଏ ? ପୋଷକକୁଣ୍ଡ କାହାଦ୍ଵାରା ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ରହେ ?
ଉ-

• ପୋଷକ ବସ୍ତଗୁଡ଼ିକ ଉତ୍ପାଦକଠାରୁ ତୃଣଭୋଜୀ, ମାଂସାଶୀ ଓ ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକମାନଙ୍କ ନିକଟକୁ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ଜୀବାଣୁ ଓ କବକମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଜୀବର ଶରୀର ଅପଘଟିତ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହି ପୋଷକଗୁଡ଼ିକ ପୁନର୍ବାର ଦ୍ଵାରା ପରିସଂସ୍ଥାରେ ପୋଷକର ପ୍ରବାହ ଚକ୍ରାକାର । ଉଦ୍ଭିଦ ଓ ସେମାନଙ୍କ ଜରିଆରେ ଅନ୍ୟ ଜୀବଙ୍କ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ। ତେଣୁ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ପୋଷକର ପ୍ରବାହ ଚକ୍ରାକାର ।
• ଜୀବର ଶରୀର ଓ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟଦେଇ ପୋଷକର ଏହି ଚକ୍ରାକାର ଗତିକୁ ପୋଷକଚକ୍ର କହନ୍ତି । ପରିସଂସ୍ଥାରେ ପୋଷକକୁଣ୍ଡକୁ ପରିପୂର୍ଣ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ।

4. ସ୍ଥୂଳପୋଷକ ଓ ସୂକ୍ଷ୍ମପୋଷକ କ’ଣ ଉଦାହରଣ ଦେଇ ଲେଖ ।
ଊ-

• ଶରୀର ପାଇଁ ଅଧ‌ିକ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥ‌ି କୁହାଯାଏ । ଯଥା – କାର୍ବନ୍, ନାଇଟ୍ରୋଜେନ୍, ଅକ୍ସିଜେନ୍, ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍, ପୋଟାସିୟମ୍, କ୍ୟାଲସିୟମ୍ ଇତ୍ୟାଦି ।
• ଜୀବର ବଞ୍ଚିବା ଓ ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ କମ୍ ଆବଶ୍ୟକ ହେ ଉଥ‌ିବା ପୋଷକ ଗୁଡ଼ିକୁ ସୂକ୍ଷ୍ମପୋଷକ କହନ୍ତି । ଯଥା- କପର୍, ମାଙ୍ଗାନିଜ୍, ଜିଙ୍କ୍, ବୋରନ୍ ଇତ୍ୟାଦି ।

5. ପରିସଂସ୍ଥା କ’ଣ ? ଏହି ଶବ୍ଦର ବ୍ୟବହାର ପ୍ରଥମେ କିଏ କରିଥିଲେ ?
ଉ-

• ଗୋଟିଏ ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସକରୁଥିବା ସମସ୍ତ ସଜୀବ ଓ ନିର୍ଜୀବ ବସ୍ତୁକୁ ନେଇ ପରିସଂସ୍ଥା ଗଠିତ ।
• 1935 ମସିହାରେ ଏ.ଜି.ଟାନ୍ସଲେ ପ୍ରଥମେ ପରିସଂସ୍ଥା ବା ଇକୋସିଷ୍ଟମ ଶବ୍ଦର ବ୍ୟବହାର ପ୍ରଥମେ କରିଥିଲେ ।

6. ସମସ୍ଥିତି କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ ଦେଇ ବୁଝାଅ ।
ଉ-

• ଗୋଟିଏ ପରିସଂସ୍ଥାରେ ସମସ୍ଥିତି ରକ୍ଷାକରିବା ମଧ୍ୟରେ ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷାକରି କାର୍ଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ସମସ୍ଥିତି ଦୁର୍ବଳ ହେଲେ ବା ବ୍ୟାଘାତ ହେଲେ ପରି ସଂସ୍ଥାର ଭାର ସାମ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ।
• ଉଦାହରଣ : କୌଣସି ଘାସପଡ଼ିଆ ନଷ୍ଟ ଝିଣ୍ଟିକାମାନେ ନ ରହିଲେ ଅଭାବରୁ ମରିଯିବେ ଏବଂ ବେଙ୍ଗମାନେ ଖାଦ୍ୟ ବେଙ୍ଗର ଅଭାବ ହେବ । ଫଳରେ ପରିସଂସ୍ଥା ସମସ୍ଥିତି ଦୁର୍ବଳ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପରିସଂସ୍ଥା କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେବ ।
• ପରିବେଶରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ସବୁଜ ଉଭିଦକୁ ଉତ୍ପାଦକ କୁହାଯାଏ । ଯଥା – ଘାସ ଗଛ, ଦୁବ ଉଦ୍ଭିଦ, ଆମ୍ବଗଛ ଇତ୍ୟାଦି । ସମସ୍ତ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ଵଭୋଜୀ କାରଣ ସେମାନେ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକଠାରୁ ଆଲୋକ ଶକ୍ତିକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ଶ୍ଵେତସାର ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରିଥାନ୍ତି ଯାହାକି ରାସାୟନିକ ଶକ୍ତି ଅଟେ ।
• ଏମାନଙ୍କଠାରେ ରହିଥ‌ିବା କ୍ଲୋରୋଫିଲ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ଏବଂ ଏମାନଙ୍କୁ ସ୍ଵଭୋଜୀ କୁହାଯାଏ ।

8. ଗ୍ଲୋବାଲ ୱାମିଂ କ’ଣ ଏହାର ପ୍ରଭାବମାନ ଲେଖ ।
ଉ-

• ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ତଥା ଅନ୍ୟ ସବୁଜ କୋଠରୀ ଗ୍ୟାସ୍‌ର ପରମାଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ଫଳରେ ପୃଥ‌ିବୀରେ ସବୁଜକୋଠରୀ ପ୍ରଭାବ ବୃଦ୍ଧିପାଇବା ଗ୍ଲୋବାଲ ୱାମିଂର କାରଣ ଅଟେ ।
• ଏହି ବିଶ୍ଵତାପନ ଯୋଗୁଁ ସମୁଦ୍ରର ଜଳପତ୍ତନ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି ଏବଂ ବିଶ୍ଵ ଜଳବାୟୁରେ ଅବାଞ୍ଛିତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟୁଛି ।

9. କ୍ଲୋରୋଫ୍ଲୋରୋ କାର୍ବନ୍ ଏକ କ୍ଷତିକାରକ ଗ୍ୟାସ୍ କାହିଁକି ?
ଉ-

• ଏହି ଗ୍ୟାସ୍ ଓଜୋନ୍ ସ୍ତରରେ ଛିଦ୍ର ସୃଷ୍ଟିକରିବା
• ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ମନୁଷ୍ୟ ଦେହରେ ଚର୍ମକର୍କଟ ଓ ଆଖୁରେ ପରଳରେ। ଦେଖାଦେଉଛି ।

10. ଜୈବିକ ବସ୍ତୁତ୍ଵ ପିରାମିଡ୍ ଓ ଶକ୍ତି ପିରାମିଡ୍ ଗଠିତ ହେବାର କାରଣ କ’ଣ ?
ଉ-

• ଜୀବମାନଙ୍କର ଜୈବିକ ବସ୍ତୁତ୍ବ ଉତ୍ପାଦକ ସ୍ତର ଠାରୁ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ କମିଯାଏ । ହେଉଥିବା କର୍ଜ୍ୟ ଜୈବବସ୍ତୁ ଉପରେ ନିର୍ଭର ହୋଇଥାଏ ।
• ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ଶକ୍ତି ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥିର ତୁଳନାରେ କମ୍ ପରିମାଣ ରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେବା ଯୋଗୁଁ ଶକ୍ତି ପିରାମିଡ୍ ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ ।

11. ପରିସଂସ୍ଥାରେ ଅପଘଟକଙ୍କର ଭୂମିକା କ’ଣ ?
ଉ-

• ଅପଘଟକମାନେ ନିଜର ଖାଦ୍ୟପାଇଁ ମୃତପ୍ରାଣୀ, ଉଭିଦ ଓ ସେମାନଙ୍କର ଶରୀରରୁ ନିଷ୍କାସିତ ହେଉଥ‌ିବା ବର୍ଜ୍ୟ ଜୈବବସ୍ତୁ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ।
• ଉତ୍ପାଦକ ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଭକ୍ଷକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତାହା ଅପଘଟକମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ବିଭିନ୍ନ ମୌଳିକ ଉପାଦାନରେ ପରିଣତ ହୋଇ ମାଟି ଓ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ମିଶିଯାଏ ।
• ପରିବେଶର ମୁଖ୍ୟ ଅପଘଟକମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ବୀବାଣୁ, କବକ, କେତେକ ଆଦି ପ୍ରାଣୀ ଇତ୍ୟାଦି ।

12. ଜୈବ ପରିବର୍ତ୍ତନ କ’ଣ ? ଏଣ୍ଡୋଗୁଁ ଆମର କି ଅସୁବିଧା ହେଉଛି ?
ଉ-

• କେତେକ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ ଜୀବ ଶରୀର ମଧ୍ୟରେ ସହଜରେ କ୍ଷୟ ହୁଏନାହିଁ । ତେଣୁ ଏହି ସବୁ ପ୍ରକାର କୀଟନାଶକ ବଦ୍ଧିତ ପରିମାଣରେ ଜମା ଶରୀରରୁ ନିଷ୍କାସିତ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ ।
• ଶରୀରର କୋଷମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ଜମା ହୋଇ ରହେ ଓ ପ୍ରାଣୀର ସହନ ଶକ୍ତିର ବାହାରକୁ ଚାଲିଗଲେ ଶରୀର ଭିତରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ରୋଗ ହୋଇଥାଏ ।
• ସୁତରାଂ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥର କ୍ରମାଗତ ବୃଦ୍ଧିକୁ ଜୈବ ପରିବର୍ତନ କୁହାଯାଏ ।
• ଜୈବ ପରିବର୍ତ୍ତନଯୋଗୁଁ ଆମ ଶରୀରରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର କୀଟନାଶକ ବଦ୍ଧିତ ପରିମାଣରେ ଜମା ହେଉଛି ଓ ବିଭିନ୍ନ ରୋଗରେ ଆମେ ଆକ୍ରାନ୍ତ

13. ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ ଅନୁସାରେ ପରଭୋଜୀମାନଙ୍କର ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ କର ।
ଉ-

• ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ
• ଦ୍ଵିତୀୟକ ଭକ୍ଷକ
• ତୃତୀୟକ ଭକ୍ଷକ
• ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକ
• ଶୀର୍ଷ ଭକ୍ଷକ

14. ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ଉଦାହରଣ ସହ ଲେଖ ।
ଉ-
ସବୁପ୍ରକାର ପ୍ରାଥମିକ ଭକ୍ଷକ ତୃଣଭୋଜୀ । ନଜର ଖାଦ୍ୟପାଇଁ ସେମାନେ ସିଧାସଳଖ ଉତ୍ପାଦକଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ।

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 History Solutions Chapter 16 ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରତି ଅବଦାନ : ମଧୁସୂଦନ ଦାସ, ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ, କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି, ସରଳା ଦେବୀ, ରମା ଦେବୀ ଓ ମାଳତୀ ଦେବୀ Long Answer Questions.

CHSE Odisha 12th Class History Chapter 16 Long Answer Questions in Odia Medium

ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ବିଶିଷ୍ଟ ସମାଜସେବୀ ଓ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସଙ୍କର ଜୀବନୀ ଓ କୃତିତ୍ବ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ସୁଆଣ୍ଡୋ ଗ୍ରାମରେ ଏକ ରକ୍ଷଣଶୀଳ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ୧୮୭୭ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅକ୍ଟୋବର ୯ ତାରିଖରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପିତା ଦୈତାରୀ ଦାସ ଜଣେ ମୋକ୍ତାର ଥିଲେ । ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ମାତା ସ୍ଵର୍ଣ୍ଣମୟୀ ଦେବୀ ଦୈତାରୀ ଦାସଙ୍କ ତୃତୀୟା ପତ୍ନୀ ଥିଲେ । ରୂପଦେଈପୁର ମଧ୍ୟ ଭର୍ଣ୍ଣାକୁଲାର ବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ସ୍କୁଲରେ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରି ୧୮୯୯ ମସିହାରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ରେଭେନ୍ସା କଲେଜରେ ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୦୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସେ ରେଭେନ୍ସା କଲେଜରୁ ବି.ଏ. ପାଶ୍ କରିଥିଲେ । ୧୯୦୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସେ କଲିକତା ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ବି.ଏଲ୍. ପାଶ୍ କରିଥିଲେ । କିଛିଦିନ ପାଇଁ ନୀଳଗିରି ସ୍କୁଲରେ ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷକଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କଲାପରେ ସେ ପୁରୀରେ ଓକିଲାତି ବ୍ୟବସାୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।

ଛାତ୍ରାବସ୍ଥାରୁ ଗୋପବନ୍ଧୁ ନିଜକୁ ଦୁଇଟି କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିବିଷ୍ଟ କରିବାକୁ ଭଲ ପାଉଥିଲେ । ତାହା ହେଉଛି ଦେଶସେବା ଏବଂ ସାହିତ୍ୟ ସାଧନା । ରେଭେନ୍ସା କଲେଜରେ ପଢ଼ିଲାବେଳେ ସାଥୀ ବ୍ରଜସୁନ୍ଦର ଦାସଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ସେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଯୁବ ଉତ୍କଳ ସଂଘ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଏହି ସଂଘ ତରଫରୁ ଦଳ ଦଳ ସ୍ଵେଚ୍ଛାସେବକ ୧୯୦୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଯାଜପୁର ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ାରେ ବନ୍ୟାପ୍ରପୀଡ଼ିତ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାହାଯ୍ୟ ବଣ୍ଟନ କରିଥିଲେ ।

୧୯୦୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ଏହି ଆଦର୍ଶ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏବଂ ପରିଚାଳନାରେ ପଣ୍ଡିତ ନୀଳକଣ୍ଠ ଦାସ, ପଣ୍ଡିତ ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର, ପଣ୍ଡିତ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର ଏବଂ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର ଦାସ ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ସହିତ ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ । ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ସରକାରୀ ଚାକିରିର ମୋହ ତ୍ୟାଗ କରି ଏମାନେ ଅଳ୍ପ ଦରମାରେ ଏହି ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷକତା କରିଥିଲେ । ଏହି ବିଦ୍ୟାଳୟର ଶିକ୍ଷକମାନେ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଆଦର୍ଶ ନାଗରିକ କରି ଗଢ଼ିବା ତଥା ପାର୍ଶ୍ଵବର୍ତୀ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ମନରୁ ସାମାଜିକ ଅନ୍ଧବିଶ୍ବାସ ଦୂର କରିବା କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ । ସାର୍ ଆଶୁତୋଷ ମୁଖାର୍ଜୀ, ସାର୍ ଏଡ଼ୱାର୍ଡ଼ ଗେଟ୍ (ବିହାର-ଓଡ଼ିଶାର ଲେଫ୍‌ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣର) ଏବଂ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧି ଏହି ବିଦ୍ୟାଳୟ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହାର ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀକୁ ବହୁତ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ ।

ସାଧାରଣ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଦେଶର ସମସ୍ୟା ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇବାପାଇଁ ତଥା ଲୋକଙ୍କ ଅଭାବ ଅସୁବିଧା ସମ୍ପର୍କରେ ସରକାରଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିବାପାଇଁ ଗୋପବନ୍ଧୁ ସମ୍ବାଦପତ୍ର ପ୍ରକାଶନର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପଲବ୍ଧି କରିଥିଲେ । ୧୯୧୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରୁ ୧୯୧୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ବ୍ରହ୍ମପୁରଠାରେ ଶଶିଭୂଷଣ ରଥଙ୍କଦ୍ବାରା ପ୍ରକାଶିତ ସମ୍ବାଦପତ୍ର ‘ଆଶା’ର ସମ୍ପାଦନା କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇଥିଲେ । ୧୯୧୫ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସେ ସାକ୍ଷୀଗୋପାଳସ୍ଥିତ ସତ୍ୟବାଦୀ ପ୍ରେସ୍‌ ‘ସତ୍ୟବାଦୀ’ ନାମକ ମାସିକ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକା ବାହାର କରିଥିଲେ । ୧୯୧୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅକ୍ଟୋବର ମାସରେ ସେ ଏହି ପ୍ରେସରୁ ସାପ୍ତାହିକ ସମ୍ବାଦପତ୍ର ‘ସମାଜ’ ବାହାର କରିଥିଲେ । ପ୍ରତି ଶନିବାର ଏହି ସମ୍ବାଦପତ୍ର ପ୍ରକାଶିତ ହେଉଥିଲା ।

ଏଥ‌ିରେ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଉଥିଲା । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା, ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା, ଧର୍ମ, ଗ୍ରାମ-ପଞ୍ଚାୟତ, ସମବାୟ ଆନ୍ଦୋଳନ, କୃଷି, ଗ୍ରାମ୍ୟ ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ବିକାଶ ଉପରେ ବିଶେଷ ଦୃଷ୍ଟି ଦିଆଯାଉଥିଲା । କିଛିକାଳ ପରେ ‘ସମାଜ’ ପୁରୀରୁ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା । ଶେଷରେ ଏହା କଟକରୁ ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା । ୧୯୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସମାଜ ଏକ ଦୈନିକ ସମ୍ବାଦପତ୍ର ରୂପେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା । ଓଡ଼ିଶାର ସାଧାରଣ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜାତୀୟ ଚେତନା ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ‘ସମାଜ’ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା । ଅଦ୍ୟାବଧୂ ଓଡ଼ିଶାର ସାଧାରଣ ଜନ ଜୀବନରେ ଏହି ସମ୍ବାଦପତ୍ରର ଗୁରୁତ୍ବ ଅସ୍ବୀକାର କରିହେବ ନାହିଁ ।

୧୯୧୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ବିଧାନସଭାରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟା ବିଶେଷତଃ ବନ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସେ ସ୍ବରଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ ।
ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ଅସହଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁସାରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାରେ ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ଵ ନେଇଥିଲେ । ନାଗପୁର କଂଗ୍ରେସ ଅଧ୍ଵବେଶନର ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଅନୁସାରେ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ଭାଷାଭିଭିରେ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରାଦେଶିକ କଂଗ୍ରେସ କମିଟି ଗଠିତ ହେଲା । ଗୋପବନ୍ଧୁ ଏହାର ସଭାପତି ହେଲେ । ତାଙ୍କର ମୁଖପତ୍ର ‘ସମାଜ’ ଜରିଆରେ ସେ ଓଡ଼ିଶାର ଘରେ ଘରେ ଅସହଯୋଗର ବାର୍ତ୍ତା ପହଞ୍ଚାଇଦେଲେ ।

ଅସହଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁସାରେ ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର ପାଇଁ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଉତ୍କଳ ସ୍ୱରାଜ ଶିକ୍ଷା ପରିଷଦ ଗଠନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କଦ୍ବାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଜାତୀୟ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପରିଣତ କରିଥିଲେ । ସେ ଏହି ବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ୨୦,୦୦୦ ଟଙ୍କାର ସରକାରୀ ସାହାଯ୍ୟକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲେ । ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ଅନୁରୋଧରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧି ୧୯୨୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ କଟକ ଆସିଥିଲେ । ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୩ ତାରିଖରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ କାଠଯୋଡ଼ି ନଈବାଲିର ସଭାରେ ଓଡ଼ିଶାର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସହିତ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କୁ ପରିଚିତ କରାଇ ଗୋପବନ୍ଧୁ କହିଥିଲେ, ‘ଏହି ଧର୍ମାତ୍ମା ଓ ପୁଣ୍ୟାତ୍ମାଙ୍କ ରାଜନୀତିରେ କୂଟ ରାଜନୀତିର ସତ୍ତା ନାହିଁ । ତାଙ୍କ ପ୍ରଚାରିତ ଭାରତବାସୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ ନୀତିକୁ ଆପଣାମାନେ ମନସ୍ଥ ହୋଇ ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ଉପସ୍ଥିତ । ଉତ୍କଳ ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଧର୍ମ ବିଷୟରେ ଉଦାରତା ଦେଖାଇଛି । ନାନା ଧର୍ମର, ବର୍ଣ୍ଣର, ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକେ ଉତ୍କଳରେ ଏକୀଭୂତ ।

ପୁରୀ ଧାମରେ ଜାତିଭେଦ ନାହିଁ । ଆଜି ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ଶୁଭାଗମନ ଉତ୍କଳ ଇତିହାସରେ ଏକ ନୂତନ ଓ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ଘଟଣା । ଆପଣମାନେ ଉତ୍କଳୀୟଙ୍କର ପୂର୍ବ ଗୌରବ ଓ ଧର୍ମ, ଉଦାରତା ସ୍ମରଣ ରଖୁ ମହାତ୍ମାଙ୍କ କଥା ଶ୍ରବଣ କରନ୍ତୁ ।’’ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାପାଇଁ ମନପ୍ରାଣ ଦେଇ ଲାଗିପଡ଼ିଲେ । କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ ଅର୍ଥ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ନିମିତ୍ତ ଯେଉଁ ‘ତିଳକ ସ୍ଵରାଜ ପାଣ୍ଠି’’ ଗଢ଼ାଯାଇଥିଲା ସେଥ‌ିପାଇଁ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚାନ୍ଦା ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ । ଖଦଡ଼ ପିନ୍ଧିବା ପାଇଁ ପ୍ରଚାର, ଗ୍ରାମ ପଞ୍ଚାୟତ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏବଂ ନିଶା ନିବାରଣ ଆଦି ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ରଚନାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ସଫଳ କରିବାପାଇଁ ସେ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ।

୧୯୨୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ କଲିକତାଠାରେ ପଞ୍ଜାବକେଶରୀ ଲାଲା ଲଜପତ୍ ରାୟଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ୍ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଲାଲାଜୀଙ୍କ ଅନୁରୋଧକ୍ରମେ ତାଙ୍କଦ୍ବାରା ସ୍ଥାପିତ ଲୋକସେବକ ମଣ୍ଡଳର ସଦସ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ଅଳ୍ପକାଳ ପରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଲୋକସେବକ ମଣ୍ଡଳର ଉପସଭାପତି ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ଗୋପବନ୍ଧୁ କଟକରେ ଲୋକସେବକ ମଣ୍ଡଳର ଶାଖା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଏବଂ ସାପ୍ତାହିକ ସମ୍ବାଦପତ୍ର ‘ସମାଜ’କୁ ଏଥୁସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ କରିଥିଲେ । ୧୯୨୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ପୁରୀରେ ବିଧବାଶ୍ରମ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ବିଧବାମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷାଦେବା ତଥା ଉପାର୍ଜନକ୍ଷମ କରାଇବା ଏହି ବିଧବା ଆଶ୍ରମର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା । ୧୯୨୭ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁଲାଇ ମାସରେ ବୈତରଣୀ, ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା ଏବଂ ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗ ନଦୀମାନଙ୍କର ବନ୍ୟାଦ୍ଵାରା ପ୍ରପୀଡ଼ିତ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଏବଂ ଲିଙ୍ଗରାଜ ମିଶ୍ର ସାହାଯ୍ୟ ବାଣ୍ଟିଥିଲେ ।

୧୯୨୮ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଲାହୋରଠାରେ ଲୋକସେବକ ମଣ୍ଡଳର ବାର୍ଷିକ ଅଧୂବେଶନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସେଠାରୁ ଫେରିଲାପରେ ସେ ଆନ୍ତ୍ରିକ ଜ୍ଵରରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ପଚିଶ ଦିନପରେ ସେ ଜ୍ଵରମୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୨୮ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁନ୍ ଆରମ୍ଭରେ ସେ କଲିକତାରେ ଥ‌ିବା ଓଡ଼ିଆ ଶ୍ରମିକ ସଙ୍ଗଠନର ପରିଚାଳନା ବୁଝାବୁଝି କରିବାପାଇଁ ସେଠାକୁ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ । କଲିକତାରୁ ଫେରିଲାପରେ ସେ ପୁଣି ଜ୍ଵରରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ସେହି ଜ୍ଵରରେ ୧୯୨୮ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁନ୍ ୧୭ ତାରିଖରେ ସେ ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ । ମୃତ୍ୟୁବେଳକୁ ତାଙ୍କର ବୟସ ମାତ୍ର ୫୨ ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା । ସମାଜ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟବ୍ୟସ୍ତ ରହି ସେ ନିଜର ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟକୁ ହେଳା କରିଥିଲେ; ଫଳରେ ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ସେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ସେ ସମାଜ ପାଇଁ ବଞ୍ଚୁଥିଲେ ଏବଂ ସମାଜ ପାଇଁ ପ୍ରାଣ ଦାନ କରିଥିଲେ ।

୨। ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓଙ୍କର କୃତିତ୍ଵ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାର ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ଜମିଦାରୀର ଜମିଦାର ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ ଓଡ଼ିଶାର ଐତିହାସିକ ଗଙ୍ଗ ରାଜବଂଶରେ ୧୮୯୨ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଏପ୍ରିଲ ୨୬ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ମାତ୍ର ବାରବର୍ଷ ବୟସରେ ସେ ପିତାଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ନାବାଳକ ଅବସ୍ଥାରେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ଜମିଦାରୀ କୋର୍ଟ ଅଫ୍ ୱାର୍ଡ଼ସ୍‌ (Court of Wards) ଦ୍ଵାରା ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥିଲା । ସେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମହାରାଜାଙ୍କ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ମାନ୍ଦ୍ରାଜର ନିଉଇଙ୍ଗଟନ୍ ଆବାସିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ । ଏହି ନିଉଇଙ୍ଗଟନ୍ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଧନୀ ଜମିଦାର ଛାତ୍ରମାନେ ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଥିଲେ । ଏହି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କାଳରେ ସେ ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵକୁ ସୁଗଠିତ କରିଥିଲେ ତଥା କୃଷି ଏବଂ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ବିକାଶ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଧାରଣା ଲାଭ କରିଥିଲେ ।

୧୯୧୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଜମିଦାରୀର ଦାୟିତ୍ବ ହାତକୁ ନେବାପାଇଁ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଛାଡ଼ିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । ଜମିଦାର ଭାବରେ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ବେଶ୍ ଉନ୍ନତମନା ଓ ଉଦାର ଥିଲେ ଏବଂ ସେ ଜମିଦାରୀର ଲୋକମାନଙ୍କର ସର୍ବାଙ୍ଗୀନ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଜମିଦାରୀର ଦାୟିତ୍ଵ ହାତକୁ ନେବାପରେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଓଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କର ମିଶ୍ରଣ ପାଇଁ ବିଶେଷତଃ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାକୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶରୁ ଅଲଗା କରି ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶାଇବାପାଇଁ ସେ ଲାଗିପଡ଼ିଥିଲେ । ଯଦିଓ ତାଙ୍କର ଜମିଦାରୀ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା, ସେ ନିଜକୁ ଓଡ଼ିଶା ଡିଭିଜନ୍‌ରେ ଚାଲୁଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନ ସହିତ ସମ୍ପର୍ଣ୍ଣଭାବେ ସମ୍ପୃକ୍ତ କରିଥିଲେ । ସେ କଟକର ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ ସମାଜ ଏବଂ ସାକ୍ଷୀଗୋପାଳର ସତ୍ୟବାଦୀ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ବହୁତ ଅର୍ଥ ଦାନ କରିଥିଲେ ।

୧୯୧୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଡିସେମ୍ବର ମାସରେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିଠାରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଦଶମ ଅଧ୍ଵବେଶନ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କର ବୟସ ଥିଲା ମାତ୍ର ୨୨ ବର୍ଷ । ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କରୁ ପ୍ରାୟ ଦୁଇହଜାର ବ୍ୟକ୍ତି ଯୋଗଦାନ କରିଥିଲେ । ମଧୁସୂଦନ ଦାସ, ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି, ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ, ବିଶ୍ଵନାଥ କର, ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର, ଶଶିଭୂଷଣ ରାୟ ଏବଂ ଜଗବନ୍ଧୁ ସିଂହ ପ୍ରଭୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଏହି ଅଧିବେଶନରେ ଯୋଗଦାନ କରିଥିଲେ । ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କୁ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ସେବାଦାନ କରିଥିବା ହେତୁ ତାଙ୍କୁ ଇଂରେଜ ସରକାର ‘ରାଜାସାହେବ’ ଉପାଧ୍ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।

୧୯୨୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଫିଲିପ୍-ଡଫ୍ କମିଟି ଆଗରେ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାକୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶାଇ ଦେବାପାଇଁ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ଦାବି କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମତଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ଏହି କମିଟି ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାକୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶାଇଦେବା ପାଇଁ ସୁପାରିଶ୍ କରିଥିଲେ । ଫିଲିପ୍ ଏବଂ ଡଫ୍ ପରେ କହିଥିଲେ, ‘ମୁଖ୍ୟତଃ ଗଞ୍ଜାମର ବିଶିଷ୍ଟ ଜମିଦାର ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିର ମହାରାଜାଙ୍କ ମତ ଏବଂ ଇଚ୍ଛାକୁ ଭିତ୍ତି କରି ଆମ୍ଭେମାନେ ୧୯୨୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ କମିଟି ରିପୋର୍ଟରେ ସୁପାରିସ୍ ଦେଇଥୁଲୁ ।’’

୧୯୨୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ରାଜକୀୟ କୃଷି କମିଶନ୍ (Royal Agriculture Commission) ର ସଭ୍ୟରୂପେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ଭାରତର ପରବର୍ତ୍ତୀ ବଡ଼ଲାଟ୍ ଲର୍ଡ଼ ଲିନ୍‌ଲି । କମିଶନ୍‌ର ସଭ୍ୟଭାବେ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଯେଉଁ ମତାମତ ଦେଇଥିଲେ ତାହାକୁ ଲର୍ଡ଼ ଲିନ୍‌ଲିଥ୍‌ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ । କମିଶନ୍‌ର ସଭ୍ୟଭାବେ ସେ ଯେଉଁ ଅର୍ଥ ଉପାର୍ଜନ କରିଥିଲେ ତାହା ସେ କୁନୁଠାରେ ପୁଷ୍ଟି ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର (Nutrition Research Centre) ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଦାନ କରିଥିଲେ । ସେ ମଧ୍ୟ କୃଷିର ଗବେଷଣା ପାଇଁ କେତେକ ପାଣ୍ଠି (Endowment) ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ।

୧୯୨୮ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନ ସାଇମନ୍ କମିଶନ୍‌କୁ ବର୍ଜନ କଲାବେଳେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମହାରାଜା ଏହି କମିଶନ୍ ଆଗରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ ଦାବି ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ସେ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କୁ ଆହ୍ବାନ ଦେଇ କହିଥିଲେ, ‘ସରକାରଙ୍କଠାରୁ ନ୍ୟାୟ ପାଇବାପାଇଁ ଏବେ ଯେଉଁ ସୁଯୋଗ ଆସିଛି ତାହା ହରାଇବା ଉଚିତ ହେବ କି ? ଆମ୍ଭମାନଙ୍କୁ ନିଜର ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ସୁରକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଅନ୍ୟ କେହି ଆମକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ଆଶା । ୧୯୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଞ୍ଜାମ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀରୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।
ସେହିବର୍ଷ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକକୁ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ପ୍ରତିନିଧ୍ଵ ରୂପେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମହାରାଜାଙ୍କ ନାମ ସୁପାରିସ୍ କରିଥିଲେ ।

ସେ ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକ ଭିତରେ ଏବଂ ବାହାରେ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦାବି ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ । ଉକ୍ତ ବୈଠକରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ ପାଇଁ ସେ ଏକ ଦାବିପତ୍ର ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ । ୧୯୩୧ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜାନୁୟାରୀ ୧୬ ତାରିଖରେ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକରେ ଭାଷଣଦେଇ ସେ କହିଥିଲେ, ‘ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ଆଗରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପ୍ରଶ୍ନ ଉତ୍‌ଥାପନ କରୁଛି । ଏହା ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ଜୀବନ ମରଣର ପ୍ରଶ୍ନ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଓଡ଼ିଆମାନେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଦେଶରେ ପ୍ରଶାସନିକ କେନ୍ଦ୍ରଠାରୁ ଦୂରରେ ଲାଞ୍ଜଭାବେ ରହି ବିଭିନ୍ନ ଲାଞ୍ଛନା ଏବଂ ଅସୁବିଧା ଭୋଗକରୁଛନ୍ତି । ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଭାବେ ଏହିସବୁ ପ୍ରଦେଶମାନଙ୍କର ନିୟୁତ ନିୟୁତ ଲୋକମାନଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ରହିଥିବାହେତୁ ଏମାନଙ୍କ ଉପରେ କାହାର ଦୃଷ୍ଟି ପଡୁ ନାହିଁ ।’’

ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକ ଚାଲିଥିଲାବେଳେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ଭାରତ ସଚିବ ସାର୍ ସାମୁଏଲ୍ ହୋର୍ ଏବଂ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକର ଅନ୍ୟ ସଭ୍ୟମାନଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ୍ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ଦାବି ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପରିଶ୍ରମହେତୁ ଶେଷରେ ଇଂରେଜ ସରକାର ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦାବିକୁ ସ୍ବୀକାର କରିଥିଲେ । ବିହାରର ବିଶିଷ୍ଟ ନେତା ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ସିଂହ ଯଥାର୍ଥରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଏବଂ ବ୍ରଜସୁନ୍ଦର ଦାସଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିର ମହାରାଜା ଅନିଚ୍ଛୁକ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କୁ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ ପାଇଁ ରାଜି କରାଇଥିଲେ ଏବଂ ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କର ଦୀର୍ଘ କଠିନ ପରିଶ୍ରମକୁ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ରୂପ ଦାନ କରିଥିଲେ ।

ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକରେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମହାରାଜାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମ ଫଳରେ ଇଂରେଜ ସରକାର ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶର ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବାପାଇଁ ଓ’ଡନେଲ କମିଟି ଗଠନ କରିଥଲେ ।
ଓ’ଡ଼ୋନେଲ୍ କମିଟିର ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ଆଶା ଆକାଂକ୍ଷାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରି ନଥିଲା । ଏହା ପରାଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମହାରାଜାଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶେଷ ନୈରାଶ୍ୟଜନକ ହୋଇଥିଲା । କାରଣ ଏଥ‌ିରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶରୁ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି, ମେଦିନୀପୁର ଏବଂ ସିଂହଭୂମିକୁ ବାଦ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ୧୯୩୨ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅଗଷ୍ଟ ୨୧ ତାରିଖରେ ବ୍ରହ୍ମପୁର ସହରରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଏକ ଜରୁରୀ ଅଧୂବେଶନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ଅଧୁବେଶନରେ ଓ’ଡ଼ୋନେଲ୍‌ କମିଟିର ପ୍ରତିକୂଳ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ବିରୋଧରେ ବଡ଼ଲାଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇବାପାଇଁ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମହାରାଜାଙ୍କ ଅଧିନାୟକତ୍ଵରେ ଏକ କମିଟି ଗଢ଼ାଯାଇଥିଲା । ଏହି କମିଟି ୧୯୩୨ ଖ୍ରୀ.ଅ. ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୭ ତାରିଖରେ ସିମଳାଠାରେ ବଡ଼ଲାଟ୍ ଲର୍ଡ଼ ୱେଲିଂଡ଼ନଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ ।

୧୯୩୩ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁଲାଇ ୩ ତାରିଖରେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମହାରାଜାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏକ ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରତିନିଧୁ ଦଳ ଲଣ୍ଡନଠାରେ ଭାରତ ସଚିବଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ଓ ଜୟପୁରକୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାପାଇଁ ଦାବି କରିଥିଲେ । ତେଲୁଗୁ ପ୍ରତିନିଧ୍ ଦଳର ଚାପ ତଥା ଭାରତ ସରକାର ଏବଂ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧ ହେତୁ ଇଂଲଣ୍ଡ ସରକାର ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିକୁ ଓଡ଼ିଶାକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାପାଇଁ ରାଜି ହୋଇ ନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଜୟପୁରକୁ ଓଡ଼ିଶାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାପାଇଁ ଇଂରେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ । ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ତେଲୁଗୁ ହୋଇଥିବାରୁ ଇଂରେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏହାକୁ ଓଡ଼ିଶାକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାପାଇଁ ରାଜି ହୋଇ ନଥିଲେ । ତେଣୁ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ତାଙ୍କର ଜମିଦାରୀକୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶା ମଧ୍ୟରେ ବିଭାଜନ କରିବାପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଏହି ବିଭାଜନ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ସରକାର ଏବଂ ଭାରତ ସଚିବଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଭାରତ ସରକାର ଏବଂ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ସରକାର ଏହି ବିଭାଜନ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ।

ଶେଷରେ ୧୯୩୫ ଖ୍ରୀ.ଅ.ର ଭାରତ ଶାସନ ବିଧେୟକ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିବା ଜଏଣ୍ଟ ସିଲେକ୍ଟ କମିଟି ଏହି ବିଭାଜନ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଲର୍ଡ଼ ଲିନ୍‌ଲିଥ୍। ଏହି କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ । ପୂର୍ବରୁ ଯେତେବେଳେ ଲିନ୍‌ଲିଥ୍‌ ରାଜକୀୟ କୃଷି କମିଶନ୍‌ର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ରୂପେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଏହି କମିଶନ୍‌ର ସଭ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ଲିନ୍‌ଲିଥ୍‌ଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସୁସମ୍ପର୍କ ହେତୁ ଲିନ୍‌ଲିଥ୍। ଏହି ବିଭାଜନ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।

୧୯୩୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଏପ୍ରିଲ ପହିଲାରୁ ଓଡ଼ିଶା ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ହେଲା । ସେହିଦିନ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର କଟକର ବାରବାଟୀ ଦୁର୍ଗ ନିକଟରେ ହଜାର ହଜାର ଲୋକଙ୍କୁ ଉଦ୍ୟାନ ଭୋଜିରେ ଆପ୍ୟାୟିତ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପୂର୍ବପୁରୁଷ (ଅତୀତର ଗଙ୍ଗ ସମ୍ରାଟ) ମାନଙ୍କର ଅର୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରେରଣାରେ ସେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରିଛନ୍ତ ବୋଲି ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ତବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଅର୍ଜିତ ସମସ୍ତ ଅର୍ଥକୁ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଦାନ କରିଥିଲେ । ସହଯୋଗୀମାନଙ୍କ ସହିତ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ମତଭେଦ ହେବାରୁ ୧୯୪୪ ମସିହା ଜୁନ୍ ମାସରେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ରାଜନୀତିରୁ ପୂରାପୂରି ଅବସର ନେଇଥିଲେ । ୧୯୭୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ମେ ୨୫ ତାରିଖରେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିଠାରେ ଶେଷନିଃଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ ।

୩ । ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କ ଭୂମିକା ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
୧୮୦୩ରେ ଇଂରେଜମାନେ ଓଡ଼ିଶା ଅଧିକାର କରିସାରିବା ପରେ ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ଓଡ଼ିଶା ଆତ୍ମପରିଚୟ ହରାଇଥିଲା । ଭାରତୀୟ ସ୍ଵାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନର ପୁରୋଭାଗରେ ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କୁ ସାମିଲ କରାଇ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦିଗରେ ଯେଉଁ କେତେଜଣ ମହାନ୍ ନେତୃତ୍ୱଙ୍କର ଆବିର୍ଭାବ ହୋଇଥିଲା, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମହାରାଜା ଗଜପତି କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଦେଓ ଓ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଥିଲେ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ । ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କ ମାନସପଟରେ ଜାତୀୟତାର ଭାବଧାରା ଜାଗ୍ରତ କରାଇ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶରୂପେ ଗଠନ କରିବାର ସ୍ଵପ୍ନକୁ ସାକାର କରାଇଥିଲେ ମଧୁସୁଦନ ଦାସ । ତାଙ୍କ ନିଷ୍ଠାପର ଉଦ୍ୟମ ଓ ସଂଗ୍ରାମ ଫଳରେ ପରିଶେଷରେ ୧ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୩୬ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶା ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶରୂପେ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ।

ସମ୍ବଲପୁରରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରଚଳିତ ହେବାପରେ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅପୂର୍ବ ଜାଗରଣ ଦେଖାଯାଇଥିଲା । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍କଳ ଗୌରବ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଏକତ୍ରିତ କରିବାପାଇଁ ଆପ୍ରାଣ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ । ୧୮୪୮ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ କଟକର ସତ୍ୟଭାମାପୁର ଗ୍ରାମରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ୧୮୭୩ରେ କଲିକତା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଏମ୍.ଏ. ପାସ କରି ୧୮୭୮ ରେ ବି.ଏଲ୍ ଡ୍ରିଗ୍ରୀ ଲାଭକରି କଟକରେ ଓକିଲାତି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳରେ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କୁ ଏକତ୍ରିତ କରିବା ପାଇଁ ସେ ୧୯୦୩ରେ ସେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ । ସମ୍ବଲପୁର, ଗଞ୍ଜାମ, କଟକ, ବାଲେଶ୍ଵର ଆଦି ସବୁ ସ୍ଥାନରେ ରହିଥ‌ିବା ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କୁ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗଦାନ ପୂର୍ବକ ନୂତନ ଓଡ଼ିଶା ଗଠନର ଆହ୍ଵାନ ଦେଇ ସେ କହିଲେ –
‘ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଜାତି ପ୍ରାଣସିନ୍ଧୁ,
କୋଟି ପ୍ରାଣ ବିନ୍ଦୁ ଧରେ
ତୋର ପ୍ରାଣବିନ୍ଦୁ
ଡେଇଁପଡି ସିନ୍ଧୁ ନୀରେ ।
ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ବଳିଷ୍ଠ ନେତୃତ୍ଵ, ପ୍ରେରଣା ଏବଂ ତ୍ୟାଗ ବଳରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ଜାତୀୟ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା । ସେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନକୁ ଯାଇ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ପାଇଁ ପ୍ରଚାର କାର୍ଯ୍ୟ ଚଳାଇଥିଲେ । ଏଥ‌ିପାଇଁ ସେ ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅର୍ଥ ବ୍ୟୟ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କରି ପ୍ରେରଣାରେ ମୟୂରଭଞ୍ଜର ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓ, କନିକାର ଜମିଦାର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜ ତଥା ଅନ୍ୟ ଜମିଦାର ଏବଂ ରାଜାମାନେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଏଥ‌ିପାଇଁ ତ୍ୟାଗ ସ୍ଵୀକାର କରିଥିଲେ ।

୧୯୦୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମଧୁସୂଦନ ଇଂଲଣ୍ଡ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେଠାକାର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଓଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କର ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରଶ୍ନ ଉତ୍‌ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ଲର୍ଡ଼ସ୍‌ ସଭା (House of Lords) ରେ ଲର୍ଡ କର୍ଜନ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ଦାବିକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ ଏବଂ କମନ୍ସ୍ ସଭା (House of Commons) ରେ ମେକୋଲଡ଼୍ ସ୍କଟ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଉତ୍‌ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ବଙ୍ଗରୁ ଅଲଗା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ୧୯୧୨ ମସିହାରେ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନପାଇଁ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଜରିଆରେ ମଧୁସୂଦନ ଚେଷ୍ଟା ଚଳାଇଥିଲେ । ୧୯୦୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଇଂଲଣ୍ଡର ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସେ ‘ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଭାରତ’ (Discontented India) ନାମକ ପ୍ରଚାର ପୁସ୍ତିକା ବାଣ୍ଟିଥିଲେ । ଏଥ‌ିରେ ସେ ଭାରତ ତଥା ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରକୃତ ସମସ୍ୟାମାନ ଉତ୍‌ଥାପନ କରିଥିଲେ ।

୧୯୧୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ପୁରୀରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ନବମ ଅଧ‌ିବେଶନରେ ମଧୁସୂଦନ ସଭାପତି ଆସନ ମଣ୍ଡନ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ଓଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କର ଏକତ୍ରୀକରଣ, ସ୍କୁଲ, ଅଦାଲତ ଏବଂ ଅଫିସମାନଙ୍କରେ ଓଡ଼ିଆଭାଷାର ପ୍ରଚଳନ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାରେ ଇଂଜିନିୟରିଂ ସ୍କୁଲ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ପାଇଁ ଦାବି କରାଯାଇଥିଲା । ୧୯୧୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଭାରତ ସଚିବ ଏଡ଼ଉଇନ୍ ମଣ୍ଟେଗୁ ଭାରତକୁ ଆସିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ସବୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ପ୍ରଶାସନିକ ଏକକରେ ରଖାଯିବା ପାଇଁ ସେ ଦାବି କରିଥିଲେ । ୧୯୧୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ଅଭାବ ଅସୁବିଧାକୁ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିବାପାଇଁ ମଧୁସୂଦନ ‘ଦି ଓଡ଼ିଆ’ ନାମକ ଏକ ସାପ୍ତାହିକୀ ପତ୍ରିକା ବାହାର କରିଥିଲେ । ଏହି ପତ୍ରିକାରେ ସେ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଵାବଲମ୍ବନଶୀଳତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରିଥିଲେ । ୧୯୧୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଭାତର ଶାସନ ଆଇନ ଅନୁସାରେ ମଧୁସୂଦନ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ସରକାରରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ବିଭାଗର ମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ । ମଧୁସୂଦନ ଅବୈତନିକ ଭାବରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଦାୟିତ୍ୱରେ ରହିବାପାଇଁ ଇଚ୍ଛା କଲେ । କିନ୍ତୁ ସରକାର ତାଙ୍କର ମତ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବାରୁ ସେ ମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ।

୧୯୧୮ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଶେଷ ଆଡ଼କୁ ମଧୁସୂଦନ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀରୁ ଓହରି ଯାଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଜୀବନର ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସେ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନପାଇଁ ସାଇମନ୍ କମିଶନଙ୍କୁ ଏକ ଦାବିପତ୍ର ଦେଇଥିଲେ । ୧୯୩୧ ଖ୍ରୀ.ଅ. ନଭେମ୍ବର ୧୧ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶା ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କମିଟି କଟକ ଆସିଲେ । ତେୟାଅଶୀ ବର୍ଷର ବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ବଡ଼ିଭୋରରୁ ଉଠି ଏହି କମିଟିର ସଭ୍ୟମାନଙ୍କୁ କଟକ ରେଳଷ୍ଟେସନରୁ ପାଛୋଟି ନେଇଥିଲେ । ମୃତ୍ୟୁବେଳକୁ ତାଙ୍କର ଆଜୀବନ ଚେଷ୍ଟା ଫଳବତୀ ହୋଇଥିଲା । ସେତେବେଳକୁ ଇଂରେଜ ସରକାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିସାରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ କାର୍ଯ୍ୟ ସାକାର ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ବରେଣ୍ୟ ନାୟକ ଓ ପ୍ରାଣପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ୧୯୩୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଫେବୃୟାରୀ ୪ ତାରିଖରେ ଇହଲୀଳା ସମ୍ବରଣ କରିଥିଲେ । ଏସବୁ ସତ୍ତ୍ଵେ ନବ ଉତ୍କଳର ନିର୍ମାତାଭାବେ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ଅନନ୍ୟ ପୁରୋଧା ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କର ଅବଦାନ ଥିଲା ଅତୁଳନୀୟ ।

୪ । ବିଶିଷ୍ଟ ସମାଜସେବୀ ଓ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ରମା ଦେବୀଙ୍କ କୃତିତ୍ଵ ସମ୍ପର୍କରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ଏକ ପକ୍ଷରେ ବିଦେଶୀ ଶତ୍ରୁସହ ସଂଗ୍ରାମ କରିବା ସହିତ ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ନିଜ ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କୁ ଯିଏ ମାତୃତ୍ଵର ଅମଳିନ ସ୍ନେହ ମମତାରେ ବାନ୍ଧି ରଖୁଲେ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ମା’ ରମା ଦେବୀ । ୧୮୯୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଡିସେମ୍ବର ୩ ତାରିଖ ଦିନ କଟକର ସତ୍ୟଭାମାପୁର ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ରମା ଦେବୀଙ୍କ ପିତା ଗୋପାଳବଲ୍ଲଭ ଦାସ ଓ ମାତା ଥିଲେ ବସନ୍ତ କୁମାରୀ ଦେଈ । ସର୍ବୋପରି ବଡ଼ବାପା ଉତ୍କଳଗୌରବ ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କ ଆଭିଜାତ୍ୟ ଦିଗ୍‌ଦର୍ଶନ ଭିତରେ ଲାଳିତାପାଳିତା ହୋଇ ୧୯୧୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମାତ୍ର ୧୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଅନ୍ୟଏକ ଆଭିଜାତ୍ୟ ପରିବାରକୁ ସେ ବୋହୂ ହୋଇ ଯାଇଥିଲେ । ସ୍ଵାମୀ ଶ୍ରୀ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀ ଡେପୁଟୀ କଲେକ୍ଟର ଓ ଶ୍ୱଶୁର ଶ୍ରୀ ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ଚୌଧୁରୀ ଖେରସର ବିଖ୍ୟାତ ଜମିଦାର ଥିଲେ ।

ବିବାହର ମାତ୍ର ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୩ଟି ସନ୍ତାନର ଜନନୀ ହୋଇ ସର୍ବକନିଷ୍ଠ ସନ୍ତାନର ମୃତ୍ୟୁବେଦନା ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ସହିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା; କିନ୍ତୁ ସ୍ବାମୀ, ପରିବାର, ସନ୍ତାନସନ୍ତତି ଇତ୍ୟାଦିକୁ ନେଇ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସୁଖଦୁଃଖରେ ଆନ୍ଦୋଳିତା ଜଣେ ସାଧାରଣ ନାରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଅସାଧାରଣ ଜନନୀଙ୍କର ଆଭିର୍ଭାବ ହୁଏ ୧୯୨୧ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ । ୧୯୨୧ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ଫେବୃୟାରୀ ମାସରେ ରମା ଦେବୀଙ୍କ ସ୍ଵାମୀ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ପ୍ରତିବାଦ କରି ଉଚ୍ଚ ସରକାରୀ ପଦବୀରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ । ସେହିବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚମାସ ଦୋଳପୂର୍ଣ୍ଣମୀ ଦିନ କଟକ ବିନୋଦବିହାରୀ ହତାରେ ଏକ ମହିଳା ସଭାରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ଯୋଗଦାନ ଓ ସାନ୍ନିଧ୍ୟ ରମା ଦେବୀଙ୍କ କୁହୁଳୁଥ‌ିବା ଦେଶପ୍ରେମକୁ ପ୍ରଜ୍ଜ୍ୱଳିତ କରିଥିଲା ।

ମୁହୂର୍ତ୍ତକରେ ସବୁ ଭୋଗବିଳାସକୁ ତୁଚ୍ଛ କରି ଭାରତର ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଝାସଦେଉଥ‌ିବା ବୀର ସନ୍ତାନମାନଙ୍କୁ ଅଖଣ୍ଡ ମାତୃତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ସେ ଆଗେଇ ଚାଲିଲେ । ୧୯୨୨ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଡିସେମ୍ବରରେ ନିଷ୍ଫଳ ଭାରତ କଂଗ୍ରେସ କମିଟିର ବାର୍ଷିକ ଅଧ୍ଵବେଶନରେ ପ୍ରତିନିଧୂରୂପେ ଗୟା କଂଗ୍ରେସରେ ଯୋଗଦେଲେ । ଖଦୀବୋର୍ଡ଼ ଓ ଚରଖା ସଂଘର ସଦସ୍ୟା ହେଲେ । ୧୯୨୪ରେ କଟକର ପ୍ରାଦେଶିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗଦେଲେ । ୧୯୨୭ରେ ଅଲ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଓମେନ୍‌ସ୍ କନ୍‌ଫରେନ୍ସର ସଦସ୍ୟା ହେଲେ । ୧୯୩୦ ରେ ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହରେ ଯୋଗଦେଇ ପ୍ରଥମ କାରାଦଣ୍ଡ ଭୋଗିଲେ । ୧୯୩୧ ରେ ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନୀ ସେବାଦଳ ପାଇଁ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବିକା ସଂଗ୍ରହ କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ । ୧୯୩୨ରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଵରାଜ ସଂକଳ୍ପପତ୍ର ପାଠ କରି ପୁତ୍ର ମନମୋହନଙ୍କ ସହ କାରାବରଣ କଲେ । ଏହାପରେ କଟକରେ ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହରେ ଗିରଫ ହୋଇ ହଜାରିବାଗ୍ ଜେଲ୍‌କୁ ଗଲେ ।

ଏସବୁ ସହ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କର ଆଦର୍ଶରେ ସୂତାକଟା, ମେହେନ୍ତର ବସ୍ତି ସଫେଇ, କୁଷ୍ଠରୋଗୀଙ୍କ ସେବା, ମହିଳାମାନଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ ତାଲିମ୍ କାର୍ଯ୍ୟ, ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ବିଭିନ୍ନ ଉନ୍ନୟନ କାର୍ଯ୍ୟ, ଭୂଦାନ ଆନ୍ଦୋଳନ ଓ ପଦଯାତ୍ରା, କସ୍ତୁରବା ଟ୍ରଷ୍ଟ ଜରିଆରେ ମାତୃମଙ୍ଗଳ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ବାବାଡ଼ି ଇତ୍ୟାଦି ରଚନାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା ଓ ଅନେକ ଗଠନମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ତାଙ୍କ ଦୀର୍ଘ, ନିରଳସ ଓ କର୍ମମୟ ଜୀବନକୁ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା । ୧୯୫୮ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଏପ୍ରିଲ୍‌ରେ ସ୍ଵାମୀ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହେବାପରେ କିଛିକାଳ ଦୋହଲିଯାଇଥିବା ରମା ଦେବୀ ପୁଣି ମାତୃତ୍ବର ଏକ ଅନମନୀୟ ଦୃଢ଼ତାରେ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା ଦିଗରେ ମନଯୋଗୀ ହୋଇଥିଲେ ।

ସ୍ଵାମୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁପରେ ବିନୋବାଙ୍କର ପଦଯାତ୍ରା ଆୟୋଜନ, ରାଉରକେଲା ଦଙ୍ଗାରେ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନ କାର୍ଯ୍ୟ, ଗାନ୍ଧି ରଚନାବଳୀକୁ ଓଡ଼ିଆରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା, କୋରାପୁଟ, ଗଞ୍ଜାମ, ଢେଙ୍କାନାଳ ଆଦି ଜିଲ୍ଲାର ମରୁଡ଼ି ପ୍ରତିକାର ପାଇଁ ଜୟପ୍ରକାଶ ନାରାୟଣଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ରିଲିଫ୍ ଫଣ୍ଡ୍‌ର ସହାୟତା ନେବା, ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର ଦାସ ମେମୋରିଆଲ୍ ଟ୍ରଷ୍ଟ ଜରିଆରେ କଟକରେ କ୍ୟାନସର ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରିବା ଆଦି ବହୁମୁଖୀ କାର୍ଯ୍ୟ ନିମନ୍ତେ ରମା ଦେବୀ ନିଜକୁ ସମର୍ପି ଦେଇଥିଲେ । କୋରାପୁଟ, ଫୁଲବାଣୀ, କଳାହାଣ୍ଡି ଇତ୍ୟାଦି ଅରଣ୍ୟ ଅଧୁଷିତ ଇଲାକାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବରୀ, ଡେରାବିଶ ପରି ବନ୍ୟାବିପନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଲୋକମାନେ ‘ମାଆ’ କହିଲେ ରମା ଦେବୀଙ୍କୁ ହିଁ ବୁଝୁଥିଲେ । ଶୁଭ୍ର ଖଦଡ଼ ଶାଢ଼ି ପରିହିତା ଏହି କ୍ଷୁଦ୍ରକାୟା ମହିୟସୀ ମହିଳା ଯେଉଁଆଡ଼େ ଯାଉଥିଲେ ମାତୃତ୍ଵର ଏକ ସାତ୍ତ୍ଵିକ ଜ୍ୟୋତିର୍ବଳୟ ତାଙ୍କୁ ସବୁବେଳେ ଉଦ୍ଭାସିତ କରି ରଖୁଥିଲା ।

ଏତଦ୍‌ବ୍ୟତୀତ କଟକ ଥୋରିଆସାହିରେ ଥ‌ିବା ଭୂଦାନ ଅଫିସ୍‌ର ରୋଷେଇଘରେ ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ସେ କଟାଇଥା’ନ୍ତି । ଦେଶୀ ବିଦେଶୀ ଅତିଥ୍ୟାମାନେ ଏଠି ଚମତ୍କୃତ ହୁଅନ୍ତି । ୧୯୬୬ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ‘ପଦ୍ମଶ୍ରୀ’ ଉପାଧ୍ୟାକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବାପରେ ରମା ଦେବୀ ୧୯୮୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ବଜାଜ ପୁରସ୍କାର ସ୍ଵରୂପ ଏକଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର ଅର୍ଥ ସର୍ବୋଦୟ ଅନୁଷ୍ଠାନର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ପାଇଁ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ୧୯୮୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ‘ବିଧ୍ଵ ପରମଭୂଷଣ’ ଉପାଧ୍ ଏବଂ ୧୯୮୫ ରେ ଷଷ୍ଠ ସାରଳା ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତା ରମା ଦେବୀଙ୍କ ପାଇଁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସମ୍ଭାଷଣ ଥିଲା ‘ମାଆ’ ପଦଟି । ୧୯୮୫ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁଲାଇ ୨୨ ତାରିଖ ଦିନ ଏହି ମହୀୟସୀ ମହିଳା ରମା ଦେବୀଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଉକ୍ତି ରମା ଦେବୀଙ୍କ ପରି ଓଡ଼ିଶା ମା’ର ସୁଯୋଗ୍ୟା କନ୍ୟାଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ବୋଲି ମନେହୁଏ । ସେହି ଉକ୍ତିର କିଛି ଅଂଶ ହେଉଛି – ‘ଜାତୀୟ ମମତା ବିଶ୍ଵଜନପ୍ରୀତି, ଉତ୍କଳବାସୀର ଏହା ହେଉ ନୀତି’’ । ବାସ୍ତବିକ ରମା ଦେବୀ ଯୋଗଜନ୍ମା ଥିଲେ ।

୫। ବିଶିଷ୍ଟ ନାରୀନେତ୍ରୀ ସରଳା ଦେବୀଙ୍କର କୃତିତ୍ଵ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ନଦୀମାତୃକା ଓଡ଼ିଶାରେ ନାରୀମାତ୍ରେ ହିଁ କବି । ନାରୀର ନୀତିବୋଧ, ସାରସ୍ଵତ ପ୍ରଜ୍ଞା ଓ ପ୍ରତିଭା ଐତିହାସିକ ଓଡ଼ିଶାରେ ହିଁ ଉନ୍ମେଷିତ ହୋଇଥିଲା । ଓଡ଼ିଶାର ମାଟିକୁ ସବୁଜ ବନାନୀ କହିଲେ, ପ୍ରତିଭାମୟୀ ନାରୀମାନେ ତା’ର ସୁବାସିତ ପୁଷ୍ପ । ବହୁ ଘାତ ପ୍ରତିଘାତ ମଧ୍ୟରେ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ନାରୀ ସ୍ୱାତନ୍ତ୍ର୍ୟର ମହିମାରେ ଅନୁରଣିତ । ୧୯୨୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.ର ଗଣଧର୍ମୀ ରାଜନୀତି ଓ ଜନଜାଗରଣର ମହାପ୍ଲାବନରେ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ନାରୀ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିଲାଗି ଅଦମ୍ୟ ଆବେଗ ନେଇ ଆଗେଇଆସିଲା । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆତ୍ମପ୍ରକାଶ କଲେ ଉତ୍କଳଭାରତୀ କୁନ୍ତଳାକୁମାରୀ ସାବତ୍, ନାରୀନେତ୍ରୀ ସରଳା ଦେବୀ, ପ୍ରବୀଣା ସୁଲେଖ୍କା ଲତିକା ଦେବୀ ପ୍ରମୁଖ ନାରୀମାନେ । ଏ ସମସ୍ତଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ନାରୀନେତ୍ରୀ ସରଳା ଦେବୀ ସହଜରେ ବାରିହୋଇ ପଡୁଛି ।

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ସାରସ୍ବତ କ୍ଷେତ୍ରର ଅନ୍ୟତମ ମହୀୟସୀ (ନାରୀକବି) କବି ଓ ନାରୀନେତ୍ରୀ ସ୍ୱନାମଧନ୍ୟା ସରଳା ଦେବୀ ୧୯୦୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅଗଷ୍ଟ ୯ ତାରିଖରେ କଟକ ବାଲିକୁଦାର ପ୍ରଖ୍ୟାତ କାନୁନ୍‌ଗୋ ପରିବାରରେ ଭୂମିଷ୍ଠ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୮୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅକ୍ଟୋବର ଚାରି ତାରିଖରେ କଟକର ତଳତେଲେଙ୍ଗା ବଜାରସ୍ଥିତ ତାଙ୍କର ବାସଭବନରେ ସେ ଶେଷନିଃଶ୍ବାସ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ୮୨ ବର୍ଷ ଜୀବନକାଳ ମଧ୍ୟରେ ସେ ଦେଶର ମୁକ୍ତି ସଂଗ୍ରାମରେ, ରାଜନୀତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓ ଜାତୀୟ ସାହିତ୍ୟରେ ସାଧନାର ଓ କୃତିତ୍ଵର ଉଜ୍ଜଳ ସ୍ବାକ୍ଷର ରଖାଯାଇଛନ୍ତି । ତାଙ୍କର ସ୍ଵାମୀ ଭାଗୀରଥ ମହାପାତ୍ର ୧୯୭୫ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅଗଷ୍ଟ ୨ ତାରିଖରେ ଏବଂ ୧୯୮୫ ନଭେମ୍ବରରେ ଏକମାତ୍ର ପୁତ୍ର ଅମିତାଭ ମହାପାତ୍ର ଇହଲୀଳା ସମ୍ବରଣ କରିଥିଲେ । ତେଣୁ ସରଳା ଦେବୀଙ୍କ ଶାରୀରିକ ଅସୁସ୍ଥତାଠାରୁ ମାନସିକ ଚିନ୍ତା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତର ଓ ଗଭୀରତର ଥିଲା । ସରଳା ଦେବୀ ଥିଲେ ସାଧନାପଥର ଯାତ୍ରୀ । ତେଣୁ ଅନେକ ଧୈର୍ଯ୍ୟଧରି ସେ ଆଘାତ ସହି ନେଇପାରୁଥିଲେ ।

୧୯୦୩ ରେ ସରଳା ଦେବୀ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଯୋଗଦେଇ କାରାବରଣ କରିଥିଲେ । ଦେଶସେବାରେ ତାଙ୍କର ଯେପରି ଉଗ୍ରନିଷ୍ଠା, ଓଜସ୍ବିନୀ ବକ୍ତୃତା ଦେବାରେ ସେହିପରି ଦକ୍ଷତା ଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ଏକାଧ୍ଵକବାର କାରାବରଣ କରିଥିଲେ । ପ୍ରାଦେଶିକ କଂଗ୍ରେସ କମିଟିର ମହିଳା ବିଭାଗର ସେ ସମ୍ପାଦିକା ଓ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାର ସଭ୍ୟା ହୋଇଥିଲେ । ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ ସମାଜର ସେ ସମ୍ପାଦିକା ଓ ଉପସଭାନେତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ସିନେଟିୟର୍ ଥିଲେ । ସରଳା ଦେବୀ ତେଣୁ ପ୍ରତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହେଉଥିଲେ । ସରଳା ଦେବୀ ଜଣେ ନାରୀନେତ୍ରୀ ହୋଇଥିବାରୁ ନାରୀ ସମ୍ପର୍କରେ, ନାରୀ ସମସ୍ୟା ଉପରେ ସେ ବହୁ ପୁସ୍ତକ ଓ ପୁସ୍ତିକା ରଚନା କରିଛନ୍ତି । ସେଗୁଡ଼ିକମଧ୍ୟରୁ ‘ନାରୀର ଦାବି’, ‘ନାରୀର ସମସ୍ୟା’, ‘ନାରୀଜଗତ’, ‘ବୀରା ରମଣୀ ଜନାବାଈ’, ‘ଓଡ଼ିଆ ବୋହୂ’, ‘ସତ୍ୟଧର୍ମ’, ‘ବିଶ୍ବ ବିପ୍ଳବିନୀ’ ଇତ୍ୟାଦି ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ । ସର୍ବୋପରି ତାଙ୍କର ‘ସାରଳା ମହାଭାରତରେ ନାରୀ’ ଓ ‘ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ କୁନ୍ତଳାକୁମାରୀଙ୍କ କବି ପ୍ରତିଭା’ ଦୁଇଟି ପୁସ୍ତକ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟକୁ ଅମୂଲ୍ୟ ଅବଦାନ ।

ଓଡ଼ିଆ କଥାସାହିତ୍ୟକୁ ତାଙ୍କର କୃତିତ୍ବର ଅବଦାନ ମଧ୍ଯ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ । ‘ସବୁଜ ସାହିତ୍ୟ ସମିତି’ର ‘ବାସନ୍ତୀ’ ଉପନ୍ୟାସ ଏକାଧିକ ଲେଖକ ଲେଖ୍ଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଲିଖ୍ । ସେଥୁରେ ସରଳା ଦେବୀ କେତୋଟି ପରିଛେଦ ଲେଖୁଥିଲେ । ସରଳା ଦେବୀଙ୍କ ସ୍ଵାମୀ ଭାଗିରଥୀ ମହାପାତ୍ର ୧୯୨୧ରେ ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ସହିତ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ । ସେ ପୁଣି ପ୍ରଦେଶ କଂଗ୍ରେସ କମିଟିର ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ । ପୁତ୍ର ଅମିତାଭ ଜିଲ୍ଲା କଂଗ୍ରେସ କମିଟିର ସଭାପତି ଥିଲେ । ସରଳା ଦେବୀଙ୍କ ପରିବାର ଦେଶ, ଦଶ, ଜାତି ପାଇଁ ପ୍ରାଣବଳି ଦେଇଥିଲେ । ପରିଶେଷରେ ମହୀୟସୀ ମହିଳା ସରଳା ଦେବୀଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଏତିକି କହିଲେ ସତ୍ୟର ଅପଳାପ ହେବ ନାହିଁ ଯେ, ସେ ଅତୀତରେ ଦେଶର ମୁକ୍ତି ସଂଗ୍ରାମର ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ବହୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଥିଲେ ନୀରବ ସାକ୍ଷୀ ।

୬। ବିଶିଷ୍ଟ ସମାଜସେବୀ ଓ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ଜୀବନୀ ଓ କୃତିତ୍ଵ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
୧୯୦୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁଲାଇ ମାସ ୨୬ ତାରିଖ ଦିନ କଲିକତାର ଏକ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ ପରିବାରରେ ମାଳତୀ ଦେବୀଙ୍କର ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କର ପିତା ଥିଲେ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଆଇନଜ୍ଞ କୁମୁଦନାଥ ସେନ୍ ଓ ମାତା ସ୍ନେହଲତା ସେନ୍ । ବାଲ୍ୟକାଳରୁ ପିତାମାତାଙ୍କ ପ୍ରେରଣା ପାଇ ମାଳତୀ ଦେବୀ ନିଜ ଜୀବନ ଗଢ଼ିଥିଲେ । ସ୍ଵଳ୍ପ ବୟସରୁ ସେ ଥିଲେ ସ୍ଵାଧୀନଚେତା । ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଶିକ୍ଷାକୁ ଘୃଣା କରୁଥିବାରୁ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁରଙ୍କଦ୍ଵାରା ସ୍ଥାପିତ ଶାନ୍ତିନିକେତନରେ ରହି ସେ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ । ସେଠାରେ ପାଠ ପଢୁଥ‌ିବା ସମୟରେ ସେ ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ଠାକୁରଙ୍କ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଥିଲେ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ତାଙ୍କୁ ଗୁରୁ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଶାନ୍ତିନିକେତନରେ ଥ‌ିବା ସମୟରେ ୧୯୨୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ବିବାହ ହୋଇଥିଲା ।

ବିବାହପରେ ସେ ଓଡ଼ିଶା ଆସି ତାଙ୍କର କର୍ମମୟ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସ୍ଵାମୀଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରେରଣା ଓ ଉତ୍ସାହ ପାଇ ମାଳତୀ ଦେବୀ ଜଗତ୍‌ସିଂହପୁର ଅନ୍ତର୍ଗତ ତରିକୁନ୍ଦଠାରେ କିଛି ଦିନ ରହି ଉନ୍ନତ ଧରଣର କୃଷିର ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତତ୍‌ସହିତ ସମାଜରୁ ନିରକ୍ଷରତା ଦୂରୀକରଣ ପାଇଁ ସେ ନୈଶ ବିଦ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତତ୍ ସହିତ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ, ଯୁବସଙ୍ଗଠନାଦି ଆଦି ଜାତିର ପିତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କର ରଚନା କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ । ଜୀବନର ପ୍ରତିଟି ମୁହୂର୍ତ୍ତକୁ ସେ ଦେଶ ସେବାରେ ସମର୍ପିଦେଇଥିଲେ । ୧୯୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ର ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହରେ ଯୋଗଦାନ କରି ଇଞ୍ଚୁଡ଼ି ଓ କୁଜଙ୍ଗଠାରେ ଲବଣ ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ କରିଥିଲେ । ବିଦେଶୀ ଦ୍ରବ୍ୟ ବର୍ଜନ, ନିଶା ନିବାରଣ, ମଦ ଦୋକାନ ସମ୍ମୁଖରେ ବିକ୍ଷୋଭ ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟରେ ସରଳା ଦେବୀ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ ।

ଗ୍ରାମ ଗ୍ରାମ ବୁଲି ସତ୍ୟାଗ୍ରହ ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟରେ ସେ ଜନଚେତନା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ୧୯୩୦ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦ ତାରିଖରେ ସେ ଗିରଫ ହୋଇ ଶିଶୁକନ୍ୟା ଉତ୍ତରାଙ୍କ ସହ ୬ ମାସ କାରାଦଣ୍ଡ ଭୋଗିଥିଲେ । କାରାବରଣ ପରେ ଭାଗଲପୁର ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ଜେଲ୍‌ରୁ ମୁକ୍ତି ହୋଇ ସେ ପୁନରାୟ ସ୍ଵେଚ୍ଛାସେବୀ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ । ୧୯୩୨ ମସିହାରେ ସେ ପୁନଶ୍ଚ ଗିରଫ ହୋଇ ତାଙ୍କର ୪ ମାସର ଶିଶୁ ସହ ହଜାରିବାଗ ଜେଲ୍‌ରେ ଦିନ କାଟିଥିଲେ । ସେଠାରୁ କାରାମୁକ୍ତ ହେବାପରେ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ ଓ ଚାଷୀ ସଙ୍ଗଠନାଦି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ୧୯୩୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ କଂଗ୍ରେସ ସମାଜସେବୀ ପାର୍ଟିରେ ସେ ଯୋଗଦାନ କରିଥିଲେ । ଗଡ଼ଜାତ ପ୍ରଜା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସାମିଲ ହୋଇ ସେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ୧୯୪୨ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଭାରତଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସେ ସକ୍ରିୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ପୁନଶ୍ଚ କାରାବରଣ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ।

୧୯୪୫ ରେ ସେ ଜେଲ୍‌ରୁ ମୁକ୍ତହୋଇ ‘ନବଜୀବନ ମଣ୍ଡଳ’ ନାମକ ଏକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗଢ଼ି ସମାଜସେବା କରିବାରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ । ସେହିପରି ଅନୁଗୁଳଠାରେ ସେ ବାଜିରାଉତ ଛାତ୍ରାବାସ ଗଠନ କରି ବିଭିନ୍ନ ରଚନାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥଲେ । ସେ ବିନୋବାଜୀଙ୍କ ଭଦାନ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେଇ ଓଡ଼ିଶାରେ ଭୂଦାନ ପଦଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ବିଭିନ୍ନ ସଙ୍ଗଠନର ସଭ୍ୟ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ କମିଟିର ସଦସ୍ୟା ଥିଲେ । ସେ ମଧ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ସମାଜ ମଙ୍ଗଳ ଉପଦେଷ୍ଟା ପରିଷଦର ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟକ୍ଷା ହୋଇଥିଲେ । ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ଉପାଧ୍ର ଅଧିକାରିଣୀ ହୋଇଥିଲେ । ସେ ଆଦିବାସୀ ଅଧୁଷିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ସେବାକରି ବଜାଜ୍ ପୁରସ୍କାର ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ । ଏହି ମହୀୟସୀ ମହିଳାଙ୍କର ୧୯୯୮ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୫ ତାରିଖ ଦିନ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସେ ଥିଲେ ସ୍ନେହଶୀଳା ମାଆଟିଏ ।

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 History Solutions Chapter 16 ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରତି ଅବଦାନ : ମଧୁସୂଦନ ଦାସ, ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ, କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି, ସରଳା ଦେବୀ, ରମା ଦେବୀ ଓ ମାଳତୀ ଦେବୀ Objective & Short Answer Questions

CHSE Odisha 12th Class History Chapter 16 Objective & Short Answer Questions in Odia Medium

ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ ଓ ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାରୋଟି ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

୧ । ଦେଶୀ କୋରମ୍ ଉପାଧ୍ଧରେ କେଉଁ ନାରୀ ନେତ୍ରୀ ସମ୍ମାନିତା ହୋଇଥିଲେ ?
(କ) ଜାହ୍ନବୀ ଦେବୀ
(ଖ) ସରଳା ଦେବୀ
(ଗ) କୋକିଳା ଦେବୀ
(ଘ) ମାଳତୀ ଦେବୀ
Answer:
(ଖ) ମାଳତୀ ଦେବୀ

୨। ଜମିଦାରୀର ଦାୟିତ୍ଵ ହାତକୁ ନେବାପରେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଓଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କର ମିଶ୍ରଣ ପାଇଁ ବିଶେଷତଃ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଜିଲ୍ଲାକୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ୍ ପ୍ରଦେଶରୁ ଅଲଗା କରି ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶାଇ ଦେବାପାଇଁ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ଲାଗିପଡ଼ିଥିଲେ ?
(କ) କଟକ
(ଖ) ପୁରୀ
(ଗ) ଗଞ୍ଜାମ
(ଘ) ବାଲେଶ୍ବର
Answer:
(ଗ) ଗଞ୍ଜାମ

୩। ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଦଶମ ଅଧିବେଶନ କେଉଁଠାରେ ଆୟୋଜନ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ଭଞ୍ଜନଗର
(ଖ) ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି
(ଗ) ଘୁମୁସର
(ଘ) ବ୍ରହ୍ମପୁର
Answer:
(ଖ) ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି

୪| ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଉପାଧ୍ ଇଂରେଜ ସରକାର କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତିଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
(କ) ଲାଟସାହେବ
(ଖ) ରାଜାସାହେବ
(ଗ) ସାହେବ
(ଘ) ସମାଟ
Answer:
(ଖ) ରାଜାସାହେବ

୫। ‘ବିଶ୍ଵ ବିପ୍ଳବିଣୀ’ ପୁସ୍ତକର ରଚୟିତା କିଏ ?
(କ) କୋକିଳା ଦେବୀ
(ଖ) ରୁକ୍ମିଣୀ ଦେବୀ
(ଗ) ସରଳା ଦେବୀ
(ଘ) ଶାଳିନୀ ଦେବୀ
Answer:
(ଗ) ସରଳା ଦେବୀ

୬। ୧୯୨୮ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନ ସାଇମନ୍ କମିଶନ୍‌କୁ ବର୍ଜନ କଲାବେଳେ ଏହି କମିଶନ ଆଗରେ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଦାବି ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ ?
(କ) ଗଞ୍ଜାମର ମିଶ୍ରଣ
(ଖ) ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ
(ଗ) ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କ ମିଶ୍ରଣ
(ଘ) ଏ ସମସ୍ତ
Answer:
(ଖ) ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ

୭। ‘ନବଜୀବନ ମଣ୍ଡଳ’ ନାମକ ଅନୁଷ୍ଠାନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା କିଏ ?
(କ) ରମା ଦେବୀ
(ଖ) ମାଳତୀ ଦେବୀ
(ଗ) ସୁଲୋଚନା ଦେବୀ
(ଘ) ସରଳା ଦେବୀ
Answer:
(ଖ) ମାଳତୀ ଦେବୀ

୮। ପ୍ରଥମ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକରେ ଓଡ଼ିଆଙ୍କର ପ୍ରତିନିଧୁଭାବେ କିଏ ଯୋଗଦେଇ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପାଇଁ ବକ୍ତୃତା ଦେଇଥିଲେ ?
(କ) ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ
(ଖ) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ
(ଗ) ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ
(ଘ) ସୁଭାଷ ବୋଷ
Answer:
(ଗ) ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ

୯। ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ କମିଟିର ସଦସ୍ୟା କିଏ ଥିଲେ ?
(କ) ସରଳା ଦେବୀ
(ଖ) କ୍ଷେତ୍ରମଣି ଦେବୀ
(ଗ) ସୁଲୋଚନା ଦେବୀ
(ଘ) କୃଷ୍ଣପ୍ରିୟା ଦେବୀ
Answer:
(କ) ସରଳାଦେବୀ

୧୦। ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟର କେବେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ୧୯୦୭
(ଖ) ୧୯୦୮
(ଗ) ୧୯୦୯
(ଘ) ୧୯୧୦
Answer:
(ଗ) ୧୯୦୯

୧୧। ୧୯୧୫ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସତ୍ୟବାଦୀ ପ୍ରେସ୍‌ରୁ ପ୍ରକାଶିତ ମାସିକ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକାର ନାମ କ’ଣ ?
(କ) ସତ୍ୟବାଦୀ
(ଖ) ଆଶା
(ଗ) ସମାଜ
(ଘ) ସମ୍ବାଦ
Answer:
(କ) ସତ୍ୟବାଦୀ

୧୨ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସମାଜ ଏକ ଦୈନିକ ସମ୍ବାଦପତ୍ର ରୂପେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ୧୯୨୮
(ଖ) ୧୯୩୦
(ଗ) ୧୯୩୨
(ଘ) ୧୯୩୬
Answer:
(ଖ) ୧୯୩୦

୧୩ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ?
(କ) ୧୯୧୫
(ଖ) ୧୯୧୭
(ଗ) ୧୯୧୮
(ଘ) ୧୯୧୯
Answer:
(ଖ) ୧୯୧୭

୧୪ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ଲକ୍ଷ୍ନୌ ଅବେଶନରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ।
(କ) ୧୯୧୪
(ଖ) ୧୯୧୬
(ଗ) ୧୯୨୬
(ଘ) ୧୯୩୦
Answer:
(ଖ) ୧୯୧୬

୧୫ । ୧୯୩୦ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ରାଜନୈତିକ ବନ୍ଦୀ କିଏ ଥିଲେ ?
(କ) ସୀତା ଦେବୀ
(ଖ) ମାଳତୀ ଦେବୀ
(ଗ) ସରଳା ଦେବୀ
(ଘ) କିରଣ ଦେବୀ
Answer:
(ଗ) ସରଳା ଦେବୀ

୧୬ । ନିଷ୍ଫଳ ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ ପ୍ରାଦେଶିକ କଂଗ୍ରେସ ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ସଭାପତି କିଏ କିଏ ଥିଲେ ?
(କ) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ
(ଖ) ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ
(ଗ) କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ
(ଘ) ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର
Answer:
(ଖ) ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ

୧୭ । ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସଙ୍କୁ ‘ଉତ୍କଳମଣି’ ଆଖ୍ୟା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ?
(କ) ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଶୁତୋଷ ମୁଖାର୍ଜୀ
(ଖ) ସନ୍ତୋଷ ଚଟ୍ଟୋପାଧ୍ୟାୟ
(ଗ) ଈଶ୍ଵରଚନ୍ଦ୍ର ବିଦ୍ୟାସାଗର
(ଘ) ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ
Answer:
(ଘ) ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ

୧୮। ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳର ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ଏକତ୍ରୀକରଣ ନିମନ୍ତେ ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ମଧୁବାବୁ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
(କ) ୧୯୦୦
(ଖ) ୧୯୦୩
(ଗ) ୧୯୩୦
(ଘ) ୧୯୩୪
Answer:
(ଖ) ୧୯୦୩

୧୯। ୧୯୧୩ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ପୁରୀରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର କେଉଁ ଅଧିବେଶନରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ସଭାପତି ଆସନ ମଣ୍ଡନ କରିଥେଲେ ?
(କ) ସପ୍ତମ
(ଖ) ଅଷ୍ଟମ
(ଗ) ନବମ
(ଘ) ଦଶମ
Answer:
(ଗ) ନବମ

୨୦। ‘ଦି ଓଡ଼ିଆ’ ନାମକ ସାପ୍ତାହିକୀ ପତ୍ରିକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା କିଏ ?
(କ) ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ
(ଖ) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ
(ଗ) କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ
(ଘ) ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର ଦାସ
Answer:
(ଖ) ମଧୁସୂଦନ ଦାସ

୨୧। ନିଷ୍ଫଳ ଭାରତ କଂଗ୍ରେସ ଅଧ୍ଶନରେ ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ମହିଳା ବକ୍ତା କିଏ ଥିଲେ ?
(କ) ସୁଲୋଚନା ଦେବୀ
(ଖ) ସରଳା ଦେବୀ
(ଗ) ସୁମତୀ ଦେବୀ
(ଘ) ଷୋତୁମଶି ଦେବୀ
Answer:
(ଖ) ସରଳାଦେବୀ

୨୨। ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
(କ) ୧୮୪୩
(ଖ) ୧୮୪୭
(ଗ) ୧୮୪୮
(ଘ)୧୮୫୦
Answer:
(ଗ)୧୮୪୮

୨୩। ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଇହଲୀଳା ସମ୍ବରଣ କରିଥିଲେ ?
(କ) ୧୯୩୦
(ଖ) ୧୯୩୨
(ଗ) ୧୯୩୪
(ଘ) ୧୯୩୬
Answer:
(ଗ) ୧୯୩୪

୨୪। ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ରମା ଦେବୀ ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ କଂଗ୍ରେସର ଅଧ୍ଯକ୍ଷା ହୋଇଥିଲେ ?
(କ) ୧୯୨୮
(ଖ)୧୯୨୯
(ଗ) ୧୯୩୦
(ଘ) ୧୯୩୨
Answer:
(ଗ) ୧୯୩୦

୨୫। ୧୯୩୭ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ନିର୍ବାଚିତ ବିଧାନସଭାରେ ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ମହିଳା ସଦସ୍ୟ କିଏ ଥିଲେ ?
(କ) ନିର୍ମଳା ଦେବୀ
(ଖ) କୋକିଳା ଦେବୀ
(ଗ) ଜାହ୍ନବୀ ଦେବୀ
(ଘ) ସରଳା ଦେବୀ
Answer:
(ଘ) ସରଳା ଦେବୀ

୨୬। ଯମୁନାଲାଲ ବଜାଜ ଫାଉଣ୍ଡେସନଦ୍ୱାରା ବଜାଜ୍ ପୁରସ୍କାର ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଲାଭ କରିଥିଲେ ?
(କ) ମାଳତୀ ଦେବୀ
(ଖ) ରମା ଦେବୀ
(ଗ) ରମ୍ଭା ଦେବୀ
(ଘ) ସରଳା ଦେବୀ
Answer:
(ଖ) ରମା ଦେବୀ

୨୭। ସର୍ବଭାରତୀୟ ଚରଖା ସଂଘର କୋଷାଧ୍ୟକ୍ଷ କିଏ ଥିଲେ ?
(କ) ସରଳା ଦେବୀ
(ଖ) ରମା ଦେବୀ
(ଗ) ମାଳତୀ ଦେବୀ
(ଘ) ସୁମତା ଦେବୀ
Answer:
(ଖ) ରମା ଦେବୀ

B. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

୧। ବାଜି ରାଉତ ଛାତ୍ରାବାସର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ________________ ।
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ

୨। ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ ________________ ଉପାଧିରେ ସମ୍ମାନିତା ହୋଇଥିଲେ ।
Answer:
ଦେଶୀ କୋରମ

୩ । ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ରାଜନୈତିକ ବନ୍ଦୀ ________________ ଥିଲେ ।
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ

୪। ଶାମତା ସରଳା ଦେବା _______________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୨୧

୫। ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀଙ୍କର __________________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୮୬

୬ । ୧୯୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ବ୍ରହ୍ମପୁରଠାରେ _________________ ନାମକ ଏକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସ୍ଥାପନ କରି ବହୁ ପୁରୁଷ ଓ ମହିଳା କର୍ମୀଙ୍କୁ ନାରୀନେତ୍ରୀ ସରଳା ଦେବୀ ସ୍ଵାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେବାପାଇଁ ପ୍ରବର୍ତ୍ତାଇ ଥିଲେ ।
Answer:
‘ଉଦ୍‌ଯୋଗ ମନ୍ଦିର’

୭ । ‘ବିଶ୍ଵ ବିପ୍ଳବିଣୀ’ ଗ୍ରନ୍ଥର ରଚୟିତା ଥିଲେ _______________ ।
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ

୮ | ଶ୍ରୀମତୀ ରମା ଦେବୀଙ୍କର ______________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୮୫

୯ । କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ, _______________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ______________ ରାଜବଂଶରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୮୯୨, ଗଙ୍ଗ

୧୦ । ବ୍ରିଟିଶ୍ ସରକାର _______________ ଙ୍କୁ ରାଜାସାହେବ ଉପାଧ୍ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
Answer:
କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ

୧୧ । ୧୯୨୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ________________ ର ସଭ୍ୟ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ଏହାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ଭାରତର ପରବର୍ତ୍ତୀ ବଡ଼ଲାଟ୍ _______________।
Answer:
କୃଷି କମିଶନ, ଲର୍ଡ଼ ଲିନ୍‌ଲିଥ୍ ଗୋ

୧୨। ୧୯୨୮ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନ ସାଇମନ୍ କମିଶନ୍‌କୁ ବର୍ଜନ କଲାବେଳେ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ମହାରାଜା ଏହି କମିଶନ୍ ସମ୍ମୁଖରେ ______________ ଦାବି ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଗଠନ

୧୩ । ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକକୁ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ପ୍ରତିନିଧ୍ଵ ରୂପେ ________________ ଙ୍କ ନାମ ସୁପାରିସ କରିଥଲେ ।
Answer:
ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ

୧୪। ଓଡ଼ିଶା ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ରୂପେ ମାନ୍ୟତା _____________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ପାଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୩୬

୧୫ । ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ କଟକରେ ଭେଷଜ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା _______________ ଅଟନ୍ତି ।
Answer:
ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି

୧୬ । ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ __________________ ।
Answer:
ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ

୧୭ । ଗୋପବନ୍ଧୁ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ________________ ଗ୍ରାମରେ ଏକ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ସୁଆଣ୍ଡୋ

୧୮ । ଗୋପବନ୍ଧୁ _________________ ଦିନ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୮୭୭ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୯ ତାରିଖ

୧୯ । ଗୋପବନ୍ଧୁ ______________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୦୯

୨୦ । ସମାଜ ଏକ ଦୈନିକ ସମ୍ବାଦପତ୍ର ଭାବେ __________________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା ।
Answer:
୧୯୩୦

୨୧। ୧୯୧୯ ରେ କଟକରେ ________________ ସମ୍ମିଳନୀର ବାର୍ଷିକ ଅଧ୍ଶନରେ ଗୋପବନ୍ଧୁ ସଭାପତିତ୍ୱ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଉତ୍କଳ

୨୨ । କଂଗ୍ରେସ ଅଧ୍ଵବେଶନ __________________ ଠାରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଭାଷାଭିଭିରେ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପ୍ରାଦେଶିକ କଂଗ୍ରେସ କମିଟି ଗଠନ ହେବାର ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ନିଆଯାଇଥିଲା ।
Answer:
ନାଗପୁର

୨୩ । ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ଅନୁରୋଧରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧି ________________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ କଟକ ଆସିଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୨୧

୨୪ । ବିଚ୍ଛିନ୍ନାଞ୍ଚଳ ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କୁ ଏକତ୍ରିତ କରିବାପାଇଁ _______________ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠାକରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୦୩

୨୫ । ମଧୁବାବୁ ______________ ପ୍ରାଦେଶିକ ଲେଜିସ୍‌ଟିଭ୍ କାଉନ୍‌ସିଲ୍‌ର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ।
Answer:
ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା

୨୬ । ମଧୁବାବୁଙ୍କୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ ଗଠନରେ ________________ ବିଶେଷ ସହାୟତା କରିଥିଲେ ।
Answer:
ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଦେଓ

୨୭ । ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ସାଇମନ୍ କମିଶନ୍‌କୁ ଫେରିଯାଅ ଧ୍ଵନିଦ୍ୱାରା ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କଲାବେଳେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ନେତାମାନେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦାବିକୁ ନେଇ ଏହି କମିଶନକୁ _________________ ଠାରେ ଭେଟିଥିଲେ ।
Answer:
ପାଟନା

୨୮। ମଧୁବାବୁଙ୍କର _______________ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
୧୯୩୪

C. ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ କେବେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଏପ୍ରିଲ ୧, ୧୯୧୨ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୨। ଦେବୀ କେବେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୨୧ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ରମା ଦେବୀ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ ।

୩ । ରମା ଦେବୀ କେବେ ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ କଂଗ୍ରେସ କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷା ଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୩୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ରମା ଦେବୀ ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ କଂଗ୍ରେସ କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷା ଥିଲେ ।

୪। ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ରମା ଦେବୀ ଓଡ଼ିଶାର କେଉଁ ସେବାଶ୍ରମରେ ରଚନାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ନିର୍ଦେଶରେ ରମା ଦେବୀ ଓଡ଼ିଶାର ବରୀ ସେବାଶ୍ରମରେ ରଚନାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ ।

୫। ମଧୁବାବୁ କେବେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୦୩ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ମଧୁବାବୁ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।

୬। ରମା ଦେବୀ କେବେ ଯମୁନାଲାଲ୍ ବଜାଜ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍‌ଦ୍ୱାରା ବଜାଜ୍ ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୨୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ରମା ଦେବୀ ଯମୁନାଲାଲ୍ ବଜାଜ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍‌ଦ୍ୱାରା ବଜାଜ୍ ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

୭। ରମା ଦେବୀଙ୍କର କେବେ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୮୫ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁଲାଇ ୨୨ ତାରିଖ ଦିନ ରମା ଦେବୀଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

୮| ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ କେବେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ ୧୯୦୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅଗଷ୍ଟ ୯ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

୯। ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ କେବେ ସ୍ବଦେଶୀ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ ୧୯୨୪ ମସିହାରେ କଟକରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ସ୍ବଦେଶୀ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।

୧୦ । ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ କେବେ ବ୍ରହ୍ମପୁରଠାରେ ‘ଉଦ୍‌ଯୋଗ ମନ୍ଦିର’ ନାମକ ଏକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ ୧୯୩୦ ମସିହାରେ ବ୍ରହ୍ମପୁରଠାରେ ‘ଉଦ୍‌ଯୋଗ ମନ୍ଦିର’ ନାମକ ଏକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।

୧୧ । ଓଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କର ମିଶ୍ରଣ ପାଇଁ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତିଙ୍କର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ଥିଲା ?
Answer:
ଓଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କର ମିଶ୍ରଣ ପାଇଁ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତିଙ୍କର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟ ଥିଲା, ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶରୁ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାକୁ ପୃଥକ୍ କରି ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶାଇବା ।

୧୨ । ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ କେବେ ଓ କେଉଁଠି ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ ୧୯୦୪ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁଲାଇ ମାସ ୨୬ ତାରିଖ ଦିନ କଲିକତାର ଏକ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

୧୩ । ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ କାହାକୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ।

୧୪। ୧୯୧୯ ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନରେ ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ବାର୍ଥ ସାଧନ ନହେବାରୁ ମଧୁବାବୁ କ’ଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୧୯ ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନରେ ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ବାର୍ଥ ସାଧନ ନହେବାରୁ ମଧୁବାବୁ ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ଲେଜିସ୍‌ଟିଭ୍ କାଉନ୍‌ସିଲ୍‌ରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ।

୧୫ । ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ କେବେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ୧୮୭୭ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅକ୍ଟୋବର ୯ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

୧୬ । ଗୋପବନ୍ଧୁ ନିଜର ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ ପରେ ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ କେଉଁଠାରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ?
Answer:
ଗୋପବନ୍ଧୁ ନିଜର ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ ପରେ ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ ନୀଳଗିରିଠାରେ ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।

୧୭ । କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ସାଇମନ୍ କମିଶନ୍‌କୁ କାହିଁକି ଭେଟିଥିଲେ ?
Answer:
କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଉତ୍କଳ ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଦାବି ନେଇ ସାଇମନ୍ କମିଶନ୍‌କୁ ଭେଟିଥିଲେ ।

୧୮ । କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ କେବେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୮୯୨ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୬ ତାରିଖରେ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

D. ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର ।

୧। ୧୯୨୦ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀରେ ମଧୁବାବୁ ସଭାପତିତ୍ୱ କରିଥିଲେ ।
Answer:
୧୯୧୮ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀରେ ମଧୁବାବୁ ସଭାପତିତ୍ୱ କରିଥିଲେ ।

୨। ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ଓକିଲ ଥିଲେ ।
Answer:
ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ଓକିଲ ଥିଲେ ।

୩। ରମା ଦେବୀ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ।
Answer:
ରମା ଦେବୀ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ।

୪। ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଭାରତର ସୀମାନ୍ତକୁ ଯାଇ ରମା ଦେବୀ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନର ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଥିଲେ ।
Answer:
ଭାରତ-ଚୀନ୍ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଭାରତର ସୀମାନ୍ତକୁ ଯାଇ ରମା ଦେବୀ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନର ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଥିଲେ ।

୫। ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ଅଧ୍ଶନର ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ମହିଳା ବକ୍ତା ଥିଲେ ।
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ଅଧ୍ଵଂଶନର ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ମହିଳା ବକ୍ତା ଥିଲେ ।

୬। ମଧୁବାବୁ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।
Answer:
ଗୋପବନ୍ଧୁ ସତ୍ୟବାଦୀ ବନବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ।

୭ । ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ସାକ୍ଷୀଗୋପାଳସ୍ଥିତ ସତ୍ୟବାଦୀ ପ୍ରେସ୍‌ରୁ ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା ନାମକ ଏକ ମାସିକ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକା ପ୍ରକାଶିତ ହେଉଥିଲା ।
Answer:
ଗୋପବନ୍ଧୁଙ୍କ ସାକ୍ଷୀଗୋପାଳସ୍ଥିତ ସତ୍ୟବାଦୀ ପ୍ରେସରୁ ‘ସତ୍ୟବାଦୀ’ ନାମକ ଏକ ମାସିକ ପତ୍ରିକା ପ୍ରକାଶିତ ହେଉଥିଲା ।

୮। କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ ନୟାଗଡ଼ର ଜମିଦାର ଥିଲେ ।
Answer:
କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିର ଜମିଦାର ଥିଲେ ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ଦୁଇଟି | ତିନୋଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ କିପରି ମଧୁବାବୁଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ମଧୁବାବୁଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ ଏବଂ ବଡ଼ଲାଟ୍ ଲର୍ଡ଼ ହାର୍ଡ଼ିଞ୍ଜଙ୍କ ଇଚ୍ଛାରେ ଓଡ଼ିଶାର ସମ୍ବଲପୁର, ଅନୁଗୁଳ, ବାଲେଶ୍ଵର, କଟକ ଏବଂ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାକୁ ବଙ୍ଗ ପ୍ରଦେଶରୁ ପୃଥକ୍ କରି ବିହାର ସହିତ ମିଶାଇ ଦିଆଗଲା । ସୁତରାଂ ଏପ୍ରିଲ୍ ୧, ୧୯୧୨ ରେ ଜନ୍ମଲାଭ କଲା ବିହାର-ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ।

୨। କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି କେବେ କୃଷି କମିଶନର ସଭ୍ୟରୂପେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ? ଏହି କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ କିଏ ଥିଲେ ?
Answer:
ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ୧୯୨୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ କୃଷି କମିଶନର ସଭ୍ୟରୂପେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ଭାରତର ପରବର୍ତ୍ତୀ ବଡ଼ଲାଟ୍ ଲର୍ଡ଼ ଲିନ୍‌ଲିଥ୍‌ଗୋ ।

୩। ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଭାବରେ ୧୯୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ରମା ଦେବୀ କି କି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ରମା ଦେବୀ ଯୋଗଦେଇ ବିଦେଶୀ ଦ୍ରବ୍ୟ ବର୍ଜନ, ନିଶା ନିବାରଣ ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଜଡ଼ିତ ରହିବା ସହ ଇଞ୍ଚୁଡ଼ି ଓ କୁଜଙ୍ଗଠାରେ ଲବଣ ଆଇନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆଇନଭଙ୍ଗ କରିଥିଲେ । ସେଥ‌ିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ କାରାବରଣ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ।

୪। ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣୀତ ହୋଇ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ କି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ? ସେଥ‌ିପାଇଁ ଅର୍ଥ ସଂଗ୍ରହର ବ୍ୟବସ୍ଥା ସେ କିପରି କରିଥିଲେ ?
Answer:
ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧିଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣୀତ ହୋଇ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଖଦଡ଼ ପିନ୍ଧିବାପାଇଁ ପ୍ରଚାର, ଗ୍ରାମ ପଞ୍ଚାୟତ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏବଂ ନିଶା ନିବାରଣ ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସଫଳ କରିବାପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ । ଅର୍ଥ ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ ସେ ତିଳକ ସ୍ୱରାଜ ପାଣ୍ଠି ଗଠନ କରି ଜନସାଧାରଣଙ୍କଠାରୁ ଚାନ୍ଦା ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ ।

୫। ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ କାହାକୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେ କେବେ ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ?
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ସରଳା ଦେବୀ ଭାଗୀରଥୀ ମହାପାତ୍ରଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେ ୧୯୨୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସ୍ଵାମୀଙ୍କ ସହ ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ।

୬ । ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ ନିଜର ସମାଜସେବା ପାଇଁ କି କି ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ ?
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ କେବଳ ଜଣେ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ନଥିଲେ, ସେ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ସମାଜସେବୀ । ଆଦିବାସୀ ଅଧୁଷିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ସେବାପାଇଁ ସେ ଯମୁନାଲାଲ ବଜାଜ ପୁରସ୍କାର ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ ।

୭ । ଦୈନିକ ସମାଜ ପତ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ ଏବଂ ଏହା ଦୈନିକ ପତ୍ରିକା ଭାବରେ କେବେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଦୈନିକ ସମାଜ ପତ୍ରିକାର ପ୍ରଥମ ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ । ଏହା ୧୯୩୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଦୈନିକ ପତ୍ରିକା ଭାବରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା ।

B. ପାଞ୍ଚଟି ଛଅଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। ଜଣେ ସମାଜସେବୀ ଭାବରେ ରମା ଦେବୀଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସଂକ୍ଷିପ୍ତରେ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
ରମା ଦେବୀ ଜଣେ ସମାଜସେବୀ ଭାବରେ ଥିଲେ ସୁପରିଚିତା । ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ସାଙ୍ଗକୁ ସେ ସମାଜ ସେବାକୁ ନିଜର ବ୍ରତ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିବା ସମାଜସେବା କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ଥିଲା ପ୍ରଧାନ ।

• ଆଦିବାସୀ ଅଧୁଷିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଆବାସିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ।
• କସ୍ତୁରବା ସ୍ମାରକ ନିସ୍‌ର ପ୍ରତିନିଧ୍ ଭାବରେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ସେବା ।
• ଭୂଦାନ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଭୂମିହୀନଙ୍କୁ ଭୂମି ମିଳିବାପାଇଁ ସକ୍ରିୟ ଭୂମିକା ।
• ବାଂଲାଦେଶ ଶରଣାର୍ଥୀଙ୍କ ସେବା ।
• ଜୀବନର ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସର୍ବସେବା ସଂଘ ଓ ରେଡ଼କ୍ରସ ସୋସାଇଟି ଭଳି ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ହୋଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ।

୨। କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତିଙ୍କ ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକରେ ଯୋଗଦାନ ସମ୍ପର୍କରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ୧୯୩୦-୩୧ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ବାର୍ଥକୁ ପ୍ରତିନିଧ୍ବ କରିବାପାଇଁ ବିଲାତ ଯାତ୍ରା କରି ଗୋଲଟେବୁଲ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଗଞ୍ଜାମକୁ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ପ୍ରଦେଶରୁ ମୁକ୍ତ କରିବାପାଇଁ ସେ ଦାବି କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଯୁକ୍ତିରେ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଓଡ଼ିଆମାନେ ଏକ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଜାତି ଭାବରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଦେଶରେ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ହୋଇ ରହି ଅନେକ ଲାଞ୍ଛନା ଓ ଅସୁବିଧା ଭୋଗକରୁଛନ୍ତି । ଯଦି ସେହିସବୁ ଅଞ୍ଚଳକୁ ମୁକ୍ତ କରାଯାଇ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ କରାଯାଇପାରଗ, ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଆଶୀର୍ବାଦ ସ୍ୱରୂପ ହୁ ଅନ୍ତ। ।

୩। ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାବଳୀକୁ ସଂକ୍ଷେପରେ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
ଶ୍ରୀମତୀ ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ ଓଡ଼ିଶାର ଜଣେ ସ୍ବନାମଧନ୍ୟା ନାରୀ ଏବଂ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଥିଲେ । ସେ କଲିକତାରେ ଜନ୍ମ ହୋଇ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ ହେଁ ଓଡ଼ିଶାର ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା ପରେ ଓଡ଼ିଶା ଆସି ନିଜର କର୍ମମୟ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସେ ନିଜକୁ ଅନେକ ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଯଥା ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ନିବାରଣ, ନୈଶ ବିଦ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନ, ଉନ୍ନତ ଧରଣର କୃଷିର ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଏତଦ୍‌ବ୍ୟତୀତ ଜଣେ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଭାବରେ ସେ ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗଦେଇ କାରାବରଣ କରିଥିଲେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 12 ଜ୍ୟାମିତିକ ଅଙ୍କନ Ex 12.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 12 ଜ୍ୟାମିତିକ ଅଙ୍କନ Ex 12.1

Question 1.
ସ୍କେଲ ଓ କମ୍ପାସ୍ ବ୍ୟବହାର କରି 60° ପରିମାଣର ଏକ କୋଣ ଅଙ୍କନ କରି ତା’କୁ ସମଦ୍ଵିଖଣ୍ଡ କର ।
ସମାଧାନ:
ସୋପାନସମୂହ:
(i) ପ୍ରଥମେ l ଏକ ରେଖା ଅଙ୍କନ କରି ଏହା ଉପରେ ଏକ ବିନ୍ଦୁ B ଚିହ୍ନଟ କର ।

(ii) B ବିନ୍ଦୁରେ କମ୍ପାସର କଣ୍ଟାମୁନ ରଖ୍ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର । ଚାପଟି l ରେଖାକୁ ଯେଉଁ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବ ସେ ବିନ୍ଦୁର ନାମ C ଦିଅ ।

(iii) ବର୍ତ୍ତମାନ କମ୍ପାସ୍‌ର କଣ୍ଟାମୁନ C ବିନ୍ଦୁରେ ରଖ୍ ପୂର୍ବ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଆଉ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି ଚାପଟି ପୂର୍ବୋକ୍ତ ଚାପକୁ ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରିବ । ବିନ୍ଦୁଟିର ନାମ A ଦିଅ ।

(iv) \(\overrightarrow{\mathrm{BA}}\) ଅଙ୍କନ କର । ବର୍ତ୍ତମାନ ∠ABC ର ପରିମାଣ 60° ହେବ ।

(v) ପୂର୍ବ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧର ଅର୍ଦ୍ଧେକରୁ ସାମାନ୍ୟ ଅଧ‌ିକ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ କମ୍ପାସର କଣ୍ଟାମୁନ C ବିନ୍ଦୁରେ ରଖ୍ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ।

(vi) ବ୍ୟାସାର୍ଷକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନକରି କମ୍ପାସର କଣ୍ଟାମୁନ A ବିନ୍ଦୁରେ ରଖ୍ ଆଉ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି C ବିନ୍ଦୁରେ ଅଙ୍କିତ ଚାପକୁ ଏହା ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବ । ସେ ବିନ୍ଦୁର ନାମ D ହେଉ । \(\overrightarrow{\mathrm{BD}}\) ଅଙ୍କନ କର ।

(vii) ବର୍ତ୍ତମାନ \(\overrightarrow{\mathrm{BD}}\) ରଶ୍ମିଟି ∠ABC ର ସମଦ୍ଵିଖଣ୍ଡକ ରଶ୍ମି ।

Question 2.
କମ୍ପାସ୍ ଓ ସ୍କେଲ ବ୍ୟବହାରକରି 90° ପରିମାଣର ଏକ କୋଣ ଅଙ୍କନ କରିବାର ସୋପାନଗୁଡ଼ିକୁ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ସୋପାନସମୂହ:
(i) l ରେଖା ଅଙ୍କନକରି ଏହା ଉପରେ A ଏକ ବିନ୍ଦୁ ନିଅ ।
(ii) A ବିନ୍ଦୁକୁ କେନ୍ଦ୍ରକରି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି ଚାପଟି l ରେଖାକୁ ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରିବ । ଉକ୍ତ ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ C ଦିଅ ।
(iii) ବ୍ୟାସାର୍ଷକୁ ନ ବଦଳାଇ କମ୍ପାସ୍‌ର କଣ୍ଟାମୁନ C ବିନ୍ଦୁରେ ରଖ୍ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯାହା Aବିନ୍ଦୁରେ ଅଙ୍କିତ ଚାପକୁ ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବ । ଉକ୍ତ ଛେଦ ବିନ୍ଦୁର ନାମ D ଦିଅ ।
(iv) ବ୍ୟାସାର୍ଷକୁ ନ ବଦଳାଇ କମ୍ପାସ୍‌ର କଣ୍ଟାମୁନ । ବିନ୍ଦୁରେ ରଖ୍ ଆଉ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯାହା A ବିନ୍ଦୁରେ ଅଙ୍କିତ ଚାପକୁ ଆଉ ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ (C ବିନ୍ଦୁ ଭିନ୍ନ) ଛେଦକରିବ । ଉକ୍ତ ବିନ୍ଦୁର ନାମ E ଦିଅ ।
(v) ପୂର୍ବ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧର ଅର୍ଦ୍ଧେକରୁ ସାମନ୍ୟ ଅଧିକ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ପେନ୍‌ସିଲ୍‌ର କଣ୍ଟାମୁନ ଯଥାକ୍ରମେ D ଓ E ବିନ୍ଦୁରେ ରଖ୍ ଦୁଇଟି ପୃଥକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି ଚାପଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦ କରିବେ । ଉକ୍ତ ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ B ଦିଅ ।
(vi) \(\overrightarrow{\mathrm{AB}}\) ଅଙ୍କନ କର ବର୍ତ୍ତମାନ ∠BAC ର ପରିମାଣ 90° ହେବ ।

Question 3.
8 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟର AB ରେଖାଖଣ୍ଡ ଅଙ୍କନକରି ତାହାର ସମଦ୍ବିଖଣ୍ଡକ ଲମ୍ବ ଅଙ୍କନ କର । AB କୁ ସମାନ ଋରିଭାଗ କରିପାରିବ କି ? କିପରି ?
ସମାଧାନ:
ସୋପାନସମୂହ:
(i) l ରେଖା ଅଙ୍କନକରି ଏହା ଉପରେ A ଏକ ବିନ୍ଦୁ ଚିହ୍ନଟ କର ।
(ii) କମ୍ପାସର କଣ୍ଟାମୁନ ସ୍କେଲର 0 ଠାରେ ଓ ପେନ୍‌ସିଲ୍‌ମୁନ 8 ସେ.ମି. ଠାରେ ରଖ୍ ଏକ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନିଅ । ତତ୍ପରେ କମ୍ପାସ୍‌କୁ ଉଠାଇଆଣି କମ୍ପାସ୍‌ର କଣ୍ଟାମୁନ A ଠାରେ ରଖୁ ଏକ ଚାପ ଅଙ୍କନ କର ଯେପରି ଚାପଟି l ରେଖାକୁ ଆଉ ଏକ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରିବ । ବିନ୍ଦୁଟିର ନାମ B ଦିଅ ।
(iii) 8 ସେ.ମି.ର ଅଧା ଅର୍ଥାତ୍ 4 ସେ.ମିରୁ ଅଧ୍ କ ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ନେଇ ପେନ୍‌ସିଲର କଣ୍ଟାମୁନକୁ ଯଥାକ୍ରମେ A ଓ B ବିନ୍ଦୁରେ ରଖ୍ A͞B ର ଉପର ଓ ତଳ ଅର୍ଥ ସମତଳରେ ଦୁଇଟି ପୃଥକ୍ ଚାପ ଅଙ୍କନକର ଯେପରି ଚାପଦ୍ଵୟ ପରସ୍ପରକୁ ଦୁଇଟି ପୃଥକ୍ ବିନ୍ଦୁରେ ଛେଦକରିବେ ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ ଯଥାକ୍ରମେ X ଓ Y ନିଅ ।
(iv) \(\overleftrightarrow{\mathrm{XY}}\) ଅଙ୍କନ କର । \(\overleftrightarrow{\mathrm{XY}}\) ଓ A͞B ର ଛେଦବିନ୍ଦୁର ନାମ ୦ ଦିଅ । O ବିନ୍ଦୁରେ A͞B ଟି ସମଦ୍ଵିଖଣ୍ଡ ହେଲା ।
(v) ରେଖାଖଣ୍ଡଟିକୁ ସମାନ ଚାରିଭାଗ କରିବାକୁ ହେଲେ ପୂର୍ବପଦ୍ଧତିରେ A͞O ଓ B͞O କୁ ସମର୍ଦ୍ଦିଖଣ୍ଡ କଲେ ଯଥାକ୍ରମେ P ଓ Q ବିନ୍ଦୁ ମିଳିବ ଏବଂ AP = PO = OQ = QB ହେବ ।

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 History Solutions Chapter 17 ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଗଠନ Short & Long Answer Questions.

CHSE Odisha 12th Class History Chapter 17 Short & Long Answer Questions in Odia Medium

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ଦୁଇଟି | ତିନୋଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। ଭାରତ କାହିଁକି ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ରାଷ୍ଟ୍ର ?
Answer:
ଭାରତ ତାହାର ଭୌଗୋଳିକ ସୀମାରେଖା ମଧ୍ଯରେ ସମସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ଓ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଜର ସର୍ବୋଚ୍ଚ କ୍ଷମତାକୁ ଜାହିର କରୁଥ‌ିବାବେଳେ ପୃଥ‌ିବୀର ଅନ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କ ରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଜର ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରକାଶ କରିଥାଏ । ଏଣୁ ଭାରତ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ରାଷ୍ଟ୍ର ଅଟେ ।

୨। କେଉଁ ଦେଶର ସମ୍ବିଧାନ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଏବଂ ଲିଖ୍ତ ସମ୍ବିଧାନ ଅଟେ । ଏହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଭାରତ ଦେଶର ସମ୍ବିଧାନ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଏବଂ ଲିଖ୍ ସମ୍ବିଧାନ ଅଟେ । ଏହାକୁ ‘ଆଇନଜୀବୀମାନଙ୍କର ନନ୍ଦନକାନନ’ କୁହାଯାଏ ।

୩। ମର୍ଲେ-ମିଣ୍ଡୋ ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନରେ ଭାରତବାସୀଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବାପାଇଁ ନିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରଥମ ପଦକ୍ଷେପଟି କ’ଣ ଥିଲା ? ଏଥପାଇଁ କେଉଁମାନେ ମନୋନୀତ ହୋଇଥିଲେ ?
Answer:
ମର୍ଲେ-ମିଣ୍ଡୋ ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନରେ ଭାରତବାସୀଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବାପାଇଁ ନିଆଯାଇଥ‌ିବା ପ୍ରଥମ ପଦକ୍ଷେପଟି ହେଲା – ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଥିବା ଭାରତ ସଚିବଙ୍କ ପରିଷଦରେ ଦୁଇଜଣ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ସ୍ଥାନ ଦିଆଯିବ । ଏଥ‌ିପାଇଁ କେ.ଜି. ଗୁପ୍ତା ଓ ସେୟଦ ହୁସେନ୍ ବିଗ୍ରାମୀ ମନୋନୀତ ହୋଇଥିଲେ ।

୪ । ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର କ’ଣ ? ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଉଦାହରଣ ଦିଅ ।
Answer:
ଯେଉଁ ଦେଶରେ କୌଣସି ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧର୍ମ ନଥାଏ, ସବୁ ଧର୍ମକୁ ସମାନ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖାଯାଏ । କୌଣସି ଧର୍ମକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯାଏ ନାହିଁ କି ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଏ ନାହିଁ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧର୍ମର ପ୍ରସାର ଓ ପ୍ରଚାର ପାଇଁ ପ୍ରତି ନାଗରିକକୁ ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରଦାନ କରେ, ସେହି ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର କୁହାଯାଏ । ଭାରତ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର ।

୫। ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର କ’ଣ ? ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ଯ କିଭଳି ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି ?
Answer:
ଯେଉଁ ରାଷ୍ଟ୍ରର ମୁଖ୍ୟ ଜନସାଧାରଣଙ୍କଦ୍ଵାରା ପରୋକ୍ଷ ବା ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି, ତାହାକୁ ସାଧାରଣତନ ରାଷ୍ଟ୍ର କୁହାଯାଏ । ଭରତର ରାଷ୍ଟ୍ରମୂଖ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜନସାଧାରଙ୍କଦ୍ଵାରା ପରୋକ୍ଷ ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି ।

୬। ସାର୍ବଜନୀନ ସାବାଳକ ଭୋଟପ୍ରଥା କ’ଣ ?
Answer:
ଜାତି, ବର୍ଣ୍ଣ, ଲିଙ୍ଗ, ଧର୍ମ, ଶିକ୍ଷାଗତ ଯୋଗ୍ୟତା, ସମ୍ପରି ଆଦି ନିର୍ବିଶେଷରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବୟସ ସୀମାପରେ ଗୋଟିଏ ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଭୋଟଦାନର ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ‘ସାର୍ବଜନୀନ ସାବାଳକ ଭୋଟପ୍ରଥା’ କୁହାଯାଏ । ଭାରତରେ ୩୨୬ ଧାରାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ୬୨ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନଦ୍ୱାରା ୧୮ ବର୍ଷ ବା ତଦୂର୍ଷ ବୟସର ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଭୋଟଦାନର ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇ ସାର୍ବଜନୀନ ସାବାଳକ ଭୋଟପ୍ରଥାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇଛି ।

୭। ସମ୍ବିଧାନର କେଉଁ ଧାରାରେ ଭାରତ ଏକ ଜନମଙ୍ଗଳ ରାଷ୍ଟ୍ର ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି । ଏଥରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଭାରତ ସରକାର ବି ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଛନ୍ତି ?
Answer:
ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ୩୮ ଧାରାରେ ଭାରତ ଏକ ଜନମଙ୍ଗଳ ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ ସଙ୍ଗଠିତ ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକରିବ ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି । ଭାରତ ସରକାର ନାଗରିକମାନଙ୍କର ମଙ୍ଗଳ କାମନା ପାଇଁ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ, ରାଜନୈତିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ନ୍ୟାୟର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଛନ୍ତି । ସମାଜରୁ ଶୋଷଣ, ଅତ୍ୟାଚାର, ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଓ ଦୁର୍ନୀତିକୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରାଯାଇଛି ।

B. ପାଞ୍ଚଟି/ଛଅଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। ମୁଖବନ୍ଧ ବା ପ୍ରସ୍ତାବନା
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲିଖ୍ ସମ୍ବିଧାନ ପରି ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବନା ରହିଅଛି । ଏହା ସମ୍ବିଧାନର ଉତ୍ସ, ସରକାର ବା ରାଷ୍ଟ୍ରର ଲକ୍ଷ୍ୟ ତଥା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ, ସରକାରର ପ୍ରକାରଭେଦ ଓ ସମ୍ବିଧାନ ଗୃହୀତର ଦିନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । ପ୍ରସ୍ତାବନା ଅନୁସାରେ ଭାରତରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶାସନ କ୍ଷମତା ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ହସ୍ତରେ ନ୍ୟସ୍ତ । ଏହା ଜନପ୍ରିୟ ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱକୁ ସ୍ଵୀକାର କରିଥାଏ । ପ୍ରସ୍ତାବନା ମଧ୍ୟ ଭାରତକୁ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ, ସମାଜବାଦୀ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଓ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ ଘୋଷଣା କରିଅଛି । ଚିନ୍ତା, ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି, ବିଶ୍ଵାସର ସ୍ଵାଧୀନତା, ସ୍ଥିତି ଓ ସୁଯୋଗର ସମାନତା, ଭ୍ରାତୃତ୍ଵ ଓ ନ୍ୟାୟପ୍ରତିଷ୍ଠା ଆମ୍ଭ ସମ୍ବିଧାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ବୋଲି ପ୍ରସ୍ତାବନା ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । ପ୍ରସ୍ତାବନା ସୂଚିତ କରେ ଯେ, ୧୯୪୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. ନଭେମ୍ବର ୨୬ ତାରିଖରେ ଆମ୍ଭ ସମ୍ବିଧାନ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା । ପ୍ରସ୍ତାବନାକୁ ସମ୍ବିଧାନର ମୁଖଶାଳା ବୋଲି ଅଭିହିତ କରାଯାଇଥାଏ । ପ୍ରସ୍ତାବନା ବାସ୍ତବରେ ଏକ ଦର୍ପଣ, ଯାହା ସମ୍ବିଧାନର ରୂପକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ । ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅନେକ ଧାରଣା, ପ୍ରସ୍ତାବନା ପ୍ରଦାନ କରୁଥ‌ିବା ଯୋଗୁଁ ଏହାକୁ ସମ୍ବିଧାନର ଆତ୍ମା ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।

୨। ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର
Answer:
ଯେଉଁ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଧର୍ମ ନଥାଏ, ତାହାକୁ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର କୁହାଯାଏ । ଭାରତରେ ବିଭିନ୍ନ ଧର୍ମର ଅସ୍ତିତ୍ବ ଉପଲବ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ କୌଣସି ଧର୍ମକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରଧର୍ମଭାବେ ସ୍ବୀକୃତି ଦିଆଯାଇ ନାହିଁ । ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରସ୍ତାବନାରେ ଭାରତକୁ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକକୁ ଧର୍ମ ଓ ବିଶ୍ଵାସର ସ୍ଵାଧୀନତା ଦିଆଯାଇଛି । ଭାରତରେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଧର୍ମ ନାହିଁ କି କୌଣସି ଧର୍ମର ପ୍ରସାର ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀଙ୍କ ଉପରେ ଟିକସ ବସାଇବା ବା ପ୍ରଭାବ ପକାଇବା କ୍ଷମତା ରାଷ୍ଟ୍ରର ନାହିଁ । ନିଜ ନିଜ ଧର୍ମ, ଧର୍ମାନୁଷ୍ଠାନ, ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ, ଧର୍ମ ପ୍ରଚାର ଓ ପ୍ରସାର ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମୌଳିକ ଅଧୂକାର ଦିଆଯାଇଛି । ଧର୍ମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସର୍ବଦା ନିରପେକ୍ଷତା ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଇଛି । ଶାସନ ଓ ରାଜନୀତିଠାରୁ ଧର୍ମକୁ ଦୂରେଇ ରଖାଯାଇଛି । ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରା ଉପରେ ଅଧ‌ିକ ଗୁରୁତ୍ବ ଆରୋପ କରିବାକୁ ଯାଇ ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ସମ୍ବିଧାନର ୪୨ ତମ ସଂଶୋଧନ ଅନୁସାରେ ପ୍ରସ୍ତାବନାରେ ‘ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ’ ଶବ୍ଦ ଯୋଗ କରାଯାଇଛି । ଭାରତରେ ସବୁ ଧର୍ମର ଲୋକ ବସବାସ କରୁଥିବାରୁ ଯଥାର୍ଥରେ ଏହା ଏକ ବହୁ ଧର୍ମର ଦେଶ ।

ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ବା ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାର ଗଠନ ଓ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଶାସନ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ମୌଳିକ ଆଇନ, ନୀତି ଓ ନିୟମର ସମାହାରକୁ ସମ୍ବିଧାନ କୁହାଯାଏ । ରାଷ୍ଟ୍ରର ମୌଳିକ ଆଇନ ଭାବେ ସମ୍ବିଧାନ ଜାତୀୟ ଆଦର୍ଶ ଓ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥିର କରିଥାଏ । ସମ୍ବିଧାନ ହେଉଛି ରାଷ୍ଟ୍ରର ରାଜନୈତିକ ଜାତକ ଓ ଜନ୍ମପତ୍ରିକା, ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଷ୍ଟ୍ରର ସୁପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନ ଏକ ମୌଳିକ ଅବଶ୍ୟମ୍ଭାବୀ । ଇଂରେଜ ଶାସନ କାଳରେ ଭାରତ ନିଜର ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିପାରି ନଥିଲା । ଭାରତର ଶାସନ ପାଇଁ ବିଧିବିଧାନ ଓ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ମନେକରି ପ୍ରଥମେ ୧୯୨୭ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଏମ୍.ଏନ୍. ରାୟ ପ୍ରଥମେ ଏକ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ଗଠନ କରିବାପାଇଁ ନିଜର ଦାବି ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ ।

ପୁନର୍ବାର ୧୯୩୪ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ବିଧ୍ଵବଦ୍ଧଭାବେ ଭାରତର ସବୁ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଏକ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ଗଠନ କରିବାପାଇଁ ନିଜର ଦାବି ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲା; କିନ୍ତୁ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ଦାବି ପ୍ରତି ବ୍ରିଟିଶ୍ ସରକାର ଦୃଷ୍ଟିପାତ କରି ନଥିଲା । ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହେବାପରେ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ୧୯୩୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ପୂର୍ବ ଦାବିର ପୁନରାବୃତ୍ତି କରି ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗୃହୀତ କରିଥିଲା । କଂଗ୍ରେସର ଏହି ଦାବି ପ୍ରତି ୧୯୪୦ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ଭାରତୀୟ ମୁସଲିମ୍ମାନେ ନିଜର ସମର୍ଥନ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ଦ୍ୱିତୀୟ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା । ପରିଶେଷରେ ୧୯୪୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. ନଭେମ୍ବର ମାସରେ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ମିଶନ୍ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତରେ ଏକ ପ୍ରତିନିଧୂମୂଳକ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ଗଠିତ ହେବାର ସ୍ଥିର କରାଗଲା ।

ଗଠନ :
ନିର୍ବାଚନ ମାଧ୍ୟମରେ ନିମ୍ନଲିଖ୍ ସଭ୍ୟମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ଗଠିତ ହେବାକୁ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ମିଶନ୍ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲା ।

• ସବୁ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ପ୍ରତିନିଧ୍; ଯଥା – ହିନ୍ଦୁ, ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍, ଶିଖ୍, ମୁସଲିମ୍ ନିଜ ନିଜର ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖ୍ ଏହି ସଭାକୁ ପ୍ରତିନିଧ୍ବ କରିବେ ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରଦେଶକୁ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଅନୁପାତରେ ପ୍ରତିନିଧୂର ସୁଯୋଗ ଦିଆଯିବା ପାଇଁ ସ୍ଥିର ହୋଇଥିଲା । ପ୍ରତି ଏକ ନିୟୁତ ଜନସଂଖ୍ୟା ପାଇଁ ଜଣେ ପ୍ରତିନିଧୂ ନିର୍ବାଚିତ ହେବେ ।
• ପ୍ରାଦେଶିକ ବିଧାନସଭାର ସଭ୍ୟମାନେ ଆନୁପାତିକ ଏକକ ହସ୍ତାନ୍ତରୀୟ ପଦ୍ଧତିଦ୍ୱାରା ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭାକୁ
• ଭାରତୀୟ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କରୁ ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ନିର୍ବାଚିତ ନହୋଇ ବୁଝାମଣା ମାଧ୍ୟମରେ ମନୋନୀତ ହେବେ ।

କ୍ୟାବିନେଟ୍ ମିଶନର ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁଯାୟୀ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭାର ସଭ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ୩୮୯ ହେବ ବୋଲି ସ୍ଥିର ହୋଇଥିଲା । ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟମାନେ ପ୍ରତିବାଦ ସ୍ବରୂପ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭାକୁ ସଭ୍ୟ ମନୋନୀତ କଲେ ନାହିଁ । ଏହାଦ୍ୱାରା ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ସଭ୍ୟସଂଖ୍ୟା ୨୯୬ କୁ କମି ଆସିଲା । ୧୯୪୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜୁଲାଇ ମାସରେ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ଗଠନ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ହୋଇଥିଲା । ମୋଟ ୨୯୬ ଟି ଆସନ ମଧ୍ୟରୁ କଂଗ୍ରେସ ୨୧୨, ମୁସଲିମ୍ ଲିଗ୍ ୭୩, ସ୍ଵାଧୀନ ଓ ଅନ୍ୟ ଦଳମାନେ ଅବଶିଷ୍ଟ ଆସନ ପାଇଥିଲେ ।

୧୯୪୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଡିସେମ୍ବର ୯ ତାରିଖରେ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭାର ପ୍ରଥମ ବୈଠକ ହୋଇଥିଲା । ଡକ୍ଟର ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ସିହ୍ନା ପ୍ରଥମେ ଅସ୍ଥାୟୀ ସଭାପତି ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ସେହି ମାସ ୧୧ ତାରିଖରେ ଡକ୍ଟର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାର ସ୍ଥାୟୀ ସଭାପତିଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହେଲେ । ମୁସଲିମ୍ ଲିଗ୍ ଏହି ସଭାରେ ଯୋଗଦାନ କରି ନଥିଲା । ଏହି ସଭା ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୁଇଗୋଟି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାପାଇଁ ସ୍ଥିର ହୋଇଥିଲା ।

• ଭାରତ ପାଇଁ ଏକ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ କରିବାର ଦାୟିତ୍ଵ ବହନ କରିଥିଲା ।
• ନୂତନ ସମ୍ବିଧାନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହା ସ୍ଵାଧୀନ ଭାରତର ଅସ୍ଥାୟୀ ସଂସଦ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରିବାପାଇଁ ଦାୟିତ୍ଵ ବହନ କରିଥିଲା ।

ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପଦ୍ଧତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲା । ଶାସନର ବିଭିନ୍ନ ଦିଗପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟିରଖ୍ ଏହି ସଭା କେତେଗୁଡ଼ିଏ କମିଟି ନିଯୁକ୍ତି କରିଥିଲା ଓ ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟ ଉପରେ ବିଧିବିଧାନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ ଦାୟିତ୍ଵ କରିଥିଲା । ଏହିପରି ଭାବରେ ଦୀର୍ଘ ୨ ବର୍ଷ ୧୧ ମାସ ୧୮ ଦିନର ପରିଶ୍ରମ ପରେ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୀତ ହୋଇଥିଲା ।

ଆଭିମୁଖ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ :
ପଣ୍ଡିତ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭାର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନରେ ଏକ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ କରିଥିଲେ । ଏହି ଆଭିମୁଖ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବରେ ସମ୍ବିଧାନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ଆଦର୍ଶ ନୀତିନିୟମଗୁଡ଼ିକ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା । ନୂତନ ସମ୍ବିଧାନରେ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛାର ପ୍ରକୃତ ପ୍ରତିଫଳନ ଆଣିବାପାଇଁ ଏହା ଥିଲା ଏକ ସଂକଳ୍ପ । ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ନିମ୍ନରେ ଆଲୋଚନା କରାଗଲା ।

• ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତକୁ ଏକ ସ୍ଵାଧୀନ, ସାର୍ବଭୌମ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ କରାଯିବ ଏବଂ ଏହାର ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଏକ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ କରାଯିବ ।
• ବ୍ରିଟିଶ ଅଧ୍ଵତ ଭାରତ, ଭାରତୀୟ ପ୍ରଦେଶ ଓ ନୂତନ ଭାବରେ ଭାରତ ସହିତ ମିଶିକରି ରହିବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଭାରତକୁ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘରେ ପରିଣତ କରାଯିବ ।
• ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭା ଏହିସବୁ ଅଞ୍ଚଳର ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବ ଏବଂ ସେହି ଅଞ୍ଚଳ ସବୁ ସମ୍ବିଧାନ ଅନୁସାରେ ସ୍ଵୟଂଶାସିତ ସଙ୍ଗଠନ ଭାବରେ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରଦତ୍ତ ସମସ୍ତ କ୍ଷମତା ଉପଭୋଗ କରିବେ ।
• ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁଯାୟୀ ସାର୍ବଭୌମ ଭାରତବର୍ଷ ଓ ଏହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଂଶ ଓ ଭାରତ ଶାସନର ସମସ୍ତ କ୍ଷମତା ଭାରତୀୟମାନଙ୍କଠାରୁ ଉଦ୍ଭବ ହେବ ।
• ଏହି ସମ୍ବିଧାନ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟକୁ ସାମାଜିକ, ଆର୍ଥିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ନ୍ୟାୟ, ସୁଯୋଗ, ସ୍ଥିତି ଓ ଆଇନ ଆଗରେ ସମାନତା, ଚିନ୍ତା କରିବା, ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିବା, ବିଶ୍ବାସ, ଆସ୍ଥା ଓ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା, ବୃତ୍ତି, ସଙ୍ଗଠନ ଓ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ । ଏହି ସ୍ଵାଧୀନତାକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଆଇନ ପରିସର ମଧ୍ୟରେ ଉପଭୋଗ କରାଯିବ ।
• ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ, ଦଳିତ, ଅବହେଳିତ ଏବଂ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ ସମ୍ବିଧାନର ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଯଥେଷ୍ଟ ପରିମାଣରେ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ ।
• ଦେଶର ଏକତା ଓ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ସୁରକ୍ଷା କରାଯିବ । ଜଳ, ସ୍ଥଳ ଓ ଆକାଶ ସମେତ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରର ସୀମା ଉପରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଏହାର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ବଜାୟ ରହିବ ।
• ଭାରତ ଏକ ପୁରାତନ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବରେ ବିଶ୍ଵରେ ତା’ର ନ୍ୟାଯ୍ୟ ସ୍ଥାନ ବଜାୟ ରଖୁବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ମାନବଜାତିର କଲ୍ୟାଣ ଓ ବିଶ୍ୱଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରିବ ।

ଉପରୋକ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବଗୁଡ଼ିକ ୧୯୪୭ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜାନୁୟାରୀ ୨୨ ତାରିଖରେ ଶାସନ ବିଧାୟକ ସଭାଦ୍ୱାରା ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ଗଣତନ୍ତ୍ରର ସ୍ଵାଧୀନତା, ଜନକଲ୍ୟାଣ ଓ ବିଶ୍ୱଶାନ୍ତି ପ୍ରତି ଥିବା ଆନ୍ତରିକତାର ପ୍ରମାଣ ମିଳିଥାଏ ।

୨। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରସ୍ତାବନାର ଲକ୍ଷଣ ଓ ଗୁରୁତ୍ଵ ଆଲୋଚନା କର ।
Answer:
ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରସ୍ତାବନା ବା ମୁଖବନ୍ଧକୁ ଦୁଇଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରଥମ ଭାଗରେ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରକୃତି ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥିବାବେଳେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାଗରେ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଆଦର୍ଶ ଓ ନୀତିନିୟମ ବିଷୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ।
ମୁଖବନ୍ଧରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ଯେ, ‘ଆମେ ଭାରତବାସୀ ଭାରତକୁ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ, ସମାଜବାଦୀ, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଓ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ କରିବା ଓ ଏହାର ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ସାମାଜିକ, ରାଜନୈତିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ ଓ ଚିନ୍ତା, ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି, ବିଶ୍ଵାସ, ଧର୍ମ ଓ ଉପାସନାର ସ୍ଵାଧୀନତା, ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଓ ସୁଯୋଗର ସମତା ଦେବାପାଇଁ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟକ୍ତିର ସମ୍ମାନ ଏବଂ ଜାତିର ଓ ଅଖଣ୍ଡତାର ସୁରକ୍ଷା ଓ ମୈତ୍ରୀଭାବର ବିକାଶ ଘଟାଇବାପାଇଁ ଶୁଦ୍ଧପୂତ ମନରେ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ ହୋଇ ଆମେ ଏହି ସମ୍ବିଧାନ ସଭାରେ, ଆଜି ୧୯୪୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. ନଭେମ୍ବର ମାସ ୨୬ ତାରିଖରେ ଆମେ ଏହି ସମ୍ବିଧାନକୁ ଅନୁମୋଦନ କରି ଆମ ପ୍ରତି ପ୍ରୟୋଗ କରୁଅଛୁ ।”’
ମୁଖବନ୍ଧର ମୌଳିକ ନୀତି – ସମ୍ବିଧାନର ମୁଖବନ୍ଧର ମୌଳିକ ନୀତିଗୁଡ଼ିକ ନିମ୍ନମତେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇପାରେ ।

• ସମ୍ବିଧାନର ଉତ୍ସ — ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରସ୍ତାବନାରେ ବ୍ୟବହୃତ ‘ଆମେ ଭାରତବାସୀ’’ ଶବ୍ଦ ସୂଚନା ଦିଏ ଯେ, ଭାରତର ଜନସାଧାରଣ ହେଉଛନ୍ତି ସାର୍ବଭୌମ କ୍ଷମତାର ଅଧିକାରୀ । ଭାରତରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ କ୍ଷମତା ଜନସାଧାରଣଙ୍କଠାରେ ନ୍ୟସ୍ତ । ଭାରତର ଜନସାଧାରଣ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭା ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ସମ୍ବିଧାନକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛନ୍ତି । ସୁତରାଂ, ଭାରତର ଜନସାଧାରଣ ହେଉଛନ୍ତି ସମ୍ବିଧାନର ବାସ୍ତବ ଉତ୍ସ । ଏହା ଋଷୋଙ୍କର ଜନପ୍ରିୟ ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱର ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
• ଲୋକପ୍ରିୟ ସମ୍ବିଧାନ – ମୁଖବନ୍ଧ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନକୁ ଏକ ପ୍ରତିନିଧୂମୂଳକ ସମ୍ବିଧାନ ଓ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି । ମୁଖବନ୍ଧରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି ଯେ ଆମେ ଭାରତବାସୀ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ, ସମାଜବାଦୀ, ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ କରିବା ଲାଗି କାୟମନୋବାକ୍ୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିଛୁ । ଏହା ସୂଚିତ କରିଥାଏ ଯେ, ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାର କେବଳ ଭାରତୀୟମାନେ ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ଏବଂ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ବେଳେ କୌଣସି ବିଦେଶୀ ଶକ୍ତିର ମତାମତକୁ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ନଥିଲା I
• ସାର୍ବଭୌମ ରାଷ୍ଟ୍ର – ଭାରତ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ରାଷ୍ଟ୍ର ବୋଲି ମୁଖବନ୍ଧରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ଭାରତ ସରକାର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଓ ବାହ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ଵାଧୀନ ଓ ସର୍ବଶକ୍ତିମାନ ସଂସ୍ଥା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ସଂସଦ ସମ୍ବିଧାନକୁ ସଂଶୋଧନ କରିଥାଏ । ଭାରତ ସରକାର ନିଜ ଇଚ୍ଛାରେ ରାଜ୍ୟଗୋଷ୍ଠୀ ବା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗଠନର ସଭ୍ୟପଦ ଗ୍ରହଣ କରିଥା’ନ୍ତି ବା ପରିତ୍ୟାଗ କରିଥା’ନ୍ତି ।
• ସମାଜବାଦୀ ରାଷ୍ଟ୍ର – ୪୨ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ପରେ ମୁଖବନ୍ଧରେ ‘ସମାଜବାଦୀ’ ଶବ୍ଦଟି ଯୋଗକରାଯାଇଛି । ତେଣୁ ୧୯୭୬ ମସିହା ପରଠାରୁ ଭାରତ ଏକ ସମାଜବାଦୀ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ଏହାଦ୍ଵାରା ଭାରତ ସମାଜବାଦୀ ଆଦର୍ଶରେ ଅଗ୍ରସର ହୋଇଛି ।
• ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର – ମୁଖବନ୍ଧ ଭାରତକୁ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର ରୂପେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି । ୧୯୭୬ ରେ ୪୨ତମ ସଂଶୋଧନ ପରେ ଭାରତକୁ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ରରୂପେ ଘୋଷଣା କରିଛି । ଧର୍ମଗତ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧ୍ୟାର ମାଧ୍ୟମରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଯେ କୌଣସି ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ, ପ୍ରଚାର ବା ପ୍ରସାର ପାଇଁ ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ରାଷ୍ଟ୍ର, ଛୋଟ ବା ବଡ଼ ସବୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ସମାନ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
• ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର – ମୁଖବନ୍ଧ ଭାରତକୁ ଏକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ କରିଛି । ଭାରତରେ ପ୍ରତିନିଧୂମୂଳକ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଶାସନ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଛି । ଶାସନ କ୍ଷମତା ସର୍ବସାଧାରଣଙ୍କ ଠାରେ ନ୍ୟସ୍ତ ଓ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରତିନିଧୂମାନେ ଜନମଙ୍ଗଳ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସରକାର ଗଠନ କରି ଶାସନକୁ ଅଧ୍ଵ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ କରିଥା’ନ୍ତି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାବାଳକ ନାଗରିକ ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଲିଙ୍ଗ ନିର୍ବିଶେଷରେ ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚିତ କରନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରତିନିଧିମାନେ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରରେ ସରକାର ଗଠନ କରିଥା’ନ୍ତି । ଆଇନ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ଭାବରେ ଲାଗୁ ହୋଇଥାଏ ।
• ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର – ଭାରତକୁ ସମ୍ବିଧାନ ଏକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି । ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ ଭାବରେ ପରୋକ୍ଷ ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥା’ନ୍ତି । ଏଠାରେ କୌଣସି ରାଜା ବା ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ ଶାସକ ନଥାନ୍ତି । ଧନୀ-ଦରିଦ୍ର, ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ, ଶିକ୍ଷିତ-ଅଶିକ୍ଷିତ ଜାତିଭେଦ ନିର୍ବିଶେଷରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦବୀ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥୀ ହୋଇପାରନ୍ତି ।
• ସମ୍ବିଧାନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ – ମୁଖବନ୍ଧର ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସମ୍ବିଧାନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି । ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରତି ନାଗରିକକୁ ସ୍ଵାଧୀନତା ଓ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ବ୍ୟକ୍ତିର ଜୀବନକୁ ସର୍ବାଙ୍ଗ ସୁନ୍ଦର କରିବାକୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ସାମାଜିକ, ଆର୍ଥିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛି । ଭାରତକୁ ଏକ ଜନମଙ୍ଗଳ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ କରିବା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ର ସାମାଜିକ ଓ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନ୍ୟାୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଆଚରଣ କରିଥାଏ ।
• ସମ୍ବିଧାନ ଗୃହୀତ ଦିନ – ପ୍ରସ୍ତାବନାର ଶେଷରେ ଲିଖ୍ ୧୯୪୯ ନଭେମ୍ବର ୨୬ ତାରିଖ ହେଉଛି ସମ୍ବିଧାନ ଗୃହୀତ ଦିବସ । ଏହି ଦିନ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭା ସମ୍ବିଧାନକୁ ଗୃହୀତ କରିଥିଲା ।
  ଉପରୋକ୍ତ ଆଲୋଚନାରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୁଏ ଯେ, ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରସ୍ତାବନା ପୃଥ‌ିବୀର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସମ୍ବିଧାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ।

୩ । ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ବିଶ୍ଳେଷଣ କର ।
Answer:
ରାଷ୍ଟ୍ରର ଶାସନ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ମୌଳିକ ଆଇନ, ନୀତି ଓ ନିୟମର ସମାହାରକୁ ସମ୍ବିଧାନ କୁହାଯାଏ । ରାଷ୍ଟ୍ରର ମୌଳିକ ଆଇନଭାବେ ସମ୍ବିଧାନ ଜାତୀୟ ଆଦର୍ଶ ଓ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥିର କରିଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଷ୍ଟ୍ରର ସୁପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନ ଏକ ମୌଳିକ ଆବଶ୍ୟକତା । ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାପାଇଁ ୧୯୪୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଡିସେମ୍ବର ୯ ତାରିଖରେ ଏକ ଶାସନ ବିଧେୟକ ସଭା କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ଏହି ସଭାର ସଦସ୍ୟମାନେ ତତ୍କାଳୀନ ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ସମ୍ବିଧାନକୁ ଅଧ୍ୟୟନ କରି ୧୯୪୯ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୨୬ ତାରିଖରେ ଏକ ସମ୍ବିଧାନ ଗୃହୀତ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମ୍ବିଧାନ ୧୯୫୦ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜାନୁଆରୀ ୨୬ ତାରିଖ ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା । ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ମୌଳିକ ଲକ୍ଷଣମାନ ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦାନ କରାଗଲା ।

(୧) ବୃହତ୍ତମ ଲିଖ୍ ସମ୍ବିଧାନ:
ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବବୃହତ୍ ଲିଖ୍ ସମ୍ବିଧାନ ଅଟେ । ଏଥିରେ ସର୍ବମୋଟ ୩୯୫ଟି ଧାରା ଓ ୧୨ଟି ଅନୁସୂଚୀ ରହିଛି ।

(୨) ଉଦ୍ଧୃତ ସମ୍ବିଧାନ:
ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନ ଏକ ମୌଳିକ ସମ୍ବିଧାନ ନୁହେଁ । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଏକ ଉଦ୍ଧୃତ ସମ୍ବିଧାନ । ସମ୍ବିଧାନର ବର୍ଣ୍ଣିତ ୩୯୫ଟି ଧାରା ମଧ୍ଯର ପ୍ରାୟତଃ ୨୫୦ଟି ଧାରା ବିଭିନ୍ନ ସମ୍ବିଧାନର ଉଦ୍ଧତ କରାଯାଇଛି । ୧୯୩୫ ମସିହା ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନର ଅନେକ ନୀତିକୁ ଏହି ସମ୍ବିଧାନରେ ସ୍ଥାନିତ କରାଯାଇଛି । ସଂସଦୀୟ ସରକାର ବ୍ୟବସ୍ଥା, ସଂସଦର ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ ପ୍ରକ୍ରିୟା, ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ କ୍ଷମତା, ଏକକ ନାଗରିକତ୍ଵ ପ୍ରଥା, ସର୍ବଭାରତୀୟ ଚାକିରି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଇତ୍ୟାଦି ବ୍ରିଟିଶ ସମ୍ବିଧାନରୁ ଉଦ୍ଧୃତ । ସଂଘୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ପଦଚ୍ୟୁତି ପଦ୍ଧତି ଆମେରିକା ସମ୍ବିଧାନରୁ ଉଦ୍ଧୃତ । ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ତତ୍ତ୍ବ ଆୟରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ସମ୍ବିଧାନରୁ ଆନୀତ ହୋଇଛି । ଅବଶିଷ୍ଟ କ୍ଷମତା କେନ୍ଦ୍ରକୁ ପ୍ରଦାନ ଓ ସପ୍ରିମକୋର୍ଟର ପରାମର୍ଶଦାତା କ୍ଷମତା କାନାଡ଼ା ସମ୍ବିଧାନରୁ ଆସିଅଛି । ଯୁଗ୍ମ ତାଲିକା ଚିନ୍ତାଧାରା ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ସମ୍ବିଧାନରୁ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଜରୁରୀକାଳୀନ କ୍ଷମତା ଜର୍ମାନୀର ୱେମର ସମ୍ବିଧାନରୁ ଉଦ୍ଧୃତ ହୋଇଅଛି ।

(୩) ସଂସଦୀୟ ସରକାର:
ଇଂଲଣ୍ଡପରି ଭାରତରେ ସଂସଦୀୟ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳିତ । ସଂସଦୀୟ ସରକାରରେ ବ୍ୟବସ୍ଥାପିକା ଓ କାର୍ଯ୍ୟପାଳିକା ମଧ୍ୟରେ ନିଗୂଢ଼ ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଥାଏ । ସଂସଦୀୟ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଜଣେ ନାମକୁମାତ୍ର ଶାସନକର୍ତ୍ତା ଓ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ପ୍ରକୃତ ଶାସନକର୍ତ୍ତା ରହିଥା’ନ୍ତି । ଭାରତରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନାମକୁମାତ୍ର ଶାସନକର୍ତ୍ତା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ସମୟରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରକୃତ ଶାସନକର୍ତ୍ତାର କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥା’ନ୍ତି । ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତଭାବେ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ରହିଥା’ନ୍ତି । ସଂସଦର ଆସ୍ଥା ଥ‌ିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ କ୍ଷମତାରେ ରହିଥାଏ ।

(୪) ଅର୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ: ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନରେ ସଂଘୀୟ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ବିଷୟ ଉଲ୍ଲେଖ ନାହିଁ । ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା-୧ ରେ ଭାରତକୁ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ଏକ ସମ୍ମଳନ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି । ଭାରତକୁ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘର ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଛି । ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘରେ ୪ଟି ଉପାଦାନ ଥାଏ; ଯଥା –

• ଲିଖ୍ ଓ ଅନମନୀୟ ସମ୍ବିଧାନ
• କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରରେ ସରକାର
• କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କ୍ଷମତା ବଣ୍ଟନ
• ସମ୍ବିଧାନ ଓ ନିରପେକ୍ଷ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନରେ ଏହି ଚାରୋଟି ଉପାଦାନ ଥ‌ିବାରୁ ଏହାକୁ ଏକ ସଂଘୀୟ ସମ୍ବିଧାନ କୁହାଯାଏ; ମାତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଚାର କଲେ ଭାରତ ଏକ ଐକିକ ରାଷ୍ଟ୍ରପରି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।

(୫) ନମନୀୟତା ଓ ଅନମନୀୟତାର ସମନ୍ୱୟ:
ଯେଉଁ ସମ୍ବିଧାନରେ ସଂଶୋଧନ ପ୍ରଣାଳୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସରଳ ଅର୍ଥାତ୍ ଦେଶରେ ବ୍ୟବସ୍ଥାପକ ସଭାଦ୍ବାରା ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇପାରେ, ତାହାକୁ ନମନୀୟ ସମ୍ବିଧାନ କୁହାଯାଏ । ଅପରପକ୍ଷରେ ଯାହା କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ଓ ସଂଶୋଧନ ଧାରା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜଟିଳ ତାହା ଅନମନୀୟ ସମ୍ବିଧାନ । ଆମ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବଧାନରେ ଦୁଇଟିଯାକ ପ୍ରଣାଳୀର ସମନ୍ୱୟ କରାଯାଇଛି । ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ୩୬୮ ଧାରା ଅନୁସାରେ କେତେକ ସାମ୍ବିଧାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସଂଶୋଧନ କରିବାପାଇଁ ସାଧାରଣ ଗରିଷ୍ଠତା; ଅର୍ଥାତ୍ ଅର୍ବାଧ‌ିକ ସଭ୍ୟଙ୍କ ସମର୍ଥନ ଆବଶ୍ୟକ । ଏହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ସହଜସାଧ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଟେ; ମାତ୍ର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଇତ୍ୟାଦି ବିଷୟରେ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଉପସ୍ଥିତ ଥ‌ିବା ଓ ଭୋଟ ଦେଇଥ‌ିବା ସଭ୍ୟ ସଂଖ୍ୟାର ଦୁଇ-ତୃତୀୟାଂଶ ଓ ଗୃହର ମୋଟ ସଭ୍ୟଙ୍କ ଅନ୍ଧାଧିକ ଭୋଟ ଆବଶ୍ୟକ । ଏହା ଏକ ଜଟିଳ ପ୍ରକ୍ରିୟା । ତେଣୁ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ପଦ୍ଧତିକ ଅନଧ୍ୟାନକଲେ ଜଣାଯାଏ ଯେ ଏହା ଆମେରିକାର ସମ୍ବିଧାନ ପରି ଜଟିଳ ବା ଅନମନୀୟ ନୁହେଁ କି ବ୍ରିଟିଶ ସମ୍ବିଧାନ ପରି ସରଳ କି ନମନୀୟ ନୁହେଁ । ସାମ୍ବିଧାନିକ ପ୍ରଣେତାମାନେ ଉଭୟ ପଦ୍ଧତିରେ ଏକ ଅପୂର୍ବ ସମନ୍ଵୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛନ୍ତି ।

(୬) ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାର:
ନାଗରିକମାନଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵର ବିକାଶ କରିବାପାଇଁ ସମସ୍ତ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସେମାନଙ୍କୁ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ । ଭାରତ ଏକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ହୋଇଥିବାରୁ ଆମ ସମ୍ବିଧାନର ତୃତୀୟ ଭାଗରେ ୧୨ ଧାରାରୁ ୩୫ ଧାରା ମଧ୍ଯରେ ଛଅଗୋଟି ମୌଳିକ ଅଧୂକାର ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଅଛି । ସେହି

• ସମାନତାର ଅଧିକାର
• ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧ୍ୟାର
• ଶୋଷଣ ବିରୋଧୀ ଅସ୍ଵୀକାର
• ଧର୍ମ ସ୍ଵାଧୀନତାର ଅଧିକାର
• ଶିକ୍ଷାଗତ ଅଧ୍ୟାର
• ସାମ୍ବିଧାନିକ ପ୍ରତିକାର ଅଧିକାର ସରକାର ସାଧାରଣତଃ ନାଗରିକର ମୌଳିକ ଅଧୁକାରରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରି ନଥା’ନ୍ତି । ଯଦି କାହାର ମୌଳିକ ଅଧିକାର କ୍ଷୁଣ୍ଣ ହୁଏ; ତେବେ ସେ ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଓ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ଆଶ୍ରୟ ନେଇ ତାହା ସୁରକ୍ଷା କରିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିପାରିବ ।

(୭) ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ:
ଜଣେ ନାଗରିକ ଭାବରେ ଯେପରି ରାଷ୍ଟ୍ରଠାରୁ କେତେଗୁଡ଼ିଏ ଅଧିକାର ଉପଭୋଗ କରୁଛେ, ସେପରି ଭାବରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପ୍ରତି ଆମର କେତେକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ରହିବା ଉଚିତ । ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ନାମରେ ୧୧ ଗୋଟି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ୧୯୭୬ ମସିହା ୪୨ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଅନୁସାରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟକୁ ସମ୍ବିଧାନରେ ସ୍ଥାନ ଦିଆଯାଇଛି । ସେହି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ହେଲା –

• ସମ୍ବିଧାନ, ଜାତୀୟ ପତାକା ଓ ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗୀତକୁ ସମ୍ମାନ ।
• ଭାରତର ଜାତୀୟ ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ଆଦର୍ଶକୁ ଅନୁସରଣ ଓ ସଂରକ୍ଷଣ ।
• ଭାରତର ସାର୍ବଭୌମତ୍ବ, ଏକତା ଓ ଅଖଣ୍ଡତାର ସୁରକ୍ଷା ।
• ଦେଶ ରକ୍ଷା ଓ ଏଥ‌ିପାଇଁ ଜାତୀୟ ସେବା ।
• ଭ୍ରାତୃତ୍ଵ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଓ ନାରୀଜାତିର ମର୍ଯ୍ୟାଦାହାନି କରିବାଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରୁ ବିରତି ।
• ଆତ୍ମ ବିଭବଶାଳୀ ସଂସ୍କୃତିର ମୂଲ୍ୟାୟନ ଓ ସଂରକ୍ଷଣ ।
• ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶର ସୁରକ୍ଷା ଓ ଜୀବନ୍ତ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ପ୍ରତି ଦୟା ।
• ବୈଜ୍ଞାନିକ ମନୋବୃତ୍ତି, ମାନବିକତା, ଅନୁସନ୍ଧିତ୍ସା ଓ ସଂସ୍କାରମୂଳକ ମନୋଭାବର ବିକାଶ ।
• ଜାତୀୟ ସମ୍ପତ୍ତିର ସୁରକ୍ଷା ଓ ହିଂସା ମନୋଭାବ ପରିତ୍ୟାଗ ।
• ଜାତିର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଓ ସାମୂହିକ ଉଦ୍ୟମ ।
• ଚଉଦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶିଶୁକୁ ଶିକ୍ଷାପ୍ରଦାନ କରିବା ପିତାମାତା ଓ ଅଭିଭାବକଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ !

(୮) ରାଷ୍ଟ୍ର ନୀତି ନିୟାମକ ତତ୍ତ୍ବ:
ସମ୍ବିଧାନର ଚତୁର୍ଥ ଭାଗରେ ଧାରା ୩୬ ରୁ ୫୧ ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ଦେଶମୂଳକ ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ବା ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତି ନିୟାମକ ତତ୍ତ୍ଵ ଲିପିବଦ୍ଧ । ଏହିସବୁ ନୀତିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାପାଇଁ ଉଭୟ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିଥା’ନ୍ତି । ସାମାଜିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରକୃତିର ଭାରତକୁ ଏକ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ଜନମଙ୍ଗଳ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପରିଣତ କରି ସାମାଜିକ ଓ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ନେଇ ଏହି ନୀତିଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ବିଧାନରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା ।

(୯) ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର:
ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରସ୍ତାବନା ଅନୁସାରେ ଭାରତ ଏକ ନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର । ତେଣୁ ଭାରତର କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଧର୍ମ ନାହିଁ । ଏଠାରେ ରାଷ୍ଟ୍ର, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧର୍ମକୁ ସମାନ ସୁବିଧା ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ନିଜ ଇଚ୍ଛା ଅନୁସାରେ ଯେ କୌଣସି ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି ପାରିବେ ଓ ଏହାର ପ୍ରସାର ଓ ପ୍ରଚାର କରିପାରିବେ । ଧର୍ମକୁ ନେଇ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ଭେଦଭାବ ନାହିଁ । ସମ୍ବିଧାନର ମୌଳିକ ଅଧିକାରରେ ଧର୍ମଗତ ସ୍ବାଧୀନତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ।

(୧୦) ସ୍ଵାଧୀନ, ସୁସଂହତ ଓ ନିରପେକ୍ଷ ବିଚାର ସଂସ୍ଥା:
ସମ୍ବିଧାନରେ ଏକ ସ୍ଵାଧୀନ ଓ ନିରପେକ୍ଷ ବିଚାର ସଂସ୍ଥାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । ବିଚାର ବିଭାଗ ହେଉଛି ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ରକ୍ଷାକବଚ ସ୍ବରୂପ । ଭାରତରେ ନିମ୍ନ ନ୍ୟାୟାଳୟଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଉଚ୍ଚତମ ନ୍ୟାୟାଳୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଗୋଟିଏ ସୂତ୍ରରେ ବନ୍ଧା । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଜନସାଧାରଣ ଯେପରି ସହଜରେ ଓ ସୁବିଧାରେ ନ୍ୟାୟ ପାଇବେ ସେଥ‌ିପାଇଁ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ବହୁ ସ୍ତରୀୟ ବିଚାରାଳୟ ସ୍ଥାପନର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ନିମ୍ନ ବିଚାରାଳୟରୁ ଏହାର ଉପରିସ୍ଥ ବିଚାରାଳୟକୁ ନ୍ୟାୟ ବିଚାର ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିବା ଅଧ୍ୟାର ଦିଆଯାଇଛି । ତେଣୁ ଆମ ଦେଶର ଜନସାଧାରଣ ବିଚାର ବିଭାଗଠାରୁ ନିଭୀକ ଓ ନିରପେକ୍ଷ ନ୍ୟାୟ ଆଶା କରିଥା’ନ୍ତି ।

(୧୧) ଏକକ-ନାଗରିକତା:
ସାଧାରଣତଃ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘରେ ଦ୍ୱୈତ ନାଗରିକତା ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳିତ ଥାଏ; କିନ୍ତୁ ଭାରତ ରାଷ୍ଟ୍ରସଂଘ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ଏକକ ନାଗରିକତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଭାରତପରି ଏକ ବହୁ ଭାଷାଭାଷୀ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏକକ-ନାଗରିକତ୍ଵ ପ୍ରଥା ଜାତୀୟ ସଂହତି ସ୍ଥାପନ ନିମିତ୍ତ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।

(୧୨) ସାର୍ବଭୌମ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର:
ପ୍ରସ୍ତାବନା ଅନୁସାରେ ଭାରତ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର । ଭାରତ ସରକାର ଏହାର ଭୌଗୋଳିକ ପରିସୀମା ମଧ୍ୟରେ ବାସ କରୁଥିବା ନାଗରିକ ଓ ସଙ୍ଗଠନ ଉପରେ ଅଖଣ୍ଡ ଓ ନିରଙ୍କୁଶ କ୍ଷମତା ପ୍ରୟୋଗ କରିଥାଏ । ଏହା ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଓ ବୈଦେଶିକ ନୀତିକୁ ସ୍ଵାଧୀନ ଭାବେ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିଥାଏ ।

(୧୩) ସାର୍ବଜନୀନ ସାବାଳକ ଭୋଟପ୍ରଥା:
ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନ ଏକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସମ୍ବିଧାନ । ସମ୍ବିଧାନର ୩୨୬ ଧାରାନୁସାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକ ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଜନ୍ମ, ଶିକ୍ଷା ନିର୍ବିଶେଷରେ ମତଦାନ ଅଧିକାର ପାଇଛନ୍ତି । ଆମ ଦେଶରେ ସାବାଳକତ୍ଵ ବୟସ ସୀମା ୧୮ ବର୍ଷ । ଆମ ଦେଶରେ ନିର୍ବାଚନକୁ ଅବାଧ ଓ ନିରପେକ୍ଷ କରିବାପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମ୍ବିଧାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ଉପରୋକ୍ତ ଆଲୋଚନାରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନ ପୃଥ‌ିବୀରେ ସବୁଠାରୁ ବୃହତ୍ତମ ଓ ଏକ ମହାନ୍ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସମ୍ବିଧାନ ଅଟେ ।

Odisha State Board CHSE Odisha Class 12 History Solutions Chapter 17 ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଗଠନ Objective Questions.

CHSE Odisha 12th Class History Chapter 17 Objective Questions in Odia Medium

ବସ୍ତୁନିଷ୍ଠ ଓ ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର
A. ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାରୋଟି ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।

୧। ସମ୍ବିଧାନର କେତେତମ ଭାଗରେ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ବର୍ଣ୍ଣିତ ଅଛି ?
(କ) ଦ୍ଵିତୀୟ ଭାଗ
(ଖ) ତୃତୀୟ ଭାଗ
(ଗ) ଚତୁର୍ଥ ଭାଗ
(ଘ) ପଞ୍ଚମ ଭାଗ
Answer:
(ଖ) ତୃତୀୟ ଭାଗ

୨। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଜନକ କିଏ ?
(କ) ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧି
(ଖ) ବି. ଆର୍. ଆମ୍ବେଦକର
(ଗ) ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ
(ଘ) ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ
Answer:
(ଖ) ବି. ଆର୍. ଆମ୍ବେଦକର

୩। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନ କେଉଁ ଧାରାରେ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ପଦ୍ଧତି ପ୍ରଦତ୍ତ ହୋଇଅଛି ?
(କ) ଧାରା ୩୫୨
(ଖ) ଧାରା ୩୫୦
(ଗ) ଧାରା ୩୫୬
(ଘ) ଧାରା ୩୫୮
Answer:
(ଘ) ଧାରା ୩୬୮

୪। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରସ୍ତାବନାରେ କେତୋଟି ଶବ୍ଦ ଅଛି ?
(କ)୮୫ ଟି
(ଖ) ୮୪ ଟି
(ଗ)୮୮ ଟି
(ଘ) ୮୭ ଟି
Answer:
(କ) ୮୫ ଟି

୫। ସମ୍ବିଧାନର କେତେତମ ଧାରାରେ ଭାରତର ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ୧୦ଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି ?
(କ) ୩୨ ତମ
(ଖ) ୪୨ ତମ
(ଗ) ୫୨ ତମ
(ଘ) ୬୨ ତମ
Answer:
(ଖ) ୪୨ ତମ

୬। ଭାରତରେ ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚିତ ହେଉଥ‌ିବାରୁ ଏହା କେଉଁ ପ୍ରକାରର ରାଷ୍ଟ୍ର ଅଟେ ?
(କ) ସଂଘୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ର
(ଖ) ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର
(ଗ) ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର
(ଘ) ସଂସଦୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର
Answer:
(ଖ) ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର

୭। ସମ୍ବିଧାନର କେଉଁ ଭାଗରେ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ସମ୍ପର୍କରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
(କ) ବିଂଶତମ ଭାଗ
(ଖ) ଊନବିଂଶତମ ଭାଗ
(ଗ) ଏକାଦଶତମ ଭାଗ
(ଘ) ଦ୍ଵାଦଶତମ ଭାଗ
Answer:
(କ) ବିଂଶତମ ଭାଗ

୮| ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁଟି ଏକ ମୌଳିକ ଅଧୂରର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନୁହେଁ ?
(କ) ସମାନତାର ଅଧ୍ୟାର
(ଖ) ଶୋଷଣ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅଧିକାର
(ଗ) ସମ୍ପତ୍ତିଗତ ଅଧିକାର
(ଘ) ସାମ୍ବିଧାନିକ ପ୍ରତିକାର ଅଧିକାର
Answer:
(ଗ) ସମ୍ପଭିଗତ ଅଧିକାର

୯। ରାଷ୍ଟ୍ରନୀତିର ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ କାର୍ଯ୍ୟ ନିୟମ ସମ୍ବିଧାନର କେତେ ଧାରାରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ?
(କ) ୩୭ ଧାରା
(ଖ) ୩୫ ଧାରା
(ଗ) ୩୬ ଧାରା
(ଘ) ୪୧ ଧାରା
Answer:
(କ) ୩୭ ଧାରା

୧୦। ସମ୍ବିଧାନରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କର କେତୋଟି ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ୍ତ ହୋଇଛି ।
(କ) ୭ଟି
(ଖ) ୧୦ଟି
(ଗ) ୯ଟି
(ଘ) ୧୧ଟି
Answer:
(ଘ) ୧୧ଟି

୧୧। ଭାରତର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ କେବେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ?
(କ) ୧୯୪୯ ଜାନୁଆରୀ ୨୬
(ଖ) ୧୯୫୦ ଜାନୁଆରୀ ୨୬
(ଗ) ୧୯୫୧ ନଭେମ୍ବର ୧୭
(ଘ) ୧୯୫୦ ଜାନୁଆରୀ ୨୮
Answer:
(ଘ) ୧୯୫୦ ଜାନୁଆରୀ ୨୮

୧୨। ଭାରତର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ କେତେଜଣ ବିଚାରପତିଙ୍କୁ ନେଇ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ?
(କ) ଜଣେ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଓ ୧୬ ଜଣ ଅନ୍ୟ ବିଚାରପତି
(ଖ) ଜଣେ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଓ ୧୭ ଜଣ ଅନ୍ୟ ବିଚାରପତି
(ଗ) ଜଣେ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଓ ୧୪ ଜଣ ଅନ୍ୟ ବିଚାରପତି
(ଘ) ଜଣେ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଓ ୧୧ ଜଣ ଅନ୍ୟ ବିଚାରପତି
Answer:
(ଖ) ଜଣେ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଓ ୧୭ ଜଣ ଅନ୍ୟ ବିଚାରପତି

୧୩। ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତିଙ୍କୁ କିଏ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଅନ୍ତି ।
(କ) ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ
(ଖ) ରାଷ୍ଟ୍ରପତି
(ଗ) ଉପ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି
(ଘ) ସଂସଦ
Answer:
(ଖ) ରାଷ୍ଟ୍ରପତି

୧୪। ଭାରତୀୟ ‘ସଂସଦ’ କାହାକୁ ନେଇ ଗଠିତ ?
(କ) ଲୋକସଭା ଓ ରାଜ୍ୟସଭା
(ଖ) ଲୋକସଭା, ରାଜ୍ୟସଭା ଓ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ
(ଗ) ଲୋକସଭା, ରାଜ୍ୟସଭା ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି
(ଘ) ରାଜ୍ୟସଭା, ବିଧାନ ପରିଷଦ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି
Answer:
(ଗ) ଲୋକସଭା, ରାଜ୍ୟସଭା ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି

୧୫। ନିମ୍ନୋକ୍ତ କିଏ ରାଜ୍ୟସଭାରେ ସଭାପତିତ୍ବ କରନ୍ତି ?
(କ) ରାଚସ୍ପତି
ଖ) ଉପବାଚସ୍ପତି
(ଗ) ରାଷ୍ଟ୍ରପତି
(ଘ) ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି
Answer:
(ଘ) ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି

B. ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

୧। ସମ୍ବିଧାନରେ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏକ ସଂଘୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାପାଇଁ ___________________ ଗୋଟି ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି ।
Answer:
୩

୨। ଭାରତରେ ସର୍ବମୋଟ ____________________ ଟି ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା ।
Answer:
୫୬୨

୩। ରାଜ୍ୟସଭାରୋ ______________ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ।
Answer:
୨୫୦

୪। ଭାରତରେ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ମିଶ୍ରଣର ଦାୟିତ୍ଵ _______________________ ଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା ।
Answer:
ସଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲ୍

୫। ୧୯୪୭ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଅଗଷ୍ଟ ୧୩ ତାରିଖରେ ___________________ ଗୋଟି ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟ ଭାରତ ସହ ମିଶିଥିଲେ ।
Answer:
୧୩୬

୬। ଜୁନାଗଡ଼ ରାଜ୍ୟ ______________ ରେ ଭାରତ ସହ ମିଶି ଥିଲା ।
Answer:
୧୯୪୮ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଫେବୃଆରୀ ମାସରେ

୭ । ହାଇଦ୍ରାବାଦ ରାଜ୍ୟ _______________ ରେ ଭାରତ ସହ ମିଶିଥିଲା ।
Answer:
୧୯୪୮ ଖ୍ରୀ.ଅ. ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୮ ତାରିଖରେ

୮ । __________________ ସମସ୍ୟା ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ବିଦ୍ବେଷର ମୂଳ କାରଣ ।
Answer:
କାଶ୍ମୀର

୯। ଭାରତର ପ୍ରଥମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି _______________ ଥିଲେ ।
Answer:
ଡକ୍ଟର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ

୧୦। ଭାରତର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ _______________ ଥିଲେ ।
Answer:
ପଣ୍ଡିତ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ

୧୧। ସମ୍ବିଧାନ ________________ ର ଶାସନ ପରିବଭେ ______________ ର ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରେ ।
Answer:
ବ୍ୟକ୍ତି, ଆଇନ

୧୨। ________________ ଭିଭିରେ ସମ୍ବିଧୀନକୁ ନମନୀୟ ଓ ଅନମନୀୟ ପରି ଦୁଇଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଏ ।
Answer:
ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ପଦ୍ଧତି

୧୩। _________________ କୁ ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ‘ଦର୍ପଣ’ ବା ଆତ୍ମା ରୂପେ ଅଭିହିତ କରାଯାଇଛି ।
Answer:
ମୁଖବନ୍ଧ

୧୪। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନରେ ________________ ଗୋଟି ଧାରା ଓ ______________ ଗୋଟି ଅନୁସୂଚୀ ରହିଛି ।
Answer:
୩୯୫, ୧୨

୧୫। ସମ୍ବିଧାନର ସଂଶୋଧନ କ୍ଷମତା ______________ ଠାରେ ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଛି ।
Answer:
ସଂସଦ

୧୬। ଭାରତ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ, ସମାଜବାଦୀ ______________ ଗଶତାନାକ ______________ ରାଷ୍ଟ୍ର ଅଟେ ।
Answer:
ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ, ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର

୧୭। ସମ୍ବିଧାନର ମୁଖବନ୍ଧରେ ଥ‌ିବା ________________ ପଦଟି ସାମ୍ବିଧାନିକ କ୍ଷମତାର ଉତ୍ସ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦିଏ ।
Answer:
ଆମ୍ଭେ ଭାରତୀୟମାନେ

୧୮। ସମ୍ବିଧାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ, ଆଦର୍ଶ ଓ ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରକୃତି ସମ୍ପର୍କରେ _______________ ସୂଚନା ଦିଏ ।
Answer:
ମୁଖବନ୍ଧ

୧୯। ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ଲୋକମାନଙ୍କ ________________,________________ ଓ _______________ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛି ।
Answer:
ସାମାଜିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ, ରାଜନୈତିକ

୨୦। ଭାରତ ଗୋଟିଏ ________________ ରାଷ୍ଟ୍ର ହୋଇଥିବାରୁ ଏଠାରେ କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଧର୍ମ ନାହିଁ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ କୌଣସି ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେ କୌଣସି ଧର୍ମ ସମ୍ପର୍କରେ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇପାରେ ନାହିଁ ।
Answer:
ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ

୨୧। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର _______________ ଖଣ୍ଡରେ ମୌଳିକ ଅଧ୍ୟାକାର, _______________ ଖଣ୍ଡରେ ମୌଳିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଓ _______________ ଖଣ୍ଡରେ ରାଷ୍ଟ୍ର ନିୟାମକ ତତ୍ତ୍ବ ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଛି ।
Answer:
ତୃତୀୟ, ଚତୁର୍ଥ, ଚତୁର୍ଥ

୨୨। ______________ ମସିହାର ______________ ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ଆଇନ ମୁଖବନ୍ଧରେ ସଂଶୋଧନ କରି ______________,_____________ ଓ _____________ ଶବ୍ଦ ଯୋଗକରିଛି ।
Answer:
୧୯୭୬, ୪୨, ସମାଜବାଦୀ, ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ, ସଂହତି

୨୩। ______________ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭା ଚିଠା କମିଟିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ, ଯାହାଙ୍କୁ ‘ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଜନକ’ ରୂପେ ଅଭିହିତ କରାଯାଇଥାଏ ।
Answer:
ଡଃ ଭୀମରାଓ ଆମ୍ବେଦକର

୨୪। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନ ______________ ଦିନ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାଦ୍ଵାରା ଗୃହୀତ ହେଲା; କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବ ପକ୍ଷେ _______________ ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ।
Answer:
୧୯୪୯ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୨୬ ତାରିଖ, ୧୯୫୦ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୨୬ ତାରିଖ

C. ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

୧। ମର୍ଲେ ମିଣ୍ଟୋ ଶାସନ ସଂସ୍କାର ଆଇନ କେବେ ପ୍ରଣୀତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ମର୍ଲେ ମିଣ୍ଟୋ ଶାସନ ସଂସ୍କାର ଆଇନ ୧୯୦୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ପ୍ରଣୀତ ହୋଇଥିଲା ।

୨। କଂଗ୍ରେସ ଓ ମୁସଲିମ୍ ଲିଗ୍ ମଧ୍ଯରେ ପୁନର୍ମିଳନ ଲକ୍ଷ୍ନୌ ଚୁକ୍ତି କେବେ ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
କଂଗ୍ରେସ ଓ ମୁସଲିମ୍ ଲିଗ୍ ମଧ୍ଯରେ ପୁନର୍ମିଳନ ଲକ୍ଷ୍ନୌ ଚୁକ୍ତି ୧୯୧୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା ।

୩। ସମ୍ବିଧାନ କ’ଣ ?
Answer:
ସମ୍ବିଧାନ ହେଉଛି ରାଷ୍ଟ୍ରର ଏକ ମୌଳିକ ଆଇନ ।

୪। ଭାରତ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ରାଷ୍ଟ୍ର କିପରି ?
Answer:
ଭାରତରେ ସବୁ ଧର୍ମକୁ ସମାନ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖାଯାଏ ଓ କୌଣସି ଗୋଟିଏ ଧର୍ମକୁ ନିରୁତ୍ସାହିତ କିମ୍ବା ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଇଥିଲା ।

୫। ମଣ୍ଟେଗୁ-ଚେମ୍ସଫୋର୍ଡ଼ ଶାସନ ସଂସ୍କାର ଆଇନ କେବେ ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ମଣ୍ଟେଗୁ-ଚେମ୍ସଫୋର୍ଡ଼ ଶାସନ ସଂସ୍କାର ଆଇନ ୧୯୧୯ ଖ୍ରୀ.ଅ.ରେ ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଇଥିଲା ।

୬। ଭାରତରେ ଏକ ସଂଘୀୟ ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେବ ଏବଂ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଏହାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବେ ବୋଲି କେଉଁ ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନରେ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥିଲା ?
Answer:
ଭାରତରେ ଏକ ସଂଘୀୟ ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେବ ଏବଂ ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଏହାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବେ ବୋଲି ୧୯୩୫ର ଭାରତ ଶାସନ ଆଇନରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଥିଲା ।

୭। କେବେ ଭାରତକୁ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ କରାଗଲା ?
Answer:
୧୯୫୦ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଜାନୁଆରୀ ୨୬ ତାରିଖରେ ଭାରତକୁ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ କରାଗଲା ।

୮| ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାର ପ୍ରଥମ ବୈଠକ କେବେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
୧୯୪୬ ଖ୍ରୀ.ଅ. ଡିସେମ୍ବର ୯ ତାରିଖ ଦିନ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାର ପ୍ରଥମ ବୈଠକ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।

୯। ନୂତନ ସମ୍ବିଧାନକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡକ୍ଟର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ କେବେ ସ୍ବାକ୍ଷର କରି ଭାରତ ପାଇଁ ଏହା ଗ୍ରହଣ କରାଗଲା ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ?
Answer:
୧୯୪୯ ଖ୍ରୀ.ଅ. ନଭେମ୍ବର ୨୬ ତାରିଖରେ ଡକ୍ଟର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ନୂତନ ସମ୍ବିଧାନକୁ ସ୍ବାକ୍ଷର କରି ଭାରତ ପାଇଁ ଏହା ଗ୍ରହଣ କରାଗଲା ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।

୧୦। ସାର୍ବଜନୀନ ସାବାଳକ ଭୋଟ ପ୍ରଥା କ’ଣ ?
Answer:
ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ, ଭାଷା, ଲିଙ୍ଗ ନିର୍ବିଶେଷରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ୧୮ ବା ତଦୂର୍ଦ୍ଧ୍ବ ବୟସ୍କ ନାଗରିକ ଗୁପ୍ତ ଓ ମୁକ୍ତ ଭାବରେ ଭୋଟ ଦେବା ପ୍ରଥାକୁ ସାର୍ବଜନୀନ ସାବାଳକ ଭୋଟପ୍ରଥା କୁହାଯାଏ ।

D. ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କର ।

୧। ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଚାହିଁଲେ ଏକ ନୂତନ ରାଜ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରିବ ।
Answer:
ଭାରତ ସଂସଦ ଚାହିଁଲେ ସାଧାରଣ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ସହ ଅନୁମୋଦିତ ପ୍ରସ୍ତାବ ଭିଭିରେ ନୂତନ ରାଜ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରିବ ।

୨। ଚୀନ୍‌ର ସମ୍ବିଧାନ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଲିଖ୍ତ ସମ୍ବିଧାନ ଅଟେ ।
Answer:
ଭାରତର ସମ୍ବିଧାନ ପୃଥ‌ିବୀର ବୃହତ୍ତମ ଲିଖ୍ତ ସମ୍ବିଧାନ ଅଟେ ।

୩ । ସଂସଦକୁ ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଦର୍ପଣ ରୂପେ ଅଭିହିତ କରାଯାଇଛି ।
Answer:
ମୁଖବନ୍ଧକୁ ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନର ଦର୍ପଣ ରୂପେ ଅଭିହିତ କରାଯାଇଛି ।

୪। ସମ୍ବିଧାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ, ଆଦର୍ଶ ଓ ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରକୃତି ସମ୍ପର୍କରେ ସଂସଦ ସୂଚନା ଦିଏ ।
Answer:
ସମ୍ବିଧାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ, ଆଦର୍ଶ ଓ ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରକୃତି ସମ୍ପର୍କରେ ମୁଖବନ୍ଧ ସୂଚନା ଦିଏ ।

୫। ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନ ୧୯୫୦ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୨୬ ତାରିଖ ଦିନ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାଦ୍ଵାରା ଗୃହୀତ ହେଲା; କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବ ପକ୍ଷେ ୧୯୫୨ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୨୬ ତାରିଖ ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ।
Answer:
ଭାରତ ସମ୍ବିଧାନ ୧୯୪୯ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୨୬ ତାରିଖ ଦିନ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାଦ୍ବାରା ଗୃହୀତ ହେଲା; କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବ ପକ୍ଷେ ୧୯୫୦ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୨୬ ତାରିଖ ଦିନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 11 ତଥ୍ୟ ପରିସ୍ଖଳନା Ex 11.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 11 ତଥ୍ୟ ପରିସ୍ଖଳନା Ex 11.1

Question 1.
ଗୋଟିଏ ଲୁଡୁ ଗୋଟିକୁ 40 ଥର ଗଡ଼ାଇ 1, 2, 3, 4, 5 ଓ 6 ସଂଖ୍ୟାମାନ କେତେ ଥର ପଡ଼ିଲା ସ୍ଥିର କର। ଏହି ତଥ୍ୟକୁ ନେଇ ଏକ ସ୍ତମ୍ଭ ଲେଖ ପ୍ରସ୍ତୁତ କର।
ସମାଧାନ:

Question 2.
(କ) ଦୁଇଟି ମୁଦ୍ରାକୁ ଏକ ସଙ୍ଗରେ ଟସ୍ ପକାଇଲେ କ’ଣ ଫଳାଫଳ ପାଇବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି ?
ସମାଧାନ:
TT, TH, HT, HH ପଡ଼ିବାରୁ ସମ୍ଭାବନା ଅଛି । (T – ଟେଲ୍, H – ହେଡ଼)

(ଖ) ତୁମେ ଥରକରେ ଦୁଇଟି ମୁଦ୍ରା ନେଇ ଥର ଥର କରି ଦଶ ଥର ଟସ୍ ପକାଅ । ସେଥିରେ ପାଇଥିବା ଫଳାଫଳକୁ ନିମ୍ନ ସାରଣୀରେ ଲେଖ ।

ଟସ୍ର ଥର ସଂଖ୍ୟା	କେତେ ଥର ଉଭୟ ମୁଦ୍ରାରେ ଟେଲ ପଡ଼ିଲା ? (T T)	କେତେ ଥର ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାରେ ହେଜ୍‌ ଓ ଅନ୍ୟଟିରେ ଟେଲ ପଡ଼ିଲା ? (H T, T H)	କେତେ ଥର ଉଭୟ ମୁଦ୍ରାରେ ହେଡ୍‌ ପଡ଼ିଲା ? (H H)

ସମାଧାନ:

ଟସ୍ର ଥର ସଂଖ୍ୟା	କେତେ ଥର ଉଭୟ ମୁଦ୍ରାରେ ଟେଲ ପଡ଼ିଲା ? (T T)	କେତେ ଥର ଗୋଟିଏ ମୁଦ୍ରାରେ ହେଜ୍‌ ଓ ଅନ୍ୟଟିରେ ଟେଲ ପଡ଼ିଲା ? (H T, T H)	କେତେ ଥର ଉଭୟ ମୁଦ୍ରାରେ ହେଡ୍‌ ପଡ଼ିଲା ? (H H)
10	4	3	3

(ଗ) ତୁମର ସାରଣୀ ତୁମର ଜଣେ ସାଙ୍ଗ କରିଥିବା ସାରଣୀ ସହ ସମାନ ହୋଇଛି କି ?
ସମାଧାନ:
ମୋର ସାରଣୀ ମୋର ସାଙ୍ଗର ପ୍ରସ୍ତୁତ ସାରଣୀ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି ।

Odisha State Board BSE Odisha 7th Class Maths Solutions Chapter 11 ତଥ୍ୟ ପରିସ୍ଖଳନା InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 7 Maths Solutions Chapter 11 ତଥ୍ୟ ପରିସ୍ଖଳନା InText Questions

ଏବେ ସାରଣୀ ଦେଖ୍ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଦିଅ । 
(କ) କେଉଁ ବୟସର ପିଲାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସର୍ବାଧିକ ? 
ସମାଧାନ:
9 ବର୍ଷ

(ଖ) କେଉଁ କେଉଁ ଦୁଇଟି ବୟସର ପିଲାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାର ପାର୍ଥକ୍ୟ 2 ?
ସମାଧାନ:
7-8 ବର୍ଷ ଓ 9-10 ବର୍ଷ

(ଗ) 10 ବର୍ଷ ବା ତା’ ଠାରୁ ଅଧିକ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ?
ସମାଧାନ:
38 + 37 + 31 = 106

(ଘ) ସର୍ବନିମ୍ନ ବୟସ ଓ ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୟସର ପିଲାମାନଙ୍କର ଅନୁପାତ କେତେ ?
ସମାଧାନ:
30 : 31

ନିଜେ କରି ଦେଖ:
1. ତୁମେ ଗୋଟିଏ ଲୁଡୁ ଗୋଟି ନିଅ ।
2. ଏହାକୁ ଗଡ଼ାଅ । ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟାଟି ପଡ଼ିବ, ନିମ୍ନ ସାରଣୀରେ ଥବା ସେହି ସଂଖ୍ୟା ସିଧାରେ ଟାଲି ଚିହ୍ନ ଦିଅ ।
3. ଏହିପରି 30 ଥର ଗଡ଼ାଇବା ପରେ ଟାଲି ଚିହ୍ନଗୁଡ଼ିକୁ ଗଣି କେଉଁ ସଂଖ୍ୟା କେତେ ଥର ପଡ଼ିଲା ତାହା ପୂରଣ କର ।

ଲୁଡୁ ଗୋଟିରେ ପଡୁଥିବା ସଂଖ୍ୟା	ଟାଲି ଚିହ୍ନ	ମୋଟ କେତେ ଥର ପଡ଼ିଲା
1.
2.
3.
4.
5.
6.

ସମାଧାନ:

4. ତୁମେ ତିଆରି କରିଥିବା ସାରଣୀକୁ ଦେଖୁ ନିମ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କ ଉତ୍ତର ଲେଖ । 
(କ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାଟି ସବୁଠାରୁ ଅଧିକଥର ପଡ଼ିଲା ଓ କେତେ ଥର ପଡ଼ିଲା ?
ସମାଧାନ:
6 ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଅର୍ଥାତ୍ 7 ଥର ପଡ଼ିଲା ।

(ଖ) କେଉଁ ସଂଖ୍ୟାଟି ସବୁଠାରୁ କମ୍‌ଥର ପଡ଼ିଲା ଓ କେତେ ଥର ପଡ଼ିଲା ? 
ସମାଧାନ:
4 ସବୁଠାରୁ କମ୍ ଅର୍ଥାତ୍ 3 ଥର ପଡ଼ିଲା ।

5. ତୁମେ ଓ ତୁମର ସାଙ୍ଗ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗୋଟିଏ ଲୁଡୁ ଗୋଟିକୁ 30 ଥର ଲେଖାଏଁ ଗଡ଼ାଅ ।
କେତେ ଥର ଲେଖାଏଁ 1, 2, 3, 4, 5 ଓ 6 ପଡ଼ିଲା ନିମ୍ନ ସାରଣୀ ପୂରଣ କର । ଉଭୟ ଫଳାଫଳ ସମାନ ହେଲା କି ?

ସମାଧାନ:

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Odia Solutions Chapter 14 କାଠ Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Odia Solutions Chapter 14 କାଠ

ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକସ୍ଥ ପ୍ରଶ୍ନାବଳୀର ଉତ୍ତର

ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

Question ୧।
ଚିରାକାଠ କିଣିବା ଅପେକ୍ଷା ଗୋଦାମରୁ କେଉଁ କାଠ କିଣିବା ଲାଭଜନକ ହେବ ବୋଲି ଲେଖକ ନିଷ୍ପଭି ନେଲେ ?
Answer:
ଚିରାକାଠ କିଣିବା ଅପେକ୍ଷା ଗୋଦାମରୁ ଗୋଟିଏ ଗଡ଼ ବା ମୁଣ୍ଡାକାଠ କିଣି ଚିରାଇବା ଲାଭଜନକ ହେବ ବୋଲି ଲେଖକ ନିଷ୍ପଭି ନେଲେ।

Question ୨।
କେଉଁ କାଠଗୋଦାମରୁ କାଠ ଅଣାଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଭାରତ କାଠ ଗୋଦାମରୁ କାଠ ଅଣାଯାଇଥିଲା

Question ୩।
କିଣାଯାଇଥିବା କାଠର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
କିଣାଯାଇଥ‌ିବା କାଠର ନାମ ଧଅ କାଠ ।

Question ୪ ।
ଲେଖକ କେଉଁ ରାଜ୍ୟର ଲୋକ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ?
Answer:
ଲେଖକ ଜଙ୍ଗଲ ରାଜ୍ୟର ଲୋକ ବା ଜଙ୍ଗଲ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜନ୍ମହୋଇ ବଢ଼ିଥିବା ଲୋକ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ।

Question
ହଠାତ୍ କିଏ ଭୋ ଭୋ ହୋଇ ଭୁକି ଉଠିଲା ?
Answer:
ହଠାତ୍ ଲେଖକଙ୍କର ପୋଷା କୁକୁର ମୋତି ଭୋ ଭୋ ହୋଇ ଭୁକି ଉଠିଲା ।

Question ୬।
ଗୁଦାମରେ କୁଇଣ୍ଟାଲ କାଠ କାଟିବାକୁ କେତେ ଦିଆଯାଏ ?
Answer:
ଗୁଦାମରେ କୁଇଣ୍ଟାଲ କାଠ କାଟିବାକୁ ଦୁଇ ଟଙ୍କା ଦିଆଯାଏ ।

Question ୭ ।
କାଠୁରିଆର ଘର କେଉଁଠି ?
Answer:
କାଠୁରିଆର ଘର ମୟୂରଭଞ୍ଜର ବେତନଟା ପାଖରୋ

Question ୮।
କାଠୁରିଆର ଛୁଆମାନେ ପାଠ ନ ପଢ଼ିଲେ କ’ଣ କରିବେ ?
Answer:
କାଠୁରିଆର ଛୁଆମାନେ ପାଠ ନ ପଢ଼ିଲେ ସଡ଼କ କାମ ଓ ଜମିଚାଷ ସହିତ, ବାବୁମାନଙ୍କର ଘରକାମ କରିବେ ।

Question ୯୮
କାଠୁରିଆକୁ ହିତକଥା ନ ପଚାରି ବା ନ ଶୁଣାଇ ଲେଖକ କ’ଣ ଦେଖିବାକୁ ଲାଗିଲେ ?
Answer:
କାଠୁରିଆକୁ ହିତକଥା ନ ପଚାରି ବା ନ ଶୁଣାଇ ଲେଖକ କାଠକଟା ଚାତୁରୀ ସହିତ, ନିଜ ସୁବିଧା ଅନୁଯାୟୀ, କିପରି କାଠ ଚିରାହେବ ଦେଖିବାକୁ ଲାଗିଲେ ।

Question ୧୦ ।
କିଏ ଡେଇଁ ପଡ଼ି ଆଧୁନିକ କ୍ଳିଷ୍ଟ ଅବୋଧ କବିତାକୁ ତନ୍ତ୍ର ତନ୍ତ୍ର ବିଶ୍ଳେଷର କରି ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ସାରତତ୍ତ୍ଵ ପ୍ରକଟ କରନ୍ତି ?
ଭ-
ପୋଖତ ସମାଲୋଚକ ଡେଇଁ ପଡ଼ି ଆଧୁନିକ କ୍ଳିଷ୍ଟ ଅବୋଧ କବିତାକୁ ତନ୍ନତନ୍ନ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରି ଅନ୍ତର୍ନିହିତ

Question ୧୧ ।
କାଠୁରିଆ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆଗ୍ରହରେ ଗ୍ରନ୍ଥିକ ଶିରାଳ କାଠକୁ ଛିନ୍ନଭିନ୍ନ କରି କ’ଣ ବାହାର କରିଦେଉଥିଲା ?
Answer:
କାଠୁରିଆ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆଗ୍ରହରେ ଗ୍ରନ୍ଥିକ ଶିରାଳ କାଠକୁ ଛିନ୍ନଭିନ୍ନ କରି ମଞ୍ଜ ବାହାର କରି ଦେଉଥିଲା ।

Question ୧୨ ।
କେତେ ଘଣ୍ଟା ଭିତରେ କାଠୁରିଆ ଅଧାଅଧ୍ କାଠ ଚିରିଦେଲା ?
Answer:
ଘଣ୍ଟାଏ ଦେଢ଼ ଘଣ୍ଟା ଭିତରେ କାଠୁରିଆ ଅଧାଅଧ୍ କାଠ ଚିରିଦେଲା ।

Question ୧୩।
କାଠୁରିଆଠୁଁ କ’ଣ ଆଦାୟ କରିବାକୁ ଲେଖକ ଜଗି ବସିଥିଲେ ?
Answer:
କାଠୁରିଆଠୁଁ ଉପଯୁକ୍ତ କାମ ଆଦାୟ କରିବାକୁ ଲେଖକ ଜଗି ବସିଥିଲେ ।

Question ୧୪ ।
ଚିରାକାଠଗୁଡ଼ିକ ଛୋଟ ଛୋଟ ଥ‌ିବା ସତ୍ତ୍ବେ ଲେଖକ କାଠୁରିଆକୁ କ’ଣ କହିଲେ ?
Answer:
ଚିରାକାଠଗୁଡ଼ିକ ଛୋଟ ଛୋଟ ଥିବା ସତ୍ତ୍ବେ ଲେଖକ କାଠୁରିଆକୁ ତାଙ୍କ ଛୋଟ ଚୁଲିରେ ଜଳିବା ମୁତାବକ ଆହୁରି

Question ୧୫ ।
ପ୍ରତିଥର ଚୋଟ ସାଙ୍ଗକୁ କାଠୁରିଆ ପାଟିରୁ କେଉଁ ଶବ୍ଦ ବାହାରୁଥାଏ ?
Answer:
ପ୍ରତିଥର ଚୋଟ ସାଙ୍ଗକୁ କାଠୁରିଆ ପାଟିରୁ ପରିଶ୍ରମଜନିତ ଏଁ ଏଁ ଶବ୍ଦ ବାହାରୁଥାଏ ।

Question ୧୬ ।
କୁରାଢ଼ିଟି କେତେ କିଲ ଲୁହାରେ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
କୁରାଢିଟି ଦୁଇ କିଲ ଲହାରେ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା।

Question ୧୭ ।
ଲେଖକ ଦେଖି କାଠୁରିଆର କ’ଣ ଏକାଠି ଲାଗିଯାଇଛି ?
Answer:
ଲେଖକ ଦେଖ‌ିଲେ କାଠୁରିଆର ପେଟ ପିଠି ଏକାଠି ଲାଗିଯାଇଛି ।

Question ୧୮।
କାଠୁରିଆ ସକାଳୁ କ’ଣ ପିଇ ଆସିଥିଲା ?
Answer:
କାଠୁରିଆଟି ଅଭାବୀ ଲୋକ ହୋଇଥିବାରୁ, ସେ ସକାଳୁ କେବଳ ତୋରାଣି କଂସାଏ ପିଇ ଆସିଥିଲା ।

Question ୧୯ ।
ରୋଷେଇ ଘରଆଡ଼ୁ ମହକ ଶୁଙ୍ଘି ଲେଖକ୍ କ’ଣ ଖାଇବାକୁ ଘର ଭିତରକୁ ଗଲେ ?
Answer:
ରୋଷେଇ ଘରଆଡ଼ୁ ମହକ ଶୁଙ୍ଘି ଲେଖକ ମୁଢ଼ି ସହିତ କଷାମାଂସ ଖାଇବାକୁ ଘର ଭିତରକୁ ଗଲେ ।

Question ୨୦ ।
ଚାକର ପିଲାଟିର ନାଁ କ’ଣ ?
Answer:
ଚାକର ପିଲାଟିର ନାଁ ଚୈତନ ।

Question ୨୧ ।
କାହା ପାଦରେ ଚେନାଚୋପରା କାଠସବୁ ଫୁଟିଯିବ ବୋଲି ଲେଖକ କହିଲେ ?
Answer:
ତାଙ୍କ ପୋଷା କୁକୁର ମୋତି ପାଦରେ ବ୍ଲେଚୋପରା କାଠସବୁ ଫୁଟିଯିବ ବୋଲି ଲେଖକ କହିଲେ ।

Question ୨୨ ।
କାଠୁରିଆ ହାତକୁ ଦିଖଣ୍ଡ ଦି’ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ ବଢ଼ାଇଦେଇ ଲେଖକ ତାକୁ କେତେ ପଇସା ମାଗିଲେ ?
Answer:
କାଠୁରିଆ ହାତକୁ ଦିଖଣ୍ଡ ଦି’ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ ବଢ଼ାଇ ଦେଇ ଲୋକ ତା’କୁ ଚାରିଅଣା ପଇସା ମାଗିଲେ ।

Question ୨୩ ।
ଲେଖକଙ୍କ କେଉଁ ପଦିଏ କଥାରେ କାଠୁରିଆ ଲାଲ ଲାଲ ଆଖୁ ଚାହିଁଲା ?
Answer:
ଲେଖକ କାଠୁରିଆକୁ ତା’ ଉପରେ ତାଙ୍କର ବିଶ୍ଵାସ ନାହିଁ ବୋଲି କହିବାରୁ, କାଠୁରିଆ ଲାଲ୍ ଲାଲ୍ ଆଖ୍ୟାରେ ଚାହିଁଲା ।

Question ୨୪ ।
କାଠୁରିଆ ଲେଖକଙ୍କ ପ୍ରତି କି ଭାବ ରଖୁଥ‌ିବା କଥା ଲେଖକ ଭାବିଥିଲେ ?
Answer:
କାଠୁରିଆ ଲେଖକଙ୍କ ପ୍ରତି ଆଉ ଗୋଟାଏ ଧଅ କାଠଗଡ଼ ରହିଗଲାର ଭାବ ରଖୁଥିବା କଥା ଲେଖକ ଭାବିଥିଲେ ।

Question ୨୫ ।
କାହା ହାତରେ ନୋଟ୍ ଦିଟା କାଠୁରିଆ ପାଖକୁ ଲେଖକ ପଠାଇ ଦେଇ କବାଟ ବନ୍ଦ କରିଦେଲେ ?
Answer:
ଚୈତନ ହାତରେ ନୋଟ୍ ଦିଟା କାଠୁରିଆ ପାଖକୁ ଲେଖକ ପଠାଇ ଦେଇ କବାଟ ବନ୍ଦ କରିଦେଲେ ।

ପରୀକ୍ଷା ଉପଯୋଗୀ ଅତିରିକ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

(A) ।ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

Question ୧।
ଗାଳ୍ପିକ କେଉଁଠାରୁ ଓ କେତେ ପରିମାଣର ଗଣ୍ଡିକାଠ ଆଣିଲେ ?
Answer:
ଗାଳ୍ପିକ ଭାରତ କାଠ ଗୋଦାମରୁ ଦୁଇ କୁଇଣ୍ଟାଲ ଗଣ୍ଡି କାଠ ଆଣିଲେ ।

Question ୨ ।
ଗୋଦାମବାଲା କାଠ ବିଷୟରେ ଗାଳ୍ପିକଙ୍କୁ କ’ଣ ସୂଚନା ଦେଲା ?
Answer:
ଗୋଦାମବାଲା କାଠ ବିଷୟରେ କହିଲା ଯେ, ଏହି ଧଅ ମୁଣ୍ଡା କାଠ ଧୂଆଁ ନହୋଇ ବାରୁଦ ପରି ଜଳିବ ।

Question ୩ ।
ଗାଳ୍ପିକ ଧଅ କାଠକୁ କାହିଁକି ପସନ୍ଦ କଲେ ?
Answer:
ଗାଳ୍ପିକ ଜଙ୍ଗଲ ରାଜ୍ୟର ଲୋକ ହୋଇଥିବାରୁ ଧଅ କାଠ ଘରଦ୍ଵାର କଳା ନ ହୋଇ ଫୁର୍ ଫୁର୍ ହୋଇ ଜଳିବ ବୋଲି ପସନ୍ଦ କଲେ ।

Question ୪।
ଗାଳ୍ପିକ କାହିଁକି ଚିରା କାଠ ଅପେକ୍ଷା ଗଡ଼ କାଠ କଣିବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତି ନେଲେ ?
Answer:
ଗାଳ୍ପିକ ଚିରା କାଠ ଅପେକ୍ଷା ଗୋଦାମରୁ ଗଡ଼କାଠ ଆଣି ଚିରିଲେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଭଜନକ ହେବ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଲେ ।

Question ୫।
ମୋତି ଭୋ ଭୋ ଭୁକି ଉଠିଲା କାହିଁକି ?
Answer:
ଗୋଟିଏ ଦରବୁଢ଼ା କାଠ ଚିରାଳି କାନ୍ଧରେ କୁରାଢ଼ି ପକାଇ ସଡ଼କରୁ ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଢଳି ଢଳି ଆସୁଥ‌ିବାର ଦେଖୁ ମୋତି ଭୋ ଭୋ ହୋଇ ଭୁକି ଉଠିଲା ।

Question ୬ ।
ଗାଳ୍ପିକ ସାନ୍ତାଳଙ୍କ ବିଷୟରେ ମନେ ମନେ କ’ଣ ଭାବିଲେ ?
Answer:
ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ସାନ୍ତାଳମାନଙ୍କ ପାଇଁ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏମାନେ ଭାଷାକୁ ଭଲ ଭାବରେ ଶିଖ୍ ପାରିଲେ ନାହିଁ ବୋଲି ଗାଳ୍ପିକ ମନେ ମନେ ଭାବିଲେ ।

Question ୭ ।
ଗାଳ୍ପିକ ଖତେଇ ହୋଇ କାଠ ଚିରାଳିର ଗଳା
Answer:
ଗାଳ୍ପିକ ଖତେଇ ହୋଇ କାଠ ଚିରାଳିର ଗଳା କହିଲେ, ‘‘ହଁ ହଁ, କାଟିବି, କାଟିବି; କେତେ ନେବୁ ?””

Question ୮ ।
କାଠ ଚିରାଳି କେତେ ଟଙ୍କାରେ କାଠ କାଟିବା ପାଇଁ ଗାଳ୍ପିକଙ୍କୁ କହିଛି ?
Answer:
କାଠ ଚିରାଳି ଗୋଦାମ ଦରରେ ଦୁଇ କୁଇଣ୍ଟାଲ୍ କାଠକୁ ଚିରିଦେଲେ ଚାରି ଟଙ୍କା ନେବ ବୋଲି ଗାଳ୍ପିକଙ୍କୁ କହିଛି ।

Question ୯ ।
ଲେଖକଙ୍କର କାଠ ଚିରାଳିଙ୍କ ଉପରେ ସନ୍ଦେହ ହେଲା କାହିଁକି ?
Answer:
କାଠ ଚିରାଳିର ବୟସ୍କ ଓ ଚେହେରାରୁ ତା’ର ପାରିବା ପଣିଆ ଉପରେ ଲେଖକଙ୍କର ସନ୍ଦେହ ହେଲା ।

Question ୧୦ ।
କାଠ ଚିରାଳି ଏହି କାଠ ଚିରିବାରେ ତା’ର କ୍ଷତି ହେବ ବୋଲି କାହିଁକି କହିଛି ?
Answer:
କାଠଟି ମଞ୍ଜ, ଗଣ୍ଠିଆ, ଚେମେଡ଼ା, ଟାଣ ଧଅ କାଠ ହୋଇଥିବାରୁ ତାକୁ କାଟିବାକୁ ଅଧିକ ପରିଶ୍ରମ ଓ ଅଧ୍ଵ ସମୟ ଲାଗିବ, ତେଣୁ ସେ ତା’ର କ୍ଷତି ବୋଲି କହିଲା ।

Question ୧୧ ।
ବାବୁ କାଠଟିକୁ ଛୋଟ ଓ ପତଳା କରି କାଟିବାକୁ କହିଲେ କାହିଁକି ?
Answer:
ବାବୁଙ୍କର ଚୁଲି ସାନ ହୋଇଥିବାରୁ ବଡ଼ କାଠ ଜଳାଇବା କଷ୍ଟ ହେବ, ତେଣୁ ସେ କାଠଟିକୁ ଛୋଟ ଓ ପତଳା କରି କାଟିବାକୁ କହିଥିଲେ ।

Question ୧୨ ।
‘କାଠ’ ଗଳ୍ପରେ କେଉଁ କଥା ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇଛି ?
Answer:
‘କାଠ’ ଗଳ୍ପରେ ଆଧୁନିକ ମଣିଷର ସ୍ୱାର୍ଥ ଓ ଶଠତାର ଚିତ୍ର ଏବଂ ସମାଜର ନିମ୍ନବର୍ଗର ଲୋକଙ୍କର ସରଳତା ଓ ସ୍ଵାଭିମାନର ସ୍ଵରୂପ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇଛି ।

Question ୧୩ ।
କାଠ କାଟିବା ଅବସରରେ କାଠୁରିଆ ବାବୁଙ୍କୁ କ’ଣ ପ୍ରକାଶ କରିଛି ?
Answer:
କାଠ କାଟିବା ଅବସରରେ କାଠୁରିଆ ତା’ର ଜୀବନରେ ଘଟିଯାଇଥିବା ଘଟଣାକୁ ସରଳ ଭାଷାରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛି ।

Question ୧୪ ।
କାଠ ଚିରାଳିଟି କିପରି ନିଜକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି କୁରାଢ଼ି ଧଇଲା ?
Answer:
କାଠ ଚିରାଳି ଦୁଇ ପରସ୍ତ କରି ଘୋଡ଼ିହୋଇଥବା ଅଳ୍ପ ଓସାର ନାଲିଧଡ଼ିର ଶାଢ଼ିଟାକୁ ଦେହରୁ କାଢ଼ି ପାଖ ବେଗୁନିଆଁ ଗଛ ଡାଳରେ ଲଟକାଇ କାନିର ଗଣ୍ଠି ଫିଟାଇ ଦୋକତା ଚୂନ ବାହାର କରି କଳରେ ଜାକି କୁରାଢ଼ି ଧରିଲା ।

Question ୧୫ ।
ଏକାଦିନରେ କାଠ ଚିରାଳିର କିଏ ସବୁ ମରିଗଲେ ?
Answer:
କାଠ ଚିରାଳିର ଡଗର ଡାଗର ପୁଅ ଦୁଇଟା, ଏହାର ଆଗ ସ୍ତ୍ରୀଟା ଏକାଦିନରେ ମରିଗଲେ ।

Question ୧୬ ।
କାଠି ଚିରାଳିର ରୁଦ୍ର ମୂର୍ତ୍ତି ଦେଖୁ ସେଇ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଗାଳ୍ପିକ କ’ଣ ଉପଲବ୍ଧି କଲେ ?
Answer:
କାଠି ଚିରାଳିର ରୁଦ୍ର ମୂର୍ତ୍ତି ଦେଖୁ ସେଇ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଗାଳ୍ପିକ ତାକୁ ସଜାଗ ସଚେତନ କରି ଉସୁକାଇ ବଡ଼ ଭୁଲ କରିଛନ୍ତି ବୋଲି ଉପଲବ୍ଧି କଲେ ।

Question ୧୭ ।
କାଠ ଚିରାଳିଟି ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ ଉପରେ ଉତ୍ୟକ୍ତ ଓ ଉତ୍‌କ୍ଷିପ୍ତ ହେବ କାହିଁକି ?
Answer:
ଯେତେବେଳେ କାଠ ଚିରାଳିଟି ବୁଝିପାରିବ ଯେ ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ ଆଚରଣ ଓ ବ୍ୟବହାରରେ ଆତ୍ମୀୟତା ବା ଆନ୍ତରିକତା ନ ଥାଇ କେବଳ ନିଜର ସ୍ୱାର୍ଥ ଓ ପ୍ରତାରଣା ଥିଲା, ସେ ସେତେବେଳେ ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ ଉପରେ ଉତ୍ୟକ୍ତ ଓ ଉତ୍‌କ୍ଷିପ୍ତ ହେବ ।

Question ୧୮ ।
ଗାଳ୍ପିକକୁ କ’ଣ ଭାବି କାଠୁରିଆ ଚିରି ଦୁଇ ଫାଳ କରିଦେବ ?
Answer:
ଗାଳ୍ପିକଙ୍କୁ ଆଉ ଗୋଟେ ଧଅ କାଠଗଡ଼ ଭାବି ଦୁଇ କେଜିଆ କୁରାଢ଼ିରେ ହୁଏତ ତାଙ୍କ ଛାତି ମୁଣ୍ଡକୁ ଚିରି ଦୁଇ ଫାଳ

(B) ।ଗୋଟିଏ ପଦ ବା ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

Question ୧।
‘କାଠ’ ଗଳ୍ପର ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ପ୍ରଫେସର ବସନ୍ତ କୁମାର ଶତପଥୀ

Question ୨ ।
ଗାଳ୍ପିକ ବସନ୍ତ କୁମାର ଶତପଥୀ କେଉଁ ଗଳ୍ପ ସଂକଳନ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ ?
Answer:
ଆଣ୍ଟିରୋମାଣ୍ଟିକ ଗଳ୍ପ ସଂକଳନ ପାଇଁ

Question ୩ ।
କାଠ ଚିରାଳି ପାଟିରେ କ’ଣ ପକାଇ କାଠ କାଟିବାକୁ ବାହାରିଥିଲା ?
Answer:
ଦୋକତା ଚୂନ

Question ୪।
ଗାଳ୍ପିକ କାଠ ଗୋଦାମରୁ କେଉଁ ଗାଡ଼ିରେ କାଠ ଆଣିଥିଲେ ?
Answer:
ଠେଲା ଗାଡ଼ିରେ

Question ୫ ।
କେତେ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଅଧାଅଧ୍ କାଠ ଚିରିଦେଲା ?
Answer:
ଘଣ୍ଟାଏରୁ ଦେଢ଼ଘଣ୍ଟା ଭିତରେ

Question ୬ ।
କେଉଁଥରେ କାଠୁରିଆ କୁରାଢ଼ିର ମୁନକୁ ପଜାଉଥୁଲା
Answer:
ଗୋଟେ ଜିମା ପଥରରେ

Question ୭ ।
ଲେଖକ କାଠୁରିଆକୁ କ’ଣ ଖାଇବାକୁ ଦେଲେ ?
Answer:
ଦୁଇ ଦିନର ବାସି ରୁଟି

Question ୮ ।
କାଠ ଚିରାଳିକୁ କେଉଁ ଲୋଟାରେ ଚୈତନ ପାଣି ପିଇବାକୁ ଦେଇଥୁଲା ?
Answer:
ଆଲୁମିନିୟମ ପାଇଖାନା ଲୋଟାରେ

Question ୯ ।
ଟୁକୁରା କାଠର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ କେତେ ହେବ ?
Answer:
ପ୍ରାୟ ଆଠ ଅଣା

Question ୧୦।
ଲୋଟାକୁ କାଠୁରିଆ କେଉଁଥରେ ମାଜି ଚିକ୍ ଚିକ୍ କରିଥିଲା ?
Answer:
ପାଉଁଶରେ

Question ୧୧ ।
କାହିଁକି ବଜାରରେ ଟଙ୍କା ଭଙ୍ଗାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି କାଠୁରିଆ କହିଥିଲା ?
Answer:
ରବିବାର ବଜାର ବନ୍ଦ ଥ‌ିବାରୁ

Question ୧୨ ।
ଗାଳ୍ପିକ କାହାର ରୁଦ୍ର ମୂର୍ତ୍ତି ଦେଖୁଲେ ?
Answer:
ପଖାଳ ମୁଠାଏ

Question ୧୩ ।
କାଠଗଡ଼ଟି ଗୋଦାମରେ କେତେ ବର୍ଷ ହେଲା ପଡ଼ି ରହିଥିଲା ?
Answer:
ଦୁଇବର୍ଷ

Question ୧୪ ।
ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ କୁକୁରର ନାମ କ’ଣ ?
Answer:
ମୋତି

Question ୧୫ ।
ଲେଖକଙ୍କ ପୁଅ ଆଉ କେତେ ଅଣା କାଠ ଚିରାଳିକୁ ଦେବା କଥା କହିଲା ?
Answer:
ଚାରିଅଣା

Question ୧୬ ।
ଲେଖକଙ୍କ ପୁଅ କେଉଁଠି ଠିଆ ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଦରଜା ପାଖରେ

Question ୧୭ ।
କାଠଗଡ଼ରେ କାଠ ଚିରାଳିର ପ୍ରଥମ ଚୋଟଟି ପ୍ରାୟ କେତେ ଇଞ୍ଚ ଭିତରକୁ ପଶିଗଲା ?
Answer:
ପ୍ରାୟ ଦୁଇ ଇଞ୍ଚ

Question ୧୮ ।
କାମ ସରିଲାପରେ ବାବୁ କେତେ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟି ଆଣି ଦେଲେ ?
Answer:
ଦୁଇଖଣ୍ଡ ଦୁଇ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍

Question ୧୯ ।
କେଉଁ କାଠକୁ ସଜାଡ଼ି ରଖୁବାକୁ ବାବୁ ବରାତ କରିଛନ୍ତି ?
Answer:
ବୃକ୍ଷ ରାକ୍ଷସ

Question ୨୦ ।
ପୂର୍ବଥର କଟାଇଥିବା କାଠ ମାସକ ଜାଗାରେ କେତେ ଦିନ ଯାଇଥିଲା ?
Answer:
ଅଠେଇଶ ଦିନ

Question ୨୧ ।
ସାନ୍ତାଳ ଜାତ ଜମି ଜାଗା ଖୋଳିତାଡ଼ି ଯାହା କରିଥିଲେ କେଉଁମାନେ ତାକୁ ନେଇଗଲେ ବୋଲି କାଠି ଚିରାଳିଟି କହିଲା ?
Answer:
ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ ଭଳି ହାଟୁଆମାନେ

Question ୨୨ ।
କାଠ ଚିରାଳିର ସ୍ତ୍ରୀ ଆଉ ଛୁଆ ଦୁଇଟା କ’ଣ ଖାଇ କାମକୁ ଗଲେ ?
Answer:
ପଖାଳ ମୁଠାଏ

Question ୨୩ ।
କାଠ କଟାଳି କେତେ ଟଙ୍କାରେ କାଠ କାଟିବା ପାଇଁ ରାଜି ହେଲା ?
Answer:
ତିନିଟଙ୍କା ବାରଅଣାରେ

Question ୨୪ ।
‘କାଠ କାଟିବୁ ବାବୁ’ ଏ କଥା କିଏ ପଚାରିଲା ?
Answer:
କାଠ ଚିରାଳି

(C) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

Question ୧।
ଦୁଇ କୁଇଣ୍ଟାଲ କାଠ ଘର ସାମନା ପଡ଼ିଆରେ …………………. ରେ ଆଣି ପକାଗଲା ।
Answer:
ଠେଲାଗାଡ଼ିରେ

Question ୨।
……………………… କାଠ ଗୋଦାମରୁ କାଠ କିଣାଗଲା ।
Answer:
ଭାରତ

Question ୩।
କାଠ କୁଇଣ୍ଟାଲ ପ୍ରତି ଦର …………………… ଥିଲା ।
Answer:
ବାର ଟଙ୍କା

Question ୪ ।
ଲେଖକ କାଠ ଗୋଦାମରୁ …………………. କାଠ କିଶିଥ୍ ଲୋ
Answer:
ଧଅ

Question ୫।
………………………… ମାନଙ୍କର ହାଣ୍ଡିଆ ଖୁଆ, କୁକୁଡ଼ା ଲଢ଼େଇ, ଧୂମୂଷା ମାଦଳ ନ ସରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାଠ ଚିରା ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।
Answer:
ସାନ୍ତାଳ

Question ୬ ।
କାଠ ଠାରୁ ………………………… ଚୁଲା ଶସ୍ତା ହେବ ବୋଲି ଗାଳ୍ପିକ କହିଛନ୍ତି ।
Answer:
ଗ୍ୟାସ

Question ୭।
ଗୋଦାମବାଲା ………………… ଆଡ଼େ ଦୋକାନ ଚାବି ଦେଇ ଯାଇଥିଲା ।
Answer:
ପାହାଡ଼

Question ୮ ।
କାଠ କଟାଳିର ଘର …………………….. ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
Answer:
ମୟୂରଭଞ୍ଜ

Question ୯ ।
କାଠ କଟାଳିର କୁରାଢ଼ି ……………………… କିଲୋ ଲୁହାରେ ତିଆରି କରିଛି ।
Answer:
ଦୁଇ

Question ୧୦ ।
କାଠୁରିଆ ……………………….. ଗଛରୁ ଓଢ଼ଣି ଆଣି କୁରାଢ଼ି କାନ୍ଧରେ ପକାଇ ପାଉଣା ପାଇଁ ଛିଡ଼ା ହେଲା ।
Answer:
ବେଗୁନିଆ ।

(D) ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✓) ଓ ଭୁଲ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✗) ଲେଖ ।

୧ । କାଠ ଚିରାଳି ଶେଷରେ ଚାରି ଅଣା ନେବାକୁ ରାଜି ହେଲା ।
୨ । ମୋତି ଭୋ ଭୋ ଭୁକି ଉଠିଲା ।
୩ । ଶାଳ ଗଛରୁ ଓଢ଼ଣି ଆଣି କୁରାଢ଼ି କାନ୍ଧରେ ପକାଇ ଛିଡ଼ା ହେଲା ପାଉଣାର ଆଶାରେ ।
୪। ମର ଡଗର ଡାଗର ପୁଅ ଦୁଇଟା ଆର ଆଗ ତିର୍ଲାଟା ଏକାଦିନରେ ମରିଗଲେ ।
୫। କାଠ ଚିରାଳିକୁ ଗାଳ୍ପିକ ମୁଢ଼ି, କଷା ମାଉଁସ ଖାଇବାକୁ ଦେଲେ ।
୬ । ଢିଲା ଆଉ ଛୁଆ ଦୁଇଟା ପଖାଳ ମୁଠାଏ ଖାଇ କରି ସଡ଼ପ କାମକୁ ଗଲେ ।
୭ । ଗାଳ୍ପିକ କାଠ କୁଇଣ୍ଟାଲ ବାର ଟଙ୍କା ଦାମ୍‌ରେ କିଣିଲେ ।
୮ । ଗାଳ୍ପିକ ବର୍ଷାଦିନ ସକାଳୁଆକୁ ଉପଭୋଗ କରୁଥିଲେ ।
୯ । ଆଦିବାସୀ କାଠ ଚିରାଳି ସରଳ ମଣିଷଟିଏ ।
୧୦ । ବିଶ୍ଵାସୀ ମଣିଷକୁ ଅବିଶ୍ୱାସୀ କହିଲେ, ତାର ଦେହ ଚହଲିଯାଏ ।
Answer:
୧ । କାଠ ଚିରାଳି ଶେଷରେ ଚାରି ଅଣା ନେବାକୁ ରାଜି ହେଲା । (✗)
୨ । ମୋତି ଭୋ ଭୋ ଭୁକି ଉଠିଲା ।(✓)
୩ । ଶାଳ ଗଛରୁ ଓଢ଼ଣି ଆଣି କୁରାଢ଼ି କାନ୍ଧରେ ପକାଇ ଛିଡ଼ା ହେଲା ପାଉଣାର ଆଶାରେ । (✗)
୪। ମର ଡଗର ଡାଗର ପୁଅ ଦୁଇଟା ଆର ଆଗ ତିର୍ଲାଟା ଏକାଦିନରେ ମରିଗଲେ । (✓)
୫। କାଠ ଚିରାଳିକୁ ଗାଳ୍ପିକ ମୁଢ଼ି, କଷା ମାଉଁସ ଖାଇବାକୁ ଦେଲେ । (✗)
୬ । ଢିଲା ଆଉ ଛୁଆ ଦୁଇଟା ପଖାଳ ମୁଠାଏ ଖାଇ କରି ସଡ଼ପ କାମକୁ ଗଲେ । (✓)
୭ । ଗାଳ୍ପିକ କାଠ କୁଇଣ୍ଟାଲ ବାର ଟଙ୍କା ଦାମ୍‌ରେ କିଣିଲେ । (✓)
୮ । ଗାଳ୍ପିକ ବର୍ଷାଦିନ ସକାଳୁଆକୁ ଉପଭୋଗ କରୁଥିଲେ । (✗)
୯ । ଆଦିବାସୀ କାଠ ଚିରାଳି ସରଳ ମଣିଷଟିଏ । (✓)
୧୦ । ବିଶ୍ଵାସୀ ମଣିଷକୁ ଅବିଶ୍ୱାସୀ କହିଲେ, ତାର ଦେହ ଚହଲିଯାଏ । (✗)

(E) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର ।

Question 1
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ଶବ୍ଦକୁ ଯୋଡ଼ି ଲେଖ ।

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଧୁମୁଷା	ଶାତ
କଣିକଶି	କାଠ
ଧଅ	କିତାବ
ହିସାବ	ମାଦଳ
ଭଗର ଭାଗର	ପୁଅ

Answer:

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଧୁମୁଷା	ମାଦଳ
କଣିକଶି	ଶାତ
ଧଅ	କାଠ
ହିସାବ	କିତାବ
ଭଗର ଭାଗର	ପୁଅ

Question 2
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହିତ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ସମ୍ପର୍କ ଥିବା ଶବ୍ଦକୁ ଯୋଡ଼ି ଲେଖ ।

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଧକକାଠ	କୁକୁରପାଦ
ଭାରତ	ଏଲୁମିନିୟମ୍ ତିଆରି
ନାଲି ଧଡି	କାଠ ଖୋଦାମ
ମୋଟା	ଶାଢ଼ି
ଚେନାଚେପରା	ବାରୁଦ ପରି ଜଳିବା

Answer:

‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଧକକାଠ	ବାରୁଦ ପରି ଜଳିବା
ଭାରତ	କାଠ ଖୋଦାମ
ନାଲି ଧଡି	ଶାଢ଼ି
ମୋଟା	ଏଲୁମିନିୟମ୍ ତିଆରି
ଚେନାଚେପରା	କୁକୁରପାଦ

ଗାଳ୍ପିକ ପରିଚୟ ।

ଗାଳ୍ପିକ ବସନ୍ତ କୁମାର ଶତପଥୀ ସାହିତ୍ୟ ଜଗତର ଜଣେ ଅନନ୍ୟ ପ୍ରତିଭା । ସାହିତ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ବିଭାଗରେ ନିଜର ରୁଦ୍ଧିମନ୍ତ ରଚନା ପାଇଁ ସେ ବେଶ୍ ସୁପରିଚିତ । ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ବାରିପଦା ସହରର ଅନତିଦୂରରେ ପାନ୍ଧଡ଼ା ନାମକ ଗ୍ରାମରେ ସେ ୧୯୧୩ ମସିହା ଜୁନ୍ ମାସ ୨୬ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁର୍ଦ୍ଦିନମୟ ଜୀବନ ଜୀବିକାର ଝଡ଼ଝଞ୍ଜା ମଧ୍ଯରେ ଇଂରାଜୀ ସାହିତ୍ୟରେ ସ୍ନାଡକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରି ବାରିପଦା ରାଜାଙ୍କ ଅଧସ୍ତନ କର୍ମଚାରୀ ଭାବରେ ଚାକିରି ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୪୯ ମସିହାରେ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଓଡ଼ିଶା ସହ ମିଶ୍ରଣ ‘ହେବାରୁ ତାଙ୍କୁ ‘ଭଞ୍ଜ ପ୍ରଦୀପ’ର ସମ୍ପାଦନା ଦାୟିତ୍ଵ ମିଳିବା ସହ ଇଂରାଜୀ ସାହିତ୍ୟର ଅଧ୍ୟାପକ ଭାବରେ ସେ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସୁନାମଧନ୍ୟ ବାଲେଶ୍ଵରର ଫକୀରମୋହନ କଲେଜରୁ ଅଧ୍ୟାପକ ଭାବେ ଅବସର ନେବା ପରେ ନିଜର ଦକ୍ଷତା ଓ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ନିଷ୍ଠା ପାଇଁ ସୋର କଲେଜରେ ପୁନର୍ବାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ହେବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ଅର୍ଜନ କରିପାରିଥିଲେ ।

ପ୍ରଫେସର ବସନ୍ତ କୁମାର ଶତପଥୀ ଇଂରାଜୀ ଅଧ୍ୟାପକ ଓ ପରେ ପରେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟଭାର ତୁଲାଇଲାବେଳେ ନିଜକୁ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ଶିକ୍ଷାବିତ୍, ପ୍ରଶାସକ ତଥା ଛାତ୍ରବତ୍ସଳ ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ପ୍ରମାଣିତ କରିଥିଲେ । ସାହିତ୍ୟ ସାଧନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେ ନିଜକୁ ବ୍ରତୀ କରିପାରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଗଳ୍ପସମ୍ଭାର ଚରିତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ନିବିଡ଼ ମାନବିକତାର ମଧୁର ସମନ୍ଵୟ ସହ ସମ୍ବେଦନଶୀଳତାର ଚିତ୍ର ବେଶ୍ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଓ ଆବେଗଧର୍ମୀ ଥିଲା । ସ୍ଵକୀୟ କଥାଶୈଳୀ ଓ ମନସ୍ତାତ୍ତ୍ଵିକ ସୂକ୍ଷ୍ମତା ତାଙ୍କ ଗଳ୍ପରେ ମାର୍ମିକ ଭାଷାରେ ପରିବେଷିତ ହୋଇପାରିଥିଲା ।ଶିକ୍ଷା ଓ ଶିକ୍ଷାୟତନ ମଧ୍ୟରେ ବାନ୍ଧି ନ ହୋଇ ପ୍ରଫେସର ବସନ୍ତ କୁମାର ଶତପଥୀ ନିଜକୁ ସାହିତ୍ୟ ସାଧନା ମଧ୍ୟରେ ନିମଗ୍ନ ରଖ୍ ରଚନା କରିଛନ୍ତି ଅନେକ କାଳଜୟୀ ସୃଷ୍ଟି । ସେ ଥିଲେ ଏକାଧାରାରେ ଜଣେ ଅଧ୍ୟାପକ, ଗାଳ୍ପିକ, ଲେଖକ, ସମାଲୋଚକ, ନାଟ୍ୟକାର ଓ କଥାକାର ।

ତାଙ୍କ ରଚିତ ଗଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ‘ଗୋଟାଏ ଆଳୁ’’, ‘ଗଙ୍ଗା ଓ ଗାଙ୍ଗୀ’’, ‘ଆକାଶୀଫୁଲ’’, ‘ନୀଡ଼ାଶ୍ରୟୀ’’, ‘‘ହାଇଦ୍ରାବାଦ ‘ଅଙ୍ଗୁର’’, ‘ମାଂସାସୀମାନଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ’’, ‘ଅଜାଗା ଘାଆ’’, ‘ମେଜର ଅପରେସନ’’, ‘ଗରିବ ହଟାଓ’’ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗଳ୍ପ’ ଓ ‘ପୁଅ ପାଇଁ ଝିଅ’ ପ୍ରଭୃତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମାଜ ଉପଯୋଗୀ ସୃଷ୍ଟି । ନାଟକ ଓ ଏକାଙ୍କିକା ରଚନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସେ ବେଶ୍ ପାଠକୀୟ ଶ୍ରଦ୍ଧାଭାଜନ ହୋଇପାରିଥିଲେ । ବ୍ୟାସକବି ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତିଙ୍କ ସାହିତ୍ୟକୃତି ଉପରେ ତାଙ୍କର ଆଲୋଚନା ମଧ୍ୟ ଅତି ଉଚ୍ଚକୋଟୀର ହୋଇପାରିଥିଲା । କଥାକାର ତଥା ଗାଳ୍ପିକ ପ୍ରଫେସର ବସନ୍ତ କୁମାର ଶତପଥୀ ‘ ‘ଆଣ୍ଟିରୋମାଣ୍ଟିକ୍‌’ ଗଳ୍ପ ସଂକଳନ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀ ଦ୍ଵାରା ପୁରସ୍କାର ଲାଭ କରିପାରିଥିଲେ ।

କବିତାର ପ୍ଠଷ୍ଠଭୂମି

ଆଜିର ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନରେ ଘଟୁଥ‌ିବା ପ୍ରବହମାନ ଘଟଣାବଳୀ ଚକ୍ରରେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଓ ପରୋକ୍ଷରେ ଅବହେଳିତ, ନିସ୍ପେଷିତ, ଲୁଣ୍ଠିତ ଓ ଅତ୍ୟାଚାରିତ ସମାଜର ନିମ୍ନବର୍ଗ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କର ସରଳତାର ସୁଯୋଗ ନେଇ କିଭଳି ଆଧୁନିକ ଉଚ୍ଚବର୍ଗ ସ୍ବାର୍ଥ ଓ ଶଠତାଦ୍ୱାରା ତାଙ୍କୁ ପ୍ରତାରିତ କରେ ଏବଂ ଚାପା ଗୁଞ୍ଜରିତ ହେଉଥ‌ିବା ନିମ୍ନବର୍ଗର ସ୍ବାଭିମାନର ନିଚ୍ଛକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କିପରି ଅବଲୋକତ ହୁଏ, ତାହା କଥାକାର ଗାଳ୍ପିକ ପ୍ରଫେସର ବସନ୍ତ କୁମାର ଶତପଥୀ ଅତି ଚମତ୍କାର ଭାବରେ ମାର୍ମିକ କଥ୍ତ ଭାଷାରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି । ଗାଳ୍ପିକ ଅତି ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ କଥାବସ୍ତୁ ମାଧ୍ୟମରେ ଉଚ୍ଚବର୍ଗ ଓ ନିମ୍ନବର୍ଗର କଥୋପକଥନରୁ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସମାଜର ବାସ୍ତବିକ ଚରିତ୍ରର ଚିତ୍ରଣ କରିଛନ୍ତି । ଉଚ୍ଚବର୍ଗ ନିମ୍ନବର୍ଗ ପ୍ରତି ଥିବା ହୀନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପ୍ରଣୋଦିତ ବ୍ୟବହାର କିଭଳି ମାଟି ମାଆର ନିପଟ ଏକ ଆଦିବାସୀ ସମାଜର ଏକ କାଠ ହଣାଳି |ଚିରାଳିର ମନୋଭାବରେ ଗଭୀର ରେଖାପାତ କଲା ଏବଂ ତା’ ଅନ୍ତରର ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ସଜୋଟପଣିଆ ଓ ସ୍ବାଭିମାନସମୃଦ୍ଧ ବ୍ୟକ୍ତିର ପରିଚୟ ଦେଲା, ତାହା କଥାକାର ତଥା ବିଶିଷ୍ଟ ଗାଳ୍ପିକଙ୍କ ଗଳ୍ପ ‘‘କାଠ’’ରେ ଏକ ଜ୍ଵଳନ୍ତ ଉଦାହରଣ ହୋଇପାରିଛି ।

ଗତ୍ତର ସାରକଥା:

‘କାଠ’ ଗଳ୍ପରେ କଥାକାର ବସନ୍ତ କୁମାର ଶତପଥୀ, ତଥାକଥ୍ତ ସଭ୍ୟ ଓ ନିଜକୁ ଚାଲାକ ବୋଲାଉଥ‌ିବା ମଣିଷଙ୍କର ସୁବିଧାବାଦୀ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି । ଅପରପକ୍ଷରେ ଯେଉଁମାନେ ପରିଶ୍ରମ କରି ବଞ୍ଚିବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ହୃଦୟରେ ରହିଥ‌ିବା ସରଳ ଭାବକୁ, ସେ ଅତି ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଖଟି ଖାଉଥ‌ିବା, ପରିଶ୍ରମ କରି ଦୁଇ ପଇସା ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ମଣିଷମାନେ, ଦିହ ମେହନତ କରି ବଞ୍ଚନ୍ତି, ହେଲେ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ୱାଭିମାନକୁ ସେମାନେ କେବେହେଲେ ତଳେ ପକାଇଦେବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ । ସହଜ ସରଳଭାବରେ ପରିଶ୍ରମ
କରି ମୂଲ ମାଗନ୍ତି, ଠକି କିମ୍ବା ଧପେଇ ନେବାକୁ ଉଚିତ ମନେକରନ୍ତି ନାହିଁ । ଯେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କୁ କେହି ମୂଲଚାଲ କରି ଠକିବାକୁ ଚାହେଁ, ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ସବୁକିଛି ଛାଡ଼ିଦେଇ ଯିବାକୁ ସୁଦ୍ଧା ପଛାନ୍ତି ନାହିଁ । ଗଳ୍ପଟିରେ ଗାଳ୍ପିକ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସଭ୍ୟ ମଣିଷମାନଙ୍କର ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ବିଚାରବୋଧକୁ ଦେଖାଇଦେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି । ଗଳ୍ପପୁରୁଷ ଯାଇଛନ୍ତି ଜାଳେଣି କାଠ କିଣିବାପାଇଁ । ବହୁ ହିସାବ କିତାବ ଓ ତର୍କ ବିତର୍କ ପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି, ଚିରାକାଠ ଅପେକ୍ଷା ଗୋଦାମରୁ ଗଡ଼ ବା କାଠମୁଣ୍ଡା କିଣି ଆଣି ଚିରିଲେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଭଜନକ ହେବ । ସେହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ

ସେ ଗୋଦାମରୁ ଦୁଇ କୁଇଣ୍ଟାଲ ବିଶିଷ୍ଟ ଗଣ୍ଡିକାଠ ଆଣି ଘରପାଖ ପଡ଼ିଆରେ ପକାଇ ଦେଇଛନ୍ତି । ସେହି କାଠଗଣ୍ଡି କିଣିବା ପୂର୍ବରୁ ଗୋଦାମବାଲା କହିଛି, ସେହି କାଠଟି ଦୁଇ ବର୍ଷ ତଳର କାଠ । ଶୁଖି ଠଣ୍ ଠଣ୍ ହୋଇଯାଇଛି । ସେହି କାଠକୁ ନେଇ ଚିରାଇଦେଲେ, ଭଲ ଜାଳେଣି ହେବ । ବାରୁଦ ପରି ଜଳିବ । ଅନ୍ୟ କାଠ କମ୍ ପଇସା ହେଲେ ବି, କଞ୍ଚା ପଡ଼ିବ, ଭଲ ଜଳିବ ନାର୍ହି ବରଂ ଧୂଆଁ ହେବା

ଗଳ୍ପପୁରୁଷ ଥିଲେ ଜଙ୍ଗଲ ରାଜ୍ୟରେ ଜନ୍ମିଥିବା ଓ ବଢ଼ିଥିବା ମଣିଷ । ସେ ଜାଣିଛନ୍ତି କେଉଁ କାଠ କିପରି ଜଳିବ । ଅଧିକ ପଇସା ପଛେ ପଡ଼ୁ ଯେଉଁ କାଠ ଭଲ ଜଳିବ, ଧୂଆଁ ହେବ ନାହିଁ, ଘର ଅଳନ୍ଧୁ ହେବ ନାହିଁ, ସେହିଭଳି ଶୁଖୁଲା ଗଣ୍ଡିକାଠକୁ ସେ ବାଛିଛନ୍ତି । କାଠ ସପ୍ତାହ ହେଲା ଆସିଲେ ବି ଚିରିଲାବାଲାଙ୍କର ଦେଖା ନଥିଲା । କାରଣ ଯେଉଁ ଆଦିବାସୀ ସାନ୍ତାଳମାନେ କାଠ ଚିରନ୍ତି, ସେମାନେ ହାଣ୍ଡିଆଖିଆ, କୁକୁଡ଼ା ଲଢ଼େଇ, ଧୂମୂଷା ମାଦଳ ପର୍ବ ନସରିବା ଯାଏ କାମ କରିବାକୁ ଆସନ୍ତି ନାହିଁ । ତେଣୁ ସପ୍ତାହେ କାଳ କାଠ ଚିରାଳି ଲୋକଟିଏ ମିଳିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇଛି । ଘରେ ଜାଳେଣି କାଠ ମଧ୍ଯ ସରିଯାଇଥାଏ । କାଠ ଚିରାହେଲେ ଚୁଲି ଜଳିବ ।

ସେଦିନ ଥାଏ ରବିବାର । ବାବୁ ଶୀତଦିନିଆ ସକାଳକୁ ବେଶ୍ ଉପଭୋଗ କରୁଥା’ନ୍ତି । ବାରଣ୍ଡାରେ ଆରାମ ଚେୟାର ପକାଇ, ଖରାଆଡ଼କୁ ପିଠିକରି ଖବରକାଗଜ ପଢୁଥା’ନ୍ତି । ଖବରକାଗଜରୁ ଆଦିବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଗତ ତିରିଶ ବର୍ଷ ଭିତରେ କ’ଣ କ’ଣ ଉନ୍ନତିମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଛି, ତାହାର ବିବରଣୀ ଉପରେ ଆଖବୁଲେଇ ନେଉଥା’ନ୍ତି । ସେହି ସମୟରେ ମୋତି ଭୁକିବାରୁ, ସେ ଚମକି ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଦେଖୁଛନ୍ତି, ବୁଢ଼ା କାଠଚିରାଳିଟିଏ ତାଙ୍କରି ଆଡ଼କୁ ଆସୁଛି । ସିଧା ଆସି ପଚାରିଛି, କାଠ ଚିରିବା ପାଇଁ । ତାହାର କଥା କହିବାର ସହଜ ସରଳ ଶୈଳୀ ବାବୁଙ୍କୁ ପସନ୍ଦ ଆସିନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ଖତେଇ ହେବା ଭଳି କହିଛନ୍ତି, କାଠ କାଟିଲେ କେତେ ପଇସା ନେବୁ ।

ଆଦିବାସୀ କାଠଚିରାଳି ସରଳ ମଣିଷଟିଏ । ସେ ବୁଝିପାରେନି ସଭ୍ୟ ମଣିଷର ବ୍ୟଙ୍ଗବିସ୍ତୂପକୁ । ବରଂ ସହଜ ସରଳଭାବେ ଦୁଇ କୁଇଣ୍ଟାଲ୍ କାଠ ଚିରିଦେଲେ, ଚାରି ଟଙ୍କା ନେବ ବୋଲି କହିଛି । ସେହି କାଠ ବଜାରରେ ଚିରିଲେ ଯେଉଁ ଚାରିଟଙ୍କା ପାଇଥା’ନ୍ତା, ସେହି ଚାରି ଟଙ୍କା ନେବାକୁ କହିଛି । ବାବୁ କିନ୍ତୁ କାଠଚିରାଳିର ପରିଶ୍ରମର ମୂଲଚାଲ କରିଛନ୍ତି । ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ହିସାବ କିତାବ କରି, ତିନି ଟଙ୍କା ଆଠଅଣ ନେବାକୁ କହିଛନ୍ତି । କାଠଚିରାଳିଟି ସରଳ ଭାବରେ ନିଜର ପରିସ୍ଥିତି କଥା ସୂଚିତ କରିଛି । ବାବୁଙ୍କୁ ବୁଝାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି । କହିଛି, ଗୋଦାବବାଲା ନ ଥ‌ିବାରୁ ସେ ଏଠାକୁ ଆସିଛି ନୋହିଲେ ସେ ଆସିନଥା’ନ୍ତା ।

ଏହି ସମୟରେ ବାବୁଙ୍କ କଲେଜ ପଢୁଆ ପୁଅ କହିଛି, ଆଉ ଚାରି ଅଣା ଅଧିକ ନେଇ କାଠ ଚିରିଦେବାକୁ । ଏଥରେ ବାବୁ ବିରକ୍ତି ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ପୁଅ ଉପରେ । ତଥାପି ସେତିକିରେ ଅର୍ଥାତ୍ ତିନିଟଙ୍କା ବାରଅଣାରେ କାଠ ଚିରିଦେବାକୁ କହିଛନ୍ତିା ମୂଲଚାଲପରେ କାଠୁରିଆଟି କାଠ କାଟିଛି । ବୟସ ଓ ପାରିବା ପଣିଆରେ ସନ୍ଦେହ ହେଲେ ବି ସେ ତା’ର ଅଭ୍ୟସ୍ତ ଶୈଳୀରେ କାଠ ଚିରିଛି । କାଠ ଚିରିବାବେଳେ କାଠ ଚେମଡ଼ା, ଟାଣୁଆ, ଚିରିଲେ ହାତ ଫୁଟୁକା ହୋଇଯିବ ବୋଲି କହିଛି । କାଠଚିରାର ଫାଳ ବଡ଼ ହେବାରୁ ବାବୁ ଆହୁରି ଛୋଟ କରିବାକୁ କହିଛନ୍ତି, ଠିକ୍ ରୂପେ କାମ ନେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି। ବାବୁଙ୍କର ଏପରି କଥାକୁ କାଠୁରିଆ ତାତ୍ସଲ୍ୟ କରିଛି । ସେ ସବୁ ଜାଣିଛି ବୋଲି ସଫେଇ ଦେଇ କହିଛି ।

କାଠ ଚିରିବା ଅବସରରେ, କାଠୁରିଆ ତା’ର ପରିଚୟ ଦେଇଛି । ଜୀବନରେ ଘଟିଯାଇଥବା ଦୁଃଖଦ ଘଟଣାକୁ ସହଜ ସରଳ ଭାବରେ ବଖାଣି ବସିଛି । ନିଜକୁ ବାବୁଙ୍କଠାରୁ ସାମାନ୍ୟ ବଡ଼ କରି ପ୍ରମାଣିତ କରିବାକୁ ଚାହିଁଛି । ତା’ ବିଚାରରେ ସେମାନଙ୍କ ପରିଶ୍ରମ ପାଇଁ ବାବୁମାନେ ସବୁ ସୁଖ ପାଉଛନ୍ତି । ବାବୁ, ଛୁଆଙ୍କୁ ପାଠ ପଢ଼ାଇବା କଥା ପଚାରିବାରୁ, ସେ ‘କହିଛି, ତାଙ୍କ ପିଲା ପାଠ ପଢ଼ିଲେ ବାବୁଙ୍କର କାମ କରିବାପାଇଁ ଲୋକ ମିଳିବେ ନାହିଁ । ବାବୁଙ୍କ ସହିତ କାଠଚିରାଳିଟି ସୁଖ ଦୁଃଖ ହୋଇଛି । ନିଜର ସହଜ ସରଳ ବିଚାରବୋଧକୁ ପ୍ରକାଶ କରିଛି । ତା’ର ଚଳଣିରେ ସେ ଖୁସିଥୁଲା ଭଳି ମନେହେ।ଇଛି

କାଠକୁ ଠିକ୍ ରୂପେ ବାଗେଇ ସାଗେଇ ଘଣ୍ଟାଏ ଦେଢ଼ଘଣ୍ଟାରେ କାଠୁରିଆ ଅଧାଅଧ୍ ଚିରିଦେଇଛି । ଲୋକଟି ଥକି ପଡ଼ିଲେ ବି ବାବୁ ତା’ଠାରୁ ଆହୁରି ଆହୁରି କାମ ଆଦାୟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥା’ନ୍ତି । ଏପରିକି କୌତୂହଳବଶତଃ କୁରାଢ଼ିକୁ ଟେକି, କାଠ ଚିରିବାକୁ ଯାଇ ଅସଫଳ ହେଲେ ବି କାଠୁରିଆକୁ ପାରିଶ୍ରମିକ ଦେବାକୁ ସେ ଚାହିଁ ନାହାନ୍ତି । କାଠୁରିଆ କିନ୍ତୁ ସବୁକାମ ଠିକ୍ଠିକ୍ କରିବାର ପ୍ରୟାସ କରୁଥାଏ।

ବାବୁ ଦେଖୁଲେ କାଠୁରିଆର ପେଟ ପିଠିକୁ ଲାଗିଯାଉଛି । ତାକୁ ଖାଇବା କଥା ପଚାରିଛନ୍ତି ବାବୁ । ହେଲେ ଭଲ କରି ଗଣ୍ଡା ଖାଇବାକୁ ଦେବାକୁ ଚାହିଁ ନାହାଁନ୍ତି । ବରଂ ଦୁଇଦିନର ବାସିରୁଟି, ଯେଉଁ ରୁଟି ତାଙ୍କ ପୋଷାକୁକୁର ଖାଇବ ନାହିଁ, ସେହି ରୁଟି ଖାଇବାକୁ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏଲୁମିନିୟମ୍ ପାଇଖାନା ଲୋଟାରେ ପାଣି ପିଇବାକୁ ଦେଇଛନ୍ତି । ସେହି ରୁଟି ଖାଇ, ପାଇଖାନା ଲୋଟାରେ ପାଣି ପିଇ ମଧ୍ୟ ସେ କିଛି ଭାବିନାହିଁ ବରଂ ସେହି ଲୋଟାକୁ ପାଉଁଶ ପକାଇ ମାଜି ଚିକ୍‌ଚିକ୍ କରିଦେଇଛି । ବାବୁ ଗଲେ ଭାତ ଖାଇବାକୁ । ଦେଖାଇ ଦେଇଗଲେ କାଠସବୁ କାଠଘରେ ସଜାଡ଼ି ରଖିବାକୁ । ବାବୁ ରବିବାରର ଗରିଷ୍ଠ ଭୋଜନ ଖାଇ, ସିଗାରେଟ୍ ଖଣ୍ଡେ ଧରି ଗଲେ କାଠ ଦେଖିବାକୁ । ସବୁ ଠିକ୍ ରହିଥିବା ଦେଖିଛନ୍ତି । ଛୋଟ ଛୋଟ କାଠକୁ ସଜାଡ଼ି ରରାଦ କରିଛନ୍ତି।

ସବୁକାମ ସରିଲା ପରେ ବାବୁ ଆଣି ଦେଇଛନ୍ତି, ଦିଖଣ୍ଡ ଦି’ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍ । ଚାରିଅଣା ପଇସା ଫେରାଇବାକୁ କହିଛନ୍ତି । କାଠୁରିଆଟି ନିଜର ଅସାମର୍ଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିଛି । ତଥାପି ବଜାରରୁ ଭଙ୍ଗେଇ ଆଣି ଚାରିଅଣା ପଇସା ଦେବାକୁ ବାବୁ ବାଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । କାଠୁରିଆଟି କହିଛି, ଭବିଷ୍ୟତରେ ମୁଁ କାଠଚିରି ପଇସା ଶୁଝିଦେବ । ମାତ୍ର ବାବୁ କହିଛନ୍ତି, ‘ତୁ ଆସିବୁ ନ ଆସିବୁ କି ବିଶ୍ଵାସ’ ।

ବିଶ୍ଵାସୀ ମଣିଷକୁ ଅବିଶ୍ୱାସ କହିଲେ, ତା’ର ମୁଣ୍ଡ ଚହଲିଯାଏ । ସେ ଜାଣିପାରେ ସଭ୍ୟ ମଣିଷର ଶୋଷଣର କଥାକୁ । ତେଣୁ କାଠୁରିଆ ଆଖି ଲାଲ୍ ଲାଲ୍ କରି କହିଛି – “କି କହିଲୁ ବାବୁ ! କି ବିଶ୍ଵାସ ! ଏତେବେଳେଯାଏଁ ମତେ ଟେକାଟେକି କରି, ଭୁଲେଇ ବୁଲେଇ ତୋର ସବୁକାମ ଆଦାୟ କରିନେଲୁ। ମର ଜମିଜାଇଗା ବି ସବୁ ତମରମାନେ ନେଲା, ମର ନ କରିବା କାମ ବି କରିଦେଲି । ଦୁଇଟା ଶୁଖିଲା ରୁଟିଦେଲୁ ଯେ ଭାବିଛୁ ଢେର ଦେଲୁ । କହୁଛି କି ବିଶ୍ଵାସ ! ଆମର କି ମଣିଷ ନାଇଁ ବଣର ଭାଲୁ ହେଇଛି ? ପଇସାରେ ବଡ଼ ନୁକି ଦେଖେଇ ହେଉଛୁ । ମୁଁ ତୋର ଚାଲାକି ସବୁ ବୁଝିଛି । ନେ ତର ପଇସା ।”

ନୋଟ ଦୁଇଟାକୁ ବାବୁଙ୍କ ଆଡ଼କୁ କାଠୁରିଆ ଫୋପାଡ଼ି ଦେଇ, ଥମଥମ୍ କରି ଫାଟକ ପାରହୋଇ ସଡ଼କ ଧରିଛି । ବାବୁ କାଠୁରିଆର ବ୍ୟବହାରରେ ଡରିଯାଇଛନ୍ତି । ସେ ଜାଣି ପାରିଛନ୍ତି, ତାକୁ ଏପରି କଥା କହି, ସେ ଭୁଲ୍ କରିଛନ୍ତି । କାଠୁରିଆ ହୁଏତ ଅଘଟଣ ଘଟାଇ ଦେବ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା କରିଛନ୍ତି । ସେ ଆତଙ୍କିତ ହୋଇ ଚୈତନ ହାତରେ ନୋଟ ଦୁଇଟି ତାକୁ ଦେବାକୁ ଧରେଇ ଦେଇ, ଘର ଭିତରକୁ ଚାଲିଯାଇଛନ୍ତି । ସର୍ବାଙ୍ଗ ତାଙ୍କର ଝାଳରେ ବୁଡ଼ିଯାଇଛି ।

କାଠିନ ଶବ୍ଦାର୍ଥ ଓ ଟିପ୍ପଶା

• ଧଅ କାଠ – ଏକ ଧ୍ଵସର ବର୍ଣ୍ଣର ନିଦା କାଠ
• ହସ୍ତାଏ – ଏକ ସପ୍ତାହ
• ଧ୍ୱମୂଷା ମାଦଳ – ଏକ ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର
• ଫାଳ ଏ – କାଠଗଣ୍ଡିର ଆଧା
• କଣିକଶି ଶାତ – ହାଡ଼ଭଙ୍ଗା ଶାତ
• ଖଢେଇ – ମୁହଁକୁ ବିକୃତ କରି ଦେଖାଇବା
• ଗୁଟେ – ଗୋଟାଏ
• ଗେସ ଗୁଲି – ଗ୍ୟାସ ଚୁଲି
• କାଠୁଆ – କାଠ ଚିଚାଳି
• ନୁକ – ଲୋକ
• ନାର୍ଗ – ପାଇଁ
• ତର – ତୋର
• ଦରଜା – କବାଟ
• ନାଭ – ଲାଭ
• ମର – ମୋର
• ନୁକ ସାନ୍ – କ୍ଷତି
• ବାଝୁଆ -ମଞ୍ଜ କାଠ
• ଏଗା – ଏଗୁଡ଼ା
• ତାତ୍ସଲ୍ୟ କରି – ପରିହାସ କରି
• ରକମ – ପ୍ରକାର
• କେତଡ଼ – ଗହୁତ/କେତେ କେତେ
• ତଗର ଭାଗର – ୪ /୫ ବର୍ଷର ଛୋଟ ଖେଳୁଆଡ଼ ବୟସର ପିଲା
• ଆରମ ଆଗ ନିର୍ଲାଟା – ଏହା ପୂର୍ବ ସ୍ରାଟା
• ଦେନା – ଦେଲା
• ମତପ୍ କାମ – ରାସ୍ତ୍ରୀ କାମ
• ତିରିଲା – ପ୍ତା
• କଟେଇ – ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର
• ଧ୍ ମେଇ – ଧାରେ ଧାରେ
• ଚାତୁରା – କଳା କୌଶଳ
• ଠିକିରି ପଡ଼ିବା – ଛିଟିକି ପଡ଼ିବା
• ନୁହା – ଲୁହା
• ଗୁଦାମ – ଗୋଦାମ
• ଦୁଇ କିଲ ଆର ଅଧେ – ଅଢେଇ କିଲେ।
• ଶେଷ ପ୍ରସ୍ତ – ଛାନିଆ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟୟ କାମ
• ଧଇଲା – ଆରମ୍ଭ କଲା
• ତାଦ୍ଦଣ୍ଡେ – ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ/ତତ୍ କ୍ଷଣାତ୍
• ଭିଶି – ଖେଳେଇ ହୋଇ/ ବିଛାଡ଼ି ହୋଇ
• ଗରନା – ଝାତୁ
• ଚେଳଚେପାରା – ଛୋଟ ଛୋଟ ଖଣ୍ଡ ଓ ଚୋପା ଚୋପରା
• ବିନା ଓଜର ଆପତ୍ତିରେ – ବିନା ପ୍ରତିବାଦରେ
• ପାଉଶା – ପାରିଶ୍ରମିକ / ମଜୁରି
• ଭଙ୍ଗେଇ – ଖୁଚୁରା
• ରଇବାର – ରବିବାର
• ଦୁକାନ – ଦୋକାନ
• ସଞ୍ଚତ – ଗଛିତ
• ଆମଥମ -ରାଗରଗ
• ଏକମୁହଁ – ଏକତରଫା
• ରୁଦ୍ର ମୂର୍ତ୍ତ – ଭୟଙ୍କର
• ଉପଲବ୍ଜି – ବୁଝିଲି
• ଉତକ୍ତ – ରାଗିଯିବା

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Physical Science Important Questions Chapter 8 ବିଦ୍ୟୁତ୍ Important Questions and Answers.

BSE Odisha 10th Class Physical Science Important Questions Chapter 8 ବିଦ୍ୟୁତ୍

Objective Type Questions with Answers 

A ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

1. XW, 220V ଲେଖାଥ‌ିବା ଏକ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବଲ୍‌ବ୍‌ର ପ୍ରତିରୋଧ 484 ଓମ୍ ହୋଇଥିଲେ ‘x’ ର ମୂଲ୍ୟ କେତେ ହେବ ?
ଉ –
100

2. 12V ବିଭବାନ୍ତର ଥିବା ଦୁଇଟି ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ 2C ଚାର୍ଜ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବା ପାଇଁ 0.02 ସେକେଣ୍ଟ୍ ଲାଗିଲେ କେତେ ପାୱାର୍ ବ୍ୟୟିତ ହେବ ?
ଉ –
1200 W

3. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପାୱାରର ଏକକ କ’ଣ ?
ଉ –
VA

4. 220 V ଲାଇନ୍‌ରେ ଏକ 2kW ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିଲେ ଏଥିରେ କେତେ ରେଟିଂର ଫ୍ୟୁଜ୍ ତାର ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ?
ଉ –
10A

5. ଏକାଧ୍ଵ ପ୍ରତିରୋଧର ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ ହେଲେ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ ‘R’ର ସୂତ୍ର କ’ଣ ?
ଉ –
\(\frac { 1 }{ R }\) = \(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\) + ………………..

6. 1.5 kWର ଏକ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ହିଟର ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବେ 2 ଘଣ୍ଟା ବ୍ୟବହାର କଲେ, କେତେ kJ ଶକ୍ତି ବ୍ୟୟିତ ହେବ ?
ଉ –
1.08 x 10⁴

7. ଏକ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ତାରରେ 30s ରେ 60C ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ, ତାରର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର କେତେ ହେବ ?
ଉ –
2 V

8. ଖଣ୍ଡେ ଧାତବ ତାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 40 ମି. ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 4 x 10^-4 m² ଓ ପ୍ରତିରୋଧ 10 ohm ଅଟେ । ତାରଟିର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ଓମ୍ ମିଟର ହେବ ?
ଉ –
10^-4

9. ଏକ ଧାତବ ତାରର ପ୍ରସ୍ଥଛେଦର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ 4 x 10^-8 m² ଏବଂ ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧ 10 x 10^-8 Ω m ଅଟେ । ତାରଟିର ପ୍ରତିରୋଧ 25Ω ହୋଇଥିଲେ ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ହେବ ?
ଉ –
10 m

10. ନିମ୍ନଗଣନାଙ୍କ ଗୁଣ ପାଇଁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥରେ ଏକ ପଦାର୍ଥକୁ କେଉଁ ତାର ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
ଉ –
ଫ୍ୟୁଜ୍ ତାର

11. 1000 Ω ପ୍ରତିରୋଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପରିବାହୀର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତକୁ 20 V ବିଭବାନ୍ତରରେ ରଖାଯାଇଛି । ସେଥ‌ିରେ ଏକ ସେକେଣ୍ଡରେ କେତେ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରମ୍ ପ୍ରବାହିତ ହେବ ?
ଉ –
1.25 x 10¹⁷

12. ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାନ ପ୍ରତିରୋଧ ବିଶିଷ୍ଟ ତିନୋଟି ପ୍ରତିରୋଧକୁ ଏକ ପରିପଥରେ ପଙ୍‌କ୍ତିରେ ସଂଯୋଗ କରିବାକୁ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ 90 Ω ହେଲା । ସେଗୁଡ଼ିକୁ ସେହି ପରିପଥରେ ସମାନ୍ତର ଭାବେ ସଂଯୋଗ କଲେ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ହେବ ?
ଉ –
10Ω

13. ‘c’ ପରିମାଣର ଚାର୍ଜ, ବିଭବାନ୍ତର ‘a’ ଥ‌ିବା ଦୁଇବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ ଗତିକଲେ ସମ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟର ପରିମାଣ ‘b’ ହୁଏ | a, b ଏବଂ c ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ କ’ଣ ?
ଉ –
b = ac

14. ଏକା ପଦାର୍ଥରୁ ତିଆରି ସମାନ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ସମାନ ବ୍ୟାସ ବିଶିଷ୍ଟ ଦୁଇଟି ପରିବାହୀ ତାରକୁ ପ୍ରଥମେ ସମାନ୍ତରାଳ ଓ ଆଉ ସମାନ ରଖାଗଲେ, ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ ଓ ପଂକ୍ତି ସଂଯୋଗରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଉଥ‌ିବା ତାପର ଅନୁପାତ କେତେ ?
ଉ –
4 : 1

15. ଚାରୋଟି 30 ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକୁ କିପରି ଭାବରେ ସଂଯୋଗ କଲେ ସେଗୁଡ଼ିକର ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ 3Ω ହେବ ?
ଉ –

16. ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି 220V ଲାଇନ୍‌ରେ ସର୍ବାଧ‌ିକ 2000Wର ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ ଏଥ‌ିପାଇଁ ଅତି କମ୍‌ରେ କେତେ ରେଟିଂର ଫ୍ୟୁଜ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ?
ଉ –
10 A

17. ପରିପଥରେ ଏକ ଏମିୟର୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ଏକ ସେକେଣ୍ଟ୍ ପାଇଁ ରହିଲେ, ଏଥୁରେ କେତୋଟି ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରର ପ୍ରବାହ ହୁଏ ?
ଉ –
6.25 x 10¹⁸

18. ଏକ ପରିବାହୀରେ ଦୁଇ ମିନିଟ୍ ପାଇଁ 240 କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ କେତେ ହେବ ?
ଉ –
ଦୁଇ ଆମ୍ପିୟର

19. ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧକୁ କେଉଁ ଏକକରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ ?
ଉ –
ଓମ୍ -ମିଟର

20. ଘରେ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତିକୁ କେଉଁ ଏକକରେ ମପାଯାଏ ?
ଉ –
କିଲୋୱାଟ୍-ଘଣ୍ଟା

21. 100 W ବିଶିଷ୍ଟ 4ଟି ବଲ୍‌ବ ଦୈନିକ 5 ଘଣ୍ଟା ଲେଖାଏଁ ଏକାସଙ୍ଗେ ଜଳିଲେ ଏପ୍ରିଲ୍ ମାସରେ ମୋଟ କେତେ ୟୁନିଟ୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ବ୍ୟୟିତ ହେବ ?
ଉ –
60

22. 5 ସେକେଣ୍ଡରେ 10 C ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ କେତେ ?
ଉ –
2 A

23. ଚାର୍ଜର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଏକକ କ’ଣ ?
ଉ –
କୁଲମ୍

24. 10mA କେତେ ଏମ୍ପିୟର୍ ?
ଉ –
10^-2 A

25. SI ପଦ୍ଧତିରେ ବିଭବାନ୍ତରର ଏକକ କ’ଣ ?
ଉ –
ଭୋଲ୍ଟ

26. ଦୁଇ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର କେତେ ହେଲେ ଦୁରବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ 1C ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ସମ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟ 1 ଜୁଲ୍ ହେବ ?
ଉ –
1 V

27. 230 V ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ତାରରେ କିଛି ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ 2.3 x 10⁶ ଜୁଲ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ପରିବାହୀରେ କେତେ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି ?
ଉ –
10² କୁଲମ୍

28. 2V ବିଭବାନ୍ତରରେ 2 କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ସମ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟ କେତେ ଜୁଲ୍ ?
ଉ –
4 ଜୁଲ୍

29. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥରେ ସଙ୍କେତ କାହାକୁ ସୂଚାଏ ?
ଉ –
ବ୍ୟାଟେରୀ

30. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥରେ ସଂକେତ କାହାକୁ ସୂଚାଏ ?
ଉ –
ପ୍ରତିରୋଧୀ

31. ମୁକ୍ତ ସ୍ଵିଚ୍ ପାଇଁ କେଉଁ ସଙ୍କେତ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
ଉ –

32. ପ୍ରତିରୋଧୀର ସଙ୍କେତ କ’ଣ ?
ଉ –

33. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ମାପିବା ପାଇଁ ଯେଉଁ ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ତାକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
ଉ –
ଏମିଟର

34. V = IR ରେ Rକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
ଉ –
ରେଜିଷ୍ଟାସ

35. Ω କାହାର ଏକକରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
ଉ –
ପ୍ରତିରୋଧ

36. କୌଣସି ପରିବାହୀର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର 4V ଓ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ 2A । ତେବେ ପରିବାହୀର
ଉ –
2 ଓମ୍

37. 220 V ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଲାଇନ୍‌ରେ 110 ଓମ୍ ପ୍ରତିରୋଧର ଗୋଟିଏ ହିଟର୍ ଲାଗିଲେ କେତେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେବ ?
ଉ –
2

38. ବିଭବାନ୍ତରକୁ ସମାନ ରଖ୍ ପ୍ରତିରୋଧ ଅଧା ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ କେତେ ହେବ ?
ଉ –
ଦୁଇଗୁଣ

39. ପ୍ରତିରୋଧ୍ୟାର ଏକକଟି କ’ଣ ?
ଉ –
ଓମ୍ ମି.

40. ପାରଦର ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ Ωm ?
ଉ –
94 × 10^-8

41. ବିଭବାନ୍ତର 2 ଗୁଣ ଓ ପ୍ରତିରୋଧକୁ 4 ଗୁଣ ବୃଦ୍ଧିକଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ କେତେ ଗୁଣ ହେବ ?
ଉ –
\(\frac { 1 }{ 2 }\)

42. ତାରର ପ୍ରକାର ଓ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ଥାଇ ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ କମିଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ କ’ଣ ହେବ ?
ଉ –
କମେ

43. ଏଲୁମିନିୟମ୍‌ର ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ଓମ୍ ମି. ?
ଉ –
2.63 x 10^-8

44. 6V ବ୍ୟାଟେରୀ ମଧ୍ୟଦେଇ 2C ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ଆବଶ୍ୟକ ଶକ୍ତି କେତେ ?
ଉ –
12 J

45. ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦକୁ ସ୍ଥିର ରଖ୍ ତାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 4 ଗୁଣ ବୃଦ୍ଧିକଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ କ’ଣ ହେବ ?
ଉ –
ଏକ-ଚତୁର୍ଥାଂଶ

46. 10 ସେ.ମି. ଲମ୍ବ ଓ 0.01 (ସେ.ମି.)² ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ବିଶିଷ୍ଟ ତମ୍ବା ତାରର ପ୍ରତିରୋଧ 5 ଓମ୍ ହେଲେ, 20 ସେ.ମି. ଲମ୍ବ ଓ 0.02 (ସେ.ମି.)² ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ବିଶିଷ୍ଟ ତମ୍ବା ତାରର ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ଓମ୍ ?
ଉ –
5

47. ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧର ଏକକ କ’ଣ ?
ଉ –
ଓମ୍ ମିଟର

48. ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ବିଶିଷ୍ଟ 1 ମିଟର ବିଶୁଦ୍ଧ ତମ୍ବା ତାରର ପ୍ରତିରୋଧ R ଅଟେ । ସେହି ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ଥ‌ିବା ବିଶୁଦ୍ଧ ତମ୍ବା ତାରରୁ 2 ମିଟର ନେଲେ ତାହାର ପ୍ରତିରୋଧ ପରିମାଣ କେତେ ?
ଉ –
2 R

49. ବସ୍ତୁର ପ୍ରତିରୋଧ ଓ ପ୍ରତିରୋଧ କାହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ?
ଉ –
ତାପମାତ୍ରା

50. କନ୍‌ଷ୍ଟାଣ୍ଟନରେ କେଉଁ ଉପାଦାନ ଅଛି ?
ଉ –
ତମ୍ବା

51. ଓମ୍‌ଙ୍କ ନିୟମ ଯୋଗୁଁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କେଉଁ ଭୌତିକ ରାଶିଟି ଆବିଷ୍କୃତ ହେଲା ?
ଉ –
ପ୍ରତିରୋଧ

52. ତାରର ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ଦୁଇଗୁଣ ହେଲେ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ହେବ ?
ଉ –
ଅଧା

53. 10ଟି \(\frac { 1 }{ 10 }\) ଓମ୍ ପ୍ରତିରୋଧ ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧ ସଂଯୋଗ କଲେ ସର୍ବାଧ‌ିକ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ?
ଉ –
1 ଓମ୍

54. ପରିପଥରେ 1Ω, 2Ω, 3Ω ର ପ୍ରତିରୋଧ ଓ 6V ର ବ୍ୟାଟେରୀ ସହ ପଙ୍‌କ୍ତିରେ ସଂଯୋଗ ହୁଏ ତେବେ ଏମିଟର୍‌ରେ କେତେ ପାଠ୍ୟଙ୍କ ଦର୍ଶାଇବ ?
ଉ –
1 A

55. 40 ଓ 60 ପ୍ରତିରୋଧ ବିଶିଷ୍ଟ ତାରଦ୍ଵୟକୁ ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ କଲେ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ?
ଉ –
2.4

56. ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗରେ ପରିବାହୀର ପ୍ରତିରୋଧ x₁ ଓ x₂ ହେଲେ ସମୁହ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ?
ଉ –

57. 5 ଓମ୍, 10 ଓମ୍ ଓ 15 ଓମ୍ ପ୍ରତିରୋଧ ବିଶିଷ୍ଟ ତିନୋଟି ତାରକୁ ସମାନ୍ତରଭାବେ ସଂଯୋଗ କଲେ ସମୁହ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ଓମ୍ ହେବ ?
ଉ –
\(\frac { 30 }{ 11 }\)

58. 40W ଟ୍ୟୁବ୍ 100 ଘଣ୍ଟା ଜଳିଲେ କେତେ ୟୁନିଟ୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବ ?
ଉ –
4

59, ଗୋଟିଏ 1 KW ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଇସ୍ତ୍ରୀ 220 V ରେ କାର୍ଯ୍ୟକଲେ ନିମ୍ନସ୍ଥ କେଉଁ ରେଟିଂର ଫ୍ୟୁଜ୍ ନିରାପଦ ହେବ ?
ଉ –
5 A

B ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1. ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ ଚାର୍ଜ ହେଉଛି ………………. କୁଲମ୍ ।
2. ଚାର୍ଜର S1 ଏକକ ହେଉଛି ………………..
3. ଗଙ୍ଗଷ୍ଠାନର ଗଳନାଙ୍କ ……………… °C |
4. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର SI ଏକକ ହେଉଛି ……………… |
5. ପ୍ରତିରୋଧର SI ଏକକ ହେଉଛି ………………………. |
6. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହକୁ କମ୍ ବେଶୀ କରିବାପାଇଁ ………………. ନାମକ ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
7. ପରିବାହୀ ବସ୍ତୁର ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧର ସଙ୍କେତ ……………… |
8. ପ୍ରତିରୋଧର SI ଏକକ ……………. |
9. ……………. ଧାତୁର ପ୍ରତିରୋଧତା ସବୁଠାରୁ କମ୍ ।
10. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବଲ୍‌ବର ସୂତ୍ରରୂପେ …………………. ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
11. ଧାତୁମଧ୍ଯରେ ………………. ର ପ୍ରତିରୋଧତା ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ।
12. ରୂପାର ପ୍ରତିରୋଧତା ……………. Ωm |
13. ଟଙ୍ଗଷ୍ଟନ୍‌ର ପ୍ରତିରୋଧତା ……………. Ωm |
14. କନ୍‌ଷ୍ଟାଣ୍ଟ ଇନ୍‌ର ପ୍ରତିରୋଧତା ……………… Ωm |
15. ଶୁଷ୍କ କାଗଜର ପ୍ରତିରୋଧତା …………………….. Ωm |
16. ପରିବାହୀର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 4 ଗୁଣ ହେଲେ ପ୍ରତିରୋଧ ………….. ଖୁଣ ହେବ |
17. 1 କୁଲମ୍ ଓ 1 ସେକେଣ୍ଡର ଭାଗଫଳକୁ …………………… କହନ୍ତି ।
18. କଠିନ ପରିବାହୀରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପ୍ରବାହ ………………….. ର ଗତିକୁ ବୁଝାଏ ।
19. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତିର ବ୍ୟବସାୟୀକ ଏକକ ………………….. |
20. ପ୍ରଚଳିତ ପ୍ରଥା ଅନୁଯାୟୀ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ……………………… ର ଗତିର ବିପରୀତ ଦିଗରେ ହୁଏ ।
21. ତାରର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ବିଭବାନ୍ତର ଓ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ………………………….. ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ ।
22. 1 ଜୁଲ ଓ 1 କୁଲମ୍ର ଭାଗଫଳକୁ ……………….. କହନ୍ତି ।
23. ପରିପଥରେ ଭୋଲ୍ସମିଟରର ଦୁଇଅଗ୍ର …………………. ଭାବରେ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
24. ପରିପଥରେ ଏମିଟରର ଦୁଇ ଅଗ୍ର ………………. ଭାବରେ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
25. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟର ଏକକ …………………. |
26. ତାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 2 ଗୁଣ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ …………… ହେବ ।
27. ଗୋଟିଏ ପରିବାହୀରେ 5 ସେକେଣ୍ଡରେ 2 କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବିଦ୍ଯୁସ୍ରୋତ ……………ଏମ୍ପିୟର ହେବ ।
28. ଏକ ପରିପଥରେ x ଓ y ଓମ୍ ପ୍ରତିରୋଧକୁ ସମାନ୍ତରାଳ ଭାବେ ସଂଯୋଗ କଲେ ସମୁହ ପ୍ରତିରୋଧ …………….. ଓମ୍ ହେବ ।
29. ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧ ………………. ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।
30. (ଏମିୟର )² x ଓମ୍ = …………………….. |
31. 1 ଓ୍ବାଟ୍ ଆୱାର = ……………….. ଜୁଲ୍ ।
32. 1 kWh = ……………………. ଜୁଲ୍ ।
33. ଓମ୍ × ଏମ୍ପିୟର = ………………………….. |
34. ଗୋଟିଏ ପରିବାହୀରେ 50 କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ …………………… ସେକେଣ୍ଡପାଇଁ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ 5 ଏମ୍ପିୟର ହେବ ।
35. 1 ଭୋଲ୍‌ଟ = 1 ଏମିୟର x ……………. |
36. ……………. ଦ୍ଵାରା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରତିରୋଧକୁ ବଦଳା ଯାଇପାରେ ।
37. ପ୍ରତିରୋଧତାର S.I ଏକକ …………………. |
38. କଠିନ ପରିବାହୀରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପ୍ରବାହ …………………… ର ଗତିକୁ ବୁଝାଏ ।
39. ଟଙ୍ଗଷ୍ଟନ୍‌ର ପ୍ରତିରୋଧତା ……………………. |
40. 1 କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ 1 ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ସମ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟ ………………………. |
41. 1kWh = ……………….. ଜୁଲ୍ ।
42. ଗୋଟିଏ ପରିବାହୀରେ 5 ସେକେଣ୍ଡରେ 2 କୁଲମ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ …………………… ଏମ୍ପିୟର ହେବ ।
43. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତିର ବ୍ୟାବସାୟିକ ଏକକ ……………………. |
44. ଗୋଟିଏ ପରିବାହୀରେ 60 ସେକେଣ୍ଡରେ …………………….. କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର 2 ଏମିୟର ହେବ ।
45. ଏକ କାରକ m ସେକେଣ୍ଡରେ a ଜୁଲ କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ ତାହାର ପାୱାର, ………………….. |
46. ଘରେ ଯେଉଁ ସବୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସାମଗ୍ରୀ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ, ସେଗୁଡ଼ିକ ବିଦ୍ୟୁତ ଲାଇନ୍ ସହ ………………. ଭାବେ ସଂଯୁକ୍ତ ।

Answer:
1. 1.6 × 10^-19
2. କୁଲମ୍
3. 3380
4. ଏମ୍ପିୟର
5. ଓମ୍
6. ରିଓଷ୍ଟାଟ୍
7. (p) ରୋ
8. Ω m (ଓ ମି.ମି.)
9. ରୁପା
10. ଟଙ୍ଗଷ୍ଟନ୍
11. ପାରଦ
12. 1.60 × 10^-8
13. 5.20 x 10^-8
14. 49 × 10^-16
15. 10¹²
16. 4 ଗୁଣ
17. 1 ଏମ୍ପିୟର
18. ଇଲେକ୍ଟ୍ରନ
19. କିଲୋୱାଟ୍ ଆୱାର
20. ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ
21. ଜର୍ଜ ସାଇମନ୍ ଓମ୍
22. 1 ଭୋଲ୍ଟ
23. ସମାନ୍ତର
24. ପକ୍ତି
25. ଭୋଲ୍ଟ
26. ଅଧା
27. 0.4
28. \(\frac { xy }{ x+y }\)
29. ବସ୍ତୁର ଗୁଣ ବା ପ୍ରକୃତି
30. ଓ୍ବାଟ୍
31. 3600
32. 3.6 × 10⁶ J
33. ଭୋଲ୍ଟ
34. 10
35. 1ଓମ୍
36. ରିଓଷ୍ଟାଟ୍
37. 9 m
38. ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ
39. 5.20 × 10sup>-8
40. 1 କୁଲ୍
41. 3.6 x 10⁶ J
42. 0.4
43. କିଲୋୱାଟ୍ ଆୱାର
44. 120
45. \(\frac { a }{ m}\)
46. ସମାନ୍ତରାଳ

C ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (✓) ବା ଭୁଲ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (x) ଲେଖ ।

1. t ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଠୁ ପରିମାଣର ଚାର୍ଜ ଗୋଟିଏ ପରିବାହୀର ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ Qt ଏମ୍ପିୟର ହେବ ।
2. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ମାପିବାପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ଭୋଲ୍ସମିଟରକୁ ପରିପଥ ସହ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
3. ଦୁଇଟି ପରିବାହୀକୁ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ କଲେ ଯଦି ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ R ଓ ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ କଲେ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ 1 ହୁଏ, ତେବେ ସର୍ବଦା R > 1 ହେବ । .
4. ଟଙ୍ଗଷ୍ଟନ୍‌ ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ସହିପାରୁଥିବା ଏକ ଶକ୍ତ ଧାତୁ ।
5. ଗୃହ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥରେ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
6. 1 ୟୁନିଟ୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ = 36000 ଜୁଲ୍ ।
7. 220V ଓ 100W ଲେଖାଥ‌ିବା ବଲ୍‌ବକୁ 110V ଲାଇନ୍‌ରେ ଲଗାଇଲେ ପାୱାର 25W ହେବ ।
8. ଗୋଟିଏ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବଲ୍‌ବ 220V ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇ 0.50A ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବଲ୍‌ବର ପାୱାର 220W ।
9. 100 ୱାଟ୍ 220 ଭୋଲ୍ଟ ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ ବଲ୍‌ବର ପ୍ରତିରୋଧ 484 ଓମ୍ ।
10. 100 ୱାଟ୍, 250 ଭୋଲ୍ଡ ଲେଖାଥ‌ିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବଲ୍‌ବର ପ୍ରତିରୋଧ 625 ଓମ୍ ।
11. ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରିକ୍ ବଲ୍‌ବରେ 60W – 220V ଲେଖାଯାଇଛି; କିନ୍ତୁ 110V ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଛି । ତେବେ ତା’ର ପାୱାର 60W ।
12. ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ମଧ୍ଯରେ ଏକକ ସମୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥ‌ିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାର୍ଜର ପରିମାଣକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ କୁହାଯାଏ ।
13. ଗୋଟିଏ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ୍‌ର ଚାର୍ଜ 1.6 × 10¹⁹C |
14. ଖଣ୍ଡିଏ ତାରରେ 0.2A ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ଏକ ମିନିଟ୍ ପାଇଁ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ମୋଟ ପ୍ରବାହିତ ଚାର୍ଜର ପରିମାଣ 120 C |
15. ପରିପଥରେ ଏକ ଏମ୍ପିୟର୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତରେ ଏକ ସେକେଣ୍ଡରେ 1.6 x 10¹⁹ଟି ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ୍ ପ୍ରବାହିତ ହେବ ।
16. 10 μA = 10^-5A
17. ବିଭବାନ୍ତରକୁ ସମାନ ରଖ୍ ପ୍ରତିରୋଧ ଅଧା ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ ଚାରିଗୁଣ ହେବ ।
18. ତାରର ପ୍ରକାର ଓ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ଥାଇ ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ କମିଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ ବଢ଼େ ।
19. ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧର ଏକକ ହେଉଛି ଓମ୍ ମିଟର’ ।

Answer:

1. x
2. x
3. ✔
4. ✔
5. x
6. x
7. ✔
8. x
9. ✔
10. ✔
11. x
12.✔
13. x
14. x
15. x
16.✔
17. x
18. x
19. x

D ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦକୁ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହ ମିଳନ କରି ଲେଖ ।

E ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

1. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ-
ଏକ ଅବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଓ ମୁଦିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ ପଥକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥ କୁହାଯାଏ ।

2. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ–
ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ମଧ୍ଯରେ ଏକକ ସମୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥ‌ିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାର୍ଜର ପରିମାଣକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ

3. 1C କେତୋଟି ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନର ଚାର୍ଜ ଅଟେ ?
ଉ–
ଗୋଟିଏ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନର ଚାର୍ଜ 1.6 x 10^-19C ହୋଇଥିବାରୁ 6.25 x 10¹⁸ ଟି ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନର ସମୁଦାୟ ଚାର୍ଜର ପରିମାଣ IC ସହ ସମାନ ।

4. ଏମିଟର କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ-
ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ମାପିବାପାଇଁ ଯେଉଁ ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ତାକୁ ଏମିଟର କହନ୍ତି ।

5. 1A କ’ଣ ? ବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ସଂଜ୍ଞା ଦିଅ ।
ଉ-
ପ୍ରତି ସେକେଣ୍ଡରେ 1C ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥିଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ 1A | 1A = \(\frac { IC }{ 1s }\) = 1 \(\frac { C }{ s }\)

6. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବ୍ୟାଟେରୀ, ବଲ୍‌ବ, ଏମିଟର ଓ ପ୍ଲଗ କି ଯୁକ୍ତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥର ସାଙ୍କେତିକ ଛବି ପ୍ରଦାନ କର ।
ଉ-

7. ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ ବାହିତ ବେଗ କ’ଣ ?
ଉ-
ପରିବାହୀରେ ବ୍ୟାଟେରୀ ସଂଯୁକ୍ତ କଲେ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦିଗରେ ପରିବାହୀରେ ଗତି କଲାବେଳେ ତାର ଭିତରେ ଥ‌ିବା ପରମାଣୁ ଓ ଅନ୍ୟ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ ଯୋଗୁଁ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ ଦ୍ରୁତ ବେଗରେ ଗତି କରିପାରେ ନାହିଁ ଓ ତାହାର ବେଗ ଧୂମା ହୋଇଯାଇଥାଏ । ଏହି ବେଗକୁ ଇଲେଲ୍‌ଟ୍ରନର ବାହିତ ବେଗ କୁହାଯାଏ ।

8. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ-
ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାପର ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଲେ ପରିବାହୀରେ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ ପ୍ରବାହ ହୋଇଥାଏ । ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାପର ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବା ବିଭବାନ୍ତର କହନ୍ତି ।

9. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତରର ଗାଣିତିକ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଲେଖ ।
ଉ –
ଯଦି ସ୍ଥାନାନ୍ତର ହେଉଥିବା ଚାର୍ଜର ପରିମାଣ (Q)1 କୁଲମ୍ ଓ କାର୍ଯ୍ୟର ପରିମାଣ (W) 1 ଜୁଲ୍ ହୁଏ ତେବେ ବିଭବାନ୍ତର (V)1 ଭୋଲ୍‌ଟ ହେବ ।

10. ଭୋଲ୍ଡମିଟର କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ –
ଯେଉଁ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ମପାଯାଏ ତାହାକୁ ଭୋଲ୍ସମିଟର କହନ୍ତି ।

11. କେଉଁ ଉପାୟରେ ପରିବାହୀର ଦୁଇପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର ସ୍ଥିର ରଖାଯାଏ ?
ଉ –
ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ସେଲ୍ ବା ବ୍ୟାଟେରୀ ସଂଯୋଗକଲେ ପରିବାହୀର ଦୁଇପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର ସ୍ଥିର ରଖାଯାଏ ।

12. ଦୁଇ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର IV କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
ଉ –
ଦୁଇ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ l କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ହୋଇ ସମ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟ 1 ଜୁଲ ହେଲେ ବିନ୍ଦୁଦ୍ଵୟ ମଧ୍ଯରେ ବିଭବାନ୍ତର 1V ହେବ ।

13. ପରିପଥ ଚିତ୍ର କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ–
ଗୋଟିଏ ପରିପଥପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଚିତ୍ରଟିଏ ଆଙ୍କି ସେଥ‌ିରେ ବିଭିନ୍ନ ଉପକରଣକୁ ସଙ୍କେତଦ୍ୱାରା ଚିହ୍ନିତ କରିବାକୁ ପରିପଥ

14. ଓମ୍‌ଙ୍କ ନିୟମ ଲେଖ ।
ଊ–
ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାପମାତ୍ରାରେ ଥିବା କୌଣସି ଏକ ପରିବାହୀର ଦୁଇପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର ପରିବାହୀରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ସହ ସମାନୁପାତୀ I

15. ପ୍ରତିରୋଧ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଊ–
ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧାତବ ତାର ଓ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାପମାତ୍ରାରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଓ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ଭାଗଫଳକୁ ପ୍ରତିରୋଧ ବା ରେଜିଷ୍ଟାନ୍ସ କୁହାଯାଏ ।

16. ସୁପରିବାହୀ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ–
ଯେଉଁ ପଦାର୍ଥ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନର ଗତିକୁ ଖୁବ୍ କମ୍ ପରିମାଣର ପ୍ରତିରୋଧ ଦିଏ ତାହାକୁ ସୁପରିବାହୀ କୁହାଯାଏ ।

17. କୁପରିବାହୀ କାହାକୁ କହନ୍ତି ।
ଉ –
ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ୍‌ର ଗତିକୁ ଅଧ‌ିକ ପ୍ରତିରୋଧ ଦେଖାଉଥ‌ିବା ପଦାର୍ଥକୁ କୁପରିବାହୀ କହନ୍ତି ।

18. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ରୋଧୀ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଊ–
ଯେଉଁ ପଦାର୍ଥ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନରୁ ଗତିକୁ ବେଶୀ ପ୍ରତିରୋଧ କରେ, ସେହି ପଦାର୍ଥକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ରୋଧୀ କହନ୍ତି ।

19. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ତାପନ ସାମଗ୍ରୀରେ ମିଶ୍ରଧାତୁ କାହିଁକି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
ଉ –
ମିଶ୍ରଧାତୁ ସାଧାରଣତଃ ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରାରେ ସହଜରେ ଜାରିତ ହୁଏନାହିଁ । ମିଶ୍ରଧାତୁର ପ୍ରତିରୋଧ ପ୍ରତିରୋଧତାଠାରୁ ଅଧିକ । ତେଣୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ତାପନ ସାମଗ୍ରୀରେ ମିଶ୍ରଧାତୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।

20. ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁରୁ ତିଆରି ଖଣ୍ଡିଏ ମୋଟା ତାର ଓ ଖଣ୍ଡିଏ ସରୁ ତାର ଅଲଗା ଅଲଗା ଭାବେ ଗୋଟିଏ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଲାଇନ୍‌ରେ ସଂଯୁକ୍ତ ହେଲେ କେଉଁଥ‌ିରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ ବେଶୀ ସହଜ ହେବ କାହିଁକି ?
ଉ –
ମୋଟା ତାରରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ ବେଶି ହେବ । ଏହାର ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ଅଧ‌ିକ ହେତୁ ପ୍ରତିରୋଧ କମ୍ । ତେଣୁ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ ଅଧ୍ଵ ସହଜରେ ଗତି କରିପାରିବ । ସରୁ ତାରର ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ କମ୍ ଓ ପ୍ରତିରୋଧ ଅଧ୍ବକ । ତେଣୁ କମ୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେବ ।

21. କେଉଁ ପଦାର୍ଥଟି ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ ପରିବାହୀ ଓ କାହିଁକି ?
ଉ –
ରୁପାର ପ୍ରତିରୋଧ ସର୍ବନିମ୍ନ । ତେଣୁ ରୁପା ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ ପରିବାହୀ ଅଟେ ।

22. ପରିବାହୀରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁସ୍ରୋତ ସହ ଏହାର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟର ସମ୍ପର୍କ ଲେଖ ।
ଉ–
ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ ତାରର ଦୁଇ ପାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ ସହ ସମାନୁପାତୀ ।

23. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଟୋଷ୍ଟର ଓ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଇସ୍ତ୍ରୀରେ କୁଣ୍ଡଳୀଗୁଡ଼ିକ କାହିଁକି ବିଶୁଦ୍ଧ ଧାତୁ ବଦଳରେ ମିଶ୍ରଧାତୁରୁ ତିଆରି କରାଯାଏ ?
ଉ –

• ମିଶ୍ରଧାତୁର ପ୍ରତିରୋଧ ମୂଳଧାତୁଗୁଡ଼ିକଠାରୁ ଅଧ୍ଵ ।
• ମିଶ୍ରଧାତୁ ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରାରେ ସହଜରେ ଜାରିତ ହୁଏ ନାହିଁ |

24. ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ କିପରି କରାଯାଏ ?
ଉ–
ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗରେ ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକୁ ଏକ ଧାଡ଼ିରେ ପ୍ରାନ୍ତକୁ ପ୍ରାନ୍ତ ସହ ସଂଯୋଗ କରାଯାଏ ।

25. ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ କିପରି କରାଯାଏ ?
ଉ –
ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗରେ ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକୁ ପରସ୍ପର ସହ ସମାନ୍ତର ଭାବେ ସଂଯୁକ୍ତ କରାଯାଏ ।

26. ତିନୋଟି ପ୍ରତିରୋଧର ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗର ପରିପଥ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କର ।
ଉ –

27. ତିନୋଟି ପ୍ରତିରୋଧର ପଲ୍ଲିରେ ସଂଯୋଗର ପରିପଥର ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କର ।
ଉ –

28. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପାୱାର କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ –
ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଯେଉଁ ହାରରେ ବ୍ୟୟିତ ହୁଏ ତାହାକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପାଓ୍ବାର କୁହାଯାଏ

29. ବିଦ୍ୟୁସ୍ରୋତର ତାପନ କ୍ଷମତା କ’ଣ ?
ଉ –
ଗୋଟିଏ ବ୍ୟାଟେରୀ ସହ ପ୍ରତିରୋଧ ସଂଯୁକ୍ତ କଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ବ୍ୟୟିତ ହୋଇ ତାପଶକ୍ତିକୁ ରୁପାନ୍ତରିତ କରି ପ୍ରତିରୋଧକୁ ଉତ୍ତପ୍ତକରେ ଏହାକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ତାପନ କ୍ଷମତା କହନ୍ତି ।

30. ଏକ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥରେ 2Ω, 3Ω ଓ ଯେ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଛି । ସମୁହ ପ୍ରତିରୋଧ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ଉ
R = R₁ + R₂ + R₃ = 2 + 3 + 6 = 11 ଓମ୍

31. ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧର ସଂଜ୍ଞା ଲେଖ ।
ଉ–
1 ବ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ଓ 1 ମିଟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପରିବାହୀର ପ୍ରତିରୋଧକୁ ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧ କହନ୍ତି ।

32. ଫ୍ୟୁଜ୍ କ’ଣ ?
ଉ –
ଫ୍ୟୁଜ୍ ଏକ ମିଶ୍ରଧାତୁର ତାର ଓ ଏହି ତାରର ଗଳନାଙ୍କ କମ୍ ହୋଇଥିବାରୁ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ମାତ୍ରାରୁ ବିଦ୍ୟୁତ ଅଧିକ ହେଲେ ତାହା ତରଳିଯାଏ । ଫ୍ୟୁଜ୍ ସାଧାରଣତଃ ସୀସା ଓ ଟିଣ ମିଶ୍ର ଧାତୁରେ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ ।

33. 1 ୟୁନିଟ୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି କ’ଣ ?
ଉ–
1 କିଲୋୱାଟ୍ ଘଣ୍ଟା ବିଦ୍ୟୁତଶକ୍ତିକୁ 1 ୟୁନିଟ୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।

34. 5 ସେକେଣ୍ଡରେ 2 କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ କେତେ ?
ଉ –
ଏଠାରେ Q = 2C, t = 5s, I = \(\frac { Q }{ t }\) = \(\frac { 2C }{ 5s }\) = 0.4A

35. ଖଣ୍ଡିଏ ତାରରେ 0.5A ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ 1 ଘଣ୍ଟା ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ମୋଟ ପ୍ରବାହିତ ଚାର୍ଜର ପରିମାଣ କେତେ ?
ଉ–
ଏଠାରେ I = 0.5A, t = 1 ଘଣ୍ଟା 1 x 60 x 60s = 3600s
Q = It = 0.5 x 3600 As = 1800C

36. 12V ବ୍ୟାଟେରୀ ମଧ୍ୟଦେଇ IC ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହେବାରେ କେତେ ଶକ୍ତି ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ?
ଉ–
ଏଠାରେ V = 12V, Q = 1C ∴ W = V · Q = 12V × 1C = 12J = 12 ଜୁଲ୍

37. ଗୋଟିଏ ବଲ୍‌ବର ସୂତ୍ରର ପ୍ରତିରୋଧ 1100Ω, 220V ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଲାଇନରେ ଲଗାଇଲେ କେତେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେବ ?
ଉ –
ଏଠାରେ V = 220V, R = 1100Ω, I = \(\frac { V }{ R }\) = \(\frac { 220V }{ 1100Ω }\) = 0.2A

38. 220V ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଲାଇନ୍‌ରେ 110Ω ପତିରୋଧର ଗୋଟିଏ ହିଟର ଲାଗିଲେ ସେଥ‌ିରେ କେତେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେବ ?
ଉ –
ଏଠାରେ V = 220V, R = 110Ω, I = \(\frac { 220V }{ 110Ω }\) = 2A

F ପ୍ରଥମଯୋଡ଼ିର ସମ୍ପର୍କକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି ଦ୍ବିତୀୟ ଯୋଡ଼ିର ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1. ରାଜ : କୁଲମ୍ :: ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ : ………………. |
2. 1 mA : 10^-3A :: 1μA : ………………. |
3. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ : ଭୋଲ୍ସମିଟର :: ବିଦ୍ୟୁସ୍ରୋତ : ……………… |
4. ଏମିଟର : ଧାଡ଼ି :: ଭୋଲ୍‌ଟମିଟର : ………….. |
5. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାର୍ଜର ପରିମାଣ : Q :: ବିଭବାନ୍ତର : ………………… |
6. ଧାତୁ : ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସୁପରିବାହୀ :: ରବର : ………………. |
7. ରୁପା : ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ପରିବାହୀ :: ପାରଦ : ……………… |
8. ରୁପା : ସର୍ବନିମ୍ନ ପ୍ରତିରୋଧ :: ପାରଦ : ………………. |
9. ସମାନ୍ତରୀଳ ସଂଯୋଗ : \(\frac { 1 }{ R }\) = \(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\) :: ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ : ………………….. |
10. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଆଇରନ୍ : ନିକ୍ରୋମ :: ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବଲ୍ସବ : ………………… |
11. ଏମ୍ପିୟର × ସେକେଣ୍ଡ : କୁଲମ୍ :: ଭୋଲଟ × ଏମ୍ପିୟର : …………………. |
12. ଏମିୟର × ସେକେଣ୍ଡ : କୁଲମ୍ :: ଓମ୍ x ଏମ୍ପିୟର : ……………….. |
13. ଏମ୍ପିୟର × ସେକେଣ୍ଡ : କୁଲମ୍ :: ଭୋଟଲ x କୁଲମ୍ : ……………………… |
14. IV = IV = \(\frac { IJ }{ IC }\) :: IA = : ……………….. |
15. It = Q :: Q × V = : ………………. |
16. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ : ଭୋଲଟ୍ :: ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ : ………………. |
17. 1Ω : \(\frac { IV }{ IA }\) :: 1A = : ………………. |
18. ତାପ : ଜୁଲ :: କାର୍ଯ୍ୟ : ……………….. |
19. ଘରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସାମଗ୍ରୀ : ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ :: ଉତ୍ସବରେ ରଙ୍ଗିନ୍ ବଲ୍‌ବ : …………………. |
20. ଭୋଲ୍ଟ × କୁଲମ୍ : ଜୁଲ୍ :: ଭୋଲ୍‌ଟ × ଏମ୍ପିୟର : ……………………. |
21.
22.
23. ପ୍ରତିରୋଧ : ଓମ୍ :: …………. : ଓମ୍‌ମିଟର ।
24. ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ : ପ୍ରତିରୋଧ ବୃଦ୍ଧି : ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ : ………………….. |
25. ସଂଯୁକ୍ତ ତାର : ⊥ :: ଅସଂଯୁକ୍ତ ତାର : ………………. |
26. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାର୍ଜ : କୁଲମ୍ :: ପ୍ରତିରୋଧଚା : ………………… |
27. କାଚ : କୁପରିବାହୀ :: ତମ୍ବା : ……………….. |
28. ତାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି : ପ୍ରତିରୋଧ ବୃଦ୍ଧି :: ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ବୃଦ୍ଧି : ……………….. |
29. 1Wh: 3.6 × 10³J :: 1 kWh : ………………… |
30. ଭୋଲ୍ସମିଟର : ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ :: ଚାବି : ……………….. |
31. କୁଲମ୍/ସେକେଣ୍ଡ : ଏମ୍ପିୟର :: ………………. ଭୋଲୁ ।
32. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ : ଏମିଟର :: ……………….. ଭୋଲ୍ସମିଟର ।
33. ରୁପା : ପରିବାହୀ :: କାଚ : ……………… |

Answer:
1
2. 106 A
3. ଏମିଟର
4. ସମାନ୍ତର
5. V
6. ବିଦ୍ୟୁତ୍ କୁପରିବାହୀ
7. ସର୍ବନିମ୍ନ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିବାହୀ
8. ସର୍ବାଧ୍ବକ
9. \(\frac { 1 }{ R }\) = \(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\)………………..
10. ଟଙ୍ଗଷ୍ଟନ୍
11.ୱାଟ୍
12. ଭୋଲ୍‌ଟ୍
13. ଜୁଲ
14. \(\frac { IC }{ Is }\)
15. J
16. ଏମ୍ପିୟର
17. \(\frac { 1V }{ 1Ω }\)
18. ଜୁଲ୍
19. ପକ୍ତି
20. ୱାଟ୍
21. ଭୋଲ୍ସମିଟର
22. ସ୍ବିଚ୍ ବନ୍ଦ
23. ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧ
24. ପ୍ରତିରୋଧ ହ୍ରାସ
25.
26. ଓମ୍.ମି.
27. ସୁପରିବାହୀ
28. ପ୍ରତିରୋଧ ହ୍ରାସ .
29. 3.6 × 10⁶ J
32. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ
30. ପଂକ୍ତି ସଂଯୋଗ
31. ଜୁଲ୍/କୁଲମ୍
33. ବିଦ୍ୟୁତ୍‌ରୋଧୀ

SUBJECTIVE TYPE QUESTIONS WITH ANSWERS

1. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ସମ୍ପର୍କିତ ଜୁଲ୍‌ଙ୍କ ତାପନ ନିୟମ ନିଗମନ କର ।
ଊ–
ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ତାପନ କ୍ଷମତା – ପରିପଥରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତକୁ ଚାଲୁ ରଖିବାପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଶକ୍ତି ସେଥ‌ିରେ ସଂଯୁକ୍ତ ସେଲ୍ ବା ବ୍ୟାଟେରୀରୁ ଆସିଥାଏ । ଏହି ଶକ୍ତି ଉପକରଣକୁ ଚାଲୁରଖ୍ ସହ ତାପଶକ୍ତିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇ ଉପକରଣକୁ ଗରମ କରେ |

ଯଦି ଗୋଟିଏ ପରିପଥରେ ବ୍ୟାଟେରୀ ସହ କେବଳ ପ୍ରତିରୋଧ ରହିଥାଏ ତାହେଲେ ବ୍ୟାଟେରୀର ଶକ୍ତି ତାପଶକ୍ତିକୁ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇ ପ୍ରତିରୋଧକୁ ଉତ୍ତପ୍ତ କରାଏ । ଏହାକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ତାପନ କ୍ଷମତା କହନ୍ତି । ହିଟର, ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଇସ୍ତ୍ରୀ ଇତ୍ୟାଦିରେ ତାପନ କ୍ଷମତା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।

ଜୁଳଙ୍କ ବାପନ ନିୟମ :
(i) ମନେକର t ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଠୁ ପରିମାଣର ଚାର୍ଜ ପ୍ରତିରୋଧ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି
∴I = \(\frac { Q }{ t }\)

(ii) ‘t’ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟ = W = VQ

(iii) ଏକକ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପରିପଥକୁ ଆସୁଥ‌ିବା ଶକ୍ତି ବା ପାୱାର
P = \(\frac { W }{ t }\) = \(\frac { VQ }{ t }\) = \(\frac { VIt }{ t }\) = VI

(iv) ∴ t ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପରିପଥକୁ ଆସୁଥ‌ିବା ଶକ୍ତି ବା ପାୱାର Pt = VIt

(v) ଏହି ଶକ୍ତି ପ୍ରତିରୋଧରେ ତାପଶକ୍ତିକୁ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୁଏ । ତେଣୁ t ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ତାପଶକ୍ତିର ପରିମାଣ ।
H = VIt = IR × It = I²Rt | ଏହାକୁ ଜୁଲ୍‌ଙ୍କ ତାପନ ନିୟମ କହନ୍ତି ।

(vi) H = I²Rt ଅନୁଯାୟ1
H a I² ( ଯେତେବେଳେ R ଓ t ସ୍ଥିରାଙ୍କ)
H a R ( ଯେତେବେଳେ I ଓ t ସ୍ଥିରାଙ୍କ)
H a t (ଯେତେବେଳେ I ଓ R ସ୍ଥିରାଙ୍କ)

(vii) ତାପର S.I. ଏକକ ହେଉଛି ଜୁଲ୍ ।

2. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଓ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ କ’ଣ ବୁଝାଅ । ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ବୁଝାଇବା ପାଇଁ ଓମ୍‌ଙ୍କ ପରୀକ୍ଷଣ ବୁଝାଅ ଓ ଲବ୍‌ଧ ତଥ୍ୟ ଲେଖ ।
ଉ –
ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ : ପରିବାହୀର ଦୁଇପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାପର ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଲେ ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରନ ପ୍ରବାହ ହୁଏ । ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚାପର ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବା ବିଭବାନ୍ତର କୁହାଯାଏ ।

ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ :
ପରିବାହୀରେ ଏକକ ସମୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥ‌ିବା ଚାର୍ଜକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ କହନ୍ତି । ଯଦି t ସମୟରେ ଠୁ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ତେବେ ସେହି ଦିଗରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ I = \(\frac { Q }{ t }\) ହେବ |

ଓମ୍ବଙ୍କ ପରାଷ :
(i) ଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବାଭଳି ପରିପଥଟିଏ ତିଆରି କରାଯାଉ, ଯେଉଁଥିରେ 0.5 ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟର ନିକ୍ରୋମ ତାର XY ଏମିଟରକୁ ପଙ୍‌କ୍ତିରେ ଏବଂ ଭୋଲ୍‌ ଟମିଟର କୁ ସମାନ୍ତର ସଂଯୋଗ କରାଯାଏ । 1.5Vର ଚାରୋଟି ସେଲ୍
ସଂଯୁକ୍ତ କରାଯାଉ । ଭୋଲ୍‌ଟମିଟର ଦୁଇପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଏ । ଏମିଟର ଏଥ‌ିରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ ଦର୍ଶାଇଥାଏ ।

(ii) ପ୍ରଥମେ ଗୋଟିଏ ସେଲ୍ ନେଇ ଭୋଲଟ୍‌ମିଟର ଓ ଏମିଟର ପାଠ୍ୟଙ୍କ ଲେଖୁରଖ । ଅଧିକ ସେଲ୍ ଯୋଗକଲେ ଏହି ପାଠ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ଵୟ ବଦଳିବ । ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବ ପାର୍ଥକ୍ୟ V ଏବଂ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ I ମଧ୍ଯରେ ଗ୍ରାଫ୍‌ଟିଏ ଟାଣିଲେ
ତାହା ଏକ ସରଳରେଖା ହେବ । ଏହା ଆଦ୍ୟବିନ୍ଦୁ O ଦେଇ ଗତି କରିବ ।

ଲବ୍‌ଧ ତଥ୍ୟ :

• V ଓ I ସମାନୁପାତୀ ଓ ସେମାନଙ୍କର ଅନୁପାତ ଏକ ସ୍ଥିରାଙ୍କ ।
• ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାପମାତ୍ରାରେ ଥ‌ିବା ଏକ ପରିବାହୀର ଦୁଇପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର ପରିବାହୀରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ସହ ସମାନୁପାତୀ ।

3. ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ ଓ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ ମଧ୍ଯରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ ।
ଉ–
ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ :

• ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗରେ ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକୁ ଏକ ଧାଡ଼ିରେ ପ୍ରାନ୍ତକୁ ପ୍ରାନ୍ତ ସଂଯୋଗ କରାଯାଏ । ଅର୍ଥାତ୍ ଗୋଟିଏ ପ୍ରତିରୋଧର ଏକ ପ୍ରାନ୍ତ ତା’ ପାଖ ପ୍ରତିରୋଧର ଏକ ପ୍ରାନ୍ତ ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
• ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକ R₁, R₂, R₃ ହେଲେ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ R = R₁ + R₂ + R₃ |
• ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକର ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗର ସମତୁଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧ ବା ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ ସମ୍ପୃକ୍ତ ପ୍ରତିରୋଧ – ଗୁଡ଼ିକର ସମଷ୍ଟି ସଙ୍ଗେ ସମାନ ।
• ସମତୁଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧ (ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ) ସଂପୃକ୍ତ ଯେକୌଣସି ପ୍ରତିରୋଧଠାରୁ ଅଧ‌ିକ ।
• ଉତ୍ସବ ପାଳନ ବେଳେ ରଙ୍ଗିନ୍ ବଲ୍‌ବଗୁଡ଼ିକୁ ପଙ୍‌କ୍ତିରେ ସଂଯୋଗ କରାଯାଏ ।
• ଏପ୍ରକାର ସଂଯୋଗରେ ପ୍ରତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକା ପରିମାଣର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକୁ ଏକାଠି ବ୍ୟବହାର କରିହୁଏ କିମ୍ବା ବନ୍ଦ କରିହୁଏ ।

ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ :

• ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗର ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକର ସରସର ସହ ସମାନ୍ତର ଭାବେ ସଂଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ; ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରତିରୋଧର ଗୋଟିଏ ପ୍ରାନ୍ତକୁ ଏକାଠି ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପ୍ରାନ୍ତକୁ ଏକାଠି କରି ଅଲଗା ଯୋଡ଼ାଯାଇଥାଏ ।
• ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକ R₁, R₂, R₃, ହେଲେ ସମୂହ
  ପ୍ରତିରୋଧ = \(\frac { 1 }{ R }\) = \(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\)
• ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗର ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ ବା ସମତୁ ଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧର ବିଲୋମୀ, ସମ୍ପୃକ୍ତ ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକର ବିଲୋମୀର ସମଷ୍ଟି ସହ ସମାନ ।
• ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧର ମୂଲ୍ୟ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଯେକୌଣସି ପ୍ରତିରୋଧର ମୂଲ୍ୟଠାରୁ କମ୍ ।
• ଘରେ ଯେଉଁସବୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସାମଗ୍ରୀ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ, ସେଗୁଡ଼ିକ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଲାଇନ୍ ସହ ସମାନ୍ତରାଳ ଭାବେ ସଂଯୁକ୍ତ |
• ଏପ୍ରକାର ସଂଯୋଗରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପରିମାଣର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକୁ ଅଲଗା ଅଲଗା ସ୍ବତନ୍ତ୍ରଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ ।

4. ଓମ୍‌ଙ୍କ ନିୟମ ଲେଖ ଓ ବୁଝାଅ । ଏହି ନିୟମକୁ ପ୍ରୟୋଗ କରି R₁, R₂ ଓ R₃ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗର ସମତୁଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । ଘରୋଇ ଉପକରଣକୁ ପଙ୍‌କ୍ତିରେ ସଂଯୋଗ କଲେ ହେଉଥ‌ିବା ଦୁଇଟି ଅସୁବିଧା ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
ଉ–
ଓମ୍‌ଙ୍କ ନିୟମ : ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାପମାତ୍ରାରେ ଥ‌ିବା କୌଣସି ଏକ ପରିବାହୀର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର ପରିବାହୀରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ସହ ସମାନୁପାତୀ ।
ସାଙ୍କେତିକ ଭାଷାରେ ଓମ୍‌ଙ୍କ ନିୟମ ଅନୁସାରେ, V α I
କିମ୍ବା, \(\frac { V }{ I }\) = ସ୍ଥିରାଙ୍କ = R କିମ୍ବା V = IR
ଖଣ୍ଡିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧାତବ ତାର ଓ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାପମାତ୍ରା ପାଇଁ R ଏକ ସ୍ଥିରାଙ୍କ । ଏହାକୁ ତାରର ପ୍ରତିରୋଧ ବା ରେଜିଷ୍ଟାନସ କୁହାଯାଏ ।
ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ଓ ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ବିଭବାନ୍ତର ସହ ସମାନୁପାତୀ ହେତୁ V ଓ I ମଧ୍ୟରେ ଅଙ୍କିତ ଗ୍ରାଫ୍‌ଟି ଏକ ସରଳରେଖା ହେବ ଏବଂ ତାହା ମୂଳବିନ୍ଦୁ ଠ ଦେଇଯିବ ।

ପଡ୍‌ ସଂଯୋଗ :

• ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରାନ୍ତ ଧାଡ଼ିରେ ସଂଯୋଗ କଲେ ତାହାକୁ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ କୁହାଯାଏ ।
• ବିଶେଷତ୍ଵ : ପ୍ରତିରୋଧର ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରତିରୋଧରେ ସମାନ ପରିମାଣର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ମୋଟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରତିରୋଧର ସମଷ୍ଟି ସହ ସମାନ ହୁଏ ।
• ଗାଣିତିକ ପ୍ରମାଣ :
  ଯଦି R₁, R₂ ଓ R₃ ପ୍ରତିରୋଧ ବିଶିଷ୍ଟ ତିନୋଟି ପ୍ରତିରୋଧକୁ ପଲ୍ଲିରେ ସଂଯୋଗ କଲେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରତିରୋଧ ମଧ୍ଯରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ I ହୁଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ବିଚ୍ୟୁତି ସମାନ ହୁଏ, ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ଯଥାକ୍ରମେ V₁, V₂ ଓ
  V₃ ହେଳେ V = V₁ + V₂ + V₃
• କିନ୍ତୁ ଓମ୍‌ଙ୍କ ନିୟମରୁ V = IR |
  V₁ = IR₁, V₂ = IR₂ , V₃ = IR₃
  RI = IR₁ + IR₂ + IR₃ ⇒ IR = I (R₁ + R₂ + R₃) ⇒ R = R₁ + R₂ + R₃
  ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗରେ R ସମତୁଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧ ।

ଅସୁବିଧା –
ଘରୋଇ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକୁ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ କଲେ ନିମ୍ନଲିଖୂତ ଅସୁବିଧାମାନ ହୁଏ ।

• ଗୋଟିଏ ଉପକରଣ ଅଚଳ ହୋଇଗଲେ ସମୁଦାୟ ପରିପଥ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଉପକରଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ନାହିଁ ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଏଣ୍ଟକୁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ରଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ ନାହିଁ ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଭତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

1. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରତିରୋଧର ସଂଜ୍ଞା ଦିଅ । ପ୍ରତିରୋଧ କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ପ୍ରତ୍ୟେକର ଏକକ ଲେଖ ।
ଭ –

• ଗୋଟିଏ ପରିବାହୀର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିଭବାନ୍ତର ଓ ସେଥ୍ରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର
• ଏହାର S.I. ଏକକ ଓମ୍ (Ω) ।
• ପରୀକ୍ଷାରୁ ଜଣାଯାଇଛି ତାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ସଙ୍କେତ I ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦର କ୍ଷେତ୍ରଫଳର ସଙ୍କେତ A ଓ ପ୍ରତିରୋଧର ସଙ୍କେତ R ହେଲେ, R = ρ \(\frac { l }{ A }\)
  1 ମିଟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 1 ବ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ବିଶିଷ୍ଟ ପରିବାହୀର ପ୍ରତିରୋଧକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କହନ୍ତି ।
• ପ୍ରତିରୋଧର S.I. ଏକକ ଓମ୍ମି. (Ωm) ।

2. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ତାପନ କ୍ଷମତାର ପ୍ରୟୋଗ ଲେଖ ।
ଭ –

• ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଉପକରଣ; ଯଥା – ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଚୁଲ୍ଲା, ଇସ୍ତ୍ରୀ, ବିଦ୍ୟୁତ୍ ହିଟର ଇତ୍ୟାଦିରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ତାପନ କ୍ଷମତା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
• ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବଲ୍‌ବରେ ଟଙ୍ଗଷ୍ଟନ୍‌ର ଫିଲାମେଣ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ବିଲ୍‌ବ ମଧ୍ୟରେ ନିଷ୍କ୍ରିୟ ଗ୍ୟାସ୍ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଏ । ଟଙ୍ଗଷ୍ଟନ୍ ଧାତୁର ଗଳନାଙ୍କ 3380° C । ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ୍ ପ୍ରବାହିତ କରାଇଲେ ସୂତ୍ରଟିଦ୍ଵାରା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ତାପଶକ୍ତିକୁ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୁଏ । କିଛି ଅଂଶ ଆଲୋକ ଶକ୍ତିକୁ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୁଏ ।
• ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିପଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ଫ୍ୟୁଜ୍ ତାରର ଗଳନାଙ୍କ ନିମ୍ନ ହେତୁ ଏହା ଉତ୍ତପ୍ତ ହୋଇ ତରଳିଯାଏ ଓ ଆମର ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକ ସୁରକ୍ଷିତ ରହେ । ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିମାଣର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତଠାରୁ ଅଧିକ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ଫ୍ୟୁଜଟି ତରଳିଯାଏ ।

3. ଏମିଟର କ’ଣ ? ଏହାକୁ ପରିପଥରେ କିପରି ସଂଯୁକ୍ତ କରାଯାଏ ଚିତ୍ର ସହ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
ଭ –

• ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ମାପିବାପାଇଁ ଯେଉଁ ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ତାହାକୁ ଏମିଟର କହନ୍ତି ।
• ଏହାକୁ ପରିପଥ ସହ ଧାଡ଼ି ବା ପଙ୍‌କ୍ତିରେ ସଂଯୋଗ କରାଯାଏ । ପରିପଥରେ ବିଦ୍ୟୁତ ସ୍ରୋତ ବ୍ୟାଟେରୀର ଯୁକ୍ତ (+) ଅଗ୍ରରୁ ବାହାରି ବଲ୍‌ବ ଓ ଏମିଟର ଦେଇ ବିଯୁକ୍ତ (–) ଅଗ୍ର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି ।
• 

4. ବିଭବାନ୍ତର, ଜୁଲ୍ ଓ ଚାର୍ଜ ମଧ୍ଯରେ ସମ୍ପର୍କ ନିଗମନ କର । ଦୁଇ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର ଯଦି କୈ ହୁଏ ତେବେ ଦୁଇ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ 2C ଚାର୍ଜ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବାପାଇଁ କେତେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ ?
ଭ –
(i) ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ ଥ‌ିବା ପରିପଥର ଦୁଇ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର ସେହି ଦୁଇ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ ଏକକ ପରିମାଣର ଚାର୍ଜ ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ପାଇଁ ହେଉଥ‌ିବା କାର୍ଯ୍ୟର ପରିମାଣ ସହ ସମାନ ।

 

(ii) V = \(\frac { w }{ Q }\)
1 ଭୋଲ୍‌ଟ = 1 ଜୁଲ୍ | 1 କୁଲମ୍, 1V = 1C^-1

 

(iii) V = 6V, Q = 2C, W = କେତେ ?
W= VQ = 6V × 2C = 12 VC = 12 J

5. ଏକ ପରିବାହୀରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ ଏବଂ ଚାର୍ଜର ପରିମାଣ ମଧ୍ଯରେ ଥ‌ିବା ସମ୍ପର୍କ ଦର୍ଶାଅ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଏକକ ଲେଖ । କେଉଁ ଉପକରଣ ମାଧ୍ଯମରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ମପାଯାଏ ?
ଭ –

• ଯଦି । ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଠୁ ପରିମାଣର ଚାର୍ଜ ଗୋଟିଏ ପରିବାହୀର ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ତେବେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ I = \(\frac { Q }{ t }\) ଯଦି 1 ସେକେଣ୍ଡରେ ପରିବାହୀରେ 1 କୁଲମ୍ ଚାର୍ଜ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ତେବେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ । ଏମ୍ପିୟର ହେବ ।
  1 A = \(\frac { 1C }{ 1s }\)
• ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର S.I. ଏକକ ହେଲା ଏମିୟର । ପରିପଥରେ ସ୍ୱଳ୍ପ ପରିମାଣର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ମାପିବା ପାଇଁ ମିଲି ଏମ୍ପିୟର ବା ମାଇକ୍ରୋ ଏମ୍ପିୟର ଏକକ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
• ଏମିଟର ସାହାଯ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ମପାଯାଏ । ଏହାକୁ ପରିପଥରେ ଧାଡ଼ିରେ ବା ପଙ୍‌କ୍ତିରେ ସଂଯୋଗ କରାଯାଏ ।

6. nଟି ପ୍ରତିରୋଧକୁ ସମାନ୍ତରାଳ ଓ ପଙ୍‌ କ୍ତି ସଂଯୋଗ କଲେ ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମତୁଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ହେବ କଳନା କର । 3Ω, 4Ω ଓ 12 Ω ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକୁ ସମାନ୍ତରାଳ ଓ ପଙ୍‌କ୍ତି ସଂଯୋଗ କଲେ ସମତୁଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ହେବ ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ଭ –
ପଙ୍‌କ୍ତିରେ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ R = R₁ + R₂ + R₃ + …… ଟି = nR
ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗରେ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ \(\frac { 1 }{ R }\) = \(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\) + …………….. nଟି = \(\frac { n }{ R }\)
R = \(\frac { R }{ n }\)

(ii) R = 3Ω, R, = 4Ω, R = 12Ω
R = R₁ + R₂ + R₃ = 3 + 4 +12 = 19Ω
\(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\) = \(\frac { 1 }{ 3 }\) + \(\frac { 1 }{ 4 }\) + \(\frac { 1 }{ 12 }\) = \(\frac { 4+3+1 }{ 12 }\) = \(\frac { 8 }{ 12 }\)
R = \(\frac { 12 }{ 8 }\) = 1.5Ω

7. ଓମ୍‌ଙ୍କ ନିୟମ ଲେଖ । ରିଓଷ୍ଟାଟ୍ ଓ ପ୍ରତିରୋଧୀର ସଙ୍କେତ ଲେଖ । 220 V ଓ 100 W ଲେଖାଥ‌ିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବଲ୍‌ବ 110 V ପରିପଥ ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ହେଲେ କେତେ ଶକ୍ତି ବ୍ୟୟ କରିବ ?
ଭ –
(i) ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାପମାତ୍ରାରେ ଥ‌ିବା କୌଣସି ଏକ ପରିବାହୀର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ବିଭବାନ୍ତର ପରିବାହୀରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ସହ ସମାନୁପାତୀ |
V α I
\(\frac { V }{ I }\) = ସ୍ଥିରାଙ୍କ (R)
V = IR

(ii) ଓଷ୍ଟାଟ୍‌ର ସଙ୍କେତ –
ପ୍ରତିରୋଧୀର ସଙ୍କେତ –

(iii) P = 100 W, V = 220 V, V₁ = 110 V
R = \(\frac{\mathrm{V}^2}{\mathrm{P}}\) = \(\frac{\mathrm{(220)}^2}{\mathrm{100}}\) = 484Ω
P = \(\frac{\mathrm{V}^2}{\mathrm{R}}\) = \(\frac{\mathrm{(110)}^2}{\mathrm{484}}\) = 25W

8. ପ୍ରତିରୋଧର ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗରେ ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧରେ ବିଲୋମା ସଂପୃକ୍ତ ପ୍ରତିରୋଧଗୁଡ଼ିକର ବିଲୋମୀର ସମଷ୍ଟି ସହ ସମାନ– ପ୍ରମାଣ କର ।
ଭ –
(i) ତିନୋଟି ପ୍ରତିରୋଧ R₁, R₂ ଓ R₃ କୁ ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ କରାଯାଇଛି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ଯଥାକ୍ରମେ I₁, I₂ ଓ I₃ । ତେବେ ଓମ୍‌ଙ୍କ ନିୟମ ଅନୁସାରେ
V = IR, V = I₁R₁, V = I₂R₂, V=I₃R₃
I = \(\frac { V }{ R }\), I₁ = \(\frac{V}{\mathrm{R}_1}\), I₂ = \(\frac{V}{\mathrm{R}_2}\), I₃ = \(\frac{V}{\mathrm{R}_3}\)

(ii) ପରିପଥରେ ସମୁଦାୟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ I; ତିନୋଟି ପ୍ରତିରୋଧରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥ‌ିବା ପୃଥକ୍ ପୃଥକ୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ସମଷ୍ଟି ସହ ସମାନ ।
I = I₁ + I₂ + I₃
\(\frac { V }{ R }\) + \(\frac{V}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{V}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{V}{\mathrm{R}_3}\) = V (\(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\))
⇒ \(\frac { 1 }{ R }\) = \(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\)
ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧର ମୂଲ୍ୟ ସଂପୃକ୍ତ ଯେକୌଣସି ପ୍ରତିରୋଧର ମୂଲ୍ୟଠାରୁ କମ୍ ।

ଅତିସଂଯିପ୍ର ଉତ୍ତରମ୍ଜଲକ ପ୍ରଣ୍ଟୋତ୍ତର

1. ଗୋଟିଏ ବଲ୍‌ବ 5.0 V, 100 mA | ଏହାର ପାୱାର ଓ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ?
ଉ –
V = 5.0V
I = 100 mA = 100 × 10^-3 A = 0.1 A
P = VI = 5.0 × 0.1 = 0.5 W
R = \(\frac { V }{ I }\) = \(\frac { 5.0 }{ 0.1 }\) = 50 Ω
∴ ପାୱାର 0.5W ଓ ପ୍ରତିରୋଧ 50 Ω |

2. ଖଣ୍ଡିଏ ତାରରେ 4 ଏମ୍ପିୟର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ 1 ଘଣ୍ଟା ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ମୋଟ ପ୍ରବାହିତ ଚାର୍ଜର ପରିମାଣ କେତେ ?
ଉ –
I=4A, t = 1 ଘଣ୍ଟା = 1 × 60 × 60 = 3600 ସେକେଣ୍ଡ
⇒I = \(\frac { Q }{ I }\) ⇒ Q = It= 3600 × 4 AC = 144000 C

3. 100 W ଓ 220 V ବଲ୍ ବର ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ?
ଉ
ଏଠାରେ P = 100 ୱାଟ୍ V = 220 ଭୋଲଟ୍ R = ?
ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ P = \(\frac{\mathrm{V}^2}{\mathrm{R}}\) ⇒ R = \(\frac{\mathrm{V}^2}{\mathrm{P}}\)
R = \(\frac{\mathrm{(220)}^2}{\mathrm{100}}\) ଓମ୍ = 484.ଓମ୍

4. 1 ବିଦ୍ୟୁତ୍ ୟୁନିଟ୍ କେତେ ଜୁଲ୍ ?
ଉ–
ଏକ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଏକକ = 1 କିଲୋୱାଟ୍ ଘଣ୍ଟା
= 1000 ୱାଟ୍ × 60 × 60 ସେକେଣ୍ଡ = 3600000 ଜୁଲ୍ = 3.6 × 10⁵ ଜୁଲ୍

5. m ଓ uA କୁ ଏମିୟର୍‌ରେ ପରିଣତ କର । ବ୍ୟାଟେରୀ ଓ ରିଓଷ୍ଟାଟର ସଂକେତ ଲେଖ ।
ଉ –

• 1mA = \(\frac { 1 }{ 1000 }\) A = 10^-3 A
• 1μA = \(\frac { 1 }{ 1000000 }\) A = 10^-6 A
• ବ୍ୟାଟେରୀର ସଙ୍କେତ
• ରିଓଷ୍ଟାଟର ସଂକେତ

6. 9 ଓମ୍ ପ୍ରତିରୋଧ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପରିବାହୀକୁ ସମାନ ତିନିଖଣ୍ଡ କରି ସମାନ୍ତର ସଂଯୋଗ କଲେ ସମତୁଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ?
ଉ –
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖଣ୍ଡର ପ୍ରତିରୋଧ = \(\frac { R }{ 3 }\) = \(\frac { 9 }{ 3 }\) = 3 ଓମ୍
R₁ = R₂ = R₃ = 3 ଓମ୍
ସମାନ୍ତରାଳ ସଂଯୋଗ Dର ସୂତ୍ର \(\frac { 1 }{ R }\) = \(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) + \(\frac{1}{\mathrm{R}_3}\) = \(\frac { 1 }{ 3 }\) + \(\frac { 1 }{ 3 }\) + \(\frac { 1 }{ 3 }\) = \(\frac { 1+1+1 }{ 3 }\) = \(\frac { 3 }{ 3 }\) = 1

7. 2 ଓମ୍ ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରତିରୋଧରେ 10 ସେକେଣ୍ଡରେ 320 J ତାପ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଲେ ପ୍ରତିରୋଧରେ ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତର ପରିମାଣ କେତେ ?
ଉ –
H = 320 J, t = 10 s, R = 2 ଓମ୍
H = I₂ Rt , I₂ = \(\frac { H }{ Rt }\)
I = \(\sqrt{\frac{\mathrm{H}}{\mathrm{Rt}}}\) = \(\sqrt{\frac{\mathrm{320}}{\mathrm{2×10}}}\) = 4A
∴ଉକ୍ତ ପ୍ରତିରୋଧରେ 4Aର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେବ ।

8. 100 ଓମ୍ ପ୍ରତିରୋଧ ପ୍ରତି ସେକେଣ୍ଡରେ 100 J ତାପ ଉତ୍ପନ୍ନ କଲେ ଏହାର ବିଭବାନ୍ତର କେତେ ?
ଉ –
H = 100 J, R = 100 ଓମ୍
H = VIt = V.\(\frac { V }{ R }\).t V = \(\sqrt{10000}\) = 100V = \(\frac{\mathrm{V}^2}{\mathrm{R}}\). t
V² = \(\frac { HR }{ t }\) = \(\frac { 100×100 }{ 1 }\) = 10000

9. ଦତ୍ତ ଚିତ୍ରରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରତିରୋଧରେ କେତେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି କଳନା କର । ପରିପଥରେ ପ୍ରବାହିତ ମୋଟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ କେତେ ?

ଉ –
R¹ = 2Ω, R² = 5Ω, R³ = 10Ω
ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ଯଥାକ୍ରମେ I¹, I² ଓ I³ ହେଲେ
I₁ = \(\frac{V}{\mathrm{R}_1}\) = \(\frac { 10 }{ 2 }\) = 5A, I₂ = \(\frac{V}{\mathrm{R}_2}\) = \(\frac { 10 }{ 5 }\) = 2A , I₃ = \(\frac{V}{\mathrm{R}_3}\) = \(\frac { 10 }{ 10 }\) = 1A
ମୋଟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ, I = I¹ + I² + I³ = 5 + 2 +1 = 8A

10. 1500W, 250Vର ଗିଜର 250 V ବିଭବାନ୍ତର ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ହେଲେ (a) ପ୍ରବାହିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ (b) 50 ଘଣ୍ଟାରେ କେତେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ବ୍ୟୟ କରିବ ?
ଉ –
(i) P = 1500 W, V = 250 V
I = \(\frac { P }{ V }\) = \(\frac { 1500 }{ 250 }\) = 6A

(ii) ବ୍ୟୟିତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି = ପାୱାର X ସମୟ = 1500 × 50 = 75000 Wh = 75 ୟୁନିଟ୍

11. 40 ଓମ୍ ପ୍ରତିରୋଧରେ 2 ସେକେଣ୍ଡରେ 1280 ଜୁଲ୍ ତାପ ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଲେ ସେଥ‌ିରେ କେତେ ଏମ୍ପିୟରର ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ହେବ ?
ଉ –
R= 40Ω, H = 1280 J, t = 2 ସେକେଣ୍ଡ
H = 1²Rt
I² = \(\frac { H }{ Rt }\) = \(\frac { 1280 }{ 40×2 }\) = \(\frac { 1280 }{ 80 }\) = 16
I = √16 = 4A

12. 1 mm ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ବିଶିଷ୍ଟ 1 km ତମ୍ବାତାରର ପ୍ରତିରୋଧ କଳନା କର ।
(ତମ୍ବାର ପ୍ରତିରୋଧ 1.72 x 10^-8 ଓମ୍ )
ଉ –
l = 1km = 1000 m
p = 1.72 x 10^-8 Ω m
А = лr² = 3.14 × (10^-3)² = 3.14 × 10^-6 m
R = \(\frac { ρl }{ A }\) = \(\frac{\left(1.72 \times 10^{-8}\right) \times 1000}{3.14 \times 10^{-6}}\) = 5.48 ଓମ୍

13. I ଦୈର୍ଘ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପରିବାହୀର ପ୍ରତିରୋଧ R । ଏହାକୁ ପ୍ରସାରିତ କରି ଦୈର୍ଘ୍ୟ 2 ଗୁଣ ଓ ପ୍ରସ୍ଥଚ୍ଛେଦକୁ ଅଧା କଲେ ପ୍ରତିରୋଧ ଓ ପ୍ରତିରୋଧ କେତେ ହେବ ?
ଉ –
R = ପ୍ରତିରୋଧ L = ଦୈର୍ଘ୍ୟ
p = ପ୍ରତିରୋଧ, A = ପ୍ରସ୍ଥଛେଦର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
R = ρ\(\frac { L }{ A }\)
ଦୈର୍ଘ୍ୟ 2L, ପ୍ରସ୍ଥଛେଦ \(\frac { A }{ 2 }\) ହେଲେ, R’ = ρ\(\frac { 2L }{ N/2 }\) = ρ\(\frac { 4L }{ A }\) = 4ρ\(\frac { L }{ A }\)
ନୂତନ ପ୍ରତିରୋଧ ପ୍ରଥମ ପ୍ରତିରୋଧର 4 ଗୁଣ ହେବ ଓ ପ୍ରତିରୋଧ ଅପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ରହିବ ।

14. ବୈଦ୍ୟୁତିକ ପାୱାରର 4ଟି ବ୍ୟଞ୍ଜକ ଲେଖ ।
ଉ –

• P = VI = IR × I = I²R (·.· V = IR)
• P = VI = V x \(\frac { V }{ R }\) ( I² = \(\frac { V }{ R }\) ) = \(\frac{\mathrm{V}^2}{\mathrm{R}}\)

15.

ଉପରୋକ୍ତ ପରିପଥର ସମତୁଲ୍ୟ ପ୍ରତିରୋଧ କଳନା କର ।
ଉ –
\(\frac{1}{\mathrm{R}_1}\) = \(\frac { 1 }{ 2 }\) + \(\frac { 1 }{ 2 }\) = 1
R₁ = 1 Ω
\(\frac{1}{\mathrm{R}_2}\) = \(\frac { 1 }{ 3 }\) + \(\frac { 1 }{ 3 }\) = \(\frac { 2 }{ 3 }\)
R₂ = \(\frac { 3 }{ 2 }\) = 1.5,
R₃ = 4 Ω
R₄ = 5 Ω
ସମୂହ ପ୍ରତିରୋଧ = R₁ + R₂ + R₃ + R₄ = 1 + 1.5 + 4 +5 = 11.5 ଓମ୍

16. ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉପାଂଶ ନିର୍ମାଣରେ ମିଶ୍ରଧାତୁର ଦୁଇଟି ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଲେଖ ।
ଉ –

• ମିଶ୍ରଧାତୁର ପ୍ରତିରୋଧତା ସାଧାରଣତଃ ତା’ର ଗଠନକାରୀ ମୂଳଧାତୁଠାରୁ ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ ।
• ମିଶ୍ରଧାତୁର ଗଳନାଙ୍କରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥାଏ ଓ ଏହା ସହଜରେ ଜାରିତ ହୁଏ ନାହିଁ ।

17. ୱାଟ୍ ଓ ୱାଟ୍ ଘଣ୍ଟା କ’ଣ ଲେଖ ।
ଉ –
(i) ବିଭବାନ୍ତର 1V ଓ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରବାହ 1 A ହେଲେ ପାୱାର 1 ୱାଟ୍ ହେବ ।
1w= 1 ଭୋଲ୍‌ଟ × l ଏମ୍ପିୟର = 1VA

(ii) ଖର୍ଚ୍ଚ ହେଉଥ‌ିବା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି = ପାୱାର x ସମୟ
ଏକ କ ଓ ୱାଟ୍ ଘଣ୍ଟା
1 ୱାଟ୍ ପାୱାର 1 ଘଣ୍ଟା ବ୍ୟବହାର ହେଲେ । ୱାଟ୍ ଘଣ୍ଟା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ।

Odisha State Board BSE Odisha 10th Class Life Science Important Questions Chapter 3 ପରିବହନ ଓ ସଞ୍ଚାଳନ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 10 Life Science Important Questions Chapter 3 ପରିବହନ ଓ ସଞ୍ଚାଳନ

Objective Type Questions with Answers 

A ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ

1. ସର୍ବଜନ ଦାତା ଓ ସର୍ବଜନ ଗ୍ରହୀତା କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
AB ରକ୍ତବର୍ଗର ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ସର୍ବଜନ ଗ୍ରହୀତା ଓ ଠ ରକ୍ତବର୍ଗର ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ସର୍ବଜନ ଦାତା କୁହାଯାଏ ।

2. ମନୁଷ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ରକ୍ତବର୍ଗଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।
ଉ-
ଏବଂ ପ୍ଲାଜ୍‌ମାରେ ଥ‌ିବା ଏଣ୍ଟିବଡ଼ିର ଉପସ୍ଥିତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀରରେ 4 ପ୍ରକାର ରକ୍ତବର୍ଗ ନିରୂପିତ ହୋଇଛି; ଯଥା-A, B, AB, O 3.

3. ହିପାରିନ୍‌ର କାର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
ଉ-
ରକ୍ତରେ ଥ‌ିବା ଏକ ପ୍ରକାର ପ୍ରୋଟିନ୍‌କୁ ହିପାରିନ୍ କୁହାଯାଏ । ଏହା ରକ୍ତକୁ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିବାକୁ ଦିଏନାହିଁ ।

4. ଏଣ୍ଟିଜେନ୍ ଓ ଏଣ୍ଟିବଡ଼ି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ଲୋହିତ ରକ୍ତକଣିକାର ଆବରଣରେ ଥିବା ପ୍ରୋଟିନ୍‌କୁ ଏଣ୍ଟିଜେନ୍ ଓ ପ୍ଲାଜ୍‌ମାରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରୋଟିନ୍‌କୁ ଏଣ୍ଟିବଡ଼ି ଏଣ୍ଟିଜେନ୍‌କୁ ଚିହ୍ନିପାରେ ।

5. ସିଷ୍ଟାଲିକ୍ ଓ ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ସଂକୋଚନ ଜନିତ ଚାପକୁ ସିଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ ଓ ପ୍ରସାରଣ ବେଳର ବଳକା ରକ୍ତର ଚାପକୁ ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ କୁହାଯାଏ ।

6. ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
କୌଣସି କାରଣରୁ ଧମନୀ ସଂକୁଚିତ ହୋଇ ରକ୍ତଚାପ ବଢ଼ିଯିବାକୁ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ରକ୍ତଚାପ ହେଲେ ଧମନୀ ଫାଟିଯିବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ ।

7. ରକ୍ତବାହିନୀ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
ଉ-
ଶରୀର ରେ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ ପାଇଁ ର ହି ଥ୍ କରନ୍ତି । ଆମ ଶରୀରରେ ଏହାର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 96,000 1,60,000 km.

8. ଉଦ୍ଭିଦରେ ଉଦନ କେଉଁ ଅଙ୍ଗ ଦେଇ ସମ୍ପାଦିତ ହୋଇଥାଏ ?
ଉ
ଉଦ୍ଭଦରେ ସ୍ତୋମ୍, ତ୍ବଚାବରଣ ଓ ବାତରନ୍ଧ୍ର ଦେଇ ଉନ୍ମୋଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମ୍ପାଦିତ ହୋଇଥାଏ ।

B ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

1. ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ପ୍ରାୟ କେତେ କି.ମି. ଲମ୍ବ ନଳୀ ବିଛେଇ ହୋଇ ରହିଛି ?
2. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ତଳ ଦୁଇଟି ପ୍ରକୋଷ୍ଠକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
3. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର କେଉଁ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ସହ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ ସଂଯୁକ୍ତ ଅଟେ ?
4. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ବାମ ଅଳିନ୍ଦ ନିଳୟ ଦ୍ବାରରେ କେତେ ପାଖୁଡ଼ା କପାଟିକା ଥାଏ ?
5. ସାଧାରଣତଃ ଏକ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ସ୍ପନ୍ଦନ ହାର ପାଖୁଡ଼ା କପାଟିକା ଥାଏ ?
6. ମନୁଷ୍ୟ ତଥା ଅନ୍ୟ ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ଓ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ କେତେ କୋଠରି ବିଶିଷ୍ଟ ?
7. ରକ୍ତବାହିନୀ ପ୍ରଧାନତଃ କେତେ ପ୍ରକାର ଅଟେ ?
8. କାହାର ଉପସ୍ଥିତି ଯୋଗୁଁ ରକ୍ତ ଶିରା ମଧ୍ୟରେ ପଛକୁ ଫେରିପାରେ ନାହିଁ ?
9. ଜଣେ ବୟଃପ୍ରାପ୍ତି ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଲମ୍ବ ଓ ଓସାର ପ୍ରାୟ କେତେ ସେ.ମି. ଅଟେ ?
10. ହୃତ୍‌ ପିଣ୍ଡର ଉପର ଦୁଇଟି ପ୍ରକୋଷ୍ଠକୁ କ’ଣକୁହାଯାଏ ?
11. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର କେଉଁ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ସହ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ ଓ ନିମ୍ନ ମହାଶିରା ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ?
12. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟ ଦ୍ବାରରେ କେତେ ପାଖୁଡ଼ା କପାଟିକା ଥାଏ ?
13. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଚାରୋଟି ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଅଧ୍ୟକ ଦକ୍ଷ ଓ ଏହାର ପ୍ରାଚୀର ମୋଟା ?
14. ହୃତ୍‌ ପିଣ୍ଡର ସଂକୋଚନ ଜନିତ ଚାପକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
15. ରକ୍ତ ପ୍ଲାଜମାରେ ଥ‌ିବା କେଉଁ ଉପାଦାନ ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ?
16. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର କେଉଁ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ସହ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଶିରା ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ?
17. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ପ୍ରସାରଣ ବେଳର ବଳକା ରକ୍ତର ଚାପକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
18. ସାଧାରଣତଃ ଏକ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତିର ବିଶ୍ରାମ ବେଳର ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ କେତେ ମି.ମି. ପାରଦ ମାନ ଅଟେ ?

Answers
1. 96,000 – 1, 60,000
2. ଭେଣ୍ଡିକଲ୍
3. ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ
4.2.
5. 72
6. 4
7. 3
8. କପାଟିକା
9. 12 69.. 3 9 68.Î.
10. ଏଟ୍ରିୟମ୍
11. ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ
12. 3
13. ବାମ ନିଳୟ
14. ସିଷ୍ଟାଲିକ୍
15. ପୁଷ୍ଟିସାର
16. ବାମ ଅଳିନ୍ଦ
17. ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍
18. 80

C ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1. ଚେରରେ ଥିବା …………………… ମୃତ୍ତିକାରୁ ପୋଷକ ଶୋଷଣ କରେ ।
2. ଉଦ୍ଭଦରେ ………………………. ଦ୍ଵାରା ଜଳ ଓ ଅପ୍ରସ୍ତୁତ ଖାଦ୍ୟର ପରିବହନ ହୁଏ ।
3. ଉଦ୍ଭଦରେ ……………………… ଦ୍ଵାରା ଜଳ ଓ ଅପ୍ରସ୍ତୁତ ଖାଦ୍ୟର
4. ପତ୍ରକୁ ବୃକ୍ଷର …………………….. କୁହାଯାଏ ।
5. ଉଭିଦ ରେ …………………….. ମଧ୍ୟଦେଇ ଜଳ କୈଶିକ ନଳୀ ସଦୃଶ ଏବଂ ତାହା କୈଶିକ ଆକର୍ଷଣ ଯୋଗୁଁ ଉପରକୁ ଉଠେ ।
6.
7.
8. ପତ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ………………………. ଯୋଗୁଁ ମୂଳରୁ ପତ୍ର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜଳର ଏକ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଧାରା ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ।
9. ଅତି ସୂକ୍ଷ୍ମନଳୀ ଭିତରେ ଜଳ ଅଣୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ………………………… ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ ଥାଏ ।
10. ଜଳ ଓ ଜାଇଲେମ୍ ଭିଭି ମଧ୍ଯରେ ………………………. ଯୋଗୁଁ ଜଳ ସର୍ବଦା ଜାଇଲେମ୍ ଭିଭି ସହ ଲାଗି ରହେ ।
11. ଉଭିଦର ବାୟବୀୟ ଅଂଶରୁ ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ଆକାରରେ ଜଳର ନିର୍ଗମନ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ……………………….. କୁହାଯାଏ ।
12. ସ୍ତୋମ୍, ତ୍ଵଚାବରଣ ଓ ବାତରନ୍ଧ୍ର ଦେଇ ଉଭିଦର …………………….. ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମ୍ପାଦିତ ହୋଇଥାଏ ।
13. ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ମୋଚିତ ହେଉଥ‌ିବା ଅଧିକାଂଶ ଜଳ …………………… ଦେଇ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥାଏ ।
14. ରକ୍ତବାହିନୀ ପ୍ରଧାନତଃ ………………………… ପ୍ରକାର ।
15. ଆମ ଶରୀରରେ ରକ୍ତବାହିନୀଗୁଡ଼ିକର ଲମ୍ବ ପ୍ରାୟ ………………………….
16. ଶିରାରେ ……………………….. ଉପସ୍ଥିତି ଯୋଗୁଁ ରକ୍ତ ଶିରା ମଧ୍ୟରେ ପଛକୁ ଫେରିପାରେ ନାହିଁ ।
17. ବ୍ରିଟିଶ୍ ଡାକ୍ତର ……………………. ଆମ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ କିପରି ସଞ୍ଚାଳିତ ହୁଏ ତାହା ପ୍ରଥମେ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ।
18. ମନୁ ଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ନଳୀ ମଧ୍ଯରେ ରକ୍ତର ଏକତରଫା ଗତିକୁ ………………………. କୁହାଯାଏ ।
19. ସାଧାରଣତଃ ଜଣେ ବୟଃପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଓକୁନ ପ୍ରାୟ …………………….. ।
20. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ରଙ୍ଗ ………………………… ଅଟେ।
21. ବାମ ନିଳୟ ସହ ……………………. ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
22. ବୟଃପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଓସାର ପ୍ରାୟ ……………………… ସେ.ମି. ଅଟେ ।
23. ବିଶ୍ରାମ ବେଳର ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ ……………………. ପାରଦ ମାନ ଅଟେ ।
24. ବାମ ଅଳିଳ ଓ ବାମ ନିଳୟ ଭିତରେ ……………………. ପାଖୁଡ଼ା ବିଶିଷ୍ଟ କପାଟିକା ଥାଏ ।
25. ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିଳ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ ଭିତରେ ………………………. ପାଖୁଡ଼ା ବିଶିଷ୍ଟ କପାଟିକା ଥାଏ ।
26. ବାମ ଅଳିନ୍ଦ ସହ ………………………. ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।

Answers
1. ମୂଳଲୋମ
2. ଜାଇଲେମ୍
3. ଫ୍ଲୋଏମ୍
4. ରୋଷେଇ ଘର
5. ଜାଇଲେମ୍
6. ମାନୋମିଟର
7. ବିସରଣ ଚାପ
8. ଉଚ୍ଛେଦନ ଜନିତ ଆକର୍ଷଣ
9. ସଂସକ୍ତି ବଳ
10. ସଂଲଗ୍ନ ବଳ
11. ଉଦ୍ବେଦନ
12. ଉସ୍ବେଦନ
13. ସ୍ତୋମ୍
14. 3
15. 96,000 1,60,000
16. କପାଟିକା
17. ଉଇଲିୟମ୍ ହାର୍ଭେ
18. ଆବଦ୍ଧ ସଞ୍ଚାଳନ
19. 250ରୁ 300 ଗ୍ରାମ୍
20. ମାଟିଆ ଲାଲ
21. ମହାଧମନୀ
22. 9
23.80
24. 2
25.3
26. ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଶିରା

D ଠିକ୍ ଉକ୍ତି ପାଇଁ (√ ) ଓ ଭୁଲ୍ ଉକ୍ତ ପାଇଁ (✗) ଚିହ୍ନ ଦିଅ ।

1. ଅତି ଉଚ୍ଚ ବୃକ୍ଷମାନଙ୍କ ପାଇଁ କୈଶିକ ଆକର୍ଷଣ ପାଇଁ ଜଳ ପରିବହନ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନୁହେଁ ।
2. ବୃକ୍ଷରେ ଉଵେଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ରାତିରେ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।
3. ଆମ ଶରୀରରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଧମନୀରେ ବିଶୁଦ୍ଧ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥାଏ ।
4. ମନୁଷ୍ୟ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଚାରି ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ମଧ୍ୟରୁ ବାମ ନଳୟ ଅଧ୍ବ ଦକ୍ଷ ।
5. ‘0’ ରକ୍ତବର୍ଗର ବ୍ୟକ୍ତି ମାନେ ସମସ୍ତଙ୍କଠାରୁ ରକ୍ତ ନେଇପାରିବେ ।
6. ରକ୍ତଚାପ ସିଗ୍‌ମ୍ୟାନୋମିଟର ଉପକରଣ ଦ୍ବାରା ମପାଯାଏ ।
7. ସାଧାରଣତଃ ଏକ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତିର ବିଶ୍ରାମ ବେଳର Q81 80mm 120Hg |
8. ବଢ଼ିଯାଏ ଓ ଏହାକୁ ପାର୍ଶ୍ଵ ରକ୍ତଚାପ କୁହାଯାଏ ।
9. ରକ୍ତର ପ୍ରବାହ ଫଳରେ ଧମନୀ କାନ୍ଥରେ ଯେଉଁ ଚାପ ସୃଷ୍ଟିହୁଏ, ତାହାକୁ ରକ୍ତଚାପ କୁହାଯାଏ ।
10. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ବାମ ନିଳୟ ସହ ମହାଧମନୀ’ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
11. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ରଙ୍ଗ ଲାଲ୍ ଗୋଲାପୀ ହୋଇଥାଏ ।
12. ପି. ପାଭଲୋଭ୍ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ।
13. ଶିରା ଓ ଧମନୀ ମଧ୍ୟରେ ରକ୍ତକୁ ସଞ୍ଚାଳିତ କରିବାରେ ବୃକ୍‌କ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ।
14. ମଣିଷର ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନକୁ ଦ୍ୱୈତ ସଞ୍ଚାଳନ କହନ୍ତି ।
15. ରକ୍ତରେ Ca ଆୟନ ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
16. ପତ୍ରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଶ୍ଵେତସାର ଫ୍ଲୋଏମ୍ ଟିସୁଦ୍ଵାରା ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଥାଏ ।
17. ହୃତପିଣ୍ଡର ପ୍ରସାରଣ ବେଳର ଚାପକୁ ସିଷ୍ଟାଲିକ୍ କୁହାଯାଏ ।
18. ବାମ ନିଳୟର ସଙ୍କୋଚନ ଫଳରେ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ ରକ୍ତବାହିନୀ ମଧ୍ୟଦେଇ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ।
19. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଚାରି ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ମଧ୍ୟରୁ ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ ପ୍ରକୋଷ୍ଠଟି ଅଧ୍ବକ ଦକ୍ଷ ଅଟେ ।
20. ନିଳୟ ଓ ରକ୍ତବାହିନୀ ମଧ୍ୟସ୍ଥ କପାଟିକାଟି ଅର୍ଦ୍ଧଚନ୍ଦ୍ରାକୃତି ଆକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ।
21. ପ୍ରଥମେ ରକ୍ତ ଶିରାଦ୍ଵାରା ସଂଗୃହୀତ ହୋଇ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ଆଡ଼କୁ ଆସେ ।
22. ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ହଜମ ଖାଦ୍ୟ କ୍ଷୁଦ୍ରାନ୍ତ୍ରଠାରେ ଶୋଷିତ ହୋଇଥାଏ ।
23. ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ମୋଚିତ ହେଉଥ‌ିବା ଜଳର ୨୦% ରୁ ଅଧିକ ସ୍ତୋମ୍ ମଧ୍ୟଦେଇ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥାଏ ।

Answers
1. (√)
2. (✗)
3. (✗)
4. (√)
5. (✗)
6. (√)
7. (V)
8. (✗)
9. (√)
10. (√)
11. (✗)
12. (✗)
13. (✗)
14. (√)
15. (√)
16. (√)
17. (✗)
18. (√)
19. (✗)
20. (√)
21. (x)
22. (√)
23. (√)

E ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ପ୍ରଥମ ଯୋଡାର ସମ୍ପର୍କକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକରି ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭରେ ଦ୍ଵିତୀୟଟିରେ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

1 ‘କ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍
A ରକ୍ତବର୍ଗ: A ଏବଂ AB	B ରକ୍ତବର୍ଗ:
AB ର ଆଣ୍ଟିବଡ଼ି : ନାହିଁ	ଠର ଆଣ୍ଟିବଡ଼ି :
ଦ୍ୱୈତ ସଞ୍ଚାଳନ : ମନୁଷ୍ୟ	ଏକକ ସଞ୍ଚାଳନ :
ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ : ଉଇଲିୟମ୍ ହାର୍ଭେ	ରକ୍ତ ବର୍ଗ :
ମଣିଷ ରକ୍ତ : ହିପାରିନ୍‌	ଜୋକ ଲାଳ :

ଉ ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍
A ରକ୍ତବର୍ଗ : A ଏବଂ AB	B ରକ୍ତବର୍ଗ : B ଏବଂ AB
ABର ଆଣ୍ଟିବଡ଼ି : ନାହିଁ	ଠର ଆଣ୍ଟିବଡ଼ି : à ଓ b
ଦ୍ୱୈତ ସଞ୍ଚାଳନ : ମନୁଷ୍ୟ	ଏକକ ସଞ୍ଚାଳନ : ମାଛ
ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ : ଉଇଲିୟମ୍ ହାର୍ଭେ	ରକ୍ତ ବର୍ଗ : ଲ୍ୟାଣ୍ଡଷ୍ଠେଇନର
ମଣିଷ ରକ୍ତ : ହିପାରିନ୍‌	ଜୋକ ଲାଳ : ହିରଡ଼ିନ

 

ଉ ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍
ସିଷ୍ଟାଲିକ୍‌ ଚାପ : 120 ମି.ମି.	ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ :
ସର୍ବଜନ ଗ୍ରହୀତା : ସର୍ବଜନ ଦାତା	AB:
ପତ୍ର : କାଣ୍ଡ	ସ୍ତୋମ୍ :
ଶିରା : ଅମ୍ଳଜାନ ବିହୀନ ରକ୍ତ	ଧମନୀ :
ଫୁସ୍‌ଫୁସଧମନୀ : ଫୁସଫୁସଶିରା	ଦକ୍ଷିଣନିଳୟ :

 

ଉ ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ	‘ଖ’ ସ୍ତମ୍
ସିଷ୍ଟାଲିକ୍‌ ଚାପ : 120 ମି.ମି.	ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ : 80 ମି.ମି.
ସର୍ବଜନ ଗ୍ରହୀତା : ସର୍ବଜନ ଦାତା	AB:0
ପତ୍ର : କାଣ୍ଡ	ସ୍ଫୋମ୍ : ବାତରନ୍ଧ
ଶିରା : ଅମ୍ଳଜାନ ବିହୀନ ରକ୍ତ	ଧମନୀ : ଅମ୍ଳଜାନଯୁକ୍ତ
ଫୁସ୍‌ଫୁସଧମନୀ : ଫୁସଫୁସଶିରା	ଦକ୍ଷିଣନିଳୟ : ବାମ ଅଳିନ୍ଦ

Multiple Choice Questions (Mcqs) With Answers

1. ପ୍ରାୟ କେତେ କି.ମି. ଲମ୍ବର ରକ୍ତବାହିନୀ ନଳୀ ଆମ ଦେହରେ ବିଛେଇ ହୋଇ ରହିଛି ?
(A) 72,000-1,20,000
(B) 30,000 – 2,10,000
(C) 40,000 2,10,000
(D) 96,000 – 1, 60,000
Answers
(D) 96,000 – 1, 60,000

2. ଜଣେ ବୟଃପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଓସାର ପ୍ରାୟ କେତେ ସେ.ମି. ଅଟେ ?
(A) 05
(B) 9
(C) 15
(D) 20
Answers
(B) 9

3. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ତଳ ଦୁଇଟି ପ୍ରକୋଷ୍ଠକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ଏଟ୍ରିୟମ୍
(C) ନେଫ୍ରନ୍
(B) ଭେଣ୍ଡିକଲ୍
(D) ମହାରନ୍ଧ୍ର
Answers
(B) ଭେଣ୍ଡିକଲ୍

4. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର କେଉଁ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ସହ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ?
(A) ବାମ ଅଳିନ୍ଦ
(B) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ
(C) ବାମନିଳୟ
(D) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ
Answers
(D) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ

5. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ବାମ ଅଳିନ୍ଦ ନିଳୟ ଦ୍ବାରରେ କେତେ ପାଖୁଡ଼ା କପାଟିକା ଥାଏ ?
(A) 1
(B) 2
(C) 3
(D) 4
Answers
(B) 2

6. ସାଧାରଣତଃ ଏକ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ସ୍ପନ୍ଦନ ହାର ଏକ ମିନିଟ୍‌କୁ କେତେ ଥର ?
(A) 36
(B) 72
(C) 82
(D) 92
Answers
(B) 72

7. ମନୁଷ୍ୟ ତଥା ଅନ୍ୟ ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ଓ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ କେତେ କୋଠରି ବିଶିଷ୍ଟ ?
(A) 2
(B) 3
(C) 4
(D) 5
Answers
(C) 4

8. ରକ୍ତବାହିନୀ ପ୍ରଧାନତଃ କେତେ ପ୍ରକାର ଅଟେ ?
(A) 2
(B) 3
(C) 4
(D) 5
Answers
(B) 3

9. କାହାର ଉପସ୍ଥିତି ଯୋଗୁଁ ରକ୍ତ ଶିରା ମଧ୍ୟରେ ପଛକୁ ଫେରିପାରେ ନାହିଁ ?
(A) ଅଙ୍କୁରିକା
(B) କପାଟିକା
(C) ଗ୍ଲଟିସ୍
(D) ଗଲେଟ୍
Answers
(B) କପାଟିକା

10. ଜଣେ ବୟଃପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଓଜନ ପ୍ରାୟ କେତେ ଗ୍ରାମ୍ ଅଟେ ?
(A) 100 – 120
(B) 130 – 140
(C) 140 150
(D) 150 – 160
Answers
(B) 130 – 140

11. କେଉଁଗୁଡ଼ିକ ଶରୀର ପରିବହନ ସଂସ୍ଥାର ଏକମୁହାଁ ରାସ୍ତାପରି ଅଟେ ?
(A) ରକ୍ତବାହିନୀ
(B) ସ୍ନାୟୁ
(C) ତରୁଣାସ୍ଥି
(D) ଉପାସ୍ଥି
Answers
(A) ରକ୍ତବାହିନୀ

12. ଜଣେ ବୟଃପ୍ରାପ୍ତି ବ୍ୟକ୍ତିର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଲମ୍ବ ପ୍ରାୟ କେତେ ସେ.ମି. ଅଟେ ?
(A) 10
(B) 15
(C) 20
(D) 25
Answers
(A) 10

13. ହୃତ୍‌ ପିଣ୍ଡର ଉପର ଦୁଇଟି ପ୍ରକୋଷ୍ଠକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ଏଟ୍ରିୟମ୍
(C) ନେଫ୍ରନ୍
(B) ଭେଣ୍ଡ୍ରିକଲ୍
(D) ମହାରନ୍ଧ୍ର
Answers
(A) ଏଟ୍ରିୟମ୍

14. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର କେଉଁ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ସହ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ବ ଓ ନିମ୍ନ ମହାଶିରା ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ?
(A) ବାମଅଳିନ୍ଦ
(B) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ
(C) ବାମ ନିଳୟ
(D) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ
Answers
(B) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ

15. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟ ଦ୍ବାରରେ କେତେ ପାଖୁଡ଼ା କପାଟିକା ଥାଏ ?
(A) 1
(B) 2
(C) 3
(D) 4
Answers
(C) 3

16. ଦକ୍ଷ ଓ ପ୍ରାଚୀର ମୋଟା ?
(A) ବାମ ଅଳିନ୍ଦ
(B) ବାମ ନିଳୟ
(C) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ
(D) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ
Answers
(B) ବାମ ନିଳୟ

17. ମାଛର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ କେତେ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ବିଶିଷ୍ଟ ଅଟେ ?
(A) 1
(B) 2
(C) 3
(D) 4
Answers
(B) 2

18. ହୃତ୍‌ ପିଣ୍ଡର ସଂକୋଚନ ଜନିତ ଚାପକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍
(C) ପାରାନ୍ତରଣ
(B) ସିଷ୍ଟାଲିକ୍
(D) ଆପୁଞ୍ଜନ
Answers
(B) ସିଷ୍ଟାଲିକ୍

19. ସାଧାରଣତଃ ଏକ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତିର ବିଶ୍ରାମ ବେଳର ସିଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ କେତେ ମି.ମି. ପାରଦ ଚାପ ଅଟେ ?
(A) 60
(B) 80
(C) 120
(D) 140
Answers
(C) 120

20. ରକ୍ତ ପ୍ଲାଜମାରେ ଥ‌ିବା ବାନ୍ଧିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କେଉଁ ଉପାଦାନ ରକ୍ତ ଜମାଟ କରେ ?
(A) ପୁଷ୍ଟିସାର
(B) ଶ୍ଵେତସାର
(C) ସ୍ନେହସାର
(D) ଧାତୁସାର
Answers
(A) ପୁଷ୍ଟିସାର

21. ମନୁଷ୍ୟ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡରେ କେତୋଟି ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ରହିଥାଏ ?
(A) 1
(B) 2
(C) 3
(D) 4.
Answers
(D) 4.

22. img ହୋଇଥାଏ ?
(A) ବାମ ଅଳିନ୍ଦ
(B) ବାମ ନିଳୟ
(C) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ
(D) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ
Answers
(A) ବାମ ଅଳିନ୍ଦ

23. ବେଙ୍ଗ ଆଦି ଉଭୟଚର ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ କେତେ କୋଠରି ବିଶିଷ୍ଟ ?
(A). 1
(B) 2
(C) 3
(D) 4
Answers
(C) 3

24. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ପ୍ରସାରଣ ବେଳର ବଳକା ରକ୍ତର ଚାପକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ସିଷ୍ଟାଲିକ୍
(B) ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍
(C) ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ
(D) ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ
Answers
(B) ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍

25. ସାଧାରଣତଃ ଏକ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତିର ବିଶ୍ରାମ ବେଳର ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ କେତେ ମି.ମି. ପାରଦ ମାନ ଅଟେ ?
(A) 60
(B) 80
(C) 120
(D) 140
Answers
(B) 80

26. ରକ୍ତଚାପ କେଉଁ ଉପକରଣ ଦ୍ଵାରା ମପାଯାଏ ?
(A) ବ୍ୟାରୋମିଟର
(B) ଅକ୍ସାନୋମିଟର
(C) ମାନୋମିଟର
(D)
Answers
(D)

27. ସାଧାରଣତଃ ଏକ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତିର ବିଶ୍ରାମ ବେଳର ରକ୍ତଚାପ କେତେ mm Hg ?
(A) 80/120
(C) 60/140
(B) 120/80
(D) 140/60
Answers
(A) 80/120

28. କୌଣସି କାରଣରୁ ଧମନୀ ସଂକୁଚିତ ହେଲେ ରକ୍ତଚାପ ବଢ଼ିଯାଏ ଓ ଏହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ
(C) ପାର୍ଶ୍ଵ ରକ୍ତଚାପ
(B) ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ
(D) ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ ରକ୍ତଚାପ
Answers
(A) ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ

29. ରକ୍ତର ପ୍ରବାହ ଫଳରେ ଧମନୀ କାନ୍ଥରେ ଯେଉଁ ଚାପ ସୃଷ୍ଟିହୁଏ, ତାହାକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ରକ୍ତଚାପ
(B) ପ୍ରଲସି ଚାପ
(C) ଲସିକା ଚାପ
(D) ମାଂସପେଶୀୟ ଚାପ
Answers
(A) ରକ୍ତଚାପ

30. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର କେଉଁ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ସହ ମହାଧମନୀ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ?
(A) ବାମ ଅଳିନ୍ଦ
(B) ବାମ ନିଳୟ
(C) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ
(D) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ
Answers
(B) ବାମ ନିଳୟ

31. ଉଦ୍ଭଦରେ ଜଳର ପରିବହନ ଦର୍ଶାଇବା ପାଇଁ ଏକ ହୋଇଥାଏ ?
(A) କ୍ରୋଟନ ଗଛର ପତ୍ର, ଫୁଟନ୍ତା ସୁରାସାର,
(B) କାଚବିକର, କାଚଫନେଲ, ଚିଙ୍ଗୁଡ଼ିଆଦଳ,
(C) ଚଉଡ଼ା ମୁହଁବାଲା କାଚ ବୋତଲ, କଷ୍ଟିକ ପଟାସ ଦ୍ରବଣ, ଚୂନପାଣି
(D) କୋନିକାଲ ଫ୍ଲାସ୍କ, ନାଲିକାଳି, ଜଳ, ହରଗୌରା
Answers
(D) କୋନିକାଲ ଫ୍ଲାସ୍କ, ନାଲିକାଳି, ଜଳ, ହରଗୌରା

32. କେଉଁଟି ରକ୍ତଚାପ ନିର୍ଣ୍ଣୟପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ସୂତ୍ର ଅଟେ ?

Answers

33. ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ ସମ୍ପର୍କିତ କେଉଁ ଉକ୍ତିଟି ଭୁଲ ଅଟେ ?
(A) ମଣିଷ ଶରୀରରେ ପରିବହନ ପାଇଁ ରକ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ମାଧ୍ୟମ ଅଟେ ।
(B) ମଣିଷର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ 4ପ୍ରକୋଷ୍ଠ ବିଶିଷ୍ଟ ।
(C) ହୃତପିଣ୍ଡରେ ଅମ୍ଳଜାନ ଯୁକ୍ତ ରକ୍ତ ଓ ଅମ୍ଳଜାନ ବିହୀନ ରକ୍ତର ମିଶ୍ରଣ ହୁଏ ନାହିଁ ।
(D) ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନକୁ ଏକକ ସଞ୍ଚାଳନ କୁହାଯାଏ ।
Answers
(D) ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନକୁ ଏକକ ସଞ୍ଚାଳନ କୁହାଯାଏ ।

34. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ରକ୍ତନଳୀ ସମ୍ପର୍କିତ ଉକ୍ତି ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଠିକ୍ ଅଟେ ?
(A) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ ସହ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଶିରା ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
(B) ବାମ ଅଳିନ୍ଦ ସହ ମହାଧମନୀ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
(C) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ ସହ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
(D) ବାମ ନିଳୟ ସହ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ ମହାଶିରା ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
Answers
(C) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ ସହ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।

35. ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାର କେଉଁ ସୋପାନରେ ତ୍ରୁଟି ରହିଛି ?

(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ ।
Answers
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ ।

36. ରକ୍ତବର୍ଗ ସମ୍ପର୍କିତ କେଉଁ ଉଦ୍ଭଟି ଠିକ୍ ନୁହେଁ ?
(A) ରକ୍ତବର୍ଗ -A – A ଏବଂ ABକୁ ରକ୍ତ ଦାନ 2006-A – କରିପାରିବ ।
(B) ରକ୍ତବର୍ଗ -B – B ଏବଂ ABକୁ ରକ୍ତ ଦାନ କରିପାରିବ ।
(C) ରକ୍ତବର୍ଗ -AB – କେବଳ ଠକୁ ରକ୍ତ ଦାନ କରିପାରିବ ।
(D) ରକ୍ତବର୍ଗ -0 – ସମସ୍ତଙ୍କୁ ରକ୍ତ ଦାନ କରିପାରିବ ।
Answers
(C) ରକ୍ତବର୍ଗ -AB – କେବଳ ଠକୁ ରକ୍ତ ଦାନ କରିପାରିବ ।

37. ଆମ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ କିପରି ସଞ୍ଚାଳିତ ହୁଏ, ତାହା ପ୍ରଥମେ କେଉଁ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଡାକ୍ତର ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ?
(A) କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଷ୍ଟେଇନ୍‌ର
(B) ଉଇଲିୟମ୍ ହାର୍ଭେ
(C) କାର୍ଲ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଷ୍ଟେଇନ୍‌ର
(D) ଉଇଲିୟମ ହାର୍ଭେ
Answers
(B) ଉଇଲିୟମ୍ ହାର୍ଭେ

38. ଉଦ୍ଭଦରେ ଉଦ୍ବେଦନ ସମ୍ପର୍କିତ କେଉଁ ଉକ୍ତିଟି ଠିକ୍ ନୁହେଁ ?
(A) ଉଭିଦର ବାୟବୀୟ ଅଂଶରୁ ଜଳୀୟବାଷ୍ପ ଆକାରରେ ଜଳ ନିର୍ଗତ ହୁଏ ।
(B) ଉଦ୍ଭଦରେ ସବୁବେଳେ ଉଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲୁଥାଏ ।
(C) ଉଦନ ଯୋଗୁ ଉଭିଦର ତାପମାତ୍ରା ନିୟନ୍ତ୍ରତ ହୁଏ ନାହିଁ ।
(D) ଉଦନ ହାର ବଢ଼ିଲେ ଜଳ ଶୋଷଣହାର ବଢ଼ିଥାଏ ।
Answers
(C) ଉଦନ ଯୋଗୁ ଉଭିଦର ତାପମାତ୍ରା ନିୟନ୍ତ୍ରତ ହୁଏ ନାହିଁ ।

39. ଉଦ୍ଭଦରେ ପରିବହନର ପ୍ରକାର ଭେଦ ଅନୁଯାୟୀ କେଉଁ ଉକ୍ତିଟି ଠିକ୍ ଅଟେ ?
(A) ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ପରିବହନରେ ଜଳ ଓ ପୋଷକ ତଳୁ ଉପରକୁ ଯାଇଥାଏ ।
(B) ନିମ୍ନ ପରିବହନରେ ଜଳ ଓ ପୋଷକ ବୃକ୍ଷର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶକୁ ଯାଇଥାଏ ।
(C) ପାର୍ଶ୍ଵ ପରିବହନରେ ଜଳ ଓ ପୋଷକ ବୃକ୍ଷର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶକୁ ଯାଇଥାଏ ।
(D) ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉକ୍ତି ଠିକ୍ ଅଟେ ।
Answers
(D) ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉକ୍ତି ଠିକ୍ ଅଟେ ।

40. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ରକ୍ତବର୍ଗରେ ଏଣ୍ଟିଜେନ ନଥାଏ ?
(A) A
(B) B
(C) AB
(D) O
Answers
(D) O

41. ମଣିଷର ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
(A) ଏକକ ସଞ୍ଚଳନ
(C) ମୁକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ
(B) ଶ୍ବେତ ସଞ୍ଚାଳନ
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ ରକ୍ତଜମାଟି ବାନ୍ଧିବାରେ
Answers
(B) ଶ୍ବେତ ସଞ୍ଚାଳନ

42. ରକ୍ତରେ କେଉଁ ଆୟନ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ?
(A) K
(B) Na
(C) Mg
(D) Ca
Answers
(D) Ca

43. ବେଙ୍ଗର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ନିଳୟରେ କେଉଁ ପ୍ରକାରର ରକ୍ତ ରହେ ?
(A) ଅମ୍ଳଜାନ ଯୁକ୍ତ ରକ୍ତ
(B) ଅମ୍ଳଜାନବିହୀନ ରକ୍ତ
(C) ଅମ୍ଳଜାନଯୁକ୍ତ ଓ ବିହୀନ ରକ୍ତ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answers
(C) ଅମ୍ଳଜାନଯୁକ୍ତ ଓ ବିହୀନ ରକ୍ତ

44. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁଟି ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ ସହ ସଂଯୁକ୍ତ ?
(A) ମହାଶିରା
(B) ମହାଧମନୀ
(C) ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଶିରା
(D) ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ
Answers
(A) ମହାଶିରା

45. ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଠାରେ କପାଟିକା ଥାଏ ?
(A) ବାମ ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟଦ୍ୱାର
(B) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟ ଦ୍ବାର
(C) ନିଳୟ ଓ ରକ୍ତବାହିନୀ
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ
Answers
(D) ଉପରୋକ୍ତ ସମସ୍ତ

46. ପତ୍ରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଶ୍ଵେତସାର କେଉଁ ଟିସୁଦ୍ଵାରା
ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଥାଏ ?
(A) ଜାଇଲେମ୍
(C) ପତ୍ର
(B) ଫ୍ଲୋଏମ୍
(D) ପାରେନ୍‌କାଇମା
Answers
(B) ଫ୍ଲୋଏମ୍

47. ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ ପ୍ରାଣୀର ଅମ୍ଳଜାନର ଆବଶ୍ୟକତା କମ୍ ?
(A) ସାପ
(B) ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍
(C) ବେଙ୍ଗ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answers
(C) ବେଙ୍ଗ

48. ହୃତପିଣ୍ଡର ପ୍ରସାରଣ ବେଳର ଚାପକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ସିଷ୍ଟାଲିକ୍
(C) ରକ୍ତଚାପ
(B) ପାରା
(D) ମଣିଷ
Answers
(B) ପାରା

49. ବାମ ନିଳୟର ସଙ୍କୋଚନ ଫଳରେ କେଉଁ ରକ୍ତବାହିନୀ ମଧ୍ୟଦେଇ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ?
(A) ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ ମହାଶିରା
(B) ନିମ୍ନ ମହାଶିରା
(C) ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଶିରା
(D) ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ
Answers
(D) ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ

50. ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ଚାରିପ୍ରକୋଷ୍ଠ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁ ପ୍ରକୋଷ୍ଟଟି ଅଧିକ ଦକ୍ଷ ଅଟେ ?
(A) ବାମ ଅଳିନ୍ଦ
(C) ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ
(B) ବାମ ନିଳୟ
(D) ଦକ୍ଷିଣ ନିଳୟ
Answers
(B) ବାମ ନିଳୟ

Subjective Type Questions With Answers

1. ରକ୍ତ ଚାପ କ’ଣ ? ସିଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ ଓ ଡାୟାଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ଜଣେ ସୁସ୍ଥବ୍ୟକ୍ତିର ରକ୍ତଚାପ କେତେ ?
ଉ-

• ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ସଙ୍କୋଚନ ଓ ପ୍ରସାରଣଦ୍ୱାରା ରକ୍ତ ଧମନୀ ମଧ୍ୟଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଥାଏ । ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ସଙ୍କୋଚନ ବେଳେ ରକ୍ତ ଧମନୀ ମଧ୍ୟକୁ ପଶିଥାଏ । ଫଳରେ ଧମନୀର କାନ୍ଥରେ ରକ୍ତର ଚାପ ବଢ଼ିଯାଏ । ପ୍ରସାରଣବେଳେ କିଛି ବଳକା ରକ୍ତ ଧମନୀ ମଧ୍ୟରେ ରହେ ଓ ଧମନୀ କାନ୍ଥରେ ରକ୍ତଚାପ ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା କମ୍ ଥାଏ । ରକ୍ତର ପ୍ରବାହ ଫଳରେ ଧମନୀ କାନ୍ଥରେ ଯେଉଁ ଚାପ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ ତାହାକୁ ରକ୍ତଚାପ କହନ୍ତି ।
• ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ସଂକୋଚନଜନିତ ଚାପକୁ ସିଷ୍ଟାଲିକ୍ ଚାପ ଓ ପ୍ରସାରଣ ବେଳର ବଳକା ରକ୍ତର ଚାପକୁ ଡାୟାଲୋଷ୍ଟିକ୍ ଚାପ କହନ୍ତି ।
• ଏକ ସୁସ୍ଥ ବ୍ୟକ୍ତିର ବିଶ୍ରାମ ବେଳର ସିସ୍ଫୋଲିକ୍ ଚାପ ସାଧାରଣତଃ 120 mm Hg ଓ ଡାୟାଲୋଷ୍ଟିକ୍ ଚାପ 80 mm Hg ।

2. ସଂକ୍ଷେପରେ ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ରେଖାଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶାଅ :

(iii) ଫାଇବ୍ରୋନ୍ ଜାଲ, ରକ୍ତକଣିକା ଏବଂ ଅଣୁଚକ୍ରିକା → ପତଳା ଆସ୍ତରଣ ସୃଷ୍ଟି ଓ ରକ୍ତସ୍ରାବ ବନ୍ଦ

3. ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନକୁ ଦ୍ୱୈତ ସଞ୍ଚାଳନ କାହିଁକି କୁହାଯାଏ ? କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ।

• ମଣିଷ ତଥା ଅନ୍ୟ ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ଓ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ଏମାନଙ୍କର ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡରେ ଅମ୍ଳଜାନଯୁକ୍ତ ରକ୍ତ ଓ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ବିହୀନ ରକ୍ତର ମିଶ୍ରଣ ହୁଏନାହିଁ ।
• ବାମପଟର ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟ ମଧ୍ୟଦେଇ ଅମ୍ଳଜାନଯୁକ୍ତ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥ‌ିବା ବେଳେ, ଦକ୍ଷିଣ ପଟ ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟ ମଧ୍ୟଦେଇ ଅମ୍ଳଜାନବିହୀନ ରକ୍ତ ସଂଚାଳିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଶରୀରର କୌଣସି ଅଙ୍ଗକୁ ଥରେ ରକ୍ତ ପହଞ୍ଚିଲାବେଳକୁ ତାହା ଦୁଇଥର ହୃତ୍‌ ପିଣ୍ଡ ମଧ୍ୟଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଥାଏ । ଏ ପ୍ରକାର ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନକୁ ଦ୍ୱୈତ ସଞ୍ଚାଳନ କୁହାଯାଏ ।

4. ପୋଷକ ପରିବହନରେ ସଂସକ୍ତି ତତ୍ତ୍ଵର ଭୂମିକା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ବର୍ତ୍ତନ କର ।
ଊ-

• ଜଳ ର ଶୋଷଣ ମୁଖ୍ୟତଃ ଉଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟାଦ୍ବାରା ସଙ୍ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ହେତୁ ପତ୍ରରୁ ବହୁ ପରିମାଣର ଜଳ କ୍ଷୟ ହୁଏ ।
• ଜଳ କ୍ଷୟ ଯୋଗୁଁ ପତ୍ର ଫଳକରେ ଜଳର ବିସରଣ ଚାପ କମିଯାଏ । ତେଣୁ ପତ୍ରର ଗତିକରେ ।
• ଶିରା ପ୍ରଶିରାରେ ଜଳର ବିସରଣ ଚାପ IMG ଗତିକରେ ।
• କାଣ୍ଡରେ ଥ‌ିବା ଜାଇଲେଟ୍‌ରେ ଜଳର ଧାରା ଅକ୍ଷୁଣ୍ଣ ରଖିବାପାଇଁ ଜଳ ମୂଳରୁ ଶୋଷିତ ହୋଇ କାଣ୍ଡ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆସେ ଅର୍ଥାତ୍ ପତ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜଳର ଏକ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଧାରା ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ।
• ଜଳର ଏହି ଧାରାକୁ ଉଦନ ସ୍ରୋତ କୁହାଯାଏ । ଏହି ଜଳଧାର ନିମ୍ନୋକ୍ତ 2ଟି. କାରଣଯୋଗୁଁ ସହଜରେ ଛିନ୍ନ ହୁଏନାହିଁ – ଯଥା
  (i) ସଂସକ୍ତି ବଳ ଓ
  (ii) ସଂଲଗ୍ନ ବଳ ।

5. ଶରୀରରେ ଶିରା ଓ ଧମନୀର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଲେଖ ।
ଊ-

• ଶିରା ଓ ଧମନୀ ମଧ୍ୟରେ ରକ୍ତକୁ ସଞ୍ଚାଳିତ କରିବାରେ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ମୁଖ୍ୟତଃ ଗୋଟିଏ ପମ୍ପ ପରି ଅବିରାମ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
• ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ସଙ୍କୋଚନଜନିତ ଚାପ ଫଳରେ ପହଞ୍ଚେ । ଏଥୁରୁ କୋଷ ଅମ୍ଳଜାନ, ଖାଦ୍ୟ ଓ କରେ ।
• ଅମ୍ଳଜାନ ଓ ଖାଦ୍ୟ, କୋଷ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବହାର ଓ ବିଭିନ୍ନ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ କୋଷ ବାହାରକୁ ଆସେ ।
• ପ୍ରଥମେ ଶିରା ରକ୍ତକୈଶିକ ଓ ପରେ ଛୋଟ ଶିରାଦ୍ବାରା ସେ ସମସ୍ତ ସଂଗୃହୀତ ହୋଇ ଶିରା ମଧ୍ୟକୁ ପ୍ରବେଶ କରେ ଓ ଶିରା ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ଆଡ଼କୁ ଆସେ ।
• ଶିରା ଉପରେ ଥିବା ପେଶୀର ସଂକୋଚନ ଓ ପ୍ରସାରଣ ଯୋଗୁଁ ରକ୍ତ ଠେଲି ହୋଇ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆସେ ।
• ଏହାଛଡ଼ା ଶିରାରେ ରହିଛି ଏକ ବିଶେଷ ଧରଣର କପାଟିକା ଯାହା ଫଳରେ ରକ୍ତ ଶିରା ମଧ୍ୟରେ ପଛକୁ ଫେରି

6. ମଣିଷ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡର ବାହ୍ୟଗଠନର ନାମାଙ୍କିତ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କର ।
ଊ-

7. ଦ୍ଵୈତ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନର ରେଖା ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କର

1. ଜାଇଲେମ୍ ଟିସୁରେ ଜଳ କିପରି ପ୍ରବେଶ କରେ ବୁଝାଅ ।

• ମୂଳରେ ଥିବା ମୂଳଲୋମର କୋଷ ଭିତରର ଆୟନ ଓ ମୃତ୍ତିକାରେ ଥିବା ମଧ୍ୟରେ ଆୟନର ସାନ୍ଦ୍ରତା ପାର୍ଥକ୍ୟ ଥାଏ ।
• ମୃତ୍ତିକାରେ ଥିବା ଆୟନର ସାନ୍ଦ୍ରତା ଅଧି ଆୟନର ସାନ୍ଦ୍ରତା କମ୍ ଥାଏ । ଏହି ଆୟନର ଶୋଷଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଆୟନ ଓ ଜଳ ମୃତ୍ତିକାରୁ ମୂଳଲୋମର କୋଷ ମଧ୍ୟକୁ ପ୍ରବେଶ କରେ ।

2. ଉଭିଦର ସଂବାହୀ ଟିସୁର ନାମ ଓ କାର୍ଯ୍ୟ ଲେଖ ।
ଉ-

• ଉଦ୍ଭଦର ସଂବାହୀ ଟିସୁର ନାମ ହେଲା ଜାଇଲେମ୍ ଓ ଫ୍ଲୋଏମ୍ ।
• ଜାଇଲେମ୍ ଟିସୁ ସୂକ୍ଷ୍ମ ନଳିକା ସଦୃଶ । ଏହା ଭିତର ଦେଇ ଜଳ ଓ ସେଥ‌ିରେ ଦ୍ରବୀଭୂତ ପୋଷକ ବୃକ୍ଷର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନକୁ ଯାଇଥାଏ ଓ ପତ୍ରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଖାଦ୍ୟ ଫ୍ଲୋଏମ୍ ଦେଇ ଉଭିଦର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶକୁ ପରିବାହିତ ହୋଇଥାଏ ।

3. କପାଟିକା କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
ଭ-

• ଅଳିନ୍ଦ – ନିଳୟ ଦ୍ଵାରରେ ଏବଂ ନିଳୟ- ରକ୍ତବାହିନୀ ଦ୍ଵାରରେ ଥ‌ିବା 2 ବା 3 ପାଖୁଡ଼ା ବା ବିଶିଷ୍ଟ ପତଳା ପରଦାକୁ କପାଟିକା କହନ୍ତି ।
• ଦକ୍ଷିଣ ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟ ଦ୍ଵାରରେ ଓ ପାଖୁଡ଼ା ବିଶିଷ୍ଟ କପାଟିକା ନିଳୟ ଆଡ଼କୁ ଓ ବାମ ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟ ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇପାଖୁଡ଼ା ବିଶିଷ୍ଟ କପାଟିକା ନିଳୟ ଆଡ଼କୁ ଖୋଲିଥାଏ । ନିଳୟ ଓ ରକ୍ତବାହିନୀ ଦ୍ୱାରରେ ଅର୍ଦ୍ଧଚନ୍ଦ୍ରାକୃତି କପାଟିକା ଥାଏ ବାମନିଳୟ ଅଧୂକ ଦକ୍ଷ । ଅଳିନ୍ଦ ଓ ନିଳୟ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା କପାଟିକା ରକ୍ତ ନିଳୟ ମଧ୍ୟକୁ ଛାଡ଼ିଥାଏ ଏବଂ ନିଳୟ ଓ ରକ୍ତବାହିନୀ ଛାଡ଼ିଥାଏ ।

4. ରକ୍ତବାହିନୀ କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ଏଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଓ କାର୍ଯ୍ୟ ଲେଖ ।
ଭ-

• ମନୁ ଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ ପାଇଁ ଏଗୁଡ଼ିକ ପରିବହନ ସଂସ୍ଥାର ଏକ ମୁହଁ ରାସ୍ତାଭଳି ଶରୀରରେ ପ୍ରାୟ 96,000 ରୁ 1,60,000 କି.ମି. ନଳୀ ଜାଲପରି ବିଛେଇ
• ରକ୍ତବାହିନୀ ମୁଖ୍ୟତଃ 3 ପ୍ରକାରର – ଧମନୀ, ଶିରା ଓ ରକ୍ତକୈଶିକ । ଏଗୁଡ଼ିକ ରକ୍ତ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡରୁ ପରିବାହିତ କରନ୍ତି ।

5. ହାଇପର ଟେନସନ୍ କ’ଣ ? ଏହାହେଲେ କ’ଣ ଘଟିବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି ?
ଉ-

• କୌଣସି କାରଣରୁ ଧମନୀ ସଙ୍କୁଚିତ ହେଲେ ରକ୍ତଚାପ ବଢ଼ିଯାଏ । ଏହାକୁ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ବା ହାଇପର ଟେନ୍‌ସନ୍ କହନ୍ତି ।
• ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ହେଲେ ଧମନୀ ଫାଟିଯିବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ ।

6. ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ ଓ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଶିରାର କାର୍ଯ୍ୟ ଲେଖ ।
ଭ-

• ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଧମନୀ ଦେଇ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡରୁ ଅମ୍ଳଜାନ ବିହୀନ ରକ୍ତ ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍‌ରେ ପ୍ରବେଶ କରେ ।
• ଫୁସ୍‌ଫୁସ୍ ଶିରାର ରକ୍ତ ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡକୁ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ।

7. ଥ୍ରୋୟୋପ୍ଲାଷ୍ଟିନ୍ କ’ଣ ? ଏହା କିପରି ଗଠିତ ହୁଏ ?
ଭ-

• ଥ୍ରୋୟୋପ୍ଲାଷ୍ଟିନ୍‌ ଏକ ଲିପାପ୍ରୋଟିନ୍‌ ।
• କ୍ଷତ ସ୍ଥାନରୁ ରକ୍ତ ବାହାରିଲେ କ୍ଷତଟିସୁ ଓ ଆସିଲେ କ୍ଷତସ୍ଥାନରେ ପ୍ରୟୋପ୍ଲାଷ୍ଟିନ୍ ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ।

8. ଏଣ୍ଟିଜେନ୍ ଓ ଏଣ୍ଟିବଡ଼ି କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ଏମାନେ କେଉଁ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ?
ଊ-

• ଲୋହିତ ରକ୍ତକଣିକାର ଆବରଣରେ ଥ‌ି ପ୍ରୋଟିନକୁ ଏଣ୍ଟିଜେନ୍ କହନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରୋଟିକୁ A ଓ B ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି । ପ୍ଲାଜମାରେ ଥ‌ିବା ପ୍ରୋଟିନ୍ କୁ ଏଣ୍ଟିବଡ଼ି କୁହାଯାଏ । ଏହାକୁ a ଓ ଭାବରେ ସୂଚିତ କରାଯାଏ ।
• ଏଣ୍ଟିଜେନ୍ ଓ ଏଣ୍ଟିବଡ଼ିର ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି ଯେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଏଣ୍ଟିବଡ଼ି କେବଳ ତା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଏଣ୍ଟିଜେନକୁ ଚିହ୍ନିପାରେ ।

9. ରକ୍ତଦ୍ଵାରା ପରିବାହିତ ହେଉଥ‌ିବା ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।
ଊ-

• O₂ ଓ CO₂ ଗ୍ୟାସ୍
• ଜଳ
• ହରମୋନ୍
• ସରଳୀକୃତ ଖାଦ୍ୟ
• ୟୁରିଆ