Class 6

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି InText Questions Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି InText Questions

ଗୋଟିଏ ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ପରିସୀମା କିପରି ବାହାରିବ ?
ସମାଧାନ:
ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ପରିସୀମା = ବାହୁ + ବାହୁ + ବାହୁ 
= 3 × ବାହୁ

ନିଜେ କରି ଦେଖ:
1 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 1 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ 16 ଟି ବର୍ଗଚିତ୍ରକୁ ନେଇ ପାଖକୁପାଖ ଲଗାଇ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଆକୃତି ପ୍ରସ୍ତୁତକରି ସେମାନଙ୍କର ପରିସୀମା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।

ସମାଧାନ:
(6 + 2 + 1 + 1 + 4 + 1 + 1 + 2) ସେ.ମି.
= 18 ସେ.ମି.

ସମାଧାନ:
(6 + 1 + 2 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 5) = 22 ସେ.ମି.

ସମାଧାନ:
22 ସେ.ମି.

1. ତଳ ସାରଣୀରେ ଥିବା ଖାଲି ସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

କ୍ର.ନଂ.	ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ	ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରସ୍ଥ	ପରିସୀମା	କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
1.	5 ସେ.ମି.	4 ସେ.ମି.
2.		7 ସେ.ମି.	30 ସେ.ମି.
3.	7 ସେ.ମି.			28 ବ.ର୍ସେ.ମି.
4.	12 ସେ.ମି.		42 ସେ.ମି.

ସମାଧାନ:

କ୍ର.ନଂ.	ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ	ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରସ୍ଥ	ପରିସୀମା	କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
1.	5 ସେ.ମି.	4 ସେ.ମି.	18 ସେ.ମି.	20 ବ.ର୍ସେ.ମି.
2.	8 ସେ.ମି.	7 ସେ.ମି.	30 ସେ.ମି.	56 ବ.ର୍ସେ.ମି.
3.	7 ସେ.ମି.	4 ସେ.ମି.	22 ସେ.ମି.	28 ବ.ର୍ସେ.ମି.
4.	12 ସେ.ମି.	9 ସେ.ମି.	42 ସେ.ମି.	108 ବ.ର୍ସେ.ମି.

2. 6 × 6 କୁ 6² ରୂପେ ଲେଖାଯାଏ ଓ 6 ର ବର୍ଗ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
8 ର ବର୍ଗ ଓ 10 ର ବର୍ଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର ।
ସମାଧାନ:
8 ର ବର୍ଗ  = 8² = 8 × 8 = 64, 10 ର ବର୍ଗ = 10² = 10 × 10 = 100

ତୁମ ପାଇଁ କାମ:
କାଗଜ କାଟି ପ୍ରଥମେ ତିନୋଟି ଆୟତ ଚିତ୍ର ତିଆରି କର, ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ତଳେ ଦିଆଯାଇଛି- 4 ସେ.ମି. ଓ 3 ସେ.ମି., 5 ସେ.ମି ଓ 2 ସେ.ମି., 4 ସେ.ମି. ଓ 2 ସେ.ମି. । ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଅଠାରେ ଯୋଡ଼ି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଆକୃତିର କ୍ଷେତ୍ରମାନ ତିଆରି କର ଓ ସେହି କ୍ଷେତ୍ରମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ନିଶ୍ଚୟ କର ।
ସମାଧାନ:
4 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 3 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (4 × 3) ବ.ସେ.ମି. = 12 ବ.ସେ.ମି.
5 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 2 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (5 × 2) ବ.ସେ.ମି. = 10 ବ.ସେ.ମି.
4 ସେ.ମି. ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ 2 ସେ.ମି. ପ୍ରସ୍ଥ ବିଶିଷ୍ଟ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ = (4 × 2) ବ.ସେ.ମି. = 8 ବ.ସେ.ମି.

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 2 ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ବକ ଆଲୋଚନା Ex 2.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 2 ସଂଖ୍ୟା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଧ୍ବକ ଆଲୋଚନା Ex 2.1

Question 1.
ବନ୍ଧନୀ ବ୍ୟବହାର କରି ଲେଖ :

(କ) 5 ଓ 7 ର ଯୋଗଫଳକୁ 12 ଦ୍ଵାରା ହରଣ।
ସମାଧାନ:
(5 + 7 ) ÷ 12

(ଖ) 12 କୁ 5 ଓ 3 ର ବିୟୋଗଫଳ ଦ୍ଵାରା ହରଣ।
ସମାଧାନ:
12 ÷ (5 + 3)

(ଗ) 15 ରୁ 12 ର ବିୟୋଗଫଳଠାରୁ 1 ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟା ସହ 20 ଗୁଣନ
ସମାଧାନ:
(15 – 12 + 1) × 20

(ଘ) 133 କୁ 4 ଓ 5 ର ଗୁଣଫଳରୁ 1 କମ୍ ହୋଇଥିବା ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ଵାରା ହରଣ
ସମାଧାନ:
133 ÷ (4 × 5 – 1)

Question 2.
ଭୁଲ ଥିଲେ ଠିକ୍ କରି ଲେଖ :

(କ) 12 + 4 – 1 କୁ ସରଳ କରିବା ବେଳେ ପ୍ରଥମେ 12 କୁ 4 ଦ୍ଵାରା ହରଣ କରିବାକୁ ହେବ।
ସମାଧାନ:
✓

(ଖ) (6 – 3) × 2 କୁ ସରଳୀକରଣ କରିବା ବେଳେ ପ୍ରଥମେ 6 – 3 ର ବିୟୋଗଫଳ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ।
ସମାଧାନ:
✓

(ଗ) 12 – {8 ÷ (3 – 1)} କୁ ସରଳ କଲାବେଳେ ପ୍ରଥମେ 12 ରୁ 8 କୁ ବିୟୋଗ କରାଯିବ ।
ସମାଧାନ:
12 – {8 ÷ (3 – 1)} କୁ ସରଳ କଲାବେଳେ ପ୍ରଥମେ 3 ରୁ 1 କୁ ବିୟୋଗ କରାଯିବ ।

(ଘ) 20 × {6 ÷ (3 – 2)} କୁ ସରଳ କରିବା ବେଳେ ପ୍ରଥମେ 6 + 3 ର କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଏ ।
ସମାଧାନ:
20 × {6 ÷ (3 – 2)} କୁ ସରଳ କରିବାବେଳେ ପ୍ରଥମେ 3 – 2 ର କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଏ ।

Question 3.
ସରଳ କର :

(କ) ) [9 × {7 – (2 + 3)}]
ସମାଧାନ:
[9 × {7 – (2 + 3)}]
= [9 × {(7 – 5)}]
= 9 × 2
= 18

(ଖ) 1 – [1 – (1 – (1 – \(\overline{1-1}\))}]
ସମାଧାନ:
1 – [1 – (1 – (1 – \(\overline{1-1}\))}]
= 1 – [1 – {1 – (1 – 0)}]
= 1 – [1 – {1 – 1}]
= 1 – [1 – 0]
= 1 – 1
= 0

(ଗ) 5 – 15 – 15 – (5 – \(\overline{5-5}\))}]
ସମାଧାନ:
5 – 15 – 15 – (5 – \(\overline{5-5}\))}]
= 5 – [5 – {5 – (5 – 0)}]
= 5 – [5 – {5 – 5}]
= 5 – [5 – 0]
= 5 – 5
= 0

(ଘ) [(3 × 2- (2 × \(\overline{6-3}\))) ((15 ÷ \(\overline{8-3}\)) + (12 ÷  \(\overline{4-2}\))}]
ସମାଧାନ:
[(3 × 2- (2 × \(\overline{6-3}\))) ((15 ÷ \(\overline{8-3}\)) + (12 ÷  \(\overline{4-2}\))}]
= [{3 × 2 – (2 × 3)} – 15 ÷ 5) + (12 ÷ 2)}]
= [{3 × 2 – 6} – {3 + 6}]
= [{6 – 6} – 9] = [0 – 9]
= -9

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 7(b) ଭାରତ : ଜଳବାୟୁ, ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭିଦ, ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଓ ଏହାର ସଂରକ୍ଷଣ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 7(b) ଭାରତ : ଜଳବାୟୁ, ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭିଦ, ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଓ ଏହାର ସଂରକ୍ଷଣ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଜଳବାୟୁକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରୁଥିବା କାରକଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ । ଭାରତର କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳର ଜଳବାୟୁ କିପରି ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:

• କୌଣସି ଅଞ୍ଚଳର ଜଳବାୟୁ ଏହାର ଅବସ୍ଥିତି, ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନରୁ ଉଚ୍ଚତା, ସମୁଦ୍ରଠାରୁ ଦୂରତା ଓ ପାହାଡ଼ ପର୍ବତ ଆଦି ଭୂମିରୂପଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ଭାରତର ଜଳବାୟୁକୁ ମୌସୁମୀ ଜଳବାୟୁ କୁହାଯାଏ । ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ପ୍ରଭାବରେ ଭାରତରେ ପ୍ରଚୁର ବର୍ଷା ହୁଏ ।
• ହୋଇଥିବାବେଳେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ଡ୍ରାସ ଓ କାରଗିଲ୍‌ରେ ଅତ୍ୟଧ୍ୟ ଶୀତ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
• କୋଲକାତା ଓ ମୁମ୍ବାଇର ଜଳବାୟୁ ମୃଦୁ । ଏଠାରେ ଅଧୁକ ଶୀତ ବା ଅଧିକ ଗରମ ହୁଏ ନାହିଁ ।
• ମେଘାଳୟର ମାଓସିନ୍‌ରାମଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟି ହେଉଥ‌ିବାବେଳେ ରାଜସ୍ଥାନର ଜୟସାଲମେରଠାରେ ଆଦୌ ବର୍ଷା ହୁଏ ନାହିଁ ।

୨। ଅରଣ୍ୟର ଉପକାରିତା ସଂକ୍ଷେପରେ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।
Answer:
ଅରଣ୍ୟକୁ ଆମେ ଅନେକ ଉପକାର ପାଇଥାଉ; ଯଥା –

• ଜଙ୍ଗଲ ବୃଷ୍ଟିପାତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
• ବୃକ୍ଷ ଚେର ଓ ମୂଳଦ୍ଵାରା ମୃତ୍ତିକାକୁ ବାନ୍ଧି ରଖୁଥ‌ିବାରୁ ମୃତ୍ତିକାକ୍ଷୟ ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ ।
• ଜଙ୍ଗଲ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀଙ୍କର ପ୍ରାକୃତିକ ବାସସ୍ଥଳୀ ଅଟେ ।
• ବୃକ୍ଷ ଖାଦ୍ୟପ୍ରସ୍ତୁତି ସମୟରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଗ୍ରହଣ କରି ଅମ୍ଳଜାନ ଛାଡ଼ିଥାଏ । ଯାହାକୁ ଆମେ ପ୍ରଶ୍ବାସରେ ଗ୍ରହଣ କରୁ ।
• ଜଙ୍ଗଲରୁ ଗୃହ ଆସବାବ ନିମନ୍ତେ କାଠ, ଜାଳେଣି କାଠ, ଗୋମେଷାଦି ପଶୁଖାଦ୍ୟ, ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷ, ଚେରମୂଳି, ଲାଖ, ଝୁଣା, ଅଠା, କେନ୍ଦୁପତ୍ର ଆଦି ଆବଶ୍ୟକ ପଦାର୍ଥ ମିଳିଥାଏ ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।
୧। ଭାରତର ବୃହତ୍ତମ ମରୁଭୂମି କିଏ ? ଏହି ମରୁଭୂମି ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ଥର୍ ମରୁଭୂମି ଭାରତର ବୃହତ୍ତମ ମରୁଭୂମି । ଏହା ଉତ୍ତର ଭାରତ ସମତଳଭୂମି ଅଞ୍ଚଳର ପଶ୍ଚିମରେ ରାଜସ୍ଥାନ ରାଜ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
(ii) ଏହା ଶୁଷ୍କ । ଉତ୍ତପ୍ତ ଓ ବାଲୁକାମୟ । ଏଠାରେ କଣ୍ଟାଜାତୀୟ ଗୁଳ୍ମ ଦେଖାଯାଏ ।

୨। ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମୌସୁମୀବାୟୁ ଋତୁ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
Answer:
(i) ଅକ୍ଟୋବର ଓ ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ମୌସୁମୀବାୟୁ ସ୍ଥଳଭାଗରୁ ବଙ୍ଗୋପସାଗର ଉପରକୁ ଫେରିଆସେ । ତେଣୁ ଏହି ସମୟକୁ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମୌସୁମୀବାୟୁ ଋତୁ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ।
(ii) ଏହି ଋତୁରେ ଦିନବେଳା ତାପମାତ୍ରା ଅଧିକ ରହେ; ମାତ୍ର ରାତିବେଳା ତାପମାତ୍ରା କ୍ରମଶଃ ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ । ଏହି ବାୟୁ ତାମିଲନାଡୁ ଓ ଆନ୍ଧ୍ର ଉପକୂଳରେ ବୃଷ୍ଟିପାତ କରାଇଥାଏ ।

୩। କ୍ରାନ୍ତୀୟ ବାତାବର୍ତ୍ତ କ’ଣ ?
Answer:
(i) କ୍ରାନ୍ତିମଣ୍ଡଳର ସମୁଦ୍ର ଉପରେ କୌଣସି କାରଣରୁ ବାୟୁଚାପ ହ୍ରାସ ପାଇ ଲଘୁଚାପ କେନ୍ଦ୍ର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । କ୍ରମେ ଏହା ଘନୀଭୂତ ହୋଇ ବାତାବର୍ଷରେ ପରିଣତ ହୁଏ । ଏହାକୁ କ୍ରାନ୍ତୀୟ ବାତାବର୍ଷ କୁହାଯାଏ ।
(ii) ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ପ୍ରବଳ ବେଗରେ ପବନ ବହିବା ସହ ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇଥାଏ ।

୪। ଜୁଆରିଆ ଅରଣ୍ୟ ବା ହେନ୍ତାଳ ବଣ କ’ଣ ?
Answer:
(i) ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଜୁଆର ପାଣି ମାଡ଼ୁଥିବା ସନ୍ତସନ୍ତିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ହେନ୍ତାଳ ବଣ ଦେଖାଯାଏ । ହେନ୍ତାଳ ବୃକ୍ଷ ଏହି ଅରଣ୍ୟର ମୁଖ୍ୟବୃକ୍ଷ ।
(ii) ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ଗଙ୍ଗାନଦୀ ମୁହାଣରେ ସୁନ୍ଦରବନ, ଓଡ଼ିଶାର ଭିତରକନିକା ଏବଂ ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ନିକୋବର ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜରେ ହେନ୍ତାଳବଣ ରହିଛି ।

୫। ପାର୍ବତ୍ୟ ଅରଣ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:
(i) ପାର୍ବତ୍ୟ-ଅରଣ୍ୟରେ ଗଛଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ୧୫୦୦ ମିଟରରୁ ୨୫୦୦ ମିଟର ଉଚ୍ଚତାରେ ଶଙ୍କୁ ଆକାରର ହୋଇଥାଆନ୍ତି । ଏହି ଅରଣ୍ୟରେ ଚିର, ପାଇନ୍, ଦେବଦାରୁ ଆଦି ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ ଅଟେ ।
(ii) ଏହି ଅରଣ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ସରଳବର୍ଗୀୟ ଅରଣ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।

୬। କଣ୍ଟାବୁଦା ଜଙ୍ଗଲରେ କେଉଁ କେଉଁ ଉଭିଦ ଦେଖାଯାଏ ? ଭାରତର କେଉଁ କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଏ ପ୍ରକାର ଜଙ୍ଗଲ ଅଛି ?
Answer:
(i) କଣ୍ଟାବୁଦା ଜଙ୍ଗଲରେ ସିଜୁ, ଖଜୁରୀ, ନାଗଫେଣୀ, ବବୁଲ ଆଦି କ୍ଷୁଦ୍ର କଣ୍ଟାଜାତୀୟ ଉଦ୍ଭିଦ ଦେଖାଯାଏ ।
(ii) ଏହି ଅରଣ୍ୟ ଭାରତର ରାଜସ୍ଥାନ, ପଞ୍ଜାବ, ହରିଆନା ପଶ୍ଚିମଘାଟ ପର୍ବତମାଳାର ପୂର୍ବଢ଼ାଲୁ ଅଂଶ ଓ ଗୁଜରାଟରେ ଅଛି ।

(ଖ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ଲୁ ଓ କାଳବୈଶାଖୀ ।
Answer:

ଲୁ	କାଳବୈଶାଖୀ
(i) ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ରାଜସ୍ଥାନ, ଦିଲ୍ଲୀ, ହରିଆନା, ପଞ୍ଜାବ ଓ ପଶ୍ଚିମ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦିନବେଳା ଅତି ଉଷ୍ଣ ଓ ଶୁଷ୍କ ବାୟୁ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ଏହାକୁ ‘ଲୁ’ କହନ୍ତି । (ii) ଏହି ବାୟୁ ପ୍ରବାହିତ ହେବା ଦ୍ୱାରା ଅଂଶୁଘାତ ଜନିତ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ ।	(i) ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ଓ ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗରେ ଅପରାହ୍ନ ସମୟରେ ବିଜୁଳି ଓ ଘଡ଼ଘଡ଼ି ସହ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇଥାଏ । ଏହାକୁ କାଳବୈଶାଖୀ କହନ୍ତି । (ii) ଏହାଦ୍ଵାରା ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥାନେ ଧୂଳିଝଡ଼ ଓ କୁଆପଥର ବୃଷ୍ଟିଯୋଗୁ ଧନଜୀବନ ହାନି ଘଟିଥାଏ ।

୨। ପାଣିପାଗ ଓ ଜଳବାୟୁ ।
Answer:

ପାଣିପାଗ	ଜଳବାୟୁ
(i)ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଘଟୁଥ୍ ଦୈନନ୍ଦିନ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ପାଣିପାଗ କୁହାଯାଏ । (ii) ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଘଟୁଥ‌ିବା ପରିବର୍ତ୍ତନ ମୁଖ୍ୟତଃ ବାୟୁର ତାପମାତ୍ରା, ବୃଷ୍ଟିପାତ ଓ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକର ପରିମାଣର ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ବୁଝାଇଥାଏ ।	(i) ବହୁବର୍ଷ ଧରି ପାଣିପାଗର ହାରାହାରି ଅବସ୍ଥାକୁ ଜଳବାୟୁ କୁହାଯାଏ । (ii) ଭାରତର ଜଳବାୟୁକୁ ମୌସୁମୀ ଜଳବାୟୁ ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଛି । କାରଣ ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ପ୍ରଭାବରେ ଭାରତରେ ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ।

(ଗ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍‌ପଣୀ ।
୧। କାଳବୈଶାଖୀ :
Answer:
(i) ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ଭାରତର କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅପରାହ୍ନ ସମୟରେ ବିଜୁଳି ଓ ଘଡ଼ଘଡ଼ି ସହ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ସମୟକୁ କାଳବୈଶାଖୀ କୁହାଯାଏ ।
(ii) ଏହା ସାମୟିକ ଭାବେ ତାପମାତ୍ରା ହ୍ରାସ କରିବା ସହ ଆଶ୍ୱସ୍ତି ଆଣିଥାଏ । କେଉଁଠି କେଉଁଠି ଧୂଳିଝଡ଼ ଓ କୁଆପଥର ବୃଷ୍ଟିଯୋଗୁଁ ଧନଜୀବନ ହାନି ଘଟିଥାଏ ।

୨। ମୌସୁମୀ ବାୟୁ :
Answer:
(i) ଏହା ଏକ ଋତୁକାଳୀନ ବାୟୁପ୍ରବାହ । ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳରେ ଏହା ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରୁ ଓ ଶୀତକାଳରେ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଦିଗରୁ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ।
(ii) ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ସମୁଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରୁ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥ‌ିବାରୁ ଏଥୁରେ ଅଧ୍ଵକ ଜଳୀୟ ବାଷ୍ପ ଥାଏ । ଏଥୁରୁ ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟିପାତ ମିଳିଥାଏ ।

୩ । ଦେଓମାଳୀ :
Answer:
(i) ପୂର୍ବଘାଟ ପର୍ବତମାଳାର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ।
(ii) ଏହା ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

୪। ଆନାଇମୁଡ଼ି :
Answer:
(i) ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଉଚ୍ଚତମ ଶୃଙ୍ଗ ।
(ii) ଏହା ନୀଳଗିରି ପର୍ବତର ଦକ୍ଷିଣକୁ ବିସ୍ତୃତ କାର୍ଡ଼ମମ ପର୍ବତରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

(ଘ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ।
୧। ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜଳବାୟୁର ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ ।
Answer:
(i) କୌଣସି ଅଞ୍ଚଳର ଜଳବାୟୁ ଏହାର ଅବସ୍ଥିତି । ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନରୁ ଉଚ୍ଚତା, ସମୁଦ୍ରଠାରୁ ଦୂରତା ଓ ପାହାଡ଼ ପର୍ବତ ଆଦି ଭୂମିରୂପ ଦ୍ବାରା ନିୟନ୍ତ୍ରତ ହୋଇଥାଏ ।
(ii) ମରୁଭୂମି ଅଞ୍ଚଳରେ ତାପମାତ୍ରା ଅଧ‌ିକ ଥିବାବେଳେ ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅଧ୍ୱ ଶୀତ ହୋଇଥାଏ । ସମୁଦ୍ର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳର ମୃଦୁ ଜଳବାୟୁ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।

ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।
(୧) _____________________ ପତ୍ର ଜଳକ୍ଷୟ କମାଇଥାଏ ।
Answer:
ମୋଟା

(୨) ଗୁଜରାଟର ____________________ ଜଙ୍ଗଲ ଏସିଆ ସିଂହର ବାସସ୍ଥଳୀ ।
Answer:
ଗୀର

(୩) ରାଜସ୍ଥାନର ____________________ ଠାରେ ବର୍ଷେ ବର୍ଷେ ଆଦୌ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇନଥାଏ ।
Answer:
ଜୟସାଲମେର୍

(୪) ____________________ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅସମାନ ଓ ଅନିଶ୍ଚିତ ।
Answer:
ମୌସୁମୀ

(୫) ୧୯୯୯ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୮ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଏକ ________________________ ହୋଇଥିଲା ।
Answer:
ମହାବାତ୍ୟା

(୬) ମେଘାଳୟର _________________________ ଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ ।
Answer:
ମାଓସିନ୍‌ରାମ

(୭) ମଣିଷର ବିନା ସାହାଯ୍ୟରେ ଆପେ ଆପେ ବହୁଥ‌ିବା ଘାସ ବୁଦା ଓ ଗଛଲତାଦିକୁ ________________________ କୁହାଯାଏ ।
Answer:
ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭିଦ

(୮) ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟିପାତ ହେଉଥ‌ିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ___________________________ ଅରଣ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ ।
Answer:
ଚିରହରିତ୍

(୯) _____________________________ ବୃକ୍ଷ ହେନ୍ତାଳ ବଣର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ ।
Answer:
ହେନ୍ତାଳ

(୧୦) ଡିସେମ୍ବରରୁ ଫେବୃଆରୀ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ___________________________ ଋତୁ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ ।
Answer:
ଶୀତ

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
୧। ପାଣିପାଗ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଘଟୁଥ‌ିବା ପ୍ରତିଦିନର ସାମୟିକ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ପାଣିପାଗ କୁହାଯାଏ ।

୨। ରାଜସ୍ଥାନର ପଶ୍ଚିମାଞ୍ଚଳରେ କାହିଁକି ଥର୍ ମରଭୂମି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ?
Answer:
ରାଜସ୍ଥାନର ପଶ୍ଚିମାଞ୍ଚଳରେ ଅତି କମ୍ ବୃଷ୍ଟିପାତ କାରଣରୁ ଥର୍ ମରୁଭୂମି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।

୩। ଜଳବାୟୁ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ପାଣିପାଗର ହାରାହାରି ଅବସ୍ଥାକୁ ଜଳବାୟୁ କୁହାଯାଏ ।

୪। ଓଡ଼ିଶାରେ କେବେ ମହାବାତ୍ୟା ହୋଇଥିଲା ?
Answer:
ଓଡ଼ିଶାରେ ୧୯୯୯ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୮ ତାରିଖରେ ମହାବାତ୍ୟା ହୋଇଥିଲା ।

୫। ମୌସୁମୀ ଶବ୍ଦଟି କେଉଁଠୁ ଆସିଛି ? ଏହାର ଅର୍ଥ କ’ଣ ?
Answer:
ମୌସୁମୀ ଶବ୍ଦଟି ଆରବ ଶବ୍ଦ ‘ମୌସମ୍’ରୁ ଆସିଛି । ଏହାର ଅର୍ଥ ଋତୁ ।

୬। ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ କେଉଁଠାରେ ହୁଏ ?
Answer:
ମେଘାଳୟର ମାଓସିନ୍‌ରାମଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ ।

୭। ପୃଥ‌ିବୀର କେଉଁଠାରେ ବର୍ଷେ ବର୍ଷେ ଆଦୌ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇନଥାଏ ?
Answer:
ରାଜସ୍ଥାନର ଜୟସାଲମେର୍‌ଠାରେ ବର୍ଷେ ବର୍ଷେ ଆଦୌ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇନଥାଏ ।

୮। ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ସପ୍ତାହ କେବେ ପାଳନ କରାଯାଏ ?
Answer:
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ମାସ ପ୍ରଥମ ସପ୍ତାହରେ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ସପ୍ତାହ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(୧) ‘ମୌସମ୍’ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ – ଋତୁ
(୨) ଜୁଆରିଆ ଅରଣ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ – ହେନ୍ତାଳ
(୩) ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ସପ୍ତାହ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ମାସ – ଅକ୍ଟୋବର
(୪) ବହୁବର୍ଷ ଧରି ପାଣିପାଗର ହାରାହାରି ଅବସ୍ଥା – ଜଳବାୟୁ
(୫) ଭାରତରେ ଥର୍ ମରୁଭୂମି ଥିବା ରାଜ୍ୟ – ରାଜସ୍ଥାନ
(୬) ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହେଉଥ‌ିବା ସ୍ଥାନ – ମେଘାଳୟର ମାଓସିନ୍‌ରାମ
(୭) ଆମର ଜାତୀୟ ପଶୁ – ବାଘ
(୮) ଭାରତର ବୃହତ୍ତମ ମରୁଭୂମି – ଥର ।

(ଘ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।
୧। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବାଧ‌ିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହେଉଥ‌ିବା ସ୍ଥାନ କିଏ ?
(A) ମୁମ୍ବାଇ
(B) ଜୟସାଲମେର
(C) ମାଓସିନ୍‌ରାମ
(D) ଚେନ୍ନାଇ
Answer:
(C) ମାଓସିନ୍‌ରାମ

୨। ଭାରତର ସର୍ବପୁରାତନ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ କିଏ ?
(A) ଆରାବଳୀ
(B) ସାତପୁରା
(C) ବିନ୍ଧ୍ୟ
(D) ପଶ୍ଚିମଘାଟ
Answer:
(A) ଆରାବଳୀ

୩। ନିମ୍ନଲିଖ କେଉଁ ଅରଣ୍ୟରେ ମେହେଗାନି ଓ ରୋଜଉଡ୍ ବୃକ୍ଷ ଦେଖାଯାଏ, ?
(A) ହେନ୍ତାଳବଣ
(B) ମଧୁର ଜଳ
(C) କ୍ରାନ୍ତୀୟ ଚିରହରିତ୍‌ ଅରଣ୍ୟ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(C) କ୍ରାନ୍ତୀୟ ଚିରହରିତ୍‌ ଅରଣ୍ୟ

୪। ହେନ୍ତାଳ ବଣ ବଢିବା ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଆବଶ୍ୟକ ?
(A) ଲୁଣିଜଳ
(B) ମଧୁର ଜଳ
(C) ଅପରିଷ୍କାର ଜଳ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(A) ଲୁଣିଜଳ

୫। ଆରବ ସାଗରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭାରତୀୟ ଦ୍ବୀପର ନାମ କ’ଣ ?
(A) ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ନିକୋବର
(B) ଲାକ୍ଷାଦ୍ଵୀପ
(C) ମାଳଦ୍ୱୀପ
(D) କୌଣସିଟି ନୁହେଁ
Answer:
(B) ଲାକ୍ଷାଦ୍ଵୀପ

୬ । ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ହେନ୍ତାଳ ବଣର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ କିଏ ?
(A) ସୁନ୍ଦରୀ
(B) ଶାଳ
(C) ପାଇନ୍
(D) ହେନ୍ତାଳ
Answer:
(D) ହେନ୍ତାଳ

୭ । ଭାରତର କେଉଁଠାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ବର୍ଷା ହୁଏ ?
(A) ଜୟସାଲମେର
(B) ମାଓସିନ୍‌ ରାମ
(C) ନିକୋବର ଦ୍ଵୀପ
(D) ଲାକ୍ଷାଦ୍ଵୀପ
Answer:
(A) ଜୟସାଲମେର

୮। ଆଣ୍ଡାମାନ ଓ ନିକୋବର ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜ କେଉଁ ସମୁଦ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ ?
(A) ବଙ୍ଗୋପସାଗର
(B) ଭାରତ ସାଗର
(C) ଆରବସାଗର
(D) ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା
Answer:
(A) ବଙ୍ଗୋପସାଗର

→ ତୁମ ଆଖପାଖରେ ବଢୁଥ‌ିବା ଗଛଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ । ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ବୃକ୍ଷଲତା, ଜୀବଜନ୍ତୁ ଓ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ଛବି ସଂଗ୍ରହ କରି ତୁମ ଖାତାରେ ଲଗାଅ ।
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

→ ତୁମ ବଗିଚାରେ ବା ଘର ପାଖ ଜାଗାରେ ଏକ ଛୋଟ ଚାରା ଗଛ ଲଗାଅ । ପ୍ରତିଦିନ ଏଥ୍ରେ ପାଣି ଦିଅ । ଗଛରେ ହେଉଥ‌ିବା ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟକର ଓ ମାସେ ଦୁଇମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ଖାତାରେ ଟିପି ରଖ ।
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

→ ତୁମ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବାହାର ଅଞ୍ଚଳର ପକ୍ଷୀ ଆସୁଛନ୍ତି କି ? ଏମାନଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କର । ମୁଖ୍ୟତଃ ଶୀତଦିନେ ଅଧ୍ବକ ଦୃଷ୍ଟି ଦିଅ ।
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

→ ଯଦି ତୁମ ଘର ପାଖ ସହରରେ ଚିଡ଼ିଆଖାନା ଅଛି ବା ଜଙ୍ଗଲ ଅଛି ବା ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଅଛି ତେବେ ଗୁରୁଜନଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଯାଇ ସେଠାରେ ଥ‌ିବା ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଦେଖ ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
(ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 4 ପୃଥିବୀର ଗତି Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 4 ପୃଥିବୀର ଗତି

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ପୃଥ‌ିବୀରେ ପରିକ୍ରମଣ ହେତୁ କିପରି ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ବୁଝାଅ।

• ପୃଥ‌ିବୀର ପରିକ୍ରମଣ କାଳରେ ଜୁନ୍‌ମାସ ୨୧ ତାରିଖ ବେଳକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଆଡ଼କୁ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ। ଏହିଦିନ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଲମ୍ବକିରଣ ପଡ଼େ। ଏହି ସମୟରେ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧିପାଇ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଦୂରେଇ ଯାଇଥିବାରୁ ସେଠାରେ କମ୍ ତାପ ଯୋଗୁଁ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ।
• ସେହିପରି ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ଦିନ ପୃଥ‌ିବୀର ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ। ଏହିଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଲମ୍ବଭାବେ ମକରକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ପଡ଼ିଥାଏ। ତେଣୁ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅଧ‌ିକ ସୂର୍ଯ୍ୟତାପ ଯୋଗୁଁ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ମାତ୍ର ଉତ୍ତରଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଦୂରେଇ ଥିବାରୁ ସେଠାରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ।
• ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖ ଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ବିଷବବୃତ୍ତ ଉପରେ ଲମ୍ବ ଭାବେ ପଡ଼ିଥାଏ। ଏହି ଦୁଇଟି ଦିନରେ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ସମାନ ଦୂରତାରେ ଥାଆନ୍ତି । ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖରେ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ବସନ୍ତ ଋତୁ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଶରତଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଶରତ ଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଏହିପରି ପୃଥ‌ିବୀର ଗତି ଯୋଗୁଁ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥାଏ।

(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧୮ ଅଧ୍ବବର୍ଷ କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ନିଜ କକ୍ଷପଥରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ପରିକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ୩୬୫ ଦିନ ୬ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ନିଏ।
• ଗୋଟିଏ ବର୍ଷର ବଳକା ୬ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ପ୍ରତି ୪ ବର୍ଷରେ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ବା ୧ ଦିନ ହୁଏ। ଏହାକୁ ସେହି ବର୍ଷର ଫେବୃୟାରୀ ମାସରେ ଯୋଗ କରାଯାଏ, ଫଳରେ ସେ ବର୍ଷର ଫେବୃୟାରୀ ମାସ ୨୯ ଦିନ ହୁଏ। ଏହି ବର୍ଷଟିକୁ ଅଧୂବର୍ଷ କହନ୍ତି।

୨। ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଜୁନ୍ ମାସ ୨୧ ତାରିଖ ଦିନ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆଡ଼କୁ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ ଏବଂ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଲମ୍ବଭାବେ ପଡ଼ିଥାଏ। ଏହି ଦିନଟିକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କୁହାଯାଏ।
• ଏହି ସମୟରେ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ।

୩। ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ଘୂରୁନଥିଲେ କ’ଣ ହୁଅନ୍ତା ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପଟେ ଘୂରୁନଥିଲେ, ପୃଥ‌ିବୀରେ ଦିନରାତି ସାନବଡ଼ ହୁଅନ୍ତା ନାହିଁ କି ମଧ୍ୟ ହୁଅନ୍ତା ନାହିଁ।
• ସୂର୍ଯ୍ୟ ସଦାସର୍ବଦା ପୂର୍ବଦିଗରେ ଆକାଶର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନରେ ଉଦୟ ହୁଅନ୍ତେ ଓ ପଶ୍ଚିମରେ ଆକାଶର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନରେ ଅସ୍ତ ଯାଆନ୍ତେ।

୪। ଶୀତ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ବେଳକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଡ଼ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଢଳି ରହିଥାଏ ଓ ସେଠାରେ ତାପମାତ୍ରା ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ।
• ଏହି ଦିନ ମକରକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଲମ୍ବ ଭାବରେ ପଡ଼ିଥାଏ। ତେଣୁ ଏଠାରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଏହି ସମୟରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ। ଏହି ଦିବସଟିକୁ ଶୀତ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କୁହାଯାଏ।

୫। ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖର ବିଶେଷତ୍ଵ କ’ଣ ?
Answer:

• ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖ ଦିନ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଲମ୍ବକିରଣ ପଡ଼େ। ଏହି ଦିନଟିକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ କୁହାଯାଏ।
• ଏହି ସମୟରେ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ।

୬। ସମଦିବାରାତ୍ର ଦିବସ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରେ ସୂର୍ଯ୍ୟରଶ୍ମି ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ଉପରେ ସିଧାସଳଖ ବା ଲମ୍ବଭାବେ ପଡ଼ିଥାଏ।
• ଏହି ଦୁଇଟି ଦିନରେ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଠାରୁ ସମାନ ଦୂରତ୍ଵରେ ଥାଏ। ତେଣୁ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଦିନ ଓ ରାତି ସମାନ ହୋଇଥାଏ। ଏଣୁ ଏହି ଉଭୟ ଦିନକୁ ସମ-ଦିବାରାତ୍ର ଦିବସ କୁହାଯାଏ।

୭। ଉତ୍ତରାୟଣ ଗତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ପରଠାରୁ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ କ୍ରମଶଃ ଅଧ‌ିକ ଆନତ ହୁଏ ବା ଢ଼ଳି ରହେ।
• ଏହାକ୍ରମେ ବଢ଼ି ବଢ଼ି ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖକୁ ସର୍ବାଧ‌ିକ ହୋଇଥାଏ। ଏହି ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ପ୍ରତୀୟମାନ ଗତିକୁ ଉତ୍ତରାୟଣ ଗତି କୁହାଯାଏ।

୮। ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରୁ ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗକୁ ପ୍ରତୀୟମାନ ଗତିକୁ ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି କୁହାଯାଏ।

(ଖ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ।
୧। ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି :
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ତା’ର ଅକ୍ଷ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ବରେ ଘୂରିବାକୁ ଆବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ। ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପୃଥ‌ିବୀ ପ୍ରାୟ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ନିଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି ଯୋଗୁଁ ଦିନ ଓ ରାତି ସଙ୍ଗଠିତ ହୁଏ।

୨। ପରିକ୍ରମଣ ଗତି :
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ଏକ ଉପବୃତ୍ତାକାର କକ୍ଷପଥରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଚାରିପଟେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିବାକୁ ପରିକ୍ରମଣ କୁହାଯାଏ। ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିକ୍ରମଣ ପାଇଁ ପୃଥ‌ିବୀ ପ୍ରାୟ ୩୬୫ ଦିନ ବା ୧ ବର୍ଷ ସମୟ ନିଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ପରିକ୍ରମଣ ଗତି ଯୋଗୁଁ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସଙ୍ଗଠିତ ହୁଏ।

୩। ଆଲୋକ ବୃତ୍ତ :
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ମୁଖରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହେଲାବେଳେ ପୃଥ‌ିବୀର ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଅଂଶ ଆଲୋକିତ ହୁଏ ଏବଂ ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଅଂଶ ଅନ୍ଧକାରରେ ରହେ।
• ଆଲୋକିତ ଅଂଶ ଓ ଅନ୍ଧାର ଅଂଶର ସନ୍ଧିସ୍ଥଳ ଏକ ବୃତ୍ତ ବା ବଳୟ ସଦୃଶ। ଏହି ବୃତ୍ତଟିକୁ ଆଲୋକବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।

୪। ଅଧୂବର୍ଷ :
Answer:

• ଯେଉଁ ବର୍ଷର ଫେବୃୟାରୀ ଦିନ ସଂଖ୍ୟା ୨୯ ତାହାକୁ ଅଧ୍ବବର୍ଷ କୁହାଯାଏ।
• ଯେଉଁ ମସିହା ୪ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଭାଜ୍ୟ ସେହି ବର୍ଷଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ହୋଇଥାଏ।

(ଗ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ସର୍ବାଧ‌ିକ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ କଳ୍ପନା କରାଯାଇଥିବା ସମାକ୍ଷ ବୃତ୍ତଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସର୍ବାଧ‌ିକ। ଏହି ବୃତ୍ତ ଉପରିସ୍ଥ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ୨୪ ଘଣ୍ଟାରେ ଯେତିକି ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ହୁଏ, ଅନ୍ୟସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ତା’ଠାରୁ କମ୍ ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ହୋଇଥାଏ।
• ତେଣୁ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ସର୍ବାଧିକ।

୨। ପୃଥ‌ିବୀ ଅଧ‌ିକ ବେଗରେ ଗତି କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଆମକୁ ଜଣାପଡ଼େ ନାହିଁ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ଅଧ‌ିକ ବେଗରେ ଗତି କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଆମକୁ ଜଣାପଡ଼େ ନାହିଁ। କାରଣ, ପୃଥ‌ିବୀର ଆକାର ବହୁତ ବଡ଼। ତା’ର ଆୟତନ ତୁଳନାରେ ଆମର ସ୍ଥିତି ଏକ ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ସାମାନ୍ୟ ବିନ୍ଦୁ ସଦୃଶ।
• ତେଣୁ ଆମେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନବେଗ ଖୁବ୍ ଅଧିକ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଅନୁଭବ କରିପାରୁ ନାହିଁ।

୩। ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖ ଉଭୟ ଦିନ ସମ ଦିବାରାତ୍ର ଦିବସ ରୂପେ ପରିଚିତ।
Answer:

• ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ରଶ୍ମି ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ଉପରେ ସିଧାସଳଖ ବା ଲମ୍ବ ଭାବେ ପଡ଼ିଥାଏ। ଏହି ଦୁଇଟି ଦିନରେ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ସୂର୍ଯ୍ୟଠାରୁ ସମାନ ଦୂରତ୍ଵରେ ଥାଏ।
• ତେଣୁ ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଦିନ ଓ ରାତି ସମାନ ହୋଇଥାଏ। ଏଣୁ ଏହି ଉଭୟ ଦିନ ସମ ଦିବାରାତ୍ର ଦିବସ ରୂପେ ପରିଚିତ।

୪। ପୃଥ‌ିବୀ ଆବର୍ତ୍ତନ କଲାବେଳେ ମେରୁ ଦୁଇଟି ସ୍ଥିର ଥାଆନ୍ତି।
Answer:

• ସମସ୍ତ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତ ମଧ୍ଯରେ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ବୃହତ୍ତମ। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରୁ ମେରୁ ଆଡ଼କୁ ଗଲେ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତଗୁଡ଼ିକର ପରିଧ୍ଵକ୍ରମେ ଛୋଟ ହୋଇ ମେରୁଠାରେ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁରେ ପରିଣତ ହୁଅନ୍ତି।
• ଅର୍ଥାତ୍ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରୁ ମେରୁଆଡ଼କୁ ଗଲେ ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ କମି କମି ଦୁଇ ମେରୁଠାରେ ଶୂନ ହୋଇଥାଏ। ତେଣୁ ଆବର୍ତ୍ତନ କଲାବେଳେ ମେରୁ ଦୁଇଟି ସ୍ଥିର ଥାଆନ୍ତି।

(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

(୧) ଅଧୂବର୍ଷରେ ସାଧାରଣତଃ __________ ମାସର ଦିନ ସଂଖ୍ୟା ୧ ଦିନ ଅଧ୍ଯକ ହୁଏ।
Answer:
ଫେବୃୟାରୀ

(୨) ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀଠାରୁ ________ ଗୁଣ ବଡ଼।
Answer:
୧୩ ଲକ୍ଷ

(୩) ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଏକ ପୂର୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ __________ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ।
Answer:
୨୪

(୪) ପୃଥ‌ିବୀର_______ ଗତିଯୋଗୁଁ ଦିନ ଓ ରାତି ହୁଏ।
Answer:
ଆବର୍ତ୍ତନ

(୫) __________ ତାରିଖରେ ଦିନରାତି ସମାନ ହୁଏ।
Answer:
ମାର୍ଜ – ୨୧

(୬) ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହିତ _________ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ।
Answer:
୬୬୧°/୨

(୭) ଜୁନ୍ ମାସ ୨୧ ତାରିଖଟି ପୃଥ‌ିବୀରେ _________ ରୂପେ ପରିଚିତ।
Answer:
ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ

(୮) ପୃଥ‌ିବୀର ଦୁଇମେରୁଠାରେ ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ଘଣ୍ଟାକୁ _________ କି.ମି.।
Answer:
ଶୂନ

(୯) ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତର ମେରୁ ସର୍ବଦା ________ ନକ୍ଷତ୍ର ଆଡ଼କୁ ଥାଏ।
Answer:
ଧ୍ରୁବ

(୧୦) ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପଟେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପଥରେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିବାକୁ _________ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ପରିକ୍ରମଣ

(ଖ ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

୧।ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ କେଉଁଠାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ମେରୁଠାରୁ ସର୍ବନିମ୍ନ।

୨। କେଉଁଦିନ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବତ୍ର ଦିବାରାତ୍ର ସମାନ ହୁଏ ?
Answer:
ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖ ଓ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖ ଦିନ ପୃଥ‌ିବୀର ସର୍ବତ୍ର ଦିବାରାତ୍ର ସମାନ ହୁଏ।

୩। ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ଫଳରେ କ’ଣ ଘଟେ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ଫଳରେ ଦିନରାତି ହୁଏ।

୪। ପୃଥ‌ିବୀର ପରିକ୍ରମଣ ଫଳରେ କ’ଣ ଘଟେ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ପରିକ୍ରମଣ ଫଳରେ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ।

୫। ପୃଥ‌ିବୀକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ କେତେ ସମୟ ଲାଗେ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ।

୬। କେଉଁଦିନ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହୁଏ ?
Answer:
ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖ ଦିନ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହୁଏ।

୭। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି କେତେ ?
Answer:
ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି ୧୭୭୦ କିଲୋମିଟର।

୮। ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତରମେରୁ ସର୍ବଦା କେଉଁ ନକ୍ଷତ୍ର ଆଡ଼କୁ ଥାଏ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତରମେରୁ ସର୍ବଦା ଧ୍ରୁବ ନକ୍ଷତ୍ର ଆଡ଼କୁ ଥାଏ।

୯ । ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା କେତେ ?
Answer:
ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା ୪ ବର୍ଷ।

୧୦। ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ପୃଥ‌ିବୀରେ କେଉଁ ଦିବସ ରୂପେ ପରିଚିତ ?
Answer:
ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖଟି ପୃଥ‌ିବୀରେ ଶୀତ ଅୟନାନ୍ତ ଦିବସ ରୂପେ ପରିଚିତ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

(୧) ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ –
Answer:
୪ ବର୍ଷ

(୨) ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ଯେଉଁଠାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ହୁଏ –
Answer:
ମେରୁ

(୩) ପୃଥ‌ିବୀର ଆଲୋକିତ ଅଂଶ ଓ ଅନ୍ଧାର ଅଂଶର ମିଳନସ୍ଥଳ –
Answer:
ଆଲୋକବୃତ୍ତ

(୪) ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହେଉଥ‌ିବା ଦିବସ –
Answer:
ଜୁନ୍ ୨୧

(୫) ପୃଥ‌ିବୀର ଯେଉଁ ଘଟଣାଯୋଗୁଁ ଦିନରାତି ହୁଏ –
Answer:
ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି

(୬) ପୃଥ‌ିବୀର ଯେଉଁ ଘଟଣାଯୋଗୁଁ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ –
Answer:
ପରିକ୍ରମଣ ଗତି

(୭) ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହିତ ଯେତ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ –
Answer:
୬୬୧°/୨

(୮) ପୃଥ‌ିବୀର ଦୁଇମେରୁଠାରେ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ –
Answer:
ଶୂନ କି.ମି.

(୯) ଉତ୍ତର ମେରୁର ଠିକ୍ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ନକ୍ଷତ୍ର –
Answer:
ଧ୍ରୁବ

(୧୦) ଫେବୃୟାରୀ ମାସ ୨୯ ଦିନିଆ ହୋଇଥ‌ିବା ବର୍ଷ –
Answer:
ଅଧ୍ବବର୍ଷ

Objective Type Questions With Answers

(ଘ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ।

୧। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧୂବର୍ଷ କେଉଁମାସରେ ପଡ଼େ?
(A) ମାର୍ଜ
(B) ଡିସେମ୍ବର
(C) ଫେବୃୟାରୀ
(D) ଜାନୁଆରୀ
Answer:
(C) ଫେବୃୟାରୀ

୨। ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷ ତଳ ସହିତ କେତେ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ ?
(A) ୩୩ ୧°/୨
(B) ୬୬ ୧°/୨
(C) ୪୮ ୧°/୨
(D) ୬୭ ୧°/୨
Answer:
(B) ୬୬ ୧°/୨

୩। ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରୁ ଡିସେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗକୁ ପ୍ରତୀୟମାନ ଗତିକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(A) ଉତ୍ତରାୟଣ ଗତି
(B) ପଶ୍ଚିମାୟନ ଗତି
(C) ପୂର୍ବାୟନ ଗତି
(D) ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି
Answer:
(D) ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି

୪। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନର ବେଗ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି କେତେ ?
(A) ୧୬୬୦ କି.ମି.
(B) ୧୭୭୦ କି.ମି.
(C) ୧୫୮୦ କି.ମି.
(D) ୧୮୮୦ କି.ମି.
Answer:
(B) ୧୭୭୦ କି.ମି.

୫। ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀଠାରୁ କେତେଗୁଣ ବଡ଼ ?
(A) ୧୩ ଲକ୍ଷ
(B) ୧୦ ଲକ୍ଷ
(C) ୧୨ ଲକ୍ଷ
(D) ୧୫ ଲକ୍ଷ
Answer:
(A) ୧୩ ଲକ୍ଷ

୬। ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କେତେ ତାରିଖରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ଦିନ ଓ ଦୀର୍ଘତମ ରାତି ହୋଇଥାଏ?
(A) ଡିସେମ୍ବର ୨୨
(B) ଜାନୁଆରୀ ୧୮
(C) ଜୁନ୍ ୨୧
(D) ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧
Answer:
(C) ଜୁନ୍ ୨୧

୭। ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କେଉଁ ଦିନ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହୁଏ ?
(A) ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧
(B) ମେ ୨୧
(C) ଜୁନ ୨୧
(D) ଏପ୍ରିଲ ୨୧
Answer:
(C) ଜୁନ ୨୧

(ଙ) ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

1. ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣଭାବେ ଥରେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିବାକୁ _________ ସମୟ ନିଏ।
(୩୬୫ ଦିନ, ୩୬୫ ଦିନ ୪ ଘଣ୍ଟା, ୩୬୫ ଦିନ ୬ ଘଣ୍ଟା, ୩୬୫ ଦିନ ୭ ଘଣ୍ଟା)
Answer:
୩୬୫ ଦିନ ୬ ଘଣ୍ଟା

2. ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ ____________ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ।
(୨୪, ୨୮ , ୨०, ୧୨)
Answer:
୨୪

3. ପୃଥ‌ବୀର ___________ ଗତିଯୋଗୁଁ ଦିନ ଓ ରାତି ହୁଏ।
(ପରିକ୍ରମଣ, ଆବର୍ତ୍ତନ, ବାର୍ଷିକ, ସରଳରୈଖିକ)
Answer:
ଆବର୍ତ୍ତନ

4. ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୃଥ‌ିବୀଠାରୁ ________ ଗୁଣ ବଡ଼।
(୧୩ ଶହ, ୧୩ ହଜାର, ୧୩ ଲକ୍ଷ, ୧୩ କୋଟି)
Answer:
୧୩ ଲକ୍ଷ

5. ____________ ତାରିଖରେ ଦିନରାତି ସମାନ ହୁଏ।
(ମାର୍ଚ୍ଚ-୨୧, ଡିସେମ୍ବର-୨୨, ଜୁନ୍-୨୧, ସେପ୍ଟେମ୍ବର-୨୨)
Answer:
ମାର୍ଚ୍ଚ-୨୧

6. ଅଧୂବର୍ଷରେ ସାଧାରଣତଃ ________ ମାସର ଦିନସଂଖ୍ୟା ୧ ଦିନ ଅଧ୍ବକ ହୁଏ।
(ନଭେମ୍ବର, ଡିସେମ୍ବର, ଜାନୁଆରୀ, ଫେବୃୟାରୀ)
Answer:
ଫେବୃୟାରୀ

7. ବିଷୁବ ବୃତ୍ତରେ ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି __________ କି.ମି.।
(୧୫୭୦, ୧୬୭୦, ୧୭୭୦, ୧୮୭୦)
Answer:
୧୭୭୦।

(ଚ) ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭୌଗୋଳିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଅନ୍ୟ ତିନୋଟିଠାରୁ ଭିନ୍ନ ଥ‌ିବା ଶବ୍ଦଟି ବାଛି ଲେଖ।

1. ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇଟି ଅଧ୍ବବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ –
Answer:
୪ ବର୍ଷ

2.ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ଣନ ବେଗ ଯେଉଁଠାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ହୁଏ –
Answer:
ମେରୁ

3. ପୃଥ‌ିବୀର ଆଲୋକିତ ଅଂଶ ଓ ଅନ୍ଧାର ଅଂଶର ମିଳନସ୍ଥଳ –
Answer:
ଆଲୋକବୃତ୍ତ

4. ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ରାତି ହେଉଥ‌ିବା ଦିବସ –
Answer:
ଜୁନ୍ ୨୧

5. ପୃଥ‌ିବୀର ଯେଉଁ ଘଟଣାଯୋଗୁଁ ଦିନରାତି ହୁଏ –
Answer:
ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି

6. ପୃଥ‌ିବୀର ଯେଉଁ ଘଟଣାଯୋଗୁଁ ଋତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ –
Answer:
ପରିକ୍ରମଣ ଗତି

7. ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହିତ ଯେତ ଡିଗ୍ରୀ କୋଣ କରି ଆନତ ଥାଏ –
Answer:
୬୬୧°/୨

8. ପୃଥ‌ିବୀର ଦୁଇମେରୁଠାରେ ଘଣ୍ଟାପ୍ରତି ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଗ –
Answer:
ଶୂନ କି.ମି.

9. ଉତ୍ତର ମେରୁର ଠିକ୍ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବା ନକ୍ଷତ୍ର –
Answer:
ଧ୍ରୁବ

10. ଫେବୃୟାରୀ ମାସ ୨୯ ଦିନିଆ ହୋଇଥିବା ବର୍ଷ –
Answer:
ଅଧୂବର୍ଷ

ତୁମ ପାଇଁ କାମ :

• ପୃଥ‌ିବୀର କକ୍ଷପଥରେ ବର୍ଷର ମୁଖ୍ୟ ଚାରିଟି ଋତୁର ଅବସ୍ଥିତିକୁ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କରି ଦର୍ଶାଅ।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.5 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.5

Question 1.
ପୁସ୍ତକମେଳାରେ ପାଞ୍ଚଦିନରେ କେତେ ଟଂକାର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା, ତାହା ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଛି ।
ପ୍ରଥମ ଦିନ 47, 22, 780 ଟଙ୍କା
ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନ 41, 01, 524 ଟଙ୍କା
ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନ 72, 24, 218 ଟଙ୍କା
ଚତୁର୍ଥ ଦିନ 76, 55, 320 ଟଙ୍କା
ପଞ୍ଚମ ଦିନ 92, 70, 148 ଟଙ୍କା

(କ) କେଉଁ ଦିନ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟର ଓ କେଉଁ ଦିନ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ମୂଲ୍ୟର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା? 
ସମାଧାନ:
ପଞ୍ଚମ ଦିନ ସବୁଠାରୁ ଅଧ‌ିକ ମୂଲ୍ୟର ଓ ଦ୍ବିତୀୟ ଦିନ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ମୂଲ୍ୟର ବହି ବ୍ରିକି ହୋଇଥିଲା । 

(ଖ) ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ତୁଳନାରେ ପଞ୍ଚମଦିନ କେତେ ଟଙ୍କାର ଅଧିକ ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥୁଲା? 
ସମାଧାନ:
ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 76,55,320 ଟଙ୍କା, ପଞ୍ଚମ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 92,70,148 ଟଙ୍କା  
∴ ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ତୁଳନାରେ ପଞ୍ଚମ ଦିନ ବ୍ରିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା
= 92,70,148 61 ଟଙ୍କା – 76,55,320 ଟଙ୍କା = 16,14,828 ଟଙ୍କା

(ଗ) ପୁସ୍ତକମେଳାରେ ମୋଟ କେତେ ଟଙ୍କା ମୂଲ୍ୟର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରଥମ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 47,22,780 ଟଙ୍କା, ଦ୍ବିତୀୟ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 41,01,524 ଟଙ୍କା 
ତୃତୀୟ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 72,24,218 ଟଙ୍କା, ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 76, 55,320 ଟଙ୍କା
ପଞ୍ଚମ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 92,70,148 ଟଙ୍କା
ମୋଟ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 47,22,780 ଟଙ୍କା + 41,01,524 ଟଙ୍କା  + 72,24,218 ଟଙ୍କା  + 76,55,320 ଟଙ୍କା + 92,70,148 ଟଙ୍କା = 3,29,73,990 ଟଙ୍କା

(ଘ) ପ୍ରଥମ ଓ ଶେଷ ଦିନ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଦିନ କମ୍ ଟଙ୍କାର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା ଓ କେତେ କମ୍ ଟଙ୍କାର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରଥମ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 47,22,780 ଟଙ୍କା, ଶେଷ ଦିନ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 92,70,148 ଟଙ୍କା
ପ୍ରଥମ ଦିନ ଶେଷଦିନଠାରୁ କମ୍ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା = 92,70,148 – 47,22,780 = 45,47,368 ଟଙ୍କା 
∴ ପ୍ରଥମ ଦିନ 45,47,368 ଟଙ୍କାର ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଥିଲା ।

Question 2.
ଗୋଟିଏ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଜଣେ ବିଜୟୀ ପ୍ରାର୍ଥୀ 5,45,200 ଟି ଭୋଟପାଇ ତାଙ୍କର ନିକଟତମ ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀଙ୍କୁ 1,78,298 ଭୋଟ୍‌ରେ ହରାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କର ନିକଟତମ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦୀ କେତେ ଖଣ୍ଡ ଭୋଟ ପାଇଥିଲେ?

ସମାଧାନ:
ବିଜୟୀ ପ୍ରାର୍ଥୀ ପାଇଥିବା ଭୋଟ୍ ସଂଖ୍ୟା = 5,45,200
ସେ ନିକଟତମ ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀଙ୍କୁ ହରାଇଥିବା ଭୋଟସଂଖ୍ୟା = 1,78,298
∴ ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀ ପାଇଥିବା ଭୋଟ ସଂଖ୍ୟା = 5,45,200 – 1,78,298 = 3,66,902 ଟଙ୍କା 

Question 3.
ମହେଶକୁ 22721 ରେ 18 ଗୁଣିବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେ ଭୁଲ୍‌ରେ 22721 ରେ 81 ଗୁଣିଦେଲା । ସେ ପାଇଥ‌ିବା ଉତ୍ତର, ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ତରଠାରୁ କେତେ ଅଧ୍ଵ ବା କମ୍ ହେବ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ତର  = 22721 × 18 = 408978,
ଭୁଲ୍‌ରେ ପାଇଥ‌ିବା ଉତ୍ତର = 22721 × 81 = 1840401
1840401 – 408978 = 1431423
∴ ମହେଶ ପାଇଥ‌ିବା ଉତ୍ତର, ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ତରଠାରୁ 1431423 ଅଧିକ ।

Question 4. 
ଗୋଟିଏ କଣ୍ଟା ତିଆରି କାରଖାନାରେ ଦିନକୁ 62,736 ଟି କଣ୍ଟା ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ।

(କ) ସେହି କାରଖାନାରେ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହରେ କେତୋଟି କଣ୍ଟା ଉତ୍ପାଦନ କରାହେବ (ପ୍ରତି ସପ୍ତାହରେ କେବଳ ରବିବାର ଦିନ କାରଖାନା ବନ୍ଦ ରହେ)?
ସମାଧାନ:
ଗୋଟିଏ କଣ୍ଟା ତିଆରି କାରଖାନାରେ ଦିନକୁ 62,736 ଟି କଣ୍ଟା ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ।
ରବିବାର ଦିନ ବ୍ୟତୀତ ସପ୍ତାହର ଅନ୍ୟ 6 ଦିନରେ କଣ୍ଟା ତିଆରି ହେବ = 62,736 × 6 = 3,76,416

(ଖ) ଜୁଲାଇ ମାସରେ ସେହି କାରଖାନାରେ କେତୋଟି କଣ୍ଟା ତିଆରି ହେବ ( ଯଦି ସେହି ମାସରେ ଋରୋଟି ରବିବାର ଥାଏ)?
ସମାଧାନ:
ଜୁଲାଇ ମାସର ଦିନ ସଂଖ୍ୟା = 31 ଦିନ
ଜୁଲାଇ ମାସରେ 4 ଟି ରବିବାର ପଡ଼ିଥିଲେ 31 – 4 = 27 ଦିନ କାମ ହୋଇଛି ।
କାରଖାନାରେ ଦିନକୁ 62,736 ଟି କଣ୍ଟା ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ।
27 ଦିନରେ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯିବ = 62,736 × 27 = 16,93,872 ଟି କଣ୍ଟା
ଜୁଲାଇ ମାସରେ 16,93,872 ଟି କଣ୍ଟା ତିଆରି ହେବ ।

(ଗ) 24ଟି କଣ୍ଟାକୁ ଗୋଟିଏ ପ୍ୟାକେଟ୍‌ରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଇ ବିକ୍ରି ପାଇଁ ବାହାରକୁ ପଠାଯାଉଥିଲା । ତେବେ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହରେ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇଥିବା କଣ୍ଟାଗୁଡିକୁ କେତୋଟି ପ୍ୟାକେଟ୍ କରାଯିବ?
ସମାଧାନ:
ଏକ ସପ୍ତାହର କାରଖାନାରେ ତିଆରି ହୋଇଥିବା କଣ୍ଟା ସଂଖ୍ୟା = 3,76,416 
24 ଟି କଣ୍ଟାକୁ ଗୋଟିଏ ପ୍ୟାକେଟ୍‌ରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଏ ।
3,76,416 ଟି କଣ୍ଟା ରହିବ = 3,76,416 ÷ 24 = 15,684 ଟି ପ୍ୟାକେଟ୍‌ରେ
∴ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହରେ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇଥ‌ିବା କଣ୍ଟାଗୁଡ଼ିକୁ 15,684 ଟି ପ୍ୟାକେଟ୍ କରାଯିବ ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 3 ମାନଚିତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 3 ମାନଚିତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ମାନଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ମାନଚିତ୍ର କେତେ ପ୍ରକାର ଓ କ’ଣ କ’ଣ ?
Answer:

• ସମଗ୍ର ପୃଥ‌ିବୀ ଅଥବା ଏହାର ଅଂଶକୁ ଏକ ସମତଳ କାଗଜ ଉପରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ। ମାନ ବା ସ୍କେଲ୍‌ର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିବାରୁ ଏହାକୁ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ମାନଚିତ୍ର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ହୋଇଥାଏ। ଯଥା— ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ର, ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର ଏବଂ ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ମାନଚିତ୍ର।
• ପ୍ରାକୃତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ। ଏଥ‌ିରେ ପ୍ରକୃତି ସୃଷ୍ଟ ପର୍ବତ, ମାଳଭୂମି, ସମତଳ ଭୂମି, ନଦୀ, ସାଗର, ଅରଣ୍ୟ, ଜୀବଜନ୍ତୁ, ଜଳବାୟୁ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।
• ରାଜନୀତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ। ଏଥ‌ିରେ ମହାଦେଶ, ଦେଶ, ପ୍ରଦେଶ, ଜିଲ୍ଲା, ରାଜଧାନୀ ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳର ସୀମା ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।
• ତଥ୍ୟଭିଭିକ ମାନଚିତ୍ରରେ କୌଣସି ଗୋଟିଏ ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏଥ‌ିରେ ଶିଳ୍ପ ମାନଚିତ୍ର, ରେଳପଥ ମାନଚିତ୍ର, ସଡ଼କ ମାନଚିତ୍ର, ଅରଣ୍ୟ ମାନଚିତ୍ର ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।

୨।‘ମାନ’ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ମାନ ଭିତ୍ତିରେ ମାନଚିତ୍ରକୁ କେତେଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି ଓ କ’ଣ କ’ଣ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନର ପ୍ରକୃତ ଦୂରତା ଏବଂ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ଥ‌ିବା ସ୍ଥାନଦୁଇଟିର ଦୂରତାର ଅନୁପାତକୁ ‘ମାନ’ କୁହାଯାଏ।
• ମାନ ଭିଭିରେ ମାନଚିତ୍ର ଦୁଇଟି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ ଯଥା— ବୃହତ୍‌ମାନ ବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର ଓ କ୍ଷୁଦ୍ରମାନ ବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର।
• ବୃହତ୍‌ମାନ ବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ରରେ ଛୋଟ ଅଞ୍ଚଳ ତଥା ସହର, ନଗର, ଗ୍ରାମ ଆଦି ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ। ଏଥ‌ିରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ମିଳିଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀ, ମହାଦେଶ, ମହାସାଗର ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ମାନଚିତ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ରମାନରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥାଏ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାନଚିତ୍ରରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମାନ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।

(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧। ରେଖାଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ରେଖାଗୁଡ଼ିକ ସାହାଯ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ଓ ପଦାର୍ଥର ଅବସ୍ଥିତି ଜାଣିବାପାଇଁ ମନରୁ ଯେଉଁ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କାଯାଏ,ତାହାକୁ ରେଖାଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ଏଥ‌ିରେ ମାନ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇନଥିବାରୁ ଏଥିରେ ଥ‌ିବା ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନର ଦୂରତ୍ବ ମାପି ହେବ ନାହିଁ।

୨। କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ କିପରି ଦିଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ?
Answer:

• କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚୁମ୍ବକୀୟ ସୂଚକ ରହିଛି । ଚୁମ୍ବକୀୟ ସୂଚକର ଉପରେ ଥ‌ିବା ତୀର ଚିହ୍ନ ଉତ୍ତର ଦିଗ ଦର୍ଶାଇଥାଏ।
• ସ୍ଥିର ଅବସ୍ଥାରେ ମଧ୍ୟ ସୂଚକଟି ସର୍ବଦା ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ହୋଇ ରହିଥାଏ।

୩। ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ଏଥ‌ିରେ କ’ଣ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ?
Answer:

• ରାଜନୀତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ଏଥ‌ିରେ ମହାଦେଶ, ଦେଶ ପ୍ରଦେଶ, ଜିଲ୍ଲା, ରାଜଧାନୀ ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳର ସୀମା ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।

୪। ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ବା ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ମାନଚିତ୍ର କ’ଣ ? ଏଥ‌ିରେ କେଉଁ କେଉଁ ପ୍ରସଙ୍ଗ ବା ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ ?
Answer:

• ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରସଙ୍ଗ ବା ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ।
• ଶିଳ୍ପ ମାନଚିତ୍ର, ରେଳପଥ ମାନଚିତ୍ର, ସଡ଼କ ମାନଚିତ୍ର, ଅରଣ୍ୟ ମାନଚିତ୍ର ଆଦି ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ମାନଚିତ୍ର।

୫। ଆଟଲାସ୍ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ, ମହାଦେଶ, ମହାସାଗର, ଦେଶ, ସହର, ଗ୍ରାମପାଇଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମାନର ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ ସ କରାଯାଏ।
• ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଅନେକ ମାନଚିତ୍ର ପୁସ୍ତକ ଆକାରରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲେ, ତାହାକୁ ‘ଆଟଲାସ୍’ କୁହାଯାଏ।

୬। ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ? ଏଥରେ କେଉଁ କେଉଁ ପ୍ରାକୃତିକ ତଥ୍ୟ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ?
Answer:

• ପ୍ରାକୃତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ଏଥିରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ପର୍ବତ, ମାଳଭୂମି, ସମତଳ ଭୂମି, ନଦୀ, ସାଗର, ଅରଣ୍ୟ, ଜୀବଜନ୍ତୁ, ଜଳବାୟୁ ପ୍ରଭୃତି ଦର୍ଶାଯାଇଥିଲା।

୭। ବୃହତମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର କ’ଣ ?
Answer:

• ବୃହତ୍‌ମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ରରେ ଛୋଟ ଅଞ୍ଚଳ ତଥା ସହର, ନଗର, ଗ୍ରାମ ଆଦି ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ। ଏଥ‌ିରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ମିଳିଥାଏ।
• ଏଥୁରେ ମାନ ଏକ ସେଣ୍ଟିମିଟର ପାଇଁ ୨ କି.ମି. ବା ତହିଁରୁ କମ୍ ଭୂମିର ଦୂରତ୍ବପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ।

୮। କ୍ଷୁଦ୍ରମାନ ବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର କ’ଣ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ, ମହାଦେଶ, ମହାସାଗର ତଥା ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ମାନଚିତ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ରମାନରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥାଏ।
• ଛୋଟ କାଗଜରେ ବଡ଼ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବାରୁ ଏଥୁରୁ ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ମିଳି ନଥାଏ ।

(ଖ ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ମାନଚିତ୍ରରେ ସଙ୍କେତ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।
Answer:

• ମାନଚିତ୍ରରେ ଘର, ରାସ୍ତା, ମନ୍ଦିର, ପୋଲ, ବୃକ୍ଷ ଆଦିର ଆକାର ଓ ଆକୃତି ସଠିକ୍ ଭାବେ ଦର୍ଶାଇବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ।
• ତେଣୁ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଅକ୍ଷର, ଛାୟାଚିତ୍ର, ଚିତ୍ର, ରଙ୍ଗ, ରେଖା ଆଦି ସଙ୍କେତଦ୍ବାରା ମାନଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶାଇ ଦିଆଯାଇଥାଏ। ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ବିଷୟକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସଙ୍କେତ ମାଧ୍ୟମରେ ଦର୍ଶାଇବା ମାନଚିତ୍ରର ବିଶେଷତ୍ଵ।

୨। ମାନଚିତ୍ରରେ ବିଶାଳ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଏକ ଛୋଟ କାଗଜ ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ କରାଯାଇଥାଏ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଅବସ୍ଥିତ ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ଦୂରତ୍ବକୁ ମାନଚିତ୍ର ଉପରେ ମାତ୍ର ଅଳ୍ପ କେତେ ସେଣ୍ଟିମିଟରରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ। ‘ମାନ’ର ବ୍ୟବହାର ଦ୍ବାରା ଏହା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ।
• ତେଣୁ ମାନଚିତ୍ରରେ ବିଶାଳ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଏକ ଛୋଟ କାଗଜ ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ କରାଯାଇଥାଏ।

(ଗ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ।
୧। କମ୍ପାସ :

• କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର ଏକ ଦିଗସୂଚକ ଯନ୍ତ୍ର। ଏହି ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚୁମ୍ବକୀୟ ସୂଚକ ରହିଅଛି।
• ଏହି ସୂଚକର ଉପରେ ଥ‌ିବା ତୀର ଚିହ୍ନ ଉତ୍ତର ଦିଗ୍ ଦର୍ଶାଇଥାଏ। ସ୍ଥିର ଅବସ୍ଥାରେ ସୂଚକଟି ସର୍ବଦା ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ହୋଇ ରହିଥାଏ।

୨। ଆଟ୍‌ସ :

• ପୃଥ‌ିବୀ, ମହାଦେଶ, ମହାସାଗର, ଦେଶ, ସହର, ଗ୍ରାମପାଇଁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମାନର ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ।
• ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଅନେକ, ମାନଚିତ୍ର ପୁସ୍ତକ ଆକାରରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲେ, ତାହାକୁ ‘ଆଟ୍‌ସ୍’ କୁହାଯାଏ।

୩। ମାନଚିତ୍ର :

• ମାନଚିତ୍ରରେ ସମଗ୍ର ପୃଥ‌ିବୀ ଅଥବା ଏହାର ଅଂଶକୁ ଏକ ସମତଳ କାଗଜ ଉପରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।
• ମାନ ବା ସ୍କେଲ୍‌ର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥ‌ିବାରୁ ଏହାକୁ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।

୪। ରେଖାଚିତ୍ର :
Answer:

• ରେଖାଗୁଡ଼ିକ ସାହାଯ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ଓ ପଦାର୍ଥର ଅବସ୍ଥିତି ଜାଣିବାପାଇଁ ମନରୁ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କାଯାଏ। ଏହାକୁ ରେଖାଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।
• ଏଥରେ ମାନ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇନଥାଏ।

(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

(୧) ମାନଚିତ୍ରରେ _________ ର ବ୍ୟବହାରଦ୍ୱାରା ମାନଚିତ୍ରରେ ଦୂରତା ମପାଯାଏ।
Answer:
ମାନ

(୨) ମାନଭିଭିରେ ମାନଚିତ୍ରକୁ _________ ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି।
Answer:
ଦୁଇଟି

(୩) ___________ ଯନ୍ତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଦିଗ ନିରୂପଣ କରିହୁଏ।
Answer:
କମ୍ପାସ୍

(୪) ପୃଥ‌ିବୀ ବିଷୟରେ ସବିଶେଷ ଜାଣିବାପାଇଁ ___________ ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିଥାଏ।
Answer:
ଭୂଗୋଲକ ବା ମାନଚିତ୍ର

(୫) __________ ଅବସ୍ଥାରେ କମ୍ପାସର ସୂଚକ ସର୍ବଦା ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ହୋଇ ରହିଥାଏ।
Answer:
ସ୍ଥିର

(୬) ମାନଚିତ୍ରର ଉପରିଭାଗ _________ ଦିଗ ଅଟେ।
Answer:
ଉତ୍ତର

(୭) ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାନଚିତ୍ରରେ _________ ଟି ମୌଳିକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଥାଏ।
Answer:
୩ଟି

(୮) ସାଗର ଓ ମହାସାଗରଗୁଡ଼ିକୁ _______ ମାନଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶଯାଇଥାଏ।
Answer:
କ୍ଷୁଦ୍ରମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

୧। କେଉଁ ମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ଦେଇଥାଏ ?
Answer:
ବୃହତ୍ ମାନବିଶିଷ୍ଟ ମାନଚିତ୍ର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ଦେଇଥାଏ।

୨। ମାନଚିତ୍ରରେ ଅଗଭୀର ଜଳରାଶିକୁ କେଉଁ ରଙ୍ଗ ସୂଚାଏ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରରେ ହାଲୁକା ନୀଳରଙ୍ଗ ଅଗଭୀର ଜଳରାଶିକୁ ସୂଚାଏ।

୩। ମାନଚିତ୍ରର ତିନୋଟି ମୌଳିକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ କ’ଣ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରର ତିନୋଟି ମୌଳିକ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ହେଲା – ଦୂରତା, ଦିଗ ଓ ସଙ୍କେତ।

୪। ମାନଚିତ୍ରରେ ସବୁଜ ରଙ୍ଗ କାହାର ସୂଚନା ଦିଏ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରରେ ସବୁଜ ରଙ୍ଗ ସମତଳ ଭୂମିକୁ ସୂଚାଏ।

୫। ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ରାଜନୀତିକ ତଥ୍ୟାବଳୀକୁ ନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ମାନଚିତ୍ରକୁ ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର କୁହାଯାଏ।

୬। ମାନଚିତ୍ରରେ ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗ କାହାକୁ ସୂଚାଇଥାଏ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରରେ ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗ ଉଚ୍ଚ ପର୍ବତଭୂମିକୁ ସୂଚାଇଥାଏ।

୭। ମାନଚିତ୍ରରେ ହାଲୁକା ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗ କାହାକୁ ସୂଚାଇଥାଏ ?
Answer:
ମାନଚିତ୍ରରେ ହାଲୁକା ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗ ପାହାଡ଼କୁ ସୂଚାଇଥାଏ।

୮। କୌଣସି ଦେଶର ଭାଷା ନ ଜାଣିଲେ ମଧ୍ୟ କାହାର ସହାୟତାରେ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅବଗତ ହୋଇହେବ ?
Answer:
କୌଣସି ଦେଶର ଭାଷା ନ ଜାଣିଲେ ମଧ୍ୟ ‘ପ୍ରଚଳିତ ସଙ୍କେତ’ ସହାୟତାରେ ସେ ଦେଶର ଭୌଗୋଳିକ ତଥ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅବଗତ ହୋଇହେବ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

(୧) ମାନଚିତ୍ରରେ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବସ୍ଥ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଦିଗ –
Answer:
ଅଗ୍ନି

(୨) ଉଚ୍ଚ ପର୍ବତଭୂମିକୁ ଯେଉଁ ରଙ୍ଗଦ୍ଵାରା ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଏ –
Answer:
ଗାଢ଼ବାଦାମୀ

(୩) ମାନଚିତ୍ରର ନିମ୍ନଭାଗ ଦର୍ଶାଉଥ‌ିବା ଦିଗ –
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗ

(୪) ‘PS’ ମାନଚିତ୍ରରେ ଯାହାକୁ ବୁଝାଏ –
Answer:
ଥାନା

(୫) ଯେଉଁ ମାନଚିତ୍ର ଦେଶ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଥ‌ିବା ସୀମା ଦର୍ଶାଇଥାଏ –
Answer:
ରାଜନୀତିକ ମାନଚିତ୍ର

(୬) ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ମାଳଭୂମି ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ରଙ୍ଗ –
Answer:
ହଳଦିଆ

(୭) ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାନଚିତ୍ରର ଯାହାର ଉପରିଭାଗରେ ଏକ ତୀର ଚିହ୍ନ ଥାଏ –
Answer:
ଦକ୍ଷିଣପାର୍ଶ୍ଵ

(୮) କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର ଯାହାର ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ –
Answer:
ଦିଗ

Objective Type Questions With Answers
(ଘ) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର।

(ଙ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ଯରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ।

୧। ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ଗାଢ଼ ନୀଳରଙ୍ଗ କେଉଁଥିପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
(A) ପର୍ବତ
(B) ଅଗଭୀର ଜଳରାଶି
(C) ଗଭୀର ଜଳରାଶି
(D) ଉଚ୍ଚଭୂମି
Answer:
(C) ଗଭୀର ଜଳରାଶି

୨। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର କେଉଁଥିପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
(A) ଦୂରତା
(B) ଉଚ୍ଚତା
(C) ଦିଗ
(D) ସଙ୍କେତ।
Answer:
(C) ଦିଗ

୩। ମାନଚିତ୍ରରେ ଉପରିଭାଗ କେଉଁ ଦିଗ ଅଟେ ?
(A) ଉତ୍ତର
(B) ଦକ୍ଷିଣ
(C) ପୂର୍ବ
(D) ପଶ୍ଚିମ
Answer:
(A) ଉତ୍ତର

୪। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ମାନଚିତ୍ରରେ ସମତଳ ଭୂମିପାଇଁ କେଉଁ ରଙ୍ଗ ଦିଆଯାଇଥାଏ ?
(A) ବାଦାମୀ
(B) ହଳଦିଆ
(C) ନୀଳ
(D) ସବୁଜ
Answer:
(D) ସବୁଜ

୫। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଉଚ୍ଚ ପାର୍ବତ୍ୟଭୂମି ପାଇଁ କେଉଁ ରଙ୍ଗ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ?
(A) ହଳଦିଆ
(B) ସବୁଜ
(C) ଫିକା ବାଦାମୀ
(D) ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ
Answer:
(D) ଗାଢ଼ବାଦାମୀ

(ଚ) ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

1. ମାନଚିତ୍ରରେ ସରୁଜରଙ୍ଗ ________ ର ସୂଚନା ଦିଏ।
(ମାଳଭୂମି, ସମତଳଭୂମି, ପାର୍ବତ୍ୟଭୂମି, ଜଳଭାଗ)
Answer:
ସମତଳଭୂମି

2. ମାନଚିତ୍ରରେ ଦକ୍ଷିଣ – ସୂର୍ବସ୍ଥ ମଧ୍ରଉ ଦିଗଗ୍ନି ________ ଦିଗକୁ ବୁଝାଏ।
(ନୈରତ, ବାୟୁ, ଐଶାନ୍ୟ, ଅଗ୍ନି)
Answer:
ଅଗ୍ନି

3. କମ୍ପାସ ଯନ୍ତ୍ର __________ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।
(ସଙ୍କେତ, ଦିଗ, ଦୂରତା, ଉଚ୍ଚତା)
Answer:
ଦିଗ

4. ____________ ମାନଚିତ୍ରରେ ଦେଶ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସୀମା ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ।ୟ
(ରାଜନୀତିକ, ପ୍ରାକୃତିକ, ତଥ୍ୟଭିଭିକ, ବୈଦେଶିକ)
Answer:
ରାଜନୀତିକ

5. __________ ରେ ମାନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ।
(ରେଖାଚିତ୍ର, ମାନଚିତ୍ର, ସଙ୍କେତ, ଦୂରତା)
Answer:
ମାନଚିତ୍ର

6. ମାନଚିତ୍ରରେ ସମତଳଭୂମି ପାଇଁ — ରଙ୍ଗ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।
(ନୀଳ, ହଳଦିଆ, ସବୁଜ, ବାଦାମୀ)
Answer:
ସବୁଜ

7. ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ ମାଳଭୂମି ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ __________ ରଙ୍ଗ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
(କମଳା, ହଳଦିଆ, ନୀଳ, ବାଦାମୀ)
Answer:
ହଳଦିଆ

8. ଗାଢ଼ ନୀଳରଙ୍ଗ ସଂକେତ ପ୍ରାକୃତିକ ମାନଚିତ୍ରରେ _______ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ।
(ଗଭୀର ଜଳରାଶି, ମାଳଭୂମି, ସମତଳଭୂମି, ପାହାଡ଼)
Answer:
ଗଭୀର ଜଳରାଶି

9. ଉଚ୍ଚ ପର୍ବତଭୂମିକୁ ____________ ରଙ୍ଗଦ୍ଵାରା ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଏ।
(ବାଦାମୀ, ହଳଦିଆ, ସବୁଜ, ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ)
Answer:
ଗାଢ଼ ବାଦାମୀ

10. ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାନଚିତ୍ରର ____________ ର ଉପରିଭାଗରେ ଏକ ତୀର ଚିହ୍ନ ଥାଏ।
(ପୂର୍ବ ପାର୍ଶ୍ୱ, ପଶ୍ଚିମ ପାର୍ଶ୍ଵ, ଉତ୍ତର ପାର୍ଶ୍ଵ, ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ୱ)
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ଵ

11. ମାନଚିତ୍ରର ନିମ୍ନଭାଗ ___________ ଦିଗ ଅଟେ।
(ପୂର୍ବ, ପଶ୍ଚିମ, ଉତ୍ତର, ଦକ୍ଷିଣ)
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ

12. ‘PS’ ମାନଚିତ୍ରରେ __________ କୁ ବୁଝାଏ।
(ଡାକଘର, ଡାକ ଓ ତାର ଅଫିସ୍, ଥାନା, ଗଛ)
Answer:
ଥାନା।

ତୁମ ପାଇଁ କାମ :

• ତୁମେ ତୁମ ସ୍କୁଲର ଏକ ରେଖାଚିତ୍ର ତିଆରି କର ଓ ସେଥୁରେ ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ, ପାଠାଗାର, ଖେଳପଡ଼ିଆ ଓ ତୁମ ଶ୍ରେଣୀଗୃହ ଦେଖାଅ।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)
• ତୁମ ଶ୍ରେଣୀଗୃହର ଚିତ୍ର ମାନ ଅନୁସାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କର ଓ ସେଥ‌ିରେ ଥ‌ିବା ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ଟେବୁଲ, କଳାପଟା, ଝରକା ଓ କବାଟର ଅବସ୍ଥିତି ଦେଖାଅ।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)
• ନିମ୍ନଲିଖ୍ତ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ସଙ୍କେତ ଅଙ୍କନ କର।
  ପିଚୁରାସ୍ତା, ମାଟିରାସ୍ତା, ମନ୍ଦିର, ପୋଖରୀ, ଡାକଘର ଓ ରେଳପଥ।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)
• କାଗଜମଣ୍ଡ, ବାଉଁଶପାତିଆ ଓ ତାର ବ୍ୟବହାର କରି ଭୂଗୋଲକ ତିଆରି କର।
  Answer:
  ( ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.3 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.3

Question 1. 

ଉଦାହରଣରେ ଦେଖାଯାଇଥିବା ପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧାଡ଼ିରେ ମଝିଘରେ ଥିବା ସଂଖ୍ୟାର ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତା ଓ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ।

ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତା ସଂଖ୍ୟା	ସଂଖ୍ୟା	ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା
9999	10,000	10,001
	10090
	29999
	586452
	358610
	555555
	708000
	999999

ସମାଧାନ:

ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତା ସଂଖ୍ୟା	ସଂଖ୍ୟା	ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା
9999	10,000	10,001
10089	10090	10091
29998	29999	30000
586451	586452	586453
358609	358610	358611
555554	555555	555556
707999	708000	708001
999998	999999	1000000

Question 2.
(କ) କୌଣସି ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତର କେତେ?
ସମାଧାନ:
କୌଣସି ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତର 2 ।

(ଖ) କୌଣସି ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ହେବେ କି? ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ ନେଇ ପରୀକ୍ଷା କର ।
ସମାଧାନ:
କୌଣସି ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ହେବେ ନାହିଁ । 
ଉଦାହରଣ – ମନେକର 4 ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ।
4 ର ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 3, ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ନାହିଁ ।
ସେହିପରି 4 ର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 5, ଏକ ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା ନୁହେଁ ।

(ଗ) ଏକ କୋଟିର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଏକ କୋଟିର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 10000000 – 1 = 9999999
ଏବଂ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 10000000 + 1 = 10000001

(ଘ) ତୁମ ମନରୁ ପାଞ୍ଚଟି ଆଠ ଅଙ୍କବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଅଙ୍କବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – 23405317, 18905563, 45632970, 38754021, 98765028 ।
(i) 23405317 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 23405316 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା  = 23405318 ।
(ii) 18905563 & ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା  = 18905562 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 18905564 ।
(iii) 45632970 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 45632969 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 45632971 । 
(iv) 38754021  ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 38754020 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 38754022 ।
(v) 98765028 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 98765027 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 98765029 ।

Question 3.
ଗୋଟିଏ ତିନିଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ନିଅ। ସେହି ସଂଖ୍ୟାର ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର । ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାକୁ ଯୋଗ କରି ଯୋଗଫଳକୁ ଦୁଇରେ ଭାଗ କର । କ’ଣ ପାଇଲ? ଆଉ ଗୋଟିଏ ଛଅ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ନେଇ ଠିକ୍ ଏହି ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ କର ।
ସମାଧାନ:
ତିନିଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ସଂଖ୍ୟା ହେଲା 845  
845 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 844 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 846
ସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱୟର ଯୋଗଫଳ = 844 + 846 = 1690 ।
ଯୋଗଫଳକୁ 2 ଦ୍ବାରା ଭାଗ କଲେ ହେବ = 1690 ÷ 2 = 845
∴ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱୟର ଯୋଗଫଳକୁ 2ରେ ଭାଗକଲେ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାଟି ମିଳେ ।
ଛଅଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ଅନ୍ୟ ଏକ ସଂଖ୍ୟା ହେଲା – 234573 ।
234573 ର ଠିକ୍ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 234572 ଓ ଠିକ୍ ପରବର୍ତୀ ସଂଖ୍ୟା = 234574
ସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱୟର ଯୋଗଫଳ = 234572 + 234574 = 469146
ଯୋଗଫଳକୁ ଦୁଇଭାଗ କଲେ ହେବ = 469146 ÷ 2 = 234573
∴ ପୂର୍ବବର୍ତୀ ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱୟର ଯୋଗଫଳକୁ ଦୁଇରେ ଭାଗକଲେ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସଂଖ୍ୟାଟି ମିଳେ ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.2 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 1 ସଂଖ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଜାଣିବା Ex 1.2

Question 1. 
ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନରେ କମା ବ୍ୟବହାର କରି ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକୁ ଲେଖ ଓ ପ୍ରତ୍ୟେକର ସଂଖ୍ୟାନାମ ଲେଖ ।
320418, 7538425, 13247819, 10702000, 53214803
ସମାଧାନ:
320418 – 3,20,418 – ତିନି ଲକ୍ଷ କୋଡ଼ିଏ ହଜାର ଚାରିଶହ ଅଠର
7538425 – 75,38,425 – ପଚସ୍ତରୀ ଲକ୍ଷ ଅଠତିରିଶି ହଜାର ଚାରିଶହ ପଚିଶି
13247819 – 1,32,47,819 – ଏକ କୋଟି ବତିଶି ଲକ୍ଷ ସତଚାଳିଶ ହଜାର ଆଠଶହ ନ‍ଅ
10702000 – 1,07,02,000 – ଏକ କୋଟି ସାତଲକ୍ଷ ଦୁଇ ହଜାର
53214803 – 5,32,14,803 – ପାଞ୍ଚ କୋଟି ବତିଶି ଲକ୍ଷ ଚଉଦ ହଜାର ଆଠଶହ ତିନି

Question 2.
ତୁମେ କେବଳ 3, 4, 0 ଓ 7 ଅଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ପାଞ୍ଚଟି ଲେଖାଏଁ ଛଅ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ଓ ଆଠ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ତିଆରି କର ।

(କ) ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଖ୍ୟାକୁ ସହଜରେ ପଢ଼ିବା ପାଇଁ କମା ବ୍ୟବହାର କର। 
ସମାଧାନ:
(i) 3, 4, 0 ଓ 7 ଅଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଗଠିତ ଛଅ ଅଙ୍କବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ହେଲା –
4,03,740; 7,44,073; 3,74,073; 3,40,734; 4,37,047
(ii) 3, 4, 0 ଓ 7 ଅଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଗଠିତ ଆଠ ଅଙ୍କବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ହେଲା –
7,40,37,407; 3,40,47,307; 7,47,34,002; 3,04,74,330; 4,03,74,374

(ଖ) ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକୁ ବଡ଼ରୁ ସାନ କ୍ରମରେ ସଜାଇ ଲେଖ।
ସମାଧାନ:
(i) 7,44,073 > 4,37,047 > 4,03,740 > 3,74,073 > 3,40,734
(ii) 7,47,34,003 > 7,40,37,407 > 4,03,74,374 >3,40,47,307 > 3,04,74,330

Question 3.
କେବଳ 1, 0, 8 ଓ 4 କୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଆଠଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସଂଖ୍ୟା ଓ ଆଠ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସବୁଠାରୁ ସାନ ସଂଖ୍ୟା ତିଆରି କର (ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଋରିଟିଯାକ ଅଙ୍କ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥିବ)। ତୁମେ ତିଆରି କରିଥିବା ସଂଖ୍ୟାଦୁଇଟିକୁ ବିସ୍ତାରିତ ରୂପରେ ଲେଖ।
ସମାଧାନ:
1, 0, 8 ଓ 4 ଅଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଗଠିତ ବୃହତ୍ତମ ସଂଖ୍ୟା = 88888410 ଓ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ସଂଖ୍ୟା = 10000048
88888410 ର ବିସ୍ତାରିତ ରୂପ = 8 × 10000000 + 8 × 1000000 + 8 × 100000 + 8 × 10000 + 8 × 1000 + 4 × 100 + 1 × 10 + 0
10000048 ର ବିସ୍ତାରିତ ରୂପ = 1 × 10000000 +0 × 1000000 + 0 × 100000 +0 × 10000 + 0 × 1000 +0 × 100 + 4 × 10 + 8

Question 4.
ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଗୋଟିଏ ସପ୍ତାହର କେଉଁ ଦିନ ମୋଟ କେତେ ଟଙ୍କା ଜମା କରାଯାଇଥିଲା, ତାର ବିବରଣୀ ଦିଆଯାଇଛି । ତାହାକୁ ଦେଖୁ ତଳ ପ୍ରଶ୍ନମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର ଲେଖ ।

(କ) କେଉଁ ଦିନ କେତେ ଟଙ୍କା ଜମା କରାଯାଇଥିଲା ଅକ୍ଷରରେ ଲେଖ ।
ସୋମବାର  ମଙ୍କଳବାର  ବୁଧବାର  ଗୁରୁବାର  ଶୁକ୍ରବାର  ଶନିବାର
1,23,64,072  86,92,945  89,80,001  1,08,72,666  90,72,709  60,12,010
ସମାଧାନ:
ସୋମବାର – 1, 23, 64,072 – ଏକ କୋଟି ତେଇଶି ଲକ୍ଷ ଚଉଷଠି ହଜାର ବାସ୍ତରୀ
ମଙ୍କଳବାର – 86,92,945 – ଛୟାଅଶୀ ଲକ୍ଷ ବୟାନବେ ହଜାର ନଅଶହ ପଇଁଚାଳିଶି
ବୁଧବାର – 89,80,001 – ଅଣାନବେ ଲକ୍ଷ ଅଶୀହଜାର ଏକ
ଗୁରୁବାର – 1,08,72,666 – ଏକ କୋଟି ଆଠ ଲକ୍ଷ ବାସ୍ତରୀ ହଜାର ଛଅଶହ ଛଅଷଠି
ଶୁକ୍ରବାର – 90,72,709 – ନବେ ଲକ୍ଷ ବାସ୍ତରୀ ହଜାର ସାତଶହ ନଅ
ଶନିବାର – 60, 12, 010 – ଷାଠିଏ ଲକ୍ଷ ବାର ହଜାର ଦଶ

(ଖ) କେଉଁ ଦିନ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ଜମା କରାଯାଇଥିଲା?
ସମାଧାନ:
ସୋମବାର ଦିନ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ଜମା କରାଯାଇଥିଲା । 

(ଗ) କେଉଁ ଦିନ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ପରିମାଣ ଟଙ୍କା ଜମା କରାଯାଇଥିଲା? 
ସମାଧାନ:
ଶନିବାର ଦିନ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ପରିମାଣ ଟଙ୍କା ଜମା କରାଯାଇଥିଲା ।

(ଘ) କେଉଁ କେଉଁ ଦିନ 90 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧ୍ଵ ପରିମାଣ ଟଙ୍କା ଜମା କରାଯାଇଥିଲା?
ସମାଧାନ:
ସୋମବାର, ଗୁରୁବାର ଓ ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ 90 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧ୍ଵ ପରିମାଣ ଟଙ୍କା ଜମା କରାଯାଇଥିଲା ।

Question 5. 
(କ) ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟାର ଲକ୍ଷ ସ୍ଥାନରେ 4, ଅୟୁତ ସ୍ଥାନରେ 7, ହଜାର ସ୍ଥାନରେ 2, ଶତକ ସ୍ଥାନରେ 0, ଦଶକ ସ୍ଥାନରେ 8 ଓ ଏକକ ସ୍ଥାନରେ 5 ଅଛି । ସେହି ସଂଖ୍ୟାଟିକୁ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଲକ୍ଷ ସ୍ଥାନରେ = 4, ଅୟୁତ ସ୍ଥାନରେ = 7, ହଜାର ସ୍ଥାନରେ = 2, ଶତକ ସ୍ଥାନରେ = 0, ଦଶକ ସ୍ଥାନରେ = 8 ଓ ଏକକ ସ୍ଥାନରେ = 5 ଅଛି ।
∴ ସଂଖ୍ୟାଟି = 4,72,085

(ଖ) ସବିତା ଗୋଟିଏ କାଗଜରେ ସଂଖ୍ୟାଟିଏ ଲେଖୁଲା । ସେହି ସଂଖ୍ୟାର ଏକକ ସ୍ଥାନରେ 5, ହଜାର ସ୍ଥାନରେ 2, ଶତିକ ସ୍ଥାନରେ 2, ଲକ୍ଷ ସ୍ଥାନରେ 5, ଅୟୁତ ସ୍ଥାନରେ 3, କୋଟି ସ୍ଥାନରେ 1, ନିୟୁତ ସ୍ଥାନରେ 7 ଓ ଦଶକ ସ୍ଥାନରେ 4 ଥିଲା । ସବିତା କେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖିଥିଲା?
ସମାଧାନ:
ସବିତା ଲେଖୁଥ‌ିବା ସଂଖ୍ୟାଟିର କୋଟି ସ୍ଥାନରେ = 1, ନିୟୁତ ସ୍ଥାନରେ = 7, ଲକ୍ଷ ସ୍ଥାନରେ = 5, ଅୟୁତ ସ୍ଥାନରେ = 3, ହଜାର ସ୍ଥାନରେ = 2, ଶତକ ସ୍ଥାନରେ = 2 ଦଶକ ସ୍ଥାନରେ = 4 ଓ ଏକକ ସ୍ଥାନରେ = 5 
ସଂଖ୍ୟାଟି = 1,75,32,245 
∴ ସବିତା ଲେଖୁଥ‌ିବା ସଂଖ୍ୟାଟି ହେଲା 1,75,32,245 

(ଗ) ଯୋଶେଫ ଗୋଟିଏ ଆଠ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖୁଥିଲା। ଏହାର ହଜାର ସ୍ଥାନରେ 3, କୋଟି ସ୍ଥାନରେ 7, ଦଶ ଓ ଏକ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ଥାନରେ 4 ଓ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଗୁଡ଼ିକରେ 0 ଲେଖୁଥିଲା। ସେ କେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖୁଥୁଲା? ସେହି ସଂଖ୍ୟାକୁ ଓ ଲଟାଇ ଲେଖିଲେ କେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ମିଳିବ?
ସମାଧାନ:
ଯୋଶେଫ ଲେଖିବା ସଂଖ୍ୟାଟି = 7,00,03,044 ଓ ଲଟାଇ ଲେଖିଲେ ହେବ

Question 6. 
(କ) 32759084 ରେ 2, 9, 8, 4 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
32759084 ରେ 2 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 2000000
9 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 9000, 8 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 80 ଓ 4 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 4

(ଖ) 375248 ରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଙ୍କର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ ଲେଖ । ଏହି ସଂଖ୍ୟାକୁ ଓଲଟାଇ ଲେଖୁ ଯେଉଁ ସଂଖ୍ୟା ପାଇଲ ତାହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଙ୍କର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ କେତେ ହେବ?
ସମାଧାନ:
375248 ରେ 3 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 300000,
7 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 70000, 5 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 5000,
2 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 200, 4 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 40 ଓ 8 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 8
375248 କୁ ଓ ଲଟାଇ ଲେଖିଲେ ହେବ 842573
842573 ରେ 8ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 800000,
4 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 40000, 2 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 2000,
5 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 500, 7 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 70 ଓ 3 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 3

(ଗ) ତୁମ ମନରୁ ଗୋଟିଏ ଆଠ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖ। ସେହି ସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଙ୍କର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ ଲେଖ।
ସମାଧାନ:
ଆଠଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା = 98543210
98543210 ରେ 9 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 90000000,
8 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 8000000, 5 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 500000,
4 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 40000, 3 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 3000, 2 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 200, 1 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 10 ଓ 0 ର ସ୍ଥାନୀୟ ମାନ = 0

(ଘ) ଆଠ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ସବୁଠାରୁ ସାନ ସଂଖ୍ୟା ଓ ବଡ଼ ସଂଖ୍ୟାକୁ ଲେଖ ।
ସମାଧାନ:
ଆଠ ଅଙ୍କବିଶିଷ୍ଟ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ସଂଖ୍ୟା = 99999999 ଓ ସାନ ସଂଖ୍ୟା = 10000000

ସଂଖ୍ୟାରେ ମକା:
11111111 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 8, 22222222 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 16, 33333333 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 24, 44444444 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 32, 55555555 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 40, ତଲେଖିବା ସଂଖ୍ୟାସାନଙ୍କର ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି କେତେହେବ ମିଶାଣ ନ କରି କହ । 66666666, 77777777, 88888888, 99999999 ।
ସମାଧାନ:
66666666 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 48 । 
77777777 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 56 ।
88888888 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 64 ।
99999999 ରେ ଅଙ୍କମାନଙ୍କର ସମଷ୍ଟି 72 ।

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 6(g) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 6(g) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶର ଜଳବାୟୁ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭିଦ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କର ।
Answer:

• ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶର ମଧ୍ୟଭାଗ ଦେଇ ଯାଇଥିବାରୁ ଏହାର ଉତ୍ତରାଂଶ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ଓ ଦକ୍ଷିକାଂଶ ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ମଣ୍ଡଳ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
• ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅବସ୍ଥିତ ହୋଇଥ‌ିବାରୁ ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁବେଳେ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ଶୀତଋତୁ ହୋଇଥାଏ ।
• ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ମୌସୁମୀ ବାୟୁଦ୍ୱାରା ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ପୂର୍ବ ଉପକୂଳରେ ଅଧିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ, ପଶ୍ଚିମ ଭାଗରେ କମ୍ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଏବଂ ମଧ୍ୟଭାଗରେ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ ।
• ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ନାତିଶୀତୋଷ ତୃଣଭୂମିକୁ ଡାଉନ୍‌ସ୍ କୁହାଯାଏ । ପଶ୍ଚିମସ୍ଥ ଉଷ୍ଣ ମରୁଭୂମି ଅଞ୍ଚଳରେ କଣ୍ଟା ଓ ସିଝୁ ଜାତୀୟ ବୁଦା ଦେଖାଯାଏ ।
• ଉପକୂଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିଭିନ୍ନ ଶକ୍ତକାଠର ବୃକ୍ଷ ଓ ଅଭ୍ୟନ୍ତରରେ ସିଡ଼ାର ଓ ରୋଜଉଡ଼ ବୃକ୍ଷ ବହୁଳ ପରିମାଣରେ ଦେଖାଯାଏ । ଇଉକାଲିପଟାସ୍ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ ।

୨। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଅଧ‌ିବାସୀ ଓ ଜୀବନଯାପନ ପ୍ରଣାଳୀ ବିଷୟରେ ଲେଖ ।
Answer:

• ପ୍ରଥମେ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ କେବଳ ଆଦିମ ଅଧିବାସୀମାନେ ରହୁଥିଲେ । ସୁନାଖଣି ଆବିଷ୍କାର ହେବା ପରେ ଇଂରେଜମାନେ ସେଠାରେ ବସତି ସ୍ଥାପନ କଲେ ।
• ମହାଦେଶର ଅର୍ଦ୍ଧାଧ‌ିକ ଲୋକ ବଡ଼ ବଡ଼ ସହରରେ ବାସ କରନ୍ତି । ଆଦିମ ଅଧ‌ିବାସୀମାନେ ଯାଯାବର ଜୀବନଯାପନ କରନ୍ତି ଓ ପଶୁପାଳନ କରି ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରନ୍ତି ।
• ଖୁବ୍ କମ୍ ଲୋକ ମେସିନ୍ ସାହାଯ୍ୟରେ ଚାଷକାମ କରିଥାନ୍ତି ।
• ମାଂସ ଓ ପଶମ ପାଇଁ କେତେକ ଲୋକେ ମେଷପାଳନ କରନ୍ତି । ମେଷପାଳନ ନିଉଜଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଅଧିବାସୀମାନଙ୍କ ପ୍ରଧାନ ଜୀବିକା ।
• ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଶିଳ୍ପ, ବାଣିଜ୍ୟ, ଶିକ୍ଷା, ଗବେଷଣା, ଗମନାଗମନ ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥା’ନ୍ତି ।

ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ ।

୧। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶ କେଉଁ କେଉଁ ଦେଶକୁ ନେଇ ଗଠିତ ?
Answer:
(i) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶ ମୁଖ୍ୟ ଦେଶ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆକୁ ଛାଡ଼ିଦେଲେ ଆଉ କେତୋଟି କ୍ଷୁଦ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ର ଦେଶକୁ ନେଇ ଗଠିତ ।
(ii) ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ନିଉଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ପାପୁଆ, ନିଉଗିନି, ଟୋଙ୍ଗା, ଫିଜି ।

୨। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ନଦୀମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ମରେ ଏବା ଡାର୍ଲି ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶର ପ୍ରଧାନ ନଦୀ । ଏହାଛଡ଼ା ସ୍ଵାନ ନଦୀ ଏହି ମହାଦେଶରେ ପ୍ରବାହିତ ।
(ii) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର କେତେକ ନଦୀ ସମୁଦ୍ରରେ ନପଡ଼ି ହ୍ରଦରେ ପଡ଼ିଛି । ଏଭଳି ନଦୀକୁ ଅନ୍ତଃସ୍ଥଳୀୟ ନଦୀ କୁହାଯାଏ ।

୩। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ୪ଟି ବଡ଼ ବଡ଼ ସହରର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:
ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ୪ଟି ବଡ଼ ବଡ଼ ସହରର ନାମ ହେଲା – ସିଡ୍‌ନି, ମେଲବୋର୍ଡ଼, ପର୍ଥ ଓ କାନବେରା ।

୪। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର କେଉଁ କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଚୁର ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ ଓ କାହିଁକି ?
Answer:
(i) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ପୂର୍ବ ଉପକୂଳରେ ଅଧିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୁଏ । ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ଓ ପଶ୍ଚିମ ଭାଗରେ ସ୍ଵଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇଥାଏ ।
(ii) ଏହାର ଉତ୍ତର ଭାଗରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳରେ ମୌସୁମୀବାୟୁଦ୍ୱାରା ବୃଷ୍ଟିପାତ ହୋଇଥାଏ ।

୫। ପ୍ରବାଳ ପ୍ରାଚୀର କିପରି ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ?
Answer:
(i) ପ୍ରବାଳ ଏକ ପ୍ରକାର ଛୋଟ ସାମୁଦ୍ରିକ ଜୀବ । ଶଙ୍ଖ ବା ଶାମୁକା ପରି ଏହାର ଖୋଳପା ଥାଏ ।
(ii) ମୃତ ପ୍ରବାଳର କଠିନ ଖୋଳପା ଗୁଡ଼ିକ ଏକତ୍ର ଜମାହେବା ଫଳରେ ପ୍ରବାଳ ପ୍ରାଚୀର ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ।

(ଖ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ ।
୧ । କୋଆଲା ଓ ପ୍ଲାଟିପସ୍ ।
(ଗ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ଲେଖ ।
Answer:
(i) ଯେଉଁ ନଦୀ ସମୁଦ୍ରରେ ନପଡ଼ି ତା’ର ଗତିପଥରେ ଥ‌ିବା କୌଣସି ହ୍ରଦରେ ବା ସମୁଦ୍ର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିପାରେ ନାହିଁ ତାହାକୁ ଅନ୍ତସ୍ଥଳୀୟ ନଦୀ କୁହାଯାଏ ।
(ii) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର କେତେକ ନଦୀ ସମୁଦ୍ରରେ ନପଡ଼ି ହ୍ରଦରେ ପଡ଼ିଛନ୍ତି ।

୨। କଙ୍ଗାରୁ :
Answer:
(i) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଜାତୀୟ ପଶୁ କଙ୍ଗାରୁ କେବଳ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ।
(ii) ଏହାର ଆଗ ଗୋଡ଼ ଦୁଇଟି ଛୋଟ ଓ ପଛ ଦୁଇଟି ଗୋଡ଼ ଲମ୍ବା । ସେ ତା’ର ତଳି ପେଟରେ ଥ‌ିବା ଥଳୀରେ ଛୁଆକୁ ଧରି ଅନାୟସରେ ଦୌଡ଼ିପାରେ ମାତ୍ର ଉଡ଼ିପାରେ ନାହିଁ ।

୩। ପ୍ରବାଳ :
Answer:
(i) ପ୍ରବାଳ ଏକ ପ୍ରକାର ଛୋଟ ସାମୁଦ୍ରିକ ଜୀବ । ଏହା ଉଷ୍ଣ ସମୁଦ୍ର ଜଳରେ ସମୁଦ୍ରତଳ ସହିତ ଲାଗିକରି ଥାଏ ।
(ii) ଏହାର ଶଙ୍ଖ ବା ଶାମୁକାପରି ଖୋଳପା ଥାଏ । ମୃତ ପ୍ରବାଳର କଠିନ ଖୋଳପାଗୁଡ଼ିକ ଏକତ୍ର ଜମାହେବା ଫଳରେ ପ୍ରବାଳ ପ୍ରାଚୀର ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ।

୪। ମୌସୁମୀ ବାୟୁ :
Answer:
ଯେଉଁ ବାୟୁ ଋତୁ ଅନୁସାରେ ଦିଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଗୋଟିଏ ଋତୁରେ ଯେଉଁ ଦିଗରୁ ବହେ ଅନ୍ୟ ଋତୁରେ ଠିକ୍ ତା’ର ବିପରୀତ ଦିଗରୁ ବହେ ତାହାକୁ ମୌସୁମୀ ବାୟୁ କୁହାଯାଏ ।

ଅତିସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର 
(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର ।

(୧) _____________ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ରାଜଧାନୀ ଅଟେ ।
Answer:
କାନବେରା

(୨) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶର ପ୍ରଧାନ ନଦୀ _______________।
Answer:
ମରେ, ଡାଲିଂ

(୩) ପୃଥ‌ିବୀର କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ମହାଦେଶ _____________ ।
Answer:
ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ

(୪) _________________ ନିଉଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡର ବୃହତ୍ତମ ସହର ।
Answer:
ଅକ୍ ଲ ୩ ଣ୍ଡ

(୫) ନିଉଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଦେଶର ପ୍ରତୀକ _________________ ।
Answer:
ଦ୍ବିଇ

(୬) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଦେଶର _________________ ପକ୍ଷୀ ଦିନରେ ଶୋଇରହେ ଓ ରାତିରେ ବୁଲେ ।
Answer:
କୋଆଲା

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ ।
(୧) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ତୃଣଭୂମିକୁ କୁହାଯାଏ – ଡାଉନ୍ସ
(୨) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶ ଯେଉଁ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଅବସ୍ଥିତ – ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ
(୩) ଯେଉଁ ବାୟୁ ଋତୁ ଅନୁସାରେ ଦିଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରେ – ମୌସୁମୀବାୟୁ
(୪) ଯେଉଁ ସାମୁଦ୍ରିକ ଜୀବର ଶଙ୍ଖ ବା ଶାମୁକା ପରି ଖୋଳପା ଥାଏ – ପ୍ରବାଳ
(୫) ପୃଥ‌ିବୀର କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ମହାଦେଶ – ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ
(୬) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଜାତୀୟ ପଶୁ – କଙ୍ଗାରୁ
(୭) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଏକମାତ୍ର ମାଂସାସୀ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ – ଡିଙ୍ଗୋ
(୮) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ବୃକ୍ଷ – ଇଉକାଲିପଟାସ
(୯) ପଶୁ ଏବଂ ପକ୍ଷୀ ଉଭୟଙ୍କର ଲକ୍ଷଣ ଥ‌ିବା ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ବିଚିତ୍ର ପ୍ରାଣୀ – ପ୍ଲାଟିପସ୍

(ଗ) ସ୍ତମ୍ଭ ମିଳନ କର ।

Answer:

Answer:

(ଘ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ ।
୧। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର କେଉଁ ପକ୍ଷୀ ଦେଖିବାକୁ ଓଟପକ୍ଷୀପରି ?
(A) କୋକାବୁରା
(B) ଏମୁ
(C) ଲାୟାର
(D) କାଉ
Answer:
(B) ଏମୁ

୨ । ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ବନ୍ୟ କୁକୁରର ନାମ କ’ଣ ?
(A) ଡ଼ିଙ୍ଗୋ
(B) କୋଆଲା
(C) ପ୍ଲାଟିପସ୍
(D) ଏମୁ
Answer:
(A) ଡ଼ିଙ୍ଗୋ

୩। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ତୃଣଭୂମିକୁ କ’ଣ କହନ୍ତି ?
(A) ପମ୍ପାସ
(B) ସାଭାନା
(C) ସେଲ୍‌
(D) ଡାଉନ୍ସ
Answer:
(D) ଡାଉନ୍ସ

୪। ନିଉଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡର ବୃହତ୍ତମ ସହରର ନାମ କ’ଣ ?
(A) ବ୍ରିସ୍‌ ବେନ
(B) ଅକ୍‌ଲ୍ୟାଣ୍ଡ
(C) ମେଲବୋର୍ଡ଼
(D) ୱେଲିଂଟନ
Answer:
(B) ଅକ୍‌ଲ୍ୟାଣ୍ଡ

୫। କଙ୍ଗାରୁ ପୃଥ‌ିବୀର କେଉଁ ମହାଦେଶରେ କେବଳ ଦେଖାଯାଏ -?
(A) ଉତ୍ତର ଆମେରିକା
(B) ଆଫ୍ରିକା
(C) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ
(D) ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା
Answer:
(C) ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ

୬ । ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଜାତୀୟ ପଶୁ କିଏ ?
(A) ଡିଙ୍ଗୋ
(B) ପ୍ଲାଟିପସ୍
(C) କଙ୍ଗାରୁ
(D) କୋଆଲା
Answer:
(C) କଙ୍ଗାରୁ

୭। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର କେଉଁ ପକ୍ଷୀ ଦିନରେ ପ୍ରାୟ ଶୋଇରହେ ଓ ରାତିରେ ବୁଲେ ?
(A) ଡିଙ୍ଗୋ
(B) କୋଆଲା
(C) ପ୍ଲାଟିପସ୍
(D) ଏମୁ
Answer:
(B) କୋଆଲା

୮। ନିମ୍ନଲିଖ ମଧ୍ୟରୁ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ରାଜଧାନୀ କିଏ ?
(A) ମେଲବୋର୍ଡ଼
(B) ସିଡ୍‌ନି
(C) କାବେରା
(D) ୱେଲିଙ୍ଗଟନ୍
Answer:
(C) କାବେରା

୯ । ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶ ଅନ୍ୟ କେଉଁ ନାମରେ ପରିଚିତ ?
(A) ଓସେନିଆ
(B) ବୁଲଗେରିଆ
(C) ରୁମାନିଆ
(D) ତୁର୍କ
Answer:
(A) ଓସେନିଆ

ତୁମ ପାଇଁ କାମ :

→ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶର ରେଖାଙ୍କିତ ମାନଚିତ୍ରରେ ନିମ୍ନଲିଖତଗୁଡ଼ିକୁ ଦର୍ଶାଅ ।
ଡାଲିଂ ନଦୀ, ପଶ୍ଚିମସ୍ଥ ମାଳଭୂମି, ଅକଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ପର୍ଥ
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

→ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମହାଦେଶର ଦେଶ ଓ ସେଗୁଡ଼ିକର ରାଜଧାନୀର ନାମ ଲେଖ ।
Answer:

→ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ମିଳୁଥିବା ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର ସଂଗ୍ରହ କର । ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ବିଭିନ୍ନ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ଖାତାରେ ଲେଖ ।
Answer:
( ନିଜେ କର ।)

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି Ex 11.1 Textbook Exercise Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Maths Solutions Chapter 11 ପରିମିତି Ex 11.1

Question 1.
ତୁମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଡ଼ିଥିବା ଟେବୁଲର ଉପରି ଭାଗର ଚାରୋଟି ଯାକ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ମାପ ଓ ତୁମେ ପାଇଥବା ମାପଗୁଡ଼ିକୁ ତଳେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଭଳି ଲେଖ । (ପ୍ରଶ୍ନ ସହ ଉତ୍ତର)

ପ୍ରଥମ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = _______ ସେ.ମି.,
ଦ୍ଵିତୀୟ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = _______ ସେ.ମି. 
ତୃତୀୟ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = _______ ସେ.ମି.,
ଚତୁର୍ଥ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = _______ ସେ.ମି.
ଏହାର ଚାରୋଟି ଧାରର ସମଷ୍ଟି = _______ ସେ.ମି. + _______ ସେ.ମି. + _______ ସେ.ମି. + _______ ସେ.ମି.
ଟେବୁଲ ଉପରିଭାଗର ପରିସାମା କେତେ ?
ସମାଧାନ:
ପ୍ରଥମ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 100 ସେ.ମି., ଦ୍ଵିତୀୟ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 60 ସେ.ମି. 
ତୃତୀୟ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 100 ସେ.ମି., ଚତୁର୍ଥ ଧାରର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 60 ସେ.ମି.
ଏହାର ଚାରୋଟି ଧାରର ସମଷ୍ଟି = 100 ସେ.ମି. + 60 ସେ.ମି. + 100 ସେ.ମି. + 60 ସେ.ମି.
ଟେବୁଲ ଉପରି ଭାଗର ପରିସୀମା = 320 ସେ.ମି.

Question 2.
ତଳେ ଦିଆଯାଇଥ‌ିବା ଚିତ୍ର ମାନଙ୍କର ପରିସୀମା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କର।
(କ)

ସମାଧାନ:
ପରିସାମା = 4 × ଦୈର୍ଘ୍ୟ =4 × 4= 16 ସେ.ମି.

(ଖ)

ସମାଧାନ:
ପରିସୀମା = 2 (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ) = 2 (3 + 1) ସେ.ମି. = 8 ସେ.ମି.

(ଗ)

ସମାଧାନ:
ପରିସୀମା = 3 + 3 + 1 + 3 + 3 + 1 + 3 + 3 + 1 + 3 + 3 + 1 = 28 ସେ.ମି.

(ଘ)

ସମାଧାନ:
ପରିସୀମା = AB + BC + CD + DE + EF + AF
= (100 + 60 + 50 + 30 + 40 + 60) ସେ.ମି. = 340 ସେ.ମି.

Question 3.
ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ପାର୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ 50 ମିଟର ଓ ପ୍ରସ୍ଥ 35 ମିଟର । ଜଣେ ଖେଳାଳୀ ଏହି ପାର୍କର ଚାରିପାଖରେ 10 ଥର ଦଉଡ଼ିଲେ ସେ ମୋଟ କେତେ ବାଟ ଦୌଡ଼ିବେ ? 
ସମାଧାନ:
ଆୟତାକୃତି ପାର୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 50 ମି. ଓ ପ୍ରସ୍ଥ = 35 ମି. ।
∴ ପାର୍କର ପରିସୀମା = 2 (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ) = 2(50 + 35) ମି. = 2 × 85 ମି. = 170 ମି.
ଜଣେ ଖେଳାଳି 1 ଥର ଦୌଡ଼ିଲେ 170 ମି. ବାଟ ଯିବ
10 ଥର ଦୌଡ଼ିଲେ (170 × 10) ମି. = 1700 ମି.
∴ ଖେଳାଳୀ ଜଣକ ପାର୍କର ଚାରିପାଖରେ 10 ଥର ଦଉଡ଼ିଲେ ମୋଟ 1700 ମିଟର ବାଟ ଦୌଡ଼ିବ ।

Question 4.
ଗୋଟିଏ ଚତୁର୍ଭୁଜାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଜମିର ଚାରୋଟି ଯାକ ପାଖର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ 15 ମିଟର, 12 ମିଟର, 17 ମିଟର ଓ 11 ମିଟର । ଏହାର ଚାରିପଟେ ବାଡ଼ ବୁଜିବାପାଇଁ ମିଟରପିଛା 6 ଟଙ୍କା ହିସାବରେ କେତେ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ?
ସମାଧାନ:
ଚତୁର୍ଭୁଜାକୃତି ଜମିର ପରିସୀମା = 15 ମି. + 12 ମି. + 17 ମି. + 11 ମି. = 55 ମି.
1 ମିଟର ବାଡ଼ବୁଜିବା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏ 6 ଟଙ୍କା ।
55 ମିଟର ବାଡ଼ବୁଜିବା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ = (55 × 6) ଟଙ୍କା = 330 ଟଙ୍କା 
∴ ଚତୁର୍ଭୁଜାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଜମିର ଚାରିପଟେ ବାଡ଼ବୁଜିବା ପାଇଁ 330 ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ ।

Question 5.
3 ମିଟର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ଗୋଟିଏ ଆୟତାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଟେବୁଲର ଉପରିଭାଗର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ପ୍ରସ୍ଥ ଯଥାକ୍ରମେ 3 ମି. ଓ 1 ମି. 50 ସେ.ମି. । ଏହାର ଚାରି ଧାରରେ ସରୁ ରଙ୍ଗୀନ ଝାଲେରି ଲଗାଯିବ । କେତେ ମିଟର ଦୈର୍ଘ୍ୟର ରଙ୍ଗୀନ ଝାଲେରି ଆବଶ୍ୟକ ?
ସମାଧାନ:
ଟେବୁଲର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = 3 ମି. ଓ ପ୍ରସ୍ଥ = 1 ମି. 50 ସେ.ମି.
ଟେବୁଲର ଚାରିଧାରର ପରିସୀମା = 2 (ଦୈର୍ଘ୍ୟ + ପ୍ରସ୍ଥ) = 2 (3 ମି. + 1 ମି. 50 ସେ.ମି.)
= 2 × 4 ମି. 50 ସେ.ମି. = 9 ମିଟର
∴ 9 ମିଟର ରଙ୍ଗୀନ ଝାଲେରି ଆବଶ୍ୟକ ।

Question 6.
ଗୋଟିଏ ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଟେବୁଲର ପରିସୀମା 3 ମି. 20 ସେ.ମି. । ଏହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ?
ସମାଧାନ:
ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଟେବୁଲର ସମସ୍ତ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ।
ବର୍ଗାକୃତି ବିଶିଷ୍ଟ ଟେବୁଲର ପରିସୀମା = 3 ମି. 20 ସେ.ମି. = 320 ସେ.ମି.
∴ ଗୋଟିଏ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = ପରିସୀମା ÷ 4 = 320 ସେ.ମି. ÷ 4 = 80 ସେ.ମି.

Question 7.
ନିମ୍ନୋକ୍ତ କେଉଁ କେଉଁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିସୀମା ବାହାର କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ ?

(କ) ଗୋଟିଏ ଋଷ ଜମିର ଋଷ କରାଯାଉଥ‌ିବା ସ୍ଥାନର ପରିମାଣ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା।
ସମାଧାନ:
ପରିସୀମା ବାହାର କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ।

(ଖ) ଗୋଟିଏ ଖେଳପଡ଼ିଆର ଚାରିପଟେ ସାଇକେଲରେ ବୁଲିଆସିବା । 
ସମାଧାନ:
ପରିସୀମା ବାହାର କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ କୋଠରିର ଚଟାଣରେ ମାର୍ବଲ ବିଛାଇବା।
ସମାଧାନ:
ପରିସୀମା ବାହାର କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ।

(ଘ) ଗୋଟିଏ ଫଟୋକୁ ବନ୍ଧାଇବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ପଡୁଥିବା କାଠର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଜାଣିବା।
ସମାଧାନ:
ପରିସୀମା ବାହାର କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ ।

Question 8.
ଯଦି 30 ମିଟର ଦୀର୍ଘ ସରୁ ଲୁହା ତାର ଖଣ୍ଡେ ଆଣି ତାକୁ ଆବଶ୍ୟକମତେ ବଙ୍କାଇ ନିମ୍ନଲିଖୂତ ଆକୃତି କରାଯାଏ । ତେବେ ସେହି ଆକୃତିର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କେତେ ହେବ ?
(କ) ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ର

ସମାଧାନ:
ବର୍ଗକ୍ଷେତ୍ରର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = ପରିସୀମା ÷ 4 = 30 ମି. ÷ 4 = 7 ମି. 50 ସେ.ମି.

(ଖ) ସୁଷମ ଷଡ଼ଭୁଜ

ସମାଧାନ:
ସୁଷମ ଷଡ଼ଭୁଜର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = ପରିସୀମା ÷ 6 = 30 ମି. ÷ 6 = 5 ମି.

(ଗ) ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜ 

ସମାଧାନ:
ସମବାହୁ ତ୍ରିଭୁଜର ବାହୁର ଦୈର୍ଘ୍ୟ = ପରିସୀମା ÷ 3 = 30 ମି. ÷ 3 = 10 ମି.

Odisha State Board BSE Odisha 6th Class Geography Important Questions Chapter 2 ଭୂଗୋଲକ: ଅକ୍ଷାଂଶ ଓ ଦ୍ରାଘିମା Important Questions and Answers.

BSE Odisha Class 6 Geography Important Questions Chapter 2 ଭୂଗୋଲକ : ଅକ୍ଷାଂଶ ଓ ଦ୍ରାଘିମା

Subjective Type Questions With Answers
ଦୀର୍ଘ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

୧। ଗ୍ଲୋବ କ’ଣ ? ଏଥରେ କ’ଣ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ? ସୁମେରୁ ଓ କୁମେରୁ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀର ପ୍ରତିରୂପକୁ ଗ୍ଲୋବ୍ କୁହାଯାଏ।
• ଏଥରେ ପୃଥ‌ିବୀ ପୃଷ୍ଠର ବିଭିନ୍ନ ଭୂମିରୂପ, ଜଳ ଓ ସ୍ଥଳଭାଗର ବଣ୍ଟନ, ଦେଶ, ମହାଦେଶ ପ୍ରଭୃତିର ଅବସ୍ଥିତି ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତରସ୍ଥ ପ୍ରାନ୍ତ ବିନ୍ଦୁକୁ ଉତ୍ତରମେରୁ ବା ସୁମେରୁ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣସ୍ଥ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁକୁ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ବା କୁମେରୁ କୁହାଯାଏ।
• ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା ଉତ୍ତରମେରୁ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ଏକ ଦଣ୍ଡଦ୍ୱାରା ସଂଯୋଜିତ। ଏହି ଦଣ୍ଡଟିକୁ ଅକ୍ଷ କୁହାଯାଏ।
• ପ୍ରକୃତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପୃଥ‌ିବୀରେ ଏହିପରି ଦଣ୍ଡ ବା ଅକ୍ଷ ନାହିଁ। ଏହା ଏକ କାଳ୍ପନିକ ଅକ୍ଷ ଦଣ୍ଡ ମାତ୍ର।

୨। ସମାକ୍ଷରେଖା ଓ ଦ୍ରାଘିମା ରେଖା କ’ଣ ? ଦ୍ରାଘିମା ରେଖାଗୁଡ଼ିକ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ହୋଇଥିବାବେଳେସମାକ୍ଷ ରେଖାଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ହୋଇଥ‌ିବାବେଳେ ସମାକ୍ଷ ରେଖାଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ ନୁହେଁ କାହିଁକି ?
Answer:

• ଗ୍ଲୋବ୍ ଉପରେ ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ପରସ୍ପର ସମାନ୍ତରଭାବେ ଅଙ୍କିତ ବୃତ୍ତାକାର ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ସମାକ୍ଷ ରେଖା କୁହାଯାଏ।
• ଗ୍ଲୋବ୍ ଉପରେ ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣଭାବେ ଉତ୍ତରମେରୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣମେରୁକୁ ସଂଯୋଗ କରି ଅଙ୍କିତ ଅର୍ଦ୍ଧବୃତ୍ତାକାର ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ଦ୍ରାଘିମା ରେଖା କୁହାଯାଏ।
• ପ୍ରକୃତରେ ଭୂପୃଷ୍ଠ ଉପରେ ଏପରି କୌଣସି ରେଖା ନାହିଁ; ଏଗୁଡ଼ିକୁ କେବଳ କଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି।
• ଦ୍ରାଘିମା ରେଖାଗୁଡ଼ିକ ଦୁଇ ମେରୁକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବାରୁ ଏଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମାନ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ଗୋଲାକାର ହୋଇଥିବାରୁ ବିଷୁବରେଖାଠାରୁ ଉତ୍ତର ଓ ଦକ୍ଷିଣକୁ ଅଙ୍କିତ ସମାକ୍ଷରେଖାଗୁଡ଼ିକର ଦୈର୍ଘ୍ୟ କ୍ରମଶଃ କମି କମି ଯାଏ ଏବଂ ଦୁଇମେରୁ ନିକଟରେ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁରେ ପରିଣତ ହୋଇଥାଏ।

୩। ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ତାପମଣ୍ଡଳ ବିଷୟରେ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କର।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତାହାର କକ୍ଷ ତଳ ସହିତ ୬୬୧|୨ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରେ ପରିକ୍ରମଣକରୁଥାଏ।
• ତେଣୁ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଏବଂ ମକରକ୍ରାନ୍ତି ଉପରେ ବର୍ଷକୁ ଥରେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାକ୍ଷରେଖା ଉପରେ ବର୍ଷକୁ ଦୁଇଥର ସୂର୍ଯ୍ୟ ଲମ୍ବଭାବରେ ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି। ଏହା ଫଳରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଲମ୍ବଭାବରେ ପଡୁଥିବାରୁ ତାହା ସର୍ବାଧ‌ିକ ଉତ୍ତାପ ପାଇଥାଏ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ।
• କର୍କଟ କ୍ରାନ୍ତିର ଉତ୍ତରକୁ ଓ ମକରକ୍ରାନ୍ତିର ଦକ୍ଷିଣକୁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଲମ୍ବଭାବେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ନାହିଁ। ଏସବୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ତୀର୍ଯ୍ୟକ କିରଣ ପଡୁଥିବାରୁ ଅଧିକ ଗରମ କିମ୍ବା ଥଣ୍ଡା ହୁଏ ନାହିଁ । ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ନାତିନୀତୋଷ ମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ।
• ମେରୁବୃତ୍ତ ଓ ମେରୁ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦିଗ୍‌ବଳୟଠାରେ ଦେଖାଯାଉଥ‌ିବାରୁ ଏଠାରେ ଅତି ତିର୍ଯ୍ୟକ କିରଣ ପଡ଼େ। କମ୍ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ଓ କମ୍ ଉତ୍ତାପ ପାଉଥ‌ିବାରୁ ଏଠାରେ ପ୍ରବଳ ଥଣ୍ଡା ହୁଏ। ଏହାକୁ ହିମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ। ଏହା ସର୍ବଦା ବରଫାଚ୍ଛନ୍ନ ଥାଏ।

୪। ଗ୍ରୀନିଚ୍ ପ୍ରମାଣ ସମୟ ଆଧାରରେ କିପରି ପୃଥ‌ିବୀର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନର ସମୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରାଯାଇଛି ବର୍ଣ୍ଣନା କର।
Answer:

• ଗ୍ରୀନିଟ୍ ଦ୍ରାଘିମା ଦେଇ ଯାଇଥବା ମୂଳ ଦ୍ରାଘିମାର ସମୟକୁ ‘ଗ୍ରୀନିତ୍ ପ୍ରମାଣ ସମୟ’ କୁହାଯାଏ।
• ଏହି ଗ୍ରୀନିଚ ସମୟ ଆଧାରରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନର ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରାଯାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ ଆବର୍ତ୍ତନ କରୁଥିବାରୁ ଗ୍ରୀନିବର ପୂର୍ବରେ ଥ‌ିବା ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକର ସମୟ ପଛୁଆ ହୋଇଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀ ୧° ଦ୍ରାଘିମା ବ୍ୟବଧାନ ଅତିକ୍ରମ କରିବାପାଇଁ ୪ ମିନିଟ୍ ସମୟ ନେଉଥ‌ିବାରୁ ଗ୍ରୀନିଚ୍‌ର ପୂର୍ବରେ ୧° ଦ୍ରାଘିମାରେ ସମୟ ୪ ମିନିଟ୍ ଆଗୁଆ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମରେ ୧° ଦ୍ରାଘିମାରେ ସମୟ ୪ ମିନିଟ୍ ପଛୁଆ ହେବ।
• ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ୮୨° ୩୦’ ପୂର୍ବ, ଅର୍ଥାତ୍ ମୂଳ ଦ୍ରାଘିମାଠାରୁ ୮୨° ୩୦’ ପୂର୍ବରେ ଅବସ୍ଥିତ। ତେଣୁ ୧° ଦ୍ରାଘିମାର ବ୍ୟବଧାନ ୪ ମିନିଟ୍ ଅନୁସାରେ ଆମ ଦେଶର ସମୟ ଗ୍ରୀନିଟ୍ ପ୍ରମାଣ ସମୟଠାରୁ ୫ ଘଣ୍ଟା ୩୦ ମିନିଟ୍ ଆଗୁଆ।

୫। ପୃଥ‌ିବୀର ଏକ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କନ କରି ସେଥ‌ିରେ ତାପମଣ୍ଡଳଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖାଅ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଉତ୍ତରମୂଳକ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତର

(କ) ସଂକ୍ଷେପରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧। ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଗ୍ଲୋବ୍‌ ଯେପରି ତା’ର ଅକ୍ଷ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ଵରେ ଘୂରିପାରେ ପୃଥ‌ିବୀ ସେହିପରି ଏକ କାଳ୍ପନିକ ଅକ୍ଷ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ଵରେ ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ ଅନବରତ ଘୂରୁଥାଏ
• ପୃଥ‌ିବୀର ଏହି ଘୂର୍ଣ୍ଣନକୁ ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି କୁହାଯାଏ।

୨। ପରିକ୍ରମଣ ଗତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ନିଜର ଆବର୍ତ୍ତନ ଗତି ସହିତ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପଥରେ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିଥାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ଏହି ଗତିକୁ ପରିକ୍ରମଣ କୁହାଯାଏ।

୩। ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ, ମହାଦେଶ ଏବଂ ସାଗର, ମହାସାଗର ଇତ୍ୟାଦିକୁ ଗ୍ଲୋବରେ କିପରି ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ, ମହାଦେଶ ଏବଂ ସାଗର, ମହାସାଗର ଇତ୍ୟାଦିକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମାନ (ସ୍କେଲ୍) ଅନୁଯାୟୀ ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ।

୪। ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚିମ ଓ ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚିମ ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ସମାକ୍ଷ ରେଖା କୁହାଯାଏ। କୁହାଯାଏ।
• ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ଉତ୍ତର-ଦକ୍ଷିଣ ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ଦ୍ରାଘିମାରେଖା ବା ମଧ୍ଯନ୍ଦିନ ରେଖା କୁହାଯାଏ।

୫। ନିରକ୍ଷବୃତ୍ତ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଶୂନ ଡିଗ୍ରୀ ଅକ୍ଷାଂଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଯୋଗ କରି ଯେଉଁ ବୃତ୍ତାକାର ରେଖା କଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି ତାକୁ ପୃଥ‌ିବୀର ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ବା ନିରକ୍ଷ ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।

୬। ଅକ୍ଷାଂଶ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଅବସ୍ଥିତ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ଭୂ-କେନ୍ଦ୍ରଠାରେ ବିଷୁବରେଖା ସହିତ ଯେଉଁ କୋଣ ସୃଷ୍ଟି କରେ ତାହାକୁ ସେହିସ୍ଥାନର ଅକ୍ଷାଂଶ କୁହାଯାଏ।

୭। ମଧ୍ୟନ୍ଦିନ ରେଖା କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଉତ୍ତରମେରୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଅର୍ଥବୃତ୍ତ ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ଏକା ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଦୟ, ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ଏବଂ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ହୋଇଥାଏ। ଏଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟନ୍ଦିନ ରେଖା କୁହାଯାଏ।

୮। ଦ୍ରାଘିମା କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
୦° ମଧ୍ୟନ୍ଦିନ ଅନ୍ଧବୃତ୍ତକୁ ପ୍ରଧାନ ମଧନ୍ଦିନ ରେଖା ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କଲେ, ଏହା ସହିତ ଅନ୍ୟ ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟବିତ ଅର୍ଥବୃତ୍ତ ଅକ୍ଷରେଖାଠାରେ ମିଳିତ ହୋଇ ଯେଉଁ କୋଣ ସୃଷ୍ଟିକରେ, ସେହି କୋଣକୁ ଦ୍ରାଘିମା କୋଣ ବା ଦ୍ରାଘିମା କୁହାଯାଏ।

୯। ‘ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ମଣ୍ଡଳ’ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
କର୍କଟ କ୍ରାନ୍ତିର ଉତ୍ତର ଓ ମକରିକ୍ରାନ୍ତିର ଦକ୍ଷିଣକୁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ଉପରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଲମ୍ବଭାବରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ନାହିଁ। ଏଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ତୀର୍ଯ୍ୟକ ଭାବେ ପଡ଼େ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ନାତିଶୀତୋଷ୍ଠ ମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ।

୧୦। ସମୟ ମଣ୍ଡଳ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀର ଆବର୍ତ୍ତନ ସମୟ ପ୍ରାୟ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ଅର୍ଥାତ୍ ପୃଥ‌ିବୀ ୨୪ ଘଣ୍ଟାରେ ୩୬୦° ଘୂର୍ଣ୍ଣନ କରିଥାଏ।
• ଏକ ଘଣ୍ଟାରେ ପୃଥ‌ିବୀ ୧୫° ଦ୍ରାଘିମ୍ବା ବ୍ୟବଧାନ ଅତିକ୍ରମ କରିଥାଏ। ଏହି ବ୍ୟବଧାନକୁ ଏକ ସମୟ ମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ।

(ଖ) ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ସୁମେରୁ ଓ କୁମେରୁ:
Answer:

ସୁମେରୁ	କୁମେରୁ
ପୃଥ‌ିବୀର ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧର ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ କୁ ଉତ୍ତରମେରୁ ବା ସୁମେରୁ କୁହାଯାଏ। ସୁମେରୁକୁ ସୁମେରୁ ମହାସାଗର ଘେରି ରହିଛି।	ପୃଥ‌ିବୀର ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧର ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁକୁ କୁମେରୁ ବା ଦକ୍ଷିଣମେରୁ କୁହାଯାଏ। କୁମେରୁକୁ ଆଣ୍ଟାର୍କଟିବା ମହାଦେଶ ଘେରି ରହିଛି।

୨। କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଓ ମକରକ୍ରାନ୍ତି :
Answer:

କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି	ମକରକ୍ରାନ୍ତି
ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ୨୩ ୧°/୨ ସମାକ୍ଷରେଖାକୁ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି କହନ୍ତି। କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତିର ଦକ୍ଷିଣରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ଓ ଉତ୍ତରରେ ନାତିଶୀତୋଷ ମଣ୍ଡଳ ଅବସ୍ଥିତ।	ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ୨୩ ୧°/୨ ମକର କ୍ରାନ୍ତି କହନ୍ତି। ମକରକ୍ରାନ୍ତିର ଦକ୍ଷିଣରେ ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ମଣ୍ଡଳ ଓ ଉତ୍ତରରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ଅବସ୍ଥିତ।

୩। ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ଓ ହିମମଣ୍ଡଳ :
Answer:

ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ	ହିମମଣ୍ଡଳ
କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି ଓ ମକରକ୍ରାନ୍ତିର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ। ଏଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଲମ୍ବକିରଣ ପଡ଼ୁଥ‌ିବାରୁ ବର୍ଷସାରା ପ୍ରବଳ ଗରମ ଅନୁଭୂତ ହୁଏ।	ସୁମେରୁ ବୃତ୍ତଠାରୁ ସୁମେରୁ ଏବଂ କୁମେରୁ ବୃତ୍ତଠାରୁ କୁମେରୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ହିମମଣ୍ଡଳ କୁହାଯାଏ। ଏଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ତିର୍ଯ୍ୟକ କିରଣ ପଡୁଥ‌ିବାରୁ ବର୍ଷସାରା ପ୍ରବଳ ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭୂତ ହୁଏ।

 

(ଗ) ଭୌଗୋଳିକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ।

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ‘ପ୍ରମାଣ ସମୟ’ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ।
Answer:
ଦ୍ରାଘିମାର ଭିନ୍ନତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମୟର ଭିନ୍ନତା ଦେଖାଯାଏ। ତେଣୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ମଧ୍ୟଭାଗ ଦେଇ ଯାଇଥବା ଦ୍ରାଘିମା ରେଖାକୁ ସେ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ଏବଂ ତାହାର ସମୟକୁ ସେ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ସମୟ ବୋଲି ଧରାଯାଏ। ନିର୍ବାହ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେଉଛନ୍ତି।

୨। ଲଣ୍ଡନରେ ଦିନ ୧୨ ଘଣ୍ଟା ସମୟରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ ଘଣ୍ଟା ୩୦ ମିନିଟ୍ ହୋଇଥାଏ।
Answer:

• ଗ୍ରୀନିଟ୍ ସମୟଟି ଇଂଲଣ୍ଡର ପ୍ରମାଣ ସମୟ ଅଟେ । ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ହେଉଛି ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ ଅର୍ଥାତ୍ ମୂଳ ଦ୍ରାଘିମାଠାରୁ ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ।
• ଏକ ଡିଗ୍ରୀ ଦ୍ରାଘିମାର ବ୍ୟବଧାନକୁ ୪ ମିନିଟ୍ ହିସାବରେ ଆମ ସମୟ ଗ୍ରୀନିଟ୍ ବା ଇଂଲଣ୍ଡଠାରୁ ୫ଘ.୩୦ମିନିଟ୍ ଆଗୁଆ ହୋଇଥାଏ। ତେଣୁ ଲଣ୍ଡନରେ ଦିନ ୧୨ ଘଣ୍ଟା ସମୟରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ଘଣ୍ଟା ୩୦ ମିନିଟ୍ ହୋଇଥାଏ।

୩। ରୁଷିଆରେ ୧୧ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଅଛି।
Answer:

• ରୁଷିଆ ଦେଶର ପୂର୍ବ-ପଶ୍ଚିମ ବିସ୍ତୃତି ଖୁବ୍ ଅଧୂକ। ଏହାର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟରେ ସମୟର ତାରତମ୍ୟ ଖୁବ୍ ବେଶି।
• ତେଣୁ ବ୍ୟବସାୟ, ବାଣିଜ୍ୟ, ଗମନାଗମନ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହ ସହଜରେ କରିବା ପାଇଁ ରୁଷିଆରେ ୧୧ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଅଛି।

୪। ସମାକ୍ଷ ରେଖାଗୁଡ଼ିକୁ ସମାନ୍ତର ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।
Answer:

• ପୃଥ‌ିବୀ ଉପରେ କଳ୍ପିତ ସମାକ୍ଷରେଖାଗୁଡ଼ିକ ବୃତ୍ତାକାର।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାକ୍ଷରେଖା ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ସହ ସମାନ୍ତର ଏବଂ ପରସ୍ପର ସମାନ୍ତର ହୋଇଥିବାରୁ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ସମାନ୍ତର ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।

(ଘ) ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ।

୧। ଅକ୍ଷାଂଶ :
Answer:

• ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଅବସ୍ଥିତ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ଭୂ-କେନ୍ଦ୍ରଠାରେ ବିଷୁବରେଖା ସହିତ ଯେଉଁ କୋଣ ସୃଷ୍ଟିକରେ ତାହାକୁ ସେହିସ୍ଥାନର ଅକ୍ଷାଂଶ କୁହାଯାଏ।
• ଅକ୍ଷାଂଶରୁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତଠାରୁ କେତେ ଉତ୍ତର ବା ଦକ୍ଷିଣରେ ଅଛି ଜାଣିହୁଏ । ଭୂ-ପୃଷ୍ଠରେ ଏହି ଦୂରତ୍ବକୁ କୌଣିକ ଦୂରତ୍ୱ କୁହାଯାଏ।

୨। ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ ବା ନିରକ୍ଷ ବୃତ୍ତ :
Answer:

• ଯେଉଁ କାଳ୍ପନିକ ବୃତ୍ତ ପୃଥ‌ିବୀକୁ ଦୁଇ ସମାନ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରିଛି, ତାହାକୁ ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ କୁହାଯାଏ।
• ଏହାର ଅକ୍ଷାଂଶ ‘୦°’। ଏହା ସବୁଠାରୁ ବୃହତ୍ତମ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତ ଅଟେ।

୩। ଗ୍ଲୋବ ବା ଭୂଗୋଲକ :

• ପୃଥ‌ିବୀର କ୍ଷୁଦ୍ର ପ୍ରତିରୂପକୁ ଗ୍ଲୋବ୍‌ ବା ଭୂଗୋଲକ କୁହାଯାଏ।
• ପୃଥ‌ିବୀର ବିଶାଳ ଆକାର ସମ୍ବନ୍ଧରେ କଳନା କରିବା ସହଜ ନୁହେଁ। ସେଥ୍ପାଇଁ ଏହାର ଏକ ଅବିକଳ କ୍ଷୁଦ୍ର ପ୍ରତିରୂପ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି।

୪। ଭାରତୀୟ ପ୍ରମାଣ ସମୟ (I.S.T.) :
Answer:

• ଆଲ୍ହାବାଦ ସହର ନିକଟରେ ଯାଇଥିବା ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ ଦ୍ରାଘିମାକୁ ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ଏବଂ ଏହାର ସ୍ଥାନୀୟ ସମୟକୁ ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ସମୟ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି।
• ଏହାକୁ ଭାରତୀୟ ପ୍ରମାଣ ସମୟ (I.S.T.) କୁହାଯାଏ।

୫। ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ତାରିଖ ରେଖା :
Answer:

• ଏକ ଓ ଅଭିନ୍ନ ୧୮୦° ପୂର୍ବ ତଥା ୧୮୦° ପଶ୍ଚିମ ଦ୍ରାଘିମା ରେଖାର ଦିଗକୁ ସାମାନ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇ କେବଳ ଜଳଭାଗ ଉପରେ ମାନଚିତ୍ରରେ ଦର୍ଶିତ ହୋଇଥାଏ।
• ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତିତ ରେଖାଟିକୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ରେଖା କହନ୍ତି।

୬। ଗ୍ରୀନିଚ୍ ପ୍ରମାଣ ସମୟ (G.M.T.) :

• କୌଣସି ଦେଶ ବା ଅଞ୍ଚଳର ଅନେକ ଦ୍ରାଘିମା କଳ୍ପନା କରାଯାଇଥାଏ। ଦ୍ରାଘିମାର ଭିନ୍ନତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମୟର ଭିନ୍ନତା ଦେଖାଯାଏ। ଏଥିରେ ସମନ୍ବୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଗ୍ରୀନିତ୍‌ର ମୂଳଦ୍ରାଘିମାକୁ ଆଧାର କରି ସମୟ ହିସାବ କରାଯାଉଛି।
• ଏହି ସମୟକୁ ଗ୍ରୀନିତ୍‌ ପ୍ରମାଣ ସମୟ (G.M.T.) କୁହାଯାଏ।

(କ) ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

(୧) ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତାହାର କକ୍ଷତଳ ସହିତ __________ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ।
Answer:
୬୬୧°/୨

(୨) ପୃଥ‌ିବୀ ଏକ ଡିଗ୍ରୀ ଆବର୍ତ୍ତନ କରିବାପାଇଁ _________ ମିନିଟ୍ ସମୟ ନିଏ।
Answer:
୪ ମିନିଟ୍

(୩) ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଉତ୍ତର ବା ଦକ୍ଷିଣରେ କୌଣସି ସ୍ଥାନର କୌଣିକ ଦୂରତାକୁ _______ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ଅକ୍ଷାଂଶ

(୪) ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଉତ୍ତରକୁ __________ କୁହାଯାଏ।
Answer:
ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ

(୫) ଗୋଟିଏ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତ ଓ ଗୋଟିଏ ମଧ୍ଯନ୍ଦିନ ଅର୍ଥବୃତ୍ତ ପରସ୍ପରକୁ __________ କୋଣରେ ଛେଦ କରନ୍ତି।
Answer:
ସମ

(୬) ଦୁଇଟି ପାଖାପାଖ୍ ମଧ୍ୟନ୍ଦିନ ରେଖା ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ ______ ଠାରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ବା ‘୦’ ଅଟେ।
Answer:
ମେରୁ

(୭) ଲଣ୍ଡନ ନଗରୀର ଅକ୍ଷାଂଶ _________ ।
Answer:
୫୧ ଡିଗ୍ରୀ

(୮) ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ପରିକ୍ରମଣ କରୁଥିବା ପଥକୁ ________ କୁହାଯାଏ।
Answer:
କକ୍ଷପଥ

(ଖ) ଗୋଟିଏ ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଦିଅ।

୧। ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା କେତେ ?
Answer:
ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ୮୨°୩୦′ ପୂର୍ବ।

୨। ଜାଲକ ବା ଗ୍ରୀଡ୍ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଅକ୍ଷାଂଶରେଖା ଓ ଦ୍ରାଘିମାରେଖା ଜାଲ ସଦୃଶ ଗ୍ଲୋବ ବା ମାନଚିତ୍ରରେ ବିଛାଇ ହୋଇ ରହିଥାଆନ୍ତି। ଏହି ଚିତ୍ରକୁ ଜାଲକ ବା ଗ୍ରୀଡ଼ କୁହାଯାଏ।

୩। ଗ୍ଲୋବ୍‌ର ଅକ୍ଷଦଣ୍ଡ ଭୂପୃଷ୍ଠ ସହିତ ଲମ୍ବଭାବେ ନ ରହି କେତେ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ?
Answer:
ଗ୍ଲୋବ୍‌ର ଅକ୍ଷଦଣ୍ଡ ଭୂପୃଷ୍ଠ ସହିତ ଲମ୍ବଭାବେ ନ ରହି ୬୬୧°/୨ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ।

୪। ପୃଥ‌ିବୀର ଆକାରକୁ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ପୃଥ‌ିବୀର ଆକାରକୁ ‘ପୃଥୀରୂପ’ ବା ‘ଭୂ-ଆକୃତିକୀ’ କୁହାଯାଏ।

୫। ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ, ମହାଦେଶ ଏବଂ ସାଗର, ମହାସାଗର ଇତ୍ୟାଦିକୁ କାହା ଅନୁଯାୟୀ ଗ୍ଲୋବ୍‌ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥାଏ ?
Answer:
ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ଥ‌ିବା ଦେଶ, ମହାଦେଶ ଏବଂ ସାଗର, ମହାସାଗର ଇତ୍ୟାଦିକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମାନ ଅନୁଯାୟୀ ଗ୍ଲୋବରେ ଦର୍ଶାଯାଉଥାଏ।

୬। ବିଷୁବ ରେଖାଠାରୁ ଉତ୍ତର ଓ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକର କୌଣିକ ଦୂରତ୍ୱ କେତେ ?
Answer:
ବିଷୁବ ରେଖାଠାରୁ ଉତ୍ତର ଓ ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକର କୌଣିକ ଦୂରତ୍ୱ ୯୦°।

୭। ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଲମ୍ବକିରଣ କେଉଁଠାରେ ପଡ଼ିଥାଏ ?
Answer:
ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଲମ୍ବ କିରଣ ପଡ଼ିଥାଏ।

୮। ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ କେତୋଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ ?
Answer:
ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ୭ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ।

୯। କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ଉତ୍ତରରେ କଳ୍ପିତ ୨୩୧°/୨ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତକୁ କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି କାହାକୁ।

୧୦। ମୂଳଦ୍ରାଘିମା କେଉଁ ସହର ଦେଇ କଳ୍ପିତ ହୋଇଛି ?
Answer:
ମୂଳଦ୍ରାଘିମା ଲଣ୍ଡନ ସହର ଦେଇ କଚ୍ଛିତ ହୋଇଛି।

୧୧। ରୁଷିଆରେ କେତୋଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ ?
Answer:
ରୁଷିଆରେ ୧୧ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ।

୧୨। ଅକ୍ଷ କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ?
Answer:
ଗ୍ଲୋବର ଉତ୍ତରମେରୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଦଣ୍ଡକୁ ଅକ୍ଷ କୁହାଯାଏ।

(ଗ) ଗୋଟିଏ ଭୌଗୋଳିକ ଶବ୍ଦରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ।

(୧) କମ୍ ସୂର୍ଯ୍ୟତାପ ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ପାଉଥିବା ତାପମଣ୍ଡଳ –
Answer:
ହିମମଣ୍ଡଳ

(୨) ଆମର ଦକ୍ଷିଣମେରୁ ଯେଉଁ ମହାଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ –
Answer:
ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା

(୩) ଭାରତର ଆହ୍ଲାବାଦ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ହାଇଦ୍ରାବାଦ ଉଭୟର ଅକ୍ଷାଂଶ –
Answer:
୨୫°୨୫

(୪) ବିଷୁବରେଖା ସହିତ ସମାନ୍ତରାଳଭାବେ ଅଙ୍କିତ ବୃତ୍ତାକାର ରେଖା –
Answer:
ସମାକ୍ଷରେଖା

(୫) ଯେଉଁ ତାପମଣ୍ଡଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଉତ୍ତାପ ପାଇଥାଏ –
Answer:
ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ

(୬) ପୃଥ‌ିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟକୁ ପରିକ୍ରମଣ କରୁଥିବା ପଥ –
Answer:
କକ୍ଷପଥ

(୭) ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସମାକ୍ଷରେଖା –
Answer:
ବିଷୁବରେଖା ବା ବିଷୁବ ବୃତ୍ତ

(୮) ବିଷୁବ ବୃତ୍ତର ୬୬ °/୨ଦକ୍ଷିଣରେ କଳ୍ପିତ ସମାକ୍ଷବୃତ୍ତ –
Answer:
କୁମେରୁ ବୃତ୍ତ

(୯) ୨୩ ଉତ୍ତର ସମାକ୍ଷ ରେଖା —
Answer:
କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି

(୧୦)ଏକ ଉପବୃତ୍ତାକାର ପଥରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପାଖରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଘୂର୍ଣ୍ଣନ –
Answer:
ପରିକ୍ରମଣ

Objective Type Questions With Answers
(ଘ) ଚାରୋଟି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଉତ୍ତର ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ୍ ଉତ୍ତରଟି ବାଛି ଲେଖ।

୧। ପ୍ରତ୍ୟେକ ମେରୁର ଅକ୍ଷାଂଶ କେତେ?
(A) ୫୫°
(B) ୬୬୧°/୨
(C)୧୩ ୧°/୨
(D) ୯୦°
Answer:
(D) ୯୦°

୨। ନିମ୍ନୋକ୍ତ ମଧ୍ଯରୁ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଅକ୍ଷାଂଶ କେତେ?
(A) ୨୦°୧୫ ପୂର୍ବ
(B) ୨୦°୧୫’ ଉତ୍ତର
(C) ୨୦°୧୫’ ପଶ୍ଚିମ
(D) ୨୦°୧୫’ ଦକ୍ଷିଣ
Answer:
(B) ୨୦°୧୫’ ଉତ୍ତର

୩। ପରିକ୍ରମଣ ସମୟରେ ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହିତ କେତେ ଡିଗ୍ରୀ ଢଳିରହେ?
(A) ୬୬୧°/୨
(B) ୨୩ ୧°/୨
(C) ୯୦°
(D) ୧୮୦°
Answer:
(A) ୬୬୧°/୨

୪। ପୃଥ‌ିବୀ ଆବର୍ତ୍ତନ ବେଳେ କେଉଁ ଦିଗରୁ କେଉଁ ଦିଗକୁ ଘୂରେ?
(A) ଉତ୍ତରରୁ ଦକ୍ଷିଣକୁ
(B) ପୂର୍ବରୁ ପଶ୍ଚିମକୁ
(C) ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ
(D) ଦକ୍ଷିଣରୁ ଉତ୍ତରକୁ
Answer:
(C) ପଶ୍ଚିମରୁ ପୂର୍ବକୁ

୫। ଭାରତର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା କେତେ ସହର ଦେଇଯାଇଅଛି ?
(A) ଦିଲ୍ଲୀ
(B) ମୁମ୍ବାଇ
(C) ଆଲ୍ହାବାଦ
(D) କୋଲକାତା
Answer:
(C) ଆଲ୍ହାବାଦ

୬। ସର୍ବମୋଟ ଦ୍ରାଘିମାରେଖା କେତୋଟି ଅଛି ?
(A) ୧୮୦
(B) ୩ ୬ ୦
(C) ୨୪୦
(D)୯୦
Answer:
(B) ୩ ୬ ୦

୭। ଗ୍ରୀଷ୍ମମଣ୍ଡଳ ମଝିରେ ନିମ୍ନଲିଖୂତ ମଧ୍ୟରୁ କେଉଁଟି ଅଛି ?
(A) କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି
(B) ବିଷୁବରେଖା
(C) ମକର କ୍ରାନ୍ତି
(D) କୁମେରୁବୃତ୍ତ
Answer:
(B) ବିଷୁବରେଖା

୮| ଭାରତର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା କେତେ ?
(A) ୮୨°୩୦’ ପଶ୍ଚିମ
(B) ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ
(C) ୮୨°୩୦’ ଉତ୍ତର
(D) ୮୨°୩୦’ ଦକ୍ଷିଣ
Answer:
(B) ୮୨°୩୦’ ପୂର୍ବ

(ଙ) ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ଯରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର।

1. ମଧ୍ଦିନ ବରେଖାକୁ ____________ କୁହାଯାଏ।
(ଅକ୍ଷାଂଶ, ବିଷୁବରେଖା, ଦ୍ରାଘିମା, ସମାକ୍ଷରେଖା )
Answer:
ଦ୍ରାଘିମା

2. ଅକ୍ଷାଂଶ ଗୋଟିଏ ______।
(ରେଖା, ବିନ୍ଦୁ, କୋଣ, ଦ୍ରାଘିମା)
Answer:
କୋଣ

3. ପୃଥ‌ିବୀର ଅକ୍ଷ ତା’ର କକ୍ଷତଳ ସହ _________ ଡିଗ୍ରୀ ଆନତ ହୋଇ ରହିଥାଏ।
(୬୬୧°/୨, ୨୩୧°/୨,୦°,୬୦°)
Answer:
୬୬୧°/୨

4. ପୃଥ‌ିବୀର _________ ଟି ସମୟମଣ୍ଡଳ ଅଛି।
(୧୮, ୨୦, ୨୪, ୨୬)
Answer:
୨୪

5. ରୁଷିଆରେ _______ ଟି ପ୍ରମାଣ ସମୟ ପ୍ରଚଳିତ।
(୧୦, ୧୧, ୧୨, ୧୩)
Answer:
୧୧

6. ମୂଳ ଦ୍ରାଘିମା ରେଖା _______ ଡିଗ୍ରୀ।
(୯୦°,୦°,୬୦°,୧୮୦°)
Answer:
୦°

7 .ଗ୍ରୀଷମଣ୍ଡଳ ମଆରେ ______ ଅଛି।
(କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି, ବିଷୁବରେଖା, ମକରକ୍ରାନ୍ତି, କୁମେରୁ ବୃତ୍ତ)
Answer:
ବିଷୁବରେଖା

8. ସର୍ବମୋଟ ________ ଟି ଦ୍ରାଘିମାରେଖା ରହିଛି।
(୩୬୦, ୧୮୦,୯୦,୨୪୦)
Answer:
୩୬୦

9. କୁମେରୁ ବୃତ୍ତ _________ ରେ ଅବସ୍ଥିତ।
(ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ, ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ, ପୂର୍ବ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ, ପଶ୍ଚିମ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ)
Answer:
ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ

10. କେପ୍‌ଟାଉନ୍‌ର ଅକ୍ଷାଂଶ _________ ।
(୩୩ °ଉ, ୩୪° ଉ, ୨୬ °ଉ, ୪୩° ଉ)
Answer:
୩୪° ଉ

11. ବିଷୁବବୃତ୍ତର ଅକ୍ଷାଂଶ ________ ।
(୦°, ୨୩ ୧°/୨,୬ ୬ ୧°/୨, ୬୦°)
Answer:
୦°

12. ୧ ଘଣ୍ଟାରେ ପୃଥ‌ିବୀ _________ ଦ୍ରାଘିମା ବ୍ୟବଧାନ ଅତିକ୍ରମ କରିଥାଏ।
(୨୫°, ୬୮°, ୧୮୦°, ୧୫°)
Answer:
୧୫°

13. ଆହ୍ଲାବାଦ ସହର ନିକଟରେ ଯାଇଥିବା ___________ ଦ୍ରାଘିମାକୁ ଆମ ଦେଶର ପ୍ରମାଣ ଦ୍ରାଘିମା ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ।
(୮୨° ୩୦’ ପୂ., ୧୮° ପୂ., ୬୮° ୩୬’ ପ., ୨୫° ୨୫’ ପୂ.)
Answer:
୮୨° ୩୦’ ପୂ.

14. ୨୩୧°/୨ ଉତ୍ତର ସମାକ୍ଷରେଖାକୁ _________ କୁହାଯାଏ।
(ସୁମେରୁବୃତ୍ତ, ମକରକ୍ରାନ୍ତି, କୁମେରୁବୃତ୍ତ, କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି )
Answer:
କର୍କଟକ୍ରାନ୍ତି

15. ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନର ଅକ୍ଷାଂଶ ଅତିବେଶିରେ ____________ ଡିଗ୍ରୀ ହୋଇପାରେ।
(୩୦ , ୬୦,୯୦, ୧୦୫)
Answer:
୯୦

ତୁମ ପାଇଁ କାମ

• ମାନଚିତ୍ର ସାହାଯ୍ୟରେ ନିମ୍ନ ସାରଣୀଟି ପୂରଣ କର । (ସାରଣୀଟି ପୂରଣ କରି ଦିଆଯାଇଛି ।)